Neteland
vol Een boekje che met praktis tips veiligheids
n e n e r Senio id veilighe
Een boekje vol met praktische veiligheidstips
Senioren en veiligheid
Beste, Met de leeftijd komt ook de ervaring en de levenswijsheid, zeggen ze. En ook het besef dat niet alles in de wereld rozengeur en maneschijn is. Dat er ook mensen rondlopen met minder goede bedoelingen ... Vele oudere mensen voelen zich dan ook kwetsbaarder in onze samenleving, soms ook onveiliger. Dat is absoluut niet verwonderlijk want onze vertrouwde leefwereld verandert in een snel tempo. Je hoort en ziet vanalles in de media wat je ongeruster maakt. Zelf word je ook brozer en onzekerder als je gezondheidsproblemen ervaart, minder mobiel wordt of alleen in het leven komt te staan. Nochtans kan je zelf veel doen om je veiligheid te verhogen, en geruster en positiever door het leven te gaan. Met deze brochure vol praktische veiligheidstips wil de gemeente en de politiezone Neteland je daarbij helpen. Hoe laat je je niet in de luren leggen? Hoe kan je veilig met de computer leren werken? Kan ik mijn woning nog beter beschermen tegen inbraak? Is het wel veilig in zo’n groot ziekenhuis? Mag ik nog met de auto blijven rijden? Is geld uit de muur halen nog wel verantwoord? Er zijn heel wat nieuwe zaken om aan te denken. En dit veiligheidsproject zet je op de goede, veilige weg. Dit initiatief is maar een onderdeeltje van het ganse preventiebeleid van onze politiezone. Dagdagelijks is onze politiezone actief in het voorkomen van inbraken, gauwdiefstallen, buurtoverlast en andere samenlevingsproblemen. In sommige aspecten boeken we veel succes, voor andere zijn zeker nog bijkomende inspanningen nodig. Je kan ons daarbij helpen, want de politiediensten kunnen alle tips en informatie gebruiken. Onze wijkagenten staan daarvoor steeds ter beschikking.
Wij wensen je alleszins veel leesplezier toe ... en een veilige oude dag!
Uit vriendschap,
Jan Peeters Burgemeester Herentals
Marcel Bellens Burgemeester Olen
Lieven Janssens Burgemeester Vorselaar
Herman Wouters Burgemeester Grobbendonk
Roger Gabriëls Burgemeester Herenthout
Luc Smeyers Korpschef
Met speciale dank aan: AZ Sint-Elisabeth, Bakkerij Van Heuckelom, Delta Lloyd, KBC, Total, 3wielweb en alle acteurs en figuranten.
1
Veilig leven
• Het is van groot belang dat je een beetje discreet bent rond jouw eigen persoon, jouw familie, jouw bezigheden, jouw vermogen, jouw tijdsgebruik, enz. Probeer zo low-profile mogelijk te leven want met dure uurwerken, sierraden, enz. pronken, zorgt alleen maar voor problemen. • Probeer zoveel mogelijk routine te doorbreken en eventuele automatismen in jouw dagelijkse bezigheden te vermijden. Iemand die het op je gemunt heeft, kan gebruik maken van jouw voorspelbaarheid om zijn slag rustig voor te bereiden. • Gescheiden sleutelbossen van jouw woning, wagen, werkplaats, enz. besparen je niet alleen een hoop kosten (opnieuw laten bijmaken, sloten veranderen), bij verlies van één van jouw sleutels kan je je bovendien nog veilig voelen op de andere plaatsen. Hang zeker nooit naamlabels en dergelijke (bv. nummerplaat auto) aan jouw sleutels en gebruik zo veel mogelijk sleutels met een veiligheidscertificaat, zeker indien ze soms moeten doorgegeven worden aan derden (bv. poetsvrouw). Zo verhinder je dat ze zonder jouw toestemming bijgemaakt worden.
• Ga zo weinig mogelijk naar onveilige plaatsen. Zoek altijd alternatieve routes om op jouw bestemming te geraken. Zo is het niet verstandig om in het donker nog langs een bospadje naar huis te fietsen. Gebruik dan liever goed verlichte en bewoonde wegen. Als het echt niet anders kan, ga er dan met twee naartoe. Plaatsen of situaties die je risicovol lijken, kan je best vooraf eens gaan bekijken. • Indien je je onveilig voelt, zoek dan het gezelschap op van andere mensen (bv. medereizigers indien je op het perron of de bushalte staat te wachten). Zo bevorder je de sociale controle. Neem op een (bijna) lege bus altijd dicht bij de chauffeur plaats. • Als je je op straat wel eens angstig of onzeker voelt, zorg dan dat je dit voor anderen verbergt. Loop rechtop en kijk om je heen, zo laat je merken dat je alert bent. Mensen die zelfverzekerd overkomen zijn minder aantrekkelijk voor een dief of agressor. • Het dragen van een wapen verhoogt alleen maar de agressie van jouw aanvaller en bovendien geeft het je een vals veiligheidsgevoel. Vermijd messen en vuurwapens en maak eventueel gebruik van een persoonlijk alarm dat een schril geluid produceert. Als je toch nog verweer nodig hebt, gebruik dan de voorwerpen die je bij je draagt, zoals sleutels of een tas. • Het is van groot belang altijd een opgeladen en geactiveerde gsm bij je te dragen en die ook voor te programmeren met enkele belangrijke nummers (politie, thuis, dokter, buren, vrienden). Zo moet je in een panieksituatie niet nadenken over de nummers van bekenden die je hulp komen bieden. Indien je een situatie niet vertrouwt, verwittig dan een vriend of familielid en laat hen weten waar je bent en voor hoe lang. Je kunt dan afspreken om telefonisch contact te houden. • Programmeer ook enkele ICE-telefoonnummers (In Case of Emergency) in jouw gsm, bv. ICE1 Pauline, ICE2 Joseph, enz. In geval van een noodsituatie kunnen de hulpdiensten gemakkelijk de te verwittigen familieleden of vrienden opzoeken in jouw lijst met contactpersonen. • Een persoonlijke alarmknop kan eveneens zeer nuttig zijn om alarm te slaan in een bedreigende situatie of wanneer je in een hulpbehoevende toestand verkeert (bv. als je in de woning gevallen bent en je je niet meer naar de telefoon kan verplaatsen). Voor meer informatie neem je best contact op met het OCMW van jouw woonplaats of met de mutualiteit waar deze toestellen te huur zijn. • Probeer steeds controle te houden over de situatie en ga nooit in op een provocatie van de mogelijke aanrander. Sla niet op de vlucht en toon geen paniek. Als er gevaar dreigt, maak dan vooral lawaai. Maak een aanrander jouw intenties zo snel mogelijk en zeer duidelijk kenbaar door herhaalde malen uitdrukkelijk ‘neen’ te zeggen of te roepen. Misschien schrikt hij ervan of trekt het lawaai de aandacht van voorbijgangers of buurtbewoners.
2
Deur dicht voor dieven
• Geef jouw huis een bewoonde indruk: laat bij afwezigheid licht branden en maak hierbij gebruik van een timer. Zo brandt er gedurende kortere periodes licht op verschillende plaatsen en krijgen inbrekers de indruk dat er iemand thuis is. • Verstop (reserve)sleutels nooit op een ‘geheime’ plaats. Inbrekers vinden vaak sleutels onder een bloempot, onder de mat of in het tuinhuisje. Laat nooit sleutels zomaar ergens rondslingeren en laat ze niet achter op deuren en kluizen. Zorg voor een vaste plaats om sleutels te bewaren. Zo kunnen ze gemakkelijk gevonden worden in panieksituaties (bv. dreiging met geweld, brand, enz.). • Laat nooit sleutels op de binnenzijde van buitendeuren zitten, ook niet als je slaapt. Zo kan de sleutel niet omgedraaid worden na glasbraak en ontneem je de inbreker extra vluchtwegen indien hij toch zou binnen geraken. • Zorg ervoor dat jouw woning gemakkelijk kan gezien worden vanaf de straat. Zo verhoog je de sociale controle en heeft de inbreker weinig mogelijkheden om zich te verschuilen. Houd de beplanting in de tuin laag, zeker ter hoogte van jouw ramen. • Het binnenkomen langs schuiframen en patiodeuren kan je eenvoudig vermijden door een passende stok in het geleidingsgedeelte langs de binnenzijde te leggen. Zo verhinder je dat het raam van buitenaf opengeschoven kan worden.
• Je doet er goed aan waardevolle voorwerpen (audiovisuele toestellen, computers, fototoestellen, enz.) te merken met jouw rijksregisternummer. Gebruik hiervoor een kraspen of een markeerstift (bv. voor glaswerk of porselein). Zo zorg je ervoor dat de goederen niet meer makkelijk verkocht kunnen worden. • Bij diefstal kunnen gestolen goederen door de politie enkel als gestolen geseind worden op basis van een serienummer of enig ander uniek nummer. Bij de meeste politiediensten zijn registratieformulieren te verkrijgen waarop je preventief de serienummers van jouw toestellen kan invullen. • Kunstvoorwerpen, antiek of juwelen die je thuis wil bewaren, dien je te fotograferen (voor juwelen met een meetlat ernaast). Leg voor deze voorwerpen ook een registratiekaart aan en bewaar deze kaart bij vrienden of familie. Zo kan ze niet mee gestolen worden bij een inbraak. Al deze kleine inspanningen zijn onontbeerlijk om de kans dat jouw gestolen goederen worden teruggevonden te vergroten. • Haal niet meer contant geld in huis dan strikt levensnoodzakelijk is. Doe aan risicospreiding: bewaar jouw waardevolle voorwerpen niet op één en dezelfde plaats. Waardevolle juwelen stop je bv. niet in een eenvoudig juwelenkistje op de kast. Zo heeft de dief in één handbeweging alles mee. • Plaats geen kartonnen dozen aan de deur waarin waardevolle, elektronische apparaten zaten die je nieuw hebt aangekocht. Zo kunnen dieven het merk en de serienummers opnemen en al voor de inbraak een verkoop organiseren. • Plaats op strategische plekken rondom jouw huis schrikverlichting (met bewegingssensor). Zo is er steeds licht als iemand de woning nadert. Handig voor jezelf en dieven worden afgeschrikt want zij willen uiteraard niet opgemerkt worden. Zorg er wel voor dat de sensor hoog genoeg hangt en de elektrische bedrading niet bereikbaar is. • Kijk jouw ramen en deuren eens grondig na op kieren. Inbrekers kunnen daar gemakkelijk een koevoet tussen zetten om de deur of het raam te forceren. Plaats indien nodig een veiligheidsstrip of extra sloten. • Een cilinderslot moet voorzien zijn van een veiligheidsbeslag (rozet of langschild): dat wil zeggen dat de cilinder niet mag uitsteken en dat er geen zichtbare vijzen mogen zijn aan de buitenzijde. Zo kan het afbreken van de cilinder vermeden worden. • Vraag gratis technopreventief advies aan de lokale politie. Indien alle andere maatregelen worden opgevolgd, kan u ook een alarminstallatie voorzien. Neem hiervoor contact op met een erkend installateur en leef de wettelijke bepalingen strikt na.
3
Niet in de luren laten leggen
• Laat een kijkgaatje in de voordeur maken zodat je kan kijken wie er voor de deur staat. Voor senioren zijn er speciale kijkgaatjes die een beter zicht geven. Als je de deur opent, zorg er dan voor dat ze in de kierstandhouder staat of de ketting nog niet los is. In flatgebouwen moet je de centrale toegangsdeur ook slechts openen als je zeker bent dat de bezoekers bij jou moeten zijn. • Vraag steeds een legitimatiekaart als iemand zich bij jouw thuis aanbiedt in naam van een officiële instantie of maatschappij. Vertrouw niemand op de kledij van bepaalde bekende maatschappijen, deze kan immers vooraf gestolen zijn. Bel eventueel de maatschappij voor je opendoet, of vraag een afspraak te maken op een andere dag, wanneer een bekende (de buurvrouw, jouw dochter, enz.) bij jouw thuis is. • Houd er rekening mee dat officiële instanties nooit geld uitbetalen zonder voorafgaand schrijven. Betaal nooit een voorschot voor zaken waarvan je niets weet (bv. aan mensen die je om geld vragen voor het leveren van brandstof bij de buren). • Wees op jouw hoede voor verkopers aan jouw deur. Indien je er toch op wil ingaan, stel dan veel vragen. Vraag in elk geval een telefoonnummer en zeg dat je pas later zal beslissen. Wees altijd op jouw hoede, want iets kopen aan de deur moet altijd een weloverwogen beslissing blijven. • Er worden wel eens diensten aan huis aangeboden zoals bv. het slijpen van messen. Wees steeds op jouw hoede en zorg dat je niet het slachtoffer wordt van oplichting of erger nog, afpersing. Wanneer je interesse hebt, leg je best de prijs en overeenkomst schriftelijk vast. Verwittig de politie indien deze mensen zich blijven opdringen, ongevraagd blijven terugkomen of je bedreigen. • Volg de actualiteit. Vaak worden mensen gewaarschuwd voor een aantal technieken van oplichting. Mensen willen soms binnenkomen met smoesjes zoals “mag ik een glas water”, “mag ik even naar het toilet”, enz. De regel is: laat geen onbekenden binnen als je alleen thuis bent. Indien iemand aanbelt met de vraag om de hulpdiensten te bellen, laat ze dan buiten staan en bel zelf. Zo kan je helpen zonder dat je zelf risico loopt.
4
De telefoon gebruiken
• Laat degene die je opbelt altijd zichzelf eerst voorstellen. Vraag om enkel de initialen van jouw voornaam op te nemen in de telefoongids, zeker wanneer je een alleenstaande, weduwe of weduwnaar bent. • Zeg nooit dat je alleen thuis bent. Indien je weduwe of weduwnaar bent, deel dit dan niet mee aan de persoon aan de andere kant van de lijn. • Als een onbekend persoon jouw telefoonnummer vraagt, zeg dan dat je hem of haar zelf zal contacteren en vraag op welk nummer je deze persoon desgewenst kunt terugbellen. Wees ook aandachtig voor herhaaldelijk ‘verkeerd verbonden’, dit zijn oproepen waarbij er niets gezegd wordt als je de telefoon opneemt. Waarschijnlijk tracht men uit te vissen of je al dan niet thuis bent. Maak van deze verdachte oproepen zeker melding bij jouw lokale politiedienst. • Spreek enkel een algemene boodschap in op jouw antwoordapparaat en zeg zeker niet dat je tijdens een bepaalde periode afwezig bent. Vraag in de boodschap op jouw voicemail om meer informatie dan enkel het telefoonnummer van de oproeper (naam, reden oproep). • Bewaar voldoende discretie bij telefoonenquêtes: zeg niets over welke geldmiddelen je beschikt, wanneer je op vakantie gaat, enz. Leer kinderen in elk geval ook dat ze niet mogen zeggen dat ze alleen thuis zijn. • Gebruik jouw gsm om jouw veiligheidsgevoel te verhogen: draag het toestel in jouw hand of doe alsof je in gesprek bent met een vriend, ook al is er niemand aan de lijn. • Leg langs jouw telefoontoestel in de woning een telefoonkaart met vermelding van alle nuttige telefoonnummers zodat je deze vlug bij de hand hebt in geval van nood. • Gebruik een telefooncirkel: Hierbij spreek je met enkele vrienden of familieleden af om elkaar dagelijks of op afgesproken tijdstippen te bellen. Als de cirkel onderbroken wordt, weet men dat er iets aan de hand is.
5
Gerust internetten
• Ga bewust om met jouw persoonlijke gegevens. Zet nooit jouw e-mailadres, telefoonnummer, afwezigheden of adres op het internet of op chatboxen en forums. Plak ook geen lijsten met paswoorden, pincodes of andere vertrouwelijke gegevens op jouw computer. Tracht ze te onthouden maar schrijf ze in geen geval neer. • Gebruik als gebruikersnaam en paswoord (voor aanmelding van de computer, e-mails, inloggen op jouw favoriete websites, internetwinkelen, enz.) nooit voorspelbare of makkelijk te achterhalen woorden, cijfers of namen (van jouw kinderen bv.). Geef een wachtwoord op dat niemand anders kan raden, zo voorkom je dat anderen toegang verkrijgen tot jouw vertrouwelijke gegevens of in jouw naam bv. aankopen via het internet kunnen doen. • Verbind jouw computer nooit met het internet zonder dat er een degelijke virusscanner geïnstalleerd is. Dit is een programma dat ervoor zorgt dat een virus
(zorgt voor beschadiging van jouw computer en het verloren gaan van bestanden, zoals foto’s, enz.) tijdig gedetecteerd en verwijderd wordt. Laat je hiervoor bijstaan door jouw familieleden of neem contact op met de maatschappij die jouw internet installeerde. Zorg dat je steeds over de laatste, meest recente versie (updates) van dit programma beschikt. Het programma zal zelf tijdig aangeven wanneer je een nieuwe versie dient aan te schaffen. Dat kost je meestal geen geld. • Vraag jouw installateur om te zorgen voor een degelijke firewall. Een firewall beschermt jouw computer tegen allerhande gevaren van buitenaf. Het geeft vooral bescherming tegen hackers (mensen die zonder toestemming een computer binnendringen en gegevens stelen, inkijken, beschadigen of vernietigen) en houd ongewenste bestanden tegen die jouw computer kunnen beschadigen. Het bewaakt als het ware jouw internetverbinding en zorgt ervoor dat enkel ‘veilige’ gegevens uitgewisseld worden tussen jouw computer en het internet. • Open geen mails van onbekenden of bestanden die volgens jou een merkwaardige naam dragen. Net zoals bij de gewone post kan je via e-mail berichten ontvangen van bepaalde personen (vooral onbekende), instellingen en bedrijven die je liever niet meer wenst te ontvangen. In voorkomend geval kan je een lijst van afzenders opgeven die bij ontvangst automatisch geblokkeerd en verwijderd worden (duid de e-mail van de ongewenste afzender aan en klik op ‘Afzender blokkeren’). • Hetzelfde geldt voor ongewenste reclame (SPAM genaamd) in jouw mailbox. Met ongewenst wordt bedoeld dat je eerst en vooral nooit om deze reclame gevraagd hebt, maar vooral dat je er moeilijk of niet vanaf geraakt. Je kan ook deze afzenders blokkeren (zoals hierboven beschreven) of je kan een programma installeren dat als een soort filter werkt en zo de meeste reclame-e-mails eruit haalt. Zo’n programma kan je gratis van het internet afhalen op volgende website: www.spamkiller.com. • Nog irritanter zijn de ongewenste kleinere reclamevensters (POP-UP’S) die plots verschijnen tijdens het surfen op websites. Het doel is altijd om jouw aandacht te trekken in de hoop dat je erop klikt, om zo bij de adverteerder terecht te komen. Bij sommige websites verschijnen soms wel tien verschillende pop-upschermen, waardoor je de eigenlijke website niet meer kan bezoeken. Om je tegen deze vorm van reclame te beschermen, kan je het meest gebruikte, gratis programma downloaden via www.panicware.com/popupstopper.html. • Wees alert voor contacten die je via e-mail uitzonderlijke aanbiedingen doen. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, kan je er meestal vanuit gaan dat het ook werkelijk zo.
6
Veilig kopen op het internet
• Kopen via het internet heeft zeker voordelen want de winkel sluit nooit. Maar om veilig te betalen via het internet moet je controleren of de informatie beveiligd verzonden wordt. Een beveiligde internetpagina herken je aan een (hang)slotje rechtsonder in de menubalk van de pagina en aan het adres bovenaan. Het adres begint in plaats van ‘http://www…’ met ‘https://www’ (de ‘s’ staat voor ‘secure’). Indien je deze twee zeer belangrijke elementen terugvindt, is alles volledig veilig.
• Zowel aankopen via internet als online bankieren doe je beter niet in een cybercafé of een bibliotheek. Deze plaatsen maken immers gebruik van een lokaal netwerk, hetgeen hackers toelaat het beveiligde systeem te misbruiken en zo fraude te plegen. • Geef nooit jouw pincode. Banken en kredietkaartmaatschappijen vragen dit nooit op. Indien er wel naar jouw pincode gevraagd wordt gaat het om een illegale website, koop dan zeker niets! Geef bovendien niet zomaar al jouw persoonlijke gegevens maar ga eerst na welke gegevens werkelijk nodig zijn om jouw transactie of aankoop uit te voeren. • Zoek of vraag voldoende informatie over de producten die je wenst te kopen, zo weet je zeker wat je krijgt en wat niet. Belangrijk hierbij zijn de algemene voorwaarden. Lees deze aandachtig, vooral de bepalingen omtrent de levering, garantie, retourbeleid, annulatie enzovoort. • Maak voor jezelf een overzicht van de aankopen of abonnementen die je via internet bent aangegaan en bewaar de gegevens over de goederen die je besteld of betaald hebt (druk bv. de aankoopbevestiging ontvangen via e-mail af). Controleer na de aankoop altijd op jouw rekeningoverzicht of de betalingen correct verwerkt werden. • Een goed en veilig betalingssysteem via internet is Paypal (https://www.paypal.be). Op Paypal kan je geld storten of een betaling doen met behulp van een kredietkaart of bankrekening. Het grote voordeel van dit systeem is dat informatie over het gebruikte betaalmiddel niet ter beschikking komt van de leverancier en het biedt bovendien de mogelijkheid tot opvolging van de verzending. Op de populaire veilingsite eBay (kopen en verkopen van goederen) gebruikt het grootste gedeelte van de gebruikers reeds Paypal. • Zowel nieuwe als tweedehands voorwerpen kan je kopen en verkopen via internetveilingen zoals eBay (www.ebay.be) en Yezzz (www.yezzz.be). Het hele systeem is gebaseerd op een veiling, waarbij je een beginprijs, een omschrijving, eventueel foto’s en het aantal dagen (meestal een week) dat geboden kan worden, opgeeft. Maak steeds vooraf goede afspraken omtrent de betalingsmodaliteiten (storting, kredietkaart, cash bij afhaling, enz.) en hoe het voorwerp verzonden of afgehaald zal worden. Je dient op voorhand steeds de betrouwbaarheid van de koper/verkoper te controleren!
7
Brand voorkomen
• Schaf zeker branddetectoren aan. Installeer er één op elke verdieping, zeker in de buurt van de slaapkamers. Ze waarschuwen bij rookontwikkeling. Ze zijn vrij goedkoop te verkrijgen in doe-het-zelfzaken en supermarkten. Vervang ook tijdig de batterijen. De eerste zaak die men steeds bij brand moet doen, is de brandweer bellen. De tussenkomst bij brand is altijd gratis, ook al is de brand bij aankomst al geblust. Brandwonden verzorg je in eerste instantie met koud, stromend water en niet met zalf of boter. Een brandwonde heeft vooral zuurstof nodig. • Bewaar ontplofbare materialen en brandversnellers op een veilige plaats. Dek ook geen verwarmingselementen af, ook niet om de was op te drogen. Plaats ze ook zeker buiten het bereik van kleine kinderen. Zorg voor een verliesstroomschakelaar op jouw elektrische installatie. Laat eventuele reparaties aan de elektrische installatie steeds door een vakman uitvoeren.
• Rook nooit in bed. Een brandende sigaret kan op korte tijd ernstige schade aanrichten. Gebruik altijd stevige asbakken die niet kunnen kantelen. Controleer voor het slapengaan steeds of er geen peuken in de zetels zijn achtergebleven. Maak de asbak echter nooit direct leeg. Overgiet de peuken de volgende dag met water en verwijder ze. • Doof de lampen en het vuur van de open haard als je weggaat of gaat slapen en schakel de televisie volledig uit. Jouw televisie op stand-by laten staan, kan gevaarlijk zijn. • Als je een haardvuur moet blussen, doe je dat best met een kilo keukenzout. Water geeft een enorme stoomvorming en dat kan leiden tot brandwonden. Sluit jouw open haard goed af zodat brandende gensters geen schade kunnen aanrichten. Laat jouw schouw jaarlijks controleren en schoonvegen. Dit ben je trouwens wettelijk verplicht door de verzekeringsmaatschappijen. • Let vooral bij feestdagen op dat je versieringen en papieren tafelgerei niet in de buurt plaatst van de open haard, kachel of kaarsen. Controleer bij het verlaten van jouw woning of je wel alle huishoudtoestellen hebt uitgeschakeld en of alle kaarsen gedoofd zijn. Spring zeker veilig om met verlengsnoeren. • Blijf tijdens het koken altijd bij de potten en pannen op het fornuis. Giet nooit water op een brandende frietketel, fonduetoestel of barbecue. Deze blus je best met een branddeken of een goed uitgewrongen dweil. Bescherm hierbij wel zeker jouw handen met een vochtige doek. Water is immers zwaarder dan olie en wordt onderaan stoom die met een enorme kracht stijgt en deeltjes frietvet meeneemt: een enorme vuurbal. • Probeer uit een brandende woning te geraken door zo laag mogelijk bij de grond te blijven. In het begin van een brand is er veel rook, die stijgt en ontbrandt enkel als hij zeer hoge temperaturen bereikt (‘flash-over’). • Bij een gasreuk doe je best niet plots de ramen open. Een ontploffing vereist immers de juiste balans zuurstof en gas. Door lucht binnen te laten kan je deze balans bekomen. • Zorg dat jouw gasgeisers, houtkachels, gaskachels, haarden, petroleumtoestellen en andere toestellen die met vlammen branden op de juiste manier worden geïnstalleerd, afgesteld en behandeld. • Zorg dat alle niet-elektrische verwarmingstoestellen zijn aangesloten op een schoorsteen of een afvoerpijp die de verbrandingsgassen naar buiten afvoert. • Zorg altijd voor voldoende ventilatie en laat bv. nooit de motor van een motorvoertuig draaien in een kleine ruimte (zoals een garage). • Gebruik nooit ovens of gasfornuizen om een ruimte te verwarmen en verbrand nooit houtskool in huis, in een boot, caravan of tent.
8
Niet vallen in huis