Senioren en de toeristenbranche
Al een aantal jaren is er sprake van een flinke uitbreiding van senioren die vaker op vakantie gaan en ook meer uitgeven tijdens hun vakanties. De generatie van na de oorlog, de babyboomers, is van een grote omvang. Het is een generatie die opgegroeid is in een steeds welvarender land maar altijd spaarzaam is geweest. Dat alles geeft dat er veel geld zit bij de babyboomers, al geldt dat uiteraard niet voor iedereen.
Na een flinke arbeidsperiode is het tijd om te genieten van het leven en vakantie is daar onderdeel van. Senioren zijn dus een uiterst interessante doelgroep voor toerisme. Al meer dan 20% van het geld dat wordt verdiend in de toeristenbranche komt uit de portemonnee van de senioren. Natuurlijk moet deze doelgroep ‘wel worden veroverd’. De concurrentie is groot. Reisorganisaties hebben speciale aanbiedingen voor senioren, vakantieparken hebben aantrekkelijke aanbiedingen buiten het seizoen. Zij proberen de senioren voor zich te winnen. Hoe doet Texel het in het winnen van de 55-plussers? Het eiland heeft voor deze groep heel wat te bieden. Senioren die ik spreek in het mooiste straatje van ons eiland, de Blazerstraat in Oosterend, zijn vooral enthousiast over de vele mogelijkheden die het eiland kent. Wandelen, fietsen (vooral de elektrische fiets is in), winkelen, lopen op het strand. Mogelijkheden te over. Ook het feit dat de overtocht naar Texel niet te lang duurt, is voor velen aantrekkelijk. Bij de VVV heb ik informatie gekregen over hun bijdrage aan het binnenhalen en binnen laten blijven van de toeristen. Percentages over het aantal senioren onder de bijna miljoen toeristen per jaar kunnen zij niet geven, omdat de meeste boekingen rechtstreeks worden gedaan bij logiesverstrekkers als hotels en parken. Vooral het voor- en najaar zijn aantrekkelijk voor senioren om naar Texel te komen, want dan zijn de prijzen van verblijf lager en is het minder druk. Midweekse vakanties doen het daarbij goed, de Duitse gasten blijven over het algemeen langer. Voor een bepaald aantal senioren is de gang naar Texel nostalgie. Ze zijn in de zestiger jaren met familie, vrienden of vriendinnen naar Texel geweest en hebben daar met heel veel plezier gekampeerd en het uitgaansleven geproefd (wie is er in die tijd niet naar Sarasani geweest?). Steeds vaker komen gezinnen vakantie houden met opa en oma erbij. Vakantieparken spelen daarop in door het aanbieden van grotere huisjes. Overigens zijn het vaak de grootouders die het initiatief nemen om met elkaar op vakantie te gaan. De VVV steekt haar geld niet meer in aanwezigheid op vakantiebeurzen, maar adverteert 1
• Willem van Leersum over 25 jaar Radio Texel •
“Willem kan met iedereen door een deur, heeft met niemand problemen.” Lachend: “Zelfs niet met mij en ik ben niet de makkelijkste,” aldus Gerrit Verhoeven over de samenwerking met Willem van Leersum bij Radio Texel. Van Leersum zat eind vorig jaar precies 25 jaar achter de knoppen van het lokale radiostation. Zo’n mijlpaal vraagt om een interview. Maar een afspraak maken met Willem blijkt niet makkelijk, het betreft hier een bezig bijtje. Naast zijn werk voor de radio doet hij de administratie voor zijn op Texel wonende, verstandelijk gehandicapte broer (die regelmatig op bezoek komt waarbij Willem meteen maar alle sjekkies voor een hele week voor hem draait), is hij voorzitter van het smartlappenkoor, houdt de standen van de klaverjasclub bij, speelde jaren als zwarte Piet op de CVO school, zingt donderdagochtend met cliënten in het verpleeghuis, gaat als kook- bak- en braadvrijwilliger mee op vakantie met De Waarden en rijdt regelmatig een De Waardencliënt naar dokter of ziekenhuis. Voor al deze inspanningen ontvingen Willem en zijn vrouw Lia een paar jaar geleden koninklijke waardering in de vorm van een lintje. Want Willem deed niet alles alleen. Het echtpaar deed meestal alles samen. Hieraan kwam een wreed einde toen Lia twee jaar geleden minder mobiel werd en begin verleden jaar overleed. Willem mist haar uiteraard op alle fronten. Maar, positief als hij is, houden vele bezigheden hem, letterlijk en figuurlijk, op de been. ‘Omdat Lia niet anders gewild zou hebben.’ Gezeten achter een bakkie vertelt Willem uitgebreid over zijn bezigheden, Lia, maar vooral over Radio Texel.
•
Het begin Willem: “Ja, Radio Texel. Wanneer ik daar begon? Zo’n 25 jaar geleden, denk ik. Met Kerst. Eigenlijk iets eerder, want ik was al wat ingewerkt door Jeroen Haak en Jeroen Nauta. Maar met Kerst werkte ik voor het eerst zelfstandig. Deed de techniek van het wekelijkse 1
Sportlokaal “Al snel had ik een stel vaste programma’s, waaronder Sportlokaal. Met mijn vaste maatje Gerrit Verhoeven gingen we daarvoor regelmatig op locatie. Naar een biljartwedstrijd of de manege. Moest je ‘s middags opbouwen en dan om vier uur live de uitzending in. Ik zocht de te interviewen mensen op en Gerrit, die meestal in een hoekje bij de techniek stond, deed de vraaggesprekken. Dat waren hele mooie dagen. Heerlijk om te doen. En meestal waren de deelnemers ook blij dat we er waren. Bijna niemand had toen nog een mobieltje. Wij wel, om de studio te kunnen bellen. Die leenden de deelnemers dan even om het thuisfront te vertellen dat ze op de radio waren...” “Sportlokaal bestaat inmiddels ook zo’n 25 jaar en ik heb vanaf het tweede jaar, de meeste uitzendingen meegemaakt. Dat betekende: zo’n 45 zondagen per jaar in de studio zijn. Lia ging altijd mee. Die zette koffie, nam de telefoon aan en was zo’n beetje de regisseur van het spul. Ook als Gerrit en ik op locatie gingen, was Lia er meestal bij.” “Naast de techniek deed ik ook de administratie voor Sportlokaal. Ik had een lijst gemaakt, beginnend met de A van atletiek, B van basketbal enz., plus alle contacten die daarbij hoorden. Ook het telefoonnummer van de burgemeester en de wethouder van sportzaken stonden erop. Die lijst wordt momenteel grotendeels nog gebruikt.” “Ik belde van tevoren iedereen op en dan kwamen ze later, meestal voor een uitslag, live in de uitzending. Hierbij kwamen ook dingen van buiten Texel aan de orde. Het Waddentoernooi, de huldiging van Dorian, we hebben het allemaal meegemaakt.”
WAMPEX “De vaste groep medewerkers van sportlokaal versloeg ook altijd de WAMPEX (nu Waanzin). Vond ik altijd prachtig. Je zat dan op de eerste rang. Op de raarste tijden en de mooiste Texelse plekken. Het is zó indrukwekkend om te zien dat iedereen met hart en ziel bezig is. En of er nu niemand, of veertig man publiek om ze heen staat, ze steken zo nodig in hun blote kont de sloot over (kleren moeten droog blijven, dus die dragen ze hoog en droog boven hun hoofd) om punten te scoren.” “Ja, we weten altijd waar we heen moeten. Je krijgt een lijstje mee dat je goed moet opbergen. Die doe ik altijd in mijn portefeuille, in mijn binnenzak.” “Ook bij het Rondje Texel zijn we altijd aanwezig. Matt van Beek neemt daar vrijdagsmiddags vrij voor en samen sluiten we de spullen aan bij Paal 17. Ook tijdens het vroegere ‘Surfrondje om Texel’ waren we paraat, maar dan sloten we de apparatuur aan bij Paal 9.”
Het 1001 vragen spel “Goede herinneringen heb ik ook aan het ‘1001 vragen spel’. Lia en ik waren vroeger lid van de Baanbreker, een piratenzender uit Den Helder. Die hadden zaterdagsavonds een quiz. Toen we daar naar luisterden bedachten we: ‘dat kunnen we zelf ook’. Zo gezegd, zo gedaan. Een keer per maand, op zaterdagavond, werd het uitgezonden. Lia had van te voren actuele vragen gemaakt en onze zoon Marco deed de techniek. Iedereen die dacht een goed antwoord te kunnen geven kon de studio bellen. De gescoorde punten werden bijgehouden op een lijst en ik was wat winkels langs gegaan voor prijzen. Iedereen kwam daar wel een keer voor in aanmerking, want de winnaars begonnen weer onder aan de lijst. Aan het eind van het winterseizoen was er meestal ook een vierseizoenen dekbed te winnen. Een ander geliefd te winnen object was altijd de door Lia vlak van te voren gebakken cake... ” 1
Zenlex “Dat was een mooie tijd. Er is inmiddels veel veranderd. Het is nog mooi hoor, maar anders. De techniek werd bijvoorbeeld steeds technischer. Vroeger kreeg je met een klap erop je kapotte radio soms weer aan het spelen, nu is het wat ingewikkelder. Moet je meer nadenken. Maar eigenlijk is alles makkelijker geworden. Neem de muziek: vroeger moest je je door een hele stapel platen heen werken, op zoek naar dat ene nummer, nu werken we via de computer met Zenlex. Daarin zitten alle begin- en eindtunes, het nieuws, het weer, de reclames, alle herhalingen en de aansluiting met Radio Noord Holland.” Lachend: “Maar het principe blijft eigenlijk hetzelfde: er is een apparaat en dat heeft een knopje. Als je daarop drukt gaat het apparaat aan of uit. Of zacht. Zo eenvoudig is het. Je moet alleen wel dat knopje op tijd weten te vinden...”
Afbouwen? “Hoelang ik nog door denk te gaan? Verleden jaar, bij het 25 jarig bestaan van Radio Texel, heeft een deel van de oude garde het vaantje overgedragen aan de jongeren. Gerrit ook. Natuurlijk mis je ze. Maar ik heb er nog steeds genoeg lol in om te blijven. Ik moet wat om handen hebben. Ik begeleid nu, naast mijn eigen programma’s, wat nieuwkomers. Of val in bij ‘Natuurwijzer’, of ‘De Keuze van’. Dus, als mijn gezondheid het toelaat, ga ik nog wel even door. Al ben ik wel een beetje aan het afbouwen, want mijn kinderen en kleinkinderen zijn ook heel belangrijk. Verdienen ook mijn aandacht. Die moet je koesteren. Want het is toch uniek, dat we, ook na het overlijden van Lia, zo’n hechte groep zijn gebleven.” Riet Veenendaal Bij de foto: Willem van Leersum (vooraan) met zijn vaste Radio Texelmaatje Gerrit Verhoeven.
2
LAAT.
Gezamenlijke maaltijd
Het werd van te voren medegedeeld. Neeltje is ziek, akelig en misselijk en komt niet te eten. Juist nu er lasagne met rauwkost op het menu stond moest ze verstek laten aan. Aafje ging daarom na afloop van die genoeglijke maaltijd gauw naar haar vriendin toe om haar de laatste nieuwtjes te vertellen. ‘D’r wos ’n mon of feertig, maar d’r wos zó veul eete dot we dot met sien olle niet opkonne en doe hèèwe wee ‘n stik of wot bakkies volskept foot de mênse die nag wot mee na huus neme wowe.’ Het was een overheerlijke maaltijd geweest. ‘Kiek Neeltje, hier hèèw ik ‘r iêntje foor jow,’ en ze legde een pakje in alufolie op tafel. ‘Maar eerst effe ’t nuws. D’r komt net foor de Kerst ’n lichiestour met de bus fon Jos. Dot kost maar acht piek. Don hei je ‘n rondrit, ’n koppie poeier, koffie of thee in De Krim, dan vôrder met de rondrit langs ’n vracht verlichtte huuze. Omdat ’t toch ol ’n dure maand is, doet de SOSA d’r wot geld bee en betale wee maar vijf euro!’ Neeltje zat in een deken gewikkeld in de gemakkelijke stoel en knikte steeds beamend bij het verhaal dat Aafje haar vertelde. Ze had het goed te pakken gehad, dan kon je wel zien, maar toch was ze nu aan de beterende hand. ‘Ik mag leie dot ik don weer pikt en dreeve ben,’ zei ze met een hese en schorre stem, ‘want ik heb merakels veul zin om mee te gaan.’ ‘Je hoeft je nag nerges drok om te make of zó, wont teuge die tiêd komt ‘r wel ’n briefie in de bus; we hèèwe olle tiêd fon de wereld. En ‘k zel nou effen je iênpittertje onsteeke en er ’n pantje met lasagne op zette, wont je begriept wel dot ik foor jow ’n bakke meebrocht hèèw. Trouwes, ik hèèw d’r drie meekrege, don hoeve we morrege niet te koke.’ Met haar lange, magere vingers peuterde ze de keukenfolie los en liet de inhoud triomfantelijk aan Neeltje zien. ‘Kiek er ’s on, déér hèèwe wee je prakkie; ’t is oltóós goed om ’n poêsie achter de hand te hèèwe,’ sprak ze verheugd en smakte met haar lippen. ‘Die Ruud van ome Jan en tante Naantje die ken er wot fon hoor!’ Aaf schuifelde naar de keuken en Neeltje hoorde haar zingen. Uit zichzelf doet ze dat anders bijna nooit en het betekent dus wel dat ze heel goed heeft gegeten of erg gelukkig is geweest in de loterij. Ze kwam terug met een theedoek, bord en bestek en zette dat netjes op tafel bij de kachel. ‘Zó, nou kei je lekker worrem bee ’t kacheltje zitte te eete of hei je ’t liever op skóót in bêd? Wont don moet ik wot aars verzinne; met ’n dienblôd sow dot wel kenne, denk?’ ‘Ninnik mêns, ik kom d’r wel effe foor uut me leuje stoêl, wont ik ben al puur on de beterende hond. Nou ik dot eete ruuk krig ik d’r hillegaar honger fon en volleges mee is dot ’n hèèl goed teeke.’
Neeltje draaide haar loshangende haren in een knot en stak dat vast met een lange haarnaald. Over haar nachtpon trok ze een duster aan die, zo te zien, betere tijden had gekend. Ze ging aan tafel zitten en keek reikhalzend naar de keuken waar Aaf hoorbaar aan het rommelen was. ‘Ik ben d’r klaar voor hoor Aafie, laat ’t maar komme!’ Aaf kwam met een pannetje in een handdoek geklemd aanlopen en schepte het bord van Neeltje vol. ‘Nou, smakelijk don maar en eet ze met happies,’ zei Aaf, ‘en bidde hoeft niet, wont dot hebbe ze in de keuke ôl meebakke.’ Neeltje genoot zichtbaar van die hartige hap. ‘Wil je wel gloove Aaf, dot ik hillegaar flééuw wos; tjissus, wot is dut spul lekker; déér gnapt ’n mêns fon op!’ Na het eten zei Neeltje dat ze zich zou gaan wassen en aankleden, want ze wou ook wel eens een paar uurtjes uit bed en in de kleren. En toen ze zich zingend in haar slaapkamertje stond aan te kleden, dacht Aaf dat het einde van de griep voor Neeltje nu wel in zicht was. ‘Hoor, de wiênd wakkert on. Hij geeft reege op foor de nacht. Ik denk dot ik maar op huus ongaan, wont ik hèèw gien jos of perreplu meenome. Maar morrege ochend kom ik weer bee je hoor,’ zei ze en verdween in de donkere nacht. Neeltje deed de boel aan kant en zette de televisie aan. Een zak drop bij de hand en lekker onderuit gezakt zat ze lekker warm te genieten van een mooie natuurfilm. Ze zuchtte. ‘Wot toch ontsettend liêf fon die Aafie om me zó te bemoedere,’ dacht ze, ‘k zel d’r maar d’r es ’n blommetje voor d’r kóópe en don skriêf ik op ’t kaartje: ‘Bedankt lieve meid,’
Neeltje
Met de ANBO naar Wereld Dansfestival in Schagen ANBO-leden en andere belangstellenden zijn van harte welkom om met de ANBO naar Het Wereld Dansfestival in Schagen te gaan. Op vrijdagmiddag 10 juli kunt u, op uitnodiging van de organisatie, genieten van folkloristische dansgroepen uit Chili, Panama, Oostenrijk, Georgië en Litouwen. Ook treedt de Westfriese dansgroep uit Schagen voor u op. Een bus van Texeltours rijdt om 11.30 uur van het gemeentehuis naar de boot van 12.00 uur. De kosten voor ANBO-leden bedragen €20,- inclusief bus, toegang festival, koffie en gereserveerde plaatsen. Niet-leden betalen €25,-. Deze kosten gelden voor een minimum aantal van 40 personen.
Dit bedrag kunt u, na aanmelding bij Guusje Witte, overmaken op bankrek. nr. NL17RABO0362528810 ten name van ANBO Texel, Dansfestival. Voor informatie kunt u naar de website gaan www.dansfestivalschagen.nl Aanmelden bij Guusje Witte, tel. 314171, graag voor 18 april.
‘Vaste gast’ aan tafel Hoe gezellig kan het zijn om tenminste één keer per maand bij iemand in de buurt te eten? Je verhaal kwijt te kunnen, verrast te worden met een maaltijd die je niet zelf hebt gekookt, verhalen te horen van anderen: dat maakt een wereld van verschil!
Eet mee! Vaste gast is een nieuw initiatief waarin we mensen kunnen matchen met een vast eetadres in hun eigen dorp. Ben jij die persoon die graag met anderen samen eet, van gezelligheid houdt of wat meer contact wil in de buurt? Meld je aan voor Eet Mee! Vaste gast en schuif een of enkele keren per maand aan voor een gezellige maaltijd.
Fotograaf Loes de Vaan
Ben jij die dorpsgenoot die wel eens een ander verhaal wil horen? Heb jij als alleenwonende, als stel of gezin met kinderen, een plekje vrij aan je eettafel? Doe mee en meld je aan voor Eet mee! Vaste gast. Na aanmelding komen wij thuis langs voor een gesprek over de wensen en mogelijkheden en samen te zoeken naar een mooie match op maat. Meer weten of aanmelden? Neem dan contact op met: Texels Welzijn, tel. 0222 312696 of mail
[email protected] En natuurlijk kun je altijd binnenlopen tijdens het wekelijks spreekuur van de dorpswerker in het eigen dorpshuis of in De Buureton (Beatrixlaan 43) in Den Burg. Eet Mee! Vaste gast is een concept van Stichting Eet Mee in Utrecht.
1
Programma Alzheimer Café Het Alzheimer Café vindt plaats in De Buureton, op de laatste dinsdag van de maand. Belangstellenden zijn van harte welkom. De toegang is gratis.
31 maart: Wat u altijd al wilde weten over dementie. Hoe wordt de diagnose gesteld? Wat zijn de risicofactoren? Is het erfelijk? Dokter Carla Sluijter, specialist ouderengeneeskunde van Geriant, geeft antwoord op uw vragen. 28 april: Bang, boos, in de war! Wat kunt u doen als een partner of naaste agressief wordt? Deze en andere gedragsveranderingen bij dementie worden toegelicht door psychologe Dominique van Rossum. 26 mei: Frènk van der Linden, journalist en documentairemaker van ‘De Verloren Band’ vertelt over zijn moeder met de ziekte van Alzheimer. Zijn moeder overleed in 2014. Aanvang Alzheimer Café: 19.30 uur, sluiting om 21.30 uur.
2
Ouderenmishandeling: signalen herkennen en bespreekbaar maken
De afgelopen maand heeft de dorpenronde van Texels Welzijn in het teken gestaan van ouderenmishandeling. In Nederland worden naar schatting jaarlijks 200.000 ouderen (één op de twintig) boven de 65 jaar mishandeld. Een schrikbarend hoog aantal dus. Voor veel mensen is het moeilijk voorstelbaar dat ouderen worden mishandeld. Ouderdom associëren we met respect en eerbied, soms met kwetsbaarheid en afhankelijkheid. Maar zeker niet met mishandeling en uitbuiting.
De werkelijkheid is helaas dat ouderenmishandeling bestaat. Ouderdom gaat namelijk vaak gepaard met zorg en afhankelijkheid. Wanneer de fysieke en psychische gezondheid van ouderen achteruitgaat, worden zij meer afhankelijk van zorg en dus van anderen. En dat creëert omstandigheden waarin mishandeling een kans krijgt.
Wat is ouderenmishandeling nu eigenlijk. Wie zijn de slachtoffers, wie zijn daders? Onder ouderenmishandeling wordt elke mishandeling van een oudere (vanaf 65 jaar) verstaan, die door een bekende wordt begaan. Dat kan een familielid zijn zoals een kind, buurman of buurvrouw, een vriend(in) of kennis en soms ook een hulpverlener. Bij ouderenmishandeling gaat het dus niet over mensen die met een vlotte babbel ouderen aan de voordeur geld of goederen afhandig maken of over tasjesdieven die op straat oudere vrouwen belagen. Bij ouderenmishandeling is er altijd sprake van een persoonlijke band. Daarbij zijn er steeds twee elementen aanwezig. Het eerste element is dat het slachtoffer afhankelijk is van zorg, vaak een klein sociaal netwerk heeft én kwetsbaar is. Het tweede element is dat de dader uit de directe omgeving van het slachtoffer komt en een persoonlijke of professionele band met haar of hem heeft. Ouderenmishandeling is een verschijnsel met vele gezichten. Onder ouderenmishandeling valt lichamelijk geweld als slaan of knijpen, psychisch geweld als schelden en kleineren, verwaarlozing: onvoldoende lichamelijke verzorging, maar ook financiële uitbuiting. Denk hierbij aan het stelen van geld, het voortijdig weggaan van de huishoudelijke hulp of geld 1
lenen en dit niet terugbetalen. Ouderen die mishandeld worden voelen zich veelal machteloos, vaak zelfs depressief. Veel ouderen vinden het moeilijk om er over te praten, omdat zij zich schamen of zich schuldig voelen tegenover de dader, van wie ze ook afhankelijk zijn. Soms zet de dader de oudere onder druk waardoor het nog moeilijker wordt om er over te praten. Ook komt het voor dat ouderen zelf niet kunnen of willen inzien dat ze mishandeld worden. Er over praten blijft daardoor een taboe. Ouderenmishandeling is een verschijnsel met vele gezichten. Soms gaat het om (klein) kinderen die welbewust geld wegnemen, soms om kinderen of partners die de zorg voor een oudere niet meer aankunnen en handelen uit wanhoop en frustratie, soms om professionele zorgverleners die op hun tandvlees lopen of onvoldoende toegerust zijn voor hun taak. Alle situaties hebben echter één ding gemeen: de grensoverschrijdingen in agressie en bejegening gaan zo ver dat we kunnen spreken van mishandeling. Helaas komt ouderenmishandeling overal voor. In huiselijke kring, in verzorgingshuizen en op de dagopvang. Soms is de mishandeling opzettelijk, maar vaker is aan de orde dat de naaste de zorg voor de oudere niet meer aankan, waardoor deze kan ontsporen met mishandeling tot gevolg.
2
De mishandelingen beginnen meestal klein, waarna het van kwaad tot erger gaat. De oudere lijdt eronder, maar ook de dader voelt zich er bijna altijd allerminst goed bij. Praten is dan iets dat echt kan helpen. Het brengt een proces op gang om de situatie te stoppen. Sommige mensen vinden de term ‘ouderenmishandeling’ niet juist, omdat bij het woord ‘mishandeling’ meteen wordt gedacht aan een strafbaar feit, wat niet het geval is op het moment dat een mantelzorger onopzettelijk ontspoort in zijn of haar zorg voor de oudere. Vaak schrikt de term mensen ook af om er open en eerlijk over te zijn. In gevallen waarin een professional een oudere mishandelt, kan deze uit zijn of haar functie worden gezet. In gevallen waarin een familielid of mantelzorger de dader is, moet er meer gekeken worden naar de oorzaak van de mishandelingen om vervolgens te kunnen werken aan een oplossing. Op het moment dat dit in gang wordt gezet, ontstaat er een moment van rust en bezinning. Slachtoffer en dader worden uit elkaar gehouden en zo nodig komt er een omgangsverbod. Dit hangt af van de ernst van de situatie en de redenen voor de mishandeling die vaak verbonden zijn met emotionele problemen waarvoor de dader geen oplossing weet. In veel gevallen is de dader tegelijk ook slachtoffer van zijn of haar eigen gedrag, en dat betekent dat het ook voor hem of haar goed is wanneer de cirkel wordt doorbroken door professionele hulpverlening.
Hoe kunnen we samen ouderenmishandeling stoppen?
Hiervoor is het belangrijk dat zowel burgers als professionals beter in staat zijn signalen van mishandeling te herkennen en bespreekbaar te maken. Samen te zoeken naar de mogelijkheden om mishandeling te stoppen en beter nog, te voorkomen. 1
Repair Café volop in bedrijf
Het is bukken geblazen om je jas aan het haakje te krijgen. Geen wonder, want het is de kapstok van de voormalige Jan Drijverschool in Den Hoorn (nu De VerzamelPost genaamd), waar het Repair Café plaatsvindt. In een lokaal zitten drie jongens naar een druk krassende 3D-printer te kijken. ‘Ik heb gevraagd of het logo van Newcastle United geprint kan worden,’ verklaart Xander van Boven (twaalf jaar) uit De Koog. ‘Daar ben ik fan van. Best cool als ik dit logo op m’n kamer zou kunnen hangen.’ Op tafel liggen voorbeelden van voorwerpen die de printer heeft geproduceerd. Eigenaar Michiel Klaarwater vertelt dat hij het apparaat als bouwpakket heeft aangeschaft en zelf in elkaar heeft gezet. Een klus die de nodige tijd in beslag heeft genomen. Terwijl er wat gepraat wordt over de mogelijkheden van 3D-printers in het algemeen, dat je er hele huizen mee kunt bouwen, blijven de jongens de vorderingen van het apparaat nauwlettend in de gaten houden. Twee kleine meisjes aan een tafel vlakbij, Dewy en Desny, interesseert het duidelijk minder. Zij zijn aan het verven - met handen en penselen - en laten zich daarbij door niets en niemand afleiden. Met enige tegenzin rukken ze zich los uit hun bezigheden en antwoorden desgevraagd dat ze uit Den Hoorn komen en het Repair Café gewoon leuk vinden. Dat was het dan, want ze laten vastbesloten hun hoofden weer zakken om verder te gaan met hun bezigheden. Tja, het maken van kunst vereist 100% toewijding, dus dan maar op naar een ander lokaal, waar het echte reparatiewerk plaatsvindt.
Rijgen en lussen Costumiere Miranda Hoogenbosch van Atelier MooiZO zit achter haar naaimachine en is doende met het repareren van een jaszak. ‘Het is leuk om wat voor een ander te kunnen doen,’ vertelt ze. ‘Eenvoudige klussen die niet veel tijd kosten, doe ik hier ter plaatse.’ Marian van der Burgh komt het lokaal binnen lopen met een naaimachine die, zoals ze uitlegt aan duizendpoot Jan Bakker ‘geen mooie naaisteek meer heeft, maar meer rijgt en te grote lussen maakt’. Jan buigt zich over de machine en loopt alles eens grondig na. Hij heeft net verteld dat hij slecht stil kan zitten en het maken van houten kinderspeelgoed als hobby heeft. Hij mag graag klussen en repareren en krijgt nu dus een naaimachine voorgeschoteld. Miranda Hoogenbosch schiet te hulp. Samen buigen ze zich over het lussende apparaat. 1
Plotseling klinkt het gierende geluid
van een elektrische heggenschaar door de ruimte. Het klinkt niet goed. Subhan Koning, die al een poosje met het stuk tuingereedschap in de weer is geweest, zet het apparaat snel weer uit. ‘Aha, er zit een excentriek in,’ hoor ik hem mompelen terwijl hij de schaar weer uit elkaar begint te halen. Het is de eerste heggenschaar die hij onder handen krijgt, vertelt hij. ‘Reparatie is eigenlijk helemaal m’n vak niet, ik ben van huis uit onderwijsadviseur, maar ik ben gewend thuis alles wat kapot gaat, te maken. Een apparaat uit elkaar halen en kijken hoe het werkt, doe ik graag. Toen ik hoorde dat er hier mensen werden gevraagd, heb ik onmiddellijk m’n gereedschapskoffer te voorschijn gehaald. Het is leuk om te doen, in een heel gezellige ambiance.’ In het aangrenzende Drijverhuus staat Paul Dekker bij een vitrine vol zelf verzamelde voorwerpen, die hij heeft gejut of uit de bodem heeft gehaald. Hij staat middenin de grote ruimte en toont enthousiast zijn gespen en munten, veelal verzameld met een metaaldetector. ‘Ik ben al zo’n 15 jaar bezig met zoeken. Straks met 600 jaar stad, als Den Hoorn aan de beurt is, zal het wel drukker worden bij m’n verzameling.’ Tot die tijd blijft de vitrine in ieder geval staan. Zijn expositie bevat ook vele knopen, die ooit allerlei soorten uniformen sierden.
Margreet Berndsen Foto’s: Gerard Timmerman – Texelse Courant
Repair Café Wat doe je met een stoel waarvan een poot los zit? Met een broodrooster dat niet meer werkt? Met een wollen trui waar mottengaatjes in zitten? Weggooien? Mooi niet! Repareer ze in het Repair Café in Den Hoorn (gratis toegankelijk). Het werkt als volgt. Bezoekers nemen van thuis kapotte spullen mee en gaan in het Repair Café samen met deskundigen aan de slag. 1
Geloofwaardigheid in de politiek In Nederland is iets geks aan de hand. Als je Nederlanders vraagt hoe gelukkig ze zijn, geeft de grote meerderheid het eigen leven een dikke voldoende. Vraag je Nederlanders echter hoe men denkt over het eigen land, dan hoor je vooral kritiek. Hoewel een grote meerderheid de eigen leefsituatie positief waardeert, oordeelt een even grote meerderheid negatief over de samenleving waarvan men deel uitmaakt. Niet onbegrijpelijk dat veel mensen bevreesd zijn voor terreuraanslagen, voor de gevolgen van de oorlog in Oekraïne of voor de Russische machtspolitiek. Ook niet onbegrijpelijk is dat mensen zorgen hebben over de stagnerende economie, de almaar voortgaande bezuinigingen of de ontwikkelingen in de zorg. Toch geven de meeste mensen aan dat ze ondanks deze zorgen niet echt somber zijn over de eigen vooruitzichten. Maar waar komt dan toch dat diepe, alle zorgen overstijgende, wantrouwen vandaan dat steeds sterker de gehele samenleving doortrekt? Waarom heerst er in brede lagen van de bevolking zo’n diep wantrouwen ten opzichte van de politiek, de banken, Europa, de islam? Op het moment dat ik dit schrijf, staan de campagnes voor de verkiezingen voor de Provinciale Staten nog in de startblokken, maar nu al kan voorspeld worden dat de opkomst mager zal zijn. En de belangrijkste argumenten die mensen aangeven om niet te stemmen zijn dat het toch niets uitmaakt, dat ze in Den Haag doen wat ze willen, dat er in verkiezingstijd mooie beloftes worden gedaan die vervolgens weer even snel vergeten zijn. Hoe kun je dit wantrouwen verklaren? Naar mijn mening moeten we de verklaring vooral zoeken in het gebrek aan geloofwaardigheid waar vrijwel alle belangrijke instituties in onze samenleving mee te kampen hebben. De christelijke kerken hebben grote delen van hun traditionele achterban verloren door hun gebrek aan empathie voor de moderne samenleving en door het meer recente schandaal van het seksueel misbruik dat hun imago voor velen definitief beschadigd heeft. De vakbonden worden door de jongere generaties nauwelijks meer gezien als behartigers van hun belangen. De banken hebben hun reputatie te grabbel gegooid door roekeloos financieel handelen, dat de hele samenleving in een diepe crisis heeft gestort. En de politiek is op zo’n grote afstand van de burgers komen te staan dat deze haar niet meer herkennen als hun vertegenwoordiger.
Woorden en daden
Geloofwaardigheid ontstaat door een redelijke verhouding tussen woorden en daden. Maar juist deze verhouding is bij alle genoemde instituties ernstig aangetast, het gebrek aan geloofwaardigheid van de politiek is misschien wel het meest ernstig. Politici doen steeds opnieuw beloftes die ze in de Nederlandse compromissenpolitiek niet kunnen waarmaken. Het kwartje van Kok is het legendarische 1
niet worden doorgezet en kunnen nieuwe ideeën geen ingang vinden. Het gebrek aan geloofwaardigheid en het daaruit voortvloeiende wantrouwen ondermijnen de noodzakelijke warme verbanden in een samenleving zonder welke de samenleving niet kan functioneren. Een vicieuze cirkel die misschien alleen van onderop kan worden doorbroken. In Griekenland (Syriza) en Spanje (Podemos) zijn nieuwe politieke bewegingen opgekomen die hoop bieden aan boze en teleurgestelde burgers die niets meer willen weten van de gevestigde politieke partijen. Of ze werkelijk in staat zijn tot een nieuwe, meer geloofwaardige politiek, moet nog worden bewezen. In ieder geval getuigt hun opkomst van de kracht die kan uitgaan van bewegingen die van onderop opnieuw vorm willen geven aan de samenleving.
Lokale democratie
In Nederland ontbreekt zo’n beweging tot op heden. Toch zijn er ook in Nederland kansen voor een beweging van onderop. En die liggen bij de gemeenten, bij de lokale politiek. De gemeente is het bestuursorgaan dat het dichtst bij de burger staat. En hoewel lokale politici niet anders of beter zijn dan hun landelijke partijgenoten, staan ze wel in directe verbinding met de lokale burger, worden ze sneller aangesproken op hun woorden en daden en zijn ze beter in staat de onvrede van de burger te verstaan. De lokale democratie is in Nederland ondanks alle reële kritiek toch redelijk sterk verankerd. En, ook heel belangrijk, gemeenten krijgen steeds meer zeggenschap op terreinen die er voor de burgers toe doen. De overheveling van de verantwoordelijkheid voor de Wmo, de jeugdzorg en de Participatiewet biedt de gemeenten kansen om, in samenspraak met betrokken burgers en instanties, beleid vorm te geven dat meer en beter aansluit bij de lokale situatie. Dit zal ongetwijfeld met vallen en opstaan gebeuren, maar dit neemt niet weg dat de lokale democratie een geweldige push kan krijgen en zo van onderop kan bijdragen aan het herstel van politieke geloofwaardigheid. De vraag is echter of de gemeenten deze kans grijpen. Kijkend naar wat er in gemeenten gebeurt, ook in onze eigen gemeente Texel, kan ik deze vraag niet zonder meer positief beantwoorden.
De burger subject of object
Geloofwaardig politiek handelen vraagt om consequent handelen, om geen beloftes te doen die je niet kunt waarmaken, om transparantie en last but not least om de burger werkelijk serieus te nemen als gelijkwaardig partner in het proces dat moet leiden tot beter beleid. Hier en daar zien we dit ook gebeuren. Meerdere gemeenten betrekken burgers en hun organisaties actief en serieus bij het vormgeven van het beleid en ondersteunen de nieuwe initiatieven die op grote schaal in heel het land van de grond komen zoals allerlei vormen van buurt- en zorgcoöperaties, gezamenlijke buurtmaaltijden of koken voor een ander en buurthuizen die door burgers in eigen beheer worden genomen. Deze gemeentes zijn niet bang voor de participatie die de moderne mondige burger zoekt en mee wil vorm geven. Maar er is ook altijd die andere kant. Te veel gemeenten willen het beleid liever in eigen hand houden, blijven uitgaan van het idee dat de gemeente bepaalt en de burger maar heeft te volgen, precies het tegendeel van wat eerst werd aangeduid als de kanteling en tegenwoordig als de participatiesamenleving. De gemeenten staan momenteel voor een tweesprong. Kiest de gemeente ervoor de lokale democratie actief te versterken door een dienende en coöperatieve opstelling, waarbinnen de burger als subject en medeverantwoordelijke van het beleid serieus genomen wordt of blijft zij het gewoon ouderwets beter weten, verschuilt zij zich achter bureaucratische regels en degradeert zij de burger weer tot object van beleid. Is dit laatste het geval, dan kan voorspeld worden dat er de komende tijd nog heel veel mis zal gaan bij de totstandkoming van de participatiesamenleving met als voorspelbaar gevolg groeiende onvrede. Publieke onvrede die in schrille tegenstelling staat tot de eerder aangeduide dikke voldoende voor het eigen leven, maar die daarmee nog niet minder ernstig is. Gemeenten verkeren in de unieke positie om deze tegensteling in samenspraak met betrokken burgers en de burger ondersteunende instanties terug te dringen en zo de geloofwaardigheid van het politieke primaat te herstellen. Of gemeenten deze kans pakken, is op dit moment nog een open vraag.
Kees Dekkers
Mantelzorg en (over)belasting Huisarts Frank Haasdijk hield op 26 februari een boeiende voordracht over mantelzorg. Onderwerp: Wat kan de huisarts voor de mantelzorger betekenen? Eén op de vijf Texelaars heeft of krijgt een deeltaak of dagtaak als mantelzorger. De meest betrokken mantelzorger loopt het risico ziek te worden. De duidelijk betrokken dokter Haasdijk vertelde op prettige wijze over zijn ervaringen met patiënten die klachten hebben als gevolg van overbelasting. De grens tussen ziek en gezond zijn is vaak niet meer dan gradueel. Door goed te luisteren en bekend te zijn met de gezinssituatie van zijn patiënt, tevens mantelzorger, kan de huisarts constateren dat de oorzaak van de klachten overbelasting is. Deze analyse kan de inzet zijn van het inschakelen van concrete hulp. Huishoudelijke hulp en thuiszorg zijn de meest voor de hand liggende zaken.
Overbelasting
Partners of directe familieleden, die dagelijks en zonder onderbreking genoodzaakt zijn vaak intensieve mantelzorg te geven, maken kans ernstig overbelast te raken. Dit kan leiden tot psychische en lichamelijke klachten. Symptomen van overbelasting: men voelt zich overspannen - constant vermoeid - en is niet meer in staat om problemen op logische wijze op te lossen. Voor overspannen mensen is rust de beste en enige manier om weer goed te kunnen functioneren. Probleem hierbij is dat voor vervanging in huis geen geld via de ziektekostenverzekering beschikbaar is. Maaike Schoo van Texels Welzijn wijst er op dat de Stichting ZOO onder de noemer ‘Handen in huis’ kan helpen met praktische taakverlichting. Respijtzorg is niet betaalde hulp, die soms kan worden gegeven door artsen of verpleegkundigen in opleiding. Er even uit, kan voor de mantelzorgen veel betekenen. Tijdelijke vervanging kan lucht geven en de mogelijkheid om de eigen situatie weer helder te zien. Met de hulp die beschikbaar is kan men weer doorgaan.
Burn-out
Door langdurige chronische overbelasting voelt men zich vooral ’s avonds totaal uitgeput. Mensen met een burn-out kunnen cynisch worden en tegenzin ontwikkelen in het geven van mantelzorg. Een burn-out kan heel lang duren of niet overgaan. Een depressie kan het gevolg zijn van een te zware belasting. Het uit zich in somberheid en een negatief zelfbeeld. Depressiviteit is medisch behandelbaar. Frans Hopman zong met gitaarbegeleiding een paar licht melancholische liederen passend bij het onderwerp van de ochtend. Meer informatie: Maaike Schoo van Texels Welzijn, tel. 312696.
Fridtjof
Rijbewijskeuring veel eenvoudiger Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu zal op advies van de Gezondheidsraad rijsbewijskeuringen makkelijker maken. In de regeling egeling eisen Geschiktheid 2000 vervalt het vereiste van een medisch onderzoek door een onafhankelijk specialist. “Er kan daardoor gebruik worden gemaakt van al bestaande medische informatie van de eigen behandelend arts. Dat bespaart veel tijd en ook kosten. Een goede zaak dus voor senioren met aandoeningen waarvoor een beoordeling over de rijgeschiktheid door het CBR nodig is,” aldus ANBO-directeur ANBO directeur Liane den Haan.
Niet strenger dan nodig Minister Schultz motiveert de wijziging: “Het is belangrijk dat mensen veilig kunnen deelnemen aan het verkeer, maar de eisen moeten niet strenger zijn dan nodig is.” Tot dusver was het zo dat mensen met aandoeningen als dementie, slaapproblemen, spierziekten en oogaandoeningen een tweede, onafhankelijke dokter moesten inschakelen voor de keuring. De minister streeft ernaar om de regeling op 1 april 2015 in werking te laten treden.
Seniorendiners voorjaar 2015 in De Buureton Het seniorendiner van Texels Welzijn betekent iedere maand weer een culinaire verrassing én een gezellige gezamenlijke maaltijd, maaltijd, dus schuif lekker aan! De menukaart van onze diners ziet er dit voorjaar als volgt uit:
Dinsdag 21 april:
Kipkerrie met rijst, rauwkostsalade en toetje
Dinsdag 19 mei:
Gehaktballetjes (op spiesjes) met babi pangangsaus, pasta en salade
Dinsdag 23 juni:
Bami met gebakken ei, saté en atjar
En natuurlijk wordt ieder diner afgesloten met een heerlijk toetje en koffie toe! Aanvang diner: 17.30 uur Kosten diner: €8,50 p.p. Cadeautip … bij Texels Welzijn zijn dinerbonnen verkrijgbaar voor de maandelijkse seniorendiners seniorendiners! Voor informatie en/of aanmelden: Texels Welzijn: 312696 2696 of mail
[email protected]
Thema dorpenronde Texels Welzijn:
Foto: Annie van der Heide
Kennismaken met Hospice Texel Na ruim vier jaar van voorbereiding wordt Hospice Texel in juni 2015 officieel geopend. Maar wat is een hospice nu eigenlijk … en wat is een hospice in de vorm van een ‘bijna thuis huis’, zoals op Texel? Hoe en waarom zijn hospices in Nederland ontstaan en waarom willen we óók op Texel een hospice? Hoe ziet het hospice er dadelijk uit? Voor wie staan de gastenkamers open? Wie verleent de professionele zorg en wat zijn de taken van de vrijwilligers? Over deze en andere vragen gaan we in gesprek met Brigitte Hollands, voorzitter van het bestuur van Hospice Texel. En natuurlijk is er alle ruimte voor uw eigen vragen. De Koog Oudeschild Oosterend Den Hoorn De Cocksdorp
Woensdag 8 april om 10.30 u Woensdag 8 april om 14.00 u Donderdag 9 april om 10.00 u Dinsdag 14 april om 10.00 u Maandag 20 april om 10.00 u
Den Burg De Waal
Dinsdag 21 april om 10.00 u Woensdag 22 april om 10.30 u
Iedereen is van harte welkom op deze ochtenden die plaatsvinden in de eigen dorpshuizen. In Den Burg in De Buureton (Beatrixlaan 43). Aanmelden is niet nodig, deelname gratis.
Werken na je vijfenzestigste
Hans en Hannie Eshuyss , trotse eigenaren van Hotel Den Burg aan de Emmalaan Emmalaan:
“De De zondagmiddag is sowieso voor ons ons” Wie zijn ze? Hannie Eshuys-Rijk Rijk is in 1947 in Den Burg geboren. Vanaf haar 16e werkt ze in de horeca. Ze is begonnen bij het TESO-buffet, buffet, daarna werkte werkt ze bij De Oranjeboom, De Raadskelder en in verschillende bedrijven in De Koog. in de tussentijd volgde de ze alle horecacursussen die er maar waren. Hans komt uit De Zaanstreek, hij werd in 1944 geboren in Wormerveer. Van 1962 tot 1968 werkt werkte hij bij de marine in Den Helder. Dichtbij Texel en de boot.. Dat kwam goed uit, want daar stond Hannie aan het buffet. Liefde op het eerste gezicht. Hans heeft van alles gedaan na zijn werk bij de marine. Dee administratie van de VVV, NBC Texel, Houthandel van der Vis, enz.
In 1978 werden ze verblijd met een tweeling. Twee leuke meiden, die nu aan de overkant wonen en werken, maar graag af en toe bijspringen in het hotel. Hans en Hannie hebben ook nog een tijd appartementen verhuurd voor appartementenboerderij Springtij. Hotel Den Burg wordt sinds 1984 door Hannie bestierd. Hans zou aanvankelijk alleen de boekhouding en de administratie van het hotel doen en af en toe helpen in het hotel. Maar het hotel liep zo goed, dat Hans steeds vaker moest worden ingeschakeld. Op 1 januari 1985 zijn ze officieel samen het hotel gaan runnen. “Eigenlijk zijn we net een veredeld dorpshuis,” antwoordt Hans op de vraag wat er zo leuk is aan het hotel. “Er vinden hier vergaderingen plaats, er worden bruiloften gevierd, toeristen in de watten gelegd en tot 2005 kookten we zelfs voor de arrestanten van het cellenblok in Den Burg. Werklieden van de overkant logeren en eten hier graag. Het is hier ’s avonds altijd heel gezellig.” “Eigenlijk doen we nooit niks”, voegt Hannie toe. “Het is ontzettend leuk werk, het is heerlijk om het mensen naar de zin te maken, het is hier een en al leven.” “Als het echt moet, passen de dochters op en de zondagmiddag is sowieso voor ons. We gaan wandelen of fietsen, lekker naar buiten. Verder zijn we hier aan het werk.” Hans vindt zelfs nog tijd om penningmeester van de dorpscommissie te zijn en voorzitter van Radio Texel. En Hannie, heeft die nog ruimte voor wat anders? Hannie vindt af en toe tijd om iets te doen met de Texelse Ondernemende Vrouwen (TOV). Ondanks het drukke maar gezellige leven wordt het voor dit leuke stel tijd om te stoppen. Het hotel staat te koop. Ze willen de natuur in, fietsen en wandelen en in een huisje in Den Burg wonen. Hannie heeft een grappige toekomstdroom. Als het hotel verkocht is, wil ze een maand in Parijs wonen, een maand in Rome, een maand in Amsterdam, een maand in Barcelona en ga zo maar door. Alle mooie steden van Europa wil ze ‘proeven’. En Hans? “Ik ga graag mee.” Plannen genoeg dus, maar na elke mooie reis willen ze terug naar Texel. “We strijden altijd heel erg voor het eiland,” vertellen Hans en Hannie. “Niet alleen voor onszelf. Van Texel mag geen randstad worden gemaakt.” Ik gun het prachtige en gezellige hotel een nieuwe eigenaar die het met net zoveel liefde en passie zal runnen als de familie Eshuys, die ik een mooie, wat rustiger toekomst op Texel wens. Judy Weggelaar
ANBO-leden krijgen op vertoon van hun ledenpas* korting bij de volgende bedrijven:
Oosterhof Wonen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting Het Texelse Schoonmaakbedrijf Dennis in De Cocksdorp geeft op alle diensten 5% korting Wiersma Meubelen in Den Burg geeft op alle artikelen 5% korting De firma Graaf in De Cocksdorp geeft 30% korting op Texelse dekbedden (op = op) Ouderenwinkel Den Helder geeft aan leden van ANBO Texel op alle artikelen 10% korting (niet geldig in combinatie met bestaande aanbiedingen) Voeten op Texel in Eierland geeft op alle voetverzorgingsproducten 50 eurocent korting De Kookwinkel van Keukencentrum Texel in Den Burg geeft 5% korting Stiehl Audio Video, De Waal, geeft op alle aankopen 5% korting Restaurant Topido in De Cocksdorp geeft bij een kopje heerlijke DE koffie naar keuze een tweede kopje gratis. Aanbod geldt voor ANBO-leden en hun gasten Garage Dros in Eierland geeft op alle reparaties 10% korting Zegel Modes in de Weverstraat en Zegel Lingerie aan de Binnenburg te Den Burg geven 10% korting VTI Oudeschild geeft 10% korting op alle materialen Computer Texel, Keesomlaan, geeft 5% korting op de eerstvolgende bestelling. Gebruik hiervoor kortingscode CT2013 (1 x per gezin) TCA aan de Maricoweg geeft bij aankoop van minimaal € 30,- aan inkt/toner een gratis pak A4 papier t.w.v. € 3,-
*) De korting geldt niet voor aanbiedingen. Tip: neem bij grotere aankopen altijd meteen uw ANBO-ledenpas mee! (wacht daar dus niet mee tot u de rekening krijgt). Uw bedrijf kan ook meedoen aan dit initiatief! Hiervoor kunt u contact opnemen met Tom Steenvoorden, tel. 316656 of mail naar
[email protected]
Recordaantal klachten toeslagen Belastingdienst Een explosieve stijging van bijna 60 procent tot 1726 klachten in 2014, vergeleken met de jaren daarvoor. Nederlanders zijn nog nooit zo ontevreden geweest over de snelheid en de manier waarop aanvragen voor toeslagen worden afgehandeld door de Belastingdienst Toeslagen, zo blijkt uit een rapport van de Nationale Ombudsman. ANBO vindt al langer dat de inkomenstoeslagen op de schop genomen moeten worden en bepleit één inkomensafhankelijke toeslagregeling. Bijna zes miljoen Nederlandse huishoudens krijgen jaarlijks ruim 7 miljoen toeslagen toegekend: zorg zorg- en huurtoeslag, kindgebonden budget en toeslagen voor kinderopvang. Bij vele tienduizenden huishoudens gaat het volgens de Ombudsman te traag en wordt nniet iet gereageerd op aanvragen, wijzigingsverzoeken en bezwaarschriften. Ook zijn er klachten over het gebrek aan informatie tijdens de behandeling van aanvragen. Volgens de Nationale Ombudsman moet de Belastingdienst meer maatwerk leveren, afspraken nakomen en stukken tijdig behandelen. Anders nders komen kwetsbare huishoudens financieel in de knel. ANBO-woordvoerder woordvoerder Liane den Haan: “Ik deel de mening van de Ombudsman dat huishoudens de toeslagen nodig hebben om rond te kunnen komen. Zij kunnen vaak geen maand mi missen. ssen. De werkwijze van de Belastingdienst moet écht verbeteren.. ANBO vindt bovendien dat het kabinet op korte termijn het systeem van inkomensafhankelijke toeslagen op de schop moet nemen. Er zijn er 27 en die zijn zo ingewikkeld en verschillend, dat ook h het niet-gebruik waarschijnlijk de spuigaten uitloopt. De steunregelingen komen bij 16 miljoen van de 17 miljoen Nederlanders terecht. Je hebt het dan over steunregelingen zoals huurhuur en zorgtoeslag, ouderenkorting, kwijtschelding gemeentelijke lasten, etc. De regelingen lopen ook via verschillende instanties, zoals de Belastingdienst, het UWV, de gemeente of de Sociale Verzekeringsbank. Die D hanteren verschillende inkomensnormen en –grenzen, grenzen, eigen aanvraagtermijnen en betalingsdata. Dee regelingen werken ook nog op elkaar in. Zorg nu eens voor één definitie voor inkomen en spaargeld, één aanvraagtermijn en leg de uitvoering bij één instantie neer: de Belastingdienst. Uiteraard moet die zo ingericht zijn, dat alles dan vlekkeloos verloopt.“ Staatssecretaris Wiebes van Financiën zegt in een reactie op het rapport van de Ombudsman, dat hij de adviezen gebruikt om de werkwijze van de Belastingdienst te verbeteren. Volgens hem is het aantal beschikkingen sinds 2006 verviervoudigd tot 25 miljoen per jaar. Het klachtenpercentage klachtenpercentage staat op 0,02 procent en is volgens hem dalende.
Koersbalclub zoekt nieuwe leden Koersbalclub ‘De Goede Koers’ is op zoek naar nieuwe aanwas. De club heeft nu veertien leden en wil graag uitbreiden. uitbreiden. Iedereen is van harte welkom. Op dinsdagmiddag agmiddag wordt er van 14.00 tot 16.00 uur gespeeld in De Buureton (Beatrixlaan, Den Burg), met een korte onderbreking voor koffie/thee en een praatje. Loop gerust eens binnen op de speelmiddag, het verplicht tot niets. Voor inlichtingen kunt u terecht bij Anne Groot, Gasthuisstraat 77, tel. 312517. Met de Olympische gedachte dat meedoen belangrijker is dan winnen, ho hoopt de club vele leden te mogen begroeten.
Help, de robots komen! De werkgelegenheid in Nederland wordt steeds minder. Bij grote concerns verdwijnen banen met honderden tegelijk. Dit speelt al jaren bij de grote banken en verzekeraars, nu volgen winkelketens als Hema, V&D en Blokker. In de zorgsector vindt verzorgend personeel steeds minder emplooi. In de administratieve sector zijn de afgelopen vijf jaar zo’n 154.000 banen verdwenen. En waren het vroeger de laagopgeleiden die moesten vrezen voor automatisering, tegenwoordig zit ook de groep middelbaar opgeleiden in de leeftijd van 35 tot 55 jaar in de gevarenzone. De oorzaken voor het verdwijnen van betaald werk zijn divers. Sinds de woekerpolissen, renteswaps en andere wazige producten mijden mensen banken en verzekeraars. Deze organisaties hebben het vertrouwen ernstig beschaamd en hebben het dus aan zichzelf te wijten dat klanten zich massaal afkeren. Voorlopig zie ik daar geen verandering in komen. Bij de winkelketens ligt de oorzaak in veranderend winkelgedrag. Mensen kopen steeds meer via internet. In eerste instantie ging het vooral om reizen en financiële dienstverlening. Inmiddels heeft het nieuwe winkelen zo’n vlucht genomen dat het niet anders kan dan dat traditionele winkels dit merken in hun omzet. Je aankopen doen via de computer is mogelijk geworden door de komst van het internet en de daarop volgende technologische ontwikkelingen. Die technologische ontwikkelingen gaan steeds sneller. Ik snap nog steeds niet hoe een 3-D printer werkt maar dat we dadelijk alles printen in plaats van in de winkel te kopen, lijkt onvermijdelijk. En daarmee kom ik bij de laatste oorzaak van het banenverlies: de robotisering. Op dit moment vormen de robots de grootste bedreiging voor onze werkgelegenheid. Tijdens een congres over de robotisering van de samenleving vorig jaar in Den Haag gaf minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan zich hierover grote zorgen te maken. Het toenemend gebruik van robots zal volgens hem leiden tot verdringing van werk. Robots zijn goedkoop, snel, nooit ziek, werken 24 uur per dag en vragen nooit om loonsverhoging. De ideale werknemer dus. De verwachting is dat de komende 10 tot 20 jaar zeker 2 miljoen banen in Nederland zullen verdwijnen door robots. Hoe snel dit zal gaan, hangt af van de acceptatie van de nieuwe technologie en de invoering van nieuwe wetgeving. Zo bestaan zelfrijdende auto’s al wel, maar zien we deze nog niet in het straatbeeld. Technisch gezien kunnen bestuurders van voertuigen dus elk moment hun baan verliezen. Nu moet u niet denken ‘ach, het zal zo’n vaart niet lopen’. Er zijn al bedrijven die vrij abrupt zijn verdwenen. Het meest aansprekende voorbeeld is Kodak, dé grote marktleider op het gebied van filmrolletjes. Het ging failliet in 2012 en 140.000 medewerkers werden ontslagen. Steeds meer mensen moeten gaan vrezen voor ontslag. Bij grote bedrijven worden zelfs ontslagmanagers aangetrokken. Bij massaal ontslag wordt een ontslaggolf ingezet. Daarbij worden hele groepen werknemers tegelijk ontslagen. Daarnaast kennen we de ontslagexecutie: iemand komt terug van vakantie, vindt zijn bureau leeggemaakt en krijgt te horen dat zijn baan is geschrapt. Een derde methode is ruiming. Deze methode komt uit Amerika en komt erop neer dat bedrijven de 5% minst presterende medewerkers ontslaan. Het personeel wordt voorgeleid voor de manager. De manager legt een hand op je schouder: jij mag blijven, jij moet gaan. Dit ritueel wordt elk jaar herhaald en wordt dus ruiming genoemd, analoog aan veehouders die bij mond-en-klauwzeer de koeien afschieten. Dat gebeurt in Amerika maar deze tendens is niet nieuw in Nederland. Reeds in 2001 schreef organisatiepsycholoog Jaap Peters het boek ‘De intensieve menshouderij’. Hij noemt daarin een aantal Nederlandse bedrijven die toen al geleid werden als een soort moderne varkenshouderij. Peters stelt in zijn boek dat de top van deze bedrijven alleen maar bezig is met reorganiseren en afstoten van werk naar bijv. lage lonen landen, personeel en klanten worden uitgemolken. Alles gericht op een zo hoog mogelijke winst. Onder invloed van robots en de computer wordt deze tendens doorgetrokken naar andere sectoren en verdwijnt het werk als sneeuw voor de zon. Futurologen verwachten dan ook dat we in de nabije toekomst naar een driedaagse werkweek gaan. Misschien gaan we zelfs toe naar een systeem van basisinkomen. Dan krijgt iedereen een vast inkomen van de overheid, zonder inkomenstoets of werkverplichting. Wie met het inkomen tevreden is, heeft veel vrije tijd. Wie meer wil verdienen, gaat dan nog werken. We zullen zien waar het eindigt. Duidelijk is dat de ontwikkelingen niet stilstaan, de wereld draait gewoon door. Hennie Huisman, Wethouder Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Het recht van de sterkste?
Column Fridtjof
In een beschaafde samenleving zou het recht van de sterkste niet mogen gelden. Toch is soms een vechtersmentaliteit nodig om overeind te blijven. Zeker als een mens wordt geconfronteerd met extreme omstandigheden. Als twintigjarige kwam ik, als grasgroen ventje, te werken in de Rijks Psychiatrische Inrichting (RPI) te Eindhoven. Het was 1954, ik deed twee en een half jaar burgerdienst en werd geplaatst in de RPI. Op 1 mei kwamen we met zeven jonge mannen aan. We kregen wat vluchtige instructies en op 2 mei liep ik - in een witte jas, met een sleutelbos aan een riem om mijn middel - paviljoen AA bij de patiënten binnen. Je werd geacht enig zelfvertrouwen uit te stralen. Niet eenvoudig als je voor het eerst van je leven een grote groep psychiatrische patiënten ontmoet. Dat is een heftige confrontatie. Het was een opnamepaviljoen met ongeveer 120 patiënten, verdeeld over vier afdelingen. De eerste maand liep je mee. Je voornaamste taken waren raampjes lappen, dweilen en stront opruimen. Dat laatste went snel, als het moet. Na die maand werd je, als je mocht blijven, ingeroosterd als ‘hulpbroeder’. Na die eerste maand meende ik te weten dat veel patiënten erg veel onrecht werd aangedaan. De destijds Ter Beschikking van de Regering gestelden met een crimineel verleden, vertelden ons groentjes sterke verhalen over gerechtelijke dwalingen en valse beschuldigingen. In de tweede maand begon ik in de gaten te krijgen dat niemand hier zat voor zweetvoeten. Na drie maanden, belachelijk kort, kwam ik in de nachtdienst op de zogenoemde ‘onrustafdeling’: een bonte verzameling mensen met een psychische stoornis. Dertig mensen, van diep zwakzinnige stumpers tot gevaarlijke T.B.R. klanten. Je zat zeven nachten achter elkaar in de wacht van ’s avonds half tien tot de volgende ochtend half acht. Je stond helemaal alleen op zo’n afdeling. Er werd van je verwacht dat je, voor de dagploeg opkwam, alle dertig patiënten gewassen en aangekleed naast de opgemaakte bedden had staan. Sommige mensen zagen je vooral als bewaker van een vijandige instelling en trachtten je als nieuwkomer te intimideren. Natuurlijk was ik weleens bang, maar dat toonde ik niet. Door de mensen recht en onbewogen strak aan te kijken overwon ik de intimidaties. Het witte jasje hielp daarbij uiteraard ook. Ik kreeg een keer de kans te bewijzen dat ik niet alleen mentaal mijn mannetje stond. Op Oost Boven, de ‘onrustafdeling’ waar ik nachtwacht was, verbleef Gerrit uit Amsterdam. Ernstig manisch-depressief. Ik vond hem sympathiek en had diep medelijden met hem. Zijn positie was absoluut uitzichtloos. Hij kon in relatief korte tijd uit het diepe dal van een treurige depressie klimmen en abnormaal vrolijk worden. Tot die vrolijkheid omsloeg in razernij en totale gekte. Door injecties werd hij dan teruggebracht tot een apathisch, menselijk wrak, waarna de cyclus zich herhaalde. Ik had een kameraadschappelijke relatie met Gerrit. Niet wat je noemt professioneel, maar dat mocht van een twintigjarig groentje ook nauwelijks worden verwacht. In zijn vrolijke periode wilde Gerrit met iedereen een robbertje stoeien. Meestal won de stevige Gerrit. Vrolijk lachend. Op een dag kwam ik zelf aan de beurt en werd ik uitgedaagd. Er vormde zich een kring om ons heen. Ik was niet groot, maar wel sterk en vlug en had de vaste wil om de ‘stoeipartij’ te winnen. Dat lukte. Ik hielp Gerrit overeind en we klopten elkaar lachend op de schouders. Missie geslaagd en mijn positie in de groep sterk verbeterd. Maar was er sprake van het recht van de sterkste? Na die wacht moest ik een paar dagen later helpen - we waren met vier man - om de zich heftig verzettende Gerrit in een spanlaken vast te binden. Na afloop van de operatie voelde ik me beschaamd. We deden werk wat moest worden gedaan. Het recht van de sterksten moest worden gehandhaafd maar het voelde niet alsof het recht had gezegevierd. In zo’n situatie doe je het nooit goed.
Communicatie
Hoe kun je communicatie beschrijven? eschrijven? Een en stelling is dat communicatie het bewust of onbewust overbrengen van een bepaalde boodschap is op iemand anders, waarbij de boodschap informatie bevat, die bestaat uit gedachten, gevoelens en gedrag. Horen, zien, ruiken en voelen zijn de belangrijkste zintuigen om die communicatie waar te nemen. Sinds ruim anderhalf jaar hebben we een kleinzoon en het is prachtig om te zien hoe snel zulke jonge kinderen met hun omgeving (vader, moeder, oma, oma opa, a, ooms en tantes) communiceren. Naast wat woordjes (de ene baby is daar veel verder in dan de ander) geeft hij door middel van wijzen en de daarbij behorende geluiden aan wat hij wel en niet wil. Wat at mij steeds verrast is dat hij al vele woorden herkent en eenvoudige opdrachten kan vervullen. Ik blijf nieuwsgierig naar zijn vorderingen op communicatief gebied. Wat zal hij, als hij volwassen gaat worden, veel communicatiemiddelen ter er beschikking hebben. Wij, lezers van dit blad, hebben een enorme ontwikkel ontwikkeling ing op dat gebied gezien. Ik heb zelf nog meegemaakt dat in Leerdam, mijn geboorteplaats, een stadsomroeper door de straten kwam om een bepaald soort berichten te laten horen. Van brieven, de telefoon, radio en televisie naar nu de huidige computer, met haar ar vele mogelijkheden. Sms’en, chatten, WhatsAppen, W wat zouden volwassen uit onze jeugd van an slag zijn en niet weten in wat voor wereld ze terecht zijn gekomen. Wat communicatie betreft zijn onze nze mogelijkheden gigantisch. We kunnen overal ter wereld onze berichten razendsnel kwijt, we kunnen contact hebben via een beeldverbinding. Voor mij was dat een prachtig middel om via FaceTime contact te hebben met mijn familie en natuurlijk, mooier kan het niet, met mijn kleinzoon Stije.
Maar naast de positieve kanten van deze ontwikkelingen zijn er ook veel negatieve. Jongeren van nu zijn vele uren per dag bezig met hun mobieltjes. Op de boot zie je alleen maar jongeren bezig met hun mobiel, (overigens niet alleen de jeugd) maar met elkaar een gesprek aangaan is er bijna niet meer bij. Veel pubers gaan niet eens laat naar bed, maar slapen slechts enkele uren omdat het mobieltje met hen meegaat onder de wol. Ook het pesten van elkaar, het verspreiden van dreigende filmpjes via de computer - waarin de ander op vervelende wijze in beeld wordt gebracht - het maken van foto’s en filmpjes over heel vervelende gebeurtenissen en dat met plezier bekijken: het zijn uitwassen die de moderne communicatie met zich meebrengt. Wat te denken van een terroristische organisatie als IS, die via filmpjes laat la zien wat zij doen met de, in hun ogen, ongelovigen. Onthoofdingen worden in beeld gebracht en de wereld ingestuurd om angst te zaaien. Communiceren met een ander kan moeilijk zijn. Niet begrijpen wat een ander je probeert duidelijk te maken - omdat jouw opvattingen anders zijn - is een gegeven. De grote verschillen op het gebied van geloof geven ge complete storingen waar het communiceren met elkaar betreft. Hoe je dat moet oplossen is een grote opgave voor de mensheid, als het al op te lossen is. Zolang de mens bestaat, is dat nog niet gelukt en dat alles heeft in de geschiedenis honderden en miljoenen slachtoffers opgeleverd. Goed communiceren, goed met elkaar kunnen praten, elkaar begrijpen, het is niet niet eenvoudig. Toch zal het onze blijvende opgave zijn de communicatie met de ander zo goed mogelijk te laten verlopen verlopen. Henk Snijders
Woorden Woorden zijn het zaad voor de oren van diegene die het willen horen. Woorden kan men schreeuwen of fluisteren maar hebben geen enkel effect als er niemand is om te luisteren. Woorden zijn nodig om te communiceren daarom zullen mensen het altijd met woorden blijven proberen. Bron: onbekend
Wandelen door de Texelse natuur, gratis en gezond Op donderdag en zaterdag worden korte, begeleide, gratis wandelingen door de Texelse natuur georganiseerd. Startplaatsen zijn het Maartenhuis in De Koog (donderdag) en Stayokay in Den Burg (zaterdag). De wandelingen zijn in eerste instantie bedoeld voor mensen die weinig bewegen, maar iedereen is van harte welkom.
Van Zon Advies.
Sinds een paar maanden is de werkgroep Gezond Natuur Wandelen Texel actief. Hierin vindt samenwerking plaats tussen: Texels Welzijn, Sportservice Texel, IVN, Nationaal Park, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten, wandelvereniging Het Gouden Boltje, Kuiper Natuurlijk en
Het doel van Gezond Natuur Wandelen Texel is om mensen, die uit zichzelf om wat voor redenen dan ook wat minder bewegen, minstens een keer per week een wandeling van maximaal een uur te laten maken. Inmiddels is op Texel een groep gevormd van zo'n twintig vrijwilligers, die de wekelijkse wandelingen steeds met zijn tweeën begeleiden. De meeste vrijwilligers hebben afgelopen zaterdag de cursus wandelbegeleider van de KNBLO-NL gevolgd. De wandelingen beginnen om 10.00 uur, aanmelden vooraf is niet nodig. Na afloop van de wandeling is er gelegenheid om (tegen een geringe betaling) samen een kop koffie of thee te drinken. Meer info: Jan Kuiper, tel. 06-51422185 of bij Sportservice Texel, tel. 0222322815 of
[email protected]
Veilig internetten Veiliginternetten.nl is het onafhankelijke, betrouwbare en actuele kanaal met informatie over veilig internetten voor burgers en het Midden en Klein Bedrijf. Door de websites van de waarschuwingsdienst en digibewust.nl op te nemen in deze nieuwe website is er een plek gecreëerd voor Nederlanders met zowel algemene informatie over veilig internetten als actuele waarschuwingen voor computervirussen, wormen en beveiligingslekken in software. Op www.veiliginternetten.nl kun je terecht voor informatie over veilig internetten via computers, tablets en smartphones. Er staat bijvoorbeeld stap voor stap uitgelegd hoe je deze apparaten kunt beveiligen. Ook vind je er tips hoe je veilig omgaat met je online privacy, hoe je veilig gebruik maakt van wifi, wat je kunt doen en laten op sociale media en je vindt er tips hoe je kinderen helpt veilig online te zijn.
In de toekomst is het ook op deze nieuwe website mogelijk een abonnement te nemen op een nieuwsbrief. Wanneer dit precies gebeurt is nog niet bekend.
Een cursus presenteren en toespraakjes houden Help! M’n dochter gaat trouwen. Wat zou ik graag een toespraakje houden, maar ik zie er zo tegenop... Ik heb een collega die afscheid neemt. Nu ben ik gevraagd om hem toe te spreken. Zal ik het doen of niet? Als bestuurslid wordt er van me verwacht dat ik af en toe de vergadering toespreek. Dat gaat wel aardig, maar ik zou het graag beter doen... Zo kun je talloze voorbeelden bedenken waarin het prettig zou zijn als je gemakkelijk en met succes een groep of een persoon kan toespreken. De cursus, waarin je gelegenheid krijgt dit te leren, is bedoeld voor iedereen die beroepshalve of privé toespraakjes of presentaties houdt of wil gaan houden en deze kunst (verder) wil ontwikkelen.
Wat komt er aan de orde? -
Heel veel mensen zien er tegenop om voor een groep te staan en iets te zeggen. Hoe kun je dit ontspannen doen? - De opbouw van een presentatie, een toespraak. Hoe begin je, krijg je de aandacht? Wat zeg je in het middenstuk? Hoe rond je af? - Het belang van lichaamshouding en klank van je stem. De waardering voor je verhaal wordt voor het grootste deel bepaald door je gezichtsuitdrukkingen, de klank van je stem, je lichaamshouding. - Mogelijk nog wat extraatjes: Het gebruik van stijlfiguren, metaforen om je verhaal levendig te maken De cursus zal afwisselend bestaan uit theorie en oefenen, meest in kleine groepjes. De avonden worden verzorgd door Goos Westerlaken. Hij is een zeer ervaren trainer en coach, met name op het terrein van het aanleren van vaardigheden als vergaderen, overleggen, voorzitten, leidinggeven en presenteren. Hij werkte aan de ‘Overkant’ met name voor leidinggevenden in grote organisaties. De cursus vindt plaats op vijf woensdagavonden, 8,15, 22, 29 april en 6 mei 2015, van 19.30 – 21.30 uur in De Buureton aan de Beatrixlaan. De kosten bedragen €125,- incl. cursusmateriaal en koffie/thee. Meer weten? Bel Goos Westerlaken, tel. 314204. Opgave: Texels Welzijn, tel. 312696 of
[email protected]
Boekenmarkt ‘Vrouwen van Nu’ voor vrouwen in Peru
Vanaf de oprichting van Vrouwen van Nu in 1930 is er grote maatschappelijke betrokkenheid op lokaal, nationaal en mondiaal niveau. Actievoeren, geld inzamelen, het oprichten van nieuwe stichtingen en verenigingen, de Texelse afdelingen lieten en laten zich horen in grote en kleine projecten. Sinds 2013 worden – in samenwerking met Rabo Foundation - vrouwen in Peru gesteund.
Het landelijke doel is in vijf jaar tijd €50.000,- in te zamelen om een groep van 745 vrouwen en hun gezinsleden in de afgelegen hooglanden van zuidelijk Peru te steunen. Rabobank Foundation verstrekt microkredieten, De Vrouwen van Nu bijdrage wordt gebruikt voor trainingen en educatie. Peruaanse vrouwen kunnen door deze combinatie van financiële hulp en scholing hun inkomen verbeteren en investeren in huisvesting en opleiding. De vrouwen zijn vaak analfabeet. Dankzij dit project kunnen zij een impuls geven aan hun bedrijfjes en daarmee het levensonderhoud van hun gezinnen in een arm, slecht bereikbaar deel van Peru verbeteren. Samen met de afdeling van De Cocksdorp/Eierland wil Vrouwen van Nu hier een bijdrage aan leveren door het houden van een boekenmarkt op zaterdag 9 mei 2015 van 10.00 tot 16.00 uur in De Buureton. Ook puzzels zijn welkom. Ook is er een mogelijkheid om zelf met uw boeken te komen staan, de opbrengst hier van is uiteraard voor het project. Tijdens de boekenmarkt is er gelegenheid voor een kopje koffie met iets lekkers en kunt u kennis maken met de ‘Vrouwen van Nu’. Op de informatietafel vindt u een overzicht van wat de Texelse afdelingen zoal doen. Voor het inbrengen van boeken kunt u contact opnemen met een van onze bestuursleden.
Roelie Bakker Els Huisman Jannie van der Zee Willy Sijtsma Corrie Visser
tel. 365952 tel. 317860 tel. 318915 tel. 312486 tel. 313645
of via
[email protected]
Texel 600 jaar Stad Heel Texel is een 'stad', het stadsrecht is 600 jaar geleden verleend aan 't Lant van Texsel met alles er op en eraan. Dat is voor ons de reden geweest om tijdens het jubileum naar alle dorpen te gaan. Een feestelijke route van dorp naar dorp, die begonnen is tijdens het grote openingsweekend op 26 maart. De laatste maanden zijn we met het bestuur, de werkgroep PR en de werkgroepen in de dorpen hard aan het werk geweest om alles voor te bereiden. Hierbij hebben we veel ondersteuning gekregen van de gemeente, fondsen en sponsors, in geld of materiaal. Dit geeft een sterk gevoel van saamhorigheid, Texel op z'n best! Op 8 januari is de eerste vlag aan de burgemeester overhandigd. We zien hem op steeds meer plaatsen verschijnen, een feestelijk gezicht! Het is onze wens dat de vlag op zoveel mogelijk plaatsen te zien is, fier wapperend in de frisse Texelse wind! Door stadsgenoot te worden ontvangt u voor €20,- de vlag en steunt u de stichting Texel 600 jaar Stad. U kunt stadsgenoot worden bij de VVV, dan krijgt u de vlag gelijk mee. Het is ook mogelijk om via onze website stadsgenoot te worden. Hang de vlag uit op uw dorpsdag en laat hem tijdens de maand van uw dorp hangen, of misschien wel het hele jaar!
Website en feestkrant
Op onze website vindt u de actuele informatie. Neem eens een kijkje op de website www.texel600jaarstad.nl Kijk in de agenda, lees de nieuwsberichten, zoek de historische 'wist je dat', klik een filmpje aan, bekijk de foto's, zoek de Texel 600 jaar Stad producten en zie welke bedrijven en instanties het jubileum ondersteunen. U kunt ons ook volgen ons op Facebook en Twitter. De feestkrant heeft u 13 maart bij de Texelse Courant gekregen, bewaar de krant. Er staat veel informatie in.
De stad Texel en de zeven dorpen
Alle dorpen hebben een eeuw, een thema en een dorpsmaand gekregen. We hebben dat gekoppeld aan tijd en bepaalde gebeurtenissen. Het feestjaar is gestart in Den Burg, daarna is De Cocksdorp aan de beurt, gevolgd door Den Hoorn, Oudeschild, De Waal, Oosterend en De Koog. In overleg met de dorpen zijn gezamenlijke activiteiten gekozen die in alle dorpen plaatsvinden. Daarnaast worden door de dorpen in hun maand nog aanvullende activiteiten georganiseerd. We geven, als bij een estafette, de feestelijke jubileumvlag aan elkaar door. Die vlag wappert dan een maand op de kerktoren van het dorp dat dan centraal staat. Zo loopt er van 26 maart tot 17 oktober een feestelijke en boeiende route langs alle dorpen. Elk dorp heeft een uniek reclamebord gemaakt, een tableau, waarmee ze hun maand van Texel 600 jaar Stad aankondigen. Deze tableaus staan bij de entree van elk dorp. Een leuk rondje om te doen en alle borden te bekijken. Hier is de samenwerking in beeld; materiaalsponsors, creatievelingen en bouwers zorgen samen voor een bijzonder resultaat! De maanden van de dorpen beginnen met de dorpsdag. De dag waarop de vlag op een ludieke manier overgedragen wordt aan het volgende dorp. In een optocht met de graaf en de fanfare wordt de vlag het dorp ingebracht en op de toren gehesen. De dorpen zijn in het geheim bezig om daar een leuke happening van te maken. Tijdens de dorpsdag wordt de 'presentatie van het dorp' geopend. Elk dorp laat de hele maand zijn thema
en eeuw zien. Er komen fietsroutes, (puzzel)wandelingen, tentoonstellingen en bordenroutes in en om de dorpen. Zeer de moeite waard om te bezoeken. Dit wordt ondersteund door een bijdrage van het Texelfonds. Na het overdragen van de vlag en de officiële opening van de dorpsmaand volgt het 'gezamenlijke' moment. Er wordt - afhankelijk van de tijd - samen koffie gedronken of een kleine lunch gegeten. Voor de dorpelingen en onze gasten, gezellig samen om tafel onder het genot van..... Om alles goed te kunnen regelen is het belangrijk dat iedereen zich van tevoren opgeeft. Voor een klein bedrag kan iedereen meedoen. Afhankelijk van wat er gegeten en gedronken wordt, kan het bedrag per dorp verschillen. In de media wordt hier per dorp informatie over gegeven. Onze sponsors Rabo en Jumbo hebben dit onderdeel geadopteerd. Een vaste activiteit op de dorpsdag is de zevenkamp. Ieder dorp bedenkt naar aanleiding van zijn thema een spel met daarin bijvoorbeeld denkwerk, behendigheid etc... De dorpen geven elkaar een hint over het spel. De andere dorpen proberen daarvoor dan een geweldig team samen te stellen. Van elk dorp komt er een team van zeven personen de zevenkamp spelen. Er is een winnaar van de dag en er komt een winnaar van het eiland als er in alle dorpen is gespeeld. De start van het kunstproject met de jeugd is ook op de dorpsdag. In elk dorp schildert een groep jeugd (in de OSG- leeftijd). Ze worden begeleid door kunstenaar Maurice van Meijel. Het werk gaat over hun dorp; verleden, heden en toekomst. Door een bijdrage van het Prins Bernard Cultuur Fonds kan dit gerealiseerd worden. Elke maand zijn er ook bijzondere sprekers op bijzondere plaatsen. Het thema van het dorp is hun uitgangspunt. We hebben gezocht naar sprekers als Harry de Graaf, of sprekers die Texel kennen: Mathijs Deen en Wouter Klootwijk. Een boeiende serie waarmee u op bijzondere plaatsen hun verhaal kunt horen. In de maand van ieder dorp wordt een maaltijd of koffiebijeenkomst voor ouderen georganiseerd. Deze krijgt een historisch tintje, door het menu, of met verhalen, zang of dans. De steunstichting St. Jan en de Stichting Samen Eén Texel maken dit mogelijk. De maand van ieder dorp eindigt met de overdracht van de vlag aan het volgende dorp. Voor de maand van een dorp begint wordt er in de media apart aandacht besteed aan hun maand en activiteiten.
Den Burg Dorpsdag 11 april
Er is de hele dag van alles te zien en te doen. Opening: 10.00 uur – fanfare – komst graaf – komst boogschutters (in middeleeuwse kledij wordt op 24 plaatsen gestreden om de eer) – koffie met lekkers – zevenkamp – lichtjesfeest in de avond.
Wel even een ticket halen:
Voor koffie met wat lekkers op de Groeneplaats. Van maandag 30 maart t/m woensdag 8 april kunnen de 'burgers' van Den Burg bij de RABO-bank gratis hun koffieticket ophalen. De dorpscommissie van Den Burg draagt hieraan bij.
Koppiestied voor ouderen op 18 april:
Voor de 'Burgers' van 80+ wordt op zaterdag 18 april van 15.30 tot 17.30 in De Gasterij van De Gollards een gezellige bijeenkomst georganiseerd waar we ook de historie voorbij laten komen. Hoe, dat is nog een verrassing! U kunt zich opgeven bij De Gasterij en via de website van de Anbo: www.anbo/afdelingen/Texel of tel. 0222 314171 (Guusje Witte) U bent van harte welkom!
Is yoga iets voor u? Yoga ontstond ruim 4000 jaar geleden in India. Het was een manier om door middel van fysieke oefening tot een diepere staat van meditatie te komen. Het H woord yoga komt uit het Sanskriet en betekent verbinding of samenbrengen. Door het beoefenen van yoga oga op welk niveau dan ook ook, ervaart men dikwijls meer balans en minder emotionele druk. Yoga stimuleert de bloedsomloop, helpt spanningen en moeheid los te laten en verhoogt het lichaamsbewustzijn. “Dru-yoga”, een van de vele yoga stijlen, stijlen legt een groot accent op de stilte in jezelf, wat ook in de naam schuilt: Dhruva Nakshatra betekent poolster in het Sanskriet. Zoals deze ster een vast punt aan de hemel is, verwijst zij binnen-dru binnen ru yoga naar een vast innerlijk concentratiepunt. Alles les om je heen is continu in beweging, beweging, maar in het centrum is rust. Deze stilte in jezelf, de plaats waar je vrij kunt zijn zij van de spanningen van alledag, vind je in je hart. Niet voor niets wordt dru-yoga ookk wel de yoga van het hart genoemd. Dru-yoga heeft veel overeenkomsten met andere vormen van yoga, maar kenmerkt zich door rustige, zachte bewegingen. De vloeiende bewegingen roepen weinig weerstand op en zorgen dat je spanning kunt loslaten. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat mensen die yoga beoefenen enen vaak over meer energie beschikken, beter in staat zijn met emoties om te gaan en zich meer ontspannen voelen.
Docente Herma Schreurs geeft al een paar jaar, in samenwerking met Texels Welzijn, yogales in D De Buureton. De dru-yoga-oefeningen en kunnen worden aangepast aan ieders mogelijkheden. Vaste lestijd: woensdagochtend van 10 tot half 12 12. Als u denkt dat dru-yoga oga ook iets voor u is, kunt u contact opnemen met de docente. Bij voldoende belangstelling wordt er een introductiecursus gestart op de dinsdagochtend. Na de introductie kunt u verder op de woensdag.
Docente: Herma Schreurs, tel. 06-44754870 44754870 of mail
[email protected]
Lezing over Brits Indiërs op Texel in 1943 Op 22 april geeft Aad Neeven in het kader van 70 jaar bevrijding een lezing in de blbliotheek over de in 1943 op Texel gelegerde Brits Indiërs. Indiërs Neeven (Haarlem, 1946) heeft 35 jaar in het buitenland gewerkt als vliegtuigverkoper. Zijn hele leven is hij al geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog, na zijn pensionering is hij fulltime onderzoeker onder op dit gebied. Neeven heeft met Martin Bamber het Engelstalige boek ‘For free India, Indian soldiers in Germany and d Italy during the second Word War’ geschreven. In hoofdstuk vier van dit boek worden de Brits Indiërs in Nederland en op Texel beschreven. In zijn lezing zal Neeven vooral het verblijf van de Indiërs op Texel bespreken. De exotisch uitziende mannen baarden baarden destijds veel opzien op het eiland.De De Brits Indiërs behoorden tot het Infanterie Regiment 950 (II./ind.I.R.950). Ze waren gelegerd op het eiland voor de kustverdediging. Het waren krijgsgevangenen, die in april 1941 gedurende de oorlog in Noord-Afrika Noord op p vrijwillige basis bij het Duitse Leger terecht waren gekomen. Het bataljon werd op Texel ingezet bij de kustverdediging (Atlantikwall). De Duitsers twijfelden of de Indiërs bestand waren tegen de Nederlandse winters en ze werden om die reden in de herfst vervangen door een deel van het 803e Noord-Kaukasische Kaukasische Infanterie Regiment Regiment, op Texel beter bekend als de Georgiërs. De Sikhs in het regiment was het toegestaan een tulband te dragen, om hun haar bij elkaar te houden houden. Vanwege hun geloof mochten zij hoofd- en baardhaar niet afknippen. De militairen arriveerden op 21 mei 1943 op het eiland en vertrokken weer op 17 september. Neeven is als expert op het gebied van luchtvaart en de Tweede Wereldoorlog een interessante spreker. De Brits Indiërs waren een bijzonder ijzonder onderdeel van de oorlog op Texel. De e avond begint om 20.00 uur. Reserveren is gewenst, via www.kopgroepbibliotheken.nl/activiteit of in de bibliotheek. €3.50 voor bibliotheekleden, €5.00 niet-leden.
Kinderen uit Oosterend met enkele Brits-Indiërs, medio 1943.
Foto’s: Luchtvaart- en Oorlogsmuseum Texel.
Verkeers Verkeers-opfriscursus Op 19 februari jl. is er door de ANBO weer een informatiemiddag georganiseerd in samenwerking met Verkeersbureau erkeersbureau Den Helder en Veilig Verkeer Nederland, Nederland afdeling Texel. Er waren helaas maar twintig leden, maar de middag was evengoed geslaagd. Er werd gesproken over de veranderde verkeersregels, verkeerssituaties en nieuwe borden.
De heer Langereis van het verkeersbureau kon alles via de beamer op een groot doek laten zien zien, zodat het duidelijk kon worden uitgelegd. Bovendien is het goed om over bepaalde situaties van gedachten te wisselen en te horen waaróm dingen tegenwoordig verplicht zijn zijn. Aan het eind van de middag konden de leden een verkeersexamen afleggen, wat door VVN ter beschikking was gesteld. Na afloop werden de vragen nagekeken en beantwoord, wat voor sommige mensen toch wel tegenviel. Ook al was het een examen voor schoolkinderen en ging het veelal over fietssituaties, die op Texel natuurlijk veel voorkomen,, viel het niet altijd mee om het juiste antwoord te vi vinden. nden. VVN had na afloop nog wat hebbedingetjes neergelegd voor iedereen en na afloop kon on men weer met een opgefrist geheugen naar huis. Een volgende keer zal de heer Langereis meer gericht gaan werken aan automobilisten en een daarop gericht examen.
Ouder worden Het ouder worden heeft z’n nadelen, maar gelukkig ook z’n voordelen. Ik ben bijvoorbeeld nu zo oud dat ik zelfs niet meer op m’n kleinkinderen hoef te passen. Ze komen nu (gelukkig) af en toe bij mij om me met m’n computer te helpen en om een spelletje etje te doen, al wonen ze ver weg. Hoewel ik weet dat ik geen hulp in de huishouding zal krijgen, zolang ik zelf nog een beetje kan doen, kan ik toch rustig een dag gaan zitten lezen als ik een mooi boek heb, zonder me om stof of rommel te bekommeren. Niemand and durft er zelfs wat van te zeggen, want ze mogen meteen komen opruimen van me. Ik maak me wel vaak zorgen om het teveel aan boeken en spullen dat ik heb. De kinderen hebben een e-reader en de boeken waar ik zoveel van houd, hoeven ze niet. Dat gaat me echt aan m’n hart. Gelukkig kan ik aardig goed slapen, maar als het eens niet lukt, probeer ik me dingen van vroeger te herinneren. Dat is ook goed voor het Verteltheater waar ik al vijf jaar aan meegedaan heb en eigenlijk niet meer kan missen. Het is één van de leuke dingen die je nog kan doen als je oud bent. Zelfs nare herinneringen verwerk je beter als je er samen over praat of als je ze opschrijft. Dingen wel te mogen, maar niet te hoeven doen, vind ik een voordeel van ouder worden. Berth Boogaard-Dros
Ook verleden maand hebben we weer veel goede puzzelinzendingen ontvangen. Na het wegstrepen van de opgegeven woorden bleef de zin ‘IJs en een elfstedentocht’ over. Mevr. J. Schouten-Boogaard uit De Cocksdorp is de winnares van een stel pantoffels naar keuze, uit te zoeken bij Oosterhof Wonen, Parkstraat, Den Burg. Hieronder vindt u de nieuwe opgave, gemaakt door Annie van der Heide. Om tot de oplossing te komen streept u weer weg: van links naar rechts of van rechts naar links, en van boven naar beneden of andersom. Ook diagonaal kunt u woorden vinden. En let op: sommige woorden kunnen vaker voorbij komen. Na het wegstrepen van alle woorden houdt u nog een aantal letters over. Als u deze achter elkaar zet, ontstaat een zin. Deze zin mailt u voor eind december naar
[email protected] of u stuurt hem per post naar: Texels Welzijn, Beatrixlaan 43, 1791 GA Den Burg. Doe uw best, want we hebben weer een leuke prijs: een decoratieve vlinder voor in de tuin, aangeboden door de Vlinderwinkel in De Cocksdorp. Heel veel succes!
ZONNEBLOEM-ZINNIA-ZILVERDISTEL-VIOOLTJE-TEUNISBLOEM RANONKEL-NIGELLA-PAPAVER-MORGENSTER-MARGRIET MADELIEF-ANEMOON-HYACINTH-KAMILLE-HELENIUM HAZELAAR-DUIZENDSCHOON-DELPHINIUM-TULP-IRIS-MIMOSA-NARCIS LELIE -ROOS
E M O R G E N S T E R T U L P
E J T L O O I V K A M I L L E
T R L E T S I D R E V L I Z N
E Z J M H Y A C I N T H E E O
U I N E F E I L E D A M S R O
N R L O E A M A L L E G I N H
I A N L R T I U E P S L R S C
S N O B H E E N I I L O I I S
B O O E A N V I N N L U O C D
L N M N Z A L A R I E E T R N
O K E N E S E S P G Z L L A E
E E N O L O L O T A R O E N Z
M L A Z A M I O E B P A I H I
T U L P A I E R I R I S M S U
S I R I R M U I N I H P L E D