AUTEURS: Martijn Baalman Rosanne Vermaat Sonja Alfring
NEDERLANDS LEERWERKBOEK NEDERLANDS - DEEL A
EINDREDACTIE: Jan van den Hurk Marijke van Huijstee Snel achterhalen waar een tekst over gaat. Je luisteraars boeien bij een presentatie. Een pakkende tekst schrijven. Beoordelen of een artikel bruikbaar is voor een werkstuk. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van vaardigheden die aan bod komen in dit leerwerkboek. Vaardigheden die je niet alleen nodig hebt bij je studie en in je toekomstige beroep, maar die ook belangrijk zijn voor het centraal examen Lezen en Luisteren 3F. In dit leerwerkboek - dat uit twee delen bestaat: A en B - vind je een heldere uitleg van alle theorie die je nodig hebt. Verder bevat dit leerwerkboek talrijke voorbeelden en veel oefenmateriaal. Voorbeelden die jou aanspreken en die laten zien hoe anderen taal gebruiken, zodat je van hen kunt leren. Praktische opdrachten die je helpen met het verwerken en toepassen van de theorie. In deel B vind je bovendien een overzicht van de regels voor spelling en grammatica en een samenvatting van alle theorie uit het leerwerkboek zodat je alles overzichtelijk bij elkaar hebt.
NEDERLANDS
Dit leerwerkboek is een onderdeel van Taalblokken, de complete methode Nederlands voor het mbo.
3F
ISBN 978 90 345 9692 5
Dit boek is onderdeel van een combipakket. Taalblokken Nederlands Bouwstenen Taalvaardigheden bestaat uit een Deel A en een Deel B. Artikelnummer combipakket: 56O166 ISBN combipakket: 978 9O 345 97O8 3
560164
Leerwerkboek
3F DEEL A
BOUWSTENEN TAALVAARDIGHEDEN
NEDERLANDS Leerwerkboek
3F DEEL A
BOUWSTENEN TAALVAARDIGHEDEN
AUTEURS: Martijn Baalman Rosanne Vermaat Sonja Alfring
EINDREDACTIE: Jan van den Hurk Marijke van Huijstee
8
Hoofdstuk 1 Taalblokken I Nederlands
Tekstsoort
3F
In de eerste paragraaf leer je tekstsoorten benoemen en een aantal verschillende vraagvormen herkennen. In de tweede paragraaf leer je je lees- en luisterstrategie en je spreek- en schrijfdoel te bepalen. In de derde paragraaf leer je de betrouwbaarheid van de boodschap van een tekst voorspellen.
9
Tekstsoorten
1
Voorbeelden De volgende teksten gaan allemaal over hetzelfde onderwerp. Maar het zijn allemaal verschillende tekstsoorten.
TEKST 1 Terwijl je door de krant bladert, valt je oog op de volgende tekst. De titel is raadselachtig.
Nomofoob Hij ligt naast me als ik slaap. Op stil, zodat ie me niet wekt als er weer eens wat is. Onderweg in de auto ligt ie op de bijrijdersstoel, en weerspiegelen de bomen langs de weg in zijn schermpje. Aan tafel is ie er ook altijd bij. Etiquettegoeroe Reinildis van Ditzhuyzen bedacht er het woord ‘plebsbestek’ voor maar zoiets onaardigs zul je mij nooit horen zeggen over hem, laat staan denken. Als ik aan het werk ben, is hij mijn beste raadgever. Hij weet echt alles. Op de bank wil ie zich wel eens verstoppen onder de kussens, maar dat spelletje win ik altijd. En als ik naar de wc ga, gaat ie voor de zekerheid ook mee. Het liefst zou ik ’m heel de dag in m’n hand houden. Kortom, hij kan niet zonder me. En oh ja, ik ook niet zonder hem. Ik ben Merel en ik ben nomofoob (hallo Merel). De diagnose is wat lastig te stellen, want ik ben mijn mobiele telefoon nooit kwijt. Je kinderen vergeet je toch ook niet? Maar van de gedachte dat ie er niet meer zou zijn krijg ik acuut buikpijn. Naar: www.gelderlander.nl
OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
Een advertentie. Een verhaal. Een zakelijke mail.
OEFENING
2
Welk apparaat is bedoeld met ‘plebsbestek’?
10
OEFENING
3
HOOFDSTUK
1
Woorden die eindigen op ‘foob’ hebben ongeveer dezelfde betekenis. Zoek minimaal drie bestaande woorden die eindigen op ‘foob’ en zoek de betekenis ervan op (in een woordenboek of op internet). Woord dat eindigt op ‘foob’
OEFENING
Betekenis volgens het woordenboek
4
Geef de betekenis van ‘nomofoob’.
TEKST 2 Dagelijks krijgen we ongevraagd boodschappen te verwerken. Langs de weg, op websites, in de krant en tijdens films op televisie. Op een website zie je de volgende tekst.
www.samsung.com
OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
Een advertentie. Een nieuwsitem. Een verhaal.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
11
OEFENING
2
De tekst en het beeld verleiden je tot een aankoop. Hoe probeert de fabrikant klanten te verleiden? Meer antwoorden zijn goed.
Door hippe kleurbenamingen te vermelden. Door veel waarde voor je geld te benoemen. Door een bewijs toe te voegen: als beste getest. Door de uitmuntende kwaliteit te benoemen.
OEFENING
3
Wat voor beeld moeten kopers van hun Samsung hebben, als je ‘ongeëvenaard’, ‘intelligent’ en ‘designed voor humans’ op je laat inwerken?
VIDEO/AUDIO 1 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 1.
OEFENING
1
Vergelijk de advertentie van Samsung (tekst 2) met het reclamefilmpje. In het filmpje komt hetzelfde beeld terug als in de advertentie. Op welke manier doen de filmmakers dat?
OEFENING
2
Het filmpje is gemaakt voor een bepaalde doelgroep. Voor welke doelgroep?
Voor jongeren tussen 12 en 25 jaar. Voor volwassenen tot een jaar of 40. Voor ouderen tot een jaar of 65.
OEFENING
3
Waaraan kun je zien voor welke doelgroep het filmpje is gemaakt?
12
OEFENING
4
HOOFDSTUK
1
Welke argumenten en verleiders zitten er in het filmpje? Noem er minimaal drie.
TEKST 3 De volgende tekst komt binnen in de inbox van je e-mail.
Factuur Notificatie [Datum] Van Ben [
[email protected]] >
[email protected]
Beste meneer Janssen, Je factuur met de kosten van de maand december staat voor je klaar op “Ik Ben”. Je kunt deze bekijken door op de onderstaande link te klikken. Vervolgens wordt om je gebruikersnaam en wachtwoord gevraagd. Je gebruikersnaam is je 06 nummer en je wachtwoord heb je al eerder van mij per e-mail ontvangen. Ben je je wachtwoord kwijt, dan kun je hem zelf opnieuw aanvragen, ga naar je “Ik Ben” pagina op www.ben.nl/inloggen en klik op wachtwoord vergeten, je ontvangt dan automatisch een nieuw wachtwoord van me. Voor extra uitleg over bijvoorbeeld je eerste factuur of de betaling hiervan, klik dan hier. mijn rekening Het totaalbedrag op de factuur wordt ongeveer 6 dagen na de factuurdatum van je rekening afgeschreven. Onder “mijn rekening” vind je naast een overzicht van je facturen ook een voorbeeld factuur met uitleg over de verschillende kostenposten. Heb je nog andere vragen dan kun je ook terecht bij de klantenservice van Ben op 0900 - 040 1405 (E 0,35 per gesprek). De groeten van Ben ® Ben stuurt je deze e-mail vanaf een no-reply adres. Je kunt hier niet op antwoorden. Heb je nog een vraag? Klik dan hier om je vraag te stellen. Wil je reageren op een eerder gestelde vraag vermeld dan het ticketnummer. Word fan van Ben op Facebook. Een e-mail van Ben®
OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
Een advertentie. Een zakelijke mail. Een persoonlijke mail. Een handleiding. Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
13
OEFENING
2
Hoe luidt het onderwerp en wat betekent dat?
OEFENING
3
De tekst begint met ‘Beste meneer Janssen’. Deze aanhef is formeel | informeel van toon. OEFENING
4
Hoe luidt de aanhef als je een andere toon wilt treffen?
OEFENING
5
Wat is de bedoeling van deze mail?
OEFENING
6
Wat moet de lezer van deze mail doen?
Het aanraakscherm en de toetsen vergrendelen of ontgrendelen
TEKST 4 Je hebt een nieuwe smartphone. Daarbij hoort de volgende tekst. OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
Een advertentie. Een zakelijke mail. Een handleiding.
OEFENING
2
Waaraan herken je deze tekstsoort? Noem drie dingen.
Wanneer u het toestel gedurende een bepaalde tijd niet gebruikt, schakelt het toestel het aanraakscherm uit en worden het aanraakscherm en de toetsen automatisch vergrendeld om onbedoelde bewerkingen te voorkomen. Als u het aanraakscherm en de toetsen handmatig wilt vergrendelen, drukt u op de aan/uittoets. Om te ontgrendelen, schakelt u het scherm in door op de aan/ uit-toets of starttoets te drukken en vervolgens met uw vinger te vegen. Voor het ontgrendelen van het scherm kunt u de bewegingsontgrendeling gebruiken. Selecteer in de lijst met applicaties Instellingen → Beveiliging → Schermvergrendeling → Beweging → OK. Als u het scherm wilt ontgrendelen met de ontgrendelingsbeweging, blijft u een punt op het scherm aanraken en kantelt u het toestel naar voren. U kunt de functie voor schermvergrendeling activeren om te voorkomen dat anderen uw persoonlijke gegevens en informatie die op het toestel is opgeslagen, openen of gebruiken. p. 42
Van: www.samsung.com
14
OEFENING
3
HOOFDSTUK
1
Wat is er gedaan om de belangrijke informatie op te laten vallen? Noem drie dingen.
VIDEO/AUDIO 2 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 2.
Het is niet altijd meteen duidelijk met wat voor tekstsoort je te maken hebt. Je komt op internet een filmpje tegen met de volgende titel: ‘Reparateurs smartphones gezocht’. OEFENING
1
Als je alleen naar de titel van het filmpje kijkt, welk soort tekst verwacht je dan?
Een advertentie. Een nieuwsitem. Een verhaal.
OEFENING
2
Om wat voor tekstsoort gaat het filmpje werkelijk?
Een betoog. Een nieuwsitem. Een verhaal.
OEFENING
3
De volgende zinnen geven een samenvatting van het filmpje. Welke zinnen horen vooral bij de tekstsoort ‘advertentie’ en welke bij de tekstsoort ‘nieuwsitem’? Zet een kruisje in de juiste kolom. Advertentie
Nieuwsitem
Als je iets hebt laten vallen op je smartphone of tablet, bel je het Almeerse rePod.
De onderneming rePod repareert smartphones, laptops en tablets.
Het bedrijf startte in 2010 en heeft nu twintig mensen in dienst.
Er is behoefte aan goede monteurs.
rePod is in gesprek met het roc om te bekijken of er een opleiding tot reparateur gestart kan worden.
Wat begonnen is als een hobby, is in korte tijd uitgegroeid tot een snel groeiend bedrijf.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
15
OEFENING
4
Wat is de belangrijkste bedoeling van het filmpje?
2
De kijker ervan overtuigen dat rePod een goed bedrijf is. De kijker laten weten dat reparateur van smartphones een beroep met toekomst is. De kijker vertellen over het starten van een eigen onderneming.
Theorie Teksten kunnen meer doelen tegelijk hebben, bijvoorbeeld informeren en overtuigen. Het belangrijkste doel bepaalt tot welke soort we de tekst rekenen. We onderscheiden de volgende soorten teksten.
TEKSTSOORTEN I N FO R M AT I E V E T E K S T E N
Deze teksten geven op een zakelijke manier informatie over bepaalde onderwerpen. De teksten zijn neutraal en objectief geschreven en ze bestaan hoofdzakelijk uit feiten. De feiten kun je controleren. B E TO G E N D E T E K S T E N
In deze teksten geeft de schrijver zijn mening over een gebeurtenis of situatie. Hij onderbouwt zijn mening met argumenten. De schrijver wil dat de lezer zijn mening overneemt. Soms hebben betogende teksten een activerend doel, zoals in reclame. De lezer of kijker wordt aangespoord een product of dienst te kopen. INSTRUCTIEVE TEKSTEN
In deze teksten staat beschreven hoe een bepaalde handeling of procedure moet worden uitgevoerd. VERHALENDE TEKSTEN
Deze teksten bevatten niet zozeer zakelijke informatie, maar vertellen een verhaal. De schrijver wil dat de lezer geniet van zijn tekst. De meeste verzonnen teksten vallen hieronder.
TEKSTDOELEN
Elke tekst heeft een doel. Veel teksten hebben zelfs meerdere doelen. Een column in de krant bijvoorbeeld kun je lezen voor je plezier, maar de schrijver geeft in deze column ook vaak zijn mening over een bepaald onderwerp. We onderscheiden, net als bij tekstsoorten, vier tekstdoelen. E E N T E K S T K A N I N FO R M E R E N
De schrijver wil dat je over een bepaald onderwerp iets te weten komt. Voorbeelden hiervan zijn een nieuwsbericht, een leerboek voor school, een woordenboek, een tweet over een bepaald onderwerp, een zakelijke brief. E E N T E K S T K A N B E Ï N V LO E D E N
De schrijver wil je overtuigen van een bepaalde mening of je aanzetten tot actie, zoals in een reclametekst, een e-mail om geld te vragen voor een goed doel, een bijdrage aan een internetforum, een recensie.
16
HOOFDSTUK
EEN TEKST K AN INSTRUEREN
1
De schrijver leert je om een handeling of een reeks handelingen op de juiste manier uit te voeren, zoals in een recept, een gebruiksaanwijzing, een werkplanning. EEN TEKST K AN VERMAKEN
De schrijver wil dat je geniet van een tekst. Een leesboek, een tijdschrift , een column, een e-mail van een vriend, een gedicht zijn hier voorbeelden van.
3
Oefenen met lezen Soms lees je alleen de koppen van de tekst, soms ga je er echt voor zitten om de hele tekst te lezen. Je kunt dit het beste vergelijken met ‘zappen’ voor de televisie: kijken of het wat is en dan óf iets anders bekijken óf besluiten verder te kijken. Tijdens dit ‘zappen’ geef je – meestal onbewust – antwoord op de volgende vragen. -
Wat is het onderwerp van de tekst?
-
Wat is het belangrijkste doel van de tekst?
-
Wat is de tekstsoort?
-
Wat is de vorm van de tekst?
Paedagoochum
TEKST 5 Lees het gedicht ‘Paedagoochum’ en beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat denk je dat het woord ‘wrang’ betekent?
Gemeen. Het geeft je een vervelend gevoel. Je moet erom lachen.
OEFENING
'Zolang je maar niet snurkt, kun je rustig slapen', sprak de leraar wrang tot twee heel suffe knapen. 'U hebt gelijk, meneer,' sprak toen de oudste rakker. 'door dat gesnurk van ons wordt heel de klas soms wakker.' Door John O’Mill Uit: Lyrical Laria
2
Zoek het woord op in het woordenboek. Klopt de betekenis die jij gekozen hebt?
OEFENING
3
Wat is het onderwerp van de tekst?
OEFENING
4
Wat is het belangrijkste doel van de tekst?
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
17
OEFENING
5
Wat is de tekstsoort?
OEFENING
6
Wat is de vorm van de tekst?
TEKST 6 EN 7 Lees de volgende twee teksten snel door en maak daarna het schema compleet. Bekijk eerst het voorbeeld.
eerr m m m m u u s s wweeaarere
Home Bestemmingen
HOME
BESTEMMINGEN
ZOEK & BOEK
AANBIEDINGEN
r hoeto t e g gether o t g s t’ le o g s ’ t le Zoek en boek Aanbiedingen GROEPSREIZEN
Groepsreizen
Reisinfo
REISINFO
Appartementen La Masia**** Costa Brava in Spanje Check voo voorr besc b beschikbaarheid schik hikb hik baarheid baarhe
February S 1 8 15 22
Recensies Mijn X-travel
Je bent hier: Home » Bestemmingen » Spanje » Costa Brava » Blanes
Bekeken (1)
Blanes
Bewaard (0)
Ben je klaar voor zon, zee en heel veel feest? Dan ben je klaar voor Blanes! Overdag maak je de blits op het strand dat altijd dichtbij ligt en ’s avonds maak je de vele kroegen en discotheken in Blanes onveilig. Al jarenlang is Blanes een absolute topper in de zomer, het wordt ook wel eens klein Nederland genoemd, maar dan met alleen maar jongeren, altijd mooi weer, en heel veel feest.
M 2 9 16 23
T 3 10 17 24
W 4 11 18 25
T 5 12 19 26
F 6 13 20 27
S 7 14 21 28
Need2Knows
vanaf
€128 per persoon
Accomodatie Deze appartementen hebben een perfecte ligging dicht bij het centrum en het strand! Appartementen La Masia zijn eenvoudige, nette appartementen op de camping La Masia. Je kunt gebruik maken van de uitgebreide faciliteiten van de camping. De ligging is perfect want buiten de poort van de camping vind je verschillende uitgaansgelegenheden. De appartementen bevinden zich in twee verschillende gebouwen.
Boeken Ga naar www.x-travel.nl Van: www.x-travel.nl
18
HOOFDSTUK
Weersverwachting Nederland Gepubliceerd:
16 december 2012 12:50
Laatste update:
16 december 2012 13:58
1
Deel:
+1
Waarschuwing: In het westen en zuiden van het land kan het plaatselijk glad zijn door lichte sneeuwval. Verder kan het in het gehele land glad zijn door sneeuw resten of bevriezing van natte weggedeelten, met name op secundaire wegen. Vandaag: Het is veelal bewolkt en verspreid valt wat sneeuw of motsneeuw. In de loop van de middag weet in een enkele regio nog de zon door te breken, verder blijft het veelal grijs. De oostelijke wind is matig, 3 tot 4 Bft, waardoor het gevoelsmatig veel kouder lijkt dan het maximum dat uitkomt tussen 0 en -3 graden. Morgen en zondag neemt de oostenwind verder toe waardoor het ijzig koud aanvoelt. Vanaf zondagochtend wordt de kans op sneeuw groter. 's Nachts is het rond -7 graden, overdag -2 tot -5 graden. Komende dagen: Het is winters, maar zachte lucht komt langzaam dichterbij. In het weekend vriest het nog matig in de nacht en overdag licht. Wel waait het stevig. Zaterdag is het droog met soms zon, op zondag gaat het langere tijd sneeuwen. Maandag overdag ligt het kwik rond nul. Van: www.nu.nl
Tekst
Onderwerp
Doel
Tekstsoort
Vorm
5
Factuur telefoonabonnement
Informeren
Informatieve tekst
Zakelijke mail
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
19
Social media: geniet met mate
TEKST 8 Werk samen met een medestudent. Bekijk de tekst ‘Social media: geniet met mate’ en lees de vragen. Je krijgt twee minuten de tijd. Beantwoord daarna samen de vragen. OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
OEFENING
2
Welke vorm heeft deze tekst?
OEFENING
3
Wat is het belangrijkste doel van deze tekst?
-1- Op sociale media als Facebook en Hyves maak je gemakkelijk vrienden. En je raakt ze net zo gemakkelijk weer kwijt. Onderzoekers van de Cambridge Universiteit presenteerden vorige week hun onderzoek naar de meest voorkomende redenen om iemand te 'ontvrienden'. -2- Ik heb lang getwijfeld of ik überhaupt zou beginnen aan een Facebook-account. Vanaf het prille begin circuleren er immers al verhalen over de kwalijke privacypraktijken van 's werelds grootste vriendennetwerk. Van de andere kant zitten er natuurlijk ook heel veel leuke kanten aan deze en andere social media. Het netwerk gaat niet voor niets wereldwijd richting de miljard leden. Zo heb ik via Facebook een aantal goede vrienden uit een ver verleden teruggevonden. -3- Ondanks alle goede voornemens volgden er in hun kielzog steeds meer mensen waar ik eerlijk gezegd eigenlijk niet zo veel mee had. Vage kennissen, vrienden van vrienden, vakantieliefdes, collega's en naar ik vrees ook de nodige mensen die menen dat hun populariteit staat of valt met het aantal vrienden dat ze op Facebook weten te verzamelen. Nee zeggen voelt al snel arrogant of toch op zijn minst onbeleefd, en dus dijt je Facebook-pagina voor je het weet uit tot een onoverzichtelijke berichtenbrij. Week in week uit -4- Het afgelopen jaar ging dat van kwaad naar erger. Niet dat ik er nou zoveel nieuwe vrienden bij kreeg. Maar op een of andere manier leek het wel of veel vrienden hun productie van de ene op de andere dag hadden verdubbeld. Terugbladerend in mijn news feed bleek dat voor sommigen nog te kloppen ook. Geweldig om te lezen hoe sommige vrienden er week in week uit in slagen: 1) wéér uitgeput terug te komen van een geweldige sportschool-sessie 2) in bijzonder hippe loungebars achter de 'allerbeste' gin-tonics te schuiven 3) kinderen dan wel huisdieren in de meest opmerkelijke poses en situaties te fotograferen 4) alwéér véél te lang op Schiphol staan te wachten op hun koffers 5) wéér een goed doel te vinden om met zijn allen de schouders onder te zetten 6) zich op te winden over de abominabele staat van de Nederlandse zomer 7) een fantastisch zeven-gangen diner op tafel te zetten 8) nog steeds op zoek te zijn naar die ene onvindbare soul mate 9) een diepzinnige gedachte over de zin van het leven te delen – en 10) deze boodschappen keer op keer in vrijwel identieke vorm te herhalen. -5- Beste Facebook-vrienden: op zichzelf zijn dergelijke berichtjes absoluut de moeite waard. Herhaal ze om de paar dagen, en het wordt al snel ontzettend voorspelbaar en saai. Ga daar nog een paar maanden mee door, en uiteindelijk wordt het bloedirritant. Volgens de onderzoekers van Cambridge is dit dan ook de belangrijkste reden waarom mensen uit de virtuele vriendenkring worden verwijderd. Dat had ik ze ook wel kunnen vertellen. Dergelijk storend gedrag valt echter nog in het niet bij de toenemende groep Facebook-gebruikers die mijn pagina volspamt met mededelingen waar ik al helemaal niet op zit te wachten. Commerciële kettingbrief -6- Meer specifiek: Facebook Advertising. Zeker sinds Facebook naar de beurs ging, probeert het bedrijf op alle mogelijke manieren haar inkomsten uit advertenties verder op te krikken. Een van de irritantste manieren om dat te doen noem ik hier voor het gemak maar even de 'commerciele kettingbrief'. Daarmee weten aanbieders van vliegreizen, zomerslippers, spijkerbroeken en huishoudelijke apparatuur Facebook-gebruikers over te halen om in ruil voor een héééél klein kansje op een presentje de pagina’s van hun vrienden met commerciële meuk te bestoken. -7- Afgelopen zondag heb ik een zware regenbui aangegrepen om bijna de helft van mijn Facebook-'vrienden' van mijn pagina te verwijderen. Niets persoonlijks, maar inmiddels zag ik gewoon door de bomen het bos niet meer. En ik kan u melden: 'ontvrienden' op Facebook lucht ontzettend op. Inmiddels gebruik ik het netwerk weer zoals dat soms ook in voorkomende reclames wordt aangeraden: 'Geniet, maar deel met mate'. En dat zouden meer mensen moeten doen. Arnoud Groot
Van: www.trosradar.nl
20
HOOFDSTUK
TEKST 9
1
Werk samen met een medestudent. Bekijk de tekst ‘De zwoeg- en sleurvakantie’ en lees de vragen. Je krijgt twee minuten de tijd. Beantwoord daarna samen de vragen.
De zwoeg- en sleurvakantie door Eva Oude Elfering 05/01/13, 11:14 Op reis zonder een cent uit te geven aan een slaapplek of eten? Ga helpen op een boerderij. Je leert meteen waar je eten vandaan komt. Toch wel zwaar, die scheuten van een bananenboom. Bij elke stap die ik zet, snijden de banden van de canvas legertas dieper in mijn schouderbladen. Zweet gutst over mijn wangen, terwijl we de boer volgen naar een hoek van zijn boerderij in Costa Rica. Is dit vakantie? Ja, dit is vakantie. WWOOFing heet deze manier van reizen: een paar uur per dag tomaten plukken of zakken rijst sjouwen, in ruil voor een bord eten en een slaapplek. Zo kun je hele continenten doorkruisen, van boerderij naar boerderij, al lerend over het boerenleven. Onder ervaren backpackers is WWOOF, World Wide Opportunities on Organic Farms, al jarenlang een begrip. Ooit begonnen om Engelse stedelingen een gratis weekend op het platteland te brengen. Inmiddels een wereldwijd netwerk voor reizigers die weinig kunnen uitgeven, maar veel willen zien. 'Het is een mooie manier om de wereld te ervaren', zegt de Duitse serveerster Nadia Luckau die ook werkt op de boerderij. Al WWOOFend trok zij na haar studie maandenlang door Nieuw-Zeeland en Canada. 'Ik heb op allerlei plekken geslapen. Van hostelachtige slaapzalen en tenten tot een eigen slaapkamer bij mensen thuis.' Het ging haar in het begin helemaal niet om farmen, zegt Luckau. 'Voor mij gold het cliché: ik was in Nieuw Zeeland en het geld was op. Dit leek me een goedkope en coole manier van reizen. Langzaam werd het een beetje mijn levensstijl.' 'Als je hier bent, maak je deel uit van ons gezin', zegt Hissung, de boer op de boerderij. Daarom worden ook alle maaltijden samen bereid en gegeten en passen WWOOF'ers soms een paar uurtjes op de driejarige Nadja, het dochtertje van het boerenechtpaar. In het weekend zijn vrijwilligers vrij om de bus naar Puerto Viejo te pakken en op het strand te luieren.’ Hissung: 'Het is een wederzijdse investering. Ik probeer vrijwilligers zo veel mogelijk bij te brengen over de planten en kruiden die hier groeien. Ik leer hun hoe je die moet verzorgen, maar dat kost tijd. Daarom hebben we het liefst WWOOF'ers die twee maanden of langer blijven.' In een van de bamboehuisjes die Hissung voor zijn vrijwilligers heeft gebouwd, woont sinds een maand de uit New Jersey afkomstige Kat Gyantar. Ze blijft nog zeker twee maanden. ‘I love this place’, zegt ze enthousiast. ‘Hissung leert mij zo veel; over voeding en de medicinale werking van planten. Wist je dat een druppel grapefruitextract een van de sterkste antibacteriële middelen is?’ Haar enthousiasme werkt aanstekelijk als we in de brandende zon op een steil stuk heuvel aan het werk zijn. Als ik vloek omdat ik voor de zoveelste keer naar beneden glijd, kan Kat alleen maar lachen. ‘Fantastisch toch. Is dit niet de mooiste plek op aarde? ’Ik kijk om mij heen, naar de palmbomen en bananenbomen, het tropische woud dat daarachter schuilgaat. In de verte klinkt het gegil van kapucijnaapjes. Hmm, misschien stel ik mij aan. Uit: de Volkskrant, 5 januari 2013
OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
OEFENING
2
Welke vorm heeft deze tekst?
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
21
OEFENING
3
Wat is het belangrijkste doel van deze tekst?
OEFENING
4
Wat is het onderwerp van de tekst?
OEFENING
5
Wat weet je al over dit onderwerp?
OPDRACHT 1 Lees de tekst ‘De zwoeg- en sleurvakantie’ (tekst 9) aandachtig. Beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat is WWOOFing?
OEFENING
2
Waar bevindt de schrijfster van dit artikel zich?
OEFENING
3
Waarom spreekt de boer Hissung over ‘een wederzijdse investering’?
TEKST 9 Als je een tekst leest, krijg je te maken met woorden waarvan je de betekenis niet kent. Hoe ga je daarmee om? Soms kun je woorden die je niet kent gewoon negeren, omdat deze niet belangrijk zijn voor het begrip van de tekst. Zo kun je het woord ‘pril’ in de tweede alinea van ‘Social media: geniet met mate’ (tekst 8) best overslaan. Het heeft geen invloed op jouw begrip van de tekst. Maar het kan ook zijn dat je de betekenis van een bepaald woord móet weten om de tekst te kunnen begrijpen.
22
Lees het krantenbericht ‘Chinees aast op Nederlandse caravan’. In deze tekst is een aantal woorden onderstreept. Hoe kom je achter de betekenis van deze woorden?
HOOFDSTUK
1
Chinees aast op Nederlandse caravan door Carlijne Vos 06/02/13, 11:14 Hebben Chinezen de camping ontdekt? Daar lijkt het wel op. Kip Caravan, de 80 jaar oude caravanproducent uit Hoogeveen, die na een faillissement eind 2010 een doorstart maakte, sloot vorige week een deal met een Chinese partner voor de distributie van Kip-caravans in heel China. Volgens directeur Henk Gunnink is de ‘ontspanningsindustrie’ in China in rap tempo aan het ontluiken. De komende jaren worden honderden campings geopend , vooral in de buurt van attractieparken. Pré is dat de overheid de sector als groeimarkt heeft bestempeld. Daar wilde Kip dus ‘als de kippen bij zijn’, aldus Gunnink. Zitten Chinezen te wachten op Hollandse caravans? Dat bleek wel op de eerste officiële caravanbeurs in Peking afgelopen augustus. Daar legde Kip de eerste contacten die dus razendsnel hun vruchten hebben afgeworpen. Alle seinen staan op groen voor luxegoederen uit Europa. In groeimoloch China is een snel uitdijende middenklasse ontstaan die is geïnteresseerd is in alles wat nieuw, modern en onbekend – ofwel niet-Chinees – is. De consumentenmarkt groeit als kool en dat betekent kassa voor Westerse producenten. Naar: de Volkskrant, 6 februari 2013
OEFENING
1
Vul het schema in. Zet een kruisje in de juiste kolom. In de laatste kolom vul je de betekenis in van het woord. Woorden
Ik kan de betekenis afleiden uit de tekst.
Ik herken een deel van het woord.
Ik zoek de betekenis op of vraag het aan iemand.
Betekenis van het woord
aast – ergens op azen
de distributie
ontluiken
bestempelt bestempelen
hun vruchten hebben afgeworpen – zijn vruchten afwerpen uitdijende uitdijen
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
23
WOORDENSCHAT: WOORDENBOEK Je bent in alinea 2 en 3 van ‘Sociale media, geniet met mate’ (tekst 7) de woorden ‘circuleren’ en ‘kielzog’ tegengekomen. Je weet niet wat deze woorden betekenen. Lees de volgende omschrijvingen uit de onlineversie van Van Dale en beantwoord de vragen.
Betekenis ‘kielzog’
Betekenis ‘circuleren’
Je hebt gezocht op het woord: kielzog.
Je hebt gezocht op het woord: circuleren.
cir·cu·le·ren (werkwoord;
kiel·zog (het; o) 1
OEFENING
schuimend spoor dat een schip achterlaat: (figuurlijk) in het kielzog van in navolging van
circuleerde, heeft gecirculeerd) 1
1
in omloop zijn; rondgaan
Van: www.vandale.nl
Wat betekent ‘circuleren’ in de volgende zin? ‘Vanaf het prille begin circuleren er immers al verhalen over de kwalijke privacypraktijken van ’s werelds grootste vriendennetwerk.’
OEFENING
2
Wat betekent ‘in hun kielzog’ in de volgende zin? ‘Ondanks alle goede voornemens volgden er in hun kielzog steeds meer mensen waar ik eerlijk gezegd eigenlijk niet zo veel mee had.’
24
HOOFDSTUK
TEKSTSOORTEN HERKENNEN
1
Tekstsoorten kun je herkennen aan verschillende kenmerken. OEFENING
1
Bekijk onderstaand schema en maak het af: vul in de eerste kolom in om welke tekstsoort het gaat. Kies uit: informatieve tekst – betogende tekst – instructieve tekst – verhalende tekst. Tekstsoort
Vorm
Doel
Feiten – meningen
Kort/bondig met voorbeelden
Zintuigen: wat zie en hoor je?
Reclametekst Speech Ingezonden brief Recensie
Vaak verborgen
Meningen
Met voorbeelden
Kleurrijk, vrolijk, stemmig Afbeeldingen zijn soms bedrieglijk Stemmen zijn enthousiasmerend of opruiend
Roman Gedicht Kort verhaal Dagboekverslag Blog
Deze teksten kunnen alle vormen aannemen. Soms zijn de gegevens verzonnen, soms echt. Meestal kun je je voorstellen dat er een tijdsvolgorde (eerst dit, dan dat) is, maar het verhaal kan ook in omgekeerde volgorde worden verteld. Een gedicht bevat altijd kortere regels en is soms op rijm.
Telefoonnotitie Nieuwsitem Cv Proces-verbaal Artikel Verslag Documentaire
Meestal bekend
Feiten
Kort en bondig
Sober, strak, beheerst Afbeeldingen zijn meestal functioneel Stemmen zijn emotieloos: rustig, wat lager, duidelijk verstaanbaar
Instructiefilm Bijsluiter (onderdeel: wijze van toediening) Handleiding
Meestal in de inleiding of titel vermeld
Feiten
Kort en bondig
Veel wit, opsommingen Afbeeldingen zijn altijd functioneel Stemmen zijn emotieloos: rustig, wat lager, duidelijk verstaanbaar
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
25
4
Oefenen met schrijven OPDRACHT 1 Lees de situaties. Om welke tekstsoort gaat het? OEFENING
1
Je gaat solliciteren. Je schrijft een cv. Wat voor soort tekst is een cv?
Een betogende tekst. Een informatieve tekst. Een instructieve tekst. Een verhalende tekst.
OEFENING
2
Je bent op vakantie geweest in Spanje. Je bent net thuis. Je schrijft een e-mail aan een vriend waarin je uitgebreid vertelt over je vakantie. Wat voor soort tekst is je e-mail?
Een betogende tekst. Een informatieve tekst. Een instructieve tekst. Een verhalende tekst.
OEFENING
3
Je hebt een afspraak met je zus in de stad. Je hebt afgesproken in een café in het centrum. Je zus sms’t dat ze het café niet kan vinden. Je stuurt een sms naar je zus met een routebeschrijving. Wat voor soort tekst is je sms?
Een betogende tekst. Een informatieve tekst. Een instructieve tekst. Een verhalende tekst.
OEFENING
4
Je wilt je abonnement opzeggen van je mobiele telefoon. Dat moet via een brief. Je schrijft een brief aan je provider. Wat voor soort tekst is deze brief?
Een betogende tekst. Een informatieve tekst. Een instructieve tekst. Een verhalende tekst.
OEFENING
5
Je eerste stageperiode is afgesloten. Je schrijft een reflectieverslag over deze periode. Wat voor soort tekst is dit reflectieverslag?
26
Een informatieve tekst. Een betogende tekst. Een instructieve tekst. Een verhalende tekst.
OEFENING
6
HOOFDSTUK
1
Je leest een aantal reacties op twitter over het plan van de regering om de verkoop van sigaretten aan jongeren onder 18 jaar te verbieden. Je schrijft zelf ook een tweet. Wat voor soort tekst is jouw tweet?
Een betogende tekst. Een informatieve tekst. Een instructieve tekst. Een verhalende tekst.
OPDRACHT 2 Lees nog eens de tekst ‘Het aanraakscherm en de toetsen vergrendelen of ontgrendelen’ (tekst 4). Dit is een voorbeeld van een instructieve tekst. Bekijk het woordweb hieronder. Zo’n woordweb noemen we ook wel mindmap. Deze mindmap heeft als onderwerp ‘Op stage’. ool on efo
en ig erk e je etw n
tel
il
ma
sollicitatieformulier
ter
ne
t
sch
in
zo
t ac nt en o c g leg
ek
en
Op stage t
rt s
sta
gemotiveerd
age
op tijd
afsp r
aak
llen + vragen ste en beantwoord
waa r bedr om in d ijf? it afspraken maken Een mindmap
OEFENING
1
Een medestudent is op zoek naar een stageplaats. Hij weet niet zo goed hoe hij dat moet aanpakken. Schrijf een instructieve tekst voor hem, waarin je de informatie uit de mindmap verwerkt. -
Zorg ervoor dat je uitwerking voldoet aan de kenmerken van een instructie. Begin met ‘Als je een stage-adres zoekt, handel je als volgt.’
OPDRACHT 3 OEFENING
1
Lees nog eens de tekst ‘Sociale media: geniet met mate’ (tekst 8). Wat is jouw mening over dit onderwerp? Maak een mindmap waarin jouw mening over dit onderwerp duidelijk wordt.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
27
5
Oefenen met luisteren VIDEO/AUDIO 3, 4 EN 5 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 3, 4 en 5.
Je gaat drie intro’s van tv-programma’s bekijken. Beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat voor soort programma is Keuringsdienst van waarde (fragment 3)?
Een amusementsprogramma. Een discussieprogramma. Een informatief programma.
OEFENING
2
Waaruit blijkt dat in het fragment?
OEFENING
3
Wat voor soort programma is Buitenhof (fragment 4)?
Een amusementsprogramma. Een discussieprogramma. Een informatief programma.
OEFENING
4
Waaruit blijkt dat in het fragment?
OEFENING
5
Wat voor soort programma is Liefs uit … (fragment 5)?
Een amusementsprogramma. Een discussieprogramma. Een informatief programma.
OEFENING
6
Waaruit blijkt dat in het fragment?
28
HOOFDSTUK
VIDEO/AUDIO 6
1
Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 6.
Het fragment introduceert het onderwerp waar het programma over gaat. Als kijker kun je nu bepalen wat je gaat doen: blijven kijken, verder zappen of de televisie uitzetten. Beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat is het onderwerp van het programma?
OEFENING
2
Wat weet je al van dit onderwerp? Bedenk drie vragen over dit onderwerp.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
29
VIDEO/AUDIO 7 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 7.
Werk samen met een medestudent. In dit fragment zie je Jesse Klaver. Hij is Tweede Kamerlid van GroenLinks. Hij houdt een presentatie van 3 minuten. Beantwoord samen de vragen. OEFENING
1
Wat is het onderwerp van het fragment?
De familie van Jesse Klaver. De inspiratiebronnen van Jesse Klaver. De politieke carrière van Jesse Klaver.
OEFENING
2
Wat voor soort tekst is het?
Een betogende tekst. Een informatieve tekst. Een verhalende tekst.
OEFENING
3
Kijk nog eens naar het schema de opdracht 'Tekstsoorten herkennen', waarin kenmerken van de verschillende tekstsoorten genoemd worden. Kun je kenmerken van de betreffende tekstsoort terugvinden in de presentatie van Jesse Klaver? Schrijf drie kenmerken op.
OEFENING
4
Wat wil Jesse Klaver bereiken met zijn presentatie?
OEFENING
5
Maak een mindmap van de presentatie van Jesse Klaver.
30
6
Oefenen met spreken / gesprekken voeren
HOOFDSTUK
1
OPDRACHT 1 Als student op een mbo voer je verschillende soorten gesprekken. Bij elk gesprek dat je voert, is het belangrijk vooraf te bepalen wat je ermee wilt bereiken. Met andere woorden, je bepaalt vooraf je doel. Jouw doel hoeft natuurlijk niet altijd overeen te komen met het doel van je gesprekspartner. OEFENING
1
Bekijk onderstaande gesprekssituaties in het schema. Geef bij elke situatie aan wat je belangrijkste doel is in het gesprek. Zet een kruisje. Je gesprekspartner informatie geven/van je gesprekspartner informatie krijgen
Je gesprekspartner beïnvloeden
Je gesprekspartner vertellen hoe hij iets moet doen
Je gesprekspartner vermaken
Je wilt je product verkopen aan een klant.
Je reageert op een klacht van je stagebegeleider.
Je interviewt een beoefenaar van jouw toekomstige beroep.
Je praat met een collega over je avondje uit.
Je voert een sollicitatiegesprek.
Je vertelt aan je collega hoe de kopieermachine werkt.
SOORTEN VR AGEN
Er bestaan verschillende soorten vragen. Wat voor vraag je stelt of welke vraag aan jou gesteld wordt, is afhankelijk van de gesprekssoort en het doel van het gesprek. We onderscheiden de volgende soorten vragen. I N FO R M AT I E V E V R AG E N (O PE N)
Deze vragen beginnen met een vragend voornaamwoord. Ze zijn bedoeld om de ander te laten praten. Met een open vraag verwacht je meer informatie te krijgen. Bijvoorbeeld: ‘Hoe komt dat?’, ‘Wat gebeurde er?’ Open vragen komen vaak voor in informatieve gesprekken. I N FO R M AT I E V E V R AG E N (G E S LOT E N)
Dit zijn vragen die je met ‘ja’ of ‘nee’ kunt beantwoorden. De vraag begint met een werkwoord. Gesloten vragen zijn doelgericht en dus geschikt om de richting van een gesprek te bepalen, structuur aan te brengen en om te controleren of je kunt doorgaan met het volgende onderwerp. Bijvoorbeeld: ‘Woon je nog steeds in Amsterdam?’, ‘Heb je een baantje?’ CO N T R O L E V R AG E N
Een controlevraag is bedoeld om erachter te komen of je elkaar goed begrepen hebt. Deze vragen zijn een geschikt middel om een monoloog te vermijden of te doorbreken. Bijvoorbeeld: ‘Klopt dat?’ SU G G E S T I E V E V R AG E N
Dit zijn vragen waar (een deel van) het antwoord al in zit. Met deze vragen probeer je je gesprekspartner te beïnvloeden. Deze vragen verraden vaak welk antwoord de vragensteller wil horen. Suggestieve vragen kunnen open of gesloten vragen zijn. Bijvoorbeeld: ‘Denk je niet dat dit de beste manier is?’ Suggestieve vragen komen vaak voor in gesprekken waarin journalisten op zoek zijn naar nieuws.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
31
VIDEO/AUDIO 8 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 8.
In dit fragment interviewt Filemon Wesselink een politieagent over de toename van het aantal zakkenrollers. Filemon stelt vier vragen. A B C D
Hoe kan het dat er in één keer zoveel zakkenrollers zijn? Alleen maar in Amsterdam? Zie je ook trends in de zakkenrollerij? Wat voor soort types zijn die zakkenrollers eigenlijk?
Beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat voor soort vraag is vraag A?
Een informatieve open vraag. Een informatieve gesloten vraag. Een controlevraag. Een suggestieve vraag.
OEFENING
2
Wat voor soort vraag is vraag B?
Een informatieve open vraag. Een informatieve gesloten vraag. Een controlevraag. Een suggestieve vraag.
OEFENING
3
Wat voor soort vraag is vraag C?
Een informatieve open vraag. Een informatieve gesloten vraag. Een controlevraag. Een suggestieve vraag.
OEFENING
4
Wat voor soort vraag is vraag D?
32
Een informatieve open vraag. Een informatieve gesloten vraag. Een controlevraag. Een suggestieve vraag.
HOOFDSTUK
VIDEO/AUDIO 9
1
Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 9.
Dit fragment komt uit hetzelfde programma als het vorige. In dit fragment praat Filemon met twee goochelaars. Zij leggen hem uit hoe zakkenrollers te werk gaan. OEFENING
1
Noteer zes vragen die in het gesprek met de goochelaars worden gesteld en benoem het soort vraag. Streep de foute antwoorden door. Vraag
Soort vraag
Vraag van Filemon open / gesloten / controle / suggestief Vraag van goochelaar open / gesloten / controle / suggestief open / gesloten / controle / suggestief open / gesloten / controle / suggestief open / gesloten / controle / suggestief open / gesloten / controle / suggestief
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
33
Strategieën
1
Voorbeelden Er zijn verschillende manieren waarop je een tekst kunt lezen of waarop je naar een programma kunt luisteren. De manier waarop je leest of luistert, hangt af van je doel. Waarom wil je die tekst lezen? Waarom wil je naar dat programma kijken? Wil je weten of je een tekst kunt gebruiken voor een opdracht of ben je op zoek naar specifieke informatie in een tekst? Dit lees- of luisterdoel bepaalt je strategie.
TEKST 10 Je wilt een reis naar Berlijn boeken. Je vindt op internet deze site van X-travel.
eerr m m m m u u s s wweeaarree
Home Bestemmingen
getghoertogether o t t’s o le g let’s Zoek en boek Aanbiedingen
Groepsreizen
Reisinfo
Reisinformatie Mijn X-travel
Je bent hier: Home » Reisinfo
Bekeken (1)
Reserveren Boeking is altijd definitief Je kunt alleen direct bij X-travel boeken, dus niet bij een reisbureau. Prijzen Het direct boeken kan op twee manieren. De snelste en goedkoopste manier Direct online betalen (via iDeal) is via internet op X-travel.nl. Je klikt op de accommodatie van je keuze, ziet meteen of er nog plaats is en boekt je reis. Je kunt ook telefonisch reserveren via telefoonnummer 0900-872 8359 (15.c.p.m.). De reserveringskosten bedragen € 25,- per boeking. Op het moment dat je alle gegevens hebt doorgegeven en de reis dus hebt geboekt, beschouwen wij dit als een definitieve reservering. Bij wijzigingen en annuleringen hanteren wij dan ook de ANVR-voorwaarden. Annuleringen dienen schriftelijk binnen drie dagen na de gebeurtenis waardoor de reis (gedeeltelijk) wordt geannuleerd te worden gemeld. Klik hier voor de boekingsstappen > Naar boven
Bewaard (0)
Reserveren
Boeking is altijd definitief Op het moment dat je alle gegevens hebt doorgegeven en de reis dus hebt geboekt, beschouwen wij dit als een definitieve reservering. Dit betekent dat je akkoord bent gegaan met onze voorwaarden én die van de ANVR. Het is daarom belangrijk dat je deze voorwaarden hebt gelezen voordat je de boeking maakt. Bij wijzigingen en annuleringen hanteren wij de ANVR-voorwaarden. Houd er dus rekening mee dat aan een wijziging of annulering altijd kosten zijn verbonden. > Naar boven Prijzen De vermelde prijzen op deze site zijn per persoon. De vermelde prijzen van excursies en activiteiten zijn een indicatie en kunnen in werkelijkheid afwijken. Als je in een appartement verblijft, dien je vaak ter plaatse een borg te betalen. Toeristenbelasting is inbegrepen (tenzij anders vermeld). Al onze gepubliceerde reizen vallen onder de garantie van het calamiteitenfonds. De kosten hiervoor zijn € 2,50 per boeking bij maximaal 9 personen. De prijzen zijn vastgesteld op basis van prijzen, belastingen en wisselkoersen van oktober 2010. Indien zich na dit tijdstip wijzigingen voordoen in genoemde componenten dan hebben wij het recht deze kosten door te berekenen. N.B. Indien zich onvoorziene verhogingen van vervoerskosten, belastingen en heffingen voordoen, hanteert X-Travel voor het eventuele doorberekenen hiervan de ANVR-voorwaarden. > Naar boven Direct online betalen (via iDeal) Je kunt ervoor kiezen om direct online te betalen via iDeal. Dit is een eenvoudige en slimme manier van betalen. iDeal is een nieuw online betalingssysteem speciaal ontwikkeld door de 3 grote Nederlandse banken (Rabobank, ABN AMRO, en de ING). Bij stap 2 (prijsoverzicht) van een boeking kun je aangeven of je direct online wilt betalen. Na het ontvangen van het reserveringsnummer brengt iDeal je dan met één klik naar jouw vertrouwde omgeving van internetbankieren. Zo kun je veilig en snel jouw aanbetaling of volledige betaling in orde maken! Na het boeken krijg je een bevestiging met een toegangscode voor 'Mijn X-travel'. Hierin kun je onder andere jouw betaling nakijken. Het is ook mogelijk om in Mijn X-travel via iDeal te betalen! > Naar boven
Van: www.x-travel.nl
34
OEFENING
1
HOOFDSTUK
1
Voordat je gaat boeken bij X-travel, lees je eerst de reisinformatie op de website. Hoe ga je die reisinformatie lezen?
OEFENING
2
Je vertrekt morgen naar Berlijn. Je wilt graag weten welke bezienswaardigheden er zijn in die stad. Je ziet op tv een programma over Berlijn. Hoe luister je naar dat programma?
2
Theorie Je kunt teksten op verschillende manieren lezen of beluisteren. We onderscheiden de volgende strategieën. LEESSTR ATEGIEËN VERKENNEND LEZEN
Bij verkennend lezen kijk je naar uiterlijke kenmerken van de tekst, zoals de titel, de tussenkopjes, de illustraties en de bronvermelding. Zo bepaal je de tekstsoort en het tekstdoel en kun je vaststellen of de tekst wel belangrijk of interessant voor jou is. G LO BA A L L E Z E N
Globaal lezen doe je als je de grote lijn of de hoofdzaken in de te bestuderen tekst wilt weten. Zo kom je te weten waar de tekst over gaat. Een voorbeeld van globaal lezen is skimmen. Bij skimmen lees je de tekst dus niet woord voor woord. Maar je let op opvallende gedrukte stukjes in de tekst en leest bijvoorbeeld de eerste zin van elke alinea. ZO E K E N D L E Z E N
Bij zoekend lezen wil je een antwoord op een specifieke vraag. Je leest alleen die stukken van de tekst die met jouw vraag te maken hebben. Je zoekt het antwoord op je vraag en maakt daarbij gebruik van de uiterlijke kenmerken van een tekst. INTENSIEF LEZEN
Bij intensief lezen lees je de tekst heel nauwkeurig. Je wilt de hele tekst goed begrijpen, omdat de informatie in de tekst belangrijk voor jou is.
LUISTERSTR ATEGIEËN
Op dezelfde manieren luister of kijk je naar programma’s op de radio, tv of op het internet. Vaak kom je zappend bij programma’s uit die je interessant vindt. Als het programma je aanspreekt, blijf je kijken en anders zap je door. Je bedenkt waarom je naar een bepaald programma blijft kijken. Dat doel bepaalt de manier waarop je gaat kijken. G LO BA A L LU I S T E R E N
Je luistert globaal als je op zoek bent naar de hoofdzaken. G E R I C H T LU I S T E R E N
Je luistert gericht als je het antwoord op een vraag wilt horen. PR E C I E S LU I S T E R E N
Je luistert precies als de informatie voor jou belangrijk is: je luistert nauwkeurig.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
35
3
Oefenen met lezen SITUATIES HERKENNEN Lees de situaties. Welke leesstrategie gebruik je? OEFENING
1
Je wilt weten hoe je nieuwe mobiele telefoon werkt. Hoe lees je de gebruikersinstructie?
Globaal. Zoekend. Intensief. Verkennend.
OEFENING
2
Je wilt bepalen of je een artikel uit een krant kunt gebruiken voor je werkstuk. Hoe lees je het artikel?
Globaal. Zoekend. Intensief. Verkennend.
OEFENING
3
Hoe lees je de e-mail van je stagebegeleider over jouw functioneren op je stage?
Globaal. Zoekend. Intensief. Verkennend.
OEFENING
4
Je wilt weten wat het belangrijkste nieuws is. Hoe lees je de voorpagina van een krant?
Globaal. Zoekend. Intensief. Verkennend.
OEFENING
5
Je wilt weten wat de openingstijden zijn van een sportschool. Hoe lees je de internetpagina van die sportschool?
36
Globaal. Zoekend. Intensief. Verkennend.
HOOFDSTUK
TEKST 11 EN 12
1
Werk samen met een medestudent. Jullie gaan in deze opdracht de teksten ‘Soms vinden ze me streng’ (tekst 11) en ‘Rugklachten voorkomen? Ga de sportschool in!’ (tekst 12) skimmen. OEFENING
-
1
Verdeel eerst de teksten: bepaal wie welke tekst gaat bekijken. Bekijk daarna je tekst. Je krijgt hiervoor 30 seconden. Leg de tekst weg. Vertel de ander wat je weet over je tekst. Bekijk nog een keer dezelfde tekst. Je krijgt hiervoor weer 30 seconden. Leg de tekst weg. Vertel de ander wat je nu weet over de tekst.
HOME
Buurt » Columns » NIEUWSBRIEF
‘Soms vinden ze me streng’ Geplaatst door De ster | 0 Reacties Jeffrey Lang woont in De Esch en hij is sportinstructeur in Wijkfitness de Esch. Hij maakt graag een dolletje met Aad de Vos, ook al woonachtig in De Esch, die na een zware operatie dagelijks is gaan sporten. ‘Als ik het nu niet doe, zó dichtbij huis’, redeneerde Aad die inmiddels 4½ kilo kwijt is en dus tevreden. Aad: ”Ik voel me zó lekker na het douchen en vergeet de sociale contacten niet. En, ‘t is betaalbaar. Ik kan het iedereen aanraden”. Instructeur en entertainer Jeffrey antwoordt desgevraagd: ”Ik doe alles”. Hij is begeleider, instructeur én entertainer in Wijkfitness de Esch, 5 dagen in de week. ”De weekends zijn voor m’n kids”. Alles? Ja, want Jeffrey geeft ook boksles – op maandagavond van 19.00 tot 20.00 uur aan ouderen en op woensdagmiddag aan ‘kids’ van 14.00 tot 15.00 uur. Hij verzorgt de personal training één op één in overleg, ”kost wat meer”, doet het buikspierkwartiertje, elke werkdag van 20.00 tot 20.15 uur en staat achter de counter om je een drankje in te schenken. Sport is mijn ding Jeffrey Lang heeft al een imposant en intensief sportleven achter de rug: boksen, thaiboksen (wedstrijden!) en hij speelde voetbal in de hoofdklasse (amateurs), onder meer voor DHC. Dat liet z’n sporen na: twee versleten knieën. Maar: ”Ik moet bezig zijn. Sport is mijn ding”. Fitness Het spreekt vanzelf dat een sportman als Jeffrey verstand heeft van de fitness-apparatuur die staat opgesteld op de 350 m2 van de sportschool en van de spiergroepen waarover een mens beschikt. Er staan fitnessapparaten voor benen, buik, schouders, borst, rug en armen. Uiteraard is er ook de cardio-apparatuur. Daarmee kan worden gemeten hoe snel het hart zich na een inspanning herstelt en zó kan de conditie worden vastgesteld. Alles van het merk Panatta. Jeffrey: ”Alles is aanwezig”. Dan zijn er nog de (losse) dumbells en de zgn. Olympische halter. Vorige week zijn de fietsen voor de spinninglessen geplaatst. Jeffrey: ”Je moet sociaal zijn, met mensen kunnen omgaan, geduld met ze hebben maar ze ook kunnen motiveren. Soms vinden ze me streng”. Samen leven en samen sporten Wijkfitness de Esch biedt wijkbewoners de mogelijkheid om te sporten binnen hun omgeving. Op een laagdrempelige manier elkaar ontmoeten en lekker sporten, voor jong en oud. Samen leven en samen sporten in De Esch. De Wijkfitness rekent geen inschrijfgeld en werkt niet met vaste abonnementen, zodat ook mensen met een minimum inkomen kunnen sporten. Openingstijden Maandag t/m vrijdag: van 08.30 tot 22.00 uur, zaterdag en zondag: van 09.00 tot 14.00 uur. Lady’s Gym: dinsdag en donderdag van 08.30 tot 10.30 uur. (dan is de Wijkfitness alléén toegankelijk voor dames!) Prijzen: maandkaart € 20,-, dagkaart € 3,-. Géén inschrijfgeld en géén extra lidmaatschapskosten.
Van: www.desteronline.nl
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
37
HOME
EET
BEWEEG
ONTSPAN
OUDER
STRAAL
SEKS
LEES
PRAAT
?
VRAAG
Rugklachten voorkomen? Ga de sportschool in! Door: Redactie op 1 Januari 2013 Naast het realiseren van een goede conditie en een gezond en strak lichaam is er nog een andere belangrijke reden om naar de sportschool te gaan: het verhelpen van rugklachten. Hoe die klachten ontstaan en hoe je daar van af kunt komen door naar de sportschool te gaan, lees je hieronder. Ontstaan van rugklachten Rugklachten kunnen ontstaan doordat je rugspieren bijvoorbeeld te zwak zijn of door het hebben van een verkeerde houding. Voor zowel de kracht in je rug als je houding is het goed om aan fitness te doen. Als je rugspieren niet sterk genoeg zijn, kan het zijn dat je juist daardoor bijvoorbeeld scheef gaat lopen waardoor je een verkeerde lichaamshouding krijgt. Fitness als preventie tegen rugklachten Om dit te voorkomen is het aan te raden je rugspieren steviger te maken. Hierdoor zullen je buikspieren bijvoorbeeld minder werk over hoeven te nemen van je rugspieren, waardoor je in staat bent beter rechtop te lopen. Wanneer je gevoelig bent voor rugklachten is het dus juist niet goed om je rug te ontzien. Het gevolg hiervan is dat andere spieren moeten compenseren en hierdoor loop je juist meer risico op rugklachten. Met behulp van fitness kun je de betreffende spieren versterken. Een aantal andere tips om rugpijn te voorkomen zijn voldoende slaap, niet vanuit je rug dingen op te tillen, regelmatig te stretchen en afvallen wanneer je overgewicht hebt. Fitness om van rugklachten af te komen Wanneer je al last hebt van rugklachten en daarvoor bij de fysiotherapeut loopt, is de kans groot dat je een behandeling krijgt gecombineerd met fitness. De fitness die je tijdens fysiotherapie moet doen is erop gericht om je rug sterker te maken door middel van spierversterkende oefeningen en oefeningen die de belastbaarheid van je rug moeten vergroten. Oefeningen voor thuis Je hoeft overigens niet per se een abonnement op de sportschool te nemen om je rugklachten te verminderen. Er zijn ook verschillende oefeningen die je thuis kunt doen om de pijn te verminderen. Een voorbeeld hiervan is een oefening waarbij je plat op je rug gaat liggen. Vervolgens zet je je voeten op heupbreedte op de vloer en duw je je heupen omhoog. Zorg ervoor dat je knieën en schouders in een rechte lijn staan. Houd deze positie enkele seconden vol. Mochten de oefeningen voor veel pijn zorgen, ga dan niet door! Neem contact op met je huisarts of fysiotherapeut.
Van: www.gezondtotaal.nl
OPDRACHT 1 Werk samen met een medestudent. Vergelijk de teksten ‘Soms vinden ze me streng’ (tekst 11) en ‘Rugklachten voorkomen? Ga de sportschool in!’ (tekst 12). Beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat is het onderwerp van tekst 11? En van tekst 12?
OEFENING
2
Wat voor soort tekst is tekst 11? En tekst 12?
OEFENING
3
Wat is het doel van de schrijver in tekst 11? En in tekst 12?
38
OEFENING
4
HOOFDSTUK
1
De schrijver roept een beeld op in tekst 11 door zijn woordgebruik en door zijn stijl. Welk beeld?
OEFENING
5
Op welke manier creëert de schrijver dit beeld? Noem minstens drie manieren.
TEKST 13 Je hebt een dalurenabonnement bij sportschool de Fitness Factory. Omdat je overdag te weinig tijd hebt om te sporten, wil je je abonnement veranderen in een Onbeperkt fitnessabonnement. Startpagina
Algemene info
Tarieven Fitnessfactory.nl Lidmaatschap Onbeperkt fitness daluren* Onbeperkt fitness Onbeperkt fitness en groepslessen
Fitness & Cardio
Groepslessen
Tarieven
Huisregels
Team
9,95 euro per maand 15,95 euro per maand 19,95 euro per maand
* daluren: ma t/m vr 08.00 - 17.00 uur, za en zo 08:30 - 19:30 uur Hoe word ik lid? Je schrijft in aan de balie en je betaalt met pinpas tot de 1ste van de volgende maand. Je betaalt géén inschrijfgeld. Wel 0 euro voor een Fitness Factory pas. Daarna worden trainingskosten aan het begin van de nieuwe maand automatisch afgeschreven. Je schrijft je in voor minimaal één jaar. Opzeggen Opzeggen kan na het eerste jaar. Er is géén opzegtermijn. Opzeggen kan altijd door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Upgraden Upgraden kan altijd door een e-mail te sturen naar
[email protected]. Downgraden Downgraden kan na het eerste jaar. Downgraden kan altijd door een e-mail te sturen naar
[email protected]. E-mail Opzeggen, upgraden of downgraden wordt binnen één werkdag per e-mail bevestigd en gaat in op de 1ste van de volgende maand. Veelgestelde vragen Hierboven staat de basis-informatie m.b.t. onze lidmaatschappen. Je hebt vast meer vragen! Lees hier of het antwoord op jouw vraag erbij staat. Algemene voorwaarden Klik hier om de algemene voorwaarden van de Fitness Factory te lezen. Van: www.fitnessfactory.nl
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
39
OEFENING
1
Wat moet je doen? Gebruik bij deze tekst de strategie zoekend lezen.
OEFENING
2
Wanneer gaat de wijziging in? Geef aan waarom.
4
Oefenen met schrijven OPDRACHT 1 Ook bij schrijven is het belangrijk om vooraf te bepalen waarom je een tekst schrijft. Je stageverslag schrijf je met een ander doel dan je bericht op Facebook over je avondje uit. Daarnaast moet je bij het schrijven rekening houden met de manier waarop je tekst gelezen wordt. Je stagebegeleider zal immers je verslag intensief lezen, omdat hij het moet beoordelen. Terwijl je vrienden je bericht op Facebook misschien alleen maar zullen skimmen. Het verschil in schrijfdoel heeft gevolgen voor je schrijfproduct. Zo moet een stageverslag aan andere eisen voldoen dan je verslag op Facebook over een bepaalde gebeurtenis.
OEFENING
1
Werk samen met een medestudent. Een zakelijke brief moet aan andere eisen voldoen dan de e-mail aan een vriend. Bekijk het schema en bespreek samen de tekstvormen. Aan welke eisen moeten de verschillende teksten voldoen? Zet een kruisje.
40
Kort en bondig
Alleen de feiten
Feiten en mening
Vaste indeling
Geen spelfouten
Overdrijven mag
Cv
Sollicitatiebrief
Mail aan vriend
Recensie voor het schoolblad
Telefoonmemo
Sms/whatsapp aan docent
HOOFDSTUK
OPDRACHT 2
1
Lees de situaties en beantwoord de vragen. OEFENING
1
Je stuurt een e-mail naar je mentor/studieloopbaanbegeleider. Je had vandaag een afspraak met hem, maar je bent ziek. Je wilt de afspraak afzeggen. Houd er rekening mee dat hij veel mails krijgt. Wat is het doel van je mail?
De lezer beïnvloeden. De lezer informeren. De lezer overtuigen.
OEFENING
2
Wat is belangrijk in de mail van oefening 1?
Dat je precies vertelt welke klachten je hebt. Dat je duidelijk aangeeft in de onderwerpregel dat jullie afspraak niet door kan gaan. Dat je aangeeft dat je morgen waarschijnlijk wel weer op school bent.
OEFENING
3
Je hebt een enquête gehouden onder vijftig studenten op jouw school. Daarin onderzocht je of ze tevreden zijn met het assortiment in het schoolrestaurant. Je doet verslag van je onderzoek in het schoolblad. Wat is het doel van je verslag?
De lezer beïnvloeden. De lezer informeren. De lezer vermaken.
OEFENING
4
Wat is belangrijk in het verslag van oefening 3?
Dat je de resultaten op een duidelijke en geordende manier opschrijft. Dat je je mening geeft over de resultaten. Dat je veel plaatjes gebruikt in je verslag.
OEFENING
5
Je bent op zoek naar een vakantiebaantje. Je ziet een leuke vacature. Je denkt dat veel mensen zullen reageren. Je schrijft een sollicitatiebrief naar het bedrijf. Wat is het doel van je brief?
De lezer informeren. De lezer instrueren. De lezer overtuigen.
OEFENING
6
Wat is belangrijk in de brief van oefening 5?
Dat je schrijft waarom juist jij zo geschikt bent voor de baan. Dat je vertelt dat je nog op school zit. Dat je vertelt wanneer je beschikbaar bent.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
41
OEFENING
7
Je loopt stage in een bedrijf. Er is telefoon voor je collega. Je collega is niet aanwezig. Ze is over een uur terug. Je schrijft een memo voor je collega, want jij moet straks naar de tandarts. Wat is het doel van je memo?
De lezer beïnvloeden. De lezer informeren. De lezer vermaken.
OEFENING
8
Wat is belangrijk in het memo van oefening 7?
5
Dat je duidelijk opschrijft wat er van je collega verwacht wordt. Dat je goede zinnen formuleert. Dat je opschrijft dat jij vanmiddag naar de tandarts moet.
Oefenen met luisteren VIDEO/AUDIO 10 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en beluister fragment 10.
In dit fragment praat de presentator met Ingrid Aaldijk over de Europese Week van de Afvalvermindering. OEFENING
1
Wat wil jij weten over dit onderwerp? Bedenk minimaal drie vragen. Schrijf de vragen op.
42
HOOFDSTUK
VIDEO/AUDIO 11
1
Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en beluister fragment 11.
Lees de vragen die je opgeschreven hebt bij Video/audio 10. OEFENING
1
Worden jouw vragen beantwoord in het fragment? Noteer – als dat mogelijk is – de antwoorden op jouw vragen.
OEFENING
2
Op welke manier heb je geluisterd?
VIDEO/AUDIO 12 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 12.
Op een middelbare school in Oss zijn ze gestart met een eigen radiostation: sCOOLradio. Je wilt op jouw school ook een radiostation opzetten. Beantwoord de vragen. OEFENING
1
De interviewster vraagt: ‘Nou, het ziet eruit alsof je het al jaren doet, Michelle?’ Wat voor soort vraag is dat? Leg uit waarom je voor dat antwoord kiest.
OEFENING
2
Wanneer is het station online?
OEFENING
3
Waarom is sCOOLradio opgezet volgens de muziekdocent?
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
43
OEFENING
4
De interviewster vraagt: ‘Wat voor soort programma ga je maken?’ Wat voor soort vraag is dat?
OEFENING
5
Wat voor soort programma’s gaat het station maken?
OEFENING
6
Welke twee adviezen geeft de opleidingscoördinator van de 3FM DJ-school?
44
6
Oefenen met spreken / gesprekken voeren
HOOFDSTUK
1
OPDRACHT 1 Lees de situaties en beantwoord de vragen. OEFENING
1
Je houdt een presentatie op school over een project. Je bent er zelf heel enthousiast over. Het is half 4. Als jij klaar bent, kan iedereen naar huis. Welk doel wil je bereiken met je presentatie?
Dat je docent je ten minste een goed cijfer geeft, de rest maakt niet uit. Dat je zo snel mogelijk klaar bent, dan kan iedereen naar huis. Dat je medestudenten blijven luisteren en in je project geïnteresseerd raken.
OEFENING
2
Hoe kun je dat bereiken? Noem minimaal drie mogelijkheden.
OEFENING
3
Er is een open lesmiddag op je school. Leerlingen van het vmbo komen kijken en kunnen lessen volgen. Jij bent gevraagd de leerlingen op te vangen bij de deur en hun de weg te wijzen. Je bent zelf heel tevreden over de school. Welk doel wil je bereiken in deze gesprekken?
Dat de leerlingen je een leuke jongen of een aardig meisje vinden. Dat de leerlingen een goede eerste indruk krijgen van de school. Dat de leerlingen weten waar ze naartoe moeten.
OEFENING
4
Hoe kun je dat bereiken? Noem minimaal drie mogelijkheden.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
45
Betrouwbaarheid
Als je een artikel leest of een nieuwsitem volgt, ga je ervan uit dat de inhoud van de tekst betrouwbaar is. Dat is – zeker op internet – niet altijd het geval. Daarom moet je steeds de betrouwbaarheid van wat je leest, bekijkt en hoort controleren. Zeker als je bepaalde bronnen vervolgens zelf wilt gebruiken in een tekst of gesprek.
1
Theorie Er is een aantal zaken waarop je moet letten wanneer je een tekst op betrouwbaarheid controleert. Het gaat dan om de auteur en zijn houding ten opzichte van het onderwerp, de publicatieplaats, de actualiteit en de door de auteur gebruikte bronnen.
BETROUWBAARHEID CONTROLEREN D E AU T E U R
Wie heeft de tekst geschreven? Wie heeft het filmpje gemaakt? Een artikel over de Tweede Wereldoorlog dat geschreven is door een historicus, is betrouwbaarder dan het werkstuk over hetzelfde onderwerp dat geschreven is door een scholier. Een commentator uit Amsterdam die een voetbalwedstrijd van Ajax verslaat, ziet misschien andere overtredingen dan een verslaggever uit Rotterdam. D E PU B L I C AT I E PL A AT S
Waar is de tekst gepubliceerd? Waar is het filmpje verschenen? Een tekst ergens op een slordige weblog is waarschijnlijk minder betrouwbaar dan een fragment uit een nieuwsprogramma. D E AC T UA L I T E I T
Hoe recent is de informatie uit de tekst of het filmpje? Als een tekst tien jaar geleden is gepubliceerd, moet je eerst nagaan of de informatie nog steeds klopt. Misschien is de informatie inmiddels wel achterhaald. DE GEBRUIKTE BRONNEN
Welke bronnen heeft de auteur zelf gebruikt? Zijn de bronnen die de auteur heeft gebruikt wel deskundig genoeg? En heeft de auteur de bronnen duidelijk vermeld? Bij een betogende tekst speelt ook nog de correctheid van de argumenten een rol. Kloppen de argumenten wel die de schrijver gebruikt om zijn mening te onderbouwen?
46
2
Oefenen met lezen
HOOFDSTUK
1
TEKST 14, 15 EN 16 Werk met een medestudent. Lees de drie berichten. Het volgende bericht komt van www.autoblog.nl.
Smog-alarm in België: maximaal 90 km/u op snelwegen Gepost op 23-01-2013 om 15:51 door Ricardo Er hangt in België te veel smog in de lucht, dus met 120 km/u over de snelweg is dan tijdelijk ongewenst. Op snelwegen wordt donderdag en vrijdag daarom met aparte smog-borden de snelheid op 90 kilometer per uur gezet. (Bangmakertje: de Belgische politie roeptoetert in de media alvast dat ze de komende dagen extra op snelheid controleren). In de Brusselse binnenstad gaan ze iets verder, en wordt de Vmax op 50 km/u gepind, daar waar je normaal 70 mag.
Geef een reactie: Je moet ingelogd zijn om reacties te posten, aanmelden kan HIER!
Van: www.autoblog.nl
Het volgende bericht komt van www.nu.nl.
Rianne van Houten @RiannevanHouten 4,031 TWEETS
170 FOLLOWING
369 FOLLOWERS
Follow
TWEETS 23 januari 2013 om 7.11 uur ’s ochtends Na de smogrecords in Beijing zit ik hier dus echt niet op te wachten. Komt wel dichtbij zo. Smogalarm voor Belgie. http://tinyurl.com/b4sndxs #Bah Van: www.nu.nl
Het volgende bericht is een tweet.
Algemeen / Buitenland Gepubliceerd:
23 januari 2013 14:50
Laatste update:
23 januari 2013 15:38
Deel:
+1
Smog-alarm afgekondigd voor België BRUSSEL - In België is voor donderdag en vrijdag een smogalarm afgekondigd. De lucht is te sterk vervuild met fijnstof. Dat maakten Belgische autoriteiten woensdag bekend. Als gevolg van het smogalarm mag er op een groot aantal snelwegen niet harder gereden worden dan 90 kilometer per uur. In en rond Brussel geldt een snelheidsbeperking van 50 kilometer per uur waar normaliter 70 kilometer per uur gereden mag worden. De politie zegt extra te gaan controleren. Bovendien zullen vaste flitsers aangepast zijn op de snelheidsbeperking. Van: twitter.com/RiannevanHouten
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
47
OEFENING
1
De teksten hebben alle drie hetzelfde onderwerp: smogalarm in België. Bespreek samen welke tekst voor jou het meest betrouwbaar is. Gebruik de theorie bij je antwoord.
TEKST 17 Werk samen met een medestudent. Bekijk het volgende e-mailbericht en beantwoord dan samen de vragen.
Fw: VIRUS!!!! ZEER BELANGRIJK!!!! [Datum] Van
[email protected] >
[email protected]
Geachte e-mailers, De komende dagen, moet je heel erg alert zijn! “Open onder geen voorwaarde een mail met als bijlage “I am wating for you” van wie dan ook”. Het is een virus, die “Rode Lippen” toont en tijdens de kus versie zal deze onderwater de hele C-schijf van je computer vullen met de text file “I kiss you”, waarna het systeem zal vol lopen. Dit virus ontvang je van iemand, die jouw e-mail-adres in zijn/haar maillijst heeft staan (het kan gewoon van een bekende zijn, die zonder dat hij/zij het weet, ‘gebruikt’ wordt, daarom moet je deze mail naar al jouw contacten sturen. Het is beter deze mail een paar keer te ontvangen, dan de virus te openen. Als je een mail ontvangt met als onderwerp “I am wating for you”, en dit komt van een vriend/in af, open het aub niet en zet direct je computer uit. Dit is het ergste virus, volgens CNN, en het is bevestigd door Microsoft, als het meest liefhebbende virus ooit. Het virus is gisteren ontdekt door McAfee, en er is op dit moment geen “cure (medicijn)” voor dit soort virus. Dit virus schrijft simpelweg de harde schijf vol met de text file, waarna het systeem voortdurend zal blijven kussen. STUUR DEZE E-MAIL NAAR IEDEREEN, DIE JE KENT, JE ZULT ONS ALLEMAAL EEN PLEZIER DOEN. Een e-mailbericht
OEFENING
1
Ga je deze mail doorsturen naar iedereen die je kent? OEFENING
2
Waarom wel? Waarom niet? OEFENING
3
Is de inhoud van deze mail betrouwbaar?
48
OEFENING
4
HOOFDSTUK
1
Waarom denk je dat de inhoud wel/niet betrouwbaar is? Mannen
TEKST 18 Lees de tekst – een e-mail van Greenpeace – en beantwoord de vragen. OEFENING
1
Wat voor soort tekst is dit?
Een instructieve tekst. Een betogende tekst. Een informatieve tekst.
OEFENING
2
Wat is de boodschap van de tekst?
Fashion Victims geeft gratis bloesjes weg. Help mee voor gifvrije kleding. Word lid van Greenpeace.
Vrouwen
Aanbiedingen Winkelwagen
Kassa
Bloesje kopen voor nop? Hallo Martijn, Pssst... Greenpeace houdt modeminnend Nederland vanaf vandaag een beetje voor de gek. We lanceren namelijk een nieuw modemerk, Fashion Victims, dat 1000 gratis bloesjes weggeeft. Aan jou verklappen we alvast de clou: voor niets gaat de zon op. Benieuwd? Ga snel naar de website fashionvictims.nl, wacht enkele seconden en bekijk de grappige video met Zarayda Groenhart (je weet wel, uit ‘Wie is de mol?’). Ook kun je direct je handtekening zetten vóór schone en verantwoorde mode. Nog een paar muisklikken over? Help deze campagne tot een daverend succes te maken en deel de website met je vrienden via Facebook en Twitter. We hebben je hulp hard nodig. De kleding die in het Westen tegen dumpprijzen wordt verkocht, zorgt voor vervuiling in de landen waar het wordt gemaakt. Door het wassen van giftige kleding raakt ook ons water vervuild. Greenpeace heeft grote merken als Zara, Levi’s en Esprit al zo ver gekregen om vervuiling een halt toe te roepen. Nu de rest nog. De komende tijd gaan we een aantal spannende acties organiseren. Help je mee? Surf naar onze nieuwe ‘webwinkel’ en meld je aan voor gifvrije mode! Met vriendelijke groet, Ilze Smit, Campagneleider giftige stoffen Volg mij op Twitter
Spreek je uit tegen giflozingen en vraag om gifvrije kleding:
Ja, ik teken voor gifvrije mode!
Ik wil eerst de video bekijken
Nee, ander keertje misschien...
Een e-mailbericht van Greenpeace
VIDEO/AUDIO 13 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 13.
Beantwoord de vragen. OEFENING
1
Is Fashion Victims een nieuw modemerk?
Ja. Nee.
OEFENING
2
Geeft Fashion Victims duizend bloesjes weg?
Ja. Nee.
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
49
3
Oefenen met luisteren OPDRACHT 1 Je gaat zo meteen een recensie bekijken en lezen van de James Bond-film Skyfall. Beantwoord eerst de volgende vragen. OEFENING
1
Wat voor tekstsoort is een recensie?
OEFENING
2
Wat zijn de belangrijkste kenmerken van deze tekstsoort?
VIDEO/AUDIO 14 Log in en ga naar Taalblokken. Ga naar de Bibliotheek. Klik op Kijk- en luisterfragmenten Bouwstenen 3F. Kies hoofdstuk 1 en bekijk fragment 14.
OEFENING
3
In het fragment bespreekt Luud Smits de film Skyfall. Zie je de kenmerken van een recensie terug in het fragment?
OEFENING
4
Maak een mindmap van de recensie.
OEFENING
5
Wat is de mening van Luud Smits over Skyfall?
OEFENING
6
Welke argumenten geeft Luud voor zijn mening?
OEFENING
7
Vind je de mening van Luud betrouwbaar? Waarom wel/niet? Betrek de theorie aan het begin van deze paragraaf in je antwoord.
50
HOOFDSTUK
OPDRACHT 2
1
Lees de volgende recensie van de James Bond-film Skyfall.
metro Skyfall is misschien wel de beste Bondfilm tot nu toe GEPLAATST: 2012-10-31 om 10:45 0
Aanbevelen Tweeten
4
+1
0
deel Email/Tip the editors
Er is geen film waar wereldwijd zo naar wordt uitgekeken als naar de nieuwe James Bond. Geheim agent 007 is één van de weinige klassieke helden die de tand des tijds heeft doorstaan. Het mooie aan Skyfall is dat Bond op zijn vijftigste verjaardag terugkeert naar de basis. Zelfs de Aston Martin is weer uit de garage gereden. Skyfall, de derde Bond met Daniel Craig in de hoofdrol, opent geweldig. Oké, zo’n achtervolging op motoren zagen we eerder dit jaar ook al in The Bourne Legacy maar deze is toch net even iets beter. Goede locatie voor een achtervolging ook dat Istanbul, met z’n smalle straatjes en bazaars. Vervolgens gebeurt er iets opzienbarends: de onkwetsbaar geachte Bond wordt neergeschoten. Wanneer de spectaculaire ouverture achter de rug is, zakt Skyfall even wat in. Dat duurt totdat Silva, een geweldige rol van Javier Bardem, opdoemt. De met een belachelijk blond kapsel uitgeruste engerd is een ouderwetse Bond-schurk: superintelligent en erg gemeen. Voor we nog meer gaan verklappen even resumerend: Skyfall is 2 uur vermaak - hij had dus 23 minuten korter gemogen - en bevat alle ingrediënten van een klassieke Bond: flitsende actie, verpletterende locaties, een geweldige 007, een koele Bondgirl, gadgets en een uitstekende schurk. Van: www.metronieuws.nl
OEFENING
1
Wat is de mening van de schrijver over Skyfall?
OEFENING
2
Welke argumenten geeft de schrijver voor zijn mening?
OEFENING
3
Vergelijk deze recensie met die van Luud Smits (fragment 14). Welke recensie vind je meer betrouwbaar?
OEFENING
4
Waarom vind je die recensie meer betrouwbaar?
Taalblokken Nederlands | Hoofdstuk 1 | Tekstsoorten
51
AUTEURS: Martijn Baalman Rosanne Vermaat Sonja Alfring
NEDERLANDS LEERWERKBOEK NEDERLANDS - DEEL A
EINDREDACTIE: Jan van den Hurk Marijke van Huijstee Snel achterhalen waar een tekst over gaat. Je luisteraars boeien bij een presentatie. Een pakkende tekst schrijven. Beoordelen of een artikel bruikbaar is voor een werkstuk. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van vaardigheden die aan bod komen in dit leerwerkboek. Vaardigheden die je niet alleen nodig hebt bij je studie en in je toekomstige beroep, maar die ook belangrijk zijn voor het centraal examen Lezen en Luisteren 3F. In dit leerwerkboek - dat uit twee delen bestaat: A en B - vind je een heldere uitleg van alle theorie die je nodig hebt. Verder bevat dit leerwerkboek talrijke voorbeelden en veel oefenmateriaal. Voorbeelden die jou aanspreken en die laten zien hoe anderen taal gebruiken, zodat je van hen kunt leren. Praktische opdrachten die je helpen met het verwerken en toepassen van de theorie. In deel B vind je bovendien een overzicht van de regels voor spelling en grammatica en een samenvatting van alle theorie uit het leerwerkboek zodat je alles overzichtelijk bij elkaar hebt.
NEDERLANDS
Dit leerwerkboek is een onderdeel van Taalblokken, de complete methode Nederlands voor het mbo.
3F
ISBN 978 90 345 9692 5
Dit boek is onderdeel van een combipakket. Taalblokken Nederlands Bouwstenen Taalvaardigheden bestaat uit een Deel A en een Deel B. Artikelnummer combipakket: 56O166 ISBN combipakket: 978 9O 345 97O8 3
560164
Leerwerkboek
3F DEEL A
BOUWSTENEN TAALVAARDIGHEDEN