Leerscenario | Kata-App (werktitel) Raymond Stoops | Hogeschool Utrecht Analyse Inleiding Bij het beoefenen van karate zijn er meerdere trainingsvormen. Een individuele trainingsvorm is de kata, waar een vast patroon van bewegingen en technieken word afgewerkt. De beoefenaar voert tijdens een kata een gevecht tegen een aantal denkbeeldige tegenstanders, in wat misschien nog het best beschreven kan worden als een mix tussen ballet en schaduwboksen. Aan het leren en meester worden van een kata zijn een aantal uitdagingen verbonden. Voor jonge leerlingen ligt de uitdaging niet alleen bij het leren van de verschillende stappen, maar ook bij het leren toepassen van de verschillende aanvallende en verdedigende technieken die in de kata zitten. Het leren van een kata is dan ook een intensief proces dat vaak meerdere trainingen beslaat. Een jonge leerling is hierbij compleet aangewezen op de leraar. Zelfstudie tussen de trainingen door is lastig vanwege de moeilijkheidsgraad, en de beschikbaarheid en toegankelijkheid van lesmateriaal is gebrekkig. Boeken over het onderwerp zijn vaak erg technische van opzet, met veel complexe schema’s en jargon. Dit is, zeker voor jonge leerlingen, erg ontoegankelijk. Op het internet zijn wel videodemonstraties van verschillende kata’s te vinden, maar de kwaliteit is, afhankelijk van de beoefenaar, zeer wisselend. Verder ontbreekt het deze video’s aan verdere uitleg over de gebruikte technieken, waardoor de educatieve waarde voor jonge leerlingen beperkt is. Een mobiele applicatie die deze doelgroep in staat stelt tussen trainingen door behandelde stof te herhalen en ontbrekende stukjes kennis in te vullen zou zeer nuttig zijn. Dit wil niet zeggen dat het oudere, verder gevorderde beoefenaars van karate een uitdagingen ontbreekt. Hoewel de beschikbare bronnen op dit niveau beter op waarde kunnen worden geschat en zelfstudie een realistische optie is, neemt het aantal te beheersen kata’s in rap tempo toe. Omdat de afhankelijkheid van de leraar op dit niveau minder word, zou een mobiele applicatie zowel tijdens trainingen als erbuiten ondersteuning kunnen bieden bij zelfstudie.
Doelstellingen Voor we leerdoelen formuleren moeten we eerst de verschillende delen waar een kata uit bestaat definiëren.
Binnen de context van dit leerscenario definiëren we de volgende onderdelen waar een kata uit bestaat:
De vorm o De ‘weg’ van de kata, het voetenwerk. Vergelijkbaar met de danspasjes uit ballet. o De gebruikte aanvallende en verdedigende technieken, en hoe deze uit te voeren. De toepassingen o Manieren waarop de gebruikte technieken kunnen worden toegepast in een gevecht met een tegenstander.
Voor dit leerscenario beperken we ons tot het leren van de vorm van de kata. Het leren van de vorm vind voornamelijk plaats via herhaling tot de leerling in staat is de vorm te demonstreren. Door het leren van de vorm van de kata mogelijk te maken via een mobiele applicatie, blijft er tijdens de training zelf meer tijd over voor het leren van de verschillende toepassingsmogelijkheden, waar de interactie met de leraar en andere leerlingen van groot belang is. Hoofddoel Het doel van de mobiele applicatie is het mogelijk maken van zelfstudie van delen van de kata die daarvoor geschikt zijn, zodat er tijdens training zelf meer tijd is voor instructie waar interactie met de leraar en andere leerlingen van groter belang is. Leerdoel Door gebruik te maken van de mobiele applicatie is de leerling uiteindelijk in staat de vorm van de kata te demonstreren tijdens de training, waar verder geen hulpmiddelen voorhanden zijn.
Doelgroep De primaire doelgroep zijn jonge en/of beginnende beoefenaars van karate. Op dit niveau kenmerkt het leerproces zich vooral door veel herhaling van de geboden lesstof, en door dit buiten de training toegankelijk te maken kan de ontwikkeling van de leerling aanzienlijk versneld worden. De secundaire doelgroep zijn oudere en/of verder gevorderde beoefenaars van karate. Deze groep is zelfstandiger en is in staat de beschikbare informatiebronnen goed op waarde te schatten. Omdat de door de beschikbare bronnen geboden informatie erg gefragmenteerd is, kan een centraal naslagwerk in de vorm van een mobiele applicatie een waardevolle toevoeging zijn binnen en buiten de training.
Omgeving Afhankelijk van de doelgroep, moet de lesstof zowel binnen als buiten de training toegankelijk zijn. In de ideale situatie is de leerling in staat in elke omgeving met voldoende ruimte om te oefenen, ongeacht of dit een sportzaal, achtertuin, park of huiskamer is.
Technologische middelen Omdat de informatie mobiel beschikbaar moet zijn, is het de logische keus om gebruik te maken van smartphones en tablets die in het bezit zijn van de doelgroep. De instructie word dan ook vormgegeven als mobiele applicatie, een app. Native Apps Om optimaal gebruik te kunnen maken van de mogelijkheden op het gebied van multimedia word er gekozen voor het ontwikkelen van een native app. Native apps worden specifiek voor een bepaald platform (=type apparaat) ontwikkeld. Dit maakt het mogelijk de mogelijkheden van het platform zo effectief mogelijk in te zetten. De distributie van de app vind plaats via een platform specifieke store of market, en is dan ook niet bruikbaar op andere platformen. Er zijn momenteel drie belangrijke platformen voor de distributie van apps: IOS IOS is het besturingssysteem van Apple. Met de populariteit van de iPhone en iPad is Apple een belangrijke speler op de smartphone en tablet markt, en de Apple App Store is momenteel dan ook het grootste distributiekanaal voor apps. Android Android is het besturingssysteem van Google, en op dit moment de grote tegenhanger van Apple. Google stelt Android vrij beschikbaar voor gebruik, en een groot aantal fabrikanten van smartphones en tablets rusten hun apparaten dan ook met dit besturingssysteem uit. Distributie van apps op Android vind plaats via de Google Play Store. Windows 8 Met Windows 8 probeert Microsoft zich meer op de mobiele markt te richten. Behalve laptops en desktop computers zijn er nu ook smartphones en tablets die van het besturingssysteem gebruik maken. Apps voor Windows 8 worden via de Windows Market Place gedistribueerd. Ontwikkeling Omdat Windows 8 op dit moment nog ondervertegenwoordigd is op de smartphone en tablet markt, kiezen we in de eerste instantie alleen voor de Android en IOS platformen als doelwit. Wanneer deze verhoudingen op een later punt veranderen kan er alsnog worden gekozen voor het ontwikkelen van een Windows 8 variant.
Ontwerp Instructie De leerling doorloopt bij het gebruiken van de mobiele applicatie een aantal stappen. Selectie kata De leerling kiest in het beginscherm van de app welke kata hij wil bestuderen. De worden gerangschikt van laag naar hoog niveau. Doorlopen stappen kata De leerling loopt via de app door de verschillende stappen van de kata. Verdieping probleempunten Bij onduidelijkheden kan de leerling bij elke stap aanvullende informatie opvragen over de gebruikte standen, aanvallende en verdedigende technieken. Evaluatie en terugkoppeling Omdat het gebruik van de app een aanvulling is op de gebruikelijke training, kan de leerling tijdens deze gelegenheden demonstreren wat hij of zij geleerd heeft. Als de beheersing van de vorm van de kata voldoende is kan er met behulp van de leraar verder worden gewerkt aan het leren van de toepassingsmogelijkheden, of er kan de tijd worden genomen om de beheersing van de vorm verder bij te schaven.
Functioneel Ontwerp Voor het initiële ontwerp word er uitgegaan van de gebruiksfactor van een tablet. Door het grotere schermformaat kan er eerst worden geconcentreerd op het vastleggen van de benodigde functionaliteit. Wanneer deze naar wens is kan de interface worden aangepast aan het kleinere schermformaat van smartphones. Startscherm – selectie kata
In dit scherm kiest de leerling welke kata hij wil bestuderen. Afhankelijk van het aantal geïmplementeerde kata’s kunnen deze per niveau gerangschikt worden.
Kata scherm – doorlopen stappen kata
In dit scherm wordt de gekozen kata aan de leerling gedemonstreerd. Via de ‘volgende stap’ en ‘vorige stap’ knoppen bepaalt de leerling zelf het tempo waarop de kata doorlopen wordt.
Via de tijdlijn en de teller tussen de ‘volgende stap’ en ‘vorige stap’ knoppen wordt de progressie van de kata visueel bijgehouden.
Verdiepingsscherm
De ‘Techniek uitleg’ en ‘Overzicht’ knoppen bieden voor elke stap extra verdieping over de gebruikte technieken en standen. Deze informatie wordt via een popup gepresenteerd aan de leerling. Afhankelijk van de betreffende stap in de kata kan deze popup tekst, illustraties, foto of video bevatten om iets duidelijk te maken. Via de ‘Menu’ knop kan uiteindelijk weer worden teruggekeerd naar het hoofdmenu.
Prototype Een flash prototype is beschikbaar via: http://www.dieanderegasten.nl/wp-content/uploads/2012/11/katapp.html
