Leergang Strategisch Gezondheidsmanagement

Debora  Strijbos  -­‐   organisa0eadvies  &  training  

Leergang  Strategisch  Gezondheidsmanagement    

  Module  6  

Gezondheidsmanagement     als  verandertraject  

Hilversum,  6  maart  2014  

Doelen   2

¨ 

¨ 

¨ 

verkennen  waarde  van  veranderkunde  binnen  vakgebied  van   gezondheidsmanagement   (her)kennen  en  ervaren  van  verschillende   veranderparadigma’s,  hun  kracht,  beperkingen  en   alternaAeven  (Kleuren  Denken)   bewust  worden  van  je  eigen  voorkeurssAjl  en  aanpak  van   veranderen    

Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

Programma   3

13.30  uur        Doel,  programma  en  kennismaking      

 Waarom  veranderen  zo  moeilijk  is    

 

 Vijf  dominante  opvaGngen  over  veranderen    

 

 Wie  zijn  betrokken,  wie  brengen  het  tot  stand  

  Pauze    

   

 

 Inzicht  in  eigen  sAjl  van  veranderen    

 

 Elke  (organisaAe)opgave  vergt  zijn  eigen  benadering  en  communicaAe  

  17.00  uur

 Wrap-­‐up  en  afsluiAng   Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

Thema’s  van  deze  module  

 -­‐  

Naar:  Essen?es  van  verandermanagement  –  laveren  tussen  dilemma’s  in  de  prak?jk 4

Het  vierballenmodel   Waarom?   -­‐  De  beloOe   -­‐  IntenAonele  en     doelgerichte  ingreep   -­‐  (overlevings)  Angst  of   AmbiAe  

Wat?   -­‐  OrganisaAekundig     ontwerp  op  SCMT   -­‐  The  gap  tussen     ist  en  soll  

Wie?   -­‐  Wie  zijn  betrokken   -­‐  Wie  brengen  de   verandering  tot  stand  

Hoe?   -­‐  Veranderkundig     proces  vormgeven   -­‐  Kiezen  van     veranderstrategie  

Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

5

Waarom veranderen zo moeilijk is

Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

6

Niet  elke  organisaAeverandering     is  gepland  of  geslaagd   4%  gepland   &  geslaagd    

16%  gepland,     niet  geslaagd   80%  ongepland  

Voorbeelden  van  oorzaken:     •  oerconflict  tussen  managers  en  professinals     •  vuilinisvatbesluitvorming   •  de  ijsberg  

20%  gepland  

Waarom  veranderen  lasAg  is   7

Gebrek  aan  draagvlak   ¨  Gebrek  aan  overzicht   ¨  Behoudende  machthebbers   ¨  Mensen  streven  naar  zekerheid  en  stabiliteit   ¨  Hardnekkigheid  van  bestaande  waarden  en   normen   ¨  De  ijsberg!   ¨ 

8

Vijf veranderparadigma’s – Kleuren Denken

Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

9

Vijf  manieren  van  denken  over   organisaAeverandering   Denkwijze

Er verandert iets als je:…

Geeldruk

De belangen van de belangrijkste spelers bij elkaar kunt brengen tot een consensus door middel van een onderhandelingsproces

Blauwdruk

Onderzoekt wat de beste oplossing is en die planmatig implementeert in een rationeel proces

Rooddruk

Mensen op de juiste manier prikkelt, zodat ze zich gewaardeerd en gezien voelen in een sociaal proces

Groendruk

Mensen in leersituaties brengt, ze bewuster en bekwamer maakt waardoor hun vermogens toenemen op het werk in een ontwikkelproces

Witdruk

Spontane evolutie een handje helpt door ruimte te geven waar energie zit en blokkades slecht in een dynamiserend proces

De  vijf  kleuren  in  één  oogopslag   10 Geeldruk

Blauwdruk

Rooddruk

Groendruk

witdruk

Er verandert iets als je....

belangen bij elkaar brengt

eerst denkt en dan (planmatig) doet

mensen op de juiste manier prikkelt

mensen in leersituaties ruimte maakt voor brengt spontane evolutie

in een ....

machtsspel

rationeel proces

ruilexercitie

leerproces

naar....

een haalbare oplossing, win-winsituatie

de beste oplossing, een een motiverende een oplossing die een oplossing die maakbare wereld oplossing, de beste ´fit´ mensen samen vinden energie losmaakt

Interventies zoals....

coalitievoming, topstructurering

projectmatig werken, strategische analyse

beoordelen en belonen, gaming en coaching, open space meetings, sociale bijeenkomsten open systems planning zelfsturende teams

door een...

procesbegeleider die zijn macht gebruikt

inhoudelijk expert, een projectleider

HRM-expert, een coachend manager

procesbegeleider die mensen steunt

patroonduider die zichzelf op het spel zet

gericht op...

posities en context

kennis en resultaten

procedures, inspiratie en sfeer

setting en communicatie

complexiteit en betekenissen

Het resultaat is...

onbekend en verschuivend

omschreven en gegarandeerd

bedacht, niet gegarandeerd

geschetst, niet gegarandeerd

onvoorspelbaar

De borging schuilt in...

beleidsdocumenten en machtsbalans, loyaliteit

meten = weten, bijsturen

HRM-systemen, goede lerende organisatie verhoudingen, communicatie

De valkuil schuilt in...

luchtfietserij, loose-loosesituatie

negeren van externe en verstikkende systemen, niemand uitsluiten, irrationele aspecten zachte heelmeesters gebrek aan actie

dynamiserend proces

zelforganisatie, kwaliteit van dialoog

oppervlakkig begrip, laissez-faire

Geeldrukdenken   11

Aannames Idealen AanpassenAkkoordAchterbanActorAfdwingenAftredenAgendaAlliantie Er verandert iets als je belangen bij elkaar -  Democratische samenleving BeslisserBesluitenCoalitieComitéCompromisConclaafDepolitiseren brengt -  Poldermodel van politieke coalities -  van de sleutelfiguren -  Haalbare oplossing DraagvlakDubbelrolGezichtsverliesIntentieMachtMandaatMedestaander -  in een onderhandelings- en lobbyproces -  om een consensus te vormen (win-win) OnderhandelingPartijPersPersberichtPettenprobleemPoliticusPolitiseren Schaduwkanten PressurecookerProcedureProcesontwerpPubliekSpelregelStakeholder Condities: -  Achter gesloten deuren -  Oppervlakkig geel: achterkamertjesgedoe, de StatusTegenstanderTijdsdrukUittredenVerklaringVervlechtenVrijheids-  Sense of urgency sterkste wint -  Valkuilen: luchtfietsen, loose-loose strijd, graadWantrouwenWinwinAanpassenAkkoordAchterbanActorAfdwingen Motto: veranderen is een machtspel onbetrouwbaarheid AftredenAgendaAlliantieBeslisserBesluitenCoalitieComitéCompromis Traject -  Allergieën: ideologen, details, gezichtsverlies Interventies: ConclaafDepolitiserenDraagvlakDubbelrolGezichtsverliesIntentieMacht-  Mediatie, alliantievorming, stemsessies Veranderaar MandaatMedestaanderOnderhandelingPartijPersPersberichtPettenpro-  Topstructurering, beleidsvorming Veranderaar: procesregisseur die zijn macht inzet Diagnosebrillen: bleemPoliticusPolitiserenPressurecookerProcedureProcesontwerpPu-  Politiek fingerspitzengefühl (posities en context) -  Krachtenveldanalyse, concurrentiestructuur -  Besturen, beschouwen en conflicten hanteren -  Policy windows, besluitvormingsfuik bliekSpelregelStakeholderStatusTegenstanderTijdsdrukUittredenVer-  Onafhankelijk, beheerst en met goede Beheersbaarheid: netwerken -  Onbekend en verschuivend resultaat klaringVervlechtenVrijheidsgraadWantrouwenWinWinAanpassenAkkoord -  Borging via contracten en machtsbalans AchterbanActorAfdwingenAftredenAgendaAlliantieBeslisserBesluiten Andere actoren: afgevaardigden, achterbannen, opinieleiders

Blauwdrukdenken   12

Aannames Idealen ActiviteitAfbakenenAfspraakArchiverenBeheersbaarBeslisdocument Er verandert iets als je eerst denkt en dan -  Maakbare en kenbare wereld BeslissenBesturingBevoegdheidBewakingBoeteBudgetCapaciteitCheck (planmatig) doet -  Orde, efficiëntie en voorspelbaarheid -  onderzoek biedt objectieve antwoorden en richting -  Beste concrete oplossing (harde organisatielistControleDeelprojectDetaillerenDoelDoorlooptijdEfficiëntEisenFase -  oplossingen worden ontworpen (stappenplan) aspecten) - GoedkeuringHiërarchieInformatiebewakingIngangscontrolIeinrichting implementatie gaat planmatig en transparant Schaduwkanten ISOKeuringKwaliteitscontroleMargesMiddelenMijlpaalOnderzoekOpCondities: -  Toereikend sponsorschap -  Oppervlakkig blauw: mechanistisch, irrationele en - drachtgeverOpdrachtnemerPlannenPrestatieProjectProjectleiderRappor Sense of control, objectiviteit externe aspecten negeren -  Valkuil: alles maakbaar verklaren, over mensen -tageReductieResultaatStapTaakTaakgeledingVoortgangWeerstand Motto: veranderen is een rationeel proces heen walsen, hired gun´ analyses Traject -  Allergie: vage toestanden, emotionaliteit, ActiviteitAfbakenenAfspraakArchiverenBeheersbaarBeslisdocument ingebakken onzekerheid/ ambiguïteit Interventies: BeslissenBesturingBevoegdheidBewakingBoeteBudgetCapaciteitCheck -  ISO, BPR,ABC, PMW Veranderaar - listControleDeelprojectDetaillerenDoelDoorlooptijdEfficiëntEisenFase Strategische analyse (SWOT, portfolio´s, e.d.) Veranderaar: expert, projectleider Diagnosebrillen: GoedkeuringHiërarchieInformatiebewakingIngangscontrolIeinrichting -  Inhoudelijke deskundigheid -  Visgraatdiagrammen, portfolio-analyse -  Analyseren, structureren, presenteren, plannen -  Structuren, organisatieconfiguraties ISOKeuringKwaliteitscontroleMargesMiddelenMijlpaalOnderzoekOp-  Prestatiegericht, accuraat, zelfstandig, rechtlijnig Beheersbaarheid: - drachtgeverOpdrachtnemerPlannenPrestatieProjectProjectleiderRappor Vooraf omschreven en gegarandeerd resulaat -  Borging via ´meten = weten´, monitoringssystemen Andere actoren: opdrachtgevers, projectmedewerkers, doelgroepen, (boze) buitenwereld -tageReductieResultaatStapTaakTaakgeledingVoortgangWeerstand

Rooddrukdenken   13

Aannames Idealen AandachtAangenaamArboregelingAssessmentBelangstellingBeloning Er verandert iets als je mensen op de juiste -  Gemeenschap in harmonie, zorgzame BeoordelingBetrokkenBindingBonusCollega´sCompetentieCurriculum manier prikkelt samenleving -  mensen (situationeel) straffen en belonen -  Het beste uit mensen halen, de beste ´fit´ tussen vitaeFunctiebeschrijvingFunctionerenHeadhunterHuisstijlIdeeënbus -  mensen verleiden en het ´wij´-gevoel versterken organisatie en individu vinden -  aandacht, steun en erkenning bieden -  Motiverende oplossing JuniorKwaliteitLief-en-leed-potLoopbaanMedewerkersborrelMediorOpleiSchaduwkanten denOutplacementOverlegPotentiePrikkelenProfielPromotieRegelingRuiCondities: -  Respectvolle en zorgvuldige procedures -  Oppervlakkig rood: verstikkende systemen, wollen lenSalarisSecundairevoorwaardenSeniorSfeervolSociaalStatusSteunen -  Mensen zoeken elkaar op dekengedrag, onechte aandacht -  Valkuilen: negeren van macht, zachte heelStimulerenStrafTalentVaklunchVerlokkenWerkklimaatWerkomgevingZorgv Motto: veranderen is een sociaal gebeuren meesters, conflictmijding uldigAandachtAangenaamArboregelingAssessmentBelangstellingBeloTraject -  Allergieën: solo- of macho-gedrag, onzorgvuldigheid, problematiseren Interventies: ningBeoordelingBetrokkenBindingBonusCollega -  Personeelsinstrumenten en sociale activiteiten Veranderaar ´sCompetentieCurriculumvitaeFunctiebeschrijvingFunctionerenHeadhunt -  Management by walking around en de zeepkist Veranderaar: coachende manager, HRM- of Diagnosebrillen: erHuisstijlIdeeënbusJuniorKwaliteitLief-en-leedcommunicatie-expert -  Motivatiefactoren, bronnen van weerstand -  Mensen-mens -  Rollen in teams, situationeel leiderschap potLoopbaanMedewerkersborrelMediorOpleiden -  Motiveren, verleiden, communiceren, samenBeheersbaarheid: werken -  Bedacht, maar niet gegarandeerd OutplacementOverlegPotentiePrikkelenProfielPromotieRegelingRuilen -  Sociaal, betrouwbaar, geïnteresseerd -  HRM-systemen, goede verhoudingen, SalarisSecundairevoorwaardenSeniorSfeervolSociaalStatusSteunen Andere actoren: smaakmakers, teambuilders, communicatie rolmodellen, betrokkenen StimulerenStrafTalentVaklunchVerlokkenWerkklimaatWerkomgeving

Groendrukdenken   14

Aannames Idealen ActionlearningAflerenBetekenisBewustonbekwaamBewustwordingClinic Er verandert iets als je mensen in leersituaties -  Lerende organisatie: met iedereen, over alles, CoachenCorporatecurriculumDebriefingDenkbeeldDidactusEffectErvaring brengt altijd -  bewust onbekwaam maken (spiegels en vensters) -  Groeien en ontdekken EvaluatieExperimentFacilitatorFeedbackGedragGroepslerenHouding -  experimenten en exploreren van nieuwe -  Oplossingen die mensen zelf vinden mogelijkheden KennisKennisoverdrachtLeercyclusLeerdoelLeermanagerLeermiddelLeer -  in een koerszoekend, collectief proces Schaduwkanten situatieLerenLerendeorganisatieMentaalmodelMotivatieOefenenOntwikCondities: -  (Net) genoeg veiligheid, rust en respect -  Oppervlakkig groen: individueel leren los van het kelingOpvoedingOrganisatieontwikkelingReflectieSpelSpiegelenStage -  Sense of professionalism werk, gebrek aan actie -  Valkuilen: belerend gedrag, niemand uitsluiten, TrainerTrail-and-errorTweedehandslerenTweedeordelerenUitproberen Motto: veranderen is leren en ontwikkelen navelstaren UitwisselenVaardigheidVeiligheidZienswijzeActionlearningAflerenBetekeTraject -  Allergie: politieke spelletjes, mensen met een bord voor hun hoofd Interventies: nisBewustonbekwaamBewustwordingClinicCoachenCorporatecurriculum -  Feedback, coaching opleiding, gaming Veranderaar DebriefingDenkbeeldDidactusEffectErvaringEvaluatieExperimentFacilita-  Organisatie-ontwikkeling, survey-feedback, Veranderaar: procesbegeleider die mensen steunt communities of practice torFeedbackGedragGroepslerenHoudingKennisKennisoverdrachtLeer- ´reflective practitioner´ als rolmodel Diagnosebrillen: -  Didactisch ontwerpen, faciliteren, spiegelen, -  Johari window, leercurve, leerniveaus cyclusLeerdoelLeermanagerLeermiddelLeersituatieLerenLerendeorganicoachen -  Organisatie-ijsberg, systeemdenken -  Empathie, creativiteit, nieuwsgierigheid Beheersbaarheid: satieMentaalmodelMotivatieOefenenOntwikkelingOpvoedingOrganisatie-  Geschetst, niet gegarandeerd ontwikkelingReflectieSpelSpiegelenStage TrainerTrail-and-error Andere actoren: trekkers, coaches, meesters, -  Borging via voortdurende reflectie deelnemers, beschermheren

Witdrukdenken   15

Aannames Idealen AdaptiefBeeldenBelevingBetekenisgevingBewegingBewustwordenBlokEr verandert iets als je spontane evolutie een -  Wonderlijk universum vol parallele werkelijkheden kadeChaosComplexiteitCreativiteitCrisisDialoogDynamiekEcologie handje helpt -  Zelfsturing in netwerken dwars door organisatie-  patroonduiding van wat mensen/ organisaties grenzen EnergieEvolutieFeedforwardGevoelGroeiHeldenHelenIdeeënIdentiteit beweegt -  Zingeving, geëngageerde oplossingen, innovaties -  ruimte bieden voor ondernemerschap en InnerlijkInnovatieKrachtLosmakenNatuurNon-interventieOntvouwenOpen dynamiek Schaduwkanten PatroonPilotRituelenRuimteStilteStromenSymboolToevalTransformatie -  blokkades wegnemen en conflicten optimaliseren Condities: -  Oppervlakkig wit: new age uiterlijkheden, UitdagingUitstralingVerbindingWaarnemenWilZelforganisatieZijnZinge-  Paradoxaal adviseren ´alles is goed´ -  Sense of humor -  Valkuilen: oppervlakkig begrip van drijvende vingAdaptiefBeeldenBelevingBetekenisgevingBewegingBewustworden Motto: veranderen gaat over energie/ vitaliteit krachten, laissez-faire, medewerkers opzadelen BlokkadeChaosComplexiteitCreativiteitCrisisDialoogDynamiekEcologie Traject met ´zelfsturing´ -  Allergieën: saaiheid, middelmaat, regels, Interventies: EnergieEvolutieFeedforwardGevoelGroeiHeldenHelenIdeeënIdentiteit bevoogding, groepsdwang -  Zelfsturende teams, zoekconferenties Veranderaar InnerlijkInnovatieKrachtLosmakenNatuurNon-interventieOntvouwenOpen -  Appreciative inquiry, open space meetings Veranderaar: patroonduider die zichzelf op het spel zet Diagnosebrillen: PatroonPilotRituelenRuimteStilteStromenSymboolToevalTransformatie -  Florerend in complexiteit, spelend met mogelijkheden -  Ontwikkelingspatronen van individuen, groepen -  Betekenis geven, stelling nemen, dialogiseren, e.d. UitdagingUitstralingVerbindingWaarnemenWilZelforganisatieZijnZingeondernemen -  Chaostheorie, megatrends, beelden van -  Zelfbewust, authentiek, kwetsbaar, fantasierijk, organisaties vingAdaptiefBeeldenBelevingBetekenisgevingBewegingBewustworden eigenwijs Beheersbaarheid: BlokkadeChaosComplexiteitCreativiteitCrisisDialoogDynamiekEcologie -  Moeilijk voorspelbaar (maar niet stuurloos) proces Andere actoren: intra-/ entrepreneurs, kiemen, -  Borging via zelforganisatie en kwaliteit van dialoog sponsors, netwerken

Vier  prakAsche  toepassingen   16

¨ 

¨ 

¨ 

¨ 

Diagnose:  meervoudig  kijken  naar  mensen,  organisaAes,   vraagstukken.…,  vooral  als  het  complex  is   Strategie:  situaAonele  keus  voor  een  kansrijke  ‘kleur’ voor  een  veranderaanpak.  Wat  past  bij  vraagstuk,  bij   organisaAe,  bij  …?   Veranderaar:  besef  van  eigen  voorkeurssAjl,  aannames,   competenAes,  beperkingen…   CommunicaAe:  gemeenschappelijke  taal  om  collecAef  te   praten  en  beslissen  over  veranderen,  zonder  gesteggel   over  ‘er  verandert  pas  iets  als  je…’  

17

Match tussen veranderaanpak en veranderaar

Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

18

Match  tussen  veranderaanpak  en   veranderaar  

‘Wijs’  plannen!   19

¨  ¨ 

Met  het  oog  op  de  complexiteit  van  de  werkelijkheid   Met  het  oog  op  verschillende  manieren  van  denken  over   veranderen  

Meervoudig  kijken  als  uitgangspunt     Kleuren  denken  als  hulpmiddel  

20

Geloven  in  de  kracht  van  meervoudig   kijken   Sherlock  Holmes  and  Dr.  Watson  went  on  a  camping  trip   ¨  As  they  laid  down  for  the  night,  Holmes  said:  “Watson,  look   up  into  the  sky  and  tell  me  what  you  see”   ¨  Watson  said:  “I  see  millions  and  millions  of  stars”   ¨  Holmes:  “And  what  does  that  tell  you?”   ¨  Watson:  “Astronomically  it  tells  me  that  there  are  millions  of   gallaxies  and  potenAally  billions  of  planets,  theologically,  it   tells  me  that  God  is  great  and  that  we  are  small.   Meteorologically  it  tells  me  that  we  will  have  beauAfull   weather  tomorrow.  What  does  it  tell  you?”  

Meervoudig  kijken  kun  je  niet  alleen   21

Nieuwe  betekenissen   ontstaan  daar  waar   verschillen  elkaar   ontmoeten,  maar  die   verschillen  moeten  niet   te  groot  en  ook  niet  te   klein  zijn.    

22

Aandachtsgebieden  van  de   verandermanager  

23

Verandermanager  balanceert   constant  

Balanceren  tussen  denken  en  doen   24

25

Wie? Ik! – de veranderaar

Iedereen  kan  veranderaar  zijn…?   26

Bestuurder

Lijnmanager

Interim-manager

Stafmanager De verandering

Adviseur

Coach

...

P3-manager

Een veranderaar is iemand die de verantwoordelijkheid neemt om op professionele wijze veranderingen te (helpen) volbrengen

27

Elke  kleur  heeO  een  eigen  type   veranderaar   Geeldruk

Procesbegeleider die gebruik maakt van de eigen machtspositie

Blauwdruk

Expert die formulering èn implementatie verzorgt indien gemandateerd

Rooddruk

Procedure-expert die soms oplossingen suggereert

Groendruk

Procesbegeleider die mensen steunt

Witdruk

Persoonlijkheid die zichzelf als instrument inzet

Een  veranderaar  moet  kleur  bekennen   28

¨ 

¨ 

¨ 

¨ 

¨ 

Een  veranderaar  wordt  niet  elke  rol  gegund  door  de   omgeving:  in  welke  kleur  ben  je  geloofwaardig?     Veranderaars  kunnen  meervoudig  kijken,  maar  veelvoudig   handelen  is  (te)  moeilijk   Leer  kleur  schakelen,  maar  óók  kleur  bekennen  in  de  loop  van   je  carrière:  wat  past  bij  jou?   Elke  kleur  heeO  body  of  knowledge.  Welke  bagage  en   competenAes  heb  je?     Van  onbewust  naar  bewust.  Ben  jij  de  man  /  vrouw  voor  deze   klus?  Waar  zit  je  grens?  

29

Leiderschap  is  vooral  weten  wat  je   niet  bent     “Advocaat  Cees  Korvinus  werd  anderhalf  jaar  geleden  als   ‘boegbeeld’  binnengehaald  bij  de  VARA.  Onlangs  kondigde  hij   onverwacht  zijn  vertrek  aan.  Korvinus:  ‘Je  kunt  wel  een  visie   hebben  op  de  toekomst  en  zo’n  samenwerkings  (met  een  andere   omroep),  in  gang  zeVen,  maar  ik  heb  er  niet  voor  doorgeleerd   om  het  komende  veranderproces  te  begeleiden  in  zo’n  complexe   organisa?e  als  een  omroep.  Daar  heb  je  eht  een  ander   specialisme  voor  nodig.  Ik  ben  jurist.  Ik  kan  veel,  maar  niet  alles.   De  correctheid  gebiedt  het  om  nu  te  gaan.”       (de  Volkskrant,  9  februari  2011)  

Anderen  ervaren  jou  niet  zoals  jijzelf   30

Zelfbeeld

Beeld dat mensen (met andere kleurpreferenties) van je hebben

Geeldruk

-  Flexibel -  Sensitief -  Dynamisch

-  Onbetrouwbaar -  Draaikonten -  Met alle winden mee

Blauwdruk

-  Recht door zee -  Een man, een man -  Afspraak is afspraak

-  Rechtlijnig -  Star -  Inflexibel

Rooddruk

-  Empathisch/ invoelend -  Groepsgericht -  Sociaal

-  Socio -  Watjes -  Geitenwollen sokken

Groendruk

-  Open -  Reflectief -  Ontwikkelingsgericht

-  Belerend -  Betweter -  Ouwehoeren

Witdruk

-  Zelfbewust -  Spiritueel -  Holistisch

-  Eigenwijs -  Onaangepast -  Wereldvreemd

31

Een  kleurenkijk  op  wat  iemand   beweegt   Wat beweegt mij?

Wat remt mij?

Geeldruk

-  Ambiguïteit/ instabiliteit/ pressie -  Het steekspel -  Hoog in de boom/ belangrijkheid

-  Gelabeld worden/ gestigmatiseerd raken/ voorspelbaar zijn -  Er niet bij horen/ gezichtsverlies -  Laag bij de grond/ details

Blauwdruk

-  Duidelijkheid/ zakelijkheid -  Puzzels/ uiteenrafelen -  Iets concreets tot stand brengen

-  Relativeren/ er is geen werkelijkheid -  Emotionaliteit/ vage toestanden -  Onzekerheid/ open eindes

Rooddruk

-  Empathisch/ invoelend -  Groepsgericht -  Sociaal

-  Individualiteit/ machogedrag -  Onzorgvuldigheid/ op de man spelen -  Moeilijk gedoe/ problematiseren

Groendruk

-  Open -  Reflectief -  Ontwikkelingsgericht

-  Politieke spelletjes/ macht/ verborgen agenda´s -  Aan mensen sleuren/ ongevraagde confrontaties -  Perfectioneren/ routine

Witdruk

-  Zelfbewust -  Spiritueel -  Holistisch

-  Clichés/ saaiheid/ middelmaat -  Regels/ inflexibiliteit -  Bevoogding/ wollen dekens/ groepsdwang

31

De  professionele  bagage   32

Geeldruk

Blauwdruk

Rood

Groen

Wit

Competenties

- Besturen - Beschouwen - Veerkracht tonen - Conflicten hanteren

- Organiseren - Presteren - Onderzoeken - Presenteren

- Beïnvloeden - Vertrouwen wekken - Faciliteren - Aandacht geven

- Faciliteren - Vertrouwen wekken - Spiegelen - Inzichten verwoorden

- Ondernemen - Beschouwen - Betekenis geven - Dialogiseren

Kennis

- Bestuurskunde, beleidsvorming - Netwerken en (machts-) relaties

- Inhoudelijke expertise - Projectmanagement, planning, beheersing

- HRM-denken - Motivatietheorieën

- Onderwijskunde - Werkvormen voor leersituaties

- Chaostheorie - Psychologie - Patroonherkenning

- Assertief - Prestatiegericht - Accurraat

- Sociaal - Betrouwbaar - Zorgvuldig

- Nieuwsgierig - Gevoelig - Altruïstisch

- Authentiek - Kwetsbaar - Recht voor zijn raap

Persoon- - Assertief lijkheid - Plichtsgetrouw - Zelfbeheersing

Kleuren  en  communicaAe   33

Communiceren is de verandering

Communiceren over de verandering

Blauw

Rood

Geel

Groen

Wit 33

34

Oefeningen

Debora  Strijbos  -­‐  organisa?eadvies  &  training  

Oefening  1:   verdiepen  van  de  kleuren   35

Doel:  verdiepen  van  de  kleuren,  plenaire  vingeroefeningen.     1.  hoe  ziet  een  gele,  rode  etc.  tafelse6ng  eruit?   2.  hoe  ziet  een  gele,  rode  etc.  workshop  eruit?   3.  hoe  ziet  een  gele,  rode  etc.  missie  eruit?   4.  hoe  ziet  gezondheidsmanagement  per  kleur  eruit?   ¨  ¨ 

wat  is  het  werkzame  principe  per  kleur?     hoe  ziet  een  gekleurde  (rode,  wime,  groene,  etc.)   verandering  eruit?   35

Een  tafelseGng  creeren  teneinde...   36

Geel:   ¨  een  ronde  tafel,  waar  men  gezamenlijk  en  gelijkwaardig  aan  kan  zimen   ¨  mensen  met  elkaar  zullen  praten  en  onderhandelen   tot  gezamenlijke  beleidskeuzen  komen  en  die  gaan  uitvoeren   Blauw:   ¨ 

¨  ¨ 

diverse  tafels,  zodanig  dat  men  elkaar  niet  stoort,  sober  materiaal  en  gemakkelijk  te  onderhouden   mensen  efficient  kunnen  werken  (goed  oppervlakte  en  hoogte)  

zaken  snel  kunnen  worden  overgedragen   Rood:   ¨ 

¨  ¨ 

zulke  tafels  en  zo  neer  gezet  dat  mensen  zich  preGg  voelen  in  een  aangename  omgeving   van  materiaal  met  warme  uitstraling  

zodanig  dat  mensen  uitgedaagd  worden  tot  prestaAes   Groen:   ¨ 

¨  ¨ 

zulke  tafels  en  zo  neergezet  dat  je  van  elkaar  kunt  leren   mensen  effecAef  denkbeelden  kunnen  uitwisselen  

gemakkelijk  om  in  subgroepen  te  reflecteren   Wit:   ¨ 

¨ 

tafels  en  stoelen  die  afwijken  van  gangbare  modellen  en  van  verschillende  hoogtes   sAmuleert  mensen  tot  creaAviteit  

¨ 

je  lekker  kunt  zimen  en  ook  veel  overlaat  

¨ 

36

Een  workshop  opzemen  teneinde...   37

Geel:   ¨  het  eens  te  worden  met  elkaar  over     ¨  doelstellingen  of  beleid   Blauw:   ¨  een  duidelijk  resultaat  voor  ogen  te  hebben  aan  het  einde  van  de  workshop   Rood:   ¨  meer  betrokkenheid  te  creëren   ¨  een  goed  gevoel  met  elkaar  te  hebben   Groen:   ¨  iets  van  elkaar  te  leren   ¨  uit  te  wisselen   Wit:   ¨  bewustzijn  te  vergroten   ¨  energie  op  te  wekken   ¨ 

creaAeve  gedachten  los  te  maken   37

Een  missie  formuleren  om...   38

Geel:   ¨ 

een  onderhandelingsresultaat  vast  te  leggen  

Blauw:   ¨ 

zo'n  ding  te  hebben  (als  PR-­‐middel)  

Rood:     ¨ 

de  neuzen  te  richten,  verbondenheid  op  te  roepen  

Groen:   ¨ 

goed  met  elkaar  zienswijzen  uit  te  wisselen  

¨ 

betekenissen  van  elkaar  te  leren  kennen  

Wit:     ¨ 

een  evoluAesprong  te  bewerkstelligen  

38

Gezondheidsmanagement  invoeren  door...   39

Geel:   ¨  heterogene  opdrachmeams  te  maken   ¨  over  disciplines  heen  te  organiseren   Blauw:   ¨  handboeken  te  maken   ¨  informaAesystemen  te  ontwikkelen   Rood:     ¨  coaches  aan  te  stellen  en  interne  trainingen  te  maken   ¨  gezamenlijk  bewegen  te  faciliteren   Groen:   ¨  mensen  zo  samen  te  brengen   ¨  dat  ze  van  elkaar  iets  leren   Wit:     ¨  'uitdagende'  projecten  op  te  pakken   ¨  van  alles  mogelijk  te  maken,  te  experimenteren   39

Oefening  2:   kleurentest   40

Ga  met  je  buurmens  in  gesprek  (ca.  20  minuten):     ¨  Wissel  de  resultaten  van  de  test  met  elkaar  uit     ¨ 

¨ 

Ga  met  elkaar  in  gesprek:   ¤  Wat  valt  je/jullie  op?   ¤  Herken  je  je  eigen  sAjl?   ¤  Herken  je  ook  de  dilemma’s  en  krachten  bij  die  sAjl?   ¤  Wat  verrast  je  het  meest?     Korte  plenaire  bespreking   40

Oefening  3:   organisaAeopgave   41

Ga  met  je  buurmens  in  gesprek  (ca.  20  minuten):     ¨  Wat  herken  je  in  jouw  eigen  organisaAe  casuisAek?   ¨ 

¨ 

Hulpvragen  voor  het  gesprek:   ¤  Welke  organisaAekleur  herken  je?   ¤  Welke  intervenAekleuren  worden  toegepast?   ¤  Welke  kleur  hebben  belangrijke  actoren?   ¤  Hoe  wordt  er  gecommuniceerd?   ¤  Wat  verrast  je  het  meest?     Korte  plenaire  bespreking  

41