Leefplezier in 2013 Jaarverslag
zorggroepmeander
Voorwoord Jaarverslag 2013
Veranderen is in de zorg eerder een regel dan een uitzondering. Nieuwe kabinetsbesluiten, wijzigingen in de zorgverzekeringswet en ontwikkelingen in de maatschappij dwingen ons als zorgorganisatie elk jaar weer tot aanpassingen in het beleid en in de manier van werken. We zijn dus wel gewend om flexibel met veranderingen om te gaan. De in 2012 door het tweede kabinet Rutte aangekondigde maatregelen voor de zorg in 2013 zijn de grootste verandering sinds jaren. Ze zullen dan ook ingrijpende gevolgen hebben voor onze cliënten, professionals en voor de organisatie als geheel. Zorggroep Meander deelt de visie die achter deze grote veranderingen zit: ‘Uitgaan van wat mensen zelf kunnen, ze zo lang mogelijk thuis laten wonen en professionele zorg bieden als het echt nodig is’. Bijvoorbeeld in de stelselwijziging ‘Scheiden van wonen en zorg’ huren senioren een appartement en kopen zelf zorg en service in. In plaats van ‘zorgen voor een cliënt in een zorgvoorziening’ gaan we dus ‘zorgen dat een cliënt zo lang mogelijk zelfstandig thuis kan blijven wonen’; een wezenlijke andere benadering van zorgverlening.
met het project ‘Wonen Plus’, waarin het leefplezier en het welbevinden van onze cliënten centraal staan. Die aspecten vormen dan ook de rode draad in elk van de veranderingen. We gaan uit van de eigen kracht en wil van onze cliënten. Ze moeten zich thuis kunnen voelen op een plek waar ze zelf willen wonen en waar ze op de steun van hun naasten kunnen rekenen. Naast die focus op wonen, welzijn en zorg, is in 2013 ook veel aandacht besteed aan het vormgeven van de nieuwe afdeling Revalidatie en Behandeling. Hierin worden de revalidatie-afdelingen van de locaties Veenkade en Heggerank en het Behandelteam samengevoegd; een proces dat in 2014 verder vorm krijgt. Ondanks deze al lopende veranderingen, zijn we er nog lang niet. De komende jaren blijven we als Zorggroep Meander dan ook hard werken aan zaken als het vormgeven van het nieuwe woon- en zorgconcept en optimalisering van de revalidatie en behandeling. Anita Tijsma Directeur
In 2013 heeft Zorggroep Meander deze nieuwe verandering in het woon- en zorgconcept in gang gezet
2
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
3
Januari
Juni
6 september
16 oktober
Vergeet mie nait expositie en voorstellingen.
Interne Tour Ik & Zorggroep Meander
Onthulling nieuwe naam Veenkade, woonzorg- en revalidatiecentrum
Startmoment bouw MFA Heggerank Musselkanaal
Hoogtepunten 2013
Maart
Juni Werkbezoek Management en middenkader Scania Zwolle
30 september
10 december Bezoek commissie kwaliteit Espria
December
19 juni Nieuw intranet Nieuw logo
24 mei Vergeet mie nait voorstelling Nieuwe Kolk Assen
Mei
13 oktober Officiële opening Parkheem/ Parkstee
9,10,12 december 1 juli Verkoop pand Pieter Sneeuwplein
Nieuw website
1e cliënt Wonen Plus
Team Zorggroep Meander loopt 4 Mijl na loopclinics
Kerstmarkt voor medewerkers en vrijwilligers
Ontwikkeld en gerealiseerd in 2013
Ruimte voor leefplezier! In 2013 was het thema van Zorggroep Meander ‘ruimte voor leefplezier!’ Dit betekent leefplezier voor de cliënt, maar ook werkplezier voor medewerkers en plezierige financiële resultaten. Zorggroep Meander richt zich op de volgende drie lijnen: − gezondheid en leefstijl; − ondersteunen van het leven gericht op leefplezier; − revalidatie en specialistische zorg (zowel in de thuissituatie als bij tijdelijk verblijf). Zorggroep Meander wil op deze drie lijnen voor cliënten en medewerkers een vanzelfsprekende keuze zijn, omdat Zorggroep Meander een grote betrokkenheid met mensen en de regio heeft en staat voor deskundigheid en betrouwbaarheid. In alle gevallen staan voor Zorggroep Meander de wensen en mogelijkheden van (toekomstige) cliënten en medewerkers op de eerste plaats. Om dit te realiseren zijn de speerpunten van Zorggroep Meander: tevreden klanten, duurzame inzetbaarheid van de medewerkers en een gezonde bedrijfsvoering. Zorggroep Meander is voor alle drie de lijnen ingekocht in 2013.
Gezondheid en leefstijl In 2013 is het project ‘Goud leven/Academische Werkplaats Thuiszorg’ vervolgd. Met deze academische thuiszorgwerkplaats willen de partijen een bijdrage leveren aan de beoogde verbetering van kwaliteit van preventie binnen de thuiszorg. Het doel is om de leefstijl van volwassenen en ouderen in een achterstandspositie te verbeteren. Met dit project wordt het voor cliënten en de bevolking van Oost-Groningen aantrekkelijk gemaakt om gebruik te maken van voorzieningen die hen helpen om gezond te blijven en de gezondheid stimuleren. Het gaat ook om het voorkomen of uitstellen van gezondheidsproblemen waardoor zorg niet of later wordt ingeschakeld. In vervolg op het project ‘Goud Leven’ is eind 2013, in samenwerking met ZonMw en andere organisaties, gestart met het traject ‘Kennisagenda Preventie en Zorg thuis’ door verpleegkundigen en verzorgenden. Door de opbrengsten in kaart te brengen en gesprekken/interviews te houden met wijkverpleegkundigen wordt kennis onderling gedeeld en inzichtelijk gemaakt.
Ondersteunen van het leven gericht op leefplezier Aan de lijn ‘Ondersteunen van het leven gericht op leefplezier’ is in 2013 onder meer
6
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
gewerkt in de projecten het bouwtraject Multi Functionele Accommodatie (MFA) Heggerank, ‘Wonen Plus’ en ‘Samen Oud’. Bouwtraject MFA Heggerank In 2013 is het bouwproject MFA Heggerank gestart. De eerste afdelingen zijn in 2013 opgeleverd en de laatste afdelingen zijn in 2014 gereed. De locatie Heggerank voldoet hiermee aan de normen voor brandveiligheid. De begane grond en de eerste verdieping van de Heggerank worden verbouwd. Hier komen een MFA met voorzieningen voor bewoners van de Heggerank, een restaurant, een bibliotheek, welzijnsvoorzieningen en een jongerencentrum. Tussen de diverse partijen in het MFA worden samenwerkingsconcepten ontwikkeld om op die manier de dienstverlening naar de klant te versterken. Ook moet op die manier een bijdrage worden geleverd aan de revitalisatie van het centrumgebied van Musselkanaal. Wonen Plus Mensen voelen zich thuis in een veilige en beschermde omgeving waar zij zoveel mogelijk het leven kunnen leiden dat zij willen. Zorggroep Meander wil zijn diensten laten aansluiten op de behoeften, wensen en verwachtingen van mensen. In het kader van de stelselwijziging ‘Scheiden wonen
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
7
en zorg’ worden vanuit en met ouderen en medewerkers in het project ‘Wonen Plus’ nieuwe arrangementen ontwikkeld. Wonen, service en zorg worden in pakketten aangeboden waarbij cliënten kunnen kiezen welk pakket het beste op hun zorgvraag aansluit. Zorggroep Meander verwacht dat in de regio Oost-Groningen vraag zal ontstaan naar een vorm van beschut wonen waarbij cliënten kiezen voor veilige en betaalbare woongelegenheid met maaltijdvoorziening en eventueel aanvullende services en zorgverlening. Aanvullend op het project ‘Wonen Plus’ wordt gewerkt aan het flexibiliseren van de facilitaire organisatie. SamenOud Het uitvoeren van het project ‘SamenOud’, waarin vanuit de integraal eerstelijnsteams ouderen worden gescreend op hun mate van kwetsbaarheid en welbevinden. Vanuit deze screening maken de oudere, huisarts, wijkverpleegkundige, specialist ouderengeneeskunde en ouderenadviseur samen een plan om in de eerste plaats het welbevinden te vergroten en daarnaast de kwetsbaarheid zo lang mogelijk laag te houden. In
8
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
deze werkwijze wordt gebruik gemaakt van het ‘Frailty-instrument’ van onder andere professor Slaets. Het onderzoek richt zich op de mate van welbevinden, medewerkertevredenheid en efficiëncy (in hoeverre dragen niet aan zorg gerelateerde oplossingen bij aan het welbevinden).
Revalidatie en specialistische behandeling Zorggroep Meander wil op de lijn revalidatie en gespecialiseerde behandeling een vanzelfsprekende keuze worden en blijven. Hieraan wordt gewerkt in onder andere het project Revalidatie 2015. Cliënten kunnen ook voor behandeling bij ons terecht: zowel ambulant als in revalidatieprogramma’s. In 2012 is de nabehandeling vanuit het ziekenhuis en het voorkomen van opnames in het ziekenhuis door aanvullende eerste- en tweedelijnszorg voor ouderen een belangrijk ontwikkeltraject met de ketenpartners geweest. In het project ‘EigentijdS’ is in samenwerking met andere partijen het zorgpad voor electieve orthopedie opgesteld en wordt revalidatie-
zorg geboden. Tevens zijn met het project technologische toepassingen geïmplementeerd, waardoor cliënten meer zelfstandig kunnen oefenen onder supervisie van de therapeuten. Dit heeft een stijgende cliënttevredenheid en een daling van het aantal ligdagen tot gevolg gehad. In 2013 heeft dit traject een vervolg gekregen met het project Revalidatie 2015, dat bestaat uit de onderdelen ketenzorg, zorglogistiek, deskundig-
heid en positionering. In samenwerking met het Refaja Ziekenhuis is het zorgpad traumatologie in concept opgesteld. In 2014 wordt dit vervolgd met het project Revalidatie en Behandeling;
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
9
Zorggroep Meander in het kort Zorggroep Meander is een organisatie voor verpleging, verzorging en thuiszorg die een bijdrage wil leveren aan het leefplezier en de gezondheid van kwetsbare mensen in de regio Oost-Groningen. Zorggroep Meander biedt wonen, zorg en behandeling.
Kwaliteit bij Zorggroep Meander Eind 2012 is Zorggroep Meander met succes gehercertifeerd voor HKZ 2010. Het nieuwe certificaat is geldig tot eind 2015. Cliënttevredenheid De mening van cliënten het belangrijkste voor Zorggroep Meander. Naast de dagelijkse feedback van cliënten op het primaire proces is in 2013 binnen de verpleeghuizen en woonzorgcentra van Zorggroep Meander een onafhankelijk cliënttevredenheidonderzoek uitgevoerd volgens de CQ-index. De uitkomsten van deze meting worden in het voorjaar van 2014 bekend gemaakt. In de thuiszorg is per kwartaal eigen metingen uitgevoerd. Het gestelde doel van 3.3 op een schaal van 0 t/m 4 is behaald. Verder heeft een meting aan de hand van de vragenlijst van de pilot Lean/Planning plaatsgevonden in de thuiszorg, woonzorgcentra, onder de revalidatiecliënten en
10
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
cliënten van de thuisbegeleiding. De score lag gedurende 2013 rond de 8.5 (op een schaal van 0 t/m 10), waarmee het gestelde doel van hoger dan een 8 ruimschoots is behaald. Klachten Binnen Zorggroep Meander zijn in 2013 elf klachten gemeld. De klachten hebben met name betrekking op de bejegening van en communicatie richting de cliënt en de familieleden. Alle elf klachten zijn begin 2014 afgehandeld. Het doel voor 2013 was alle klachten binnen twee maanden af te handelen, dit is voor tien van de elf klachten gelukt. Het doel voor 2014 is alle klachten binnen twee maanden te behandelen en 95% van de klachten naar tevredenheid af te handelen.
Wonen Zelfstandig wonen met zorg en service in: • A-Horst te Musselkanaal • Breehorn te Veendam • Bolderbörg te Vlagtwedde • Kloosterheerd te Ter Apel Revalidatie, wonen voor mensen dementie of mensen met een lichamelijke zorgvraag in: • Borg Westerwolde te Ter Apel • Heggerank te Musselkanaal • Koppiusstraat te Veendam • Parkheem te Stadskanaal • Veenkade te Veendam
Zorg • Thuiszorg • Specialistische zorg • Nachtzorg • Palliatieve zorg • Dagopvang • Begeleiding • Personenalarmering • Uitleen van hulpmiddelen
Behandeling • Revalidatie • Dagbehandeling • Diagnose voor mensen met dementie • Behandeling en begeleiding voor mensen met dementie • Dieet- en voedingsadvies • Ergotherapie • Fysiotherapie • Logopedie
Daarnaast biedt Zorggroep Meander (buitenschoolse)kinderopvang in de gemeente Veendam.
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
11
Organogram Zorggroep Meander
Waar zit Zorg thuis en Behandeling en Revalidatie? veendam Menterwolde Pekela Hoogezand Sappemeer
Groningen
Cliënt wijkcliëntenraad Wijk Stadskanaal – Vlagtwedde • A-Horst • Bolderbörg • Borg Westerwolde • Heggerank • Kloosterheerd • Parkheem • Thuiszorg
Zorggroep Meander Ledenvereniging
Wijk Veendam • Breehorn • Koppiusstraat • Thuisbegeleiding • Thuiszorg • Veenkade
3
Ondersteunende diensten • Klant - Klantenservice - Beleid & Ontwikkeling - Marketing & Communicatie • Medewerker • Bedrijfsvoering
Control Directiesecretaris
SSC ESPRIA
Ondernemingsraad
ESPRIA
Deel van deze organogram is in 2013 gerealiseerd. Dit veranderingsproces wordt in 2014 vervolgd.
|
jaarverslag 2013
1 Veendam • Breehorn woonservicecentrum • Veenkade woonzorg- en revalidatiecentrum • Koppiusstraat wonen en zorg • Thuiszorg Veendam 2 Wildervank • Thuiszorg Wildervank
Directeur
Z o r gg r o e p M e a n d e r
2
Stadskanaal Vlagtwedde
4
5
Centrale Cliëntenraad
12
1
Revalidatie & Behandeling • Behandelteam • Geheugenteam • Medisch technisch handelen • Revalidatie • Specialistisch thuiszorg
5 Stadskanaal • Parkheem woonzorgcentrum • Thuiszorg Stadskanaal
6 8
7
6 Onstwedde • Thuiszorg Onstwedde
3 Menterwolde • Thuiszorg Menterwolde
7 Musselkanaal • A-horst woonservicecentrum • Heggerank woonzorg- en revalidatiecentrum • Thuiszorg Musselkanaal
4 Pekela • Thuiszorg Pekela
8 Sellingen • Thuiszorg Sellingen
9
10
9 Vlagtwedde • Bolderbörg woonservicecentrum • Thuiszorg Vlagtwedde 10 Ter Apel • Kloosterheerd woonservicecentrum • Borg Westerwolde woonzorgcentrum • Thuiszorg Ter Apel
Z o r gg r o e p M e a n d e r
|
jaarverslag 2013
13
Zorggroep Meander 2013 in het kort:
Cliëntenraad
Ondernemingsraad
€ 75.004.675,– omzet
De centrale cliëntenraad (CCR), met daarin afgevaardigde uit de zes wijkcliëntenraden, kwamen in het verslagjaar vijf keer bijeen. De centrale cliëntenraad heeft in 2013 advies uitgebracht of gesproken onder andere over de begroting 2013, jaarplan 2013, Besturing en Governance, Wonen Plus de besparing op voeding vanaf 2014 en kwaliteitsrapportages. Via de smaakpolitie, een commissie van de cliëntenraad, werd de kwaliteit van en de ambiance in de restaurants gevolgd, beoordeeld en verbeterd. Verder hebben de voorzitter en de secretaris van de CCR samen met de directeur deelgenomen aan het najaarsoverleg met het zorgkantoor Menzis over de AWBZ.
De ondernemingsraad (OR) bestaande uit dertien leden, heeft in 2013 acht overlegvergaderingen en zeven strategische (voortgangs)overleggen met de directeur gevoerd. De ondernemingsraad heeft in 2013 advies uitgebracht of gesproken over onder andere functieharmonisatie, de inzet van een externe adviseur voor organisatie en rollen afdeling HRM, transitie en outsourcing van ICT naar SSC Espria, het projectplan Wonen Plus, besturing en governance, fe voorgenomen verkoop van de kinderopvangactiviteiten, de organisatie van het Medisch Tenchnisch handelen-team en eten en drinken in Breehorn. Als toehoorder is de OR aanwezig geweest bij (medewerkers)bijeenkomsten voor medewerkers van de Heggerank, Veenkade en Kinderopvang.
2.230 medewerkers (1.115,2 FTE) 2.235 cliënten 4 woonzorgcentra 5 verpleeghuizen waarvan 3 ook revalidatiecentra
Financiën Resultaat 2013 Totale omzet 2013
€ 1.370.600 € 75.004.676
Rendement
1,8%
Resultaat per segment
2013
Verpleging/Verzorging/Thuiszorg 1.992.662 Kinderopvang -622.062 1.370.600
Personeelsbeleid 2013 in het kort
Rentabiliteitsratio (resultaat/totale opbrengst)
In 2013 zijn drie zaken van belang geweest wat betreft personeelsbeleid.
2013
Verpleging/Verzorging/Thuiszorg 2,71% Kinderopvang -40,36% Liquiditeit (vlottende activa/kortlopende schulden) Liquiditeitsratio (quickratio) Solvabiliteit
1,24 2013
Solvabiliteit (totaal eigen vermogen / balanstotaal)
25,0%
Budgetratio (eigen vermogen / totaal opbrengsten)
15,8%
Investeringen innovatie 1.0%
Financieringsstromen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) Zorgverzekeringswet (Zvw) Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
14
2013
Z o r gg r o e p M e a n d e r
|
jaarverslag 2013
1. Inspectie Arbeid en Gezondheid In het kader van het landelijke project Psychosociale arbeidsbelasting hebben we in mei een bezoek gehad van de Arbeidsinspectie. De speerpunten waren werkdruk, agressie/geweld en het beleid op het gebied van werk- en rusttijden. De inspecteur was onder de indruk van het besturingsmodel van Zorggroep Meander op het gebied van arbeid en gezondheid. De conclusie van het inspectiebezoek was dat Zorggroep Meander op ieder organisatieniveau de zaken wat betreft werkdruk, agressie/geweld en het beleid over werk- en rusttijden goed geregeld heeft. Systeem en cultuur blijken goed te zijn verankerd. 2. Functieharmonisatie In het project Functieharmonisatie zijn in 2013 alle functies binnen de Zorg en het Behandelteam geharmoniseerd. Deze harmonisatie heeft ertoe geleid dat het aantal functienamen in aantal is gedaald en dat
er een modern functiehuis is ontstaan, met organieke en generieke functies. Door de goede participatie in de werkgroepen en de input die de projectgroep ook op andere manieren kreeg, is het project binnen een relatief beperkte tijd succesvol afgerond. 3. Duurzame inzetbaarheid Duurzame inzetbaarheid is een belangrijk thema binnen Zorggroep Meander. Duurzaam inzetbare medewerkers zijn vitaal, kunnen het werk fysiek, mentaal en sociaal aan en zijn in staat het werk te behouden of nieuw werk te bemachtigen. Daarnaast dragen zij bij aan kwalitatief goede zorg aan de cliënten van Zorggroep Meander. In het najaar zijn er met afvaardigingen uit de organisatie een aantal bijeenkomsten geweest met als thema ‘duurzame inzetbaarheid’. De uitkomsten raken diverse projecten/trajecten binnen Zorggroep Meander en worden gebruikt in de ontwikkelingen binnen de organisatie, zoals het ontwikkelen van een systematiek om medewerkers te faciliteren op ontwikkelingsvraagstukken.
Z o r gg r o e p M e a n d e r
|
jaarverslag 2013
15
“Bewoners worden veel minder betutteld dan vroeger. Alles werd toen voor hen geregeld. Nu doen de bewoners alles zo lang mogelijk zelf.”
“M’n kamer is ruim. Het eten is prima. En ik heb hier snel internet. Mooi geregeld dus, en financieel ben ik er ook iets op vooruit gegaan!” Geert Winter (84), die dit vertelt, is allereerste bewoner van het woonservicecentrum Kloosterheerd in Ter Apel die gebruik maakt van ‘Wonen Plus.’
Eerste ervaringen met Wonen Plus zijn veelbelovend Voor ouderen van nu en de toekomst kiezen voor Kloosterheerd Ter Apel
16
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
Dat is een concept van Zorggroep Meander, om mensen woonruimte aan te bieden, samen met zorg en andere diensten. Wonen Plus is het antwoord op het feit dat zorgcentra sinds 1 januari 2014 niet meer worden vergoed door de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Voortaan kan iedereen, ook zonder indicatie, gewoon huren. Het concept ‘Wonen Plus’ gaat het wonen in een woonservicecentrum aantrekkelijk maken, maar ook financieel haalbaar.
‘Wonen in een woonservicecentrum blijft voor veel ouderen die niet goed meer zelfstandig kunnen wonen, altijd aantrekkelijk. Maar nu de AWBZ het niet meer vergoedt ben ik blij dat Wonen Plus is bedacht, om het ook financieel haalbaar te maken’, vertelt Annette Dokter, - leidinggevende in Kloosterheerd. Volgens haar lijkt de belangstelling voor Wonen Plus goed, en zijn er na Geert Winter al meer nieuwe bewoners gekomen die er gebruik van maken. Wonen Plus borduurt in Kloosterheerd ook op een ontwikkeling voort die al enkele jaren geleden is ingezet: bewoners zoveel mogelijk zaken zelf laten doen en dat stimuleren. ‘Bewoners worden veel minder betutteld dan vroeger. Alles werd toen voor hen geregeld. Nu doen de bewoners alles zo lang mogelijk zelf. Dat houdt bewoners vitaler en het is hier in Kloosterheerd altijd levendig en gezellig!’ , aldus Annette Dokter.
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
17
“De ouderen hebben nu het gevoel dat er iemand náast hen staat waar ze op terug kunnen vallen...”
In Stadskanaal, Veendam en Pekela wordt nu al drie jaar ervaring opgedaan met een opmerkelijk, nieuw zorgmodel voor de ouderenzorg: “SamenOud”. Daarbij is de zorg er vooral op gericht 75-plussers te begeleiden bij het zelfstandig wonen. Zo’n 1500 ouderen doen mee aan het project, waarbij huisarts, wijkverpleegkundige, ouderenadviseur en specialist ouderengeneeskunde samen overleggen hoe ouderen optimaal zelfstandig kunnen blijven wonen.
SamenOud Petra Groenewold enthousiast over wat de cliënt zelf wil in nieuw zorgmodel voor ouderen
18
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
‘Onze ervaringen zijn zeer positief! Belangrijk is dat je als hulpverlener anders moet omgaan met de cliënt. De tijd van betutteling is voorbij. In plaats daarvan moet je naast de cliënt staan’, vertelt Petra Groenewold. Ze is wijkverpleegkundige en sinds anderhalf jaar bij “Samen Oud” betrokken. In dit nieuwe zorgmodel wordt uitgegaan van wat de cliënt zélf wil: deze houdt de regie.
Petra is er van overtuigd dat de nieuwe aanpak ook zelfmanagement bevordert. ‘Vroeger vroegen cliënten wel eens: “Kun je even mijn post meenemen?”. Nu stimuleer ik mensen om zelf de post te halen.’ Een mevrouw, bekend met reuma, kon niet meer meedoen met haar geliefde spelletje Rummikub. Petra liet een aangepast standaartje maken, waardoor dat nu wel weer kan. ‘Een piepklein voorbeeldje van hoe je mee kunt denken en zo heel veel kunt betekenen.’ ‘De ouderen hebben nu het gevoel dat er iemand náast hen staat waar ze op terug kunnen vallen. Daardoor hebben ze zoveel zekerheid dat ze met meer zelfvertrouwen zelfstandig kunnen wonen!’, aldus Petra Groenewold.
Volgens Petra blijken de effecten duidelijk positief, en wordt de zelfstandigheid echt bevorderd. ‘Mijn belangrijkste les is dat hulpverleners als ze bij een cliënt komen “breed moeten kijken”. Je moet doorvragen, naar wat de oudere zelf wil, dan krijg je vaak een andere zorgvraag. De vraag onder de vraag.’
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
19
Nieuwe vorm van zorgverlening ‘SamenOud’ leidt tot enthousiasme bij alle betrokken
“Iedereen die meedoet aan de nieuwe vorm van zorgverlening ‘SamenOud’ wil er graag mee door gaan. Eigenlijk zijn alle betrokkenen enthousiast: de ouderen op de eerste plaats, maar ook de bestuurders van organisaties en gemeenten, zorgverzekeraars, en huisartsen. Allemaal vinden ze dat we verder moeten gaan op deze weg.” In deze drie zinnen vat dr. Klaske Wynia, programmaleider SamenOud en verbonden aan de Afdelingen Gezondheidswetenschappen en Neurologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen, de resultaten samen van het enkele jaren durend project SamenOud. Ze onderzoekt daarbij de ervaringen van betrokkenen en kijkt bovendien naar de financiële voor- of nadelen. SamenOud is een nieuw zorgmodel in de gemeenten Stadskanaal, Veendam en Pekela, voor samenhangende zorg en begeleiding voor 75-plussers. Het doel is te bevorderen dat ouderen zo lang en zo prettig mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Initiatiefnemers van het project zijn Zorggroep Meander, Menzis en het UMCG.
20
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
Om maar meteen tot de kern te komen: volgens Klaske Wynia wijzen de eerste onderzoeksresultaten er op dat SamenOud in meerdere opzichten positief uitpakt. Ouderen voelen zich veiliger en geborgen en verwachten dat ze langer zelfstandig thuis kunnen wonen. Ook financieel lijkt het positief uit te pakken: de business case voorspelt dat de zorgkosten gemiddeld 274 euro per oudere per jaar lager uitkomen. ‘SamenOud zorgt er voor dat mensen die last krijgen van de gevolgen van de ouderdom structurele aandacht krijgen en tegelijkertijd zo zelfstandig mogelijk kunnen blijven. Ze krijgen begeleiding van een vaste casemanager, een wijkverpleegkundige of ouderenadviseur. Uit het onderzoek blijkt dat ouderen zich veiliger voelen omdat telkens dezelfde persoon komt, iemand die ze vertrouwen en die raad weet voor alle vragen die ze hebben’, aldus Klaske Wynia. Uit het onderzoek blijkt ook dat de casemanagers veel meer doen dan alleen antwoord geven op een zorgvraag, zoals ze gewend waren. Ze hebben geleerd intensief te luisteren en vragen te stellen over wat de oudere zelf wil en zelf nog kan. Vervolgens maken ze, samen met de oudere een plan voor zorg op maat.
De casemanager staat naast de oudere, en denkt mee, in plaats van betuttelt. “Ik kan nu tenminste weer zelf beslissen en heb zelf de regie in handen!”, vertellen tevreden ouderen, die er zeker van zijn dat er altijd een vertrouwd iemand is op wie ze terug kunnen vallen, een back-up. Volgens Klaske Wynia heeft het onderzoek ook laten zien dat deze aanpak kan helpen voorkomen dat problemen escaleren, en daardoor wordt de zorg uiteindelijk goedkoper. Ook het feit dat huisartsen, samen met de specialisten ouderengeneeskunde, de zorg van medisch specialisten in het ziekenhuis overnemen, en ouderen minder vaak naar hen doorverwijzen werkt kostenbesparend.
‘In feite brengt SamenOud een cultuurverandering op gang: we gaan van hooggespecialiseerde en daardoor versnipperde zorg, naar een samenhangende zorg die goed aansluit op de oudere. Daarbij wordt gekeken naar de oudere als geheel en niet naar afzonderlijke klachten. De ouderenzorg gaat bovendien van reactief naar proactief, en daar is iedereen bij gebaat: niet alleen de ouderen, maar uiteindelijk zeker ook de financiers’, aldus de Groningse onderzoekster.
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
21
“Ik vind het indrukwekkend hoe de nieuwste sensortechnologie wordt ingezet, waardoor men van afstand kan zien of iemand uit bed komt. Indrukwekkend.”
“Bewoners van een woonzorgcentrum kunnen vaak véel meer dan we vroeger dachten. Zorggroep Meander kijkt daar heel goed naar, en gaat terecht uit van de kracht en mogelijkheden van de bewoners. Dat is duidelijk te zien in woonzorgcentrum Parkheem in Stadskanaal.”
Burgemeester Baukje Galama van Stadskanaal:
Parkheem Stadskanaal goed voorbeeld voor vernieuwing zorg
22
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
Burgemeester Baukje Galama van Stadskanaal, die dit zegt, verrichtte op 19 juni 2013 de officiële (her-)opening van Parkheem. Dit centrum is omgetoverd van een klassiek verzorgingshuis tot een modern woonzorgcentrum (voorheen verpleeghuis) verpleeghuis voor mensen met dementie of voor mensen die verpleging nodig hebben. Iedere bewoner heeft een ruim appartement, met eigen badkamer, en er is een gemeenschappelijke huiskamer.
wekkend hoe de nieuwste sensortechnologie (domotica) wordt ingezet, waardoor men van afstand kan zien of iemand uit bed komt. Indrukwekkend!’, aldus burgemeester Galama. Volgens de burgemeester is in het nieuwe Parkheem goed te zien hoe Zorggroep Meander de zorg op verschillende fronten doorontwikkelt. ‘Door de bouw en inrichting van het centrum, door gebruik van technologie en door de opleiding van medewerkers vind ik dat ze zeer goed inspelen op de nieuwe realiteit. Er is tegenwoordig nu eenmaal minder geld dan vroeger. Zorggroep Meander laat zien hoe je met minder middelen dan toch heel veel, of zelfs meer, voor bewoners kunt doen’, aldus burgemeester Galama.
Volgens burgemeester Galama is de verbouwing een prachtig voorbeeld van innovatie in de verpleegzorg. ‘Het verschil tussen vόόr en na de verbouwing is enorm! Vroeger hadden mensen een matig huiskamertje. Nu is er veel meer privacy en comfort. Ze zijn er thuis, maar hebben tegelijkertijd veiligheid en contacten. Er is een kleine samenleving ontstaan, die de bewoners ook gezelligheid geeft. Ook vind ik het indruk-
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
23
“We willen echt wat betekenen voor de bewoners. We doen dit niet voor onszelf!”
Hoe ziet de toekomst van verzorgingstehuizen er uit als ouderen straks langer zelfstandig thuis moeten blijven wonen? Dat is een zaak waar de Centrale Cliëntenraad (CCR) van Zorggroep Meander en de wijkcliëntenraden in 2013 veel over hebben nagedacht. Aanleiding was het landelijke beleid “Scheiden van wonen en zorg”. Dit betekent dat de cliënt in een woonzorgcentrum, dit het verzorgingshuis nieuwe stijl, zelf betaalt voor wonen.
Cliëntenraden in 2013 Voor Cliëntenraden stond 2013 ondermeer in teken van zorg om toekomst verzorgingshuizen
24
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
‘Het is één van de onderwerpen waar de CCR en de wijkcliëntenraden in 2013 mee bezig zijn geweest’, vertellen Roel Withaar en Els Hummel, voorzitter en secretaris van de CCR. ‘Dat zou kunnen leiden tot leegloop bij de verzorgingshuizen. En daar ligt onze zorg.’ Volgens Roel en Els is het gelukkig zo dat het management van Zorggroep Meander de nieuwe situatie zag aankomen en daar tijdig op heeft ingespeeld met het project Wonen Plus, waarin geclusterd wonen wordt geboden met veiligheid, gezelligheid en voorzieningen als voeding en alarmering.
De CCR en de wijkcliëntenraden bestaan uit betrokken vrijwilligers. ‘We zijn heel tevreden dat er bij Zorggroep Meander een open cultuur heerst. We worden gehoord en geïnformeerd waar nodig. De vraag of zij serieus genomen worden, beantwoorden Roel en Els met: ‘Ja, zeker. Daar zijn wij ook heel content mee. We vertegenwoordigen de belangen van de cliënten, en zijn een belangrijk inspraakorgaan binnen Zorggroep Meander. We willen echt wat betekenen voor de bewoners. We doen dit niet voor onszelf!’ Ook in 2014 willen de CCR en de wijkraden mee blijven denken over de toekomst. ‘De financiering wordt dan wel anders geregeld door het scheiden van wonen en zorg, wij blijven onze uiterste best doen om voor elke cliënt een goede plek te garanderen. Dit tegen een goede prijs voor behoorlijke huisvesting, zorg en service.’
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
25
“Dan zie je weer eens wat wij als zorgorganisatie kunnen betekenen wanneer mensen zorg nodig hebben. Inspirerend, hoor!”
Aanpak zelfstandig wonen Zorggroep Meander een voorbeeld voor Espria De manier waarop Zorggroep Meander cliënten helpt bij het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen, is een inspirerend voorbeeld voor Espria, het concern waar Zorggroep Meander toe behoort. Zelf wil Espria het zelfstandig thuis wonen van ouderen nadrukkelijk bevorderen, en de manier waarop Zorggroep Meander dit heeft georganiseerd is een voorbeeld voor de gehele organisatie. Dat betoogt Ludy Geut, lid van de Raad van Commissarissen van Espria, die in 2013 een werkbezoek bracht aan Zorggroep Meander.
26
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
Zorggroep Meander stelt zelf alles in het werk om zo hoog mogelijke kwaliteit te bieden. Maar mocht onverhoopt de aandacht ergens verslappen, dan zijn er controlemechanismen ingebouwd die moeten waarborgen dat overal de best denkbare zorg wordt geboden. Toezicht op - en stimulering van kwaliteit gebeurt ook vanuit het Espria, het concern waar Zorggroep Meander deel van uitmaakt. En daar horen ook werkbezoeken bij. In 2013 bracht de heer Ludy Geut, lid Raad van Commissarissen van Espria, en voorzitter van de RvC Commissie Kwaliteit zo’n werkbezoek aan Zorggroep Meander. ‘Het was voor mezelf heel inspirerend: een mooie gelegenheid om ook met cliënten en medewerkers te spreken. Erg leerzaam! Je ziet dan echt in de praktijk hoe er, zoals in het programma Samen Oud, geïnnoveerd wordt en hoe de samenwerking met andere zorgpartijen goed wordt afgestemd’, zo betoogt de heer Geut. Vorig jaar is besloten om met ingang van 2014 binnen de Raad van Commissarissen ‘aandachtscommissarissen’ te benoemen, zodat het toezicht op de afzonderlijke instellingen die onderdeel zijn van Espria voldoende aandacht krijgt. “We zijn tenslotte niet alleen toezichthouder op het concern, maar ook op
de verschillende onderdelen”. Geut is eersteen zijn collega Barbara Fransen tweede aandachtscommissaris voor Zorggroep Meander. Het werkbezoek in 2013 was in meerdere opzichten zeer nuttig. Niet alleen omdat er een positief beeld ontstond over de kwaliteit, maar ook omdat Geut zag dat Zorggroep Meander een goede invulling heeft gegeven aan de visie van Espria – Handen Thuis – om mensen zo lang mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. ‘Ik vond dat Zorggroep Meander dat heel mooi heeft georganiseerd. Het programma Samen Oud is daarvan een prima invulling. Je merkt ook dat wanneer je met cliënten spreekt, ze hierop heel positief reageren. Het geeft vertrouwen en dat is een zeer goede stimulans om langer thuis te kunnen en willen blijven wonen. Het mooie is dat andere onderdelen van Espria daarvan weer kunnen leren. Dit soort ervaringen wordt ook binnen het concern gedeeld’, aldus Ludy Geut. Geut vindt de werkbezoeken zeer nuttig maar ook leuk om te doen. ‘Dan zie je weer eens in de praktijk wat mensen vinden van de zorg die wij bieden. Ook de mensen die ‘het echte werk doen’ en niet alleen de managers ontmoeten op zo’n dag is erg belangrijk ’, aldus Ludy Geut.
Zorggroep Meander
|
jaarverslag 2013
27
Uitgave: Zorggroep Meander Postbus 76 9640 AB Veendam 0598 – 68 68 68
[email protected] www.zgmeander.nl Tekst: Persbureau Tammeling Foto’s: Jan Buwalda, Marcel de Jong Vormgeving: AlbertsKleve BNO
Delicious
Flickr
Twitter
Retweet
Facebook
MySpace
StumbleUpon
Delicious Digg
correspondentie Postbus 76 Slash Dot 9640 AB Veendam Reddit
telefoon (0598) 68 68 68 Mixx Skype internet Delicious Flickr www.zgmeander.nl
Yahoo
Microsoft
Twitter
Retweet
StumbleUpon
Digg
Skype
Technorati
YouTube
LinkedIn
Google
Google Talk
Netvibes
AOL
ZorggroepMeander ZGMeander
Facebook Technorati Twitter
MySpace
zorggroep-meander Retweet
FriendFeed
YouTube
Slash Dot LinkedIn
Mixx
Facebook
MySpace
StumbleUpon
Digg
SlideShare
Google
Reddit Talk Google
FriendFeed
Slash Dot
Mixx
Skype
Technorati
Yahoo Buzz
Netvibes
Newsvine AOL
SlideShare
Reddit
FriendFeed
YouTube
LinkedIn
MSN
Apple
Yahoo MobileMe
Yahoo Buzz
zorggroepmeander Newsvine
Flickr
vertrouwd en dichtbij