Praktijkleren 1 van 11-11-2013 t/m 31-01-2014
Advies ter verbetering van de saamhorigheid & het leefplezier in Alandsbeek te Leusden Melanie Boerhout & Peeke Hilhorst Studentnummer Melanie Boerhout: 1631255 Studentnummer Peeke Hilhorst: 1633167 HU Amersfoort, Management in de Zorg, GZOA-V2
Stagebegeleiders: Stagedocent:
André de Graaff & Caroline Groot Gerard Vroegindeweij Inleverdatum: 22-01-2014
Inhoudsopgave Inleiding
Blz. 2
Onderzoeksvragen
Blz. 3
Procesverslag
Blz. 4
Verdeling buurten Alandsbeek
Blz. 7
Buurt 1 Verslag buurt 1 Advies buurt 1
Blz. 9 Blz. 12
Buurt 2 Verslag buurt 2 Advies buurt 2
Blz. 14 Blz. 16
Buurt 3 Verslag buurt 3 Advies buurt 3
Blz. 17 Blz. 19
Conclusies
Blz. 20
Nawoord
Blz. 21
Taakverdeling
Blz. 22
Bijlagen Literatuuronderzoek Interviewvragen Uitwerking interviews in Excel
Blz. 23 Blz. 40 Blz. 43
1
Inleiding In blok B van het tweede jaar van de opleiding Management in de Zorg hebben wij (Melanie Boerhout en Peeke Hilhorst) stage gelopen bij Buurkracht Alandsbeek van 11-11-2013 tot en met 31-01-2014. Tijdens onze stage hebben wij een behoefteonderzoek uitgevoerd in de wijk Alandsbeek te Leusden. Door 60 interviews te hebben afgenomen in de wijk zijn wij erachter gekomen of er behoefte is aan een vereniging om de saamhorigheid en het leefplezier in de wijk te verbeteren, en hoe de bewoners dit voor zich zien. Alle uitkomsten hebben we uitgewerkt en geanalyseerd, waarna we een advies hebben geschreven voor de wijk Alandsbeek. Deze stageopdracht is gemaakt in opdracht van André de Graaff en de overige leden van de voorbereidingsgroep van Buurkracht Alandsbeek. De stageopdracht bestaat uit de onderzoeksvragen, een procesverslag, verslagen en adviezen voor de wijk Alandsbeek en de conclusies die hieruit zijn voortgekomen. In de bijlagen vindt u het literatuuronderzoek, de interviewvragen en de uitkomsten van de interviews die zijn uitgewerkt in Excel.
2
Onderzoeksvragen In onze stageperiode hebben wij een behoefteonderzoek uitgevoerd. Wij dienden een adviesrapport te schrijven ter verbetering van de saamhorigheid en het leefplezier in de wijk Alandsbeek te Leusden. Om tot een mooi, onderbouwd advies te kunnen komen hebben wij 60 interviews afgenomen, verspreid over de 743 huizen in de wijk Alandsbeek. De onderzoeksvragen, die overigens ook in de interviews zijn opgenomen, zijn: -
Is er in de wijk Alandsbeek te Leusden behoefte aan een vereniging om de saamhorigheid en het leefplezier in de wijk te verbeteren?
-
Welke activiteiten missen de buurtbewoners? Welke activiteiten zouden de buurtbewoners graag willen zien in de wijk Alandsbeek?
-
Zijn er mensen in de wijk Alandsbeek die lid zouden willen worden van de vereniging Buurkracht Alandsbeek?
De uitkomsten van de interviews staan, net als de interviewvragen, in de bijlagen. Antwoorden op deze onderzoeksvragen zult u vinden in de verslagen en adviezen van de buurten.
3
Procesverslag De opdracht komt voort uit een initiatief van de ‘voorbereidingsgroep’. Dit zijn zeven buurtbewoners uit de wijk Alandsbeek te Leusden die een vereniging aan het oprichten zijn om de behoeften van de buurtbewoners te onderzoeken en hier eventueel op zouden in kunnen spelen. Wij voeren deze opdracht uit voor deze voorbereidingsgroep, waarvoor dit adviesrapport bedoeld is. Het doel van de vereniging is het nastreven van sociale duurzaamheid door de bevordering van onderlinge betrokkenheid in de lokale gemeenschap. De verwachting is dat dankzij de moderne sociale media een ‘community’ realiseerbaar is als vergroot persoonlijk netwerk van buurtbewoners, die zo elkaar onderling gemakkelijker kunnen vinden en bereiken. Door een kleinschalig, eigenstandig en sociaal duurzaam bestel in een daardoor als prettig ervaren buurt wordt, ook onder een zich steeds zakelijker opstellende buitenwereld, het persoonlijk welzijn van de leden bevorderd. Om elkaar persoonlijk te kunnen kennen moet het ledental beperkt en wijkgebonden blijven opdat men elkaar ook als mede-buurtbewoner tegen kan komen. Om een eerste behoeftepeiling uit te voeren, wordt via een aselecte steekproef in de wijk geënquêteerd. De vereniging wil als platform optreden voor de vraag en aanbod van leden ten aanzien van eenvoudige, niet-professionele diensten en informele hulp. Ook wilt de vereniging gemeenschappelijke activiteiten voor leden en hun gezinnen organiseren in de sfeer van vrijetijdsbesteding. Er kan gedacht worden aan sporten, leesclubs, wandel/fietsgroep, excursies naar musea of gewoon een buurtborrel. Maar wellicht is er ook belangstelling voor lotgenotencontacten van werkzoekenden, ZZP’ers of zorgbehoevenden. Voorafgaand aan de enquête hielden wij ons bezig met het maken van het PvA (Plan van Aanpak), het SLP (Stageleerplan) en het literatuuronderzoek. In het Plan van Aanpak hebben wij geprobeerd om de opdracht zo helder mogelijk te formuleren en aan te geven hoe wij in de periode van 10 weken te werk zullen gaan en welke middelen wij hiervoor gebruiken. In de globale planning is duidelijk te zien hoe wij de opdracht hadden verdeeld over deze periode.
4
Week
Activiteiten
46
-
Plan van Aanpak Stageleerplan Woensdag 13 november 2013 vergadering op HU om 12:00 uur met André de Graaff
47
-
Maandag 18 november 2013 intervisiebijeenkomst Literatuuronderzoek Vanaf woensdag 20 november 2013 flyers opvouwen en verspreiden
48
-
Interviews samenstellen Vrijdag 29 november 2013 concept interviewvragen
49
-
Dinsdag 3 december 2013 vergadering om 20:00 uur met voorbereidingsgroep bij Jan de Bruijn thuis, Leusden Woensdag 4 december 2013 start interviews Afname interviews Uitkomsten verwerken
50
-
Afname interviews Uitkomsten verwerken Dinsdag 10 december 2013 tussentijdse evaluatie om 10:30 uur bij André de Graaff thuis, Leusden
51
-
Maandag 16 december 2013 intervisiebijeenkomst Afname interviews Uitkomsten verwerken
2
-
Analyse interviews Rapportage interviews
3
-
Analyse interviews Rapportage interviews
4
-
Dinsdag 21 januari 2014 intervisiebijeenkomst Adviesrapport/projectverslag maken Portfolio aanvullen Eindevaluatie Stagemarkt (school)
-
Adviesrapport/projectverslag maken Assessmentgesprek
5
5
In het Stageleerplan hebben wij onze leerdoelen geformuleerd door middel van de SMARTI-methode. Wij hebben er de afgelopen weken voor gezorgd dat wij deze leerdoelen zouden behalen. In het literatuuronderzoek hebben wij onderzoek gedaan naar wat er in Nederland aan soortgelijke verenigingen bestaan en hoe zij te werk gaan om de saamhorigheid in een wijk te bevorderen. Dit onderzoek bracht ons op nieuwe ideeën om te gebruiken in ons advies en het heeft ons veel inzicht gegeven in hoe dit soort projecten/initiatieven worden verwezenlijkt. Het literatuuronderzoek is te vinden in de bijlagen. Na het literatuuronderzoek zijn wij begonnen aan het samenstellen van de enquête. Wij probeerden de belangrijkste vragen op een rijtje te zetten en vroegen ook de voorbereidingsgroep wat zij de belangrijkste informatie vonden. Hieruit ontstond een vragenlijst van 5 A4’tjes met daarop zo’n 25 vragen. Na het samenstellen van de enquête gingen wij in de wijk Alandsbeek langs de deuren om de enquête als interview af te nemen bij de bewoners. Tijdens het afnemen van de interviews kwamen wij er al gauw achter dat er een aantal vragen op de enquête overbodig waren en wij niet veel konden met de antwoorden hiervan. Deze vragen hebben wij dan ook geschrapt uit de enquête. De eerste interviews duurden al gauw 15 tot 30 minuten, maar na verloop van tijd werd dit steeds korter aangezien wij de belangrijkste vragen eruit wisten te halen en zo de interviews op een snelle manier, maar toch met de juiste informatie, konden afhandelen. Nadat wij ongeveer 50 mondelinge interviews afgenomen hadden en 10 enquêtes via de mail hadden verzameld was het de uitdaging om de uitkomsten hiervan te verwerken en een duidelijk beeld te vormen naar de behoeften van de bewoners uit de wijk Alandsbeek. De interviews hebben wij in Excel verwerkt. De uitwerkingen van de interviews kunt u vinden in de bijlagen. Tijdens de interviews en de uitwerkingen hiervan zijn wij een hoop te weten gekomen over de wijk Alandsbeek. Zo hebben wij bijvoorbeeld de wijk ingedeeld in drie buurten. De drie buurten zijn van een ander type woning en wordt door middel van een fietspad en een sloot ‘gescheiden’. Het laatste onderdeel van onze opdracht is het schrijven van een adviesrapport aan de voorbereidingsgroep zodat zij een activiteitenplan kunnen gaan opstellen en de vereniging daadwerkelijk kunnen gaan lanceren. Omdat wij de wijk in drie buurten hebben verdeeld, schrijven wij voor alle drie de buurten een apart advies. Dit omdat er is gebleken dat de verschillende buurten ook verschillende behoeften hebben. In de volgende drie hoofdstukken hebben wij daarom een verslag en een advies van iedere buurt geschreven. Ook hebben wij in de laatste week van onze stageperiode een presentatie gegeven voor de bewoners uit Alandsbeek die hier geïnteresseerd in waren. In deze presentatie hebben we de uitkomsten van het onderzoek met hun gedeeld en hebben we een brainstorm gehouden om de vereniging Buurkracht Alandsbeek ideeën te geven voor in het activiteitenplan.
6
Verdeling buurten Alandsbeek Tijdens het afnemen van de interviews zijn wij erachter gekomen dat de wijk Alandsbeek is onder te verdelen in drie aparte buurten. Dit zal het lezen en begrijpen van de verslagen en adviezen gemakkelijker maken.
7
Wijk 1 hebben wij zo genoemd aangezien dit allemaal dezelfde type woningen zijn. Wijk 1 (skidaken), in totaal 509 huizen: - Zilverreiger 38 huizen - Gorzen 44 huizen - Parelduiker 39 huizen - Beemden 50 huizen - Goudplevier 50 huizen - Krooneend 25 huizen - Waarden 52 huizen - Kokmeeuw 26 huizen - Rietgors 26 huizen - Karekiet 25 huizen - Grienden 69 huizen - Meerkoet 39 huizen - Waterhoen 26 huizen Wijk 2 hebben wij zo genoemd aangezien dit twee straten zijn die zijn gelegen bij een snackbar genaamd Jacco. Wijk 2 (Jacco), in totaal 55 huizen: - Toermalijn 30 huizen - Lepelaar 25 huizen Wijk 3 hebben wij zo genoemd aangezien alle straatnamen edelstenen zijn. Wijk 3 (edelstenen/vierkante woningen), in totaal 179 huizen: - Travertijn 42 huizen - Melafier 27 huizen - Porfier 18 huizen - Dioriet 18 huizen - Azuriet 38 huizen - Amiant 18 huizen - Alblast 18 huizen -
Totaal aantal huizen: Geïnterviewd in wijk 1: Geïnterviewd in wijk 2: Geïnterviewd in wijk 3:
743, 1 op de 12 huizen geïnterviewd 39 4 17
8
Verslag buurt 1 De eerste buurt van de wijk Alandsbeek is de buurt met de skidakwoningen. In deze buurt hebben wij 39 interviews afgenomen en proberen wij in kaart te brengen wat voor de bewoners van deze buurt de grootste behoeften en/of wensen zijn. Ook geven wij in dit verslag aan welke dingen er opvielen in de buurt. Bij de geïnterviewden in buurt 1 viel het op dat de meeste mensen die in de skidakwoningen wonen, hier al een behoorlijke tijd wonen. Meer dan de helft woont er zelfs al langer dan 15 jaar. Er zijn ook maar weinig mensen die minder dan 5 jaar in Alandsbeek wonen. Dit zorgt ervoor dat bijna iedere bewoner wel weet wat er zoal in de buurt speelt. Wat opviel was dat er veel huishoudens zijn met 2 personen. Gezien het feit dat er veel mensen zijn die al lang in Alandsbeek wonen is door onze interviews af te leiden dat veel kinderen het huis uit zijn gegaan en dat de ouders in Alandsbeek zijn blijven wonen. Tijdens een aantal interviews werd ons verteld dat er vroeger meer kinderen waren in buurt 1 van Alandsbeek. Natuurlijk zijn er nog genoeg kinderen te vinden en blijven er ook nieuwe kinderen komen in deze buurt. Wij vroegen de mensen in buurt 1 om Alandsbeek een cijfer te geven, een cijfer gericht op de leefbaarheid en het leefplezier van de wijk. De cijfers die werden gegeven waren nagenoeg allemaal heel hoog. Met een gemiddelde van een 8 zijn de mensen in buurt 1 over het algemeen zeer gelukkig in Alandsbeek. De voornaamste redenen hiervan zijn onder andere het groene imago van de wijk en de rust die er heerst, door een aantal inwoners zelfs omschreven als een vakantiepark. Het grootste probleem wat wordt aangegeven in de wijk is het gebrek aan parkeerplaatsen. Goed contact met buren wordt bijna door iedereen wel gewaardeerd. In Nederland komen burenruzies regelmatig voor maar hier hebben wij in Alandsbeek gelukkig niks over vernomen. De meeste bewoners van buurt 1 vinden het belangrijk om vooral met hun directe buren goed contact te hebben en zo nu en dan vinden zij het leuk om iets te ondernemen met de straat. Wel blijft het beperkt tot in zijn/haar eigen straat en hebben de meeste bewoners geen behoefte om gezamenlijke dingen te doen met de hele wijk. Er zijn wel mensen die hebben aangegeven het leuk zouden vinden om meer contacten te hebben in de hele wijk maar de behoefte die verder gaat dan buiten hun eigen straat is er schaars. Als het om veiligheid gaat scoort buurt 1 van Alandsbeek zeer hoog. De meeste mensen vinden de buurt dan ook heel veilig. Als het om veiligheid gaat spreken wij niet alleen van criminaliteit, maar ook van verkeer en bijvoorbeeld hondenpoep op straat. Omdat Alandsbeek aan de rand van Leusden ligt komt er alleen bestemmingsverkeer in de wijk. Dit zijn voornamelijk dus bewoners van de wijk zelf die natuurlijk niet door hun eigen wijk zullen scheuren. Hierdoor is het in ieder geval in het verkeer een veilige buurt. Een aantal keren kwam het woord ‘hangjongeren’ aan het licht. De ene bewoner heeft hier meer last van dan de ander maar over het algemeen wordt dit niet als storend ervaren. Ook zijn de klachten over hondenpoep 9
gering en kunnen we daarom zeggen dat buurt 1 heel veilig is en dat iedereen op ieder moment van de dag met een gerust hart over straat kan. Wij hadden in ons literatuuronderzoek een website ontdekt waar bewoners elkaar via een website goederen of diensten konden aanbieden. Hier kunnen ze spullen aan elkaar lenen, maar ook om hulp vragen bij bijvoorbeeld een klus die je niet in je eentje kan uitvoeren. Zo’n website zouden wij graag ook willen invoeren in Alandsbeek. Wij vroegen de bewoners dan ook wat zij van dit idee zouden vinden en of zij hier dan ook gebruik van zouden maken. Meer dan de helft van de ondervraagden zou deze site ook daadwerkelijk gaan gebruiken, een groot deel vond deze site wel een goed idee maar zou het niet zo snel gebruiken. Het kleinste deel vindt de website geen goed idee maar we kunnen wel stellen dat een dergelijke website zeker gebruikt zal gaan worden door de bewoners van buurt 1. Wanneer het gaat over het onderhoud en het gebruik van de ruimte in de wijk (denk hierbij aan de speelveldjes en het groen in de wijk) vroegen wij de mensen of ze het een goed idee zouden vinden als de bewoners dit gezamenlijk zouden gaan onderhouden door bijvoorbeeld gebruik te maken van een groencommisie. Ruim ¾ van de ondervraagden vindt dit een goed idee, zeker omdat de gemeente het onderhoud van de wijk op het laagste niveau heeft gezet vanwege bezuinigingen. Doordat de gemeente nog maar weinig doet en de bewoners het wel belangrijk vinden dat de wijk goed onderhouden wordt is dit dus te omschrijven als een goed idee. Buurkracht Alandsbeek wil graag zorgen dat bewoners kortingen kunnen krijgen bij leveranciers door gezamenlijk inkopen te doen. Wij vroegen de mensen of zij hier baat bij zouden hebben en noemden voornamelijk als voorbeeld het onderhoud van de daken in de wijk, omdat buurt 1 skidaken heeft welke regelmatig (tussen de 10 en 15 jaar) vervangen moeten worden. Het leek ons in ieder geval een mooi plan om hier gezamenlijk met de bewoners een korting voor te bewerkstelligen. Het merendeel van de bewoners was dit met ons eens en zou hier zeker gebruik van willen maken. Niet heel belangrijk maar toch noemenswaardig is het aantal mannen en vrouwen die wij hebben geïnterviewd. Dit waren in buurt 1, 17 mannen en 22 vrouwen. Dit is onbewust toch redelijk in evenwicht, waar wij blij mee zijn omdat er hierdoor toch meer verschillende ideeën ontstaan. Ook lagen de leeftijden mooi uiteen waarbij de leeftijden tussen de 41-50 en 61-70 het meeste voorkwamen. Wij vroegen de ondervraagden of zij eventueel lid zouden willen worden van Buurkracht Alandsbeek, een groot deel (27 van de 39) gaf aan dat zij wel geïnteresseerd waren om hier lid van te worden. Dit is mooi om te weten voor de voorbereidingsgroep zodat zij verder kunnen gaan met de plannen om daadwerkelijk activiteiten van de grond te brengen. Veel mensen uit ‘buurt 1’ van Alandsbeek zouden meer contact willen hebben met de bewoners uit de buurt. Zo zal er gemakkelijk een beroep op de buren kunnen worden gedaan als dit nodig is.
10
Activiteiten die bewoners in deze wijk van Alandsbeek gelukkig zouden maken zijn: - Meer parkeerplaatsen; - Buurt BBQ; - Burendag; - Een enorme zandbak waar kleine kinderen in kunnen spelen en waardoor ouders met elkaar in contact kunnen komen; - Veranderingen aan de huurwoningen; - Het behouden van groenafval stortplaatsen; - Een wijkkrant is erg leuk om te lezen. Vroeger werd deze al verspreid in de wijk. Kinderen konden hier hun eigen ervaringen en verhaaltjes inzetten, wat erg leuk is om te lezen; - Een tweede ingang is een idee wat ons erg is bijgebleven. Is er brand bij de ingang van de wijk, dan kan niemand weg met de auto. Je kan namelijk ook niet met de auto naar een ander gedeelte van Alandsbeek.
11
Advies buurt 1 Uit het verslag van buurt 1 blijkt dat er een aantal dingen zijn waar meerdere mensen behoefte aan hebben. In dit hoofdstuk gaan wij hierop in en geven wij voor de voorbereidingsgroep een indicatie waar zij hun aandacht op moeten vestigen. Niet alleen de genoemde zaken die vaker voorbij zijn gekomen worden aangegeven, maar ook dingen die slechts een enkele keer naar voren kwamen kunnen belangrijk zijn omdat er dan misschien bij andere ook een belletje zal gaan rinkelen. Als mensen aan een activiteit met buren denken, denken zij vaak aan een buurtbarbecue. Een buurtbarbecue wordt door sommige bewoners al georganiseerd en blijkt zich vaak te beperken tot hun eigen straat. Ons advies is om de barbecues in eigen straat op deze manier te blijven behouden, dus door de mensen zelf te laten organiseren. Wel zou het een leuk idee zijn als de voorbereidingsgroep eenmalig, of bij succes eens per jaar, een barbecue zou organiseren voor heel buurt 1. Bewoners van buurt 1 kunnen dan met elkaar een gezellige avond tegemoet zien en straten waar misschien wel nooit een buurtbarbecue is geweest worden hier dan ook bij betrokken. Een aantal straten in buurt 1 organiseren eens per jaar de ‘burendag’. Op deze dag worden er activiteiten georganiseerd voor kinderen en komen de bewoners met elkaar in contact. De organisatie van deze burendag zou door de leden van Buurkracht Alandsbeek opgepakt kunnen worden om hier een mooie invulling aan te kunnen geven voor de gehele buurt. Op dit moment beperkt de burendag zich tot een klein stuk van buurt 1. Buurt 1 van Alandsbeek is een mooie en groene wijk, door veel mensen gezien als een soort vakantiepark. De huizen hebben nagenoeg allemaal een oprit aan het huis waar bewoners hun auto kwijt kunnen. Tijdens de bouw van de wijk werd er rekening mee gehouden dat ieder huis wel een auto zou kunnen hebben. Tegenwoordig zijn er veel gezinnen met twee of in sommige gevallen zelfs drie auto’s. Dit geeft problemen met de parkeergelegenheid. De uitkomsten wezen ons erop dat er veel mensen klagen over te weinig parkeerplekken. Zeker wanneer er iemand op bezoek komt met de auto wordt er vaak ondervonden dat men de auto maar moeilijk kwijt kan. In de buurt is er zeker de mogelijkheid om meer parkeerplekken te plaatsen. Dit kan ten koste gaan van het groen in de wijk maar als hier op een zorgvuldige manier mee om wordt gegaan blijft de buurt ook het groene imago behouden. Wij hebben begrepen dat er eerder overlegd is met de gemeente over het aanleggen van meer parkeerplaatsen, dit werd bijna doorgevoerd maar is er uiteindelijk nooit van gekomen. Ons advies aan de voorbereidingsgroep luidt dan ook dat zij opnieuw met de gemeente in overleg zullen moeten gaan over dit probleem. Zij kunnen hierbij gebruik maken van de uitkomsten van de interviews om ze over de streep te trekken. De buurt heeft een aantal groenafval stortplaatsen. Deze stortplaatsen worden door de mensen als zeer prettig ervaren. Zij kunnen hier hun tuinafval kwijt, waar zij door het vele groen in de buurt natuurlijk veel van hebben. Het lijkt erop dat de gemeente af wilt van deze depots maar dit willen de mensen graag voorkomen. Ons advies is daarom om met Buurkracht Alandsbeek een stokje te steken voor het laten verdwijnen van de groenafvaldepots. 12
In Alandsbeek werd vroeger een wijkkrant verspreid. Dit was een krant waarin nieuws over de wijk te vinden was, maar waar ook tekeningen van kinderen uit de wijk in stonden. Door bewoners een graag gelezen krant. Wij denken dat de wijk Alandsbeek te klein is om hier een eigen krant te laten terugkeren. Een beter idee zou zijn om een vergelijkbare inhoud van de krant maandelijks te laten terugkeren op de website van Alandsbeek. In een tijdperk waarbij de meeste mensen wel een computer, laptop, telefoon of tablet bezitten lijkt ons dit een goed alternatief. Zo kan je in plaats van met de krant, met je tablet op schoot, toch het nieuws en de berichten van Alandsbeek volgen. Voor de voorbereidingsgroep is dit ook een goede strategie om te zorgen dat de website actief blijft en dat de bewoners zich ook kunnen mengen in bijvoorbeeld een forum. Een forum kan voor verschillende doeleinden gebruikt worden. Zo kunnen bewoners met problemen hier hulp vragen, kunnen ZZP’ers hier hun diensten aanbieden, maar kunnen bijvoorbeeld ook discussies worden gevoerd over het bedenken van nieuwe activiteiten voor de vereniging. De website waar bewoners dus spullen van elkaar kunnen lenen etc. zou dus ook voorzien kunnen worden van een forum om dit mogelijk te maken. Een website werd als een goed idee ervaren, een forum zou hier dus mooi bij aansluiten. Buurt 1 van Alandsbeek kent huur- en koopwoningen. Het is van buitenaf duidelijk te zien wat huur- en wat koopwoningen zijn. Bewoners van huurwoningen vinden dat zij maar weinig aan hun woning mogen veranderen. Hierdoor worden sommige huizen wel erg verwaarloosd, wat weer ten koste gaat van het aanzien van de buurt. De voorbereidingsgroep of de vereniging zou contact op kunnen nemen met de huurdersvereniging om met hun in overleg te gaan en een passende oplossing te bedenken. Zij zouden een onderzoek kunnen doen naar de ontevredenheid van haar huurders. Tijdens de afname van onze interviews was er bij een echtpaar de wens om een extra in/uitgang in de buurt aan te brengen. Ze gaven hierbij aan dat het wel eens helemaal uit de hand zou kunnen lopen bij een eventuele brand of een ander noodgeval. Wij raden de voorbereidingsgroep aan om te achterhalen of er meer mensen zijn die dit een bespreekbaar probleem vinden en de gemeente hier over in te lichten en te kijken of hier überhaupt mogelijkheden voor zijn. Ook noemenswaardig vonden wij het idee om een grote zandbak te plaatsen voor kinderen. Een grote zandbak was er al eens eerder en bracht kinderen maar ook jonge ouders met elkaar in contact. Een grote zandbak vergt onderhoud en hier zou Buurkracht Alandsbeek in kunnen bijdragen.
13
Verslag buurt 2 In de tweede buurt van Alandsbeek hebben wij maar een paar interviews afgenomen (4). Dit komt omdat deze buurt maar bestaat uit 2 kleine straten welke volledig afgezonderd zijn van de rest van Alandsbeek. Je bereikt de buurt via een andere ingang en je zal er nooit komen als je er niemand kent. De mensen die wij hier gesproken hebben wonen hier gemiddeld 10 jaar en hebben het hier goed naar hun zin. De 2 straten liggen allebei aan een andere kant waardoor je haast kan zeggen dat het zelfs 2 buurtjes zijn. In de ene straat spraken wij twee mensen welke geen behoefte hadden aan een vereniging als Buurkracht Alandsbeek en in de andere straat waren er twee mensen die het juist een heel goed en leuk idee vonden. Van de 4 adressen waar wij langs geweest zijn waren er twee huishoudens met kinderen. Het viel op dat de mensen hun buurt ook zagen als een aparte buurt, los van de skidak- (wijk 1) en de vierkante woningen (wijk 3). Toch waren er een paar mensen wel geïnteresseerd in het ondernemen van activiteiten met de buurt en de gezamenlijke inkoop van goederen of diensten. De cijfers die de bewoners van deze buurt gaven liggen iets lager als in de overige buurten maar scoren nog wel een 7. Dit heeft vooral te maken met het gebrek aan parkeerruimte. De straat loopt dood en het staat allemaal behoorlijk dicht op elkaar. Voor de rest vinden de bewoners dit een mooie, rustige buurt waarbij men geen last heeft van andere mensen. De geïnterviewden zijn van mening dat hun straat en eventueel de straat aan de overkant (hetzelfde type huizen) bij hun buurt hoort en dat de rest van Alandsbeek een andere buurt is. Er was dan ook maar één persoon die het wel leuk leek om zich te mengen in de activiteiten van de andere kant van Alandsbeek. De mensen die wij hebben gesproken waren meer van het contact met de directe buren en daar hield het verder bij op. Buurt 2 word ervaren als een veilige buurt. Dit komt voornamelijk doordat de straten doodlopen en je er alleen maar komt als je er zelf woont. Wel ligt er tussen de twee straten een parkeerterrein en is er een snackbar gevestigd die tot laat in de avond open is. Dit trekt veel jongeren waar zo nu en dan wel eens geluidsoverlast vandaan komt maar over het algemeen hebben de bewoners er weinig last van. Wanneer het gaat over het onderhoud en het gebruik van de ruimte in de wijk, hebben de bewoners hier weinig mee. Er is weinig groen en er zijn ook geen speeltuintjes in deze buurt. Het groen dat aanwezig is, daar is de gemeente voor verantwoordelijk en zij doen hier dan ook genoeg aan volgens de bewoners. Kortingen bij leveranciers wordt door de bewoners gezien als een mooi plan. Zij hebben al eens eerder met elkaar de daken laten repareren en als dit via Buurkracht Alandsbeek nog goedkoper zou kunnen dan zouden ze hier zeker gebruik van willen maken. 14
De mensen die wij hebben geïnterviewd in deze buurt waren twee mannen en twee vrouwen. De leeftijd van deze mensen lag uiteen van 40 tot 65. Wij vroegen de ondervraagden of zij eventueel lid zouden willen worden van Buurkracht Alandsbeek. Twee van de vier bewoners gaven aan hier wel interesse in te hebben, de andere twee gaven aan geen behoeftes te hebben en ook geen belangstelling te hebben in een dergelijke vereniging. De bewoners van deze wijk konden niet gemakkelijk antwoord geven op de vraag wat zij zoal missen in deze buurt. Meer contact kan altijd goed van pas komen. De ideeën die de bewoners ons hebben gegeven zijn: - Buurt BBQ; - Dorpscafé om mensen te leren kennen, filmhuis, buurtborrels, gluren bij de buren, koffieochtend, sport/wandelactiviteit, bij elkaar eten in verschillende huizen.
15
Advies buurt 2 Buurt 2 is de kleinste buurt van Alandsbeek maar ook hier kwamen een paar dingen naar voren. De bekende buurtbarbecue wordt ook hier in eerste instantie genoemd als activiteit. Omdat deze buurt maar uit twee straten bestaat waarbij eigenlijk beide straten ook nog los van elkaar staan, zou buurkracht Alandsbeek hier misschien een leuke BBQ voor kunnen organiseren in samenwerking met snackbar Jacco, welke tussen de straten in ligt. Een mooi idee uit deze buurt is het creëren van een dorpscafé. Een café waar buren elkaar kunnen ontmoeten voor een drankje of een kop koffie. Misschien is het mogelijk om ergens in de wijk of bij iemand die bijvoorbeeld een soort kroeg in huis heeft, één avond in de week open te zijn voor bewoners van Alandsbeek. Dit idee zou dan naar onze mening betrekking moeten hebben tot de gehele wijk en zich niet moeten beperken tot één van de drie buurten omdat dit dan te kleinschalig zou zijn. Een dorpscafé is wellicht moeilijk te realiseren, je zou eerder denken aan een clubhuis. Een clubhuis in de buurt of wijk zou gebruikt kunnen worden voor diverse activiteiten. Om terug te komen op de behoeften van de bewoners zou een clubhuis dus kunnen dienen als bijvoorbeeld een filmhuis, voor een buurtborrel, koffieochtend, gezamenlijk eten, als verzamelplaats voor wandel/sport activiteiten, noem het maar op. Wij zouden de vereniging daarom willen adviseren om een clubhuis te realiseren voor de gehele wijk Alandsbeek.
16
Verslag buurt 3 De derde buurt van Alandsbeek is de buurt met de vierkante huizen. In deze buurt hebben wij 17 interviews afgenomen en proberen wij in kaart te brengen wat voor de bewoners van deze buurt de grootste behoeften en/of wensen zijn. Ook geven wij in dit verslag aan welke dingen er op vielen in deze buurt van de wijk Alandsbeek. Het merendeel van de ondervraagden uit buurt 3 woont al langer dan 10 jaar in Alandsbeek, meer dan de helft woont er zelfs al langer dan 15 jaar. In de buurt zijn veel mensen waar de kinderen al uit huis zijn maar ook veel gezinnen met kinderen. Het is naar onze mening een gezellige en leuke buurt om je kinderen te laten opgroeien. De mensen zien het gedeelte met de vierkante huizen als hun buurt en vinden dat zij niet bij zowel de golfplaatwoningen (Jacco) als bij de skidakwoningen horen. Dit voornamelijk omdat er een zichtbare scheiding zit tussen deze buurten en er ook een andere weg naar deze buurten leidt. Wat opviel was dat er in deze buurt meer kinderen wonen dan in de overige buurten van Alandsbeek. Ook leek de sfeer in deze buurt een stuk beter. Dit komt volgens ons en volgens de mensen omdat de wijk zo is ingericht dat je elkaar veel ziet en omdat iedere straat doodloopt waardoor je iedereen wel voorbij ziet komen. Ook zijn er een aantal straten waar geen weg doorheen loopt maar alleen een voetpad, waardoor je toch eerst langs alle huizen loopt voordat je bijvoorbeeld in je auto stapt. Wij vroegen de mensen in buurt 3 om Alandsbeek een cijfer te geven, een cijfer gericht op de leefbaarheid en het leefplezier van de wijk. De cijfers die werden gegeven waren net als in de andere buurten allemaal heel hoog, ook hier werd een gemiddelde van een 8 gegeven. De reden hiervan is vooral de sfeer in de buurt die de mensen als zeer prettig ervaren. Het enige wat de mensen minder aanspreekt is het uiterlijk van de buurt, de huizen zijn vierkant en de meeste mensen vinden de huizen lelijk tot aan de voordeur. Van binnen zijn de huizen wel mooi, ruim en uiteraard naar eigen smaak ingericht. In buurt 3 wordt meer gedaan aan activiteiten met buren zoals buurtbarbecues en activiteiten voor kinderen zoals langs de deuren gaan met Sint Maarten. Het contact met de buurt is er groter dan in bijvoorbeeld wijk 1. Dit komt door de indeling van de buurt waarbij mensen meer in een hofje wonen. Contact met buren vinden zij erg belangrijk maar ook hier vinden de mensen dat het bereik van contacten niet verder hoeft te gaan dan hun eigen straat. Ook in buurt 3 hoeven wij ons geen zorgen te maken als het gaat om veiligheid, we hebben niemand gehoord over criminaliteit of andere zaken met betrekking tot de veiligheid. Omdat iedere straat doodloopt komt er weinig verkeer door de straten, behalve bestemmingsverkeer. Kinderen kunnen gerust buiten op straat spelen. Mensen die niks te zoeken hebben in deze buurt zullen hier ook gauw opvallen omdat de meeste mensen wel weten wie er wel en niet in de buurt wonen.
17
Ook in buurt 3 vinden de bewoners het plan van een website een goed idee, zeker omdat in deze tijd iedereen gebruik maakt van het internet en ze hierdoor makkelijker elkaar om hulp kunnen vragen. Zet simpelweg een vraag op de site en de bewoners kunnen wanneer zij inloggen op de site zien of er iemand in de wijk hulp nodig heeft waar zij op kunnen inspelen. Wel vinden de mensen in buurt 3 dat ook dit beperkt moet blijven tot de buurt met de vierkante woningen omdat zij er niet op zitten te wachten om mensen te helpen in de andere buurten. Dit simpelweg omdat zij het zien als een andere buurt. Voor het gemeenschappelijk gebruik en onderhoud van de ruimte in de wijk is in buurt 3 een stuk minder te doen, dit omdat er in deze buurt een heel stuk minder groen te vinden is als in buurt 1. Toch vinden de meeste mensen dat het een goed idee is om gezamenlijk de heggen en andere perkjes te onderhouden. Wanneer iedereen zijn eigen tuin netjes houdt komen ze al een heel eind en is er verder ook weinig aandacht voor nodig in deze buurt. In buurt 3 vinden bijna alle ondervraagden het een goed idee om gezamenlijke inkoop en daarmee het bewerkstelligen van goede inkoopvoorwaarden te krijgen. Zelfs mensen die geen lid willen worden vinden dit toch een goed idee. Dit zou ze misschien alsnog kunnen overtuigen om lid te worden. Ook hier hebben ze namelijk daken die regelmatig aan vervanging toe zijn. De mensen zouden graag willen dat iedereen zijn huis netjes onderhoud met onder andere een lakje verf. Ook in buurt 3 was de verhouding man/vrouw goed verdeeld (7/10). Van de 17 geïnterviewden hebben 11 mensen aangegeven dat zij de plannen van Buurkracht Alandsbeek graag zouden willen volgen. Onder deze mensen lag de leeftijd wel vrij ver uit elkaar maar waren de meeste mensen in de wijk jonger dan 50. Het is toeval dat wij een aantal oudere mensen in de wijk hebben aangetroffen omdat de meeste oorspronkelijke bewoners van deze buurt al zijn vertrokken dan wel overleden. Welke ideeën zijn gegeven door de bewoners in de buurt waar zij gelukkig van zouden worden of wat zij missen in de wijk? - Garagesale, zomeractiviteiten, spelletjes met de feestdagen, straatfeest. - Buurt BBQ. - Beter onderhoud in de wijk, meer parkeerplaatsen. - Koffieochtend, hondenuitlaatservice. - Er zou vroeger een buurtcentrum komen met een supermarkt en verschillende winkeltjes. Dit is door bezuinigingen niet doorgegaan, maar het zal de mensen in de buurt erg gelukkig maken. Voor de wat jongere mensen om gezellig te kunnen winkelen, maar ook voor de ouderen om heerlijk een wandeling te kunnen maken.
18
Advies buurt 3 Buurt 3 kent vanzelfsprekend ook het fenomeen ‘buurtbarbecue’. Ook hier worden deze barbecues vaak ieder jaar gehouden met bewoners onderling in eigen straat. Ook hier zou Buurkracht Alandsbeek een barbecue kunnen organiseren voor de gehele buurt. Een buurtbarbecue organiseren kan het imago van Buurkracht Alandsbeek ten goede doen en het zou tevens als een soort reclame kunnen dienen. Omdat de indeling van buurt 3 verschilt van de overige buurten zijn er ook andere mogelijkheden. Een garagesale is daar één van. Doordat de garages allemaal op dezelfde hoogte aan de straat zitten zou het in deze buurt leuk zijn om een garagesale te organiseren. Dit idee komt overwaaien uit de naastgelegen wijk, de eurowoningen. Het is een makkelijk te realiseren activiteit die erg leuk kan zijn en mensen zeker met elkaar in contact zal brengen. Omdat er veel kinderen in deze buurt wonen is het een goed idee om wat meer activiteiten voor kinderen te organiseren. Dit is voor de kinderen leuk en ouders komen hierdoor ook meer met elkaar in contact. Je zou kunnen denken aan activiteiten in thema’s zoals Haloween. Als er een plek zou zijn waar de kinderen gezamenlijk kunnen knutselen aan hun lampionnen en ‘s avonds van deur tot deur kunnen gaan dan heb je al een mooie activiteit te pakken. In de wijk zijn een aantal mensen die hebben aangegeven het fijn te zouden vinden als er zo nu en dan iemand zou zijn om de hond uit te kunnen laten omdat zij hier soms geen tijd voor zouden hebben. Een hondenuitlaatservice zou hier een leuk initiatief zijn. Ons idee zou zijn om via de site te kunnen aangeven dat je graag hulp van iemand zou willen met het uitlaten van je hond. Hiervoor is het wel belangrijk dat de site goed bezocht wordt. Hier zou zo nu en dan wat reclame voor gemaakt kunnen worden om dit soort wensen in vervulling te kunnen brengen. Er zou vroeger sprake van zijn dat er een buurtcentrum zou komen met winkeltjes en een supermarkt. Dit is toen niet doorgegaan. We merken dat veel mensen hier toch op hadden gehoopt. Als Buurkracht Alandsbeek veel leden op de been krijgt, dan zou het een idee kunnen zijn om hier een vervolg aan te geven.
19
Conclusies Er zijn een aantal conclusies die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen. Ten eerste zijn wij erachter gekomen dat de wijk Alandsbeek onder te verdelen is in drie verschillende buurten. Dit komt vooral door het type woning en doordat de buurten, zoals wij deze hebben genoemd, ver van elkaar afliggen. Daarom hebben wij ook drie aparte verslagen en adviezen gemaakt. Uit het onderzoek is gebleken dat 40 van de 60 ondervraagden het een goed idee vindt als Buurkracht Alandsbeek wordt opgericht. Aangezien er 743 woningen zijn in Alandsbeek, is er een grote kans dat dit een succes kan gaan worden. Als laatste zullen wij de activiteiten en ideeën van de bewoners nog eens op een rijtje zetten: Hele buurt - Een website aanmaken voor iedereen uit Alandsbeek inclusief een forum, maar men elkaar om hulp kan vragen. - Een huis huren en deze als verzamelpunt gebruiken voor onder andere; Clubhuis Filmhuis Buurtborrel Koffieochtend Gezamenlijk eten Verzamelplaats voor sport- en/of wandelactiviteiten Plek voor het gezamenlijk knutselen voor kinderen - Buurtcentrum Buurt 1 - Een buurtbarbecue organiseren. - Een burendag organiseren. - Er voor zorgen dat er meer parkeerplekken komen. - Het behouden van de groenafvaldepots. - Een wijkkrant opstarten. - Contact opnemen met de huurdersvereniging. - Een extra in- of uitgang in de buurt. - Een grote zandbak plaatsen voor de kinderen en het contact met ouders. Buurt 2 - Een buurtbarbecue organiseren. - Een dorpscafé/bij iemand thuis een kroeg creëren. Buurt 3 - Een buurtbarbecue organiseren. - Kinderactiviteiten organiseren voor de kinderen. - Het opstarten van een hondenuitlaatservice. 20
Nawoord Wij hebben met veel plezier stage gelopen bij Buurkracht Alandsbeek. Voor het eerst hebben wij in deze opleiding zelfstandig aan een opdracht moeten werken, wat ons beiden goed is bevallen. Op de communicatie en de werkwijze van anderen is niets aan te merken, alles is vlekkeloos verlopen. Graag willen wij nog een aantal mensen bedanken voor deze stage en hun inzet (ook bij het helpen van onze opdracht en activiteiten): - André de Graaff - Caroline Groot - Jan de Bruijn - Hans Acherman - André Dijkshoorn - Kitty Ockhuijsen
21
Taakverdeling Voorblad
Melanie
Inhoudsopgave
Melanie
Inleiding
Melanie
Onderzoeksvragen
Peeke & Melanie
Procesverslag
Peeke
Verdeling buurten Alandsbeek
Melanie
Buurt 1 Verslag buurt 1 Advies buurt 1
Peeke & Melanie Peeke
Buurt 2 Verslag buurt 2 Advies buurt 2
Peeke & Melanie Peeke
Buurt 3 Verslag buurt 3 Advies buurt 3
Peeke & Melanie Peeke
Conclusies
Melanie
Nawoord
Melanie
Bijlagen Literatuuronderzoek Interviewvragen Uitwerking interviews Excel
Peeke & Melanie Peeke & Melanie Melanie
Spellingscontrole Opmaak + in één document zetten
Melanie Melanie
22
Bijlage Literatuuronderzoek Inhoudsopgave Inleiding Cijfers algemeen Vergrijzing Eenzaamheid en kwetsbaarheid Veiligheid Zorg Gezondheidsmonitor Buurkracht Alandsbeek Soortgelijke verenigingen Votulast Rotterdam-Zuid Hof der toekomst (Kattenbroek, Amersfoort) Groenstichting Rozendaal ‘Eurowoningen’ StadsdorpZuid Amsterdam Buurtactiviteiten/mogelijkheden Buurtactiviteiten Buurtinitiatieven Conclusie Literatuurlijst
23
Inleiding Mensen raken emotioneel betrokken bij hun omgeving: plaatsen krijgen betekenis in de persoonlijke, sociale en culturele momenten die zich er afspelen. Hoewel de binding met plekken centraal staat, is de voornaamste reden voor binding met de buurt: familie en vrienden. Wat houdt het begrip ‘je thuis voelen’ in? Wij denken hierbij aan positieve ervaringen: mensen voelen zich thuis, in de zin van bijvoorbeeld prettig, vertrouwd en veilig, op zekere plekken in de buurt. Mensen definiëren wie ze zijn aan de hand van betekenissen die ze ontlenen aan bepaalde plekken. Plaatsidentiteit beantwoordt de vraag ‘Wie ben ik?’ met de vraag ‘Waar ben ik?’ of ‘Met welke plekken ben ik verbonden?’. Met andere woorden: waar voel ik mij thuis? Verschillende redenen waarom bewoners zich op een plek thuis voelen zijn: 1. Persoonlijk (zich vertrouwd voelen in de omgeving). 2. Familie in de buurt of omgeving. 3. Vrienden in de buurt of omgeving (vriendschappelijke omgang met buren). 4. Verbondenheid met de gemeenschap (aantrekkelijke levensstijl, actieve buurt). 5. Werkzaam in de buurt (thuiswerken, werkt voor organisatie in de buurt). 6. Bezit in de buurt (eigenwoningbezit, winkel of bedrijf in de buurt). (Graaf, 2009) Waarom is het belangrijk dat mensen zich thuis voelen in hun eigen leefomgeving? Zoals net al is omschreven is het belangrijk dat mensen zich thuis voelen in hun eigen leefomgeving, zodat ze zich veilig en vertrouwd voelen. Wij willen er door middel van het behoefteonderzoek achter komen of dit ook het geval is bij de bewoners van de wijk Alandsbeek. Zo niet, wat kunnen wij hier dan aan doen?
24
Cijfers algemeen Vergrijzing -
Nederland telde in 2012 ruim 2,7 miljoen 65-plussers (16% van de totale bevolking), waarvan bijna 686.000 80-plussers. Dit aantal zal de komende jaren blijven stijgen. In 2060 is 26% van de bevolking 65+, dat zijn 4,7 miljoen mensen. (Bron: CBS)
-
Rond 2050 is 10% van de bevolking 80-plusser. (Bron: CBS)
-
In 2013 zijn er 2 miljoen huishoudens van 65-plussers. (Bron: CBS)
-
De levensverwachting bij geboorte blijft toenemen. Mannen worden gemiddeld 78,1 en vrouwen 82,0 jaar. (Bron: CBS)
-
Het aandeel ouderen onder de niet-Westerse allochtone bevolking stijgt eveneens snel; van 4% in 2012 tot 22% in 2060. In 2040 bedraagt het aantal nietWesterse allochtonen ongeveer 520.000 ouderen. De grootste groep ouderen bestaat uit Surinamers, gevolgd door Turken, Marokkanen en Antilianen. (Bron: CBS)
-
Bijna één op de vijf Nederlanders is met pensioen (Bron: CBS, juli 2012). In 2011 waren er meer dan 3 miljoen mensen met pensioen. In het jaar 2000 lag het aantal op zo'n 2,4 miljoen, 15 procent van de totale bevolking.
-
De gemiddelde pensioenleeftijd is gestegen van 61 jaar in 2006 naar 63,6 jaar in 2012 (Bron: CBS, januari 2013).
-
Van alle gepensioneerden verblijven 50.000 personen in het buitenland (Bron: CBS, juli 2012).
(Ouderenfonds, 2013) Door de vergrijzing in Nederland zijn er steeds meer ouderen die zich eenzaam voelen. Met een buurtcoöperatie in Alandsbeek zouden wij er in ieder geval voor kunnen zorgen dat er in deze wijk geen eenzame ouderen voorkomen. Eenzaamheid en kwetsbaarheid -
25 % van de 65-plussers loopt extra risico op gezondheidsproblemen, opname in een tehuis of overlijden. Deze groep kwetsbare ouderen neemt de komende twintig jaar toe van zevenhonderdduizend tot een miljoen. (Bron: SCP 2011)
-
Ongeveer 30% van de Nederlanders is eenzaam. (Bron: Nationaal Kompas, RIVM)
-
Bepaalde groepen lopen een verhoogd risico, zoals chronisch zieken, gehandicapten, ouderen, allochtonen, mantelzorgers, dak- en thuislozen en alleenstaanden.
-
Van de ruim 2,6 miljoen 65-plussers voelen bijna 800.000 mensen zich eenzaam. 4% Van de 65-plussers, meer dan 100.000 mensen, voelen zich ernstig tot uiterst eenzaam. (Bron: onderzoek TNS/NIPO, november 2008).
25
-
Er zijn meer dan 4,1 miljoen 55-plussers. Hiervan voelt meer dan 1 miljoen zich eenzaam. Van hen zijn 200.000 extreem eenzaam, zij hebben slechts een keer in de maand een sociaal contact. (Bron: onderzoek TNS/NIPO, november 2008).
-
Eenzaamheid verhoogt je bloeddruk, stressniveau en het risico op een depressie. Daarmee zijn deze gevoelens even slecht voor je gezondheid als roken of overgewicht. Vooral bij ouderen kan eenzaamheid gevaarlijk zijn, omdat zij meestal een zwakker gestel hebben. (Bron: onderzoek Professor Cacioppo, Universiteit van Chicago, mei 2009)
-
Van alle 65-plussers woont ongeveer 52% alleen en van alle 75-plussers ongeveer 64,6%. Het meest eenzaam zijn alleenwonende ouderen die gescheiden zijn en weinig sociale relaties hebben. (Bron: SBS Statline, per 1 januari 2009)
-
6,8% van de bewoners (meer dan 10.000 ouderen) in zorginstellingen krijgt nooit bezoek (Bron: Vilans 2007).
-
1 op de 5 bewoners komt minder dan eens per maand buiten.
-
20% (420.000 ouderen) van de ouderen viert Kerst en Oud en Nieuw niet. Ruim 200.000 ouderen (10 % van de ouderen) in Nederland zitten tijdens de feestdagen zonder bezoek. (Interview-NSS)
-
Zelf actief blijven en bijvoorbeeld vrijwilligerswerk doen of deelnemen aan (laagdrempelige) activiteiten vermindert eenzaamheid en de kans op sociaal isolement (prof. Jenny Gierveld, VU Amsterdam, 2009)
-
Geschat wordt dat 15% van alle 65-plussers kwetsbaar is (medisch coördinatiecentrum Omnes, 2006). Dit wil zeggen dat ze leven met met ernstige ziekten en lichamelijke of psychische beperkingen.
(Ouderenfonds, 2013) Bovenstaande cijfers hebben weer betrekking op ouderen. Dit komt doordat er voornamelijk bij ouderen eenzaamheid voorkomt. Familie die niet naar ze omkijkt vanwege een druk leven, overleden vrienden en kennis, etc. Niet alleen bij ouderen komt eenzaamheid voor. Zo toont een onderzoek van het Rode Kruis aan dat 34% van de kinderen en tieners zich wel eens eenzaam voelt. Eenzaamheid wil niet meteen zeggen dat iemand geen contact heeft met anderen. Het kan ook zijn dat iemand bepaalde relaties met anderen mist.
26
De oorzaken van eenzaamheid bij kinderen zijn divers. Een aantal veelvoorkomende factoren zijn: - Sociale factoren Eenzaamheid is in dit geval het gevolg van een snelle sociale verandering in het leven van een kind, door bijvoorbeeld een nieuwe school waar het kind niemand kent. - Ontwikkelings- en psychologische factoren Een voorbeeld hiervan is een opgroeiend kind dat zich niet geaccepteerd voelt door ouders of docenten. Het kan ook zijn dat een kind zich tijdens de ontwikkeling niet hecht aan zijn/haar ouders. - Situationele factoren Soms heeft eenzaamheid te maken met de situatie waarin iemand verkeert. Denk aan een kind wiens ouders gaan scheiden. Hoort het kind nu bij de vader of de moeder? Veiligheid -
Bijna 20% van de 65-plussers voelt zich vaak (4,1%) tot wel eens (15,8%) onveilig in de eigen buurt. (Bron: Veiligheidsmonitor Rijk, 2008)
-
92% van de vrouwen en 71% van de mannen boven de 65 jaar is bang om 's avonds de deur open te doen. De helft van hen gaat minder vaak naar buiten door gevoelens van onveiligheid.
-
Van alle dodelijke ongevallen onder ouderen vindt 80% plaats in de privésfeer.
-
Ruim een kwart van de slachtoffers van een privé-ongeval die op een spoedeisende hulpafdeling wordt behandeld, is 55 jaar of ouder. Van de overledenen na een privéongeval is het aandeel 55-plussers 86%.
-
Jaarlijks komen 2.100 55-plussers om door een privé-ongeval. Op de spoedeisende hulpafdelingen van ziekenhuizen komen elk jaar 130.000 55-plussers terecht die een val hebben gemaakt; bij 43.000 55-plussers is het letsel zo ernstig dat ze moeten worden opgenomen. (Bron: Consument en Veiligheid, 2009)
-
Aan de deur worden onder ouderen jaarlijks 125.000 pogingen tot oplichting gedaan. 1/5 van de pogingen lukt. (Bron: Motivaction, 2005)
(Ouderenfonds, 2013) Voor ouderen is de veiligheid in hun eigen woonwijk erg belangrijk om het plezier in de wijk te vergroten. Voor kinderen en ouders is dit natuurlijk ook erg belangrijk. Wanneer ouders hun leefomgeving niet als veilig zullen ervaren zullen zij hun kinderen minder snel buiten de deur laten spelen, waardoor zij minder in contact komen met andere kinderen.
27
Zorg -
Tussen 2006 en 2030 zal de vraag naar zorg toenemen met 34%. Dit is minder dan de groei van het aantal 65-plussers. Een verklaring hiervoor is dat de ouderen van morgen over het algemeen voor hun zorg minder snel aankloppen bij de overheid. (Bron: SCP, november 2007)
-
De vraag naar verblijf in een verpleeg- of verzorgingstehuis zal tot 2030 groeien met 40%, de vraag naar thuiszorg met 32%. Deze groei wordt voornamelijk veroorzaakt door de vergrijzing. (Bron: SCP, november 2007)
-
Het feitelijk gebruik van verpleeg- en verzorgingshuiszorg is lager dan de vraag, omdat veel ouderen ervoor kiezen om langer zelfstandig te blijven wonen met hulp van thuiszorg. (Bron: SCP, november 2007)
-
Ruim 15% van de 85-plussers is ernstig depressief. Bij driekwart van hen wordt de depressie niet herkend, waardoor behandeling achterwege blijft. 40% van de 55 plussers is 6 tot 8 jaar na de behandeling overleden aan de gevolgen van de depressie.
-
Meer dan 140.000 ouderen met ernstige beperkingen moeten het zonder zorg stellen.
-
In de leeftijdsgroep 75-84 jaar heeft ongeveer 75% langdurige lichamelijke beperkingen (SCP).
(Ouderenfonds, 2013) Voor buurtbewoners is het erg belangrijk dat er goede zorg zal zijn. Vooral ouders kunnen bij voldoende zorg langer thuis blijven wonen in hun eigen leefomgeving. In een buurtcoöperatie zouden vrijwilligers zich in kunnen zetten om in hun eigen woonwijk zorg te bieden aan mensen die daar behoefte aan hebben. Onder dit kopje zou ook de kinderoppas geplaatst kunnen worden. Ouders zouden niet voldoende geld kunnen hebben voor de kinderopvang of weinig tijd kunnen hebben door een drukke baan. Willen zij toch graag dat hun kinderen in hun eigen woonwijk blijven, dan zou de coöperatie ervoor kunnen zorgen dat er onderling een oppas kan worden geregeld. Denk bijvoorbeeld aan het verblijven bij vriendjes/vriendinnetjes in de buurt. Gezondheidsmonitor -
Het grootste deel van de gezondheidsproblemen bij de senioren wordt veroorzaakt door psychische of psychosociale problemen en verlies van zelfredzaamheid.
-
Bijna een derde van de respondenten geeft aan (zeer) vaak op één of meer terreinen zorgen of problemen te ervaren. Meestal gaat het om het verlies van een dierbaar persoon, de gezondheid of toekomst.
-
Veel senioren in Leusden hebben chronische aandoeningen, lichamelijke problemen en/of psychische problemen. Een belangrijk deel van deze problemen is te voorkomen door preventie.
-
Preventie moet vooral gericht zijn op het vergroten van de bewustwording.
28
-
Bijna de helft van de senioren in Leusden heeft last van eenzaamheid, depressie en angststoornissen. 6% voelt zich ernstig tot zeer ernstig eenzaam. Er dient dan ook meer aandacht te zijn voor de preventie van psychosociale problemen.
-
Het blijkt dat één op de drie senioren in Leusden onvoldoende buiten komt. Onder deze groep komt depressie en eenzaamheid vaker voor dan onder de senioren die dagelijks wel een half uur buiten komen.
-
20% van de senioren ervaart belemmeringen om deel te nemen aan activiteiten buitenshuis.
-
Opvallend is dat ongeveer 40% van de senioren niet weet waar ze een aantal voorzieningen kunnen aanvragen. Een actieve benadering bij het investeren in meer bekendheid van bestaande voorzieningen.
-
13% van de senioren wenst een aanpassing in de woning om zichzelf beter te kunnen redden (meestal toilet en douche). 25% wil binnen 5 jaar verhuizen vanwege geschiktheid van de woning voor ouderen. 90% van de ouderen in Leusden woont in een woning die niet speciaal is bedoeld voor ouderen.
(Gezondheidsmonitor, 2008)
29
Buurkracht Alandsbeek Buurkracht Alandsbeek is een nieuw burgerinitiatief. De coöperatie is recent ontstaan vanuit de wens om de samenhorigheid in de wijk Alandsbeek in Leusden te bevorderen en zodoende het leefplezier te vergroten. De gedachte is dat buurtbewoners zelf goede ideeën hebben over hoe de leefbaarheid in de buurt verbeterd zou kunnen worden. Buurkracht Alandsbeek maakt reeds bestaande sociale netwerken in de wijk transparanter, groter en is laagdrempelig voor alle buurtbewoners om aan te sluiten. Alle geregistreerde bewoners van de wijk Alandsbeek kunnen lid worden van Buurkracht Alandsbeek. De coöperatie bestaat dus uit de wijkbewoners en zij
bepalen dan ook zelf hoe Buurkracht Alandsbeek verder vorm wordt gegeven. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan activiteiten in de wijk; zoals een buurtborrel, een ZZP-ontbijt of een BBQ, een fiets- of wandelclub, een lees- of kookclub. Elkaar helpen; denk aan spullen lenen, de hond uitlaten, boodschappen doen of incidentele kinderopvang. Maar ook het gemeenschappelijk gebruik en onderhoud van de ruimte in de wijk; de speeltuinen- en veldjes. Een andere optie is natuurlijk gezamenlijk inkopen doen en daarmee het bewerkstelligen van goede inkoopvoorwaarden waaronder kortingen bij klusbedrijven, tuinonderhoud, zorg- en welzijnsinstellingen of bijvoorbeeld bij leveranciers van zonnepanelen.
30
Soortgelijke verenigingen Votulast Mooie website van een buurtcoöperatie: http://buurtcooperatievotulast.nl. De Buurtcoöperatie zet zich in om vraag en aanbod, door particulieren, ZZP’ers (zelfstandige zonder personeel) en MKB’ers (kleine en middelgrote ondernemingen), bij elkaar te brengen. De vindbaarheid van mensen in de wijk wordt vergroot door middel van onder andere deze website. Iemand die bijvoorbeeld een boekhouder of een webdesigner nodig heeft, ziet in één oogopslag of deze in de buurt aanwezig zijn. Diensten, producten (verkoop en verhuur) en lokale initiatieven krijgen binnen de buurtcoöperatie een podium. Daarnaast zijn ook de woningcorporatie, zorg- en welzijnsinstellingen en de gemeente betrokken bij de ontwikkeling en de uitrol in de wijk. Je hebt de mogelijkheid om, geheel kosteloos, een profiel op deze website aan te maken en daarop jouw vraag of aanbod te plaatsen. (Votulast, 2013) Rotterdam-Zuid In sommige wijken in steden of krimpregio's van Rotterdam-Zuid is de leefbaarheid niet goed. Er zijn bijvoorbeeld problemen rond wonen, werken en veiligheid. Die gebieden krijgen extra aandacht van de Rijksoverheid om achterstanden op te lossen. Want iedereen moet kunnen wonen in een veilige, gezonde en aangename omgeving. Bewoners betrekken bij hun buurt en plaatselijk initiatief staat daarbij voorop. Bijvoorbeeld door inspraak bij veiligheidsproblemen en het organiseren van activiteiten zoals huiswerkbegeleiding. Bewoners kunnen zich onder andere inzetten voor ontwikkeling en uitvoering van wijkplannen. (Rijksoverheid, 2013) Hof der toekomst (Kattenbroek, Amersfoort) Een ‘buurt’ van huizen welke een cirkel vormen genaamd ‘hof der toekomst’ gelegen in Kattenbroek, Amersfoort, biedt bewoners een goede leefbaarheid door gezamenlijke dingen te doen en door veel met elkaar in contact te komen. De bewoners kunnen gebruik maken van een aantal gemeenschappelijke ruimten en voorzieningen. Deze bestaan uit een rond gebouw in de tuin binnen de ring, ‘de Binnenhof’, en enkele kleinere ruimten in het woongebouw zelf. Daarnaast is er een gemeenschappelijke tuin, zowel binnen als buiten de ring van woningen. Het gebouw in de tuin bevat een grote en een kleine zaal voor gezamenlijke activiteiten, een keuken, een bar, een werkplaats, opbergruimten, toiletten en een hal. In de gemeenschappelijke ruimten van het woongebouw zijn een eetkeuken, een wasruimte (alle woningen hebben ook een wasmachine-aansluiting), een kantoor, logeerkamers, een meditatieruimte, een grote ruimte die onder andere voor yogaoefeningen wordt gebruikt, toiletten en een badkamer aanwezig. Verspreid over het woongebouw zijn nog drie ruimten die gebruikt worden als gemeenschappelijke berging. Verschillende ruimten kunnen ook voor privégebruik (zoals feesten of cursussen) worden gereserveerd. Ieder huishouden van de Woonvorm van de Toekomst betaalt voor de gemeenschappelijke ruimten en voorzieningen een maandelijkse bijdrage. Deze bestaat uit een vaste bijdrage per huishouden voor de huur van de 31
gemeenschappelijke ruimten (ca. €42,-) en een inkomensafhankelijk deel per volwassen gebruik(st)er voor inrichtings- en verenigingskosten (variërend van €5,tot maximaal ca. €20,-). Hierdoor wordt aan het solidariteits-idee gestalte gegeven. (Woonvorm, 2013) Groenstichting Rozendaal ‘Eurowoningen’ Al meer dan 40 jaar het unieke karakter van deze wijk. Het bijzondere woonconcept, dat met de bouw van onze wijk in de zeventiger jaren hoge ogen gooide, blijkt nog steeds te werken. Het woonconcept waarin bewoners zelf de verantwoordelijkheid krijgen voor een aantal voorzieningen in hun wijk, blijkt een positieve invloed te hebben op het leefklimaat. Deze wijk heeft eerder de uitstraling van een vakantiepark dan van een woonwijk. Oorspronkelijk heette het plan Europarkstad Leusden. De straatnamen verwijzen daarom naar allerlei Europese landstreken. Het oorspronkelijke plan was overigens veelomvattender. Dat blijkt ook uit het feit dat de alfabetische benaming van de pleinen niet verder gaat dan de H van Henegouwen. De Eurowoningen zijn gebaseerd op experimenten met lucifersdoosjes. Na de Tweede Wereldoorlog werd er vooral functioneel gebouwd. Om snel in de grote behoefte aan woningen te voorzien werden veel rijtjeshuizen in rechte blokken geplaatst. Eind jaren vijftig kwam een groep architecten in verzet tegen deze aanpak. Zij zagen meer mogelijkheden om de ruimte efficiënt te benutten. (Rozendaal, 2013) StadsdorpZuid (Amsterdam) StadsdorpZuid bevordert betrouwbare dienstverlening, op maat en tegen lage kosten. Naarmate het ledental groeit kunnen voordelige contracten worden gesloten met aanbieders. Voorbeelden: - Werkzaamheden met kwaliteit door schilders, loodgieters, andere vaklieden en klussers; - Advies bij de aanschaf van elektronica en hulp bij technische problemen; - Thuishulp en wijkverpleging door een klein vast team in plaats van ‘elke keer onbekende’; - Lekker en gezond eten buiten de deur (‘senior hours’ bij restaurants in de buurt). De kwaliteit van uitgevoerde werkzaamheden door deze aanbieders, hun kookkunst en dergelijke wordt door StadsdorpZuid regelmatig geëvalueerd. De resultaten hiervan vinden de leden terug in een kwaliteitsscore. Leden van StadsdorpZuid krijgen nu al leuke kortingen. Op vertoon van hun ledenpas krijgen ze nu al korting bij diverse aanbieders, bijvoorbeeld bij PC Rider computerhulp (onder andere geen voorrijdkosten). Ook cateraars geven leden kortingen. Als u lid bent kunt u de details op het ledengedeelte nalezen.
32
Modern nabuurschap: Naast bemiddeling voor diensten tegen betaling bevordert Stadsdorp modern nabuurschap. - Wat u zelf kunt en wilt bijdragen; - Op door u gewenste momenten; - Dus niet vast en voor altijd; - Voor andere leden en soms voor derden in de buurt. Voorbeelden: - Vervoer, gepland en lastminute (binnen grenzen); - Eenvoudige hulp bij gebruik elektronica (computer, mobieltje, dvd, etc.); - Hulp bij lastige administratieve zaken; - Hulp bij boodschappen doen en het bereiden van maaltijden thuis; - Uitlaten en/of eten geven van huisdieren bij afwezigheid baasje; - Op huis passen bij afwezigheid bewoner en voor de post zorgen; - Reparateurs en bezorgers opvangen bij afwezigheid; - Ondersteuning bij bezoek aan huisarts, specialist of ziekenhuis; - Samen een ommetje doen of wandeling maken; - Voorlichting van allerlei contracten om tot een voordeligere combinatie te komen. Leden vormen kringen Een al langer lopende activiteit in dit kader is de vorming van kringen om samen interessante en/of leuke dingen te doen. Enkele doortastende leden zijn al in het begin van het bestaan een filmkring gestart. Inmiddels telt de kring ruim 20 leden. Het vormen van kringen is aanstekelijk want na de filmkring werden diverse kringen opgericht door de leden onder elkaar. (StadsdorpZuid, 2013)
33
Buurtactiviteiten/mogelijkheden Te veel mensen hebben te weinig contact met andere mensen in hun buurt. Dit is jammer, want hoe meer mensen je kent in je buurt, hoe meer je je thuis voelt. Wanneer er op de site van Alandsbeek de mogelijkheid bestond om goederen of diensten aan te bieden en te vragen zou er een mooi platform zijn om elkaar als bewoners tegemoet te komen. Hieronder staan diverse categorieën weergegeven welke onder andere op de site zouden kunnen worden gevraagd of aangeboden. Computerhulp Wanneer iemand in de wijk hulp nodig heeft met bijvoorbeeld het aansluiten van de tv of computer dan zouden zij dit kunnen aangeven via de site van de coöperatie en kunnen anderen wanneer zij dit zien en hier wel verstand van hebben de buren te hulp schieten. Vooral voor ouderen wordt het tegenwoordig door de snelle ontwikkeling steeds ingewikkelder om met elektronische apparaten om te gaan. Het kan dus zeer aangenaam voor ze zijn als mensen uit eigen omgeving ze hierbij zouden helpen. Klusjes om en in het huis Het is vaak handig als je tijdens het klussen met meerdere handen te werk kan gaan. Zo kan bijvoorbeeld bij timmerwerk iemand helpen om iets vast te houden. Het komt vaak voor dat er klussen zijn die niet alleen gedaan kunnen worden. Door mensen in de buurt meer met elkaar te laten klussen, kan het klussen om het huis al snel veel gezelliger zijn en sneller kunnen worden bewerkstelligd. Zijn de buren druk bezig met timmeren, erger je dan niet aan het geluid maar ga eens kijken of je een handje kan helpen. Te leen Bespaar geld en kom in contact met uw medebewoners door niet alles maar nieuw te kopen maar door te lenen. Wilt u de heg snoeien maar heeft u geen heggenschaar, plaats een oproep op de website van Alandsbeek (indien dit mogelijk wordt) met hetgeen wat u nodig heeft en geef de kans aan uw buren om u tegemoet te komen. Kunst Zijn er kunstenaars in de buurt aanwezig die voor u een mooie muurschildering of schilderij kunnen maken voor een mooie prijs? Kunstenaars kunnen via de coöperatie reclame maken voor hun werken of wellicht schilderart activiteiten organiseren. Eten/koken Ben jij goed in koken en vind je het leuk om jou gerechten te delen met bewoners van uw leefomgeving? Verzorg kooklessen voor buurtbewoners. Ben jij alleenstaand en het zat om altijd maar voor jezelf te koken, zoek dan mensen bij jou in de buurt om bijvoorbeeld samen mee te eten. Een leuk voorbeeld is de site www.thuisafgehaald.nl, hier kunnen mensen die graag koken hun kookkunsten delen met mensen in eigen buurt.
34
Feesten/partijen Geef je een feestje maar heb je bijvoorbeeld geen apparatuur, probeer dit te lenen bij de bewoners van uw wijk. Ook een buurtborrel kan erg goed zijn voor het leefklimaat. Wanneer er meerdere bewoners zijn die zich zouden willen inzetten voor bijvoorbeeld een buurt BBQ, zal deze eerder worden gerealiseerd. Een mogelijkheid is dat je op de site van de coöperatie aangeeft dat je graag een buurt BBQ zou willen organiseren en dat je graag hulp van andere bewoners zou willen krijgen. Therapie Plaatselijke therapeuten zouden hun diensten kunnen aanbieden aan de bewoners van de wijk. Wel wordt er dan aan de therapeuten gevraagd om de bewoners van hun wijk een korting aan te bieden om het idee van een vereniging in stand te houden en niet alleen diensten aan te bieden om aan cliënten te willen komen. Wellness Massages, gezichtsbehandelingen of andere wellnessbehandelingen kunnen door middel van de coöperatie ook worden aangeboden aan bewoners van eigen wijk. Wanneer zoveel mogelijk diensten binnen de wijk ook daadwerkelijk uit eigen wijk komen, zullen de mensen elkaar automatisch beter leren kennen en zo ook het leefklimaat bevorderen. Muziekles Bent u muzikaal en wil je dit graag met buurtbewoners delen? Dan kunt u misschien zangles of les geven met een bepaald instrument. Op deze manier kunnen ook bewoners met dezelfde hobby’s of interesses elkaar vinden. Wanneer u binnen gitaar speelt zal dit niet gauw opvallen bij uw medebewoners maar via de coöperatie zou dit in de toekomst misschien wel een mooi duo of bandje opleveren. Te huur Wanneer u spullen heeft die u niet graag zomaar uitleent maar wel zou willen verhuren zoals uw auto als u op vakantie bent of een garage waar u niks mee doet, zou u deze kunnen verhuren aan bewoners in uw wijk. Internet Bent u grafisch ingesteld en kunt u een website maken of bijvoorbeeld iemand helpen een webstore op te zetten, dan kunt u uw diensten aanbieden via de buurtcoöperatie om bewoners van uw woonwijk te helpen. Administratie Bent u boekhouder en wilt u graag uw diensten aanbieden bij bewoners van uw eigen wijk dan kan dit via de coöperatie worden aangeboden. Bewoners zien dan dat er bij hun in de buurt iemand is die hun boekhouding zou kunnen doen en ervaren dit misschien als prettig wanneer een bekend gezicht dit voor ze zou doen. Te koop Heeft u iets waar u niks meer mee doet, wilt u wat spullen kwijt of gewoon simpelweg wat extra geld verdienen? Zet uw spullen te koop via de website van Alandsbeek om uw buren tegemoet te komen. Het idee is eigenlijk hetzelfde als www.marktplaats.nl maar dan alleen voor de mensen bij u in de buurt.
35
Cursussen Niet alleen cursussen voor koken, maar alle cursussen die u maar wilt delen met uw buurtbewoners kunt u weergeven. Bent u bijvoorbeeld goed in een bepaalde sport en zou u voor de kinderen een clinic willen verzorgen zou ook dit goed zijn voor het leefklimaat van de wijk. Huiswerkhulp Heeft u kinderen die extra begeleiding nodig hebben bij het maken van huiswerk en zijn er in de buurt mensen die hier graag een handje bij zouden willen helpen? Via de buurtcoöperatie kunnen deze met elkaar in contact worden gebracht. Buurtinitiatieven Kortingen bij leveranciers voor bijvoorbeeld zonnepanelen. Wanneer u lid zou zijn van de vereniging dan kunt u kortingen krijgen op bijvoorbeeld zonnepanelen om zo een energiezuinige wijk te creëren en met elkaar te helpen aan de verbetering van het milieu. In de verschillende jaargetijde zouden ook activiteiten georganiseerd kunnen worden met betrekking tot de gelegenheid die zich op dat moment speelt zoals bijvoorbeeld Pasen. Organiseer voor de kinderen in de buurt een ochtend of middag waarbij zij paaseieren gaan zoeken of eieren gaan schilderen. Halloween zou ook voor kinderen een leuke bezigheid kunnen zijn. Door met de kinderen uit de buurt te knutselen aan bijvoorbeeld lampionnen leren kinderen elkaar kennen en komen ook de betrokkenen ouders met elkaar in contact. Wat je in veel wijken ziet is een buurtrommelmarkt. Eén keer per jaar worden overbodige of eigen gemaakte spullen verkocht op de buurtrommelmarkt en kan dit een erg gezellige middag opleveren. Zo hebben ze bijvoorbeeld bij de eurowoningen, eens per jaar een ‘garagesale’. Gluren bij de buren, misschien kent u het? Een programma op tv waarbij mensen een kijkje nemen in de huizen en tuinen van hun buren waardoor zij een beeld krijgen van hoe zij leven. Veel buurtbewoners hebben vaak geen idee wat voor een persoonlijkheden en leefstijl hun buurtbewoners hebben. Door dit soort activiteiten komen buren dichter bij elkaar. Een groencommisie in een buurt waarbij bewoners gezamenlijk zorgen voor het onderhoud van de perkjes en veldjes in de buurt kan er ook voor zorgen dat bewoners samen de handen uit de mouwen steken.
36
Conclusie De verzorgingsstaat zoals wij die kennen is mede door de toenemende vergrijzing en de crisis onbetaalbaar geworden. De kreet die tegenwoordig populair is, is dat men door de verzorgingsmaatschappij te afhankelijk werd en dat er nu een beroep wordt gedaan op het probleemoplossend vermogen van onze samenleving, maar het is natuurlijk niet meer of minder dan een bezuinigingsmaatregel. (Infonu, 2013) De voorbereidingsgroep wilt graag een onderzoek starten om erachter te komen hoe het is gesteld met de buurt Alandsbeek. Is er in de buurt Alandsbeek behoefte aan vrijwillige hulp? Zijn er buurtbewoners die in staat zijn om vrijwillige hulp aan te bieden? Zouden er verbeteringen doorgevoerd kunnen worden met betrekking tot de buurt Alandsbeek? De gedachte is dat buurtbewoners zelf goede ideeën hebben over hoe de leefbaarheid in de buurt nog beter kan worden. Buurkracht Alandsbeek maakt reeds bestaande sociale netwerken in de wijk transparanter, groter en is laagdrempelig voor alle buurtbewoners om aan te sluiten. Alle geregistreerde bewoners van de wijk Alandsbeek kunnen lid worden van Buurkracht Alandsbeek. De coöperatie bestaat dus uit de wijkbewoners en zij bepalen dan ook zelf hoe Buurkracht Alandsbeek verder vorm wordt geven. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan activiteiten in de wijk; zoals een buurtborrel, een ZZP-ontbijt of een BBQ, een fiets- of wandelclub, een lees- of kookclub. Elkaar helpen; denk aan spullen lenen, de hond uitlaten, boodschap doen of incidentele kinderopvang. Maar ook het gemeenschappelijk gebruik en onderhoud van de ruimte in de wijk; de speeltuin- en veldjes maar wellicht wordt er wel een Buurgroentetuin gestart. En een andere optie is natuurlijk gezamenlijk inkopen en daarmee het bewerkstelligen van goede inkoopvoorwaarden waaronder kortingen bij klusbedrijven, tuinonderhoud, zorg- en welzijnsinstellingen of bijvoorbeeld bij leveranciers van zonnepanelen. Door een website op te starten waar mensen vrijwillige hulp aan kunnen bieden of kunnen vragen, worden de sociale contacten verbeterd en draagt dit bij aan de samenhorigheid in de wijk. (Alandsbeek, 2013) Wij willen ervoor zorgen dat mensen dit niet als een verplichting zien maar dat zij hier vrijwillig aan willen werken om de buurt te verbeteren (sociale duurzaamheid). Wij zien werken aan sociale duurzaamheid als het installeren (en beheren) van processen, die openheid, flexibiliteit en continuïteit in zich hebben. Zie het dus niet als project met een begin en een eind. Het installeren van processen betekent dat een sociale investering niet alleen een kortzichtig rendement moet hebben, maar duurzame resultaten en effecten moet leveren. Een resultaat dat zichzelf in stand kan 37
houden en mee kan groeien met veranderende wensen en behoeften in de gemeenschap. Dergelijke processen dragen bij aan solidariteit, onderlinge verbondenheid, gezamenlijke verantwoordelijkheid, de leefkwaliteit en het gevoel van veiligheid. Dit zijn geen te verwezenlijken doelen, maar idealen waar je naar kan streven. Je kan er moeilijk een punt achter zetten. Sociale duurzaamheid richt zich op zulke idealen. Daarom is het ook een continu proces. Met als doel het versterken van relaties tussen mensen. (Liebrand, 2011)
38
Literatuurlijst Alandsbeek, B. (2013, november 20). Dichtbij. Opgeroepen op november 29, 2013, van Nieuw burgerinitiatief: Buurkracht Alandsbeek: http://www.dichtbij.nl/eemland/regionaal-nieuws/artikel/3199857/buurkracht-inalandsbeek.aspx Gezondheidsmonitor. (2008). Gezondsheidsmonitor Senioren 2007. Leusden: Gemeenterapport Leusden. Graaf, P. v. (2009). Thuis voelen in de buurt: een opgave voor stedelijke vernieuwing. Opgeroepen op november 22, 2013, van Nicis: nicis.platform31.nl/dsresource?objectid=207423 Infonu. (2013, september 18). Van verzorgingsmaatschappij naar participatiemaatschappij. Opgeroepen op november 2013, 14, van Info nu: http://mens-en-samenleving.infonu.nl/politiek/91737-van-verzorgingsmaatschappijnaar-participatiemaatschappij.html Liebrand, F. (2011, januari 19). Virtual community Duurzame Randstad. Opgeroepen op november 29, 2013, van Sociale duurzaamheid is een nieuwe manier van kijken: http://duurzamerandstad.nl/2011/01/sociale-duurzaamheid-is-een-nieuwe-maniervan-kijken/ Ouderenfonds, N. (2013). Nationaal ouderenfonds. Opgeroepen op november 29, 2013, van Feiten en cijfers: http://www.ouderenfonds.nl/wie_zijn_we/organisatie/feiten_en_cijfers Rijksoverheid. (2013). Rijksoverheid. Opgeroepen op november 29, 2013, van Nationaal programma Rotterdam-Zuid: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/leefbaarheid/nationaal-programmarotterdam-zuid Rozendaal. (2013, september 6). Groenstichting Rozendaal. Opgeroepen op november 29, 2013, van Groenstichting Rozendaal: http://www.groenstichtingrozendaal.nl/ StadsdorpZuid. (2013). StadsdorpZuid. Opgeroepen op november 29, 2013, van StadsdorpZuid: http://www.stadsdorpzuid.nl/ Votulast, B. (2013). Samen leven, werken en wonen in Votulast. Opgeroepen op november 29, 2013, van Buurtcoöperatie Votulast: http://buurtcooperatievotulast.nl/ Woonvorm. (2013). Woonvorm van de toekomst. Opgeroepen op november 29, 2013, van Woonvorm van de toekomst: http://wvdt.nl/
39
Bijlage Interviewvragen Introductie: Wie zijn wij? Wat doen wij? Bent u op de hoogte van Buurkracht Alandsbeek? Bent u bereid om mee te werken aan ons interview? Aantal jaren in Alandsbeek: o minder dan 5 o 5-10 o 11-15 o meer dan 15 Huishouden (aantal personen): o 1 o 2 o 3 o 4 of meer Cijfer Alandsbeek _____ Kunt u een uitleg geven waarom u dit cijfer heeft gegeven? Hoe zou u tot een hoger cijfer kunnen komen? Inclusief omschrijving Alandsbeek. __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ Heeft u veel contact met uw buren en- of andere bewoners van Alandsbeek? o Ja o Nee __________________________________________________________ __________________________________________________________ Wat zou u gelukkig maken in de wijk Alandsbeek? __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ 40
Veiligheid in Alandsbeek: o Helemaal niet veilig o Niet veilig o Veilig o Heel veilig Waarom heeft u voor het antwoord van de vorige vraag gekozen, wat is er wel of niet veilig? __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ Wat zou u vinden van een website waar iedereen uit Alandsbeek zijn of haar producten of diensten kan aanbieden of vragen, waardoor bewoners elkaar te hulp kunnen schieten? o geen goed idee, ik zou dit niet gebruiken o goed idee, maar ik zou het niet gebruiken o goed idee, ik zou hier gebruik van maken Eventueel antwoord 1 of 2 bij de vorige vraag; Waarom zou u geen gebruik maken van de website? __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ Wat mist u zelf aan activiteiten in de buurt? Aan wat voor activiteiten zou u mee willen doen? __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________ Vindt u het gemeenschappelijk gebruik en onderhoud van de ruimte in de wijk een goed idee? o Ja o Nee, want __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________
41
Heeft u baat bij de gezamenlijke inkoop en daarmee het bewerkstelligen van goede inkoopvoorwaarden? (kortingen bij klusbedrijven, tuinonderhoud, leveranciers van zonnepanelen) o Ja, zoals ______________________________________________________ ______________________________________________________ o Nee, want ______________________________________________________ ______________________________________________________ Buurkracht Alandsbeek zet zich in om de samenhorigheid en het leefplezier te vergroten, zou u lid willen worden van deze organisatie en daarbij meewerken om ideeën om te zetten in daden? o Ja o Nee, want ______________________________________________________ ______________________________________________________ Geslacht: o Man o Vrouw Leeftijd: o Jonger dan 20 o 20-30 o 31-40 o 41-50 o 51-60 o 61-70 o 70+ Woonadres & eventueel emailadres: __________________________________________________________ __________________________________________________________ __________________________________________________________
42
Bijlage Uitwerking interviews Excel 1. Aantal jaren in Alandsbeek Antwoord minder dan 5 5 t/m 10 11 t/m 15 meer dan 15
Aantal 3 10 17 30
Aantal jaren in Alandsbeek 40 30 20 10 0 minder dan 5
5 t/m 10
11 t/m 15
meer dan 15
2. Huishouden (aantal personen) Antwoord
Aantal 7 24 14 15
1 2 3 4 of meer
Huishouden (aantal personen) 30 25 20 15 10 5 0 1
2
3
4 of meer
43
3. Cijfer Alandsbeek Antwoord 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Aantal 0 0 0 0 1 7 14 27 9 2
Cijfer Alandsbeek 30 25 20 15 10 5 0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
4. Vindt u het belangrijk om goed contact te hebben met de buren? Antwoord Ja, alleen directe buren Ja, in de straat Ja, in de hele wijk Nee
Aantal 21 32 4 3
Vindt u het belangrijk om goed contact te hebben met uw buren? 40 30 20 10 0 Ja, alleen directe Ja, in de straat buren
Ja, in de hele wijk
Nee
44
5. Ziet u de Lepelaar en de Toermalijn als een eigen buurt, afgezonderd van Alandsbeek? Antwoord Ja, het is een eigen buurt Nee, het hoort wel bij Alandsbeek
Aantal 3 1
Ziet u de Lepelaar en de Toermalijn als een eigen buurt? 4 3 2 1 0 Ja, het is een eigen buurt
Nee, het hoort wel bij Alandsbeek
6. Heeft u veel contact met uw buren en/of andere bewoners van Alandsbeek? Antwoord Ja Nee
Aantal 47 13
Heeft u veel contact met uw buren en/of andere bewoners van Alandsbeek? 60 40 20 0 Ja
Nee
45
7. Veiligheid in Alandsbeek Antwoord Helemaal niet veilig Niet veilig Veilig Heel veilig
Aantal 0 3 20 37
Veiligheid in Alandsbeek 40 30 20 10 0 Helemaal niet veilig
Niet veilig
Veilig
Heel veilig
8. Wat zou u vinden van een website waar iedereen uit Alandsbeek zijn of haar producten of diensten kan aanbieden of vragen, waardoor bewoners elkaar te hulp kunnen schieten? Antwoord Geen goed idee, ik zou dit niet gebruiken Goed idee, maar ik zou het niet gebruiken Goed idee, ik zou hier gebruik van maken
Aantal 11 19 30
Wat vindt u van een website? 40 30 20 10 0 Geen goed idee, ik zou Goed idee, maar ik Goed idee, ik zou hier dit niet gebruiken zou het niet gebruiken gebruik van maken
46
9. Vindt u het gemeenschappelijk gebruik en onderhoud van de ruimte in de wijk een goed idee? Antwoord Ja Nee
Aantal 42 18
Vindt u het gemeenschappelijk gebruik en onderhoud van de ruimte in de wijk een goed idee? 60 40 20 0 Ja
Nee
10. Heeft u baat bij de gezamenlijke inkoop en daarmee het bewerkstelligen van goede inkoopvoorwaarden? Antwoord Ja Nee
Aantal 48 12 Heeft u baat bij de gezamenlijke inkoop en daarmee het bewerkstelligen van goede inkoopvoorwaarden?
100 50 0 Ja
Nee
47
11. Man/Vrouw Antwoord Man Vrouw
Aantal 26 34
Man/Vrouw 40 30 20 10 0 Man
Vrouw
12. Zou u lid willen worden van Buurkracht Alandsbeek? Antwoord Ja Nee
Aantal 40 20
Zou u lid willen worden van Buurkracht Alandsbeek? 50 40 30 20 10 0 Ja
Nee
48
13. Leeftijd Antwoord Jonger dan 20 20-30 31-40 41-50 51-60 61-70 70+
Aantal 0 3 10 17 12 13 5
Leeftijd 20 15 10 5 0 Jonger dan 20
20-30
31-40
41-50
51-60
61-70
70+
49
