Examen VMBO-BB
2015 gedurende 225 minuten
landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt open teelten CSPE BB
Naam kandidaat ____________________________
Kandidaatnummer ____________
Bij dit examen hoort een digitaal bestand.
Dit examen bestaat uit 11 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 70 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden.
PB-0901-b-15-1-o
Situatieschets Je werkt bij een witlofteeltbedrijf.
Je begint met een voorbereidende opdracht: Je zoekt een paar verschillende rassen uit met behulp van de computer. Je berekent en bestelt een hoeveelheid zaad. Je berekent een hoeveelheid gewasbeschermingsmiddel. Je
maakt ook een praktijkopdracht: Je maakt een perceel klaar en zaait witlofzaad op ruggen. Je dekt een rug af met folie. Je zet witlofpennen op voor de trek van witlof.
In
een tweede zitting maak je onderdeel C: Je bekijkt de groeiresultaten. Je maakt drie schaaltjes met witlofkroppen. Je kijkt terug op je werk.
Bij dit examen maak je twee minitoetsen.
PB-0901-b-15-1-o
2 / 12
lees verder ►►►
Onderdeel A
voorbereiden
tijdsduur ongeveer 45 minuten
In dit onderdeel kies je twee witlofrassen. Je berekent hoeveel witlofzaden je nodig hebt en je bestelt ze. Je berekent hoeveel gewasbeschermingsmiddel je nodig hebt en je maakt een minitoets.
Voor dit onderdeel heb je het bestand start_witlof.htm nodig. De examinator vertelt je waar je het bestand kunt vinden. 2p
1
Zoek twee witlofrassen. Het eerste ras moet aan de volgende eisen voldoen: vroege trek minder dan 135 groeidagen Welk ras kies je? Geef hierbij een reden die anders is dan de twee eisen die hierboven al staan. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. Het tweede ras moet aan de volgende eisen voldoen: late trek tolerant tegen een aantal schimmelziekten Welk ras kies je? ..................................................................................................................
PB-0901-b-15-1-o
3 / 12
lees verder ►►►
5p
2
Bestelling Het bedrijf wil 3 ha van het witlofras Jadore telen. De zaaitijd is begin mei. Je gaat uit van de maximale hoeveelheid zaden. Hoeveel zaden moet je bestellen? Schrijf de berekening op. .................................................................................................................. .................................................................................................................. Bestel de juiste hoeveelheid zaad. Vul het contactformulier op de website in. Je gaat in week 18 zaaien. Vul je naam en kandidaatnummer in. Vul je adresgegevens en je e-mailadres in. Vul het vraagveld in. Druk het bestand af en lever het in bij de examinator.
Gewasbescherming Safari is een middel tegen onkruiden. Een aantal witlofrassen zijn safaritolerant. Toepassen van Safari bij deze rassen kan tijdens alle ontwikkelingsstadia.
De dosering is 20 gram/ha. Herhaling na 5 dagen met 15 gram/ha.
2p
3
Hoeveel Safari heb je nodig om de 3 ha een volledige gewasbescherming te geven? Schrijf de berekening op. ........................................................................................................................................
.................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................
12p
4
Maak de minitoets bij opdracht 4.
PB-0901-b-15-1-o
4 / 12
lees verder ►►►
Onderdeel B tijdsduur ongeveer 105 minuten
In dit onderdeel ga je witlof zaaien op ruggen. Een van de ruggen dek je af. Je maakt een oplossing met een gewasbeschermingsmiddel, je gaat witlofpennen dompelen en een teelt opzetten voor de trek van witlof.
Voor de eerste opdracht van dit onderdeel heb je nodig: pootlijn, piketten en hamer duimstok of rolmaat handaanaarder bats, hak of hark handzaaimachine handleiding witlofzaad afdekfolie steeketiket watervaste stift
PB-0901-b-15-1-o
5 / 12
lees verder ►►►
8p
5
Witlof zaaien op ruggen Zet een perceel uit van 2,00 m x 1,50 m. Maak twee ruggen in de lengte van het perceel met een hart-op-hartafstand van 50 cm.
10 cm
maaiveld
20 cm
50 cm
Begin met de handaanaarder. Gebruik een bats, hak of hark om de ruggen hoger te maken. Druk de rug aan de bovenkant stevig aan, zodat die kant afgeplat is. De rug moet ± 20 cm hoog zijn.
Laat je werk beoordelen door de examinator.
Stel de zaaimachine in: zaaidiepte ± 1 cm. Zaai met de handzaaimachine witlofzaad op de rug.
Laat je werk beoordelen door de examinator.
Dek één rug af met afdekfolie en leg het vast. Zet aan het begin van een rug een steeketiket met je naam, de naam van het gewas en de datum.
Geef een reden om de grond af te dekken. Verklaar je antwoord.
........................................................................................................................................
.................................................................................................................. ..................................................................................................................
PB-0901-b-15-1-o
6 / 12
lees verder ►►►
Voor de tweede opdracht van dit onderdeel heb je nodig: 30 witlofpennen plastic handschoenen emmer met 5 liter water calciumchloride weegschaal roerstok 1 grote pot potgrond gieter met broeskop 1 emmer water 2 plaketiketten 9p
6
Witlofpennen opzetten Je gaat de witlofpennen dompelen in een oplossing van water met calciumchloride. Calciumchloride beschermt de plant tegen ziektes en bevordert de kwaliteit van het lof. Op het etiket staat dat bij dompelen van witlofpennen per liter water 30 gram calciumchloride nodig is. Je gaat de witlofpennen dompelen in een emmer met 5 liter water. Hoeveel gram calciumchloride heb je nodig? Schrijf de berekening op. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. Laat je hoeveelheid uitgerekende calciumchloride beoordelen door de examinator.
PB-0901-b-15-1-o
7 / 12
lees verder ►►►
De teelt opzetten voor de trek van witlof.
kraag
witlofpennen in potgrond
witlofpennen in water
Maak de oplossing met calciumchloride. Denk aan je handschoenen. Doe een laag potgrond in de grote pot, zó dat de kragen van de witlofpennen net boven de rand van de pot uitkomen. Dompel 15 witlofpennen helemaal onder in de oplossing. Zet ze netjes tegen elkaar in de grote pot. Vul de grote pot aan met potgrond tot net onder de kragen van de witlofpennen. Geef voorzichtig water met een gieter met broeskop.
Dompel de andere pennen op dezelfde manier en zet ze in de emmer. Vul de emmer met water tot maximaal de helft.
Laat je werk beoordelen door de examinator en vraag waar je je pot en emmer weg kunt zetten.
PB-0901-b-15-1-o
Plak een etiket met je naam op de pot en op de emmer. Zet de pot en de emmer weg.
8 / 12
lees verder ►►►
Onderdeel C tijdsduur ongeveer 75 minuten
In dit onderdeel bekijk je de groeiresultaten van het witlof dat je gezaaid hebt en van de witloftrek. Je oogst je eigen witlofkroppen en je maakt een aantal schaaltjes met witlof klaar voor aflevering. Je kijkt terug op je werk en je maakt een minitoets.
Voor dit onderdeel heb je nodig: bodemthermometer je eigen pot en emmer met witlof mes duimstok of rolmaat weegschaal 3 schaaltjes folie plaketiketten krat of doos 3p
7
Groeiresultaten van het gezaaide witlof Verwijder het afdekfolie van de rug. Meet de temperatuur van de grond in het midden van de rug op ongeveer 10 cm diepte. Geef je antwoord in één decimaal.
afgedekt: ……… °C
niet afgedekt: ……… °C
Vergelijk de opkomst van het witlof op de twee ruggen met elkaar. Op welke rug is het witlof het meest gegroeid?
..................................................................................................................
Wat zou in deze situatie de oorzaak van het verschil (kunnen) zijn? Verklaar je antwoord.
.................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................
PB-0901-b-15-1-o
9 / 12
lees verder ►►►
7p
8
Groeiresultaten van de witlofpennen Haal uit de pot en de emmer elk een witlofkrop die gemiddeld ontwikkeld is. Breek de krop af of trek de krop samen met de pen voorzichtig uit de emmer en breek dan de krop af. Snijd de onderkant van de krop netjes af.
Beoordeel de kroppen en vul de tabel in.
ziekte of plaag aanwezig
grote pot met potgrond
emmer met water
ja / nee*
ja / nee*
kroplengte (cm) kropgewicht (gram) pitlengte* (cm) * omcirkel het juiste antwoord
pitlengte
Bij welke teeltwijze is de witlofkrop die jij beoordeeld hebt het best ontwikkeld? Gebruik de gegevens uit de tabel. Verklaar je antwoord. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. PB-0901-b-15-1-o
10 / 12
lees verder ►►►
8p
9
Witlof oogsten en klaarmaken voor aflevering Let op: Bij deze opdracht word je ook beoordeeld op werktempo. Meld bij de examinator wanneer je begint en wanneer je klaar bent. Als je het oogsten, schoonmaken en verpakken van de kroppen binnen 15 minuten uitvoert, krijg je het maximumaantal punten voor werktempo.
Oogst je eigen witlof. Zorg ervoor dat de kroppen droog blijven. Maak de witlofkroppen schoon door de buitenste bladeren die niet schoon zijn te verwijderen. Maak 3 schaaltjes met elk 4 uniforme kroppen. Weeg de schaaltjes en plak op elk schaaltje een etiket met je naam en het gewicht. Doe de overige kroppen in een krat of doos.
In een witlofteeltbedrijf worden ook op deze manier schaaltjes gemaakt. Wat gebeurt er met de schaaltjes witlof die op een bedrijf worden klaargemaakt? .................................................................................................................. ..................................................................................................................
PB-0901-b-15-1-o
11 / 12
lees verder ►►►
2p
10
Terugkijken Je hebt witlof geoogst en klaargemaakt voor aflevering. In het schema staan hierover drie beoordelingspunten. Beoordeel jezelf. Gebruik hierbij één van de volgende cijfers: 2 goed 1 gedeeltelijk goed 0 slecht of niet gedaan Geef een toelichting bij elke beoordeling.
beoordelingspunt
cijfer
toelichting
Ik heb de witlofkroppen geoogst zonder kroppen te beschadigen.
.............................................................. .............................................................. .............................................................. .............................................................. ..............................................................
Ik heb de witlofkroppen die geteeld zijn op potgrond en die geteeld zijn op water duidelijk gescheiden gehouden.
.............................................................. .............................................................. .............................................................. .............................................................. ..............................................................
Het is gelukt om 3 schaaltjes met elk 4 uniforme kroppen te maken.
.............................................................. .............................................................. .............................................................. .............................................................. ..............................................................
12p
11
Maak de minitoets bij opdracht 11.
PB-0901-b-15-1-o
12 / 12
lees verdereinde ►►►
