landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt gesloten teelten CSPE BB

Examen VMBO-BB

2016 gedurende 220 minuten

landbouw en natuurlijke omgeving plantenteelt gesloten teelten CSPE BB

Naam kandidaat ____________________________

Kandidaatnummer ____________

Bij dit examen horen digitale bestanden.

Dit examen bestaat uit 13 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 68 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden.

PB-0911-b-16-1-o

Situatieschets Je werkt bij een bedrijf dat zomerbloemen teelt. Het adres van het bedrijf is: Veen 8, 6821 AB Grondwijk.

Tijdens de eerste zitting voer je de volgende opdrachten uit: − een rassenkeuze maken − vragen over de teelt van zomerbloemen beantwoorden − een communicatieopdracht maken: zomerbloemen bestellen − een minitoets maken − twee zaaitrays maken − zomerbloemen planten en bemesten Tijdens de tweede zitting voer je de volgende opdrachten uit: − een zaaitray inboeten − terugkijken op het inboeten − de groeiresultaten van de zomerbloemen vergelijken − een rekenopdracht voor een hoeveelheid sierkolen maken − een minitoets maken

PB-0911-b-16-1-o

2 / 12

lees verder ►►►

Onderdeel A tijdsduur ongeveer 60 minuten Voor dit onderdeel heb je nodig: − het bestand zomerbloemen.pdf − het bestand e-mail.docm

Je werkt op een bedrijf waar zomerbloemen worden geteeld. Het bedrijf wil twee soorten zomerbloemen gaan telen die samen gedurende een lange tijd dagelijks op de veiling geleverd kunnen worden. De zomerbloemen moeten aan de volgende eisen voldoen: − De teelt is in de kas. − Er moet van half maart tot half december dagelijks geoogst kunnen worden. − De teelt kan zonder belichting. − De twee soorten zijn niet gevoelig voor Fusarium of Botrytis. − De twee soorten bloeien wit.

2p

1

Welke twee zomerbloemen uit de folder voldoen aan de eisen? zomerbloem: .............................................................................................. zomerbloem: ..............................................................................................

PB-0911-b-16-1-o

3 / 12

lees verder ►►►

In de algemene informatie in de folder over zomerbloemen staat dat licht een belangrijke groeifactor is voor de meeste zomerbloemen. Te veel licht (instraling) kan ervoor zorgen dat de temperatuur te hoog oploopt.

2p

2

Wat kan een gevolg zijn van een te hoge temperatuur door instraling? .................................................................................................................. .................................................................................................................. Geef een maatregel die een teler kan nemen om te hoge instraling tegen te gaan. .................................................................................................................. ..................................................................................................................

3p

3

Bestel de zomerbloemen. − Open het bestand e-mail.docm. − Vul je naam en kandidaatnummer in. − Vul het e-mailadres [email protected] in en een passend onderwerp. − Bestel 30 trays zomerbloemen van een soort dat je gekozen hebt bij opdracht 1. − Geef in de tekst aan dat de trays in de eerste week van juni op het zomerbloemenbedrijf bezorgd moeten worden. − Sluit af met je eigen naam. − Print de e-mail en lever de afdruk in bij de examinator.

12p

4

Maak de minitoets bij opdracht 4.

PB-0911-b-16-1-o

4 / 12

lees verder ►►►

Onderdeel B tijdsduur ongeveer 80 minuten

In dit onderdeel ga je twee zaaitrays maken en plant je zomerbloemen op een perceel en in een container. Voor dit onderdeel heb je nodig: − 2 zaaitrays − potgrond − zand − een maatbeker − zomerbloemenzaad − een zeef − een plantenspuit − 2 steeketiketten − een watervaste stift − − − − − − − − − − − − − 5p

5

een hark gaas 4 staanders 38 zomerbloemen een plantschepje een emmer 5 gram kalksalpeter een maatbeker van 1 liter een gieter met broeskop 2 containers van 5 liter potgrond 4 steeketiketten een watervaste stift

Maak twee zaaitrays. − Maak een zaaigrond in de verhouding potgrond : zand van 3 : 1. − Vul de zaaitrays met dit mengsel. − Leg in elk vakje een zaadje. − Zorg dat het zaad goed contact heeft met de ondergrond. Laat je werk beoordelen door de examinator. − − −

PB-0911-b-16-1-o

Dek de zaden af. Zet in beide zaaitrays een steeketiket met je naam, de naam van het gewas en de datum. Zet de zaaitrays op de aangewezen plaats en bevochtig ze.

5 / 12

lees verder ►►►

In deze opdrachten voer je een proef uit. Je plant zomerbloemen in de volle grond en in containers die gevuld zijn met potgrond. Je voert op een half perceel en in één pot een bemesting uit. Let op: Bij deze opdracht word je ook beoordeeld op werktempo. Meld bij de examinator wanneer je begint en wanneer je klaar bent. Als je deze opdracht binnen 45 minuten uitvoert, krijg je het maximumaantal punten voor werktempo. Het verzamelen en klaar leggen van de materialen hoeft niet binnen de tijd. 10p

6

Plant de zomerplanten op het perceel. − Vraag aan je examinator welk perceel je kunt gebruiken. − Rol het gaas uit, in het midden van het perceel. − Zet het gaas in de hoeken vast met de staanders. − Plant de zomerbloemen volgens het patroon op de afbeelding hieronder. X

X X

X

X X

X

X X

X

X X

− − − − −

3p

7

Doe 4 liter water in de emmer en meng de 5 gram kalksalpeter met het water in de emmer. Doe 1 liter van het mengsel in de maatbeker. Hier ga je later de container mee aangieten. Doe de overige 3 liter in de gieter en giet de helft van het perceel aan. Giet de andere helft van het perceel aan met 3 liter gewoon water. Zet bij het perceel twee steeketiketten. Eén etiket bij het deel dat bemest is en één etiket bij het deel dat niet bemest is. Op het etiket staan je naam, de naam van het gewas, bemest of niet bemest en de datum.

Plant de zomerbloemen in de containers. − Vul beide containers met potgrond. − Plant per container 3 zomerbloemen. − Giet een container aan met de oplossing van kalksalpeter. − Giet de andere container aan met 1 liter gewoon water. − Zet in beide containers een steeketiket met je naam, de naam van het gewas, of de container bemest is of niet en de datum. − Zet de containers bij je perceel.

PB-0911-b-16-1-o

6 / 12

lees verder ►►►

Onderdeel C tijdsduur ongeveer 80 minuten

In dit onderdeel ga je een zaaitray inboeten en de groeiresultaten van de zomerbloemen met elkaar vergelijken. Je maakt een rekenopdracht voor een hoeveelheid sierkolen en je maakt een minitoets. Voor dit onderdeel heb je nodig: − je twee zaaitrays − een plantschepje − 4 bakjes − een liniaal − een mesje − een grammenweegschaal 4p

8

Boet de zaaitrays in. − Beantwoord de vragen van de examinator. − Maak van de twee zaaitrays één volle zaaitray met zoveel mogelijk uniforme planten. − Vraag aan je examinator waar je de volle zaaitray en de zaaitray met overgebleven planten neer kunt zetten.

PB-0911-b-16-1-o

7 / 12

lees verder ►►►

3p

9

Je hebt de zaaitray met zomerbloemen ingeboet. In het schema staan hierover drie beoordelingspunten. − Beoordeel jezelf. Gebruik hierbij één van de volgende cijfers: 2 = goed 1 = gedeeltelijk goed 0 = slecht of niet gedaan − Geef een toelichting bij elke beoordeling.

beoordelingspunt de planten voorzichtig behandelen (niet meer dan 4 planten van de wortelkluit afgebroken)

cijfer

toelichting ............................................................. ............................................................. ............................................................. .............................................................

de wortelkluiten heel houden (niet meer dan 4 wortelkluiten uit elkaar gevallen)

............................................................. ............................................................. ............................................................. .............................................................

één zaaitray maken met uniforme planten

............................................................. ............................................................. ............................................................. .............................................................

Toen je de zaaitrays maakte had je dat misschien anders kunnen doen. Wat had je anders kunnen doen om het inboeten makkelijker te maken? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................

PB-0911-b-16-1-o

8 / 12

lees verder ►►►

In deze opdracht beoordeel je de groeiresultaten. Je kijkt eerst naar de resultaten in de volle grond en in de containers als geheel. Dan vergelijk je de groeiresultaten in de volle grond en in de containers met elkaar. Daarna graaf je zomerbloemen uit om afzonderlijk te beoordelen. De resultaten schrijf je op in de tabel op de volgende pagina.

7p

10

Beoordeel de groeiresultaten. − Beoordeel het perceel en de containers op de punten die in de tabel staan. − Als er geen verschil te zien is geef je hetzelfde cijfer. − − − −

PB-0911-b-16-1-o

Graaf van het perceel dat je bemest hebt met kalksalpeter een gemiddeld ontwikkelde zomerbloem met wortel uit. Doe dit ook uit het deel dat je niet bemest hebt en uit de twee containers. Doe de zomerbloemen in vier verschillende bakjes en doe daar het steeketiket bij dat erbij stond. Neem de zomerbloemen mee naar de plek waar je ze gaat beoordelen. Beoordeel de zomerbloemen op de punten die in de tabel staan.

9 / 12

lees verder ►►►

groeiresultaten

container, bemest met kalksalpeter

container, niet bemest

volle grond, niet bemest

volle grond, bemest met kalksalpeter

perceel of container

ja / nee

ja / nee

beoordeling van het perceel en de containers ziekte of plaag aanwezig*

ja / nee

ja / nee

lengte van de planten (geef een cijfer van 1 t/m 4 1 = het kortst, 4 = het langst) kleur van de planten (geef een cijfer van 1 t/m 4 1 = lichtgroen, 4 = donkergroen) beoordeling van de zomerbloemen lengte van de langste wortel (cm)** gewicht van het bovengrondse deel van de plant (gram)** aantal bladeren * omcirkel het juiste antwoord, ** rond af op hele centimeters / grammen Lever de bakjes met de zomerbloemen die je beoordeeld hebt samen met het steeketiket in bij de examinator.

PB-0911-b-16-1-o

10 / 12

lees verder ►►►

Je gaat nu terugkijken op de proef die je hebt uitgevoerd. Je kunt een conclusie trekken over het effect van de bemesting. Gebruik je ingevulde tabel bij het trekken van je conclusies.

3p

11

Vergelijk de resultaten van het bemeste perceel met de resultaten van het niet-bemeste perceel. Welke conclusie kun je trekken? .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. Vergelijk de resultaten van de bemeste container met de resultaten van de niet-bemeste container. Welke conclusie kun je trekken? .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. Vergelijk de resultaten van het niet-bemeste perceel met de resultaten van de niet-bemeste container. Welke conclusie kun je trekken? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................

PB-0911-b-16-1-o

11 / 12

lees verder ►►►

Op het zomerbloemenbedrijf zijn sierkolen geoogst. Er gaan 2 volle veilingkarren naar de groothandel. Op de foto is er een te zien.

Op een kar staan 9 emmers per laag. In een emmer zitten 40 sierkolen met een lengte van 53 cm.

2p

12

Hoeveel sierkolen zijn er in totaal afgeleverd? Schrijf de berekening op. .................................................................................................................. .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................

12p

13

Maak de minitoets bij opdracht 13.

PB-0911-b-16-1-o

12 / 12

lees verdereinde ►►► 