Liturgie & preek Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 2 juni 2013 Organist: Gerben Bergstra; voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Vertrouwen Nieuw Liedboek - Zingen en bidden in huis en kerk * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen
NL 1005 Zoekend naar licht, hier in het duister’
2. Zoekend naar rust zijn wij vol zorgen, zoekend naar hoop, troost in uw woord. Spreek door ons heen tot de verdrukten, zo wordt uw stem gehoord. Refrein 3. Zoekend naar brood lijden zij honger, zoekend naar water lijden zij dorst. Maak ons uw brood, breek voor ons allen, U bent de vredevorst. Refrein 4. Zoekend naar troost zijn velen dakloos, zoekend naar warmte zijn velen koud. Maak ons een huis van levende stenen, schuilplaats voor U gebouwd. Refrein 5. Met zoveel gaven genoeg aan ons gegeven, voor zoveel leed, zoveel gemis. Maak ons uw dienaars, leer ons te delen, totdat uw rijk hier is! Refrein
* Gesprek met de kinderen over het nieuwe liedboek * Zingen
NL 288 Goedemorgen, welkom allemaal
Goedemorgen, welkom allemaal. Ik met mijn en jij met jouw verhaal. Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn. Alles mag er zijn.
God, ik vraag je, kom in onze kring. Wees er bij, wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en jij met jouw verhaal, verteld in mensentaal.
Hierna gaan de kinderen met hun lichtje naar hun eigen ruimte.
* In Memoriam br. Jan Bosch * Gebed * Bijbellezing
I Kon. 8: 22, 37-43
* Zingen
NL 837 Iedereen zoekt U, jong en oud (LvdK 170)
1. Iedereen zoekt U, jong of oud, speurend langs allerlei wegen: kronkelig, vreemd, of recht, vertrouwd – Meester, waar kom ik U tegen? Eens vindt U ons, bij dag of nacht, moe van onszelf en zonder kracht, dorstend naar liefde en zegen. 2. Volgen wij, Heiland, niet uw spoor: laten wij anderen bloeden, geven wij pijn en angsten door neem ons dan onder uw hoede. Spreek uw genezend woord vol macht, dan krijgt ons leven nieuwe kracht. Spreek, dan keert alles ten goede. 3. Heer, als ons denken U ontkent, kan ons de leegte benauwen. Als onze hand uw schepping schendt, wilt U ons dan nog vertrouwen? Twijfel of hoogmoed, onverstand – neem ons, uw mensen, bij de hand. Laat ons uw schoonheid aanschouwen. 4. Koning, uw rijk is zo nabij – open mijn ogen en oren! Onrustig is mijn hart in mij, totdat het nieuw wordt geboren. Daarom zoekt U elk mensenkind. Zoek, Herder, mij, opdat ik vind en steeds meer bij U zal horen
1. Meester, men zoekt U wijd en zijd, komend langs velerlei wegen. Oudren gaan rustig welbereid jongeren aarzlend U tegen. Maar vroeg of laat, 't zij dag of nacht, eens vindt Ge ons moe en zonder kracht, hunkerend naar uwe zegen.
4. Heer, onze mond heeft U gesmaad, toch heeft ons hart U gebeden. Wijzen der wereld zag men laat heimlijk uw drempel betreden. Hoogmoed, die voor geen wet zich buigt, heeft door uw ootmoed overtuigd, U als zijn meester beleden.
2. Arts aller zielen, 't is genoeg, als Gij ons neemt in uw hoede. Heel toch de wond, die 't leven sloeg, laat ons niet hooploos verbloeden. Spreek slechts één woord, één woord met macht, dan krijgt ons leven nieuwe kracht. Spreek, dan keert alles ten goede.
5. Opperste Leidsman, geef ons raad, wij zijn door tweedracht gescheiden. Opstand der zinnen, twijfel, haat, maken ons zwak in het strijden. Stralende held, breng ons weer saâm, ga voor ons uit, uw grote naam zal tot de zege ons leiden.
3. Heiland, Gij weet, hoe dikwijls zorg, twijfel en angst ons benauwen. Van uw belofte zelf de borg, schraagt Gij ons wanklend vertrouwen. Licht wordt ons levens doel en grond, als Ge ons vergunt de zaalge stond, dat wij uw aanschijn aanschouwen.
6. Koning, verheugd geloven wij wat uw getuigen verkonden: slechts onder uwe heerschappij heeft ons hart vrede gevonden. Daarom zoekt U elk mensenkind; zoek, Herder, mij, opdat ik vind; anders zo ga ik te gronde.
* Bijbellezing
Lucas 7: 1-10
* Zingen
NL 840 Lieve Heer, Gij zegt ‘kom’ en ik kom (LvdK 51)
2. O mijn God, Gij zegt `ga' en ik ga, Gij zegt `ga' en ik ga, laat mij niet alleen, wees het woord in mijn vlees en de geest om mij heen, wees de adem waaruit ik ontsta.
3. Want o Heer, ik zeg `kom' en Gij komt, ik zeg `kom' en Gij komt en uw bloed wordt wijn en uw lichaam brood voor wie hongerig zijn en uw naam wordt een lied in mijn mond.
* Overdenking Gemeente van Christus, Bij dit prachtige lied van Willem Barnard ‘Lieve Heer, Gij zegt ‘kom’ en ik kom …’ zie ik steeds voor ogen dat hij na zijn overlijden de kerk wordt ingedragen. Wij allen zongen van de Heer, die mijn dagen en nachten telt, en de Heer zegt ‘kom’ en ik kom. Een lied vol vertrouwen, dat ons leven in Gods hand is … Maar tegelijk geldt, wat heeft Willem Barnard geworsteld met zijn geloof, toen hij werkte als predikant en daar hele moeilijke dingen tegenkwam. Later koos hij voor dichterschap en schrijven. Als predikant was hij vaak sprakeloos … en wie is dat niet bij onmogelijke situaties in het leven? Zoals de moeder uit Zeist of Bunnik die zonder haar beide jongens verder moet … Ik heb 2 kaarsen gebrand voor mijn raam, in de hoop en biddend dat deze moeder weer licht vindt in haar leven … Gij zegt ‘ga’ en ik ga, laat mij niet alleen … Er komt een opnieuw verder gaan … Wees het woord in mijn vlees en de geest om mij heen, wees de adem waaruit ik ontsta … Wat een geborgenheid en een groot vertrouwen spreekt uit deze woorden … Deze dichterlijke woorden kun je het beste zingen, als vorm van dubbel bidden. Barnard is geïnspireerd door het verhaal van de centurio; de man die leiding geeft over honderd soldaten, die doen wat hij zegt. Zelf staat de centurio onder de macht van de keizer. Met die blik kijkt hij ook naar Jezus. U hoeft maar te spreken en mijn geliefde knecht zal genezen zijn. Met grondeloos diep geloof en vertrouwen zegt deze centurio dit, alsof het voor hem logisch is, dat Jezus onder de macht gesteld is van God. En vanuit die basis genezend en helend rondgaat. Deze centurio spreekt hiërarchische legertaal. Dat is niet onze taal, maar wat kunnen we er wel uithalen? De ontmoeting staat meteen na de veldrede van Lucas; waar Jezus veel vertelt en leert. Hij hoopt dat de mensen niet alleen horen, maar de woorden ook doen. Het vorige hoofdstuk eindigt met het huis wat gebouwd wordt op een stevig fundament. Deze centurio doet de woorden van Jezus. Hij gelooft die helende woorden! Spreek en mijn knecht zal genezen zijn! Het is alsof Genesis 1 opnieuw gebeurt.
Ik wil vandaag met u inzoomen op die centurio … Wie is dat? Wat weten we van hem? We horen dat hij erg op zijn knecht gesteld is en hem niet wil verliezen, vandaar zijn zorg en betrokkenheid … Hij woont in Kafarnaum, waar Jezus ook thuis is en vaak onderwijs geeft in de synagoge. Waarschijnlijk is het dezelfde synagoge waarvoor deze centurio de opdracht gaf om te laten bouwen. De centurio ontmoet Jezus niet zelf (in tegenstelling tot Matteus 8), maar hij zet anderen in beweging. Eerst stuurt hij enkele Joodse leiders naar Jezus. Als Romeins centurio blijkt hij goede contacten opgebouwd te hebben met het Joodse volk. Hij maakt heel slim gebruik van zijn netwerk om de aandacht van Jezus te vragen. En dat gaat goed, deze man verdient het, zeggen ze en Jezus gaat mee. En als Jezus niet ver meer is van zijn huis worden enkele vrienden op weg gestuurd … De centurio voelt zich niet waardig genoeg dat Jezus onder zijn dak komt, of dat hij naar Jezus gaat. U hoeft maar te spreken en mijn knecht zal genezen zijn. Waarschijnlijk speelt hier naast het rein-onrein principe (Jood en heiden), vooral het hoog-laag idee van deze Romeinse gezagsdrager. Hij denkt van huis uit in termen van machtsverhoudingen, van volmacht en onder de macht van anderen staan. Nu hij geconfronteerd wordt met zijn gevoel van onmacht om zijn geliefde slaaf die ernstig ziek is van de dood te redden (en eigen dokters zal hij vast geprobeerd hebben), gaat hij het hogerop zoeken en in zijn ogen is dat Jezus, wiens macht bij God ligt. En dan komt dat bekend geworden deel: Ga en hij gaat, Kom en hij komt, Doe dit en hij doet het. Wat een prachtige illustratie op die veldrede van Jezus over horen en doen door deze Romeinse centurio … Jezus stelt deze centurio tot voorbeeld, vanwege zijn grote vertrouwen. Verder zegt of doet Jezus niets; maar de geliefde slaaf is gezond en kan bevrijd verder leven. Jezus stelt deze centurio tot voorbeeld, die gaat voor heling en bevrijding van zijn ondergeschikte. Deze sociaal bewogen man boort vanuit eigen onmacht, in Jezus een ander soort kracht aan. Herkennen we dit proces in ons eigen leven? Bij ziekte gaan we naar de dokter, het ziekenhuis met zijn echo’s, MRI, operaties en gelukkig is er in deze tijd veel meer mogelijk dan bijv. 40 jaar geleden. Maar daarnaast zoeken velen ook de helende geloofskracht bij God (Jezus). Vaak verwoorden we dat in ons gebed naar Gods nabijheid, ontferming, wijsheid en licht. Vragen naar draagkracht, naar zegen, rust of innerlijke heling … Ik denk ook aan het lied 837 (Nieuwe Liedboek) wat we zongen: Moe van onszelf en zonder kracht, dorstend naar liefde en zegen … Ik lees u het ‘gebed voor een operatie’ van Klaas Holwerda … .(Nieuwe Liedboek pag. 1375) Mijn hart is bang, God, voor wat komen gaat. Nooit hoefde ik mijzelf uit handen te geven, zoals nu. Breng de onrust in mij tot zwijgen. Geef het mij me toe te vertrouwen. Waak over mij dat uur. Leid de handen van de artsen Laat mij niet vallen uit uw hand. We lazen daarnaast van koning Salomons smeekbeden bij de inwijding van de tempel t.a.v. ramp of ziekte - onder de druk van het leed dat je persoonlijk treft - hoor ons en vergeef. Grijp in en geef wat ons toekomt, want u weet wat er in ons omgaat. U alleen immers kunt de mens doorgronden.
Het thema vandaag is: Vertrouwen … synoniem aan Geloof. Ons geloof en vertrouwen op God, dat we gekend en doorgrond worden. Maar bijv. in tijden van depressie is daar nauwelijks iets van te voelen … Wat moeten we met Salomons gebed: Grijp in en geef wat hem toekomt, want u weet wat er in hem omgaat. Dergelijke Bijbelse zinnen kunnen ons in verwarring brengen. Wat zijn kinderen e.a. gekwetst, als ze ergens veel voor gebeden hebben, en het gebeurde niet. Jonge mensen die sterven, oorlogen, zoals nu in Syrië. Er zijn zo vele situaties, waarbij je niet eens weet waarvoor je eigenlijk zou moeten bidden … Toch geloof ik, dat er een kracht of macht is, waarin we geborgen zijn, ondanks alles wat er om ons heen en in eigen leven gebeurd. Het is een innerlijke kracht, waar de centurio vanuit zijn denken in machten en krachten op vertrouwde. Waar koning Salomo zijn nieuwe tempel aan wijdde: U alleen immers kunt de mens doorgronden … Over 2 weken hangt hier een fototentoonstelling met de titel ‘Wij, die bidden’. Foto’s van gemeenteleden bij gebeden van Anselm Grun. Gebeden die ons brengen bij onze innerlijke verlangens, hoop en vertrouwen. Daarbij denkend aan woorden van Albert Einstein: Bidden verandert niet de wereld, maar bidden verandert de mens. En de mens verandert de wereld … Amen * Orgelspel * Open ruimte * Voorbeden, stil gebed, Onze Vader (NBV) Onze Vader in de hemel, Laat uw naam geheiligd worden, Laat uw koninkrijk komen en uw wil gedaan worden op aarde zoals in de hemel. Geef ons vandaag het brood dat wij nodig hebben. Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven wie ons iets schuldig was. En breng ons niet in beproeving, maar red ons uit de greep van het kwaad. Want aan u behoort het koningschap, de macht en de majesteit tot in eeuwigheid. Amen * Collecte voor de Voedselbank De Voedselbank in Leeuwarden verstrekt voedsel aan mensen die onvoldoende geld hebben om rond te komen. Door de economische crisis wordt door steeds meer mensen een beroep gedaan op de Voedselbank. Dat voedsel wordt verzameld bij particulieren en bedrijven. Vandaag vindt ook in onze kerk weer een inzameling plaats. De Voedselbank heeft daarnaast geld nodig voor de ondersteuning van mensen, vervoer en organisatie. Meer informatie: www.voedselbankleeuwarden.nl. Tijdens de collecte worden de Kiezeltjes opgehaald.
* Slotlied
NL 422 Laat de woorden die we hoorden
Laat ons weten, nooit vergeten hoe u tot ons spreekt: sterker dan de machten zijn de zwakke krachten, vuur dat U ontsteekt Laat ons hopen, biddend hopen, Dat de liefde wint. Wil geloof ons geven dat door zo te leven hier Gods rijk begint.
* Zegenbede Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei … Amen * * * *** * * * Mededelingen:
Schrijven voor gevangenen – schrijven tegen onrecht Er zijn weer brieven te schrijven voor Amnesty. Voorbeeldbrieven liggen op de leestafel achterin de kerk en worden bij het koffiedrinken ook uitgedeeld door Fokje.
Fototentoonstelling: Wij, die bidden Op 15 juni om 14.30 uur is de feestelijk opening van de fototentoonstelling ‘Wij, die bidden’ met foto’s van gemeenteleden gemaakt door Nienke van der Meer-Hoeber bij gebeden van Anselm Grun. Deze zomerfototentoonstelling hangt van 15 juni – 15 september in onze vermaning. Kerkennacht Op zaterdag 22 juni is er kerkennacht. Na een ‘kerkenpadwandeling’ door de stad eindigt iedereen om 22.00 uur bij onze vermaning voor een korte viering. Hierin wordt de fototentoonstelling op de beamer getoond, afgewisseld met liederen. Aquazoo Via de Hubertinestichting stelt Aquazoo ons in staat goedkope toegangskaarten te bestellen in verband met jubileumjaar. De kaarten kosten € 8,- i.p.v. € 17,- (volw.) of € 14,50 (kind). Het aanbod is beperkt geldig; graag vóór 13 juni bestellen bij Baukje. De kaartjes zelf zijn onbeperkt geldig. Bovenstaande mededelingen vindt u ook op www.dgleeuwarden.org