Kwaliteitsjaarverslag 2005 Kwaliteitsplan 2006/2007
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 1 van 30
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Apotheek Tholen. De enige uitzondering die hierop bestaat is dat de materialen mogen worden opgeslagen op een computersysteem, zolang deze voor privé-doeleinden worden gebruikt en niet bestemd zijn voor reproductie of publicatie
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 2 van 30
SAMENVATTING In dit document doet Apotheek Tholen verslag van haar activiteiten in het jaar 2005 en geeft zij aan welke kwaliteitsverbeterende plannen er liggen voor de komende periode. Apotheekgegevens Als gevolg van een toename van de vraag naar receptgeneesmiddelen, andere produkten en advies daarover, is het apotheekteam in het verslagjaar uitgebreid met 1,3 fte. Dit lijkt een gevolg te zijn van een toename aan bewoners in Tholen-stad, door verdere oplevering van nieuwbouwwoningen in twee wijken. Verder is dit een gevolg van de overgang van ons verzorgingshuis op een weekmedicatiesysteem, dat door onze apotheek wekelijks geleverd wordt. Jaarverslag 2005 Het resultaat van het onderzoek naar de effectiviteit van H. Pylori eradicatietherapie, toont aan dat screening naar H. Pylori, clienten van jarenlange maagklachten kan afhelpen. Het onderzoek naar interventies van de apotheek bij interacties is afgerond, alleen de resultaten worden nog bewerkt en zijn derhalve nog niet bekend. Jaarplan 2006/2007 Komend jaar gaat Apotheek Tholen alle cliënten die incontinentiemateriaal gebruiken screenen en benaderen om te kijken of het materiaal nog bevalt, of er niet teveel gebruikt wordt en of er oplossingen voor het probleem mogelijk zijn in de vorm van bekkenbodemtherapie. Tevens wordt de medicatie van angina pectoris cliënten onder de loep genomen en indien nodig geoptimaliseerd in samenspraak met de huisarts. De zorg voor diabetes cliënten wordt naar een hoger plan getild door twee assistentes op te leiden tot gespecialiseerde diabetes assistentes. Er zal ook een metercontroledag georganiseerd worden. Om de toegankelijkheid van onze zorg verder uit te breiden, zal er voor klanten van Apotheek Tholen, een mogelijkheid gecreëerd worden om hun herhalingsrecepten voor anticonceptiva 24 uur per dag electronisch bij de apotheek te bestellen.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 3 van 30
INHOUDSOPGAVE SAMENVATTING ..................................................................................................................... 3 INHOUDSOPGAVE .................................................................................................................. 4 Inleiding....................................................................................................................................... 5 DEEL I - Apotheekgegevens..................................................................................................... 6 1 Visie van Apotheek Tholen ............................................................................................... 7 2 Apotheekteam..................................................................................................................... 7 3 Omgeving ............................................................................................................................ 8 DEEL II – Jaarverslag 2005 ........................................................................................................ 9 4 Kwaliteitskring.................................................................................................................. 10 5 FTO ..................................................................................................................................... 10 6 Overige zorgverleners...................................................................................................... 10 7 Vrouwen- en ouderen verenigingen.............................................................................. 11 8 Geneesmiddelvoorziening .............................................................................................. 11 Opbouw geneesmiddelkosten........................................................................................ 11 Consumptieprofiel ........................................................................................................... 11 Kosten ontwikkeling Protonpomp remmers en anti-lipidaemica............................. 12 Voorschriften naar geslacht en leeftijd .......................................................................... 13 Weekverdeling.................................................................................................................. 14 Eigen Bereidingen ............................................................................................................ 14 Interventies........................................................................................................................ 15 Fouten/klachtenafhandeling.......................................................................................... 15 Recalls ................................................................................................................................ 15 Aandachtspunten 2006 .................................................................................................... 15 9 Farmaceutische Zorg/ en doelmatigheidsprojecten.................................................... 16 9.1 Onderzoek naar interventie bij interacties........................................................ 16 9.2 Slagingspercentage van Helicobacter Pylori eradicatietherapie. .................. 17 9.3 Elektronisch verzenden van declaraties............................................................ 18 9.4 Bestel optimalisatie tbv substitutie .................................................................... 20 10. Interne organisatie, infrastructuur, inrichting...................................................... 22 Werkoverleg...................................................................................................................... 22 Opleiding & nascholing................................................................................................... 22 Gebouw en inrichting ...................................................................................................... 22 Informatie technologie..................................................................................................... 22 11. Verbeterpunten 2005................................................................................................ 22 DEEL III - Jaarplan 2006 .......................................................................................................... 23 12. Farmaceutische Zorg- en doelmatigheidsprojecten 2006 ................................... 24 12.1 Incontinentie ......................................................................................................... 24 12.2 Verhoging service-level van diabeteszorg........................................................ 26 12.3 Angina Pectoris..................................................................................................... 27 12.4 Verhoging service aan onze cliënten buiten openingsuren............................ 29 13 Overige plannen ....................................................................................................... 30 14 Interne organisatie.................................................................................................... 30 15. Planning..................................................................................................................... 30
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 4 van 30
INLEIDING Apotheek Tholen is sinds 2000 verantwoordelijk voor de geneesmiddelenvoorziening en de farmaceutische zorg van haar patiënten. Om die te realiseren werken apothekers, assistenten en medewerkers van Apotheek Tholen volgens de kwaliteitsnormen, richtlijnen en standaarden van de beroepsgroep van apothekers, vastgelegd in de Nederlandse ApotheekNorm (NAN). De apotheek werkt daarbij planmatig en gestructureerd aan een continue kwaliteitsverbetering. In dit kwaliteitsjaarverslag/-plan wordt in Deel I verslag gedaan van de algemene kenmerken van Apotheek Tholen. In Deel II wordt het resultaat van de geplande kwaliteitsverbeterende werkzaamheden in 2005 beschreven en Deel III bevat de verbeteringsplannen voor 2006/2007. Zowel in het jaarverslag als in het jaarplan wordt ruim aandacht gegeven aan de gevolgen van de plannen voor de interne apotheekorganisatie.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 5 van 30
DEEL I - APOTHEEKGEGEVENS
Adres gegevens Naam apotheek: Apotheek Tholen Straatnaam: Hoogstraat 28 Postcode: 4691 CB Plaats: Tholen Telefoon: 0166-606643 Fax: 0166-606711 e-mail:
[email protected] website: www.apotheektholen.nl
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 6 van 30
1
Visie van Apotheek Tholen
Farmaceutische Zorg De medewerkers van Apotheek Tholen willen farmaceutische zorg leveren in een prettige omgeving, zowel voor de klanten als de medewerkers. Farmaceutische zorg is naar onze mening meer dan alleen de distributie van geneesmiddelen. Het team streeft ernaar om farmaceutische patiëntenzorg in de dagelijkse werkzaamheden te integreren om zo de therapietrouw, de omgang met het ziektebeeld, de gezondheid en de levenskwaliteit van de patiënten te verbeteren. Ook besteden wij veel aandacht aan het voorkomen en signaleren van bijwerkingen. Tevreden Klanten Het is onze taak de patiënten te laten zien dat een goede begeleiding bij en informatie over de geleverde medicijnen bijdraagt tot een betere kwaliteit van leven, bij ziekte of ongemak. De klanten moeten daarbij goed en prettig worden geholpen. Zij zullen de meerwaarde van onze apotheek en de daar geboden zorg dan inzien, ook als zij in de toekomst hun geneesmiddelen bij een andere aanbieder zouden kunnen betrekken. Deze toegevoegde waarde van onze apotheek communiceren wij aan al onze relaties. Het aanbieden van kwalitatief goede zorg en daardoor klanten tevreden maken en tevreden houden, is een overlevingsstrategie, de apotheek, ons werk en daarmee de door ons geboden zorg blijft bestaan. Wij streven ernaar om iedere patiënt als persoon
met individuele behoeften te bejegenen en om nauw samen te werken met andere zorgverleners, patiëntenverenigingen en zorgverzekeraars. In deze samenwerking neemt de patiënt met zijn belangen de centrale plek in. Wij zijn ons bewust van het spanningsveld tussen goede zorgverlening en de daaraan gerelateerde kosten. De Apotheek draagt actief bij aan de bevordering van doelmatig geneesmiddelgebruik, bijvoorbeeld door het begeleiden van patiënten bij hun geneesmiddelgebruik en het adviseren van de huisartsen bij het voorschrijven. Teamgeest Het gezamenlijk belang zorgt voor een goede teamgeest in Apotheek Tholen. We streven naar een goede werksfeer. Het succes van de apotheek is een gezamenlijk succes, het gehele team helpt hier aan mee. De apotheker betrekt een ieder in de ontwikkelingen en stimuleert de medewerkers om hun mening te laten horen. Iedereen in de apotheek is meer gemotiveerd en heeft meer plezier in het werk als bekend is waarom er op een bepaalde manier wordt gewerkt in de apotheek. De apotheker informeert daarom alle medewerkers goed. Delegeren De apotheker delegeert een groot deel van de werkzaamheden aan de rest van het team. De medewerkers worden hierdoor uitgedaagd zich te ontwikkelen en kunnen de klant goed van dienst zijn. Iedereen voelt zich meer betrokken bij het functioneren van de apotheek. De medewerkers zijn beter in staat om zelfstandig te werken en kunnen eventuele problemen oplossen bij het leveren van farmaceutische zorg. Apotheek Tholen wordt zo een zelflerende organisatie. 2 Apotheekteam Namen apotheker(s):
Drs SEB Werkman-Lemmens, eigenaar
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 7 van 30
Drs AJ Werkman, tweede apotheker Aantal apothekers (fte): 1,8 Aantal assistenten (fte): 9 assistentes (5,9 fte) Overige medewerkers (fte): 2 interieurverzorgsters (0,6 fte) Binnen het team zijn geen specialisten aangewezen. Ieder teamlid werkt op basis van gelijkwaardigheid en moet in staat zijn alle taken uit te voeren. Wel kan elk teamlid zich naar eigen interesse en kunde op deelgebieden extra ontplooien. 3 Omgeving Apotheek Tholen is een plattelandsapotheek en enige ter plaatse. De Apotheek verzorgt met 8200 patiënten iets minder dan het landelijk gemiddelde per apotheek. De werkdruk met 13.100 afgeleverde receptregels per fulltime assistente per jaar ligt rond het gemiddelde en is voor een plattelandsapotheek vrij normaal. Meer dan 95% van de recepten zijn afkomstig van de drie huisartsenpraktijken in Tholen. De leeftijdsverdeling was als volgt: Apotheek Tholen Man Vrouw 13,7% 13,3% 17,8% 18,8% 12,0% 12,2% 4,0% 4,5% 1,1% 2,5% 48,7% 51,3%
Leeftijd 0-19 20-44 45-64 65-79 80++ Totaal
CBS Man 12,4 19,3 12,1 4,5 0,9 49,4
Vrouw 11,9 18,8 11,9 5,8 2,2 50,6
Het aantal personen ouder dan 65 jaar bedraagt 12.2% van de populatie, dit is 1.2% lager dan het landelijk gemiddelde.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 8 van 30
DEEL II – JAARVERSLAG 2005
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 9 van 30
4 Kwaliteitskring De kwaliteitskring I, een samenwerkingsverband tussen de apotheken van Bergen op Zoom, Halsteren, Hoogerheide, Ossendrecht, Steenbergen, Tholen en Wouw, komt maandelijks bijeen. Tijdens deze bijeenkomsten wordt naast organisatorische zaken, zorginhoudelijke problematiek besproken. Met de groep apotheken, die deelnemen aan de kwaliteitskring is een dienstwaarnemingsregeling afgesproken, die goed aansluit bij de dienstwaarneming van de huisartsen in de Huisartsenpost Bergen op Zoom. 5 FTO Op het eiland Tholen wordt regelmatig Farmacotherapeutisch Overleg (FTO) gevoerd tussen alle (apotheekhoudende) huisartsen en de apothekers. In het verslagjaar is vijf maal een FTO gehouden met de volgende onderwerpen: Anti-virale middelen Verslavingszorg Feedback Diabetes Mellitus type II Cardiovasculair risicomanagement Bevorderen Therapietrouw Het FTO wordt door een huisarts en een apotheker gezamenlijk voorbereid. Van het FTO wordt een verslag en een besluitenlijst gemaakt. Het FTO functioneert op dit moment op niveau 3 tot 4. Soms vindt er toetsing plaats naar aanleiding van de gemaakte afspraken in een eerder FTO. Deze toetsing vindt niet naar aanleiding van elk FTO plaats. Verder is er met de direct betrokken huisartsen van de stad Tholen iedere eerste vrijdag van de maand een lunch overleg. Hierin worden dagelijkse en operationele zaken besproken. Verder staat “nieuwe geneesmiddelen” als vast onderwerp op de agenda. Met de plaatselijke huisartsen bestaat de afspraak, dat de apotheek de voorgeschreven medicatie maximaal substitueert. Middels een computer koppeling kunnen de recepten door de huisartsen electronisch worden doorgegeven. Op deze EDIFACT recepten worden geneesmiddelen op generiek niveau voorgeschreven. Met enkele apotheekhoudende huisartsen van het eiland Tholen heeft de apotheek een overeenkomst tot levering van magistrale bereidingen. 6 Overige zorgverleners Tehuizen en Instellingen Met het plaatselijke verzorgingshuis is regelmatig contact. In september 2005 zijn wij door de directie benaderd om, naar aanleiding van klachten van de huisartsen, de medicatie door de apotheek te laten uitzetten in plaats van door de nachtdienstzuster. Verder is een deel van het tehuis recent verhuisd naar een tijdelijke andere locatie ivm sloop en nieuwbouw op de bestaande locatie. Er is ons gevraagd om onze leveringen ook op de nieuwe locatie te bezorgen. Thuiszorg Met diverse thuiszorgorganisaties is regelmatig, meest telefonisch, overleg over de te leveren zorg door de apotheek. We kunnen bij vragen en problemen elkaar makkelijk
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 10 van 30
bereiken en snel en adequaat reageren. De samenwerking verloopt zeer prettig. Daarnaast is de apotheek aangesloten bij de Stichting Farmaceutische Thuiszorg WestBrabant van het departement West-Brabant der KNMP. Andere zorgaanbieders Met de verloskundigen praktijk is incidenteel overleg over hun voorschrijfbeleid en over afstemming van voorlichtingsmateriaal op elkaar. 7 Vrouwen- en ouderen verenigingen Een aantal keer per jaar wordt apotheek Tholen door diverse vrouwen- en ouderen verenigingen benaderd om iets te komen vertellen over geneesmiddelen in het algemeen. Daartoe beschikt de apotheek over een power-point presentatie die gevolgd wordt door een uitgebreide gelegenheid tot vragen stellen. 8
Geneesmiddelvoorziening
Opbouw geneesmiddelkosten In onderstaande tabel worden de geneesmiddelenkosten (WTG) in de diverse componenten uitgesplitst. Hierbij wordt een vergelijking gemaakt tussen de cijfers van Apotheek Tholen, de gemiddelden van de provincie Zeeland en de landelijke gemiddelde waarden. Opbouw kosten (WTG)
Totaal kosten per verzekerde Kostenontwikkeling per verzekerde Voorschriften per verzekerde Aandeel 65+ in de voorschriften Totaal kosten per voorschrift Kostenontwikkeling per voorschrift
Tholen Zeeland Nederland 2004 2005 2004 2005 2004 2005 168,6 186,83 221,96 208,64 188,64 177,67 10,8 -6,0 -5,8 7,64 8,01 8,84 8,4 7,72 7,3 42 43 44 45 41 42 22,05 23,34 25,02 24,45 25,38 24,69 5,9 -2,3 -2,7
Bron: SFK
We zien hier, dat in Zeeland de kostenontwikkeling per verzekerde en per voorschift de landelijke ontwikkeling overstijgt. In Apotheek Tholen daarentegen liggen zowel de absolute kosten als de kostenontwikkeling per verzekerde en per voorschrift gunstiger dan het Zeeuwse gemiddelde. De kosten per voorschrift zijn in Tholen gestegen tot boven het Nederlandse niveau, maar liggen onder het Zeeuwse niveau. Consumptieprofiel In onderstaande tabel is het consumptie patroon weergegeven naar ATCgroep. De cijfers van 2004 en 2005 zijn hierbij met elkaar vergeleken. Ook wordt de omzet verdeling en de verdeling van het aantal voorschriften tussen de verschillende groepen getoond.
ATC overzicht consumptie omzet Kosten per voorschrift
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 11 van 30
2005 A B C D G H J L M N P R S V
Alimentary tract and meta Blood and blood forming o Cardiovascular system Dermatologicals Genito urinary system and Systemic hormonal prep,ex General antiinfectives fo Antineoplastic and immuno Musculo-skeletal system Nervous system Antiparasitic products,in Respiratory system Sensory organs Various Totaal
2004
40,58 27,03 28,22 17,53 31,94 39,27 24,15 245,96 24,86 23,61 23,81 34,66 16,62 251,25 30,23
46,06 21,71 32,14 17,61 32,80 13,05 27,27 172,59 23,14 22,54 26,34 33,63 17,24 237,05 29,83
Verschil
Perc omzet
-11,9% 24,5% -12,2% -0,5% -2,6% 200,9% -11,5% 42,5% 7,5% 4,8% -9,6% 3,1% -3,6% 6,0% 1,3%
0,5% 15,8% 4,7% 23,1% 2,4% 5,4% 2,2% 5,0% 5,4% 4,3% 16,7% 0,2% 12,5% 1,9%
Perc voorsch 0,8% 10,9% 5,7% 22,9% 4,1% 5,0% 2,4% 5,8% 0,8% 5,3% 21,6% 0,2% 10,9% 3,4%
Bron: Apotheek Tholen
Opvallend is de stijging in kosten voor de bloedproducten, hormonale preparaten en immunonologische preparaten. Kosten ontwikkeling Protonpomp remmers en anti-lipidaemica In de navolgende tabellen is het verloop weergegeven van de protonpomp-remmer en de anti-lipidaemica van kosten per voorschrift en aandeel in het aantal voorschriften van de verschillende middelen in de afgelopen 3 jaar. Maagzuurremmer Prijs per voorschrift en voorschrift aandeel ATC
Afleverjaar
A02BC01 A02BC02 A02BC03 A02BC04 A02BC05
Omeprazole Pantoprazole Lansoprazole Rabeprazole Esomeprazole
2003 106,90 76,45 205,63 76,81 95,43
2004 78,5% 14,0% 0,2% 4,1% 3,3%
65,31 71,75 99,16 69,95 49,81
2005 66,4% 16,1% 0,4% 4,5% 12,6%
44,94 70,65 50,31 57,03 50,36
60,6% 15,9% 0,7% 5,1% 17,7%
Anti-lipideamica Prijs per voorschrift en voorschrift aandeel ATC
Afleverjaar
Jaarverslag 2005
2003
Apotheek Tholen
2004
2005
blz. 12 van 30
C10AA01 C10AA03 C10AA04 C10AA05 C10AA07
Simvastatin Pravastatin Fluvastatin Atorvastatin Rosuvastatin
80,57 101,39 51,43 90,30 65,42
53,1% 12,5% 1,7% 30,4% 2,4%
39,15 99,77 58,66 106,91 82,51
58,7% 12,6% 0,7% 24,5% 3,4%
27,76 74,07 46,34 107,25 76,66
58,9% 12,0% 0,8% 23,2% 5,2%
We zien hierbij, dat de kosten per voorschrift na 2003 fors is gedaald. Ook zien we over het algemeen, dat de daling tussen 2004 en 2005 doorzet. Uitzonderingen zijn Esomeprazol, Atorvastatine en Rosuvastatine. Van Esomeprazol zien we verder dat het aandeel in het aantal voorschriften fors is gestegen. Bij de anti-lipidaemica zien we dat het aandeel Rosuvastatine ook stijgt. De combinatie van stijging van prijs en aandeel voorschriften heeft een kostenstijging voor de verzekeraar tot gevolg. Dit geldt met name voor Esomeprazole en in mindere mate voor Rosuvastatine. Opvallend is, dat dit middelen zijn, die over het algemeen slechts in de kliniek bij eerste uitgifte worden voorgeschreven. Vanuit de apotheek praktijk merken wij, dat het marketing mechanisme van de producent van Esomeprazole zeer effectief werkt. Hoewel farmacotherapeutisch de meerwaarde van esomeprazole niet is hard te maken, wordt dit product veel, speciaal vanuit de kliniek, voorgeschreven. Via ons FTO kunnen wij huisartsen wel overtuigen van substitutie naar goedkopere evengoed werkende proton-pomp remmers, maar de specialist is moeilijk te beïnvloeden. Ook ondervinden wij veel oppositie van de patiënt bij substitutie van proton-pomp remmers. Bij introductie van generiek omeprazol, was het aantal klachten van patiënten groot. Groter dan bij introductie van generiek simvastatine. In beide tabellen zien wij dat effect ook terug. Simvastatine heeft zijn marktaandeel binnen zijn groep beter behouden dan Omeprazol. Voorschriften naar geslacht en leeftijd Het voorschriften profiel naar geslacht en leeftijd van de apotheek wordt getoond in de bijgevoegde grafiek. We zien dat het aantal voorschriften voor man en vrouw vanaf de geboorte eerst afneemt en vervolgens bij de man na het 30-ste levensjaar begint te stijgen. Bij de vrouw start deze stijging reeds in de groep van 15-19 jaar als gevolg van startend pilgebruik bij de vrouw rond deze leeftijd. Afwijkend aan vorig jaar treffen we een verhoging aan van het aantal voorschriften in de categorie boven 80 jaar. Dit is het gevolg van de invoering van week afleversysteem in het verzorgingstehuis.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 13 van 30
Voorschriften naar gesl/leeftijd 2005
7000
6000
Aantal voorschriften
5000
4000 M V 3000
2000
1000
0 0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85+
Leeftijdsgroep
Weekverdeling In de volgende grafiek zijn het aantal voorschriften in 2005 weergegeven per dag van de week. Weekverdeling voorschriften
16000
14000
12000
Aantal voorschriften
10000
N-WTG 8000 WTG
6000
4000
2000
0 ma
di
wo
do
vr
za
zo
Dag v/d week
Deze grafiek toont, dat de werkbelasting in de apotheek aan het begin van de week hoog is en naar het einde van de week afneemt. Deze tendens is vooral in de WTG voorschriften te zien. De niet-WTG voorschriften tonen een minder verloop over de week. Eigen Bereidingen Apotheek Tholen maakt nog steeds producten zelf. Het betreft eigen bereidingen welke specifiek op de patient worden toegespitst. Bereidingen, welke op een eigen specifieke formulering zijn gebaseerd en niet in de taxe voorkomen, betroffen 0.48%
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 14 van 30
van het aantal voorschiften. Ook voor apotheekhoudende huisartsen in de regio wordt op verzoek bereid. Ook nemen wij specifieke bereidingen af van bereidingsapotheken, die zich hierin hebben gespecialiseerd. Doordat deze apotheken op grotere schaal kunnen produceren, kunnen deze producten beter aan industriële eisen voldoen. Wij namen in het verslagjaar producten af van “De Magistrale Bereider” en “De Collegiale Bereider”. Interventies Dagelijks nemen wij over 1 of meerdere recepten contact op met de voorschrijver. Dit betreft dan meestal vragen over doseringen, dubbel-medicaties of interacties. Regelmatig wordt dan in onderling overleg besloten om niet tot aflevering van het oorspronkelijke voorschrift over te gaan. Deze interventies worden in het EPD vastgelegd. Fouten/klachtenafhandeling Het afgelopen jaar zijn er drie klachten van cliënten binnengekomen en afgehandeld. In alle gevallen betrof het klachten betreffende specialité’s, die bij de betreffende leverancier zijn gemeld. Steeds is er aan de cliënt een vervangende verpakking ter hand gesteld. Recalls In het verslagjaar zijn drie maal producten door de industrie terug geroepen, vanwege kwaliteitsproblemen, die apotheek Tholen in voorraad had. Deze producten zijn door ons uit de voorraad genomen. Het betrof twee maal gevallen van houdbaarheidsproblemen. Een maal betrof het een mogelijk verontreinigingsprobleem met een ander farmacon. Alle fabrikanten achtten een recall bij de patient niet noodzakelijk. Van de in de apotheek geproduceerde geneesmiddelen behoefden in het verslagjaar geen producten te worden terug geroepen. Aandachtspunten 2006 Wij zullen in 2006 extra letten op de ontwikkelingen in de zorg. Door de invoering van marktwerking in de zorg vraagt de minister van Volksgezondheid van ons te concurreren met andere zorgaanbieders. Dit vraagt van ons andere acties dan wij in het verleden gewend waren te nemen, toen overleg en samenwerking een belangrijk speerpunt was. Helaas betekent concurrentie niet per direct efficiëntere en goedkopere zorg. Veel nieuwe zorgaanbieders zijn op zoek naar mogelijkheden de vraag van de patiënt op te voeren. Wij moeten ons voorbereiden op de mogelijkheid, dat wij in een dergelijke marktontwikkeling mee moeten gaan.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 15 van 30
9
Farmaceutische Zorg/ en doelmatigheidsprojecten
9.1
Onderzoek naar interventie bij interacties.
Inleiding De preventie van potentieel gevaarlijke geneesmiddelcombinaties is een belangrijk aspect van de farmaceutische zorg voor de patiënt. Bij het signaleren van een interactie wordt van de apotheker een adequate interventie verwacht, waarvan een verantwoord advies aan de voorschrijver deel uitmaakt. Dat interacties een niet onderkende bron van ziekenhuisopnames kunnen zijn, is recent aannemelijk gemaakt in een Canadees onderzoek van Juurlink et al.(JAMA 2003;289: 613-618). Doel van het onderzoek Inzicht verkrijgen in het aantal en type interacties en de rol die apotheken hierbij spelen. Methode Voor het interactie-interventie-onderzoek wordt een aantal interacties uit het AIS-bestand geselecteerd. Bij een normale search in de medicatiehistorie zou het resultaat van een interventie, die bijvoorbeeld zou leiden tot wijziging van één van de interagerende geneesmiddelen,niet meer zijn waar te nemen. Daarom is een hulpprogramma gemaakt waarmee kan worden nagegaan of er een interactiemelding is geweest. Na een dergelijke melding –binnen 7 tot 10 dagen- is door de apotheker nog goed te reconstrueren hoe zo’n interactie is afgehandeld. Indien de resultaten van een interventie worden vast gelegd in bijvoorbeeld een elektronisch farmaceutisch dossier of een medicatiebegeleidingsjournaal, is er eigenlijk niet eens meer sprake van een ‘reconstructie’, maar kan de afhandeling hier gewoon uit worden afgelezen. Nulmeting Door wekelijks het hulpprogramma uit te voeren kan worden nagegaan welke van de te onderzoeken interacties in de afgelopen week zijn voorgekomen. De verkregen resultaten worden doorgemaild naar de onderzoekers van het Stevenshof Research Institute. Per in onze apotheek gemelde interactie zullen de onderzoekers een vragenlijst mailen, die zo snel mogelijk ingevuld per e-mail geretourneerd moet worden. De antwoorden zullen worden geanalyseerd teneinde een beeld te krijgen van de manier waarop de openbare apotheker omgaat met interacties en wat de kwaliteit is van zijn interventies. De resultaten van het onderzoek zullen na het uitvoeren van de analyse worden verwerkt in een artikel, dat ter publicatie zal worden aangeboden aan een medisch of farmaceutisch tijdschrift door de onderzoekers van de SIR. Planning Het onderzoek liep over een periode van ongeveer een half jaar, te weten mei tot oktober 2005. Resultaat De resultaten van dit onderzoek worden op het moment van schrijven van dit verslag nog uitgewerkt en verwerkt in een artikel voor een vakblad. Pas bij publicatie van het artikel kunnen wij de resultaten naar buiten brengen. Conclusie Helaas kunnen wij pas in ons volgende jaarverslag conclusies verbinden aan het uitgevoerde onderzoek. Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 16 van 30
9.2
Slagingspercentage van Helicobacter Pylori eradicatietherapie.
Inleiding Het toenemend gebruik van maagmiddelen leidt de afgelopen jaren tot een substantiële stijging van de geneesmiddeluitgaven in ons land. Met name maagzuurremmers worden vaak verstrekt. In 2002 is voor €340 miljoen aan maagzuurremmers via de openbare apotheken verstrekt, bijna 10% van de totale geneesmiddelenuitgaven. Per recept krijgen de patiënten steeds grotere hoeveelheden voor een langere tijdsperiode verstrekt. De apotheek stelt zich ten doel om het doelmatig voorschrijven en gebruik van maagmiddelen te bevorderen. Doel van het onderzoek Onderzoeken hoeveel patiënten eradicatietherapie hebben gehad en bij welke patiënten deze therapie geslaagd is. Methode In het verslagjaar is gemeten hoeveel maal eradicatietherapie voorgeschreven werd. Na het verslagjaar is op patiëntniveau bekeken of er nog maagzuurremmers gebruikt worden. Nulmeting Gegevens zijn over een periode van twaalf maanden verzameld. Planning In mei 2006 is met behulp van het AIS het aantal afgeleverde eradicatietherapiën over de periode mei 2005-mei 2006 geteld. Op patiëntniveau is vervolgens gekeken hoeveel patiënten na zo’n therapie nog maagzuurremmers nodig hadden. Hieruit kan dan het slagingspercentage van zo’n therapie berekend worden. Resultaat Het aantal afgeleverde eradicatietherapiën over de periode mei 2005-mei 2006 bedroeg 5. Geen van deze patiënten gebruikt nu nog maagzuurremmers. Het slagingspercentage van deze therapie was in het verslagjaar 100%. Conclusie Uit onderzoek is gebleken dat eradicatietherapiën zeer succesvol zijn. Ook uit ons onderzoek is dit gebleken. Het aantal onderzochte patiënten is te klein om statistische uitspraken te doen, echter het lijkt erop, dat screening van patiënten op de aanwezigheid van H. Pylori in de maag en adequate behandeling hiervan, kan leiden tot een aanzienlijk verminderd gebruik van maagmiddelen.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 17 van 30
9.3
Elektronisch verzenden van declaraties.
Inleiding Reeds geruime tijd wordt het declaratie verkeer tussen zorgverzekeraars en apotheek elektronisch afgehandeld. Het transport van deze berichten werd echter nog vaak per post verzorgd. De nadelen zijn door VGZ benoemd: risico van zoekraken, risico van medium fouten en tragere afhandeling. In toenemende mate wordt dit ook elektronisch afgehandeld. Onze apotheek verstuurt naar het Clearing House Apotheken reeds geruime tijd declaraties via e-mail. Ook enkele landelijke verzekeraars accepteren declaraties via e-mail. Enkele zorgverzekeraars, waaronder onze grootste zorgverzekeraar, accepteren geen e-mail declaratie verkeer. Deze zorgverzekeraars bieden elektronisch declaratie transport aan via web-browsers. Dit systeem kan echter de veiligheid van het apotheek netwerk niet garanderen. Ook is dit proces niet optimaal, daar het door een “operator” dient te worden uitgevoerd. Doel van het onderzoek VECOZO biedt de mogelijkheid declaraties te ontvangen via een server to server verbinding, genaamd EDP. Wij willen onderzoeken of dit systeem in onze apotheek gebruikt kan worden en hoe dit geïmplementeerd kan worden. Als doelstelling geldt, dat declaraties niet meer via de post behoeven te worden verzonden, wat aan apotheek- en zorgverzekeraarskant efficiency winst oplevert. Methode Wij gaan de door VECOZO aangeboden server to server declaratie systematiek implementeren in onze apotheek automatisering, zodanig, dat de beveiligingseisen van VECOZO en de beveiligingseisen van Apotheek Tholen worden gerespecteerd. Resultaat Het EDP systeem is conform de tijdsplanning ingevoerd in de apotheek. Het systeem is beveiligd middels X509-certificaten. Het grootste probleem, dat wij hebben aangetroffen, betrof de certificaat uitwisseling. Hiervoor heeft VECOZO een methode, welke niet W3C compliant is. Slechts op het Windows computerplatform wordt ondersteuning geboden voor de certificaat uitwisseling. Daar ons EDP systeem niet op dit platform is ontwikkeld, levert de uitwisseling dan ook problemen op. Middels een truc-oplossing is het EDP systeem werkende gemaakt. VECOZO zou voor de certificaat uitwisseling echter een platform onafhankelijke W3C compliant oplossing moeten aanbieden om dit echt werkbaar te maken. Het grootste probleem bij de implementatie betrof de verwerking van de retour informatie. De retour informatie wordt nog slechts door enkele zorgverzekeraars aangeboden en dan nog op een ongestructureerde wijze. Hierdoor kan dit niet geautomatiseerd verder worden verwerkt. Conclusie De implementatie van het elektronisch declareren heeft aan de kant van de zorgverzekeraar en aan de kant van de apotheek verlichting gebracht in de administratieve druk. Er bestaan nog enkele, deels structurele, tekortkomingen in het systeem. Naar
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 18 van 30
gelang de ervaring bij zowel zorgverzekeraars als apotheek groeit met dit systeem, zullen deze hopelijk worden opgelost.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 19 van 30
9.4
Bestel optimalisatie tbv substitutie
Inleiding Substitutie van voorgeschreven geneesmiddelen naar een economisch gunstiger alternatief, staat in Apotheek Tholen hoog op de agenda. De resultaten van dit beleid zijn gunstig. Analyse van de “gemiste kansen” laat globaal twee groepen zien: - De patiënt en/of de arts vraagt expliciet om het substitueerbare middel. - Om operationele redenen missen wij de substitutie kans. Groep 1 is een groep, waarbij door de apotheek moeilijk op eigen kracht substitutiewinst valt te halen. Groep 2 is een groep van gemiste kansen, waar de apotheek wel zelf invloed op heeft. De apotheek wordt op dit moment door de groothandel bediend met substitutielijsten. Deze lijsten tonen de gemiste kansen van groep 2. Deze lijsten worden echter op dit moment achteraf verstrekt. Daar de meeste gemiste kansen geen producten zijn met een hoge omzet, hebben deze gegevens geen werkelijk voorspellend karakter naar de toekomst en blijven het gemiste kansen. De signalering heeft slechts effect, als deze plaats vindt vóór het bestelmoment. Dan namelijk kan het apotheekteam actie ondernemen op basis van het signaal en kan de substitutiegraad hiermee positief worden beïnvloed. Doel van het onderzoek Wij willen een methode creëren in samenspraak met de groothandel, waarmee wij het signaleringsmoment van de gemiste substitutie kansen willen opschuiven van na naar voor het bestelmoment, zodat actieve interventie mogelijk wordt op basis van de substitutie informatie van de groothandel. Dit systeem moet de substitutiegraad van de apotheek verbeteren. Methode De bestelling wordt op dit moment direct doorgegeven aan het logistieke systeem van onze groothandel. Wij willen deze bestelling gaan doorgeven aan een buffer systeem als voorlopige bestelling. Dit logistieke systeem analyseert de bestelling op substitueerbare producten op basis van de kwalitatieve en kwantitatieve product informatie van de groothandel en stuurt een verslag hiervan terug naar de apotheek. De gegevens uit dit verslag kunnen in de apotheek worden verwerkt in de voorlopige bestelling. Daarna wordt de gemuteerde definitieve bestelling pas geplaatst. Resultaat Wij hebben een verwerkingsbuffer geïnstalleerd tussen ons apotheek bestelsysteem en het bestelsysteem van onze groothandel. De bestelling van de apotheek wordt dan via deze buffer verzonden. In de buffer kan de bestelling worden aangepast op basis van de assortimentsinformatie van de groothandel. Hierin worden substitueerbare producten gesignaleerd alvorens deze naar de groothandel te sturen. Op dit moment bevat dit systeem slechts kwalitatieve informatie, kwantitatieve informatie (betreffende de voorraadstatus van de groothandel) is nog niet voorhanden. De omzet generiek is na de implementatie verhoogd van 19,9% naar 20,6%. De omzet Euro-specialite is gedaald van 7.3% naar 3.3%. De verhoging van het generieke product lijkt gering. In het uitgangspunt substitueerde de apotheek echter al 95% van alle potentieel substitueerbare producten. Op dit moment licht dat percentage op 97%.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 20 van 30
Door het buffersysteem hebben wij de substitutiegraad niet alleen kunnen handhaven maar ook nog kunnen verhogen. Het percentage Euro-substitutie is gedaald. De euro-markt is in het afgelopen jaar sterk geslonken. Tevens is de leverbaarheid van euro-produkten erg onbetrouwbaar. Het bestelbuffer systeem zou ons kunnen ondersteunen in de substitutie naar Eurospecialite. Echter dan moeten wij in het systeem kunnen beschikken over kwantitatieve informatie van onze groothandel. Dan wordt het mogelijk op het bestelmoment te bepalen welk euro-label van een bepaald product voorhanden is, zodat substitutie kan volgen. Deze informatie is echter nog niet voorhanden. In samenwerking met onze groothandel zijn wij nog steeds bezig deze informatie beschikbaar te krijgen. Wij zijn hoopvol, dat dat in de nabije toekomst gerealiseerd kan worden. Dit project wordt in 2006 dan ook vervolgd. Conclusie De winst onder invloed van dit systeem lijkt gering. Men dient zich echter te realiseren, dat een substitutie stijging van 95% naar 97% veel meer inspanning vereist, dan een stijging met een lager startpercentage. De daling in euro-substitutie vindt plaats onder invloed van de huidige marktontwikkeling en een tekort aan informatie om het buffersysteem te laten renderen. Het nut van de mechanismen, die aan dit systeem ten grondslag liggen, is bewezen in de onderzoeksperiode.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 21 van 30
10.
Interne organisatie, infrastructuur, inrichting
Werkoverleg In het verslagjaar zijn er twee werkbesprekingen gehouden, buiten de reguliere openingstijden van de apotheek. Tevoren werd een agenda opgesteld en er is een besluitenlijst gemaakt van elke bespreking. In de werkbesprekingen worden beleidsvoornemens door de apotheker met de medewerkers besproken. De voortgang van verbeteracties en plannen wordt besproken. Opleiding & nascholing De medewerkers nemen deel aan diverse vormen van nascholing, zoals de reguliere nascholing verzorgd door de SBA, het Dep. West-Brabant der KNMP en de incidentele nascholingen door de kwaliteitskring georganiseerd. De nascholing van de kwaliteitskring heeft een verplicht karakter, de andere nascholingen worden naar behoefte gevolgd. De apothekers laten zich op verschillende manieren met geaccrediteerde cursussen nascholen. Gebouw en inrichting Daar wij in december 2000 in een nieuw verbouwd pand zijn gestart is er in het verslagjaar geen noodzaak geweest aan de gebouwen iets te wijzigen. De apotheek is geautomatiseerd met het Pharmacom Apotheek Informatie Systeem. In 2002 is het Elektronisch Patiënten Dossier ingevoerd. Hiermee zijn wij in staat patiëntgegevens te administreren, die niet binnen het kader van de recept historie zijn bij te houden. Hierdoor is Apotheek Tholen nog beter in staat de patiënt zorg op maat te leveren. Informatie technologie Apotheek Tholen besteedt veel aandacht aan de ontwikkelingen in de informatie technologie. Wij trachten de automatisering maximaal te benutten om de kwaliteit van ons product naar een hoger plan te brengen. In de nabije toekomst willen wij veel aandacht besteden aan ontwikkelingen, die het mogelijk maken, dat onze patiënten ook buiten openingstijden van onze apotheek diensten gebruik kunnen maken. 11. Verbeterpunten 2005 Daar het beleid van de minister van volksgezondheid is gericht op introductie van marktwerking in de zorg, zullen wij ons als apotheek moeten profileren als een betrouwbare leverancier van zorg voor onze cliënten. Omzet verlies van met name het randassortiment, zoals voedingsmiddelen, diabetes testmateriaal, incontinentie artikelen en dergelijke heeft in het verleden al plaatsgevonden. Dit verlies moet een halt toe geroepen worden, om het voortbestaan van een financieel gezond bedrijf te kunnen blijven waarborgen. Dit betekent dat Apotheek Tholen zich gaat inspannen om een deel van de omzet in het randassortiment terug te winnen. Wij beginnen met de diabetes testmaterialen. Zie hiervoor het punt 12.2 van ons jaarplan 2006. Verder willen we de toegankelijkheid van onze zorg uit breiden middels de elektronische snelweg, die 24 uur per dag open is. Zie hiervoor punt 12.4 van ons jaarplan. Tevens gaan wij door met optimalisatie van therapieën, dit jaar pakken we angina pectoris aan. Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 22 van 30
DEEL III - JAARPLAN 2006
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 23 van 30
12.
Farmaceutische Zorg- en doelmatigheidsprojecten 2006
12.1
Incontinentie
Inleiding Incontinentie is een lichaamsgesteldheid die geleidelijk aan uit de taboesfeer raakt. Dit is mede te danken aan de beschikbaarheid van steeds betere incontinentiematerialen. Tegenwoordig zijn er goed passende en functionerende hulpmiddelen voor vrijwel elke situatie. Gerichte fysiotherapie kan er bovendien toe leiden dat langdurig en chronisch gebruik van incontinentiemateriaal niet nodig is. Door het grote en zich steeds vernieuwende aanbod is het echter voor gebruikers vaak lastig een overzicht te krijgen van de beschikbare hulpmiddelen en behandelingen.
Doel van het onderzoek Cliënten helpen hun gebruik van incontinentiemateriaal binnen de vergoedingslimiet te houden en de kosten van deze hulpmiddelen periodiek inzichtelijk te maken voor verzekeraars.
Methode Zelfstandig wonenden Uit de praktijk blijkt dat zelfstandig wonende gebruikers van incontinentiemateriaal vaak niet weten of zij het materiaal gebruiken dat voor hen het meest geschikt is; dat zij mogelijk definitief hun klachten kunnen verhelpen met fysiotherapie bekkenbodem- en blaastrainingen voor vrouwen jonger dan 65 jaar en/of met het consulteren van een incontinentieverpleegkundige; dat het gebruik van bepaalde medicijnen van invloed kan zijn op hun incontinentie-verschijnselen; dat zij door juist gebruik van het goede incontinentiemateriaal onder de door de zorgverzekeraar gestelde vergoedingsgrens kunnen blijven. Gevolgen: mogelijke suboptimale kwaliteit van leven voor de verzekerde en ondoelmatig gebruik van incontinentiemateriaal. Oplossing: door nieuwe en bestaande zelfstandig wonende gebruikers van incontinentiemateriaal op te nemen in het apotheekprogramma, en hen vanuit de apotheek te begeleiden, worden de mogelijke problemen aangepakt. Verzorgingshuizen Uit de praktijk blijkt dat bewoners van verzorgingshuizen die incontinentiemateriaal gebruiken, vaak niet weten wat de voor hen juiste materialen zijn en dat er – mede daardoor – vaak sprake is van een ondoelmatig gebruik van deze hulpmiddelen in de tehuizen. In het apotheekprogramma stemt de apotheker af met de directie van een verzorgingshuis welke bestelsystematiek, logistiek en ondersteuning er gewenst is. Resultaat Voor de cliënt:
Behandeling op maat van incontinentie binnen de vergoedingslimiet Voor de verzekeraar: Maatwerk voor de verzekerde en kostenbeheersing Voor de apotheek: Tevreden patiënten, (para)medici, en zorgverzekeraar(s). Aanpak
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 24 van 30
Het apotheekprogramma incontinentie is een programmatische benadering van de behandeling van mensen met incontinentie. Bij uitgifte – al dan niet op recept - van incontinentiemateriaal zorgt de apotheek ervoor dat een nieuwe gebruiker op gestructureerde wijze: acute hulp krijgt idvv een proefpakket; geholpen wordt met specifieke materiaalkeuze tijdens een intake gesprek; voorlichting krijgt over behandelmogelijkheden dmv fysiotherapie; voorlichting krijgt over preventie en behandeling van secundaire klachten als huidaandoeningen; gecheckt wordt op incontinentie-beïnvloedende medicatie; bij herhaalafname van de hulpmiddelen gevraagd wordt naar de tevredenheid over het materiaal en/of het effect van de fysiotherapie en mogelijk geadviseerd wordt over alternatieven; opgenomen en gedocumenteerd wordt in het apotheek-zorgregistratiesysteem. Bestaande gebruikers van incontinentiemateriaal kunnen bij de start van dit programma benaderd worden voor evaluatie van het materiaal dat zij gebruiken, waarbij bovenstaande aspecten eveneens aan de orde komen. Met de directie van het verzorgingshuis worden afspraken gemaakt over monitoring en advies over het gebruik van materialen training en advies voor verzorgend personeel Rapportage voor verzekeraars Napco verzorgt per verzekeraar driemaandelijkse rapportages over hulpmiddelengebruik per apotheek en/of op geaggregeerd niveau. Op deze manier maakt Napco inzichtelijk wat de volumematige resultaten zijn van het apotheek programma incontinentie. Literatuur NHG-standaard Urineweg Incontinentie NVOG (Nederlandse Vereniging van Obstetrie en Gynaecologie) Richtlijn 55, Urineweg Incontinentie. KNMP/WINAp FPZ-protocollen Incontinentie
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 25 van 30
12.2 Verhoging service-level van diabeteszorg Inleiding Een diabetespatiënt die hulp behoeft rond de uitvoering van zelfcontrole of algemene vragen stelt rond diabeteszorg in de apotheek zal niet altijd op de meest efficiënte manier van informatie worden voorzien. Uit marktonderzoek is gebleken dat bestelgemak een van de belangrijkste redenen is om bij een bepaalde leverancier te bestellen. Wij willen een continu proces op gang brengen van verbeteringen in de diabeteszorg in samenwerking met de praktijkverpleegkundige van de huisartsen. Doel van het project Het service-level aan de balie van de apotheek verder optimaliseren. De diabetespatiënt een totaal pakket aanbieden naar behoefte. Methode In de apotheek worden 2 assistentes opgeleidt tot gespecialiseerde diabetes-assistente. Daarnaast worden op regelmatige basis in de apotheek diabetes gerelateerde activiteiten georganiseerd, zoals een metercontroledag. Er wordt een beperkt voorkeurspakket van meters van verschillende fabrikanten samengesteld, zodat het gemakkelijker wordt om een hoogstaande service en ondersteuning te kunnen leveren. Nulmeting Er zal gemeten worden welke meters en testmaterialen het afgelopen verslagjaar het meest verkocht zijn. Op basis hiervan zal een voorkeurspakket samengesteld worden. Planning September 2006: basisopleiding assistentes Oktober/November 2006: organisatie van patiëntenactiviteiten in de apotheek Februari 2007: vervolg project in de apotheek
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 26 van 30
12.3
Angina Pectoris
Inleiding Aandoeningen aan hart en vaten vormen de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Volgens het CBS overlijden dagelijks gemiddeld 375 personen, van wie 120 personen (32%) aan een hart- of vaatziekte. Bij eenderde van deze overledenen ging het om een ischemische hartziekte, waaronder angina pectoris (AP), zo meldt de Nederlandse Hartstichting. Patiënten met AP worden voornamelijk medicamenteus behandeld met nitraten. In een aantal gevallen is aanvullende medicatie gewenst. Uit de praktijk blijkt dat mensen die al wat langer AP-medicatie gebruiken, vaak niet de door de NHG-standaard aanbevolen medicatie in de bijbehorende toedieningsvorm of dosering gebruiken. APpatiënten gebruiken ook lang niet altijd de aanvullende cholesterolverlagende medicatie die de CBO-consensus Cholesterol in een aantal gevallen aanbeveelt. Methode Met de Farmscan Angina pectoris worden alle nitraatgebruikers programma-gewijs door de apotheek gescand en beoordeeld op een optimale behandeling met geneesmiddelen. Waar relevant stelt de apotheker voor aan de arts om de farmacotherapie aan te passen of te verbeteren. Patiënten worden door arts en apotheker gezamenlijk geïnformeerd over de veranderde farmacotherapeutische inzichten en de daaruit volgende voorstellen voor de nieuwe medicatie. Probleemstelling Veel patiënten die al wat langer worden behandeld voor angina pectoris, blijken suboptimaal medicamenteus behandeld te worden, met als risico een verhoogde morbiditeit en mortaliteit. Oplossing Met het programma Farmascan Angina pectoris worden alle nitraat-gebruikers door de apotheek opgespoord en wordt hun medicatie zo nodig bijgesteld, zodat er sprake is van een optimale behandeling. AP-patiënten die geen bijstelling behoeven, worden daarover ook geïnformeerd. Resultaat voor de ‘oudere’ AP-patiënt voor de ‘nieuwere’ AP-patiënt voor de verzekeraar voor de artsen
verbeterde farmacotherapie, minder kans op complicaties en de bijbehorende risico´s bevestiging van de farmacotherapie minder secundaire complicaties en dientengevolge kostenreductie; omzetting naar generiek. Ondersteuning bij het behalen van een optimaal behandelresultaat van AP-patiënten.
Aanpak De meest recente NHG-standaard angina pectoris (2004) beveelt aan: preventieve trombocytenaggregatieremming voor elke patiënt bij wie de diagnose stabiele AP is gesteld; voor nitraten als onderhoudstherapie een doseringsschema hanteren waarmee een nitraatarme periode van 8 tot 12 uur gewaarborgd is;
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 27 van 30
geen kort- en snelwerkende dihydropyridinen meer voor te schrijven aan patiënten met stabiele AP. De CBO-consensus Cholesterol beveelt bovendien aan: secundaire preventie met statines voor AP patiënten met een verhoogde cholesterolspiegel, waarvan mannen onder de 70 jaar en vrouwen onder 75 jaar. Nulmeting In de Farmascan Angina pectoris scant, selecteert en analyseert de apotheker de nitraatgebruikers in zijn apotheekpopulatie op de beschreven criteria met behulp van een SFK-search. AP-patiënten die geen optimale medicamenteuze therapie krijgen bespreekt de apotheker met de behandelend arts. Apotheker en arts informeren gezamenlijk de patiënten, die voor aanvullende of gewijzigde farmacotherapie in aanmerking komen, over: - de (jaarlijks te herhalen) Farmascan onder AP-patiënten - dat daarbij is gebleken dat de betreffende patiënt niet geheel volgens de geldende standaarden wordt behandeld - dat aanvullende medicatie/therapie voor hem/haar gewenst en beschikbaar is - dat waar mogelijk de generieke producten worden voorgeschreven. Planning Februari: Maart: April:
SFK-search bespreking van patiënten met de arts Cliënten informeren.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 28 van 30
12.4 Verhoging service aan onze cliënten buiten openingsuren Inleiding Voor herhaalreceptuur verlangen de huisartsen in ons verzorgingsgebied, dat de patiënt zijn herhaalmedicatie aanvraagt door het aanbieden van een apotheek etiket van het te herhalen product in de huisartsenpraktijk. Om dezelfde dag over het middel te beschikken dient dit voor 11.00 uur te worden aangevraagd. Vervolgens staat het product na 16.00 uur in de apotheek klaar. Uit gesprekken met onze patiënten weten wij, dat mensen het vervelend vinden ’s morgens bij de dokter langs te moeten om ’s middags hun middelen te kunnen ophalen. Indien men na 17.30 uur het herhaalrecept wil ophalen is de apotheek gesloten. Doel van het project Mensen de mogelijkheid bieden van huis uit hun herhaal receptuur te bestellen. Het service-level buiten openingsuren van de apotheek verhogen voor onze patiënten. Methode In samenwerking met de huisarts middels internet–technologie een methode ontwikkelen, waarmee herhaalreceptuur kan worden aangevraagd. Een methode creëren, zodat mensen ook buiten openingsuren hun herhaalrecepten kunnen verkrijgen. Nulmeting Op dit moment bestaat er buiten de openingsuren de mogelijkheid voor de patiënten in spoedgevallen naar de dienst apotheek te gaan. Andere diensten van de apotheek zijn dan niet mogelijk. Planning Maart - Juli 2006: herhaalrecepten module ontwikkelen Aug – Okt 2006: Implementeren van herhaalrecepten module Aug 2006 – April 2007: Ontwikkelen van een uitgifte systeem voor herhaalreceptuur. Mei 2007: Start implementatie traject.
Jaarverslag 2005
Apotheek Tholen
blz. 29 van 30
13 Overige plannen In het komend jaar gaan de huisartsen in Tholen verhuizen naar een nieuwe locatie. Op initiatief van de Gemeente Tholen wordt er een gezondheidscentrum gerealiseerd in Tholen. Ook de apotheek is uitgenodigd zich te vestigen in dit gezondheidscentrum. Voor de patiënten betekent dit, dat zij de apotheek beter zullen kunnen bereiken en voor een huisartsenconsult en het verkrijgen van recept geneesmiddelen niet meer naar twee locaties hoeven te gaan. Daar de vestiging in het nieuwe gezondheidscentrum voor de patiënten deze kwaliteitsverbetering met zich meebrengt, zijn wij bereid op dit verzoek in te gaan. Mogelijk zal de Apotheek dan ook eind 2006 of begin 2007 gaan verhuizen naar een nieuwe locatie. 14 Interne organisatie Er zullen 2 apothekers-assistentes opgeleid worden tot gespecialiseerde diabetes assistentes. 15.
Planning
In het hier volgende tijdspad is aangegeven hoe wij de uitvoering van de plannen over het jaar verdeeld hebben. Jun Jul 2006
Aug Sep
Okt
Nov Dec
Incontinentie
X
X
X
Diabetes mellitus
X
X
X
Jan Feb 2007
X
Jaarverslag 2005
X
X
X
X
X
Apotheek Tholen
Apr
X
X
X
X
X
X
Mei
X
Angina pectoris Service buiten openingsuren
Mrt
X
X
X
blz. 30 van 30