Nr Nr..
190
Pr ijs 1 St e eu uro : n 2 prij eu s ro :
Krant van de socialistische organisatie Offensief, Nederlandse afdeling van het Comité voor een ArbeidersInternationale (CAI)
24 uur actie tegen afbraak AOW! Het kabinet wil de AOW-leeftijd verhogen naar 67 jaar. En dat wordt nu als één van de crisismaatregelen doorgedrukt! Met het schandelijke argument dat we langer leven (mannen worden maar een jaar ouder dan 50 jaar geleden), moeten ouderen nu nog langer worden uitgebuit. Mannen van 65 leven meestal nog maar 14 jaar, vrouwen iets langer. De laatste jaren zijn veel mensen bovendien nog ziek. Van de meestal gezonde jaren direct na de 65 wil het kabinet er van iedereen nog twee inpikken om zijn eigen financiën op orde te krijgen! Extra onrechtvaardig omdat arme mensen nu eenmaal vele jaren korter leven dan rijke.
Door Pieter Brans, Offensief Amsterdam
Er is 200 miljard voor de banken, maar 4 miljard voor de AOW is al teveel. FNV-voorzitter Jongerius heeft het wel voor elkaar gekregen dat de Sociaal Economische Raad (SER) voor 1 oktober met een ‘alternatieve’ bezuiniging moet komen, maar van het CDA mag het weer geen lastenverzwaring voor de rijken zijn. Eigenlijk is alles fout behalve de verhoging van de AOW-leeftijd… Het is een smerig spel rond de AOW, de val is duidelijk gezet. De werkgevers denken tot nu toe een eindje mee met de FNV, maar dat komt natuurlijk niet door hun liefde voor de ouderen. Werkgevers zien ze al komen op de werkvloer: wat moet je in vredesnaam met al die bejaarden? 67-Jarigen op de steigers? Om ouderen te verzorgen? Als leraar? Als politieman? In de visserij? Iedere werkgever neemt liever een energieke en plooibare jongere en OK, wij doen
VERDER IN DEZE KRANT Sociaal akkoord
blz 2
Een socialistische koers voor de SP
blz 3
De crisis in de wereldeconomie
blz 4
G20-top brengt geen oplossing
blz 6
Eu-verkiezingen: stem Johan Kwisthout!
blz 7
Jongeren are truly fucked!
blz 8
Vakbondsaktie in februari tegen het verhogen van de AOW-leeftijd.
het bij Offensief niet gauw, maar geef de werkgevers eens ongelijk! Daarbij komt dat in de komende periode de jeugdwerkloosheid enorm toe gaat nemen. Zonder ouderen te pensioneren, valt die niet weg te werken. Het is duidelijk dat de verhoging van de AOW-leeftijd niet door slimme onderhandelingen kan worden afgewend. Het kabinet, CDA en PvdA
moeten gaan vrezen voor een enorme verkiezingsnederlaag bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2010 en de landelijke verkiezingen in 2011! Gelukkig heeft de SP het verzet tegen de verhoging van de AOW-leeftijd heel snel opgepakt. Je moet niet denken aan de situatie dat er geen arbeiderspartij was geweest en dat alleen de PVV het voor de ouderen zou hebben opgenomen. Teken vooral de handtekeningenlijst op de website van de SP! De verhoging van de AOW-leeftijd staat niet alleen. Ouderen zijn driedubbel bedonderd: vroeger kreeg je 70% van je laatste loon, vast en zeker. Toen kreeg je nog maar 70% van je middelloon. En nu krijg je ook dat niet meer. In feite moet je wat je pensioen betreft maar afwachten wat je nog krijgt! De korting op de indexatie is gewoon een forse pensioenverlaging! Voor gepensioneerden nu en voor alle werknemers in de toekomst. Deze brutale pensioendiefstal verdient met massale actie te worden gestopt. Een serie acties om een algemene 24-uursstakking in het najaar voor te bereiden is nodig!
zijn erop gebrand om deze maatregel door te drukken. Tegenhouden lukt alleen met massaal verzet. Offensief is niet tegen het afschaffen van de hypotheekaftrek voor duurdere woningen of voor het belasten van de rijken. Laat hun vooral de crisis betalen. Maar een echte garantie dat de verhoging van de AOW-leeftijd niet doorgaat, komt er alleen als er zoveel verzet komt dat de regeringspartijen
Weg met dit crisiskabinet!
W WWWW. O WF. FO EF NF S E IN ESFI . ENFL. N L
2 - Offensief Nr. 190 Sociaal akkoord
JA voor het sociaal akkoord is geen garantie op beter Rotterdam, 14 april 2009 Op het moment van schrijven is de stemprocedure rond het sociaal akkoord nog in volle gang. Maar de uitkomst is in feite al bekend: Agnes Jongerius, voorzitter van de FNV, heeft alles in de strijd gegooid en is tevreden over wat er is uit gesleept; een sociaal akkoord, waarvan de essentie kort valt samen te vatten in: ja heren en dames kapitalisten, wij zullen bloeden voor uw zonden en tot oktober mogen we in een onwillige arena (3 tegen 1, de CNV was al om), de SER (Sociaal Economische Raad), met alternatieven komen. Door Peter den Haan, bondsraadlid FNV-Bondgenoten Vervoer Natuurlijk zijn er hele goede alternatieven om een verplichte verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd van 65 naar 67 te voorkomen. Zonder een voorschot op die discussie te willen nemen, hebben we als FNV-bondgenoten al een aantal alternatieven aangedragen. Bijvoorbeeld een topsalaris maximaal 20 x het laagste salaris. Maar ook alternatieven hebben al een breed draagvlak: de herinvoering van een 72%-tarief, aftopping van de hypotheekrente aftrek en bijvoorbeeld de afschaffing van de aftrekbaarheid van rente op schulden van financiële instellingen, wat naast geld in het laatje van de overheid, ook de speculatiedrang onder deze Tony Montana’s van de bovenwereld zou helpen bedwingen. Zullen regering en kroonleden onpartijdig zijn? In het debat in de Tweede Kamer was al duidelijk dat de regering elk voorstel over handhaving van de huidige AOW-leeftijd, rigoreus zou afwijzen. Het een-tweetje van bankpresident Wientjes en Agnes Jongerius (‘hoe vertel ik het mijn achterban’) gaf een duidelijke indruk over het verloop van de onderhandelingen. De enige aanpassingen achteraf, over technische details van de werktijdverkortingsafspraken en de motie Rutte; het helemaal afschaffen van de verplichting voor werkgevers om na 3 jaarcontracten een vaste aanstelling te verlenen aan jongeren tot en met 27 jaar, zeggen genoeg over het werknemersonvriendelijke karakter van de zittende club. Maar veel teleurstellender is het volledig ontbreken van een plan B. Wat gaan we doen als het serieus en voor een langere periode misgaat, zoals inmiddels ook het IMF (Internationaal Monetair Fonds) weet te voorspellen, in navolging van de schrijver dezes en zijn ideologische
Boeken & Brochures Hiernaast enkele voorbeelden van onze boeken en brochures. Wilt u één van deze uitgaven bestellen, of heeft u vragen over deze of onze andere uitgaven, neem dan contact met ons op: email :
[email protected] tel. : 084-8310656
medestanders? De topbankiers wisten dat het mis zou gaanmaar zolang het rad bleef draaien, bleven ze meedoen. Het wereldwijd ingrijpen van overheden op kosten van de belastingbetaler, heeft al een schuld opgeleverd van 3000 miljard dollar, misschien worden het er 4000 miljard, aldus het IMF.
In Nederland staat de teller inmiddels in concrete schulden op 60 miljard euro. In de miljardennota van september gaat de regering ons uitleggen dat wij die rekening moeten betalen. Niet degenen die, miljoenen achteroverdrukkend, miljarden over de balk wisten te smijten. Neen, wij moeten er voor opdraaien. Linksom of rechtsom. Dat is de boodschap van het vrijemarktdenken, van deze regering, van de gehele burgerij. Dat betekent dus ook dat, ongeacht welke goede alternatieven we in de komende periode ook weten te verzinnen, we met onze boodschap toch niet door zullen
dringen in de koppen van de fundamentalisten van de vrije markt. De boodschap is simpel: wie niet horen wil, moet voelen. Deze regering, zetbazen van die VOC-mentaliteit en tulpenbollenhausses, zal gedwongen moeten worden onze alternatieven te accepteren. Dat kan alleen door strijd. Terecht heeft de federatie een actiecomité opgetuigd. Dat moet handen en voeten krijgen. Wat nu noodzakelijk is, naast een traject over meningsvorming en alternatieven, waar ik zo nog op terugkom, is om ons voor te bereiden op een hevig gevecht met regering en, naar uiteindelijk zal blijken, ook werkgevers. Puntje bij paaltje zullen ze zo’n kans op verhoogde uitbuiting nooit laten liggen. Er zal een actietraject ontwikkeld moeten worden, waarin de lessen van 2003 moeten worden verwerkt: 1. Regionale mobilisaties als opmaat naar een landelijke aktie, 2. Geen deals achter gesloten deuren; deze onbetrouwbare regering moet vallen. De demonstratie op 15 mei in Brussel en andere Europese steden als Rome en Athene tegen de Dienstenrichtlijn en in feite de vrijemarktmantra van het Lissabonakkoord, zijn een goede eerste stap in dat mobilisatietraject. (zie: www.europamoetanders.nl) De standpunten van de ETUC (European Trade Union Confederation, Europees Verbond van Vakbonden) gaan verder dan die van de FNV. Zoals zo vaak ligt het niet zozeer aan de plannen, maar aan de concrete uitvoering ervan. Maar een meer
fundamentele vraag zal zich keer op keer opdringen: welk vertrouwen kunnen wij nog stellen in dit systeem en onze zekerheden? De ontwikkelingen nu staan haaks op onze doelstellingen. De werkloosheid loopt op, de kloof tussen arm en rijk groeit en, om de bestaande orde te redden, waar we in verhouding slechts matig van geprofiteerd hebben, mogen wij de rekening betalen. Natuurlijk hebben de machthebbers liever dat we vrijwillig dat juk op onze schouders laden, dan dat ze het met dwang moeten doen, dat brengt extra risico’s met zich mee. Maar die vrijwilligheid, zo vaak misbruikt om de onderlinge solidariteit te ondermijnen, raakt op. Terecht zullen de moderne loonslaven op zoek gaan naar verandering. Een alternatief voor het kapitalisme van winst en uitbuiting. Change. Een plan B. In de wortels van de vakbeweging ligt die oplossing. In een samenleving waarin niet wordt geproduceerd omwille van de winst, maar om de behoeften van de samenleving te lenigen. Een democratisch plan van productie, onder controle en beheer van de producenten en consumenten. Om met de woorden van Albert Einstein te spreken: “een geplande economie, die haar productie aanpast aan de wensen van de gemeenschap en haar arbeid zou verdelen onder allen die in staat zijn te werken en zo een levenswaardig bestaan zal garanderen aan iedere man vrouw en kind” (uit Why Socialism? - Albert Einstein, New York 1949).
Offensief Nr. 190 - 3
Socialistisch e Partij
Een nieuwe koers voor Nederland, Een socialistische koers voor de SP! Onlangs is de SP de campagne “een nieuwe koers voor Nederland” gestart als antwoord op de economische crisis. Hiermee wordt de juiste richting ingezet, een goed begin. Maar is het ook genoeg om de crisis te keren en echte alternatieven aan te bieden voor het faillissement van het kapitalisme? Dit programma is de eerste sinds een tijd die duidelijk de aanval inzet op de huidige politieke orde. Het breekt in die zin met het “30-puntenprogramma” dat diende als lapmiddel om de crisis te bestrijden en sinds publicatie eind vorig jaar al snel weer achterhaald werd (zie nummer 188 van onze krant op www.offensief.nl). Het breekt ook met het verkiezingsprogramma van 2006 waarin bijvoorbeeld de oproep voor de herinvoering van het ziekenfonds ontbrak. Het legt daarom een heel goede basis voor een actieprogramma als alternatief op neoliberaal beleid. Ook wordt de verantwoordelijkheid van deze crisis gelegd waar hij hoort: “[De huidige crisis] is geen uitvloeisel van een uitvoeringsfout, maar van een systeemfout. Winstmaximalisatie, hebzucht en een fixatie op de korte termijn zijn inherent aan het neoliberalisme. De mensheid heeft op veel punten grote technologische en economische vooruitgang geboekt. Het neoliberalisme heeft echter verhinderd dat deze vooruitgang de samenleving menselijker en socialer heeft kunnen maken.”. Precies! Het is daarom zaak om een écht alternatief uit te werken voor het failliete systeem. Een socialistisch alternatief! Hier ligt echter een oude maar taaie grens voor socialisten. Wat is de weg vooruit? Er wordt terecht opgemerkt dat “in de vorige eeuw is geprobeerd het kapitalisme te
beteugelen. Door strijd zijn sociale verworvenheden veroverd en kon er een publieke sector worden opgebouwd met goed onderwijs, goede zorg, infrastructuur en openbaar vervoer.” Maar dat dit slechts ogenschijnlijk is, “want sinds het begin van de jaren tachtig lijkt het eerder op een laagje fineer dat zo weer kan worden weggekrabd.” Dit klopt volledig, maar hierop volgt niet de logische conclusie dat het kapitalisme simpelweg niet te beteugelen valt. Elke verworvenheid die door strijd wordt afgedwongen, word net zo goed weer afgepakt zodra de bazen en haar handlangers in de regering daar de mogelijkheid voor zien om haar winsten te beschermen en verhogen. Wij zijn als linkse socialisten van mening dat daarom het systeem in zijn geheel naar de prullenbak moet. Schaf het kapitalisme af dat gebaseerd is op het maken van winst dat een kleine parasitaire elite bevoordeeld en vervang het door een systeem dat gebaseerd is op het voorzien in de behoeften voor iedereen, gecontroleerd en beheerd door iedereen – het socialisme. Dit programma is een goede aanzet die de partij weer plaatst waar ze hoort; in de aanval. Maar het is ook een te beperkt programma die enkel streeft naar hervormingen, het beteugelen zoals je wil, binnen het systeem. Wij stellen daarom extra stappen voor. Stappen die noodzakelijk zijn om de
Per soneel Orbis te gen ersoneel teg ged wong en ontsla gen edw ongen ontslag
Tienpuntenprogramma voor een nieuw e k oer s nieuwe koer oers 1. Vooruitgang begint bij het bestrijden van achterstand 2. Werknemers krijgen meer zeggenschap 3. De zorg is iets van mens tot mens, net als het onderwijs 4. Een nationale ziektekostenverzekering dekt alle noodzakelijke zorg 5. Scholen zijn overzichtelijk voor de kinderen die er leren 6. De publieke sector is volledig in handen van de overheid 7. De werkers in de publieke sector krijgen alle vertrouwen en steun 8. Woningcorporaties zijn eigendom van de huurders 9. De buurt, de schaal van de toekomst 10. Mensen hebben zeggenschap over hun buurt, voelen zich daardoor meer betrokken
levensstandaard van werkende mensen, jongeren en armen te behouden en verbeteren. Stappen ook waaraan de elite niet kan en wil voldoen. Daarom dus een uitbreiding van het programma dat impliciet de vraag stelt “als zij ons niet een goed leven kunnen garanderen, waarom zouden we ons dan aan hun systeem houden?” Bijvoorbeeld: - Open de boeken van alle bedrijven die massa-ontslagen willen doorvoeren; Verdeel het werk, niet de werkloosheid: vermindering van de werkweek tot 32 uur, zonder loonsverlies en met bijkomende vacaturevullingen; Meer koopkracht door meer loon, herstel van de volledige index, afschaffing van BTW op basisnoodzakelijke goederen;
- Voor het herinvesteren van de recordwinsten van de afgelopen jaren in sociaal nuttige infrastructuur in de plaats van speculatie: voor de massale bouw van degelijke sociale woningen, publieke herfinanciering van het onderwijs, versterking van de sociale zekerheid, etc.; Het kapitalisme werkt niet. Het kapitalisme wordt gekenmerkt door diepgaande tegenstellingen die het gevolg zijn van de uitbuiting van de arbeiders. De elite kan deze crisis niet oplossen door die uitbuiting nog verder op te drijven. Wij pleiten integendeel voor een socialistisch anti-crisisprogramma dat een einde maakt aan het kapitalisme en haar crises.
ZezijnNUTS .nl Maak de NUTS-v oorziening en pub liek! NUTS-voorziening oorzieningen publiek!
De strijd tegen de massa-ontslagen bij Orbis gaat verder! Op het moment van schrijven (begin april) hebben we alweer 2500 handtekeningen opgehaald om druk te zetten bij de minister om in te grijpen bij Orbis. Door Emil Jacobs, SP Sittard-Geleen Inmiddels bericht de media van een “akkoord” tussen vakbonden en Orbis. Tot 1 oktober vallen er geen gedwongen ontslagen, erna is nog steeds onzeker. Orbis wil natuurlijk graag van de 'overtollige' mensen af, de vakbonden weigeren echter resoluut, onder massale druk van de medewerkers. De bal ligt dus bij de vakbonden, wat zijn de volgende stappen? De zorg is geen markt! Het feit dat Orbis sowieso failliet kan gaan of winst zou moeten maken over de ellende van anderen, is te absurd voor woorden. Meer dan eens als ik weer bij de hoofdingang stond om handtekeningen op te halen of pamfletten met het nieuws van de laatste ontwikkelingen stond uit te delen, hoorde ik geluiden van zowel medewerkers als patiënten in de trant van "Het ziekenhuis zou genationaliseerd moeten worden". Precies! Als men banken kan redden, waarom dan niet instellingen met een écht belangrijke maatschappelijke functie, zoals ziekenhuizen? Maar dit brengt ook meteen de vraag naar voren over wat voor soort nationalisatie we het hebben. Duidelijk niet het soort dat vetbetaalde managers nog eens extra een hart
onder de riem steekt, zoals bij de banken is gebeurd. Een belangrijke toevoeging van socialistische nationalisaties - nationalisaties in het belang van werkende mensen, jongeren en armen - moet daarom ook zijn een nationalisatie onder controle en beheer van de arbeiders, in dit geval de zorgwerkers van Orbis, en vertegenwoordigers van de patiënten. Alleen zó kunnen we garanderen dat we de beste zorg voor iedereen hebben. Alleen zó kunnen we efficiënt te werk gaan en flink bezuinigen op de echte kostenposten: de vetbetaalde managers. Alleen zó kunnen we garanderen dat corruptie effectief bestreden wordt, iets wat waarschijnlijk een vet lijk in de kast is bij Orbis, door democratische controle van zorgwerkers en hun patiënten. De weg vooruit is die van strijd. Er staat veel op het spel: 700 banen met nog eens 400 extra ontslagen die nu al in de wandelgangen besproken worden. Het is volledig onacceptabel dat de vakbond een dergelijk "neutrale" rol blijft spelen. Als SP spelen we een positieve rol als de enige die concreet de zorgwerkers ondersteunt via nieuwsbrieven en discussies. Dit wordt zeer gewaardeerd door zorgwerkers die in ons een morele steun vinden die ze nergens anders vinden. Het is nu zaak de druk op te bouwen om alle ontslagen ongedaan te maken!
De SP is in januari gestart met de campagne “Ze zijn NUTS!”, die begon met een ludieke actie bij het hoofdkantoor van Essent, waar het bedrijf tot publiek bezit werd verklaart. Als linkse socialisten juichen we deze campagne toe, maar we wijzen ook op de beperkingen.
Door Emil Jacobs, SP Sittard-Geleen Essent is een vrij jong bedrijf. Het bestaat pas sinds 1999 en is het resultaat van een lange reeks aan fusies en overnames toen de gemeentelijke en provinciale energiebedrijven geprivatiseerd werden. Als resultaat van dat monopolieproces bestaan er in Nederland nu nog maar vier energieproducenten; naast Essent zijn dat Nuon, Eneco en Delta. De concentratie van kapitaal houdt echter niet op. In 2007 werd een fusie tussen Essent en Nuon geprobeerd, maar dit liep stuk. Nu wil men graag worden overgenomen door het Duitse RWE, iets dat stof heeft doen opwaaien in de media: "Is een Duitse overname wel wenselijk? Gaan de lichten straks niet uit?" etc. De SP is hierop ingesprongen en één van de punten die de partijleiding maakt is dan ook "Nederland verkoopt Essent aan de Duitsers!". In onze visie raakt dat echter niet de kern van het probleem. Doen Nederlandse kapitalisten het dan beter dan Duitse? De energierekening is de afgelopen jaren alleen maar verder omhoog gegaan en mensen die dat niet meer kunnen betalen worden koudweg afgesloten van gas en licht ook al mag dat officiëel niet.
Wij verwelkomen de strijbare oproep om Essent publiek te verklaren, maar voegen daar nog wat aan toe. Om te garanderen dat NUTS-voorzieningen werkelijk werken naar behoefte van en voor iedereen, staan wij voor het controle en beheer van de NUTSvoorzieningen door de mensen die er werken, de overheid en de consumentenorganisaties. Ook moeten de energieprijzen weer verlaagd worden tot betaalbare prijzen. Wij zijn ervan overtuigd dat er op deze punten een massale campagne te voeren valt en om in de aanval te gaan voor een socialere energievoorziening!
4 - Offensief Nr. 190 Crisis in de wereldeconomie
De crisis in de w er eldeconomie en de per spectie ven v oor Eur opa wer ereldeconomie perspectie spectiev voor Europa Samenvatting in twee delen van een verklaring van de bijeenkomst van het Europees Bureau van het Comité voor een Arbeidersinternationale begin april. In verschillende landen probeert de arbeidersbeweging een antwoord te ontwikkelen voor de crisis in het kapitalisme. In acties en in vakbonden en politieke partijen zoals de FNV en de SP in Nederland wordt gezocht naar wat nodig is om de crisis te bestrijden. Het 30-puntenplan en het programma “Naar een nieuwe koers voor Nederland” zijn daar voorbeelden van. Het Comité voor een Arbeidersinternationale heeft de wijsheid niet in pacht, maar wel een vracht aan ideeën en ervaring op Europees en mondiaal niveau. Als bijdrage in het debat over de antwoorden op de crisis publiceren we bijgaande verklaring. Snelheid en diepte van de crisis Dertig jaar lang, maar vooral na 1989 en de ineenstorting van het Stalinisme heeft het neoliberale kapitalisme (aangeduid als de “Washington Consensus”) de absolute boventoon gevoerd in het wereldkapitalisme. Kapitalisten en hun ideologen, maar ook de meerderheid van de leiders van de vakbeweging en arbeiderspartijen, gaven steun aan de gedachte dat kapitalisme zonder lastige regels het beste en het meest efficiënte systeem was voor de verdeling van goederen en diensten aan de mensen in de wereld. De huidige verwoestende economische crisis heeft dit schijnbaar machtige ideologische gebouw echter doen instorten. Kapitalisten en politici vallen over elkaar heen om uit te leggen dat hun systeem op het punt staat om in “depressie” of op zijn minst in “zware recessie” te raken (Strauss-Kahn, hoofd van het IMF).
financiële kapitalisme was gebouwd zijn bijna volledig ingestort. Dat heeft iedereen, van de minister van financiën tot de centrale bankier tot de kleine investeerder of pensioenhouder, achtergelaten zonder een kompas, duizelig en in de war.” Het hoofd van het kantoor van Merill Lynch Bank in Moskou ging verder. “Onze wereld is stuk – en ik weet werkelijk niet wat er voor in de plaats gaat komen. Het kompas dat wij Amerikanen hanteerden is zoek… De laatste keer dat ik zoiets meemaakte in termen van desoriëntatie in verlies, was na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.” De ineenstorting van Rusland, de sociale contra-revolutie die volgde in 1989 was de grootste val in de productieve capaciteit van één land in de geschiedenis en overtrof zelfs die van de VS tussen 1929 en 1933.
van crises. Deze heeft al geleid tot grote instabiliteit in valuta, een enorme groei in staatschulden (diefstal van de volgende generatie, zoals de Amerikaandse presidentskandidaat McCain zei) en overweldigende problemen voor het kapitalisme die uiteindelijk alleen kunnen worden opgelost door een directe aanval op de levensstandaard van de arbeidersklasse. Maar de vorige periode van neoliberaal kapitalisme die zich uitstrekte over drie decennia heeft in eerste instantie niet alleen beslissende invloed gehad op de economische maar ook de politieke processen en het bewustzijn van de arbeidersklasse. Alles wat leidde tot het succes van het kapitalisme, verkeert nu in zijn tegendeel. Globalisering leidt nu tot een periode van omkering van dat proces. De enorme uitbreiding van de wereldhandel, met een verlaging van tariefbarrières en het overwinnen van de beperkingen van de nationale staten was een drijvende kracht in de economie. Nu is er protectionisme en een ongehoorde inzinking in de wereldhandel bovenop een verkleining van de wereldeconomie, door het IMF geschat op 0,5 of 2% dit jaar. Dit alleen al betekent dat de crisis de ergste is sinds de jaren dertig. Pas in de nasleep van de crisis van 1973-‘75 konden we zien dat deze crisis niet tot een daling in de productie had
De crisis moet nog zijn loop hebben maar heeft nu al geleid tot een nog nooit vertoonde kapitaalvernietiging in de wereld. Hamish McRae, de redacteur Economie van de “Independent” in Londen heeft geschreven dat één derde van het hele Bruto Nationaal Product van de wereld door de crisis vernietigd is. Hij voorspelt ook dat het tien jaar zal kosten om de vernietiging van kapitaal en rijkdom weer goed te maken. De Ontwikkelingsbank van Azië (ADB, Asian Development Bank) ging nog verder: “Val in de waarde van financiële middelen ten bedrage van 50.000 miljard dollar, gelijk staand aan een jaar van de productie in de hele wereld! En waarschijnlijk is dit een understatement omdat het geen rekening houdt met de effecten van de financiële crisis op de reële economie. De ADB schat de kapitaalverliezen in Azië, behalve Japan, op 9625 miljard dollar of 109% van het BNP in vergelijking met 80-85% wereldwijd. Voor Latijns Amerika is het getal 2119 miljard of 57% van het BNP van dat continent. Schumpeter, een bekende econoom karakteriseert het kapitalisme als een proces van “creatieve vernietiging”. Er is inderdaad heel veel “vernieting” maar heel weinig creativiteit voor de massa’s van arbeiders en de armen in deze wereld. De Internationale Arbeids Organisatie (ILO, International Labour Organisation) heeft geschat dat volgend jaar tussen de 30 en 50 miljoen mensen werkloos zullen worden of in de grijze draaikolk van “onbenut” terecht zullen komen. Het aantal armen zal toenemen met 90 miljoen als gevolg van de crisis. Het is geen wonder dat Martin Wolf in de “Financial Times” heeft geschreven dat de kosten van de crises tot dusverre gelijk staan aan die van een oorlog. Deze cijfers zijn een indicatie van het historische karakter van deze crisis die de burgerij en zijn woordvoerders in een paniekerige slip heeft gebracht. Hun stemming komt in de buurt van demoralisatie. De “Financial Times (FT) heeft dit neergeschreven in een serie artikelen. De FT is een soort ‘intern bulletin’ voor het hele wereldkapitalisme geworden, niet alleen voor het kapitalisme in Engeland. Ze hebben voor zover mogelijk de perspectieven voor de wereldburgerij geschetst. Hun conclusies? “Het financiële systeem wordt niet alleen geplaagd door verliezen op een schaal die niemand heeft voorzien, maar de zuilen van vertrouwen waarop het nieuwe
in kredietfaciliteiten en andere garanties. Het stimuleringspakket in de VS kwam op 787 miljard dollar (5,6% BNP), hypotheekondersteuning en garanties aan Fannie Mae en Freddie Mac (hypotheekbanken) geven nog een extra 275 miljard dollar. Het voorziene begrotingstekort in de VS komt zo op 1,75 biljoen dollar, ofwel 12,3% van het BNP. Het stimuleringspakket in Engeland is 5% van BNP. Dit zijn allemaal tekenen van wanhopige inspanningen van het kapitalisme, de ideologen en hun partijen om de effecten van de crisis te vermijden of te verzachten. Het financiële systeem, vooral het banksysteem, ligt in puin in de hele wereld. De meest duidelijke tekenen daarvan waren zichtbaar in het angelsaksische model van kapitalisme in de VS en Engeland. In deze landen is het belang van de financiële sector overheersend en het verst voort geschreden met catastrofale effecten nu. De banken in Engeland en de VS – en misschien elders in de wereld – zijn insolvent. Het zijn in feite zombie-banken. De staat beheerst nu de banksector in Engeland en de VS. Maar zowel Brown als Obama verzetten zich tegen het beëindigen van het zombiedom van deze banken, zoals Paul Krugman, een Keynesiaanse econoom het stelde. Volledige nationalisatie betekent bekennen van het bankroet van het private ondernemerschap. Maar zelfs rechtse steunpilaren van het systeem, zoals James Baker, minister van financiën onder Bush en de vroegere economische goeroe Alan Greenspan zijn nu voor nationalisatie... Zelfs de aanhangers van Keynes zien nationalisatie als een korte termijn maatregel, betreurenswaardig maar noodzakelijk om het systeem te redden, zoals de Zweedse regering dat op kleinere schaal deed begin jaren negentig. Ondanks al hun aarzelingen zou de druk voor overheidsovername van het hele financiële systeem door de verdieping van de crisis zodanig kunnen groeien dat het onvermijdelijk wordt. Met 600.000 werklozen elke maand erbij in de VS wordt die druk gigantisch. Wij zouden de nadruk moeten leggen op de noodzaak van democratische en socialistische controle en beheer bij overnames door de staat.
De strategen van het kapitaal zijn dermate gedesoriënteerd dat ze troost zoeken in de werken van Marx en zelfs in die van Lenin. Zijn beroemde uitspraak dat het kapitalisme altijd een weg uit zijn crises kan vinden, werd met instemming geciteerd in de “Financial Times”. Deze commentator vergat erbij te zeggen dat Lenin er bij zei dat dit alleen kon gebeuren op basis van onverdraaglijk, immens lijden van de arbeidersklasse, tot op het bot van de arbeidersklasse en zijn organisaties, zoals Trotski schreef. Als de arbeidersklasse geen uitweg vindt door middel van een socialistische revolutie, kan het kapitalisme zich altijd weer oprichten, al blijft het evenwicht dan zwak. Zoals Trotski in de dertiger jaren zei, de situatie in objectieve termen (de snelheid en de diepte van de crisis) kan met enige rechtvaardiging al worden gekenmerkt als “pre-revolutionair”. Hoewel er nog vele jaren van eb en vloed in de klassenstrijd zullen volgen zitten in de positie van het wereldkapitalisme nu zeker elementen van een prerevolutionaire situatie. Zoals het Comité voor een Arbeidersinternationale heeft betoogd, zal deze crisis zeker een langgerekt karakter krijgen. Het is niet één crisis maar een serie
geleid, maar tot een vertraging in de groei. Ondanks alle pleidooien van het IMF en de beloften van de G20-top, is protectionisme onvermijdelijk. “De kapitalistische leiders denken wereldwijd, maar handelen nationaal”, was het commentaar van een expert op de bijeenkomst van de G20. Europese regeringen hebben zich allemaal ingezet voor hun ‘eigen’ banken, hun ‘eigen’ industrieën, bijvoorbeeld hun eigen auto-industrie. Dit heeft geleid tot catastrofale effecten op de landen die het meest afhankelijk zijn van de wereldhandel, vooral voor hun maakindustie, zoals Japan, Duitsland, China en de geïndustrialiseerde landen in Azië. Werken stimuleringspakketten? Hoe lang duurt deze crisis en kan de regering van Obama met zijn stimuleringspakketten het wereldkapitalisme redden? Het wereldkapitalisme en zijn vertegenwoordigers hebben het openlijk over hun verwarring, onzekerheid en gebrek aan inzicht in wat er waarschijnlijk gaat gebeuren op het front van de economie. Het is dus ook voor Marxisten moeilijk om duidelijke antwoorden te geven. De stimuleringspakketten van de diverse kapitalistische regeringen worden becijferd op 2% van het wereld-BNP. Die in Europa staan op 0,85% met nog 2,1% beschikbaar
Kunnen de maatregelen van Obama – en die van Brown en andere kapitalistische regeringen - er in slagen om het wereldkapitalisme in bescherming te nemen en de basis te leggen voor een wederopleving? De bedoeling van geld pompen in de economie is het vermijden van de val van inflatie. De rente is dicht bij nul. Dat maakt de banken onwillig om te lenen, de leners willen niet lenen en mensen die geld hebben brengen het niet graag naar de bank. Krediet is niet het grootste probleem – de banken houden een soort kredietstaking – dat is een gebrek aan “vraag” zoals veel kapitalistische commentatoren zeggen. Dit is een klassieke crisis van overproductie zoals Marx beschreef. De heersende klasse in Europa, Duitsland en Japan vielen in eerste instantie het angelsaksische model van financieel kapitaal aan als de veroorzaker van de crisis en geloofden dat ze immuun voor de neergang waren. Maar in werkelijkheid was de crisis van overproductie die we nu meemaken onvermijdelijk, los van de financiële crisis. De dodelijke combinatie van financiële crisis en de crisis in de reële economie heeft deze organische crisis van het kapitalisme versterkt, verlengd en verdiept. De overproductie van het kapitaal, van de arbeidersklasse en nu in toenemende mate van de middenklasse, is duidelijk in deze crisis. Het is onwaarschijnlijk dat de maatregelen van kapitalistische regeringen om de economie te stimuleren zullen slagen, hoewel het niet is uitgesloten en het zelfs waarschijnlijk is dat Obama en Brown de crisis in de VS en het VK wat kunnen verzachten. Lees verder op pagina 5 >>>
Offensief Nr. 190 - 5
Crisis in de wereldeconomie <<< Vervolg van pagina 4: “De crisis in de wereldeconomie en de perspectieven voor Europa”
De huidige crisis is uniek in schaal, snelheid en diepte. De maatregelen die worden voorgesteld zijn ongekend, ook naar de maatstaven van de jaren dertig. Nog nooit in de geschiedenis, zelfs niet in de jaren dertig, hebben de kapitalisten zo wanhopig geprobeerd een crisis af te wenden als nu. Effecten op China China is niet in staat om het wereldkapitalisme te redden. China steunt de VS door dollars te accepteren voor zijn exportartikelen. Zo maakt China het tekort op de handelsbalans mogelijk en schept een markt voor Chinese goederen. China staat nu echter voor een ernstige crisis. De groei daalt zeker tot onder de 8%, een belangrijke grens in de Chinese situatie. Duizenden bedrijven zijn over de kop en de investeringen uit het buitenland lopen terug. De hoeveelheid VS-kapitaal dat in januari en februari naar China stroomde was nog maar de helft. China gebruikt de huidige crisis om in het buitenland te investeren en industrieën over te nemen, vooral in Afrika en andere delen van de neokoloniale wereld. Omdat de afzet in de VS stagneert, kijkt het regime naar de ontwikkeling van de interne markt. Het heeft daarvoor een stimuleringspakket van 580 miljard dollar opgezet. Dat is echter een bedrag op papier. Niemand is duidelijk welk deel daarvan ‘oud geld’ is en wat nieuw. China heeft echter wel mogelijkheden om zijn reserves in te zetten voor grote infrastructurele werken, de rol van de staat is er nog groot. Het is uitgesloten dat China de wereldeconomie gaat redden, maar het stimuleringspakket zal de effecten van de economische neergang binnen China wel kunnen verzachten. Woede klasse
van
de
arbeiders-
De duik van de economie van de VS is zo diep dat zelfs Obama’s stratosferische populariteit in de opiniepeilingen nu minder wordt. Hij staat nu lager in de peilingen dan Bush kort na zijn aantreden bij z'n tweede termijn! Dit is een indicatie van hoe snel dingen kunnen veranderen in deze crisis. Het maakt het moeilijk voor de kapitalisten en dus ook voor ons om te voorspellen wat de meest waarschijnlijke gang van zaken is en wat de sociale en politieke effecten zijn van de crisis. In veel landen, ondanks dat het om een ernstige crisis gaat, lijkt het een soort virtuele oorlog. Als de
bommen vallen door een enorme stijging van de werkloosheid bijvoorbeeld, dan wordt het een andere zaak. De kapitalisten hebben bewust geprobeerd om het verzet van de arbeidersklasse af te wenden door de lonen te verlagen en korter te werken, liever dan op grote schaal fabrieken, arbeidsplaatsen en industrieën te sluiten. Er is ook de kwestie van het bewustzijn van de arbeidersklasse dat is “geërfd” uit de vorige periode. Velen geloven dat de huidige crisis en problemen snel over zijn en dat we snel weer terug kunnen naar de ‘normale’ gang van zaken. Maar de crisis heeft al reacties opgeroepen bij de arbeidersklasse, vooral waar
Die woede is enorm gegroeid door de ongelooflijke arrogantie van de banken en verzekeringsmaatschappijen zoals AIG, die 170 miljard dollar van de VS-regering kregen en toch 175 miljoen dollar in bonussen wilde uitkeerden. Deze woede is een reflectie van de klassenpolarisatie die zich ontwikkelt en een voorproefje van het algemene gevoel van oppositie tegen het kapitalistische system, en niet alleen delen daarvan, dat in de komende periode tot stand zal komen. Een laag van jongeren en arbeiders trekt al socialistische en revolutionaire conclusies en beweegt zich in de richting van het
WAAR WIJ VOOR STAAN Werk en inkomen * Voor het afschaffen van de BTW op levensnoodzakelijke producten. Verhoog de winstbelasting. * Voor een minimumloon van 10 euro netto per uur zonder uitzonderingen vanaf 18 jaar. 200 euro loonsverhoging ineens ter compensatie van de invoering van de euro en jaren van "nullijn". Voor een herinvoering van de automatische prijsindex om de inflatie te compenseren. * Voor een 32 urige werkweek met behoud van inkomen en volledige herbezetting door nieuw gecreëerde banen. Garantie op passend werk voor iedereen. * Een einde aan de flexibilisering. Alle arbeiders, inclusief part-timers, invalkrachten en migranten werkers hebben recht op dezelfde arbeidsrechten en loon. Gelijk loon voor gelijk werk! * Voor een nationalisatie onder arbeiderscontrole en -beheer van alle bedrijven die massa-ontslagen willen doorvoeren. Sociale en publieke voorzieningen * Een einde aan de privatiseringen. Voor een investeringsprogramma in het onderwijs, de gezondheidszorg, het openbaar vervoer en de NUTS bedrijven om de jaren van bezuinigingen in te halen. Voor een (her)nationalisatie van deze vitale sectoren onder gemeenschapscontrole en -beheer. Voor gratis toegang tot deze diensten. * Voor een grootscheeps programma van sociaal woningbouw om de enorme tekorten in goedkope en goede woningen op te lossen. Een einde aan de grondspeculatie die de huizenprijzen de pan doet uitschieten door middel van het onderbrengen van alle grond in gemeenschapshanden. * Maak besteding van publieke gelden ook voor iedereen controleerbaar door middel van democratische raden waar zowel de arbeiders van deze diensten zitten als hun gebruikers. * Voor een herstel van de sociale zekerheid. Alle uitkeringen en pensioenen omhoog naar 100% van het laatst verdiende loon met het minimumloon als ondergrens en een koppeling aan de lonen. Stop racisme en fascisme! * Schaf de racistische immigratie-wetgeving af. Onmiddellijke sluiting van alle vluchtelingengevangenissen. Los het armoede- en oorlogsprobleem op in de ontwikkelingslanden waardoor mensen vluchten. Gelijke rechten voor iedereen die hier woont, inclusief actief en passief kiesrecht voor migranten. * Geen spreekrecht voor nazi’s. Voor mobilisering van massale tegenacties om te voorkomen dat extreem-rechts zich kan organiseren en manifesteren. * Voor een socialistisch alternatief op het kapitalisme; ontmasker de volksmennerij van rechts-populisten als Wilders en Verdonk.
de kapitalistenklasse heeft geprobeerd om vroegere verworvenheden af te pakken, zoals in Ierland, Frankrijk, Italië en op een kleinere schaal in andere Europese landen zoals België. Het was de poging te bezuinigen op vergoedingen voor ziektekosten, vooral bij ouderen, die in Ierland recent tot grote protesten leidde: een massale demonstratie in Dublin en de dreiging van een algemene staking in maart, hoewel de vakbondsleiders hun best doen om de beweging uit de rails te krijgen. We hebben dit verschijnsel ook in Frankrijk gezien met een kolossale staking in januari en weer op 19 maart met meer dan 3 miljoen deelnemers. Sarkozy sprak eerst spottend dat Frankrijk immuun was geworden voor stakingen, maar zegt nu dat er een nieuw “1968” dreigt. . Er is ook een algemeen gevoel van klassevijandschap tegenover degenen die beschouwd worden als de veroorzakers van de huidige crisis, de bankiers en anderen uit de financiële wereld.
Comité van een Arbeidersinternationale. Een andere laag kijkt naar het CAI en de verschillende nationale secties, waarbij sommigen kijken of onze voorspellingen uitkomen of niet. Op basis van gebeurtenissen en ons werk zullen velen daarvan zich bij ons voegen. In de volgende aflevering zal worden ingegaan op de positie van de zwakste landen, de buitenschil van de EU (Portugal, Spanje, Italië en als zwakste schakel Ierland) en de EU zelf. Ook de kwestie van extreem rechts en racisme zal daarin behandeld worden. In Oost-Europa en in Zuid-Europa steekt dit al de kop op, om nog niet te spreken van België en Nederland met hun Vlaams Belang en PVV. Uiteindelijk is de belangrijkste kwestie die van het ontwikkelen van een programma voor de huidige situatie, zodat ook bij de naderende strijd voor het behoud van banen, gezondheidszorg, onderwijs en sociale zekerheid het perspectief van het socialisme voor bredere lagen in zicht komt.
Milieu * Voor grootsscheeps onderzoek en ontwikkeling van alternatieve vormen van energie, zoals uit zon en wind. * Pak de vervuiling bij de bron aan, voor schonere productie technieken in de industrie. De energiebedrijven in publiek bezit. Controle vanaf de werkvloer of de bestaande milieu-wetgeving en veiligheidsmaatregelen wel wordt nageleefd. * Voor een uitbreiding en gratis beschikbaar stellen van het openbaar vervoer als alternatief voor de auto. Socialistische Partij * Voor een strijdbare SP die opkomt voor een alternatief op het kapitalisme. Nee tegen coalities onder neoliberale vlag. * Voor het standpunt dat de SP lokaal of op andere niveaus waar de partij in een machtspositie zit de burgerlijke wet kan overtreden in naam van de werkende mensen, jongeren en armen in de samen leving. It is better to break the law, than to break the poor. * Voor een politieke en democratische leiding van de SP om zo de strijd te organiseren tegen dit kabinet. Weg met het regeringBalkenende! Arbeidersbeweging * Voor een strijdbare en democratische vakbeweging. Een vertegenwoordiger in de vakbeweging mag niet meer verdienen dan de gemiddelde geschoolde arbeider en dient door de achterban gekozen en direct afzetbaar te zijn. * Voor het recht om te demonstreren en te protesteren! Nee tegen zogenaamde anti-terreur wetten die onze democratische rechten beknotten. * Voor de opening van de boeken van de grote bedrijven. Deze zeggen zogenaamd verlies te draaien terwijl het ze gaat om winstmaximalisatie. Laat ze maar eens bewijzen hoeveel verlies ze draaien, hoeveel ze investeren in hun materiaal en in hun personeel. Vrede * Geen steun aan imperialistische inmenging of oorlogen. In plaats daarvan steun aan de arbeidersbeweging in het buitenland, die als enige in staat zal zijn voor blijvende vrede en democratie te zorgen. * Geen deelname aan ‘vredesmissies’, die, waar dan ook ter wereld, slechts de belangen van de Westerse multinationals dienen en het terrorisme zullen stimuleren, in plaats van het welzijn van de gewone mensen te verbeteren. Troepen terug uit Afghanistan! * Nederland uit de NAVO, de WTO en de Wereldbank. Geen steun aan imperialistische instrumenten van de heersende elite. Socialisme en internationalisme * Onteigening van de grote bedrijven die de economie domineren: industrie, infrastructuur, banken en andere financiële instellingen. Compensatie van aandeelhouders alleen op basis van bewezen behoefte. * De productiemiddelen in handen van de gemeenschap en democratisch gepland voor de voorziening in de behoeften van de miljoenen, niet de miljonairs. * Voor volledige democratie. Alle functionarissen worden gekozen en staan onder controle van diegenen die hen gekozen hebben: niet alleen de regering en de volksvertegenwoording, ook de bestuurders van bedrijven, de rechters en de politiecommissarissen. * Voor een vrijwillige federatie van socialistische staten in Europa als alternatief op het EU van de bazen. Dit als eerste stap op weg naar een wereldfederatie van socialistische staten!
6 - Offensief Europa
Nr. 190
G20-top br engt g een oplossing v oor de w er eld wijde economisc he crisis brengt geen voor wer ereld eldwijde economische “Ze hebben het niet over ons. Ze geven niet om mensen als wij.” Dat was het oordeel over de G20 van een arbeider die samen met anderen de Visteon autofabriek in Enfield bezet houdt. Hij vertegenwoordigt het antwoord van de arbeiders, de G3 van bezette fabrieken van Visteon in Enfield, Basildon en Belfast, op de rijke club kapitalisten die begin april bijeenkwam in Londen. Hij sprak voor de arbeidersklasse en de armen die worden wijs gemaakt dat de G20 het begin zou vormen van een “antwoord” op de verschrikkelijke economische crisis. Door Peter Taaffe, lid Internationaal Secretariaat van het CWI In werkelijkheid heeft de bijeenkomst heel weinig opgeleverd. Er waren wat gesprekken en tijdelijk werden de tegenstellingen tussen verschillende landen en regio’s even onder de mat geveegd. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie zouden er dit jaar 30-50 miljoen arbeiders hun baan verliezen. De G20 heeft weinig gedaan om dat te veranderen. De belofte om 1,1 triljoen dollar te besteden aan stimuleringsplannen was het belangrijkste “resultaat”. Het is echter niet duidelijk hoeveel hiervan uit nieuw geld bestaat en hoeveel al onderdeel vormde van al beloofde middelen voor stimuleringsplannen van nationale regeringen. Het IMF (Internationaal Monetair Fonds) vertegenwoordigt het wereldkapitalisme en zal heel wat extra middelen krijgen, het budget wordt verdrievoudigd tot 500 miljard dollar. Dat zal alleen gebruikt worden voor “noodgevallen” met een chronisch betaalprobleem. Dat kan vooral het geval zijn in Oost-Europa en de “opkomende” landen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Het zal echter weinig of niets veranderen aan de fundamenteel neerwaartse spiraal van het kapitalisme. De econoom Joseph Stiglitz schatte bijvoorbeeld dat de kosten van de crisis ertoe zullen leiden dat 200 miljoen extra mensen in armoede terechtkomen, vooral in de neokoloniale wereld. De VS alleen heeft de immense som van 11,6 triljoen dollar aan kredietlijnen en “reddingsplannen” beloofd. Dat is evenveel als “vier oorlogen, de maanlanding en de heropbouw van Europa [na Wereldoorlog Twee]” (Observer). Toch nam de werkloosheid in de VS in maart opnieuw toe met 663.000 personen. 8,5% van de bevolking is nu werkloos. Indien deeltijdarbeiders en diegenen die geen uitkering krijgen worden meegerekend, komen we al snel aan 15% van de bevolking die werkloos is! De meeste middelen van het IMF zullen wellicht worden ingezet in de ineenstortende Oost-Europese regio. Daar hebben Turkije, Oekraïne, Servië, Letland en Roemenië al de economische status van zombielanden. Zij dreigen overigens ook Oostenrijk mee te sleuren, aangezien de belangen van de Oostenrijkse banken in Oost-Europa goed zijn voor een bedrag dat overeenkomt met 75% van het BBP (Bruto Binnenlands Product) van Oostenrijk. En er zullen ook verregaande gevolgen zijn voor Italië en België, die zitten ook zwaar in dit soort leningen. Weinig optimistische vooruitzichten Tijdens de bijeenkomst van de G20 leek het alsof alle instellingen van het wereldkapitalisme elkaar probeerden te overtreffen met negatieve cijfers en vooruitzichten. Het IMF stelde dat het wereldwijde BBP met een nooit geziene 5% kromp in het vierde kwartaal van vorig jaar. In de “ontwikkelde economieën” ging het om een krimp van bijna 7%. De VS, nog steeds de centrale factor in het wereldkapitalisme, kromp 6% op jaarbasis terwijl Japan zelfs 13% moest prijsgeven. Het was dan ook niet verwonderlijk dat de hoofdeconoom van de UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development) stelde dat de Londense bijeenkomst een “top van irrelevantie” was. De industriële productie in de wereld zal in het eerste kwartaal van dit jaar een fenomenale krimp tonen van 30-35%. Dat betekent dat de crisis nog aan het versnellen is. Paul Volcker, een economisch adviseur van Obama in de VS, verklaarde op de G20-top dat de ineenstorting “sneller” gebeurt dan tijdens de Grote
Depressie van de jaren 1930. De IMF-baas zelf, Dominique Strauss-Kahn, stelde aan de vooravond van de G20-top: “Eerlijk gezegd zitten we in een moeilijke situatie.” Hij vervolgde met de stelling dat miljoenen mensen in de armoede en problemen zullen terechtkomen. De crisis zal “dramatische gevolgen hebben voor de werkloosheid” en dat zal op zijn beurt leiden tot “sociale onrust, soms zelfs bedreigingen voor de democratie en misschien in sommige gevallen zelfs tot oorlog.”
Depressie” (Wolfgang Muenchau, Financial Times). President Obama wil een triljoen dollars besteden aan “cash for trash”, overheidsgeld voor slechte leningen. Voordien werd gesproken over “giftige” producten, daarna over “problematische” financiële producten. Nu wordt gesproken over een “erfenis”. En effectief vormen deze slechte leningen een erfenis van een onbeperkt neoliberaal kapitalisme waarbij enkel de inhaligheid van een kleine toplaag van belang was. Dat kapitalisme moet nu garanties krijgen die betaald worden door de gewone arbeiders. De besprekingen in Londen zullen niet als gevolg hebben dat de huizenprijzen in de VS weer gaan stijgen, de prijzen namen er reeds met bijna 30% af. De ineenstorting van de wereldhandel wordt door het IMF op 9% geschat. De OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) heeft het intussen over een mogelijke krimp van 13%. Dat zal enorme
Engeland: No2EU - Yes to democr ac y! democrac acy! Terwijl de leiders van de G20 begin april in Londen bijeenkwamen om te discussiëren over de ernstigste crisis sinds de jaren ’30, zal zelfs de meest toevallige voorbijganger zich afvragen “zijn dat niet dezelfde figuren die ons juist in deze ellende hebben gebracht?” De miljoenen mensen die nu worden geconfronteerd met banenverlies, huisuitzettingen en loonsverlagingen als gevolg van de crisis van het systeem, hebben niets te verwachten van kapitalistische politici. Werknemers, die niet vertegenwoordigd worden door massale politieke partijen, hebben dan ook geen stem op de G20-top. Daarom is de aankondiging verleden week zo belangrijk dat de RMT, de Britse vervoersbond, steun zal verlenen aan een electorale alliantie om mee te doen aan de Europese verkiezingen in juni. Voor het eerst in de geschiedenis is een Britse nationale vakbond, de meest militante industriële vakbond, campagne aan het voeren tegen New Labour, onder de slogan: No2EU-Yes to Democracy (Nee tegen de EU - Ja voor democratie). Dit is een tijdelijke coalitie, alleen voor de Europese verkiezingen. Het platform richt zich vooral tegen de Europese Grondwet (herverpakt als het Verdrag van Lissabon), die het vrijemarktprincipe tot Europese wet verheft. Dit betekent een stap vooruit in de politieke vertegenwoordiging van de arbeidersklasse, wat in Groot-Brittannië niet meer het geval was na het verraad van Labour in de jaren ’90.
Dat is een meer realistische inschatting van de vooruitzichten voor het kapitalisme dan wat domineerde in de media. De Franse president Sarkozy verklaarde dat de bijeenkomst een overwinning was op het “Angelsaksische, ongereguleerde kapitalisme”. Hij kon daarmee ongetwijfeld scoren tegenover de Britse premier Brown die in juni 2007 nog de financiële sector van de Londense City lof toe zwaaide voor hun vernieuwende talenten en de ontwikkeling van “de meest moderne financiële sector”. Hij voegde er toen aan toe dat het belangrijk was “om verder vooruit te gaan met zachte regulering, een competitieve belastingsomgeving en flexibiliteit.” Voor de crisis was echter ook Sarkozy een volwaardig lid van de wereldwijde club van neoliberale tegenstanders van enige regulering. Hij was niet de enige, ook de rest van de leiders van de G20 zat in die club. Ze werden enkel gedwongen om een koerswijziging door te voeren en een aantal beperkte “reguleringen” voor te stellen, omdat ze bang zijn voor sociale onrust, een fenomeen dat we nu reeds zien als antwoord op de crisis. De meeste economieën van de kapitalistische wereld worden geconfronteerd met “faillissementen en werkloosheidscijfers” die “tot het hoogste niveau stijgen sinds de Grote
Voorspelbaar probeerde de media deze zet van de RMT af te doen als “kortzichtig nationalisme”. Maar algemeen secretaris van de RMT, Bob Crow, was heel duidelijk in zij antwoord: “Wij willen een Europa voor arbeiders, niet deze Bazen-Unie” en “werknemers in Groot-Brittannië hebben meer gemeen met andere werknemers door heel Europa dan met Engelse bazen”. Raadslid van de (Britse) Socialistische Partij en voormalig kamerlid van de Labour Party van 1983 tot 1992, Dave Nellist, sprak op de persconferentie van de No2EU-campagne. Hij wees op het gevaar dat de extreem-rechtse BNP in juni veel proteststemmen zou kunnen krijgen. “Maar nu hebben werknemers die zijn vervreemd van de kapitalistische partijen in het midden hun eigen kandidaten waar ze op kunnen stemmen”. De EU-verkiezingen in juni zijn de eerste electorale test sinds het dramatisch escaleren van de econo-mische crisis in oktober vorig jaar. Nu is er de kans om voor een werknemersalternatief te kiezen. Kom meer te weten over de No2EU-Yes to Democracy-campagne op www.no2eu.com.
gevolgen hebben voor exportlanden als Japan, China, Duitsland en de OostEuropese landen als Tsjechië waar de export goed is voor 80% van het BBP. Azië zal ook hard worden getroffen, in Maleisië is de export zelfs goed voor meer dan 100% van haar BBP. Alle onderdelen van de wereld worden getroffen Geen enkel deel van de wereld wordt niet geraakt door de crisis. De arbeidersklasse zal moeten opdraaien voor de crisis. In Groot-Brittannië zullen maandelijks 100.000 mensen hun baan verliezen indien de crisis aanhoudt gedurende de rest van het jaar. Iedere dag sluiten 200 winkels de deuren. In de zomer zouden er nog eens 600.000 schoolverlaters op de arbeidsmarkt komen. Het totaal aantal Britse werklozen is al opgelopen tot 3,5 miljoen. Bovendien is er een achteruitgang op het vlak van overheidsinkomsten door de werkloosheid, lagere belastinginkomsten,… De strategen van het kapitaal hebben het al over “jaren van besparingen”. Aanvankelijk zal dit leiden tot een beperking van publieke uitgaven, vooral op het vlak van arbeidsrechten en -voorwaarden, pensioenen en lonen van wat “egoïstisch” overheidspersoneel zal worden genoemd om de arbeiders te verdelen. Het Britse begrotingstekort (het
verschil tussen de inkomsten en uitgaven) zou in 2010 kunnen oplopen tot 13% van het BBP. Dit zou betekenen dat Groot-Brittannië samen met Griekenland en mogelijk ook Spanje en Ierland een pariastatus zou krijgen op de obligatiemarkt. Op deze weg zullen er ook, zoals we in IJsland al zagen, “nationale faillissementen” zijn. Dat is een mogelijkheid die in verschillende landen aan de orde is. Tegen deze achtergrond is het debat tussen kapitalistische economen over de betekenis van “recessie” of “depressie” niet direct van belang voor de slachtoffers ervan: de werkende bevolking. In het moderne tijdperk betekent een werkloosheidsgraad van 10% een depressie. Er is bovendien weinig vertrouwen in de beloofde economische heropleving. De gevolgen van de crisis kunnen leiden tot een permanente aantasting van het leven van miljoenen arbeiders, ten minste zo lang dit systeem overleeft. Er is nu al een drastische achteruitgang in de VS aangezien de gemiddelde “rijkdom” van gezinnen mee achteruit gaat met de dalende huizenprijzen. De voormalige begrotingsminister onder Clinton stelde zelfs: “De schaal van de leningen die nodig is om een normale cyclische heropleving te ondersteunen, zal niet worden gehaald.” Met andere woorden: zelfs indien er op een bepaald ogenblik een zekere economische heropleving is, zal dit gebeuren tegen een achtergrond van massale werkloosheid en ellende. In de VS zien we al het begin van sloppenwijken in Californië en andere staten. In Italië en zelfs in Groot-Brittannië zien we hetzelfde met bijvoorbeeld Poolse migranten. De toekomst voor de meerderheid van de bevolking ziet er dus niet bepaald rooskleurig uit. De voorstellen van de G20 zullen daar geen verandering in brengen. Er kan een zekere matiging optreden met een trager ritme van stijgende werkloosheid als gevolg van de stimuleringsplannen of het bijdrukken van geld (quantitative easing). Maar de onderliggende problemen blijven overeind en zullen blijven leiden tot onveiligheid, werkloosheid, flexibele mini-banen, dalende lonen en alle mogelijke sociale problemen die daaruit kunnen voortvloeien. Groei van woede Voor de bijeenkomst van de G20 was er al een groei van de woede. Dat bleek uit de val van regeringen in Oost-Europa (in Letland, Tsjechië, Estland en Hongarije) maar ook uit de bewegingen in Frankrijk tegen de regering-Sarkozy of tegen de Ierse regering van Fianna Fail en de Groenen. De sfeer is zodanig dat een vriend van Obama’s economische goeroe, Tim Geithner, verklaarde: “Er zijn tegenwoordig momenten dat je denkt dat Hugo Chávez de verkiezingen zou kunnen winnen in Amerika.” De verontwaardiging en massale woede tegenover de bankiers is erg groot. Vanuit het standpunt van de arbeidersklasse en de arbeidersbeweging moeten we vaststellen dat de G20-top geen oplossingen heeft gebracht voor de kapitalistische crisis die wellicht nog erger zal worden. Dat zal leiden tot nog meer lijden en problemen voor diegenen die de rijkdom creëren: de arbeiders en armen. De tegenstellingen van het kapitalistische systeem komen niet alleen aan bod in de boeken van Karl Marx (boeken die nu opnieuw aan populariteit winnen, zelfs bij kapitalistische commentatoren), maar ook in de levende realiteit van het economisch falen en alles wat daaruit voortkomt. Dit kapitalistische systeem biedt geen weg vooruit. De arbeidersklasse en de armen moeten zich voorbereiden op een socialistische toekomst door een krachtig referentiepunt uit te bouwen voor de arbeiders die in strijd komen. Dat is nodig opdat de arbeiders die in aktie komen niet in het zand bijten, maar in tegendeel een nieuw referentiepunt voor strijd tegen het zieke en falende kapitalisme zullen worden.
Offensief Nr. 190 - 7
Europa
Minder mar kt – meer socialisme markt Hieronder een interview met Johan Kwisthout, SP-kandidaat bij de Europese verkiezingen. Hij geeft zijn opvattingen over wat een socialist in Europa zou kunnen doen. Stuur Johan op 4 juni naar Brussel voor de boodschap minder markt, meer socialisme! Waarom sta je kandidaat Europese Verkiezingen?
voor
de
Europa staat voor “meer markt en minder overheid”. En voor “meer Brussel en minder Nederland”. De SP is de enige partij die op BEIDE punten een duidelijk ‘nee’ laat horen. En dus de partij waar mensen thuis horen die juist MEER zeggenschap dicht bij huis willen over de economie, de zorg, het openbaar vervoer, de energielevering, enzovoorts. Ook hier in Breda zien we de gevolgen van Europese regelzucht. Denk aan de verplichte liberalisering van de energiemarkt, verplichte aanbesteding van thuiszorg en openbaar vervoer. In ieder geval de nutsvoorzieningen moeten niet verplicht worden te concurreren, maar in overheidshanden blijven of weer komen. Ik wil me daar sterk voor maken in de campagne, en mocht ik verkozen worden, ook in het Europees Parlement.
Johan Kwisthout, SP-kandidaat bij de Europese Verkiezingen
Europese Grondwet in een nieuw jasje, waar wat ceremonie van af is gehaald (zoals de vlag en het volkslied), maar wat in essentie gewoon nog steeds hetzelfde is. De Grondwet was, en het verdrag is, om SP-senator Tiny Kox te citeren een "liefdesverklaring aan het ongebreidelde kapitalisme". Het is goed als ook de vakbeweging daar verzet tegen organiseert. Beter nog: vooral de vakbeweging. Een continent-brede mobilisatie van werknemers is zo'n krachtig instrument, daar kan niets tegenop. De marktwerkingsmantra overheerst nog in heel Europa. Door de Britse spoor-, haven- en vervoersbond is nu besloten zelf mee te doen aan de EU-verkiezingen onder het motto “no2EU-yes to democracy”. Welke stappen moeten er gezet worden en wil jij zetten om de linkse samenwerking in Europa te vergrootten? Het is in ieder geval goed als in iedere deelnemende lidstaat mensen kunnen stemmen op een partij of lijst die tegen een Europa van het kapitaal, en voor een Europa van de mensen is. Natuurlijk zijn de xenophoben, zoals Wilders in Nederland, het Vlaams Belang in België en het Front National in Frankrijk, ook tegen Europa, maar dan om heel andere redenen. Zij staan voor "eigen volk eerst" en wij staan voor "internationale solidariteit". Internationale samenwerking met gelijkgestemden is daarvoor van groot belang. We kunnen veel leren van elkaar. Zo waren er in maart raadsleden van de Zweedse Vänsterpartiet op bezoek bij de SP in Breda, die enthousiast met ons meeliepen tijdens het 'Buurten in de Buurt', het directe contact met de achterban, wat voor hen compleet nieuw was en wat ze graag ook in hun woonplaats uit wilden proberen. Laat me heel duidelijk zijn: het kapitalisme is internationaal georganiseerd, formeel en informeel, en tenzij wij ook internationaal de handen ineen slaan is onze missie kansloos. Wat gebeurt er met jouw salaris als je gekozen wordt?
De SP wil minder Brussel, hoe kunnen we/ wil jij daar vorm aan geven? Minder Brussel betekent vooral, dat we af moeten van steeds meer markt en steeds minder overheid. We moeten weg van steeds meer Brusselse bevelen en steeds minder nationale bevoegdheden. We moeten eerlijker samenwerken in Europa en ons daarom minder laten commanderen door grote landen en de Brusselse bureaucratie, die veel te vaak aan de leiband loopt van banken, beleggers, beurzen en bedrijven. Veel Europees beleid kan echter nationaal of lokaal vormgegeven worden: zo dicht mogelijk bij de mensen. Dat is effectiever én democratischer, in plaats van de besluitvorming in de ondoorzichtige en door lobbyisten doordrongen Brusselse bureaucratie die alleen maar de belangen van het kapitalisme dient. Echter, juist op de gebieden waar de Europese Unie nuttig kan zijn, zoals de grensoverschrijdende milieuproblemen, criminaliteit en openbaar vervoer, presteert Brussel slecht. Er is nu bijvoorbeeld minder grensoverschrijdend openbaar personenvervoer per bus of per trein dan vroeger het geval was. Juist omdat de overheden zich hiervan teruggetrokken hebben. De samenwerking in grensregio’s moet juist worden verbeterd en geïntensiveerd, bijvoorbeeld als het gaat om werk, sociale voorzieningen, zorg, openbaar vervoer, milieubeleid en politietaken. Mensen in grensregio’s worden nu vaak de dupe van gebrek aan afstemming. Vanuit de Europese vakbonden, de ETUC wordt nu aktiegevoerd tegen het Verdrag van Lissabon. Wat vindt jij daar belangrijk aan? Verzet tegen dit verdrag is uitermate belangrijk. Het is immers gewoon de
Mocht ik in juni verkozen worden, of op een later moment deel uit gaan maken van de fractie, dan geldt voor mij hetzelfde als voor iedere SP'er: je zit er om de mensen te vertegenwoordigen en niet voor het geld. Een groot deel van mijn salaris zal dan ook rechtstreeks naar de partijkas gaan. Ik denk dat het principe 'een arbeiderssalaris voor een arbeidersvertegenwoordiger' nog steeds actueel is. Vandaar dat ik ook altijd de afdrachtregeling binnen de SP van harte ondersteund heb. Het houdt baantjesjagers buiten de deur, zorgt dat degenen die 'aan de knoppen zitten' aan den lijve ondervinden wat het effect is van hun handelen, en brengt solidariteit in de praktijk.
België: LSP lanceer er kie zingscampa gne lanceertt v ver erkie kiezingscampa zingscampagne Op een druk bijgewoonde meeting heeft de Linkse Socialistische Partij (LSP) in België op zaterdag 4 april de aftrap van haar verkiezingscampagne gegeven. De gevolgen van de kapitalistische crisis beginnen steeds harder door te wegen op het leven van de arbeiders en hun gezinnen. De noodzaak van een antwoord op deze crisis wordt hierdoor ook steeds dringender. Achter het geruzie over de taalgemeenschappen schuilt een neoliberale eenheid waarbij ze het allen eens zijn dat het de werkenden, uitkeringstrekkers en jongeren zullen zijn die voor de crisis moeten opdraaien. Vooral jongeren worden getroffen door werkloosheid. LSP neemt aan de verkiezingen deel met een duidelijk socialistisch antwoord op de kapitalistische hebzucht die aan de basis van de crisis ligt. Wij pleiten voor arbeidsduurvermindering tot een 32-urenweek zonder loonsverlies en met bijkomende aanwervingen. We eisen het behoud van het vroegpensioen, een vermogensbelasting op de hoogste inkomens en het einde van de lastenverlagingen. Er is geld genoeg, maar we moeten het dan wel halen waar het zit.
LSP neemt deel aan de Europese en regionale verkiezingen. Onze eisen leggen ook nadruk op de nood aan meer publieke middelen voor onderwijs en tegen de commercialisering van de gezondheidszorg. Op de verkiezingsbijeenkomst werd een eerste deel van ons verkiezingsmateriaal voorgesteld: de centrale verkiezingsaffiche, t-shirts, nieuwe vlaggen... De dag werd beëindigd met een uitstekende maaltijd en een feest. Het enthousiasme bij de militanten is aanwezig om met de LSP-verkiezingscampagne de noodzaak van een socialistisch anti-crisisprogramma tegenover de kapitalistische hebzucht te verdedigen. Wij zullen er voor gaan om dit programma bekend te maken en onze krachten te versterken via de campagne!
Stakende arbeiders in Frankrijk, april 2009
Frankrijk: 3 miljoen beto ger s tijdens nieuw e betog ers nieuwe landelijk e staking landelijke Afgelopen maart trokken drie miljoen betogers de straat op in Frankrijk. Hiermee werd de tweede nationale stakingsdag van dit jaar een nog groter succes dan de eerste op 29 januari. De vakbond CGT telde 3 miljoen betogers (de politie hield het op 1,2 miljoen, wat overigens ook meer was dan het aantal dat bij de acties op 29 januari werd gegeven). Er waren 219 betogingen. De Belgische zusterorganisatie van OFFENSIEF, de LSP stuurde twee solidariteitsdelegaties om deel te nemen aan de interventie van Gauche Révolutionnaire, een stroming binnen de NPA. werd gevoerd en belangrijke toegevingen werden afgedwongen. Verslag door Michael, LSP Brussel Gauche Révolutionnaire, onze Franse zusterorganisatie, kwam op de acties tussen rond de noodzaak van een De arbeiders uit de private sector algemene staking in Frankrijk. Er namen massaal deel aan de acties van het personeel van de overheid en de waren twee delegaties vanuit België bij de acties. Eén groep trok naar studenten. De massale acties toonden het enorme verzet van de Franse Valenciennes en Rijssel, de andere naar Parijs. We werden er telkens goed arbeiders tegen een regeringspolitiek onthaald, er was een openheid voor de die enkel de winsten van de kapitalisten centraal stelt en de opvattingen van Gauche Révolutionnaire als revolutionaire stroming arbeiders voor de crisis wil laten binnen de Nouveau Parti Anticapitaliste. betalen. De actiedag genoot een grote steun: volgens peilingen steunde 78% Heel wat leden en sympathisanten van de NPA waren erg geïnteresseerd in hun van de bevolking de acties! De centrale vraag nu is natuurlijk welk opvattingen, pamfletten en kranten. De Belgische kameraden verdedigden vervolg er zal komen op de geslaagde mobilisatie. De vakbonden hebben het ook het standpunt dat de NPA zich moet over een volgende actiedag op 1 mei, positioneren als arbeiderspartij aangezien het de arbeiders zijn die de maar het is duidelijk dat om de twee maanden actie voeren niet zal volstaan centrale kracht vormen om de samenom de regering tot inkeer te dwingen. leving te veranderen. De NPA moet een rol spelen in strijdbewegingen en daar Misschien moet meer gekeken worden naar het voorbeeld van de arbeiders in een politiek programma aanbieden om Guadeloupe, waar wekenlang actie de strijd vooruit te helpen.
8 - Offensief
Nr. 190
We are truly fucked! De crisis is in volle gang, elke dag horen we de onweersberichten daarover in de media. Maar wat betekent dit concreet voor jongeren? We bekijken eens de gevolgen van de crisis voor jongeren op vier manieren... Door Emil Jacobs – Offensief Limburg
en? oek Baantje z oeken? zoek ked! y fuc ul e tr We´r fuck uly trul e´re Jongeren zijn als eerste de klos in deze crisis, de werkloosheid stijgt enorm. Volgens Hans de Boer, de jeugdwerkloosheidsbestrijder voor de overheid, gaat de werkloosheid onder jongeren omhoog van 50.000 nu, naar 100.000 binnen een jaar. Dat is zo'n 7% van de jongeren tussen de 15 en 30 jaar en dat is
nog een voorzichtige voorspelling. Ook het vast contract is effectief afgeschaft nadat de VVD haar zin kreeg in de Tweede Kamer toen het (a)sociaal akkoord werd besproken en Mark Rutte voorstelde om het tijdelijk contract nog vaker te verlengen!
Zakcentje v er dienen? ver erdienen? We´r e tr ul y fuc ked! e´re trul uly fuck Sociale z ek erheid? zek ekerheid? We´r e tr ul y fuc ked! e´re trul uly fuck En als je dan eindelijk een baan hebt, dan verdien je nog niet de krenten in de pap. Met een bruto uurloon van 3,15 euro kom je als 17-jarige nauwelijks rond. Maar ook het volledig volwassen brutoloon van 7,97 euro dat je vanaf 23 jaar krijgt, is nauwelijks iets om over naar huis te schrijven. Dat is per maand een goeie
1000 euro in je hand, probeer daar maar eens van op jezelf te wonen. De leeftijdsdiscriminatie waar jongeren op de werkvloer mee te maken hebben, zit ingebakken in het systeem; als je immers 18 bent geweest duurt het nog 5 jaar voordat je ook echt volwassen loon ontvangt!
Leren? ked! y fuc ul e tr We´r fuck uly trul e´re “Er is crisis aan de gang, nou en? Dan gaan we toch nog een jaartje extra leren?” Zullen velen denken. Niet dus. De MBO's staan nu al op springen en nog steeds worden er locaties gesloten vanwege een “gebrek aan leerlingen” (een andere term voor bezuinigingen). Ook heeft het kabinet weer een oude wens van minister Plasterk op het Te Doen-lijstje gezet: de verhoging van het collegegeld. Nu is Nederland met “maar” 1500 euro college-
geld nog redelijk goedkoop, het kan vele duizenden euro’s hoger, zoals in Engeland waar men 3500 euro per jaar betaalt, of België waar men makkelijk tot 12.000 euro per jaar kwijt is aan de studie! Het eliteonderwijs wordt weer ingevoerd... En als je dan eindelijk je diploma hebt tegen de prijs van “maar” 20.000 euro studieschuld, dan is een baan nog steeds niet verzekerd in deze crisis.
Jongeren onder de 27 jaar krijgen geen bijstandsuitkering meer. Als ze bij de gemeente aankloppen voor een uitkering, krijgen ze voortaan een werk- of leeraanbod, of een combinatie van beide. Als ze dit niet accepteren, ontvangen ze ook geen uitkering! Als je dus tussen wal en schip valt, ben je zwaar de lul... “Geen baan? Ga maar leren.” “Geen baan na je studie? Er is toch zat werk bij McDonalds?”… De bazen en hun handlangers in de regering hebben op alles wel een antwoord lijkt het, maar wel altijd in hún voordeel en in óns nadeel... En als klap op de vuurpeil mogen we nu ook nog eens tot ons 67e doorwerken. Dat wil zeggen, áls er nog een AOW is tegen de tijd dat wij met pensioen gaan! Dat kan zo niet langer! Jongeren, flexwerkers, migrantenwerkers en allochtonen zijn als eerste de klos in deze crisis. De parasitaire elite van de samen-
leving, diegenen die deze crisis hebben veroorzaakt, bieden ons alleen maar afbraak en ellende. Daar moet een einde aan komen! Wij moeten ons organiseren om ónze belangen te verdedigen! Een voorbeeld daarvan zagen we bij de scholierenrellen eind 2007 tegen de ophokplicht op school. Gezamelijk de strijd aangaan is de weg vooruit! Via vakbond, SP of door zelf met een groepje een actiecomité te starten. Wij staan daarin samen met alle andere uitgebuitenen van de samenleving: leraren op school die moeten overwerken en onder stevige druk staan, mensen waar ook ontslag voor dreigt, ouderen die hun pensioen nog twee jaar kunnen vergeten, allochtonen die gedscrimineert worden... noem maar op. Dit kabinet moet weg! Laten we onze gezamelijke stem gebruiken, de rollen eens omdraaien en zeggen:
YOU are truly fucked! Offensief
nr.190, mei - juni 2009 Offensief verschijnt 5 keer per jaar.
Web: www.offensief.nl Mail:
[email protected] Telefoon: 084-8 310 656 (voicebox) Eindredactie: Eefje Schrevel ISSN: 0169-7714
Neem een abonnement op Offensief, of word actief lid. Neem contact met ons op voor het bijwonen van een van bijeenkomst, of om een afspraak te maken voor een gesprek.
Neem een abonnement voor 15 euro per jaar, of 25 euro voor een steunabonnement. Maak een van bovenstaande bedragen over op giro 2079240 t.n.v. Offensief, onder vermelding van “abonnement”.
