Koppelen wonen en zorg Ledenbijeenkomst ActiZ 25 oktober 2012 Eric Janssen
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Koppelen van wonen en zorg Extramuralisering De koppeling van zorg en verblijf wordt vervangen door een afzonderlijke huurovereenkomst en een zorgarrangement Koppelen wonen en zorg: 3 varianten
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant A Samenwerking
Huurovereenkomst
Zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant B Huurovereenkomst
Huurder i.d.z.v. BBSH
Huur- & zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant C Zorgverleningsovereenkomst
Huur- & zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Standpunt VWS (1) Antwoord Kamervragen 4 mei 2012 “Het staat huurder en verhuurder vrij om in het
huurcontract afspraken te maken over de afname van zorg bij zorgaanbieders waarmee de verhuurder een samenwerkingsverband heeft.”
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Standpunt VWS (2) Antwoord Kamervragen 4 mei 2012 “Een verplichting voor de huurder om ook zorg af
te nemen van de verhuurder, kan in strijd zijn met het verbod op misbruik van een economische machtspositie uit die wet.”
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Standpunt NMa (1) Richtsnoeren voor de zorgsector 2010 “De NMa staat in het algemeen positief tegenover
samenwerking tussen zorginstellingen en woningcorporaties. Dit kan bijdragen aan efficiëntere en kwalitatief betere zorg voor de cliënt.”
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Standpunt NMa (2) Richtsnoeren voor de zorgsector 2010 “Om te beoordelen of een afspraak van een
woonzorgcombinatie inderdaad in strijd is met artikel 6 Mededingingswet, is het van belang om te beoordelen of de afspraak een concurrentievermindering of zelfs een uitsluitingseffect kan hebben.” Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Rechtspraak (1) Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 14-02-2006 “Nu aldus aan alle vereisten van art. 6 lid 3 Mw. is
voldaan, zijn de bestreden overeenkomsten per saldo niet nietig te achten (…).”
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Rechtspraak (2) Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch 14-02-2006 “Het moge zo zijn dat WSG als algemene woning-
stichting in Geertruidenberg een machtspositie heeft, dat zij dat ook binnen de relevante geografische markt in combinatie met de relevante productmarkt heeft, is niet gebleken (…).”
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Mededingingswet Drie pijlers: 1. Kartelverbod 2. Verbod misbruik maken van een machtspositie 3. Concentratiecontrole
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Kartelverbod (1) Het is verboden (artikel 6 lid 1 Mw) 1. dat twee of meer ondernemingen 2. overeenkomsten sluiten of hun gedrag onderling afstemmen 3. waardoor de concurrentie merkbaar wordt beperkt 4. op (wezenlijk deel van) de Nederlandse markt
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Kartelverbod (2) Toetsingskader: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Wordt de mededinging merkbaar beperkt? Zo ja, is er sprake van een bagatel? Zo nee, is er sprake van een nevenrestrictie? Is een groepsvrijstelling van toepassing? Is beroep op de wettelijke uitzondering mogelijk? Zo nee, niet tot actie overgaan!
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Misbruikverbod(1) Het is verboden (artikel 24 lid 1 Mw) 1. dat een onderneming 2. met een economische machtspositie 3. misbruik maakt van deze positie
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Misbruikverbod (2) Toetsingskader: 1. beschikt de onderneming over een economische machtspositie 2. zo ja, wordt er misbruik van deze positie gemaakt
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Koppelverkoop
Koppelverkoop is de overeenkomst waarbij het sluiten van een bepaalde transactie geweigerd wordt, indien niet tevens een andere transactie wordt afgesloten.
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant A Samenwerking
Huurovereenkomst
Zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant A Samenwerking
Huurovereenkomst
Zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant A Samenwerking
Huurovereenkomst
Zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Beoordeling variant A (1) Beperking van de mededinging 1. de samenwerking geeft de mogelijkheid concurrenten van de markt te stoten (ability), 2. de samenwerking geeft partijen een prikkel derden uit te sluiten (incentive), en 3. een dergelijke afschermingsstrategie heeft een merkbare ongunstige invloed op de mededinging (effect). Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Beoordeling variant A (2) Nevenrestrictie 1. Niet-beperkende hoofdtransactie 2. Nevenrestrictie die: i. van ondergeschikt belang is ii. objectief noodzakelijk is voor de verwezenlijking van de hoofdtransactie iii. waarbij er voldoende concurrentie overblijft
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Beoordeling variant A (3) Wettelijke uitzondering 1. 2. 3. 4.
Technische of economische meerwaarde? Billijk aandeel voor de gebruikers? Beperking mededinging noodzakelijk? Blijft er voldoende restconcurrentie over?
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant B Huurovereenkomst
Huurder i.d.z.v. BBSH
Huur- & zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant B Huurovereenkomst
Huurder i.d.z.v. BBSH
Huur- & zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Variant B Huurovereenkomst
Huurder i.d.z.v. BBSH
Huur- & zorgverleningsovereenkomst
bewoner Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Beoordeling variant B (1) Beperking van de mededinging 1. Beschikt de zorginstelling over een economische machtspositie? 2. Wordt er misbruik van deze machtspositie gemaakt?
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Beoordeling variant B (2) Criteria voor het bestaan van een machtspositie:
absoluut hoog marktaandeel >50% vermoeden machtspositie relatief groot marktaandeel t.o.v. concurrenten toetredingsdrempel o van overheidswege (vergunningvereisten) o hoge investeringskosten o omstandigheden betrokken onderneming
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Beoordeling variant B (2) Misbruikelijke koppelverkoop 1. Is er sprake van twee (afzonderlijke) producten? 2. Machtspositie op markt voor bindend product? 3. Keuze bindend product zonder gekoppeld product? 4. Sluit de praktijk mededinging uit? 5. Objectieve rechtvaardiging?
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
DANK VOOR UW AANDACHT!
Eric Janssen Telefoon: (024) 381 3127 Telefax: (024) 360 2855 E-mail:
[email protected]
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen
Advocatuur Arnhem
Notariaat Arnhem
Advocatuur Nijmegen
Notariaat Nijmegen
Postbus 3045
Postbus 111
Postbus 55
Postbus 1104
6802 DA Arnhem
6800 AC Arnhem
6500 AB Nijmegen
6501 BC Nijmegen
Kantoor Velperpoort
Kantoor Velperpoort
Kantoor Stella Maris
Kantoor Stella Maris
Velperweg 1
Velperweg 1
Van Schaeck Mathonsingel 4
Van Schaeck Mathonsingel 4
6824 BZ Arnhem
6824 BZ Arnhem
6512 AN Nijmegen
6512 AN Nijmegen
T +31 (0)26 353 83 00
T +31 (0)26 365 55 55
T +31 (0)24 381 31 31
T +31 (0)24 381 27 27
F +31 (0)26 351 07 93
F +31 (0)26 365 55 00
F +31 (0)24 322 20 74
F +31 (0)24 324 07 26
Copyright 2011. Dirkzwager advocaten & notarissen