analyse wonen en zorg

analyse wonen en zorg

Het aanbod van 2012 en een prognose voor 2022 Een inventarisatie van geschikte woningen, de bevolkingsprognose en een berekening van de behoefte aan wonen en zorg voor 2022. Dit geeft samen met het rapport (G)oud wonen (woonwensen 50+) en de woonmilieus voor ouderen een beeld wat de veranderingen in de zorg voor het wonen betekent.

Groningen, september 2013

Inhoudsopgave

Analyse Wonen en Zorg Aanleiding Inleiding De analyse Participatie

4 4 4

5

Onderbouwing van de analyse Wonen en Zorg Scheiden van wonen en zorg Ouderen Trends in grote lijnen Mensen met een verstandelijke beperking (VG) Mensen met een psychische aandoening beperking (GGZ)

5 6 7 7 7

Factsheets van de Stad en de wijken Gebiedsindeling Gemeente Groningen Centrum / Binnenstad Binnenstad-Noord / Oranjebuurt Centrumwijken-West (o.a. Schilderswijk en Kostverloren) Nieuwe wijken-West (o.a. De Held en Gravenburg) Vinkhuizen Paddepoel Selwerd / Concordiabuurt Hoogkerk De Hoogte / Indische buurt / Korrewegbuurt Oosterpark Centrumwijken-Zuid Coendersborg /Helpman Corpus-Noord / De Wijert-Noord Nieuwbouwwijken-Zuid Lewenborg / Oosterhoogebrug Beijum / De Hunze Meerstad

9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45

(G)oud wonen, een onderzoek naar woonwensen onder 55-plussers in Groningen Methode van onderzoek Samenvatting van de uitkomsten

48 48

Woonmilieus

50

Conclusies

54

-2-

Analyse Wonen en Zorg Aanleiding De stuurgroep Samen Sterk in Stad (voorheen Zorgen voor Morgen) gaf in 2012 opdracht tot een nieuwe analyse Zorgen voor Morgen. Deze analyse wordt iedere vier jaar gemaakt om nieuwe ontwikkelingen tijdig te signaleren en daar adequaat op te reageren. De kabinetsplannen om het scheiden van wonen en zorg voor de lagere zorgzwaartepakketten te extramuraliseren, maakt deze analyse extra noodzakelijk. Door deze kabinetsplannen én de vraag van de Ouderenraad over de woningvoorraad is aanvullend onderzoek gedaan naar de woonwensen van ouderen.

Inleiding Het eerste analyserapport Zorgen voor Morgen verscheen negen jaar geleden. In 2008 verscheen de update van deze analyse. Nu verschijnt de derde versie van de analyse. In de analyses werden onder andere de toekomstige vraag en het aanbod van woningen voor mensen met een lichte functiebeperking met elkaar geconfronteerd én werden potentiële servicezones beoordeeld. De eerste analyse werd in januari 2006 gevolgd door Zorgen voor Morgen 2 met een inventarisatie van alle welzijnsdiensten, die voor ouderen in de stad georganiseerd worden. Deze rapporten markeerden het begin van het beleidsproces Zorgen voor Morgen, met als eerste resultaat een Samenwerkingsovereenkomst Zorgen voor Morgen. Deze overeenkomst werd op 22 oktober 2007 getekend door 19 partijen, die werkzaam zijn op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Zo zetten woningcorporaties, zorginstellingen, welzijnsinstellingen, Zorgkantoor en gemeente hun handtekening. Er werd gestart met twee Stips en twee ketenondersteuners om de ouderen te informeren en te ondersteunen én de samenwerking van de organisaties op het gebied van wonen, welzijn en zorg vorm te geven. Het integrale WWZ-beleid van Zorgen voor Morgen is nu ingebed in uitvoeringsprogramma’s zoals het Nieuw Lokaal Akkoord (NLA), de WMO (Samen Sterk in Stad) en het Lokaal Gezondheidsbeleid. De samenwerking is de afgelopen jaren uitgebreid naar het gehele sociale domein: op dit moment hebben 30 organisaties de samenwerkingsovereenkomst getekend. Inmiddels kent de stad 14 Stips en zijn vier ketenondernemers werkzaam in de aandacht wijken. De analyse die nu voorligt, staat in het eken van de extramuralisering van de zorg, die sinds de aprilbrief van staatssecretaris Van Rijn definitief wordt ingezet. De analyse gaat in op de demografische ontwikkelingen en de transformatie-opgave. Ook worden de stand van zaken en de ontwikkeling in de aandachtsgebieden binnen de gemeente beschreven.

De analyse Voor de analyse is een inventarisatie gemaakt van geschikte woningen en de fysieke zorgplaatsen in de stad. De corporaties hebben hun woningvoorraad op geschiktheid geïnventariseerd. Voor de koop-en vrije huursector beschikt de gemeente over de gegevens van geschikte woningprojecten, gebouwd en verbeterd vanaf ongeveer 2000. Vóór 2000 zijn van woningen in die sectoren en van individuele woonhuizen geen gegevens bekend. De gemeente heeft voor de stad een bevolkingsprognose gemaakt voor 2022 en 2032. Deze prognose is ook vertaald naar aantallen voor de wijken. Met de gegevens van de huidige woningvoorraad, de huidige bevolkingssamenstelling en de prognose zijn de aantallen woningen en zorgplaatsen te berekenen voor 2022 en 2032. Bureau Companen heeft deze berekeningen uitgevoerd met behulp van de WoonZorgWeter, een instrument dat door Companen is ontwikkeld. Bureau Onderzoek & Statistiek heeft een onderzoek gedaan naar de woonwensen van ouderen. -3-

Bij dit woonwensenonderzoek zijn de woonmilieus van ouderen betrokken. Hiervoor werd gebruik gemaakt van het onderzoek Woonmilieus in de stad, match en mismatch op de Groninger woningmarkt.

Participatie Bij de totstandkoming van de analyse zijn het Platform Wmo, de Ouderenraad, de Adviesraad voor Gehandicaptenbeleid en het SOOG actief betrokken. Alle raden zijn met twee leden in de werkgroep ouderenhuisvesting vertegenwoordigd. De gemeente (wonen en zorg) begeleidt de werkgroep. Alle stappen, keuzes en beslissingen zijn in overleg met de werkgroep genomen.

Onderbouwing van de analyse Wonen en Zorg Scheiden van wonen en zorg Ouderen of mensen met een langdurige ziekte of beperking kunnen niet altijd zelfstandig wonen. Als huisvesting direct onderdeel uitmaakt van de zorg die zij nodig hebben, wordt dat beschreven in een zorgzwaartepakket (zzp). Bij zzp1 is sprake van een lichte vorm van zorg, bij hogere zzp’s is sprake van toenemende zorg. Het zorgzwaartepakket bepaalt ook hoeveel uren zorg een cliënt krijgt en het geld dat een verblijfsinstelling krijgt voor de zorg aan een cliënt. Het Rijk zet in op het scheiden van wonen en zorg. Dit betekent dat de cliënt de woning zelf huurt en zelf de kosten voor de woning betaalt. De AWBZ vergoedt alleen de geïndiceerde functies (de zorg). Deze maatregel wordt gefaseerd ingevoerd. Per 1 januari 2013 is het principe van scheiden van wonen en zorg een feit voor nieuwe cliënten met een lichte zzp (1 en 2). In de toepassing van de WoonZorgWeter is uitgegaan van het Regeerakkoord Rutte II. Intussen is op 24 april 2013 een brief van minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn naar de Tweede Kamer gestuurd, waarin een aantal aangekondigde maatregelen worden afgezwakt. Omdat de uitkomst van deze brief niet bekend zijn, wordt uitgegaan van het regeerakkoord. Wel worden tussen haakjes de wijzigingen aangegeven zoals deze geformuleerd staan in de aprilbrief. Per 1 januari 2013 is de extramuralisering doorgevoerd voor de volgende cliëntgroepen:  Zzp vv 1 en zzp vv 2, ouderenzorg 

Zzp vg 1 en zzp vg 2, verstandelijk gehandicapten



Zzp ggz 1 en zzp ggz 2, geestelijke gezondheidszorg

Per 2014 volgt:  Zzp vv 3, ouderenzorg Later volgt:  Zzp vg 3, verstandelijk gehandicapten (aprilbrief zegt: 50%) 

Zzp ggz 3, geestelijke gezondheidszorg (aprilbrief zegt: niet scheiden)

Volgens het Regeerakkoord Rutte II wordt rond 2016 ook zzp 4 geëxtramuraliseerd. In de toepassing van de WoonZorgWeter is hiervan uitgegaan. (De aprilbrief zegt: zzp 4 ouderenzorg 50% scheiden, zzp vg 4 niet scheiden en zzp ggz 4 niet scheiden) In de praktijk kan dit betekenen dat zorginstellingen kamers of appartementen gaan verhuren en los daarvan aan de cliënt de (extramurale) zorg bieden. Daarnaast - zo is de verwachting – blijven mensen die voorheen naar een instelling verhuisden, nu thuis wonen. Of zij gaan in complex wonen waar de zorg ‘aan huis’ komt.

-4-

De tabel op pagina’s 11 en 12 wordt voor de stad onderscheid gemaakt tussen de verschillende doelgroepen en woonvormen. Ook laat deze tabel de hiervoor beschreven ontwikkelingen van scheiden van wonen en zorg zien met de daaruit voortvloeiende effecten. Op de pagina’s 13 t/m 46 staan de tabellen voor de diverse wijken weergegeven.

Ouderen Onderscheiden vormen van wonen & zorg en bronnen & uitgangspunten die ten grondslag liggen aan de verwachten ontwikkelingen:  Intramuraal: zorgplaatsen in een verzorgings- of verpleeghuis; zorg en wonen niet gescheiden; ‐

Maatgevend zijn de afgegeven CIZ-indicaties intramurale zorg in de gemeente Groningen per medio 2011

‐

De praktijk leert dat niet alle intramurale beschikkingen ook daadwerkelijk gebruikt worden. Zo bedroeg het aantal beschikkingen per medio 2011 iets meer dan 2200. Het intramurale lokale aanbod ligt op iets meer dan 2000.

‐

Huidige indicaties naar zzp worden geprojecteerd op de leeftijdsopbouw van 2012 en 2022.

‐

Het relatieve en absolute aandeel intramuraal binnen het totaal van wonen met zorg neemt de komende tien jaar af door de scheiding van wonen en zorg (daarover later meer)

Verzorgd wonen: woningen in een complex waar verzorging wordt geboden, wonen en zorg zijn gescheiden; ‐ Maatgevend is het landelijk gebruik van de AWBZ-zorg minus het lokale gebruik van intramurale zorg volgens CIZ-beschikking; ‐

Aandeel complex gewijs wonen is bepaald aan de hand van het WoON2009: in welke mate wordt een beroep gedaan op zorg in aanleuncomplexen en serviceflats? Dat deel wordt toegerekend aan verzorgd wonen. Het relatieve aandeel neemt in de loop der jaren toe door de scheiding wonen en zorg.

‐

Er wordt een correctiefactor toegepast in het bepalen van het aantal benodigde woningen omdat veel huishoudens met een zorgvrager uit meerdere personen bestaan. Immers: niet iedere zorgvrager heeft voor zichzelf een woning nodig.

Zorg aan huis: individuele woningen waar zorg wordt aangeboden, wonen en zorg zijn gescheiden; ‐ Maatgevend is de landelijke consumptie van AWBZ-zorg minus de lokale consumptie van intramurale zorg; ‐

Aandeel zorg aan huis wordt bepaald vanuit totaal gebruik van AWBZ-zorg, minus intramurale capaciteit en verzorgd wonen;

‐

Ook hier is de correctie van meerpersoons huishoudens toegepast;

‐

Benodigde capaciteit neemt toe door de scheiding wonen en zorg.

Levensloopgeschikt wonen zonder zorg: woningen die geschikt zijn voor ouderen en minder mobielen, daar wordt geen zorg aangeboden. Hier wonen meestal mensen die geschikt willen wonen en kiezen voor gemak en comfort, zonder dat er (al) sprake is van een hulp-of zorgvraag. Preventief geschikt wonen dus.

-5-

Uitgangspunt is de mate waarin 65-plussers volgens het WoON2009 levensloopgeschikt wonen. Dat aandeel is op is op de populatie van Groningen geprojecteerd en zal de komende tien jaar niet wijzigen. In vorige ramingen is gebruik gemaakt van de verhuiswens van veel ouders om levensloopgeschikt te gaan wonen. In de praktijk gebeurt dit weinig. Enerzijds door de laagconjunctuur (men krijgt het ‘oude’ huis niet voor de gewenste prijs verkocht), anderzijds maken de geboden diensten en zorg aan huis verhuizen minder noodzakelijk. Er wordt dus vanuit gegaan dat straks relatief net zoveel oudere huishoudens levensloop geschikt wonen als nu het geval is. In vergelijking met eerdere ramingen kan het aantal benodigde levensloopgeschikte woningen dus lager uitvallen.

Trends in grote lijnen. Door de vergrijzing neemt de vraag naar alle vormen van wonen met zorg toe. Door het scheiden van wonen en zorg neemt de vraag naar intramurale capaciteit voor verzorging af en naar verpleging toe. De lichte zzp’s 1-2 blijven naar verwachting meer dan voorheen thuis wonen. Voor de zzp’s 3-4 is naar verwachting sprake van een toenemende behoefte aan wonen met zorg in een complexgewijze setting, waarbij wonen en zorg juridisch (uiteraard) gescheiden zijn. Levensloopgeschikt wonen volgt de vergrijzing en neemt voorlopig dus toe.

Mensen met een verstandelijke beperking (vg) De opbouw van de factsheet is vergelijkbaar met de factsheet van ouderen, met dien verstande dat de volgende uitgangspunten zijn gehanteerd: ‐ Inwoners jonger dan 23 jaar komen in 2022 nog steeds in aanmerking voor alle zzp’s ‐

Inwoners van 65 jaar en ouder met een zzp vg 1-2-3-4 blijven intramuraal wonen. Er worden geen nieuwe indicaties afgegeven voor zorg met verblijf.

‐

Inwoners van 23 tot en met 64 jaar waarbij voorheen de indicatie zzp vg 1-2 werd afgegeven, wonen in 2022 zelfstandig en krijgen ambulante begeleiding (zorg aan huis)

‐

De helft van de inwoners van 23 tot en met 64 jaar aan wie tot 2015 de indicatie zzp vg 3 wordt afgegeven, woont in 2022 in een woning voor verzorgd wonen. De overige geïndiceerden wonen in 2022 nog intramuraal. Dit betreft cliënten in alle leeftijdsgroepen die in 2012 al een indicatie voor intramurale zorg hadden en jongeren tot 23 jaar met een nieuwe indicatie.

‐

Een kwart van de inwoners van 23 tot en met 64 jaar aan wie tot 2016 een indicatie zzp vg 4 wordt afgegeven, woont in 2022 in een woning voor verzorgd wonen. De overige geïndiceerden wonen in 2022 nog intramuraal. Dit betreft cliënten in alle leeftijdsgroepen die in 2012 al een indicatie voor intramurale zorg hadden en jongeren tot 23 jaar met een nieuwe indicatie.

Mensen met een psychische aandoening of beperking (ggz) De opbouw van de factsheet is vergelijkbaar met die van ouderen, met dien verstande dat de volgende uitgangspunten zijn gehanteerd: ‐ Inwoners jonger dan 23 jaar komen in 2022 in aanmerking voor alle zzp’s ‐

Inwoners van 23 jaar en ouder die voorheen een indicatie zzp ggz 1 of 2 kregen, wonen in 2022 zelfstandig en krijgen ambulante begeleiding (zorg aan huis)

‐

De helft van de inwoners van 23 jaar en ouder die tot 2015 een indicatie voor zzp ggz 3 krijgen, woont in 2022 in een woning voor verzorgd wonen. De overige geïndiceerden wonen in 2022 nog intramuraal. Dit betreft cliënten in alle leeftijdsgroepen die in 2012 al een indicatie voor intramurale zorg hadden en jongeren tot 23 jaar met een nieuwe indicatie.

Een kwart van de inwoners van 23 jaar en ouder die tot 2016 een indicatie voor zzp ggz 4 krijgen, woont in 2022 in een woning voor verzorgd wonen. De overige geïndiceerden wonen in 2022 nog -6-

intramuraal. Dit betreft cliënten in alle leeftijdsgroepen die in 2012 al een indicatie voor intramurale zorg hadden en jongeren tot 23 jaar met een nieuwe indicatie.

-7-

Factsheets van de analyse voor de Stad en de wijken Gebiedsindeling In de gemeente Groningen worden 17 gebieden onderscheiden. Per gebied is een factsheet opgemaakt. Het onderstaande kaartje geeft het geografische overzicht.

Toelichting op de kolommen in de factsheets In de volgende factsheets van de stad en de wijken staan veel gegevens vermeld. Om De factsheets goed te begrijpen en te interpreteren is de onderstaande uitleg van belang:        

Onderscheid tussen de hiervoor beschreven vormen van wonen en zorg, met een nader onderscheid van intramuraal naar zzp Vraag 2012: wat is normatief de actuele vraag naar wonen met zorg; Vraag 2022: wat is, gegeven de bevolkingsprognose, de vraag in 2022, als wordt uitgegaan van GEEN scheiding wonen en zorg; Vraag 2022, scheiden zzp 1-2: wat is de vraag in 2022 als wordt uitgegaan van scheiden van zzp 1-2; 100% van de extramuralisering vloeit naar zorg aan huis; Vraag 2022, scheiden zzp 1-2-3: wat is de vraag in 2022 als wordt uitgegaan van scheiden van zzp 1-2-3; van zzp 3 vloeit 50% naar zorg aan huis en 50% naar verzorgd wonen; Vraag 2022, scheiden zzp 1-2-3-4: wat is de vraag in 2022 als wordt uitgegaan van scheiden van zzp 1-2-3-4; van zzp 4 vloeit 100% naar verzorgd wonen. Aanbod per 1-1-2013: wat is het actuele aanbod per woonvorm per 1 januari 2013 Frictie: wat is het verschil tussen de vraag in 2022 volgens het meest extreme scheidingsscenario (zzp 1-2-3-4) en het actuele aanbod van dit moment.

-8-

-9-

Gemeente Groningen Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

250000

Bevolking

200000

De stad groeit naar ruim 212.000 inwoners in 2032. Het aantal ouderen van 65 tot 75 groeit van 11.500 in 2012 naar 16.400 in 2022 en 17.200 in 2032. In 20 jaar een groei van 5.700 ouderen. De 75plussers groeien van 10.500 in 2012 naar 11.100 in 2022 en 14.500 in 2032. In 20 jaar een groei van 4.000. De groei van de 75-plussers is dus lager dan de groep 65 tot 75.

85 e.o. 150000

75‐84 65‐74

100000

20‐64 0‐19

50000

0 2012

2022

2032

In 2022 bestaat 13,5% van de bevolking uit 65-plussers, in 2032 is dat 15%.

Bevolkingsontwikkeling procentueel 2012-2032 (Bron: Gemeente Groningen)

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

 

Het aantal ouderen is lager dan het landelijk gemiddelde omdat Groningen veel studenten heeft.

2012

2022

2032

85 e.o.

1,6%

1,5%

1,6%

75‐84

3,8%

4,0%

5,2%

65‐74

6,0%

8,1%

8,1%

20‐64

69,2%

67,5%

66,2%

0‐19

19,4%

19,0%

18,9%

2012

2022

2022

2022

2022

Volgens CIZ2011 uitgangspunten (tussen haakjes, volgens normatieve landelijke verdeling) Ouderen Zorgplaatsen ZZP VV 1 en 2 ZZP VV 3

Normatief

Normatief zonder scheiden wz

Met scheiden van ZZP 1 - 2

Met scheiden van ZZP 1-3


280 (275) 205 (180)

295 (290) 215 (190)

0 215 (190)

0 0

0 0

ZZP VV 4

245 (240)

255 (250)

255 (250)

255 (250)

0

ZZP VV 5 en 7

560 (495)

590 (520)

590 (520)

590 (520)

590 (520)

ZZP VV 6, 8 en 9

385 (320)

405 (335)

405 (335)

405 (335)

405 (335)

935 plaatsen Verpleeghuis

1.675 (1.510)

1.760 (1.585)

1.465 (1.295)

1.250 (1.105)

995 (855)

1.945 plaatsen

885 (970)

970 (1.055)

970 (1.055)

1.075 (1.150)

1.320 (1.385)

1.085 (1.170)

1.200 (1.285)

1.480 (1.560)

1.585 (1.650)

1.585 (1.650)

Totaal intramurale zorgplaatsen Woningen Verzorgd wonen (complexgewijs met zorg) Zorg aan huis (thuis wonen met zorg)

- 10 -

Aanbod per 1/1/2013

Verschil actuele vraagaanbod 2022 scheiden ZZP 1 t/m 4 - = ‘overschot’ + = ‘tekort’

1.010 plaatsen verzorgingshuis

1.615 w.v. sociale huur 1.510 11.980 w.v. sociale huur 9.790

- 950

- 295

-2.615

Gemeente Groningen: Behoefte aan wonen met zorg onder ouderen in 2022 (volgens vier scenario’s) 3500 3000 2500 2000

ZZP 1 en 2

1500

ZZP 3 ZZP 4

1000

ZZP 5 en 7 (PG)

500 0 2012 Normatief

ZZP 6, 8, 9 10 (SOM) zorg aan huis individueel 2022 zonder scheiden

Gehandicaptenzorg Mensen met een verstandelijke beperking (plaatsen) Totaal intramurale zorgplaatsen Extramuraal verzorgd wonen Extramuraal thuis wonen Mensen met een lichamelijke beperking (plaatsen) Intramuraal ZZP LG Extramuraal GGZ Mensen met een psychische aandoening (plaatsen) Totaal intramurale zorgplaatsen Extramuraal verzorgd wonen Extramuraal thuis wonen

2022 scheiden ZZP 1‐2



verzorgd wonen complexgewijs

2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f

Normatief zonder scheiden w-z




460 (820)

385 (725)

330 (695)

80 (95)

135 (125)

80 (110)

80 (110)

520 (890)

80 (110)

305 (225) 320 (300)

460 (390)

300 (240) 315 (315)

Aanbod per 1/1/2013

Verschil actuele vraagaanbod - = ‘overschot’ + = ‘tekort’

410

-80

90

395 (330)

100 (80)

265 (245)

245 (230)

130 (80)

150 00)

100 (80)

100 (80)

360

- 115

30

+120

Bron Companen 2013

De berekeningen van Companen geven aan dat kwantitatief er voldoende geschikte woningen zijn voor ouderen. De intramurale zorgplaatsen zijn er in ruime mate, voor cliënten met de lagere zorgzwaartepakketten zal extramuraal wonen daar voor in de plaats komen. Het extramuraal wonen voor cliënten in de GGZ geeft wel een tekort. Deze woningen behoeven geen aangepast programma van eisen te hebben, ze moeten wel zorgvuldig in de wijk ingepast worden.

- 11 -

Centrum / Binnenstad Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

16000 14000 12000 85 e.o.

10000

75‐84 8000

65‐74

6000

20‐64

4000

0‐19

Bevolking De bevolking in de binnenstad groeit de komende jaren gering, het aantal ouderen neemt de komende jaren wel toe maar ligt dan nog ver onder het gemiddelde van de stad.

2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,7%

0,6%

0,7%

75‐84

1,6%

2,0%

3,3%

65‐74

3,3%

5,1%

5,0%

20‐64

83,6%

81,2%

79,4%

0‐19

10,7%

11,1%

11,6%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

9

9

0

0

0

ZZP VV 3

6

6

6

0

0

ZZP VV 4

8

8

8

8

0

ZZP VV 5 en 7

16

17

17

17

17

ZZP VV 6, 8 en 9

10

11

11

11

11

0 plaatsen verpleeghuis

Totaal intramurale zorgplaatsen

49

51

42

36

28

70 plaatsen

- 42

26

31

31

34

41

20 w.v. sociale huur 20

+ 21

33

39

47

50

50

177

258

258

258

258


-249

Aanbod per 1/1/2013


Ouderen Zorgplaatsen

70 plaatsen verzorgingshuis

Woningen Verzorgd wonen (complexgewijs met zorg) Zorg aan huis (thuis wonen met zorg) Levensloopgeschikt wonen (zonder zorg)

- 12 -

Behoefte aan wonen met zorg onder ouderen in 2022 (volgens vier scenario’s)

100 90 80

ZZP 1 en 2

70

ZZP 3

60

ZZP 4

50

ZZP 5 en 7 (PG)

40

ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

30

zorg aan huis individueel

20


10 0 2012 Normatief

2022 zonder scheiden





2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





32

26

22

0

7

11

7

7

7

29

19

18

0

10

11

7

7

7

37

20 20

34

Aanbod per 1/1/2013


+ 22

21 21

92

Bron Companen 2013

De binnenstad neemt een aparte plaats in ten opzichte van de rest van de wijken door de centrumfunctie. De binnenstad kent twee verzorgingshuizen: het Pelsterhof en Rikkers-Lubbers in de sector verpleging en verzorging. Stichting Huis heeft op diverse plekken opvang voor verslavingszorg. De woningvoorraad ziet er goed uit. Het kleine tekort van het verzorgd wonen, zal waarschijnlijk opgelost kunnen worden door de verzorgingshuizen voor een deel om te bouwen naar deze categorie.

- 13 -

-74

Binnenstad-Noord / Oranjebuurt Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

14000 12000 10000

85 e.o.

8000

75‐84 65‐74

6000

20‐64 4000

0‐19

2000

Bevolking In deze wijk wonen nu weinig ouderen. De komende jaren groeit deze groep sterk ten opzichte van het huidige aantal. De groep ouderen van 65 tot 75 groeit van 425 naar 825 in 2032, bijna een verdubbeling. Het aantal 75-plussers groeit iets minder snel.

0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

1,1%

0,8%

1,0%

75‐84

2,0%

2,2%

3,8%

65‐74

3,7%

6,5%

6,5%

20‐64

77,9%

74,9%

73,3%

0‐19

15,3%

15,6%

15,5%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

12

11

0

0

0

ZZP VV 3

8

7

7

0

0

ZZP VV 4

10

10

10

10

0

ZZP VV 5 en 7

21

20

20

20

20

ZZP VV 6, 8 en 9

13

13

13

13

13



64

60

49

42

32

79 plaatsen

- 47

32

35

35

39

47


- 56

40

44

54

58

58

201

325

325

325

325


-2.41

Aanbod per 1/1/2013





- 14 -

Behoefte aan wonen met zorg onder ouderen in 2022 (volgens vier scenario’s) 120 100 ZZP 1 en 2

80

ZZP 3 ZZP 4

60

ZZP 5 en 7 (PG)

40

ZZP 6, 8, 9 10 (SOM) zorg aan huis individueel

20 0 2012 Normatief

verzorgd wonen complexgewijs 2022 zonder scheiden





2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





29

24

20

0

6

9

6

6

6

25

17

16

0

8

10

6

6

6

33

18

20

18

20

29

Aanbod per 1/1/2013


11

+9

+16

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is voor ouderen goed en voor de gehandicaptenzorg en de GGZ zijn er kleine tekorten. Het verzorgingshuis Ebbingepoort in deze wijk bevat vooral zorgplaatsen in de ZZP 1 t/m 4 die vrijwel geheel omgezet moet worden naar extramuraal wonen.

- 15 -

Centrumwijken-West (o.a. Schilderswijk / Kostverloren) Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

12000

De wijk groeit flink de komende jaren. De groei van het aantal ouderen maakt daar deel van uit. Het aantal ouderen ligt nog ruim onder het stedelijk gemiddelde.

10000 8000

85 e.o. 75‐84

6000

65‐74 20‐64

4000

0‐19 2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,1%

0,2%

0,4%

75‐84

1,1%

1,7%

3,0%

65‐74

4,0%

5,7%

7,1%

20‐64

59,9%

60,8%

60,2%

0‐19

34,9%

31,5%

29,3%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

11

13

0

0

0

ZZP VV 3

7

9

9

0

0

ZZP VV 4

9

11

11

11

0

ZZP VV 5 en 7

19

24

24

24

24

ZZP VV 6, 8 en 9

12

15

15

15

15



58

72

59

50

39

0 plaatsen

+ 39

32

42

42

46

56


+ 46

39

52

64

68

68

291

436

436

436

436


-78

Aanbod per 1/1/2013





- 16 -


100

ZZP 3

80

ZZP 4

60

ZZP 5 en 7 (PG)

40


20

verzorgd wonen complexgewijs 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





36

30

25

0

7

12

7

7

7

31

21

20

0

10

12

8

8

8

37

21

25

20

24

33

Aanbod per 1/1/2013


+25

33

Bron Companen 2013

Fysiek Het aantal geschikte woningen in de categorie verzorgd wonen is te laag. Het aantal nultredenwoningen is ruim voldoende. In de wijk zijn geen intramurale plaatsen.

- 17 -

-13

Nieuwe wijken-West

(De Held en Gravenburg)

Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

12000

Bevolking

10000

De bevolking in de nieuwe wijken west groeit de komende jaren. In deze nieuwe wijk neemt het aantal ouderen van 65 tot 75 flink toe in 2032. Het aantal gaat van 300 in 2012 naar 560 in 2022 en 790 in 2032. Het aantal 75-plussers gaat van 100 in 2012 naar 190 in 2022 en 370 in 2032.

8000

85 e.o. 75‐84

6000

65‐74 20‐64

4000

0‐19 2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,1%

0,2%

0,4%

75‐84

1,1%

1,7%

3,0%

65‐74

4,0%

5,7%

7,1%

20‐64

59,9%

60,8%

60,2%

0‐19

34,9%

31,5%

29,3%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

2

5

0

0

0

ZZP VV 3

2

3

3

0

0

ZZP VV 4

2

4

4

4

0

ZZP VV 5 en 7

4

9

9

9

9

ZZP VV 6, 8 en 9

3

5

5

5

5



13

26

21

18

14

0 plaatsen

+ 14

9

18

18

20

23


- 87

12

23

27

29

29

121

226

226

226

226


+251

Aanbod per 1/1/2013





- 18 -


60 50

ZZP 1 en 2 ZZP 3

40

ZZP 4

30

ZZP 5 en 7 (PG) ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

20

zorg aan huis individueel 10 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





22

19

17

0

4

6

4

4

4

16

11

10

0

5

6

4

4

4

20

12

16

12

15

15

Aanbod per 1/1/2013


+17

+10

Bron Companen 2013

In deze nieuwbouwwijk is de woningvoorraad niet geschikt voor ouderen. De woningen in de categorie verzorgd wonen staan dicht bij het woonzorgcomplex De Veldspaat in Vinkhuizen die eventueel zorg kan verlenen. Er zijn geen intramurale complexen in deze wijk.

- 19 -

Vinkhuizen Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

14000 12000 10000

Vinkhuizen is een wijk met veel ouderen, ruim meer dan het gemiddelde van de stad. Het aantal ouderen groeit bijna niet in deze wijk, blijft stabiel.

85 e.o.

8000

75‐84 65‐74

6000

20‐64 4000

0‐19

2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

2,5%

2,9%

2,8%

75‐84

7,8%

6,0%

7,0%

65‐74

9,4%

9,4%

9,4%

20‐64

58,9%

62,6%

62,1%

0‐19

21,4%

19,1%

18,7%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

30

33

0

0

0

ZZP VV 3

20

22

22

0

0

ZZP VV 4

26

29

29

29

0

ZZP VV 5 en 7

54

60

60

60

60

ZZP VV 6, 8 en 9

35

38

38

38

38



165

183

149

127

98

156 plaatsen

- 58

91

94

94

105

131


- 28

110

116

145

156

156

579

586

586

586

586

1.626 w.v. sociale huur 1.626

-884

Aanbod per 1/1/2013





- 20 -


350 300 ZZP 1 en 2

250

ZZP 3

200

ZZP 4

150

ZZP 5 en 7 (PG) ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

100


50 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





28

23

20

0

5

8

5

5

5

24

16

15

0

8

9

6

6

6

29

18

20

17

19

26

Aanbod per 1/1/2013


59

-39

+15

Bron Companen 2013

De woningvoorraad voor ouderen is in orde. Er zijn drie intramurale voorzieningen in de wijk, De Veldspaat, Platina zorgcentrum en de Diamant. Een deel van de intramurale plaatsen zal worden geëxtramuraliseerd vanwege het opheffen van ZZP 1 t/m 4. Verder zijn er vestigingen van NOVO en Ilmarinen voor de zorg aan verstandelijk gehandicapten en ggz-cliënten.

- 21 -

Paddepoel Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

14000 12000 10000

85 e.o.

8000

75‐84 65‐74

6000

20‐64 4000

0‐19

2000 0 2012

2022

In Paddepoel wonen nu al veel ouderen. In 2022 is 25% van de totale bevolking ouder dan 65 jaar. Het aantal ouderen van 65 tot 75 groeit van 1.000 in 2012 naar 1.550 in 2022 tot 1.650 in 2032. De 75-plussers groeien van 1.150 in 2012 naar 1375 in 2022 tot 1.600 in 2032.

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 85 e.o.

2012

2022

2032

4,0%

2,8%

3,1%

75‐84

9,1%

9,0%

9,7%

65‐74

11,3%

13,2%

13,2%

20‐64

57,7%

57,1%

55,0%

0‐19

17,9%

17,9%

19,0%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

34

36

0

0

0

ZZP VV 3

22

24

24

0

0

ZZP VV 4

29

31

31

31

0

ZZP VV 5 en 7

61

65

65

65

65

ZZP VV 6, 8 en 9

39

42

42

42

42



185

199

162

138

107

317 plaatsen

- 210

95

111

111

123

151


- 20

116

136

168

179

179

568

794

794

794

794


-409

Aanbod per 1/1/2013



127 plaatsen verzorgingshui s


- 22 -


350 300 ZZP 1 en 2

250

ZZP 3

200

ZZP 4

150

ZZP 5 en 7 (PG) ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

100


50 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





25

22

19

0

4

7

4

4

4

22

14

19

14

18

22

Aanbod per 1/1/2013


87

-68

41

23

15

14

0

8

9

6

6

6

+14

Bron Companen 2013

De woningvoorraad van Paddepoel is goed voor ouderen en mensen met een fysieke beperking. Voor extramurale cliënten uit de GGZ is er een klein tekort. Paddepoel heeft veel intramurale plaatsen in de verpleging en verzorging. Bernlef is een verzorgingshuis en Blauwborgje is een verpleeghuis. Een deel van de intramurale plaatsen zal worden geëxtramuraliseerd vanwege het opheffen van ZZP 1 t/m 4. Verder hebben NOVO, De Noorderbrug en Focus voorzieningen voor gehandicapten in de wijk.

- 23 -

Selwerd / Concordiabuurt Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

10000 9000 8000 7000

85 e.o.

6000

75‐84

5000

65‐74

4000

20‐64

3000

0‐19

2000 1000 0 2012

2022

Selwerd heeft een geheel ander beeld dan de rest van de wijken. In Selwerd daalt het aantal 75-plussers van 740 in 2012 naar 590 in 2022 om weer te stijgen in 2032 naar 680. De ouderen van 65 tot 75 nemen wel toe, van 490 in 2012 naar 560 in 2022 en in 2032 is de schatting 680.

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

3,0%

2,3%

2,0%

75‐84

6,3%

4,6%

5,8%

65‐74

6,1%

6,6%

6,8%

20‐64

66,5%

66,1%

64,5%

0‐19

18,0%

20,5%

21,0%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

22

18

0

0

0

ZZP VV 3

14

12

12

0

0

ZZP VV 4

19

15

15

15

0

ZZP VV 5 en 7

39

32

32

32

32

ZZP VV 6, 8 en 9

25

21

21

21

21



120

98

80

68

53

132 plaatsen

- 79

60

50

50

56

69


- 183

73

61

77

83

83

353

331

331

331

331


-14

Aanbod per 1/1/2013





- 24 -

Behoefte aan wonen met zorg onder ouderen in 2022 (volgens vier scenario’s) 160 140 120

ZZP 1 en 2

100

ZZP 3

80

ZZP 4

60

ZZP 5 en 7 (PG) ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

40


20 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





19

16

14

0

3

6

3

3

3

16

11

10

0

5

6

4

4

4

21

13

14

12

13

20

Aanbod per 1/1/2013


+14

+10

Bron Companen 2013

De woningvoorraad in Selwerd is goed. Huize Patrimonium is een grote intramurale aanbieder in de verpleging en de verzorging. Het aanbod in de verzorgshuisplaatsen is groot. Woningstichting Patrimonium en zorgaanbieder ZINN maken op dit moment plannen voor een geheel nieuwe invulling op dezelfde locatie. De plannen gaan uit van de nieuwe situatie waarin de zorgzwaartepakketten 1 t/m 4 geëxtramuraliseerd worden.

- 25 -

Hoogkerk Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

12000 10000 8000

85 e.o. 75‐84

6000

65‐74 20‐64

4000

0‐19

Hoogkerk vergrijst de komende jaren verder. Het aantal ouderen tussen de 65 en 75 blijft nog redelijk stabiel, in 20 jaar komen er 125 bij. De 75-plussers groeien van 540 in 2012 naar 670 in 2022 tot 800 in 2032. Een groei van 260 in 20 jaar.

2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

1,2%

1,6%

2,1%

75‐84

4,4%

6,1%

7,2%

65‐74

9,8%

11,8%

12,3%

20‐64

58,5%

56,5%

56,2%

0‐19

26,1%

24,0%

22,3%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

14

17

0

0

0

ZZP VV 3

9

11

11

0

0

ZZP VV 4

12

15

15

15

0

ZZP VV 5 en 7

26

31

31

31

31

ZZP VV 6, 8 en 9

16

20

20

20

20



78

95

78

66

51

12 plaatsen

+ 39

47

56

56

62

75


-3

58

69

84

90

90

463

526

526

526

526


+173

Aanbod per 1/1/2013





- 26 -

Behoefte aan wonen met zorg onder ouderen in 2022 (volgens vier scenario’s) 180 160 140

ZZP 1 en 2

120

ZZP 3

100

ZZP 4

80

ZZP 5 en 7 (PG)

60

ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

40


20 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





19

16

14

0

3

5

3

3

3

16

10

10

0

5

6

4

4

4

25

15

14

15

13

21

Aanbod per 1/1/2013


27

-13

+10

Bron Companen 2013

De woningvoorraad voor de categorie verzorgd wonen is aan de krappe kant. Voor de nultredenwoningen is er een groot tekort in Hoogkerk. Het werkelijke aantal nultredenwoningen in de particuliere woningen zal waarschijnlijk hoger zijn maar ondanks die aanname is er een tekort. In de intramurale zorg is er in De Gabriel plaats voor 12 verpleeghuisplaatsen. NOVO heeft een woonvoorziening in de wijk voor cliënten met een verstandelijke beperking.

- 27 -

De Hoogte / Indische buurt / Korrewegbuurt Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

25000

Bevolking

20000

Het percentage ouderen ligt ver onder het stedelijke gemiddelde in deze wijk. Het aantal ouderen groeit wel in de komende jaren maar blijft laag.

85 e.o. 15000

75‐84 65‐74

10000

20‐64 0‐19

5000

0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,9%

0,8%

0,8%

75‐84

1,9%

2,2%

2,5%

65‐74

3,0%

4,3%

3,7%

20‐64

77,6%

75,1%

75,0%

0‐19

16,6%

17,6%

18,1%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

14

16

0

0

0

ZZP VV 3

9

11

11

0

0

ZZP VV 4

12

14

14

14

0

ZZP VV 5 en 7

26

29

29

29

29

ZZP VV 6, 8 en 9

16

19

19

19

19



78

89

73

62

48

72 plaatsen

- 24

40

50

50

55

67


- 21

50

61

76

81

81

312

452

452

452

452


-847

Aanbod per 1/1/2013





- 28 -


160 140 ZZP 1 en 2

120

ZZP 3

100

ZZP 4

80

ZZP 5 en 7 (PG)

60

ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

40


20


0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





45

37

31

0

9

15

9

9

9

48

27

31

27

30

43

Aanbod per 1/1/2013


53

-22

19

38

25

24

0

13

14

10

10

10

+24

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is in orde. Het verzorgingshuis Hamrikheem is de enige intramurale voorziening in de wijk in de verpleging en verzorging. De zorgzwaartepakketten voor verzorgingshuizen vervallen de komende jaren grotendeels. De Noorderbrug heeft een woonvoorziening in de lichamelijke gehandicaptenzorg.

- 29 -

Oosterpark Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

14000 12000 10000

De Oosterpark heeft een percentage ouderen wat onder het gemiddelde van het stedelijke ligt. Het aantal ouderen groeit voor de groep 65 tot 75 in 2022 flink. Het aantal 75plussers daalt heel licht in 2022 en groeit weer naar 2032.

85 e.o.

8000

75‐84 65‐74

6000

20‐64 4000

0‐19

2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

1,4%

1,1%

1,2%

75‐84

3,3%

2,9%

4,5%

65‐74

4,4%

6,6%

6,9%

20‐64

75,6%

72,0%

70,2%

0‐19

15,4%

17,4%

17,2%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

15

15

0

0

0

ZZP VV 3

10

10

10

0

0

ZZP VV 4

13

13

13

13

0

ZZP VV 5 en 7

27

26

26

26

26

ZZP VV 6, 8 en 9

17

17

17

17

17



83

80

65

56

43

56 plaatsen

- 13

43

44

44

49

60


- 23

53

55

68

73

73

299

402

402

402

402

1.181 w.v. sociale huur 979

-706

Aanbod per 1/1/2013





- 30 -


100

ZZP 3 80

ZZP 4

60

ZZP 5 en 7 (PG)

40


20 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





28

24

20

0

5

9

5

5

5

31

18

20

18

19

29

Aanbod per 1/1/2013


20

0

22

24

16

15

0

8

9

6

6

6

32

-17

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is goed in orde in de wijk. Naast het Oosterparkheem worden nog woningen geschikt voor ouderen toegevoegd. Het verzorgingshuis Oosterparkheem is de enige intramurale voorziening in de wijk in de verpleging en verzorging. De zorgzwaartepakketten voor verzorgingshuizen vervallen de komende jaren grotendeels. Verder zijn er geen intramurale voorzieningen in de andere categorieën in de wijk.

- 31 -

Centrumwijken-Zuid Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

18000 16000

De bevolking bestaat onder het stedelijk gemiddelde uit ouderen. Opvallend is de sterke groei van de groep 65 tot 75 naar 2022 waarna hij naar 2032 weer gelijk blijft. Bij de 75-plussers is dat omgekeerd, een lichte groei naar 2022 en een sterke groei naar 2032.

14000 12000

85 e.o.

10000

75‐84

8000

65‐74 20‐64

6000

0‐19

4000 2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,8%

1,0%

1,2%

75‐84

2,8%

3,3%

4,5%

65‐74

4,7%

6,9%

6,3%

20‐64

77,6%

74,9%

73,3%

0‐19

14,0%

13,9%

14,8%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

13

17

0

0

0

ZZP VV 3

9

11

11

0

0

ZZP VV 4

11

15

15

15

0

ZZP VV 5 en 7

24

31

31

31

31

ZZP VV 6, 8 en 9

15

20

20

20

20



72

95

77

66

51

0 plaatsen

+-51

41

55

55

61

74


- 121

50

68

83

89

89

379

542

542

542

542


-61

Aanbod per 1/1/2013





- 32 -


180 160 140

ZZP 1 en 2

120

ZZP 3

100

ZZP 4

80

ZZP 5 en 7 (PG)

60


40


20 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





34

28

24

0

7

11

7

7

7

39

22

23

22

23

36

Aanbod per 1/1/2013


+24

17

31

20

19

0

10

11

8

8

8

48

-29

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is in orde in deze wijk. In de gehandicaptenzorg is er een klein tekort aan woningen. Het verzorgingshuis Talma is gesloten. Daardoor ontstaat er een tekort van 50 intramurale plaatsen. Verder zijn er diverse kleine woonvoorzieningen in de gehandicaptenzorg en de GGZ in de wijk.

- 33 -

Coendersborg / Helpman Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

14000

Bevolking

12000 10000

De bevolking is bovengemiddeld oud ten opzichte van het stedelijk gemiddelde. Het aantal ouderen groeit de komende jaren door met 1,5 tot 2% per 10 jaar.

85 e.o.

8000

75‐84 65‐74

6000

20‐64 4000

0‐19

2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

2,4%

2,2%

2,2%

75‐84

5,6%

5,3%

6,8%

65‐74

7,6%

10,0%

10,2%

20‐64

66,1%

64,6%

63,2%

0‐19

18,4%

18,0%

17,6%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

26

24

0

0

0

ZZP VV 3

17

16

16

0

0

ZZP VV 4

22

21

21

21

0

ZZP VV 5 en 7

46

44

44

44

44

ZZP VV 6, 8 en 9

30

28

28

28

28



141

133

109

93

72

113 plaatsen

- 41

74

72

72

80

99


+99

90

89

110

118

118

520

586

586

586

586


+357

Aanbod per 1/1/2013





- 34 -


250 200

ZZP 1 en 2 ZZP 3

150

ZZP 4 ZZP 5 en 7 (PG)

100


50







2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





25

21

18

0

4

7

4

4

4

22

15

14

0

7

8

5

5

5

30

18

17

18

17

27

Aanbod per 1/1/2013


54

-36

46

-32

Bron Companen 2013

De woningvoorraad in deze wijk is niet op peil. In alle categorieën is er een tekort. In deze wijk met hoofdzakelijk particuliere woningen niet verwonderlijk. Waarschijnlijk zal het aantal geschikte woningen van particulieren hoger zijn dan in de tabellen vermeld staat. Zorgaanbieder ZINN die haar huidige verpleeghuis aan het vernieuwen is voegt daar de categorie verzorgd wonen binnenkort aan toe. Het bouwen van sociale huurwoningen in de categorie verzorgd wonen door corporaties heeft dan geen zin meer omdat de meeste inkomens in deze wijk te hoog zijn voor de sociale huur. ZINN vernieuwt het verpleeghuis voor de intramurale verpleeghuisplaatsen. Verder zijn er in de wijk diverse woonlocaties van Lentis en NOVO voor ggz-cliënten en verstandelijk gehandicapten.

- 35 -

Corpus-Noord / De Wijert-Noord Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

14000 12000 10000

85 e.o.

8000

75‐84 65‐74

6000

20‐64 4000

0‐19

De wijk wonen veel ouderen. Opvallend is de grote afname van 75-plussers, van 1430 in 2012 naar 1.150 in 2022, in 2032 groeit het aantal weer naar 1.280. De ouderen van 65 tot 75 groeit nog naar 2022 maar blijft daarna stabiel.

2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

4,5%

3,5%

3,1%

75‐84

6,9%

5,8%

6,9%

65‐74

6,8%

8,1%

8,1%

20‐64

66,2%

65,1%

64,8%

0‐19

15,6%

17,5%

17,3%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

47

37

0

0

0

ZZP VV 3

31

24

24

0

0

ZZP VV 4

40

32

32

32

0

ZZP VV 5 en 7

84

67

67

67

67

ZZP VV 6, 8 en 9

54

43

43

43

43



256

203

166

141

109

353 plaatsen

- 244

120

99

99

111

140


+64

147

122

155

167

167

529

521

521

521

521


-214

Aanbod per 1/1/2013





- 36 -


350 300 ZZP 1 en 2 250

ZZP 3

200

ZZP 4

150

ZZP 5 en 7 (PG) ZZP 6, 8, 9 10 (SOM)

100


50 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





28

23

20

0

5

8

5

5

5

25

16

15

0

8

9

6

6

6

33

20

19

20

19

32

Aanbod per 1/1/2013


40

-20

+15

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is voor wat de nultredenwoningen goed, voor de categorie verzorgd wonen is echter een tekort van 60 woningen. In de wijk staan twee intramurale verzorgingshuizen. Het Menno Lutterhuis en het Heymanscentrum. Het Menno Lutterhuis wordt gesloten zodra Coendershof in de wijk Helpman gereed (2014) is. De cliënten verhuizen dan daarheen. In het Heymanscentrum zijn zowel verzorgings- als verpleeghuisplaatsen. Verder heeft NOVO nog woonvoorzieningen voor verstandelijk gehandicapten.

- 37 -

Nieuwbouwwijken-Zuid Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

10000 9000 8000 7000

85 e.o.

6000

75‐84

5000

65‐74

4000

Bevolking In deze wijk wonen de meeste ouderen van de stad. In 2012 was 23,2% al ouder dan 65 jaar. Dat groeit in 2022 naar 26,6% en in 2032 naar 30%(29,7%).

20‐64

3000

0‐19

2000 1000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 85 e.o.

2012

2022

2032

4,3%

4,5%

4,7%

75‐84

8,4%

8,8%

10,9%

65‐74

10,6%

13,3%

14,1%

20‐64

54,6%

52,1%

50,5%

0‐19

22,2%

21,3%

19,8%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

35

35

0

0

0

ZZP VV 3

23

23

23

0

0

ZZP VV 4

30

31

31

31

0

ZZP VV 5 en 7

62

64

64

64

64

ZZP VV 6, 8 en 9

40

41

41

41

41



189

194

158

135

104

288 plaatsen

- 184

95

98

98

110

137


+ 137

116

121

152

163

163

510

568

568

568

568


+138

Aanbod per 1/1/2013





- 38 -


250

ZZP 3

200

ZZP 4

150

ZZP 5 en 7 (PG)

100


50 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





18

16

14

0

3

4

3

3

3

16

11

10

0

5

6

4

4

4

22

14

14

14

13

21

Aanbod per 1/1/2013


9

+5

8

+2

Bron Copanen 2013

Ondanks de vele ouderen is de woningvoorraad daar niet op afgestemd. Waarschijnlijk zal het aantal geschikte woningen van particuliere eigenaren die hier veel wonen hoger zijn dan in de tabellen vermeld staat. Het toevoegen van sociale huurwoningen in de categorie verzorgd wonen door corporaties heeft beperkt zin omdat de inkomens in deze wijk te hoog zijn voor de sociale huur. In de wijk staat een grote intramurale instelling Maartenshof met verzorgings- en verpleeghuisplaatsen. Verder staat in de wijk de Zuiderflat met verpleeghuisplaatsen. Verder zijn er diverse andere woonvoorzieningen in de wijk in verschillende categorieën.

- 39 -

Lewenborg / Oosterhoogebrug Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

18000 16000 14000 12000

85 e.o.

10000

75‐84

8000

65‐74 20‐64

6000

Een wijk met steeds meer ouderen. De groep ouderen van 65 tot 75 nemen snel toe, met 500 van 2012 tot 2022. De groep 75-plussers groeit wel maar is veel geringer dan de groep 65 tot 75.

0‐19

4000 2000 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,7%

1,0%

1,4%

75‐84

2,6%

4,0%

5,8%

65‐74

8,0%

11,9%

11,8%

20‐64

64,0%

60,0%

58,7%

0‐19

24,7%

23,1%

22,4%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

15

20

0

0

0

ZZP VV 3

10

13

13

0

0

ZZP VV 4

13

17

17

17

0

ZZP VV 5 en 7

27

36

36

36

36

ZZP VV 6, 8 en 9

17

23

23

23

23



82

109

89

76

59

81 plaatsen

-22

51

69

69

76

91


- 98

64

87

104

111

111

558

779

779

779

779


+383

Aanbod per 1/1/2013





- 40 -


250 ZZP 1 en 2

200

ZZP 3 150


100


50 0 2012 Normatief







2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





33

28

25

0

5

9

5

5

5

28

18

17

0

9

10

7

7

7

42

25

24

25

23

36

Aanbod per 1/1/2013


37

-12

+17

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is in Lewenborg voor de categorie verzorgd wonen goed. Het aantal nultredenwoningen is echter te gering. In Oosterhoogebrug zijn vrijwel geen woningen voor ouderen. Steelande heeft vergevorderde plannen voor een woonzorgcentrum in die wijk die door de crises vertraagd zijn in de uitvoering. Verzorgingshuis Mercator is de intramurale voorziening in de wijk voor verpleging en verzorging. De zorgzwaartepakketten in dit verzorgingshuis worden geëxtramuraliseerd.

- 41 -


250 ZZP 1 en 2

200

ZZP 3 150


100


50 0 2012 Normatief







2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





33

28

25

0

5

9

5

5

5

28

18

17

0

9

10

7

7

7

42

25

24

25

23

36

Bron Companen 2013

- 42 -

Aanbod per 1/1/2013


37

-12

+17

Beijum / De Hunze / Koningslaagte Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen) 18000 16000 14000 12000

85 e.o.

10000

75‐84

8000

65‐74 20‐64

6000

0‐19

4000 2000

Bevolking De bevolking in de wijk wordt ouder, vooral de groep van 65 tot 75 jaar die van 630 in 2012 naar 1.320 in 2022 groeit. Meer dan een verdubbeling. De 75-plussers zijn er veel minder aantal, maar groeien ook flink. Daar ligt de piek in de jaren van 2022 naar 2032, van 390 naar 780.

0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,3%

0,3%

0,6%

75‐84

1,1%

2,1%

4,4%

65‐74

3,8%

8,5%

9,0%

20‐64

67,5%

63,6%

62,0%

0‐19

27,4%

25,4%

24,1%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

6

10

0

0

0

ZZP VV 3

4

7

7

0

0

ZZP VV 4

5

9

9

9

0

ZZP VV 5 en 7

11

18

18

18

18

ZZP VV 6, 8 en 9

7

12

12

12

12



34

55

45

38

30

218 plaatsen

- 188

22

39

39

42

50


- 32

28

50

59

62

62

282

563

563

563

563


-50

Aanbod per 1/1/2013





- 43 -


120 ZZP 1 en 2

100

ZZP 3 80


60

ZZP 6, 8, 9 10 (SOM) 40

zorg aan huis individueel verzorgd wonen complexgewijs

20 0 2012 Normatief






2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





Aanbod per 1/1/2013


35

30

26

26

0

0

6

10

6

6

6

17

+8

46

27

25

26

24

37

28

19

17

100

-83

0

9

10

29

+19

7

7

7

Bron Companen 2013

De woningvoorraad is in orde. Het verzorgings- en verpleeghuis Innersdijk wordt geheel vernieuwd. Alle cliënten zijn tijdelijk in de gemeente Ten Boer ondergebracht. Innersdijk heeft een stedelijke en regionale functie.

- 44 -

Meerstad Bevolkingsontwikkeling absoluut 2012 -2032 (Bron: Gemeente Groningen)

Bevolking

4000 3500 3000 85 e.o.

2500

75‐84 2000

65‐74

1500

20‐64

1000

0‐19

De wijk Meerstad komt door de crises nog niet van de grond en bevat de dorpen Engelbert en Middelbert naast de woningen die al in Meerstad gebouwd zijn.

500 0 2012

2022

2032


100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

2012

2022

2032

85 e.o.

0,8%

1,2%

0,6%

75‐84

3,6%

3,3%

3,2%

65‐74

8,1%

10,5%

7,5%

20‐64

62,2%

61,9%

64,1%

0‐19

25,3%

23,1%

24,7%

2012

2022

2022

2022

2022

Normatief





ZZP VV 1 en 2

1

2

0

0

0

ZZP VV 3

1

1

1

0

0

ZZP VV 4

1

2

2

2

0

ZZP VV 5 en 7

3

4

4

4

4

ZZP VV 6, 8 en 9

2

2

2

2

2



8

11

9

8

6

0 plaatsen

-6

5

7

7

7

9


+9

6

8

10

11

11

45

63

63

63

63


-13

Aanbod per 1/1/2013





- 45 -


25 20

ZZP 1 en 2 ZZP 3

15


10


5







2012

2022

2022

2022

2022

Normatie f





3

3

3

0

1

1

1

1

1

3

2

2

0

1

1

1

1

1

3

2

2

2

2

3

Aanbod per 1/1/2013


Bron Companen 2013

Fysiek Door de kleine omvang nu is er vrijwel geen tekort in woningen en zorg. In de plannen voor Meerstad is rekening gehouden met wonen en zorg voor de toekomst.

- 46 -

+3

+2

(G)oud wonen, een onderzoek naar woonwensen onder 55-plussers Methode van onderzoek We hebben de mensen van het Stadspanel gevraagd een digitale vragenlijst in te vullen over hun huidige woonsituatie, woonwensen voor de toekomst en in hoeverre zij hulp van familie en vrienden nodig hebben en kunnen geven. Het Stadspanel is een groep inwoners van de gemeente Groningen die haar mening geeft over allerlei actuele onderwerpen in de gemeente. Iedere inwoner van de gemeente Groningen kan meedoen met het Stadspanel. Van de leden van het Stadspanel hebben 3.664 mensen de vragenlijst ingevuld. Hiervan waren 1.378 personen ouder dan 54 jaar. Dit betekent dat 38% van de respondenten ouder is dan 54 jaar, logischerwijs is dan 62% jonger dan 55 jaar. We gebruiken in dit onderzoeksrapport hoofdzakelijk de antwoorden van de mensen ouder dan 54 jaar. We hebben de leeftijdsverdeling van onze respondenten van ouder dan 54 jaar vergeleken met de gegevens uit de Gemeentelijke Basisadministratie (het bevolkingsregister). De percentuele verdeling van de respondenten en de 55-plussers in de stad is als volgt:

Verdeling respondentenen GBA naar leeftijdsgroepen

55-64 65-74 >74

respondenten 59% 33% 8%

GBA 47% 29% 25%

Dit betekent dat onder onze respondenten de groep jongere ouderen van 55 tot 65 jaar is oververtegenwoordigd ten opzichte van de totale bevolking van de stad Groningen. De groep van 65 tot 75 jaar is procentueel gezien bijna net zo groot als in de totale bevolking. De respondenten ouder 75 jaar zijn duidelijk ondervertegenwoordigd. Hiervoor zijn meerdere oorzaken aan te wijzen. Zo zullen, voor hen die al in een verzorgingstehuis wonen, woonwensen minder vaak actueel zijn. Ook zijn er in deze groep meer mensen die iets minder vertrouwd zijn met het gebruik van de computer. Wij achten de respons wel voldoende om uitspraken te kunnen doen over hun woonsituatie en woonwensen.

Samenvatting van de uitkomsten Groningen is een studentenstad, waar in vergelijking met de rest van Nederland relatief weinig mensen van 55 jaar en ouder wonen: 21,5%. In heel Nederland is dit 29,2%. Met de vergrijzing wordt het steeds belangrijker dat we weten wat de woonwensen van 55-plussers zijn. In de stad Groningen wonen in twee stadsgebieden relatief veel 55-plussers: in het zuiden van de stad (in de buurten Piccardthof, Hoornse Park, Hoornse Meer, De Wijert-Zuid, Coendersborg en de Villabuurt – samen stadsgebied Nieuw-Zuid) en in het Noordwesten (Selwerd/Paddepoel/Vinkhuizen – samen stadsgebied Noordwest). In het Centrum en de oudere schilwijken rond het centrum wonen relatief weinig inwoners van 55 jaar en ouder. Hoe veilig 55-plussers zich voelen, hangt samen met de buurt waar zij wonen. Stadsgebied Nieuwzuid scoort het hoogst op veiligheid onder ouderen en in stadsgebied Noordwest voelen 55-plussers zich het minst veilig. Een aantal aspecten van veiligheid zijn verkeersveiligheid, en het schoonhouden en de toegankelijkheid van de buurt. In de oudere schilwijken ten noordoosten van het centrum waarderen 55-plussers deze onderdelen het minst. - 47 -

De helft van de ouderen woont in Groningen in een eengezinswoning (48%); bijna een derde woont in een flat (29%). We zien dat, hoe jonger de 55-plusser is, hoe vaker hij in een eengezinswoning woont. Meestal is dit het huis waar hij met zijn gezin is komen wonen en ook na het vertrek van de kinderen blijft. Twee derde van de 55-plussers in Groningen is woningeigenaar, de rest huurt en dan vooral bij een van de woningbouwcorporaties. Van de jongere ouderen (55 tot en met 64 jaar) heeft een ruime meerderheid een koopwoning (70%). Met de jaren neemt het aantal huurders toe: van de 75-plussers huurt 50% een huis van een woningbouwcorporatie. De woonlasten zijn gemiddeld €450,-. Woningbezitters hebben lagere woonlasten dan huurders. Ook zien we dat de woonlasten van de woningbezitters dalen, naarmate de leeftijd stijgt. Dit zien we niet bij de huurders. Verder zijn er verschillen in woonlasten aan te wijzen tussen de verschillende stadsgebieden. In Nieuw-Zuid zijn de woonlasten het hoogst, en in de schilwijken en in Lewenborg en Beijum het laagst. Zelfstandig kunnen blijven en dus ook zelfstandig blijven wonen vinden 55-plussers erg belangrijk. Eén op de zes van de ouderen hebben verhuisplannen, 55% wil in de nabije toekomst niet verhuizen en 28% weet niet of men dat wil. Een reden om toch te verhuizen is vaak de trap, die bij het ouder worden een lastig obstakel wordt. We zien dit terug bij de gegevens over 55-plussers die niet van plan zijn te verhuizen: zonder trap in huis wil twee-derde niet verhuizen, met trap in huis wil de helft niet verhuizen. Ouderen blijven in Groningen lang in hun huis wonen: Twee-derde woont 10 jaar of langer in de huidige woning. Pas rond het 78e levensjaar zien we het gemiddelde aantal jaren dat iemand in zijn huis woont, dalen. Vanaf 75 jaar krijgen veel mensen lichamelijke klachten, waardoor een verhuizing soms toch noodzakelijk wordt. De meeste ouderen met een verhuiswens wil in Groningen blijven wonen, één op de zes van hen wil naar buiten de stad, maar grotendeels wel in de regio. Diegene die in Groningen wil blijven wonen verhuizen het liefst in de eigen buurt of in of dichtbij het centrum, als er maar openbaar vervoer en winkels voor de dagelijkse boodschappen op loopafstand aanwezig zijn. Eén op de twee wil graag groenvoorzieningen op loopafstand hebben. Een kwart van de ouderen met een verhuiswens heeft geen voorkeur voor een wijk of weet niet waarheen ze willen verhuizen. In de meerderheid van de woningen van 55-plussers zijn geen aanpassingen aanwezig (64%). Wanneer er wel sprake is van aanpassing van de woning, dan gaat het meestal om een verhoogd toilet (26%) of het drempelvrij maken van het huis (23%). Er is weinig noodzaak tot (meer) aanpassingen in huis: 83% van de 55-plussers vindt dit niet nodig. Als er wel (meer) aanpassingen nodig zijn, dan staan een drempelvrij huis en een traplift hoog op de wensenlijst. Veel 55-plussers hebben een sterke voorkeur voor een zelfstandige woonruimte zonder aanpassingen of voor een zelfstandige seniorenwoning. Wonen in een seniorencomplex met huismeester en een seniorenwoning met voorzieningen zijn minder in trek. Jongere ouderen tot 65 jaar willen het liefst een zelfstandige woonruimte, maar ook bij de groep van 65 tot en met 74 jaar zien we deze wens. De voorkeur voor een woonruimte in een seniorencomplex ontstaat meestal bij mensen boven de 65 jaar. Omdat de mobiliteit vaak afneemt, is het voor 55-plussers belangrijk dat veel gebruikte voorzieningen op loopafstand (5 minuten van de woning) aanwezig zijn. Vooral het openbaar vervoer moet dichtbij zijn, net als een winkel voor de dagelijkse boodschappen. Ook belangrijk is een park op loopafstand, gevolgd door de apotheek en de huisarts. De bibliotheek, het buurthuis, het café en de kerk hoeven niet zo dicht bij huis te zijn.

- 48 -

Als het nodig is, vinden 55-plussers het fijn dat er iemand een oogje in het zeil houdt, maar het is minder prettig dat iedereen weet wanneer je thuis komt en met wie. Ouderen willen zo min mogelijk verplichtingen en zo veel mogelijk eigen ruimte. Een hofje wordt vaak genoemd, maar met voor iedereen een eigen ingang uit het zicht van de anderen, een gezamenlijke tuin en een conciërge voor kleine klussen. Zo’n hofje willen 55-plussers dan liever wat dichter bij het centrum dan in een verre buitenwijk. Het gezamenlijk van bereiden van eten willen 55-plussers liever niet. Ze hebben wel interesse in het gezamenlijk verzorgen van de tuin. Dit zou in een gedeelde woonvorm kunnen: bijna 30% van de 55plussers zou daar wel willen wonen. Hoe ouder, hoe minder animo voor een gedeelde woonvorm. Die woonvorm willen 55-plussers het liefst delen met vrienden en kennissen van ongeveer dezelfde leeftijd. Bij voorkeur wonen zij met ongeveer vijf huishoudens samen en in ieder geval niet met veel meer mensen. Meer dan de helft van de 55-plussers verleent regelmatig hulp aan anderen of doet klussen voor anderen. Ruim een derde is actief als vrijwilliger. Van alle 55-plussers zijn de mensen van 65 tot en met 74 jaar vaker aan de slag als vrijwilliger dan de jongere ouderen en de 75-plussers. Dit geldt ook voor het verlenen van hulp aan en het verrichten van klussen voor anderen. Met het pensioen komt meer vrije tijd beschikbaar; 75-plussers kunnen door lichamelijke klachten minder vrijwilligerswerk doen en hebben wellicht zelf hulp nodig. Jongere ouderen zijn vaker mantelzorgers dan 65-plussers. Het gaat dan dikwijls om mantelzorg voor de eigen ouders. De meest gegeven hulp is hulp in de huishouding, meestal door professioneel personeel. Boodschappenhulp blijft voornamelijk binnen de familie en partners helpen elkaar zo lang dat nog kan. Het aantal alleenstaanden in de leeftijdsgroep van 55 tot en met 64 jaar neemt toe. Deze toename leidt waarschijnlijk in de toekomst tot een grotere vraag naar zorg. Deze alleenstaanden kunnen niet rekenen op de hulp van hun partner en zullen eerder aangewezen zijn op hulp van anderen. Dit is een belangrijke verandering bij toenemende vergrijzing.

Woonmilieus Onderzoek naar woonbelevingsgroepen en hun woonmilieus in Groningen Het onderzoek Woonmilieus in Stad, match en mismatch op de groninger woningmarkt, gaat in op emotionele waarden van het wonen. Dit als aanvulling op regulier woningmarktonderzoek, dat uitgaat van vooral demografische gegevens. Woningcategorieën lopen van vrijstaand tot appartement met of zonder lift) en woonmilieus worden meestal gecategoriseerd op basis van stedelijkheid (van centrum-stedelijk tot dorps). In Groningen is al geruime tijd sprake van een vragersmarkt (vanaf ca. 1995). Waar meer te kiezen is, worden bij verhuizingen ook subtielere keuzes gemaakt en worden aantrekkings (pull) factoren belangrijker. Men zoekt ook het product dat past bij de eigen persoonlijkheid of het eigen huishouden. Vooral wanneer men ‘doorstromer’ is, zoals veel ouderen. Het onderzoek is gebaseerd op een model van Smart Agent waarbij via twee assen gekeken wordt naar waarden die burgers hebben. De horizontale as geeft aan of de burger op zich zelf of de groep is georiënteerd. De verticale as of men extravert of introvert is. Voor de stad zijn in de onderstaande tabel de volgende woonmilieus te onderscheiden:

- 49 -

extravert

Stedelijk & clu3 Authentiek

Samen in de Stad

clu4

Gezellig in de Buitenwijk clu2

26%

13%

11%

Comfortabel & clu7 Vertrouwd

ego Stedelijk & Functioneel Stads met clu5 Allure

groep

14%

clu6

11%

Ruim & Buiten

10%

Ruim clu1 in de Buitenwijk

clu8

9%

6%

introvert Figuur: Groningse woonbelevingsgroepen binnen assenstelsel van BSR-model van Smart Agent

Woonmilieus en ouderen in Groningen: een gedifferentieerd beeld Wanneer je vragers op de woningmarkt niet alleen in woonbelevingsgroepen maar vervolgens ook in leeftijdscategorieën verdeelt, krijg je wellicht een beeld hoe de vraag zich in de toekomst kan gaan ontwikkelen. Zoals we eerder zagen, zijn er in Groningen acht woonbelevingsgroepen met ieder een eigen kleur te onderscheiden. Kijken we naar onderstaande tabel, naar de leeftijdscategorieën boven de 45 jaar, dan is te zien dat 65-plussers zich niet alleen bevinden in de woonbelevingsgroep Comfortabel & Vertrouwd, maar ook in de groepen Stedelijk& Authentiek en Stedelijk& Functioneel hoog is. ` Hieronder volgt een beschrijving per groep: 1. Woonmilieu VERTROUWD: Zuid Corporatief, NoordWest Thema Ouderenenquête

VERTROUWD

Stadsgebied

Zuid Corporatief, NoordWest, (corporatieve gebieden op enige afstand centrum) Hoog, in het bijzonder NoordWest 65-75, 75+ Respons bij oudere groepen naar verhouding hoog. In Zuid Corporatief weinig gezinnen (relatief veel gestapelde woningen). NoordWest laagste % (oudere) eigenaren in de stad (47%) In Zuid Corporatief woont men relatief vaak in appartement (zijn daar relatief veel) Corporatieve gebieden iets korter dan gemiddeld, maar in NoordWest (kortste woonduur) nog altijd 58% langer dan 10 jaar NoordWest veel ‘weet niet’ Vrij gemiddeld, NoordWest laag familie, vrienden, NoordWest wil eventueel vaker met vrienden, kennissen Zuid Corporatief hoger dan andere 2 gebieden Gemiddeld

Aandeel 55+ en verdeling Respons Samenstelling huishoudens Koop /huur Woningtype waar men woont Woonduur Verhuisplannen Contacten Wens contacten Hulp leveren Vrijwilligerswerk

- 50 -

2. Woonmilieu STEDELIJK: Centrum, Schil Zuid West en Schil NoordOost. Thema Ouderenenquête

STEDELIJK

Stadsgebied

Centrum/ Schil ZuidWest /Schil NoordOost (stedelijke gebieden) Laag, leeftijd vooral 55-64 Respons vooral in 55-64, in centrum >74 wel gemiddeld (projecten Patrimonium+hofjes?) Veel alleenstaanden, weinig ‘oudere’ gezinnen In Schil Zuidwest meer doorsnee-stad Half-half eigenaar/ huur In Centrum lijkt % eengezinswoningen aan de hoge kant gezien de voorraad daar (28%) In Centrum korter dan gemiddeld (55%> 10 jaar), in Schil Zuidwest juist langer dan gemiddeld (70%> 10jaar) Centrum scoort hoog OudNoordoost springt eruit: meeste geneigd te verhuizen (huur, ouderdom woningen, jongerengebied, voorzieningen?) Familie laag, vaker vrienden, Schil NoordOost hoog kennissen Wil eventueel vaker met vrienden, kennissen en buren Aan de lage kant Wat meer dan gemiddeld (leeftijd), Schil Zuidwest lager dan Centrum

Aandeel 55+ Respons Samenstelling huishoudens Koop /huur Woningtype waar men woont Woonduur Verhuisplannen

Contacten Wens contacten Hulp leveren Vrijwilligerswerk

3. Woonmilieu RUIM NieuwOost, NieuwWest, NieuwZuid, Lewenborg & Beijum

Thema Ouderenenquête

RUIM

Stadsgebieden

NieuwZuid, NieuwOost en Lewenborg & Beijum, Nieuw West Hoog, NieuwZuid over de hele linie 55-65-75 e.o., NieuwOost en Lewenborg & Beijum veel 55-65 Nieuw West gemiddeld aandeel ouderen, Respons NieuwZuid veel 65+ naar verhouding NieuwWest respons hoog in de leeftijd 65-74 Veel stellen zonder kinderen, Vooral in NieuwOost, maar ook in Lewenborg & Beijum nog weinig oudere alleenstaanden en veel ‘oudere’ gezinnen Ca 75% eigenaar, Nieuw Oost zelfs 87% Eengezinswoning NieuwOost en Lewenborg & Beijum langer dan gemiddeld (NieuwWest bestaat korter, net boven gemiddeld) NieuwWest en Lewenborg & Beijum lagere verhuisgeneigdheid dan gem. Hoog familie aangevuld met andere groepen, NieuwWest meer kennissen, NieuwOost meer vrienden, NieuwZuid vrienden, kennissen én buren NieuwWest wil eventueel meer met familie NieuwZuid hoger dan NieuwOost en NieuwWest NieuwZuid en NieuwOost opvallend laag t.o.v. Lewenborg & Beijum en NieuwWest

Aandeel 55+

Respons Samenstelling huishoudens

Koop /huur Woningtype waar men woont Woonduur Verhuisplannen Contacten

Wens contacten Hulp leveren Vrijwilligerswrk

- 51 -

In de onderstaande tabel staan de woonmilieus aangegeven met de onderverdeling naar leeftijd. In de onderste rij staan de totalen voor 55-plussers. LeeftijdsSamen categorie Stedelijk& Stedelijk & in de Authentiek Functioneel stad 16 t/m 24 jaar 34% 5% 19% 25 t/m 34 jaar 29% 9% 12% 35 t/m 44 jaar 19% 16% 8% 45 t/m 54 jaar 17% 18% 13% 55 t/m 64 jaar 26% 14% 3% 65 jaar of ouder 20% 17% 3% % van totaal 55+ 24% 15% 3%

Stads met Allure

Comfortabel Ruim in Ruim Gezellig & de & in de Vertrouwd Buitenwijk Buiten Buitenwijk

13%

10%

4%

10%

5%

13%

2%

6%

7%

23%

7%

5%

12%

21%

12%

7%

15%

4%

12%

14%

6%

33%

7%

5%

6%

3%

50%

1%

1%

4%

5%

38%

5%

4%

5%

Tabel Verdeling van leeftijdscategorieën over de woonbelevingsgroepen, o.a. ouderen

- 52 -

Conclusies Gemiddeld voor de stad zijn er voldoende woningen in alle categorieën in 2022 bij de extramuralisering van de voorgestelde zorgzwaartepakketten. In enkele wijken is er een tekort aan levensloopgeschikte woningen en woningen in de categorie verzorgd wonen. De kwaliteit van alle geschikte woningen is divers. Door de extramuralisering van de lichte zorgzwaartepakketten ontstaat er een overschot aan verzorgingshuizen, In de sectoren verzorging gehandicapten (VG) is er geen tekort aan extramuraal wonen. Per gebied zijn de verschillen groot, dit geeft geen problemen omdat voor specifieke groepen een stedelijke of een regionale rol is. Voor extramurale cliënten in de GGZ is er wel een tekort aan woningen. Woningen voor deze cliënten behoeven geen specifieke eisen, ze moeten wel zorgvuldig worden ingepast in de wijk. Kwalitatief zal er onderzoek naar de categorie verzorgd wonen uitgevoerd moeten worden. De zwaardere zorgvraag moet in een deel van deze woningen geleverd kunnen worden. Zelfstandig blijven is voor 55-plussers erg belangrijk. Drie kwart van hen wil zelfstandig blijven wonen, het liefst in de woning waar zij al vóór hun 55e kwamen te wonen. Als dit een huis is zonder drempels en trappen, maken 55-plussers minder plannen om te verhuizen. De meerderheid wil blijven wonen in de stad Groningen. Openbaar vervoer, een winkel voor de dagelijkse boodschappen en groenvoorzieningen moeten op loopafstand aanwezig zijn en dat het liefst in een buurt met alle leeftijdscategorieën vertegenwoordigd. Eén op de zes wil verhuizen naar buiten de stad, maar vooral naar de regio dichtbij Groningen. Ruim een kwart van de 55-plussers in Groningen zou wel in een gedeelde woonvorm willen wonen. Daar mogen dan maximaal vijf huishoudens wonen en er moet voldoende privacy zijn. Samen de tuin verzorgen willen 55-plussers graag, maar voor een gezamenlijke maaltijd loopt men niet warm. Het wonen in een hofje wordt vaak genoemd, niet te ver van het stadscentrum, met een huismeester, een gezamenlijke tuin en een eigen voordeur uit het zicht van de anderen. In Groningen wonen relatief veel 55-plussers in de stadsgebieden Nieuw-Zuid en Noordwest. De meer welgestelde ouderen wonen vooral in Nieuw-Zuid, 55-plussers met lagere inkomens wonen vaker in Noordwest. Het centrum neemt een bijzondere positie in: hier wonen relatief weinig 55-plussers en zij zijn vaker alleenstaand. Het aantal alleenstaande mensen van 55 tot 65 jaar is de afgelopen tien jaar toegenomen. Naar verwachting zal deze trend zich voortzetten. Omdat alleenstaanden niet kunnen rekenen op hulp of mantelzorg van hun partner, heeft deze toename de komende decennia gevolgen voor de vraag naar zorg. Vanaf de leeftijd van 75 jaar hebben mensen veel vaker hulp nodig en krijgen zij vaker mantelzorg. Het type ouderen wat nu het meeste voorkomt, zeker bij de 75-plussers is te kenschetsen als 'Comfortabel & Vertrouwd' en zal in aantal afnemen Er komt een nieuwe generatie ouderen aan. Deze generatie heeft de ‘kleur’ van de babyboomers en vallen onder de woonmilieus ‘Stedelijk & Functioneel’.

- 53 -

analyse wonen en zorg

Recommend Documents