Knikflats Rotterdam 2000-2008
Knikflats Rotterdam 2000-2008 renovatie en uitbreiding 704 woningen in 4 knikkende flatgebouwen, Niels Bohrplaats e.o., Rotterdam bouwsom ca. € 38.500.000,- excl. BTW opdrachtgever
aannemer
Woonbron, Rotterdam
BAM Volker, Rotterdam
architect, bouwdirectie
fotograaf
biq, Rotterdam
Stefan Müller, Berlijn
Hans van der Heijden, Angela Schoen, Lidwine Spoormans, Paul Voorn, Rick Wessels constructeur Pieters Bouwtechniek, Delft adviseur bouwfysica EGM, Dordrecht kostenadviseur Van der Ree & Vermeulen, ‘s Gravenpolder
Ontwerptoelichting De wijk Ommoord bestaat voor een groot gedeelte uit hoogbouw in een parkachtige omgeving. In Rotterdam overheerst het vertrouwen in de toekomst van deze wijk. Dit was reden om te anticiperen op een gewijzigde bewonerssamenstelling. Veel van de problematiek die langzaam zichtbaar werd was te herleiden tot het ontwerp van de gemeenschappelijke verkeersruimten. Woonbron had 4 lange knikkende gebouwen (zogenaamde knikflats) in bezit. Per gebouw deelden de bewoners van de 176 woningen 2 liften en 1 hoofdentree. Nieuwe huishoudens hadden uiteenlopende economische en etnische achtergronden. Ze waren niet vertrouwd met de gevoelige codes van de zittende bewoners, die er vaak vanaf de oplevering woonden. Deel van onze opgave was om deze tendens van verstedelijking te beantwoorden. Daarnaast is gestudeerd op het effect dat de knikflats op het maaiveld hebben. Waar mogelijk zijn woningen op de begane grond gelegd. Zo ontstaat een bewoonde plint. De materialen in deze plint zijn duurzaam en solide: brons geanodiseerde kozijnen, gestofstraald architectonisch beton en goudkleurig metselwerk in tegelverband. Alle gebouwen zijn op een klassieke manier geordend. Ze hebben een plint, een middenpartij en een kroonlijst. 2 knikflats zijn herontwikkeld voor oudere huurders, de 2 andere gebouwen zijn bestemd voor verkoop en verhuur in de vrije sector.
Begane grond voor renovatie
Beeld van knikflats in de wijk voor renovatie
Situatie
Gebouwen voor ouderen 2 gebouwen zijn herontwikkeld als 55+ woningen met bijbehorende voorzieningen. De bergingen werden verplaatst van de begane grond naar de verdieping. De garages werden verwijderd. De ruimte die hierdoor ontstond in de plint van het gebouw werd bestemd voor nieuwe woningen. Elk gebouw heeft een ontmoetingsruimte die is afgestemd op de doelgroep. De begane grond heeft zoveel mogelijk woonfuncties. Collectieve fietsenbergingen, oplaadpunten voor scootmobiels en de postkasten zijn compact gehouden en aan een servicegang geconcentreerd. Deze is oranje geschilderd en wordt bij donker aangelicht. De toegankelijkheid van de gebouwen en woningen is verbeterd door drempels te verwijderen en de galerijvloeren te verhogen. Voor de voordeuren zijn de hekwerken naar buiten geplaatst, zodat manoeuvreerruimte voor rolstoelen ontstond. Dit leverde een motief op om de lange galerijgevels esthetisch te geleden.
A1_ n(s p) A2_ n A2_ n(s p) A2_ n A2_ n(s p) A2_ n A2_ n(s p) A2_ n A2_ n(s p)
A2_n(sp)
A2_n
A2_n(sp)
A2_n
A2_n(sp)
Gebouw voor ouderen, nieuwe woning begane grond
Gebouw voor ouderen, nieuwe inrichting begane grond
1:200
1:750
N
A3_ n
A1_n
knikflats ommoord overzicht blok A0
(sp ) A_b B_b B_b (sp ) B_b sp) B_b ( B_b B_b (sp ) B_b B _b (sp )
N
B_b A_b
A_b(sp)
B_b
B_b(sp)
B_b
B_b(sp)
B_b
Gebouw voor ouderen, bestaande woning verdiepingen
Gebouw voor ouderen, bestaande woning verdiepingen
1:200
1:750
B_b(sp)
B_b
B_b(sp)
knikflats ommoord overzicht blok A1
10
Gebouwen voor de markt De 2 overige gebouwen werden binnen het ‘te woon’ concept (voorheen ‘klant kiest’) van de corporatie Woonbron herontwikkeld. Dit betekende dat de woningen op de algemene woonmarkt van Rotterdam werd aangeboden. Klanten konden kiezen tussen verschillende arrangementen van huur en koop. Men verwachtte een grote variëteit binnen de bewonersgroep. Het voorstel was om de schijven te verdelen in zelfstandig functionerende segmenten. Elk segment moest zijn eigen ontsluiting krijgen. De galerij- en balkonstroken werden onderbroken door plaatselijk de prefab betonplaten te demonteren. Er ontstonden kortere overzichtelijke galerijen. Nieuwe liftschachten en noodtrappen werden aan het gebouw toegevoegd. De bouwmassa werd geleed met vanzelfsprekende middelen die voortkomen uit het gebruik. De woningen op de 1e laag hebben hun voordeur op het maaiveld gekregen en worden via een ruime woonhal ontsloten. Aan de achterzijde ligt een rood gekleurde servicegang met bergingen.
11
12
13
D1_ n(s p) D2_ n n(s p) D3. 1_ 1_n D3. D3. 1_n (sp ) 1_n D3. D3. 2_n (sp ) D4_ n n(s p) D4_
N
D5_ n D1_n
D2_n
D3.1_n
D3.1_n(sp)
D3.2_n
D4_n(sp)
D4_n
Gebouw voor de markt, woonhal woning 1e verdiepingen
Gebouw voor de markt, nieuwe inrichting begane grond
1:200
1:750
D3.2_n(sp)
D3.1_n
D5_n(sp)
knikflats ommoord overzicht blok C0
14
15
G_n (sp ) B_b B_b (sp ) B_ b B_b (sp ) B_b B_b (sp ) n C1_ C1_ n(s p) B_b B_b(sp)
B_b
B_b(sp)
B_b
C1_n(sp)
C1_n
Gebouw voor de markt, bestaande woning verdiepingen
Gebouw voor de markt, nieuwe irnichting verdiepingen
1:200
1:750
B_b(sp)
B_b
B_b(sp)
D1_b
N
D2_ b G_n
knikflats ommoord overzicht blok C2
16
17
Bartel Wiltonkade 161 3029 CN Rotterdam t + 31 (0)10 414 75 85 f + 31 (0)10 433 31 15
[email protected] www.biqstad.nl
18
