KERKBLAD. Een hoekje voor je ziel. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 2 en 9 juni 2013 jaargang 21 nr

2 en 9 juni 2013 jaargang 21 nr. 10 Redactie: Wim Assink G. Foulkesweg 259, 6703 DK Wageningen Tel. (0317) 84 34 54

KERKBLAD

Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

Een hoekje voor je ziel Steeds meer mensen richten een plek in, waar ze stil kunnen zijn. Zij zoeken een plaats om tot rust te komen. Want je ziel heeft een eigen plek nodig, een vertrouwde plaats om met zichzelf te zijn. Dat kan binnen of buiten je woning zijn. Een gelegenheid om rustig contact te kunnen maken met jezelf, met je dierbaren, of met het grotere om je heen. Zo’n plek in huis wordt vaak ingericht als een huisaltaar. De term huisaltaar kan soms verwarring geven of weerstand oproepen. Maar met offeren of goden vereren heeft een modern huisaltaar niets van doen. Je kunt het ook meditatieruimte of stilteplek noemen. Een huisaltaar is een ‘seat for the soul’.

In de huidige moderne tijd waarin het geloof steeds minder het exclusieve terrein van de kerk is, vinden we steeds meer huisaltaren met niet-religieuze verwijzingen. De aanwezigheid van een Mariabeeldje is al lang niet meer gereserveerd voor een katholiek. De voortschrijdende ontkerkelijking van de achter ons liggende decennia ontkerkelijkte ook het huisaltaar. Tegenwoordige huisaltaren zijn niet per se gebonden aan een bepaalde religie of traditie. De klassiek religieuze voorwerpen hebben ruimte gemaakt voor andere dingen, en dat kan van alles zijn. Veel mensen hebben een huisaltaar in huis, zonder dat ze zich daarvan bewust zijn.

Nu is binnen het boeddhisme en het hindoeïsme de aanwezigheid van een huisaltaar een vanzelfsprekend onderdeel van de inrichting van de woning of het erf. Niet zelden is de ruimte die voor het huisaltaar is bedoeld, bepalend voor de verdere inrichting. Wie in dit soort landen heeft gereisd, kan zich daar wel een voorstelling van maken. In vrijwel ieder huis waarin de bewoners het boeddhisme of het hindoeïsme aanhangen, is binnenshuis of in de tuin wel een huisaltaar te vinden. En vaak worden er dagelijks rituelen bij uitgevoerd.

Denk bij aan huisaltaar niet aan iets pompeus. Als je om je heen kijkt, kun je ze bijna bij iedereen thuis zien. Plekken die mensen creëren om zich even terug te trekken met spullen die ze graag om zich heen hebben. Dat kan heel gewoon een plank in de boekenkast zijn, een hoekje op het bureau, of de hele bovenkant van het dressoir (waar hoor je dat woord nog). Je zou zo’n speciaal daarvoor ingerichte plek kunnen zien als een huisaltaar: een hoekje voor je ziel, voor je eigen levensverhaal, verbonden met de dingen waarnaar ze verwijzen.

Vanaf de tweede helft van de Middeleeuwen neemt in het christelijk geloofsleven het gebruik van huisaltaren enorm toe. Niet alleen bij gelovigen thuis, in de vorm van een voorstelling van bijvoorbeeld de heilige familie bestaande uit Jezus, Jozef en Maria, maar ook als huisaltaartje voor onderweg, waarvan de deurtjes konden worden geopend als de gelovige bezitter een gebed wilde uitspreken. Door de komst van de Reformatie en de letterlijke interpretatie van het verbod om een gesneden beeld te mogen maken, liep het gebruik van huisaltaren bij protestanten snel terug. Na het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) verdwenen ook bij veel katholieken de traditionele huisaltaren naar de zolder. Lieverlee kregen de huisaltaren een steeds oecumenischer karakter met voorwerpen uit verschillende religies en tradities. Zo kunnen we Maria en Boeddha soms naast elkaar zien staan. Ligt de rozenkrans naast het Tibetaanse gebedssnoer. Of hangt er een Indiaanse dromenvanger naast het bekende tegeltje met "Ik ga slapen ik ben moe, ik sluit mijn beide oogjes toe, Heere, houdt ook deze nacht, over mij getrouw de wacht”. In het Waterlandziekenhuis van Purmerend, waar ik naast mijn predikantschap werkzaam was op oncologie, gynaecologie en pulmonologie (longziekten), heb ik gemerkt dat het ontvangen van een rozenkrans werd gewaardeerd. Niet allen door katholieken en protestanten maar ook door patiënten die ‘nergens meer aan doen’.

SCHRIFT LEZEN 2 juni 2013, Lucas 7, 1-10 ‘Heer ik ben niet waard dat Gij tot mij komt, maar spreek en ik zal gezond worden’. Vers 7 van de evangelielezing is in licht gewijzigde vorm in de orde voor de mis terecht gekomen. Als de priester kelk en hostie bij de nodiging omhoog heft, is dit wat het ‘volk’ antwoordt. Het is een vers dat een eigen weg gegaan is en waarvan het maar de vraag is of het bij de Maaltijd erg op zijn plaats is. Maar het is wel de kern van de lezing over de hoofdman over honderd - een Romein die wordt neergezet als een tamelijk atypische vertegenwoordiger van de Bezetter. Hij staat op goede voet met de oudsten, hij heeft zelfs een synagoge gebouwd - ‘voor ons de synagoge’ vertaalt de NBV correct. Een verbazingwekkende man, die gewend is gehoorzaamd te worden. Die intussen uit zijn eigen ‘ga heen en hij gaat heen’ afleidt ( en erop vertrouwt) dat Jezus met zijn kennelijk grotere gezag dan het zijne tot hetzelfde of meer in staat moet zijn. Jezus verbaasde - of verwonderde- zich over hem, maar je kunt evengoed vertalen: hij bewonderde hem. Zo’n groot vertrouwen, ‘heb ik ook in Israël niet gevonden’. Niet voor het eerst (en ook niet voor het laatst) plaatst hij zo een kritische kanttekening ten opzichte van wie menen dat ze het aardig doen, met hun ‘geloof’. z.o.z.

2

Bijbelleesrooster zo. ma. di. wo. do.

2 3 4 5 6

Galaten 1:1-12 Galaten 1:13-24 Psalm 21 Spreuken 10:1-11 Spreuken 10:12-22

vr. 7 za. 8

Spreuken 10:23-32 Psalm 26

Geen ander evangelie Paulus over zijn roeping Koningslied Kracht-termen Spreken is modder, zwijgen is goud. Tegen-stellingen Schone handen

Wat opvalt is hun persoonlijke vormgeving. Een huisaltaar wordt vooral ingericht vanuit een puur persoonlijke beleving. Ieder richt een altaar naar eigen wensen en behoeften in, met materialen en voorwerpen die voor de gebruiker van persoonlijke betekenis zijn. Dat maakt elk huisaltaar uniek. Ieder huisaltaar bevat eigene dingen. Een steen ergens gevonden, ter herinnering aan een bijzonder moment op een bepaalde plaats. Een persoonlijk gebruiksvoorwerp uit de eigen jeugd of van een dierbare. Een kaars of een lampje, als symbool voor een bevlogen gedachtegoed of ter herinnering aan. Portretjes van (overleden) dierbaren. Versierde teksten om over na te denken. Door het aansteken van een kaars, van wierook, door het uitspreken van een gebed of stil te zijn, wordt het altaar 'gebruikt'. Een huisaltaar brengt je in contact met de herinnering aan een overleden dierbare, een hogere wereld, of met momenten uit je eigen levensloop. Het geeft uitdrukking aan iemands persoonlijke en ongebonden spiritualiteit, en vertelt over de innerlijkheid van de gebruiker. Het drukt uit wie je bent en wie je wilt worden. Hans Reedijk 9 juni 2013, Lucas 7, 11-17 Het verhaal over de centurion en dat over de weduwe horen bij elkaar: ‘En het geschiedde daarop volgend’. Jezus’ schare (die groot was) komt een andere schare tegen, ook groot. Veel volk uit de stad. Een dode wordt uitgedragen. De eniggeboren zoon (!) van een weduwe. Dat is uitzichtloosheid in veelvoud - een weduwe is zonder ‘hulpe’ en de zoon (de eniggeborene, die dus ook de eerstgeborene is, zie Lucas 2, 7) was haar leven, haar toekomst. Jezus wordt ‘met ontferming bewogen’. ‘Heer’, staat er, hier voor het eerst. Alsof Lucas bedoelt dat hij hier ‘in functie is’. ‘Ontferming’ hoort bij ‘Heer’ (zie onder vele Bijbelplaatsen bijvoorbeeld Exodus 34, 6: ‘barmhartig, genadig, lankmoedig, groot van goedertierenheid…).’ Jezus zegt tot de jongeling: ‘Waak op’, een imperatief van het werkwoord: ‘opwekken’ (en niet van opstaan!). De opwekkingsverhalen die Lucas kort na elkaar vertelt over de dienaar van de hoofdman, over deze jongeling en die van Naïn en ook nog over het dochtertje van Jaïrus preluderen op de opstanding, relativeren de macht van de dood. Dat is in literatuur aanzienlijk gemakkelijker dan in onze werkelijkheid…… GHW

zo. ma. di. wo. do. vr. za.

9 10 11 12 13 14 15

Lucas 7:11-17 Lucas 7:18-35 Lucas 7:36-50 Lucas 8:1-15 Lucas 8:16-21 Psalm 52 Galaten 2:1-10

De zoon komt terug Meedoen of niet Voetwassing Zaaien Familieverhaal Ontmaskering Ruimte

ALGEMEEN PLAATSELIJK Collectes Wijkgemeente Beatrix, Tabor/Noord, Harskamp: 2 juni Wijkwerk en KIA 9 juni Diaconie (ondersteuning) en ZWO De Open Hof: 2 juni Wijkwerk en KIA 9 juni Diaconie (ondersteuning) en jeugddiaconaat De Z.W.O. collecte op 9 juni is bestemd voor Cuba In Cuba heerst een ernstige economische crisis. Veel Cubaanse gezinnen hebben weinig eigen inkomen en leven van geld van familie uit de Verenigde Staten. Hun toekomst is onzeker. Het regime duldt geen kritiek. De socialistische idealen zijn echter aan het verbleken en de Cubanen gaan zich meer en meer bezig houden met zingevingsvraagstukken. Sinds de Cubaanse overheid in 1990 de discriminerende wetgeving ten aanzien van de kerken heeft versoepeld, maken de kerken op Cuba een snel groeiproces door. In hun wanhoop over de zware economische crisis waarin het land verkeert, zoeken veel Cubanen hun toevlucht tot het christendom. In onzekere tijden hopen ze binnen de kerken zingeving en houvast te vinden. In de verstarde Cubaanse samenleving zien ze geen enkel perspectief meer. Kerk in Actie steunt met name het liturgieprogramma van het Centrum Kairos. De muzieklessen, theatercursussen en concoursen bereiken meer dan 200 deelnemers uit verschillende kerken in Matanzas en omgeving. Kerk in Actie vindt het belangrijk om de Cubaanse kerken hierbij te ondersteunen. In dit door de communistische partij gedomineerde land bieden kerken één van de weinige plekken waar mensen buiten het officiële kader om bij elkaar kunnen komen en kunnen nadenken. Ook is de kerk een vrijplaats om troost te vinden en wordt er concrete hulp aan de mensen geboden. De inzet voor liturgievernieuwing is daarbij voor de Cubaanse kerken erg belangrijk om een eigen Cubaanse christelijke cultuur te ontwikkelen. Uw ZWO Commissie

Inleveren kopij Kerkblad nr. 11 12

inleverdatum 7 juni 21 juni

voor de zondagen 16 en 25 juni 30 juni en 7 juli

OPA: op 1 juni a.s. kunt u weer uw oud papier brengen naar de Beatrixkerk en de Open Hof van 09.00 - 12.00 uur. De vrijwilligers staan weer voor u klaar.

4

3

Kerkdiensten Zondag 2 juni 2013

Zondag 9 juni 2013

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. G.H. Westra

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. G.H. Westra Viering Heilig Avondmaal

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. K. Santing 10.00 uur Jeugdkerk Ev. Lutherse Kerk: Ds. J. Heine 10:30 uur Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. H.J. Oortgiesen

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. K. Santing 19:00 uur Taizéviering Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Mevrouw ds. A.J. van Zanden Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J.J. Reedijk

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. J.J. Reedijk Maaltijd van de Heer

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur De heer J. Neerken

Harskamp: 10:00 uur

Harskamp: 10:00 uur

Ds. E.W.J. van Leersum Barneveld

Ds. D.H.J. Steenks Woudenberg

Hartenberg: 10:00 uur Ds. R. Reiling 14:30 uur Combo Weerklank Zangviering

Hartenberg: 10:00 uur Ds. R. Venderbos 14:30 uur Kath. Voorganger Vertelviering

De Gelderhorst: 10:30 uur ds. A. Dingemanse

De Gelderhorst: 10:30 uur Ds. F.C. van dijke

Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 1 juni 19:30 uur Ds. J.H. Adriaanse

Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 8 juni 19:30 uur Drs. W. de Vos

Kinder- en tienerkoor Jedaja doet mee aan ‘Nederland Zingt’ 260 kinderen, 4 koren, 5 muzikanten, een stuk of wat moeders, 1 dirigent, een stralende zon en een jarige jet. Zomaar wat ingrediënten van een woensdagmiddag in april. Nou ja, zomaar? Kinder- en tienerkoor Jedaja heeft tv-opnames voor ‘Nederland Zingt’ in Apeldoorn! En dat is toch wel een beetje bijzonder! Enkele maanden geleden kreeg de Edese dirigente Wilna Grandia een mail waarin werd gevraagd of Jedaja mee wil werken aan een speciale tv-opname van kinderkoren. Ze zei natuurlijk geen ‘nee’, maar het betekende wel dat er heel hard gerepeteerd moest worden! De kinderen en tieners van Jedaja zijn dan ook wekenlang hard aan het oefenen geslagen voor de tv-opnamen. Maar het is gelukt! Op woensdagmiddag 24 april komt iedereen in zijn mooiste kleren en met zijn beste zangstem naar de Loolaankerk in Apeldoorn waar de opnamen plaats vinden. Met al die camera’s op je gericht; dat is best even spannend! Samen met nog 3 andere kinderkoren zingen en dansen ze de sterren van de hemel. ’t Ziet er indrukwekkend uit en Jedaja is gelukkig goed te herkennen in de massa: aan het enthousiasme, de bewegingen en de vrolijk gekleurde kleding! Bij een geslaagde eerste tv-opname hoort natuurlijk een gezellig eind: eten bij McDonald’s. En Jedaja zou Jedaja niet zijn als we dat niet met een ‘flashmob’ (een (grote) groep mensen die plotseling op een openbare plek samenkomt, iets ongebruikelijks doet en daarna weer snel uiteenvalt, red.) afsluiten!

De opnamen zullen de komende periode op zondagmorgen worden uitgezonden in het kinderblokje van ‘Nederland Zingt op Zondag’ op Nederland 2. Natuurlijk is het daarna ook allemaal terug te zien op Uitzending Gemist. Voor meer informatie: www.kinderkoorjedaja.nl Ondernemers steunen Meet-Inn Een breed scala maatschappelijk betrokken ondernemers, draagt jaarlijks bij aan het werk van Meet-Inn. Zij schenken bijvoorbeeld een geldbedrag, overtollig bedrijfsmaterieel, lenen personeel uit als vrijwilliger of zetten Meet-Inn in het zonnetje bij een klanten- of personeelsdag. Meet-Inn blijkt voor veel bedrijven een mooie gelegenheid om bij te dragen aan een betere samenleving en is bovendien een prima plek om bedrijfsleven en maatschappij samen te brengen. De bijdrage van maatschappelijk betrokken ondernemers, een vorm van rentmeesterschap, wordt voor Meet-Inn steeds belangrijker. De overheid trekt zich verder terug als verantwoordelijke voor zorgtaken. Daardoor wordt er meer van Meet-Inn verwacht. De betrokkenheid en steun vanuit het bedrijfsleven helpt de medewerkers van Meet-Inn om aan de toenemende verwachtingen te voldoen. Meet-Inn Inloopcentrum is een warme ontmoetingsplek in het centrum van Ede. In een tijd van toenemende vereenzaming wil Meet-Inn haar gasten een thuis bieden voor ontmoeting, ontspanning en ondersteuning. Gemiddeld lopen er 5 dagen per week 45 gasten per dag binnen. We bieden afleiding en gezelligheid en vooral een luisterend oor. Daarnaast kunnen gasten terecht voor een dagverse maaltijd en barconsumpties. In september viert het inloopcentrum haar 25-jarig bestaan!

4 De maatschappelijk betrokken ondernemers van Meet-Inn d.d. 1 mei 2013 • Rabobank Vallei en Rijn • Flynth Ede • Adviesbureau Laagland Winder • Drukkerij AMV Lunteren Interface Communicatie • • V.O.F. Adea Bouw • Logilift • Ten Kate Huizinga Accountants en Belastingadviseurs • De Groene Hypotheekadviseurs • Onnink Banketbakkerij • Maxstein Tweewielers • Van de Weerd Uitvaartzorg • Van Putten Van Apeldoorn Notarissen Een mooi idee: ook na uw overlijden nog bijdragen aan de kerk De vraag: 'Waarom iets nalaten aan de plaatselijke kerk?’ is een persoonlijke vraag. Het antwoord hoort bij het einde van het leven. Veel organisaties vragen om een goed doel op te nemen in uw testament. De gemeente van Christus is meer dan een goed doel. Wij mogen doorgeven wat het voorgeslacht ons meegaf en daarom de vraag: ‘Waarom geld nalaten aan uw Kerk?’ Het is een vraag waar iedereen mee te maken krijgt en die het waard is om erover na te denken. Het begin van het leven is bijna altijd feestelijk: geboorte en doop, maar begin en einde zijn niet te scheiden. Het einde bepaalt ons bij het tijdelijke, maar tevens bij het komende. Wat geven we door? U kunt uw kerk op twee manieren in uw testament opnemen namelijk met een legaat of met een erfstelling. 1. Legaat Een legaat is een vaststaand bedrag, of een bij name genoemd onroerend goed of voorwerp. De grootte of aard is in het testament beschreven en voor zover van toepassing, waarvoor het is bestemd. 2. Erfstelling Het is mogelijk de kerkelijke gemeente als erfgenaam (voor een deel) van de erfenis te benoemen. Een erfgenaam is een persoon of organisatie (bijvoorbeeld de kerk) die de rechten en de plichten van de overledene overneemt. Als u de kerkelijke gemeente tot (mede) erfgenaam benoemt in uw testament, dan wordt de gemeente, samen met eventueel andere erfgenamen, verantwoordelijk voor uw nalatenschap. U kunt in het testament aangeven, hoe groot het percentage is dat iedere erfgenaam erft. Notaris Een testament laat u opmaken door een notaris. In het testament is vermeld, waar de nalatenschap uit bestaat en of het gaat om een legaat of een erfstelling. De keuze daartoe is de vrije wil van de erflater. Geen belasting Op grond van de nieuwe wet op de schenk- en erfbelasting betaalt degene die bij testament aan de kerk een legaat of een erfstelling nalaat geen belasting over het geschonken bedrag. Ook de kerk betaalt geen belasting. Het totale nagelaten bedrag komt dus ten goede aan de kerk. Vragen? Heeft u nog vragen over het opnemen van de kerk in uw testament of wilt u eens met ons van gedachten wisselen? Neem dan gerust contact op met de penningmeester van het College van Kerkrentmeesters van de Gereformeerde kerk Ede via het Kerkelijk Bureau ([email protected], tel 612336). Een gesprek wordt uiteraard in vertrouwen gevoerd. Voor algemene vragen over erven en schenken kunt u terecht bij de notaristelefoon: 0900 346 93 93 (bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 14.00 uur, € 0,25 p/m) of op de website www.notaris.nl.

Cantorij nieuws De gereformeerde cantorij o.l.v. Jan Willem van Ree bestaat 40 jaar. Dat is op zich geen nieuws. Met het verschijnen van het nieuwe liedboek is er ook voor de cantorij extra werk aan de (kerkelijke) winkel! Wij zullen komend jaar regelmatig tijdens kerkdiensten samen met de gemeente nieuwe liederen aanleren c.q. ondersteunen bij het introduceren. Wellicht zijn er mensen die bij zichzelf denken: ‘Kan ik daar een rol in spelen?’ Jazeker, dat kan! Wij als cantorij zouden het fijn vinden als er sopranen,alten, bassen en/of tenoren op “projectbasis” met ons mee willen zingen binnenkort. In het volgend kerkblad zal verdere info te vinden zijn. Reacties zijn welkom! Fenno Bolks [email protected] tel:616639 Verwonderen, verdiepen, groeien Aha, kun je daar ook zo naar kijken? Wellicht denkt u dat regelmatig tijdens een overdenking op zondagochtend. Voor wie nieuwsgierig is en daar zelf meer over wil leren, is de cursus Theologische Vorming voor Gemeenteleden (TVG) een aanrader. Ruimte om met nieuwe ogen naar de Bijbel te kijken en deze opnieuw te leren lezen. Een verruimende blik op God, de Bijbel, de kerk en de mensheid door de geschiedenis heen. Meedoen met de cursus verrijkt, verrast en inspireert. Drie jaar lang komt wekelijks op 18 zaterdagochtenden in Utrecht of op 30 donderdagavonden in Apeldoorn, een groep van ca. 10 mensen bij elkaar voor theologische vorming en verdieping. Op de website www.pkn.nl/pcte vindt u meer informatie over de vakken en kosten. Voor informatie over de cursus in Apeldoorn kunt u contact opnemen met Petra Harkema ([email protected] of 634607), voor de cursus in Utrecht met Doekele Haagsma ([email protected] of 617166). Een nieuwe cursus start weer in september. Eind mei is er een informatieavond voor geïnteresseerden in Apeldoorn. Inloop- Open Kerk Op donderdag 6 juni is er weer de wekelijkse inloopochtend in “Ons Huis” bij de Taborkerk. Op deze morgen wordt er via een DVD een leuke voorstelling vertoond. Op donderdag 13 juni is er handenarbeid en spel. De deuren zijn open vanaf 9.30 uur. Iedereen is van harte welkom. Werkgroep Kerk en Buurt

5 PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE (I.O.) TABOR / NOORD

schillende traditie en met onderscheiden stijlen gemixt gebruikt worden. Ook daarover biedt Woord & Dienst een tweetal informatieve artikelen. Van harte aanbevolen dus, dit nummer! Seniorenkring Al eerder gemeld: op 5 juni (vanaf 10.00 uur in de Zijzaal) - over Triniteit.

TABORBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61 Scriba: J.G. Hoogteijling, Postbus 131, 6710 BC Ede

Overleden Op vrijdag 17 mei is Anna Bets Drost-Vermeer (Anthoniszstraat 4) overleden. Negentig jaar oud is ze geworden. Tot bijna het laatst woonde ze zelfstandig, totdat dat na een val in het voorjaar niet meer ging. Geboren in de Betuwe, kwam ze in 1959 met man, zoon en dochter naar Ede, waar haar man Albert bij de Enka werk vond. De overgang van de ruimte in de Betuwe naar een flat in Ede was moeilijk. Het verlies van haar eerste twee kinderen, het eerste heel kort na de geboorte, het tweede een paar maanden erna, liet blijvende sporen en een groot verdriet na. Oudste dochter Elles was zodoende het derde kind, in 1953 gevolgd door zoon Sander. Zij vertelden het verhaal over hun ouders – een verhaal doortrokken van zorg, in alle betekenissen van dat woord. Maar ook met grote waardering voor alles dat vader en moeder hun in de opvoeding meegegeven hadden. De kleinkinderen haalden herinneringen op tijdens de afscheidsdienst op 23 mei in crematorium Moscowa in Arnhem. Goede herinneringen waren dat, aan een oma die ze standvastig, dapper en hartelijk noemden. En zo was het. Moge die herinnering tot troost zijn!

Autodienst: R. van den Berg, Wulplaan 7, 6713 BT Ede, tel. 61 78 30 Kopij Kerkbrief do. 18.00 uur naar tel. 50 49 66 e-mail: [email protected] Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Vacant tot 1 juni 2013 Liedboek Inmiddels is een nieuw Liedboek gepresenteerd: ‘Liedboek, Zingen en bidden in huis en kerk’. Het mei-nummer van Woord & Dienst staat er uitvoerig bij stil. Projectcoördinator Pieter Endedijk schrijft over de werkwijze van de redactie en de (achtergronden van) de keuzes die gemaakt zijn. Keuzes uit uiteenlopende muzikale en theologische tradities en stijlen. Het aloude rijmpsalter opent het nieuwe Liedboek en daar is meteen al te zien hoe dit boek de blik inderdaad verruimt: naast de berijmde psalmen zijn er andere vormen om de psalmen te zingen opgenomen onberijmd op vele manieren en in liederen die, in navolging van Luther die er ooit mee begon, psalmliederen genoemd worden. Dan volgt een breed spectrum van liederen en teksten, bedoeld voor de ‘leefkringen’ die de reactie op het oog heeft: de eredienst, andere vieringen, pastoraat en persoonlijk gebruik (‘huis’, in de ondertitel). Het Liedboek voor de Kerken wordt dikwijls een boek ‘uit een stuk’ genoemd, met voornamelijk liederen uit de (protestante) traditie, met nieuwe liederen die door hedendaagse, vooral protestante dichters waren geschreven. Critici vonden het al snel te masculien en dat is geen onterecht verwijt. Anderen vonden er een monomane theologie in terug - en dat is minder terecht. Het nieuwe boek is veel ruimer van opzet, volgens sommigen te ruim. Dat het intussen ook ‘hedendaags’ bedoelt te zijn en wil aansluiten bij het ‘moderne’ levensgevoel hoeft niet perse een nadeel te zijn, maar roept wel vragen op: wat is ‘hedendaags’ en wie bepaalt dat? En wat is ‘modern’? Is hedendaags niet morgen al weer van gisteren, net zoals ‘modern’ maar een ogenblik duurt? Dat in het nieuwe boek van allerlei bij elkaar staat, lijkt te passen in een verschijnsel dat vanuit de VS is komen aanwaaien: ‘blended worship’. Een ‘blender’ is een mixer. Blended worship is met andere woorden een vorm van eredienst, waarin teksten uit ver-

Met goede groet, Gerben H. Westra Vanuit de wijkkerkenraad Tabor-Centrum De meivergadering van de wijkkerkenraad van Tabor-Centrum werd door Gerben Westra geopend met enkele gedachten over Pinksteren, die ook in het vorige Kerkblad waren te lezen. De kerkenraad besteedde onder andere aandacht aan het preekrooster voor de hoogtijdagen Kerst, Pasen en Pinksteren. Er werd ook van gedachten gewisseld over de toekomst van de plaatselijke Raad van Kerken, over de komende Kerkennacht en over de reacties, die de Algemene Kerkenraden ontvingen met betrekking tot de voorgestelde vorming van de Protestantse Gemeente Ede. NOORDERBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.noorderkerk.pkngemeente.nl Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572 Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected] Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: vacant Uit de wijk Naast alle drukke activiteiten mag ik nu mijn koffers gaan pakken voor twee weken vakantie. In de week van 10 juni ben ik weer aanwezig. Gelukkig is het na de tijd van veel begrafenissen nu even wat rustiger in de gemeente. Afgezien natuurlijk van alle verdriet om afscheid en gemis. Mevrouw Aly Folsche, Karel Doormanstraat 8, is overleden op 10 mei op de leeftijd van 88 jaar. Samen met haar zus Janna, haar dochter Alide en wie haar lief zijn, hebben we op 15 mei afscheid genomen in een dienst. We stonden stil bij het verhaal van ook twee zussen: Martha en Maria. De beide kanten van zorgzaam zijn en toewijding hebben ons op het spoor van Jezus gezet. In zijn spoor zocht Aly te leven, in zijn spoor zoekt wie zij achterliet een weg vol hoop en dankbaarheid.

6 Net vanmiddag hebben we als Kerk en Buurt ons jaarlijkse uitje gehad, deze keer via een prachtige busrit naar de Hartenberg. Er komt ongetwijfeld een mooi verslag van dit gezellige uitje. In de kerkzaal op de Hartenberg vertelde ds. Hengeveld vol enthousiasme over zijn werk en herinneringen daar. Aan de muur hangt op mooie wijze het Onze Vader verbeeld, in vele schilderijen. Terwijl ik even wat foto’s nam kreeg ik als commentaar, dat die vast binnenkort wel weer ergens te zien zullen zijn…..Daarom nu dan inderdaad maar het eerste beweeglijke plaatje van het Onze Vader: Onze Vader die in de hemelen zijt…..

HARSKAMP GEREFORMEERD

Zo na Pinksteren vond ik het wel een mooie open vorm van de aanhef van het gebed. Beweging en stilte komen samen. In woorden van H. Vijver:

Zomer Ik schrijf dat erboven, maar het lijkt momenteel (op dit moment van schrijven) er nog niet veel op. In elk geval bemerken we bij de diensten, dat er verschillende vakantiegangers van elders de diensten in ons kerkgebouw meemaken. Gevonden via de website, of op welke wijze ook. In elk geval is uw herder en leraar samen met echtgenote vanaf 31 mei in de maand juni afwezig. Wanneer u een predikant nodig heeft in deze periode, kunt u contact opnemen met de scriba of met één van de kerkenraadsleden. We hopen elkaar in de kerkdienst weer te ontmoeten op 30 juni; een speciale dienst, vanwege het afscheid van Bernt van Essen als organist van onze gemeente. Het is de moeite waard daar even aandacht aan te besteden. Vanuit de pastorale gegevens kunnen we melden dat mevrouw H.H. Schreuder - Bakker en de heer J. Jacobsen enige tijd geleden in het ziekenhuis waren. Ze zijn nu alweer geruime tijd thuis. Sterkte bij herstel en, waar mogelijk, verbetering. De heer A. van Ark verblijft in Norschoten in Barneveld. Voor allen een hartelijke groet en een goede vakantieperiode of sterkte bij examens en de laatste schoolverrichtingen. Voorlopig tot eind juni.

Stilte De stilte ving mij op in open armen vol begrip en wij waren tezamen, in hechte vriendschap verbonden, waar niemand tussen kon komen; wij begrepen elkaar en ik sprak woorden die ik tot geen mens nog ooit gesproken had; ik vertelde over het leven over verdriet en over pijn en over het verlangen een ongeschonden mens te zijn; ik deelde al mijn angst en twijfel en zij luisterde naar mij, zoals nog nooit een mens naar mij geluisterd had; het was alsof de stilte de eenzaamheid verdreef en vriendschap bood die ik nog nooit gevonden had maar die voor altijd in mij bleef. En ik dacht bij mijzelf: wat ik altijd al heb gezocht heeft naam noch woorden nodig; het is mij in de stilte overkomen. Op 16 juni is er een feestelijke dienst, waarin Dagmar Degen gedoopt wordt. We zullen zeker een lievelingslied van haar ouders zingen, waarin het geheim van liefde zo mooi wordt getypeerd: Liefde, eenmaal uitgesproken als uw Woord van het begin liefde, wil ons overkomen als geheim en zegening. ---Tussentijds, lied 48 Meldpunt Het meldpunt (bij Ineke Kerkstra) is gesloten van 5 mei t/m 27 juni. Ds. Oosterveen is afwezig tot 10 juni. Uw berichten kunt u doorgeven aan de scriba, de heer Tijmen Apeldoorn, telefoon 618205. Met vriendelijke groet, Caroline Oosterveen

Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Predikant Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, tel. 65 66 63 Scriba: H. Schreuder, De Molenpol 4, 6741 ZN Lunteren, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected]

ds. A. Lunshof Hallo Jongens en Meisjes 2 juni - Sterk geloof Geloven en vertrouwen hebben alles met elkaar te maken. Geloven is niet moeilijk, maar we doen er soms wel moeilijk over. Want geloven betekent dat je volledig op God vertrouwt die je niet kunt zien. Wie dat durft en doet, wordt sterk. In het verhaal van vandaag ontmoeten we een Romeinse hoofdman die een groot vertrouwen heeft in Jezus. Hij gelooft voor de volle 100% dat Jezus’ woorden zo’n kracht hebben dat zij genezing kunnen brengen. Wat een vertrouwen! 9 juni - Bij de grens Er is altijd één grens in het leven waar we niet overheen of omheen kunnen. Dat is de grens van de dood. Wie daar tegenaan loopt, diens leven valt stil. Dat voelt machteloos. Mensen kunnen naar de maan. De mogelijkheden lijken voor ons geen grenzen te hebben, maar toch. De grens van de dood is pijnlijk en hard. Dat laat de geschiedenis van vandaag ook zien. Een moeder brengt haar dode zoon weg. Pijn en verdriet. Jezus roept deze rouwstoet een halt toe. Ze moeten stoppen, de dood moet halt houden. Hier ervaart de dood zijn grens. Niet alleen voor dat moment bij Naïn, de dode zoon. De dood kent zijn grens voor de eeuwigheid. God heeft het in Jezus immers de grens gesteld. Jezus wekt de dode jongen tot leven en geeft hem terug aan zijn moeder. Geloof je dat of gaat dat je grenzen te buiten?

7 Rooster oppas- en kindernevendienst Oppas 02-06 Lisa Ortse en Dana Visser 09-06 Monique en Christa Kraak 16-06 Elly Waaijenberg en Tamara v. Luttikhuizen Kindernevendienst gr. 1 t/m 3 02-06 Rian Seffinga 09-06 Alice van Westeneng 16-06 Willianne v. Luttikhuizen Kindernevendienst gr. 4 t/m 8 02-06 Jellie Wilgenburg 09-06 Leona verweij 16-06 Jellie Wilgenburg WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

Wijk in de zomer De heer K. Wierda, Dennenlaan 1B, werd in het plaatselijke ziekenhuis opgenomen. Hopelijk maakte de behandeling een spoedige terugkeer mogelijk. De heer P. Stam,. Concordialaan 15, bevindt zich nu in onderzoeken op weg naar een operatie die moet gebeuren. Zo kort na de vorige ziekenhuisopname is dit niet gemakkelijk om te aanvaarden en te dragen. Wij bidden hem en zijn vrouw kracht, bemoediging en Gods hulp toe. Mevrouw P. Vogel - Bisdonk is inmiddels alweer geruime tijd terug in de Nieuwe Klinkenberg. Een hartelijke gelukwens voor hen die in de maand juli hun zoveel-jarige huwelijksvereniging mogen vieren. Een goede dag toegewenst, te midden van familie en Gods zegen voor de komende jaren. Ik ben zelf vanwege vakantie afwezig vanaf 31 mei tot 28 juni. Wanneer u een predikant nodig heeft, kunt u contact opnemen met Breus Versteeg, coördinator pastoraal team of met Janny Pastink, scriba van de kerkenraad. Zij kunnen u door verwijzen. Allen een goede tijd toegewenst met hopelijk een beetje zomerse omstandigheden en het ga jou en u en ons allen goed op de weg van geloof, hoop en liefde. ds. A. Lunshof Uur van gebed

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag live via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikanten Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, Tel. 65 66 63 e-mail: [email protected] Ds. K. Santing, Durendaal 46, 6715 JR Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] inloopuur pastoraat: elke donderdag van 16.00-17.00 uur in de Beatrixkerk Scriba: Mevr. J. Pastink, James Wattstraat 11, 6717 CL Ede, tel. 63 90 49 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Santing) Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected]

Maandag 10 juni is er weer een uur van gebed in de Beatrixkerk. Aanvang 20:00 uur. We zouden het fijn vinden als jij/u die avond eens onze gebedsavond bijwoont, ook al is er niets waarvoor je speciaal wilt bidden. Het is fijn om te merken dat er interesse is voor dit gebedsuur en waarom zou jij/u deze belangstellende niet zijn? Zijn er gebedsintenties, laat het ons weten: Betty de Jong, tel.625863, e-mailadres: [email protected], of aan Anny Gootjes, tel. 634889. In juli en augustus is er geen uur van gebed in verband met de vakantieperiode. De volgende keer is op de 2e maandag van september. Leeskring Op donderdag 6 juni a.s., 20.00 uur, is in de Beatrixkerk weer een bijeenkomst van de leeskring. Die avond lezen wij het boek “Pier en Oceaan” van Oek de Jong. Heeft u interesse om mee te lezen: u bent van harte welkom!! Met vriendelijke groet, Gré van der Pol Dankwoord Wij hebben ervaren hoe velen hebben meegeleefd tijdens de ziekte en na het overlijden van mijn lieve man, onze lieve vader, schoonvader en opa Jan Zaaijer. Een ieder koos hiervoor een eigen manier: in de vorm van woorden, praktische hulp, een kaartje, een luisterend oor of een gift voor de stichting ALS. Dit heeft het afscheid voor ons heel bijzonder gemaakt. Wij willen u hiervoor hartelijk bedanken.

Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Lunshof) Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected]

Bep Zaaijer kinderen en kleinkinderen DE OPEN HOF

Wijkkas Rekeningnummer 12.69.88.633 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede Coördinator autodienst (wijk ds. Santing): Tel. 61 88 90

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl

Coördinator autodienst (wijk ds. Lunshof): D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48

Predikant: Ds. J. van der Linden, Proosdijweg 33, 6714 AK Ede, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715 JJ Ede, tel. 848032

Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected]

Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected]

8 Kerk in de nabije toekomst Op dit moment mag De Open Hof zich prijzen met de belangstelling voor de kindernevendienst. Tussen de dertig en zestig kinderen bezoeken per zondag de kerk. Om dat alles te kunnen blijven behappen, heeft de Kindernevendienst besloten om de kinderen te verdelen over een extra groep waardoor er nu voor vier leeftijdgroepen kindernevendienst is. Gelukkig is er ook leiding voor deze nieuwe kindernevendienstgroep gevonden. Waardering voor alle leiding van de kindernevendienst voor hun inzet voor de kinderen, waardoor zij zelf op geregelde tijden hun viering in de kerkzaal moeten missen. Met de kindernevendienst gaat het goed, maar aan de andere kant blijkt dat de in het pastoraat opengevallen vacatures niet meer als vanzelf worden ingevuld. Dat wordt bijvoorbeeld opgemerkt in de bemensing van de groep van contactpersonen. Meerdere wijkouderlingen hebben vacatures in hun wijk omdat het aan menskracht ontbreekt. Het heeft ongetwijfeld te maken met de leeftijdsopbouw van onze gemeente, maar er is meer aan de hand. Recentelijk werden de uitkomsten van twee onderzoeken gepresenteerd, één van protestantse en één van katholieke zijde, beide genaamd: “Dertigers en de Kerk”. De onderzoeken tonen aan dat kerkgang in deze moderne tijd niet meer vanzelfsprekend is. Hoewel de kerkverlating in Zuid-Holland en Gelderland het laagst van Nederland is, blijft het een vervreemdend feit dat jaarlijks 50.000 leden de PKN verlaten. Je merkt de teruggang ook in de aanmelding en aanstelling van nieuwe predikanten en in terugloop in het aantal gemeenten met een fulltime bezetting. Naast het afnemen van het aantal kerkleden, is er steeds meer sprake van een ander deelnemen aan de kerk dan als vanouds. Dit toont zich in de uitkomsten van de rapporten over de deelname van dertigers aan de kerk. Het is een landelijk gegeven dat steeds minder mensen zich structureel met een kerk willen verbinden. En als zij zich al binden, dan voelen zij zich over het algemeen het minst verbonden met de organisatorische kant van de kerk. Dat stelt ons als Open Hof voor de vraag hoe wij met dit gegeven willen omgaan, en hoe wij mogelijk de organisatorische kant van de kerk kunnen aanpassen aan deze moderne tijd. Allereerst zou de behoefte aan menskracht op bepaalde terreinen van het kerkelijk leven nog eens onder de aandacht kunnen worden gebracht. Aansluitend aan de viering van 9 juni zal onze voorzitter Dingeman de Jong daar aandacht aan willen besteden. Maar tegelijkertijd is het van belang dat de bestaande organisatie van het kerkelijk leven onder het vergrootglas komt, om te onderzoeken in hoeverre het pastoraat in de nabije toekomst op een andere zal moeten worden geregeld, omdat blijkt dat onze jas van de huidige organisatie niet overal meer past. Hans Reedijk Vieringennieuws deel 2 De raad van de eredienst is weer bijeen geweest om de suggesties van 3 maart verder uit te werken. In veel verslagen kwamen we het begrip “thema” tegen, dat vinden veel Openhoffers belangrijk. Daarom willen we daar als raad verder mee aan de slag. Het idee is dat we in het komende seizoen 4 diensten organiseren rond een jaar thema, in die diensten zal de band ook gaan spelen. De eerste viering is die van 27 september, de startzondag. Nu leek het ons goed om jullie mee te laten meedenken over een passend thema. De ideeën kun laten weten door een mailtje te sturen aan [email protected]. Inmiddels hebben we al een paar ideeën binnen. Dit mailadres is ook bedoeld voor alle opmerkingen of aanbevelingen over de vieringen in De Open Hof. Je kunt natuurlijk ook één van de raadsleden aanspreken en/of hen iets op papier geven. We zijn benieuwd naar jullie reacties!

In mei zal de raad een planning gaan maken voor het komende seizoen, zodat we een goede verdeling kunnen maken van alle zaken die in de vieringen plaatsvinden: een andere wens van veel gemeenteleden. De raad van de eredienst Het groot Open Hof-Orkest Op vrijdagavond 27 september zal er in De Open Hof een concert worden georganiseerd door Open Hoffers. De opbrengst van dit concert zal o.a. ten goede komen aan het jeugdwerk. Verschillende mensen is al gevraagd hieraan mee te werken. Nu leek het de organistoren een leuk idee om voor deze gelegenheid een orkest samen te stellen, dat deze avond kan afsluiten met zo veel mogelijk Open Hoffers, die een instrument bespelen. Het is de bedoeling één of twee eenvoudige stukjes in te studeren voor deze gelegenheid. Daarvoor zullen we dan in september één of twee keer met elkaar oefenen. Lijkt het je leuk om me te doen en speel je een instrument, meld je dan aan via [email protected]. We zijn benieuwd hoeveel muzikaal talent we in huis hebben! Namens de organisatie, Arjen Threels Kindernevendienst - nieuwe groepen Vanaf 26 mei is er wat veranderd bij de Kindernevendienst: er zijn voortaan vier kindernevendienstgroepen. Ook zijn we blij met een aantal nieuwe mensen in het Kindernevendienst-team. De indeling is nu als volgt: Groep 1 en 2: Linda Geertsma, Corrinne van Pommeren, Linda Bos, Ella Visserman en Roelie Harmsen Groep 3 en 4: Lyda Kaldeway, Ida van Asselt, Mariëlle Spiertz, Annelies van Leeuwen en Gerben Rietman Groep 5 en 6: Elja van Koesveld, Mariëlle Wijma, Herman Waanders, Petra Harkema, Ruben Wittingen Groep 7 en 8: Marit Koops, Irene Waanders, Anja Langenberg , Liesbeth Mulder en Arjen Threels Met alle kinderen zien we uit naar mooie Kindernevendiensten! De Kindernevendienstleiding Kerstversiering in de open Hof Al vele jaren heeft Gilia Fidder tot onze grote tevredenheid de aansturing en het ontwerp van de versiering van De Open Hof in de kersttijd voor haar rekening genomen. Gilia heeft laten weten daarmee te willen stoppen. Daarom is de raad van de eredienst op zoek naar iemand die deze taak op zich zou willen nemen. Voor de goede orde, deze taak houdt niet in dat je in je eentje de hele zaal moet versieren, daarvoor zijn de nodige hulptroepen. Maar het gaat om het ontwerpen van versieringen en het coördineren van de versieringswerkzaamheden. Gilia blijft gelukkig wel de liturgische bloemstukken op de feestdagen maken. Mensen die geïnteresseerd zijn, kunnen zich melden bij een van de leden van de raad van de eredienst of via het mailadres [email protected] Met hartelijke groeten, De raad van de eredienst

9 KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: M. van den Bos - Greidanus, tel. 63 14 79 Ds. J. van der Linden, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Secretariaat Cora: Jan-Willem Donkers, Noël Bakerstate 27, 6716 NK Ede, [email protected] Duiveluitdrijving Vorige week verscheen op Youtube een filmpje, waarop te zien is hoe paus Franciscus bij een gehandicapte jongen een ritueel uitvoert. Tijdens de wekelijkse mis legde Franciscus zijn handen op het hoofd van een jongeman in een rolstoel. Die reageerde schijnbaar heftig op de aanraking. Het Vaticaan ontkent dat het om een duiveluitdrijving ging. ‘De paus wou bidden voor de man.’ De reactie van het Vaticaan toont ook iets van onze eigen verlegenheid en ongemakkelijkheid met duiveluitdrijvingen. Terwijl het eerlijk gezegd toch wel heel Bijbels is. Geregeld komen we Jezus tegen in contacten met mensen, waarbij hij hun kwade duivels uitdrijft. Waarom dan die moeite ermee? Zouden wij in navolging van paus Franciscus ook zelf aan duiveluitdrijving willen gaan doen? Er zijn er genoeg om ons heen. Overal kom ik ze tegen: schimmige duivels van hebzucht, valsheid in geschrifte, van intolerantie. Zullen we die kwaaie duivels eens met elkaar gaan uitdrijven? Hans Reedijk Geboren Op Bevrijdingsdag, 5 mei 2013, is Alex geboren, zoon van Johan en Bianca Hulstein, broertje van Amber en Arjen. Zijn volledige naam luidt: Johannes Marinus Alexander. Naamgenoot van onze nieuwe koning! De blijdschap om zijn geboorte is moeilijk in woorden uit te drukken, maar je probeert het met zoiets als ‘dolgelukkig’ en ‘we zullen er altijd voor je zijn’. Alex zal groeien aan de liefde en dit geluk. Wij wensen Alex en jullie als gezin vrede en alle goeds. In alles en door alles. Hans van der Linden Dankwoord Mede namens mijn kinderen wil ik u bedanken voor uw hartelijk medeleven na het overlijden van mijn lieve man Jo Heuvelink. Aangezien het ons onmogelijk is u allen daarvoor persoonlijk te bedanken, betuigen wij u op deze wijze onze oprechte dank voor de belangstelling die wij van u mochten ontvangen. Eef Heuvelink-Both Ede, mei 2013 In herinnering Gertan Bouw Op 20 mei is Gertan op 77-jarige leeftijd overleden. Gertan kwam uit een domineesgezin. Een leuk, hecht gezin. Hij trouwde met Henny en kreeg twee dochters. Hij was een vader die gul was. En hij ondernam veel met zijn kinderen. Hij was een soepele, gemakkelijke vader. Van conflicten hield hij niet. Toen zijn vrouw jong overleed, veranderde alles. Hij stond er alleen voor en dat was zwaar. Hij kreeg een andere relatie waaruit een zoon geboren werd, maar deze relatie hield geen stand.

Hij had een eigen bedrijf en hij hield van zijn werk. Maar ook dit werk raakte hij op een gegeven moment kwijt. Veel verliezen waren er in zijn leven. Er kwam weer rust in zijn bestaan toen Jos in zijn leven kwam. Zij gaf hem houvast. Gertan was geen prater, maar een doener. Hij ging klussen en tuinieren bij mensen die dat zelf niet konden. Dat werd zeer gewaardeerd en het leverde ook contacten op. Hij was ook een poos contactpersoon in Emmaüs. In Emmaüs vond hij met Jos zijn kerkelijke onderdak. Hun huwelijk werd daar gevierd, 14 jaar geleden. Door een CVA kwam er een eind aan een gelukkige tijd. Na een periode van revalidatie kwam hij weer thuis, maar alles was anders. Hij had veel beperkingen. Jos ving alles op wat hij zelf niet meer kon. Ze werd mantelzorger. Maar daarnaast werd gekeken naar mogelijkheden die er wel waren. Toch samen op vakantie naar verre landen! Hij kon fietsen op een aangepaste fiets. Hij ging naar het dagactiviteitencentrum en vond het daar fijn. Hij ging schilderen en maakte mooie schilderijen. Hij genoot van muziek en van de mooie zangstem van Jos. Het geloof was belangrijk voor hem. Hij worstelde met vragen door alles wat hij meemaakte, maar hij bleef vertrouwen op God. We hebben in een dankdienst voor zijn leven afscheid genomen. Er is veel gezongen! Psalm 121 en Psalm 139 waren belangrijk voor hem. ‘Wie God bewaart is wel bewaard’, stond er op de kaart. In dat vertrouwen is hij in Gods handen gelegd. Marijke van den Bos Trouwen Op zaterdag 29 juni trouwen Breus van Dijk & Femke Denekamp. Ze wonen aan de Cortenaerstraat 10. Om 13.00 uur komen zij naar het kerkje in Schaarsbergen om hun ja-woord te vieren en een zegen te ontvangen over hun samengaan. Ondergetekende mag voorganger zijn in dit feestelijk moment. Wij wensen Femke en Breus van harte een heel ‘zonnige’ dag toe in liefde en vriendschap. Hans van der Linden

10

ALGEMEEN KERKVENSTER Radio Ede FM Frequenties: kabel:: FM 93.1, ether FM 107.3 Maandag 19.02 - 20.00 uur Herhaling: dinsdag 12.00-13.00 uur; zondag 22.00-23.00 uur. Uitzendingen in juni 2013 3 juni 2013 Interview met de heer Jan de Kluijver over ‘Ervaringen van een diaconaal consulent’. Lied van de Week: “Waar de dauw van Uw Geest…” Column: Dr. J. Poortman. Actuele berichten. Muzikale completering. 10 juni 2013 Gesprek met Dick ten Dam en Ingeborg Kriegsman over Kerkenacht in het Beatrixpark. Lied van de Week: ‘Een lied van God de Geest’. Column: Drs. P.A. Griffioen. Zang en muziek vullen het geheel aan. 17 juni 2013 Vraaggesprek met dhr. Wim Koops over Geloof en Kunst. Lied van de week: “Lied van alle tijden”. Arie Romein introduceert een nieuwe cd met kerkmuziek. Actuele berichten, muzikale aanvulling. 24 juni 2013 Interview met Prof. Dr. M.-J. Paul over “Wraakpsalmen, kun je die nog zingen?” Lied van de Week: ‘Wij zullen gaan” (koor ‘Salem’). Actuele berichten. Muzikale intermezzo’s. In de maanden juli en augustus wordt KERKVENSTER niet uitgezonden. Commentaar bij de tijd: Inhuldiging Toegegeven. De inhuldiging werkte vooral als een mooi, licht ontroerend en samenbindend moment in onze samenleving. De vrijheid om te demonstreren werd nauwelijks benut. Jongeren vroegen zich ook verbijsterd af waarom je dát zou willen. In de Nieuwe Kerk waren plaatsen voor ‘geestelijken’ gereserveerd zodat de voorzitter van de Imams geplaatst werd naast de preses van de Protestantse Kerk. De indeling plaatste deze samen met de Hersteld Hervormden, Oud-Katholieken, Vrijgemaakt Gereformeerden, Rooms-Katholieken en Christelijk Gereformeerden en uiteraard ook de rabbijnen in één verband. Het zorgde voor boeiende gesprekken. Waar koningin Beatrix in haar laatste toespraak de persoonlijke toon al had weten te vinden, door uitgebreid over prins Claus te spreken, zette koning Willem-Alexander dat voort door zijn ‘lieve moeder’ te bedanken. Komend vanuit de protestantse traditie mis je op zo’n dag de rijke mogelijkheden die een kerkdienst biedt. Dank voor de afgelopen 33 jaar werd nu beperkt tot warme woorden over prinses Beatrix en een bijzonder hartelijk applaus. Als pijler onder het koningschap van koning WillemAlexander klonk de constitutionele monarchie, de vertrouwensband met het Nederlandse volk en dat wat hem aangereikt is binnen zijn familie. ‘Wat de toekomst brengen zal, uw liefde zal mij dragen’, sprak koning Willem-Alexander tot zijn moeder. Je zou het ons koningshuis gunnen dat onze samenleving net iets minder geseculariseerd was, zodat er ruimte zou zijn om over de roep en de dragende kracht van God te spreken. Het neemt niet weg dat het, binnen de kaders van een geseculariseerde context, een prachtige dag was. Een nieuwe koning die uitspreekt dat hij zijn leven in dienst wil stellen van de samenleving; dat hij zich bewust is van de grenzen van zijn verantwoordelijkheid, maar dat hij de ruimte die hij wel heeft overigens voluit wil benutten ten gunste van zijn land en de wereld. Een koning die uitspreekt dat hij zijn land ziet als deel van een groter geheel en dat hij ook de vragen kent waar de schepping als geheel ons voor plaatst. Een koning met een krachtige vrouw aan zijn zijde en drie dochters die hun eigen visie nog aan het ontwikkelen zijn. Laten we maar dankbaar zijn voor deze dag in de geschiedenis van ons land. Een dag waarop vooral verbondenheid in verschei-

denheid gevierd en ervaren werd. Waarop de koning van ons land uitgesproken heeft hoe hij zijn ambt dienend wil verstaan. ds. Karin van den Broeke, preses van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland In dit Commentaar bij de tijd werpen bestuurders en functionarissen van de Protestantse Kerk hun licht op actualiteiten in kerk en samenleving. Generale Synode 26 april 2013: Liedboek vrijgegeven voor beproeving Tijdens de Generale Synode op 26 april 2013 is besloten het nieuwe liedboek vrij te geven voor beproeving. De generale synode kon het nieuwe liedboek niet inhoudelijk toetsen, omdat de exacte inhoud van het nieuwe liedboek op dat moment nog niet bekend was. In 2007 stemde de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland in met de aanpak voor het samenstellen van een nieuw liedboek, als vervanger van het Liedboek voor de Kerken, dat dateert van 1973. Een nieuw liedboek moest uitdrukking zijn van de identiteit van de Protestantse Kerk en daarbij rekening houden met de diverse taalvelden en muziekcultuur binnen de kerk. Veel deelnemers uit de kerken hebben meegewerkt aan het ontstaan van het liedboek. De nieuwe bundel zal een feest van herkennen en een feest van ontdekken zijn. Het sluit aan de ene kant aan bij het bekende (de Psalmen, liederen overgenomen uit het Liedboek voor de kerken en andere veelgebruikte bundels) en bevat daarnaast een grote schat aan nieuwe of gewijzigde liederen; het heeft een veel groter bereik aan lied- en muziekculturen dan het huidige liedboek en geeft mogelijkheden voor uiteenlopende vormen van begeleiding (piano, orgel, bands). Het nieuwe liedboek is daardoor ook rijker en omvangrijker (ruim duizend liederen, 1400 “items”) dan het Liedboek voor de kerken uit 1973. De synode stemde in met het besluitvoorstel zoals het moderamen dat had voorbereid en gaf het liedboek ter beproeving vrij. De gemeenten zullen te zijner tijd informatie ontvangen met het oog op de beproeving. Kwart minder banen bij kerken Vakbond CNV Kerk en Ideëel overhandigde tijdens de vergadering van de generale synode op 26 april j.l. het rapport ‘Méér zicht op werken in de kerk, arbeidsmarktonderzoek in de Protestantse Kerk in Nederland’. Dit rapport geeft informatie over de kerkelijke medewerkers die, naast het predikantschap, op plaatselijk niveau in de Protestantse Kerk worden uitgeoefend. Het bevat tevens een onderzoek naar de omvang, kenmerken en de ontwikkelingen van de verschillende taken binnen de kerk. Dit arbeidsmarktonderzoek werd samen met de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer uitgevoerd. Er werken 400 pastorale werkers (hbo-theologen) en 4400 overige medewerkers binnen de Protestantse Kerk (bureaumedewerkers, jeugdwerkers, diaconale medewerkers e.d.). Volgens het rapport zal tot 2017 20 tot 25% van alle kerkelijke medewerkers uitstromen. Bovendien zegt de helft van de plaatselijke kerken die meewerkten aan het onderzoek geen nieuwe professionals te zullen aantrekken. Dat werk moet dan worden overgenomen door vrijwilligers. Het rapport vraagt aandacht voor de positie van de werker die deze beroepen uitoefenen. Dit niet alleen vanwege de krimp van de kerkelijke organisatie en de gevolgen die dit voor de beroepsuitoefenaars en voor het werk heeft, maar juist ook vanwege de bijdrage die beroepskrachten kunnen leveren aan de realisering van beleid en aan vitaliteit van kerkelijke gemeenten. De Protestantse Kerk heeft een goede arbeidsvoorwaardenregeling. Het werkgeverschap wordt in de Protestantse Kerk, met uitzondering van de dienstenorganisatie, decentraal uitgeoefend. Dat wil zeggen: door de wisselende ambtsdragers van plaatselijke gemeenten. Dit schept een spanningsveld op het gebied van de continuïteit en de kwaliteit van het werkgeverschap. Dit rapport is bedoeld als pleidooi voor maatregelen, zoals verdere professionalisering van de arbeidsverhoudingen en een plan voor deskundigheidsbevordering en nascholing van de medewerkers. De ervaringen opgedaan met de ‘permanente educatie’ van predikanten en kerkelijk werkers kunnen op dit plan worden toegepast. Naar het inzicht van de opstellers van het CNV-rapport passen de voorgestelde maatregelen bij het beleidsplan 20132016 ‘Met hart en ziel’ van de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk.

11 Integriteit en Respect De generale synode besprak op 26 april j.l. de vervolgnota op de zogenaamde islamnota ‘Integriteit en respect’. De bespreking werd ingeleid door bijdragen van Indonesische gasten, dr. Andreas Yewangoe, voorzitter van de Raad van Kerken in Indonesië, en dr. Abdul Mu’ti, secretaris van Muhammadiyah. Beiden benadrukten het belang van tolerantie en respect in het samenleven van moslims en christenen. “Er is geen sprake van onderdrukking van christenen in Indonesië. Er is sprake van radicalisering van sommige moslims en christenen. Probleem is de afwezigheid van de staat. Echte tolerantie is nog steeds levend in Indonesië,” zei dr. Yewangoe. Dr. Abdul Mu’ti gaf aan dat zowel in de islam als ook in het christendom het zoeken zeer belangrijk is. ‘Christenen en moslims zoeken elkaar op en bouwen in Indonesië met elkaar aan de toekomst.’ Dr. Yewangoe: We zoeken naar een theologie van de hospitality (gastvrijheid) en niet van hostility (vijandschap). De nota legt ook de nadruk op de ontmoeting en daarnaast op het belang van de bezinning op de eigen identiteit. Het is een vervolgnota op de eerder door de generale synode besproken nota ‘Integriteit en respect’, de zgn. islamnota, die in november 2010 is verschenen. Nationale en internationale partners van de Protestantse Kerk waren gevraagd om op de eerste nota te reageren. Deze reacties werden verwerkt in de vervolgnota. De meeste reacties waren positief. Kritische reacties waren eerder aanscherpingen dan voorstellen tot daadwerkelijke veranderingen. Deze aanscherpingen worden helder in de positiebepaling waarmee de vervolgnota eindigt. In verschillende punten wordt uitgewerkt hoe integriteit en respect in de ontmoeting met moslims gestalte kunnen krijgen. De nota benadrukt het belang van ontmoeting en toerusting van de gemeenten voor deze ontmoeting. Op verzoek van Ds. Visser (classis Gorinchem) gaat het moderamen zorgen dat er een gesprekshandleiding bij deze nota komt. Dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode, dat dit een interne bezinning is. “Verwacht er ook niets anders van. Wij zijn hier in de synode niet aan het dialogiseren. Het is slechts een stuk papier. Papier is geduldig, maar niet waardeloos.” De vervolgnota ‘Integriteit en respect’ en de daarin vervatte positiebepaling is bedoeld als kader voor het beleid van de kerk en haar dienstenorganisatie. Plaisier noemde het grote belang van het Caïro overleg waarin Joodse, Islamitische en Christelijke leiders voortdurend in overleg zijn. “Ook missionair zijn, hoeft niet onder het tapijt geschoven te worden. We moeten met elkaar spreken, we willen elkaar misschien overtuigen. Er zijn dan ook overgangen van de ene religie van de ander. We zijn elkaar gegeven. Elke samenleving heeft het risico in zich, terecht te komen in disharmonie en onvrede. Daarom is de inspanning van de kerk belangrijk.” Dit en meer nieuws is te vinden op www.pkn.nl/actueel/nieuws. Of neem een RSS-feed op Nieuws Protestantse Kerk of volg PKNnl op twitter.com/PKNnl Nieuw Hydepark uit de startblokken Nadat de generale synode van november jl. een besluit heeft genomen omtrent de ontwikkeling van nieuwbouwplannen voor Hydepark is er veel werk verzet. Er is een stuurgroep samengesteld, bestaande uit vier bestuurders uit de Dienstenorganisatie en de PSDV (Protestantse Stichting Diaconaal Vakantiewerk). Deze is verantwoordelijk voor de planvorming en het overleg met de Gemeente Utrechtse Heuvelrug en de Provincie Utrecht. Er is intensief overleg geweest met ambtenaren en bestuurders van beide organisaties. Hierbij is niet alleen gekeken naar de bouw van een nieuw Roosevelthuis en seminarium, maar ook naar het landgoed als geheel. Er wordt onderzoek gedaan naar de ecologische, de stedenbouwkundige en de archeologische aspecten van deze plannen. We hopen in juni a.s. een uitvoerigere rapportage aan de kleine synode te doen met voorstellen voor een nieuwe beheersstichting en exploitatiestichting. Voorganger als voorbijganger Rein Brouwer, docent praktische theologie aan de Protestants Theologische Universiteit, deed onderzoek naar het interim-predikantschap en interviewde daartoe alle landelijk aangestelde interim-predikanten en een aantal vertegenwoordigers van kerkelijke gemeenten waar zij werkten. Vertrouwen blijkt een

belangrijk aspect te zijn om veranderingen te kunnen bewerkstelligen, ook in de relatief korte periode dat een interim-predikant meestal in een gemeente in een transitiefase werkt. Inmiddels zijn er twaalf interim-predikanten in landelijke dienst. Bij de boekpresentatie spraken o.a. Haaije Feenstra (algemeen directeur) en Arjan Plaisier (scriba) zich positief uit over het fenomeen van de interim-predikant in deze tijd van flexibilisering van de arbeidsmarkt. Arjan Plaisier eindigde zijn reactie met: ‘Leve de interim-predikant. God zegene deze greep’. Voor informatie en de mogelijkheden voor het aanstellen van een interim-predikant kan men zich wenden tot het Mobiliteitsbureau, ds. H.J. Oortgiesen: [email protected]. Het boek verscheen onder redactie van Jodien van Ark (docent PThU), Rein Brouwer (docent PThU) en Jan Oortgiesen (Hoofd Mobiliteitsbureau voor predikanten en kerkelijk werkers) en is voor € 15,90 te bestellen bij Boekencentrum (www.boekencentrum.nl).

Financiën en adressen Redactie: Wim Assink Gerben Rietman Kopij inleveren via de e-mail naar: [email protected] vóór vrijdagmorgen 12.00 uur. Adreswijziging en opzegging/aanmelding voor dit kerkblad bij de kerkelijke bureaus Gereformeerde Kerk Vaste Vrijwillige Bijdragen voor Kerk, Zending en Evangelisatie (ook giften voor Z.W.O., Werelddiakonaat, wijkkassen, Comm. Meeleven enz.): RABOBANK: rek.nr.: 30.70.49.337 ING BANK: rek.nr.: 867584 Beide rek. t.n.v. Gereformeerde Kerk - Ede. Graag aangeven voor welk doel uw bijdrage of gift is bestemd. E-mail: [email protected] Website: www.gereformeerdekerkede.nl Diakonie: RABOBANK: 30.70.77.233 t.n.v. Diakonie Geref. Kerk Kerkelijk bureau (Gereformeerd): W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Geopend: Ma, Wo en Vr van 10-12 uur Collectebonnen zijn verkrijgbaar in een-heden van 20 stuks à € 0,75 = € 15,- en van 20 stuks à € 0,50 = € 10,Taborgemeente Ledenadministratie: W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 [email protected] Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Bijdrageadministratie: Postbus 131, 6710 BC Ede Voor vrijwillige bijdragen en giften en collectebonnen: SNS Bank 92.50.51.551 ING Bank 1213357 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede. Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25,- en van 20 stuks à € 0,75 = € 15,-. Diaconie: Giften diaconie en zending: Bankrekening nr. 53.99.14.045 tnv Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede.