KERKBLAD. Het gebed: tijd en ruimte voor God. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 30 juni en 7 juli 2013 jaargang 21 nr

30 juni en 7 juli 2013 jaargang 21 nr. 12 Redactie: Wim Assink G. Foulkesweg 259, 6703 DK Wageningen Tel. (0317) 84 34 54

KERKBLAD

Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

Het gebed: tijd en ruimte voor God De zomertijd in de kerk is weer aangebroken. Velen van ons gaan eropuit. Het is de vacante periode. We nemen vakantie. Helaas; voor velen is het dan juist extra druk en onrustig. Want dan moet er van alles worden georganiseerd. De vakantiestress slaat geregeld toe: Zijn we op tijd op Schiphol? Is ons paspoort nog geldig? Vakantie betekent echter juist leeg, vacant worden voor jezelf. Je gedachten laten stromen, tijd gewoon verliezen, zand door je vingers op het strand, die meeuwen zien scheren over de zee. Kunnen we dat nog wel voldoende? Veel mensen spreken mij aan over de moeiten van het gebed. Wanneer ik met ze erover doorpraat, bedoelen ze een bepaalde vorm van bidden. Ze denken dat bidden altijd betekent dat ze tot God spreken. En dikwijls weet je niet wat je moet zeggen of vragen. En welke woorden moet je spreken tot God? En is bidden het opvoeren van al je verlangens? Zoals de meesten van u, ben ik opgegroeid met gebedsmomenten rondom de maaltijden. Dat blijft waardevol als je er de tijd en concentratie voor neemt. Wanneer het ‘snel, snel’ moet: ’Oh ja, we moeten ook nog bidden’t, dan heeft het weinig betekenis, is het niet? Wat moet je zeggen of vragen? Ik denk bij de opening van de dag, vooraf aan het ontbijt, meer aan een vast gebed. Hierin vooral deemoed en dankbaarheid, omdat we een nieuwe dag hebben ontvangen. Een gebed is niet altijd een gesprek, gevuld met woorden. Het gebed is in de eerste plaats een ontmoeting met God. Je laat jezelf zien aan God. Je gaat zitten voor God en laat alles opkomen wat in je opwelt. Je zet je denkwerk, dikwijls gepieker, even stil. Je toont aan God je gevoelens, teleurstellingen, wonden en littekens, angsten, weerzin en twijfel. Je kunt dit doen met woorden. Je zegt tegen God hoe het met je gaat, hoe iemand je heeft verblijd of gekwetst. En vervolgens probeer je stil te worden. Ga luisteren naar de stilte om te horen wat God hiervan zegt. Dikwijls zul je dan niets horen. Maar nu komt het: alleen al het feit dat je luistert naar de stilte, verandert jouw houding ten opzichte van je gedachten en gevoelens. Je staat toe dat God jou kritische vragen stelt. Dat verandert je helemaal. Zoals Maria zit je aan de voeten van Jezus. Je bent thuis. Je zit bij God en voelt een diepe innerlijke rust. Overal, ook op vakantie, kun je, zoals het evangelie zegt, gaan in je binnenkamer. Het is van belang dat je je door God aanvaard weet. Stel je gewoon voor dat Gods licht en liefde in je angsten, zorgen, twijfels en teleurstellingen stromen. Je mag er met je hele leven zijn voor God! Het doel van bidden is dat je, na al je onrust en vragen, in de stilte komt. Je wordt stil en neemt hiervoor de tijd. Je neemt dagelijks tijd en ruimte voor God. Of je nu op vakantie bent of thuis. In deze zeer persoonlijke stilte ga je ervaren dat God naar je A omziet en je liefheeft. ns el Volgens Anselm Grün, monnik m in de abdij van Münstersch- Gr warzach, is er nog een andere ün stilte. Ik citeer uit zijn boek ‘Het kleine boek van het geloven’:

‘Er is nog een andere stilte, de stilte als ruimte van het zwijgen, een ruimte die in je is. In jou is een ruimte waar het helemaal stil is. Tot deze ruimte hebben mensen met hun verwachtingen en eisen, met hun oordelen en veroordelingen, met hun agressieve en kwetsende woorden geen toegang. Tot deze innerlijke plek kunnen ook je eigen zelfverwijten, je zorgen, je angsten en je schuldgevoelens niet doordringen. Het is de ruimte van het zwijgen, waar God zelf in je woont. En daar, op de plek waar God in je woont, ben je vrij van de macht van andere mensen en van de macht van jouw zelfdepreciatie (geringschatting).’ Monniken hebben het over de heilige ruimte in onszelf. Heilig is, wat onttrokken is aan de wereld; daarover heeft de wereld geen macht. Daar in de heilige ruimte in jezelf, ben je gaaf en heel. Het Griekse woord voor ‘heilig’ is ’hagios’. Daar komt ons woord ‘behaaglijk’ vandaan. In de heilige ruimte voel je je behaaglijk. Het is de ruimte waar God woont. Op deze plek kun je thuis zijn. Omdat jij je kunt laten vallen in Gods liefdevolle handen. In deze innerlijke ruimte van het zwijgen ontmoet je God, het onuitsprekelijke geheim. Maken we dagelijks tijd en ruimte voor God? Immers, in ons geloof is de ontmoeting met Hem essentieel. Niet voor niets heeft de joodse filosoof Martin Buber een filosofie van de M Ontmoeting geschreven, ar genaamd: ‘Ich und Du’. In ti afwijking van het Zenboed- n dhisme gaat het hier niet om B ‘leeg worden’. In deze ont- u moeting met God ontvangen be we het geheim van ons mens- r SCHRIFT LEZEN Zondag, 30 juni. Lucas 9:51-62 De lezing uit het Evangelie is op deze zondag verbonden met de lezing uit 1 Koningen 19. In dat gedeelte gaat het over de roeping van Eliza door Elia. Dat gebeurt bij het ploegen. Het is het zware werk van het ploegen op de akker, opdat het zaad in de aarde valt en vrucht zal dragen. Bij Jezus gaat het over het volgen door de discipelen. Er zijn verschillende parallellen te ontdekken. Eerst afscheid willen nemen van het oude leven, en daarna volgen. De radicaliteit van het volgen, respectievelijk opvolgen. Er zijn twee monniken die hun klooster achter zich laten om op zoek te gaan naar de plaats waar hemel en aarde elkaar raken. Ze zwerven een heel leven door de wereld, ze vragen en verdwalen, maar geven niet op. Op een dag staan ze voor een onbekende poort die ze openmaken – en ze zijn weer in hun klooster, waar aarde en hemel elkaar raken. En toch was het nodig dat ze hun leven lang onderweg waren, geroepen om het Koninkrijk thuis te vinden. z.o.z.

2

Bijbelleesrooster zo. 30 ma. 1 di. 2 wo. 3 do. 4 vr. 5 za. 6

Galaten 5:13-26 Lucas 9:18-27 Lucas 9:28-43a Lucas 9:43b-50 Lucas 9:51-62 Lucas 10:1-16 Galaten 6:1-10

Vruchtbaarheid Identiteitsbewijzen Hoog bezoek Groot en klein Mild en doelbewust Zending met een missie Draagtijd

zijn. We mogen staan voor Hem en ontvangen in vrijheid nieuwe mogelijkheden. Zoals eens Mozes, Jesaja, Elia, Jezus en vele anderen. We worden er hierna weer op uit gezonden. Geladen met vrede, liefde en heelheid. Zoals Jezus tijdens zijn leven zich alleen terugtrok in het gebergte. Hier ontmoette hij zijn Vader. Hierna ging hij terug naar de vlakte waar de mensen zijn. Hij kon ze helpen, omdat Hij vervuld was van Gods kracht, vrede en liefde. Klaas Santing Zondag, 7 juli. Lucas 10:1-20 Er zijn 70 of 72 andere leerlingen aangesteld om overal heen te gaan waar vervolgens ook Jezus wilde komen. Het kan ook zijn dat zij Jezus overal moeten ‘brengen’. Er schijnt een traditie te zijn dat er even zoveel volkeren zijn. Wat zij mogen verkondigen, klinkt ons vertrouwd in de oren. Het Koninkrijk van God is dichterbij dan veel mensen denken. Men zal later in de tijd van apostelen en zendelingen hieraan terugdenken, wanneer de boodschap van Jezus inderdaad in grote delen van het Romeinse rijk wordt verspreid. De woorden van het uitgezonden worden klinken indringend en zelfs dreigend jegens hen die niet willen ontvangen. Het stof van je voeten afschudden. Daar tegenover staat het verrassende bij het rapporteren na terugkeer, genezing van mensen en bevrijding van vreemde (vaak boze) machten. De heilzame werking van het Evangelie van het Koninkrijk tegenover de stoffige onverschilligheid. AL

Inleveren kopij Kerkblad nr. 13 14

inleverdatum 5 juli 19 juli

voor de zondagen 14 en 21 juli 28 juli, 4 en 11 augustus

OPA Op zaterdag 6 juli a.s. kunt u weer uw oud papier brengen naar de Open Hof en de Beatrixkerk van 09.00 - 12.00 uur. De vrijwilligers staan weer klaar voor u. Hartelijk Dank.

Vakantiesluiting Het Kerkelijk Bureau is in de maanden juli en augustus op maandag GESLOTEN.

zo. ma. di. wo. do. vr. za.

7 8 9 10 11 12 13

Galaten 6:11-18 Psalm 56 Spreuken 12:1-14 Spreuken 12:15-28 Spreuken 13:1-12 Spreuken 13:13-25 Lucas 10:17-24

Bijbel(gedeelte) in grote letter Wanhopen en toch vertrouwen Omgaan met kritiek Verstandig of dwaas Leeflessen Keuzemogelijkheden Reden tot blijdschap

ALGEMEEN PLAATSELIJK Collectes De Open Hof 30 juni Diaconie (Ouderenwerk) en ZWO 7 juli Wijkwerk en Diaconie (VSK) GKE en Tabor 30 juni Diaconie (Ouderenwerk) en ZWO 7 juli Wijkwerk en Diaconie (Quotum) ZWO-collecte 30 juni 2013: Myanmar, organisatie ‘Precious Stones’ ‘Precious Stones’ is een jonge, christelijke organisatie voor vrouwen - en jeugdwerk in Yangon (Rangoon), de hoofdstad van Myanmar (Birma). In 2006 is de organisatie begonnen met kleinschalige projecten om vrouwen en jongeren te helpen voor zichzelf op te komen en een zelfstandig bestaan op te bouwen. Ook wil ‘Precious Stones’ zich ontplooien tot een sterke lokale organisatie die een bijdrage levert aan de ontwikkeling van het maatschappelijk middenveld in Myanmar. ‘Precious Stones’ werkt voornamelijk met de allerarmste vrouwen die aangeven het welzijn van hun gezin te willen verbeteren. ‘Precious Stones’ helpt hen op het gebied van (geestelijke) gezondheid, onderwijs en inkomen. Om de vrouwen zoveel mogelijk samen te laten werken, worden zelfhulpgroepen gevormd. Deze groepen bestaan uit vijf tot tien vrouwen die samen sparen en gezinsverhalen delen. Een deel van het spaargeld kan worden geleend om een winkeltje op te zetten of schoolgeld of medische kosten te betalen. De vrouwen kunnen leningen krijgen om activiteiten te starten, waarmee ze inkomen kunnen verwerven. Door de hulp van ‘Precious Stones’ zijn de vrouwen in staat om een eigen bedrijfje te starten of betaald werk te verrichten. Ook voor de jeugd werkt ‘Precious Stones’ met groepen. Jongeren krijgen trainingen op het gebied van normen en waarden en sociale vaardigheden. Daarnaast worden de jongeren getraind en begeleid bij het zoeken naar werk.. Het doel van al deze activiteiten is de jongeren te laten groeien in zelfwaardering. Ze doen vaardigheden op om zelfstandig te functioneren, problemen op te lossen, kritisch te denken en gezonde relaties te onderhouden. Namens de ZWO-bestemmingscommissie Bart van der Pol Sing-in in de Beatrixkerk Op zondag 30 juni a.s. organiseren we een sing-in in de Beatrixkerk. Op deze avond gaan we zingen en luisteren naar liederen uit het nieuwe liedboek. Het combo van de Beatrixkerk en de cantorij zullen aan deze avond meewerken, Gert van der Kaa bespeelt het orgel. We willen u deze avond kennis laten maken met de verschillende soorten liederen die er in het nieuwe liedboek staan, maar ook met de teksten, gedichten en gebeden die gebruikt kunnen worden in de kerk en ook thuis.

3

Kerkdiensten Zondag 30 juni 2013

Zondag 7 juli 2013

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. C. Oosterveen

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. G.H. Westra

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. W.J.W. Scheltens Lunteren 19:00 uur Sing-in m.m.v. Combo en Cantorij

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. A. Lunshof

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Mevrouw I. Verberk Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J.J. Reedijk Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. L.P.H. van Laar Harskamp: 10:00 uur

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Mevrouw ds. A.J. van Zanden Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J.J. Reedijk Maaltijd van de Heer Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. J. van der Linden Maaltijd van de Heer Harskamp: 10:00 uur

Ds. A. Lunshof Afscheid kinderen kindernevendienst en organist Bernt van Essen

Hartenberg: 10:00 uur Ds. P. ‘t Hoen 14:30 uur De heer J. van Riessen Zangviering De Gelderhorst: 10:30 uur De heer W. Smit

Ds. K. Santing

Hartenberg: 10:00 uur Mevrouw C. de Peuter 14:30 uur Mevrouw I. Oosterhof Zangviering De Gelderhorst: 10:30 uur De heer J. Jongeneel Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 6 juli 2013 19:30 uur Ds. J.H. Adriaanse

Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 29 juni 2013 19:30 uur Ds. D.C. Floor

U bent van harte uitgenodigd op zondagavond 30 juni, om 19.00 uur in de Beatrixkerk. Neemt u gerust vrienden en bekenden mee om te komen ‘proeven’ van het nieuwe liedboek. Na afloop bent u van harte welkom om een kopje koffie of thee te blijven drinken. Namens de werkgroep Nieuwe Liedboek en de taakgroep eredienst Irene Oosterhoff Inloop - Open Kerk Op donderdag 4 juli is er weer een inloopochtend in ‘Ons Huis’ bij de Taborkerk. Deze morgen komt er een enthousiast team van de wereldwinkel. Het thema voor deze morgen is: ‘Ontwikkelingshulp met de boodschappentas’. Er wordt van alles uitgestald en er kunnen ook dingen worden gekocht. Op donderdag 11 juli staat handenarbeid en spel op het programma. Vanaf 9.30 is de deur open. Wees welkom! Werkgroep Kerk en Buurt Uit de protestantse classis Ede Tijdens de vergadering van de protestantse classis Ede op 30 mei is besloten een goede gewoonte uit het verleden weer nieuw leven in te blazen en verslag te doen van de vergaderingen van onze classis in de plaatselijke/regionale kerkbladen. Hiermee wordt beoogd de leden van de gemeenten in de classis te informeren over onderwerpen die aan de orde zijn in de classicale vergadering.

Even een korte beschrijving van de protestantse classis Ede: elke kerkenraad van de protestantse, hervormde, gereformeerde of lutherse (wijk)gemeenten te Bennekom, Ede, Ederveen, Harskamp, Lunteren, Otterlo, Scherpenzeel, Wageningen en Wekerom vaardigt twee afgevaardigden af naar de vergaderingen van de protestantse classis Ede, in totaal 60 predikanten, ouderlingen, ouderlingen-kerkrentmeester en diakenen. Daarnaast worden predikanten met bijzondere opdracht binnen onze classis uitgenodigd. Ds. W.J.W. Scheltens uit Lunteren is voorzitter, oud. P. Bikker uit Bennekom is scriba. Enkele punten uit de vergadering van 30 mei 2013: • Ds. T. van ’t Veld werd op zijn verzoek – onder grote dank – ontslagen van zijn taak als classicaal archiefconsulent. Hij heeft jarenlang de hervormde gemeenten geadviseerd over het goed archiveren van kerkelijke stukken. De gereformeerde kerken werden bezocht door de heer Aartsen. De ondersteuning van de plaatselijke archivering wordt overgenomen door het Landelijk Dienstencentrum. • Verslag vanuit de generale synode (GS): ouderling A. Bijl is sinds januari de afgevaardigde vanuit onze classis naar de landelijke synode. Tot en met 2012 waren er twee afgevaardigden, maar in het kader van de evaluatie Kerkorde is besloten de synode in omvang te halveren. Ouderling Bijl deed verslag van de op 26 april door de GS behandelde onderwerpen: o.a. de Islamnota ‘Integriteit en Respect’. Een belangrijke vraag hierbij was: ’Wie is de God die wij belijden?’ De nota benadrukt het belang van ontmoeting en toerusting van de gemeenten; er komt hiervoor een gesprekshandleiding. Verder sprak de synode over het vrijgeven van het Nieuwe Liedboek ter beproeving; er lag een tegenvoorstel om het vrijgeven uit te stellen tot na het bekend worden van de inhoud van het Liedboek, maar dit voorstel werd na uitleg van bestuursleden van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied en het moderamen GS ingetrokken. De gemeenten kunnen nu dus kennismaken met het nieuwe liedboek en dit beproeven.

4 • Het laatste punt sluit goed aan bij de terugblik op de door de classis georganiseerde Liedboekavond op 4 februari. Deze avond – met een enthousiaste inleiding van de coördinator van het Liedboekproject, ds. Pieter Endedijk en ondersteund door een cantorij onder leiding van organist mevrouw Meijer -, werd zeer goed bezocht en gewaardeerd. • Bij de vorming van de protestantse classis Ede in 2009 was een beleidsplan en huishoudelijke regeling opgesteld. Mede door kerkordelijke wijzigingen was e.e.a. aan herziening toe. De vergadering stemde in met het geactualiseerde reglement. De missie is onveranderd gebleven: ‘De classicale vergadering is bedoeld als ontmoetingsplaats voor de kerkenraden. Ze stelt zich op de hoogte van wat in synodevergaderingen aan de orde komt en geeft omgekeerd aan de synode door wat er leeft op het grondvlak van de kerk.’ • Om aan de onderlinge ontmoeting gestalte te geven is er in (bijna) elke vergadering een bezinningsonderwerp, waarover de aanwezigen in kleine groepen in gesprek gaan. Op 30 mei spraken we over geloofsopvoeding. • Vooruitblik: op de volgende vergadering (26 september) zal het moderamen van onze synode aanwezig zijn om in gesprek te gaan met de leden van de classis. Gesprekspunten zijn welkom! U kunt deze doorgeven aan scriba Bikker: [email protected] Henny Dolstra-Muggen actuarius protestantse classis Ede Artios Bijbelschool in Ede In september zullen we in Ede opnieuw gaan starten met twee cursussen van Artios Bijbelschool: Artios Zaterdag (dertien zaterdagen) en Artios Avondschool (dertien donderdagavonden). De cursusmomenten worden ingevuld met Bijbelstudies en toerustingen vanuit ontdekkend Bijbellezen. Bij de Bijbelstudie staat uitleg en oefenen centraal, de toerusting geeft ondersteuning op het gebied van verantwoord bijbellezen door achtergrondinformatie te geven en hermeneutische (hermeneutiek is de studie van de interpretatie van geschreven teksten –red.-) aandachtspunten uit te werken. Onder leiding van deskundige theologisch geschoolde docenten worden deelnemers actief bij de cursus betrokken. Bij Artios Zaterdag worden er extra introducties gegeven op Bijbelboeken uit het Oude en Nieuwe Testament en de manier waarop we het leven met de Bijbel in onze tijd en cultuur kunnen vormgeven. De cursusmomenten worden gepland van september 2013 t/m april 2014. Tijdens dit seizoen staat het Bijbelboek Handelingen centraal. Door onze cursussen willen we je inzicht en verdieping geven die je mee kunt nemen bij Bijbelstudie of persoonlijk Bijbellezen. We willen christenen hiermee toerusten in hun persoonlijk geloof en functioneren in kerk en maatschappij. De cursussen in Ede worden gegeven op de CHE, Oude Kerkweg 100 (Artios Avondschool) en in De Wissel, Bettekamp 99 (Artios Zaterdag). Vanwege de onkosten is de prijs voor deelname aan dertien cursusavonden van Artios Avondschool € 189 en de prijs voor dertien zaterdagen bij Artios Zaterdag € 389. Meer informatie of opgeven? Dit kan via www.artiosbijbelschool.nl. Hylke Britstra Manager Artios Bijbelschool Zomerconcert Zaterdag 3 augustus 2013 is er een instrumentaal zomerconcert in de Hervormde Kerk (Dorpsstraat 34) te Lunteren. Dit concert wordt verzorgd door Wilbert Magré op de vleugel, Wim Magré op het orgel en Carina Bossenbroek op de panfluit. Tevens hoopt het muzikale trio deze avond hun nieuwe CD ‘Concerto’ te presenteren die in Bolsward is opgenomen. Het belooft een prachtige avond uit te worden voor het hele gezin! De aanvang is: 20.00 uur. De musici hebben een mooi programma samengesteld met voor ieder wat wils. Zo spelen ze onder andere vrolijke polka’s en dansen, maar ook ontbreken gevoelige melodieën in het programma niet. Vader en zoon Magré verzorgen samen ook nog enkele nummers vierhandig samen op de piano, wat altijd erg wordt gewaardeerd door het publiek. Ook zal de pianist een eigen improvisatie geven op de vleugel van bekende melodieën. Toegangskaarten zijn op de concertavond aan de kerk te verkrij-

gen; voor volwassenen bedraagt de entree € 10 en voor kinderen t/m 15 jaar € 5. Ook zijn kaarten te reserveren met korting via 0525 - 685413 of www.wimmagre.nl. Volwassenen betalen dan € 7,50 en kinderen t/m 15 jaar € 2,50. Met vriendelijke groet Wilbert Magré

PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE (I.O.) TABOR / NOORD

TABORBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61 Scriba: J.G. Hoogteijling, Postbus 131, 6710 BC Ede Autodienst: R. van den Berg, Wulplaan 7, 6713 BT Ede, tel. 61 78 30 Kopij Kerkbrief do. 18.00 uur naar tel. 50 49 66 e-mail: [email protected] Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Mevr. Ria Buitenhuis, van Borsselelaan 43, 6711 JT Ede, tel. 61 06 79 Kerkennacht 2013 Het begon in 2011 als een suggestie (het bekende opgeworpen balletje) in een gesprek tussen de moderamina van de Nieuwe Kerk en de Taborkerk. Eind 2012 werd het een plan en vanaf het voorjaar is er hard gewerkt om dat te verwezenlijken: een Kerkennacht in - en rond het Beatrixpark. Het fenomeen ‘Kerkennacht’ is overgewaaid uit Duitsland en is een aantal jaren later nu dus in Ede aangeland. In de afgelopen maanden is door een kleine, maar zeer ijverige commissie gewerkt aan de voorbereidingen: mensen uit de Nieuwe Kerk, de Beatrixkerk, de Lutherse Kerk en de Taborkerk. Zij waren het die de organisatie op poten zetten, mensen in hun wijkgemeente enthousiasmeerden, flyers maakten, contacten met de media zochten en uiteindelijk honderden ballonnen opbliezen, die langs de straten werden opgehangen en zo de deelnemende kerken zichtbaar met elkaar verbonden. Doel van de Kerkennacht is vanaf het prille begin geweest: de kerkdeuren openen – en dan niet alleen een paar minuten op de zondagochtend gelovigen binnen te laten, maar op een ander moment en liefst voor heel andere mensen; buurtgenoten en voorbijgangers. Dat is in de deelnemende kerken gelukt. In de Taborkerk zijn we na de honderdste bezoeker/ster gestopt met tellen! Er was van alles te doen en te beleven: er werd o.a. muziek gemaakt, er was kunst te bekijken, diaconale projecten werden

5 gepresenteerd (en werden levendig besproken), oude en nieuwe bijbels werden tentoongesteld, de gebouwen konden worden bekeken. Bovenal was er volop gelegenheid in gesprek te raken en die gelegenheid is volop benut. Mensen uit de buurt, mensen uit de andere kerkennachtpartners, en –heel bijzonder- mensen die vaak lang geleden in de Tabor kwamen, maar het contact waren kwijtgeraakt of hadden verbroken. Die kennismaking – nieuw of hernieuwd - leidde tot ‘goede’ gesprekken. Persoonlijke verhalen waren er bij de vleet. Over de kerk (en de ontkerkelijking), over G’d (en zijn verdwijnen respectievelijk herintrede), over ervaringen met de kerk, over – nu ja, noem maar op. Al met al: een vruchtbare avond voor velen. En een succes voor de organisatoren. Hartelijk dank, vooral aan de voorbereidingsgroep. Maar ook aan al die anderen, die hebben gemusiceerd, gebakken en geschonken, gastheer/vrouw waren en met hun inzet mede hebben bijgedragen aan het welslagen van de Kerkennacht!

De kerk van Kvernes is een omgekeerd Noormannenschip. De Viking heeft geleerd hoe zwak een zwaard is en hoe ijzersterk een vredeslied klinkt in een houten kerk.

Net Net tterug erug van van vakantie vakantie zag iik k boekje lliggen: iggen: bi jbelse een boekje bijbelse verhalen al s spi egel van de verhalen als spiegel zi el. Ja, dat is is een aspect w ziel. waar aar we mee mee bezig bezig kkunnen unnen zzijn. ijn. Omdat meeOmdat jje e alles alles wat jje e m eemaakt een moet geven, maakt e en plek plek mo et g even, kwamen bijj m mijij heri herinneringen kwamen bi nneringen op aan het gew geweldige eldige lland and wa waar ar ik ik was. was. Waar Wa aar het water water om jje e heen veel w weerspieeerspiegelt… gel t…

Met goede groet Gerben Westra Vanuit de wijkkerkenraad Tabor-Centrum In de junivergadering besteedde de wijkkerkenraad van TaborCentrum uitgebreid aandacht aan de vele documenten, die vanuit de gezamenlijke Algemene Kerkenraden waren toegestuurd. De wijkkerkenraad is positief over de manier waarop de weg naar de vorming van de Protestantse Gemeente te Ede met duidelijke stappen wordt afgelegd. Nadat op 25 mei het embargo op de inhoud van het nieuwe Liedboek was opgeheven, verdiepten de Taborpredikant en de Tabororganist zich al grondig in de bruikbaarheid voor de erediensten. De voorlopige conclusie is dat Tabor-Centrum veel bestaande en nieuwe liederen blijft/gaat gebruiken. In augustus spreekt de kerkenraad hier verder over en dan wordt ook de gemeente geïnformeerd. Op zondag 6 oktober zal in een cantate-achtige eredienst aandacht geschonken worden aan het 65-jarig bestaan van de Taborgemeente in Ede. J.G. Hoogteijling scriba NOORDERBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.noorderkerk.pkngemeente.nl Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572 Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected]

doorgeven aan de scriba, de 618205.

H kerkje is eigenlijk een Zo’n scheepsromp op zijn kop. Ongeveer zo: toen de Noormannen zich tot het christendom bekeerden, staakten ze hun rooftochten, keerden hun Vikingschepen om en gingen er kerkdiensten onder houden. Als ik zoiets hoor, denk ik: ‘Is dat ook niet het ongelooflijk boeiende van wat gemeentezijn kan zijn?’ Wie leert om veel dingen vanuit een omgekeerd hemels perspectief te bekijken, krijgt weer een hele nieuwe invulling van haar of zijn bestaan. Een hele kunst, maar het brengt ook de mooiste en meest onverwachte nieuwe kansen. Alléén is dat moeilijk. Daarom zeggen de Noren vast ook: ‘Als de engelen reizen, schijnt de zon…’ Eenieder veel zon gewenst in deze tijden. Het meldpunt is nog gesloten t/m 27 juni. Uw berichten kunt u heer Tijmen Apeldoorn, telefoon Met vriendelijke groet Caroline Oosterveen

De kerkenraadsvergadering van de Noorderwijk Op 11 juni kwam de kerkenraad van de Noorderwijk bijeen. De gesprekken van mevrouw Van Ark met diverse gemeenteleden van beide wijken, in het kader van de bemiddeling tussen Tabor centrum en de Noorderwijk, zijn in volle gang. Rond half augustus zullen haar bevindingen worden besproken met de kerkenraden. Het verslag van de bijeenkomst van de gezamenlijke AK 's van Tabor en gereformeerd Ede over de voorgenomen fusie werd besproken. Een werkgroep, waarin alle wijken zijn vertegenwoordigd, buigt zich onder meer over de predikantsformatie. Het uitstapje voor kerk en buurt op 23 mei is heel goed verlopen. Tijmen Apeldoorn

H HARSKAMP GEREFORMEERD

Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: vacant Uit de wijk Het lag er zomaar in Noorwegen, daar in die staafkerk in Kvernes. Een Nederlands boekje met prachtige kwatrijnen. Geschreven door Hans Werkman, een Nederlandse dichter, schrijver en literair criticus van protestantse signatuur. Nou ja, zomaar…De dichter heeft, net als ik onlangs, de reis per Hurtigrutenboot langs de hele Noorse kust gemaakt. En dat roept verwondering, ontzag en zoveel meer op. Het is een voorrecht als je de kans krijgt vanuit een nieuwe blik naar alles te leren kijken. Het staat soms in schril contrast met wat we vaak meemaken in de zorgen die zomaar op je levensreis opdoemen. Er zijn veel mooie dingen, ook nu. Mensen die zich aan elkaar toevertrouwen, samen muziek maken, verwachting van nieuw leven. Maar ziekte, zorgen om verlies van baan, of als dat al is gebeurd, hoe er te kunnen zijn voor je gezin. Het komt allemaal op ons pad. Werkman dichtte:

Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Predikant Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, tel. 65 66 63 Scriba: H. Schreuder, De Molenpol 4, 6741 ZN Lunteren, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected] Verjaardagen 04-07 Mevrouw A. Los - de Beer 11-07 Mevrouw R. Blaak - Lenten 12-07 De heer J. Jacobsen

6 Wijk De heer J. Rap is vorige week weer opgenomen in het ziekenhuis. Wij wensen hem en zijn gezin veel sterkte en bemoediging toe. Huwelijk Op vrijdag 5 juli 2013 om 12.00 uur hopen Frank Lijbers en Marida Jochemsen, D.V., elkaar het jawoord te geven in het oude raadhuis te Barneveld. Om 15.30 uur willen zij Gods onmisbare zegen over hun huwelijk vragen in de Gereformeerde Kerk te Harskamp. Ds. A. Lunshof zal in deze dienst voorgaan. Zij gaan wonen aan de Dijkerweg 20, 3774 TH Kootwijkerbroek. Wij wensen hen en hun familie een stralende dag toe. Afscheidsdienst 30 juni Op zondag 30 juni is er een afscheidsdienst in de kerk. Na 30 jaar nemen wij afscheid van Bernt van Essen, onze trouwe organist. In deze speciale dienst wordt hierbij stilgestaan. Ds. Lunshof heeft de leiding in deze dienst en er is een liturgie. De liturgiecommissie Afscheid kinderen kindernevendienst Op 30 juni wordt het wel een hele bijzondere dienst in onze kerk. We zullen dan afscheid nemen van Bernt. Ook is er een afscheid in deze dienst van de kinderen die de kindernevendienst gaan verlaten. Voor hen breekt er een nieuwe tijd aan. Ze zullen naar de hogere school gaan en blijven nu op zondag de hele dienst in de kerk: een moment dat wij niet onopgemerkt voorbij willen laten gaan. Er zijn 3 kinderen die afscheid gaan nemen. Het zijn Tamara van Luttikhuizen, Fedrik Ploeg en Hendrik van den Brandhof. Wij willen jullie als gemeente in deze dienst iets meegeven dat je op je verdere levenspad elke dag nodig hebt. In woord en daad: Laat Uw Geest neerdalen op Uw kinderen Vader Zoals de duif eens neerkwam op Uw Zoon. In woord en daad, voor de wereld zichtbaar zijn wie U toebehoren, doordat U in hen woont. Hallo Jongens en Meisjes 30 juni – Onderweg Hebben jullie een thuis? Een huis of een caravan, een plekje waar je kunt wonen? Daar heb je vast een mooi kamertje, met een kledingkast en wat speelgoed. Thuis is een plekje waar je je fijn voelt. Waar mensen jou kennen. Wie over het leven van Jezus leest, ontdekt steeds weer hoe vaak Hij onderweg is. Hij is zelden thuis. Maar waar is eigenlijk Zijn thuis? Zijn thuis ligt bij God… De discipelen die met Hem meegaan hebben wel een thuis, maar moeten het ergens ook fijn gevonden hebben om met Hem mee te reizen. Geen dag was hetzelfde. Ze maakten de mooiste dingen mee, waaronder de wonderen die Jezus deed. Soms is het ook moeilijk en pijnlijk. Je laat veel achter. Ze hebben Jezus niet altijd begrepen en toch kozen ze ervoor om Hem te volgen. Hem volgen betekent onderweg zijn. Ben jij ook onderweg? Onderweg in het geloof? Onderweg naar Jezus? 7 juli – ‘Ga op weg!’ Wat neem jij mee als je op reis of op vakantie gaat? Misschien neem je wel heel veel tassen of koffers mee. Je wilt het liefst alles meenemen. Maar als je nu zo min mogelijk mag meenemen, wat gaat er dan in dat ene tasje of rugzak? Waar kun je echt niet buiten? In het verhaal van deze zondag stuurt Jezus 72 mensen op reis. Het zijn allemaal volgelingen van Hem. Maar allemaal zijn ze verschillend. Ze mogen helemaal niets meenemen. Geen tas, geen geld, helemaal niets. Het enige dat meegaat, zijn de woorden van Jezus. Die mogen ze onderweg uitdelen en vertellen. Het is soms afzien. Er is tegenslag.

Maar er gebeuren onderweg ook prachtige dingen. Allen komen weer terug. Er zijn geen afvallers, alleen maar winnaars. Ze hebben gedurfd om het alleen met Gods woorden te wagen! Jezus leerde hen en ons hiermee dat we mogen vertrouwen op God. Hij zorgt voor jou onderweg! Groetjes Leona Verweij Rooster oppas- en kindernevendienst Oppas 30-06 Lieke Visser en Eva Goddijn 07-07 Marike en Nikki Zoonen 14-07 Lisa Ortse en Dana Visser Kindernevendienst gr. 1 t/m 3 30-06 Anne-Miek Brunekreef 07-07 Gonnie van Holland 14-07 Rian Seffinga Kindernevendienst gr. 4 t/m 8 30-06 Ellen Kraak 07-07 Nicoline Ploeg 14-07 Jellie Wilgenburg WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag live via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikanten Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, Tel. 65 66 63 e-mail: [email protected] Ds. K. Santing, Durendaal 46, 6715 JR Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] inloopuur pastoraat: elke donderdag van 16.00-17.00 uur in de Beatrixkerk Scriba: Mevr. J. Pastink, James Wattstraat 11, 6717 CL Ede, tel. 63 90 49 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Santing) Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Lunshof) Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected] Wijkkas Rekeningnummer 12.69.88.633 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede Coördinator autodienst (wijk ds. Santing): Tel. 61 88 90

7 Coördinator autodienst (wijk ds. Lunshof): D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48 Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected] Zondag 30 juni: 2de zondag van de zomer We zijn begonnen aan de zondagen van de zomer. Het groene antependium maakt onze rijkdom en opdracht duidelijk. Het is de kleur van de hoop; de vrede, de groene zomer. Een gemeente van groei, bloei en vruchten. We zien de levensboom; ze verwijst naar de Schepping. Ze verwijst ook naar de levensboom in het paradijs. Lees Openbaring 22:2. De gekruisigde Jezus brengt nieuw leven voort: Hij is de Levende! Wij volgen Hem na! ‘Met de boom des levens wegend op zijn rug, droeg de Here Jezus Gode goede vrucht.’ (Gez. 184); ‘Wat zijn de goede vruchten die groeien aan de Geest?’ ‘Liefde, vreugde, vrede!’ (Gez. 252) Zingerderwijs de verzen uit het kleurenlied van het kerkelijk jaar: Het groen doet ons bezingen de hoop die in ons leeft, dat God aan alle dingen een nieuwe toekomst geeft. Het visioen van het Rijk: ‘Eens komt de grote zomer waarin zich het hart verblijdt.’ (Gez. 288) Want eens zal het gebeuren, dan zal het zomer zijn met ongedachte kleuren in eeuwig zonneschijn. De kinderen gaan verder met het thema: ‘Veelkleurig portret’. ‘Op wie lijkt Jezus?’, is steeds de vraag. De evangelist Lucas laat meerdere beelden van Jezus zien. Maar het ene beeld is niet belangrijker dan het andere. Samen maken ze de Messiasgestalte compleet. Welk beeld zien we in hoofdstuk 9:51-62? Jezus roept mensen op Hem te volgen. We begroeten als voorganger ds. W.J.W. Scheltens, Lunteren; ook een hartelijk welkom aan Nico van Reenen, die het orgel bespeelt. Om 19.00 uur is er een zangdienst ‘Sing In’, in verband met de recente verschijning van het nieuwe liedboek, georganiseerd door de Taakgroep Eredienst. We zingen samen een aantal liederen uit dit nieuwe liedboek. We worden erbij ondersteund door organist Gert van de Kaa; het Combo van de Beatrixkerk; de Cantorij o.l.v. Jan-Willem van Ree. Van harte aanbevolen om hierbij aanwezig te zijn! Zondag 7 juli: 3de zondag van de zomer We begroeten in de eredienst na een periode van vakantie ds. A. Lunshof. We hopen dat hij geïnspireerd en uitgerust ook deze eredienst mag leiden. Het orgel wordt bespeeld door Mieke van Dommelen. De kinderen in de nevendienst hebben als thema: ‘Het begin van de toekomst’; hun tekstlezing is uit Lucas 10:120. Na afloop kunnen we elkaar ontmoeten onder het genot van koffie en thee. Gedachtenis Johanna Schoonderbeek – van Eldik * Opheusden, 11 aug. 1915 † Ede , 6 juni 2013 Op donderdagavond 6 juni overleed in haar slaap op kamer 131 in ‘De Honscamp’ te Lunteren Johanna Schoonderbeek - van Eldik. Ze bereikte de zeer hoge leeftijd van ruim 97 jaren. Achter blijven haar zoon Albert-Jan en zijn vrouw Lesley, die in Engeland wonen. Ze was sedert 19 augustus 1980 weduwe van Aart Schoonderbeek. Ik heb mevrouw Schoonderbeek - van Eldik, vanaf 2001 op Magnolialaan 30 wonend, leren kennen als een hartelijke, zeer meelevende zuster van de Beatrixkerk. Zolang ze kan, breit ze sokken voor Eritrea; zelfs nog in het zorgcentrum ‘de Honscamp’ te Lunteren brengen de dames Van de Pol/ Wijnen haar de wol. Een diepgelovige vrouw met steeds deze uitspraak: ‘De lieve Heer zorgt voor mij.’ Ze heeft dan ook geen angst voor de dood. Ze ziet tot op de minuut overal Gods hand in. In 2005 krijgt ze last van lawaai in haar hoofd. ‘God, mag ik tot 7.00 uur slapen?’ ‘Dominee, mijn gebed is verhoord, ik sliep tot half zeven.‘

In februari 2012 belandt ze in het ziekenhuis ‘Gelderse Vallei’ vanwege een beroerte. Ze komt weer terug op ‘De Honscamp’. Hierna wordt ze steeds wat minder. Wanneer ik haar bezoek, ligt ze dikwijls op bed. Ze zegt, dat ze klaar is om de feestzaal binnen te gaan. Op donderdagavond 6 juni wordt haar wens vervuld; ze overlijdt vredig in haar slaap. Op uitdrukkelijk verzoek van Jo zelf vond de begrafenis op vrijdagmiddag 14 juni in besloten kring in alle eenvoud plaats op de Gemeentelijke begraafplaats te Ede. ‘Vergaan zal het lichaam tot aarde, maar zij ontvangt een geestelijk lichaam bij God; in Zijn levensboek staat geschreven haar naam: Johanna; de Here is genadig’. Mogen haar zoon Albert-Jan en zijn vrouw Lesley verder leven met dierbare herinneringen aan hun lieve moeder en schoonmoeder. Ik zong met haar de laatste bekende liederen. Zoals het oude gezang 28, dat ze nog een beetje meezong. Dit lied werd ook gezongen tijdens de kerkdienst op 9 juni, toen wij als gemeente deze zo gelovige, betrokken zuster herdachten. ‘k Wil U o God mijn dank betalen, U prijzen in mijn avondlied; Het zonlicht moge nederdalen, maar Gij mijn Licht begeeft mij niet. ds. Santing Gedachtenis Roelf van Bergen * Grijpskerk, 7 juni 1927 † Ede, 12 juni 2013 Op woensdag 12 juni overleed op kamer 20 van ‘Het Maanderzand’ de heer R. van Bergen in de leeftijd van 86 jaar. Zeker de laatste jaren tobde Roelf met zijn gezondheid; heen en weer naar het ziekenhuis ‘Gelderse Vallei’. Vanaf juli 2012 mag hij thuisblijven bij zijn Elly op kamer 20; leven bij de dag. Zijn actieradius wordt kleiner; de benauwdheid neemt toe. Zo waren zijn laatste dagen op aarde zwaar voor hem en zijn kinderen. Gelukkig mocht hij op 12 juni bevrijd en in vrede heengaan. Roelf van Bergen was een eenvoudig gelovige die bleef bidden tot en vertrouwen op de Here die nabij is en altijd zal blijven! Roelf was een sterke man en een harde werker. Hij was een lieve, altijd zorgzame man vader en opa. Ik heb hem en zijn vrouw meegemaakt in de jaren dat het afzien betekende. En steeds opnieuw kreeg Roelf een toegift. Ze waren vergroeid met psalm 121. Op maandag 17 juni werd in de Beatrixkerk de afscheidsdienst gehouden. We stonden stil bij het 8ste vers van die psalm 121, hun huwelijkstekst. Hiernaast legden we de woorden van de evangelist Johannes. We herkenden de boog van geborgenheid, die zich spant over de dood heen. Zo mogen we erop vertrouwen, dat deze broeder is aangekomen in zijn hemelwoning. We vertrouwden zijn lichaam toe aan de goede moedergrond te Ede. Moge de Here zijn vrouw Elly, de kinderen, klein- en achterkleinkinderen dankbaar stemmen én bemoedigen! ds. Santing Naar elkaar omzien We feliciteren een aantal jongeren dat is geslaagd voor hun examen. En we wensen hen die het dit jaar niet is geluk, sterkte toe. Mevrouw M. Brouwer, W. Brandtlaan 202, bevindt zich op dit moment van schrijven nog in het ziekenhuis ‘Gelderse Vallei’. Ze is ernstig ziek. Ze lijdt veel pijn vanwege de kanker. Dat is moeilijk voor haar en ook voor haar zus, mevrouw C. Brons - Brouwer, Juliana van Stolberglaan 10. Het is de enige zus die ze nog heeft. Ook betrekken we hierbij hun schoonzus mevrouw A. Brouwer - Langelaar, Albertine Agneslaan 9. Laten we meeleven met mevrouw Ria Brouwer en haar geliefden. De heer H. Rozemuller, Valklaan 10, werd op 20 juni geopereerd in het ziekenhuis ‘Gelderse Vallei’ vanwege darmkanker. We hopen op gunstige gevolgen ook voor de langere termijn. Wat een zorgen ineens voor Herman en Janny en hun kinderen en kleinkinderen. Mevrouw A.J. Oosterink - Smits, Nieuwe Klinkenberg 1, is alweer een tijdje thuis uit het ziekenhuis ‘Gelderse Vallei’. Deze ruim 91jarige berust erin, dat ze niet meer kan worden geholpen. Ze probeert elke dag met een zekere mildheid te ondergaan. ‘Blijf positief’, staat boven een kaart op haar tafeltje. We wensen haar en ook haar kinderen en kleinkinderen sterkte toe in deze periode. Clarie van Steenis, Luttikenerf 68, moet het verlies van haar

8 broer Adriaan verwerken. Op 6 juni jl. overleed hij in Zutphen op de leeftijd van 62 jaar. Moge de Here Clarie en allen in de familiekring bijstaan.

KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

Met een groet van geestkracht en vrede aan u allen ds. Santing Wie brengt vandaag de Bloemengroet? Iedere zondag ontvangt een lid van onze wijkgemeente de bloemengroet vanuit de Beatrixkerk. Na afloop van de dienst brengt vanuit de pastorale wijk Santing een aantal leden trouw deze bloemen bij toerbeurt naar het betreffende gemeentelid. In de pastorale wijk van ds. Lunshof gebeurde dit tot voor kort door de leden van de Sectieteams. Om voor beide pastorale wijken een zelfde systeem te kunnen hanteren, heeft de kerkenraad besloten om de gemeenteleden zelf meer te betrekken bij het bezorgen van de zondagse bloemengroet. Omzien naar elkaar past binnen het model van de buurtkringen. Vanaf de maand juli zal de voorganger na het afkondigen van het doel van de bloemengroet tevens aan de gemeente de vraag stellen: ‘Wie wil deze bloemengroet namens de gemeente overbrengen naar ………?’. Ieder gemeentelid mag dan zijn/haar hand opsteken en aangeven dat te willen doen. U kent de persoon, u woont er toch in de buurt of u kent hem of haar juist niet en wilde altijd nog eens langsgaan. De voorganger zal dan vervolgens aangeven, wie deze zondag de bloemen weg zal brengen. Na afloop van de dienst kunt u dan in overleg met de 2de ouderling de bloemen ophalen om ze vervolgens bij het betreffende gemeentelid te bezorgen. Gaat u ook meedoen met de Bloemengroet? Ze kijken naar u uit. Namens de Diaconie Marien Bakker DE OPEN HOF

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: M. van den Bos - Greidanus, tel. 63 14 79 Ds. J. van der Linden, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Secretariaat Cora: Jan-Willem Donkers, Noël Bakerstate 27, 6716 NK Ede, [email protected] Grote woorden Lijkt het erop dat de grote woorden zoals vergeving, genade, zonde, waarheid, eeuwigheid, woorden zijn die in de kerk nog wel betekenis hebben, maar daarbuiten voor velen geheimtaal zijn geworden? Ook kerkgangers onttrekken inmiddels zingeving aan buitenkerkelijke bronnen zoals films, manifestaties zoals ‘The Passion’, stille tochten, huisaltaren, of popmuziek zoals bijvoorbeeld Lady Gaga’s hit: ‘I’m in love with Judas’ (luister Youtube). Ieders eigen ervaren is de insteek. Daarom beperkt zich ook het zingen niet tot één liedboek maar is de liturgie ’blending’, dat wil zeggen uit verschillende liedbronnen om ons tipjes van waarheid te onthullen. ’Jezus is het antwoord’ is een gezegde dat je in de oecumene niet snel hoort. Maar wat zijn dan voor U kernwoorden…? Voor mij cirkelt het om: genezing, vrijheid, respect, lichtheid, zorg, verbinding, maar toch ook om een woord als genade, omdat ik wil proberen om iemand nergens definitief op af te rekenen. Hans Reedijk

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl Predikant: Ds. J. van der Linden, Proosdijweg 33, 6714 AK Ede, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715 JJ Ede, tel. 848032 Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected]

KERKELIJKE STAND GEREFORMEERD Overleden: 6 juni: mevr. J. Schoonderbeek-v. Eldik, Dorpsstraat 25, Lunteren, 97 jaar 9 juni: dhr. H. Mooij, Bijsterveld 4, 92 jaar

In herinnering Henk Mooij 70 Jaar hebben mevrouw en mijnheer Mooij samen geschiedenis gemaakt en heel wat meegemaakt. De crisis in de dertiger jaren, een wereldoorlog, de wederopbouw, zijn pensionering. Altijd was haar Henk een gezelligheidsmens, een prater, geïnteresseerd in techniek, in politiek. Na zijn arbeidzame leven bij de NS overwinterden zij regelmatig in Denia, Spanje, waar zij de Nederlandse kerkelijke gemeente bezochten. Als schriftlezing bij zijn uitvaart kozen we het Bijbelverhaal, waarin Jezus van water wijn maakt. Dit Bijbelverhaal wil ons niet aan de alcohol, maar aan het goede leven helpen. Water in wijn veranderen, wil zeggen: zolang wij er zijn, het leven vieren, door brood en wijn voor elkaar te zijn. De laatste maanden van Henks leven zijn de onderlinge banden met zijn geliefden verdiept. Mevrouw Mooij was bij hem tot en met zijn allerlaatste ademtocht. Nu verder, maar zonder Henk. Terugkijken op wat is geweest. En koesteren wat goed was. Hans Reedijk

12 juni: dhr. R. van Bergen, L. Henriettelaan 17-20, 86 jaar Verhuisd: v. Centrum n. Veldhuizen: mw. C.W. Berens, v. St. Hubertus 65 n. Stoutenburg 3 In Veldhuizen: dhr. G.A. Molhoek, v. Durendaal 7 n. Regentesseplein 8 Mw. B. Aversteeg, v. Nettelhorst 58 n. Maanderweg 3 v. Noord n. Veldhuizen: dhr. A. Werkman, v. Ermelo n. Hulsbeek 38 Ingeschreven in Emmaus: mevr. C. Strijker, dr. J.C. Hartogslaan 20-3, Arnhem Ingekomen: v. Ederveen: mw. M.E. Volmer, Nettelhorst 87

9

ALGEMEEN Commentaar bij de tijd: Ibn Ghaldoun Dagenlang beheerste het het nieuws: de gestolen eindexamens op de Islamitische school Ibn Ghaldoun in Rotterdam. Aanvankelijk leek het om één examen Frans te gaan, al snel bleken het er 15 uiteindelijk zelfs 24. Talloze scholieren in Nederland verkeerden in onzekerheid over de vraag of zij hun eindexamens wellicht opnieuw zouden moeten doen. Feestelijkheden rond de bekendmaking van de uitslag moesten hals over kop verplaatst worden. Politie en onderwijsinspectie werkten hard om op grond van gedegen onderzoek zo snel mogelijk tot een zorgvuldig besluit te komen. Uiteindelijk konden er toch heel veel vlaggen uit. Behalve van de eindexamenkandidaten van Ibn Ghaldoun zijn alle eindexamens geldig. Ook voor leerlingen van andere scholen die examens hebben ingezien is een heldere lijn gekozen. De identiteit van de school en de voorgeschiedenis van deze school zijn veelvuldig onderwerp van gesprek. Hier en daar met de suggestie dat er een rechte lijn te trekken is tussen identiteit en voorval. Voordat je het weet zijn alle vooroordelen weer gevoed: ‘op rooms-katholieke en op protestants-christelijke scholen is het onderwijsklimaat prettig; op reformatorische scholen zijn de leerprestaties goed; op een islamitische school zal wel gestolen worden’. Meer benieuwd dan naar alle meningen op afstand ben ik naar wat er omgaat in diegenen die ervoor gezorgd hebben dat heel Nederland enkele dagen in de ban is geweest van de examenfraude. Hoe raken hen de plotselinge problemen van een schoolgenoot die tevoren keihard gewerkt heeft en er uiteindelijk zó zeker van was dat hij geslaagd was, dat hij het wel aandurfde om reeds voor de uitslag naar Afghanistan te reizen? Hoe raakt het hen dat talloze leerlingen onder verwarrende omstandigheden hun eindexamen Frans hebben moeten doen? Hoe raakt het hen dat zij op scholen en voor leerlingen in heel Nederland het emotionele moment waarop een schoolloopbaan afgerond wordt met zoveel paniek hebben omgeven? In de kerkzaal van de nieuwe Pauluskerk staat een fraaie (bijbel)tekst: ‘Alles wat u wilt dat de mensen u doen, doet u hun dat ook.’ Een school, en zeker een school met een grondslag, biedt een uitstekende omgeving om met jongeren in gesprek te zijn over hoe zij in het leven willen staan. Ik hoop dat dát gesprek onze kranten ook nog eens bereikt. En dat dat dan een hoopvol teken zal blijken te zijn. Ds. Karin van den Broeke, preses van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland

Adviseurs maken mensen weerbaarder tegen rampen Zeven Nederlandse adviseurs verblijven een half jaar in Bangladesh, de Democratische Republiek Congo, Ethiopië, Indonesië, Liberia en Uganda om het risico op rampen in die landen te verkleinen. Deze Nederlandse vrijwilligers zijn uitgezonden door Kerk in Actie en ICCO binnen een programma dat mede gefinancierd wordt door de Europese Unie. Wageningen Universiteit en Kopenhagen Universiteit werken mee aan de uitvoering door ondersteuning te geven aan de vrijwilligers. Er zijn ook Tsjechische en Finse vrijwilligers die dit werk namens de Tsjechische Diakonia (ECCB) en Finn Church Aid doen. De inzet van al deze vrijwilligers is erop gericht de mensen weerbaarder te maken tegen rampen, zodat die in de toekomst minder desastreuze gevolgen zullen hebben. Weerbaarheid heeft vele kanten, variërend van waarschuwingssystemen en evacuatieroutes, tot betere planning en ruimtelijke ordening en beter contact tussen groepen in of tussen dorpen.

Lees meer over de ervaringen van de Nederlandse vrijwilligers op hun gezamenlijke weblog. Kerkelijke gemeenten kunnen betrokken raken bij dit project door een van de vrijwilligers na terugkomst uit te nodigen. In augustus of september van dit jaar komen ze graag in uw kerkelijke gemeente vertellen over hun uitzending. Wie belangstelling heeft voor een bezoek door een van deze vrijwilligers, kan nu al een e-mail sturen naar [email protected] Slavernij - Deel van het schuldig verleden Op 12 juni j.l. presenteerde de Raad van Kerken de ‘Verklaring over het slavernijverleden’. De tekst van de verklaring geeft een verantwoording vanuit de kerken aan de nazaten van de mensen die ooit als slaven werden verhandeld en als slaven moesten werken. Het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland reageerde hierop als volgt: ‘Als één van de lidkerken van de Raad onderschrijven we als Protestantse Kerk deze verantwoording van harte en vestigen wij er graag de aandacht op. In de verantwoording wordt gesteld dat we, als het om het slavernijverleden gaat, ons als kerken ‘deel weten van dit schuldig verleden’. Er is alle reden om dit ook als Protestantse Kerk te belijden. De slavernij is een deel van onze collectieve nationale geschiedenis, en als Protestantse Kerk zijn, maken we daar door de kerken die in ons verenigd zijn deel van uit. Zeker, er zijn vanuit de kerken kritische stemmen geweest, die op de onwaardigheid van de slavernij hebben gewezen. Dat neemt niet weg dat door christenen in deze vaak is gezwegen en dat de kerken, om wat voor reden dan ook, niet tijdig een duidelijk ‘nee’ hebben laten horen tegen de slavenhandel en de slavernij. Ook moet helaas worden vastgesteld dat door velen, waaronder leden van de kerk, is meegeprofiteerd aan de winst die gemaakt is met de slavenhandel, hetzij direct, hetzij indirect. Met spijt en schaamte moet worden uitgesproken dat dit alles deel is van ons verleden als kerken. Wij onderkennen met de verantwoording dat het verleden voor velen nog nadrukkelijk nawerkt. Veel nazaten van mensen die als slaven werden verhandeld en als slaven moesten leven, maar ook anderen die onderdeel zijn geweest van een cultuur van slavernij, dragen de pijn mee zich tweederangs mensen te voelen. Zij hebben ook binnen de christelijke gemeente vaak het gevoel gekregen dat er geen volwaardige plaats is voor hun eigen taal, cultuur en gewoonten. Expliciet of impliciet is hen te verstaan gegeven zich te moeten aanpassen aan de taal, cultuur en gewoonten van de ‘blanke’ christenen. Dat heeft hen soms op afstand gezet van God, die zozeer ‘wit’ werd voorgesteld, dat een intiem contact werd bemoeilijkt. Dat alles gaat in tegen het evangelie en kan de toets van het christelijk geloof niet doorstaan. Algemene woorden helpen weinig. Wat nodig is, ook 150 jaar na afschaffing van de slavernij, is openheid en verzoening tussen broeders en zusters. We zijn immers leden van het wereldwijde lichaam van Christus, in wie wij elkaar begroeten als broeders en zusters in Jezus’ naam. Wij roepen op om binnen onze geloofsgemeenschappen met leden die het verleden van de slavernij met zich meedragen, deze pijn in een sfeer van openheid aan de orde te stellen. Ook willen we ons openstellen in de contacten met gemeenten en kerken waar de pijn van het verleden nog actueel is, om te komen tot ontmoeting, eerlijkheid en verzoening, tot genezing zowel van nazaten van slachtoffers als nazaten van daders. Met de verantwoording ‘hopen we op een gezamenlijke inzet voor de samenleving, omdat we ons realiseren dat ook vandaag de dag gelijkwaardigheid van mensen allerminst vanzelfsprekend is en iedere keer weer ontdekt, verworven en verdedigd zal moeten worden.’ Namens het moderamen van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland, dr. A.J. Plaisier, scriba

10 Samenwerkingsovereenkomst dovenpastoraat

Godsdienstig vormingsonderwijs

"Doofheid is een handicap tussen mensen, tussen horenden en doven. Het vraagt inzet en vaardigheid van beide kanten om deze handicap te overbruggen. Hier zet het Interkerkelijk Dovenpastoraat zich voor in."

Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is voornemens om de subsidie voor het godsdienstig en humanistisch vormingsonderwijs op de openbare basisschool te stoppen per 1 januari 2014.

Dat zei mevrouw Jacqueline Hoek, een van de leden van het Interkerkelijk Dovenpastoraat, tijdens een bijeenkomst op 30 mei jl. in het Protestants Landelijk Dienstencentrum. Ze hield een indringend verhaal over wat het betekent doof en christen te zijn. In de kerk staat het Woord centraal, maar daarmee staan ook woorden centraal. De woorden van horenden zijn verbaal en auditief, de woorden van doven zijn manueel en visueel. Dat maakt doofheid een handicap tussen mensen, tussen horenden en doven. Hier heeft het Interkerkelijk Dovenpastoraat een rol.

Door dit besluit komt een traditie van godsdienstlessen op openbare basisscholen, die sinds 1857 bestaat, ernstig onder druk te staan. Het Protestants Centrum Godsdienstvormingsonderwijs (PC GVO) doet een dringend beroep op steun van de gemeenten van de kerk door voorbede voor dit belangrijke werk en door ondertekening en verdere verspreiding van de petitie.

Mevrouw Hoek sprak tijdens de ondertekening van de samenwerkings- overeenkomst voor de geestelijke verzorging van doven tussen de Protestantse Kerk in Nederland, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Nederlands Gereformeerde Kerken. Zij vormen samen het Interkerkelijk Dovenpastoraat. De eerste twee kerkgenootschappen al sinds 1971, de Nederlands Gereformeerde Kerken sloten zich nu officieel aan. In de praktijk deden ze al langer mee. In december 2012 stelden ze een parttime dovenpastor aan die, net als de andere dovenpredikanten, werkt ten behoeve van doven en slechthorenden uit alle drie kerken. De overeenkomst werd getekend door ds. Karin van den Broeke, preses van de generale synode van de Protestantse Kerk, Jan Baan, voorzitter van Deputaten Pastoraat in de gezondheidszorg van de Christelijke Gereformeerde Kerken, en Ad de Boer, voorzitter van de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Alle drie kerkelijke vertegenwoordigers gaven aan hoe belangrijk zij het vinden dat in de kerk ruimte is voor iedereen, en hoeveel waardering ze hebben voor het werk van het Interkerkelijk Dovenpastoraat.

Moderamen schrijft brief over zondagsopening Het moderamen van de generale synode heeft een brief geschreven aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten over de zondagsopening van winkels. Het moderamen drukt in die brief zijn zorg uit dat een toenemende openstelling van winkels op zondag een hoge druk zal leggen op kleine ondernemers en winkeliers en in het voordeel zal werken van grootwinkelbedrijven. Daarnaast brengt het moderamen ook andere gevolgen van de openstelling van winkels op zondag onder de aandacht van de Vereniging: ‘Buiten deze economische en sociale gevolgen zien wij ook de teloorgang van een collectief rustmoment met zorg tegemoet. In een samenleving die al onder groeiende druk staat, zijn momenten van collectieve ontspanning van fundamenteel belang. Een 7 x 24 uur economie gaat ten koste van waarden die van fundamenteel belang zijn voor mens en samenleving. Daarmee zal de ruimte voor kerk, ontspanning, familieleven en sociale contacten worden ingeperkt.’ Het moderamen roept de Vereniging van Nederlandse Gemeenten op de in de kerk levende zorg onder de aandacht te brengen van de leden van de vereniging. Zie voor de inhoud van de brief: www.pkn.nl/actueel/Nieuws

Het moderamen van de generale synode ondersteunt deze oproep en ook de gezamenlijke kerken zullen in CIO-verband hun zorgen over de plannen kenbaar maken aan het ministerie. Jubilerende VVP geeft cadeau aan de kerk De 100-jarige Vereniging voor Vrijzinnige Protestanten (VVP) heeft een cadeau aan de kerk gegeven: een liturgiekrant met daarin tips en ideeën voor het samenstellen van een vrijzinnige kerkdienst. Deze liturgiekrant is de afgelopen week verspreid onder alle predikanten en gemeenten van de Protestantse Kerk en onder predikanten en voorgangers van de Remonstrantse Broederschap, Doopsgezinde Sociëteit, Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB en Het Apostolisch Genootschap. De liturgiekrant is samengesteld door een werkgroep van VVPtheologen rondom het thema ‘bomen’. Dit thema leent zich perfect voor de liturgie want in de Bijbel spreekt veelvuldig over bomen: levensbomen, stambomen, vruchtdragende bomen, de boom als symbool van wijsheid en van de wet. Ook profeten als Jeremia en Jesaja spraken dikwijls over bomen. De liturgiekrant is een cadeau omdat de VVP in 2013 honderd jaar bestaat. Al een eeuw lang zet zij zich in voor het vrijzinnige geluid binnen en buiten de Protestantse Kerk. Ter gelegenheid van het jubileum is ook het boek Eeuwig vrijzinnig verschenen waarin VVP-theologen hun licht laten schijnen over het verleden, heden en toekomst van de vereniging. Zowel de liturgiekrant als het boek zijn te bestellen via de website van de VVP. De liturgiekrant is daar ook te vinden als PDF.

Publicaties Hartenkreten en zielenroerselen Hartenkreten en zielenroerselen – beide woorden geven iets weer van wat in je innerlijk leeft, je bezighoudt, en naar buiten komt of juist diep in je ziel blijft zitten. Hartenkreten wil je graag met anderen delen, zielenroerselen schrijf je soms liever in je dagboek en houd je verborgen voor anderen. Dit boekje bevat hartenkreten van mensen van nu, en zielenroerselen in de vorm van korte gedicht- en liedteksten. Het zijn teksten om even bij stil te staan, om over na te denken en voor jezelf te bewaren of met een ander te bespreken. Het boekje sluit aan bij het jaarthema van de Protestantse Kerk ‘Met hart en ziel – geloven’. Het wordt ook genoemd bij werkvormen voor de Startzondag op www.pkn.nl/startzondag. De prijs van deze gebonden uitgave is € 7,95. Te bestellen via www.pkn.nl/webwinkel, [email protected] of (030) 880 13 37.

11 Agenda

Financiën en adressen

Zomerexpositie Domkerk Utrecht In de Utrechtse Domkerk is tot en met 16 september de expositie ‘Vallen en opstaan’ te bezichtigen. Generatiegenoten Paul van Dongen (Den Bosch 1958), Sam Drukker (Goes 1957) en Janpeter Muilwijk (Fontainebleau 1960) onderscheiden zich elk op een unieke wijze binnen de Nederlandse figuratieve kunst. Hun werk is heel verschillend, maar laat inhoudelijk sterke verwantschap zien. Voor alle drie vormt het menselijk bestaan het centrale motief. Vreugde en tegenslag, groei en vergankelijkheid worden op een indringende manier verbeeld. Er is oog voor de kwetsbaarheid van het leven en het lijden waar elk mens mee te maken heeft. Toch is hun benadering positief: het leven is zinvol, mag omarmd en gevierd worden. Een aantal kunstwerken geeft een vertaling van Bijbelse motieven. De Rooms Katholieke wortels bij Paul van Dongen, de Joodse bij Sam Drukker en de Protestantse bij Janpeter Muilwijk klinken in hun werk door. Informatie: www.domkerk.nl of Liesbeth de Jong, tel. (0182) 50 29 41.

Doe mee aan Volzin-schrijfwedstrijd 2013 ‘Heb vertrouwen!’ luidt het thema van de Volzin-schrijfwedstrijd 2013. Doe mee en ding mee naar de Volzin-opinieprijs 2013. Schrijf een persoonlijk gemotiveerd, maatschappelijk geëngageerd of misschien wel spiritueel geïnspireerd essay over vertrouwen. De zeven beste essays worden gepubliceerd in het kerstnummer van Volzin, tijdschrift voor zinvol leven. “Als we zo somber blijven, gaat het niet lukken. (..) we moeten een beetje risico nemen en vertrouwen hebben”, sprak Mark Rutte april dit jaar bij de afsluiting van het sociaal akkoord. Hoon viel de premier ten deel. Wat nou vertrouwen? Toch niet in de politici, de banken, de euro!? De reactie op Rutte bewees het weer eens: er bestaat een ‘diepe vertrouwenscrisis tussen burger en politiek. Dat bewerende opiniemakers in de media, tenminste. Maar hebben ze wel gelijk? Misschien ziet u het helemaal anders. Tegen deze achtergrond luidt de opdracht voor de Volzin-opinieprijs 2013: schrijf een pakkend essay over dat wat feitelijk onmisbaar is voor het goede leven: vertrouwen. De VolZin-schrijfwedstrijd staat open voor iedereen en bijdragen van maximaal 1600 woorden kunnen tot uiterlijk 5 september 2013 worden gemaild aan: [email protected]. Een deskundige jury beoordeelt de inzendingen. De uitslag wordt bekend gemaakt in Volzin van 20 december 2013. De zeven beste essays worden tegelijk, en prachtig geïllustreerd, gepubliceerd in dit extra dikke kerstnummer. Elke prijswinnaar ontvangt daarnaast € 250. Zie voor meer informatie: www.volzin.nu

Redactie: Wim Assink Gerben Rietman Kopij inleveren via de e-mail naar: [email protected] vóór vrijdagmorgen 12.00 uur. Adreswijziging en opzegging/aanmelding voor dit kerkblad bij de kerkelijke bureaus Gereformeerde Kerk Vaste Vrijwillige Bijdragen voor Kerk, Zending en Evangelisatie (ook giften voor Z.W.O., Werelddiakonaat, wijkkassen, Comm. Meeleven enz.): RABOBANK: rek.nr.: 30.70.49.337 ING BANK: rek.nr.: 867584 Beide rek. t.n.v. Gereformeerde Kerk - Ede. Graag aangeven voor welk doel uw bijdrage of gift is bestemd. E-mail: [email protected] Website: www.gereformeerdekerkede.nl Diakonie: RABOBANK: 30.70.77.233 t.n.v. Diakonie Geref. Kerk Kerkelijk bureau (Gereformeerd): W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Geopend: Ma, Wo en Vr van 10-12 uur Collectebonnen zijn verkrijgbaar in een-heden van 20 stuks à € 0,75 = € 15,- en van 20 stuks à € 0,50 = € 10,Taborgemeente Ledenadministratie: W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 [email protected] Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Bijdrageadministratie: Postbus 131, 6710 BC Ede Voor vrijwillige bijdragen en giften en collectebonnen: SNS Bank 92.50.51.551 ING Bank 1213357 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede. Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25,- en van 20 stuks à € 0,75 = € 15,-. Diaconie: Giften diaconie en zending: Bankrekening nr. 53.99.14.045 tnv Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede.