KERKBLAD. Ziek. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 28 juli, 4 en 11 augustus 2013 jaargang 21 nr. 14

28 juli, 4 en 11 augustus 2013 jaargang 21 nr. 14 Redactie: Wim Assink G. Foulkesweg 259, 6703 DK Wageningen Tel. (0317) 84 34 54

KERKBLAD

Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

Ziek Ziek zijn, ziek worden, kan een grote impact hebben: je wereld, je leven wordt kleiner. In het begin heb je dat misschien nog niet zo in de gaten. Je denkt: ‘Dat overkomt mij niet, ’t wordt heus wel weer beter’. Maar als het langer gaat duren, of zelfs als je niet meer beter wordt, dan ga je voelen, soms in alle scherpte, hoe je leven verandert; en hoe moeilijk ’t kan zijn om steeds te vragen, steeds weer dankjewel te (moeten) zeggen, vaak te moeten wachten, afhankelijk te zijn. Veel mensen ontdekken tot hun grote verdriet vaak gaandeweg, als ’t langer duurt, als je niet meer beter wordt, dat er minder mensen zijn dan je altijd dacht op wie je werkelijk kunt bouwen, mensen die naar je om blijven zien, met wie je kunt huilen en lachen. Ziek worden kan betekenen dat er allerlei vragen in je opkomen die je je voorheen nooit zo had gesteld: ‘Waarom overkomt mij dit?’ ‘Waaraan heb ik dit verdiend?’... ‘Wil God dit?’ Of het nu terecht is of niet, het zijn vragen die je raken en die je niet zomaar loslaten. Ziek zijn kan dan ook betekenen dat je ontdekt hoe je vaak het bos wordt ingestuurd met te gemakkelijke antwoorden, adviezen, dooddoeners. Je voelt je alleen gelaten met je vragen. Je ervaart soms dat het misschien wel goed bedoeld is, maar tegelijk zo makkelijk praten van een veilige afstand. Je kunt ook ontdekken dat er mensen zijn die zich er niet makkelijk van afmaken, die wel naar je luisteren, die wel de tijd voor jou nemen, die proberen te begrijpen wat het voor jou is om ziek te zijn. Mensen die zijn als stille, trouwe vrienden of vriendinnen. Ziek zijn, ziek worden kan betekenen dat je steeds minder bij het zogenaamde volle leven hoort. Je voelt hoe er soms niet meer naar jouw mening wordt gevraagd, hoe je door sommigen niet meer voor vol wordt aangezien. Anderen nemen steeds meer van je over, doen het wel even. Zo kan ziek zijn een diepe pijn betekenen waar je behoorlijk opstandig van kunt worden, of waardoor je je meer en meer terugtrekt in stil verdriet. Je wilt geen zelfmedelijden, maar soms heb je alleen nog jezelf. Je wilt bidden, maar je kunt het niet, woorden schieten je niet meer te binnen. Er is een tekst in het boek Marcus die mij in dit verband geraakt heeft en waar ik bleef hangen. Ik vroeg me af: Wie zouden die mensen geweest zijn waar Marcus 7:32 van vertelt ‘Men bracht iemand bij Hem die doof was en gebrekkig sprak…’? Ze worden verder niet benoemd. Waren het misschien stille, trouwe vrienden, kennissen of naaste verwanten die van nabij waren gaan begrijpen wat het is om doof te zijn en jezelf maar moeilijk te kunnen uiten? Als horende mens is het bijna niet voor te stellen wat doof zijn betekent. Het is enorm lastig; je wordt al snel achterdochtig genoemd en als je zo moeilijk kunt spreken, soms alleen maar als iemand alle tijd en geduld voor jou neemt, ’dan ontdek je vaak precies,’ zo vertelde een bewoner van de Gelderhorst, ‘wie er hart voor je heeft, wie er echt met je begaan is: die jou niet links laat liggen, die niet met een grote boog om je heen loopt!’ Ziek zijn of een handicap hebben - en wie heeft er geen? - kan ook betekenen dat je gaat ontdekken dat eigenlijk niets vanzelfsprekend is, dat veel dingen niet zo normaal zijn als je wel dacht. Je ontdekt de waarde van een goed gesprek, samen stil zijn, je

hart laten spreken, de betekenis van een simpel gebaar. Waar je voorheen bijna achteloos aan voorbij liep, zie je nu ineens wel. Ziek zijn kan je wereld, ook voor korte tijd, kleiner maken maar tegelijk ook openbreken voor nieuwe momenten: elke nieuwe dag als een geschenk ervaren, bewust genieten van lieve mensen en mooie dingen om je heen, of zomaar een hele tijd stil zijn in de stilte van de natuur of opgaan in muziek. Daarom denk ik zeker dat zieke mensen heel veel te zeggen hebben aan gezonde mensen. Dat leven meer is dan alles in handen hebben, alles kunnen regelen en besturen, grijpen wat voor handen komt. Dat je je gaat afvragen: ‘Wat is gezondheid eigenlijk? Hoe ga ik ermee om? Wat betekent mijn gezondheid voor anderen? Dat je alsmaar doorrent en alles vanzelfsprekend is?’ Zieke mensen kunnen mij, ons helpen: mij de oren openen en helpen een andere taal te spreken. Ja, wie is er eigenlijk doof? ‘Effeta’, zegt Jezus, ‘Ga open!’ Een oproep, een appèl: geen loze woorden, gemakkelijk praten, maar direct en concreet: ga open en help. Dan kan werkelijk gebeuren dat er echte verbondenheid groeit, oprechte solidariteit, stille trouw, tussen mensen, tussen zieken en gezonden; dan kunnen zij elkaar helpen en ontdekken dat er soms meer kan dan er mogelijk lijkt. Hans Lucassen SCHRIFT LEZEN 28 juli, Lucas 11:1-13 je laten inschakelen Als je een tekst losmaakt van zijn context, kun je eindeloos in gevecht gaan met bijbelteksten. ‘Bid, en je zal gegeven worden.’ O ja? In deze tekst gaat het niet over willekeurig of in het algemeen bidden. Je mag vragen om de Geest; díe zal je geschonken worden. De Geest betrekt jouzelf in het verhaal. De Geest geeft inzicht als je zelf openstaat voor levensvragen. De Geest helpt je als je je weg niet los van God wilt gaan. Dat vraagt moed en lef, openstaan, bidden, je láten inschakelen. Ingeschakeld worden, om in je eigen context Gods verhaal handen en voeten te geven. Meebidden met de psalmdichter uit psalm 138 : ‘Laat het werk van Úw handen niet los…’ 4 augustus, Lucas 12:13-21 een onmisbare schakel Als je schakel wilt zijn in een groter geheel, weet je dat niets zo waardevol is als kunnen delen met anderen. Verbonden zijn met anderen leert zien wat wezenlijk en onmisbaar is voor je bestaan. Pas in ontmoeting met de ander krijgt leven echte waarde. z.o.z.

2

Bijbelleesrooster zo. ma. di. wo.

28 29 30 31

Lucas 11:1-13 Lucas 11:14-28 Psalm 58 Lucas 11:29-36

Gebedskracht Wie hoort bij wie? Vraag om vergelding Voorbeelden

Lucas 11:37-54 Psalm 59 Lucas 12:1-12

Scherpe discussie Gebed om bevrijding Veiligheid

Augustus do. vr. za.

1 2 3

Dat is wel iets dat je gegeven wordt. De rijke uit deze gelijkenis verzamelt schatten voor zichzelf. Dat staat tegenover wat de psalmdichter van psalm 49 opmerkt: weelde volgt niet in het graf. Geprezen ben je pas als God jouw herder is. Zonder verbondenheid met God en mensen, met andere schakels, kun je in al je rijkdom de zwakste schakel zijn. 11 augustus, Lucas 12:35-40 (48) een zichtbare schakel Licht kan alleen aanblijven als vuur niet ontbreekt of opraakt. Als het niet uitgeschakeld wordt… Nelson Mandela sprak treffend: ‘Onze diepste angst is niet dat we ontoereikend zijn. Onze diepste angst is dat we buitenmate krachtig zijn. Het is ons licht, niet onze duisternis, die ons het meest bang maakt.’ Licht vraagt gezamenlijke waakzaamheid. Of, zoals in de bijbellezing is verwoord: sta klaar, doe je gordel om. Zodat je niet struikelt over je kleed als je onverwacht in actie moet komen? Hoe meer inzicht je hebt, hoe meer licht je kunt verspreiden. Een gave, een geschenk. Misschien lijkt het soms eerder een nooit ophoudende opgave: geloven, klaar staan voor anderen. Als je maar nooit vergeet dat jouw verantwoordelijkheid verbonden is en zijn omarming vindt in Gods trouw. De dichter van psalm 33 verwoordt: ‘Schenk ons uw trouw, HEER, op u is al onze hoop gevestigd.’ Caroline Oosterveen

Inleveren kopij Kerkblad nr. 15 16

inleverdatum 9 augustus 30 augustus

voor de zondagen 18 en 25 augustus, 1 september 8 en 15 september

Vakantiesluiting Het Kerkelijk Bureau is in de maanden juli en augustus op maandag GESLOTEN.

OPA In augustus wordt er GEEN oud papier ingezameld. De eerstvolgende keer is op 7 september a.s.

zo. 4 ma. 5 di. 6 wo. 7 do. 8 vr. 9 za. 10

Lucas 12:13-32 Lucas 12:33-40 Genesis 19:1-11 Genesis 19:12-29 Genesis 19:30-38 Genesis 20:1-18 Hebreeën 10:19-39

Richt je op de juiste toekomst Wees voorbereid Gast(on)vrijheid God redt de rechtvaardigen Familiegeschiedenis Halve waarheid Samen geloven

zo. ma. di. wo. do. vr. za.

Hebreeën 11:1-12 Hebreeën 11:13-22 Hebreeën 11:23-40 Hebreeën 12:1-13 Genesis 21:1-21 Genesis 21:22-34 Lucas 12:41-53

Les uit de geschiedenis Op weg naar het vaderland Voorgangers genoeg Wedstrijd met toeschouwers Scheiding Bondgenootschap Trouw

11 12 13 14 15 16 17

ALGEMEEN PLAATSELIJK Collectes: De Open Hof: 28 juli Diaconie (Ouderenwerk) en ZWO 4 augustus Wijkwerk en Diaconie (Hospice Bennekom) 11 augustus Diaconie (Meet-Inn) en Diaconie (Ondersteuning) Overige wijkgemeenten: 28 juli Diaconie (Ouderenwerk) en ZWO 4 augustus Wijkwerk en Diaconie (Quotum) 11 augustus Diaconie (Meet-Inn) en ZWO ZWO collecte 28 juli: Burkina Faso Het klimaat verandert in Burkina Faso. Droge periodes duren langer. Negen maanden per jaar is het er extreem droog. Regenbuien worden zeldzamer en komen steeds vaker als slagregen. In het regenseizoen spoelen de stortbuien dan veel vruchtbare grond en jonge gewassen weg. Dat heeft catastrofale gevolgen voor de oogst. De problemen zijn groot: tachtig procent van de bevolking in Burkina Faso is voor haar levensonderhoud afhankelijk van de landbouw. In het noorden zelfs negentig procent. Door de interventies van onder andere ODE (Office de Developpement des Églises evangeliques) is de voedselzekerheid groter geworden en de armoede verminderd, maar er is nog veel nodig om de landbouw weer goed op poten te krijgen. Over ODE: Al sinds 1977 werkt ODE samen met ICCO en sinds 2011 ook met Kerk in Actie. ODE is in de loop der jaren specialist geworden op het gebied van watermanagement. Daarnaast heeft de organisatie veel research gedaan naar gewassensoorten die het best gedijen in een droog klimaat. In 42 dorpen in het noorden van Burkina Faso heeft ODE boeren geholpen bij het bedrijven van duurzame landbouw. De grond is er nu vruchtbaarder, de boeren hebben irrigatiesystemen en er zijn waterputten. De boeren hebben nieuwe technieken geleerd om hun land te bewerken en hun oogst te bewaren. Hun producten blijven langer vers en ze weten ze voor een goede prijs te verkopen op de markt. ODE helpt de boeren op weg met o.a. irrigatiesystemen en waterputten, zaaigoed en meststoffen. Met uw bijdrage aan deze collecte steunt u de boeren in Burkina Faso.

3

Kerkdiensten Zondag 28 juli 2013

Zondag 4 augustus 2013

Zondag 11 augustus 2013

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:30 uur Gezamenlijke dienst in de Evangelisch-Lutherse Kerk

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. J.H. Overbeeke Gezamenlijke dienst met de Evangelisch-Lutherse Kerk

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:30 uur Gezamenlijke dienst in de Evangelisch-Lutherse Kerk

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. A. Lunshof Ev. Lutherse Kerk: Ds. A.J. Metske 10:30 uur Gezamenlijke dienst met Tabor/Noord Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J. van der Linden Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. J.J. Reedijk Harskamp: 10:00 uur

Ds. J. ter Avest Arnhem

Hartenberg: 10:00 uur Ds. N. Raatgever 14:30 uur De heer J. van Riessen jr. Vertelviering De Gelderhorst: 10:30 uur Ds. A.D. Poortman Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 27 juli 19:30 uur Ds. A. Romein

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. K. Dijk Duiven

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. A. Pilkes - Delft Rhenen

Ev. Lutherse Kerk: 10:00 uur Gezamenlijke dienst in de Taborkerk

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Ds. K. Wolfis Gezamenlijke dienst in de Evangelisch-Lutherse Kerk

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J. van der Linden

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J. Korteweg

Kerkelijk Centrum Emmaüs: De heer M. Tax 10:30 uur Agapè viering

Kerkelijk Centrum Emmaüs: CORA 10:30 uur

Harskamp: 10:00 uur

Harskamp: 10:00 uur

Ds. J.H. Overbeeke

Ds. P. ‘t Hoen

Hartenberg: 10:00 uur Ds. R. Reiling 14:30 uur Mevrouw W. Schouten Zangviering De Gelderhorst: 10:30 uur Ds. A. Dingemanse Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 3 augustus 19:30 uur Drs. T.M. Werner

ZWO-collecte 11 augustus 2013: Oekraïne, de school van onze dromen. Veel weeskinderen en kinderen met gedragsproblemen in de Oekraïne worden opgevangen in staatsinternaten. Zo ook in de plaats Vynnyky. Het personeel van het staatsinternaat voor middelbaar onderwijs in Vynnyky had echter moeite met de minimale voorzieningen voor de kinderen. Het eten en de medische zorg was slecht en men was onverschillig ten opzichte van de kinderen. De directrice, mevrouw Liliya Svystovych, vond dat deze situatie doorbroken moest worden. Om de kinderen betere kansen te geven, werd in 2009 de ’School of our Dream Vynnyky’ opgericht. De ’School of our Dream Vynnyky’ zet zich in om het speciaal onderwijs in internaten positief te veranderen. Daarom krijgt het personeel speciale training om een goede, liefdevolle relatie op te bouwen met de kinderen en met hun ouders, voogden of verzorgers. Ook leert het personeel om te gaan met de sociale problemen en het gedrag van de kinderen. Er vindt daarom een uitwisseling plaats met een school in Polen, die een soortgelijk project heeft opgezet. Daarnaast wordt het gebouw opgeknapt tot een veilige, schone en vrolijke leefomgeving voor kinderen. De collecte van vandaag is voor dit project. Namens de ZWO-bestemmingscommissie Bart van der Pol Szada, Hongarije Lange tijd heeft u in het Kerkblad geen berichten meer over het ‘Fonds voor diaconie Szada-Hongarije’ gelezen. Aan dit project in Hongarije heeft de gemeente van de gereformeerde kerk in Ede jarenlang bijgedragen ten bate van een extraatje voor ouderen in de wintertijd.

Hartenberg: 10:00 uur Ds. A. Lunshof 14:30 uur De heer G. Sleeuwenhoek Vertelviering De Gelderhorst: 10:30 uur De heer J. Jongeneel Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 10 augustus 19:30 uur Ds. P. ‘t Hoen

Sinds enige tijd is het contact met de predikant van Szada uiterst moeizaam. Wij ontvingen geen duidelijke uitleg over de besteding van de laatste bijdrage. Zowel via de post als via email zijn er al maanden geen berichten meer ontvangen. Om deze redenen is besloten het zenden van financiële steun naar deze gemeente in Hongarije te beëindigen. Het nog op de rekening van Fonds diaconie Szada-Hongarije aanwezige bedrag is met instemming van de diaconie en de ZWO-werkgroep besteed aan een Kerk in Actie-project in Moldavië met een vergelijkbaar doel, namelijk bestrijding van armoede in dit Oost-Europese land. We danken alle gevers van bijdragen voor het vertrouwen. Met vriendelijke groeten Ada Buitenhuis, Bart van der Pol Inloop- Open Kerk Op donderdag 1 augustus wordt er in ‘Ons Huis’ (bij de Taborkerk) tijdens de inloopochtend een film vertoond over het leven van Koningin ( nu prinses) Beatrix. Op donderdag 8 augustus is er handenarbeid en spel. Op donderdag 15 augustus wordt het tweede deel van ‘Fantasia’, een film van Walt Disney, vertoond. Alle ochtenden staan de deuren om 9.30 uur open en is iedereen hartelijk welkom. Werkgroep Kerk en Buurt

4 PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE (I.O.) TABOR / NOORD

Scriba: J.G. Hoogteijling, Postbus 131, 6710 BC Ede Autodienst: R. van den Berg, Wulplaan 7, 6713 BT Ede, tel. 61 78 30 Kopij Kerkbrief do. 18.00 uur naar tel. 50 49 66 e-mail: [email protected] Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Mevr. Ria Buitenhuis, van Borsselelaan 43, 6711 JT Ede, tel. 61 06 79

GEZAMENLIJKE BERICHTEN TABOR/NOORD Afscheid Annemieke Wat was het een mooi afscheid op 14 juli. Vier prachtige kinderen, die met het nieuwe liedboek in de hand (de bijbel kregen ze al op school) een volgende fase van hun leven ingaan. We zongen het prachtige zegenlied uit dat nieuwe liedboek: ‘Ga met God’.

Vanuit de wijkkerkenraad Tabor-Centrum In de julivergadering van de wijkkerkenraad van Tabor-Centrum klonken positieve opmerkingen over de inhoud en vormgeving van de Kerkennacht van 21 juni jl. De ‘voorhof’ van de Taborkerk werkte zeer uitnodigend en stimulerende activiteiten leidden tot hartelijke contacten. Uit het verslag van de Algemene kerkenraad blijkt dat naast de zakelijke kanten van de vorming van de Protestantse Gemeente te Ede, nu ook de inhoudelijke aspecten grondig aandacht krijgen. Tabor-Centrum is het met de meerderheid van de Algemene. Kerkenraad eens dat een eigen signatuur van de wijkgemeenten onder de paraplu van de Protestantse Gemeente Ede mogelijk moet zijn. De voortgaande aandacht voor het liedboek 2013 wordt/is na de eredienst van 21 juli gedeeld met de gemeente. De wijkkerkenraad kreeg alvast enige afwegingen en kanttekeningen te horen over deze nieuwe bron van vreugde en zingen. J.G. Hoogteijling Scriba Vakantie Ook in onze contreien zijn de (school)vakanties inmiddels begonnen. Al zijn er in onze wat grijsharige gemeente niet meer zoveel die daar nog mee te maken hebben; ook onder ons zijn mensen die nu op reis gaan - al was het maar om de zinnen eens wat te verzetten. Goede reis gewenst en een behouden terugkomst! Uw predikant is van 29 juli tot en met 21 augustus afwezig.

Ga met God en Hij zal met je zijn: bij gevaar, in bange tijden, over jou zijn vleugels spreiden. Ga met God en Hij zal met je zijn.

Met goede groet Gerben H. Westra

Ga met God en Hij zal met je zijn: in zijn liefde je bewaren, in de dood je leven sparen. Ga met God en Hij zal met je zijn.

NOORDERBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.noorderkerk.pkngemeente.nl Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572

Ga met God en Hij zal met je zijn, tot wij weer elkaar ontmoeten, in zijn naam elkaar begroeten. Ga met God en Hij zal met je zijn. Die zegen hebben we ook Annemieke Schomper toegezongen. Zij nam na vele jaren inzet afscheid als lid van de kinderkerkcommissie. Met ongelooflijk veel inzet, kennis en liefde heeft zij enthousiast kinderen mogen begeleiden, nieuwe ideeën ingebracht, vaak ook helder haar eigen geloofsweg gedeeld met anderen. Het beeldje van een handdruk, dat we haar (en ook de andere leden van de commissie!) mochten geven als dankbare herinnering, wordt omgeven door een ronde kring. We hopen van harte dat je mag ervaren dat we als gemeente om jou heen stonden, en je erg waarderen. En dat we jong en ouder als gemeente ons omringd mogen weten door Gods liefde, waarbinnen mensen op allerlei verschillende manieren elkaar de hand toesteken. Caroline Oosterveen TABORBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61

Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected] Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: vacant Uit de wijk Omcirkeld door een hartje staat op het geboortekaartje van Kristian Scheper geschreven: Wat ben je prachtig, zo lief en klein. Het is eigenlijk niet te omschrijven hoe blij we met jou zijn! Wij geven je liefde iedere dag zodat jij voor altijd stralen mag! Op 2 juli is Kristian Timo geboren, zoon van Jan en Mariska, broertje van Elise en Céline, Huijgensstraat 6. De doorgaande stippellijn vormt ook een hartje om de naam van Kristian heen. Zo staan jullie als gezin om hem heen; en jullie geloven dat je kind omringd mag zijn door Gods liefde. Dat hij in

5 die liefde van God en met jullie vreugde en liefdevolle steun op mag groeien tot een mooi mensenkind. Een felicitatie toch ook nog maar even op deze plek aan Johan van Markesteijn, 25 jaar organist! In hoeveel diensten hebben ook wij hem niet mogen horen spelen? We hopen op spoedig herstel van zijn been, zodat hij weer gauw van zich kan laten horen! Ik heb vakantie tot 14 augustus. U kunt uiteraard contact opnemen met Ineke Kerkstra van het meldpunt als er bijzonderheden zijn (zie gegevens meldpunt)! Met vriendelijke groet Caroline Oosterveen Vanuit de werkgroep Eredienst Diverse leden van de kerkenraad en de werkgroep Eredienst hebben zich op een tweetal avonden laten voorlichten over de inhoud en gebruiksmogelijkheden van het nieuwe liedboek. We zijn blij met de verrijking en de vernieuwing die het nieuwe liedboek biedt en we verwachten dat het zal bijdragen aan een eigentijdse muzikale invulling van onze erediensten. Op feestelijke wijze willen we daarom het nieuwe liedboek introduceren tijdens een vesper in de Noorderkerk op 29 september om 16.00 uur. Medewerking wordt verleend door de cantorij en de Heren van Noord. Noteert u het vast? Nadere berichtgeving volgt. HARSKAMP GEREFORMEERD

Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Predikant Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, tel. 65 66 63 Scriba: H. Schreuder, De Molenpol 4, 6741 ZN Lunteren, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected] Collectes 28-07 Diaconie en ZWO 04-08 Wijkwerk en Diaconie 11-08 Diaconie en ZWO Verjaardagen 29-07 Mevr. M. Grootheest-Huttinga 08-08 Dhr. A. Blaak 10-08 Mevr. J.W. van de Beek-Buurman 11-08 Mevr. J. van der Panne-Ballast Zomer Moge het voor eenieder van de gemeente en van de gasten in ons midden een goede tijd van vakantie, zomer en even ‘anders dan anders’ zijn. Maar dat geldt natuurlijk ook voor allen die ‘gewoon’ thuis zijn en thuis blijven. De zondagse diensten gaan ‘gewoon’ door en ik zet dat even tussen aanhalingstekens, omdat dit natuurlijk altijd heel bijzonder blijft. De komende drie zondagen ontvangen we verschillende gastpredikanten en samen met hen hopen we telkens op goede vieringen en diensten. De variatie in organisten begint inmiddels ook op te vallen, maar we zien en vooral horen hoe goed dat tot nu toe gaat. Dat we elke keer weer ‘de zegen van de Heer’ mogen ervaren. Wijk Een tijd geleden werd de heer H.J. v.d. Kamp, Nieuwe Plein 8, geopereerd. Na een korte ziekenhuisopname zal intussen de therapie zijn begonnen. Het lijkt gelukkig resultaat te hebben opgeleverd. De heer A. van Ark, Otterloseweg 37, is nu, na nog een ziekenhuisopname, verhuisd naar De Stolpe in Harskamp. De opname in Norschoten was een tijdelijke.

In De Stolpe wonen nu vanuit onze wijkgemeente mevrouw Brummelman, de heer Van Ark, mevrouw Los en mevrouw Boers. We denken aan hen die in het vorige kerkblad vermeld werden. Een ingreep die nog moet gebeuren, het gemis van je dochter na het overlijden, een zorg rondom ouder worden, waarbij verbetering niet gemakkelijk komt. Een gebed dat ik vond in het nieuwe Liedboek: Hoor mij, God, als ik tot U roep. U ziet mijn verdriet, U kent de vragen Die mijn gedachten vervullen. U weet hoe ik opzie, tegen de dag van morgen. Versterk in mij het geloof Dat ik mijn weg niet alleen ga. Troost mij met uw aanwezigheid, Nu en in de dagen die komen. En ook… We zijn bezig met de voorbereiding voor een dienst van doop en openbare belijdenis. Wanneer dat zal zijn is nog niet duidelijk, maar het zal goed zijn om dat gezamenlijk te vieren. De dienst van de startzondag, 15 september, begint inmiddels vorm te krijgen. Het thema is dit jaar: ‘Met hart en ziel geloven!’ Dat proberen we nu in de zomertijd ook al te doen. Maar dat krijgt bij de start en een nieuw begin, weer extra accent. Hartelijke groet, Ds. A. Lunshof Hallo Jongens en Meisjes 28 juli - Contact hebben met God Hoe maken wij contact met God? Hij is in de hemel en wij zijn op aarde. Jezus vertelt hoe Hij dat doet; Hij bidt tot Zijn Vader. Dat kunnen wij ook doen! Wanneer wij bidden, praten wij met God. Vaak doen we onze ogen dicht en vouwen we onze handen. Op deze manier zijn we niet zo snel afgeleid door de dingen om ons heen. Bidden, daar kun je je eigen redenen voor hebben. Je kunt Hem vragen om vergeving voor wat niet goed was. Je kunt bidden om genezing of juist danken voor iets bijzonders. Het gebed dat Jezus Zijn discipelen leerde heeft al deze dingen in zich. Dit gebed is het Onze Vader, dat gebed ken jij misschien ook wel. Dit gebed leert ons bidden. Juist als we zelf geen woorden hebben. 4 augustus - De rijke dwaas Zakgeld, daar heb je nooit genoeg van! Je kunt altijd nog wel iets meer gebruiken. Veel dingen kosten best veel geld. Soms moet je gewoon een poosje sparen. Vandaag horen we een verhaal uit de mond van Jezus over een boer die veel geld heeft. Hij heeft er ook hard voor gewerkt. Hij heeft genoeg verdiend voor jaren. Hij zou ervan kunnen genieten en ervan uit kunnen delen aan anderen die het niet zo goed hebben en wel iets extra’s kunnen gebruiken. Maar hij doet niets met zijn rijkdom. Hij bedankt zelfs God niet voor wat hij heeft. Hij spreekt alleen tegen zichzelf en vergeet dat je niets aan je rijkdom hebt, wanneer je niet gezond bent. Voordat de boer kan genieten, sterft hij! Wat zou Jezus met dit verhaal willen zeggen? Als het streven naar geld erg belangrijk is, loop je de kans dat God steeds minder belangrijk wordt. Je vertrouwt op het geld en niet zozeer op Hem, op de manier waarop Hij ons zegent. Uiteindelijk krijgen wij alles van God. Wij mogen het op de goede manier gebruiken, ervan genieten en ervan delen. Als je dat kunt, ben je pas echt rijk! 11 augustus - Alert zijn Iedere eerste maandag van de maand gaat in ons land het luchtalarm af. Een oefening, niets aan de hand. Gaat hij een keer op een ander moment af, dan is het echt. Alarm, iets gevaarlijks. De gelijkenis die Jezus vandaag vertelt heeft daar wel iets mee te maken. De komst van een heer wordt verwacht. Zijn dienaren weten niet wanneer hij komt. Ze zullen vaak tegen elkaar gezegd hebben: wanneer is

6 het zover? Wat moeten we dan doen? Misschien hebben ze wel met elkaar geoefend. Als Hij komt, doen we dit of dat. Maar wanneer wordt het echt? Wanneer gaat het alarm af, dat Hij er is en iedereen het weet? Wanneer is het oefenen voorbij en is de heer echt terug? Die tijd komt! Jezus zegt: ’Die heer ben ik. Eens kom ik terug op aarde.’ Toch is zijn komst onverwacht. Alertheid geboden! Leona Verweij

Coördinator autodienst (wijk ds. Santing): Tel. 61 88 90 Coördinator autodienst (wijk ds. Lunshof): D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48 Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected]

Rooster oppas- en kindernevendienst Oppas 28-07 Elly Waaijenberg en Tamara van Luttikhuizen 04-08 Jannie v.d. Top en Renze Goddijn 11-08 Lieke Visser en Eva Goddijn 18-08 Marike en Nikki Zoonen

Zomer Op dit moment van schrijven, voelt het behoorlijk zomers aan. Dus kun je ook in eigen land vakantie houden en vieren. We groeten de verre-afstand-reizigers en de dichtbij-kampeerders. En vooral de thuisblijvers. Want die zijn er ook nog heel veel. Voor hen, een kerkblad-voor-drie-weken.

Kindernevendienst gr. 1 t/m 3 28-07 Willianne van Luttikhuizen 04-08 Annetta v.d. Brandhof 11-08 Anne-Miek Brunekreef 18-08 Gonnie van Holland

Gedachtenis

Kindernevendienst gr. 4 t/m 8 28-07 Leona Verweij 04-08 Elly van Omme 11-08 Ellen Kraak 18-08 Nicoline Ploeg WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag live via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikanten Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, Tel. 65 66 63 e-mail: [email protected] Ds. K. Santing, Durendaal 46, 6715 JR Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] inloopuur pastoraat: elke donderdag van 16.00-17.00 uur in de Beatrixkerk Scriba: Mevr. J. Pastink, James Wattstraat 11, 6717 CL Ede, tel. 63 90 49 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Santing) Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Lunshof) Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected] Wijkkas Rekeningnummer 12.69.88.633 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede

Otto Karel Theodoor Deur * 11 augustus 1918 † 10 juli 2013 Mijnheer Deur heeft een hoge leeftijd behaald, op één maand na, 95 jaar. Tot voor kort nog in zijn auto rijdend, zo vaak als maar kon aanwezig in de kerkdienst in de Beatrixkerk. Op zijn vaste plek behoorlijk voorin met een pepermuntje voor de buren. Een opname in het ziekenhuis en een operatie aldaar bleken toch vrij onverwacht te zwaar te zijn voor hem. Geen angst voor de operatie en geen angst voor de dood; Gods nabijheid en zorg, daaraan vertrouwde hij zich toe. Geboren in Brielle en gehuwd met Maria Vermaas in 1945, woonde hij eerst in Den Haag en later in Ede. Hij had een werkzaam leven bij de Belastingdienst. De periode van de oorlog was een spannende en gevaarlijke tijd die hij, ondergedoken en te midden van verzetsactiviteiten doorbracht in de Achterhoek. In Ede kwamen ze aan de Schaapsweg te wonen, waar de kinderen opgroeiden en later, nog samen met zijn vrouw, kwam hij op Voerakker 253 te wonen. Na het overlijden van zijn vrouw ondervond hij veel vriendschap en had hij een goed contact met mevrouw Hermsen - Harskamp. In zijn leven is het verdriet hem niet bespaard gebleven. Hij moest een dochter verliezen en andere gebeurtenissen wierpen een schaduw over zijn leven. Er was een bepaalde tijd waarin zijn geest de gebeurtenissen niet goed kon overzien. En later kwam een tijd van ontspanning. Het geloof bleef voor hem een dragende kracht. Zoals de kinderen op de kaart konden plaatsen: ‘Want gij weet wien ik mij wijdde, dat ik zeide: Heer, Gij zijt mijn toeverlaat.’ Op 16 juli hebben we in een afscheidsdienst in de Beatrixkerk stil gestaan bij zijn leven. De kinderen verwoordden hun herinneringen en hun dankbaarheid. En klein- en achterkleinkinderen droegen hem mede de kerk uit. Een lezing uit Jesaja 43 vonden we aangegeven in zijn bijbel: ‘Vrees niet, want Ik heb u verlost, Ik heb u bij uw naam geroepen, gij zijt mijn’. Op de begraafplaats te Ede gingen we naar de plaats waar verschillende jaren geleden zijn vrouw, Rie Vermaas, aan de aarde was toevertrouwd. In dankbaarheid gedenken we ook als wijkgemeente Beatrixkerk een zo trouw en betrokken gemeentelid. En we wensen kinderen, kleinkinderen en familie, en ook in het bijzonder mevrouw Hermsen - Harskamp, de troostende herinnering aan een vader, opa en vriend. En vanuit het geloof aan Otto Karel Theodoor Deur, een kind van God. Wijk Afgelopen week is mevrouw H. Heerikhuisen - Danen, Zuiderkroon 15, geopereerd in het ziekenhuis te Utrecht. Ze zal daar enige dagen moeten blijven. We hopen op en bidden om een goed resultaat tijdens en na de ingreep. Mevrouw H.E.W. Tijmes, Suze Robertsonstraat 82, herstelt gelukkig van de ingreep die zij in Nieuwegein moest ondergaan. Het is een periode van voorzichtig herstel en sterker worden. En we noemen nog even de naam van Eefje Schriek, De Wiek 125. Zo nu en dan heeft ze even een terugslag, maar toch met veel moed en doorzettingsvermogen knapt ze weer op en herstelt ze. Lange tijd heeft mevrouw P. Vogel - Bisdonk, Nieuwe Klinkenberg k. 258, geleefd met de wetenschap van het ernstig ziek zijn

7 van haar zoon. Begin juli is hij overleden. We bidden haar en ook de familie d’Hamecourt - Vogel bemoediging toe. De levenskrachten van mevrouw W. Roos - van ’t Wout, wonend in Het Maanderzand, nemen af. Contact is er niet veel meer en we bidden haar Gods bewaring en bescherming toe.

DE OPEN HOF

Huwelijk Een bepaald jaar en de herinnering aan een feestelijke dag. Dankbaarheid om voor elkaar en met elkaar gespaard te zijn gebleven. Het wordt in gezinsverband en in familiekring gevierd. Maar in de kerk mogen we delen in dankbaarheid jegens God die mensen voor elkaar gespaard heeft. 1 augustus zijn de heer en mevrouw van Grootheest - van Steenbergen, Anton Mauvestraat 3, 40 jaar getrouwd. 3 augustus zijn de heer en mevrouw Both van Otterlo, Willem Witsenlaan 34, 40 jaar met elkaar in het huwelijk verbonden. 11 augustus is de herinneringsdag voor de heer en mevrouw ’t Hoen - Antoon, Rubensstraat 41. Een huwelijksviering van eveneens 40 jaar samen. Voor u allen, onze hartelijke gelukwensen. De wens voor een feestelijke dag (of dagen) en de geloofswens voor nog gezegende jaren samen, in de toekomst ons door God gegeven.

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl

Met een beminnelijke groet A. Lunshof Vakantieperiode: 22 juli tm 19 augustus We zijn nog met vakantie! Het is de gelegenheid om mij met andere interessante, ook ontspannende dingen bezig te houden. We hopen voor iedereen, thuisblijvers en vakantievierders, op mooie zomerse dagen. Wanneer u dringend een predikant nodig hebt, wilt u dan eerst contact opnemen met de scriba? Het is mevrouw J. Pastink, J. Wattstraat 11, tel. 639049. Alvast dank hiervoor! Ds. Santing Naar elkaar omzien Vlak voor mijn vakantie bezocht ik mevrouw A.J. Bosma - Munneke in het verpleeghuis Norschoten te Barneveld. Ze verblijft daar op locatie Klaverweide, afdeling Esveld. Het is zo anders geworden voor Fien en ook voor haar man Wim in Het Maanderzand, kamer 27. Gelukkig hebben ze veel steun aan hun kinderen, zoals zoon Henk. Mevrouw M. Brouwer, Willy Brandtlaan 202, is blij dat ze na een lange periode in het ziekenhuis ‘Gelderse Vallei’ en een kort verblijf in de Riethorst nu weer in het zorghuis van De Gelderhorst, kamer 506, mag zijn. Ze blijft ernstig ziek, maar in deze dagen is het draaglijk. Allen die ook moeten afzien naar lichaam of geest, mogen zich wenden tot God. Ik vind dat dichter Oosterhuis Gods aanwezigheid treffend verwoordt in lied 2 van Tussentijds: Heer onze Heer, hoe zijt Gij aanwezig en hoe onzegbaar ons nabij. Gij zijt gestadig met ons bezig onder uw vleugels rusten wij. Gij zijt onzichtbaar voor onze ogen en niemand heeft U ooit gezien. Maar wij vermoeden en geloven dat Gij ons draagt, dat Gij ons dient. Heer onze Heer, hoe zijt Gij aanwezig waar ook ter wereld mensen zijn. Blijf zo genadig met ons bezig, tot wij in U volkomen zijn. Met een hartelijke groet aan allen, dichtbij of ver ds. Santing

Predikant: Ds. J. van der Linden, Proosdijweg 33, 6714 AK Ede, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715 JJ Ede, tel. 848032 Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected] Een nieuw liedboek en toch mis ik iets…. Ik heb de bundel nog maar net doorgebladerd. Hij was niet meer te krijgen. Nu ben ik de trotse eigenaar van de tweede druk. Even snel gekeken of mijn favorieten er in staan? Veel wel, een paar niet. Als Edenaar ben ik pijnlijk getroffen door het ontbreken van het prachtige lied van onze plaatsgenoot Dick Troost: ‘Reizend naar het land van ons verlangen’. Ook ‘De hemel reikt ons leeftocht aan’, van Sytze de Vries, heb ik tevergeefs gezocht. Ik weet het, een mens kan niet alles hebben, maar dit vind ik echt sneu. Nog een derde tegenslag moest ik verwerken. Het ontroerende ‘Gevat in Gods genade’ kon blijkbaar ook al geen genade vinden in de ogen van de commissieleden. Zo hoop ik er ook nog eens achter te komen waarom die platte canon van de door mij hooggeachte Oosterhuis ‘Lieve boetseerder trek me uit de klei’ het gehaald heeft. Waarschijnlijk gaf ons poldergevoel de doorslag en waren de Zeeuwen op het stemmoment in de meerderheid. En dan heb je ook nog het veel gezongen ‘Wij zoeken hier uw aangezicht’, wederom van Sytze. Die heeft tien van de twintig verzen moeten inleveren, anders kwam zijn lied er niet in. Ben benieuwd welke compensatie hem is aangeboden? Ook schoten mij de tranen in de ogen tijdens mijn zoektocht naar het door mij zeer beminde lied: ‘Ik geloof in de God, die Abraham…’ Gewoon onvindbaar alsof we al die tijd voor niets geloofd hebben. Tenslotte nog een leuke openingszin van lied 1013(!): ‘Als alle mensen vogels dromen met witte veren van satijn, van volgeladen appelbomen, zal er dan al vrede zijn?’ Vast iemand uit de Betuwe geweest die dit bedacht heeft. We zullen nog veel plezier beleven aan dit liedboek. Hans van der Linden Gift In verbondenheid met de Open Hof en in dankbaarheid voor de contacten een gift van € 20. Hartelijk dank voor uw bijdrage. Hans van der Linden Groet Zolang er nog ergens iemand bestaat met wie ik als mens kan spreken vind ik ook wel een stilte midden op straat een stilte die niet kan breken. Een kostbare stilte van zuiver glas dat ik zelf met mijn stem heb geslepen. Als ik er niet was en die stem er niet was had niemand de stilte begrepen. Maar als Hij er niet was en Zijn stem was er niet dan was er van stilte geen sprake. Alleen maar van zwijgen, zo hard als graniet en dat kan je doodeenzaam maken. Maar de stilte, dat is een tweestemmig lied waarin God en de mens elkaar raken. Willem Barnard in vrede Hans van der Linden

8 Het Nieuwe Liedboek Ik kreeg het Nieuwe Liedboek aangereikt en ik ben er intussen al aardig in bekend. Het is voor mij een interessante bundel, waarvan de inhoud mij al deels bekend is. Maar ook vond ik een aantal liederen met onbekende en mooie teksten op prachtige melodielijnen. U zult daarvan zeker gaan horen. Of het gebruik van het Nieuwe Liedboek in de Open Hof, in de vieringen waarin ik mag voorgaan een groot verschil zal maken? Eigenlijk zingt de Open Hof al flink uit het Nieuwe Liedboek zonder het te weten misschien? Als ik nog eens op zondag 21 juli terugkijk, is de liederenkeuze uit de bundels: ‘Gezangen voor (rk) Liturgie’ 2x, ’Zingend Geloven’ 1x, ‘Tussentijds’ 1x, ‘Taizé’ 1x, ‘Liedboek voor de Kerken’ 1x, ‘Kerkliederen Henk Jongerius’ 1x, en ’Dominicusaanvulling’ 1x. Nou lijkt dat een bonte stoet en dat is het ook. Maar uiteraard past alles in de lijn van de viering en bovendien bij de veelkleurigheid die de Open Hof rijk is. Daarom beperkt het zingen zich niet tot één liedboek, maar is de liturgie blending, dat wil zeggen: liederen uit verschillende liedbronnen gekozen. Bij een Nieuwe Liedboek Fact-check trof ik al de gekozen liederen van zondag 21 juli in het Nieuwe Liedboek aan, behalve de laatste twee liederen uit de opsomming. Ja, ik mis helaas wel liederen uit het prachtige repertoire van Jan van Opbergen, Henk Jongerius, de Dominicusgemeente en de Amsterdams Studenten Ecclesia en dat vind ik persoonlijk erg jammer. Maar daar zijn dan altijd de andere bundels nog voor. In ieder geval zou het al winst kunnen zijn voor ons Liturgieteam en Beamteam, omdat op 15 juli het Nieuwe Liedboek Online is uitgekomen. Met een abonnement kunnen de liturgie’bakkers’ en de beamer’machinisten’ van De Open Hof beschikken over de gehele database (elektronische bibliotheek -red.-) van 1016 liederen met teksten en noten, waardoor hun intensieve werk aan de liturgie (met dank van ons allen) hopelijk wat vergemakkelijkt wordt. En dan zijn er natuurlijk ook nog altijd enkele pareltjes uit het Liedboek voor de Kerken die buiten de nieuwe canon zijn gevallen zoals ‘De Heer heeft mij gezien, en onverwacht ben ik opnieuw geboren’. Je krijgt wat en je laat wat, zo is het leven. Maar ook die liederen kunnen we gelukkig blijven putten uit het Digitaal Liedboek voor de Kerken. Hans Reedijk KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

Kijk maar even naar lied 185. Van de alom geprezen dichter Van Loenen. Het is mij echt een compleet raadsel waarom wij geacht worden dit lied te zingen. Mogelijk heeft de heer Van Loenen flink gelobbyd om een plekje te veroveren in deze unieke uitgave. Hij schreef dit lied naar het verhaal van Lucas 15. In de volksmond bekend als de gelijkenis van de verloren zoon. Onze dichter geeft zijn lied de titel mee: ‘De jongen met de grote mond’. Dit is het bewijs dat de kerk echt theologen nodig heeft. Maar niet getreurd, er valt nog meer te lachen. Wat te denken van dit zinnetje: ‘Zet de bloemetjes binnen’. Ik zal u zijn andere spitsvondigheden van deze banale orde besparen. Maar dé literaire vondst van dit nieuwe liedboek is wat mij betreft het woord ‘nukkers’. Ik dacht eerst nog dat er ‘Tukkers’ stond of ‘truckers’, maar er staat toch echt ‘nukkers’. Zelfs van Dale kent het niet. Het is ons via het creatieve brein van deze dichter als een godsgeschenk in de mond gelegd. Stelt u zich even voor dat we straks, zoals het lied van Van Loenen wil, met zijn allen massaal zullen brullen: ‘Aan nukkers hebben wij het land.’ Bij zo’n lied kan je niet blijven zitten. En mocht u de onbedwingbare behoefte gevoelen om naar hartenlust op dit woord ‘nukkers’ te rijmen: volg uw creatieve hart. Tot slot als uitsmijter de volgende dichtregel uit deze hit: ‘Totdat hij als een vuilnishond het huis dat hij verliet hervond.’ Dit is echt om stil van te worden. Deze Van Loenen-hit valt in het liedboek onder de rubriek ‘Bijbelse vertelliederen’. Alstublieft, vertel alleen het verhaal! Hans van der Linden Landelijke Oecumenische Ontmoetingsdag 2013 De Landelijke Oecumenische Ontmoetingsdag van het Landelijk Oecumenisch Platform wordt dit jaar gehouden op zaterdag 28 september in Museum Park Orientalis en de naastliggende Cenakelkerk Heilige Land Stichting - Nijmegen. Die dag vieren wij het 25-jarig bestaan van het Landelijk Oecumenisch Platform. Het programma omvat onder meer: Ontvangst 10.00 uur, 's morgens rondleiding MP Orientalis, lunch in de Romeinse Herberg, 's middags rondleiding in de Cenakelkerk, mooi gerestaureerd in 2010 en afsluiting met een vesper in de kerk. Over beide instellingen vindt u informatie op internet: http://www.museumparkorientalis.nl/ en http://nl.wikipedia.org/wiki/Cenakelkerk (Heilig_Landstichting). In de augustus-nieuwsbrief van het LOP komt het volledige programma te staan. U kunt de nieuwsbrief lezen via de website van kerkelijk centrum Emmaüs. Daar kunt u ook lezen hoe u zich kunt aanmelden. De kosten bedragen € 15, betaling vooraf. Leg de datum vast in uw agenda: zaterdag 28 september 2013. Mocht u nog vragen hebben dan kunt u mij altijd mailen: [email protected] Erna Hulstein - Heinsdijk

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: M. van den Bos - Greidanus, tel. 63 14 79 Ds. J. van der Linden, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Secretariaat Cora: Jan-Willem Donkers, Noël Bakerstate 27, 6716 NK Ede, [email protected] Een nieuw liedboek met merkwaardige liedjes Ik heb het nieuwe liedboek nog maar net in handen. Veel kan ik er dus nog niet over zeggen. Maar er staan wel merkwaardige liedjes in.

Startzondag 15 september: Vriendschap Zondag 15 september is het startzondag. Als thema is gekozen voor: Vriendschap. Op de website probeer ik een discussie op te zetten met de stelling: ‘Vriendschap is een illusie.’ Jullie kunnen daarop reageren. Kijk op de website onder het menu Forum. Maar mocht je iets persoonlijks te melden hebben over vriendschap, dan kan je mij beter een mailtje sturen: [email protected]. Zo zou ik bijvoorbeeld graag willen horen wat voor jou vriendschap betekent. Op welke manier en wat het met je doet. Maar je mag me ook een lied, een gedicht, een verhaal sturen dat over vriendschap gaat. Misschien ken je een kunstwerk of een symbool dat over vriendschap gaat. Laat het me weten; dan kunnen we daar in de viering, met jullie toestemming, op terug komen. Hans van der Linden

9 Groet

Bijzonderheden: Datum: zaterdag 24 augustus 2013 Locatie: Gereformeerde Kerk, Speulderbosweg 2, Garderen Aanvang: 20.00 uur Toegang: € 15. Bij reservering € 1,50 korting! (Kinderen t/m 11 jaar betalen € 5). Reserveren: www.martinmans.nl of telefonisch 06-25391903. Voorverkoop: VVV-Garderen, Oude Milligenseweg 5, Garderen.

Er worden woorden gesproken. Diepe angst en groot verdriet verpakt in een mededeling. Er kan niet worden gesproken over wat er werkelijk wordt gevoeld.

PODIUM

Deze machteloze eenzaamheid verlamt ieder antwoord. Hoe graag je ook iets zou willen zeggen. je zwijgt en voelt je eenzaam. in vrede Hans van der Linden Vreemde vogels in Kikkerland Ook dit jaar staat in Ede de laatste week van augustus geheel in het teken van de Heideweek. En zoals gebruikelijk zijn wij als kerken daarbij aanwezig. Want op zondag 25 augustus wordt om 11.00 uur in het Openlucht Theater Ede aan de Van Pabstlaan 1 de oecumenische viering gehouden. Deze keer is gekozen voor het thema 'Vreemde vogels in Kikkerland'. Want dat zijn we toch eigenlijk allemaal: vreemde vogels, op zoek naar een plek om te nestelen ergens in het land. Moeten we daarvoor hard aan het werk? Of mag je erop vertrouwen dat we ons stekje vanzelf vinden? Misschien dat de Bijbelse gelijkenis van het mosterdzaadje ons verder op weg kan helpen? De viering wordt georganiseerd door de commissie oecumenische viering, met bijdragen van het muziekensemble Oefening Baart Kunst (O.B.K.) uit Bennekom, het gospelkoor ‘Together’. Een en ander wordt ondersteund door mevrouw Dorothee Limburg als Tolk gebarentaal. Voorgangers zijn Pastor Guido Dieteren (RK), ds. Ivo de Jong (NPB) en ondergetekende (PKN). Hans Reedijk

ALGEMEEN Concert The Martin Mans BAND in Garderen Een frisse combinatie van saxofoon, trompet, vleugel, slagwerk en orgel in de prachtige ambiance van de Gereformeerde Kerk in Garderen. De jonge talenten van The Martin Mans BAND toeren deze zomer weer door het land met hun muzikaal leider organist Martin Mans. De inspiratie voor de tour is een samensmelting van de twee albums ‘Music’ en ‘Wonderland’, wat weer perfect samengaat met de bruisende nieuwe arrangementen die voor u klaarstaan op het programma. De toccata uit de ‘Suite Gotique’, ‘Ave Maria’, ‘Exodus Song’, ‘The Rose’, ‘Conquest of Paradise’, ‘I believe’, ‘Hallelujah’ en ‘Wonderland’ is een greep uit het gevarieerde repertoire. Evelien Keesmaat op saxofoon en zang, Jantine Kalkman op trompet, Mark Brandwijk achter de vleugel en Martin Snel op slagwerk staan garant voor een avond vol kippenvelmomenten. Reserveer snel uw toegangskaarten met reserveringskorting.

Koopzondag In het kerkblad van de Gereformeerde kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede Nr.13 jaargang 21, las ik een artikel van Hans van der Linden. Daaruit maak ik op, dat hij voor de koopzondag is. Nu, ik niet; ik ben zelfs blij dat onze PKN synode tegen is. Waarom ben ik blij? Dat zal ik u zeggen: waar blijven onze Christelijke normen en waarden? Heeft God niet gezegd dat we 6 dagen zouden werken en de 7e dag zouden rusten? Nu weet ik wel dat we niet meer in de Oudtestamentische tijd leven, maar toch. Wij van het Nieuwe Testament houden onze rustdag op de eerste dag van de week, De opstandingsdag van Jezus. Laten we deze dag ook vieren. Ik denk ook dat winkelbedienden het niet fijn vinden om op zondag te werken, althans niet iedereen. In het Oude Testament kun je lezen dat wanneer de Israëlieten God verlieten, zij smart op smart hadden. Vraag: ‘Zou ons dat ook niet kunnen gebeuren door de 7x24 uur economie?’ Wim Carsouw Belijdend lid GK Sibculo (OV) Gast Beatrixkerk KERKVENSTER Geen uitzendingen in vakantietijd. KERKELIJKE STAND GEREFORMEERD Overleden: 10 juli: dhr. O.K.Th. Deur, Voerakker 253, 94 jaar Verhuisd: In Veldhuizen, mw. J. Meijster-Schilperoord, v. Laathof 103 n. L. Henriettelaan 17 k. 100 In Rietkampen: mw. A.A. v.d. Schoot, v. Hegelstate 23 n. Erasmusstate 116 v. Centrum n. Veldhuizen: dhr. J.J.D. Noordmans, v. Papekoplaan 18 n. Wadestein 20 Ingekomen: v. Bennekom: fam. M.D. Fluit, Koelhorst 13 dhr. W.L. Sterkenburg, Ernst Casimirlaan 91 v. Veenendaal: Fam. M.J. de Jonge-de Ridder, Weefboom 2 v. Alphen a/d Rijn, mw. E.P. v. Sevenhoven, Laan van Kernhem 299 v. Lunteren: mw. T. de Koning, Molenstraat 15 v. Bennekom: mw. A.C. Ansink, Voorsterweg 6 v. Nijkerk: mw. P.E. Malestein-de Groot, Klinkenbergerweg 2-9 Overgekomen v. Ned. Herv. Kerk Otterlo: dhr. A. Luttikhuisen, Arnhemseweg 12, Otterlo Overgeschreven: n. Ned. Herv. Kerk: mw. J.J. de Wit, Nw. Klinkenberg 1/353 n. Klundert: mw. E.L. v. Bezooijen, Nw. Maanderbuurtweg 3 Vertrokken: n. Nieuwegein: dhr. F. Braaksma, C. Dopperlaan 5 n. Belt-Schutsloot: fam. B.H. v. Essen, Julianastraat 22, Harskamp n. Breda: mw. C.L. Brunekreef, Koeweg 31, Otterlo Onttrokken: fam. P. Jansen, Kolkakkerweg 28 Mw. R. v. Steenbergen, Hoog Maanen 63

10 Commentaar bij de tijd: Aanklacht tegen de staat Wat te doen met uitgeprocedeerde asielzoekers? Ze moeten terug. Maar ze gaan niet allemaal terug. Waarom niet? Sommigen omdat ze bang zijn terug te keren. Anderen omdat ze niet terug kunnen. Weer anderen kunnen wel terug maar willen gewoon in Nederland blijven. Iedereen heeft een eigen verhaal. Van de een klopt het verhaal, van de ander niet. Net als onder alle groepen zitten er onder asielzoekers goedwillenden en kwaadwillenden. Maar hoe dan ook: ze zijn (nog) in Nederland. De Protestantse Kerk vindt, dat er daarom een zorgplicht is van de overheid voor deze mensen. ‘Klinkeren’, ze op de straat terecht laten komen zonder zorg, is niet goed. Op de straat leven is een slecht leven. Het kan zelfs je dood betekenen. Het is ook niet goed voor de samenleving. De overheid vindt dat ze geen zorgplicht heeft ten opzichte van hen die illegaal zijn. Om die reden heeft de Protestantse Kerk, via de Europese Raad van Kerken een klacht ingediend bij de Europese Commissie van sociale rechten. Op 1 juli besloot deze commissie dat de klacht ontvankelijk is. Hier is op de website melding van gemaakt. De klacht zal dus in behandeling worden genomen. Wat is de inzet? Dat uitgeprocedeerde asielzoekers recht houden op voedsel, kleding en onderdak. Volgens de Protestantse Kerk heeft ieder dat recht. Volgens de regering alleen zij die hier legaal verblijven. Wat de uitslag is, weten we niet. Het is wel goed nieuws dat de klacht grond genoeg heeft in het Europese recht om serieus genomen te worden. Waarom vindt de Protestantse Kerk dat de overheid een zorgplicht heeft? In de eerste plaats omdat ook uitgeprocedeerde asielzoekers mensen zijn, die het recht hebben op leven. Laat het zo zijn dat ze hier ten onrechte nog zijn, ook dan laat je mensen niet de noodzakelijke middelen van bestaan ontberen. In de tweede plaats omdat het hier gaat om mensen die vaak een traumatisch verleden hebben. Ongedocumenteerd op straat komen, voegt nieuwe trauma’s toe. In de derde plaats, omdat nu wel gebleken is dat ‘niet terug willen’ heel verschillende redenen heeft. Natuurlijk zitten er ‘kwaadwillenden’ onder de asielzoekers, maar moeten de goedwillenden daaronder lijden? Is het niet beter de zon te laten opgaan over goeden en kwaden? In de vierde plaats is de uiteindelijke kans op terugkeer groter wanneer er een voortdurende zorgplicht van de overheid is. Anders verdwijnen mensen en keren ze in ieder geval nooit terug. Terugkeer is vaak het enige wat er op zit. Daar gaat de Protestantse Kerk niet dwars voor liggen. Integendeel. Er zijn zogenaamde transitiehuizen, waar de kerk initiatiefnemer van is. Het gaat dan wel om terugkeer met perspectief. Perspectief op veiligheid, maar ook op de mogelijkheid in het levensonderhoud te voorzien. De kerk keert zich niet tegen overheden. De kerk gaat ook niet op de stoel van de overheid zitten. De kerk gaat ook niet over de vraag wie wel of niet een status krijgen. Maar de kerk dient wel op te komen voor mensen in de marge. De beschaving wordt afgemeten aan de vraag hoe om wordt gegaan met de wees, de weduwe en de vreemdeling, zo leren we uit de Bijbel. De menselijkheid staat op het spel. Dan kan de kerk niet zwijgen. Dan moet ze spreken, in Gods naam. Desnoods door een klacht. dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland Frits Pasveer over tentoonstelling 'Dode zeerollen' Flarden van herinneringen uit de vorige eeuw komen boven. Tekstrollen die zijn gevonden bij Qumran in Israël. Er hangt iets omheen van angst voor een nieuwe episode om de waarheid van de Schrift. Wat zal het ons brengen? Moeten we blij zijn met al die onderzoeken die er worden gepleegd naar herkomst en gezag? En dan is er, voor het gevoel vrij plotseling, een expositie over de Dode Zeerollen in het Drents Museum in Assen. De nieuwsgierigheid en de door de tijd verruimde geloofskracht dringen oorspronkelijke gevoelens naar de achtergrond. Dit is een mogelijkheid om te zien hoe deze geschriften van invloed zijn op ons omgaan met de bijbel en de vertaling van nu. En deze verwachting blijkt waar te zijn. Op een moderne en tegelijk speelse manier weet het museum de Dode Zeerollen tot leven te brengen. Via een uitgezette tijdlijn van duizend jaar voor Christus tot 73/74 na Christus (inname van Masada) is in aangrijpende beelden de geschiedenis van het Joodse land neergezet. Daarnaast maken ook de aanwezige gebruiksvoorwerpen uit die tijd een helder beeld van de leefomgeving en omstandigheden. Toen de eerste, door bedoeïenen, ontdekte geschriften in 1947

met vallen en opstaan op hun waarde werden geschat kwam er een periode van verdere ontdekkingen op gang tot 1956. De teksten en voorwerpen werden gevonden in elf grotten in de omgeving van de nederzetting van Qumran, vlakbij de Dode Zee. De elfde grot werd later wel de 'Dutch Cave' genoemd omdat Nederlandse onderzoekers deze hebben onderzocht en in kaart gebracht. De naam van Adam van der Woude is hier voor altijd aan verbonden. Hij richtte in 1961 het Qumran Instituut op aan de Rijksuniversiteit Groningen. De huidige directeur van het Qumran Instituut, Mladen Popovic, is mede één van de stuwende krachten achter deze expositie. De tentoongestelde fragmenten van tekstrollen zijn fascinerend om te zien. Het spaarzame licht, uit voorzorg voor de fragiele staat van het materiaal, laat een gevoel van heiligheid achter. Het meest bijzondere is dat uit dit materiaal is gebleken dat de latere (Masoretische) teksten uit de middeleeuwen, waarop onze bijbel (Oude testament) is gestoeld, nauwelijks afwijkt. Met andere woorden, de oude teksten zijn uiterst goed bewaard in de eerste eeuwen. De voornamelijk Hebreeuwse teksten stralen iets bijzonders uit. Deze eeuwenoude handschriften zijn de "overbrengers" van waaruit en waarop wij nog steeds ons geloof bouwen. Ook bijzonder is de manier waarop het onderzoek en de conservering van het materiaal zichtbaar en bijna voelbaar wordt gemaakt. Hoe minutieus tot op fracties van millimeters dit alles wordt vastgelegd door de speciale staf van het Israël Antiquities Authority (IAA) in Israël. Dit instituut, wat in 1990 is opgericht, verzorgt het beheer, de publicatie, documentatie en het behoud van de Dode Zeerollen. Het mag gezegd, het Drents Museum heeft een expositie neergezet die alleszins de moeite waard is om te zien en te beleven. Frits Pasveer, moderamen Protestantse Kerk PThU organiseert unieke studiereis naar Israël/Palestina ‘Onopgeefbaar verbonden’ met Israël, wat betekent dat? En hoe kan tegelijk de oecumenische verbondenheid met Palestijnse christenen gestalte krijgen? Over die vragen is een nieuwe module ingericht in het kader van de Permanente Educatie voor predikanten. Theologisch en kerkelijk Nederland valt steeds sterker in twee kampen uiteen als het gaat om Israël en de Palestijnse gebieden. De neiging bestaat zich te verenigen met gelijkdenkenden, waardoor de eigen mening versterkt wordt en de kloof met de anderen groter. In deze module wordt door studie, theologische reflectie en spirituele bezinning verdieping gezocht in de verschillende aspecten van de christelijke verbondenheid met Joden èn Palestijnse christenen. Door samen te studeren en de ontmoeting aan te gaan, zowel met de mensen ter plekke als met elkaar, kunnen deelnemers aan elkaar gescherpt worden en kan er respect ontstaan voor de opvattingen van de ander. Het studieprogramma is een gezamenlijke onderneming van het Centrum voor Israëlstudies en de Protestantse Theologische Universiteit en is door de PThU geaccrediteerd voor 6,5 PE-punten in het aangestuurde deel van de permanente educatie. De studiepunten kunnen nog worden uitgebreid met 1,5 PE-punt in het vrije deel. Door subsidies van de GZB, het CIS, Kerk in Actie, de Raad voor Kerk en Israël en de Stichting Aanpakken kan deze module voor een bijzonder lage prijs worden aangeboden. Voor wie deze module kan gebruiken in het Aangestuurde deel van de PE, zal het hele programma - inclusief de veertiendaagse studiereis ongeveer € 750,- kosten. Meer informatie is te vinden op www.pthu.nl/pao/onopgeefbaarverbonden. Protestantse Kerk 'grootste onbekende organisatie' van Nederland De Protestantse Kerk in Nederland heeft 2.085.843 leden verdeeld over 1623 gemeenten (plaatselijke kerken). Dit staat in de statistische jaarbrief 2013 die op 3juli j.l. verscheen. Dat betekent dat de Protestantse Kerk meer leden telt dan alle voetbalverenigingen van Nederland samen (de KNVB heeft 1,2 miljoen leden). Zoals zoveel organisaties heeft ook de Protestantse Kerk in Nederland te maken met ledenverlies. Zo’n 60.000 mensen per jaar. Dat heeft niet te maken met kerkverlating, zoals vaak gesuggereerd wordt. De belangrijkste oorzaak is vergrijzing. Er overlijden ieder jaar meer leden dan dat er nieuwe leden bijkomen. Toch zijn de afgelopen jaren ook vijftien nieuwe gemeenten, zogenaamde pioniersplekken, gestart. Zo werd in 2012 een

11 protestants klooster geopend in het Friese Jorwerd en ging dit jaar Mijnkerk.nl van start, de eerste internetkerk van Europa. Dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk: “De daling van het aantal leden is natuurlijk pijnlijk. Ik zie liever dat de kerk groeit. Wij gaan echter niet in een hoekje zitten. Daarom experimenten we met nieuwe vormen van kerk-zijn. We hopen door te pionieren, zoals met Mijnkerk.nl of een protestants klooster, dat de boodschap van Gods liefde meer mensen bereikt dan onze leden alleen.” Kerksluitingen zijn regelmatig in het nieuws. Als het aantal kerkleden afneemt, zijn er ook minder gebouwen nodig. In tegenstelling tot de Rooms-Katholieke kerk wordt dit niet centraal geregeld, maar zijn plaatselijke kerken zelf verantwoordelijk voor hun gebouwenbeleid. Omdat het in stand houden van het gebouw geen last moeten worden en vanuit de visie dat ‘geloof niet in stenen, maar in mensen zit’, ondersteunt de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk de plaatselijke kerken bij praktische zaken. Zo is er bijvoorbeeld een 'pool' van predikanten gevormd, die vanuit landelijke dienst inzetbaar zijn in kerken die bijvoorbeeld geen eigen predikant meer kunnen betalen of tijdelijk een (extra) beroepskracht willen inzetten. Tegelijk wordt hiermee voor beginnende predikanten, die dat wensen, fulltime werkgelegenheid gegarandeerd. Plaisier: “We zijn realistisch over de krimp. De kerk wordt aan alle kanten uitgedaagd om te verantwoorden waar zij in gelooft. Vaagheden worden daarbij niet geaccepteerd. Creativiteit moet een kans krijgen. Gelukkig is deze creativiteit in onze kerk te vinden. We zien dan ook op de meest onverwachte momenten en plaatsen geloof opbloeien en kerk ontstaan.’ Dit en meer nieuws is te vinden op www.pkn.nl/actueel/nieuws. Of neem een RSS-feed op Nieuws Protestantse Kerk [http://www.pkn.nl/actueel/abonnementen/Paginas/RSSfeeds.aspx], of volg PKNnl op twitter.com/PKNnl Agenda TVG: een cursus Theologische Vorming en verdieping TVG is een cursus die gemeenteleden en andere geïnteresseerden in drie jaar laat kennismaken met theologie. Alle theologische vakken komen aan de orde: Oude- en Nieuwe Testament, kerkgeschiedenis, geloofsvragen, ethiek en praktische theologie. Dit zijn de basisvakken, die in elke cursuslocatie worden gegeven. Daarnaast worden ook nog extra vakken aangeboden. Dit verschilt per locatie. Leren is in de Protestantse kerken altijd een belangrijk thema geweest. Wie gelooft is bereid om te leren, vérder te leren, méér te leren. TVG biedt een ideale gelegenheid om geloven en leren te verdiepen. Er worden geen eisen gesteld aan opleiding of kerkelijke achtergrond. Op wel 25 plaatsen in het land is deze cursus te volgen, meestal van september t/m mei. Kijk voor meer informatie op de website: www.pkn.nl/tvg of mail naar [email protected]. Bellen kan ook: (030) 880 15 60.

In de middag worden er twee praktijkvoorbeelden gepresenteerd waardoor we ons laten inspireren tot nieuwe vormen van diaconale inzet. Herman Noordegraaf, bijzonder hoogleraar voor diaconaat aan de Protestantse Theologische Universiteit zal daarna reflecteren op inleidingen en praktijkvoorbeelden. De dag duurt van 10.00 – 15.30 u en zal gehouden worden in het Protestants Landelijk Dienstencentrum in Utrecht. Meer informatie en aanmelding: www.kerkinactie.nl/folderwmo. Deze en meer activiteiten zijn te vinden in www.pkn.nl/actueel/agenda

Financiën en adressen Redactie: Wim Assink Gerben Rietman Kopij inleveren via de e-mail naar: [email protected] vóór vrijdagmorgen 12.00 uur. Adreswijziging en opzegging/aanmelding voor dit kerkblad bij de kerkelijke bureaus Gereformeerde Kerk Vaste Vrijwillige Bijdragen voor Kerk, Zending en Evangelisatie (ook giften voor Z.W.O., Werelddiakonaat, wijkkassen, Comm. Meeleven enz.): RABOBANK: rek.nr.: 30.70.49.337 ING BANK: rek.nr.: 867584 Beide rek. t.n.v. Gereformeerde Kerk - Ede. Graag aangeven voor welk doel uw bijdrage of gift is bestemd. E-mail: [email protected] Website: www.gereformeerdekerkede.nl Diakonie: RABOBANK: 30.70.77.233 t.n.v. Diakonie Geref. Kerk Kerkelijk bureau (Gereformeerd): W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Geopend: Ma, Wo en Vr van 10-12 uur Collectebonnen zijn verkrijgbaar in een-heden van 20 stuks à € 0,75 = € 15,- en van 20 stuks à € 0,50 = € 10,-

Open dag Nes Ammim 50 jaar in Amersfoort Nes Ammim, een internationale christelijke gemeenschap in Israël, sluit de viering van het 50-jarig jubileum af met een open dag in het Leerhotel aan de Daam Fockemalaan 10 in Amersfoort. Deze dag vindt plaats op zaterdag 21 september van 10:00 18:00 uur. Het programma bestaat onder andere uit lezingen, workshops, optredens van de klezmerband Mazzeltov en het overhandigen van het boek ‘Dialoog in Nes Ammim’ aan Job Cohen en Ahmed Aboutaleb. Meer informatie op de website van Nes Ammim: www.nesammim.nl.

Taborgemeente Ledenadministratie: W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 [email protected] Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek

Studiedag Kerken en Wmo Op vrijdag 4 oktober 2013 organiseren Kerk in Actie en de Federatie van Diaconieën de jaarlijkse studiedag Kerken en Wmo voor diakenen en afgevaardigden in Wmo-raden. De overheid verwacht en verlangt dat burgers zich actief en betrokken inzetten voor hun naaste en voor de lokale samenleving. Het beleid is gebaseerd op deze verwachting. Aan de orde komen vragen als: Is dit reëel of niet? Wat is hiervoor nodig? Zijn er grenzen aan vrijwillige inzet? Inleiders zijn Marja Jager-Vreugdenhil (onderzoeker aan het Centrum voor Samenlevingsvraagstukken) en Hans van der Knijff (Per Saldo).

Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25,- en van 20 stuks à € 0,75 = € 15,-.

Bijdrageadministratie: Postbus 131, 6710 BC Ede Voor vrijwillige bijdragen en giften en collectebonnen: SNS Bank 92.50.51.551 ING Bank 1213357 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede.

Diaconie: Giften diaconie en zending: Bankrekening nr. 53.99.14.045 tnv Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede.

12