KERKBLAD. Een vrije zondag. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 14 en 21 juni 2015 jaargang 23 nr. 11

14 en 21 juni 2015 jaargang 23 nr. 11 Redactie: Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89

KERKBLAD

Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Een vrije zondag Vanaf 31 maart 1985 is mijn zondagbeleving nogal veranderd, Sindsdien heb ik vakantie-, vrijeen werkzondagen. Een voltijds predikant heeft recht op 7 vakantie- en 10 vrije zondagen. Wanneer ik op zondag moet werken, dan staat het weekend daar in het teken van. Regelmatig moet ik vooral op zaterdagavond nog iets voorbereiden. De zondagmorgen beleef ik intens vanaf het opstaan om 07.00 uur. Ik ben tijdig in het kerkgebouw. Na afloop wordt er dikwijls nagepraat. Thuis moet ik er weer wat van bijkomen. Het is voor mij de ontmoeting met de Stem in het gebeuren. En de verantwoordelijkheid die ik heb voor de gemeente en ook voor God. Winkels open op zondag Wanneer u dit artikel leest, zal de uitslag van het raadplegend referendum over de koopzondag door de gemeente Ede misschien al bekend zijn. Ik vind het waardevol dat de gemeente deze vraag aan ons voorlegt. Want er is nogal wat veranderd in onze samenleving. We leven in een land waar in ons bewustzijn de winkels al lang open zijn op 7 dagen. Wanneer ik de radio aanzet op zondagmorgen, word ik lastig gevallen met dikwijls schreeuwerige STER-reclame. Juist in het weekend daagt Kras reizen ons uit om even die vakantie met korting te boeken. En ook de internetwinkels zijn alle zondagen open. Er worden ons waren aangeboden van uiteenlopende aard. Alles gaat door in het weekend. De politiek zoals in het programma Buitenhof. En niet te vergeten de sport. Velen van ons kijken ernaar. Anderen beoefenen sporten op zondag. Daarom is het besluit waar de gemeente Ede voor staat voor ons toch niet zo ingrijpend? Het is wel ingrijpend voor de winkels en hun personeel. De eigenaar van de boekhandel waar ik regelmatig kom, zegt: ‘Nederland wil het’. Hij wil eigenlijk geen koopzondag in Ede, maar gaat toch vóór stemmen bij het referendum. Want hij is bang dat Ede eraan onderdoor gaat als het winkelend publiek op zondag elders inkopen doet. “7 dagen rust in Ede-centrum is te veel voor mij.” Ik geef ook iets op. Zondag was nu nog de enige dag waarop we als gezin allemaal vrij waren." Toch hoopt hij dat de winkels in Ede meteen iedere zondag open gaan. “Dan kan ik 52 maandagen per jaar dicht. Als ik maar een paar zondagen open ben, kan ik niet soms op maandag dicht zijn De klant wil duidelijkheid.” Een andere kleine ondernemer zegt: ‘Open op zondag wil en ga ik niet. Ik werk de hele week, zes dagen in de week zijn ook mijn winkels open. En dan ben je blij dat het op een gegeven moment zondag is; of je nou gelovig bent, zoals ik, of niet; zondag is een speciale dag. De maatschappij raakt ook ontwricht, wanneer de koopzondagen worden ingevoerd. Een mens kan continu druk niet aan.’

Welke keuze? We moeten vooral denken aan de belangen van de ondernemers en het personeel. Moet er onderscheid worden gemaakt tussen kleine ondernemers en de grote winkelketens? Laat de gemeente goed onderzoeken hoe de ondernemers en hun personeel erover denken. En zijn er koopzondagen in de omgeving? Helpt de bijbel ons verder in deze vraag? Wanneer we de zondag zien als een verschoven sabbat, dan is het antwoord hartgrondig ‘nee’. Dan hebben wij allen kilo’s boter op ons hoofd. Het sabbatgebod zoals beschreven in Exodus/Deuteronomium voeren we niet uit. Maar we hoeven dat ook niet zo te doen. We zijn christenen. Jezus was in zijn dagen al kritisch over de sabbatpraktijk. In zijn dagen was deze dag ingesnoerd in vele geboden en verboden. Terwijl voor Jezus het welzijn voorop gaat, ook op sabbat. Je gaat een dier toch uit de put halen waarin ze is gevallen? Wanneer je honger hebt, pluk je de aren; je geneest een vrouw van haar ernstige handicap. Paulus heeft in de gemeente van Rome te maken met Christenen afkomstig uit de Joden en de heidenen. De sabbat en de dag des Heren( 1e dag van de week) staan naast elkaar. Paulus roept in Romeinen 14 op tot verdraagzaamheid. Het gaat er ten diepste niet om welke dag …maar ‘Romeinen leef je voor de Here?’ Jezus plaatst alle geboden ook van de sabbatsheiliging, onder het hoofdgebod van de liefde. Hiermee verbrijzelt Jezus het paleis in de tijd. En hij zegt dat Gods Geest in ons hart moeten wonen. Ons hart als een tempel van de Geest. Vervuld van zijn liefde, recht en vrede dienen we alle 7 dagen te leven in zijn spoor. Dat is onze christelijke vrijheid. We laten ons niet terugvoeren in de slavernij. Zo vind ik, dienen we kritisch te kijken naar onze samenleving vandaag. Hier zien we veel werkdruk, gespannen en opgejaagde mensen. En dat komt zo niet goed. We repareren het niet door de koopzondagen buiten de deur te houden. Wel doordat de SCHRIFT LEZEN Zondag 14 juni, Marcus 4: 26-34 Blijkbaar kun je niet te allen tijde alles van Gods boodschap begrijpen. Dat wéét je uiteraard ook wel, maar kun je daar vrijuit mee leven? Bij wat Jezus vertelt houdt hij rekening met wat zijn hoorders kunnen begrijpen. Een dergelijke houding kan bij een mens verschillende reacties oproepen. Ja, geloven is te moeilijk om te begrijpen. Of: ik geloof niet goed genoeg, moet beter mijn best doen, alert blijven en actief aan de slag, de sikkel in de oogst… Geef aan wat je zaait in je leven rust en ruimte. Gun het tijd, liefde, vertrouwen. Vanuit die houding van innerlijke bewogenheid en afwachten komt er heus wel tijd waarop geloven voor jou helder, klaar, onverwacht misschien wat duidelijker wordt. Zoals Jezus, juist als ze alleen zijn, met zijn leerlingen tot een verhelderend gesprek komt. Zo klein, zo groot… z.o.z.

2

Bijbelleesrooster zo. ma. di. wo. do. vr. za.

14 juni 15 juni 16 juni 17 juni 18 juni 19 juni 20 juni

Marcus 5:21-43 Psalm 107:1-22 Psalm 107:23-43 Jesaja 1:1-9 Jesaja 1:10-20 Jesaja 1:21-31 Jesaja 2:1-5

zo. ma. di. wo. do. vr. za.

gemeente de winkeltijden op andere dagen ook aanpast. De vrijdagse koopavond dan te laten vervallen bijvoorbeeld. En door een beperkte openstelling op zondag van maximaal 12 zon- en feestdagen per jaar. En wat kan de rol van de kerk zijn? Laat de kerk een oase zijn; een gastvrije plaats; plaatsen van stilte en ontmoeting, bezinning, leerhuis. Onze vestigingen zijn niet alleen zondag, maar alle dagen open. Wanneer je in de Middeleeuwen op zondag Ede zou bezoeken, wrijf je je ogen uit van verbazing. De deuren van de enige kerk, de Sint Johannes de Doper kerk, staan gastvrij open. Er worden missen opgedragen; de mensen lopen in en uit. Rondom de kerk is het een levendig gebeuren. Zoals altijd wordt er markt gehouden; regelmatig is er een kermis of een processie. Naast de kerk bevinden zich een kroeg waar luidruchtige stemmen opklinken. Er is nog geen sprake van de zondagsrust Voor mij blijft de zondag ‘vierdag van de vrijheid’. Ik beleef dit sterk wanneer ik een vrije zondag heb. Want dan gaat het dubbelop. De zondag ook als de dag des Heren; dag van de Opstanding. Je bent verlost en je mag er gewoon zijn; tijd verliezen voor jezelf en voor anderen om je heen. Tijd voor God in het bedehuis. Klaas Santing Zondag 21 juni Marcus 4: 35-41 Die houding van Jezus, te midden van alle onontkoombaar natuurgeweld en golvende onrust in onszelf… Is die houding het geheim en de kern in alle stormen en diepten? Tweeledig, die houding. - Rust vinden tegenover de angst in je leven, je in God verankeren, slapen in de zin van uit handen geven; je kunt je er blijkbaar in oefenen. - Maar ook de stormen halt toe roepen, ze gebieden niet je hart en dat van anderen omver te werpen. Stormen bestaan, diepten gaan soms zomaar open, angst laat zich niet onderdrukken. Maar bezetten ze uiteindelijk het gebied van je hart en je leven? Of valt de beslissing voor ons leven in onze houding ten opzichte van God als diepere grond van leven? Wie toch is die God?

Inleveren kopij Kerkblad nr. 12 13

inleverdatum 19 juni 3 juli

voor de zondagen 28 juni en 5 juli 12, 19 en 26 juli

OPA (Oud Papier Actie) Elke 1e zaterdag van de maand (behalve in augustus) kunt u uw oud papier brengen bij de Beatrixkerk en de Open Hof van 09.00 - 12.00 uur. De vrijwilligers staan weer klaar om uw oud papier in ontvangst te nemen.

21 juni 22 juni 23 juni 24 juni 25 juni 26 juni 27 juni

Jesaja 2:6-22 Jesaja 3:1-12 Jesaja 3:13–4:1 Jesaja 4:2-6 Psalm 30 2 Korintiërs 6:14–7:4 2 Korintiërs 7:5-16

ALGEMEEN PLAATSELIJK Collectes: 14 juni Kerk en ZWO 21 juni Diaconie (Algemeen) en ZWO ZWO-collecte 14-06-2015: Rwanda, Landbouwproject Diaconessen Rubengera De gemeenschap van zendingsdiaconessen in Rwanda, Abaje Ba Kristo, is in 1984 opgericht door de zendingsdiaconessen te Amerongen (Nederland) en telt ca. 50 zusters. Via een landbouwproject en een trainingscentrum voor kleine boeren willen de zusters uit de gemeenschap de duurzame landbouw en voedselzekerheid in de regio Rubengera in Rwanda versterken en verbeteren. Persoonlijk verhaal: Cyriaque was een ijverige leerling tijdens de cursus landbouw bij de zusters van Rubengera. Zijn bedrijf is volop in ontwikkeling, voortdurend bedenkt hij nieuwe dingen. “Drie onderwerpen sprongen er voor mij uit. De tomatenteelt, de konijnenhouderij en de teelt van bonen aan stokken. We teelden hier alleen maar stambonen, maar stokbonen leveren veel meer opbrengst op. Dat wist ik nog niet.” Cyriaque heeft zich toegelegd op de tomatenteelt. Zijn tomatenveld ziet er prachtig uit. Tussen de planten ligt een dikke laag Grevilea-bladeren. “Ook dat heb ik geleerd op de training. Deze bladeren zorgen ervoor dat de tomaten beter groeien.” Helemaal nieuw voor Cyriaque zijn de konijnen. “Wij aten hier nauwelijks konijnenvlees. Maar dat verandert langzamerhand omdat het aantal boeren afneemt. Konijnen kun je ook houden wanneer je geen grond hebt.” Cyriaque is nog lang niet uitgeleerd en zit boordevol plannen voor de toekomst. “De volgende cursus die ik wil doen is die van verwerking van agrarische producten. Want mijn tomaten wil ik straks als ketchup kunnen verkopen.” U steunt met de collecte de zusters van Rubengera bij dit belangrijke werk. Doet u mee? ZWO-collecte, 21-06-2015: India, Cards, onderwijs aan Dalit kinderen Geen plaats voor een kind. Iets dat in India aan de orde van de dag is. Duizenden Dalit kinderen worden gediscrimineerd en buitengesloten. ‘Dalits’ betekent ‘vertrapte’ of ‘verdrukte’. Dalits vallen buiten het Indiase kastenstelsel en worden ook wel kastelozen genoemd. Ze worden geminacht. Dalit kinderen worden op school met de nek aangekeken en verwaarloosd. Daardoor stoppen veel kinderen vroegtijdig met school. Het verhaal van Nagaiah: Nagaiah groeide op in een arme familie. Zijn ouders waren ongeletterde dagloners en hadden geen geld om hun kinderen naar school te sturen. Nagaiah en zijn broer werkten iedere dag op het land om hun ouders te ondersteunen. Dankzij tussenkomst van Cards veranderde het uitzichtloze bestaan van Nagaiah. “Cards zorgde ervoor dat ik naar de basisschool ging en stimuleerde mij om ook vervolgonderwijs te gaan doen op een regeringsschool. Maar helaas moest ik stoppen in mijn elfde schooljaar. Ik kon het schoolgeld niet meer betalen. Toen greep Cards opnieuw in. “Mijn resultaten waren goed en ik was erg gemoti-

3

Kerkdiensten Zondag 14 juni 2015

Zondag 21 juni 2015

Prot. Wijkgemeente Tabor: 10:00 uur Ds. G.H. Westra

Prot. Wijkgemeente Tabor: 10:00 uur Ds. G.H. Westra 17:00 uur Choral Evensong m.m.v. Capella Ad Fluvium Arnhem

Prot. Wijkgemeente Noord: 10:00 uur Drs. L. van der Laan - Van der Wilden Bennekom Wijkgemeente Beatrixkerk: Ds. P. ‘t Hoen 10:00 uur 19:00 uur Taizéviering Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Ds. A.J. Van Zanden

Prot. Wijkgemeente Noord: 10:00 uur Ds. C. Oosterveen Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. K. Santing Viering Maaltijd van de Heer 10:00 uur Jeugdkerk

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur Ds. J.J. Reedijk

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Ds. A. Groeneveld Almere

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Gave dienst

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur Ds. W. Van Holten

Harskamp: 10:00 uur

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. L.P.H. van Laar

Ds. T. Volgelant - Beijma Apeldoorn

Hartenberg: 10:00 uur Drs. N. van der Voet 14:30 uur Kath. Voorganger Vertelviering

Harskamp: 10:00 uur

Ds. K. Dijk Duiven

De Gelderhorst: 10:30 uur De heer J. Jongeneel

Hartenberg: 10:00 uur Ds. R. Reiling 14:30 uur Mevr. W. Schouten Zangviering

Ziekenhuis Gelderse Vallei: 10:00 uur Drs. H.J. van Maanen

De Gelderhorst: 10:30 uur Mevrouw J. de Jong

Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 13 juni 2015 19:30 uur Ds. F. Meyboom

Ziekenhuis Gelderse Vallei: 10:00 uur Ds. J.E. Akihary Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 20 juni 2015 19:30 uur Ds. J. de Jong

veerd. Daarom kreeg ik steun van Cards om ook het voortgezet onderwijs af te maken en daarna mocht ik naar het Physiotherapy College.” Nagaiah werkte drie jaar in het ziekenhuis om ervaring op te doen. Het was een zware tijd. “Ik werd gediscrimineerd en iedereen keek op mij neer. De medische staf nam me niet serieus omdat ik oude kleren droeg onder mijn witte jas. Het deed me zoveel pijn dat ik wel wilde stoppen. Via Cards kreeg ik een coach, die mij hielp om vol te houden.” Nagaiah had geluk. Na zijn stage in het ziekenhuis kreeg hij van een bevriend arts een startkapitaal om zijn eigen praktijk te starten. “Dat is nu drie jaar geleden. Ik behandel veel patiënten en krijg respect van de mensen. Mijn praktijk heeft een goede naam. Ik weet wat het is om arm te zijn. Ik begrijp de patiënten die in armoede leven en reken voor hen lagere tarieven. Ik ben nu in staat om zelf anderen te helpen en ondersteun een jongen die net zo’n leven leidt als ik vroeger. Hij doet nu ervaring op in mijn praktijk.” De collecte is bestemd voor Cards. Namens bestemmingscommissie ZWO, Bart van der Pol Verslag oecumenische Romereis ‘Reizen is naar jezelf kijken tegen een andere achtergrond’ (Jan Brokken) Vele verhalen over de reis vanuit Ede gaan al rond. Mensen zijn benieuwd hoe het was. Hoe kun je daar beter een impressie van geven dan door de reizigers zelf aan het woord te laten! Met veel enthousiasme, plezier en schrijfkunst zijn enkele verhalen vanuit verschillende perspectieven opgetekend. Graag willen we u daarin laten delen. Met dank aan alle reisgenoten die het

gezamenlijk echt tot een niet te vergeten reis hebben gemaakt door hun betrokkenheid op elkaar en de bijzondere eenheid binnen de groep. Met Simon Carmiggelt: ‘Wie samen kan reizen, kan ook samen leven’. Mede namens Hans Reedijk, Caroline Oosterveen Vrijdagmorgen 15 mei bij de Open Hof, 8.45 uur: --- Cora Een groep van 29 mensen met blije en verwachtingsvolle uitdrukking op het gezicht stapt de bus in en wordt uitbundig uitgezwaaid door geliefde thuisblijvers. Op naar Rome. We rijden door het prachtige landschap van Gelderland en het Gooi, alle bomen en bloemen bloeien, geel of wit. Op Schiphol blijkt dat we ruim een half uur later dan gepland zullen vertrekken. Prima om te onthaasten, kopje koffie te drinken, wat met elkaar te praten en een krantje te lezen. Na een zeer voorspoedige vlucht zitten we weer in een bus en doen een eerste indruk op van Rome. Ons hotel, Residenza Madri Pie, een voormalig klooster, ademt nog steeds de sfeer uit van een klooster, maar heeft gelukkig moderne aanpassingen ondergaan. Inmiddels is mij duidelijk geworden dat onze reisleiders Hans en Caroline heel goed op hun schaapjes passen en de reis perfect hebben voorbereid. En dan lopen we om 18.00 uur op het St Pietersplein!! Indrukwekkend, de ruimte, de imposante pilaren, de colonnade met alle heiligen die van bovenaf op ons neer kijken. Vervolgens een eerste indruk van de kerk ( basiliek). Overweldigend, de grote beelden: het Petrusbeeld waar je de voet van aan

4 mag raken, (vroeger mocht je hem kussen) waardoor hij al een maatje kleiner is geworden en de tombe van Petrus, een eerste blik op de Piëta, de koepel, de prachtig ingelegde marmeren vloer. Genoeg voor dat moment. Morgen komen we terug. Daarna aten we heel gezellig en lekker Italiaans in Ostrea Veneza. Een bont gezelschap van mensen uit alle windstreken der aarde kwamen daar binnen. Op weg naar ons hotel werden we verrast door een optocht van open oldtimers en even later op het nu prachtig verlichte St Pietersplein door een processie. Het gezang ‘Kyrie eleison, christe eleison, kyrie eleison’ klonk mij vertrouwd in de oren, als verbinding tussen mensen van overal vandaan. Toen moest de meditatie van Caroline nog komen: Waarom is Rome zo fascinerend? Wat trekt de mens zo aan in Rome? Een moeilijk onder woorden te brengen gevoel, inspiratie, mystiek? Wat Marcus Aurelius en Goethe en Berlage erover gezegd hebben werd geciteerd, ook zij kwamen woorden tekort. Tot slot vertaalde Caroline het prachtige lied wat Sophia Loren zong over Rome. En dat was dan nog maar een half dagje Rome! Verslag zaterdagochtend --- Jan We worden allen gewekt per telefoon: ‘Wake up!’ 7.00 uur. In drie kwartier douchen, aankleden en je naar de eetzaal begeven lukt wel. Daar wachten ons gedekte tafels en wordt ons door vriendelijke nonnen een meer dan voortreffelijk, on-Italiaans ontbijt geserveerd. Om half negen precies staan we bijna in het gelid in de hal van ons hotel en maken we kennis met Kees, onze gids. Cees van Duin woont al 39 jaar in Rome en moet, zo hij zelf vertelt, zijn brood verdienen met gidsen. Hij blijkt een onderhoudend verteller te zijn met zijn encyclopedische kennis van Italië, van Rome en in het bijzonder van het Vaticaan en zijn pausen en doorspekt zijn verhaal met anekdotes en weetjes. Een nummerbord met SCV betekent dat die auto in het Vaticaan geregistreerd staat. Na een korte wandeling voegen we ons bij de toch al flinke rij om de Sint Pietersbasiliek binnen te gaan. Gisteren al even gezien, maar nu bij daglicht nog geweldiger. Met zoveel meer licht komen de immense ruimte en alle details veel beter uit. En dan de toelichting van Cees door onze “oortjes” luid en duidelijk te volgen, maakt het tot een geweldige ervaring. Dan gaan we naar boven naar de koepel na eerst wat verwarring, omdat Caroline iemand die achtergebleven was zocht, terwijl ze ook de kaartjes voor de lift zou afrekenen. Een hele grote groep dreigt voor te gaan naar de kleine lift. Gelukkig komt alles op zijn pootjes terecht en zoeven we naar boven. Dan begint de klim naar de onderrand van de koepel waar vanaf een balustrade heel diep onder ons naar de kerk gekeken kan worden. Naar boven kijken kan ook. Daar glinsteren de in glasmozaïek uitgevoerde vergrote replica's van schilderijen. Miljoenen stukjes. Na de rondgang worden we voor de keus gesteld: of het dak op waar zon, frisse buitenlucht, souvenirwinkel en koffie wachten of het beklimmen van de 320 treden van de steeds smaller wordende trap. Degene die het aandurft en kan wacht een prachtig uitzicht over heel Vaticaanstad met zijn musea, tuinen en zelfs treinstation. Eenmaal terug beneden verzamelen we ons op het dak, waarna de afdaling snel gedaan is. Na een korte wandeling komen we bij ‘Insalata Ricca’, wat ons lunchadres blijkt te zijn. Tip van Cees: Lees van de sprookjesverteller H.C. Andersen “De improvisator”. Zaterdagmiddag --- Pam Na een heerlijke lunch naar het Vaticaans Museum. Gobelins uit de 14-e eeuw. Het laatste Avondmaal vond ik indrukwekkend. Schilderijen o.a. uit de 12-e eeuw, geschilderd in Umbrië. Ook Rafael, eentje geschilderd ook door zijn leerlingen. Geen idee meer welk schilderij. Enfin, de rest is bekend, al noterend op de trap, waren jullie en ik zoekenden. Nergens meer een Nederlandse stem. Door de Sixtijnse kapel uiteindelijk op het St. Pietersplein. O,o, Madre Pie. Prachtig! Met 1000 excuses. 17 mei 2015 --- Anja Uitslapen tot 8 uur, dat klinkt heel aardig, maar er kwam alvast een wake-up call om 7.00 uur, gevolgd door een 5 minuten durend gebeier van de klokken; het is overduidelijk zondag! Om 8 uur worden we nogmaals gewekt en, kennelijk voor alle zekerheid, om 8.15 uur nog een keer. Nu zijn we echt wakker! Na een stevig ontbijt wandelen we om half tien richting het St. Pie-

tersplein. We zijn niet de enige groep die deze kant op is gegaan: het plein stroomt al vol. Wij laten het vanmorgen echter links liggen en beklimmen de trappen van de Friezenkerk. Ook daar blikken we niet de enige bezoekers, de kerk stroomt langzaam vol. Er wordt vandaag Hemelvaart gevierd. Maar eerst krijgen we een uitgebreide uitleg van de geschiedenis van de Friezenkerk. We leren dat we het begrip ‘Friezen’ niet al te letterlijk op hoeven te vatten, ook de Groningers vallen binnen deze groep ( tot opluchting van enkelen). De kerk maakt onderdeel uit van een aantal kerken die zijn gewijd aan St. Michael, ter ere van het feit dat de pestepidemie zijn einde bereikte. De Friezenkerk is echter de enige die hiervan nog over is. De huidige kerk is echter niet het oorspronkelijke gebouw; restanten van het eerste gebouw zijn nog terug te vinden in de wanden. De liturgie wordt omlijst door het gezang van een koor uit Vlissingen en de ‘Blauwe zusters’. Ook Hans droeg zijn steentje bij aan de dienst: hij las het verhaal van de Hemelvaart. Opvallende bezoeker was iemand die echt sprekend op Prins Bernhard (in zijn jonge jaren) leek, het bleek zijn kleinzoon... Na de kerk aan de koffie en dan op naar het St. Pietersplein voor het laatste staartje van de viering daar en de heiligverklaring van o.m. twee Palestijnse vrouwen. Daarna op weg naar de lunch met onderweg een stop bij de stalletjes aan de Tiber voor de souvenirs. De lunch was weer heerlijk: Gertjan noemde het een koud buffet, en dat was het eigenlijk ook, alleen lag het al klaar op je bord... Toen splitste de groep op: een deel naar het ongetwijfeld koele hotel, een ander deel ging nog even de stad in voor het lekkerste ijs wat we ooit zouden krijgen, zo werd ons beloofd. We hebben een tijdje gezworven door sfeervolle smalle straatjes, alvast een keer het indrukwekkende Pantheon bekeken en ja het was warm, heel warm. Maar de beloning was ernaar: het ijs was inderdaad super! Aldus plakkerig van het ijs, maar zeer tevreden terug naar het hotel om even lekker bij te komen van deze dag. Maandagmorgen vroeg opstaan. We hebben een druk en (on)haalbaar programma. --- John Colosseum Gids Cees van Duin was weer van de partij. Nu zonder boordje. Hij was zich volledig bewust van de onhaalbaarheid om alle gewenste bezienswaardigheden in één ruime morgen te kunnen zien. “We hebben niet zo veel tijd.” Maar ook: “Als je terugkomt in Nederland ben je harstikke geleerd. Als je het onthoudt tenminste”. Kijk, daar heb je nu een verslaggever met een opschrijfboekje voor. De bus stopte op de plek waar de opgravingen van het onvoltooide paleis van Nero te vinden zijn. Hier zijn enkele zeer fraaie beelden gevonden (die we eerder in het Vaticaansmuseum hadden kunnen zien). Het ging vandaag om het Colosseum. Sinds mensenheugenis heeft dat er nog nooit zo schoon uitgezien. Het wordt op dit moment stap voor stap schoongemaakt. Het Colosseum werd voltooid in het jaar 80 na Christus en werd bekostigd met de oorlogsbuit van de verovering van Jeruzalem. In die tijd leefden er 1 miljoen mensen in Rome. Er was veel werkloosheid. De slaven deden alles. De dag was verdeeld in 12 uren tussen zons- op en ondergang. 6 waren er om te werken, 6 om uit te rusten. Mensen brachten die rusttijd door in de arena (= zand). Ze leefden vaak in flats waar niet gekookt etc.. mocht worden. De baden, het theater en de arena waren gratis in die tijd. De keizer bracht brood en spelen. Het Colosseum meet (volgens Cees) 188 bij 140 meter (26000 m2) en was 57 meter hoog. In het Colosseum pasten 70000 mensen (ter vergelijking de Arena Amsterdam: 78 meter hoog, 35000 m2, 53000 mensen -JvdB). Verder bouwkundig: De Romeinen verstonden de kunst van betonbouw. Het beton was kneedbaar en werd aangestampt. De Dwarsmuren en de zitplaatsen waren van beton. Boven het stadion waren houten palen bevestigd, met kabels waaraan doek hing van linnen en zijde zodat er schaduw was in de arena. Door de hoge inflatie waren de Romeinen big spenders. Ze legden hun geld vast in kunst en gebouwen. Er zijn gidsen die vertellen dat er ook zeeslagen zijn opgevoerd. Dat zal niet lang geduurd hebben, want later is er systeem van kelders aangebracht, waarin de dieren en gladiatoren werden ondergebracht. Er bestond een opleiding tot gladiator. Als slaaf (geen burgerrechten) bood dit een uitweg. Er werd veel gewerkt met leeuwen,

5 beren, krokodillen en andere dieren. Kees weersprak dat er veel Christenen in de Arena werden geworpen. Aan het einde van 4e eeuw werd het vechten verboden door de Paus. In de 6e eeuw zijn voor het laatst gevechten gehouden in het Colosseum. Door een aardbeving in 896 is het gebouw geruïneerd. Mede doordat aan het gebouw het martelaarschap kleeft, hebben de Pausen steeds geprobeerd het Colosseum zo veel mogelijk in stand te houden. Het kruis dat te zien is, is het begin van een kruisweg van het Colosseum naar het Vaticaan. “Dan kunnen jullie nu een foto maken van de troep hier beneden”. Constantijn heeft in 315 alle godsdiensten gelijkgeschakeld. Dat gaf de Christenen veel vrijheden in Rome. Bij het Colosseum staat de boog van Titus, opgericht rond 70 na de verovering van Jeruzalem. Veel van de tempelschatten staan hierin afgebeeld. Dit is ook de achtergrond van onze groepsfoto. (onze gids ontbreekt op de foto. Hij heeft hem gemaakt). Redelijk recent heeft Mussolini nogal wat zaken verwijderd om gepaste parades te kunnen uitvoeren. Ook het FAO gebouw (1938) is bovenop historische grond gezet. Santa Francesca Romana Vervolgens hebben we de Santa Francesca Romana van binnen gezien. Deze is op de puinhopen van het Forum Romanum gebouwd. Het hoogteverschil is aan de achterzijde te zien. De achterzijde grenst aan het Forum Romanum. Hier is te zien hoeveel er is afgegraven in het Forum Romanum. In het altaarstuk is onder meer een feniks te zien bij de hand van Christus. Een symbool van de herrijzenis. Let ook op de drie bijen op het plafon. Ze zijn het zelfde als in de Sint Pieter (het wapen van de Paus) Het was ongewoon warm in Rome (32 C). Vandaar dat het eerst tijd werd voor een koffiepauze. Forum Romanum Vervolgens deden we in een “rotgang” het Forum Romanum. Het is een centrale plek, waar in de loop van de Romeinse eeuwen veel handel plaatsvond. Waar veel handel is moet ook worden rechtgesproken en zo werd het ook een meer bestuurlijk centrum. Alle opgravingen zijn begonnen in de 19e eeuw. Allereerst bekeken we een grindveldje wat in 2e eeuw een vleeshal was geweest. Het was een basiliek. Een hal met een brede overkapping. Het huidige gebruik van de basiliek is van deze bouwvorm afgeleid. Men zou hier vroeger nog muntjes hebben kunnen vinden. Het bezoek aan het Forum Romanum was redelijk fragmentarisch. Er werden veel zaken aangestipt, maar bij alles zat wel een langere geschiedenis. Je moet de keizers, consuls etc. goed op een rijtje hebben staan om de tijdsperiode goed te kunnen volgen. Zoiets gaat niet in een half uur..... dus lees vooral je reisgids / de verklarende internetpagina's of je pop-up boek. We hebben aangestipt de tempel van Saturnus (goede god, de feesten van Saturnus waren van 17-23 december, maskers, in de 9e eeuw verhuist het feest naar Carnaval - 1 x per jaar de omdraaiing van slaven en meesters), de verblijfplaats van de Vestaalse maagden, de boog van Titus, boog van Augustus, weg naar de Jupiter tempel op de heuvel. Julius Ceasar (midden 1e eeuw, heroverd Rome en komt met een nieuw Senatorengebouw) Geschiedenis wordt door de overwinnaar geschreven. Dat is ook in Rome zo. Vergilius herschrijft de Romeinse geschiedenis nadat Augustus de macht overneemt na de burgeroorlog (eind 1e eeuw). Tot slot stonden we nog enige tijd stil bij de Basilica van Maxentius. Dit is de grootste basiliek. Begonnen als profaan handelsgebouw. Het middenschip is 35 meter. Het gebouw is 33 meter hoog. Het is in 896 ingestort (aardbeving). Het functioneerde later als slaapplaats voor pelgrims. Basiliek San Clemente Door naar de Basiliek San Clemente. “We hebben niet veel tijd.” Cyrillus ligt hier begraven; de grondlegger van het Cyrillisch schrift (zoals in Rusland gebruikt). maar dat is een zijtak...De kerk komt voort uit het woonhuis van Clemens, een vroegtijdige bekeerling in de 1e eeuw. De zuilen zijn uit de 4e eeuw, 8 en 9 eeuw gerestaureerd. Na de verwoesting door de Noormannen in 1084, herbouwd in de 12e eeuw en is verder gebouwd in de 19e eeuw. Hiervoor werd de plek gebruikt voor de Mithras godsdienst. Al deze lagen werden bezocht. De Mithras is een twee godengodsdienst godsdienst, die met

name populair was bij soldaten. Er werd moreel gedrag bij verwacht. Er waren 7 stadiën van inwijding. De ruimte die we gezien hebben werd gebruikt voor het inwijdingsritueel. In een hogere deel zagen we een fresco. Hierin werd het verhaal van de diaken Clemens uitgebeeld. Clemens is meegenomen en verdronken met een anker. In de bovenkerk bleven we nog even kort stilstaan.... waarna de lunch weer op ons wachtte (met vertraging). Het ingelaste onderdeel van de presentatie hebben we vervolgens toch niet gezien. De bus bracht ons hierna naar de binnenstad. Tip van Hans.... vraag altijd naar de naam van de chauffeur. Het verslag wordt vervolgd.............................. Dag 4 ’s middags: Stadswandeling door Rome - Auke Na de lunch werden we door de bus afgezet in de buurt van het Trevifontein. Deze wordt op dit moment gerestaureerd en hierdoor stond er geen water in. Wel hadden we nu de mogelijkheid om via loopplanken dicht langs de beelden te lopen wat ook een mooie ervaring is. Hierna zijn we naar ijssalon Giolitti gelopen, want wat is een bezoek aan Rome zonder Italiaans schepijs? Bij Giolitti hebben ze meer dan 60 verschillende smaken, dus voor iedereen zaten er wel 2 smaken tussen die hij of zij lekker vonden. Na het verrukkelijke ijsje door naar het volgende hoogtepunt: Het Pantheon. Een bijna 2000 jaar oud gebouw, hij is van 118-125 n.C. ten tijde van Hadrianus, met een koepel van 43, 4m en nog steeds volledig in takt. Vandaag is de koepel nog steeds de grootste ter wereld van ongewapend beton. Oorspronkelijk had het Pantheon een bronzen dak, dit is gebruikt om het Baldakijn in de St. Pieter te maken. Van hieruit is het een korte wandeling naar het Piazza Navona dat gebouwd is op het stadion van Domitianus met centraal op het plein het prachtige fontein “Fontana dei Fiumi” van Bernini. Een paar straatjes verder ligt de kerk van Antoine Bodar, de Santa Maria dell’anima, waar de enige Nederlandse Paus ligt begraven. Adrianus VI kwam uit Utrecht en was 13 maanden Paus van augustus 1522 tot september 1523.Van hieruit zijn we via de Engelenburcht en de St. Pieter terug gelopen naar het hotel. Dag 6 Audiëntie bij de Paus - Mariëlle Nadat Caroline de dag ervoor eindeloos in de rij had gestaan om de kaartjes voor de audiëntie te bemachtigen, konden we ’s ochtends bijtijds naar het St. Pietersplein. We hoefden alleen nog maar door de scan, want op papier waren we al door de ballotage gekomen. Het was alweer super druk op het plein, maar we konden mooie zitplekken bemachtigen. Hans dacht dat er nog genoeg tijd zou zijn om een boodschap te doen, maar dat bleek niet waar, want de Paus kwam al eerder. Hierdoor is hij wel de enige van ons gezelschap die met de Paus op de foto staat (ook al moeten we de foto erg uitvergroten!) Ook wij als nuchtere niet katholieke Nederlanders konden het niet laten om op de stoelen te gaan staan om maar een glimp van de Paus op te vangen. Het enthousiasme van iedereen werkte aanstekelijk. Nadat de Paus iedereen gezegend, begroet en gekust (kleine kinderen) had, kon de catechese beginnen. Afgelopen weken ging deze over familie. Wil je de Nederlandse samenvatting nalezen kijk dan op: http://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/ index.php?mi=600&doc=5926 Aan het eind baden we samen nog het <>. Alles werd vastgelegd door Vaticaan TV te bekijken op YouTube.com: Pope Francis General Audience 2015.05.20. Verslag van woensdag 20 mei 2015 Johan Het is ontzettend vroeg als om 06.15 de wake-up call van het hotel door de kamer gaat. Het is de dag van de audiëntie bij de

6 Paus. Na een verkwikkende douche lopen we om zeven uur richting ontbijtzaal. Bijna iedereen is al aanwezig en doet zich te goed aan het laatste ontbijt in Rome. Na het ontbijt vertrekken we rond kwart voor acht voor de laatste keer (snik) naar het Sint Pietersplein. Het is al een drukke van belang en het is worstelen om bij de juiste poortjes uit te komen. Eenmaal binnen kunnen we als groep toch redelijk bij elkaar zitten. Alleen Hans moest nog even boodschappen doen, met als gevolg dat hij later zich niet meer bij de groep kon voegen. Het voordeel voor Hans was wel dat hij meer gezien heeft dan de rest. De groep kan nu rustig gaan wachten op de dingen die gaan komen. Ondertussen kijken we onze ogen naar de binnen komende mensen menigte, we lezen wat, dommelen nog even of we wachten geduldig. Om half tien merken we grote beroering in de menigte. De paus begint met zijn rondrit, in zijn pausmobiel, over het Sint Pietersplein. Helaas is er niet veel van te zien. Het beste kun je proberen de rondrit via de beeldschermen te volgen. Mensen stonden op de stoelen om alles te kunnen zien. Na een half uur begon de Paus met zijn toespraak. Een toespraak die gekenmerkt werd door de tradities van het gezin. Vervolgens werd de toespraak vertaald in verschillende talen, met telkens een kleine aanvulling van de Paus. Om 11.00 uur werd de audiëntie afgesloten het Onze Vader. Voor ons begon nu de terugreis. Allereerst naar het hotel, voor de middaglunch, om vervolgens om kwart voor een met de bus naar het vliegveld te vertrekken. We waren hier royaal op tijd zodat we op ons dooie akkertje konden inchecken en de gate opzoeken. Even was er nog de consternatie over een verloren boardingpass. Maar ook dat werd gelukkig opgelost. Na enig wachttijd mochten we met een bus richting het vliegtuig. Om goed half vier vertrokken we richting Schiphol (moeilijk woord trouwens voor de purser). Onderweg hadden we boven de Alpen nog enige turbulentie van betekenis, gelukkig bleef het drinken in de bekers. Rond de klok van half zes landen we op Schiphol en kon Caroline voor de een na laatste keer gaan tellen. Na het ophalen van de bagage (met enige vertraging) werd de bus opgezocht. Hier was echt de laatste telling en in krap een uur werden bij de Open Hof afgeleverd. Na het nodige afscheid keerden we terug naar ons eigen huis. Nieuws uit de generale synode De verbinding van een predikant aan een (wijk)gemeente is nu voor onbepaalde tijd. Maar je ziet dat het denken daarover langzaam in beweging gaat komen. Het kreeg ook de aandacht tijdens de synodevergadering in Lunteren (op 23 en 24 april). En hoewel daar nog geen concreet voorstel ligt om de binding tussen predikant en gemeente te beperken tot vier jaar heeft het bespreken daarvan al wel tot enige commotie geleid, zowel onder predikanten als onder (wijk)gemeenten. Daar zitten duidelijke voors en tegens aan die iedereen kan bedenken. Op dit moment is de algemene tendens om de regel voor onbepaalde tijd nog steeds te laten gelden, tenzij in bijzondere situaties. Dat ‘tenzij in bijzondere situaties’ wordt verstaan als bereidheid tot flexibilisering dat niet alleen aan de predikanten maar ook aan de kerkelijke (wijk)gemeenten wordt gevraagd. Hierdoor zal de kerk naar verwachting ingrijpend gaan veranderen, zowel op landelijk en op plaatselijk niveau. Hans Reedijk Project “Getijden”, van 10 oktober tot 22 november 2015 Beste kunstliefhebbers en gemeenteleden, We willen u graag wat vertellen over het nieuwe project dat we later dit jaar in kerkelijk centrum Emmaüs willen gaan inrichten. De kunstenaar die ons haar werk wil tonen is mevrouw ds. Corja Menken-Bekius uit Zeist met mooie kleurige schilderijen. Enkele Emmaüsgangers hebben op 25 februari 2015 al kennis met haar (persoon en werk) gemaakt in de eerste bijeenkomst ‘Bewust naar Pasen’. Daarin vertelde ze over haar schilderijen over de Bijbelse Ruth, en vooral over die vrouw zelf en wat zij als vluchteling meemaakte. Dit komende project wordt opgezet rond de dagen van Allerheili-

gen en Allerzielen. Maar we willen dit thema uitbreiden naar alles wat een mens, een gemeentelid, in de laatste weken van het kerkelijk jaar kan meemaken, herinneringen, vooruitzichten enzovoort. Deze schilderijen van Corja Bekius zijn gemaakt naast gedichten en liederen van Andries Govaart. Die zullen we ook ter lezing aanbieden aan degenen die straks de expositie komen bekijken. De dichter zelf zal bij de opening van de expositie op zaterdag 10 oktober om 14 uur in kerkelijk centrum Emmaüs een inleiding verzorgen. De CoRa heeft ook ingestemd met het voorstel van de werkgroep om ds. Corja Bekius in een viering in Emmaüs te laten voorgaan. Die is gepland op zondag 15 november om 10:30 uur. Zowel bij de opening op 10 oktober als in die viering zal het Emmaüskoor o.l.v. Tanja Taale, vaak samen met de gemeente, diverse liederen van Andries Govaart zingen. Als werkgroep zijn we bezig om - zo mogelijk samen met andere werkgroepen binnen Emmaüs - enkele andere activiteiten gedurende de periode van het project op te zetten. U hoort / leest daarover later nog meer. Op zaterdagen zal de expositie te bezichtigen zijn van 14-17 uur, behalve in de herfstvakantie. Tot zover over het komende project. Dan nog even iets over het mooie rode doek met groene bladeren, dat vanaf Pinksteren in de kerkzaal hangt. U weet dat dit werk, “A Hot Summerday”, in oktober 2014 door de schilder, Dick van Kalkeren, aan Emmaüs is geschonken. Het heeft eerder, al in 2002, in Emmaüs gehangen bij de expositie ‘Alles heeft zijn tijd’. De CoRa heeft goed gevonden dat dit werk van Pinksteren tot eind augustus in de kerkzaal hangt. U wordt van harte uitgenodigd, namens de werkgroep, om aan het project “Getijden” uw bijdrage te leveren. U kunt zich daarvoor melden bij leden van de werkgroep KUNSTindeKERK. Met vriendelijke groet, Theo Boessenkool tel. 637679 (secr.) e-mail: [email protected] Kerken in Ede en omgeving besteden aandacht aan Millenniumdoelstellingen In de komende maanden zal een aantal kerken in Ede en omgeving aandacht gaan besteden aan de Millenniumdoelstellingen. Deze doelstellingen hebben de Verenigde Naties in 2000 opgesteld en worden in 2015 geëvalueerd. De doelstellingen zijn allemaal gericht op het uitbannen van de armoede in de wereld, maar zijn verder ook gericht op o.a. onderwijs, positie van vrouwen, kindersterfte, gezondheid en een duurzaam leefmilieu. De VN doelstellingen zijn nauwelijks bij de kerken en het publiek bekend. Daarom hebben ds. 't Hoen en ds. Eberson het initiatief genomen om de Millenniumdoelstellingen aan de orde te stellen in kerkgemeenschappen in Ede, Bennekom en Wageningen. Het voorstel is dat acht kerken inhoudelijk aandacht besteden aan de acht Millenniumdoelstellingen. Die acht kerkelijke gemeentes in de regio besteden ieder gedurende één maand aandacht aan één of meerdere doelstellingen. De vormen van activiteiten kunnen per kerk heel verschillend zijn. De gezamenlijke vorm kan wel een estafette worden, waarbij de ene kerk de andere opvolgt. En bij de diensten of activiteiten van een deelnemende kerk zijn uiteraard leden van andere kerkgemeenschappen uit de regio van harte welkom. De acht VN doelstellingen zijn: 1. Extreme armoede bestrijden 2. Basisonderwijs voor kinderen wereldwijd 3. Gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen 4. Sterfte cijfer kinderen terugdringen 5. Moedersterfte terugdringen 6. Halt toeroepen aan de verspreiding van ziektes zoals malaria en TBC, HIV/Aids 7. Duurzaam milieu 8. Goed geregeld handels- en financieel systeem De Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt en de Nederlands Gereformeerde Kerk hebben eind mei/begin juni de spits afgebeten door in een tweetal kerkdiensten aandacht te besteden aan Millenniumdoelstelling 5 ‘Moedersterfte terugdringen’. Het plan is om dit najaar in de Beatrixkerk de doelstellingen 1, 4 en 5 aan de orde te stellen, waarbij dan aandacht zal worden besteed aan projecten in Sri Lanka en Malawi waarbij gemeenteleden van de Beatrixkerk betrokken zijn. Elly van Aggelen Nico van Basten

7 Kerkennacht Ede Op vrijdagavond 19 juni wordt in Ede weer de kerkennacht georganiseerd. Kerken in en rond het Beatrixpark zullen de deuren openen tussen 18.00 en 23.00 uur. Het doel van Kerkennacht is om de kerk te laten zien als ze niet in gebruik is voor een dienst. Wat is er te zien in de kerk, wat zijn de verschillen tussen de kerken. Hoe klinkt het orgel, hoe smaakt de koffie, hoe zit het met de akoestiek, hoe zingen de koren. Allemaal vragen waarop u tijdens de kerkennacht een antwoord kan krijgen. De kerken die dit jaar meedoen zijn: - Evangelisch Lutherse Kerk (Ria Havinga) - Nieuwe Kerk (Chris Hoegee) - Beatrixkerk (Klaas Kopinga) - Taborkerk (Dick ten Dam) - St. Antonius van Padua (Wytse Laverman) U bent van harte uitgenodigd om tijdens deze avond een rondje langs de kerken te maken. Mocht u mee willen helpen tijdens de avond meldt u dan bij de contactpersoon per gemeente of mail naar [email protected]. Van de werkgroep Pluriforme Samenleving van de Raad van Kerken Op 2 maart is er door de werkgroep Pluriforme Samenleving van de Raad van Kerken een bezoek georganiseerd aan de Turkse Moskee. We hebben daar een gebedsdienst bijgewoond en daarna uitleg gekregen over deze dienst. In vervolg op deze bijeenkomst wordt er op zondag 6 september in Kerkelijk Centrum Emmaüs een dienst gehouden waar de leden van de Turkse Moskee zijn uitgenodigd om deze dienst bij te wonen. Voorganger in deze dienst is Hans Reedijk. In verband met het middaggebed zullen we onder het genot van een kopje koffie direct beginnen met de uitleg over de dienst en over gebruiken in de Christelijke kerk. Rond half één zullen we even pauzeren om met elkaar de lunch te gebruiken. Mocht u bij deze dienst en de uitleg aanwezig willen zijn, dan bent u van harte welkom. Wilt u dan wel uw eigen brood meebrengen? Voor de rest wordt gezorgd. De dienst begint om 10.30 uur en we zullen rond 13.15 uur de bijeenkomst afsluiten. Erna Hulstein-Heinsdijk [email protected] Er is een gift van € 1000 binnengekomen voor de kindercollecte met het verzoek dit te vermelden in het kerkblad zonder de naam te noemen van de gever. Hartelijk dank voor uw gulle gift! PROT. WIJKGEMEENTE TABOR

Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61 Scriba: J.G. Hoogteijling, Postbus 131, 6710 BC Ede Autodienst: Ant van Donselaar, tel. 611 074 Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Mevr. Ria Buitenhuis, van Borsselelaan 43, 6711 JT Ede, tel. 61 06 79 Vesper 21 juni Samen met het Arnhemse koor Capella ad Fluvium (onder leiding van Dirkjan Horringa) vieren we de laatste in een reeks van drie vespers. Dit keer in de welbekende en ook ten onzent geliefde vorm van een Anglicaanse ‘Choral Evensong’.

In samenspraak en samenzang van ‘allen’, koor, voorganger en organist, komt de klassieke orde voor de Evensong tot klinken. Onder andere getoonzet door Orlando Gibbons en Willam Byrd. Maar ook door ‘onze eigen’ Sweelinck, die verrassend ‘Engels’ blijkt te kunnen zijn. Psalm 8 wordt gezongen op een ‘chant’, typisch Engelse ‘hymns’ zijn er - om mee te zingen. Letterlijk een ‘special event’, bijzonder in Ede. En een uitgelezen mogelijkheid kennis te maken met een van de mooiste ‘services’ uit de Anglicaanse traditie. Voorafgaand aan de Evensong zingt het koor een aantal werken uit de Engelse koortraditie, waaronder John Taveners Psalm 121. Aanvang: 17.00 uur. In de Taborkerk. Toegang: gratis. Er is wel een uitgangscollecte. Zie ook: adfluvium.nl. Bevestiging ambtsdrager(s) Het kerkbezoek zit gelukkig in de lift (niet: de kerkbezoekers, die moeten niet al te opzichtig het hogere zoeken, dat heeft de kerk al te veel gedaan). Maar er is nog wel een probleem met het invullen van al de ambten (en de aantallen die daarbij genoemd worden) die de Kerkorde voorschrijft. Die Kerkorde gaat inmiddels weliswaar op de schop, maar eist nog wel zoveel, dat veel lokale gemeenten kampen met een vorm van ‘personeelstekort’. Dat is in Tabor-Centrum niet anders. Gelukkig is Niels van den Broek bereid namens de wijk Centrum ouderling-kerkrentmeester te worden, waarmee een al lang bestaande vacature is ingevuld. Ouderling Rob Broersma is voortaan ouderling-kerkrentmeester; ook dat stemt tot vreugde, want daarmee is ‘ons’ smaldeel in het CvK bijna op orde. Tenzij tegen zijn benoeming wettige bezwaren worden ingebracht, wordt Niels Van den Broek in de dienst op 5 juli bevestigd. We besteden dan ook aandacht aan de functie -of liever: ambtswisseling- van Rob Broersma. Koffie-plus Is in korte tijd een breed gewaardeerd fenomeen geworden. Eens per twee maanden nemen we na de dienst wat extra tijd, om informatie uit te wisselen. Maar ook om eens wat dieper op ‘de’ zaken te kunnen ingaan en in gesprek te geraken over wat ons bezighoudt. Soms heel praktisch (fusieproces) , dan weer principieel. In de gemeente, maar net zo goed daarbuiten. Getuige het grote aantal kerkgangers dat nog wat ‘nablijft’, voorziet de ‘koffie-plus’ terdege in een behoefte. Om voor de hand liggende redenen doen we het in de zomer even zonder. Maar noteer alvast 20 september voor de volgende ‘koffie-plus’ - dat wordt een ‘koffie-superplus’, want we trappen in een moeite door het volgend seizoen af. Leerhuis Ze heeft het seizoen ‘15/’16 nog voorbereid, maar nu stopt mevrouw Connie Dijkstra er na vele jaren mee: met het organiseren van het Tabor-Leerhuis. We zijn haar veel dank verschuldigd, voor de inzet, betrokkenheid en trouw waarmee ze dat werk heeft gedaan! Eerst samen met mevrouw Bep Kapteijn, de laatste jaren vooral in haar eentje: hartelijk dank. U snapt het al: er wordt een opvolger gezocht - liefst twee. Het gaat in de praktijk om seizoensarbeid. Het inventariseren van de wensen voor het volgend Leerhuis-seizoen, die door de deelnemers naar voren worden gebracht. Vervolgens het zoeken naar gastsprekers (en die dan ook benaderen) en het maken van een evenwichtige opzet, eventueel in samenspraak met de wijkpredikant. Bovendien is het handig, met enige regelmaat de Leerhuisavonden te bezoeken. Al met al dankbaar én boeiend (thuis)werk: u spreekt nog eens iemand! Voor meer informatie: bel de wijkpredikant. Met goede groet, Gerben H. Westra Vanuit de wijkkerkenraad Tabor-Centrum In de meivergadering stelde de wijkkerkenraad van Tabor-Centrum dankbaar en verheugd vast dat twee gemeenteleden ouderling-kerkrentmeester willen worden. Niels van den Broek zal na bevestiging plaatsnemen in het College van kerkrentmeesters en in de Algemene kerkenraad. Rob Broersma, die nu reeds pastoraal ouderling is, neemt plaats in het College van

8 kerkrentmeesters en als ouderling-kerkrentmeester in de wijkkerkenraad. De wijkkerkenraad bestudeerde met grote aandacht de uitgebreide antwoorden van het College van kerkrentmeesters op eerdere vragen over het financieel jaarverslag over 2014. Er werd aan aantal vervolgvragen geformuleerd, waarin, vanwege de negatieve ontwikkelingen in het fusieproces, vooral de relatie met de Gereformeerde Kerk Ede aan de orde kwam. Tijdens de vergadering werd besloten om het Breed moderamen van de classicale vergadering Ede te verzoeken bijstand te verlenen bij het in kaart brengen van de consequenties voor de toekomst van de wijkgemeente Tabor-Centrum na het beëindigen van de fusiebesprekingen. Met veel enthousiasme werd verslag gedaan van de verdere voorbereidingen van de Kerkennacht (19 juni) en de laatste Vesper van dit seizoen (21 juni). J.G. Hoogteijling, scriba

Voor onderweg Open mij, les mijn dorst, stil mijn verlangen te zijn wie ik mag zijn, aanvaard door jou, Aanwezige, aanvaard door mezelf, ongedurig, afwezig. Zend boden op mijn weg, engelen met geduld, naasten met liefde, vreemden die vrienden blijken, Open mij, stil mijn verlangen.

Nico Vlaming

PROT. WIJKGEMEENTE NOORD

Noorderkerk, Amsterdamseweg 9, http://ede.protestantsekerk.net Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572

Mevrouw Henny Oranje- Buijtelaar, Louise Henriëttelaan 17, kamer 103, 6713 MG, wordt op 11 juni honderd jaar. Ooit op een overgang van oud- naar nieuwjaar hadden we als beeld voor een nieuw jaar een soort trapslinger. Beeld, dat in een nieuw jaar het leven zich in allerlei kleuren en draaien en wendingen kan voordoen. En daarbij de wens, dat je dan de kracht en moed hebt om het leven zich te laten ontvouwen en je hart open te doen. Hoe gaat dat een eeuw lang?! Zoveel is op haar pad gekomen. Mooie kleurrijke gebeurtenissen, liefde, kinderen, mensen die genieten van haar persoonlijkheid. Zoveel te geven. Ook wel heel sombere momenten van verdriet en afscheid. Je overleeft zoveel anderen. Soms ziekte en zeggen: het is genoeg. In dat alles het leven verwelkomen, het goede zoeken voor een ieder, blijven geloven in Gods liefde; mw. Oranje doet het. In het vertrouwen dat zij in al die jaren met zoveel kleuren geborgen mag weten bij haar Heer. Mooi, zo’n open hart. Uw familie is u lief. We wensen u samen met hen geluk met die liefdevolle verbondenheid. En het vertrouwen dat God uw levensslinger altijd in ontferming vasthoudt. Diensten

Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected] Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: Joke Ebes, telefoonnummer : 616003 Graag aanmelden op zaterdagmiddag tussen 17.00 uur en 18.30 uur Uit de wijk Ontmoeting “‘k ontmoet soms mensen die mij hevig inspireren niet door een zware diepdoordachte filosofie maar wat zonlicht op hun kaken kan mij diep van binnen raken of de sterke blik die ’k in hun ogen zie” Op zaterdagmorgen 6 juni is mw. Ans Homburg- Siegers, Maanderzand kamer 207, overleden, op de leeftijd van 83 jaar. De afscheidsdienst vindt plaats op 11 juni. Daarin willen we in liefde gedenken wie zij was. En danken voor haar volle vertrouwen op de Heer, die haar altijd heeft vast gehouden. Mevrouw Janny Feenstra-Jongma, Telefoonweg 176, is eindelijk geopereerd. Hopelijk komt er een eind aan de pijn. Goede moed bij oefenen en herstel! Ook mevrouw Van Breunessen- Scholten is deze week geopereerd. Omdat zij niet in Ede maar in Heino verblijft, hierbij het adres (voor een eventueel kaartje ter bemoediging): Zorghotel Solace, Statenweg 3, 8141 SH, Heino. Er komt zoveel veel op u af, wij wensen u veel kracht.

Op 21 juni en 5 juli (en straks ook in september weer) zal de dienst er iets anders uitzien. Er doen dan enkele jonge mensen mee met zang en instrument. Rondom de thema’s: “Zomer” en “Leef!” (n.a.v. boek Laura Maaskant) hopen we op verrassende en inspirerende diensten! Voor wie iets wil lezen over de Romereis: zie het prachtige verslag in dit kerkblad, gemaakt door de reizigers! Vrede en alle goeds, Caroline Oosterveen Gesloten meldpunt Tot 30 juni is het meldpunt gesloten. Voor uw berichten met lief en leed kunt u terecht bij: Dolf Smits, tel. 611503 of 06-41945544. Met vriendelijke groet, Ineke Kerkstra. De kerkenraadsvergadering van de Noorderwijk van 12 mei Op 12 mei kwam de kerkenraad van de Noorderwijk bijeen. De vergadering wordt geopend door Sander van Voorst uit hoofdstuk “De opdracht” van Katrijne Bezemer. Caroline deelt een papier uit met de tien geboden voor innerlijke rust. Ieder kiest een gebod uit en krijgt de gelegenheid om daarbij een motivering te geven. Teruggeblikt werd op een mooie heidewandeling en een geslaagd maaltijdenproject voor Ethiopië. De voorbereidingen voor het uitstapje naar Putten met “Kerk en Buurt” zijn afgerond. Er zijn al veel aanmeldingen. In juni en juli zal in enkele erediensten worden gezocht naar een vormgeving, die ook voor jongeren meer aansprekend is. De procedure voor de avondmaalsvieringen is enigszins aangepast. Aandacht werd besteed aan de rapportage van het voorzittersoverleg van de wijken van de Gereformeerde Kerk Ede.

9 De vergadering werd besloten met een tekst over liefde uit het Evangelie naar Filippus. Tijmen Apeldoorn Kerkenraadsvergadering Noorderwijk van 2 juni Hester Degen opent de vergadering met ‘Harmonie’ van Toon Hermans. In het moment van bezinning vraagt Caroline Oosterveen ons die woorden aan te kruisen die wij van wezenlijk belang vinden voor de kerk van de toekomst. Het uitje met de ‘Inloop’ naar Putten was een succes. De voorbereidingen van aansprekende ‘pilotdiensten’ zijn in volle gang. De startzondag is op 20 september. De impressies van Jacob Tuinstra en Wim den Ouden van de AK vergadering van 27 mei worden uitgebreid besproken. De vergadering wordt beëindigd met ‘Maak mij tot instrument van Uw vrede’, naar Franciscus van Assisi. Sander van Voorst Nostalgisch uitje Kerk en Buurt Donderdag 28 mei reed een bus met bezoekers van de ‘Inloop’ en senioren van Noord onder leiding van Aljo Bos via een mooie toeristische route naar de Mariahoeve in Putten. Na koffie+ bekeken de deelnemers in 4 groepen de diverse aspecten van het landleven in de (vroege) 20e eeuw. De herkenning in de moestuin, de buxus voortuin, de boerderij met woonverblijf én de uitleg van 4 enthousiaste gidsen had langer mogen duren, maar de lunch riep. De inkijk in het leven van Maria, haar twee zussen en broer is niet meer te vergelijken met onze 21e eeuw, maar het goede en het slechte is van alle tijden. Voldaan keerden we naar Ede terug en kijken nu al weer uit naar de bestemming van volgend jaar.

Verjaardagen 08-06 De heer A. Peelen Juni Zondag, 5 juli is er een moment van afscheid voor de oudste kinderen van de kindernevendienst. Wanneer je van school gaat veranderen, wanneer je een beetje ‘minder kind’ bent. En voordat de schoolvakanties echt gaan beginnen. Op dit moment zijn al veel mensen met en op vakantie. We heten de gasten als vakantiegangers en de vakantiegangers als gasten van harte welkom op zondag tijdens de diensten. In de wijk denken we aan de familie Peelen, Stroe Allee 1. Zoveel dingen die tegelijk lijken te gebeuren. Zoveel behandeling, kuur, operatie in de kring van hun gezin. In de rust en de stilte van het oud zijn geworden, mevr. H.A. van de Hoef - van Dijk in Eureka. We bevelen allen die genoemd en waaraan gedacht wordt toe aan Gods hoede en bewaring. Blijf bij mij Heer, allen zijn weggegaan. Ik heb gezegd dat ik niet bang zal wezen. Blijf bij mij, Heer, wil mij nu rustig maken. Blijf bij mij Heer, en laat mij rustig verder gaan. Met hartelijke groet, Ds. A. Lunshof Uitje Kerk Vrijdag 26 juni willen wij een uitje organiseren. We willen om 10.00 uur bij de kerk verzamelen en gaan via een mooie route ergens heen. Waarheen is nog een verrassing. Dus noteer het vast in uw agenda: 26 juni uitje kerk! Verdere gegevens volgen nog. Wij zien u graag op de 26e. Met vriendelijke groet, Janny en Elly

Sander van Voorst Een maaltijd voor een maaltijd Onder deze noemer zijn er de afgelopen periode mensen uit eten geweest, en koks aan het koken geweest, met de bedoeling om geld in te zamelen voor studenten in Ethiopië, die daarmee één warme maaltijd per dag kunnen krijgen. Het was best een beetje spannend, zowel voor de koks en gastgezinnen, als ook voor de gasten. Want bij inschrijving wist je niet bij wie je ging eten en ook de koks mochten hun gasten niet zelf uitkiezen. Maar de enthousiaste reacties spraken boekdelen, het was lekker, bijzonder en vooral ook heel gezellig. Vaak werd gezegd: “Dit moeten we vaker doen” en: “Zo leuk om mensen eens anders te leren kennen”. En dat was natuurlijk waarvoor we het eveneens organiseerden; om de onderlinge band te verstevigen. Een tweeledig doel, dat we ruimschoots gehaald hebben, want ook de financiële opbrengst was fantastisch. Naast de opbrengst van de maaltijden kregen we ook nog enkele giften en het totaal staat nu op 1015 euro. Alle mensen die hun bijdrage hiervoor leverden: bedankt!

Hallo, jongens en meisjes 14 juni - Vrijuit spreken ( Petrus en Johannes worden ondervraagd) Durf jij je mening te geven over iets? Ook als anderen het niet met je eens zijn. Dat is best moeilijk. Soms zou je het misschien wel willen, maar durf je niet. Wat zullen anderen van mijn ideeën zeggen of denken? Petrus en Johannes trekken zich daar niets van aan en vertellen de mensen over het leven, de dood en de opstanding van Jezus. Velen luisteren verbaasd. Ze horen iets nieuws en vinden dat interessant. Een hoop van die mensen gaan geloven en komen bij de kerk. Maar er zijn ook mensen die het maar niets vinden. Ze worden zelfs boos. Ze nemen hen gevangen en verbieden om anderen te vertellen over Jezus. Maar daar trekken Petrus en Johannes zich niets van aan. Ze worden weer vrijgelaten en gaan gewoon door met het vertellen over Jezus.

HARSKAMP GEREFORMEERD

21 juni - Geluksvogel Paulus houdt een toespraak in Troas ergens op de derde verdieping. Een jongeman die Eutychus heette, zat in het raam te luisteren maar het was al laat en Paulus blijft maar praten. Hij valt in slaap. Niet veel later valt de jongeman uit het raam naar beneden. Hij beweegt niet meer. Mensen buigen zich verdrietig over hem heen. Hij is dood! Maar dan komt Paulus. Hij gaat op hem liggen. Dan zegt hij: ‘Hou op met dat gehuil, want hij leeft’. De man staat op en gaat op pad. Paulus is echt Gods apostel, die zegt en doet wat Jezus wil. En God is machtiger dan de dood. Wat een geluksvogels zijn wij.

HARSKAMP GEREFORMEERD

Groetjes Mirjam Rap

Gerda Tuinstra

Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Predikant Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, tel. 65 66 63 Scriba: H. Schreuder, Oude Arnhemseweg 56, 6741 EJ Lunteren, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected]

Rooster oppas- en kindernevendienst 14-06 Lisa en Jannie 21-06 Ellen en Monique 28-06 Nicolien en Tamara

10 WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag life via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikanten Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, Tel. 65 66 63 e-mail: [email protected] Ds. K. Santing, Ariënsweg 25, 6711 PE Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] Scriba: Dhr. E. Hoogendoorn, Corverbos 16, 6718 HL Ede, tel. 637998 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected] Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected]

Meeleven Ds. Bert Lunshof en zijn vrouw Anna genieten van een welverdiende vakantie. Het is zeg maar hun ‘laatste’ vakantie. Medio oktober mag deze collega gaan genieten van zijn emeritaat. Ik heb via hem geen ernstige pastorale situaties ontvangen die hier aandacht vergen. Omdat zij een belangrijke rol speelde, wil ik de naam van mevrouw B.J. Groen, Agneslaan 33, ook hier melden. Ze verhuisde enige weken geleden naar haar familie in Nijensleek. Ze heeft bijna vijftig jaar in Ede gewoond. Ze betekende veel in de samenleving alhier. We denken aan haar werk als directeur van de plaatselijke bibliotheek van 1966 tot en met 1989. Na haar pensioen zette ze het historisch museum op poten. Namens de Beatrixkerk zat ze ook vele jaren in het bestuur van Het Maanderzand. Na haar val thuis in maart jl. heeft ze veel moeten inleveren. Na de drukte van het verhuizen komt ze hopelijk wat tot rust. We vertrouwen haar kerkelijk toe aan de Protestantse gemeente te Vledder. We danken mevrouw Groen voor haar betrokkenheid ook in onze kerkzijn en wensen haar een gezegende tijd toe bij haar familie aldaar. Mevrouw J. Meurs-de Jonge, zorgcentrum ‘De Pleinen’, gaat steeds verder terug. Moge haar wachten overgaan in aanschouwen! Moge de Geest van Pinksteren haar troosten. We denken ook aan haar dochters Hetty en Ineke. De heer H. S. Kooi, Min. Aalbersepark 1, kamer 28, maakt weer een moeilijke periode door. Zo kunnen we nog meer mensen noemen voor wie het bestaan zwaar valt. Hen allen bidden we de kracht van de Allerhoogste toe. We verwelkomen opnieuw hartelijk in ons gemeente-zijn Hans en Joke Overeem-van de Pol, Balilaan 4. Na een periode van afstand nemen en bezinning hebben ze zich weer bij ons aangesloten. En dat maakt hen blij en dankbaar. Zo kan het dus gaan. De kerkdeuren blijven altijd openstaan. We wensen Hans en Joke veel zegen toe in hun bestaan en in ons midden! Wanneer ik deze kopij maak, is de 1e tropische dag aan de gang. Ik loop zo onze tuin in. Met het vele groen en de bloeiende planten zoals papaver. En het gekabbel van water. In de moestuin zie ik worteltjes en bietjes in rijen. De aardappels staan er goed bij. Ik ben benieuwd hoe de opbrengst wordt van deze Frieslanders. Het is het goede leven en dat moet je koesteren. Morgen kan alles anders zijn. In het liedboek vinden we ook een schat aan morgen- en avondliederen. Hieruit lied 261 dat wij ook al eens hebben gezongen; op de melodie van Eleanor Farjeon ‘Morning has broken’. Mooi is het derde vers:

Wijkkas Rekeningnummer NL83 RABO 0126 9886 33 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede Coördinator autodienst (wijken ds. A. Lunshof en ds. K. Santing): D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48 Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected] Op zondag 14 - 2e zondag na Trinitatis De feestloze periode in het kerkelijk jaar zijn we ingegaan. Een bijna eindeloze groene periode, waarbij het antependium duidelijk maakt, wat ons te doen staat. Jezus als de ’boom des levens’ gaat ons voor. Ieder van ons wordt geroepen om naar buiten te gaan. Te groeien en te bloeien. Wat zijn de goede vruchten die groeien aan de Geest? Gelukkig is dit lied overgenomen in het nieuwe liedboek als lied 841. De kindernevendienst leest verder in het evangelie van Marcus. Onder het thema ‘Gods rijk groeit’ lezen ze uit Marcus 4:26-34. De organist is Mieke van Dommelen. Ze gaat met ons lied 181 oefenen. 21 juni - 3e zondag na Trinitatis Deze zondag worden we geroepen aan Tafel te gaan. Te ontvangen brood en wijn; wij mogen de bruiloftsgasten zijn. De kinderen in de nevendienst lezen onder het thema ‘Als ik slaap…’ uit Marcus 4:35-41. Het orgel wordt opnieuw bespeeld door Mieke van Dommelen. Ik wil de nadruk leggen op de Tafelviering. Daarom zal de overdenking kort zijn. Komt allen naar de Tafel van de Heer in de gaande viering. Voor hen die hier moeite mee ondervinden, zijn er vooraan aan de kant van de doopvont enige rijen gereserveerd. Inspirerende, verrijkende erediensten toegewenst!

Met een hartelijke groet, Klaas Santing Gedachtenis Ietje Oosterhoff - Woudstra 11 november 1932 15 mei 2015 De beginregel van een vertrouwd lied stond op de kaart: “Veilig in Jezus’ armen”. Vanuit dat geloof en vertrouwen konden haar man, Bertus Oosterhoff en de kinderen en kleinkinderen hun vrouw en moeder en oma op 15 mei loslaten. Enige maanden geleden was ze zelfs nog overgrootmoeder geworden van de kleine Loïs. Wat ze bewust heeft beleefd en ervaren. Geboren in het Friese Doniawerstal, ontmoette ze later in Hoogkerk, in Groningen, Bertus Oosterhoff. Toen hij later naar Ede was verhuisd, volgde ze hem en in 1956 trouwden ze met een huwelijksdienst in de Noorderkerk. Vanaf het begin woonden ze in het huis aan de Molenstraat 65c. Daar lag haar leven. In de zorg voor haar man en later voor de kinderen, Ina en Sicco. En nog weer later in

11 de opvang van haar kleinkinderen. Er was altijd ruimte en plaats voor een ieder. In haar zorgen voor kon ze ook overbezorgd zijn. Een leven in bescheidenheid en in een stil geloofsvertrouwen. In de dienst van gedenken stonden we stil bij hun huwelijkstekst uit 1956 uit Prediker 7. Daarin gaat het over Gods aanwezigheid in de goede, maar ook in de minder goede jaren. Zorgen waren er rondom de gezondheid van haar man. Vreugde was er bij kleinkinderen en te midden van vriendinnen. Het bemerken bij het ouder worden dat lichamelijke en geestelijke krachten verminderen. Na al die jaren aan de Molenstraat ging ze tijdelijk wonen in het Pieter Pauw verpleeghuis in Wageningen. En kreeg ze in de laatste maanden van haar leven een goede opvang en een liefdevolle verzorging in Bethanië. In de kerkzaal van dit huis namen we op 19 mei afscheid. In goede herinnering werden liefdevolle woorden gesproken door de kinderen. Een mooi lied werd gezongen over “Heer, ik kom tot U. Als ik U ontmoet, vind ik rust bij U”. En daarna hebben we haar lichaam begeleid naar de rustplaats op de begraafplaats in Ede. We bidden troost en bemoediging toe aan dhr. Oosterhoff, zijn kinderen en kleinkinderen. In de blijvende gedachtenis aan deze echtgenote, moeder en oma, waar zij zo mee verbonden waren en blijven, Ietje Oosterhoff Woudstra.

GEZAMENLIJK NIEUWS OPEN HOF EN EMMAUS De man aan de poort Volgens de joodse filosoof Erich Fromm is onze grootste angst niet, dat we onvolmaakt zijn. Onze grootste angst is ook niet, dat we krachteloos zouden zijn. Onze grootste angst is dat we ons niet kunnen verbinden, en aldus onszelf buitensluiten… …Er staat een oude man aan een poort. Hij wil naar binnen, maar hij staat te wachten. Langs hem heen lopen voortdurend mensen. Ouden van dagen, mensen in de kracht van hun leven, jongeren, kinderen. Zij kloppen aan bij de poort. De poort gaat voortdurend open en dicht. Iedereen loopt erin en eruit. Maar de man blijft wachten, totdat de poort voor hem open gaat. Aan de jaren verslijt hij zijn leven. Als hij oud en grijs is geworden, besluit hij niet langer meer te wachten tot de poort voor hem open gaat. Hij klopt aan. Een luikje gaat open. Een poortwachter vraagt: ‘Wie is daar?’ De oude man legt uit: ‘Ik wacht hier nu al heel mijn leven, totdat de poort opengaat voor mij. Waarom blijft de poort voor mij altijd maar gesloten?’ De poortwachter antwoordt: ‘Waarom heeft u niet eerder aangeklopt. U behoefde alleen maar over de drempel te stappen. Deze poort is hier speciaal gebouwd, voor u...’

Ds. A. Lunshof.

Hans Reedijk

Kerkennacht 19 juni van 18.00 - 23.00 uur De kerkennacht begint vorm te krijgen. In het Beatrixpark wordt huis aan huis een folder verspreid met info over de kerken en het aanbod. Om 18.00 uur start de kerkennacht met muziek bij de vijvers in het Beatrixpark. De Beatrixkerk krijgt een gastvrij uiterlijk met kerkennacht vlaggen en ballonnen. In de Beatrixkerk kun je het orgel bekijken en horen. Tussen deze onderdelen is er in de kerkzaal spirituele muziek, een kaarsje branden en rust voor bezinning. Ook is er ruimte om dingen te laten zien. Ds. Santing zal de antependia in de kerk toelichten. Het thema is: “Kerk binnenste buiten” met accent op maatschappelijke betrokkenheid. Er is daarom ook een presentatie van inloopcentrum Meet-Inn en het World Servants project als jaarthema in onze kerk. Om 22.30 uur is er een gezamenlijke afsluiting in de Beatrixkerk met ds. Saly. Dit jaar samen met Nieuwe kerk, Tabor, RK kerk, Lutherse kerk, Chr. Geref.Tabernakel en Beatrixkerk.

Vervolg van de gemeenteavond Aan het eind van de gemeenteavond van 26 april kregen de voorzitters van de Federatieraad en Emmaüs de opdracht mee te onderzoeken of met behulp van buitenaf er toch een opening voor een fusie mogelijk is en waar er ruimte gevonden kan worden om een predikant te beroepen. Op 9 mei is er een verzoek gegaan naar het Breed Moderamen van de Classicale Vergadering Ede om samen met ons te kijken naar een oplossing. Op 12 mei kregen wij een positief bericht dat aan ons verzoek wordt ingegaan. Op vrijdag 22 mei heeft er een oriënterend gesprek plaatsgevonden tussen vertegenwoordigers van het Breed Moderamen van de Classis en vertegenwoordigers van de Open Hof en Emmaüs. Hier is afgesproken om tot een goed advies te kunnen komen ook gesprekken te voeren met de Tabor wijk Centrum en de beide AK’s. De gesprekken zullen nog voor het zomerreces gehouden worden. Daarna volgt er een terugkoppeling. Marieke Ohm

Klaas Kopinga [email protected] DE OPEN HOF Uitnodiging voor de gemeente-avond op woensdag 17 juni 2015 De kerkenraad wijkgemeente Beatrixkerk nodigt haar gemeenteleden van harte uit voor de gemeente-avond op woensdag 17 juni a.s. in de Beatrixkerk. Graag wil de kerkenraad u informeren over de plannen met betrekking tot de vacatures die zullen ontstaan na het vertrek en emeritaat van onze beide wijkpredikanten in 2015 en 2016. Daarnaast zal de projectgroep ‘World Servants’ van onze gemeente meer vertellen over het project in Malawi wat we als gemeente willen gaan realiseren in 2016. Tussen 20.30 en 20.00 uur bent u welkom voor een kopje koffie of thee en om 20.00 uur zal de informatie-avond aanvangen. Namens de kerkenraad graag tot woensdag 17 juni, Evert Hoogendoorn Leeskring Op donderdag 2 juli 2015, 20.00 uur, is in de Beatrixkerk de (uitgestelde) bijeenkomst van de leeskring. Die avond bespreken wij het boek “Magdalena” van Maarten ‘t Hart. U bent van harte welkom en graag tot ziens! Met vriendelijke groet, Gré van der Pol Scriba

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl Predikant: Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715 JJ Ede, tel. 848032 Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat: voor incidenteel bezoekwerk en/of verzoeken om contact sectie: Veldhuizen-A Burgen - Horsten - Steinen Mw. Dorrit Kuiper, telefoon: 0318-511204 sectie: Veldhuizen-B Hoffen - Beken - Velden Mw. Dora van der Velde, telefoon: 0318-482269 sectie: Dalen & Klaphek Dalen - Klaphekwijk Mw. Hennie Timmerman, telefoon: 0318-633552 sectie: Kernhem & Lunteren Kernhem - Doesburgermolen - Lunteren Dhr. John van den Berg, telefoon: 0318-635045 sectie: Ede-overig & Bennekom ten oosten van Proosdijerveldweg en Klaphekweg, ten zuiden van de spoorlijn Arnhem-Utrecht Dhr. Herman Slijper: telefoon: 0318-692226

12 In herinnering: Bas de Vries Op 20 mei 2015 is Bas de Vries overleden. Hij was de man, de levenspartner, het maatje (en nog veel meer) van Nel de Vries. Bas en Nel zijn hun leven lang met elkaar opgetrokken en waren een steun en toeverlaat voor elkaar. Tijdens hun samenzijn, kwam het gezin voor levensvragen te staan waar geen kant en klare antwoorden op passen. Door het samen aan te gaan, ontstond er gaandeweg, een weg om te gaan, en hoe onwezenlijk is nu zijn afwezigheid. Tijdens de uitvaart werd psalm 103 belicht: een bemoediging van een man die zijn zicht op de Eeuwige heeft behouden. De begrafenis werd afgesloten met de bijzondere reiszegen van Sint Patrick. In het bijzonder wil ik jou, Nel, je kinderen en je kleinkinderen namens de Open Hof toewensen, dat de gedachten aan Bas mogen blijven voortleven in jullie en in allen die hem hebben liefgehad, en dat de herinnering tot een troost mag zijn. Hans Reedijk Uit de vergadering van het Breed Moderamen Er waren weer veel zaken die de revue passeerden. De Beheersraad meldde dat de dubbelglasactie klaar is. Alles in eigenbeheer en door vrijwilligers gedaan, geweldig. De Open Hof is nu aangesloten op de Bio centrale. Een volgend project is renovatie van de keuken. De jeugdraad vertelde dat in het nieuwe seizoen de jeugdclubs weer door gaan. De jeugdkerk zoekt in het nieuwe seizoen leiding omdat het leeftijdsverschil in de groep van ruim 25 jongeren tussen de 12 en 18 te groot wordt. Natuurlijk kwamen ook de vacatures weer ter sprake. Afgesproken is dat we de mensen persoonlijk gaan benaderen. Eveneens zijn we bezig om onder meer dit soort onderwerpen, hoe kunnen we onze tijd goed verdelen, maar ook andere, mee te nemen naar de startzondag op 27 september a.s., zodat we hier over als gemeente ons kunnen buigen. Verder werd er verslag gedaan van het gesprek met de Classis. Zie onder gezamenlijk nieuws. Het financieel verslag 2014 Taborkerk passeerde de revue tezamen met de akkoordverklaring van de controlecommissie. De vergadering benadrukt de waarde van de aanbevelingen van de commissie en kan zich met inachtneming van die aanbevelingen vinden in het financiële verslag. Tenslotte kwam het kerkblad ter sprake. Sinds 2012 is er al sprake van een opfrisser van het kerkblad. U hoort er spoedig meer over. Marieke Ohm Bevlogen opstandig Door Sam One Het artikel uit het voorgaande kerkblad leverde een bevlogen reactie op van een zekere Naomie. Voor zover haar vermogen dat toe laat zet ze zich in voor de brandveiligheid van haar appartementencomplex, want ze maakt zich daarover grote zorgen. In het artikel in Kerkblad 10, vroeg ik mij af wat mensen van de Open Hof zouden kunnen en willen doen als een naburige flat door een ramp werd getroffen. Naomie geeft aan dat ze dagelijks met deze vraag opstaat en naar bed gaat. Uw reporter wilde daar meer van weten en ging op de vijfde verdieping met haar in gesprek over haar verwachtingen van haar kerkgemeenschap in tijden van onzekerheid. “Ik woon hier nu bijna twee jaar, maar met weinig plezier. Ik had gehoopt na een turbulent leven met scheidingen en teleurstelling mijn pensioen rustig in een nieuwe woonomgeving te kunnen beginnen. Wat betreft de kerk verliep dat prima, in de Open Hof voelde ik mij al snel thuis. Maar hier in het wooncomplex liep ik letterlijk tegen dichte deuren op. De ontmoetingsruimte bleek op zondag niet open te gaan door een gebrek aan vrijwilligers. De bewonerscommissie was opgeheven na onderlinge ergernissen. Ik heb nog geprobeerd daar nieuw leven in te blazen, maar vrijwel niemand van de tachtig bewoners had het vertrouwen dat mij dat zou lukken. Dan zakt me de moed in de schoenen en vraag ik mij af of ik hier nog langer wil wonen. Daar komt bij dat ik mij niet gehoord voelde toen ik mankementen aan de veiligheid van het gebouw bespeurde. Ik zette tot voor kort elke avond een koffertje met noodspullen op de keukentafel om zo nodig de flat snel te kunnen ontvluchten. Gelukkig is de brandpreventie inmiddels op orde en hoef ik mij over de veiligheid minder zorgen

te maken. Maar de moeizame samenwerking om dit te bereiken heeft mij wel opstandig gemaakt. Ik geloof in het positieve van de mens en leg mij er niet bij neer als iemand wantrouwend blijft of een muurtje om zich heen bouwt.” Naomie kijkt mij verwachtingsvol aan en vervolgt. “Als er nu eens een medebewoner zou zijn die net zo in het leven staat, dan zouden we elkaar toch kunnen steunen in de Bijbelse opdracht om menslievend aan saamhorigheid te werken? Ik bedenk nu dat ik bij de ledenadministratie wel eens kan navragen wie er van de bewoners in het wooncomplex nog meer staan ingeschreven bij een kerk. Ik hoop dat ik op die bewoners een beroep mag doen voor ‘de contributie van dit lidmaatschap. Dat we samen de negatieve sfeer in huis kunnen doorbreken door meer om te zien naar elkaar. Wellicht schept dat ruimte voor een nieuwe bewonerscommissie en kan die vervolgens aan de slag om de ontmoetingsruimte en andere sociale voorzieningen in de flat weer toegankelijk te maken.” Naomie komt gaandeweg het gesprek meer in haar kracht, ze lijkt bevlogen door een geest van opstandigheid. Maar haar roep om hulp klinkt er duidelijk in door. Ze vraagt niet veel van haar lidmaten, slechts een paar maatjes om samen in de flat wat ‘huiswerk’ te doen. Er schiet mij een gebed te binnen dat ik nog wel eens gebruik als ik bevlogen opstandig ben. U vindt het onder dit artikel. Hopelijk levert de ledenadministratie binnenkort naburige lidmaten voor Naomie op, of komt er iemand vanuit een andere hoek aanwaaien. Zit u in uw wooncomplex of woonwijk ook op een eiland als het gaat om saamhorigheid en komt een maatje heel gelegen? Neem dan contact op met de contactpersonen van het pastoraal en diaconaal meldpunt of mail uw reporter [email protected]. Geest van opstandigheid Kom in ons midden, Geest van opstandigheid, die ons de moed schenkt om in te gaan, tegen alles wat kleineert, tegen alles wat het uitzicht ontneemt, tegen alles wat misbruikt en schendt, tegen alles wat onvrede brengt. Kom in ons midden, Geest van opstandigheid, die ons de kracht geeft om mee te werken aan alles wat gerechtigheid bouwt, aan alles wat tranen droogt, aan alles wat leven bevordert, aan alles wat strijdt tegen de dood. Kom in ons midden, Geest van opstandigheid, die ons leert geloven in alles waarin liefde woont, in alles wat kloven overbrugt, in alles wat verzoening brengt, in alles wat Christus de mensen heeft geboden. Uit: ‘Vol van Geest’; Alfred C. Bronswijk Getallen in de Bijbel In de Bijbel wemelt het van getallen. Achter veel getallen schuilt een symbolische betekenis. Doekele Haagsma zal ons meenemen in de wereld van getallen, en wel op 17 juni. 17 is overigens niet zomaar een getal in de Bijbel.... maar daarover meer op 17 juni. Dus, iedereen, lezers van het Bijbelleesproject, maar ook alle andere geïnteresseerden: van harte welkom op woensdagavond 17 juni (20.00) in de Open Hof! Met en hartelijke groet, De Werkgroep ‘Bijbel-in-1-jaar’ Vieringennieuws De werkgroep heeft weer versterking gekregen in de persoon van Marielle Jellema-Tempelman. Daar zijn we heel blij mee. John Biermans heeft het coördineren van de gastvoorgangers voor zijn rekening genomen. In deze vacaturetijd een belangrijke taak. Dat bete-

13 kent dat we alle plaatsen in de werkgroep bezet hebben. De viering van 14 juni is onder andere voorbereid door de jeugdkerk. Het zal die ochtend af en toe iets anders gaan dan anders. Het thema is: “Uit de boot vallen”. Het zal gaan over de roeping van Noach; een moeilijk verhaal, want wat moet je met een god die alle mensen doodt? De buren van Noach zullen uitgebreid aan het woord komen en we vieren in deze viering ook de maaltijd van de Heer. In de viering van 21 juni is Wilko van Holten onze gastvoorganger. Hij was er dit jaar al 2 keer eerder. De werkgroep vieringen KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Ds. L. van Zanden, tel. 0317-843395 L. van Laar, tel. 06-15110184 Secretariaat Cora: Jan-Willem Donkers, Noël Bakerstate 27, 6716 NK Ede, [email protected] Afscheid kindernevendienst kinderen groep 8 op zondag 21 juni Zit je in groep 8, dan word je hierbij uitgenodigd om op zondag 21 juni naar de kindernevendienst te komen. Dat kan nog net voor de zomervakantie, want daarna ga je verder bij de jongerendienst en zien we je bij ons niet meer terug. Daarom zetten we je nog een keer in het zonnetje en natuurlijk ga je niet met lege handen naar huis. Zorg dus dat je erbij bent: we kijken er naar uit! Als je per ongeluk geen persoonlijke uitnodiging hebt gehad, kun je je aanmelden bij Marjan: [email protected] De leiding van de kindernevendienst Zomerrooster kindernevendienst Op zondag 2 augustus is er geen kindernevendienst. De overige zondagen hebben we één groep. Een mooie zomer gewenst iedereen!

ALGEMEEN Bed, bad brood en … bijbel! De Bijbelvereniging, voorheen de Nederlandse Gideons, plaatst al tientallen jaren onder andere 4-talige Bijbeluitgaven in allerlei overnachtingslocaties in Nederland. Enkele jaren geleden werden volledige Engelse Bijbels toegevoegd aan het plaatsingsassortiment. Maar sinds kort heeft de Bijbelvereniging ook Nieuwe Testamenten beschikbaar in het Arabisch, Turks, Pools en Russisch. Inspelen op vraag Intussen onderzoekt de Bijbelvereniging de behoefte naar Bijbels in nog meer talen. Deze verbreding heeft alles te maken met de enorme vraag naar het Evangelie. Met name de toegenomen vluchtelingenstroom zorgt voor een groei in de aanvragen. Ook vanuit gevangenissen wordt de roep steeds luider om Bijbels in

allerlei talen. “Geweldig, deze aanvragen allemaal”, zegt een medewerker. “De dankbaarheid voor de Bijbels spat vaak van de ontvangen mailtjes af”. Supermooie reacties Evenals de andere uitgaven worden ook deze Bijbels gratis verspreid “De verwondering daarover wordt regelmatig verwoord in de reacties die ons bereiken”, aldus de medewerker. “Berichten als: ‘Dat dit in deze tijd nog kan’ en ‘Wat zijn we blij met de gratis Bijbels voor onze mensen in de gevangenis’, krijgen we bijvoorbeeld te horen”. Toch ontvangt de Bijbelvereniging geen cent subsidie. Betrokken gevers Een groeiende groep betrokken donateurs steunt de bijzondere missie van de vereniging. Het belang van het plaatsen en verspreiden van Bijbeluitgaven in Nederland wordt door velen gezien. Ook steeds meer jongeren raken geïnteresseerd in dit doelgerichte werk en zijn verrast door de positieve effecten van de Bijbels op de lezers ervan. Ook de moderne geefmogelijkheden spreken hen aan, zoals de gratis WhyDonate app. “En met de gerichte verspreiding van zo’n 25.000 Bijbeluitgaven per jaar blijven donaties ook enorm belangrijk!” voegt de medewerker nog toe. Het IBAN is NL66 INGB 0000 5398 98, ten name van de Bijbelvereniging te Barneveld. Informatie Op de website van de Bijbelvereniging staan veel mooie reactie van lezers, evenals een aantal inspirerende filmpjes van ambassadeurs: www.bijbelvereniging.nl. KERKVENSTER Radio Ede FM Frequenties: kabel: FM 93.1, ether FM 107.3 Maandag 19.02 - 20.00 uur Herhaling: zondag 12.00 - 13.00 en 22.00 23.00 uur. Uitzendingen in juni 2015 15 juni 2015 In de rubriek: ‘In ’t Vizier’ praten twee redactieleden en een gast over treffende lectuur van de afgelopen week inzake kerk, geloof en samenleving. Lied van de Week: ‘Wijs mij niet af’ (NLB 787). Column: Mr. H.M. Oevermans. Muzikale aanvulling. Actuele berichten. 22 juni 2015 Interview met Ds. Peter Sinia. Onderwerp: “Kinderen aan het Avondmaal?”. Lied van de Week. Column: Drs. M. Burggraaf. Actuele berichten. Tussendoor: muziek en zang. 29 juni 2015 Vraaggesprek met Ds. C.W. Saly over ‘Bidden’. Lied van de week. Boekbespreking: Adriana Balk. Actuele berichten, muzikale intermezzo’s. KERKELIJKE STAND GEREFORMEERD Overleden: 15 mei 2015: I. Oosterhoff-Kelderman, Platteelhof 3, 82 jaar 20 mei 2015: B. de Vries, Laathof 19, 79 jaar 29 mei 2015: A.G. Grool-Weder, Dennenlaan 408, 88 jaar Gedoopt 31 mei 2015: Luna Lourens, Parkrand 33 Daan B. Labots, J. Tooroplaan 171 Verhuisd: Dhr. en mw. Van Roekel-Kelderman, Molenweg 57 Harskamp naar Beatrixlaan 20 H. J. Bonnecroy-Walsma, ONO Wageningen naar L. Henriettelaan 17/106 P.W. de Nooij, Waterloweg 31 naar Valkestein 209

14 Dhr. en mw. Voskuil-Jonker, Bunschoterweg 59 naar Detmarlaan 33 E. Booleman, Zonneoordlaan 47 naar Zuiderkroon 1 Overgeschreven: Naar Bennekom: L.J. van der Kraats, Pomphuislaan 25 Heropgenomen: Dhr. en mw. Overeem-Van de Pol, Balilaan 4 Vertrokken: B.Tj. Groen, A. Agneslaan 33 naar Nijensleek A.G. Numan, P. Breughelstraat 4 naar Wageningen

Welkom Belangstellenden zijn hartelijk welkom om de onthulling van de gedenksteen bij te wonen. De bijeenkomst begint om 11.00 uur. Zij kunnen van te voren of na afloop de bouwplaats bezichtigen en daarmee een indruk krijgen van hoe het gebouw er uit komt te zien. Bezoekers kunnen zich aanmelden via www.protestantsekerk.nl/roosevelthuis. Collecte De volgende dag, op zondag 14 juni, wordt in veel kerkdiensten gecollecteerd voor de ondersteuning van de inrichting van het nieuwe Roosevelthuis. Zo kost bijvoorbeeld een aangepaste tweepersoonskamer € 42.500,-. Ook zijn er scootmobielen (à € 5000,-), tilliften (à € 4000,-) en rolstoelen (à € 500,-) nodig.

NIEUWS Kerkbulletin onderzoekt kerkbladen: vooral Commentaar bij de tijd populair Kerkbulletin is voor veel mensen een begrip: al 22 jaren verschijnt deze nieuwsbrief. Kerkbulletin biedt berichten die redacteuren van kerkbladen en kerkwebsites zo kunnen overnemen. Als redactie vroegen we ons vorig jaar af: 'Hoe vaak zouden redacteuren van kerkbladen (de oorspronkelijke doelgroep) de berichten die we voor hen schrijven nu eigenlijk overnemen? En in welke berichten zijn zij vooral geïnteresseerd? Om daarachter te komen hebben vrijwilligers Wilco Smeding en Hermy Keller in 2014 drie a vier maanden lang kerkbladen doorgespit: 450 nummers van 167 kerkbladen. Daarvan namen 98 kerkbladen regelmatig nieuws over de Protestantse Kerk hebben op vanuit Kerkbulletin of Kerkinformatie: Paasgroeten, vakantiebureau, collectes, 40dagen app, Feest van de Geest, Kaartje voor dakloze, Werelddag Kerk in Actie, 10 jaar PKN. Helaas bleken 69 kerkbladen geen nieuws over de landelijke kerk te bevatten... Kerkbladen nemen vooral graag columns over die een bezinnend karakter hebben .Favoriet zijn de Commentaren bij de Tijd, waarin scriba Arjan Plaisier zich als theoloog en kerkleider bezint op thema's die actueel zijn in de samenleving. Een greep uit 2014: 'Euthanasie', 'Misdaad en straf', 'Bij de dood van Pater Frans van der Lugt', 'Kinderpardon', 'Nederland in oorlog'... Vrijwilliger Hermy Keller schreef over haar doorzoeken van de kerkbladen: “Ik heb dit onderzoek met veel plezier gedaan. Soms genoten van de stukjes, soms ontroerd over het omzien naar elkaar, en ik heb geconstateerd dat het organiseren van high tea’s en running dinners zeer populair is! Ook blijkt uit de kerkbladen duidelijk dat ze allemaal heel blij en dankbaar zijn voor het Nieuwe Liedboek. Daar wordt ook veel uit geciteerd: Lied 416 is bijvoorbeeld heel populair.” Kerkbulletin: nieuw uiterlijk, nieuwe inhoud Kerkbulletin krijgt een nieuwe vormgeving die meer aansluit bij de huisstijl van de Protestantse Kerk. Bovendien zal Kerkbulletin voortaan ook tips & trucs bieden voor redacteuren van kerkbladen, kerkwebsites en social media in de nieuwe rubriek 'Handig voor redacteuren': hoe kom ik snel aan gratis beeld?; hoe zit het met copyright?; hoe maak ik een missionair kerkblad?; waar moet ik aan denken bij een wervende kerkwebsite?. We sluiten aan bij vragen waar wij als redacteuren van Kerkbulletin, Kerkinformatie en www.protestantsekerk.nl tegenaan lopen. Maar we horen ook graag waar plaatselijke redacteuren iets meer over zouden willen weten! Kerkbulletin zal voortaan verschijnen in de tweede volle week van de maand op vrijdag. Welkom bij onthulling gedenksteen nieuwe Roosevelthuis Op zaterdagmorgen 13 juni, de nationale Dag van de Bouw, wordt een gedenksteen geplaatst bij de toekomstige ingang van het Nieuwe Roosevelthuis. Drie vertegenwoordigers van de belangrijkste gebruikersgroepen zullen de ceremonie uitvoeren. Het gebouw zal naar verwachting in 2016 klaar zijn. De onthullers zijn gekozen vanwege hun toepasselijke achternamen: ds. G. Timmer (voormalig bouwvakker), mw. R. Metselaar (vrijwilliger tijdens diaconale vakanties) en mw. A. Spijkerman (gast van het Roosevelthuis). Zij vertegenwoordigen de belangrijkste gebruikersgroepen van het nieuwe gebouw: predikanten volgen hier hun nascholing en gasten/vrijwilligers genieten er van zorgvakanties.

meer over nieuw Lees www.protestantsekerk.nl/roosevelthuis

Roosevelthuis

op

Commentaar bij de tijd van scriba Arjan Plaisier - Lampedusa De zee is er helder als glas, de strandjes intiem, de rotskust als in marmer uitgehakt: Lampedusa is een prachtig eiland en een ideale vakantiebestemming. Toch zullen er weinig mensen zijn die bij Lampedusa aan vakantie denken. Lampedusa is voor vluchtelingen de deur naar Europa, weg uit de brandhaarden van geweld en dreiging, op weg naar veiligheid en een nieuwe toekomst. Maar Lampedusa is ook het eiland waar al zo vaak de lijken aanspoelden. Samen met Geesje Werkman van Kerk in Actie en anderen bracht ik een bezoek aan Lampedusa. Uit solidariteit met de federatie van protestantse kerken in Italië. Op Lampedusa werden we opgewacht door Martha en Francisco, die namens de federatie het project ‘Mediterranean Hope’ uitvoeren. Zij brachten ons bij de kustwacht van Lampedusa. Met één van de reddingswerkers spraken we over de dood van bootvluchtelingen. Op 3 oktober 2013 is er een schok door Lampedusa gegaan, toen 375 lijken op het strand van dit eiland aanspoelden. En dit jaar verdronken er al 1700 mensen in de Middellandse Zee. De kustwacht heeft maar één opdracht: mensen redden. Dit jaar zijn het er al bijna 6000. De kustwachter is daar, met de bewoners van Lampedusa, trots op. Want de geliefde Middellandse is niet bedoeld om het graf te worden van zoveel mensen. Elke drenkeling is er een teveel. Mensen redden is prioriteit nummer één. Met parlementariër Joël Voordewind kreeg ik de kans ook het opvangcentrum voor immigranten te bezoeken. In de warme zon zaten drie mannen uit Ethiopië op een bankje, nog bij te komen van dagen op zee. Ze zeiden me dat ze per persoon 1500 dollar hadden betaald om op een gammele boot te komen. Keiharde praktijken van mensensmokkelaars die over lijken gaan. In een ander groepje vertelden mannen uit Somalië over ‘slechte mensen’ in Libië, die hen sloegen en vrouwen verkrachtten. Hier in het centrum werden ze goed behandeld. Waar zullen ze uiteindelijk terecht komen? Ergens in Europa? Dat is de vraag waar het in de grote politiek om gaat. Wie mag wel en wie mag niet binnenkomen? Hoe om te gaan met de komst van mensen over water en land uit Syrië, Eritrea, Libië, Somalië en andere landen? Ik vind dat de deuren van Europa niet onbeperkt open kunnen en dat er verschil gemaakt moet worden tussen arbeidsmigranten en vluchtelingen. Europa zal toch een toevluchtsoord moeten zijn en blijven voor ontheemden en mensen die op de vlucht zijn om het vege lijf te redden. Wat geven jullie ons mee, vroeg ik aan Martha en Francisco? Dat er ‘safe corridors’ komen voor mensen die recht hebben op een asiel. Dat ze bijvoorbeeld in Marokko zich kunnen aanmelden en dat ze dan een veilige oversteek kunnen maken. Door de lucht in plaats van op een gammele boot. Ik laat het me door hen graag gezeggen. Een oplossing voor het gigantische vraagstuk van een continent op drift en een wereld vol brandhaarden hadden zij niet en die heeft niemand. Maar wanneer zich overal in de wereld rampen voltrekken, zouden wij dan volstaan met het verhogen van de dijken en het versterken van de muren? Willen we in zo’n wereld leven? Buiten de ontheemden en wij gezellig bij het haardvuur? Dr. Arjan Plaisier is scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk. Lees meer Commentaar bij de tijd: www.protestantsekerk.nl/actueel/commentaar-bij-de-tijd.

15 'Eerst mens, dan pas moslim, christen of jood' Ds. Eeuwout van der Linden (Oost-Souburg) was een van de sprekers bij de opening van de nieuwe moskee in Middelburg. Ook de synagoge uit Middelburg was vertegenwoordigd.' "De islam is gekaapt." Zo kopt de Provinciale Zeeuwse Courant op de voorpagina in het verslag van de opening van de Yilderim Beyazitmoskee in Middelburg, zaterdag 9 mei. Het zijn woorden van de Turkse ambassadeur in Nederland, Sadik Arslan. "De islam is gekaapt door mensen die het niet goed begrepen hebben. Zij maken veel slachtoffers. Dat verafschuwen wij. Laten we hopen dat deze moskee zal zorgen voor meer tolerantie." De ambassadeur riep op tot meer dialoog, begrip en saamhorigheid. Deze geluiden klonken eveneens door in de andere toespraken. De attaché religieuze zaken Mehmet Malkoc zei dat we allereerst mensen zijn, vervolgens pas moslim, christen, jood. Zelf was ik namens de christelijke kerken en in het bijzonder namens de Protestantse Gemeente Oost-Souburg aanwezig en mocht een toespraak houden. Ook vertegenwoordigers van de synagoge in Middelburg zaten op de voorste rij: Aryeh Herz en zijn vrouw Rachel Herz-Goldsteen. Belangrijk signaal Het nieuwe gebouw oogt verfrissend, met veel glas en licht en open ruimtes. Het staat symbool voor de functie die deze moskee wil hebben in de Zeeuwse samenleving. Het gebouw is niet alleen voor de Turkse moslimgemeenschap, zei de architect Erdal Önder. Het gebouw staat nadrukkelijk open voor de buurt, voor de regio Middelburg en Vlissingen, en voor de andere religieuze gemeenschappen. Het zijn geluiden die je zelden zo duidelijk en eensgezind hoort. Ik was er trots op dat we met verschillende religieuze gemeenschappen harmonieus samen konden zijn en dat we zo ook een belangrijk signaal afgeven aan de samenleving. Goede buren Zelf gaf ik in mijn bijdrage aan dat we als kerk en moskee minderheden zijn in onze samenleving. Dat wil niet zeggen dat we er niet toe doen. Samen met de Joodse gemeenschap en anderen kunnen we een bijdrage leveren aan onze samenleving vanuit onze eigen religieuze bronnen. Een bijdrage om als goede buren samen te leven, in respect voor elkaar, in het besef dat we van God afhankelijk zijn. Juist in deze tijd is dat meer dan ooit van belang, zei ik, nu opnieuw wereldwijd de spanningen oplopen. Samen kunnen we zoeken naar wegen om op te komen voor menswaardig leven en samenleven. Als symbolisch geschenk gaf ik een vijgenboom, symbool van vrede en samenleven. In de Bijbel staat het visioen dat ieder onder zijn eigen vijgenboom kan zitten. Het is een boom die beschutting biedt als het te heet wordt, waaronder je op adem kunt komen. Ik had zelf sterk het gevoel dat er meer dan plichtmatige vriendelijke woorden gesproken werden. Er was het besef en de urgentie dat je als religieuze gemeenschappen in deze tijden van oplopende spanningen en extremisme duidelijke tegengeluiden moet laten horen. De wind waaide stevig en de zon scheen. Na lange toespraken in het Turks en in het Nederlands en de bezichtiging van de moskee gingen we over tot wat misschien wel het belangrijkste is, zei de voorzitter van de dag: de overvloedige maaltijd. Het is mooi toeven op Walcheren. Eeuwout van der Linden is projectmedewerker Kerk en Israël en tevens predikant van de Protestantse Gemeente Oost-Souburg Lees meer columns van ds. Eeuwout van der Linden via www.protestantsekerk.nl/kerkenisrael Internetkerk MijnKerk.nl verdubbelt bezoekcijfers en vernieuwt website Internetkerk MijnKerk.nl, een initiatief van de Protestantse Kerk, heeft in het laatste halfjaar de bezoekcijfers zien verdubbelen. De internetkerk met dominees Janneke Nijboer en Fred Omvlee en hoofdredacteur Adrie Stemmer, zag de bezoekcijfers stijgen tot 8700 unieke bezoekers per maand. Omvlee: "Dat is een verdubbeling sinds afgelopen najaar. Toen is ook dominee Janneke Nijboer het team komen versterken, naast een aantal vrijwillige eindredacteuren en bloggers. Het geeft aan dat de internetkerk

in een behoefte voorziet." Mensen kunnen dagelijkse inspirerende berichten en filmpjes zien via de websitewww.mijnkerk.nl maar ook via de Facebookpagina MijnKerk, de besloten Facebookgroep, het Twitteraccount en het Youtube-kanaal. Ook kunnen mensen lokale meetups bezoeken, zoals de Top2000kerk meetup, waar mensen aan de hand van hun favoriete popmuziek nummer met elkaar in gesprek gaan. Lees meer op www.mijnkerk.nl/meetups/top2000kerk-meetupkick-off-stadstheater-zoetermeer/ Dit en meer nieuws is te vinden op www.protestantsekerk.nl/actueel/nieuws. Neem een RSS-feed op Nieuws Protestantse Kerk, volg PKNnl op twitter.com/PKNnl, of download de app Protestant via Google Play of Apple Store.

Financiën en adressen Redactie: Gerben Rietman Kopij inleveren via de e-mail naar: [email protected] vóór vrijdagmorgen 12.00 uur. Adreswijziging en opzegging/aanmelding voor dit kerkblad bij de kerkelijke bureaus Gereformeerde Kerk Vaste Vrijwillige Bijdragen voor Kerk, Zending en Evangelisatie (ook giften voor Diaconale, KIA en Z.W.O. collecten, wijkkassen, Comm. Meeleven enz.): Rabobank: NL08RABO0307049337 ING Bank: NL11INGB0000867584 Beide rek. t.n.v. Gereformeerde Kerk - Ede. Graag aangeven voor welk doel uw bijdrage of gift is bestemd. E-mail: [email protected] Website: www.gereformeerdekerkede.nl Diakonie: (collecte giften s.v.p. op rekening Gereformeerde Kerk) Rabobank: NL21RABO0307077233 t.n.v. Diakonie Geref. Kerk Kerkelijk bureau (Gereformeerd): W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 Adm.: mw Gosewien Heije Geopend: Wo en Vr van 10-12 uur Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 0,75 = € 15,- en van 20 stuks à € 0,50 = € 10,Taborgemeente Ledenadministratie: W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 [email protected] Adm.: mw Gosewien Heije Bijdrageadministratie: Postbus 131, 6710 BC Ede Voor vrijwillige bijdragen en giften en collectebonnen: SNS Bank: NL90SNSB0925051551 ING Bank: NL02INGB0001213357 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede. Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25,- en van 20 stuks à € 0,75 = € 15,-. Diaconie: Giften diaconie en zending: ING Bank: NL81INGB0539914045 tnv Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede.