KERKBLAD. Vergeet de gastvrijheid niet! van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 8 en 15 november 2015 jaargang 23 nr

8 en 15 november 2015 jaargang 23 nr. 20 Redactie:

KERKBLAD

Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89 Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Vergeet de gastvrijheid niet! ‘Vergeet de gastvrijheid niet - door haar hebben sommigen zonder het te weten engelen onthaald’ (Hebreeën 13, 2 - Willibrordvertaling). In het Grieks bergt dat woord ‘gastvrijheid’ een stam die wij kennen uit het leenwoord ‘xenofobie’. Angst voor de vreemdeling betekent dat woord - en die stam ‘xeno(s)’ heeft in het Grieks inderdaad alles met vreemd en vreemdeling te maken. Maar opmerkelijk genoeg óók met gastvrijheid. Kijk je in het woordenboek, dan vind je bij xenos 1. vreemd - 2. vreemdeling 3. vandaar gast, gastvriend. En het bijbehorende werkwoord betekent naast ‘gastvrij ontvangen’ ook ‘in den vreemde zijn, balling zijn’. De betekenis van het woord is kennelijk gaandeweg verschoven van vreemd naar gast, van angst voor het vreemde naar gastvrijheid. Of ligt het in de Helleense cultuur van toen (en nu) besloten, dat je een vreemdeling altijd en a priori gastvrij ontvangt en opneemt. Een balling kan per definitie rekenen op een warm onthaal. Waar de vertaling van dit vers ‘onthaald’ schrijft, staat in de grondtekst een werkwoordsvorm die alweer de stam ‘xenos’ laat zien. Een meer concordante vertaling (die zelfde woorden met identieke woorden vertaalt) zou dat kunnen laten zien: vergeet de herbergzaamheid niet, door haar hebben sommigen engelen geherbergd. Intussen zouden wij met dit citaat waarschijnlijk in het huidige klimaat niet veel vrienden maken. Gastvrijheid? Je oude moeder, zul je bedoelen - om de heffe des volks maar niet de woorden in de mond te leggen die daadwerkelijk gebruikt worden. Gastvrijheid als ‘categorische imperatief’ (Kant - ‘doe en handel zodanig, volgens principes waarvan je wilt dat ze algemene geldigheid hebben en voor iedereen heilzaam zijn, zonder aanzien des persoons’)? Uitzichtloos. Op zijn best dovenmansoren alom. Wij hebben intussen in de boeken die wij heilig noemen en waarop wij ons af en toe met graagte beroepen talloze teksten als die uit Hebreeën, teksten die duidelijke taal spreken over hoe om te gaan met vreemdelingen, ontheemden en vluchtelingen. Wie een concordantie kan raadplegen ziet eindeloos veel teksten, vaak klassiek geformuleerd: Gedenk/bedenk dat je zelf vreemdeling bent geweest in Egypte! De mensen die veel van zulke ‘reminders’ opschreven, waren op hun beurt en op dat moment zelf vreemdelingen, ballingen in Babel (zie psalm 137 - en lees heen over dat verbrijzelen van kinderen op de rotsen!). Als je er op let, valt het op: hoe veel woorden het Hebreeuws en Aramees hebben voor ballingschap en wegvoering, voor verdrijven, verjagen, verstoten. Voor vreemdeling en ontwortelde, voor toevluchtzoeker, in alle nuances. Het analytisch woordenboek laat zien hoe vaak ze voorkomen, die woorden - galoet en galoe, golah en maroed. Ger, zar en tosjav - een paar honderd maal staan ze er. Meestal in een zinsverband dat oproept de vreemdeling te respecteren - omdat hij/zij er nu eenmaal niet best voorstaat. Hij hoort in de categorie waarin ook de weduwe en de wees worden genoemd: die van de zwaksten, op genade of ongenade afhankelijk van de goede wil van anderen. En de schriften stellen die

goede wil verplicht: als je er geen zin in hebt, dan maak je ‘em maar. Want gedenk: je bent er zelf eentje geweest - een vreemdeling. Teksten uit de boeken die wij heilig noemen. Doen we er verder nog wat mee? Of is die heilige bagage, die heilzame lust eerder ballast, een hinderlijk last? Geven de teksten ons een richting aan, rinkelen er af en alarmbellen - als over het Avondland inmiddels de nacht dreigt te vallen? Uitslag van een groot internationaal onderzoek, gepubliceerd in de laatste week van oktober: tweederde van de Nederlandse respondenten vindt dat ons land vol is (zei men ook in de dertiger jaren, om maar geen vervolgde Joden te hoeven toelaten). Twintig procent vindt dat helemaal niemand geholpen moet worden en zevenenzeventig procent meent dat de mensen die vanwege de oorlog hun kapot geschoten huis en haard verlaten economische motieven hebben. En negen van de tien mensen vindt dat als die mensen er dan toch eenmaal zijn, ze als de wiedeweerga moeten opdonderen. In een land waar nog steeds een meerderheid zegt christen te zijn, zijn die percentages van 77 en 90 verontrustend hoog. Daar moeten heel wat kerkmensen en andere gelovigen bij zijn: laten zij zich gek maken? Of waren ze dat al? Wat maken die mensen mee, als ze eens een eredienst bezoeken: zoektochten naar diepere zin en zelfverwezenlijking? Religieuze behoeftebevrediging? Zinzoekers die veiligheidszoekers een schop na geven?

SCHRIFT LEZEN Marcus 12:28-34 Elkaar vinden in geloof gebeurt niet zomaar. Maar is wel iets waar je stil van kunt worden. In het gesprek tussen Jezus en een van de schriftgeleerden is voor beiden de kern van geloof zelfstandig staan in het spoor van traditie. Onmisbaar blijkt voor hen te zijn dat je pas leven vindt bij het ook zelf doen en gaan van de weg van liefde. God én je naaste liefhebben. Dat brengen zij op hun eigen wijze onder woorden, aansluitend op wat hen geleerd is. Blijkbaar hebben zij de betekenis van die weg ook in de ruimte van hun eìgen leven ontdekt. Allebei stuiten ze op het goddelijk geheim van de goddelijke liefde die ons leven oneindige betekenis geeft. Iedereen voelt wel dat er dan iets verandert in de lucht die geademd wordt… De chaos op het plein van de strikvragen verandert in ontmoeting. De duisternis van het elkaar opofferen aan het eigen gelijk verandert in elkaar herkennen. Inderdaad iets om verwonderd bij stil te zijn… z.o.z.

2

Bijbelleesrooster zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

8 november 9 november 10 november 11 november 12 november 13 november 14 november

Psalm 146 Numeri 5:1-10 Numeri 5:11-31 Psalm 119:153-160 Marcus 12:13-17 Marcus 12:18-27 Marcus 12:28-34

Vergeet de herbergzaamheid niet! Natuurlijk, de ongerustheid is begrijpelijk. Wetten en bezwaren. Het zijn er te veel, de mensen van deze ongekende Advent. Ze komen uit een andere cultuur, zijn wars van onze waarden. Ze zijn gewelddadig. Ze belasteren (en betasten) onze dochters, ze zijn homo-onvriendelijk (maar wie weet vallen ze stiekem op onze germaans blonde zoontjes). Ze komen uit een oorlog - en daar gaan ze ongetwijfeld mee door. En dan zijn het ook nog eens moslims. Dat praten we elkaar hartelijk na. De meesten van ons hebben nog geen vluchteling gezien. En: wie bedreigt nu eigenlijk wie? Wie overvalt er doodsbange mensen? Wie sticht branden, wie wijst wethouders er terloops op, dat men hun dochters weet te vinden? Wetten en bezwaren: waarschijnlijk zijn ons de wetten van het Koninkrijk domweg te bezwaarlijk - lees er Mattheus 25, 31 - 46 nog eens op na! Gerben H. Westra Marcus 12:38-13:2 Vaak hebben we ons commentaar en oordeel gauw klaar. We hebben onszelf aangeleerd ons met anderen te vergelijken, en daarbij niet te verliezen. We geven veel woorden aan hoe wij hebben geleerd te leven op de beste manier. Daar willen we natuurlijk best ietsepietsie van delen met anderen. En dikwijls passen we dat niet alleen op anderen toe, maar ook nog eens op onszelf. We maken onze eigen geloofsleer. Zo moet het. Onze woorden worden groot. Het gevaar bestaat dat we uit oog en hart verliezen wat we aan moois te delen hebben. Er is een wezenlijk verschil tussen je eigen geloofsleer maken en leren over je eigen (geloofs-)leven. De vrouw uit het verhaal maakt niet haar woorden groot, maar haar handen leeg. Zij offert wat ze heeft. Pas dan kan er een wonder ontstaan van weer opnieuw je eigen maat en mogelijkheden leren kennen. Als je durft los te laten heb je twee handen vrij, te midden van al de jou omringende commentaren, voor wat werkelijk belangrijk is. Dan kun je met open handen aftasten wat zich aan je voordoet. Rijkdom wellicht, van delen, licht en warmte voor de ander en jezelf.

zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag

15 november 16 november 17 november 18 november 19 november 20 november 21 november

Marcus 12:35-44 Jozua 23:1-16 Jozua 24:1-13 Jozua 24:14-28 Jozua 24:29-33 Psalm 119:161-168 Sefanja 1:1-13

ALGEMEEN PLAATSELIJK Collectes: 08-11 Diaconie en ZWO 15-11 Kerk en KIA (Binnenlands diaconaat) De Z.W.O. collecte is bestemd voor gezondheidszorg rond de geboorte in Malawi In Malawi overlijden de meeste moeders en baby's ter wereld rond de bevalling. Traditionele vroedvrouwen helpen bij de thuisbevalling van moeders in dorpen, maar zijn niet bekwaam om dit te doen. Het Uchembere netwerk heeft daarom moedergroepen opgericht. Een moedergroep bestaat uit tien democratisch gekozen mannen en vrouwen uit het dorp en moedigt vrouwen aan om naar het ziekenhuis te gaan voor de bevalling. In het ziekenhuis krijgen de moeders de hulp die ze nodig hebben. De moedergroepen geven ook trainingen over borst- en zuigelingenvoeding. Inmiddels zijn 40.000 mensen zich bewust van het belang van bevallen in een ziekenhuis. Meer moeders gaan naar het ziekenhuis voor een veilige bevalling, waar ze worden bijgestaan door opgeleide verloskundigen. Het aantal moeders dat rond de geboorte van hun kind sterft is hierdoor aanzienlijk verminderd. Maar even naar het ziekenhuis gaan is niet zo simpel; het ziekenhuis bedient een regio en daardoor woont driekwart van de bevolking op een afstand van meer dan 25 kilometer. Daarom gebeurt het vervoer zoveel mogelijk per ambulance, geen ambulance zoals we hier kennen, maar een fietsambulance. Zo’n fietsambulance, een kar achter een fiets, waarop een vrouw liggend vervoerd kan worden, redde het leven van Lucia. Van haar acht kinderen bleven er maar vier in leven. Haar laatste bevalling was gelukkig in het ziekenhuis, dat ze dankzij een fietsambulance op tijd bereikte. Ze verloor toen veel bloed en kreeg direct een transfusie. Lucia: “Als ik thuis was geweest, had ik deze bevalling niet overleefd”. Het Uchembere Netwerk, dat Kerk in Actie met steun van partnerorganisaties en lokale kerken opgericht heeft, brengt nu ruim 125 moedergroepen essentiële kennis bij over geboorte, borstvoeding en gezondheid. Namens de ZWO bestemmingscommissie, Breus Versteeg

Inleveren kopij Kerkblad nr. 21 22

inleverdatum 13 november 27 november

voor de zondagen 22 en 29 november 6 en 13 december

OPA (Oud Papier Actie) Elke 1e zaterdag van de maand (behalve in augustus) kunt u uw oud papier brengen bij de Beatrixkerk en de Open Hof van 09.00 - 12.00 uur. De vrijwilligers staan weer klaar om uw oud papier in ontvangst te nemen.

Avondmuziek in de Taborkerk Zaterdag 7 november start het nieuwe seizoen van de Avondmuziek. Meer dan twintig jaar geleden begon deze serie waarin aanvankelijk musici uit Ede en omgeving optraden. Ruim honderdtwintig concerten later is de geografische cirkel vergroot en prijken naast regionale ook internationale musici op de programma’s. Diverse beginnende ensembles en solisten lieten hun sporen na in de Taborkerk. De laatste jaren is het accent steeds meer op ‘oude muziek’ (muziek uit pakweg 1500 tot 1800) komen te liggen. Enerzijds zijn er meer jonge ensembles die zich op deze periode richten, anderzijds komt deze muziek in Ede nauwelijks aan bod. Niettemin komt ook latere muziek aan bod, zoals vorig seizoen de inmiddels beroemde ‘Canto Ostinato’ van Simeon ten Holt. Bijzonder is dat de Avondmuziek gratis toegankelijk is en dat er na afloop nagepraat kan worden met de musici.

3

Kerkdiensten Zondag 8 november 2015

Zondag 15 november 2015

Prot. Wijkgemeente Tabor: 10:00 uur Ds. G.H. Westra

Prot. Wijkgemeente Tabor: 10:00 uur Ds. E. Bakker Utrecht

Prot. Wijkgemeente Noord: 10:00 uur Ds. C. Oosterveen Viering Heilig Avondmaal

Prot. Wijkgemeente Noord: 10:00 uur Ds. J.O.C. Bouma

Wijkgemeente Beatrixkerk: Ds. W.J.W. Scheltens 10:00 uur Lunteren 19:30 uur Taizédienst

Wijkgemeente Beatrixkerk: Ds. K. Santing 10:00 uur Maaltijd van de Heer 10:00 uur Jeugdkerk

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Ds. A.J. van Zanden

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Ds. E. Hallewas

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur Ds. W. Meijles Jeugdkerk 10:00 uur

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur Ds. M. Wielhouwer

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Gave dienst

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. C. Menken-Bekius Zeist

Harskamp: 10:00 uur

Harskamp: 10:00 uur

Ds. K. Santing Viering Heilig Avondmaal

Ds. P. Flach Nuenen

Hartenberg: 10:00 uur Ds. R. Reiling 14:30 uur Mevrouw J. Fredrikze Vertelviering

Hartenberg: 10:00 uur Ds. A.W. Vos 14:30 uur Kath. voorganger Zangviering

De Gelderhorst: 10:30 uur Ds. F.C. van Dijke

De Gelderhorst: 10:30 uur Ds. J. Swager Viering Heilig Avondmaal

Ziekenhuis Gelderse Vallei: 10:00 uur Drs. L. Engelfriet Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 7 november 2015 19:30 uur Ds. L. Kruymer

Ziekenhuis Gelderse Vallei: 10:00 uur Ds. J. Horjus Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 14 november 2015 19:30 uur De heer J.P. van Halem

In het nieuwe seizoen ligt het accent op muziek uit de zeventiende en achttiende eeuw. De serie wordt geopend op 7 november door het Ensemble Parade. Dit gezelschap bestaat uit gevorderde studenten van het Utrechts Conservatorium en staat onder leiding van de gerenommeerde fluitist Wilbert Hazelzet. Op het programma staat kamermuziek van o.a. Marais, Telemann, Fasch en Galuppi. Er wordt gespeeld op kopieën van historische instrumenten, met de blazers (hobo, blok- en dwarsfluit) in de hoofdrol. Zoals gewoonlijk vindt de Avondmuziek plaats in de Taborkerk, Prinsesselaan 8 te Ede, aanvang 19.30 uur. De toegang is gratis; er is een collecte bij de uitgang.

De geschiedenis van de tekst van het Nieuwe Testament De teksten zijn overgeschreven en doorgegeven aan wie ze wilde lezen. Veel van die boekrollen en brieven gingen weer verloren of werden door slijtage of brand verwoest. Maar gelukkig werden ook de overschrijfsels weer overgeschreven en verspreid. Vooral in de 19e eeuw heeft men geprobeerd al vast te stellen wat de originele teksten geweest kunnen zijn. Deze lezing is een verslag van de avontuurlijke zoektocht daarnaar. Uitvoering: John Biermans. Datum: dinsdag 10 november 2015. Aanvangstijd: 20:00 uur. Locatie en aanmelding: www.bespreekhetsamen-ede.nl

Zing een nieuw lied Een zangavond wordt een ontdekkingsreis door het Nieuwe Liedboek. Dat kon wel eens een verrassende avond worden. Gevarieerd en misschien ook wel spannend. In ieder geval wordt u uitgedaagd om mee te doen en vooral om kennis te maken met inspirerende melodieën. Dit alles onder leiding van een muzikale gids. Bezit u het nieuwe liedboek, neem het dan mee. Uitvoering: Piet Poot. Datum: maandag 19 november 2015. Aanvangstijd: 19:30 uur. Locatie en aanmelding: www.bespreekhetsamen-ede.nl

Wie stenen losbreekt Vanaf haar 12e jaar speelt Kirsten Benschop (1969) toneel. Eerst in een jeugdtheatergroep en later in de door haar opgerichte jongerentheatergroep KimKim te Veenendaal waarvan zij tevens voorzitter is. Zij speelde ondermeer hoofdrollen in ‘Bruid in de morgen’ van Hugo Claus, ‘Er valt een traan op de tompoes’ van Annie M.G. Schmidt en ‘Op hoop van zegen’ van Herman Heijermans. Uitvoering: Kirsten Benschop. Datum: donderdag 19 november 2015. Aanvangstijd: 19:30 uur. Locatie en aanmelding: www.bespreekhetsamen-ede.nl

4 Gratis voorstelling Toon Tovenaars Kinderinloop In het Toon Hermans Huis Ede wordt woensdag 4 november aanstaande weer de toneelvoorstelling: ‘Tellen tot Tien’ van Toon Tovenaars Kinderinloop opgevoerd. In voor kinderen tot twaalf jaar begrijpelijke taal wordt op een lichtvoetige manier uitgelegd wat kanker is en wat kanker in het dagelijks leven teweeg kan brengen. In ‘Tellen tot Tien’ heeft auteur Paul van de Kerkhof getracht de ernst van een ziekte als kanker op een voor kinderen beeldende wijze aan de orde te stellen. Naar onze mening is hij hier goed in geslaagd. De voorstelling is bestemd voor kinderen tot twaalf jaar, voor volwassenen die de kinderen begeleiden en voor andere belangstellenden. Het bijwonen van deze voorstelling is gratis. De voorstelling begint 4 november om 13.30 uur. Aanmelden kan via [email protected] of 06 - 22 161 969 Voor meer informatie: www.toonhermanshuisede.nl Het Toon Hermans Huis Ede is gevestigd aan de Telefoonweg 124b in Ede. (lift aanwezig) Samen Verder Het Toon Hermans Huis Ede is er voor wie geraakt wordt door kanker. Vanuit de regio Gelderse Vallei kunnen mensen met kanker, hun gezinsleden en verzorgers hier terecht voor diverse vormen van ondersteuning. Inloop- Open Kerk Op donderdag 12 november en donderdag 19 november is er in “Ons Huis” bij de Taborkerk de wekelijkse inloopochtend.12 november is er handenarbeid en spel, de 19e komen Peter Blokhuis en Lieske Hulscher vertellen over hun werkperiode in Ethiopië. De deuren zijn open vanaf 9.30 uur. Iedereen is hartelijk welkom.

voor dit Najaarsconcert. Het concert begint 19.30 uur. De kerk is open vanaf 19.00 uur. De entreeprijs is € 7,50 en voor kinderen tot 12 jaar € 3,50. Kaarten zijn in de voorverkoop verkrijgbaar bij de koorleden, bij Warenhuis Geels, Grotestraat 111 en Boekhandel Hardeman, Telefoonweg 64. Nogmaals: Welkom en wijs anderen er op. B.W. van der Put PROT. WIJKGEMEENTE TABOR

Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61 Scriba: J.G. Hoogteijling, Postbus 131, 6710 BC Ede Autodienst: Ant van Donselaar, tel. 611 074 Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Mevr. Ria Buitenhuis, van Borsselelaan 43, 6711 JT Ede, tel. 61 06 79

Werkgroep Kerk en Buurt Wintermarkt Op woensdag 18 november vindt D.V. in Woon, zorg en dienstencentrum Bethanië de jaarlijkse wintermarkt plaats. Het aanbod op deze markt is zeer gevarieerd en zal u zeker verrassen. Er is gelegenheid om een kopje koffie / thee te drinken met heerlijke oliebollen. U kunt mee doen aan diverse spellen en er zijn mooie prijzen te winnen. De markt wordt gehouden van 10.00 uur - 16.00 uur. U bent van harte welkom! Bethanië - Platteelhof 3 - 6711 JK Ede PCOB-afdeling Ede Maandag 16 november 2015 is er weer een bijeenkomst voor leden en belangstellenden. Voor deze middag hebben wij Anneke Kaai uitgenodigd. Zij, schilderes, opgeleid aan de Gooise Academie voor Beeldende kunsten met een vervolgstudie aan de Gerrit Rietveldacademie te Amsterdam verzorgt dan de presentatie. Zij toont ons 25 kunstwerken uit haar serie: “De Psalmen”, één uit haar vele fraaie schilderijen-series die zij eerder vervaardigde. Waarvoor zij steeds de thema’s ontleende aan de Bijbel. Zo schilderde zij eerder series over de Schepping, de Tien Geboden en de Apostolische Geloofsbelijdenis. Leidend bij de schilderijen van de psalmen was de tekst uit Psalm 36:10: “Want bij u is de bron van het leven; in Uw licht zien wij het licht”. Tijd: maandag 16 november 2015 van 14.30 uur tot ongeveer 16.30 uur. Plaats: “Ons Huis”, kerkelijk centrum bij de Taborkerk, Hovystraat 2 te Ede. Najaarsconcert Hervormd Zangkoor Jubilate Op zaterdag 7 november hoopt Jubilate haar Najaarsconcert te geven in de Oude Kerk van Ede, Grotestraat 58. Op het programma staan prachtige liederen zoals: “Bless the Lord” en “Hij is Koning en Heer”. Medewerking verleent het Veluws Mannenensemble onder leiding van vader Wim Magré en het orgel wordt bespeeld door zoon Wilbert Magré. Verder werken mee Carina Bossenbroek (panfluit) en Hans Veldhuizen (vleugel). Het geheel staat onder leiding van Peter Overduin. Naast het zingen van een gevarieerd repertoire door de beide koren zijn er ook enkele muzikale intermezzo’s. Jubilate nodigt u/jou van harte uit

Zondag 22 november Ook wel genoemd: ‘laatste zondag van het kerkelijk jaar’. Staat in delen van de kerk in het teken van de gedachtenis der gestorvenen. Zo ook in Tabor-Centrum. Wij noemen de namen van wie ons in het afgelopen jaar zijn ontvallen. En ontsteken een kaars aan de Paaskaars: wij leven en sterven in het licht van Pasen, wil daarmee aangeduid wezen. Zoals ieder jaar, is de kring van wie wij gedenken ruimer dan die van gemeenteleden alleen. Wie een dierbare wil gedenken melde zich bij de predikant. In onze contreien (en in de hervormd-gereformeerde gezindte) is het gedenken van de gestorvenen iets van vooral na WO II. De gedachtenis kreeg gaandeweg een plek op Oudjaar, of op de ‘laatste zondag’. Die in navolging van de gebruiken in Duitsland de naam ‘Eeeuwigheidszondag’ kreeg. Die was in Duitsland ingevoerd door koning Frederik Willem III van Pruisen. In 1816 is dat geweest en het was, zoals dat in die dagen ging, een order van de koning -gevolgd door een kabinetsbesluit. Men denkt wel, dat de koning zijn besluit nam vanwege zijn verdriet om de dood van zijn geliefde koningin Luise: hij vond het maar niets, dat er in de Lutherse kerken geen moment was in het kerkelijk jaar om de doden te gedenken. De Evangelische Kirche vierde immers geen Allerheiligen. En zo is het gekomen. Sinds de Middeleeuwen, toen het kerkelijk jaar de vorm kreeg die we nu nog hier en daar tegenkomen, stonden op de laatste zondagen voor Advent Bijbellezingen op het rooster rond de thema’s: ‘Dood’, ‘Jongste Gericht’ en ‘Eeuwig Leven’. Op de laatste zondag voor Advent werd (en wordt, hier en daar) gelezen over de wijze en dwaze maagden (Matth. 25). Vandaar het klassieke zondagslied voor deze dag: ‘Wachet auf ruft uns die Stimme’. In de zondagen daarvoor is de ‘rede over de laatste dingen’ aan de orde. Zo krijgt de tijd voor Advent een eschatologisch karakter: het oude gaat voorbij, er gaat iets nieuws beginnen. En er ligt een harde caesuur tussen de laatste zondag van het oude- en de eerste van het volgende kerkelijk jaar. Er zijn oudere tradities waarin dat anders ligt. Sporen daarvan vindt men nog in het Anglicaanse Book of Common Prayer (en het latere Alternative Service Book): daar staan 9 zondagen ‘before Christmas’ genoteerd, oftewel: 5 ‘before Advent’.

5 Hoe dan ook is het eigenlijk even verrassend als verbazingwekkend dat op onze Eeeuwigheidszondag het accent komt te liggen op de relatie tussen dood en eeuwigheid (met een leven-nade-dood als neveneffect), terwijl een verband tussen leven-nu en eeuwigheid (=de tijd van God) veel meer voor de hand zou liggen. Met goede groet, Gerben Westra PROT. WIJKGEMEENTE NOORD

die van dit stelletje onervaren jongens een topteam maakte dat de ene na de andere overwinning wist te behalen in de Amerikaanse Universiteitscompetitie. Hun triomf, zo is de expliciete boodschap, was tevens een sportieve overwinning op de barbaarse nazi-dictatuur en haar ideologie. Zo bezig zijn vraagt volharding en moed. Soms ook een andere levensinstelling. Het over een andere boeg gooien, om met woorden uit het evangelieverhaal van Johannes 21 te spreken. “Goede gedachten en goed roeien hebben veel met elkaar te maken. Het is niet genoeg als de spieren van een ploeg eendrachtig samenwerken; ook hun harten en hoofden moeten als één geheel functioneren.” “Harmonie, balans en ritme. Dat zijn de drie dingen die je de rest van je leven met je mee draagt. Zonder die dingen hangt onze beschaving uit het lood. En dat is waarom een roeier, als hij aan het echte leven begint, de strijd aan kan, het leven aan kan. Dat is wat het roeien hem oplevert.” Over het geheim van de vierde dimensie van roeien, de zgn, swing gaat het. Naast Jacob Tuinstra op het orgel begroeten we weer Abel Bakema op de vleugel, en zingend; en doen er enkele andere mensen mee aan de dienst!

Noorderkerk, Amsterdamseweg 9, http://ede.protestantsekerk.net

15 november: Geboren voor het licht Over de blindgeborene, die blinde man uit Johannes 9 die door Jezus uit alle duisternis naar het licht wordt getild, kun je een preek houden, maar je kunt hem ook zelf aan het woord laten. Dat gebeurt in de ‘verteldienst’ zondag 15 november a.s. Met als titel: ‘Geboren voor het licht’, vertelt hij, vijfenhalf jaar na zijn genezing, bij monde van Hans Bouma zijn verhaal. Een even spannend als bevrijdend verhaal, waaraan organist Johan van Markesteijn muzikaal deelneemt.

Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572

In deze tijd van afscheid en inkeer een paar gedichten. Over onmacht, leren, je hart terug vinden. Niet noodzakelijk in deze volgorde beleefd…

Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected]

Begraven

Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: Joke Ebes, telefoonnummer: 616003 Graag aanmelden op zaterdagmiddag tussen 17.00 uur en 18.30 uur Uit de wijk Greet Bouman, Kleefsehoek 86, is weer thuis na een onverwachte en ingrijpende opname in het ziekenhuis. Wonderlijk, hoe een mens dan weer diep en ziek, dan weer hoog en iets beter door de dagen en nachten moet gaan, soms. Dat geldt zeker ook voor Janneke Fransen, van Irhovenlaan 5, en wie haar lief zijn. En voor anderen, die depressieve buien op de loer zien liggen, of krachten merkbaar voelen afnemen. In het boekje van Rikkert van Huisstede: Aan de hand, gedichten, staat een gedichtje, bestaand uit maar één vraag. Maar met dubbele bodem. Een vraag die je soms aan God zou willen stellen, of aan mensen om je heen. Ik wens in ieder geval een ieder anderen toe die op de goede manier weg van je zijn… Ben je weg van mij? Komende diensten Op 8 november hebben we weer een pilotdienst. Misschien moeten we gaan zoeken naar een andere naam, want de diensten tot nu toe zijn erg goed ontvangen. Deze keer is het thema: “De jongens in de boot”. Het verhaal van negen Amerikaanse jongens die deelnamen aan de Olympische Spelen van Berlijn in 1936. Jongens van eenvoudige komaf, zonen van houthakkers, timmerlieden en boeren, die het op durfden te nemen tegen de rijke college boys uit Engeland, de fanatieke Italianen en de gedoodverfde winnaars uit Duitsland. De nazi's meenden het goud binnen handbereik te hebben; zonder enige twijfel zou hun 'arische acht' in Berlijn gaan oogsten. Maar het liep anders. De Amerikanen hadden een eigenzinnige coach

Zou hij begrijpen dat ik niet aan zijn graf was omdat ik verkouden was, als ik verkouden was; En zou hij weten dat dit een smoes was, mij toeknikken van ja natuurlijk, en dat het helemaal niet hoefde? Dat het geen zin had deze regen op zijn kist te horen vallen, dat hij zelf niet was gekomen als hij hier niet toch toevallig Hij met zijn schemerlampje opvouwschaartje thermostaat. Die deuren dicht hield voor de tocht, zijn ogen open vooral voor het zien openvouwen van de zachte blaadjes zijn oren alleen nog voor het vrolijk gekwetter van vogeltjes in de volière Zou hij begrijpen, als hij nog iets begreep, wat mij hier bracht, onder deze onbetamelijk gehaaste wolken, terwijl hij nergens was? Judith Herzberg Als de dageraad aanbreekt Na een poosje leer je het subtiele verschil tussen een hand vasthouden en een ziel aan de ketting leggen en je leert… dat liefde niet betekent leunen en gezelschap niet betekent veiligheid. En je begint te leren… dat kussen geen contracten zijn en geschenken geen beloftes. En je begint je verlies te accepteren met je hoofd omhoog en je ogen vooruit met de genade van een volwassene, niet het verdriet van een kind. En je leert al je wegen te bouwen op vandaag want de grond van morgen is te onzeker; plannen en toekomst hebben de gewoonte om midden in hun vlucht neer te vallen. Na een poosje leer je… dat zelfs de zon schijnt als je teveel vraagt. Dus plant je je eigen tuin en versier je je eigen ziel in plaats van te wachten tot iemand je bloemen brengt. En je leert… dat je werkelijk kunt verdragen dat je werkelijk sterk bent

6 dat je werkelijk waarde hebt. En je leert… en je leert… Bij ieder afscheid leer je…

HARSKAMP GEREFORMEERD auteur onbekend

De moeilijkste wegen De moeilijkste wegen worden alleen gegaan, de teleurstelling, het verdriet, het offer zijn eenzaam. Zelfs de dode die elk roepen beantwoordt en geen verzoek verzaakt staat ons niet bij en ziet toe of wij het redden. De handen van de levenden die zich uitstrekken zonder ons te bereiken zijn als de takken van de bomen in de winter. Alle vogels zwijgen. Je hoort slechts je eigen voetstap en de stap die je voet nog niet is gegaan maar nog gaan zal. Stil blijven staan en je omkeren helpt niet. Er moet worden gegaan. Neem een kaars in je hand als in de catacomben, het vlammetje ademt nauwelijks. En toch, als je lang bent gegaan, blijft het wonder niet uit omdat het wonder altijd geschiedt en omdat wij zonder genade niet kunnen leven: de kaars vlamt op in de vrije adem van de dag, je blaast hem lachend uit als je de zon in treedt en onder de bloeiende tuinen de stad voor je ligt, en de tafel in je huis wit voor jou is gedekt. En de verliesbare levenden en de onverliesbare doden het brood voor je breken en de wijn aanreiken en jij hun stemmen weer hoort heel dicht bij je hart. Hilde Domin, uit het Duits vertaald door Kees Kok Vrede van God en alle goeds, Caroline Oosterveen De kerkenraadsvergadering van de wijk Noord op 6 oktober 2015 Gerda Tuinstra opent met het gedicht: ‘Dat wij onszelf gewonnen geven’ in relatie tot onze wijk. Hoofdpunt is het gemeenteberaad van 27 september. De pilotdiensten worden positief gewaardeerd. Voortzetten en doorvoeren van elementen in de reguliere erediensten krijgen instemming. Uitvoerig wordt stil gestaan bij de toekomst van de Noorderwijk nu wederom gebleken is dat gemeenteleden van Noord na 1 oktober 2016 graag verder zouden willen in de Noorderkerk. Daarnaast is Noord bereid om samenwerkingsgesprekken aan te gaan met andere wijkgemeentes. Hierbij is de positie van Caroline Oosterveen voor Noord van groot belang. Een kerkblad nieuwe stijl wordt besproken. De overstap naar een nieuwe kerkelijke administratie heeft veel problemen opgeleverd, maar de afronding is in zicht. De vluchtelingen hebben de aandacht van het Diaconaal Platform te Ede. Gerda sluit met ‘Stad van God’ in relatie tot de vluchtelingenproblematiek. Sander van Voorst Gift Via Bea Hugo mochten we een gift ontvangen van €10 voor het bloemenbusje. Namens de commissie hartelijk dank. Greet Pereboom en Elisabeth Verduijn

HARSKAMP GEREFORMEERD Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Scriba: H. Schreuder, Oude Arnhemseweg 56, 6741 EJ Lunteren, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected] Verjaardagen 21-11 De heer G.E. Riezebos Zondag Op zondag 8 november hopen we weer het Heilig Avondmaal te mogen vieren. Hiervoor bent u allen van harte uitgenodigd. In deze dienst hoopt Ds. Santing voor te gaan. Senioren Vrijdag 27 november hopen we weer een gezellige morgen te hebben met elkaar. Misschien dat de sint ook nog wat brengt, wie weet. We willen om 10.00 uur beginnen tot 12.00 uur. Wilt u zich opgeven als u daar bij aanwezig wilt zijn? Graag bij Janny of Elly. En op maandag 21 december willen we weer een kerstviering houden. U wordt om 15.00 uur verwacht in de kerk. Na de viering willen we de middag gezamenlijk afsluiten met eten. Wilt u zich opgeven bij Janny of Elly. Graag voor 17 december!! Graag tot ziens. Janny en Elly Hallo, jongens en meisjes 8 november - Het feestmaal en de schrijvende hand De zoon van Nebukadnessar is nu koning. Hij heet Belsassar en trekt zich niets van God aan. Koning Belsassar geeft een groot feest voor heel zijn regering, meer dan duizend mensen. Als het feest al een tijd aan de gang is zegt hij: ‘Haal de gouden en zilveren bekers uit de tempel en schenk daar de wijn in’. Deze bekers zijn heel heilig, maar de koning gaat er helemaal niet goed mee om. Hij drinkt er zelfs wijn uit. Hiermee spot hij met de HEER. Als het al niet erg genoeg is gaat hij ook nog de goden van het hout, ijzer en steen eren in plaats van de God van Israël. God wordt daar heel boos over. Er verschijnt een hand die op de muur schrijft. De koning en zijn gasten zien de letters staan, maar begrijpen niet wat er staat. Wat zouden ze betekenen? Grote paniek en angst: Wat gebeurt hier? Wie doet dit? De koning roept zijn geleerden erbij, maar die kunnen niet vertellen wat er staat. De koningin herinnert zich Daniël. Hij wordt erbij geroepen om uit te leggen wat er staat. Daniël legt het uit. ‘Er staat Mene, mene, tekel ufarsin. Dit betekent: Gods geduld met Belsassar is op. Steeds weer trekt hij zich niets van God aan. Het wordt steeds erger. En nu breekt God het Babylonische rijk dus kapot. Hij mag geen koning meer zijn. De Meden en Persen zullen Babel verslaan.’ Nu denk je: de koning zal wel bang worden en zich gaan gedragen, maar doet hij niet. Hij bedankt Daniël voor de uitleg, geeft hem cadeaus, maakt hem onderkoning en gaat weer verder met feesten. Naar de waarschuwing luistert hij niet. Dat gaat mis. Diezelfde nacht vallen de legers van Meden en Perzen Babel binnen en wordt Belsassar gedood. 15 november - Daniël in de leeuwenkuil Een nieuwe koning, Darius, regeert. De meden en Perzen hebben het rijk van de Babyloniërs verslagen. Daniël is erg belangrijk voor koning Darius daarom krijgt hij een belangrijke functie. Anderen zijn jaloers, als Darius hem uitkiest als een van de drie rijksbestuurders. Zij proberen Daniël in kwaad daglicht te stellen. Maar hoe doe je dat? Daniël is betrouwbaar en doet zijn werk goed. Dan weten ze het: er is maar één iemand belangrijker voor Daniël dan de koning. Dat is God! Ze maken een wet: dertig dagen

7 lang mag je alleen de koning om raad vragen. Niet een ander mens en geen godheid. Houd je je daar niet aan, dan wordt je in de leeuwenkuil gegooid. De mannen leggen het plan voor aan de koning en hij is het er mee eens. Dan, als Daniel ’s avonds bidt, wordt hij gevangen genomen. Ze gaan met hem naar de koning en vertellen dat hij zich niet aan de nieuwe wet had gehouden. Nu moest de koning zich aan zijn eigen wet houden. Zijn trouwste bestuurder zal sterven in de leeuwenkuil. Maar God beschermt Daniël in de leeuwenkuil en zorgt ervoor dat hij het overleeft. Wat is de koning blij. Daar hadden de mannen niet aan gedacht. God is sterker dan de dood. Groetjes Mirjam Rap Rooster oppas- en kindernevendienst 08-11 Ellen en Monique 15-11 Nicoline en Anouska 22-11 Elly en Mark

WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

tens uit Lunteren. Het orgel wordt bespeeld door Mieke van Dommelen. De kinderen lezen verder in het Marcus evangelie; hoofdstuk 12:28-34 onder het thema: ‘Waar gaat het om?’ Een wetgeleerde vraagt aan rabbi Jezus welk gebod het belangrijkste is in de Thora. Hierover gaat ook het lied van de week, lied 323. ‘Hoor. Maar ik kan niet, ik wil niet horen. Zou ik uw woord verstaan, ik moest uw wegen gaan, U volgen hier en nu. Ik durf niet zijn geboren en leven toe naar U.’ Wanneer mijn informatie klopt, dan verleent het combo haar medewerking aan de dienst. 15 november - 2e zondag van de voleinding We worden genodigd aan tafel te gaan en te vieren met brood en met wijn. Wij mogen Gods bruiloftsgasten zijn. Een viering van Schrift en Tafel met een korte overdenking. Het is een gaande viering, waarbij vooraan enige rijen zijn gereserveerd voor hen die zittend wensen deel te nemen. Het orgel wordt bespeeld door Dirk Hoekstra. Ik neem in de liturgie ook enige kinderliederen op. Want volgens afspraak zijn ook kinderen welkom aan de tafel van de Heer. In de nevendienst wordt gelezen uit Marcus 12:38-13:2. Een arme vrouw gooit twee kleine muntjes in de offerkist. Toch geeft ze meer dan de anderen, zegt Jezus. Het lied van de week is 916.Met als troostrijke inhoud: ‘Je kunt niet dieper vallen dan in Gods eigen hand, waarmee Hij ons barmhartig omvat aan alle kant’. Allen, jong en oud van harte aanbevolen deze krachtinjectie door Woord en Sacrament! Zegenrijke erediensten toegewenst!

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag live via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikant Ds. K. Santing, Ariënsweg 25, 6711 PE Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] Scriba: Dhr. E. Hoogendoorn, Corverbos 16, 6718 HL Ede, tel. 637998 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected] Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected] Wijkkas Rekeningnummer NL83 RABO 0126 9886 33 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede Coördinator autodienst: D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48 Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected] Op zondag 8 november - 8e zondag van de herfst Ik voel mij meer verbonden met de christelijke traditie die spreekt over de 1e zondag van de voleinding. Te midden van de verkleuring en de vergankelijkheid; de chaos en de vluchtelingenstromen, houden wij vast aan het komend koninkrijk. Met het grote verlangen: ‘Kroon de menselijke dromen met uw koninkrijk op aard’. We begroeten als gastpredikant hartelijk ds. W. Schel-

22 november - Christus Koning In deze Woorddienst gedenken wij hen die ons in dit kerkelijk jaar zijn voorgegaan. Er zullen weer veel namen opklinken. Er worden liederen vol troost en perspectief gezongen. En ook het licht ontbreekt niet. Vanaf de paaskaars worden gedenkkaarsen aangestoken voor hen die ons ontvielen. Ook mogen anderen een lichtje ontsteken voor iemand uit hun familie- of vriendenkring waaraan ze terugdenken. 29 november, Doopvierdienst en 1e zondag van Advent. Reeds 2 ouderparen hebben zich met hun kindje aangemeld voor de heilige doop. Willen ouderparen die hier ook belang bij hebben zich zo spoedig bij mij, ds. Santing melden. Aanmelden belangstellenden belijdeniskring Ik stel vast dat er veel doopleden in onze wijkgemeente zijn. Hun kinderdoop van jaren geleden heeft nog geen vervolg gekregen. Maar het één hoort onlosmakelijk bij het ander. Laten wie belangstelling hebben voor deze gesprekskring zich zo spoedig mogelijk bij mij melden. Het kan ook via mijn mailadres: [email protected] of mobiel, telefoonnummer 06-46457903. Samen gemeente zijn! De heer J. Visser, Verlengde Parkweg 78, is ernstig ziek. Menselijkerwijs nadert het einde van zijn aardse leven. Het is een zware tijd voor Jan en zijn vrouw Paulien. Veel moed, vertrouwen en geduld is er nodig. We bidden hen Gods aanwezigheid toe. Zorgen zijn er ook bij de heer en mevrouw Verwaal, Pienemanstraat 43. De heer A. Verwaal zou geopereerd worden, maar dat kon door complicaties niet doorgaan. Zijn toekomst is onzeker. Mevrouw G.W. Vermeer-Folmer, Veenderweg 98, is thuis aan het herstellen van een ernstige val. Ook haar man Wim kampt met een kwetsbare gezondheid. Gelukkig kunnen ze nog samen zijn. Wel met allerlei zorginstanties en vooral ook de kinderen om hen heen. Mevrouw E.Tillema-Niemeier, Het Maanderzand kamer 130, is alweer een tijd terug uit het ziekenhuis. Maar haar actieradius is beduidend verminderd. De heer K.P.A. Koekkoek, Van Irhovenlaan 7, moet in ziekenhuis ‘De Gelderse Vallei’ nadere onderzoeken ondergaan. Hoe zijn toekomst eruit ziet, is erg onzeker. We wensen hem en zijn vriendin, mevrouw A. van Woerden, kracht toe. Allen, hier niet bij naam genoemd, die zich bevinden in verdriet of afzien, dragen wij op aan Gods barmhartigheid en vrede. Hij verbindt en maakt ons één tot een kring om Zijn tafel heen! Met een pastorale groet, K. Santing Van de Kerkenraad Stand van zaken vacature wijkpredikant Het afscheid van ds. Lunshof als wijkpredikant (emeritaat) en het naderende emeritaatschap van ds. Santing eind juni 2016 nood-

8 zaken ons om invulling te geven aan de vacature van wijkpredikant wijkgemeente Beatrixkerk. De Algemene Kerkenraad heeft eind mei ingestemd met de gedane behoeftestelling van de wijkkerkenraad Beatrixkerk gericht op bovenstaande situatie in 2016. De mogelijkheid wordt hiermede geboden om op zoek te gaan naar een fulltime wijkpredikant en daarnaast is er plaats voor een aan te stellen pastoraal werker (0,2 VTE). De wijkgemeente Harskamp heeft in dit kader eveneens toestemming gekregen voor het aantrekken van een pastoraal werker (0,3 VTE). De wijkkerkenraad heeft inmiddels een (concept) beleidsplan opgesteld om richting te geven aan een toekomstvisie van onze wijkgemeente. Daarnaast is een profielschets opgesteld voor een nieuw aan te trekken wijkpredikant en heeft de gemeente gebruik gemaakt van de mogelijkheid namen aan te reiken voor een mogelijke zitting in de beroepingscommissie. Op de gehouden gemeenteavond van woensdag 17 juni jl. is e.e.a. gepresenteerd en toegelicht en hebben de aanwezige gemeenteleden ingestemd met de opgestelde profielschets. Met de wijkgemeente Harskamp is overeenstemming bereikt om gezamenlijk zich te richten op een pastoraal werker voor 0,5 VTE met inzet voor beide wijkgemeenten. Er is door de kerkenraad een lijst met potentiële kandidaten voor een beroepingscommissie opgesteld. Op korte termijn zal kenbaar worden gemaakt wie zich bereid hebben verklaard zitting te nemen in deze beroepingscommissie. Het streven van de kerkenraad is om de gemeente medio 2016 een mogelijk te beroepen predikant te presenteren, gericht op een aanstelling z.s.m. na ingang van het emeritaat van ds. Santing.

men dat in kerk en gemeenten de machteloosheid toeslaat. We moeten niet denken dat de problematiek toch te groot is om er ook maar iets aan te doen. We zullen inventief moeten zijn in het bieden van concrete handelingsperspectieven. De kerken hoeven dat natuurlijk niet alleen te doen. In de maatschappij buiten de kerk zijn genoeg bondgenoten aanwezig (hulporganisaties, milieuorganisaties, vluchtelingenorganisaties) die al veel ervaring hebben en waarmee je ook samen na kunt denken en waarmee je stappen kunt overwegen en nemen. Opkomen voor recht en vechten tegen onrecht en armoede is een zaak van lange adem. Vanuit de landelijke PKN wordt hieraan gewerkt o.a. via ‘Kerk in Actie’. Geïnspireerd door Jezus Christus, willen wij delen wat ons gegeven is. Om in Nederland en wereldwijd mensen hoop te bieden en tot hun recht te laten komen. Bij plaatselijke gemeenten en individuele mensen gebeurt er ook best veel. Ook in onze Beatrixkerk. Als vanouds geven we ondersteuning aan projecten in het kader van het Werelddiaconaat. En er zijn ook projecten waar onze gemeenteleden nauw bij betrokken zijn, zoals Elly van Aggelen met haar kindertehuis project in Sri Lanka, Jan Meijering en Nico van Basten met hun irrigatie- en voedselprojecten in Malawi en het gezamenlijke World Servants/Hulp aan Malawi project van de gezondheidskliniek in Malawi waarbij meer dan 30 gemeenteleden van onze kerk direct betrokken zijn. Bestrijden van armoede en onrecht in de wereld. Het is niet simpel, maar er is beweging! Elly van Aggelen Nico van Basten

Voorzitter wijkkerkenraad Beatrixkerk Gerard van de Wardt Ouderenmiddag 8 november - 8e zondag van de herfst Als gastpredikant begroeten wij hartelijk ds. W.J.W. Scheltens uit Lunteren. Deze dienst maakt deel uit van een cyclus waarin - op initiatief van o.a. ds. P. ’t Hoen - een aantal kerken in Ede en omgeving aandacht besteedt aan de Millenniumdoelstellingen, die in 1999 door de VN zijn opgesteld en dit jaar worden geëvalueerd. Het is de uitdrukkelijke wens van de Generale Synode van de PKN dat de onderwerpen van de Millenniumdoelstellingen werkelijk ter sprake komen in onze kerk en in de samenleving. In de dienst zullen we lezen uit Matteüs 5: ‘Jullie zijn het zout van de aarde’. Jezus verwacht iets van ons als het gaat om behoud en verbetering van het leven op de aarde. Hij zegt: Jullie kunnen het, het zit in je macht, je hebt het talent gekregen, jullie zijn het zout. Deze dienst is mede voorbereid door Elly van Aggelen en Nico van Basten die beiden betrokken zijn bij ontwikkelingsprojecten in resp. Sri Lanka en Malawi.

Woensdag 11 november organiseert de Activiteitengroep Ouderen van de Beatrixkerk, in samenwerking met Het Maanderzand, weer een ouderenmiddag. Thema: ‘Houd uw hart gezond’ Het hart is een erg tot de verbeelding sprekend orgaan. Het is het symbool van liefde. Maar hoe werkt het hart eigenlijk in het lichaam? En hoe zit het met ziekten aan het hart, bijvoorbeeld aderverkalking of afwijkingen aan de hartklep? En wat mankeer je precies wanneer de diagnose hartfalen wordt gesteld? Daarover vertelt Ronald Walhout, cardioloog in ziekenhuis ‘De Gelderse Vallei’. Aanvang: 15.00 uur. Plaats: Het Maanderzand. Vanaf 14.45 uur staat de koffie en thee klaar! Vervoer nodig? Neem dan contact op met Anne Hendriks, tel. 624416 of 06-33920813.

Armoede en onrecht. Wat doen we eraan? In de kerkdienst van 8 november zal aandacht worden besteed aan de millenniumdoelstellingen. Deze doelstellingen hebben de VN in 1999 opgesteld en worden dit jaar geëvalueerd. Dit jaar zullen de VN ook 17 nieuwe duurzame doelstellingen vaststellen voor de komende 15 jaar. De doelstellingen zijn allemaal gericht op het uitbannen van de armoede in de wereld, maar zijn verder ook gericht op o.a. onderwijs, positie van vrouwen, kindersterfte, gezondheid en een duurzaam leefmilieu. De VN doelstellingen zijn nauwelijks bij de kerken en het publiek bekend. Daarom hebben ds. 't Hoen en ds. Eberson het initiatief genomen om in 2015 de millenniumdoelstellingen aan de orde te stellen in kerkgemeenschappen in Ede, Bennekom en Wageningen.

Janny Westmaas, tel. 625268

De millenniumdoelen zijn nadrukkelijk verbonden met (opkomen voor) gerechtigheid. In de kerken in Nederland is er altijd al een grote bewogenheid aanwezig met de nood, de armoede en het onrecht van mensen en volken in het zuiden. Als ‘mensen van de kerk’ moeten wij ons afvragen wat wij kunnen doen aan vermindering van armoede en onrecht en aan een rechtvaardiger verdeling van wat de aarde ons te bieden heeft. We moeten voorko-

DE OPEN HOF

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl Predikant: Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715 JJ Ede, tel. 848032 Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat: voor incidenteel bezoekwerk en/of verzoeken om contact sectie: Veldhuizen-A Burgen - Horsten - Steinen Mw. Dorrit Kuiper, telefoon: 0318-511204 sectie: Veldhuizen-B Hoffen - Beken - Velden Mw. Dora van der Velde, telefoon: 0318-482269 sectie: Dalen & Klaphek Dalen - Klaphekwijk

9 Mw. Hennie Timmerman, telefoon: 0318-633552 sectie: Kernhem & Lunteren Kernhem - Doesburgermolen - Lunteren Dhr. John van den Berg, telefoon: 0318-635045 sectie: Ede-overig & Bennekom ten oosten van Proosdijerveldweg en Klaphekweg, ten zuiden van de spoorlijn Arnhem-Utrecht Dhr. Herman Slijper: telefoon: 0318-692226

Ouderenpastoraat Ter ondersteuning van het pastoraat in de Open Hof zijn in de vacaturetijd Ds.Jan Overbeeke en Ds. Jan Oortgiesen bereid gevonden het ouderenpastoraat (voor 75+ leeftijd) waar te nemen. Ds. Hans Reedijk is aanspreekbaar voor het overige pastoraat in de Open Hof en het gehele pastoraat in Emmaüs. Voor de Open Hof is de volgende verdeling gemaakt: •

In Memoriam Julie Yvonne Lucille (Yvonne) Leraschi-Krones 24 november 1939 14 oktober 2015 Yvonne is geboren op West-Java. Als klein kind groeide ze op in een moeilijke tijd. De bezetting door de Jappen. Daarna brak de roerige Bersiaptijd aan met al zijn verwarring. Uiteindelijk vertrok in de vijftiger jaren haar hele familie naar het onbekende koude Nederland. Ze is jong getrouwd en kreeg twee kinderen. Het huwelijk hield geen stand en met twee kleine kinderen moest ze nu alleen verder. Een nieuwe liefde met meer perspectief kwam in zicht en vol vertrouwen is ze later opnieuw getrouwd. Tot aan de dood van haar man, acht jaar geleden, waren ze onafscheidelijk. Haar gezondheid liet haar al vroeg in de steek. Hartproblemen dienden zich rond haar vijftigste jaar aan. Ziekenhuisopnamen, operaties, opgelucht verder leven en weer nieuwe teleurstellingen waren haar deel. Gelukkig heeft ze ondanks deze moeilijkheden het geloof onderweg niet verloren. Geen stoer geloof maar een geloof dat buigt in de storm als een riet dat niet breekt. Ze kende de bron en leefde daaruit. De zondagse dienst in de Open Hof was haar vanzelfsprekende rustpunt. Tot op het laatst toe was ze er te vinden. Ze was een lieve moeder en oma. Zorgzaam, niet alleen voor de kinderen en kleinkinderen maar ze was het ook voor haar moeder die ze jarenlang liefdevol in huis heeft gehad. Yvonne was een sociaal en gastvrij mens. Ze deed niets liever dan gasten ontvangen om hen te laten genieten van haar kookkunst. Ze ging het ziekenhuis in, in de hoop dat ze er beter uit te komen. Helaas mocht dat niet zo zijn en liep het anders. Ze is stil uit het leven weggegleden. Met psalm 23 hebben we haar herdacht in de Open Hof in het geloof en vertrouwen dat geluk en genade, beloofd in die psalm, haar zijn toegevallen.

•

wijk 1 Ds. Oortgiesen : o Veldhuizen B - Hoffen, Beken en Velden (ouderling Dora van der Velde) o Dalen en de wijk Klaphek (ouderling Hennie Timmerman) o Kernhem en Lunteren (ouderling John van den Berg) wijk 2 Ds. Overbeeke: o Veldhuizen A- Burgen, Horsten en Steinen (ouderling Dorrit Kuiper) o Ede-overig en Bennekom (ouderling Herman Slijper)

Contactgegevens: Ds. Overbeeke: [email protected] tel. nr. 0318 682411 Ds. Oortgiesen: [email protected] tel. nr. 0318 630817 De basiscatechese Ook dit jaar zijn er weer 2 leeftijdsgroepen. De jongste groep is voor kinderen uit de basisschoolgroepen 5 en 6 en de oudste groep voor jongeren uit de basisschoolgroepen 7 en 8. Net zoals verleden jaar leiden Ina en Steven Berendsen de jongste groep op woensdagavond in de Open Hof, Petra en Theo Harkema de oudste groep op donderdagavond bij hen thuis (Op Den Berg 84). De jongste groep is net op 4 november gestart met het eerste project. De volgende data horen daar bij: 11, 18 en 25 november. Op 25 november worden de ouders ook verwacht om mee te doen. Zet deze datum vast in de agenda. De avonden beginnen om 18.45 uur (de Open Hof). De oudste groep start op 12 november en gaat door op 19 en 26 november. Deze avonden beginnen wat later, namelijk om 19.00 uur (bij Petra en Theo thuis). Voor vragen of opmerkingen kunt u altijd terecht bij de leiding of bij mij.

Ds Jan H. Overbeeke Overlijden Op 20 oktober is in zijn appartement overleden meneer Chris Biesmeijer. Chris was een bedachtzaam mens met wie je de diepte in kon. Iemand met wie je je verbonden kon voelen. Na het afscheid nemen van Chris en het condoleren vond zijn verdere afscheid in besloten kring plaats. In De Open Hof hebben we een kaars voor Chris gebrand. Dat zijn gedachtenis mag blijven voortleven in wie hem lief waren. Hans Reedijk Zeven is voldoende (vijf en twee) Het draagvlak dat het leven van de kerk ondersteunt, is de barmhartigheid. Alles in haar diaconale handelen zou moeten zijn omgeven door de aandacht waarmee zij naar mensen omziet: niets van haar verkondiging en haar getuigenis naar de wereld toe mag zonder barmhartigheid zijn. De geloofwaardigheid van de christelijke gemeente bewandelt de weg van het hartelijke mededogen. Hans Reedijk Viering door de jeugdkerk voor jong en oud Zondag 8 november is er in de Open Hof een viering voorbereid door de jeugdkerk in samenwerking met de voorganger ds. Walter Meyles (die laatst ook in de viering zonder KND is voorgegaan). Het belooft een verrassende viering te worden, waarin het verhaal van de ontmoeting van Jezus met de Samaritaanse vrouw (Joh 4) centraal staat. We proberen er op verschillende manieren achter te komen waar dit verhaal over gaat. Naast een heel aantal jongeren van de jeugdkerk zal ook de band (in verschillende samenstellingen) van zich laten horen. Jong en oud is bij deze viering van harte welkom! De jeugdkerk

Namens de leiding, Ad Tukker - [email protected] GEZAMENLIJK NIEUWS EMMAUS EN OPEN HOF 11 november is de dag - Sint Maarten Martinus was een Romeins soldatenofficier. Hij leefde in Italië toen hij de opdracht kreeg om met zijn legermakkers naar Gallië (= het huidige Frankrijk) te verhuizen. Na ettelijke weken kwamen ze in het noorden van Frankrijk aan, in de stad Amiens. Toen ze doodvermoeid de stadspoort naderden zag hij een bedelaar, naakt en bibberend van de kou. Martinus kreeg medelijden met de man, deed zijn mantel af, trok zijn zwaard en sneed de mantel in tweeën. Eén helft gaf hij aan de naakte man. Vervolgens reed hij door de poort de stad in en keek niet meer om. Zijn medesoldaten schudden het hoofd. En de mensen van Amiens, die het gebeurde gezien hadden, lachten Martinus vierkant uit. ‘s Nachts had Martinus een droom. Hij zag Jezus op de berg Golgotha en hoe men Hem de kleren van het lijf rukte en Hem aan het kruis hing. Maar tegelijk zag hij de man die bibberend aan de stadspoort van Amiens zat. De twee mannen leken zo op elkaar, dat Martinus hen niet uit elkaar kon houden. Die aan het kruis, was dat niet de bedelaar? En de man aan de stadspoort, was dat niet Jezus? Martinus werd wakker en wreef zich in de ogen. Wat een vreemde droom! Bij het ontwaken van de zon stond Martinus op. Hij ging naar de steeg waar de priester van Amiens woonde, klopte aan en werd binnengelaten. Martinus zei: ‘Toen ik nog een kind was, eerwaarde vader, ben ik eens in een kerk gevlucht voor het onweer. Daar hoorde ik voor het eerst over Jezus spreken. Ik vernam dat de mensen die in hem geloven,

10 christenen worden genoemd. Sindsdien heb ik vaak gedacht aan die Jezus die gekruisigd is. Vannacht heb ik zelfs van Hem gedroomd. Ik zou meer willen weten over Jezus en over de mensen die men christenen noemt. Zou u mij willen onderwijzen?’ Martinus vertelde de priester dat hij de avond tevoren de helft van zijn mantel aan een bedelaar gegeven had. Hij vertelde ook dat Jezus 's nachts aan hem verschenen was en dat Hij die halve mantel om zijn schouders droeg. De priester keek hem aan en zei: 'En jij zou niet weten wat een christen is? Je bent zelf een christen. Immers, jij hebt gedaan wat christenen behoren te doen: een mens die in nood is helpen, en delen wat je hebt, in plaats van hem achteloos voorbij te gaan en te doen of je hem niet ziet.' Van toen af ging Martinus bijna dagelijks naar de priester. Ze lazen samen in een boek met verhalen over Jezus. Dat boek heette 'de bijbel'. Van Jezus werd verteld dat hij een licht in de duisternis was voor de mensen. Vaak lazen ze tot de olielamp uitging en hun ogen pijn deden. Op een keer lazen ze dat Jezus gezegd had: ‘Al wat je een van deze minste broeders van mij hebt gedaan, heb je Mij gedaan.’ Toen begreep Martinus zijn vreemde droom. Hans Reedijk

Het uitgangspunt bij deze samenwerking is geweest het samen optrekken en samen zoeken naar een oecumenische christelijke geloofsbeleving. Door de verbinding met de vijf moederkerken via de verschillende voorgangers en de achtergrond van de kerkgangers zijn de diverse kerktradities op tal van plaatsen terug te vinden, bijvoorbeeld in de vieringen, in de activiteiten, in de aankleding van de ruimtes. Door vertrek van onze kerkelijk werker is een vacature ontstaan voor minimaal 1 jaar. Die tijdelijkheid wordt bepaald door een mogelijk fusie proces wat invloed kan hebben op de pastorale bezetting van twee van onze moederkerken. Wij zoeken een kerkelijk werker die het als een uitdaging ziet om in een brede oecumenische setting te werken en een actieve betrokkenheid heeft met de gemeente leden. De werkzaamheden betreffen vooral: Pastoraat (ongeveer 8 uur) • ondersteuning van volwassenen • coachen van groepen • begeleiden van contactpersonen • zoeken naar nieuwe vormen van pastoraat Overige werkzaamheden (ongeveer 4 uur) • ontwikkelen van nieuwe vormen van vieringen • initiëren van activiteiten gericht op kerk-zijn in deze tijd. De vacature staat open tot uiterlijk 31 oktober. Voor meer informatie kun je contact opnemen met: Peter van Leeuwen, 0318 623189 (’s-avonds) Geke ter Velde, 0318 619395 Email: [email protected] Zie ook onze website: www.emmaus-ede.nl

KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

ALGEMEEN KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

Hans Reedijk

Thema avond voor alle geïnteresseerden in de classes Ede, Harderwijk, Hattem en Nijkerk over ‘Signalering en preventie van armoede’ De armoede in Nederland neemt de laatste jaren toe. Armoede is méér dan een financieel probleem. Vaak is sprake van een opeenstapeling van armoederisico’s, bijvoorbeeld gezondheidsproblemen en schuldenproblematiek. In 2013 leefden 1,255 miljoen mensen onder de armoedegrens (7,9% van de bevolking). De armoede is het hoogst bij eenoudergezinnen, alleenstaanden tot 65 jaar, niet-westerse huishoudens, bijstandsontvangers en kinderen. (Bron: CBS - Armoedesignalement 2014 ) De schulden van huishoudens in Nederland blijven ook in 2014 groeien. Vooral mensen met lage inkomens of met een uitkering melden zich vaker met problematische schulden bij de schuldhulphulpverlening. Schulden blijken vaak ook niet meer op te lossen. Ook jongeren worden getroffen door armoede. Meer dan de helft van jongeren tussen 18 en 27 jaar heeft het afgelopen jaar een schuld gehad. Bij 14,5% van deze groep gaat het om een risicovolle schuldsituatie of betalingsachterstand. Ook kinderen in de basisschoolleeftijd ervaren armoede aan den lijve. Leerkrachten geven het signaal dat steeds meer kinderen zonder ontbijt op school komen. Ook melden kinderen zich ziek op hun verjaardag omdat er geen geld is voor een traktatie of kinderfeestje.

De oecumenische Emmaüs gemeente in Ede zoekt een enthousiaste en betrokken kerkelijk werker voor 12 uur per week op tijdelijke basis (minimaal 1 jaar). Emmaüs, het Kerkelijk Centrum van de Samenwerkende Kerken in de Rietkampen in Ede, is in 1990 ontstaan uit een samenwerkingsverband van vijf Edese kerken; de Evangelisch Lutherse Kerk, Gereformeerde Kerk Ede, Hervormde Taborgemeente, Rooms-katholieke Parochie z. Titus Brandsma en de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Ede.

Armoede op de Veluwe… Ook in onze regio komt armoede voor. Vanuit de praktijk ook voor u vast en zeker herkenbaar al is het niet altijd zichtbaar. Daarom willen we met diverse betrokkenen op 29 oktober een avond beleggen waarin we zoeken naar de rol die kerken kunnen spelen bij het signaleren, de preventie en aanpak van armoede. Ook willen we aandacht geven aan de gevolgen van armoede zoals sociale uitsluiting en eenzaamheid. Dat dit een enorme impact heeft op de leefbaarheid van mensen zal duidelijk zijn. Veel initiatieven rond deze thema’s zijn de laatste jaren ingezet in onze regio. Deze avond willen we dan ook van elkaar leren, elkaar inspireren en nieuwe ideeën opdoen. Locatie: De Schakel te Nijkerk, 19.30 - 22.00 uur

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Ds. L. van Zanden, tel. 0317-843395 L. van Laar, tel. 06-15110184 Secretariaat Cora: Jan-Willem Donkers, Noël Bakerstate 27, 6716 NK Ede, [email protected] Geloofwaardige diaconale kerk Deze maand is het vijftig jaar geleden dat het Tweede Vaticaans Oecumenisch Concilie werd afgesloten. Dat betekende destijds een nieuwe periode in de recente kerkgeschiedenis. Men was tot het inzicht gekomen dat er in begrijpelijke taal moet worden gesproken over God en het heilige in de wereld. Hopelijk breekt de Geest van het Tweede Vaticaans Oecumenisch Concilie opnieuw het inzicht open om een geloofwaardige diaconale kerk te willen zijn.

Vacature

11 Programma 19.30 inloop met koffie / thee 19.45 Opening 20.00 Inleiding door 3 sprekers uit de regio Schuldhulpmaatje, de heer Hendrik Jan Graber Sollicitatie platform Ermelo, mw. Nathalie Vrancken Voedselbank Nijkerk de heer Jan Brons, coördinator 20.45 pauze 21.00 Aan de slag met de diverse thema’s 22.00 Afsluiting Deze avond wordt georganiseerd door het IMDC, de Interclassicale Missionair Diaconale Commissie Veluwe in samenwerking met het Maatschappelijk activeringswerk Gelderland van de Protestantse Kerk in Nederland U kunt zich opgeven voor deze avond bij mevrouw Hanneke Koekoek, steunpunt Zuidoost: [email protected]. Aan de avond zijn geen kosten verbonden.

KERKELIJKE STAND GEREFORMEERD Overleden 24 oktober 2015: A.A. de Jong, Dennenlaan 410, 87 jaar Gedoopt 25 okt 2015 Open Hof: Roza Tamara Arjanne van Snippenberg Nieuw E.C. Laurens, Enkalaan 185 M.P. van den Heul, Pollenstein 174/A-12 Verhuisd C. de Nooij, W. Marislaan 2 naar Rembrandtlaan 306 W. van Holland, Erasmusstate 28 naar Morsestraat 24 Vertrokken T. van de Wardt, Trompstraat 34 naar Nijmegen Overgeschreven L. Benthem, Enkalaan 191 naar Bennekom

KERKVENSTER Omroep ede Radio Ede FM Frequenties: kabel: FM 93.1, ether FM 107.3

Financiën en adressen

Programma’s elke maandagavond: 18.30 uur: ORGELUUR, gepresenteerd door Joop Rodenburg en Cees Kwist. Herhaling: zondag 8.30 uur.

Redactie Gerben Rietman

19.00 uur: KERKVENSTER: informatie over kerkelijk en christelijk leven in Ede c.a. Redactie: Ds. Arie Romein, Adriana Balk, Anton Kanis, Marcel Westra en Daan Laban. Herhaling: zondag 12.00 - 13.00 en 22.00 - 23.00 uur. 20.00 uur: ZINGEND GELOVEN. Presentatie: Arie Baanstra, Bea Koops, Ronald de Lange, Carin Modderkolk, Maty Romein Herhaling: zondag 21.00 uur. Uitzendingen KERKVENSTER in november 2015: 2 november 2015 Interview met Jan de Kluyver over: ‘Diaconaat nu’. Lied van de Week: ‘Halleluja’ (NLB Psalm 117b). Column: Drs. Joh. Snel. Actuele berichten. Vocale en instrumentale muziek. 9 november 2015 Vraaggesprek met Teunis Bunt over: ‘Psalmen voor nu’. Lied van de week: ‘Wees gezegend’ (NLB 814). Column: Mr. Daniël v.d. Bos. Actuele berichten, muzikale fragmenten. 16 november 2015 In de rubriek: ‘In ’t Vizier’ praten drie redactieleden over treffende lectuur van de afgelopen week inzake kerk, geloof en samenleving. Lied van de Week: ‘O Heer die onze Vader zijt’. (NLB 836). Column: Willemien Vreugdenhil. Muzikale aanvulling. Actuele berichten.

Kopij inleveren via e-mail naar [email protected] vóór 12.00 uur op de in het Kerkblad aangegeven inleverdata

Kerkelijk Bureau (Gereformeerde Kerk en Hervormde Taborgemeente) W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel. 0318-612336 e-mail: [email protected] Openingstijden: woensdag en vrijdag van 10 tot 12 uur Bijdrageadministratie: mw. Dilly Harkema Ledenadministratie: mw. Gosewien Heije Tevens voor adreswijziging, opzegging en aanmelding van dit Kerkblad

Gereformeerde Kerk webpagina: www.gereformeerdekerkede.nl Bankrekeningnummer voor vrijwillige bijdragen, giften en collectebonnen: NL11 INGB 0000 8675 84 t.n.v. Gereformeerde Kerk Ede Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 0,75 = € 15 en van 20 stuks à € 0,50 = € 10 door het overmaken van het juiste bedrag o.v.v. het aantal Diaconie Voor giften bankrekeningnummer: NL21 RABO 0307 0772 33 t.n.v. Diakonie Gereformeerde Kerk

Hervormde Taborgemeente 23 november 2015 Interview met Theo Hofstede. Onderwerp: ‘Koopzondag: kansen voor kerken!’ Lied van de Week: ‘Al wat een mens te kennen zoekt’ (NLB 848). Column: Jos van Heuveln. Actuele berichten. Tussendoor: muziek en zang. 30 november 2015 Gesprek met pastoor Henri ten Have over: ‘De nieuwe parochie in de regio’. Lied van de Week: ‘De engel Gabriël komt aangesneld’ (NLB 443). Boekbespreking: Adriana Balk. Actueel nieuws en muziek of zang.

Bankrekeningnummers voor vrijwillige bijdragen, giften en collectebonnen: NL90 SNSB 0925 0515 51 of NL02 INGB 0001 2133 57 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25 en van 20 stuks à € 0,75 = € 15 door het overmaken van het juiste bedrag o.v.v. het aantal Diaconie en zending Voor giften bankrekeningnummer: NL81 INGB 0539 9140 45 t.n.v. Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede