KERKBLAD. God vergeet geen mens. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 11, 18 en 25 november 2012 jaargang 20 nr

Kerkblad 21_Kerkblad 21 05-11-12 11:48 Pagina 1

11, 18 en 25 november 2012 jaargang 20 nr. 21 Redactie: Wim Assink G. Foulkesweg 259, 6703 DK Wageningen Tel. (0317) 84 34 54

KERKBLAD

Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

God vergeet geen mens Voor ons huis aan de Durendaal staan prachtige eikenbomen. In de zomer wiegen ze in de wind met een prachtige bladertooi. Nu gaan de bladeren langzaam verkleuren. Ik zie de eerste al vallen; dwarrelend naar de grond. Hier worden ze door moeder aarde opgevangen. Ik ben gefascineerd door de wisseling in de natuur. Ik kan daar wel uren naar kijken. Ieder blad was verbonden aan een takje. De takjes weer verbonden met grotere en tenslotte allen met de boomstam. Alles heeft organisch zijn plaats; alles heeft een functie. Maar nooit geforceerd. Er gaat rust vanuit. Straks in december zijn de bomen helemaal kaal. Dat vind ik op bepaalde wijze ook mooi. Er zit zo’n verstilling en vrede bij. En wanneer je dichtbij komt en je kijkt naar zo’n takje, zie je tot je verwondering dat daar alweer een bladknop aanwezig is. De belofte van het voorjaar zit er te midden van de vergankelijkheid al in. Ook gevallen bladeren hebben nog een functie. Door de aarde opgenomen, dienen ze weer tot voedsel. Zo gaat de kringloop door; ingenieus door de Schepper gecomponeerd, is het niet? Op 25 november sluiten we het kerkelijk jaar af. We noemen het ‘Eeuwigheidszondag’; ook ‘zondag Christus Koning’. Het staat in het kader van Zijn wederkomst op aarde. Dan zal alles nieuw worden; tranen van de volkeren worden afgewist en de dood zal niet meer zijn. We gedenken allen die ons het afgelopen kerkelijk jaar zijn ontvallen. Gevallen als bladeren van de stamboom van Adam en Eva. Gelukkig, de meesten in de herfsttij van hun bestaan. Soms wordt een blad weggerukt door een stormvlaag. Dan is er zoveel verdriet. Hoe groot moet het verdriet niet zijn in Syrië en alle gebieden van geweld? Dat is natuurlijk niet opgenomen in het scenario van de Schepper. Er zal in de hemel evenveel verdriet zijn als op aarde over zoveel lijden, pijn en kwaad. Want ik ben ervan overtuigd dat dit door de Eeuwige, de Here, God van Israël, niet bedoeld is. Als een weerloos kindje komt ieder bij Hem vandaan. Ieder is door Hem gecomponeerd. Daarover spreekt psalm 103 zo indrukwekkend: ‘Hij weet wat maaksel wij zijn, gedachtig dat wij stof (=vergankelijk) zijn.’ Ik ben er ook van overtuigd dat ieder mens, wie en waar dan ook, tot Hem terugkeert. We maken allen deel uit van Gods geborgenheid. Een ander beeld hiervoor is de regenboog. Een volle regenboog wordt door Hem gespannen boven de gehele aarde. Alle volkeren kunnen eronder schuilen. Ik lees uit de Tenach en het Evangelie en de overige boeken van het Tweede Testament dit: God schept de mens en God troost de mens met zijn uitspraak: ‘Zie ik ben met u en jou.’ Laten we aan deze grondlijn van liefde, recht en barmhartigheid vasthouden. Op bezoek krijg ik nogal eens vragen over alle vreselijke dingen die dagelijks gebeuren. En onvermijdelijk de vraag waarom God hier niets aan doet. We weten dat velen van het geloof zijn afgehaakt door deze dringende vragen. Doet God er dan niets toe? Is Hij zo machteloos? Wat moet ik daarop antwoorden? Alleen

maar stil zijn? Ik zeg dat ik mij aangesproken weet door de eenvoud van psalm 23. En door andere teksten waarin God zich bekend maakt als de Roepende. Zijn naam, Here, betekent:’ Ik ben en Ik zal er zijn.’ Het zijn ook de vier woordjes van psalm 23: ‘Gij zijt bij mij.’ Maar in de psalm zijn er naast de groene weide en de overvloedige tafel, ook de duistere dalen en grote gevaren. Dit alles gaat niet buiten deze God om. Hij is bewogen, vol ontferming. Hij denkt ook inclusief. Eens riep Hij Abram weg uit de godenwereld van Babylon. Sindsdien is er een nieuwe bijzondere God in de wereldgeschiedenis: Een God die afdaalt; een God die een verbond aangaat; een God die mensen rechtop laat staan. Een God die alle volkeren wil zegenen. Zijn almacht is van een speciale orde. Het betekent geweldloosheid die de macht breekt van het kwaad; ijver voor gerechtigheid; een liefde sterker dan de dood. Jezus straalde deze vurige lichtgevende vriendschap met de mensheid uit. Jezus was zo solidair aan de weg van de Vader, dat het zijn leven kostte. Maar daarna is hij opgestaan: het bewijs dat liefde en rechtdoen sterker zijn dan de dood. Op 25 november noemen wij een aantal namen van hen die ons zijn ontvallen. En mogen we nog beter zeggen dat ze ons zijn voorgegaan naar het land van louter licht? We kunnen de liederen zingen als ‘Heer herinner U de namen’ en ‘Vergeet niet hoe wij heten’. Maar klopt dit wel met het bovenstaande? Nu lijkt het net of we God oproepen attent te blijven. Zouden we ooit uit Gods gedachten kunnen vallen? Ieder mens maakt toch wezenlijk deel uit van Gods geborgenheid? Of is het geheel anders? Noemen we de namen om zelf niet te vergeten? Hier in de liturgische ruimte verbinden wij hun namen met de Eeuwige. Van Gods kant is die verbinding er al. We hebben woorden, beelden en rituelen nodig om dat te beleven, is het niet? God kende ons al voordat wij het levenslicht zagen (Psalm 139).

SCHRIFT LEZEN 11 november (Marcus 12: :28-34) Deze liturgische herfsttijd doet ons stilstaan bij wat rechtgezet kan en moet worden. Na verschillende zondagen van twistgesprekken en ontmaskering van wantrouwen nu de vraag waar het werkelijk om draait, waar het werkelijk op aankomt. De vraag van de schriftgeleerde, welke van de 248 geboden en 365 verboden het belangrijkste is, valt dan ook niet onder twistgesprekken. Op de vraag naar het wezenlijke in de vele geboden geeft Jezus aan, dat God niet kijkt naar de kwantiteit, maar slechts één ding vraagt: een gehoorzaamheid die het héle leven in beslag neemt. Daartoe verbindt Hij het “Sjema” uit Deuteronomium 6:4 met Leviticus 19:18: “Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf’. De liefde tot de naaste is in de liefde tot God gefundeerd, en de liefde tot God blijkt in het tweede. Een oproep om te leren je bestaan niet in stukjes te hakken. z.o.z.


2

Bijbelleesrooster zo. ma. di. wo. do. vr. za.

11 12 13 14 15 16 17

Handelingen 18:1-11 Handelingen 18:12-22 Marcus 11:1-11 Marcus 11:12-26 Marcus 11:27–12:12 Marcus 12:13-27 Marcus 12:28-34

Stof tot nadenken Het werk gaat door Palmpasen Het gaat om de vruchten Vragen en antwoorden Gods kracht onderschat Het belangrijkste gebod

zo. ma. di. wo. do. vr. za.

18 19 20 21 22 23 24

Marcus 12:35–44 2 Tessalonicenzen 1:1-12 2 Tessalonicenzen 2:1-12 2 Tessalonicenzen 2:13-17 Openbaring 1:1-9 Openbaring 1:10-20 Marcus 13:1-13

Schijn en werkelijkheid Trouw Satans werk Bemoediging Vrede van a tot z Visioen op zondag. Weeën

zo. ma. di. wo. do. vr.

25 26 27 28 29 30

Marcus 13:14-23 Marcus 13:24-37 Openbaring 2:1-7 Openbaring 2:8-11 Openbaring 2:12-17 Openbaring 2:18-29

Wees gewaarschuwd Wees waakzaam Terug naar de bron Door de verdrukking heen Goede naam Sterkte / zwakte analyse

December 2012

Is het daarom niet beter te zingen over het licht waaraan zij deel hebben? Is het niet beter te danken dat zij gekend waren en zijn? Met het noemen van hun namen getuigen wij, dat er een blijvende verbinding is tussen hemel en aarde. Dit alles heeft eeuwige waarde! Bij dit alles sluit dit lied van Hans Mudde zo goed aan ( Zingend Geloven 8, 19):

za. 1

Openbaring 3:1-6

Schone schijn

25 november De afgelopen twee zondagen hebben ons laten nadenken over waar het uiteindelijk op aankomt: liefdevol en zonder berekening te leven. En toch schuurt het als daarbij de vraag naar gerechtigheid ontbreekt. ‘Zoek rechtvaardigheid, zoek nederigheid’, schreeuwt het vanuit Zefanja 1. Ondanks rechtspraak blijft er zoveel onrecht. Vergeet nooit dat God uiteindelijk waakt over zijn schepselen. Hij heeft het laatste woord, het hoogste woord…. Op deze laatste zondag van het kerkelijk jaar het visioen van rechtspraak en van nieuwe schepping. Om je aan vast te houden, om je verantwoordelijkheid op je te kunnen blijven nemen. Blijf op je hoede, laat je niet op de verkeerde weg brengen. ‘Als ieder woord gezegd is, gevoeld is en gehoord, dan blijft als allerlaatste, het allereerste Woord’. ds. C. Oosterveen

Inleveren kopij Kerkblad nr. 22 23

inleverdatum 23 november 14 december

voor de zondagen 2, 9 en 16 december 23, 30 december en 6 januari

ALGEMEEN PLAATSELIJK

Laat ons in de stilte groeien totdat op de jongste dag onze namen openbloeien op uw goddelijk gezag. Dan gebeurt wat wij nu dromen dat wij in uw louter licht tot U nader mogen komen aangezicht tot aangezicht.

Collectes Tabor/Noord en Wijkgemeente Beatrixkerk: 11-11 Diaconie (kerstattenties) en KIA 18-11 Kerk en ZWO 25-11 Wijkwerk en KIA K. Santing

Schriftlezen (vervolg) 18 november Deze keer zien we hoe het hoogste gebod zíchtbaar wordt. Wat is jouw bijdrage? In Exodus 30 een exacte omschrijving van de hoogte van het offer van elke man voor betrokkenheid bij de Eeuwige, bij de tempel, voor iedereen gelijk. In Marcus 12:38 e.v. een gave van een weduwe van twee muntjes in een offerkist. Jezus ziet hoe zij daarmee haar hele hebben en houden in Gods handen legt. Haar offer doet een appèl aan de omstanders als Jezus dit benoemt. Het verhaal kantelt: Jezus maakt ons erop attent welke offers vol overgave mensen niet brengen in hun leven voor de Eeuwige, voor anderen. Zie je dat, doe je dat ook? Verwijst dit al niet naar het offer van Jezus zelf? Alles heeft een kostenplaatje, maar liefhebben verbindt….

Harskamp: 11-11 Diaconie (Meet Inn) 18-11 Kerk en ZWO 25-11 Wijkwerk en KIA (Najaarszending) De Open Hof: 11-11 KIA en Diaconie (Meet-Inn) 18-11 Diaconie (INE) en Kerk 25-11 ZWO en Diaconie (kerstgaven) De Z.W.O. collecte op 18 november is bestemd voor de organisatie KAYDA in Uganda Katwe Youth Development Association (KAYDA) is een organisatie die wordt geleid door een aantal zeer gedreven mensen, dat zich met hart en ziel inzet voor de straatkinderen in Katwe, één van de sloppenwijken van Kampala, de hoofdstad van Uganda. In een stad als Kampala worden kinderen uit arme gezinnen er vaak op uit gestuurd om zelf wat inkomen te verwerven, omdat hun ouders hen niet genoeg te eten kunnen


3

Kerkdiensten Zondag 25 november Laatste zondag kerkelijk jaar

Zondag 11 november

Zondag 18 november

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur ds. G.H. Westra

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur ds. C. Oosterveen

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur ds. H.Z. Scheltens Ritsema Lunteren

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur ds. H.J. Oortgiesen

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur ds. G.H. Westra ds. C. Oosterveen m.m.v. de Cantorij

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur ds. A. van Haarlem

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur ds. K. Santing

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur ds. J.P. Dam - Oskam

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Mw. Ds. B. van Litsenburg

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur ds. J. v.d. Linden Maaltijd van de Heer

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur dhr. M. Tax

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur ds. J.J. Reedijk m.m.v. de Cantorij

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur ds. J.J. Reedijk

Harskamp: 10:00 uur

Harskamp: 10:00 uur

Hartenberg: 10:00 uur ds. J. Korteweg 14:30 uur Kath. voorganger Zangviering

Ev. Lutherse Kerk: 10:30 uur Mw. ds. A.J. van Zanden

ds. K. Santing Viering Heilig Avondmaal

Hartenberg: 10:00 uur drs. T.M. Werner 14:30 uur Mw. A. Kauerz Vertelviering De Gelderhorst: 10:30 uur Mw. E. de Jong

drs. J.H. Overbeeke

De Gelderhorst: 10:30 uur ds. L.A. de Graaf Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 17 november 19:30 uur ds. J.H. Adriaanse

Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 10 november 19:30 uur ds. H. Nap geven. Soms wordt de band tussen thuis en het kind steeds losser en blijft het kind liever op straat hangen dan weer naar huis te gaan om de inkomsten aan de ouders af te staan. Soms worden ze thuis mishandeld, verwaarloosd of is er helemaal geen thuis meer voor de kinderen. De organisatie KAYDA wil de situatie van deze straatkinderen verbeteren en is gehuisvest in een gebouw dat ze van de gemeenschap van Katwe hebben gekregen. Het gebouw bestaat uit twee slaapkamers voor twintig kinderen, een klaslokaal voor het aanvullend onderwijs, een naailokaal en een kantoortje. Naast het gebouw staat de overdekte houtwerkplaats. De organisatie biedt deze straatkinderen een slaapplaats, geborgenheid, onderwijs, naailessen en les in houtbewerking om later als ze volwassen zijn meer kans op een beter betaalde baan te hebben. Er is eigenlijk niet genoeg plaats. Maximaal twintig kinderen kunnen worden opgevangen, terwijl de animo voor opvang veel groter is. Daarom zijn er onlangs nog vijf extra kamers gemaakt. Namens de ZWO bestemmingscommissie, Breus Versteeg Bespreek ’t Samen Op zaterdag 10 en op zondag 18 november om 19 uur kunt u naar een uitvoering van Bachcantate 131 gaan, die de afgelopen maanden door een projectkoor is ingestudeerd. De eerste uitvoering is in de Oude Kerk, de tweede in de Beatrixkerk. Zie ook de verdere informatie hierover. Maandag 12 november om 20.00 uur komt Wim Moolenaar in De Hamel bij de Goede Herderkerk vertellen over nomadische volken en hun geloof. Als leerplichtambtenaar werkte de heer Moolenaar onder deze bevolkingsgroepen. In de Beatrixkerk vertelt Elena Kerkhof - Petrova op 14 november over de Russisch-orthodoxe geloofsbeleving. Ze groeide op in Sint Petersburg, waar ze kunsthistorie en pedagogie studeerde. In haar lezing vergelijkt ze de protestantse Nederlandse kerk-

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur ds. J. v.d. Linden Harskamp: 10:00 uur

ds. A. Lunshof

Hartenberg: 10:00 uur ds. R. Reiling 14:30 uur Mw. I. Oosterhof De Gelderhorst: 10:30 uur dhr. W. Smit Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 25 november 19:30 uur de heer C.N. van der Ziel

dienst met de orthodoxe liturgie van haar geboorteland. Er staat in november nog veel meer op het menu. In de Ericakerk komt op 15 november Fetze Kadijk vertellen en beelden laten zien over H.N. Werkman en diens Chassidische vertellingen. En twee dagen later, op zaterdag 17 november (20.00 uur), treedt in de Taborkerk verhalenverteller Kees Posthumus op met zijn voorstelling ‘De Bijbel in één uur’. Toegang vijf euro; ook hierover vindt u, naast verdere informatie over de Bachcantate, nadere informatie. In het Leerhuis horen we op 21 en 28 november ds. Gerben Westra uitleggen waar het begrip drie-eenheid (Triniteit) vandaan komt, een kernbegrip in het christelijk belijden, maar als term komt het in de Bijbel niet voor. Op dinsdag 27 november om 20.00 uur is het in de Beatrixkerk ‘tijd voor een voedselrevolutie’, zoals de titel luidt van een lezing van Sandra van Kampen van de organisatie voor duurzaamheid en innovatie Urgenda. Onze voedselvoorziening moet ingrijpend veranderen, vindt Van Kampen. Producenten en consumenten dienen te gaan samenwerken aan een nieuwe balans, waarbij centraal staat het sluiten van regionale kringlopen - ook financieel - en vertrouwen tussen consument en producent. Een film wordt vertoond in de Ericakerk op 28 november: ‘Breakfast at Tiffany’s’, aanvang 19.30 uur. Zoals gebruikelijk met een drankje en napraten na afloop. Bespreek ’t samen: De bijbel in een uur Op 17 november speelt Kees Posthumus de voorstelling ‘De bijbel in een uur’ in de Taborkerk, Prinsesselaan 8 in Ede. In ‘De Bijbel in een uur’ komen in een hoog tempo bekende en minder bekende bijbelverhalen voorbij, van Genesis tot voorbij Pasen. Het verhaal ‘De eerste dans’ geeft antwoord op de klemmende vraag hoe mensen op het idee kwamen te gaan dansen. ‘De krekel en de schildpad’ begint met het zomerse tsjirpen van krekels in het gras. Met ‘Lekker buitje’, een actuele en vrolijke hervertelling van het aloude verhaal over de zondvloed en de ark van Noach, komt er wat verfrissing. Dankzij de Gamma, Noachs doortastende vrouw, een strak ontwerp voor de ark, een eigenwijze duif en gezellige meezingers lukt het Noach, zijn familie en


4 de dieren om te overleven tijdens de deprimerende periode van aanhoudende regen. Met de Bethlehem-medley stappen we over naar het Nieuwe Testament: het kerstverhaal in zeven nieuwe liedjes. In ZapLucas komen alle gelijkenissen van Lucas in sneltreinvaart voorbij. ‘De Emmaüsgangers’, een ingetogen verhaal over de dagen na Pasen, sluit de voorstelling af. Kees Posthumus is verhalenverteller. Met zijn vroom en vrolijk opnieuw vertelde Bijbelverhalen wil hij zijn publiek vermaken, verrassen en tot nieuwe inzichten brengen. De voorstelling begint om 20.00 uur. De entree bedraagt 5 euro bij de ingang van de kerk. Uitvoering Bachcantate 131 Er staat weer een cantate van J.S. Bach op het programma van Bespreek ’t samen. Een projectkoor en -orkest gaat cantate 131 “Aus der Tiefe” uitvoeren o.l.v. Myra v/d Jagt. Er vinden twee uitvoeringen plaats in een vesper: op zaterdag 10 november in de Oude Kerk, Grotestraat 58 in Ede en op zondag 18 november in de Beatrixkerk, Beatrixlaan 54 in Ede. Beide vespers beginnen om 19.00 uur. Medewerking zal worden verleend door: Geert Berghs (tenor), Peter-Paul van Beekum (bas) en Alet Maasland (basso continuo). Het orgel zal worden bespeeld door Albert Brink. Aan de uitgang van de kerk zal een collecte worden gehouden om de onkosten te bestrijden. Graag breng ik nog eens onder uw aandacht wat in het Bespreek ’t Samen-boekje geschreven werd over de groep voor mensen die een geliefde verloren. Tot nog toe meldden vier mensen zich daarvoor aan. Er is besloten dat de bijeenkomsten doorgaan, mogelijk in enigszins afgeslankte vorm. Maar wellicht zijn er nog anderen die belangstelling hebben voor deze groep. Vandaar nog eens: Rouwgroep voor mensen die een partner verloren Deze serie bijeenkomsten is bedoeld voor mensen die hun partner aan de dood hebben verloren en hierover willen praten met anderen, die hetzelfde meemaakten. Meedoen aan de groep wordt afgeraden als het overlijden van de partner minder dan een half jaar geleden is. Aan de orde komen thema’s als het levensverhaal, de emoties na een overlijden, reacties van de omgeving, zin- en betekenisgeving, omgaan met vrije tijd, terugkijken en vooruitkijken. De deelnemers kunnen zelf ook thema’s aandragen. We maken gebruik van werkvormen om met elkaar in gesprek te raken. We komen vijf avonden bij elkaar. Leiding: Marijke van den Bos, pastoraal werker Geke ter Velde, rouw- en verliesbegeleider Data: dinsdag 15 en 29 januari, 12 en 26 februari, 12 maart Tijdstip: 19.30 - 21.30 uur Plaats: kerkelijk centrum Emmaüs Namens Bespreek ’t Samen, Toos Wolfis Binnengekomen brief CIPAE Asunción, 04-10-2012 Aan: Vijf samenwerkende kerkelijke wijkgemeentes in Ede in het kader van het project Kerk in Actie Interactief Van: CIPAE Geachte wijkgemeentes van Ede, Wij hopen dat de opgestane Christus, die ons heeft gebracht tot leven in rechtvaardigheid en vrijheid, u oneindige zegeningen geeft en u de weg wijst van het diakenwerk van jullie kerk. Wij hopen dat u hulp blijft geven aan onze broeders en zusters die dat nodig hebben. Mevrouw Idalina Gómez werkt, sinds één jaar, niet meer bij ons. Vanaf 16 maart 2012, is dhr. Víctor Manuel Ayala de nieuwe uitvoerend directeur van de kerk commissie. De kerk commissie is ingenomen met jullie strijd voor de mensenrechten, door jullie verschillende programma`s en activiteiten. We bedanken de vijf samenwerkende kerkelijke wijkgemeentes van Ede voor zo'n nobel gebaar voor de mensheid.

Veel zegeningen voor jullie allemaal. Broederlijk in Christus. Pbro. José Domingo Arias Voorzitter kerk commissie Dorcas houdt weer Voedselactie Ook in 2012 organiseert hulporganisatie Dorcas haar landelijke Voedselactie, die van zaterdag 4 november tot zondag 11 november wordt gehouden voor armen in met name Oost Europa. Veel kerken houden tijdens de speciale diensten rondom Dankdag ook een voedselinzameling. De Dorcas Voedselactie is een concreet gebaar van christelijk meeleven, waar de medemensen in Oost-Europa vaak ontroerd van worden. Ruim 400 kerken en 6.000 vrijwilligers zijn hierbij betrokken. Daarnaast wordt in ruim 600 supermarkten voedsel ingezameld. Ook in Ede worden in verschillende winkels klanten gevraagd hieraan mee te doen, waardoor vele gezinnen gedurende de winter een pakket ontvangen en daarmee bemoedigd worden. Overigens is de opbrengst van de actie maar een klein deel van het voedsel dat Dorcas jaarlijks uitdeelt. Het meeste voedsel wordt namelijk in de projectlanden zelf ingekocht. Doet u ook (weer) mee? Op vrijdag 9 en zaterdag 10 november kunt u die vraag daadwerkelijk beantwoorden door één of meerdere artikelen te kopen en bij de uitgang van de supermarkt af te geven. Ook kunt u een gift geven in de collectebus aan de ingang of geld overmaken op giro 2500 van Dorcas Hulp Nederland o.v.v. DVA 2012. Alvast heel hartelijk dank. In Between zoekt mannen Al ruim tien jaar is gemengd koor “In Between” een feit en eindelijk, we hebben weer plek voor mannen! Hoog op de verlanglijst van onze dirigent staan onder anderen lekkere lage bassen en swingende tenoren. In Between oefent op donderdagavond van 20.00 tot 22.00 uur in kerkelijk centrum Emmäus in Ede. We zingen van klassieke en moderne kerkmuziek (Britten, Gounod, Chilcott) tot pop (Billy Joel, Sting), Nederlandstalig (Guus Meeuwis, Herman van Veen, Shaffy) en meer! We proberen minimaal zes keer per jaar een optreden of kerkdienst te verzorgen. Dit jaar zongen we al tijdens Roze Zondag in Kerkelijk Centrum Emmaüs, we werkten mee aan de Oecumenische Viering Heideweek en we traden op tijdens het korenfestival in de heideweek (het benefietconcert voor het Toon Hermanshuis in Ede). We zingen dit jaar in ieder geval nog op de kerstmarkt in Bennekom, op 15 december in de Oude Kerk in Ede en tijdens kerstavond - 24 december - in De Open Hof. Dus mannen, kom eens kijken! Voor info; Regina v.d. Brink (tel.nr. 0318-650745) of Carin Besseling (tel.nr. 0318-643526). Website: www.inbetweenede.nl Extra informatie pastorie ds. Reedijk Vanuit de gemeente bereikten ons verschillende vragen naar aanleiding van de publicatie in Kerkblad nr 19 (14 en 21 oktober 2012) inzake de aanschaf van een pastorie voor ds. Reedijk en zijn gezin. De kern is ‘waarom kopen wij een pastorie, nadat we enkele jaren geleden twee kerkgebouwen moeten verkopen?’. Ook wordt gewezen op het ‘mensen voor stenen’ beleid. CvK en AK voeren géén actief beleid om pastorieën aan te schaffen voor onze predikanten. De omstandigheden hebben ons er toe gebracht af te wijken van het beleid dat onze gemeente geen pastorieën heeft. In het najaar van 2011 werd het de beroepingscommissie Open Hof / Emmaüs duidelijk dat kandidaten afhaakten omdat er geen huisvesting voor de predikant beschikbaar was. De economische en woningmarktcrisis zijn hiervan de oorzaak. Predikanten die een eigen woning hebben kunnen deze niet goed verkopen. Ook voor predikanten is hypothecaire financiering veel moeilijker geworden. De kerkorde van de PKN verplicht de gemeente een predikant woonruimte aan te bieden (tenzij anders wordt overeengekomen). Overleg tussen de beroepingscommissie en CvK / AK maakte duidelijk dat het beroepen van een predikant zeer moeilijk zou worden indien onze gemeente geen woonruimte beschikbaar kon stellen. Hierop namen CvK en AK het besluit dat de


5 woonruimte geen obstakel in het beroepingswerk mocht worden. Op grond van deze uitspraak kon de beroepingscommissie het werk voortzetten, werd het beroep op ds. Reedijk uitgebracht en had ds. Reedijk het vertrouwen dit beroep aan te nemen. Een zoektocht op de particuliere huurmarkt door het CvK maakte duidelijk, dat pas bij huursommen rond € 1.000 per maand er enig zicht was op een geschikte woning. Dit zou voor onze gemeente een substantiële kostenpost inhouden, omdat de huur voor predikanten is gemaximeerd op een veel lager bedrag. Omdat de rentevergoeding op het korte geld slechts rond de 2% bedraagt, is gekeken of aankoop van een pastorie door de GKE zelf een betere optie was dan huren. Dit was inderdaad het geval: hoewel ons hierin belegde geld minder opbrengt dan op een spaardeposito, is het rendement positief. Hierna heeft het CvK samen met ds. Reedijk en zijn vrouw een geschikte woning gezocht. De aankoop van Cloeckendaal 17 te Ede heeft op 24 mei 2012 plaatsgevonden en de GKE is op 3 september 2012 eigenaar geworden. Het aankopen van een pastorie was dus bepaald geen doel op zich. Het doel was een nieuwe predikant te beroepen voor Open Hof en Emmaüs. Wel degelijk ging het dus om mensen, niet om de stenen. Een pastorie was een voorwaarde voor het aannemen van een beroep. We zijn dankbaar dat ds. Reedijk, de door de beroepingscommissie voorgestelde kandidaat, het beroep heeft aangenomen. Ruud Verhage, voorzitter CvK Roelof Vogelzang, voorzitter AK PCOB-afdeling Ede Maandag 19 november viert onze afdeling haar 30-jarig jubileum. Op deze feestelijke middag kunt u genieten van het optreden van ‘Turas’, een muziekgroep die u meeneemt op een reis langs cultuur, muziek en geschiedenis van Ierse christenen. De presentatie van Turas heeft plaats in een muziekdecor, verrijkt met fraai beeldmateriaal. En dit alles omlijsten de vijf muzikanten van Turas met mooie verhalen, spreuken, gedichten en gebeden. Aanmelding voor deze middag is vanaf nu alleen nog mogelijk via de telefoon: 623873. Tijd: Maandag 19 november a.s. van 14.00 uur tot 16.30 uur. Aansluitend is er een receptie (tot 17.30 uur). De kerkzaal is open vanaf 13.30 uur. Plaats: Kerkelijk Centrum “De Open Hof”, Hoflaan 2 te Ede. PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE (I.O.) TABOR / NOORD

Adres scribaat: Postbus 131, 6710 BC Ede Contactpersoon: G.H.J. Menkhorst, Buurtmeesterweg 10, 6711 HM Ede tel. 61 58 90 Autodienst: R. van den Berg, Wulplaan 7, 6713 BT Ede, tel. 61 78 30 Kopij Kerkbrief do. 18.00 uur naar tel. 50 49 66 e-mail: [email protected] Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Mevr. E. van Domselaar - Talsma, Willem de Zwijgerlaan 10, 6713 NT Ede, tel. 50 49 66 De dienst op de Laatste Zondag van Kerkelijk Jaar is er voor velen een met een ontroerend en indrukwekkend karakter. Dat wint nog aan gewicht, doordat we dit jaar opnieuw gezamenlijk gedenken: Noord en Tabor vereend in de viering van vertrouwen en gedachtenis! Ook dit jaar zingt de Cantorij mee - en wat zou het mooi zijn en goed doen, als dat groepje zangers/zangeressen ook gemengd van samenstelling mocht zijn. Er wordt gerepeteerd op de vrijdagavonden 16 en 23 november, vanaf 20.00 uur in de Taborkerk. Voel u uitgenodigd! 1 Die Chaos schiep tot mensenland, die mensen riep tot zinsverband, Hij schreef, ons ter bescherming, zijn handvest van ontferming. Hij schreef ons vrij, met eigen hand. Schrift die mensen oorsprong schrijft. Woord dat trouw blijft. 2 3 Dat boek waarin getekend staan Zijn onvergank’lijk testament: gezichten, zielen, naam voor naam, dat Hij ons in de dood nog kenthun overslaande liefde, de dagen van ons leven hun overgaande liefde, ten dode opgeschreven, hun weeën die niet overgaan. ten eeuwig leven omgewend. Schrift die mensendagen schrijft. Licht dat aanblijft.

Schrift die mensen toekomst schrijft. Naam die trouw blijft.

(Huub Oosterhuis, Tussentijds 20)

Met goede groet, ds. Gerben H. Westra NOORDERBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.noorderkerk.pkngemeente.nl Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572 Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected] Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: vacant

TABORBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61 Scriba: vacant

Uit de wijk Die ons in 't hart geschreven staan Die ons in 't hart geschreven staan en onze dagen deelden, ons in de dood zijn voorgegaan, zij lieten ons de beelden van zoet en droef herinneren, van zoeken, hopen, wachten. Zal in de starre, koude dood Hun naam nog overnachten?


6 Uw droefheid is niet bodemloos: God houdt zijn handen open. Het brekend leven, doods en broos draagt Hij door vrees en hopen. Herinnert Hij zich niet hun naam als wachters op de morgen? Die in de nacht zijn voorgegaan zijn in Gods trouw geborgen. De naam, waarmee zij zijn genoemd staat in Gods hand geschreven en zal door alle donker heen toch onuitwisbaar blijven. In Christus is hun naam bewaard, naar Hem blijven zij heten. Hij wekt hen uit de slaap en zal hen van de dood genezen. Ons leven wacht wat nog niet is, wordt niet vergeefs gelopen. God zelf daalt af in ons gemis en breekt de kluisters open: van alle vragen eens bevrijd, van hopeloze zorgen. In dood en leven groeit de tijd voor wachters op de morgen. Gedenkt hen, die gestorven zijn; Gods licht zal voor hen dagen, en alle tranen, alle pijn zal Hij zich eigen maken, totdat de droom verkeert in zien, verwachten wordt tot weten en wij in zijn volmaakte licht voorgoed in Christus leven. Sytze de Vries 25 november, eeuwigheidszondag Zoals elk jaar is deze dienst een dienst van gedenken, herinneren en moed scheppen. Afscheid nemen laat leegte achter en toch moet je verder. Een zware taak; soms lukt het om de dagelijkse zaken op te pakken, soms duurt het langer. Het eerste jaar is zwaar, het tweede soms nog zwaarder. We noemen de namen van degenen uit ons midden die ons zijn ontvallen. Er is ook de mogelijkheid om in de geborgenheid van stilte en muziek een lichtje aan te steken voor iemand van wie wij persoonlijk afscheid hebben moeten nemen. Hoe bijzonder blijft het, dat wij dit binnen de kring van onze gemeenten als dragende gemeenschap kunnen doen. ‘De Eeuwige is een God van levenden’, zegt het evangelie. Nabij, ook over de grens van leven heen, nabij bij al degenen die herinneringen hooghouden. Een oude wijsheid zegt: zolang we de namen van mensen noemen, blijven ze levend onder ons, God-zij-dank staat elke naam geschreven in de palm van Zijn hand. Ook nu, tijdens ons aardse bestaan, zijn er mensen die elke dag al een stukje afscheid moeten nemen. Omdat ze ziek zijn, omdat iemand die hen lief is ziek is. Allen de kracht van Gods liefde gewenst. In de herfst sluit de cirkel van het leven in onze kerkelijke traditie, opdat met de advent deze opnieuw begint te draaien, als we dan een tijd van grote verwachting ingaan. God heeft ons niet beloofd: altijd blauwe luchten en bloemen op ons pad al waar onze voeten gaan. God heeft ons niet beloofd: regenloze zonneschijn, vreugde zonder traan, vrede zonder pijn. Maar God heeft ons beloofd: kracht voor een dag, rust voor het werk, licht op het levenspad. Genade op al onze wegen.

De Geest van Hierboven. Vasthoudende verbondenheid en onsterfelijke liefde. De dag van morgen is voor ieder mens onbekend. En wat onbekend is, heeft twee verschillende handvatten: vrees of vertrouwen. Zo kun je de dag van morgen vastpakken met één van deze twee: vrees of vertrouwen. Met vriendelijke groet, Caroline Oosterveen Bedankt Het medeleven na het overlijden van mijn man, onze vader en opa Dick Peters, was voor ons allemaal goed om te ervaren. De vele kaarten en persoonlijke gesprekken hebben ons goed gedaan. Fam. Peters Kerkenraad Noord 30 oktober 2012 Tijdens het TaNo gemeenteberaad kwam de wens naar voren om in het kerkblad impressies uit de kerkenraadsvergadering (weer) te gaan vermelden. Hierbij een eerste aanzet vanuit Noord. Dolf opent de vergadering met “Je krijgt het er warm van” van Hans Bouma. De gemeenten staan positief over het vervolgen van het fusietraject. Na het gemeenteberaad is/zijn de kerkenraad(sleden) benaderd met vragen. Het besluit om zogenoemde Tabor- en Noorddiensten te gaan houden vergt, in samenspraak met de gemeente een degelijke voorbereiding. Voorop blijft staan om waar mogelijk samen op te trekken. De mogelijkheid en wijze van externe bemiddeling wordt onderzocht. Gerda Tuinstra, Caroline, Gerben en Erik van der Heijden bereiden de laatste zondag van het kerkelijk jaar op 25 november voor. Website Noord wordt ‘up to date’ gemaakt. Er zijn initiatieven om het nieuwe liedboek (introductie: 26 mei 2013) te promoten. De felicitaties gaan naar de cantorij voor het 40-jarig jubileum met vieringen in de Beatrixkerk en de Noorderkerk. Dolf sluit de vergadering met “Er wonen twee mensen in je; mild en hard”. Sander HARSKAMP GEREFORMEERD

Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Predikant Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, tel. 65 66 63 Scriba: H. Schreuder, Evekinkweg 62, 6733 BD Wekerom, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected] Verjaardagen 21-11 Hr. G.E. Riezebos Wijk Zondag 11 november hopen we het Heilig Avondmaal te vieren. In deze dienst zal ds. Santing voorgaan. Op 25 november is het de laatste zondag van het kerkelijk jaar. In deze dienst, waarin ds. Lunshof hoopt voor te gaan, is het de gewoonte de gemeenteleden te gedenken welke in het afgelopen jaar zijn overleden. In het afgelopen jaar zijn dat in onze gemeente: Trijntje Noordijk Elbertsen, overleden op 27 maart 2012 in de leeftijd van 87 jaar; Johanna Trijntje (Hanneke) Beerdsen - Witziers, overleden op 26 april 2012 in de leeftijd van 56 jaar en Alida Johanna Jansen, overleden op 15 augustus 2012 in de leeftijd van 92 jaar. Hun namen zullen worden genoemd en er zullen kaarsen worden aangestoken. Hierna krijgt een ieder nog de gelegenheid om een kaars te ontsteken voor een dierbare die nog steeds wordt gemist.


7 Gedicht Wie is die God die eeuwig leeft en al wat is geschapen heeft, die oerbegin en einde is de zin van leven en geschiedenis. De Zoon die ons geboren is, het licht in onze duisternis, voor kleine mensen, diep in nood, een hoopvol woord tot in de dood. Wie zingt in ons dat stille lied: het leven doet de dood teniet? Verlangen dat maar niet verslijt, een ademtocht van eeuwigheid. En God de Vader die de wereld schiep, zijn stem die ons tot leven riep: dat is mijn God, ik roep Hem aan en breng Hem dank voor mijn bestaan. Zijn Geest doet ons Zijn wil verstaan: Hij kent ons eeuwig bij onze naam.

alleen mogelijk als er mensen zijn die hun hulp hiervoor aanbieden, hetzij als leiding van de oppasdienst, hetzij als leiding van de kindernevendienst. Momenteel is er een aantal mensen dat na jaren van trouwe dienst het stokje wil doorgeven aan andere vrijwilligers. Nu zijn de kinderen van onze kerk dus op zoek naar u en jou! Wil jij wat voor de kinderen van onze kerk betekenen, laat dit dan weten! Voor meer informatie en hopelijk ook aanmeldingen kan er contact opgenomen worden met Leona Verweij, telefoonnummer 0318-456195 (na 18.00 uur) of email [email protected]. Rooster oppas- en kindernevendienst Oppas 11-11 Monique en Willeke Kraak 18-11 Antoinette Strang en Willianne van Luttikhuizen 25-11 Jannie v.d. Top en Renze Goddijn 02-12 Carina van Bostelen en Eva Goddijn

Bedankt Wij willen iedereen bedanken voor de vele blijken van medeleven, in welke vorm dan ook, tijdens de ziekte en na het overlijden van onze moeder en oma. Rian, Yeb, Djoerd & Lieuwe Seffinga en familie Hallo jongens en meisjes 11 november - Niet echt Wie is er weleens voor de gek gehouden? Gewoon als een leuke grap? Maar kun je ook zo voor de gek gehouden worden, dat het je verdriet doet? Bijvoorbeeld dat iemand heel aardig doet, maar het later nooit heeft gemeend. Dat doet pijn. Je ontdekt dat het nep was. Gelukkig gebeurt dat niet vaak. Maar je kunt je voorstellen hoe naar dat is. Vandaag gaat het ook over echt en niet echt. De vijgenboom die Jezus ziet staan, ziet er prachtig uit. In de tempel verderop is het druk. Het lijkt mooi. Maar als Jezus dichterbij komt ziet Hij dat de boom geen vruchten draagt. In de tempel is iedereen druk met geld, maar niet met God. Maar de tempel is toch een huis om te bidden en God te ontmoeten? Jezus voelt zich voor de gek gehouden. Het is nep wat de mensen doen. En als het om God gaat, moet je echt zijn! 18 november - Wie is de baas? Jezus vertelt vandaag een gelijkenis over een wijngaard. In die wijngaard komen veel mensen werken. Maar die willen niet meer luisteren naar de baas van de wijngaard. Ze willen zelf de baas zijn. Wanneer die baas vraagt om de opbrengst van de wijngaard, ontvangt hij niets. Zijn knechten worden geslagen, zijn zoon zelfs gedood. En toch lijkt deze baas een eindeloos geduld te hebben, ondanks alle vreselijke dingen die ze hem aandoen. Maar er komt een eind aan zijn geduld. Heb jij een idee over wie het eigenlijk gaat in dit verhaal? 25 november - Bijna Bijna is nog niet helemaal. Dat kunnen we zeggen van de wederkomst van Jezus Christus. Hij kan er bijna zijn, maar weten doen we het niet. We mogen altijd naar Hem uitzien en Hem verwachten. Maar het kan ook nog even duren. Bijna speelt ook een rol in het gesprek dat Jezus in het verhaal van vandaag heeft met de Schriftgeleerden. Het gaat over de regels van het geloof. Hij geeft ons twee regels om mee te leven. Voor elk paar handen één, voor elk paar voeten één. God liefhebben én je naaste als jezelf. Daar hebben we onze handen en voeten vol aan. Soms lukt het bijna, soms bijna niet. Maar wie het probeert vol te houden, totdat Hij komt, krijgt iets kostbaars te zien. Groetjes, Leona Verweij Hulp gezocht! Wat is het fijn dat we met onze kinderen iedere zondag welkom zijn in Gods huis! Voor de allerkleinsten is er een oppasdienst. De wat oudere kinderen worden met open armen ontvangen in de kindernevendienst. Dit alles is

Kindernevendienst gr. 1 t/m 3 11-11 Alice van Westeneng 18-11 Philien Jochemsen 25-11 Annetta v.d. Brandhof 02-12 Anne-Mieke Brunekreef Kindernevendienst gr. 4 t/m 8 11-11 Mirjam Hollemans 18-11 Hennie van Luttikhuizen 25-11 Ria van Roekel 02-12 Ellen Kraak WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag live via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikanten Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, Tel. 65 66 63 e-mail: [email protected] Ds. K. Santing, Durendaal 46, 6715 JR Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] Scriba: J. Pastink, James Wattstraat 11, 6717 CL Ede, tel. 63 90 49 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Santing) Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected] inloopuur pastoraat Beatrixkerk elk donderdag 16.00-17.00 uur Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Lunshof) Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected] Wijkkas Rekeningnummer 12.69.88.633 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede


8 Coördinator autodienst (wijk ds. Santing): Tel. 61 88 90 Coördinator autodienst (wijk ds. Lunshof): D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48 Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected] Bij de erediensten Zondag 11 november: 1e zondag van de Voleinding. De kinderen in de nevendienst gaan verder met het grote thema ‘Kijk om je heen’. Ditmaal is aan de orde ‘De verstandige man’ - Marcus 12:28-34. Het Combo verleent weer haar enthousiaste medewerking aan deze dienst. Zondag 18 november: 2e zondag van de Voleinding. De kindernevendienst houdt zich bezig met het thema ‘De arme vrouw’ Marcus 12:38-13:2 Zondag 25 november: 3e zondag van de Voleinding. We noemen het Eeuwigheidszondag en ook zondag Christus Koning. Hier nemen we een eeuwenoude kerkelijke traditie op. Hij zal wéderkomen. Na deze zondag begint de Adventsperiode: Hij zal kómen. Zo zijn alle zondagen in de kerk van eeuwen her met elkaar verbonden. Het ritme van Woord en Geest vergezelt ook ons tot troost en bemoediging. Zeker wanneer wij de namen noemen. Namen van dierbare gemeenteleden. Ze zijn ons voorgegaan. Ze hebben nu hun plaatsje gevonden in de hemelse woning bij de Vader en de Zoon. In de dienst besteden wij hier op respectvolle wijze aandacht aan. Familieleden van de overledenen zijn uitgenodigd. Ze mogen een kaars aansteken aan het licht van paaskaars. Als teken van gedachtenis en perspectief. De kinderen lezen uit Openbaring 1:1-8 met als thema ‘De ziener’. Een zekere Johannes is verbannen naar het eilandje Patmos. Gelukkig kan hij van daaruit heel veel doorgeven. Tot bemoediging van de vervolgde gemeenten op het vasteland. Zoals deze draagkrachtige woorden: ‘Ik ben de Alpha en de Omega’, zegt de Here God, ‘die is en die was en die komt, de Almachtige.’ U allen inspirerende en moedgevende vierdiensten toegewenst! 18-pluskring en op weg naar belijdenisdoen Op zondagmorgen 11 november hoop ik jullie weer te ontmoeten. We gaan met elkaar op socratische wijze in gesprek (dat wil zeggen vragenderwijze). Zo kwamen wij op 28 oktober terecht bij het boek Jozua. Met de prangende vragen over de verovering van Jericho en andere steden. Waarom zo gewelddadig waarbij ieder, van klein tot groot, wordt omgebracht? En dan is het ook nog in opdracht van de Here. Dan valt er wel wat uit te leggen, is het niet? Zo gaan we steeds verder. Nieuwe belangstellenden zijn van harte welkom. De 18plussers trekken samen op met belangstellenden voor het belijdenisdoen. Op een bepaald moment in het voorjaar kan een afsplitsing worden gemaakt. Welkom vanaf circa 11.45 uur tot en met circa 13.00 uur. We komen twee keer per maand samen. Wie meer informatie wenst, kan mij bellen of mailen: 640325/ 0646437903/ het mailadres: [email protected] ds. Santing Naar elkaar omzien Dhr. J. E. van Roekel, Borneolaan 4, revalideert op het Baken van de nieuwe Halderhof, Barones van Lyndenlaan 69 te Bennekom. We hopen dat hij weer wat mag opknappen. Laten we ook niet vergeten: Mw. A. Schraa-Hardeman, Telefoonweg 23 in verpleeghuis Oranje Nassau Oord te Renkum; mw. J. Schoonderbeek- van Eldik, Honscamp Lunteren; Zorgcentrum ‘De Pleinen’ Pollenstein 174: dhr. K. Evers, mw. E. van Beek-van Roekel, mw. J Meurs- de Jonge; Verzorgingshuis Walraven, Bennekom: mw. F. Visscher, en dhr. J. van der Meer; vele kwetsbare leden in Het Maanderzand en rondom de Stationsweg. Mw. A. Broersma-de Haan, Valkenier 22, is onlangs met succes gedotterd en er is een stent geplaatst. Nu moet ze beginnen met chemokuren. Ja, het blijft een moeilijke weg voor Ans en haar Arnold. Toch zijn ze dankbaar dat de erge pijn nu wat weg is. Het

is leven bij de dag; elke dag die goed verloopt geldt als een zonnestraaltje licht. Op dinsdagavond 30 november was er een bijeenkomst voor alle buurtcontactadressen. De ervaringen waren overwegend positief. Elke buurtkring moet zijn eigen stijl wat ontwikkelen. Daarom heeft het ook een losse structuur. Het gaat erom dat mensen die bij elkaar in de buurt wonen, elkaar herkennen en willen ontmoeten. Een eyeopener was dan ook de verbazing: ‘Hé, ik wist niet dat jij zo vlak bij mij in de buurt woont.’ Het Centraal pastoraal team is blij met deze inzet op de buurtcontactadressen. Nog niet overal kunnen buurtkringavonden worden georganiseerd. We zijn ook daar bezig om buurtcontactadressen te zoeken. Alles op basis van vrijwilligheid en betrokkenheid. Maar ook met de hoop dat we ons samen verantwoordelijk voelen voor elkaar. We blijven als gemeente op elkaar betrokken, ja toch? Inloopuur pastoraat. In overleg met het CPT heb ik besloten hiermee te beginnen op donderdag 15 november van 16.00-17.00 uur. Dit om nog beter bereikbaar te zijn voor u en jou in de wijk. Dus vanaf die datum elke donderdag op dat tijdstip ben ik beschikbaar voor uw vragen, noden en verhalen. Hiernaast stel ik ook naast het gewone telefoonnummer van 0318-640325 mijn 06-nummer ter beschikking: 06 46437903. Alles om de pastorale mogelijkheden voor u te vergroten. Zo wil het Centraal Pastoraal Team steeds beter bereikbaar en dienstverlenend zijn. Een gebed voor alle mensen in deze dagen van Voleinding: Uw koninkrijk kome, God, hier en nu, midden onder ons, in woorden van hoop, in gebaren van liefde, in tekenen van vrede, door hem in wie uw Koninkrijk ons zeer nabij is gekomen, Jezus de mens aller mensen. ( W.R. van der Zee - Zondagswoorden) Met een groet van vrede, ds. Santing Gedachtenis Op 30 oktober jl. overleed Pieter Cornelis Brouwer. In de kerk en in de organistenwereld kenden wij hem als Piet. Piet Brouwer overleed na een ziekteperiode van bijna 5 jaar, in de leeftijd van 71 jaar. Met veel bewondering hebben we kunnen zien hoe hij met optimisme, moed en geloof zijn ziekte heeft bestreden, doorstaan en uiteindelijk de consequenties heeft aanvaard. Met name vanuit de periode waarin hij speelde in “De Akker” gedenken wij hem. Zoveel diensten heb ik nog samen met hem kunnen doen. Altijd beschikbaar en bereid om vanaf de hoek op het liturgisch centrum, achter het orgel gezeten en met overzicht op de gemeente én op de predikant, de diensten te begeleiden. Het was een tijd en een plaats, zo vertelde hij zelf vele keren, waar hij zich thuis en betrokken voelde. Ook na de Akker-tijd heeft hij nog, voor zover zijn ziekte dat toe liet, de diensten in de Beatrixkerk mee begeleid. Wij gedenken hem in vriendschap en in betrokkenheid en gedenken ook zijn bekende nuchterheid in en rondom de dienst aan de Heer en voor de gemeente. En wij bidden zijn vrouw Janny en de kinderen en kleinkinderen Gods nabijheid en hulp toe. Op de voorkant van de kaart staat een prachtige foto van een orgel. En in de kaart geschreven, de tekst “Gods trouw tot in eeuwigheid”. Moge de Eeuwige zich over hem ontfermen. ds. A. Lunshof Uitnodiging Graag nodigen we u/je uit voor een serie van 6 gespreksavonden van januari - maart 2013 over ‘Jezus in het Johannesevangelie’, onder leiding van ds. Lunshof. Deze serie avonden wordt georganiseerd door de taakgroep Gemeenteopbouw en Toerusting. We zijn vorig seizoen met een serie van 6 avonden begonnen. In januari zetten we de serie graag voort. Degenen die er vorig seizoen bij waren zijn van harte welkom, maar ook nieuwe deelnemers verwelkomen we graag. Start is de 2e dinsdag in januari 2013, op 8 januari om precies te zijn en daarna zijn er 5 dinsdagavonden in de even weken. Vóór


9 Pasen is de serie weer afgelopen. De avonden zijn van 20:00 - 22:00 uur in de Beatrixkerk. U kunt zich hiervoor opgeven bij Anny Gootjes, tel. 634889, mailadres: [email protected]. Met de groep waarmee we beginnen, willen we de serie ook weer beëindigen; dat wil zeggen dat we graag een vaste samenstelling van de groep voor de hele serie avonden willen hebben. Minimum aantal is 10, maar we willen de groep ook niet te groot maken, dus wees er snel bij. Van harte aanbevolen. Taakgroep Gemeenteopbouw en Toerusting, Klaas Kopinga, Edie Gijsbertsen en Anny Gootjes Gebedsgroep Beatrixkerk Op maandag 12 november komt de gebedsgroep weer bij elkaar om te bidden. We bidden voor de wereld, het land en de plaats waarin wij leven. Voor de kerkelijke gemeente waarin wij thuis zijn en de leiding van deze gemeente. We bidden voor onszelf, en de mensen die we op ons hart meedragen. Het gaat niet om mooie woorden bidden. Als je bidt, luistert God naar je zoals een vader naar zijn kind luistert. Wil je met ons mee bidden, kom dan om 20.00 uur naar de Beatrixkerk. Anny Gootjes. Tel: 634889 Betty de Jong. Tel: 625863 Actie Voedselbank diakonie In de wijkbrief heeft u een aantal keer kunnen lezen over de actie van de diaconie voor de Voedselbank Ede. Afgelopen zondag 4 november was de eerste mogelijkheid om houdbare levensmiddelen in te leveren. Zondag 11 november is de laatste keer dat u deze mee kunt brengen. Mocht u het afgelopen zondag vergeten zijn, dan heeft u dus nog de mogelijkheid dat goed te maken. Laten we de voedselbank niet teleurstellen en een flinke hoeveelheid pakken, blikken en potten verzamelen. We rekenen op u om aanstaande zondag 11 november de actie met succes te kunnen afronden. Maar vooral; mogen die mensen, gezinnen, in Ede die deze hulp hard nodig hebben op ons rekenen?

Basiscatechese Dit project is afgelopen week, 7 november, van start gegaan. We mochten ons verheugen op een groot aantal deelnemers dit jaar en dat stemt ons zeer tevreden. Maar elk voordeel kent helaas ook een nadeel. Steven, die de groep leidt, heeft daardoor hulp nodig. Geïnteresseerd, of wil je gelijk al je schouders er met hem onderzetten? De volgende bijeenkomsten van dit eerste catecheseproject in dit seizoen, zijn steeds op woensdagavond (14, 21 en 28 november) van 18.45 tot ongeveer 19.30 uur in de Open Hof. Voor aanmelden ter ondersteuning van Steven, vragen of suggesties mailen naar [email protected] of bellen 621059. We zien uit naar jullie of u. Steven Berendsen en Ad Tukker Mantelzorgers In de viering van zondag 11 november zullen we o.a. aandacht geven aan de mantelzorgers in ons midden. De mantelzorg is de zorg die wordt gegeven door partners, familie en vrienden. In Nederland zijn 3, 6 miljoen mensen die voor een ander zorgen. Daarvan zijn er 1,1 miljoen die zich meer dan 8 uur en langer dan 3 maanden inzetten (Wikipedia). Aan de ene kant vinden mensen hun zorg voor de ander de gewoonste zaak van de wereld. Tegelijk lopen ze ook tegen allerlei problemen op en wordt er veel van hen gevraagd. Dus is het echt niet zo gewoon als het lijkt. Daarom is het goed om een keertje dank je wel te zeggen, want juist deze gewone zorg is heel bijzonder. Groet Gedenken Ik hou mijn adem in als jij stopt met ademen. Met leven.

DE OPEN HOF

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl Predikant: Ds. J. van der Linden, Proosdijweg 33, 6714 AK Ede, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715JJ Ede, tel. 848032.

Maar niet met zijn. Want je blijft wie je was wie je bent wie je zal worden. in vrede Hans van der Linden KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS Samenwerkende kerken

Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected] Bidden is belijden Laat ik het maar zo zeggen: de afstand tussen God en mij wordt steeds groter. God komt los van de beelden waarin Hij is vastgezet. Maar daardoor komt God voor mij juist dichterbij. Onze verhouding is minder persoonlijk in de klassieke zin van het woord. Ik reken er niet op dat mijn persoonlijk gebed wordt verhoord en God mij op zijn tijd van een antwoord zal voorzien. God is groter geworden. God is wat ons leven omvat. Alles is in God. Dat betekent dat mijn bidden is veranderd. Het accent ligt minder op het vragen, meer op de dankbaarheid. Ik hoor dat bijvoorbeeld ook in het onze Vader. Dat gebed begint en eindigt met een lofprijzing. Wij belijden dat het leven in God geborgen is. In het tussenstuk spreken wij onze afhankelijkheid van Gods liefde uit als bron en bestemming van ons leven. Bidden is een vorm van je geloof belijden.

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: M. van den Bos - Greidanus, tel. 63 14 79 Ds. J. van der Linden, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Secretariaat Cora: vacant, postadres: Laan der Verenigde Naties 94, 6716 JE Ede


10 De beste preek schrijf je samen! Je ziet ze in sommige kerken nog wel. Van die preekstoelen als bunkers. Ze noemden die dingen vroeger een ‘houten broek’. Daar nemen dan, als het goed is, preektijgers plaats om het volk van alzo hoge toe te spreken. Ze verkondigen en leggen de Schrift uit. En beneden luisteren de beminde gelovigen naar het Woord. Nou hebben we in Emmaüs een bescheiden lezenaartje, waarin je niet kunt verdwijnen en waar je op voet van gelijkheid achter staat. We hebben dus al een stap gezet! Maar wat ik tegenwoordig ook prettig vindt om nog een stapje verder te gaan om met de gemeente in gesprek te gaan. Gewoon van het podium af, de lezenaar verlaten en tussen de mensen rondgaan om te horen wat zij te vertellen hebben over wat er is gelezen en wat dat bij hen oproept. Een oud woord voor de preek is ‘homilie’. Dat betekent: conversatie, gesprek. Ik merk dat het een vorm is om de betrokkenheid te vergroten en de preek uit het isolement van de studeerkamer te halen. Van mijn grote inspirator Ernst Lange heb ik geleerd: ‘Der Hörer ist mein Thema”. Voor hem is de preek een gesprek met de hoorder.

via de mail: [email protected]. Aanmelden kan ook via de mail (voorzien van uw naam, naam en adres van degene aan wie u een kerstattentie zou willen laten brengen).

Inloopochtend met boekbespreking Op donderdagochtend 15 november zal Daniël van den Bos zijn in februari 2011 uitgekomen boek “BAGGERGOUD” promoten in Kerkelijk Centrum Emmaüs. Op de achterzijde van het boek staat de volgende introductie: Als in 1946 bij het uitdiepen van de vaargeul in de Nieuwe Waterweg bij Vlaardingen goud wordt opgebaggerd, wordt Nederland met een schok wakker. Wat was de geheime missie van de Loodsboot 19 tijdens de eerste twee oorlogsdagen? Van wie is dat goud, dat al die jaren sluimerde op de rivierbodem? Dit is het waargebeurde verhaal over een ramp die veel Maassluise gezinnen in rouw dompelde. Een goudstaaf raakt voor altijd zoek in Antwerpen. Waren de betrokkenen goed of fout in de oorlog? Het recht krijgt zijn loop, celdeuren worden gesloten, maar de goudkoorts gaat niet liggen. Voor zijn onderzoek naar de ware toedracht van dit historisch drama heeft Daniël van den Bos talloze gesprekken gevoerd met mensen in Maassluis en omgeving, die deze ramp hebben meegemaakt. Ze gaven hem vele tips en stuurden foto’s op. Vele archieven in musea en gemeentehuizen heeft hij doorzocht. Tijdens de inloopochtend zal Daniël nog een aantal dingen laten zien. Het boek is uitgegeven bij “Free Musketeers” in Zoetermeer. ISBN: 978-90-484-1731-5. Daniël heeft een prettige verteltrant; het is een boeiend verhaal (aldus ondergetekende). De inloopochtend begint om 10:00 uur. Iedereen is van harte welkom. De boekbespreking begint om 10:30 uur.

ALGEMEEN

Groet Wakekaars Bij hun foto brandt een licht. Het waakt over hun naam en geeft wat glans aan hun gezicht. in vrede Hans van der Linden

KERKVENSTER Radio Ede FM Frequenties: kabel:: FM 93.1, ether FM 107.3 Maandag 19.02 - 20.00 uur Herhaling: dinsdag 11.00-12.00 uur; zondag 22.00-23.00 uur. 12 november 2012 Gesprek met mevrouw Aline Snitselaar over “De Herberg te Oosterbeek’. Lied van de Week: ‘Ik zie in de sterren….’ Column: Dr. E. Engelfriet. Muziek en zang completeren het geheel. 19 november 2012 In de rubriek In 't Vizier kijkt de Kerkvenster-redactie met een gast terug op treffende lectuur over samenleving, geloof en kerk van de afgelopen week. Columnist: Dhr. Joh. Bekker. Lied van de week: ‘Leef dag voor dag.’ Actuele berichten, aanvullende muziek en zang. 26 november 2012 Vraaggesprek met de heer Peter v.d. Heuvel over ‘Mailgebruik en ambtsgeheim’. Boekbespreking: Adriana Balk. Lied van de Week: ‘Als er geen mensenogen meer zijn’, toegelicht door Anton Kanis. Muzikale intermezzo’s en actueel kerknieuws. KERKELIJKE STAND GEREFORMEERD

Groeten, Mary Freijser (coördinator inloopochtend) Kerkelijk Centrum Emmaüs, Laan der Verenigde Naties 94, 6716 JE Ede Kerstattenties Ieder jaar net voor kerst is het een gewoonte om kerstattenties uit te reiken aan mensen die om welke reden dan ook een groet krijgen namens de kerk. Vaak een teken van medeleven. De adressen waar de kerstattenties naar toe gingen kwamen voort uit de gegevens van de werkgroep contactpersonen. In het afgelopen seizoen is deze werkgroep drastisch veranderd en bezoeken wij nu alleen degenen die graag contact willen houden met een bezoeker. Als werkgroep hebben wij hierdoor minder zicht gekregen op wat er speelt bij gemeenteleden en daarom vragen wij uw hulp. Onze vraag is dus als volgt: willen jullie mee helpen denken, waar wij met elkaar namens de kerk dit jaar de kerstattenties naar toe mogen brengen? U kunt dit opschrijven op de antwoordstrookjes die in de hal van de kerk liggen en deponeren in de bus. Inleveren kan tot 8 december 2012. Vragen? Neem contact op met Ellen Brouwer 0318-630603 of

Verhuisd: In Rietkampen: fam. L. Schrijver, v. Langeweideweg 4 n. Scheerboom 3 In Noord: mw. L.G. en mw. C. Impeta, v. Lange Akkers 113 n. Costerweg 60, Wageningen dhr. A. v. Eck, v. R. Kochlaan 1 , Bennekom n. Costerweg 75, Wageningen mw. G.A. Heikens-Rostee, v. Raadhuisstraat 73 n. Dennenlaan 616 dhr. N. Willigenburg, v. Detmarlaan 1 n. Esmeraldstraat 1 v. Noord n. Zuid: mw. J.A. v.d. Oever, Van Blocklandstraat 1 in Veldhuizen: mw. A. Roosenboom, v. Liebeek 81 n. Durendaal 56 Correctie kerkblad nr. 19: wijkvoorkeur: v. Noord n. Veldhuizen (Open Hof): fam. G. Lubberts, D Wiek 73 Ingekomen: v. Overdinkel: mw. A.G. v.d. Brink, Magnolialaan 68 v. Kwadijk: fam. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17 Onttrokken: Fam. J. Alkema, Jul. v. Stolberglaan 40 Mw. J.E.G. Zeggelaar, Op den Berg 29 Dhr. D. Dreschler, v. Heutszlaan 70-1


11 Ontmoeting Egyptische delegatie Tijdens een bijeenkomst van het Cairo-overleg gaf een Egyptische delegatie informatie over de nieuwe grondwet, die is gebaseerd op de sharia. Jan Post Hospers, beleids- en projectmedewerker Ontmoeting met moslims/Protestantse Kerk, nam deel aan dit gesprek. 'Er was een uitgebreide Egyptische delegatie met vertegenwoordigers van verschillende politieke partijen, zoals de partij van de Moslim Broederschap en de Salafistische partij, maar ook van de sociaaldemocratische partij en een aantal liberale partijen', zo vertelt hij. 'Bovendien nam ook de Koptische Kerk in Nederland deel aan het gesprek.' De nieuwe grondwet en de sharia in Egypte zijn natuurlijk spannende en erg gevoelige onderwerpen. Daarbij kwamen vragen kwamen aan de orde als: hoe staat het met de godsdienstvrijheid van minderheden zoals de Koptische kerk en de joden? En met de Bahai en de Humanisten? De huwelijkswetgeving en de echtscheiding? En met het erfrecht? Nabil Zaki Loutfy van de partij die lijkt op de sociaal democratische partijen in het westen wees op het Al - Azhar Document: 'Hierin worden op basis van de sharia lijnen uitgezet naar een moderne en rechtvaardige staat. De rechten van de mens, de vrijheid van meningsuiting worden en de rechten van de minderheden worden daarin gegarandeerd. Dit document is op 20 juni 2012 gepubliceerd door sheik Ahmad El Tayeib, Groot-imam van de Al - Azhar en dus het hoogste religieuze gezag in Egypte.' Bij de nabespreking concludeerden de Nederlandse gesprekspartners: 'De manier waarop ze bezig zijn, verdient respect, maar ze staan voor enorme uitdagingen. Laten we hopen dat ze het waar kunnen maken.' Het Cairo-overleg werd in 2008 opgericht, nadat een Nederlandse delegatie van kerken en moslimorganisaties een bezoek had gebracht aan Egypte, als protest tegen de film Fitna van Geert Wilders. In dit Cairo-overleg participeren de Raad van Kerken, het Centraal Joods Overleg en het Contactorgaan voor Moslims en Overheid. Lees meer: www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht dd 15 oktober 2012 Hydepark wordt 'Huis van de kerk' De Protestantse Kerk ontwikkelt een ‘huis van de kerk’ op het landgoed Hydepark. Het wordt een plek voor bezinning, toerusting, ontmoeting en een vakantieplek voor mensen die afhankelijk zijn voor zorgverlening en begeleiding. Dat is het voorstel van het bestuur van de dienstenorganisatie, dat in november op de synodevergadering zal worden besproken. Eerder al nam de synode het principebesluit om Hydepark als eigen conferentie- en. trainingscentrum met retraitefunctie te handhaven, mits dit financieel verantwoord aangepast en geëxploiteerd zou kunnen worden.. Het voorstel bevat een uitgebreid 'businessplan' voor Hydepark, waarin de bouw en de exploitatie worden uitgewerkt. Volgens dit plan kan accommodatie worden gerealiseerd in de vorm van zowel een conferentiecentrum als een vakantiehotel voor zorgbehoeftigen. Met deze opzet is sprake van een hoog maatschappelijk en diaconaal rendement. De exploitatie van het ‘huis van de kerk’ moet voor de kerk kostenneutraal worden uitgevoerd, maar het bestuur ziet daarvoor voldoende mogelijkheden. Lees meer en download het businessplan op: www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht dd 16 oktober 2012 Nijkleaster opent de deuren De stichting Nijkleaster opende op 28 oktober de deuren van de verbouwde kerk van Jorwert. Een bijzonder moment voor de stichting, die al jaren ijvert voor een plek van rust en bezinning in Friesland. Deze opening vormt de eerste fase van een plan dat uiteindelijk moet uitmonden in een protestants klooster. Dit nieuwe klooster wil een centrum vormen, op protestantse leest geschoeid, waar mensen zich in alle rust kunnen terugtrekken om op adem te komen, en tegelijk een plek waar ze elkaar kunnen ontmoeten in liturgie en gesprek, studie en werk, plezier en recreatie. De doelstelling is om nieuwe wegen te zoeken voor het Evangelie en op deze wijze een aandeel te leveren aan persoonlijke, maatschappelijke en kerkelijke vernieuwing. Dominee Hinne Wagenaar en zijn echtgenote Sietske Visser zijn de initiatiefnemers van het project. Nijkleaster is een van de (op dit moment) vijf pioniersplekken van de afdeling Missionair Werk en Kerkgroei van de Protestantse Kerk in Nederland.

Lees meer op: www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht dd 17 oktober 2012 vrij 16 november 2012 - Kerk en Wereld lezing: Joep de Hart: 'Op zoek naar een nieuw spiritueel wij' Prof. Joep de Hart zal de tweejaarlijkse Kerk en Wereld lezing verzorgen, waarbij hij ingaat op ontwikkelingen binnen de christelijke religie en rond nieuwe spiritualiteit. De Hart is bijzonder hoogleraar voor de door Kerk en Wereld en de PThU opgerichte leerstoel die onderzoek doet naar nieuwe en vernieuwende vormen van christelijke gemeenschap. Tijd: 14.30-17.00 uur. Plaats: Observant, Stadhuisplein 7, Amersfoort. Meer informatie en aanmelden: [email protected] Meer informatie: www.nieuwwij.nl

Financiën en adressen Redactie: Wim Assink Gerben Rietman Kopij inleveren via de e-mail naar: [email protected] vóór vrijdagmorgen 12.00 uur. Adreswijziging en opzegging/aanmelding voor dit kerkblad bij de kerkelijke bureaus Gereformeerde Kerk Vaste Vrijwillige Bijdragen voor Kerk, Zending en Evangelisatie (ook giften voor Z.W.O., Werelddiakonaat, wijkkassen, Comm. Meeleven enz.): RABOBANK: rek.nr.: 30.70.49.337 ING BANK: rek.nr.: 867584 Beide rek. t.n.v. Gereformeerde Kerk - Ede. Graag aangeven voor welk doel uw bijdrage of gift is bestemd. E-mail: [email protected] Website: www.gereformeerdekerkede.nl Diakonie: RABOBANK: 30.70.77.233 t.n.v. Diakonie Geref. Kerk Kerkelijk bureau (Gereformeerd): W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Geopend: Ma, Wo en Vr van 10-12 uur Collectebonnen zijn verkrijgbaar in een-heden van 20 stuks à € 0,75 = € 15,- en van 20 stuks à € 0,50 = € 10,Taborgemeente Ledenadministratie: Buurtmeesterweg 10, 6711 HM Ede, tel. 61 58 90 Bijdrageadministratie: Margrietlaan 13, 6713 PK Ede, tel. 61 34 43 Voor vrijwillige bijdragen en giften en collectebonnen: SNS Bank 92.50.51.551 ING Bank 1213357 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede. Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25,- en van 20 stuks à € 0,75 = € 15,-. Diaconie: Giften diaconie en zending: Bankrekening nr. 53.99.14.045 tnv Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede.

KERKBLAD. God vergeet geen mens. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 11, 18 en 25 november 2012 jaargang 20 nr

Recommend Documents