KERKBLAD. Het origineel. van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede. 22 en 29 september 2013 jaargang 21 nr. 17

22 en 29 september 2013 jaargang 21 nr. 17 Redactie: Wim Assink G. Foulkesweg 259, 6703 DK Wageningen Tel. (0317) 84 34 54

KERKBLAD

Gerben Rietman Ranonkellaan 32A, 6713 GM Ede Tel. (0318) 84 54 89

van de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Taborgemeente Ede

Druk: Drukkerij Frouws Ede bv E-mail: [email protected]

Het origineel Rol En daar liggen ze dan! De acht fragmenten die je -veilig achter glas- kan bekijken, wanneer je het lichtknopje maar lang genoeg indrukt. Acht manuscripten uit de tweede eeuw voor Christus tot de eerste eeuw na Christus. Vermoedelijk verstopt in kruiken en daarna in grotten in de omgeving van Qumran en Masada verborgen, waar ze eeuwenlang in alle droge en daardoor conserverende omstandigheden hebben gelegen. Totdat ze in 1947 werden gevonden. In wat later ging heten, grot 1, grot 2, tot in 1956 grot 11 werd ontdekt. En nu zijn er in totaal 16 Dode-Zeerolfragmenten door de Israel Antiquities Authority uitgeleend aan het Drents Museum in Assen. Omdat de manuscripten niet langer dan drie maanden blootgesteld mogen worden aan zeer beperkt licht, worden er nu acht fragmenten tentoongesteld. Na enkele maanden zullen ze gewisseld worden met de andere acht fragmenten. Je kijkt ernaar. Wat al in boeken, afbeeldingen, lijvige studies eerder in kopieën zichtbaar was, ligt dan, origineel, in het echt voor je. Nauwelijks zichtbaar, amper herkenbaar zie je op de uitgelegde fragmenten, gescheurd, gebroken, letters staan. Er zijn teksten gevonden in het Hebreeuws, het Aramees en in het Grieks. Ze spreken over de Joodse opstand tegen de Romeinen (66 na Chr.). De geleerden hebben teksten gevonden over de reinheid van voorwerpen en heilige dingen, over het verdelen van brood, over een hogepriester In Masada. religieuze teksten, kleine aantekeningen, zakelijke transacties. De grote opwinding na de bekendmaking van de eerste vondsten - de Bijbel zou herschreven moeten worden, of in elk geval aangevuld- is wel voorbij. Wat overblijft, is wat de historici noemen de “historische sensatie”. Bijna tweeduizend jaar geleden, de Joodse wereld in de oudheid, in de natijd van een zekere Rabbi, genaamd Jezus, die daar rondwandelde. En hier ligt het “origineel” van de tijd van toen. Rijksmuseum En daar hangen ze weer. Ze hebben zelfs een ‘eregalerij’ gekregen. Je kent de afbeeldingen uit boeken, illustraties; je kunt zelfs een poster aan de muur hebben hangen. Maar nu hangen ze weer als “origineel” op de plek waar ze horen. ’De molen bij Wijk van Duurstede’ van Jacob van Ruisdael, het schitterend, lege kerkinterieur van Pieter Saenredam, ’Het Joodse bruidje’ van Rembrandt; soms is een afbeelding bijna mooier. Maar het kan nooit tippen aan het origineel, omdat het omgeven is met begrippen als tijd, eeuwen en vergankelijkheid. De schilders van toen; ze zijn er niet meer.. De eigenaars van eens, lang geleden; ze zijn er niet meer. Wij zijn er nu om ze -tijdelijk- te kunnen bekijken. In het Rijksmuseum.

Replica Niet altijd lukt het met het origineel. Een paar jaar geleden was ik in Krakau, Polen, mede om daar het, mijns inziens, mooiste schilderij van Leonardo da Vinci te gaan zien; het portret van Cecilia Gallerani, meer bekend onder de naam “De dame met de hermelijn” uit 14881490. Het Czartoryski Museum, waar het schilderij hangt, wordt verbouwd en gerestaureerd. Het historisch museum van de Burcht, waar het werk tijdelijk hangt, is precies op die dagen gesloten. Een verzoek om het toch even te kunnen zien, wordt Oost-Europees streng afgewezen. Ik moet het doen met de afbeelding, de replica en de verbeelding. Nou is dat een tendens tegenwoordig. Voor het meest complete overzicht van alle werken van Leonardo da Vinci kunt u tot 6 januari 2014 terecht in ‘Post Rotterdam’, waar tweehonderd werken en objecten van da Vinci te zien zijn; allemaal foto’s en afbeeldingen en nagebouwde voorwerpen van de veelzijdige kunstenaar. Zo hangen in Magna Plaza in Amsterdam reproducties van alle 325 schilderijen van Rembrandt. En voor van Gogh hoeft u niet meer naar de Hoge Veluwe; u kunt naar de Beurs van Berlage in Amsterdam gaan, waar de digitale reconstructies de schilderijen weer hun oorspronkelijke levendige kleuren hebben meegegeven. SCHRIFT LEZEN Amos 8:4-7 en Lucas 16:1-17, 22 september Wat legt gewicht in de schaal van je leven? Deze zondag, hartje loofhuttenfeest, feest van bevrijding van onrecht, horen we de profeet Amos. Welke afwegingen maken wij in keuzes van geld? Hoe gaan wij om met wat God ons heeft toevertrouwd? Zijn wij wijs en scherpzinnig? Of begrijpen we diep van binnen wel dat Gods stem duidelijk laat horen dat hij onrecht niet vergeet? Maak je gewichten (eigen belang, eigen verdiensten) zwaarder, zodat anderen een zwaarder leven krijgen? Of laat je de balans doorslaan naar wie lijden aan de zwaarte van het bestaan. Kun je in je eigen hut de ruimte van de hemel voor állen nog wel zien… Kijk maar eens hoezeer onrechtvaardigen zich tenminste inzetten voor hun doel, horen we in Lucas. Wat zou een dergelijke passie kunnen betekenen bij die geloofszaken die echt wezenlijk zijn voor God en jou en de ander?! z.o.z.

2

Bijbelleesrooster zo. ma. di. wo. do. vr. za. zo. ma.

22 23 24 25 26 27 28 29 30

Amos 8:9-14 Lucas 16:1-9 Lucas 16:10-18 Lucas 16:19-31 Amos 9:1-6 Amos 9:7-15 1 Koningen 16:23 - 17:6 1 Koningen 17:7-24 Psalm 73

Hongeren en dorsten Creatief boekhouden Maak een keuze Kloof Geen ontkomen aan Eindelijk licht! Opbouw en afbraak Voedselhulp Jaloersheid

Op zoek naar.. Je kijkt in het museum ’Willemshöhe’ in Kassel naar een prachtig drieluik van Lucas Cranach met in het centrale middenstuk de opstanding van Christus. En je vindt het niks. Hij lijkt niet. Het lijkt eerder een slecht uitgevoerde kopie van wat het origineel moet zijn. Maar wat is het origineel, wanneer je kijkt naar de talloze afbeeldingen, schilderijen uit eeuwen, die proberen een afbeelding te maken van Jezus Christus? Uit al die preken, boeken, opinies, meningen, reproducties, replica’s over wie Jezus nu werkelijk origineel wel is. En ieder tijdperk, iedere schilder, iedere tijdgenoot, elke preker, iedere toeschouwende en meelevende gelovige maakt en spreekt en hoort zijn of haar afbeelding en verbeelding. Maar, zoals het dagblad Trouw schreef bij een artikel over de boven genoemde replica tentoonstellingen: ‘Goede reproducties voeden de belangstelling om ook het originele werk te willen zien’. Je denkt er misschien voor naar Kassel, Rome, Krakau, Amsterdam of Assen te moeten gaan. Maar soms wordt een origineel ook thuis of in de kerk bezorgd. Het moge een illusie zijn te pretenderen dat wij de originele Jezus en de oorspronkelijke God in huis hebben. De Kerk zou met recht een museum genoemd kunnen worden. Elke keer weer een verbeelding en afbeelding; maar wel zo origineel mogelijk, waardoor het mogelijk is soms even de geestelijke sensatie, het historische besef, de onvergankelijke waarde te proeven en te ervaren. Inderdaad; dat komt, origineel of niet, dichtbij geloven uit. Geloven van origine in het origineel. Je krijgt er de mooiste afbeelding en geloofsverbeelding van. A. Lunshof Amos 6:1-10 en Lucas 16:19-31, 29 september Je kunt zelfs verblind raken door eigen overvloed. In gespierde woorden uit de 8e eeuw v Chr. bepaalt Amos heersers bij hun zorgeloze houding tegenover alles en iedereen. Als je zo vrijblijvend omgaat met leven, wat betekent dan nog het verbond- de relatie tussen God en mensen? Over de kloof die dan ontstaat spreekt ook Lucas. De rijke man kent de naam van Lazarus. Dat betekent dat er met de mens Lazarus een relatie kan worden aangegaan. Omgekeerd is op aarde en in de hemel voor de rijke geen relatie meer mogelijk. Soms is het te laat. Hoe zichtbaar in de geschiedenis van mensen. Kansen die je te laat ziet. Een les voor het leven nu. Weten wij ons bij name gekend in deze eeuw? En rijk in relaties? Caroline Oosterveen

Inleveren kopij Kerkblad nr. 18 19

inleverdatum 27 september 11 oktober

voor de zondagen 6 en 13 oktober 20 en 27 oktober

Oktober di. wo. do. vr. za.

1 2 3 4 5

Spreuken 14:1-11 Spreuken 14:12-22 Spreuken 14:23-35 Psalm 35 1 Koningen 18:1-19

Wat is wijsheid? Goed en kwaad Positief en negatief Doe mij recht, HEER! Contact

ALGEMEEN PLAATSELIJK Collectes: 22 september Kerk en Diaconie (Meet-Inn) 29 september Diaconie (INE) en ZWO Bespreek ‘t Samen Maandag 23 september om 20.00 uur vindt er in het bijgebouw van de Antoniuskerk een lezing plaats met de naam: “Geprezen zij mijn Heer, door onze zuster moeder aarde”. Henk Janssen, Franciscaan, gaat in op Bijbelse notities over het onderwerp: ‘Rentmeesterschap’. Donderdag 26 september om 20.00 uur is er een lezing over Taizé in de Open Hof. Heeft U altijd al iets meer willen weten over deze internationale oecumenische leefgemeenschap, dan bent u van harte uitgenodigd. De spreker is Kees Schipper. Maandag 30 september is er van 19.30 uur tot 21.30 uur in de Ericakerk een gespreksavond over ‘De wijsheid van Jezus Sirach’. De avond wordt kort ingeleid, waarna we met elkaar in gesprek gaan. Ook als luisteraar bent U van harte welkom! Toegang € 1, inclusief koffie/thee en kopieën. De woensdagen 2, 9 en 16 oktober om 20.00 uur kijken we met een ‘oosterse bril’ naar het eerste Bijbelboek. Drie avonden lezen we de Hebreeuwse tekst van Genesis 1-3 en ontdekken hoe we meer oosters en joods kunnen lezen: open, vragend en ons verwonderend. Locatie: Kerkelijk Centrum Emmaüs De donderdagen 3 en 10 oktober om 20.00 uur kijken we samen met ds. Caroline Oosterveen in de Beatrixkerk naar het boek: ‘Het doodshemd heeft geen zakken’. Dit boek, geschreven door Annemarie van de Woude, predikant-geestelijke verzorger, levert aan de hand van concrete verhalen een bijdrage aan de oordeelsvorming over keuzes rond het levenseinde. Bespreek t Samen: Openingsconcert Avondmuziek met ‘Verboden klanken’ Zaterdag 28 september gaat het nieuwe seizoen Avondmuziek van start. De Edese klarinettist Mark Snitselaar en violiste Janneke Zegveld bijten het spits af met een lecture concert vol verboden muziek uit nazi-Duitland. Onder de titel: ‘Entartete Musik’ spelen zij werken van Hindemith, Adolf Busch en Günther Raphael; werken, die lange tijd van de lessenaars werd geweerd. De Avondmuziek begint om 19.30 uur in de Taborkerk (Ede, Prinsesselaan 8). De toegang is vrij met een vrijwillige bijdrage bij de uitgang. Na afloop kunt u de musici en elkaar ontmoeten bij een kopje koffie of thee. De Z.W.O. collecte van 29 september is bestemd voor het KerkInActie InterActief project in Cambodja Vandaag enkele feiten uit het verhaal van duizenden families die rond het meer Boeung Kak in één van de wijken van de hoofdstad Phnom Penh woonden. Ze leefden van vis uit het meer en de verkoop van diverse producten in het centrum van de stad. De politieke elite wilde hier echter hotels bouwen en zo werd

3

Kerkdiensten Zondag 22 september 2013

Zondag 29 september 2013

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. G.H. Westra

Prot. Wijkgemeente i.o. Tabor/Noord: 10:00 uur Ds. C. Oosterveen

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. A. Lunshof Viering Heilig Avondmaal

Wijkgemeente Beatrixkerk: 10:00 uur Ds. A. Lunshof, Ds. K. Santing Startzondag

Ev. Lutherse Kerk: Dr. J. Verburg 10:30 uur

Ev. Lutherse Kerk: Ds. K. Wolfis 10:30 uur

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 9:30 uur Ds. J. van der Linden

Prot. Wijkgemeente De Open Hof: 10:00 uur Ds. J. van der Linden Gemeentezondag

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. H. Knoop Harskamp: 10:00 uur

Ds. K. Santing

Hartenberg: 10:00 uur Ds. H. Nap 14:30 uur Kath. voorganger Vertelviering De Gelderhorst: 10:30 uur De heer J. Jongeneel Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 21 september 2013 19:30 uur Ds. J.H. Adriaanse

Kerkelijk Centrum Emmaüs: 10:30 uur Ds. A.J. van Zanden Harskamp: 10:00 uur

Ds. J. Banga

Hartenberg: 10:00 uur Ds. J. Blok 14:30 uur Mevrouw W. Schouten Zangviering De Gelderhorst: 10:30 uur De heer W. Pantjes Het Maanderzand: weeksluiting zaterdag 28 september 2013 19:30 uur Ds. G. Biesbroek

Zondag 22 september 15:00 uur Ds. A. Lunshof Viering Heilig Avondmaal

besloten dit meer droog te leggen en de hele wijk naar buiten de stad te verbannen. Op 24 mei 2012 werden 13 vrouwen door het Gerechtshof van Phnom Penh tot twee en half jaar cel veroordeeld na een zeer oneerlijk verlopen proces. Hun arrestatie volgde op een vreedzame demonstratie, waarin geprotesteerd werd tegen de vernietiging van huizen en de gedwongen verbanning van duizenden gezinnen die rond het Boeung Kak meer woonden. Toen op 27 juni de zaak in hoger beroep diende, kon geen bewijs tegen de vrouwen geleverd worden; zelfs ondanks het feit dat 3 van de 4 getuigen vóór de vrouwen niet in de rechtszaak mochten getuigen. Het gerechtshof besloot daarop de vonnissen staande te houden, maar de rest van het vonnis op te schorten “vanwege hun verantwoordelijkheden als moeders en grootmoeders”. Ze hadden toen ruim een maand in de gevangenis gezeten. De heer Virak, directeur van CLEC die vroeger ook vanwege mensenrechten gearresteerd is en gevangen gezeten heeft, kwam zeer enthousiast het gerechtsgebouw uit om het goede nieuws te vertellen aan alle mensen solidair met de Boeung Kak gemeenschap. De oproerpolitie had er echter voor gezorgd dat mensen uit de Boeung Kak gemeenschap niet het gerechtsgebouw konden bereiken om hun steun aan de vrouwen te betonen.

Daarnaast is de Diakonale Raad voor het nieuwe seizoen vanaf september 2013 op zoek naar diakenen. Door het aanstaande vertrek van meerdere diakenen zoeken we vervanging. Je kan meer informatie lezen over de Diakonale Raad op de website van de Open Hof of je kan een diaken aanspreken. Geïnteresseerd? Neem dan contact op met Jaap de Bree van de Diakonale Raad. Telefoonnummer: 651150, liefst na 19.00 uur of stuur hem een mailtje: [email protected] Inloop Open Kerk Op donderdag 26 september staat er een PowerPointpresentatie op het programma van “Kerk en Buurt”, welke gegeven zal worden door de dames Lubberts en Versteeg. Op donderdag 3 oktober zal er weer handenarbeid en spel zijn. De locatie is “Ons Huis“ bij de Taborkerk. Vanaf 9.30 uur staan de deuren open en is iedereen hartelijk welkom. Werkgroep Kerk en Buurt Peuter-Kleuter-Viering op 6 oktober!

Namens de ZWO bestemmingscommissie, Breus Versteeg De Diakonale Raad zoekt nieuwe diakenen! Om onze plannen als diakenen te kunnen realiseren zijn wij op zoek naar een enthousiaste diaken die ons gaat helpen om het “Kerk zijn in de wijk”, vorm en inhoud te geven. In het Beleidsplan van de Diakonale Raad staat dat wij als Open Hof meer actief willen zijn in de wijk waar de kerk staat. De nieuwe diaken gaat dit als belangrijkste taak krijgen om dit verder uit te bouwen.

Zie voor meer informatie het stukje onder De Open Hof!

4 Zingen in de Noorderkerk Samen zingen uit het Nieuwe liedboek bij het prachtige orgel uit de Noorderkerk; op 29 september om 16.00 uur organiseren we een feestelijke zangdienst, waarbij u nader kennis kunt maken met de nieuwe mogelijkheden die ons aangereikt worden in het Nieuwe liedboek. Met medewerking van de cantorij o.l.v. Jan-Willem van Ree, de Heren van Noord en de 3 "oud"-Noord organisten: Johan van Markesteijn, Nico van Reenen en Jacob Tuinstra. Voorganger is ds. Caroline Oosterveen. Het belooft een bijzondere dienst te worden, waarvoor we iedereen van harte uitnodigen. Heeft u vervoer nodig? Neem contact op met Aljo Bos, tel: 0318-611816 PROTESTANTSE WIJKGEMEENTE (I.O.) TABOR / NOORD

‘Weg met de kerk‘, vrezen genen niets zozeer als de ondergang daarvan. Waar de één pleit voor gevoel en ervaring (waarbij de Schrift hooguit incidenteel een aardige illustratie is), meent een ander dat een kerk zonder Schrift geen kerk meer is. En men gaat elkaar daarbij soms met een heftigheid te lijf die herinnert aan lang vervlogen tijden - de één voorspelt vilein dat de ander een overjarig model aanhangt dat geen toekomst heeft en die ander kun je horen zeggen dat iemand die niet van voetballen houdt, beter geen lid moet zijn of blijven van een voetbalclub. Als het allemaal niet zo treurig was, zou het vermakelijk zijn. Is er iets aan te doen - en moet dat eigenlijk? Moeten we binnen ‘de’ kerk niet weer eens met elkaar in gesprek? Over wat ‘kerk’ is; over wat de Duitse theoloog Jüngel de termen en begrippen (‘Begrifflichkeiten’) noemde: Wat bedoel je eigenlijk als je zegt….(vul maar in)? Welke teksten (en mensen) hebben autoriteit, wat is de positie en de waarde van ‘de’ traditie? Wat en wie noemen wij eigenlijk g’d als we naar hem/haar op zoek zijn? En wáár zoeken wij het (hem/haar)? Zou ik wel benieuwd naar zijn….. Seniorenkring Gelegenheid en ruimte voor zo’n (geloofs)gesprek als hierboven bedoeld, biedt in elk geval de Seniorenkring al jarenlang. De deelnemers dragen zelf de thema’s en onderwerpen aan. Hadden we het in de afgelopen maanden over Triniteit, dat wonderlijke en lastige dogma over de Drie-Eenheid, komende keer gaat het over de praktijken rond de Doop (en de doop zelf). De rituelen en het formulier: waar komen ze vandaan, wat bedoelen ze te betekenen - en betekenen ze nog wel iets? Woensdag 2 oktober, 10.00 uur in de zijzaal van de Taborkerk. Nieuwe deelnemers hartelijk welkom! Met goede groet, Gerben H. Westra

TABORBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.taborkerk.nl Predikant: Ds. G.H. Westra, Beatrixlaan 22, 6713 PS Ede, tel. 65 56 61 Scriba: J.G. Hoogteijling, Postbus 131, 6710 BC Ede Autodienst: R. van den Berg, Wulplaan 7, 6713 BT Ede, tel. 61 78 30 Kopij Kerkbrief do. 18.00 uur naar tel. 50 49 66 e-mail: [email protected] Coördinator Ouderen-bezoekwerk: Mevr. Ria Buitenhuis, van Borsselelaan 43, 6711 JT Ede, tel. 61 06 79 "Jeder soll nach seiner Façon selig werden", schreef Friedrich II in juni 1740. De zin wordt vaak geciteerd (en bijna vaker nog aan anderen toegeschreven) als hoogtepunt van religieuze tolerantie, die in de 18e eeuw bepaald niet algemeen was. Friedrichs tolerantie had overigens vooral de economie op het oog: hij kon slimme handelaars en fabrikanten die elders waren verdreven goed gebruiken in zijn opkomend Koninkrijk Pruissen. Wat die mensen geloofden, kon hem bar weinig schelen: dat zoekt eenieder maar op zijn eigen wijze uit. Zolang zijn politieke en andere aspiraties er maar door werden bevorderd, was religie hem volstrekt ‘Wurst‘. Het lijkt erop, dat het motto van Friedrich ook in ‘de‘ kerk wijd verspreid is geraakt. In wat vroeger het ’midden der kerk‘ werd genoemd, ontstaan meer en meer van elkaar losstaande groepen en niches, met ideeën en opvattingen over kerk en geloof die mijlenver van elkaar verwijderd zijn. Vroeger kwam je voor de omschrijving van die verschillen een heel eind met de termen ‘rekkelijk en precies‘. Sommigen waren wat soepeler met de uitleg van de leer (en de consequenties voor het leven) dan anderen, die liever naar de letter leefden. Beide groepen stonden stevig verankerd in de traditie van de kerk. Wie nu om zich heen kijkt, stelt met enige verbazing vast dat die ‘common sense‘ dikwijls ontbreekt. Waar dezen luid roepen:

NOORDERBERICHTEN: Taborkerk, Prinsesselaan 8, www.noorderkerk.pkngemeente.nl Predikant: Ds. C. Oosterveen, Hensjesweg 7, 3772 AZ Barneveld, tel. 0342-476572 Scriba: Tijmen Apeldoorn, Heuvelsepad 40, 6711 JR Ede, tel. 618205 e-mail: [email protected] Meldpunt: voor ziekenhuisopname, langdurige ziekte thuis, geboorte, overlijden of andere bijzonderheden: Ineke Kerkstra, Diepenbrocklaan 23, 6711 GL Ede, tel. 61 71 64 Autodienst: vacant Uit de wijk “Stormen maken dat bomen nog dieper wortelen”, staat geschreven op de kaart die Janneke Methorst (Maanderpoort 35) samen met haar 3 kinderen moest rondsturen. Haar geliefde man Bert Gaikhorst heeft tot het einde gestreden tegen zijn ziekte, om er voor zijn gezin te zijn, maar op 31 augustus is hij overleden. 57 jaar jong. In een dienst hebben we op 6 september met veel mensen afscheid genomen. Bert wist mensen aan zich te binden met zijn hartelijkheid, liefde en doorzettingsvermogen. Hij zal dan ook zo verschrikkelijk gemist worden door zijn gezin en wie hem lief waren. Zij moeten weer opnieuw leren wortelen op een aarde zonder Bert. Daartoe bidden we hen Gods kracht toe, die hemel en aarde met elkaar verbindt. Op 3 september is overleden mevrouw Elisabeth Wilhelmina van de Putte - Mobach, Nieuwe Klinkenberg 1/209. Ze bereikte de leeftijd van 92 jaar. Langzaam raakten haar krachten op. De begrafenis heeft plaats gevonden op zaterdag 7 september. In een dienst vol prachtige muziek hebben we afscheid van haar genomen. Want wat was voor haar een huis zonder muziek; en dan vooral ook de stem, die door Gods adem een mens tot klinken brengt… Voor het volgend kerkblad schrijf ik de in memoriams. In de afscheidsdienst voor Bert las Janneke een tekst naar de bijbel, ook voor kinderen op te pakken. Zo mooi, ik geef het graag door.

5 Alles heeft zijn tijd Weet je, alles heeft zijn tijd niets gebeurt zomaar alles gebeurt op zijn eigen tijd. Als mens word je geboren en gaat eens weer dood en daar tussenin leef je, groei je, ben je steeds weer aan het worden: in zonlicht en schaduw bij dag en nacht word je steeds meer mens en daarbij heeft alles zijn eigen tijd. Er is een tijd van krijgen en een tijd van geven er is een tijd dat je zaadjes in de grond stopt en een tijd dat je bloemen kunt plukken er is een tijd dat je luchtkastelen bouwt en een tijd dat je ze afbreekt voor iets nieuws er is een tijd dat je lacht maar soms moet je ook huilen er is een tijd dat je danst en een tijd dat je stampvoet. Soms voel je je ziek en dan voel je je beter soms wil je niets zeggen dan praat je honderduit soms zet je je schrap dan laat je je gaan nu eens barst je van woede en dan maak je het weer goed. Er is een tijd van knuffelen en een tijd van met rust laten er is een tijd van zoeken en een tijd van vinden soms ben je boos op iemand dan houd je er weer zielsveel van zo is er ook oorlog en dan weer de vrede er zijn tijden dat je iets kapot maakt en er zijn tijden dat je kunt heel maken er zijn tijden van begroeten en tijden van afscheid nemen En alles heeft zin in een mensenleven het is altijd weer nemen en dan weer geven zoals de zee met zijn eb en vloed, als zomer en winter, warmte en kou leven en dood en toch weer leven! Het geheim van de schepping gebeurt ook in jou als een adem, -adem in- adem uit- met heel de schepping het is de schepper zelf die in jou ademt en alles draagt en behoedt niets gaat verloren. Wees maar gerust nu, alles komt goed. Uit: "Als vlinders spreken konden" van Yvonne van Emmerik Graag geef ik nog even het adres door van Mark en Elena Hugo, die op 13 september trouwden. Dat is: Normalaan 54, 3438 ER Nieuwegein. Over de diensten op 29 september leest u elders meer. Voor familie Scheper moge het een blije dienst worden, als Kristian wordt gedoopt! Met vriendelijke groet, Caroline Oosterveen Startzondag 29 september De vakanties weer voorbij, de scholen weer begonnen, het werk weer opgepakt en ook het kerkenwerk is weer begonnen. Een goed moment om daar even bij stil te staan is de startzondag. Op 29 september is het zover. Die dag hebben we een ochtenden een middagdienst (vroeger tijden herleven), met het thema: "Levensreis". De ochtenddienst (in de Taborkerk) zal, hoe toepasselijk, tevens een doopdienst zijn met tijdens het koffiedrinken iets extra‘s. De

middagdienst zal in de Noorderkerk (belangeloos ter beschikking gesteld door de heer Eskes) zijn. Verdere informatie over de middagdienst vind u onder het kopje "Algemeen Plaatselijk". Voor beide diensten bent u van harte uitgenodigd! Eredienstraad Noord De kerkenraadsvergadering van de Noorderwijk Op 3 september kwam de kerkenraad van de Noorderwijk bijeen. Han Kerkhof heeft aangegeven na acht jaar i.v.m. persoonlijke omstandigheden af te treden als voorzitter. Afgesproken wordt, dat Wim den Ouden voorlopig de reguliere kerkenraadsvergaderingen zal voorzitten en als eerste aanspreekpunt zal fungeren. Jacob Tuinstra zal de wijk vertegenwoordigen bij de Algemene kerkenraad en Sander van Voorst zal het voorzittersoverleg in het kader van de fusiebesprekingen tussen GKE en HTE bijwonen. De vergadering wordt geopend door Wim den Ouden met een artikel van Henk van Os over inspiratiebronnen. Op 26 augustus heeft Jodien van Ark mondeling verslag uitgebracht van haar bevindingen van de gesprekken die ze heeft gevoerd in het kader van de bemiddeling in het fusieproces tussen de Noorderwijk en Tabor Centrum. Ieder wordt in de gelegenheid gesteld om een eerste reactie hierop te geven. Op 16 september zal mevrouw van Ark een schriftelijke rapportage aanleveren aan de voorzitters van beide kerkenraden, waarna dit in een extra bijeenkomst van de kerkenraad zal worden besproken. Er is een document opgesteld, waarin de visie van onze wijk wordt weergegeven. Dit zal door Sander worden ingebracht in het voorzittersoverleg. Voor 29 september wordt een feestelijke zangdienst, waarin liederen uit het nieuwe liedboek worden gezongen. Deze vindt om 16.00 uur plaats in de Noorderkerk. De cantorij en de "Heren van Noord" verlenen hieraan hun medewerking. Wim sluit de vergadering met een stukje van Carel ter Linden, getiteld: ‘Ontmoeting’. Tijmen Apeldoorn HARSKAMP GEREFORMEERD

Beatrixlaan 2 www.gereformeerdekerkharskamp.nl Predikant Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, tel. 65 66 63 Scriba: H. Schreuder, De Molenpol 4, 6741 ZN Lunteren, tel. 46 19 53 ( na 18.00 uur ) e-mail: [email protected] Verjaardagen 25-09 De heer H. Ploeg 25-09 Mevrouw G. Ploeg-Zondag 28-09 Mevrouw G. van Ark-Beerdsen Gedachtenis Evert Schreuder * 2 februari 1928 † 2 september 2013 De huwelijkstekst van Evert Schreuder en Hil Bakker uit 1954 stond nu als tekst boven aan de kaart. Psalm 46 : 2: “God is ons een toevlucht en sterkte, ten zeerste bevonden een hulp in benauwdheden”. Toen op zondagavond 1 september bleek dat zijn lichaam niet meer de krachten had om terug te komen, werd deze tekst voor Evert Schreuder werkelijkheid. In die nacht, even na twaalf uur, overleed hij op 85- jarige leeftijd. Hij werd gekend als iemand die altijd hulp wilde bieden, gemakkelijk in de omgang. De eenvoud van zijn leven en zijn handigheid. De kinderen en zeker ook de kleinkinderen konden met veel dankbaarheid over hem spreken. Zijn humor en zijn onvoorwaardelijke

6 zorg voor hen. Toen in de laatste jaren zowel mijnheer als mevrouw Schreuder met veel gezondheidsproblemen te maken kregen, zorgden ze voor elkaar. Met hulp van anderen, zoals de kinderen, maar zeker ook zelf proberen. Proberen tot het laatst aan toe nog met vakantie te gaan. Proberen bij te blijven met de computer en de laptop. Zijn geloof was er , maar niet iets om gemakkelijk over te spreken. Hij voelde zich op zijn wijze verbonden met de kerk en mocht graag samen met zijn vrouw aan seniorenactiviteiten deelnemen. Zaterdag 7 september hebben we met een dankdienst voor zijn leven in het kerkgebouw in Harskamp afscheid van hem genomen. Kleinkinderen en kinderen konden hun herinnering en gevoelens weergeven via herinneringen, muziek en gedicht. En vanuit Johannes 14 mochten we de troost ontvangen aangaande de hemel met de vele woningen. Er kan en mag plaats zijn; niet zozeer vanuit onze goedheid of perfectheid, maar omdat Christus gekomen is, heengegaan is, om plaats en ruimte te maken. Van daaruit hebben we hem begeleid naar de rustplaats op de begraafplaats in Otterlo. Wij gedenken Evert Schreuder als mens onder de mensen, lid van onze gemeente en bidden mevrouw Schreuder-Bakker en kinderen en kleinkinderen, maar ook zijn en haar verdere familie, Gods troost, nabijheid en geloofsrust toe. Wijk En toen moest Bart van Holland, Koeweg 9 in Otterlo plotseling naar het ziekenhuis. Voor onderzoek en voor de verdere behandeling van ‘pompje’ en rekening houden met. En ook, hoe het in de toekomst verder moet. Niet gemakkelijk voor zo’n levenslustig joch en voor Gonnie en Johan. Zij weten wel hoe hier vanuit ervaring mee om te gaan, maar het betekent toch een extra aandacht en zorg. We hopen, Bart, dat je de grote kaart met alle handtekeningen en namen hebt gekregen. En dat je weer gauw naar school mag gaan. We wensen de heer A. Blaak, Koeweg 17, sterkte toe na de val en nu bij de genezing van de breuk. Als alles nu volgens plan en planning is verlopen, heeft Gert Veldman, Heyenerf 25 in Harskamp, inmiddels de operatie ondergaan. Met de grote wens dat de ingreep resultaat geeft en een aantal dingen toch weer gemakkelijker maakt. Onze deelneming met de familie Methorst - Kuipers, Boumanslaan 12 in Otterlo na het overlijden van hun schoonzoon, eind augustus. En ook… Een woord van dank voor allen die de startdienst en de startactiviteiten hebben georganiseerd, voorbereid en mede helpen uitgevoerd. Op dit moment van schrijven staan we nog voor de startzondag, maar de prachtige liturgie en de ontbijtactiviteiten geven veel vertrouwen in een goede bijeenkomst. Ik wil ook met name Jan van de Hoef en andere ambtsdragers even bedanken voor het vele werk wat ze voor zaterdag en zondag, 7 en 8 september hebben verricht. En nu gaan we bezig met de voorbereidingen voor de doop- en belijdenisdienst van zondag, 13 oktober. Daar over later meer. Hartelijke groet, ds. A. Lunshof

Hallo Jongens en Meisjes 22 september - Gods vleugels van zorg Mensen zijn God een zorg. Hij houdt niet op om Zijn zorgzame handen naar ons uit te strekken. Wie zorgen er voor jou? Wie geven jou de dingen die je nodig hebt? Dat kunnen je vader en je moeder zijn of de mensen bij wie je in huis woont. Je hebt mensen nodig die voor je zorgen, maar ook God hebben we elke dag nodig. De profeet Elia vinden we deze zondag bij de beek Kerit. Er is dorst en honger in het land. Dat is de straf voor Israël voor de ongehoorzaamheid aan God. Waar haalt Elia nu eten en drinken vandaan? Dan komt er een zwerm raven aanvliegen. Ze vliegen rondjes en strijken dan neer vlakbij de beek, vlakbij Elia. Wat zal hij bang zijn. Zullen ze hem aanvallen? Nee, ze brengen hem voedsel; vlees en brood. Elia krijgt zo te eten van God. God zorgt voor hem. Zo was het toen, maar ook nu nog kijkt God naar ons om en zorgt Hij voor ons. 29 september - Opgewekt De geschiedenis van vandaag is een bijzondere. We ontmoeten de profeet Elia die in Sarefat onderdak vindt bij een weduwe en haar kind. Er wordt uit onverwachte hoek voor haar gezorgd. In de tijd dat er honger en dorst is, brengt God hen eten en drinken door de profeet Elia. God zorgt voor hen. Maar er gebeurt meer. Als het kind dodelijk ziek wordt en sterft, mag Elia door middel van gebed iets laten zien van de kracht van God. Het dode kind wordt weer tot leven gewekt. Wat een kracht en macht laat God hier zien. Het wordt daar in dat huisje een beetje Pasen. God is sterker dan de dood. Niet te geloven en toch gebeurt het! Leona Verweij Rooster oppas- en kindernevendienst Oppas 22-09 Lieke Visser en Eva Goddijn 29-09 Marike en Nikki Zoonen 06-10 Lisa Ortse en Dana Visser Kindernevendienst gr. 1 t/m 3 22-09 Anne-Miek Brunekreef 29-09 Gonnie van Holland 06-10 Rian Seffinga Kindernevendienst gr. 4 t/m 8 22-09 Ellen Kraak 29-09 Nicoline Ploeg 06-10 Jellie Wilgenburg WIJKGEMEENTE BEATRIXKERK

Senioren nieuws Op vrijdag 27 september hebben we een gezellige middag georganiseerd voor de senioren. We willen om 14:00 uur vertrekken bij de kerk, zodat we om 14:30 uur bij de tuin de Beukenhof in Barneveld zijn. Daar staat een lekker kopje thee/koffie op ons te wachten en kunnen we nog genieten van de mooie tuin. Aansluitend gaan we bij de PMT in Harskamp gezellig met z’n allen een pannenkoek eten. U kunt zich opgeven bij Janny en Elly of Renate. Ook graag even aangeven of u opgehaald wilt worden of dat u zelf wilt rijden. Noteer alvast de onderstaande data voor de overige activiteiten voor de senioren: • Woensdag 23 oktober 14:30 uur film Israël kijken • Donderdag 21 november vanaf 10:00 uur sinterklaas • Maandag 16 december vanaf 14:30 uur Kerstviering Graag tot ziens bij de bovengenoemde activiteiten. Hartelijke groet, Janny, Elly en Renate

Beatrixlaan 54 te Ede www.beatrixkerk.nl Kerkdiensten op internet De kerkdiensten in de Beatrixkerk zijn iedere zondag live via www.beatrixkerk.nl te volgen De diensten kunnen ook later bekeken worden. Predikanten Ds. A. Lunshof, Heuvelsepad 17, 6711 JP Ede, Tel. 65 66 63 e-mail: [email protected]

7 Ds. K. Santing, Durendaal 46, 6715 JR Ede, Tel. 64 03 25, 06-46437903 e-mail: [email protected] inloopuur pastoraat: elke donderdag van 16.00-17.00 uur in de Beatrixkerk Scriba: Mevr. J. Pastink, James Wattstraat 11, 6717 CL Ede, tel. 63 90 49 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Santing) Nettie Hordijk, St. Hubertus 230, tel. 62 47 84 e-mail: [email protected] Meldpunt Coördinatie Pastoraat (wijk ds. Lunshof) Breus Versteeg, Oude Kerkweg 78, tel. 63 43 38 e-mail: [email protected] Wijkpenningmeester: A.W. van der Meer, Artemislaan 17, 6713 HS Ede, tel. 59 07 74 e-mail: [email protected] Wijkkas Rekeningnummer 12.69.88.633 t.n.v. Wijkkas Beatrixkerk te Ede Coördinator autodienst (wijk ds. Santing): Tel. 61 88 90 Coördinator autodienst (wijk ds. Lunshof): D. Peters, Nijverheidplein 20, tel. 64 66 48 Redactie Wijkbrief: P.J. Westmaas, Hogerhorst 55, 6714 LB Ede, tel. 62 52 68 e-mail: [email protected] Zondag 22 september: 1e zondag van de herfst ‘Kind op zondag’ gaat op de herfstzondagen verder met het thema: ‘Wie doet dat?’ We horen verhalen over Elia en Elisa uit het boek Koningen. Deze profeten maken het volk duidelijk wie de God van Israël is. Hoe Hij zich onderscheidt van omringende goden en godsbeelden. Allen een gezegende viering toegewenst van Schrift en Tafel! Zondag 22 september: Startzondag U hebt allen de flyer ontvangen met dit weekend afwisselende activiteiten. Op zondagnorgen gaan we gezamenlijk ontbijten. Om tien uur begint de kerkdienst met het thema: ‘Met hart en ziel/Talenten’; ook het Combo verleent haar medewerking. Na afloop is er een ‘talent-brunch’. We hopen op een talentvolle start van het seizoen! Zegenrijke Erediensten toegewenst! Gedachtenis Maria Brouwer * Ede, 4 augustus 1931 † Ede, 7 september 2013 Vroeg in de middag van de 7e september overleed Maria (Ria) Brouwer in de leeftijd van 82 jaar. Ze was al enige tijd ernstig ziek. De laatste dagen werd ze hard minder. Ze was zo moe. Ze verbleef de laatste maanden op kamer 506 van zorgcentrum ‘De Gelderhorst’. Vanaf haar 40e jaar kreeg Ria verschillende gezondheidsproblemen. Toenemende doofheid beperkte haar leven ingrijpend. Toch bleef ze positief. Ze hield van de natuur en van mensen om haar heen. Ze had het aardse leven lief. Al is het leven haar niet altijd gemakkelijk gevallen. Door alles heen bleef ze geloven: ‘God heb ik lief, want die getrouwe Heer…’ Met dit lied en andere liederen namen wij afscheid van deze bescheiden en vriendelijke zuster. Ondanks haar gehoorbeperking altijd weer opgewekt. Op zaterdag 14 september werd er een afscheidssamenkomst gehouden in de kapel van De Gelderhorst. We lazen uit Psalm 139. Mooi hier het 11e vers: ‘Zeide ik: Duisternis moge mij overvallen, dan is de nacht een licht om mij heen.’ De crematie vond hierna in besloten kring plaats in Ede. Moge God allen troosten die haar zo zullen missen. Dit geldt zeker voor haar zus Corrie Brons-Brouwer, J. van Stolberglaan 10; als enige van het gezin Brouwer achtergebleven. We denken aan haar schoonzusters zoals Alie Brouwer-Langelaar, A. Agneslaan 9, aan haar neven en nichten. Ze kunnen verder met dierbare herinneringen aan hun lieve zus, schoonzus en tante .

Eltje van Bergen – Oostindiër *Grijpskerk, 18 april 1926 † Ede, 31 augustus 2013 Mevrouw van Bergen kende zeker vanaf 2002 een kwetsbare gezondheid. Op zondag 25 augustus jl. valt ze thuis op kamer 20 van het Maanderzand en ze breekt haar heup. Opname volgt in het ziekenhuis Gelderse Vallei. Er komen complicaties. Zo tref ik haar aan op 30 augustus op de Medium Care. Het gaat dan al minder met haar. Ze overlijdt op zaterdagmorgen 31 augustus in dit ziekenhuis. Op 12 juni overleed haar man met wie ze zo vergroeid was geraakt. Daarom zijn haar kinderen dankbaar dat ze nu weer ‘samen’ zijn, zoals ze op de rouwbrief vermelden. Toch zullen ze hun lieve en zorgzame moeder, oma en opoe missen. Elly bleef vertrouwen op de woorden van psalm 121 vers 8 - hun trouwtekst: ‘De Here zal uw uitgang en uw ingang bewaren van nu aan tot in eeuwigheid.’. Voor de zoveelste keer is Roelf weggebracht met de ambulance. De tas staat steeds klaar. Ze zegt: ‘God stippelt het paadje uit’. Wat zijn ze blij dat ze in januari 2007 kamer 20 kunnen betrekken in Het Maanderzand. In dat jaar krijgt Elly een ernstige virusinfectie. Zo gaan ze heen en weer; dan hij in het ziekenhuis, vervolgens zij weer. Maar altijd blij dat ze samen verder mogen. Dankbaar over de goede verzorging in Het Maanderzand. Hij leest een boek; zij borduurt. Vanaf de muren kijken talloze foto’s op hen neer: hun liefde: hun kinderen, klein- en achterkleinkinderen. In dit voorjaar werd het 6e achterkleinkind geboren! Op donderdag 5 september vond de afscheidsdienst plaats in de Beatrixkerk. Naast psalm 121 stonden we stil bij Openbaring 21:1-7. God staat hier achter de geschiedenis. Hij is de eerste en de laatste; het begin en het einde; de Alfa en de Omega. Hierna werd ze naar haar laatste rustplaats gebracht op de gemeentelijke begraafplaats. Een zwaar jaar is het voor deze kinderen, klein- en achterkleinkinderen. Immers zo kort geleden overleed ook hun vader en opa. Dan zijn er tranen. Maar ook is er dankbaarheid voor wie zij was! Voor zuster Elly van Bergen-Oostindiër zijn nu ook de eerste dingen…..voorbijgegaan….! Naar elkaar omzien Corrie Brons-Brouwer, J. van Stolberglaan 10, bevindt zich nog in het ziekenhuis de Gelderse vallei. Komt ze de emotionele slag van het verlies van haar zus Ria te boven? Wel gaat ze lichamelijk langzaam vooruit. Als het herstel zich zo voortzet, dan is het de bedoeling dat ze over enige tijd voor revalidatie naar Norschoten gaat. Daar is ze eerder langdurig geweest, zoals u kunt herinneren. Wat een wonderlijke ontwikkelingen! Mevrouw. J. Goedhart-van der Veer, Valkenier 203 moet wel veel geduld hebben. Ze bevindt zich al de gehele afgelopen zomertijd in Zorgcentrum ’Engelenburgh’, Kerkewijk 77 te Veenendaal, revalidatie-afdeling ‘De Schakel’, kamer 29. Ondanks haar ruim 87-jarige leeftijd heeft ze voldoende levenslust om weer op te willen knappen. We hopen dat er binnenkort meer perspectief voor haar komt. Allen die moeten afzien naar lichaam ,ziel of geest bidden wij Gods aanwezigheid toe! Hij roept tot ons en wij kunnen Hem aanroepen. Als we dat echt doen, dan worden we in de grote ruimte geplaatst. Boven ons welft zich de boog van Gods trouw. Daarom de naam van de God van Israël: ‘Ik ben er en ik zal er zijn.’ Met een vredegroet aan u allen, ds. Santing Maaltijd Aanstaande zondag, 22 september, worden we genodigd om aan de maaltijd van Christus deel te nemen. Het sacrament van woord, brood en beker, waarin we de aanwezigheid en betekenis van Jezus Christus vieren. Dat doen we vanuit de geloofswoorden in de eerste Petrusbrief. Die woorden gaan er niet vanuit dat wij onszelf een toegangskaartje kunnen kopen voor de maaltijd, maar dat er Iemand is die voor ons niet alleen de rekening opmaakt en betaalt, maar ook zelf de maaltijd verzorgt. Psalm 116 is dan een psalm om te zingen. Op de vrijdagavond vóór de viering is er een bijeenkomst van de kindernevendienst samen met de kinderen en hun ouders die willen deelnemen. Om

8 opnieuw weer bepaald te worden bij: Wat ontvang je? Waarom is dat belangrijk voor je? En ook: hoe geef je dat als ouders door? Moge het voor eenieder die deelneemt op zondag een viering van stilte, rust en inhoud worden. Want dan hoor én proef je het beste wat de Heer ons zegt en ons geeft. Start Een mooi programma; zowel voor de zaterdag als de zondag tijdens het startweekend, 28 en 29 september. Thema is: “Met hart en ziel geloven”. Het zal veel over talenten gaan, zie ik in het programma en die mag jij en die kunt u natuurlijk allemaal laten zien en tonen. In de preek die ik mag houden gaat het niet zozeer over talenten. Nee, het gaat om het “talent” van de Heer om ons tot het laatst toe te zoeken en te vinden. Om ons niet een talent voor geloven te geven, maar de Geest en de inspiratie te geven om te geloven. Ik plaats wel het accent op het woord “geloven” , zeker wanneer we Lukas 15 : 1 - 10 en 1 Timotheüs 1 : 12 - 17, gaan lezen. Moge het voor eenieder een inspirerend begin worden van het nieuwe seizoen. Kinderen voor nevendienst, club en catechisatie. Jong en oud voor gespreksgroep en werkgroep. Ouderen voor de activiteiten van de werkgroep in Het Maanderzand. Voor eenieder kerkdiensten in velerlei vormen en maten in de Beatrixkerk. Belijdeniscatechese en gespreksgroep Er is de mogelijkheid tot vorming van een belijdeniscatechisatiegroep. Vroeger, toen ik nog niet te oud was, hadden we dat elk jaar in de Akker. Nu ga ik eens even weer bekijken of daar belangstelling voor is. Het moet wel een, qua aantal, redelijke groep zijn. Voorwaarden: vanaf 18 jaar; serieus belangstelling voor eventueel belijdenis doen; je moet op een avond door de week kunnen. Begin: weet ik nog niet, hangt er vanaf. Hoe vaak: weet ik ook nog niet, hangt ook van jullie en mij af. Wat kun je doen? Mij mailen ([email protected]), zodat je mailadres bij mij bekend is en aangeven dat je belangstelling hebt. Dan krijg je later weer bericht! Ouders en grootouders: wanneer uw kind het kerkblad niet leest, gelieve de uitnodiging door te geven. Dit geldt overigens ook voor jong gehuwden en voor oudere doopleden. Ik hoor het wel! Wijk We groeten allen vanuit de wijk die thuis en in “Het Baken” herstellende zijn. Het regelmatige onderzoek, de dagelijkse bestraling; de stilte op de kamer, wanneer je zelf niet meer kunt of het niet meer weet. En zij die elke dag hun werk doen met moed, vreugde, soms een beetje teleurstelling. Met hart en ziel werken; met hart en ziel oud worden; met hart en ziel de kerk bezoeken; met hart en ziel geloven. Ook tijdens de vakantie trouwens. Startersgroet, ds. A. Lunshof

Activiteitengroep ouderen Woensdag 2 oktober organiseert de Activiteitengroep Ouderen een themamiddag in Het Maanderzand. Aanvang: 15.00 uur. Thema: ‘Diaconie, stilte, gastvrijheid’. Het Zendings-diaconessenhuis ‘Bethanie’ in Amerongen is te vergelijken met een protestants klooster. De diaconessen vormen samen een leefgemeenschap en stellen hun leven in dienst van God. Onder het motto: ‘Ontvangen en doorgeven met hart en handen’ bieden ze gastvrijheid aan mensen die behoefte hebben aan stilte en rust. Voor vervoer kunt u contact opnemen met de heer Anne Hendriks, 06-33920813. Namens de activiteitengroep, Janny Westmaas, 625268 DE OPEN HOF

Hoflaan 2, www.openhof-ede.nl Predikant: Ds. J. van der Linden, Proosdijweg 33, 6714 AK Ede, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, Cloeckendaal 17, 6715 JJ Ede, tel. 848032 Scriba: Mevr. M. Ohm - Richel, Levendaal 5, 6715 KJ Ede, tel. 64 28 80 e-mail: [email protected] Afscheid van de doctrine Bij de presentatie van het mondiale manifest voor compassie riep Karen Armstrong (Britse auteur en expert op het terrein van religie) de religies op te stoppen met de doctrine. Na eeuwenlange strijd over vraagstukken waar niemand het antwoord op heeft, is het nu tijd om de leer achter ons te laten. Laten we stoppen, zo bepleit Armstrong, met het discussiëren over en het beargumenteren van het gelijk. Dat is een heilloze weg die alleen maar verdeeldheid heeft gebracht. Zij roept de religies op om terug te keren tot de kern van hun ware identiteit: compassie. Ook zou ze graag zien dat de leerkrachten, afgezien van hun levensovertuiging, bij de kinderen een gevoeligheid ontwikkelen voor de gulden regel van de mensheid: “Behandel de ander zoals je zelf behandeld wil worden” of “Wat jij niet wilt dat men jou aandoet, doe dat ook een ander niet aan.” Het appel van Armstrong raakt me. Hoewel ik me ook realiseer hoe lastig dit zal zijn. De leer, die voorschrijft hoe het hoort en moet, zit diep. Volgens mij zouden we alles achter ons moeten laten en opnieuw moeten beginnen, ook in de kerk. Hans van der Linden

Ambtsdragers De wijkkerkenraad is verheugd u te kunnen meedelen dat ons gemeentelid de heer Leo Besemer, Anna van Burenlaan 72, bereid is gevonden om ambtsdrager te worden. Hij zal werkzaam zijn als diaken. Als er geen gegronde bezwaren worden ingediend, zal de bevestiging plaatsvinden op zondag 6 oktober aanstaande. We nemen afscheid van de volgende ambtsdragers en danken hen bij deze voor hun inzet in de afgelopen jaren: De heer Marien Bakker, diaken/ 2e scriba De heer Gerard Hombug ouderling/ kerkrentmeester De heer Henk Tollenaar pastoraal ouderling De heer Sieb Wijma pastoraal ouderling Wijkkerkenraad Beatrixkerk, Janny Pastink, scriba

Dopen 22 september De viering van 22 september staat in het teken van de doop van Sil en Anne Fleur en Kjeld Moris, zoon van René en Marlien Haver. Water als symbool van leven. Aangeraakt door het levensgeheim, de bron, die liefde is. Peuter-Kleuter-Viering op 6 oktober Op zondagmiddag 6 oktober (aanvang 15.00 uur) is er weer een Peuter-kleuterviering in De Open Hof. Een laagdrempelige 'kerkdienst' van een ruim half uur voor de allerkleinsten in de leeftijd van 3-5 jaar. Aan de hand van kinderliedjes met gitaarbegeleiding, instrumenten, een bijbel- en kinderverhaal bieden we op speelse wijze een thema aan dat kinderen bezighoudt. De viering vindt plaats in de kleine kerkzaal (linksaf bij binnenkomst). Kinderen zijn welkom, uiteraard met ouder, opa/oma. De kinderen en de leiding zitten op kussens op de grond en daarachter de groten.

9 Na deze mooie dienst drinken we limonade en ieder krijgt een kleurplaat mee naar huis. We zien je graag op 6 oktober: zaal open 14.45 uur. En vergeet je knuffel niet! Namens de Peuter Kleuter Club, de schoonmaker van De Open Hof Bloemengroet ‘Al kom ik niet zo veel in de kerk en had ik het gevoel eenzaam te zijn: ik hoor er wel bij! Dank u wel’. Een hele tijd geleden ontving ik deze woorden na een bloemengroet vanuit onze vieringen. Ik wilde u deze tekst niet onthouden, omdat het maar weer eens aangeeft hoe belangrijk de bloemengroet is. En hoe goed het is dat er mensen zijn die zich hier actief voor inzetten. Dank jullie wel! Overlijden Op donderdag 5 september is Wil Klok - Koetsier overleden in de leeftijd van 92 jaar. Jarenlang is zij verbonden geweest aan onze geloofsgemeenschap. Inmiddels verbleef Wil bij één van de kinderen in het Friese Koudum. Wil was een sterke vrouw met een krachtige persoonlijkheid. Ondanks haar hoge leeftijd stond zij open voor de leefwereld van haar kinderen, klein- en achterkleinkinderen. Ze was ‘modern’ van geest gekoppeld aan een diep geloof in God als haar herder. Indrukwekkend was haar levensverhaal. De bakkerij die ze samen met haar man had en het onvoorstelbare drama toen hij in 1978 verongelukte. Hoe zij met de zorg voor haar kinderen door moest. In die verbondenheid en gesteund door de liefdevolle zorg van haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen heeft Wil klok haar weg gezocht en gevonden. Haar dierbaren zullen de herinnering aan hun moeder, schoonmoeder, oma en overgrootmoeder als troostvol ervaren. Vakantie Van maandag 2 tot en met zondag 13 oktober zijn we met vakantie. Mocht u in dringende omstandigheden een beroep willen doen op een predikant, dan kunt u contact opnemen met de scriba. Zie kerkblad of website. Groet Licht in ons uitgezaaid Liefde die vrucht draagt Leven dat groeit.

Geboren Van Evert en Mirjam Heinen ontvingen wij het blijde nieuws van de geboorte van hun dochter Nynke Jenneke, zusje van Kyra en Nicky. Zij wonen aan de Indira Gandhisingel 11. Nieuw leven, zo staat er op het kaartje, waar vol verlangen naar is uitgezien, dat door acht handen in liefde wordt geknuffeld en dat uit de liefdevolle vaderhand is ontvangen. Het leven als geschenk ons gegeven. In dat licht kan een leven groeien en geluk brengen. Van harte gefeliciteerd met de geboorte van Nynke. Hans van der Linden Oecumenisch Gebedshuis Op onze reis in Sri Lanka van deze zomer troffen wij niet ver bij Negombo vandaan het ‘Dutch Village’, ook wel het ’Welcome Village’ geheten. Dit dorp is opgericht in 1997 door Herman Steur, een vishandelaar uit Monnickendam. Toen hij met zakelijke bedoelingen naar Sri Lanka vertrok om er een garnalenpellerij op te zetten, veranderde hij van gedachten toen hij in contact kwam met dakloze- en arme bejaarden. Samen met andere investeerders bouwde hij met gebruik van een groot deel van zijn eigen vermogen er een dorp in Nederlandse stijl. De bejaarde bewoners wonen in huisjes met een geveltje gelegen in laantjes met Nederlandse namen, zoals de Tineke de Nooijstraat, de Jos Brinklaan of bij Restaurant Hermien; allemaal namen van gulle gevers. Elk huisje heeft een eigen douche/toilet, er is medische verzorging en er is gratis voedsel beschikbaar. Ook bijzonder is het gemeenschappelijk gebedshuis, waarin een kerk, een moskee en een tempel in-één is gebouwd. Waar vind je zoiets verbindends? In 2012 is Herman Steur op 81 jarige leeftijd overleden. Maar zijn dorp is er nog steeds. Hij was een bevlogen mens. Hij realiseerde op Sri Lanka het onmogelijke voor de armsten in de samenleving. Hans Reedijk

In vrede, Hans van der Linden KERKELIJK CENTRUM EMMAÜS SAMENWERKENDE KERKEN

Laan der Verenigde Naties 94, tel. 63 62 52 www.emmaus-ede.nl Pastores: M. van den Bos - Greidanus, tel. 63 14 79 Ds. J. van der Linden, tel. 63 96 72 Ds. J.J. Reedijk, tel. 848032 J.A.Th.M. Lucassen, tel. 65 22 55 Ds. L. van Zanden, tel. 0317-843395 L. van Laar, tel. 06-15110184 Secretariaat Cora: Jan-Willem Donkers, Noël Bakerstate 27, 6716 NK Ede, [email protected]

Inloopochtend 17 oktober Op donderdag 17 oktober is Bram Wisse te gast bij onze inloopochtend. Bram vertelt dan over zijn bezoek aan een boeddhistische tempel in Chiang Mai in het noorden van Thailand, waar hij eind 2011 drie weken verbleef tussen de monniken. Hij mediteerde toen met behulp van een methode die ‘Vipassana’ heet, wat ‘helder kijken’ betekent. Ook van belang tijdens zijn oefeningen waren de ‘vier grondslagen van opmerkzaamheid’ (Satipatthana). Helder kijken en opmerkzaamheid zijn geen intellectuele bezigheden, maar hebben veel meer te maken met het tot rust brengen van je gedachtestroom, van je geest die zo druk kan zijn met van alles en nog wat. Het waren drie weken in een omgeving die haaks staat op de moderne westerse maatschappij. De eerste week was het moeilijkst, de tweede werd een omslagweek; in de laatste week kwam er ruimte voor de ervaring van iets totaal nieuws. De inloopochtend begint om 10:00 uur. Eerst drinken we koffie/thee. Om 10:30 uur vangt de lezing aan en deze duurt ongeveer 1 uur (inclusief vragenronde). Iedereen is welkom in Kerkelijk Centrum Emmaüs, Laan der Verenigde Naties 94, 6716 JE Ede. Mary Freijser Vakantie Van maandag 2 tot en met zondag 13 oktober zijn we met vakantie. Mocht u dringend een beroep willen doen op een pastor, neem dan contact op met de Cora. Zie kerkblad of website. Hans van der Linden

10 Groet

Vertrokken: n. buitenland: dhr. J.W. Leijenhorst, Spinozastate 73 n. Voorthuizen: dhr. B. Gruppen, Otterloseweg 38 n. Veenendaal: dhr. W. Veldman, Zuiderkade 35

Wie het woord principieel gebruikt maakt de ander monddood. In één klap alle nuance van tafel. In vrede, Hans van der Linden

ALGEMEEN KERKVENSTER Radio Ede FM Frequenties: kabel:: FM 93.1, ether FM 107.3 Maandag 19.02 - 20.00 uur Herhaling: dinsdag 12.00-13.00 uur; zondag 22.00-23.00 uur. Uitzendingen in september 2013 23 september 2013 Interview met Klaas Kopinga en Ds. Arie Romein over “Vijfentwintig jaar MEET INN”. Lied van de Week: ‘Elke korrel goudgeel graan’. Boekbespreking: Adriana Balk. Muzikale intermezzo’s. Actuele berichten. 30 september 2013 Gesprek met Johan van Markesteijn en Anton Kanis over “Vijfentwintig jaar kerkorganist”. Column: Bert Fredrikze. Lied van de Week: ‘Zegenbede’ (Projectkoor o.l.v. Dirk Zwart). Actuele berichten. Tussendoor: muziek en zang. Uitzendingen in oktober 2013 7 oktober 2013 Interview met Drs. P. Jansen over ‘Geloven in moeder Aarde?’ Lied van de Week: “Blijf mij aanzien”, Ps.51. Column: Ries Beeuwkes. Actuele berichten. Muzikale fragmenten. 14 oktober 2013 Gesprek met Willemien Hendriks en Suzanne Veenhof over ‘Liturgie in de eredienst’. Lied van de Week: ‘Goed is het om U te danken’, Ps.92. (Sytze de Vries & Dirk Zwart). Column: Dick ten Dam. Zang en muziek vullen het geheel aan. KERKELIJKE STAND GEREFORMEERD Overleden: 31 aug: mw. E. v. Bergen-Oostindiër, L. Henriettelaan 17, 87 jaar 2 sept: dhr. E. Schreuder, Koeweg 8, 85 jaar 3 sept: mw. E.W. van der Putte-Mobach, Nw. Klinkenberg 1/209, 92 jaar 7 sept: mw. M. Brouwer, W. Brandtlaan 202, 82 jaar Verhuisd: in Centrum: mw. J. Bonnecroy-Walsma, v. L. Henriettelaan 242 n. Dennenlaan 415 mw. W.G.M. de Bondt, v. L. Henriettelaan 142 n. Dennenlaan 118 v. Centrum n. Veldh.: mw. A.M. v. Vliet, v. Hoorn 16b n. Langenhorst 1213 in Rietkampen: dhr. W.L. Nauta, v. D. Ketstraat 49 n. Verl. Maanderweg 85 Ingekomen: v. Garderen: dhr. T.J.R. v.d. Berg, Erasmusstate 46 v. Woerdense Verlaat: mw. J.C. Okker, Morsestraat 26 Onttrokken: fam. J.A. Borghart, Lutulistate 58 fam. J. v. Bergen, Levendaal 47

ParentsHouse IJburg: opvang voor gescheiden ouders Op 1 augustus opende het ParentsHouse in IJburg de deuren: de eerste bewoner verhuisde naar dit opvanghuis voor gescheiden ouders. Een goed voorbeeld hoe pioniersplek de Binnenwaai 'kerk in de buurt' wil zijn. Het ParentsHouse biedt tijdelijk een huis aan ouders die zijn gescheiden. Toen ds. Rob Visser als predikant op Pioniersplek de Binnenwaai begon, kwam hij al snel in contact met mensen die hem vertelden over de schrijnende situatie waarin zij na hun scheiding terecht waren gekomen: te hoge huren, lange wachtlijsten voor een woning, een zwerversbestaan van vriend naar camping en anti-kraak-woning. Op zoek naar een oplossing nam Rob Visser contact op met Paul van Oosten, directeur van de Amsterdamse Diaconie: 'Voor ons beiden stond vast, dat de kerk hier wellicht verantwoordelijkheid op zich moest nemen en zich daarbij moest richten op de gehele samenleving.' Het resultaat van deze samenwerking werd dus het ParentsHouse in IJburg, een tijdelijk huis voor ouders die zijn gescheiden. De eerste bewoner, vader Evert Stolwijk, is blij met zijn nieuwe woning en zijn nieuwe buurt, net zoals zijn dochter nu weer blij kan zijn met haar 'pappadagen'. Lees meer: www.pkn.nl/actueel/nieuws bericht d.d. 2 augustus 2013 Kerk en Kunst: nieuw platform Een kerk die kunst zoekt voor een expositie rond haar jaarthema… een kunstenaar die opdracht zoekt voor een wandplastiek in een kerk… Beiden kunnen elkaar ontmoeten op het nieuwe Platform Kerk en Kunst: www.platformkerkenkunst.nl Rien Wattel (predikant Stichting Culturele Activiteiten De Ark te hoofddorp) vindt dat er in Nederland en Europa veel mogelijkheden zijn voor talentvolle christenkunstenaars, zowel professioneel als amateur, om iets van de kracht en de originaliteit van Christus’ levensstijl te laten zien: 'We merken dat er veel enthousiasme is om dit soort bewogen en bevlogen kunst (opnieuw) te ontdekken en een plaats te geven in kerk en cultuur. 'Het platform Kerk en Kunst is bedoeld als wegwijzer voor zowel kerken als kunstenaars, om bestaande initiatieven geïnspireerd door de Joods-Christelijke traditie te bundelen in een overkoepelend onafhankelijk oecumenisch platform. Wij willen van elkaar leren, met elkaar delen, en elkaar versterken om ‘kruisbestuiving’ te bevorderen', zo luidt de visie van het platform. Het platform Kerk en Kunst gaat op 21 september 2013 van start met het Symposium ‘Zonder beelden sprak Hij niet: Kerk, Kunst, Kwaliteit'. Op deze dag zal ook de website worden gepresenteerd. Lees meer: www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht d.d. 6 augustus 2013 Het Bijbels Museum zoekt verhalenvertellers 'Waarom viert u feest en hoe viert u het?' Voor de tentoonstelling ‘Feest! In de stad’ is het Bijbels Museum op zoek naar mensen die het leuk vinden om hun persoonlijke verhaal rondom een religieuze feestdag te vertellen. In de vorm van een filmpje krijgen deze verhalen een prominente plaats binnen de tentoonstelling ‘Feest! In de stad’. De tentoonstelling is in het najaar te zien in het Bijbels Museum in Amsterdam. In het museum ontdekken kinderen en volwassenen samen de betekenis van christelijke feestdagen en hoe deze gevierd worden. Ook zijn bijzondere voorwerpen te zien en verhalen te horen. En kinderen uit de stad vertellen welke feesten zij vieren en wat deze voor hen betekenen. De tentoonstelling geeft antwoord op de vragen: “Waarom ben ik vrij met Kerst, Pasen en Pinksteren? Wat wordt er dan gevierd? Welke feestdagen zijn er nog meer in mijn stad?” Mensen die willen vertellen waarom ze een bepaald feest vieren en hoe ze dat doen, kunnen zich aanmelden via 020 6242436 of via [email protected]. Lees meer: www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht d.d. 15 augustus 2013

11 Boekencentrum lanceert digitale hulp voor pastoraat Wie werkt als ouderling, pastoraal werker of als werkgroep pastoraat kan voortaan via PastorWijzer.nl op de hoogte blijven van nieuwe inzichten en praktische suggesties op het gebied van pastoraat. De PastorWijzer geeft in 'Bijbel & pastoraat' suggesties voor bijbellezen in allerlei pastorale situaties, en in Pastoraat & psyche' beknopte informatie over allerlei psychische problemen die in het pastoraat aan de orde kunnen komen. De rubriek 'Pastoraat & toerusting' bevat informatie over het pastorale werk zelf en boekentips. Bovendien vindt de gebruiker van de PastorWijzer hier de Pastoraat & Psyche-emailservice, waar de pastor bij Eleos terecht kan met vragen over psychische problemen die hij tegenkomt in het pastoraat. De PastorWijzer (een initiatief van Boekencentrum) staat onder redactie van ds. J. van Walsum (predikant protestantse gemeente te Alblasserdam) en ds. F.W. van der Rhee (predikant christelijk gereformeerde kerk te Capelle aan de IJssel) en zal regelmatig uitgebreid worden met nieuwe informatie en services. Wie wil kan tot eind 2013 kennis maken met PastorWijzer.nl door het aanmaken van een gratis account. Lees meer: www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht d.d. 29 augustus 2013 Commentaar bij de tijd - Syrië Het lijkt onafwendbaar dat de Verenigde Staten met Frankrijk en Groot-Brittannië een aanval uit gaan richten op het regime van Assad in Syrië. Vooral Frankrijk staat te trappelen van ongeduld. De aanval met gifgas is de druppel geweest die de emmer deed overlopen. De bevolking dient beschermd te worden tegen dit soort meedogenloze moordpartijen van de eigen overheid. De internationale rechtsregels zijn met deze verschrikkingen ruimschoots overtreden. Dus moet er worden ingegrepen. Als het niet in VN verband kan vanwege een veto van Rusland en China, dan maar daarbuiten. Weer begeeft het Westen zich in de richting van het Mid.d.enOosten. Na Irak en Afghanistan nu naar Syrië. Ondanks het feit dat het onderzoeksteam van de VN nog niet gereed is met het onderzoek. Amerika meent onafhankelijk van dit team al sluitende bewijzen te hebben dat het Assad-regime de schuldige partij is. Tot op heden is dit bewijs nog niet publiek geleverd. Als er dan sluitend bewijs is, waarom wordt dit niet getoond? Is er ooit niet een oorlog begonnen op grond van bewijs dat er niet bleek te zijn? De internationale politiek wordt met duivelse dilemma’s geconfronteerd. Wel iets doen lijkt scenario’s op te roepen waar grote nadelen aan verbonden zijn. Niets doen lijkt wegkijken en op onverschilligheid neerkomen. Dus toch iets doen? Ja, maar de vraag is wat. Ik vind het problematisch wanneer er actie wordt ondernomen zonder mandaat van de VN. Internationaal recht is een zinvolle leidraad als het gaat om oorlog, maar dat moet dan wel de kans krijgen. Ik geloof zeker in de goede bedoeling van Obama c.s., maar het lijkt nu eerder te gaan om de eigen geloofwaardigheid (we hebben immers gezegd: hier is de rode lijn) dan dat de actie echt ten goede gaat komen aan de bevolking. Bij met name Frankrijk proef ik teveel de neiging zich te willen bewijzen. Mijn grootste aarzeling ligt in de vraag of de actie inderdaad ten goede komt aan de bevolking. Die wordt zwaar geterroriseerd, door Assad, maar evenzeer en wellicht nog meer door allerlei groeperingen die de macht al ruiken. Onder de opstandelingen zitten gevaarlijke elementen, die Syrië evenzeer of nog erger tot een onvrij land zal maken. Een oorlog moet een doel dienen. Onderdeel van de theorie van de rechtvaardige oorlog is: ‘oorlog moet reëel zicht bieden op het herstel van recht’ en: ‘achter de intentie van een oorlog mag geen haat of wraak liggen’. Bij de geplande actie ligt hier een heel zwakke schakel. Met deze actie raakt de internationale gemeenschap verder verdeeld. Ook al valt er zeer te twijfelen aan enige goede wil van Rusland en China, het Westen moet zich wel realiseren dat deze actie ressentiment in de hand zal werken, die bedenkelijke gevolgen kan krijgen voor de wereldvrede in de toekomst.

Graag sluit ik aan bij de oproep van de secretaris generaal van de Conference of European Churches (CEC), Guy Liagre. Hij veroordeelt het gebruik van chemische wapens in ondubbelzinnige taal. Hij dringt er ook op aan dat bij elke beslissing het welzijn van het Syrische volk bovenaan staan, en niet de eisen van de politiek. En hij roept de lid-kerken op om te bid.d.en dat geweld en oorlog mag ophouden. Dat de rechten van de meest kwetsbaren worden beschermd. En wel zo, dat dit niet leidt tot een nog erger conflict (waar uiteindelijk diezelfde kwetsbaren het meest de dupe van zijn). Deze oproep tot gebed wil ik graag ondersteunen. 29 augustus 2013 - dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland Lees meer columns op www.pkn.nl/actueel/Commentaar-bij-de-tijd

Financiën en adressen Redactie: Wim Assink Gerben Rietman Kopij inleveren via de e-mail naar: [email protected] vóór vrijdagmorgen 12.00 uur. Adreswijziging en opzegging/aanmelding voor dit kerkblad bij de kerkelijke bureaus Gereformeerde Kerk Vaste Vrijwillige Bijdragen voor Kerk, Zending en Evangelisatie (ook giften voor Z.W.O., Werelddiakonaat, wijkkassen, Comm. Meeleven enz.): Rabobank: NL08RABO0307049337 ING Bank: NL11INGB0000867584 Beide rek. t.n.v. Gereformeerde Kerk - Ede. Graag aangeven voor welk doel uw bijdrage of gift is bestemd. E-mail: [email protected] Website: www.gereformeerdekerkede.nl Diakonie: Rabobank: NL21RABO0307077233 t.n.v. Diakonie Geref. Kerk Kerkelijk bureau (Gereformeerd): W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Geopend: Ma, Wo en Vr van 10-12 uur Collectebonnen zijn verkrijgbaar in een-heden van 20 stuks à € 0,75 = € 15,- en van 20 stuks à € 0,50 = € 10,Taborgemeente Ledenadministratie: W. de Zwijgerlaan 4a, 6713 NT Ede, tel.: 61 23 36 [email protected] Adm.: mw H. de Neef-van Stormbroek Bijdrageadministratie: Postbus 131, 6710 BC Ede Voor vrijwillige bijdragen en giften en collectebonnen: SNS Bank 92.50.51.551 ING Bank: NL02INGB0001213357 t.n.v. College van Kerkrentmeesters Hervormde Taborgemeente Ede. Collectebonnen zijn verkrijgbaar in eenheden van 20 stuks à € 1,25 = € 25,- en van 20 stuks à € 0,75 = € 15,-. Diaconie: Giften diaconie en zending: Bankrekening nr. 53.99.14.045 tnv Diakonie Hervormde Taborgemeente Ede.