Kennisnet inDruk is een magazine van
PO
Kennisnet, gericht op leerkrachten in het
>
primair onderwijs > po.kennisnet.nl
KENNISNET
“Community 1-2: cursus jas aantrekken” >
Schat aan informatie op leerlingzorg. kennisnet.nl >
voorjaar 2005
Kerndoelen bereiken met Kennisnet >
2 3 4 6 8
van de redactie interview actuele specials Kennisnet praktisch webles
PO
coverfoto: Erik Schoeber
<
inhoud > voorjaar > 2005
“Community 1-2: cursus jas aantrekken” > Schat aan informatie op leerlingzorg.kennisnet.nl > Kerndoelen bereiken met Kennisnet >
kort nieuws Quizzen op vrijdagmiddag Doen uw bovenbouwleerlingen al mee aan de VrijdagKennis-
vragen over energie goed én snel. Dirk: “Het was niet moeilijk,
quiz? Sophie Ligtenstein uit groep 8 van de Bloemendaalse
want ik had geoefend!”
Schoolvereniging wel. Zij won in november vier kaartjes voor
De thema’s van de afgelopen tijd waren bijvoorbeeld milieu &
NEMO. Ze ging erheen met haar ouders en een vriendinnetje.
natuur, dieren, politiek, geld, gezondheid, Europa, het lichaam
Sophie: “We doen bijna elke vrijdag de VrijdagKennisquiz. Zitten
en geloof. Hebt u nog meer ideeën voor thema’s of quizvragen?
we met de halve klas aan de pc. Het is gewoon leuk!” Dirk Oude
Of uw leerlingen? We horen het graag. U kunt uw suggesties
Egbrink zit in groep 8 van de Drie-eenheidsschool in Oldenzaal.
mailen naar
[email protected].
Hij won eind vorig jaar een vliegreis boven Flevoland voor
Meedoen? Ga naar vrijdagkennisquiz.kennisnet.nl
hemzelf, zijn broertje en zijn vader. Hij beantwoordde alle
van de redactie Beste mensen, Tijdens diverse bijeenkomsten in het land
wijs. Vandaar deze keer van mij geen
een van de vele beurzen en congressen
ontmoet ik veel van uw collega’s.
vraag om u aan het nadenken te zetten,
waar Kennisnet aanwezig is. Iedereen een
Misschien heb ik u tijdens een van deze
maar een vroege vakantiegroet. Ik hoop
heel fijne en inspiratievolle zomer-
meetings ook wel eens gesproken. Het
dat het PO-team u komend schooljaar in
vakantie!
valt me op dat steeds meer leerkrachten
nog grotere getale mag begroeten op een
Kennisnet kennen en zelf actief
van onze sites, in het Educatiehuis, in de
gebruiken. In de klas is vaak de Kids-site
communities of in levenden lijve tijdens
als startpagina ingesteld. En daar ben ik erg blij om. Daar doen we het per slot van rekening voor. Hoe meer mensen meedoen met en meedenken over Vorige maand noteerde Kennisnet voor
po.kennisnet.nl, hoe beter de site kan aansluiten bij
het eerst in de geschiedenis ruim 1
uw behoeftes in de praktijk van alledag. Mist u iets? Hebt
miljoen bezoekers per week. Ruim een
u vragen? Wilt u zelf een bijdrage leveren? Laat het ons weten
kwart hiervan komt uit het basisonder-
en stuur uw reactie naar
[email protected]
>
2
Kennisnet inDruk PO
interview
Janneke van Kammen is adjunct-directeur en geeft les op de
Marleen Albers geeft les op de Dr. O. Noordmansschool in
Anne Frankschool in Groningen. Ze staat 23 jaar voor de klas.
Amsterdam. Ze staat twintig jaar voor de klas, en zit bijna elke
Daarnaast is ze sinds enige tijd lid van de redactieraad van
avond wel even op het forum van community 1-2. Marleen is
community 1-2, dé website voor leerkrachten van groep 1-2.
ook lid van de redactieraad.
Maar ze is vooral gebruiker van de community.
Ideeën opdoen bij
Een makkelijke manier om
community 1-2
ervaringen uit te wisselen
“Ik ben een actief gebruiker van de community. Ik lever
“Ik ging na een aantal jaren weer voor de klas in groep 1-2. Om
materiaal aan, praat mee in het forum en vind er ook materiaal.
erin te komen ben ik gaan zoeken op internet en kwam ik al
Er zijn inmiddels 4391 actieve leden. Dat wil zeggen: leden die
snel bij community 1-2 terecht. Sindsdien ben ik bijna elke
kennis, ervaring, lesmateriaal en tips ‘halen en brengen’. En dat
avond wel even op het forum te vinden.
is natuurlijk het idee van de community. Een voorbeeld. Onze school doet mee met het landelijk Ik ga altijd eerst naar de homepage van de community om te
Piramide-project om onderwijsachterstanden bij jonge kinderen
kijken wat er nieuw is en loop de projecten langs om te zien of
te voorkomen. Via de community kun je daar heel veel over
ik nog iets kan aanvullen. Pas zocht iemand via het forum naar
vinden. Wij wilden overschakelen van de papieren naar de
materiaal voor een project over ‘bouwen’ en daar had ik
digitale toetsen die bij het project horen. Ik ben toen eerst op
toevallig wat over liggen. Ik probeer zoveel mogelijk kring- en
het forum gaan kijken wat de ervaringen van anderen daarmee
spelactiviteiten aan te dragen. Daar heb je in een kleuterklas
zijn.
meer aan dan aan werkbladen en woordkaartjes. Ik heb behoorlijk veel ervaring voor de klas, dus ik heb anderen In het forum kun je praten over bijvoorbeeld de beste manier
ook iets te bieden. Onlangs wilde iemand bijvoorbeeld weten
om de kleuren aan te leren of om te gaan met conflicten met
wat de beste manier is om kleuters te leren hun jas aan te
kleuters. Hoe lossen anderen dat op? Voor mij is de community
trekken. Ik heb toen de ‘kleutermanier’ beschreven: jas op de
heel belangrijk om ideeën op te doen.”
grond leggen, bij het lusje gaan staan en over je hoofd heen aantrekken. Maar je kunt ook foto’s maken van een kind dat in
Een kijkje nemen in de community?
stappen zijn jas aantrekt. Die foto’s kunnen dan weer mooi op
Ga naar communities.kennisnet.nl
de site. Community 1-2 is voor mij een makkelijke manier om ervaringen uit te wisselen.”
Kennisnet inDruk PO
<
3
In opdracht van het Ministerie van OCW heeft de Stichting Leerplanontwikkeling (SLO) kerndoelen opgesteld voor de verschillende vakken in het primair onderwijs. Kennisnet gaat zorgen dat vanaf september het aanbod op leerkracht.kennisnet.nl daarop aansluit.
actuele specials
Kennisnet en de kerndoelen Om te voorkomen dat de verschillen in onderwijsaanbod per
mogelijk kan aansluiten op de kerndoelen. Als leerkracht wilt u
school te veel uiteenlopen, heeft het ministerie van OCW
snel en gemakkelijk goed en praktisch online lesmateriaal dat
kerndoelen opgesteld: streefdoelen voor wat een leerling moet
direct bijdraagt aan het bereiken van de leerdoelen van uw
kennen en kunnen aan het eind van de basisschool. De
leerlingen. Een educatieve website moet niet alleen aansluiten
kerndoelen zullen aan het begin aan het nieuwe schooljaar door
op de kerndoelen voor het basisonderwijs in Nederland. De
het Ministerie worden gepresenteerd.
informatie op een website moet ook betrouwbaar zijn. Daarnaast zijn een motiverende presentatie, het gebruik van authentieke
Kerndoelen
bronnen en het aansluiten bij de actualiteit belangrijke
De kerndoelen zijn vrij algemeen geformuleerd: ‘leerlingen leren
kwaliteitscriteria. De kwaliteitscriteria die Kennisnet zal hanteren
informatie te achterhalen in informatieve en instructieve
bij het screenen van educatieve websites zijn in samenwerking
teksten, waaronder schema's, tabellen en digitale bronnen’. Op
met de SLO geformuleerd. De websites
die manier houdt elke school ruimte voor een eigen, specifiek
worden beoordeeld door leerkrachten.
onderwijsaanbod. Scholen mogen zelf bepalen hoe ze de
Alle links op leerkracht.kennisnet.nl
kerndoelen willen halen.
(lesmateriaal, vakken) zullen worden opgenomen in de onderwijszoekmachine
Geschikte sites
Davindi. Op die manier zijn ze snel en gemakkelijk te vinden.
Vooruitlopend op de presentatie is Kennisnet bezig om na te gaan hoe het aanbod op leerkracht.kennisnet.nl zo goed
Educatiehuis van start Het Educatiehuis gaat 18 mei van start op het Driestar College in Gouda. In het Educatiehuis kunt u uw kennis en ervaring delen met collega's van andere basisscholen, ontwikkelaars van lesmateriaal en beleidsmakers. U leert er van elkaar en kunt ervoor zorgen dat het digitale leeraanbod van Kennisnet nog beter aansluit op uw lespraktijk en de nieuwste ontwikkelingen in het basisonderwijs. In het Educatiehuis komt u in contact met
verbonden aan deelnemen aan het
collega’s van andere basisscholen en kunt
Educatiehuis. Zo krijgt u gratis entree-
u met elkaar van gedachten wisselen over
kaarten voor de finale van ThinkQuest
onderwijs en ICT. U kunt vragen stellen
Junior en andere evenementen en
aan andere bewoners van het Educatie-
voorlichting op maat van Kennisnet.
huis, zoals beleidsbepalers, onderwijsbegeleidingsdiensten, PABO’s en
Op 9 november komen de bewoners van
uitgevers. Ook heeft u een stem in de
het Educatiehuis voor de tweede keer bij
ontwikkeling van producten en diensten
elkaar dit jaar. Ook doen zij mee aan een
van Kennisnet.
aantal online onderzoeken: deze worden
Wilt u meer weten? Stuurt u dan een
gehouden op 25 mei, 15 juni, 14
e-mail naar
[email protected]
september, 2 november en 30 november.
0f kijk op educatiehuis.kennisnet.nl.
Er zijn trouwens nog meer voordelen
>
4
Kennisnet inDruk PO
Bouw samen met uw leerlingen een website! Vanaf september kunt u uzelf opgeven voor de webstrijd ThinkQuest Junior 2005/2006. Alles mag, zolang de site maar in het Nederlands is en andere basisschoolleerlingen ervan kunnen leren.
GrassRoots Cultuur
Doe mee aan
beloont uw
ThinkQuest Junior
ICT-project
U kunt uzelf inschrijven met een team van
van ThinkQuest Junior bekend gemaakt in
minimaal 2 en maximaal 35 leerlingen,
een spetterend finaleprogramma in de
GrassRoots Cultuur is een stimulerings-
aangevuld met één hoofdcoach en
Efteling. Wil jij daar ook bij zijn? Stuur
regeling in het kader van cultuureducatie
maximaal twee hulpcoaches. De beste
dan jouw ingekleurde ThinkQuest-
en ICT, speciaal voor het primair
websites worden beloond met schitteren-
mascotte (zie de bijlage bij deze inDruk)
onderwijs.
de prijzen! Ook u als coach kunt een prijs
naar Kennisnet. De maker van de mooiste
Hebt u een idee voor een door ICT
winnen. Wilt u op de hoogte blijven van
tekening mag op 22 juni naar de Think-
ondersteund cultuurproject bij u op
ThinkQuest Junior? Stuurt u dan nu alvast
Quest-finale met zijn of haar ouders én
school? Laat het ons weten. Op onze
een mailtje naar het ThinkQuest-team:
een vriendje of vriendinnetje. Stuur je
website vindt u verschillende projecten
[email protected]. Meer weten?
tekening vóór 3 juni naar: ThinkQuest,
die al beloond zijn. Surf voor inspiratie
Ga naar www.thinkquest.nl
Postbus 778, 2700 AT Zoetermeer.
naar grassroots.kennisnet.nl.
Vergeet niet op de tekening je naam,
Met uw projectidee maakt u kans op een
Voor de leerlingen: kleur en win!
telefoonnummer en e-mailadres in te
beloning ter waarde van 500 euro!
Op woensdag 22 juni worden de winnaars
vullen!
Webidee: maak kennis met je fusiepartner In 2000 fuseerden twee Bossche basisscholen tot De Opstap. De fusiepartners zetten internet op een verrassende manier in bij de communicatie tussen de scholen. Op basisschool De Opstap staan twee
tussen de twee scholen. “We kunnen
‘webcaravans’, één op elke locatie. Het
natuurlijk ook naar elkaar toelopen”,
zijn caravans met een tafel en stoelen
aldus directeur Huub Geurtsen, “maar we
erin, een flatscreen op de plek van het
leven in 2005, dus we hebben nu ook
raam, en een webcam die is gericht op de
andere mogelijkheden.”
tafel. De leerlingen gebruiken de hokjes
Geurtsen: “Op deze manier zijn leerlingen
om op allerlei manieren te communiceren
bezig met een ander soort leren. Niet uit
met hun medeleerlingen in het andere
een boekje, maar ervaringsgericht.
gebouw: ze kunnen er bijvoorbeeld
Kinderen leren heel snel. Vierjarigen
schaken of andere bordspelletjes doen.
zitten al als ervaren gebruikers achter de
De school ontwikkelde het project met
computer.” Geurtsen vindt het ook iets
hulp van Kennisnet en de medewerking
voor andere scholen. “Ik ken een
van een kunstenares. Kennisnet maakte
collegaschool met vier locaties, die zou
een voorstel voor de opzet en hielp bij
zoiets als dit heel goed kunnen doen.
Wilt u meer weten?
het installeren vam de webcam. Het doel:
Maar elke school moet het natuurlijk op
Neem dan contact op met Lilian Boonstra,
zoveel mogelijk onderlinge communicatie
zijn eigen manier invullen.”
[email protected]
Huub Geurtsen
Kennisnet inDruk PO
<
5
Kennisnet praktisch Hoogbegaafdheid, dyslexie, ADHD, faalangst. Internet biedt er eindeloos veel informatie over. Gelukkig maakt leerlingzorg.kennisnet.nl het zoeken naar instanties,
Groepen: aan één stuk samenwerken
achtergronden en materialen eenvoudiger.
Het gebeurt regelmatig dat je met
Schat aan informatie op leerlingzorg.kennisnet.nl
verschillende mensen aan één en hetzelfde stuk werkt. Eén gemeenschappelijk document dat ook nog eens door verschillende personen moet worden goedgekeurd. Waar laat je dat? Op het
In opdracht van Kennisnet ontsluit Sipke
interne netwerk? Thuis op de pc? Of
Kloosterman informatie op internet voor
bewaart iedereen het op zijn eigen
iedereen die vragen heeft over leerling-
laptop? Lastig, al die verschillende versies
zorg. Docenten, studenten, leerling-
in verschillende stadia. Gelukkig brengt
begeleiders maar ook ouders van
de webapplicatie Groepen uitkomst.
leerlingen kunnen op de site terecht voor verwijzingen, actuele informatie en het
Groepen is een webapplicatie die het
uitwisselen van ervaringen.
mogelijk maakt om vanuit verschillende locaties samen te werken aan één of
Specialisten
meerdere projecten of aan een gemeen-
Het is ook mogelijk om online deskun-
schappelijke interesse. U hoeft uw
digen te raadplegen. Kloosterman
documenten niet meer overal afzonderlijk
benadert maandelijks een landelijk
op te slaan. Er is voortaan één centrale,
gerenommeerde deskundige op het
beveiligde plaats die het materiaal borgt.
gebied van bijvoorbeeld dyslexie (Tom
In Groepen kunt u bestanden en links
Braams), faalangst (Ard Nieuwenbroek),
uitwisselen, discussiëren in een forum,
hoogbegaafdheid (Kars Gerards) of
elkaar berichten sturen en de ledenlijst
verliesverwerking (Riet Fiddelaers). De
bekijken. U kunt lid worden van meerdere
specialist schrijft een artikel dat op de
bestaande groepen. Maar u kunt ook zelf
site gepubliceerd wordt, en beantwoordt
een groep beginnen en deze als groeps-
vervolgens vragen van lezers op het
beheerder onderhouden. U beschikt dan
deskundigenforum. Veelgestelde vragen
over diverse extra instelmogelijkheden.
komen met antwoord in het archief
Bovendien kunt u de groepshomepage,
terecht. Wie op zoek is naar nog meer
Sipke Kloosterman
achtergronden kan terecht op de online
het visitekaartje van de groep, naar eigen smaak inrichten.
orthotheek met informatie over leer- en
waar je je voordeel mee kunt doen. Dat
gedragsproblemen.
kan wél via dit forum.”
Groepen: de voordelen Het gebruik van Groepen is kosteloos en
Ervaringsdeskundigen
Abonneren op de nieuwsbrief
u hebt geen last van commerciële bood-
Nieuw op de site zijn de ervarings-
Wilt u op de hoogte blijven van nieuwe
schappen. De applicatie is bovendien
deskundigen: ouders van leerlingen
ontwikkelingen op het gebied van
beveiligd tegen virussen en andere
met bijvoorbeeld een non-verbale
leerlingzorg? Abonneer u dan op de
schadelijke bestanden. Groepen is
leerstoornis, ADHD of dyslexie delen hun
nieuwsbrief leerlingzorg. Ga naar
volledig Nederlandstalig (inclusief Help-
ervaring met andere ouders en
leerlingzorg.kennisnet.nl en schrijf
en FAQ’s) en is speciaal ingericht voor het
leerkrachten. “Leerkrachten zullen niet zo
u in. U vindt dan elke maand de gratis
onderwijs.
snel een ouder om raad vragen”, meent
nieuwsbrief in uw mailbox.
Kloosterman. “Jammer, want ouders
Meer weten? Ga naar
Werk efficiënt samen met
hebben vaak een jarenlange ervaring
leerlingzorg.kennisnet.nl
groepen.kennisnet.nl
>
6
Kennisnet inDruk PO
Kennisnet praktisch
Handige url’s luisteren). Leerlingen van groep 1, 2 en 3
Technologie dekmantel voor traditioneel onderwijs
gaan naar onderbouw.kennisnet.nl
Verandert het onderwijs door toepas-
Elke week lezen
singen van nieuwe technologie? Met het
Zevenentwintig afleveringen telt het
doel geïnspireerd te raken ging Ad van
feuilleton Schip Ahoy. Dat betekent veel
der Staak van de GebruikersGroep
voorleesplezier. De leerlingen kunnen de
Kennisnet Primair Onderwijs naar de BETT
plaatjes activeren door de gekleurde links
(British Exhibition for Teaching and
in de tekst aan te klikken. Ga naar
Technology) in Londen. Tot zijn verbazing
voorleesverhalen.kennisnet.nl
Kwaliteitskeurmerk verkeersveiligheid voor scholen
zag hij dat smartboards vooral worden
Kennisnet is bezig met verschillende
ingezet als traditionele schoolborden.
partijen een Platform Verkeer op te
Meer lezen? Ga naar www.ggkpo.nl
zetten. Het eerste initiatief is het kwaliteitskeurmerk verkeersveiligheid
De School van de Week
voor scholen.
“Op mijn school is het altijd lol en als er iets is, helpt iedereen je!”
Met het verkeersveiligheidslabel kunnen
Dat schrijft Laura van Dam over
scholen en gemeenten werken aan de
haar school, Het Baken in
bevordering van verkeersveiligheid onder
Wieringerwerf. Uw leerlingen kunnen bij
de jeugd. Er wordt aandacht besteed aan
Kennisnet hun school opgeven als School
25jaarbeatrix.kennisnet.nl
oefenen, lessen in alle klassen en een
van de Week. De website van uw school
Dit jaar is het 25 jaar geleden dat
veilige schoolomgeving. Ook de samen-
komt dan in de etalage te staan. Ga naar
Koningin Beatrix de troon besteeg. Van
werking met gemeente, ouders, 3VO en
middenbouw.kennisnet.nl en vul het
eind april tot half december wordt haar
politie komt aan bod.
formulier in.
zilveren jubileum gevierd met tal van
Met de trein het net op
activiteiten. Kennisnet speelt hierop in
Voor het verkeersveiligheidslabel is de site
met de special ‘25 jaar Beatrix’. Deze
www.verkeersveiligheidslabel.nl
special biedt lesmateriaal,
ontwikkeld. Op de site staat informatie
achtergrondinformatie, actualiteiten én
voor scholen, gemeenten, kinderen en
de mogelijkheid om ook zelf een
ouders. Zo is er een catalogus te vinden
inhoudelijke bijdrage te leveren. Zo kunt
met projecten en producten die op en
u hier uw kennis van het koningshuis
rond school te gebruiken zijn. Om de
kwijt, of u doet uw verhaal over het
catalogus uit te breiden is uw hulp nodig.
bezoek van de koningin in uw omgeving.
Hebt u een actueel draaiboek voor een
De beste bijdragen worden beloond met
verkeersweek, een kleurplaat, een
leuke prijzen. Ga naar
tekening voor het schoolplein, een
25jaarbeatrix.kennisnet.nl
oversteekdiploma, een goede verkeers-
Met de trein naar Getallenstad (tellen en
methode of andere ideeën? Mail ze naar
rekenen), Ontdekstad (leer de kleuren,
[email protected]
raad de dierengeluiden, zoek de verschillen), Letterstad (letterspelen en
Meer weten? Ga naar
voorleesverhalen), Speelstad (spelen met
leerkracht.kennisnet.nl /lesmateriaal/
kleuren en vormen, poppen aankleden),
vakken/verkeer
of naar Sprookjesdorp (sprookjes kijken en
Kennisnet inDruk PO
<
7
webles Puzzelen op Kennisnet!
Kennisnet Kids Groep 7-8
woord hebt gevonden, kun je de oplossing mailen naar:
[email protected]. Onder de inzenders verloten we een leuke verrassing, dus vergeet niet je naam, je groep, je school en het adres van je school te vermelden. De plaatjes vind je op middenbouw.kennisnet.nl (groep 4, 5 en 6) en bovenbouw.kennisnet.nl (groep 7 en 8). Veel Succes!
Kennisnet groep 4-5-6
Kennisnet Kids Groep 1, 2 en 3
Zoek naar een bekend woord van acht letters! Als je het
[email protected]
Plaatje bal: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl. Kijk bij Vakken en kies voor Muziek. Neem de laatste letter van de titel. Plaatje boot: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl. Kijk bij Vakken en kies voor Taal. Neem de zesde letter van de titel.
1
2
3
4
5
6
7
8
Mail je oplossing naar:
[email protected]
Plaatje Mannetje stekker: Ga naar bovenbouw.kennisnet.nl. Kijk bij Vakken en kies voor Techniek.
Plaatje Wroet: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl.
Neem de vierde letter van het eerste woord.
Kijk bij Vakken en kies voor Taal. Neem de eerste letter van de achternaam van dit diertje.
Plaatje paddestoel: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl. Kijk bij Vakken en kies voor Biologie.
Plaatje Surfer: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl.
Neem de eerste letter van de titel.
Kijk bij Thema’s. Neem de tweede letter van de titel.
Plaatje Steffie: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl. Kijk bij Computer.
Plaatje Rups: Ga naar middenbouw.kennisnet.nl.
Neem de vierde letter van het tweede woord.
Kijk bij Computer. Neem de tweede letter van de achternaam van Otto.
colofon > Kennisnet inDruk PO is een gratis blad voor leerkrachten werkzaam in het primair onderwijs. In het blad staat de praktische gebruikswaarde van Kennisnet centraal. Kennisnet inDruk is een uitgave van stichting Kennisnet en verschijnt vier keer per jaar. Van Kennisnet inDruk bestaat ook een aparte uitgave voor het voortgezet onderwijs en het beroepsonderwijs en volwasseneducatie. Het blad is ook digitaal (PDF-file) beschikbaar op po.kennisnet.nl (publicaties).
Hoofdredactie: Jolanda Teske > Eindredactie en coördinatie: Alexander Bunt > Tekstbijdragen: Einder Communicatie, Nijmegen en Eric de Vries > Fotografie: Erik Schoeber, Karen Veldkamp, Arno Massee > Vormgeving: Einder Communicatie, Nijmegen > Druk: Koninklijke De Swart > Issn: 1571-2427 Reacties en suggesties:
[email protected] Overname van teksten is toegestaan met bronvermelding. Op reportages en interviews, foto’s en illustraties rusten auteursrechten.
