Kenniskring Oesterkweek
Gespreksverslag Datum: Dinsdag 31 augustus 2010, 19.30-22.00 Locatie: IMARES, Yerseke Aanwezig: Maurice Boone, Piet Verwijs, José de Koeijer, Cees van Liere, Aard Cornelisse, Jaap de Rooij, Rik Beukers, Arie van Duijn (voorz.), Marnix Poelman, Wouter Jan Strietman (verslag) Afwezig: Ronald de Vos, Danny Nelis, Markus Wijkhuis, Danny Nelis, Jacques Pols, Jacob van Oosterhout.
1.Opening en mededelingen Arie van Duijn heet iedereen welkom en deelt de volgende zaken mee: • Wegens verplichtingen bij andere projecten zal AvD zijn werkzaamheden voor de kenniskring zal overdragen aan zijn collega Wouter Jan Strietman. Wouter Jan Strietman stelt zich hierna voor. Hij heeft een werkachtergrond in ondernemerschap, Noordzee economie en ecologie, participatie en duurzaamheid. Ook de andere aanwezigen stellen zich kort voor. • Op zaterdag 6 november vindt voor de eerste keer de landelijke Kenniskringendag plaats, aan boord van de SS Rotterdam. Alle kenniskringleden zijn hiervoor uitgenodigd en ontvangen een officiële uitnodiging. In 2008 zijn de eerste kenniskringen visserij van start gegaan. Na twee jaar is het hoog tijd om elkaars ervaringen te delen en zo ook eens met andere kenniskringen kennis te maken. Het wordt een inspirerende bijeenkomst met resultaten uit de verschillende projecten, nieuwe ideeën en een levendige discussie o.l.v. Maarten Mens. Gewapend met nieuwe kennis en kennissen en daarmee ook nieuwe ideeën hopen we dat iedereen daarna weer op een succesvolle manier verder kan met zijn eigen kenniskring. • Stand van zaken Studiereis Oester. Arie informeert de aanwezigen over de stand van zaken van deze studiereis naar oesterkwekers en hatchery’s in Groot Brittannië en mogelijk Bretagne. De reis- (vervoer, tunnel, boot etc.) en andere organisatiekosten komen voor rekening van het project Kenniskringen Visserij. Overnachtingkosten zijn tot maximaal €50 per dag voor rekening van het project Kenniskringen Visserij. De rest is voor rekening van de deelnemers. Consumpties etc. zijn voor rekening van de deelnemers. Er wordt nog nadere invulling gegeven aan de inhoud van deze reis. Ook moet de datum nog bepaald worden (gevraagd naar de ideale reistijd geven de aanwezigen de periode februari-maart-april aan). Hierover zal de kenniskring t.z.t. geïnformeerd en bij betrokken worden. • Cees van Liere vraagt tot wanneer de kenniskringen blijven bestaan. Noot WJS 14-09: elk jaar wordt bekeken of de kenniskringen in het jaar erna doorgang vinden. Dit is het geval tot in ieder geval 2013. 2.Verslag bijeenkomst woensdag 22 juni 2010 Het verslag wordt zonder wijzigingen goedgekeurd. 3.Voortgang kennisvragen: a. Kosteninventarisatie
AvD geeft kort een toelichting op het de stand van zaken. Een ondernemer heeft aangegeven zorgen te hebben over de anonimiteit/traceerbaarheid van individuele ondernemers. Avd neemt contact op met de betreffende ondernemer. Door deze belemmering is de kosteninventarisatie helaas niet afgerond. b. Kennisinventarisatie Jacob van Oosterhout heeft de kennisinventarisatie afgerond. Het eindproduct, een CD-ROM waarop links en documenten staan, wordt aan alle aanwezigen uitgedeeld. AvD vraagt iedereen om de inhoud van de CD-Rom door te nemen en te bepalen of deze voldoet aan de verwachtingen, of er aanvullingen of verdere vragen zijn. Hier wordt tijdens de komende vergadering op teruggekomen. b. Nieuwe kennisvragen Marnix en Arie vragen de aanwezigen of er nieuwe kennisvragen zijn om op te pakken. Er zijn twee kennisvragen die besproken worden. De eerste betreft een idee van Jacques Pols. Hij stelt voor om een inventarisatie te maken van de inkomsten die de Nederlandse staat ontvangt over de vergunningen op verschillende vormen van visserij. AvD geeft hierop als reactie dat dit een zeer interessante vraag is die hij zich ook afvraagt. Hij geeft ook aan dat dit type vragen geen vragen zijn die thuishoren bij een kenniskring. Kennisvragen die thuishoren bij kenniskringen zijn die vragen die betrekking hebben op o.a productverbetering, innovatie, markt, versterking van de sector, etc (zie: http://www.kenniskringvisserij.wur.nl/NL/ovr_kenniskringen/) De tweede kennisvraag die besproken wordt betreft een idee van CvL. Hij vraagt zich af of het mogelijk is om vanuit de kenniskring te onderzoeken wat het verschil is in vleesgehalte van oesters binnen en buiten de kom. MP geeft als reactie hierop aan dat hij dit idee zal uitwerken in een voorstel en die in de volgende bijeenkomst aan de kenniskring zal voorleggen. Iedereen wordt verzocht nieuwe kennisvragen in te brengen en collega’s te vragen of zij ook kennisvragen hebben. 4. Voortgang VIP project Samen verduurzamen voor een vitale oestersector Onderwerp Inhoudelijke organisatie Administratief en financieel OBI’s Biologisch afbreekbaar substraat Oogsttechnieken Draagkracht Marktstudie
Verantwoordelijke Kenniskring (via bijeenkomsten) Nederlandse Oestervereniging Markus, Maurice en Ronald José Aard, Maurice, Markus IMARES, Aard, Kenniskring LEI, Cees, Markus
a) Marktanalyse Rik licht de stand van zaken en planning mbt de marktstudie toe. Er is contact gezocht met ondernemers op de Duitse en Russische markt. Rik geeft aan dat bij het onderzoek naar de Duitse markt bleek dat het lastig is om contact te krijgen met Duitse ondernemers. Degene waarmee contact is gekregen blijken grotendeels geen interesse te hebben om geïnterviewd te worden. CvL suggereert om Urkse (of andere plaatsen buiten Yerseke) bedrijven te zoeken die contact hebben met de Duitse markt. Daarnaast zijn er twee Arnemuidense broers een vishandel gestart in het Ruhrgebied (contactgegevens bekend bij Aard). Wellicht dat deze genoemde partijen ingangen hebben voor contactpersonen binnen de Duitse markt. Aard suggereert contact op te nemen met transporteurs voor het verzamelen van potentieel interessante afleveradressen/contactpersonen.
Rik vertelt dat zijn collega Leo Dvortsin, die Russisch spreekt, hem ondersteund heeft bij het benaderen van contactpersonen op de Russische markt. Uit de door hem afgenomen interviews blijkt dat er in Rusland een voorkeur is voor grotere Franse oesters, met name als zij nog niet bekend zijn met de (smaak van de) kleinere varianten. Ook blijkt uit de inventarisatie dat Rusland het bedrijven die schaal- en schelpdieren willen exporteren lastig maakt door soms de import te staken. Daarnaast is er in het oosten van Rusland gestart met de kweek van oesters. Er zijn zeker mogelijkheden in Rusland, maar die moeten met een gedegen marktplan worden benut. Arie legt uit dat doordat het lastig blijkt om de juiste contactpersonen te spreken te krijgen. Dit geeft ruimte in het budget. Hij legt het projectteam twee opties voor hoe dit resterende bedrag zo efficiënt mogelijk te besteden. Optie 1 is het voortzetten van het huidige onderzoek, optie 2 is het uitvoeren van een consumentenonderzoek. In principe kunnen beiden dienen als basis voor de positioneringstrategie. De kenniskring besluit om geen consumentenonderzoek te laten uitvoeren maar verder te gaan met het huidige onderzoek en daarbij andere organisaties en personen benaderen dan nu het geval is. Rik is benaderd door een bakker uit Bruinisse die oesterbroodjes wil maken en op zoek is naar manieren om de oesters makkelijk te openen. Rik vraagt wie van de aanwezigen deze man verder kan helpen. José biedt zich aan als contactpersoon. a) OBI’s MB geeft toelichting op de vorderingen in het onderzoek naar de oesterbroedinvanginstallaties (OBI): • Op dit moment zijn 8 van de 10 nog aanwezig, waarschijnlijk zijn er 2 na slecht weer verdwenen. Doordat de OBI’s aan het wateroppervlakte drijven en er veel korte golfslag is worden ze vaak heen en weer geschud. Het resultaat is dat: • De consumptie oesters wit en rond waren. Ze zijn getrommeld. Daarbij waren veel dode oesters het gevolg. • De hatchery oesters (creuses, 5mm) waren allemaal dood • De platte hatchery oesters waren levend. Ze zijn niet groter geworden, wel zwaarder. • De broedinvang op kokkelschelpen met kalk is beperkt. Het kalk is ook verdwenen. • De broedinvang op oesterschelpen is beperkt • Er zit relatief veel broed op de schelpen in de sokken alhoewel door al het gerammel er veel schelpen stuk zijn gegaan en uit de sok gevallen zijn. Het restant aan schelpen heeft dus relatief veel broed, maar veel schelpen zitten er niet meer in. Aan de hand van deze resultaten bespreken de kenniskringleden de situatie. Gesproken wordt over manieren om het schudden van de OBI’s te verminderen. Een mogelijke oplossing is het gedeeltelijk laten afzinken van de OBI’s. In de winter zullen de systemen omgekeerd worden afgezonken. b) Biologisch afbreekbaar substraat De rapportage van WUR nog steeds verwacht (opleverdatum zou zijn: juli). Er is geen verder nieuws of rapport. Afgesproken wordt dat Wouter Jan contact opneemt met de onderzoeker over de stand van zaken en de verwachte opleverdatum. c) Oogsttechnieken Er is sinds de vorige bijeenkomst doorgegaan met de test met de nieuwe korren. Aard geeft hierover een korte toelichting. Hij heeft een kor met een zwevende bodem getest. Deze vist scherp, maar is groter, zwaarder en kwetsbaarder dan een normale kor. Hij is ook zwaarder dan de vorige testkor, die te licht was. Ondanks dat deze nieuwe testkor scherp vist was het volume aan schelpen minder. De conclusie van de test is dat de kor minder zwaar gemaakt moet worden door het frame korter te maken, het tussenstuk langer te maken, meerdynema net te gebruiken. De uitdaging is om een kor te ontwikkelen die de juiste balans weet te
vinden in de druk op de bodem en ook simpel en degelijk in ontwerp en gebruik, zoals de traditionele kor. Daarnaast is de uitdaging om de korn zo te ontwerpen dat zij aangepast zijn aan de randvoorwaarden die de schepen met zich meebrengen. Denk hierbij aan de hoogte en trekkracht van de lier en de boeiboorden. d) Draagkracht Het modeleerwerk is in gang gezet. Marnix geeft een update van de laatste stand van zaken. De monitoring van de oesterlarven in de waterkolom heeft plaatsgevonden, iedereen heeft tweewekelijks de resultaten ontvangen. De larvenpiek voor creuses was te zien in week 28, maar lag vermoedelijk in week 29. Half augustus zijn de eerste broedjes in de Grevelingen waargenomen. Er zijn mosselschelpen verzameld met broed erop. De monitoring van de oesterkwaliteit is in gang gezet. Er is van april 2010 t/m augustus gemonitord. De resultaten van het vlees-, schelp- en versgwicht worden gepresenteerd. Totaal wordt op 7 locaties (HK28, HK63, BB38, YB329, YB614, YB531, YB673) gemonitord. De data laat geen groei zien, omdat de bemonsteraars geïnstrueerd blijken om 100grams oesters te verzamelen. Bij de volgende bijeenkomst zal meer tekst en uitleg worden gegeven over de context en activiteiten voor het draagkrachtonderzoek. 5. Studiereis Arie zal in eerste instantie contact opnemen met Ronald om de huidige stand van zaken te bespreken. WJS neemt dit over. Belangrijke punten zijn doel van de reis en de eventuele datum. 6. WVTTK De volgende bijeenkomst staat gepland op: 19 oktober 2010. Actiepunten: Onderdeel Kennisinventarisatie
Actie Doornemen CDkennisinventarisatie Kosteninventarisatie Ophelderen anonimiteitsprobleem Aanpassen inventarisatie Opstellen excelsheet Kennisvragen Indienen nieuwe kennisvragen OBI’s Volgen Biologisch afbreekbaar substraat Contact WUR Rapportage AFSG-WUR Oogsttechnieken Aanpassen kor Testen kor Bijhouden ervaringen Uitnodigen oesterkwekers met As4 subsidie Draagkracht Organiseren presentatie draagkracht en modellen Nieuwe kennisvraag verschil in Uitwerken idee in voorstel en aan vleesgewicht per locatie kenniskring voorleggen. Marktstudie Afronden concurrentieanalyses Continueren marktstudie Studiereis Organiseren studiereis (Ronald en Kees) Contact Wouter Jan / Ronald
Door wie Allen
Deadline Oktober
Arie
Oktober
Allen José / Wouter Jan
Oktober Continue NTB
Aard
Oktober
Marnix
Oktober
Marnix
Oktober 2010
Marnix
September 2010
Rik Oktober 2010 augustus/september
