kengetallen
accountancy
Kleine en middelgrote kantoren X editie 2012
kengetallen accountancy editie 2012
Voorrwoord Voor u ligt de 2012-editie ‘Kengetallen Accountancy’, een handreiking voor eigenaren en managers van accountants-, belastingadvies- en administratiekantoren. Het is een aanzet om de eigen organisatie kritisch tegen het licht te houden en daar waar nodig te werken aan verbetering. Door de diverse kengetallen met elkaar te combineren, kunt u meer te weten komen over het succes en de gezondheid van uw kantoor. Door periodiek te meten, kunt u wellicht trends signaleren. De kengetallen zijn deels gebaseerd op bedrijfseconomische richtlijnen en deels op metingen uit het meest recente benchmarkonderzoek van Full•Finance. In dit jaarlijkse onderzoek, dat in samenwerking met Novak wordt georganiseerd, worden de ontwikkelingen van accountantskantoren in kaart gebracht. Verder zijn de kengetallen gebaseerd op de kennis die Full•Finance heeft opgedaan bij adviestrajecten voor diverse accountantsorganisaties. Deze negende editie is geactualiseerd en waar nodig herzien. Het voorbeeldkantoor: ‘Kantoor Jansen & Janssen’ is gebleven. Jansen & Janssen is een gemiddeld accountantskantoor; het heeft twee eigenaren en zeventien medewerkers. In deze brochure laten we zien hoe dit kantoor scoort ten opzichte van de kengetallen.
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door Novak en ABN AMRO
Apeldoorn, mei 2012 Full•Finance Consultants B.V Drs. Marcel Maassen Drs. Arjen Schutte RAB
3
4
Inhooudd 1.
Inleiding
2.
Ontwikkelingen accountancybranche
5 7 7 7 8 9 10 11 11 11
2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8
Het algemene beeld
3.
Voorbeeldkantoor: ‘Kantoor Jansen & Janssen’
3.1 3.2 3.3
Algemene gegevens Verlies-en-winstrekening over 2011 Balans per 31 december 2011
13 13 13 13
4.
Definities
14
5.
Stresstest
15
6.
Kengetallen solvabiliteit
17
7.
Kengetallen financiering
19
8.
Rentabiliteitskengetallen
20
9.
Du-Pontschema
22
10.
Kengetallen personeel
23
11.
Kengetallen vennoten
27
12.
Kengetallen kosten
29
13.
Kengetallen klanten
31
14.
Slotwoord
34
De toekomst van de accountancy: de werknemer maakt het verschil Ict-ontwikkelingen Horizontaal Toezicht Fusies en overnames in de accountancy De economie Arbeidsmarkt Economische indicatoren
kengetallen accountancy editie 2012
1
Inleeiddinng
Zoals gebruikelijk in de voorgaande edities, zal ook in
Vanaf het vijfde hoofdstuk komen de verschillende
deze negende versie weer aandacht worden besteed
kengetallen aan bod. Bij elk kengetal geven we aan hoe
aan de actualiteit in de branche. Welke thema’s spelen
Kantoor Jansen & Janssen op deze kengetallen presteert.
nu en in de komende tijd een rol in de branche en
De kengetallen zijn ingedeeld naar de categorieën:
hebben invloed op het doen en laten van de accountant
f stresstest
en het functioneren van de accountantskantoren?
f solvabiliteit f liquiditeit en omloopsnelheid
Dit jaar is tevens informatie opgenomen over de toe-
f rentabiliteit
komst van de accountancy. De algemene economische
f personeel
ontwikkelingen, de maatschappelijke & technische
f vennoten
ontwikkelingen, digitalisering in de accountancy en de
f kosten en
fusie & overnamemarkt worden onder de loep genomen.
f klanten.
In het derde hoofdstuk maakt u kennis met het voorbeeldkantoor ‘Kantoor Jansen & Janssen’. We laten de samenstelling van de werkzame personen zien, geven de verlies-en-winstrekening over 2011 weer en de balans per 31 december 2011. In hoofdstuk 4 worden enkele termen verklaard die van belang zijn voor de juiste interpretatie van diverse kengetallen.
5
kengetallen accountancy editie 2012
2
Onttwikkkeelinngen accouuntaancybranche
2.1 Heet alggem mene beeld
2.2 Dee tooekoomst van de accountancy: de werkknem mer maakkt heet verschil
De val van het kabinet eind april 2012 geeft de komende
Bijdrage van drs. Han Mesters, sector bankier
tijd onzekerheid t.a.v. het overheidsbeleid, hervormingen
ABN AMRO.
van de maatschappij (exploderende kosten van de zorg) en de economie (denk aan lastenverzwaring/-verlichting/
“Culture eats strategy for breakfast.” Peter Drucker.
-verlegging, hypotheekrenteaftrek etc.). In deze tijd van laagconjunctuur is stilstand achteruitgang. De gehele
Voor de hele zakelijke dienstverlening geldt dat de sector
Nederlandse samenleving zal hiermee te maken krijgen.
te lijden heeft onder f druk op de brutomarge
Wft-vergunning (of niet)? In 2012 kwam er enig rumoer in de markt over een volgende loot aan het vergunningssysteem: de Wft
f behoefte aan een duidelijker onderscheidend vermogen en f noodzaak tot duidelijk maken van de toegevoegde
voor accountantskantoren. De AFM heeft enige waar-
waarde (wat krijgt de klant voor de prijs van de
schuwende berichten aan de accountancy gezonden
dienst).
en de aanbeveling gedaan om goed te letten of een
De accountancysector vormt een belangrijk onderdeel
vergunning nodig is.
van de professionele dienstverlening (bestaande uit
De AFM houdt daarbij het reilen en zeilen bij kantoren op
onder meer accountants, advocaten en consultants).
het gebied van financiële dienstverlening in de gaten.
Ook hier spelen drie belangrijke ontwikkelingen:
Het vraagstuk van wel of geen vergunning leidt in de
f Interpersoonlijke vaardigheden vormen een steeds
accountancy tot de volgende keuze: f een Wft-vergunning aanvragen met mogelijk een bredere adviestak op financieel gebied; f geen Wft-vergunning aanvragen en een strategische samenwerking met een expert aangaan, of f geen vergunning aanvragen en deze adviseringskans laten schieten.
belangrijker deel van de dienstverlening f Management moet meer dan voorheen de competentie hebben om het beste uit hun professionals te halen. f Succesvolle professionele dienstverleners laten zien dat ze ‘caring’ zijn: ze zijn begaan met het wel en wee van de klant. Niet alle huidige medewerkers/ kantooreigenaren in de professionele dienstverlening
De NBA heeft een brochure uitgegeven over dit onderwerp, genaamd “Wft-vergunningplicht voor pensioenadvies nader bezien met AFM”
zijn in staat de transitie te maken naar dit nieuwe profiel. Er wordt dus steeds meer geëist van de medewerker. Persoonlijke ontwikkeling is een absolute noodzakelijk-
Scheiding advies en controle
heid en kennis op zich is niet meer voldoende om de
Als gevolg van de ontwikkelingen in de internationale,
tarieven te rechtvaardigen die in het verleden zonder al
Europese en nationale politiek zal advies en controle bij
te veel problemen door de klant geaccepteerd werden.
accountantskantoren van elkaar worden gescheiden. Dit
Met de integratie van Google in onze werkprocessen is
geldt dan voor zgn. OOB-controles1. De impact voor de
de barrière tot kennis aanzienlijk verlaagd. In de dienst-
mkb-accountant is hier miniem, omdat deze controles
verlening gaat het dus steeds meer om de interactie
vooral bij de big four en enkele andere (veelal grotere)
met de klant en de kwaliteit van de communicatie die
kantoren worden uitgevoerd.
het verschil maken. In de afbeelding hierna wordt de kloof tussen de oude
1
Organisaties van Openbaar Belang
en nieuwe wereld van de professionele dienstverlening
7
