Financiële kengetallen kengetallen

Jaarverslag 2010

Financiële kengetallen Omzet per deelgebied

Professionals | Staf-verhouding

7% Consulting 13% Staf 18% ICT services 42% Software 87% Professionals Software 33% gerelateerde dienstverlening

Omzet per sector 7% ICT en communicatie

Omzet

7% Industrie

15% Financiële dienstverlening

35% Gezondheidszorg

32% Overheid

2.000 Aantal fte per 31-12-2009 Instroom

1.500 216

1.443

1.487

Consulting

154.213

150.000

Non-recurring

Software gerelateerde dienstverlening Software 2007 2008

Recurring

66.528

556

50.000

1.487

0

161.714

100.000

829

ICT services

-172

500 Aantal fte per 31-12-2010

200.000

1.443

1.000 Uitstroom

48% Recurring

Non-recurring 52%

4% Consumentenmarkt

2009

2010

0

45.709

2007

17.198

9.903

6.088

2008

2009

16.826

2010

Netto-omzet

Instroom | Uitstroom

Totaal aantal

Netto-omzet en EBITAE

medewerkers (fte)

medewerkers (fte)

(x €1.000)

EBITAE

ICT en communicatie

Professionals

Industrie

Staf

Gezondheidszorg Overheid Financiële dienstverlening Financiële kengetallen

2

x €1.000

2010 2009 2008 2007

Kengetallen winst- en verliesrekening Netto-omzet EBITDAE %

161.714

154.213

66.528

45.709

25.052

23.388

11.469

6.539

15% 15% 17% 14%

EBITAE

16.826

%

17.198

9.903

6.088

10% 11% 15% 13%



Kengetallen balans Totale activa Groepsvermogen Materiële vaste activa Immateriële vaste activa

125.429

151.153

59.574

45.751

14.017

26.365

11.573

8.511

7.019

5.950

1.875

728

62.489

84.844

38.446

32.855



Diverse Aantal medewerkers (fte) ultimo Netto-schuld/EBITDAE

Voetnoot De ‘E’ in de EBITDAE en EBITAE betekent ‘Exceptional’. De exceptionele kosten zijn eenmalige kosten die verband houden met overnames of herstructureringen. Deze kosten mogen door TSS-bedrijven slechts separaat verantwoord worden gedurende het eerste jaar na overname. Na dit eerste jaar is het niet meer toegestaan excep­tionele kosten separaat te verantwoorden.

Financiële kengetallen

3

1.487

1.443

829

556

0,9

1,3

2,5

3,2

4

Inhoudsopgave Profiel TSS

6

Voorwoord 9 Verslag Raad van Bestuur

10

Organisatie en medewerkers

19

De toewijding van... Van Nicholas Corporate governance

21 22

Raad van Commissarissen

24

Cases 27 Jaarrekening 30 Grondslagen voor de financiële verslaggeving Geconsolideerde balans

30 34

Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerd kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Enkelvoudige balans

36 37 38 42 43

Enkelvoudige winst- en verliesrekening Toelichting op de enkelvoudige balans Toelichting op de winst- en verliesrekening Overige gegevens

44 45 47 48

TSS-bedrijven 50 Overige kengetallen

Inhoudsopgave

5

52

Profiel TSS Domeinkennis

lijke (merk)mentaliteit van TSS: toegewijd, ondernemend en

Total Specific Solutions, TSS, is met ruim 1.800 medewerkers

De strategische kracht van TSS is bij de leiding van TSS gecon-

en dertien vestigingen een van de grootste niet-beursgeno-

centreerd en wordt zowel centraal als decentraal gedragen.

teerde IT-ondernemingen van Nederland. De TSS-bedrijven

Deze strategische visie is samengevat als Anticipating Solu-

zijn gespecialiseerde IT-bedrijven met een focus op een spe-

tions: TSS ontwikkelt oplossingen met de klant van de klant

cifieke expertise of een specifieke marktsector.

voor ogen, om daarmee te anticiperen op de marktvraag.

Marktspeler

Karakteristiek voor TSS en onmisbaar daarbij is het hoge

TSS is een strategische marktspeler: één onderneming, één

niveau. TSS is daarmee een echte kenniswerkersorganisatie.

vooruitstrevend.

opleidingsniveau van de medewerkers: 95% op hbo/wo-

gedeelde marktvisie en een volledig commitment aan de markten waarin de TSS-bedrijven opereren. TSS wordt aan-

De opdracht van TSS ten opzichte van de TSS-bedrijven

gestuurd door een Directieraad waarin de directies van de

•

succesrijk ontwikkelen van de TSS-bedrijven door marktdynamiek;

TSS-bedrijven zitting hebben. De regie bij TSS is in handen van de Raad van Bestuur die bestaat uit CEO Robin van Poel-

•

stimuleren van krachtenbundeling;

je en CFO Matthieu van Amerongen.

•

faciliteren van ondernemerschap;

De besturingsfilosofie van TSS is en blijft van kracht: een

•

borgen van eenheid in verscheidenheid, ­ondernemerschap en kwaliteit;

decentraal model waarin het ondernemerschap laag in de onderneming, bij de TSS-bedrijven is gepositioneerd. Wat

•

nastreven van het hoogste niveau van professionaliteit.

ons allen bindt, is expliciet gemaakt in de gemeenschappe-

TSS Kwaliteitsstandaarden Hoogste niveau van professionaliteit Leren , ve rb

et er

Interne Processen

w k l aa r an de ten toe

oen

Klant

dd

Innovatie & Training

oe

e n w ze ge Voe ij on b

Financieel

w eg

Klanttevredenheid Spreiding klanten Recurring omzet Anticipating Solutions omzet

Cre ëre nw

• • • •

e

e ard wa

en over inn en

Omzetgroei % EBITA % Omzet per fte EVA

en

• • • •

e mo Wat

n te

Profiel TSS

• • • • • •

Medewerkertevredenheid Verloop Ziekteverzuim Trainingsuren Publicaties Research & Development

• • • • • • •

Staff ratio Kwaliteit en effectiviteit Marketing Brutomarge Productiviteit en inzetbaarheid Operaties Risicomanagement

6

Visie TSS

Missie TSS

Ambitie TSS

Anticiperen op continue ver­ andering creëert ­winnaars.

Wij geven als domeinkenniskampioen een ­krachtige i­mpuls aan de business van onze ­opdrachtgevers met toekomst­ gerichte ­oplossingen.

Als toonaangevend IT-bedrijf verzilveren wij ­kansen samen met onze opdrachtgevers door vroegtijdig mogelijkheden te signaleren en ­daarvoor concrete oplossingen aan te reiken.

Maatschappelijke context

­Everest (finance en overheidsmarkt). Elke markt heeft een

Burgers, consumenten, relaties en klanten vormen een

en de gevraagde expertise is dus per TSS-bedrijf verschil-

steeds kritischer publiek als het gaat om toegankelijke, pu-

lend.

blieksvriendelijke en persoonlijke dienstverlening. Snelheid,

TSS beschikt daarmee over zowel hoogwaardig IT develop-

betrouwbaarheid, veiligheid en een persoonlijke benade-

ment als scherp inzicht in specifieke markten, de wensen

ring zijn cruciale succesfactoren voor elke dienstverlenende

en behoeften van de klanten én van hun klanten. Via on-

organisatie. Dit dwingt onze opdrachtgevers om aan de

derlinge coalities op basis van marktontwikkelingen wordt

voortdurend groter wordende verwachtingen tegemoet

binnen TSS de brede, hoogwaardige IT-specialisatie gecom-

te komen. Die dynamiek stelt hen voor grote uitdagingen

bineerd met diepgaande kennis van markten en klanten.

en biedt tegelijkertijd kansen tot het definiëren van nieuwe

Ofwel: de horizontals versterken de verticals en vice versa.

opgaven, plannen en businessmodellen.

Dit maakt het mogelijk om naast de directe marktvraag te

eigen dynamiek en snelheid, wat elke markt specifiek maakt,

anticiperen op de komende marktvraag. Hierin investeert TSS vangt vroegtijdig signalen op uit de markt en speelt

TSS de komende jaren: het vormt de kern van de strategi-

hierop in met de eigen domeinspecialisatie. Door de verta-

sche koers van TSS.

ling te maken naar concrete en op klantbehoefte aansluitende IT-oplossingen, creëert TSS meerwaarde voor de opdrachtgevers: deze proactiviteit ondersteunt de gewenste vernieuwing maximaal. Dit resulteert in een optimale kop-

TSS

peling tussen business en IT als drijvende kracht voor een beter functionerende samenleving.

Verticals Horizontals

Anticiperen op de komende marktvraag

Co-maker Everest

TSS beschikt over twee soorten bedrijven. Ten eerste de hoogwaardige IT-specialisten die ‘technology push’-systemen en -oplossingen ontwikkelen en integreren: de ‘horizontals’ Everest, KZA, TASS en Yonder. Ten tweede de markt-

Everest KZA PinkRoccade Local Government

TASS

PinkRoccade Healthcare

Yonder

specialisten die ‘market pull’ inspelen op actuele behoeften in specifieke markten, met organisaties waar IT cruciaal is voor het primaire proces: de ‘verticals’ PinkRoccade Local Government (lokale overheden), PinkRoccade Healthcare en PharmaPartners (zorgmarkt), Co-maker (leasemarkt) en

Profiel TSS

7

PharmaPartners (per 1 januari 2011)

Kernwaarden

Ondernemend

De ambitie van TSS kan alleen gerealiseerd worden als de medewerkers zich volledig inzetten voor de doelen van onze klanten, verantwoordelijkheid durven nemen en een toekomstgerichte mentaliteit met elkaar delen. De kernwaarden van TSS worden hieronder nader toegelicht.

Wij zijn ondernemend en nemen daarvoor de verantwoordelijkheid. Het ondernemerschap kenmerkt zich verder door een relatiegerichte houding, doorzettingsvermogen en pragmatisme.

Toegewijd Wij zijn volledig gecommitteerd aan het gewenste resultaat. Onze toewijding laat zien dat wij ons op een duurzame wijze verbinden met onze klanten, onze medewerkers en de maatschappij als geheel. Deze ‘whatever it takes’-mentaliteit zorgt ervoor dat wij alleen genoegen nemen met ‘best in class’-oplossingen voor de klant.

Vooruitstrevend Wij hebben de wil om domeinkenniskampioenen te zijn en te blijven. Kennis zien wij als natuurlijke basis voor toekomstig succes. Daarvoor moeten we in staat zijn om tijdig te anticiperen. Wij houden daarom continu ons vizier gericht op de toekomst en zijn altijd voorbereid op ‘the next big thing’. Zo kunnen we klanten verder helpen bij hun ambities om in te spelen op de wensen en behoeften van hun klanten.

TSS Directieraad Geeft vorm aan de strategie van TSS

Supervisie

TSS Raad van Commissarissen

Regie

TSS Raad van Bestuur

Programmamanagement

TSS Directieraad

Yonder Co-maker Everest PharmaPartners

Nieuwe projecten

KZA

Quality en Risk

TASS

Innovatie

PinkRoccade Local Government

Identiteit en Kernwaarden

PinkRoccade Healthcare

MD en Samenwerking

TSS portefeuillehouders Sales, Marketing en Intelligence

Projectmanagement

Nieuwe werkmaatschappijen

Profiel TSS

8

Voorwoord In 2010 heeft TSS zijn strategie nader uitgewerkt, wat is samen te vatten als de ontwikkeling van TSS als (financiële) holding naar strategische marktspeler. TSS is één onderneming met één gedeelde marktvisie en ­tegelijkertijd een volledig commitment aan de specifieke markten waarin de TSS-bedrijven opereren. Want elke markt heeft zijn eigen dynamiek en snelheid, en de gevraagde expertise is dus per TSS-bedrijf verschillend. Het bedrijfsprofiel dat dit oplevert, is een profiel met ambitie: er zal de komende jaren verder worden geïnvesteerd om onze strategische doelen steeds meer te realiseren. Concreet betekent dit meer interne coalities, meer ­kennisdeling en meer sturing op gezamenlijk effect en resultaat. Deze ambitie vergt in- en externe stroomlijning. Die heeft inmiddels al een gezicht gekregen met de nieuwe­ corporate identity waarin de verschillende beeldmerken van de TSS-bedrijven zijn vervangen door een eenduidige huisstijl. Bovendien is de organisatie aangepast met een besturing vanuit een Directieraad waarin alle directies van TSS zitting hebben. Ondanks de lastige marktomstandigheden behaalde TSS ook in 2010 een gedegen resultaat. TSS is een financieel gezonde onderneming met omvangrijke en groeiende order- en onderhoudsportefeuilles en een breed productenen dienstenaanbod. We kijken dan ook met een goed gevoel terug op dit verslagjaar. Een belangrijke factor voor de goede resultaten is de bedrijfsvoering van TSS. Onze onderneming ging ooit van start vanuit de overtuiging dat het bij elkaar brengen van sterke, gespecialiseerde spelers meerwaarde oplevert. Nu zich dit ruimschoots manifesteert, zetten wij de volgende stap. In het jaar 2010 is er voor TSS een nieuwe fase gestart met meer krachtenbundeling, proactiviteit en slagkracht, leidend tot nog effectievere oplossingen voor onze opdrachtgevers.

Robin van Poelje - CEO

Matthieu van Amerongen - CFO

Een van onze kenmerkende waarden is t­oewijding. Toewijding aan de klant zorgt voor ons s­ ucces daarvan zijn we overtuigd. Daarom kozen we toewijding als thema voor ons jaarverslag over 2010. Een toegewijd bedrijf betekent: focus op kwaliteit, op de klant, op leveren wat je ­belooft. Van Nicholas is zo’n bedrijf. Deze kleine ­Nederlandse fietsenfabriek onderscheidt zich door zijn innovatieve product, zijn extreme nauwkeurigheid en klant­gerichtheid. Diezelfde passie zit in het DNA van onze bedrijven.

Voorwoord

9

Verslag Verslag Raad van Bestuur Strategische verdieping

De TSS-bedrijven zijn alle zeer gespecialiseerde IT-bedrijven met een focus op ofwel een zeer specifieke expertise ofwel een specifieke marktsector. Elk bedrijf is uitstekend in staat

Het jaar 2010 markeert een nieuwe fase in het bestaan

om zelfstandig zijn klanten te bedienen. De meerwaarde

van TSS. Naast de on-going business van de TSS-bedrijven

van TSS zit in de combinatie en die blijkt de laatste jaren in

is hard gewerkt aan de doorontwikkeling van de bedrijfs-

relevantie sterk toe te nemen. Steeds vaker werden onder-

strategie. Van oorsprong was TSS de (financiële) holding die

linge coalities gevormd om de klantvraag optimaal te k­ unnen

expertises en marktspecialisten bij elkaar brengt om samen

­beantwoorden. Dat lukt TSS goed en daarom is dit nu veran-

meerwaarde te creëren. Het ondernemerschap zit daar waar

kerd in de ondernemingsstructuur. De organisatie is opnieuw

het gebeurt: bij de TSS-bedrijven zelf. Onder het motto ‘een-

ingericht met een sterke gezamenlijke sturing en richting.

heid in verscheidenheid’ opereert elk TSS-bedrijf zelfstandig, met de bedrijfszekerheid en kwaliteit van een gezamenlijke onderneming. Deze pijlers bleken goed uit te werken: TSS is

Duaal beleid

een gezond concern en uitgegroeid tot een van de grootste

De vernieuwing van TSS is vanuit de marktontwikkelingen

niet-beursgenoteerde IT-bedrijven van Nederland.

gemotiveerd. Hier vinden grote transities plaats, die structu-

Deze gunstige ontwikkeling van TSS is geen reden voor stil-

reel van aard zijn: IT-bedrijven dienen te kunnen anticiperen

stand. Integendeel: ontwikkelingen in de IT-markt zetten TSS

op twee snel doorzettende ontwikkelingen:

aan tot interne vernieuwing en strategische verdieping. In

•

development;

2010 was het daarom tijd om de belofte van onderlinge synergie om te zetten in concrete bestuurlijke veranderingen.

snel stijgende behoefte aan hoogwaardig IT

•

toenemende focus op IT als corebusiness dan wel als ­kritisch bedrijfsproces van dienstverlenende organisaties.

• •

Benoeming van TSS als de marktstrateeg. Invoering van een Directieraad van TSS met daarin de directies van de TSS-bedrijven.

• •

•

Snel stijgende behoefte aan hoogwaardig IT development

Een regiefunctie voor de Raad van Bestuur van TSS, die coördineert en stimuleert.

Op dit moment vindt op grote schaal nearshoring en off-

Uitwerking van onderdelen in werkgroepverband:

shoring plaats van IT development, vooral naar Azië en

identiteit en kernwaarden, sales en marketing,

Oost-Europa. Dat gebeurt met strategische allianties in die

­management development en samenwerking,

regio's of via het opzetten van eigen organisaties.

innovatie en quality & risk.

Tegelijkertijd is er in Nederland een groeiende behoefte

Een nieuwe corporate identity die de gemeenschap-

aan hoogwaardig IT develop­ment als het gaat om infor-

pelijke drive van TSS en de TSS-bedrijven visualiseert.

matiearchitectuur en organisatiearchitectuur. Hiervoor zijn hoogwaardige kennis en vakmanschap vereist. De IT-profes-

De opdracht van TSS ten opzichte van de TSS-bedrijven:

sionals werken in de regel bij de opdrachtgevers in team­

•

succesrijk ontwikkelen van de TSS-bedrijven door

verband en worden aangestuurd door programmamanagers.

marktdynamiek;

De bedrijven binnen TSS met een dergelijk h ­ oogwaardig IT

•

stimuleren van krachtenbundeling;

development-profiel worden ­‘horizontals’ genoemd.

•

faciliteren van ondernemerschap;

•

borgen van eenheid in verscheidenheid, ­ondernemerschap en kwaliteit;

•

IT als corebusiness dan wel cruciaal bedrijfsproces

nastreven van het hoogste niveau van professionaliteit. Dienstverleners – profit en not-for-profit – die IT als core­

De filosofie van 'ondernemerschap laag in de organisatie'

business dan wel kritisch proces van hun bedrijfsvoering

en 'eenheid in verscheidenheid' is en blijft de basis van TSS.

hebben benoemd, willen ook in de toekomstige service-

Deze houding vormt de gemeenschappelijke identiteit en

economie in staat zijn hun klanten goed te blijven bedie-

is de basis voor het gezonde concern TSS.

nen. De service-economie vereist een haarscherp inzicht

Verslag Raad van Bestuur

10

tot een weer toenemende behoefte aan verbeterde soft-

De stijgende vraag naar professionaliteit in oplossingen vereist én hoogwaardig IT development én diepgaande marktkennis. ­ Met een duaal beleid van horizontals en verticals die hun samenwerking intensiveren, zal TSS steeds meer vraaggericht gaan opereren voor een optimale performance van de opdrachtgevers.

wareproducten in de tweede helft van 2010. TSS heeft omvangrijke en groeiende order- en onderhouds­ portefeuilles. Evenals in 2009 is in 2010 een groot deel van de omzet afkomstig uit meerjarige klantcontracten. Met de komst van PharmaPartners zal dat beeld in 2011 verder versterkt worden.

Financiële resultaten Financieel was 2010 een solide jaar onder achterblijvende economische omstandigheden. De vergelijkbare omzet was met 161,7 mln euro slechts 0,3 procent lager dan in 2009.

in de drijfveren van klanten en van de klanten van klan-

Doel was om een ebitae te realiseren van boven de tien pro-

ten. Dit houdt in dat deze organisaties voor hun concur-

cent. Met een ebitae van 10,4 procent is deze doelstelling

rerend vermogen afhankelijker worden van de keten-

behaald.

integrerende kracht van IT. Dit maakt het ontwerp van

TSS sluit het jaar af in een goede financiële conditie. Het

IT-oplossingen navenant belangrijker. Deze zijn complex

saldo liquide middelen bedraagt bijna 22 mln euro en de

doordat kennis van de business vereist is om de conse-

nettoschuld / ebita bij financiële instellingen ligt op 0,9.

quenties van beslissingen vroegtijdig te kunnen overzien.

TSS kent een stabiele basis door de omzetspreiding over

Een integrale aanpak op directie- en bestuursniveau is

verschillende markten, waarbij 48 procent van de omzet

daarom noodzakelijk om organisaties op onderdeelniveau

'recurring' is. TSS heeft voldoende financiële slagkracht om

effectief te 'ontzorgen'. De bedrijven binnen TSS

te profiteren van de reeds gestabiliseerde en licht aantrek-

met deze zeer specifieke marktkennis en business­

kende economie.

consultancy­capaciteiten worden ‘verticals’ genoemd.

Veranderingen in activiteiten

Resultaten in 2010

De activiteiten van KZA en TestValue zijn medio 2010 sa-

TSS kijkt met een goed gevoel terug op 2010. Het afgelo-

mengevoegd. Alle bestaande activiteiten worden voortge-

pen jaar kenmerkt zich door marktstabilisering in het tweede

zet onder de naam KZA. De reden voor deze samenvoeging

halfjaar, na het zware jaar 2009. De bedrijfsvoering binnen

is dat de bedrijven – ingegeven door de marktomstandig-

TSS heeft, zelfs onder deze economische omstandigheden,

heden – overlappend gingen acteren.

geleid tot continuïteit en operationele winstgevendheid. TSS

De activiteiten van TopTalentConsultancy zijn in 2010 ge-

is daarnaast zichtbaarder dan ooit. TSS heeft een duidelijke

staakt; ze pasten niet langer in de bedrijfsstrategie van een

visie op de toekomst van IT, de markten en de organisatie.

IT-onderneming die focust op specifieke domeinen en markten. TSS trof in de laatste maanden van 2010 voorbereidingen

Stabiliteit en soliditeit

om PharmaPartners over te nemen. Deze overname vond TSS kent een gezonde bedrijfsvoering. Zo behaalde TSS ­een

plaats in januari 2011.

gedegen resultaat onder lastige marktomstandigheden. ­ Kostenbesparing was daarin een element, maar de wer-

Bestuursstructuur

kelijke meerwaarde is gebleken in het marktgerichte besturingsmodel. De marktontwikkelingen waren diffuus en

De Raad van Bestuur heeft de besturingsstructuur verder

liepen uiteen van een aantrekkende markt in de hightech

invulling gegeven. Daarbij kon de Raad van Bestuur ook in

tot een voorzichtige overheidsmarkt. Dit leidde enerzijds

2010 profiteren van de ervaring en kennis van de Raad van

tot prijsdruk in diverse markten en domeinen, anderzijds

Commissarissen.

Verslag Raad van Bestuur

11

TSS Directieraad

Met ingang van 1 januari 2010 is de Raad van Bestuur uitge-

teert een aantal onderwerpen, werkt deze uit en legt ze

breid met Robin van Poelje. Sinds mei 2010 heeft Van Poelje,

ter besluitvorming voor aan de Directieraad. Besluiten in de

na een uitgebreide inwerkperiode, het voorzitterschap van

Directieraad worden unaniem genomen.

de Raad van Bestuur overgenomen. Hij nam hiermee de

Zie voor een nadere toelichting het hoofdstuk Corporate

positie over van Gerrit Oosterhof. Oosterhof nam per 1 mei

governance.

2010 zitting in de Raad van Commissarissen. In 2010 is veel aandacht besteed aan het aanscherpen van

Ontwikkeling en innovatie

de langetermijnvisie van TSS. Dit leidde tot de vorming van een Directieraad, een strategische verdieping, de formule-

Binnen TSS is ruimte voor het experiment, een belangrijke

ring van gemeenschappelijke kwaliteitsstandaarden en de

voorwaarde om tot vernieuwing te komen. TSS investeerde

ontwikkeling van een nieuwe merkstrategie.

in 2010 evenals in 2009 ruim tien miljoen euro in producten

De Directieraad bestaat uit alle algemeen directeuren van

en diensten. TSS heeft hiermee de schaal om te kunnen in-

de TSS-bedrijven en geeft vorm aan de strategie van TSS.

vesteren in innovatie en het vermogen om synergie te halen

Er is een reglement opgesteld, waarin doel, werkwijze

uit de initiatieven.

en besluitvorming binnen de Directieraad zijn vastgelegd. De CEO is voorzitter en de CFO is vicevoorzitter van de

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

Directieraad. De Directieraad benoemt uit zijn midden per relevant aan-

Duurzaamheid en klantvertrouwen gaan hand in hand:

dachtsgebied een portefeuillehouder. Deze geeft leiding

klanten rekenen op een duurzame en maatschappelijk

aan een werkgroep samengesteld uit het management van

verantwoord ondernemende partner. De TSS-bedrijven

de verschillende bedrijfsonderdelen. Elke werkgroep selec-

worden gestimuleerd om goed burgerschap inhoud te

Verslag Raad van Bestuur

12

Top 10 klanten 2010

ABN AMRO

KPN

Amphia Ziekenhuis

Nationale Nederlanden

ASML

Philips

Franciscus Ziekenhuis Roosendaal

Stater

ING

Volkswagen Pon Financial Services

Verslag Raad van Bestuur

13

­geven. Medewerkers van TSS-bedrijven zetten zich reeds

Matthieu van Amerongen (42)

jaren belangeloos in, bijvoorbeeld met ondersteuning bij wervings­acties van charitatieve instellingen. Geregeld zijn

Matthieu van Amerongen is vanaf begin 2007 Chief­

dit initiatieven in samenwerking met onze klanten. Daar-

Financial Officer van TSS. Voor deze periode deed hij bre-

naast ondersteunen TSS-bedrijven diverse stichtingen en

de ervaring op in finance, consultancy en operationeel

goede doelen.

management. Zo was Van Amerongen in de periode voorafgaand aan zijn komst naar TSS Finance & Performance

Vooruitzichten

Management ­ Executive en Chief Financial Officer van de Nederlandse organisatie bij Accenture. Ook bekleedde

Op basis van de goede resultaten in 2010, de nieuwe be-

hij verschillende corporate functies. Van Amerongen is

stuursstructuur en de sterke focus op verdere coördinatie

daarnaast jarenlang actief geweest in de accountancy bij

en interne samenwerking kijkt TSS positief vooruit. In 2010

Arthur Andersen.

heeft TSS zichzelf kunnen neerzetten als de domeinkenniskampioen. Er is ruim geïnvesteerd in producten, diensten en vernieuwende initiatieven. Door de veelzijdigheid, wendbaarheid en bijpassende strategie is TSS goed toegerust om

Bedrijfsontwikkelingen Co-maker

2011 tot een jaar van groei te maken. De omzet­verwachting voor 2011 is daarom vastgesteld op minimaal 190 miljoen

Co-maker is gefocust op de leasemarkt en levert soft-

euro. Leidraad daarbij zijn de gezamenlijke kwaliteits­

wareoplossingen voor automotive leasing, financiering en

standaarden, onderlinge krachtenbundeling en de passie

verhuur. Het eigen product LeaseOffice ondersteunt alle

van de medewerkers bij de TSS-bedrijven om nog effectie-

bedrijfs­kritische processen van moderne nationale en in-

vere oplossingen voor de opdrachtgevers te realiseren.

ternationale automotive lease-, financierings- en verhuur­ organisaties. LeaseOffice leidt tot kostenverlaging en een

Raad van Bestuur

hogere productiviteit, en is schaalbaar en flexibel.

Robin van Poelje (CEO) en Matthieu van Amerongen (CFO)

hoge prijsdruk, anderzijds met de trends op het gebied van

vormen de Raad van Bestuur van TSS.

maatschappelijk verantwoord ondernemen: file­bestrijding,

De autoleasebranche heeft enerzijds te maken met een 

mobiliteitscontracten en de reductie van CO2-uitstoot.

Robin van Poelje (38)

Co-maker helpt haar klanten te anticiperen op deze trends door middel van de Value Map-methode. Hierbij

Robin van Poelje is sinds 1 januari 2010 lid van de Raad van

worden Co-makers IT-oplossingen gekoppeld aan de trends

Bestuur van TSS en vervult sinds mei 2010 de functie van

en ­ontwikkelingen in de markt, met  resultaatverbetering 

Chief Executive Officer. Van Poelje is als bedrijfseconoom

als doel.

afgestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen met als ­

In 2010 trad een nieuw managementteam aan, dat zich

specialisatie Financieel Management. Daarnaast behaalde

inzet om Co-maker in de volgende fase van professionali-

hij een postdoctorale graad in Marketing & Strategie aan de

teit te brengen. Speerpunten zijn het verder verhogen van

Ecole Supérieure de Commerce in Frankrijk. Van Poelje was in

de klanttevredenheid, transparantie bij het bepalen van

het verleden werkzaam in Zuid-Amerika, het Midden-Oosten,

de ­product road-map en het formaliseren van de visie van

Frankrijk en Zwitserland voor onder andere Royal Numico.

Co-maker op de leasemarkt. De Value Map-methode wordt

Van Poelje is afkomstig van Strikwerda Investments, de in-

hierbij steeds als kapstok gebruikt.

vesteringsmaatschappij achter TSS. Hij was daar in de peri-

2010 was ook het jaar van de Go-Live van Co-makers

ode voor 2010 medeverantwoordelijk voor de opbouw van

­grootste klanten tot nu toe: Terberg Leasing en de Pon/

deze organisatie. Vanuit die functie was Van Poelje actief

VW Groep. Met deze Go-Live wordt inmiddels één op zes

betrokken bij de oprichting van TSS, de acquisitie van de

leasecontracten in Nederland met Co-makers LeaseOffice

bedrijven en de aansturing.

gemanaged.

Verslag Raad van Bestuur

14

nR

ieu

tth

Ma

van

e gen

an in v

je

l Poe

ob

n

ero

Am

Vandaag al de oplossing voor het probleem van morgen… …en morgen het antwoord op de vraag van overmorgen

Verslag Raad van Bestuur

15

Everest

PharmaPartners

Everest is de business engineering company die complexe

Het nieuw verworven TSS-bedrijf PharmaPartners ontwik-

businessvraagstukken vertaalt in innovatieve en praktische

kelt zorgsystemen voor openbare en ziekenhuisapotheken,

ICT-oplossingen voor financiële dienstverleners en de cen-

huisartsen, medisch specialisten, gezondheidscentra en

trale overheid. Zodra een kant-en-klare oplossing ontoe­

patiënten/zorgconsumenten. Deze zorgsystemen bieden

reikend is, biedt Everest uitkomst met maatwerk­oplossingen

toegang tot betrouwbare, actuele en complete (patiënten)

ter ondersteuning van kennisintensieve en dynamische

informatie en dragen bij aan de kwaliteit en doelmatigheid

processen. Everest doet dit door domein- en ICT-kennis te

van de zorg.

combineren met een agile projectaanpak. Als het uiterste

PharmaPartners is een logische aanvulling op de TSS-

van ICT wordt gevraagd, is Everest op haar best.

bedrijven, met name op PinkRoccade Healthcare. Waar ­

In 2010 heeft Everest de groeilijn goed weten te continueren

­inkRoccade Healthcare hoofdzakelijk actief is in de P

door nieuwe klanten aan te werven, en via uitbreiding van

tweedelijnsgezondheidszorg, zoals ziekenhuizen en ggz-

de dienstverlening bij bestaande klanten, zoals ABN AMRO

instellingen, is PharmaPartners juist thuis in de eerstelijns

Bank, Nationale-Nederlanden en SNS. Om deze groei moge-

gezondheidszorg. Deze combinatie kan voor zowel zor-

lijk te maken, heeft Everest in de tweede helft van het jaar

ginstellingen en zorgverleners, als voor hun patiënten veel

45 nieuwe medewerkers aangenomen. Everest verwacht

voordeel ­opleveren door verdergaande  integratie van de

dat deze groei in 2011 zal doorzetten.

zorgprocessen.

Naast het doorontwikkelen van het ontwikkelplatform

Het onderdeel HI-Systems biedt ziekenhuizen en zorg­

­Aquima en het standaardproduct voor de hypotheekmarkt,

organisaties ICT-oplossingen voor medicatieveiligheid en

Everest Mortgage Solution, zullen de innovatie-inspan-

medicatiemanagement. Het ziekenhuisapotheekinforma-

ningen in 2011 gericht zijn op verbreding van de dienst­

tiesysteem Zamicom®, in combinatie met het elektronisch

verlening in de focusmarkten Hypotheken, ­Verzekeringen,

voorschrijfsysteem voor medisch specialisten Klinicom® en

­Pensioenen en Centrale Overheid.

het toedienregistratiesysteem voor verpleegkundigen Klinicom, staan voor een veilig en doelmatig geneesmiddelen-

KZA

beleid. Resultaat: optimale farmaceutische zorgondersteuning voor de individuele patiënt. Ruim een derde van de

KZA is ruim vijftien jaar de specialist op het gebied van

Nederlandse ziekenhuizen en zorgorganisaties werkt met

­Quality Assurance en Testen. Met 150 goed opgeleide en

Zamicom en Klinicom.

­ervaren specialisten geeft KZA haar klanten inzicht, levert ca-

In 2010 heeft PharmaPartners haar positie in de apotheek-

paciteit en voert verbeterprojecten uit om klanten te ­helpen

en huisartsenmarkt wederom sterk kunnen uitbreiden. Met

hun ICT-processen en ICT-producten te optimaliseren.

een marktaandeel van ruim vijftig procent in de apotheek­

KZA’ers zijn herkenbare pragmatische en gedreven profes-

markt en 31 procent in de huisartsenmarkt is Pharma­

sionals die methodisch onafhankelijk opereren vanuit de

Partners uitstekend gepositioneerd om invulling te geven

visie dat kwaliteit allesbepalend is. KZA werkt objectief en

aan zorgvernieuwing in de geïntegreerde eerstelijnszorg en

realistisch, waarbij het eindresultaat en de beheersbaarheid

apotheekmarkt.

voor de klant centraal staan. 

De contracten met Zorggroep Almere (elf apotheken

In 2010 heeft KZA 32 nieuwe klanten aan haar klanten-

en 140 huisartsen) zijn voor een nieuwe termijn geconti­

kring toegevoegd. Nu de economie voorzichtig aantrekt,

nueerd. In 2011 verwacht PharmaPartners een verdere

het aantal projecten toeneemt en er meer implementaties

groei te realiseren en bij te dragen aan belangrijke ICT-

en applicatieontwikkelingen plaatsvinden, zal KZA zich 

dossiers in de gezondheidszorg, zoals het landelijk elektro-

in 2011 inspannen om nog meer bedrijven te doordringen

nisch patiënten­dossier (EPD), medicatieveiligheid en zorg­

van de toegevoegde waarde van KZA. De focus ligt daarbij

programma’s voor chronisch zieken.

op het moment dat de strategische keuzes uitgevoerd gaan worden; dan is het zaak om de kwaliteit en het eindresultaat te borgen.

Verslag Raad van Bestuur

16

en de nodige SAP ERP-upgrades gaat doorvoeren. Verder zal

PinkRoccade Local Government

in 2011 veel aandacht worden besteed aan de innovaties op PinkRoccade Local Government is het TSS-bedrijf dat zich

het gebied van zaakgericht werken.

richt op softwareoplossingen en -diensten voor de sector lokale overheid. Deze sector vraagt de laatste jaren om on-

PinkRoccade Healthcare

dersteuning bij het creëren van een nieuw type overheid met efficiënte (digitaal ondersteunde) dienstverlening

PinkRoccade Healthcare levert IT-oplossingen en -diensten

en een duurzame infrastructuur, waaronder het interne-

voor ziekenhuizen, ggz- en careorganisaties. Drie domeinen

gegevensmanagement en de gegevensdistributie in de

staan centraal: digitale diensten voor patiënten en verwij-

overheidsketen. Concreet houdt dit in dat burgers tijdig

zers, ondersteuning van het primaire proces en invulling

antwoorden krijgen op hun vragen, gemeenten burgers

van geïntegreerde bedrijfsvoering. Dit doet PinkRoccade

niet meer naar de bekende weg vragen, overbodige regel-

­Healthcare met eigen softwareoplossingen en topproduc-

geving wordt onderdrukt en regels en afspraken adequaat

ten van andere IT-leveranciers.

worden gehandhaafd. In goed overleg met de klanten ver-

Als grootste en zeer ervaren Nederlandse IT-leverancier voor

enigd in de gebruikersvereniging en koepelorganisaties,

zorgorganisaties faciliteert PinkRoccade Healthcare klanten

biedt PinkRoccade Local Government de ondersteuning die

op het snijvlak van twee zich snel ontwikkelende markten:

nodig is om deze ‘nieuwe overheid’ vorm te geven.

gezondheidszorg en IT. PinkRoccade Healthcare levert een

2010 was voor PinkRoccade Local Government vooral het

complete, veelal klantspecifieke mix van geïntegreerde op-

jaar van de omvangrijke uitrolprojecten waarbij bijna vijftig

lossingen en diensten. Doordat de zorgsector onder druk

gemeenten zijn gemigreerd van de basisregistraties naar

staat om meer te doen met minder, is de toegevoegde

de makelaar, honderd gemeenten zijn aangesloten op de

waarde van PinkRoccade Healthcare extra belangrijk. De

landelijke voorzieningen en ruim negentig gemeenten de

bijdrage van dit TSS-bedrijf aan efficiëntieverbeteringen en

Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) in gebruik

het innoveren van zorgorganisaties levert deze sector mil-

hebben genomen.

joenen euro’s op.

2011 wordt het jaar waarin alle gemeenten overstappen op het binnengemeentelijk gebruik van de BAG, PinkRoccade Local Government richting de 150 makelaarmigraties gaat

TSS – een gedeelde mentaliteit TSS is meer dan een aantal bedrijven dat waar nodig samenwerkt: TSS is een community die toegang geeft tot denkkracht. De medewerkers van de TSS-bedrijven stellen elkaar in staat om tot de beste oplossingen te komen. Dit is een vorm van samenwerking die TSS onderscheidend maakt. Samenwerking zit bij TSS in de genen, TSS is een mentaliteitsmerk. Gezamenlijke werkgroepen van de TSS-bedrijven delen onderling kennis op het gebied van ­inno­­vatie, management development, kwaliteit, risico, verkoop en marketing. Prestaties worden binnen het concern gebenchmarkt en genormeerd, en best practices worden op verschillende niveaus gedeeld. Al deze zaken leiden tot samenbinding en tot versnelling van het lerend vermogen binnen TSS. De onderlinge kruisbestuiving helpt de TSS-bedrijven om outside-in te denken en het collectieve ­kritische vermogen te vergroten.

Verslag Raad van Bestuur

17

In 2010 zette PinkRoccade Healthcare de vernieuwing van

Yonder

producten en diensten door. Er is veel geïnvesteerd in CareCTRL (ERP) en het PinkRoccade ZorgComputercentum,

Yonder is een Europese leverancier van IT-diensten met

beide voor de klanten aantrekkelijke proposities. Met drie

vestigingen in Roemenië en Nederland. Yonder geeft op

grote ggz-organisaties is succesvol samengewerkt bij de

de slimste wijze optimaal invulling aan de ontwikkeling,

ontwikkeling van PSYGIS Quarant, een concurrerende inno-

de vernieuwing en het beheer van softwareapplicaties.

vatie die zich in 2011 dient te bewijzen.

Yonder ­levert hierin flexibele en schaalbare toegang tot

De waarderingen van zowel klanten als eigen medewerkers

hooggekwalificeerde IT-diensten. Kenmerkend hiervoor

zijn in 2010 verder gestegen – een uitstekend uitgangspunt

zijn flexibele capaciteit in combinatie met een resultaatge-

voor de uitdagingen in 2011: een flinke stap in omzet en

richte aanpak, en vernieuwende ontwikkelplatforms. Yonder

resultaat. Daarbij focust PinkRoccade Healthcare op vier ver-

maakt het hiermee voor haar klanten mogelijk om tegen be-

beterthema’s: verkopen op basis van toegevoegde waarde

heersbare kosten te vernieuwen en de focus te richten op

(co-creatie met klanten en businesscases), verbeteren van

de ontwikkelingen in de markt.

de processen en bedrijfsvoering, verder inzetten van (user)

In 2010 is duidelijk de trend doorgezet voor meer en snellere

experience als onderscheidend element en intensievere

moderniseringsprojecten voor software. Voorbeeld hiervan

communicatie.

is Jan Doets Reizen. Ook de inrichting van een software factory voor mobile-apps is een feit geworden; hierbij is ook de

TASS

berijders-app voor Co-maker ontwikkeld. Met het oog op toekomstige groei en de strategische

TASS ontwikkelt technische software, zowel embedded als

positie van SAP is begin 2010 een SAP Competence­ ­

applicaties, en is gespecialiseerd in het tijdig inspringen

Center opgericht. De verwachtingen voor 2011 zijn een

op ontwikkelingen in de markt. De professionals van TASS

sterk toenemende groei op softwarevernieuwing, toepas-

zijn vertrouwd met alle fasen van het productontwikkel-

sing van nieuwe technologieën en verdere uitbreiding van

traject: van requirements, architectuur en ontwerp tot en

het dienstenpakket op SAP – samen met de geplande CMMI

met implementatie, integratie en testing. TASS combineert

level 3-certificering voor Yonder een solide uitgangspositie

innovatie met multidisciplinaire productontwikkeling – het

voor 2011.

samenspel tussen hardware, software, mechanica – om dit vervolgens om te zetten in generiek toepasbare oplossingen die de time-to-market van klanten verkorten.

Samenwerking

Software vormt steeds vaker het hart van een product en

De TSS-bedrijven vullen elkaar onderling op verschillende

is daarmee medebepalend voor de concurrentiekracht er-

vlakken aan. Zo vormt de software van Everest een basis

van. TASS helpt daarom bij het vinden van de beste oplos-

voor specifieke oplossingen van PinkRoccade Healthcare,

sing die de klant een voorsprong in de markt geeft. Daar-

en levert KZA kwaliteits- en testspecialisten voor projecten

naast wordt de integratie van technologische producten

van Everest. 

in onze samenleving steeds belangrijker, wat zich afspeelt

Het Yonder-team in Cluj (Roemenië) maakt integraal deel

in lijn met maatschappelijke trends als de vergrijzing (care

uit van het productontwikkelingsproces van PinkRoccade

& cure), veiligheid (onveiligheidsgevoelens & beveiliging

Healthcare. Ook versterkt dit team de propositie van ­Everest

van gegevens) en mobiliteit. Deze trends zijn inherent aan

door zijn toegang tot hoogwaardige IT tegen concurre-

het groeipotentieel van TASS; de mogelijkheden van deze

rende voorwaarden.  Voor Co-maker ontwikkelt Yonder de

trends zal TASS de komende jaren ten volle benutten. Naast

mobiele applicaties.

technische softwareontwikkeling voor apparaten voor deze

Daarnaast is het SAP Competence Center een integraal

markten bouwt TASS ook de aanverwante applicaties.

­onderdeel van de project- en beheerorganisaties van zowel PinkRoccade Local Government als PinkRoccade Healthcare.

Verslag Raad van Bestuur

18

Organisatie en medewerkers Professionaliteit

Persoonlijke ontwikkeling

TSS beschikt over een hoge mate van probleemoplos-

De TSS-bedrijven zijn organisaties die de atmosfeer van hun

send vermogen en wil verrassen met slimme oplossingen.

markt ademen. Elke markt heeft een eigen dynamiek en

Daarom hebben de TSS-bedrijven specialisten in dienst, die

snelheid, wat elke markt specifiek maakt, en de gevraagde

deskundig, gedreven en betrokken zijn. Het kennisniveau

expertise is dus per TSS-bedrijf verschillend. De nauwe ver-

bij TSS is zeer hoog: 95 procent van de medewerkers heeft

wevenheid van IT en business zorgen voor een karakteristiek

een hbo/wo-opleidingsniveau. Deze specialisten vertalen

werkklimaat dat inspireert en uitdaagt. Daarbinnen krijgen

techniek naar meer business en vullen de vraag vanuit de

medewerkers de ruimte om zich te ontwikkelen en aan hun

business in met techniek, met ondersteuning van stafme-

persoonlijke ambities te werken in lijn met de organisatie-

dewerkers en zusterbedrijven.

doelstellingen. TSS hecht veel waarde aan persoonlijke ontwikkeling; het stelt de onderneming in staat om te blijven

Werkwijze

excelleren.

De manier waarop de kennismedewerkers van TSS werken,

Stand van zaken in 2010

is optimaal afgestemd op het specifieke kennisdomein waarin zij actief zijn. Het gevolg is dat de werkwijzen per

Ultimo 2010 telde TSS in totaal 1.574 medewerkers (1.487

domein en dus per bedrijf verschillen. De TSS-organisatie is

fte): 1.252 mannen en 322 vrouwen (man-vrouwverhouding

zodanig ingericht, dat deze verschillende disciplines zich op

79,5/20,5). Van de medewerkers was 86,6 procent professio-

hun eigen markten kunnen richten zonder organisatorische

nal en 13,4 procent staf.

belemmeringen. De verantwoordelijkheden liggen bij de

In 2010 traden er 223 medewerkers bij de TSS-bedrijven in

TSS-bedrijven bewust laag in de organisatie, waardoor een

dienst (216 fte). Dit is exclusief de 196 medewerkers (180 fte)

vrijheid ontstaat, die leidt tot zelfontplooiing en een cultuur

die door de verwerving van PharmaPartners per 1 januari

waarin mensen zich veilig voelen en bereid zijn het beste uit

2011 in dienst zijn gekomen. De uitstroom was 178 mede-

zichzelf te halen om zo bij te dragen aan de doelen van de

werkers (172 fte).

organisatie. De lage bestuursdichtheid en het werken van-

Het gemiddelde ziekteverzuim bedroeg in 2010 2,8 procent

uit dezelfde kwaliteitsstandaarden en dezelfde kernwaarden

(2009: 3,3 procent). De gemiddelde leeftijd van de mede-

sluiten hierop aan. TSS behoort dan ook tot de aantrekkelijk-

werkers is 38 jaar.

ste werkgevers voor mensen met een passie voor business en IT.

Personeelsbeleid De TSS-bedrijven zijn verbonden door gemeenschappelijke normen over kwaliteit en prestaties, hun mentaliteit en hun focus op specifieke markten. Dit wordt vanuit TSS gestimuleerd. De TSS-bedrijven hanteren elk voor zich een personeelsbeleid dat het best aansluit op hun domein en hebben daarom ook elk een eigen ondernemingsraad. Vanwege het specifieke karakter per bedrijf en domein is ervoor gekozen om niet te werken met een centrale ondernemingsraad. Met de ondernemingsraden wordt uitgebreid gesproken over een diversiteit van onderwerpen die de bedrijven raken. Zo behandelen ze diverse advies- en instemmings­ aanvragen.

Organisatie en medewerkers

19

De toewijding van…

20

De toewijding van... Van Nicholas Zeven jaar geleden kwam dé kans voorbij en Jan-Willem

Klagen hoefde Van Nicholas in de afgelopen economisch

Sintnicolaas greep hem met beide handen aan. Destijds

mindere periode niet. “Ook de laatste twee jaar zijn onze

was Jan-Willem in Nederland vertegenwoordiger van een

fietsen goed verkocht. We leggen de lat dan ook altijd erg

specialist in titanium fietsen en frames. In Amerika, waar het

hoog voor onszelf.” En niet zonder resultaat. De Engelstalige

merk vandaan kwam, gingen de zaken niet zo goed als in

website heeft een internationale uitstraling en met mond-

Nederland. Het bedrijf hield daar op te bestaan.

tot-mondreclame verkoopt Van Nicholas zonder enige vorm

En daar was dus die kans om het zelf te gaan doen. Jan-

van acquisitie ook fietsen in de Verenigde Staten, Thailand

Willem had alle contacten en de kennis. Maar het moest

en Australië, om slechts enkele landen te noemen.

wel anders, heel anders. Een nieuwe naam, een nieuw logo,

“Of ik verder wil groeien? Tja, wie wil dat niet!” Jan-Willem

maar vooral een nieuw imago. Zo ontstond Van Nicholas

komt nu zelf op een punt dat hij dingen uit handen moet

– The Titanium Bike Company. Jan-Willem pakte het direct

geven en protocollen moet opstellen. Een moment dat

internationaal aan, want voor het realiseren van ambities

meer zelfstandige ondernemers kennen. Maar uit de woor-

moet je soms al vroeg een weg plaveien. “Het eerste halfjaar

den van Jan-Willem wordt duidelijk dat kwaliteit boven

was ik dag en nacht bezig om Van Nicholas van de grond te

groei gaat. De jaren die hij in Van Nicholas heeft gestopt om

krijgen. Een nieuw merk stamp je niet zomaar uit de grond.

het bedrijf te maken tot wat het nu is, zal hij niet verloren

Het moest er allemaal gelikt uitzien. Ik verkoop geen stan-

laten gaan. “Ik weet dat ik ontzettend eigenwijs ben en de

daardfietsen, maar kwaliteitsproducten. Dat wilde ik ook

concurrent altijd weer voorbij wil. Daarvoor moet je twee

uitstralen.”

stappen harder lopen.” Dit werkt aanstekelijk, merkt hij ook.

Jan-Willem heeft een hoogwaardig product en levert maat-

De Van Nicholas-medewerkers hebben elke dag te maken

werk op basis van standaard- en niet-standaardcomponen-

met een gedreven en gepassioneerd man als baas. Dat ne-

ten. In de afgelopen jaren bouwde hij hard aan het merk.

men ze over.

Hij boorde de juiste verkoopkanalen aan en zocht de publi-

Voor de veeleisende doelgroep die Van Nicholas-fietsen

citeit. Ondanks het kwaliteitsimago hebben de fietsen van

koopt – tussen de 35 en 60 jaar, kritisch en hoogopgeleid –,

Van Nicholas een goed prijs-kwaliteitsniveau. “Onze fietsen

blijven ze in de werkplaats continu bij de pinken. Ook pro-

zijn niet goedkoop, maar klanten betalen niet puur voor het

beren de medewerkers snel te blijven leveren. Jan-Willem is

merk. Dat druist tegen mijn principes in. De kosten zijn ge-

bezig samenwerking met een andere fabriek op te starten.

baseerd op de kwaliteit van de titanium frames. Ik laat zien

Nu moeten klanten soms meer dan een maand wachten op

dat Van Nicholas betere fietsen levert dan wie dan ook.” In

hun fiets. Jan-Willem wil dat deze toch echt binnen drie da-

vakbladen werd en wordt vaak beweerd dat merken uit de

gen op de stoep staat – in zijn ogen deel van de service. “Het

Verenigde Staten beter zijn dan fietsen op basis van frames

is en blijft een emotieaankoop. Na het aanschafmoment wil

uit China. Waarom dat zo is? “Dat vraag ik me ook af. Ik kan

je je fiets zo snel mogelijk hebben.”

en wil bewijzen dat dergelijke statements niet waar zijn.”

Jan-Willem maakt het zichzelf niet makkelijk. ”Ik ben nooit

Van Nicholas-fietsen bewijzen dat je design kunt combine-

echt tevreden. Zolang er innovaties zijn op het gebied van

ren met de perfecte maatwerkfiets. “Wij laten onze frames

fietsen, ga ik door. We werken samen met stagiairs van de TU

maken in China. Daar is de kwaliteit niet minder om. In die

Delft. Zij brengen out of the box ideeën in en zorgen voor

fabriek werken rond de zestig toegewijde medewerkers.

een frisse wind door de organisatie. Ik denk dat ik mijn pas-

Het zijn stuk voor stuk zelf fietsers met passie voor hun vak.”

sie, en daarmee dit bedrijf nooit verlies.”

Want, benadrukt Jan-Willem, een vak apart is het zeker. Titanium lassen kun je niet zomaar even.

De toewijding van…

21

Corporate governance Corporate governance

opgesteld, waarin doel, werkwijze en besluitvorming binnen de Directieraad zijn vastgelegd.

Het bestuur van TSS is een ‘two-tier board’ samengesteld uit de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur.

Toezicht

De Raad van Bestuur van de vennootschap wordt gevormd door twee of meer directeuren. De Raad van Bestuur wordt

De toezichthouder op het directiebeleid en de algemene

benoemd, ontslagen en geschorst door de Algemene Ver-

gang van zaken bij TSS en de TSS-bedrijven is de Raad van

gadering van Aandeelhouders. Schorsing kan ook plaats-

Commissarissen. Daarnaast staat dit orgaan de Raad van Be-

vinden door de Raad van Commissarissen. De Algemene

stuur met advies terzijde. De Raad van Commissarissen be-

Vergadering van Aandeelhouders bepaalt de bezoldiging

staat uit twee of meer natuurlijke personen. De Algemene

en verdere arbeidsvoorwaarden van de Raad van Bestuur.

Vergadering van Aandeelhouders benoemt de leden van de

De Raad van Bestuur vertegenwoordigt de vennootschap.

Raad van Commissarissen.

De bevoegdheid tot vertegenwoordiging komt mede toe

De Raad van Commissarissen komt bijeen wanneer een

aan twee gezamenlijk handelende directeuren. De Raad van

commissaris of de Raad van Bestuur dat nodig acht. Alle be-

Bestuur is bevoegd, onverminderd de eigen verantwoorde-

sluiten van de Raad van Commissarissen worden genomen

lijkheden, functionarissen met vertegenwoordigingsbe-

bij meerderheid van de uitgebrachte stemmen.

voegdheid aan te stellen en, door verlening van volmacht, zodanige titulatuur en bevoegdheden toe te kennen als

Accountant

door de Raad van Bestuur te bepalen. Binnen het kader van de collectieve taak heeft ieder lid van de

De Raad van Bestuur benoemt de accountant en geeft de

Raad van Bestuur een individueel aandachtsgebied. Over de

opdracht tot controle van de jaarrekening. Deze is tevens

onderlinge taakverdeling besluit de Raad van Bestuur zelf.

opgesteld door de Raad van Bestuur. De accountant brengt

De Raad van Bestuur heeft in 2010 een Directieraad inge-

verslag uit aan de Raad van Bestuur en de Raad van Com-

steld, waarin naast de Raad van Bestuur ook de algemeen

missarissen over de maatregelen die hij heeft genomen om

directeuren van alle werkmaatschappijen hebben plaatsge-

te kunnen voldoen aan de professionele en wettelijke eisen

nomen. De Directieraad geeft, alhoewel het geen statutair

met betrekking tot het waarborgen van zijn onafhankelijke

orgaan is, vorm aan de strategie van TSS. Er is een reglement

positie ten opzichte van TSS.

Patiënt krijgt regie met MyHealth Online Mensen kunnen in de zorg steeds vaker via internet zelf hun zaken regelen. Het e-health-platform MyHealth Online van PinkRoccade Healthcare maakt dit mogelijk. Patiënten kunnen hiermee zelf hun afspraken inplannen, vooraf vragenlijsten invullen, hun dossier inzien en informatie over hun ­ziekenhuisbezoek lezen. Dit levert veel tijdwinst op en patiënten komen ook veel vaker daadwerkelijk opdagen voor hun afspraak. Het platform is ontwikkeld samen met het Flevoziekenhuis in Almere en draait inmiddels in twaalf ziekenhuizen en vijf ggz-organisaties. MyHealth Online biedt in de toekomst ook videoconsults (het thuis opnieuw bekijken van een ­consult met een specialist), carecams (online uw kind volgen als het in het ziekenhuis ligt) en een web­spreekuur. Voor de ontwikkeling van de videomodules werkt PinkRoccade Healthcare samen met zusterbedrijf TASS. TASS bouwt hoogwaardige technologische oplossingen die worden verwerkt in tal van apparaten en in softwareoplossingen.

Corporate governance

22

Financiële verslaggeving

in resultaten of kapitaalsbeslag. TSS biedt zijn dienstverle-

TSS baseert zijn financiële verslaggeving op de uitgangs­

een van de marktleiders is en waarvan enkele contrair be-

ning en producten aan op een aantal markten waarin het

punten van de vigerende bepalingen van Titel 9 Boek 2 van

wegen. Binnen deze markten is het aantal en de omvang

het ­Burgerlijk Wetboek. TSS overweegt vanaf jaarrekening

van de klanten divers. Daarnaast is gekozen voor complexe,

2011 de International Financial Reports Standards (IFRS)

kennisintensieve markten waar de software van TSS en de

te gaan invoeren.De Raad van Bestuur rapporteert de

gerelateerde dienstverlening ook in economisch slechtere

finan­ciële resultaten maandelijks aan zowel de Raad van­

perioden benodigd zijn. Als softwareleverancier is bijna vijf-

Commissarissen als de Algemene Vergadering van Aan-

tig procent van de omzet van TSS ‘recurring’.

deelhouders. De jaarrekening wordt binnen vijf maanden

Financiële risico’s zijn met name kredietrisico’s en liquidi-

na afloop van het boekjaar, behoudens verlenging, door

teitsrisico’s. Kredietrisico’s worden ingeperkt door een grote

de Raad van Bestuur opgemaakt. Vervolgens wordt deze

spreiding over klanten (zowel in omvang als over markten)

voorafgaand aan publicatie in aanwezigheid van de

en een actief debiteurenbeleid. Liquiditeitsrisico’s zijn be-

­accountant besproken met de Raad van Commissarissen.

perkt door het beschikbaar hebben van voldoende finan-

­ lgemene Vergadering van Aandeelhouders stelt de jaar­ De A

cieringsbronnen via gecommitteerde kredietfaciliteiten. De

rekening vast.

strategie van TSS is erop gericht de Net Debt/EBITDA-ratio

Interne risicobeheersing- en controlesystemen

Operationele risico’s evalueert TSS gebruikmakend van

TSS definieert zijn risicoprofiel in termen van marktrisico’s,

waaronder een genormeerde business balance scorecard –,

financiële risico’s en operationele risico’s.

ondersteund door onafhankelijk extern onderzoek. Daar-

Marktrisico’s zijn die risico’s waarbij ongunstige korte- of lan-

naast maakt TSS gebruik van krachtig projectbeheer met

getermijnmarktbewegingen resulteren in sterke fluctuaties

behulp van gedetailleerde rapportagesystemen.

lager dan 3 te houden.

Corporate governance

23

heldere rapportages en uniforme kwaliteitsstandaarden –

Raad van Commissarissen Verslag Raad van Commissarissen

corporate governance binnen TSS, de financieringsstruc-

In 2010 was de bestuursstructuur ook voor de Raad van

beleid en de desinvestering van TopTalentConsultancy aan

Commissarissen onderwerp van gesprek. Van belang daar-

de orde. Ook nam de Raad van Commissarissen kennis van

bij is een afgewogen balans in de relatie tussen de aandeel-

de budgetten voor 2011.

tuur, strategie en organisatie, de jaarrekening, het acquisitie-

houder Strikwerda Investments, de Raad van Bestuur van TSS en de toezichthouder, de Raad van Commissarissen. De

Tijdens elke vergadering stelde de Raad van Bestuur de

Raad van Commissarissen heeft één taak: toezicht houden.

Raad van Commissarissen gedetailleerd op de hoogte van

Dat richt zich in de eerste plaats op het functioneren van de

de financiële positie van TSS, de resultaten van alle bedrijfs-

Raad van Bestuur van TSS, die dan ook veelvuldig wordt be-

onderdelen en de voornaamste ontwikkelingen in hun

vraagd over de gang van zaken. In de tweede plaats houdt

markten. Ook informeerde de Raad van Bestuur de Raad van

de Raad van Commissarissen toezicht op de relatie tussen

Commissarissen maandelijks schriftelijk over de financiële

aandeelhouder en Raad van Bestuur. Een sterk punt in de

resultaten van de onderneming en werd de Raad van Com-

bedrijfsvoering van TSS is de distantie tussen de Raad van

missarissen bij bijzondere gebeurtenissen binnen de onder-

Bestuur en Strikwerda Investments. De Raad van Commis-

neming direct op de hoogte gesteld. Verder stond de Raad

sarissen rekent het tot zijn taken om in te grijpen indien

van Commissarissen in de vergadering, in aanwezigheid van

sprake zou zijn van een interventie van de aandeelhouder

de accountant, stil bij de uitkomsten van de jaarlijkse con-

op dat vlak.

trole en het risicomanagement.

Dit laat onverlet dat de expertise van Strikwerda Invest-

In 2010 bracht de Raad van Commissarissen bezoeken aan

ments, op verzoek van TSS, kan worden aangewend bij

TASS, Yonder, Co-maker en Everest. Hier presenteerden de

het bepalen van de strategische koers. De expertise die de

betrokken directies hun strategie voor de komende jaren,

huidige CEO van TSS heeft meegenomen vanuit zijn vorige

waarover vervolgens met de Raad van Commissarissen in

functie bij Strikwerda Investments, kan in dat licht worden

gesprek werd gegaan.

beschouwd. Deze 'overstap' waardeert de Raad van Commissarissen dan ook als een strategisch sterke beslissing. In

De Raad van Commissarissen bedankt de TSS-medewerkers

datzelfde licht kan de toetreding tot de Raad van Commis-

voor hun inzet in het afgelopen jaar. De werkzaamheden die

sarissen van de voormalige CEO, de heer Oosterhof, worden

zij verrichten, maken het succes van TSS. Daarom hecht de

gezien. Ook dit komt neer op een nieuwe aanwending van

Raad van Commissarissen veel belang aan het behouden en

expertise en ervaring voor de onderneming.

blijven aantrekken van de juiste mensen.

De beslissing om de directies van de TSS-bedrijven met de Raad van Bestuur bijeen te brengen in een Directieraad van

Prof. em. dr. L. Koopmans (voorzitter)

TSS, waardeert de Raad van Commissarissen als een belangrijke en zinvolle stap voor de toekomst van TSS. Eenheid in

De heer Koopmans is een zeer ervaren bestuurder bij zo-

verscheidenheid krijgt hiermee een nieuwe impuls.

wel publieke als private organisaties. Hij is onder andere voorzitter van de Raad van Commissarissen van Rabobank

De Raad van Commissarissen van TSS is op 20 maart 2009

Nederland, Arriva Nederland en de Siers Groep, en bestuurs-

benoemd. Vanaf 1 mei 2010 maakt de heer Oosterhof deel

voorzitter van de Stichting TBI, de houdster van de aandelen

uit van de Raad van Commissarissen en is afscheid geno-

van TBI Holdings. Daarnaast is Koopmans lid van de Raad

men van de heer Huisman. De heer Huisman zal als extern

van Commissarissen van Kiwa. Tevens is hij lid van de Raad

adviseur verbonden blijven.

van Toezicht van Universitair Medisch Centrum Groningen

In 2010 kwam de Raad van Commissarissen vijfmaal bijeen

en bestuurslid van Unilever Trust Office.

en is er tussentijds regelmatig contact geweest met de Raad

In het verleden was de heer Koopmans president-directeur

van Bestuur. Tijdens de bijeenkomsten met de Raad van Be-

van TBI Holdings. Vanuit zijn werkzaamheden bij Rabobank

stuur waren de ontwikkelingen in de markt en bij de TSS-

en TBI heeft hij veel ervaring met het decentrale bestuurs-

bedrijven belangrijke onderwerpen. Daarnaast kwamen de

model van TSS.

Raad van Commissarissen

24

Drs. P.P.J.J.M. van Besouw

G. Oosterhof

De heer Van Besouw heeft ruime ervaring in de financiële

De heer Oosterhof was tot mei 2010 CEO van TSS. Aanslui-

sector en bekleedt functies in verschillende maatschappe-

tend hierop is hij benoemd tot lid van de Raad van Com-

lijke sectoren. Hij is onder andere vicevoorzitter van de Raad

missarissen. Oosterhof heeft jarenlange ervaring in ICT en fi-

van Toezicht van de RDW, lid van de Raad van Commissaris-

nance bij overheidsinstellingen en bedrijven in de sectoren

sen van Royal Haskoning, bestuurslid van de Stichting Cor-

waarin TSS actief is; hij was onder andere verantwoordelijk

deans en lid van de Raad van Commissarissen van Optiver.

voor de reorganisatie van het ICT Centrum van de Belasting-

In het verleden heeft de heer Van Besouw diverse functies

dienst. Daarvoor was hij in verschillende functies werkzaam

bekleed bij de Bank Nederlandse Gemeenten, onder andere

bij PinkRoccade en Getronics PinkRoccade, laatstelijk als

gedurende elf jaar als voorzitter van de Raad van Bestuur.

Chief Operating Officer. Vóór zijn werkzaamheden bij PinkRoccade was Oosterhof werkzaam bij Cadans – een van de voorlopers van het UWV – als lid van de Raad van Bestuur, waar hij verantwoordelijk was voor sales, marketing en ICT.

Raad van Commissarissen

25

Cases

26

Cases Co-maker

rende borrels en bedrijfuitjes. De toewijding van Everest is er

Sales met inhoud: de Value Map

lost, daarna wordt bezien of een en ander past in het service

ook zeer noemenswaardig. Problemen worden eerst opgelevel agreement. Ook wordt er bijvoorbeeld tot midden in

Co-maker kreeg in 2010 Rinse Tamsma als nieuwe directeur,

de nacht doorgewerkt indien nodig. De kern van de man-

die de marktbenadering volgens de Value Map-methode in-

telovereenkomst tussen AAHG en Everest is een flat fee-

troduceerde. De Value Map is een instrument om nog meer

constructie met staffelkortingen plus licensering van het

uit de organisatie te halen. Het is een handvat om de strui-

Everest-ontwikkelplatform Aquima. Op basis hiervan ver-

kelblokken van klanten in hun dagelijkse bedrijfsvoering in

loopt deze samenwerking al twee jaar succesvol conform

kaart te brengen.

planning en budget. Everest en AAHG doen aan co-souring

De Value Map is voor Co-maker een bedrijfsbrede kapstok

in optima forma.

geworden: de afdeling Development gebruikt hem om haar road-map te bepalen, consultants hanteren het als model voor voortdurende verbetering en salesmedewerkers ontwikkelen hiermee een accountplan van 12 tot 24 maanden. De Value Map is een bedrijfsbrede analyse die in kaart brengt wat de situatie van de prospect of klant is. De metho-

KZA Zekerheid getest: kwaliteit geo-informatie Geonovum geborgd

de analyseert bedrijfsprocessen en bepaalt waar winst in de processen te behalen is. Dit dwingt salesmedewerkers om

Van Nederland bestaan talloze soorten kaarten, elk met hun

zich te verdiepen in de klant, diens strategie en de marktom-

eigen doel. Kaart- of geo-informatie is nu digitaler dan ooit

standigheden en processen. Vervolgens omschrijven ze de

en opdrachtgever Geonovum is dagelijks bezig met geo-

uitdagingen in de cruciale bedrijfsprocessen. Een koppeling

informatie voor de overheid, bijvoorbeeld als deelnemer in

met verbeteringen via LeaseOffice-software vormt uiteinde-

een grootschalig programma om geo-informatie digitaal

lijk het aanbod voor de klant. In een openhartige workshop

te ontsluiten. PDOK, voluit Publieke Dienstverlening op de

bepaalt de klant in welke uitdagingen hij zich herkent en

Kaart, zorgt door samenwerking binnen de rijksoverheid

waar de prioriteiten liggen.

voor betrouwbare, toekomstvaste, toegankelijke en efficiënt

Co-maker maakt met de Value Map de vertaalslag van busi-

beschikbaar gestelde geo-informatie. Dit ontsluiten van in-

ness naar IT, voegt waarde toe waar deze bewezen en ge-

formatie is een omvangrijke klus en heeft softwarematig ook

vraagd is, en maakt de kosten en baten concreet.

veel voeten in de aarde. KZA heeft een testaanpak opgezet en de complexe software getest. Kaartinformatie is verre van

Everest

uniform. Om deze gestructureerd en juist te genereren en

Vertrouwen als basis: co-sourcing met ABN AMRO ­Hypotheken

ging als specialist in testprocessen en methodieken direct

online aan te bieden, is goed werkende software nodig. KZA aan de slag. Doel was om verschillende informatievormen te verwerken en beschikbaar te maken.Het op maat vormge-

In het najaar van 2007 schreef ABN AMRO Hypotheken

ven van het testproces is essentieel bij een omvangrijk pro-

Groep (AAHG) een tender uit voor applicatieontwikkeling.

gramma als PDOK. Dankzij de gestructureerde aanpak van

Everest kwam hier als winnaar uit de bus en een partnership

het testproces kon het ontwikkelteam direct de software

was geboren. In het voorjaar van 2008 startte het eerste ge-

aanpassen zodra een fout werd ontdekt. De toewijding van

zamenlijke project: de vervanging van de intranetomgeving

de medewerkers en de klik met Geonovum maakten de in-

van AAHG.

zet van KZA-medewerkers zeer waardevol. KZA draagt bij

In de samenwerking blijkt wederzijds vertrouwen een be-

Geonovum bij aan de kwaliteit van de voorzieningen. Deze

langrijke succesfactor, waarbij het feit dat Everest-mede-

stellen binnenkort iedere inwoner van Nederland in staat

werkers op locatie bij AAHG werken, een grote rol speelde.

om op een eenvoudige en gebruiksvriendelijke manier geo-

Hierdoor werden zij collega’s die optimaal bereikbaar zijn,

informatie te verkrijgen.

de organisatie kennen en ook participeren in de bijbeho-

Cases

27

PinkRoccade Healthcare

PinkRoccade Local Government

MyHealth Online verbindt patiënten en zorgverleners

Ambitie wordt realiteit: Bronckhorst voorbeeld gemeentelijke dienstverlening

Vrijwel alles kan tegenwoordig online – dus waarom niet online communiceren met de zorgverleners? PinkRoccade

De jonge fusiegemeente Bronckhorst combineerde een

Healthcare startte al in 2005 samen met het Flevozieken-

nieuw modern gemeentehuis, een nieuw dienstverlenings-

huis in Almere een project om het snel groeiende aantal

concept, verregaande digitalisering én Het Nieuwe Werken

patiënten in dit moderne ziekenhuis nog beter van dienst

in één project. PinkRoccade Local Government en de ge-

te kunnen zijn.Zo ontstond MyHealth Online – een open

meente trokken samen op om deze klus te klaren – direct

e-health-platform waarmee patiënten onder andere recht-

vanaf het begin met een heldere visie op de dienstverle-

streeks in de agenda van de arts afspraken kunnen maken.

ning, de organisatieontwikkeling, de inrichting van de in-

Dit bespaart het ziekenhuis veel tijd.

formatievoorziening en interim-ICT-management conform

Deze functionaliteit is in de afgelopen vijf jaar uitgebreid

planning en budget.

met nieuwe, innovatieve mogelijkheden. Zo is het anam-

PinkRoccade Local Government hielp de gemeente bij veel

neseformulier (voor relevante omstandigheden en voor-

complexe struikelblokken en is de hoofdleverancier van ver-

geschiedenis) al thuis online in te vullen. Deze informatie

schillende softwaresystemen en de belangrijkste taakspe-

wordt realtime opgeslagen in het elektronische patiënten-

cifieke applicaties voor bijvoorbeeld zorg, inkomen, werk,

dossier. Hierdoor kan de arts zich vooraf inlezen, wat tijd-

onderwijs, belastingen en burgerzaken.

winst oplevert, die kan worden besteed aan meer persoon-

Inmiddels wordt Bronckhorst veel bezocht als voorbeeld

lijke aandacht voor de patiënt.

van een integrale aanpak. De dienstverlening is nu geba-

Daarnaast neemt de kwaliteit van de patiëntgegevens toe.

seerd op het concept van ‘Gemeente heeft Antwoord©’

Voor deze functionaliteit werkte PinkRoccade Healthcare

fase 4. Hierbij wordt het leeuwendeel van de klantvragen

intensief samen met Everest; de software achter de formu-

direct aan de telefoon of balie, of via internet, e-mail of per

lieren is Aquima. De omgeving laat zich volledig integreren

post afgehandeld door eerstelijnsklantadviseurs. Zij werken

in de website van de zorgorganisatie (de omgeving van

bij de afdeling Dienstverlening die de volledige regie heeft

het Flevoziekenhuis heet mijnFlevoziekenhuis.nl). In 2009

over de klantcontacten en meer dan tachtig procent van de

lanceerde PinkRoccade Healthcare deze digitale omgeving

dienstverlening afhandelt. Daarbij hebben de medewerkers

voor patiënten met succes in de ggz, en in 2011 zullen de

steeds meer een volledig integraal klantbeeld dankzij De

eerste careorganisaties er gebruik van gaan maken.

Complete MidOffice©, een softwaresuite die informatie- en

Patiënten loggen in met hun DigID. Ze vinden in de bevei-

gegevensuitwisseling tussen front- en backoffice en de lan-

ligde omgeving onder meer relevante brochures, filmpjes

delijke voorzieningen ondersteunt, evenals de hieraan ge-

en routebeschrijvingen. Ook ontvangen ze van tevoren een

koppelde applicaties van businesspartners. De burger heeft

sms’je met een herinnering aan de afspraak. Dit laatste is

via een persoonlijke internetpagina inzicht in de voor hem

niet alleen makkelijk voor de patiënt, het verlaagt ook het

of haar relevante onderwerpen en documenten en kan via

no-show-percentage aanzienlijk. Verder is het nu mogelijk

het internet producten en diensten afnemen. Gemeente-

om vervolgconsulten te houden in de vorm van een web-

breed wordt gebruikgemaakt van dezelfde gegevens ge-

spreekuur. Dit is een beveiligde omgeving op het web, waar

baseerd op zaak- en gegevensmagazijnen van PinkRoccade

arts en patiënt kunnen communiceren.

Local Government.

In tijden van toenemende marktwerking is MyHealth Online

De consultants hebben gedurende het gehele traject de

niet een nice-to-have, maar een must-have. PinkRoccade

gemeente terzijde gestaan: van de organisatie- en proces-

Healthcare is trots op dit platform waarmee zorgorganisa-

inrichting tot en met het implementeren en aanpassen van

ties zich profileren en patiënten hedendaagse digitale ser-

applicaties en koppelingen, en de coördinatie. Gemeente

vice ontvangen, en waar de artsen en behandelaars daad-

Bronckhorst is een zeer tevreden klant die met veel plezier

werkelijk voordeel van hebben.

gebruikmaakt van de ontwikkelde integrale oplossingen.

Cases

28

TASS

Yonder

Innovatieve hartapparatuur: levensreddende software

Ervaring met nearshoring: Exact krijgt er nieuwe collega's bij

Het Holst Centre is een plek voor open innovatie en richt zich op maatschappelijke projecten. Het werd in 2005 op-

Exact is sinds 1984 leverancier van softwareoplossingen die

gericht door TNO en Imec (het Vlaamse TNO) met subsidies

de zakelijke activiteiten van ondernemers ondersteunen.

van het ministerie van Financiën en de Vlaamse overheid.

Exact opereert op wereldschaal: 2.200 medewerkers in veer-

Bedrijven kunnen hier participeren in de multidisciplinaire

tig landen en producten in meer dan veertig talen, die door

teams van het Holst Centre.

100.000 lokale en internationale ondernemingen in 125 lan-

TASS leverde specialisten aan een team van het Holst Centre

den worden gebruikt.

voor een gezamenlijk project met Panasonic en Samsung.

Naast offshoring wilde Exact International Development via

Het team ontwikkelt een hartmonitor die via een smart-

de outsourcingscapaciteiten van Yonder in Roemenië ook

phone is af te lezen, op basis van alleen publiek beschik-

ervaring opdoen met nearshoring, ofwel het verplaatsen

bare informatie. De smartphone leest de data niet alleen

van softwareontwikkeling en -beheer naar een nabijgele-

uit, maar schakelt bij afwijkingen ook een arts in, zodat snel

gen land. Met deze constructie verwachten beide partijen

kan worden ingegrepen. De ‘mobiele’ hartmonitor werkt

te profiteren van voordelen van de nabijheid, zoals overeen-

draadloos dankzij de software van TASS. De patiënt plakt

komsten in tijdzone, taal, economie en cultuur.

twee sensoren op de borst, die draadloos in contact staan

Het kennismakingsproject van Exact met Yonder betrof de

met de smartphone. De smartphone heeft via een speciaal

integratie van Reporting Server in Exact Synergy. Dat zorgde

ontwikkeld kaartje dat in het geheugenslot past, contact

voor zeer positieve feedback tijdens een Klantendag van

met de sensoren. Dit laatste zorgde voor problemen: beide

Exact, waarna in 2010 nog drie projecten volgden. Naast

smartphonepartners bleken niet in staat een oplossing te

communicatie via videoconferencing en social media zoe-

realiseren. TASS onderzocht dit en kwam tot een oplossing.

ken Exact- en Yonder-medewerkers elkaar regelmatig op

Voor mensen met een pacemaker, voor hartpatiënten in het

voor persoonlijke gesprekken. Door de wederzijdse betrok-

algemeen en ook voor epilepsiepatiënten is deze innovatie

kenheid en bijvoorbeeld toegang tot het intranet van Exact

een ware uitkomst.

voelen de Yonder-medewerkers zich als collega’s van Exactmedewerkers.

Extra service en gemak voor leaserijders Veel mensen willen hun zaken overal snel en makkelijk kunnen regelen – ook voor hun auto van de zaak. Co-maker ontwikkelde daarom samen met Yonder een speciale iPhone-app voor leaserijders. Zij kunnen nu via hun iPhone een onderhoudsbeurt plannen, contact opnemen met de leasemaatschappij en allerlei praktische informatie inzien over het leasecontract en de leaseauto, zoals de ­fiscale waarde. Ook toont de app hoe ‘groen’ ze rijden vergeleken met andere bestuurders. Co-maker heeft deze app snel kunnen ontwikkelen door gebruik te maken van de bij Yonder aan­ wezige expertise op het gebied van mobiele applicaties.

Cases

29

Jaarrekening Grondslagen voor de ­financiële verslaggeving Algemeen

Everest Holding B.V. Everest verleent diensten met betrekking tot IT-processen

Toegepaste standaarden

en verzorgt implementatie van software ten behoeve van front- en backofficeoplossingen.

De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

Yonder Holding B.V. De activiteiten van Yonder bestaan voornamelijk uit dien-

Algemene waarderingsgrondslag

sten met betrekking tot het verschaffen van, en consultancy in software.

De algemene grondslag voor de waardering van de activa en passiva, alsmede voor de bepaling van het resultaat is de

PinkRoccade Local Government B.V.

verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Voor zover niet anders

PinkRoccade Local Government verleent diensten en levert

vermeld, worden activa en passiva opgenomen voor de no-

software aan lokale overheden.

minale waarde. De onderstaande waarderingsgrondslagen hebben betrekking op zowel de geconsolideerde jaarreke-

PinkRoccade Healthcare B.V.

ning als de vennootschappelijke jaarrekening.

PinkRoccade Healthcare ontwikkelt en exploiteert computerprogramma’s en software gericht op de gezondheidszorg.

Bedrijfsactiviteiten Total Specific Solutions (TSS) B.V.

Grondslagen voor de consolidatie

TSS verricht holdingactiviteiten. Zijn dochtermaatschappij-

In de geconsolideerde overzichten zijn de financiële ge-

en adviseren, ontwikkelen en realiseren softwareoplossin-

gevens opgenomen van Total Specific Solutions (TSS) B.V.,

gen voor informatiesystemen en geven advies en training

alsmede de financiële gegevens van de groepsmaatschap-

met betrekking tot supply management.

pijen waarin het overwegende zeggenschap uitoefent. De financiële gegevens van Total Specific Solutions (TSS) B.V.

KZA Holding B.V.

tezamen met die van de groepsmaatschappijen zijn ver-

KZA Holding B.V. verleent diensten en adviseert in het k­ ader

werkt op basis van integrale consolidatie. Het aandeel van

van het optimaliseren van de toegevoegde waarde van

derden in het groepsvermogen is afzonderlijk tot uitdruk-

informatie, de informatievoorzienende processen en de in-

king gebracht.

formatietechnologie voor de realisatie van de bedrijfsdoelstellingen van de opdrachtgever, alsmede het beheer en

Voor ingehouden winsten van tegen nettovermogenswaar-

beleggen van vermogen.

de gewaardeerde deelnemingen, waarover de vennootschap niet vrij kan beschikken, wordt een wettelijke reserve

TASS Holding B.V.

gevormd.

TASS is gespecialiseerd in het ontwikkelen van technische software en het verlenen van diensten op het gebied van

In de geconsolideerde jaarrekening zijn de financiële

automatisering en informatieverwerking.

­gegevens opgenomen van:

Co-maker Holding B.V.

Vennootschap

Co-maker ontwikkelt softwaregerelateerde bedrijfsoplossin-

‑ Total Specific Solutions (TSS) B.V.

gen voor lease- en financieringsbedrijven.

‑ KZA Holding B.V. ‑ Kwaliteitszorg in de Automatisering (KZA) B.V. ‑ TopTalentConsultancy B.V.

Jaarrekening

30

‑ Co-maker Holding B.V.

Vergelijkende cijfers

‑ Rorema Beheer B.V. ‑ Co-maker B.V.

De cijfers voor 2009 zijn, waar nodig, geherrubriceerd ten-

‑ TASS Holding B.V.

einde vergelijkbaarheid met 2010 mogelijk te maken.

‑ TASS B.V. ‑ TASS Belgium N.V.

Toepassing van artikel 2:402 BW

‑ Yonder Holding B.V. ‑ Yonder Nederland B.V.

De financiële gegevens van Total Specific Solutions (TSS) B.V.

‑ Yonder SRL

zijn in de geconsolideerde jaarrekening verwerkt. Derhalve

‑ Everest Holding B.V.

vermeldt de enkelvoudige winst- en verliesrekening van

‑ Everest B.V.

Total Specific Solutions (TSS) B.V. conform artikel 2:402 BW

- TSS TH 7 B.V.

slechts het aandeel in de winst/het verlies na belasting van

‑ TSS TH 6 B.V.

ondernemingen waarin wordt deelgenomen en het overige

- TSS TH 5 B.V.

resultaat na belasting.

‑ TSS TH 4 B.V. - PinkRoccade Local Government B.V.

Grondslagen voor de waardering

- PinkRoccade Healthcare B.V. - PinkRoccade Gezondheidszorg B.V.

van activa en passiva

Vreemde valuta

Immateriële vaste activa

Activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend

De immateriële vaste activa worden in de balans opge-

tegen de koers per balansdatum. De transacties in vreemde

nomen voor de daaraan bestede bedragen bij verkrijging

valuta worden omgerekend tegen de koers op transactieda-

en vervaardiging daarvan. De afschrijving vindt plaats op

tum. De hieruit resulterende koersverschillen worden in de

lineaire basis, waarbij rekening wordt gehouden met de ge-

winst- en verliesrekening verantwoord.

schatte terugverdienperiode.

Activa en passiva van buitenlandse dochtermaatschappijen worden omgerekend in Nederlandse valuta tegen koersen die

Ontwikkelingskosten

gelden aan het einde van de verslagperiode. Het effect van de

De geactiveerde ontwikkelingskosten hebben betrekking

herrekening van de activa en passiva van deelnemingen aan

op softwareproducten van de vennootschap, waaruit in de

het begin van het jaar tegen de wisselkoersen aan het eind

toekomst waarschijnlijk economische voordelen genoten

van het jaar wordt als een afzonderlijke post van het eigen

zullen worden. De kosten bestaan uit directe arbeidskosten

vermogen opgenomen (reserveomrekeningsverschillen).

en de daaraan gerelateerde overheadkosten. De geactiveerde kosten zijn jaarlijks onderhevig aan een impairmenttest.

Schattingswijzigingen

Intellectuele eigendomsrechten

Met ingang van 1 januari 2010 heeft een schattingswijziging

Betreft aangekochte softwarelicenties die zijn opgenomen

plaatsgevonden inzake de levensduur van de materiële vas-

voor de nominale waarde.

te activa. Aangezien de levensduur van de materiële vaste activa is verlengd, is de afschrijvingstermijn hierop aangepast. De ter vergelijking opgenomen cijfers van balans en winst- en verliesrekening van het voorgaande jaar zijn niet aangepast.

Jaarrekening

31

Betaalde goodwill

Aandeel derden

Betaalde goodwill, bij verkrijging gewaardeerd volgens de nettovermogenswaarde, is in de balans opgenomen en

Het aandeel van derden in het groepsvermogen wordt

wordt afgeschreven over een periode van ten hoogste vijf

­berekend naar evenredigheid van het aandeel van derden

jaar. Goodwill is jaarlijks onderhevig aan een impairmenttest.

in het geplaatste kapitaal van de betreffende vennootschappen.

Materiële vaste activa Voorzieningen De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvin-

In deze rubriek opgenomen voorzieningen bestaan uit

gen gebaseerd op de verwachte economische levensduur.

verplichtingen en risico’s die voortvloeien uit de normale

In het jaar van investeren wordt naar gelang de tijd afge-

bedrijfsactiviteiten. De voorzieningen worden opgenomen

schreven.

tegen de geschatte nominale waarde, met uitzondering van de jubileumvoorziening die wordt opgenomen voor

Financiële vaste activa

de huidige contante waarde van de geschatte toekomstige verplichtingen.

Dochtermaatschappijen en andere deelnemingen waarin invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaar-

De voorziening voor belastingverplichtingen betreft latent

deerd tegen nettovermogenswaarde. De nettovermogens-

verschuldigde vennootschapsbelasting als gevolg van tij-

waarde is berekend door de activa, voorzieningen en schul-

delijke verschillen tussen de bedrijfseconomische en fiscale

den te waarderen en het resultaat te berekenen op basis van

waardering van de (im)materiële vaste activa. Deze is bere-

de in deze jaarrekening opgenomen waarderingsgrondsla-

kend op basis van het van toepassing zijnde belastingtarief

gen. Indien de nettovermogenswaarde in totaliteit negatief

in het betreffende land.

bedraagt, wordt een voorziening gevormd. Voor ingehouden winsten van tegen nettovermogenswaarde gewaar-

Langlopende schulden

deerde deelnemingen, waarover de vennootschap niet vrij kan beschikken, wordt een wettelijke reserve gevormd.

Onder de langlopende schulden worden schulden

Latente belastingvorderingen worden berekend tegen 15%.

­opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één

De overige financiële vaste activa worden opgenomen te-

jaar. De op korte termijn (binnen één jaar) verschul-

gen nominale waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek

digde aflossingen worden opgenomen onder de kort­

van een voorziening voor het risico van oninbaarheid.

lopende schulden.

Vorderingen

Kortlopende schulden

De vorderingen worden opgenomen tegen nominale

De kortlopende schulden worden gewaardeerd op de

­waarde, voor zover noodzakelijk onder aftrek van een voor-

nominale waarde en hebben een verwachte looptijd van

ziening voor het risico van oninbaarheid. De vorderingen

maximaal één jaar.

hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar.

Pensioenen Liquide middelen De vennootschap heeft voor haar werknemers een pen­ De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld,

sioenregeling getroffen, waarbij de pensioenuitkeringen

ter vrije beschikking van de vennootschap.

gebaseerd zijn op het middelloon. Deze pensioenregeling is ondergebracht bij een verzekeringsmaatschappij en bij een pensioenfonds. De over het boekjaar verschuldigde premies worden als kosten verantwoord. Voor per balansdatum

Jaarrekening

32

nog niet betaalde premies wordt een voorziening opge-

Betaalde goodwill

nomen. Voor nog niet ontvangen restituties op grond van

Intellectuele eigendomsrechten

20%

winstdeling wordt een vordering opgenomen. Aangezien

Ontwikkelingskosten 14,28%

deze vorderingen en verplichtingen een kortlopend

Materiële vaste activa

14,28% - 20% 20% - 33,33%

karakter hebben, worden deze gewaardeerd tegen de ­nominale waarde.

Financiële baten en lasten

De risico’s van loonontwikkeling, prijsindexatie en beleg-

De financiële baten en lasten betreffen van derden en groeps-

gingsrendement op het fondsvermogen zullen mogelijk

maatschappijen ontvangen (te ontvangen) en aan derden en

leiden tot toekomstige aanpassingen in de jaarlijkse bijdra-

groepsmaatschappijen betaalde (te betalen) rente.

gen aan het pensioenfonds. Deze risico’s komen niet tot uitdrukking in een in de balans opgenomen voorziening.

Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

In geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds heeft de vennootschap geen verplichting tot het voldoen

De vennootschapsbelasting is berekend over het resul-

van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige

taat vóór belastingen volgens de winst- en verliesrekening­

premies.

tegen het geldend tarief, rekening houdend met fiscaal ­verrekenbare verliezen uit voorgaande boekjaren, fiscale

Grondslagen voor de resultaatbepaling

beperkingen en niet-aftrekbare kosten.

Algemeen

Resultaat deelnemingen

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de netto-

Het resultaat op deelnemingen betreft het aandeel van de

omzet en alle hiermee verbonden, aan het verslagjaar toe te

vennootschap in het resultaat van de op nettovermogens-

rekenen kosten. De kosten worden bepaald met inachtne-

waarde gewaardeerde deelnemingen.

ming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. Winsten worden verantwoord in het jaar waarin de omzet is

Resultaat aandeel derden

gerealiseerd. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.

Het aandeel van derden in het resultaat is het aandeel in de nettoresultaten van groepsmaatschappijen, waarop derden

De overige baten en lasten worden toegerekend aan de ver-

aanspraak kunnen maken op grond van hun aandeel in het

slagperiode waarop deze betrekking hebben.

geplaatste aandelenkapitaal van de betreffende geconsolideerde ondernemingen.

Netto-omzet De netto-omzet betreft de opbrengst voor de aan derden

Grondslagen van het kasstroomoverzicht

verleende diensten onder aftrek van toegestane kortingen. Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht be-

Afschrijvingen

staan uit de liquide middelen en de rekening-courantschuld De in de winst- en verliesrekening verwerkte afschrijvingen

bij de bankier. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgere-

op immateriële en materiële vaste activa zijn berekend op

kend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschil-

een vast percentage van de verkrijgingsprijs. De percenta-

len, ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest en

ges zijn afhankelijk van de verwachte economische levens-

winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit

duur. De afschrijvingspercentages op jaarbasis zijn als volgt.

operationele activiteiten.

Jaarrekening

33

Geconsolideerde balans per 31 december 2010 | na voorstel resultaatbestemming x €1.000

ACTIVA

31 december 2010

31 december 2009

Vaste activa Immateriële vaste activa Ontwikkelingskosten 18.359 16.634 Intellectuele eigendomsrechten

1.500

1.958

Betaalde goodwill

42.630

66.252



62.489

84.844

Materiële vaste activa Grond en gebouwen

999

Machines en installaties

23

1.151 12

Overige vaste bedrijfsmiddelen

5.982

4.787

Vooruitbetaalde materiële vaste activa

15

0

7.019 5.950

Financiële vaste activa Latente belastingen 2.766 2.277 Leningen u/g 1.277 1.134 4.043 3.411

Vlottende activa Vorderingen Handelsdebiteuren 23.739 21.030 Belastingen en premies sociale verzekeringen

0

731

Overige vorderingen en overlopende activa

6.373

4.423

30.112 26.184

Liquide middelen

21.766 30.764

125.429 151.153 Totaal

Jaarrekening

34

x €1.000

PASSIVA

31 december 2010

31 december 2009

Groepsvermogen Eigen vermogen 15.627 26.644 Aandeel derden

-1.610

-279

14.017 26.365

Voorzieningen Voor pensioenen 42 85 Latente belastingen 3.195 2.126 Overige voorzieningen 175 147 3.412 2.358

Langlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen

28.620

35.762

Overige leningen 18.955 18.217 Overlopende posten 2.499 2.952 50.074 56.931

Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen

8.955

Schulden aan leveranciers en handelskredieten

11.032

9.815 7.525

Schulden aan gelieerde ondernemingen

3.006

11.191

Belastingen en premies sociale verzekeringen

6.732

8.584

Overige schulden en overlopende passiva

28.201

28.384

57.926 65.499

Totaal 125.429 151.153

Jaarrekening

35

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 x €1.000



2010 2009

Netto-omzet 161.714 154.213 Kostprijs van de omzet

20.683

16.405

Brutomarge 141.031 137.808

Lonen en salarissen

73.113

74.511

Sociale lasten 9.329 8.644 Pensioenlasten 5.603 6.073 Afschrijvingen 32.402 27.247 Overige bedrijfskosten 28.573 28.532 Som der bedrijfskosten

149.020

145.007

Bedrijfsresultaat -7.989 -7.199

Rentebaten 620 821 Rentelasten -3.042 -4.385 Financiële baten en lasten

-2.422

-3.564

Resultaat voor belastingen

-10.411

-10.763

Belastingen resultaat uit gewone -1.848 -727 bedrijfsuitoefening -12.259 -11.490

Resultaat deelnemingen 0 892

Resultaat na belastingen

-12.259

-10.598

Resultaat aandeel derden

1.242

2.237

Nettogroepsresultaat na belastingen

-11.017

-8.361

Jaarrekening

36

Geconsolideerd kasstroomoverzicht x €1.000



2010

2009

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat -7.989 -7.199

Aanpassingen voor: Afschrijvingen 32.402 27.260 Mutatie voorzieningen 1.055 2.299 Mutatie aandeel derden

-1.332

-1.713

32.125 27.846

Verandering in werkkapitaal: Vorderingen

-3.929

-9.432

Kortlopende schulden

-7.574

40.899

(exclusief kredietinstellingen) -11.503 31.467 Kasstroom uit bedrijfsoperaties

12.633

Financiële baten en lasten

-2.421

-3.564

Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

-1.848

-727

Resultaat deelnemingen

0

892

Resultaat aandeel derden

1.242

2.237

52.114

-3.027 -1.162 Kasstroom uit operationele activiteiten

9.606

50.952

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen immateriële vaste activa

-6.821

-71.175

Investeringen materiële vaste activa

-4.294

-6.554

Toename financiële vaste activa

-632

-1.260

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-11.747

-78.989

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie agioreserve

0

7.944

Mutatie wettelijke reserve

1.724

15.873

Mutatie overige reserves

-1.724

1.050

Toename langlopende schulden

-6.857

37.311

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-6.857

62.178

Mutatie geldmiddelen -8.998 34.141 Het verloop van de geldmiddelen is als volgt: Stand per 1 januari

30.764

-3.377

-8.998 34.141 Mutatie boekjaar Stand per 31 december

Jaarrekening



37

21.766

30.764

Toelichting geconsolideerde balans per 31 december 2010 x €1.000

Activa Immateriële vaste activa



Ontwikkelingskosten

Intellectuele

eigendomsrechten

Betaalde

Totaal

goodwill

Stand per 1 januari 2010 Aanschaffingswaarde 29.718 3.049 104.017 136.784 Herwaarderingen -3.394 Cumulatieve afschrijvingen

-9.690

0 -4.207 -7.601

-1.091

-33.558

-44.339

Boekwaarde 16.634 1.958 66.252 84.844

Mutaties in de boekwaarde Investeringen verminderd met desinvesteringen

6.369

-5

-27.565

-21.201

Herwaarderingen

0

Herwaardering desinvesteringen

0

0

9.066

9.066

Afschrijvingen

-4.644

-458

-19.216

-24.318

5

18.952

18.957

Afschrijvingen desinvesteringen



0 -4.859 -4.859

0

Boekwaarde 1.725

-458 -23.622 -22.355

Stand per 31 december 2010 Aanschaffingswaarde 36.087 3.044 76.452 115.583 Herwaarderingen -3.394

0

0 -3.394

Cumulatieve afschrijvingen -14.334 -1.544 -33.822 -49.700 Boekwaarde 18.359 1.500 42.630 62.489

Jaarrekening

38

x €1.000

Materiële vaste activa

Grond en

Machines en

Overige vaste



gebouwen

installaties

bedrijfsmiddelen

Vooruitbetaalde

Totaal

materiële vaste activa

Stand per 1 januari 2010 Aanschaffingswaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde

1.924 -773

219 19.424 -207

1.151

-14.637

12 4.787

0 21.567 0

-15.617

0 5.950



Mutaties in de boekwaarde Investeringen Aanschafwaarde desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijvingen acquisities Saldo

132 22 4.125 15 4.294 0

-121

-284 0

-368

0

-489

-11 -2.930

0 -3.225

121

0

368

489

-152 11 1.195 15 1.069

Stand per 31 december 2010 Aanschaffingswaarde

2.056

120 23.181

Cumulatieve afschrijvingen

-1.057

-97

Boekwaarde

-17.199

15 25.372 0

-18.353

999 23 5.982 15 7.019

Financiële vaste activa Latente belastingen De actieve belastinglatentie bedraagt € 2.766.041 en is berekend tegen een tarief van 15%.

Leningen u/g De leningen u/g betreffen leningen aan aandeelhouders van groepsmaatschappijen voor een bedrag van € 1.276.835. De rente bedraagt driemaands EURIBOR verhoogd met 200 basispunten.

Jaarrekening

39

Toelichting geconsolideerde balans per 31 december 2010 Passiva Groepsvermogen

Langlopende schulden

Voor een toelichting op de mutaties van het eigen vermo-

Schulden aan kredietinstellingen

gen verwijzen wij u naar de toelichting op de enkelvoudige balans. ABN AMRO Bank N.V.

Voorzieningen

Aan de dochtermaatschappijen van de vennootschap zijn roll-overfaciliteiten beschikbaar gesteld door ABN AMRO

Latente belastingen

Bank N.V. voor een oorspronkelijke hoofdsom van ongeveer

Deze voorziening heeft een langlopend karakter.

€ 61.000.000, waarop jaarlijks aflossing plaatsvindt van circa € 9.400.000.

Overige voorzieningen Deze voorziening betreft een jubileumvoorziening en heeft

Aanvullend op de roll-overfaciliteiten van de dochtermaat-

een langlopend karakter.

schappijen van de vennootschap, is krediet in rekening­courant verstrekt door ABN AMRO Bank N.V. voor een totaalbedrag van ongeveer € 10.320.000. Voor de verstrekte kredieten zijn de volgende zekerheden gesteld: ‑ verpanding van aandelen in het kapitaal van de dochtermaatschappijen; ‑ verpanding van de rechten uit verkoop- en aankoop­ contracten; ‑ verpanding van de voorraden; ‑ verpanding van de vorderingen; ‑ verpanding van de inventarissen. Overige leningen Bestaat uit vier leningen. De rente varieert van driemaands EURIBOR tot jaarlijks 9%. Er is geen aflossingsschema opgesteld. Twee leningen met een totaalbedrag van € 4.159.000 zijn achtergesteld op de lening van ABN AMRO Bank N.V.

Jaarrekening

40

Toelichting geconsolideerde balans per 31 december 2010 Niet uit de balans blijkende ­informatie Huur- en leaseverplichtingen

Everest Holding B.V. en haar dochtermaatschappij Everest B.V. vormen een fiscale eenheid voor de vennootschaps­

De vennootschap is huur- en leaseverplichtingen a­ angegaan

belasting en de omzetbelasting. Uit dien hoofde zijn Everest

voor circa € 33.870.000:

Holding B.V. en haar dochtermaatschappij hoofdelijk aan-

- € 8.932.000 loopt af binnen een jaar;

sprakelijk voor de verschuldigde vennootschapsbelasting

- € 22.656.000 loopt af tussen de twee en vijf jaar;

en omzetbelasting van de fiscale eenheid als geheel.

- € 2.282.000 loopt af na vijf jaar. TSS TH 5 B.V., TSS TH 4 B.V., PinkRoccade Healthcare B.V., ­PinkRoccade Gezondheidszorg B.V. en PinkRoccade ­Local

Fiscale eenheid

Government B.V. vormen een fiscale eenheid voor de

Co-maker Holding B.V. en haar dochtermaatschappijen

en haar dochtermaatschappijen hoofdelijke aansprakelijk

Rorema Beheer B.V. en Co-maker B.V. vormen een fiscale

voor de verschuldigde vennootschapsbelasting van de

eenheid voor de vennootschapsbelasting en de omzet­

­fiscale eenheid als geheel.

vennoot­schapsbelasting. Uit dien hoofde zijn TSS TH 5 B.V.

belasting. Uit dien hoofde zijn Co-maker Holding B.V. en haar dochtermaatschappijen hoofdelijk aansprakelijk voor de verschuldigde vennootschapsbelasting en omzetbelas-

Bankgaranties

ting van de fiscale eenheid als geheel. De bank heeft garanties verstrekt voor een totaalbedrag van KZA Holding B.V. en haar dochtermaatschappij Kwaliteits-

circa € 317.500.

zorg in de Automatisering (KZA) B.V. vormen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting en de omzet­

De liquide middelen (G-rekeningen) staan voor een bedrag

belasting. Uit dien hoofde zijn KZA Holding B.V. en haar

van € 463.317 niet ter vrije beschikking van de vennoot-

dochtermaatschappij hoofdelijk aansprakelijk voor de ver-

schap.

schuldigde vennootschapsbelasting en omzetbelasting van de fiscale eenheid als geheel. TASS Holding B.V. en haar dochtermaatschappij TASS B.V. vormen een fiscale eenheid voor de vennootschaps­belasting. Uit dien hoofde zijn TASS Holding B.V. en haar dochtermaatschappij hoofdelijk aansprakelijk voor de verschuldigde ­vennootschapsbelasting van de fiscale eenheid als geheel. Yonder Holding B.V. en haar dochtermaatschappij Yonder Nederland B.V. vormen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. Uit dien hoofde zijn Yonder Holding B.V. en haar dochtermaatschappij hoofdelijk aansprakelijk voor de verschuldigde vennootschapsbelasting van de ­fiscale eenheid als geheel.

Jaarrekening

41

Toelichting geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 x €1.000

Som der bedrijfskosten

2010

2009

Afschrijvingen Afschrijvingen immateriële vaste activa Ontwikkelingskosten 4.644 3.260 Intellectuele eigendomsrechten 458 457 19.216 19.370 Afschrijving goodwill Herwaardering goodwill 4.858 1.687 29.176 24.774

Afschrijvingen materiële vaste activa Grond en gebouwen

284

Machines en installaties

11

99 2

Overige vaste bedrijfsmiddelen

2.930

2.358

3.225 2.459 Boekresultaat bij verkoop

1

14

3.226 2.473

Overige bedrijfskosten Accountantskosten De kosten voor controle van de jaarrekeningen 2010 bedragen circa € 250.000.

Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

2010

2009

Vennootschapsbelasting lopend boekjaar

1.278

959

Vennootschapsbelasting voorgaande jaren

-56

18

626 -250 Latente vennootschapsbelasting 1.848 727

Het verschil tussen de effectieve en de nominale belastingdruk wordt voornamelijk veroorzaakt door fiscaal aftrekbare ­afschrijving over stille reserves die niet in de commerciële cijfers zijn verantwoord.

Overige informatie Gemiddeld aantal werknemers Gedurende het jaar 2010 waren gemiddeld 1.526 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2009: 1.530).

2010 Bezoldiging bestuurders Honorarium Raad van Bestuur

340

Honorarium Raad van Commissarissen

105

445

Jaarrekening

42

Enkelvoudige balans per 31 december 2010 | na voorstel resultaatbestemming x €1.000

ACTIVA

31 december 2010

31 december 2009

Vaste activa Immateriële vaste activa

704

444

Materiële vaste activa

5

9

Financiële vaste activa Deelnemingen 13.526 22.597 Vorderingen op groepsmaatschappijen

3.843

923

Overige vorderingen 1.275 1.132 18.644 24.652 19.353 25.105

Vlottende activa Vorderingen Vorderingen op groepsmaatschappijen en gelieerde ondernemingen

93

Belastingen en premies sociale verzekeringen

84

152 25

Overige vorderingen en overlopende activa

96

156

273 333

Liquide middelen

729

13.068

Totaal

20.355

38.506

PASSIVA Eigen vermogen Geplaatst kapitaal 18 18 Agioreserve 16.171 17.895 Wettelijke reserves 18.359 16.635 Overige reserves

-18.921

-7.904

15.627 26.644

Langlopende schulden Schulden aan groepsmaatschappijen

667

0



667

0

Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten

481

134

Schulden aan gelieerde ondernemingen

3.005

11.191

Belastingen en premies sociale verzekeringen

46

13

Overige schulden en overlopende passiva

529

524



4.061

11.862

Totaal 20.355 38.506

Jaarrekening

43

Enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2010 x €1.000



2010 2009

Resultaat deelnemingen -10.486 -8.323 Resultaat na belastingen

-531

-38

Nettoresultaat -11.017 -8.361

Jaarrekening

44

Toelichting enkelvoudige balans per 31 december 2010 x €1.000

Immateriële vaste activa Goodwill Stand per 1 januari 2010 Aanschafwaarde 658 Cumulatieve afschrijving -214 Boekwaarde 444



Mutaties in de boekwaarde Investeringen 452 Afschrijvingen -192

260



Stand per 31 december 2010 Aanschafwaarde 1.110 Cumulatieve afschrijving -406 Boekwaarde 704



Financiële vaste activa

31-12-10

31-12-09

Vorderingen op groepsmaatschappijen Kwaliteitszorg in de Automatisering (KZA) B.V.

2.691

0

Co-maker Holding B.V.

1.152

923



3.843

923

Het interestpercentage over de verstrekte lening aan Kwaliteitszorg in de Automatisering (KZA) B.V. bedraagt driemaands ­EURIBOR plus 900 punten. Het interestpercentage over de verstrekte lening aan Co-maker Holding B.V. bedraagt driemaands EURIBOR plus 2.000 punten.

Overige vorderingen De overige vorderingen ad € 1.274.835 betreffen verstrekte leningen aan aandeelhouders van groepsmaatschappijen. Het interestpercentage bedraagt driemaands EURIBOR plus 200 punten.

Eigen vermogen

Geplaatst

Agio- Wettelijke Overige

Totaal

kapitaal reserve reserves reserves

Stand per 1 januari 2010

18

17.895

16.635

-7.904

26.644



Resultaatverdeling dit boekjaar Met betrekking tot overige reserves

0

0

0

-11.017

Overboeking naar wettelijke reserves

0

-1.724

1.724

0

0

18

16.171

18.359

-18.921

15.627

Stand per 31 december 2010

-11.017

Geplaatst kapitaal Het maatschappelijk aandelenkapitaal van Total Specific Solutions (TSS) B.V. bedraagt € 90.000 verdeeld in 9.000.000 aandelen, elk nominaal groot € 0,01. Geplaatst en volgestort zijn 1.800.000 gewone aandelen.

Jaarrekening

45

Agioreserve

2010 2009

Stand per 1 januari

17.895

9.952

Gestort agio 0 23.884 Overboeking naar (wettelijke) reserves

-1.724

-15.941

Stand per 31 december

16.171

17.895



Wettelijke reserves

2010

Stand per 1 januari

2009

16.635

761

Toevoegingen 1.724 15.874 Stand per 31 december

18.359

16.635

De wettelijke reserves zijn gevormd voor geactiveerde ontwikkelingskosten en omrekeningsverschillen.

Langlopende schulden

31-12-10

31-12-09

Schulden groepsmaatschappijen TopTalentConsultancy B.V. 667 0

De schulden aan groepsmaatschappijen betreft een lening aan TopTalentConsultancy B.V. De rente bedraagt driemaands ­EURIBOR verhoogd met 500 basispunten.

Aansprakelijkheidsstelling In het kader van 2:403 BW is Total Specific Solutions (TSS) B.V. aansprakelijk voor zijn Nederlandse deelnemingen.

Lijst van gehouden belangen KZA Holding B.V., Blaricum Kwaliteitszorg in de Automatisering (KZA) B.V., Baarn TopTalentConsultancy B.V., Baarn Co‑maker Holding B.V., ‘s‑Gravenhage Rorema Beheer B.V., ‘s‑Gravenhage Co‑maker B.V., ‘s‑Gravenhage TASS Holding B.V., Eindhoven TASS B.V. , Eindhoven TASS Belgium N.V., Leuven (Belgium) Yonder Holding B.V., Blaricum Yonder Nederland B.V., Ede Yonder SRL, Cluj Napoca (Romania) Everest Holding B.V., Blaricum Everest B.V., ‘s‑Hertogenbosch TSS TH 7 B.V., Apeldoorn TSS TH 6 B.V., Apeldoorn TSS TH 5 B.V., Apeldoorn TSS TH 4 B.V., Apeldoorn PinkRoccade Local Government B.V., Eindhoven PinkRoccade Healthcare B.V., Apeldoorn PinkRoccade Gezondheidszorg B.V., Apeldoorn

70,49% 70,49% 95,01% 100% 100% 100% 88,67% 88,67% 88,72% 70,00% 70,00% 70,00% 51,02% 51,02% 100% 100% 89,66% 89,66% 91,25% 88% 88%

Jaarrekening

belang belang (indirect) belang belang belang (indirect) belang (indirect) belang belang (indirect) belang (indirect) belang belang (indirect) belang (indirect) belang belang (indirect) belang belang belang belang (indirect) belang (indirect) belang (indirect) belang (indirect)

46

Toelichting enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2010 Overige informatie Gemiddeld aantal werknemers Gedurende het jaar 2010 waren gemiddeld vijf werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2009: drie).

Ondertekening Apeldoorn, 15 maart 2011 Total Specific Solutions (TSS) B.V.

Raad van Bestuur, R. van Poelje

M.R. van Amerongen

Raad van Commissarissen, L. Koopmans

G. Oosterhof

Jaarrekening

47

P.P. van Besouw

Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, Raad van Commissarissen en Raad van Bestuur van Total Specific

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de

Solutions (TSS) B.V.

accountant de interne beheersing in aanmerking, die ­ r­elevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van

Verklaring betreffende de jaarrekening

controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandig­ heden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet

Wij hebben de in dit rapport, van pagina 30 tot en met

tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de

­pagina 49, opgenomen jaarrekening 2010 van Total Specific

­effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een

Solutions (TSS) B.V. te Apeldoorn gecontroleerd. Deze jaar-

­controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid

rekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige

van de gebruikte grondslagen voor financiële verslag­geving

balans per 31 december 2010 en de geconsolideerde en

en van de redelijkheid van de door het bestuur van de

enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2010 met de

­entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van

toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de

het ­algehele beeld van de jaarrekening.

gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing

Verantwoordelijkheid van het bestuur

voor ons oordeel te bieden.

Het bestuur van de entiteit is verantwoordelijk voor het

Oordeel

­opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstel-

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld

len van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel

van de grootte en de samenstelling van het vermogen van

9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek

Total Specific Solutions (TSS) B.V. per 31 december 2010 en

(BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zoda-

van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Titel

nige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het op-

9 Boek 2 BW.

maken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verklaring betreffende overige bij of Verantwoordelijkheid van de accountant

­krachtens de wet gestelde eisen

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over

Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij

de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze

dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding

controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht,

van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat

waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist

kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is

dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschrif-

­opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met

ten en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren,

h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden

dat een redelijke mate van zekerheid wordt ­verkregen dat de

wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoorde-

jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

len, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de

Dordrecht, 15 maart 2011

toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toe-

BDO Audit & Assurance B.V.

gepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten

namens deze,

van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van mate­ rieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

A.D. den Braber RA

Jaarrekening

48

Statutaire regeling inzake de ­winstbestemming In de statuten is bepaald dat uit de winst allereerst het dividend op preferente aandelen wordt uitgekeerd. De ­ ­Algemene Vergadering van Aandeelhouders bepaalt welk gedeelte van de resterende winst wordt toegevoegd aan de reserves.

Voorstel resultaatbestemming Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders waarop de jaarrekening zal worden vastgesteld, zal worden voorgesteld het nettoresultaat 2010 in mindering te ­brengen op de overige reserves. Het vorenstaande is reeds verwerkt in de jaarrekening 2010 van de vennootschap.

Gebeurtenissen na balansdatum In december 2010 heeft de vennootschap een principe­ akkoord bereikt met KPN / Getronics met betrekking tot de acquisitie van PharmaPartners B.V. De overeenkomst is ­getekend in januari 2011. Alle kosten gerelateerd aan de acquisitie, die zijn gemaakt voor 31 december 2010, zijn verantwoord in deze jaarrekening. De acquisitie en bij­ behorende kosten zijn verantwoord in 2011.

Jaarrekening

49

TSS-bedrijven Co-maker B.V. Wolga 5 2491 BK ‘s-Gravenhage Tel : +31 70 317 80 40 www.comaker.com

Everest B.V. Reitscheweg 55 5232 BX ‘s-Hertogenbosch Tel : +31 73 645 04 60 www.everest.nl

KZA B.V. Tolweg 12 3741 LK Baarn Tel : +31 35 543 10 00 www.kza.nl

Pharma Partners B.V. Slotlaan 15 4902 AD Oosterhout Tel : +31 6888 888 www.pharmapartners.nl

PinkRoccade Healthcare B.V. Fauststraat 3 7323 BA Apeldoorn Tel : +31 55 599 92 00 www.pinkroccade-healthcare.nl

TSS-bedrijven

50

PinkRoccade Local Government B.V. Flight Forum 159 5657 DD Eindhoven Tel : +31 88 661 00 40 www.pinkroccadelocalgovernment.nl

Yonder Papendorpseweg 75-77 3528 BJ Utrecht Tel: +31 85 273 32 18 Yonder Calea Turzii 36 400193 Cluj Napoca Romania Tel : +40 264 599 351 www.tss-yonder.com

TASS B.V. Larixplein 6 5616 VB Eindhoven Tel : +31 40 250 32 00 www.tass.nl

TASS Belgium n.v. Gaston Geenslaan 9 B-3001 Leuven Tel: +32 16 24 16 80 www.tass.be

Total Specific Solutions B.V. Papendorpseweg 75 3528 BJ Utrecht Tel : +31 88 660 33 33 www.totalspecificsolutions.nl

TSS-bedrijven

51

Overige kengetallen

x €1.000

2010 2009 Vennootschap Geconsolideerd

Vennootschap

Geconsolideerd

Solvabiliteit Eigen vermogen Quasi eigen vermogen

15.627 -

14.017 14.745

26.644

26.365

-

14.269

Totaal eigen vermogen

15.627

28.762

26.644

40.634

Balanstotaal

20.355

125.429

38.506

151.153

Solvabiliteit

77% 23% 69%

27%



Current Ratio (=Quick Ratio) Vlottende activa

273

30.112

333

Liquide middelen

729

21.766

13.068

30.764

Totaal

1.002

51.878

13.401

56.948

Kortlopende schulden

4.061

57.926

11.862

65.498

0,2

0,9

1,1

0,9

Current Ratio

26.184



Netto-schuld/EBITDAE Liquide middelen

-21.766

-30.764

Langlopende leningen

47.575

53.979

-14.269

Quasi eigen vermogen

-14.745

Schulden aan kredietinstellingen

8.955

9.815

Schulden aan gelieerde ondernemingen

3.006

11.191

Totale netto-schuld

23.025

29.952

Bedrijfsresultaat

-7.989

-7.199

Afschrijvingen

32.402

27.247

Exceptionals

639

3.340

EBITDAE

25.052

23.388

0,9

1,3

Netto-schuld/EBITDAE

Overige kengetallen

52

2008 2007

Voetnoot

Vennootschap Geconsolideerd Vennootschap Geconsolideerd

De ‘E’ in de EBITDAE en EBITAE betekent ‘Exceptional’. De exceptionele kosten zijn eenmalige kosten die verband 10.138 -

11.573 -

7.050

8.511

houden met overnames of herstructureringen. Deze kosten

-

mogen door TSS-bedrijven slechts separaat verantwoord

-

10.138

11.573

7.050

8.511

12.032

59.574

8.634

45.751

84% 19% 82% 19%

worden gedurende het eerste jaar na overname. Na dit eerste jaar is het niet meer toegestaan exceptionele kosten separaat te verantwoorden. Quasi eigen vermogen heeft betrekking op een verplichting



waarbij geen rentebetalingen en/of aflossingverplichtingen

2.161

16.753

1.776

11.209

113

352

68

23

2.274

17.105

1.844

11.232

1.894

28.200

1.584

22.868

1,2

0,6

1,2

0,5



AE



-352

-23



19.644

14.269



-

-



9.325

6.440



-

-



28.617

20.686



1.414

-5.145



9.532

9.660



523

2.024



11.469

6.539



2,5

3,2

Overige kengetallen

53

gelden. Deze verplichting is ook achtergesteld aan de gerelateerde schulden aan kredietinstellingen.

Colofon

Uitgave en redactie Total Specific Solutions (TSS) B.V., Utrecht

Teksten Total Identity, Amsterdam

Eindredactie LVT Editorial Services, Bunnik

Ontwerp De Merkenbouwers, Kerkdriel

DTP SjansenDesign BNO, Bunnik

Fotografie Fasting Fotografie, Nieuwegein

Drukwerk Drukkerij Libertas, Bunnik

Colofon

54

Total Specific Solutions Papendorpseweg 75 3528 BJ Utrecht +31 (0)88 660 33 33 www.totalspecificsolutions.nl