Amsterdam School of Health Professions (ASHP)
Junioradviseurs Marit Bakhuis & Joyce Mulder Senioradviseur Ruth Zinkstok In opdracht van OsiraGroep Riemke van Gent & Wendy Neve
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Titelpagina Adviesrapport atelier OsiraGroep Geschreven door Marit Bakhuis (ergotherapie) Joyce Mulder (ergotherapie) Geschreven voor OsiraGroep, locatie Amstelrade Begeleiding Hogeschool van Amsterdam: Ruth Zinkstok (senioradviseur) Het rapport is geschreven in opdracht van de OsiraGroep: Riemke van Gent (ergotherapeut) Wendy Neve (ergotherapeut) Wij laten aan de OsiraGroep over wat zij ermee doen en aan wie zij het geven. Trefwoorden Activiteitencentrum, inrichting atelier en inclusieve toe- en doorgankelijkheid. Aansprakelijkheid De studenten hebben dit product gemaakt in het kader van hun afstudeerproject van de opleiding ergotherapie aan de Hogeschool van Amsterdam. De studenten kunnen niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele schade die voortkomt uit het opvolgen en/of uitvoeren van de geschreven tekst. Voor alle duidelijkheid: ook de Hogeschool van Amsterdam is niet verantwoordelijk voor de inhoud van het product en kan niet aansprakelijk gesteld worden voor eventuele schade die voortkomt uit het gebruik c.q. opvolgen van de adviezen / aanbevelingen. Het copyright ligt bij de Hogeschool van Amsterdam. Januari 2009
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
2
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Voorwoord Wij willen iedereen bedanken die ons tijdens het project ondersteund heeft. In de eerste plaats Mieke Cosemans en Mary Klomp die met het idee gekomen zijn advies te vragen voor de inrichting van het atelier op IJburg. Daarnaast Riemke van Gent en Wendy Neve voor het mogelijk maken van dit project binnen de OsiraGroep en de begeleiding. Natuurlijk kunnen we Ruth Zinkstok en Eric Tigchelaar niet vergeten voor de begeleiding en ondersteuning vanuit de Hogeschool van Amsterdam. Wij willen onze dank uitspreken aan alle instanties die ons geholpen hebben door het verstrekken van informatie. Als laatste willen wij onze familieleden en vrienden bedanken voor de steun die zij ons de afgelopen maanden hebben gegeven. Wij hopen dat ons product voldoet aan de verwachtingen van de opdrachtgever. Marit Bakhuis Joyce Mulder Amsterdam, januari 2009
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
3
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1 OsiraGroep 1.2 Aanleiding opdracht 1.3 Leesbaarheid van het advies 1.4 Oriëntatie op de opdracht
blz. blz. blz. blz. blz.
2. Opdracht
blz. 7
3. Activiteitencentrum Amstelrade
blz. 8
4. Inventarisatie vanuit de cliënten 4.1 Interviews met cliënten 4.2 Resultaten van vraaggesprekken met de cliënten
blz. 15 blz. 15 blz. 16
5. Inventarisatie vanuit de medewerkers 5.1 Vragenlijst voor de medewerkers 5.2 Resulaten van de vragenlijst van de medewerkers
blz. 18 blz. 18 blz. 18
6. Programma van eisen 6.1 Specifieke eisen voor de ruimten 6.2 Algemene eisen voor de ruimten 6.3 Programma van eisen van de cliënten 6.4 Programma van eisen van de medewerkers
blz. blz. blz. blz. blz.
23 23 27 28 28
7. Aanbevelingen voor de inrichting op IJburg 7.1 Situatieschets van het atelier 7.2 Specifieke inrichting van het atelier 7.2.1 Atelierbenodigdheden 7.2.2 Meubilair 7.2.3 Sanitair 7.3 Overige aanbevelingen 7.4 Overige aspecten voor de inrichting van het atelier
blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.
30 30 34 35 38 47 49 50
8. Aanbevelingen voor volgende groep studenten 8.1 Situatieschets 8.2 Interviews met cliënten 8.3 Vragenlijst voor medewerkers 8.4 Specifieke eisen voor de ruimten 8.5 Algemene eisen voor de ruimten 8.6 Overige aspecten
blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.
54 54 54 54 55 55 56
Begrippenlijst Literatuurlijst Leveranciers Nawoord
blz. blz. blz. blz.
57 60 62 65
Bijlagen
blz. 66
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
5 5 5 6 6
4
Adviesrapport atelier OsiraGroep
1. Inleiding 1.1 OsiraGroep De OsiraGroep is ontstaan door een fusie van Antaris en Fontis (ouderenzorg) en Amstelrade (zorg voor lichamelijk gehandicapten). De OsiraGroep, locatie Amstelrade, was een AWBZ organisatie waar 105 ernstig lichamelijk gehandicapten woonden. Sinds 2007 zijn de cliënten geëxtramuraliseerd naar zes woonprojecten in Amsterdam: Albatros, Berkenstede, Park de Meer, Zoelenkerkstraat, IJburg de Meijboom en IJburg de Veste. (OsiraGroep, 2008) Bijna alle cliënten maken nu nog gebruik van het activiteitencentrum op Amstelrade totdat het nieuwe activiteitencentrum op IJburg geopend wordt. De cliënten die naar IJburg zijn verhuisd zullen overstappen naar het nieuw te bouwen activiteitencentrum op IJburg. De cliënten die naar elders in Amsterdam zijn verhuisd kunnen ervoor kiezen gebruik te maken van een ander activiteitencentrum dat meer in de buurt ligt. De OsiraGroep heeft naast het nieuw te bouwen activiteitencentrum op IJburg nog twee andere locaties in Amsterdam, namelijk: • Het activiteitencentrum Albatros in Amsterdam-Noord. Dit activiteitencentrum is bedoeld voor cliënten met niet aangeboren hersenletsel en is operationeel sinds eind 2006. • Het activiteitencentrum Vrankendijk in Amsterdam-Osdorp. Dit activiteitencentrum is bedoeld voor cliënten met niet aangeboren hersenletsel en voor cliënten met een lichamelijke of meervoudige handicap. De verwachte openingsdatum is januari 2009. Wij richten ons in onze opdracht op het nieuw te bouwen activiteitencentrum op IJburg. 1.2 Aanleiding opdracht Het huidige activiteitencentrum Amstelrade voldoet niet geheel aan de wensen en behoeften van de gebruikers, te weten de cliënten, vrijwilligers en medewerkers. Om deze reden is de opleiding ergotherapie om advies gevraagd hoe het nieuw te bouwen activiteitencentrum zodanig ingericht kan worden dat inclusieve toe- en doorgankelijkheid wordt geboden voor de gebruikers. Daarnaast is gevraagd een advies te geven over de inrichting van het activiteitencentrum zodat de zelfstandigheid van de cliënten wordt vergroot. De opleiding ergotherapie heeft besloten hier een afstudeeropdracht van te maken waar wij aan hebben gewerkt. Wij zullen ons, gezien het korte tijdsbestek van acht weken, niet bezighouden met de inrichting van het gehele activiteitencentrum maar met één specifieke ruimte, namelijk het atelier. De verwachte openingsdatum van het activiteitencentrum op IJburg is eind 2010. In de periode van ons afstudeerproject waren er conceptbouwtekeningen aanwezig waarop de indeling van het activiteitencentrum is vastgelegd. Doordat de definitieve versie van de bouwtekeningen nog niet beschikbaar is, zijn er een aantal zaken onduidelijk. Hierdoor is het voor ons onmogelijk rekening te houden met de volgende punten: • Verwarming: in overleg met de opdrachtgever gaan wij uit van vloerverwarming. • Verlichting: het is onduidelijk welke basisverlichting er komt. Wij geven advies over het benodigde licht. • Lichtschakelaars: het is onduidelijk waar en of er lichtschakelaars zijn en op welke hoogte deze gemonteerd zullen worden. Wij geven advies over wat de beste plaats is voor het monteren van de lichtschakelaars.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
5
Adviesrapport atelier OsiraGroep
•
• •
Elektra: er zijn stopcontacten aanwezig op de bouwtekening, maar het is onduidelijk of de stroom kan worden doorgetrokken via het plafond. Brandveiligheid: het is onduidelijk waar en of er noodvoorzieningen / -uitgangen zijn. Hoogteverschillen: het is onduidelijk of er in het atelier hoogteverschillen zijn. Wij geven advies over de maximaal toegestane hoogteverschillen.
1.3 Leesbaarheid van het advies In het advies wordt een groot deel geschreven in de wij-vorm. In overleg met de opdrachtgever hebben wij hiervoor gekozen, omdat dit persoonlijker overkomt en beter past bij de cultuur van de OsiraGroep. Daarnaast past deze manier van schrijven goed bij de aanbevelingen die wij geven. Door de wij-vorm komt het gemoedelijker over op de lezers. Ook willen wij in dit stuk bereiken dat de inhoud voor iedereen leesbaar is. Om dit te waarborgen hebben wij ervoor gekozen de onderbouwingen op te nemen in de bijlagen. In de onderbouwingen maken wij namelijk onder andere gebruik van ergotherapautische termen. 1.4 Oriëntatie op de opdracht Om tot een goed product te komen en de opdracht te verhelderen zijn wij ons in de eerste fase van de opdracht gaan oriënteren op de huidige situatie in het atelier, de gebruikers van het atelier en de algemene situatie in dit activiteitencentrum en in andere activiteitencentra. De uitwerking van de oriëntatie is terug te vinden in hoofdstuk 3. Zonder inbreng van de ervaringsdeskundigen, de gebruikers van de ruimte, is het onmogelijk een advies op te stellen waarin rekening wordt gehouden met de wensen en behoeften van de gebruikers. Om deze reden hebben wij cliënten geïnterviewd en de medewerkers een vragenlijst laten invullen. Informatie hierover is te vinden in hoofdstuk 4 en 5. Literatuur is een belangrijk aspect van onze opdracht. In dit verslag besteden wij aandacht aan de wettelijke normen en minimale eisen die de literatuur stelt aan gebouwen, ruimten en inrichtingen. Ook besteden wij aandacht aan de inclusieve toe- en doorgankelijkheid, bruikbaarheid, het gebuik van garderobe, kasten, sanitair, meubilair en dergelijke voor cliënten die wel en niet rolstoelafhankelijk zijn. Hier komen wij op terug in hoofdstuk 6.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
6
Adviesrapport atelier OsiraGroep
2. Opdracht In gesprekken met de opdrachtgever is de volgende vraagstelling tot stand gekomen: Welke eisen zijn noodzakelijk voor de gebruikers en welke eisen stellen de gebruikers van het atelier in het activiteitencentrum met betrekking tot de (her)inrichting. Het doel is dat zij optimaal gebruik kunnen maken van het atelier in het nieuwe activiteitencentrum op IJburg. Wij zullen ons concentreren op de inrichting van één specifieke ruimte binnen het activiteitencentrum, namelijk het atelier. In overleg met de opdrachtgever zullen wij hierbij geen rekening te houden met een vastgesteld budget. De berekening van de kosten wordt overgelaten aan de manager van het activiteitencentrum. Wel zullen wij in ons advies een raming van de kosten geven en daarbij onderscheid maken tussen optimale aanpassingen in een hoge prijsklasse en minder optimale aanpassingen in een lagere prijsklasse. Met de beantwoording van bovenstaande vraag is tevens een programma van eisen opgesteld waaraan het nieuwe activiteitencentrum op IJburg moet voldoen. Dit programma van eisen wordt verwerkt in een adviesrapport evenals de wensen en behoeften van de gebruikers en de wettelijke normen en eisen vanuit de literatuur. Riemke van Gent en Wendy Neve zullen ons gedurende de opdracht begeleiden vanuit de OsiraGroep. Beiden zijn ergotherapeut in het activiteitencentrum. In dit adviesrapport komen begrippen naar voren waarvan de definitie onduidelijk kan zijn. Deze begrippen met bijbehorende definities komen terug in de begrippenlijst.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
7
Adviesrapport atelier OsiraGroep
3. Activiteitencentrum Amstelrade Om tot een goed product te komen en de opdracht te verhelderen zijn wij ons in de eerste fase van de opdracht gaan oriënteren. Wij hebben een aantal vragen geformuleerd die beantwoord moesten worden voordat we met het advies en het programma van eisen voor de inrichting van het atelier op IJburg konden beginnen. Het ging hierbij om de volgende vragen: 1. Wat is het doel van het activiteitencentrum op Amstelrade? 2. Hoe is de huidige situatie van het atelier? 3. Welke activiteiten worden gedurende de dag / week in het atelier uitgevoerd? 4. Hoe zien andere activiteitencentra eruit qua aanpassingen en voorzieningen? 5. Welke ruimten omvat het activiteitencentrum op Amstelrade? 6. Welke activiteiten vinden plaats, specifiek in het atelier? 7. Welke producten worden gemaakt in het atelier? 8. Worden activiteiten in groepsverband of individueel uigevoerd? 9. Wat is de doelgroep van het atelier? 10. Hoe is de begeleiding in het atelier? Ad. 1. Wat is het doel van het activiteitencentrum op Amstelrade? In een activiteitencentrum wordt dagbesteding aangeboden. Dagbesteding houdt in dat op een gestructureerde, zinvolle en plezierige manier de cliënt de dag doorkomt. Er is een breed aanbod van activiteiten welke gevolgd kunnen worden in het activiteitencentrum. De wensen, behoeften en doelstellingen van de cliënt vormen de leidraad. In een persoonlijk gesprek met de cliënt wordt bekeken waar de belangstelling naar uit gaat, wat de interesses zijn maar ook wat er mogelijk is. Ook worden er naar aanleiding van dit gesprek afspraken gemaakt met betrekking tot het dagprogramma en over de manier van begeleiding. Dit wordt vastgelegd in een Persoonlijk Plan Dagbesteding. Minimaal twee keer per jaar vindt een evaluatie plaats. Er wordt getracht een sfeer te creëren waarin eenieder zichzelf optimaal kan ontplooien. Daarnaast zet de OsiraGroep zich in om samen met de cliënten oplossingen te zoeken en te vinden die het leven prettiger en aangenamer maken. De OsiraGroep doet dit door middel van de vier kernwaarden, namelijk K E R S: Kreatief Iedere situatie vraagt om een andere oplossing. We hebben veel in huis en wat we zelf niet kunnen bieden, regelen we op een andere manier. We komen er altijd uit. Enthousiast We doen ons werk met hart en ziel. We hebben er plezier in om net iets meer te doen dan een ander verwacht. We zijn een inspiratiebron voor elkaar en onze zakelijke partners. Resultaatgericht Al onze activiteiten zijn van waarde voor onze cliënten, voor onze collega's en voor onze zakelijke partners. Niet de inspanning, maar het resultaat telt. We zijn in ons werk doelgericht en doeltreffend. Samen Samen betekent de ander zien, horen en respecteren. Het betekent ook de krachten bundelen door te erkennen dat je samen meer weet en meer voor elkaar krijgt. Zo werken we. Samen met onze cliënten, onze collega's en onze zakelijke partners. Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
8
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Nieuwe cliënten weten via via van het bestaan van het activiteitencentrum op Amstelrade en melden zich aan bij het activiteitencentrum. Samen met de manager van Amstelrade vult de cliënt via Zorgadvies een formulier in voor het aanvragen van dagbesteding. Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ), wat valt onder de gemeente, geeft een indicatie voor dagbesteding. Ad. 2. Hoe is de huidige situatie van het atelier? Om het atelier in Amstelrade in kaart te brengen hebben wij voor de beeldvorming een plattegrond gemaakt. De plattegrond hebben wij gemaakt via www.floorplanner.nl. Via deze website is het mogelijk de inrichting telkens te veranderen, zodat de gewenste situatie kan worden bereikt. Daarnaast is het mogelijk de plattegrond op schaal te maken, waardoor duidelijk wordt wat de verhoudingen zijn. Bij elk object hebben wij een nummer geplaatst, welke correspondeert met onderstaande lijst.
1. Werkplek voor medewerkers inclusief computer 1x 2. Grote opbergkasten tot aan het plafond 3x 3. Lage kast met 6 lades 1x 4. Een werkblad met wasbak 1x 5. In hoogte verstelbare tafels met drukknoppen bij de poten 3x 6. In hoogte verstelbare tafel met een slinger 1x 7. Stellages voor werkstukken 3x 8. Persoonsgebonden kasten 9x 9. Vaste werkplek voor cliënt 1x 10. Etspers 1x 11. Tafel voor keramiekproducten 1x 12. Keramiekoven 1x 13. Werkblad voor het inlijsten van schilderijen 1x 14. Kapstok 1x 15. Prullenbak 1x
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
9
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Ad. 3. Welke activiteiten worden gedurende de dag / week in het atelier uitgevoerd? Het atelier is op alle werkdagen geopend voor cliënten. De meeste cliënten komen op vaste dagen en tijdstippen naar het atelier. Daarnaast is er voor cliënten een vrije inloop. Iedereen is altijd welkom, zelfs om alleen even gedag te zeggen of een kopje koffie te drinken. Er heerst een open sfeer zowel onder begeleiders en cliënten als onder cliënten onderling. Onderstaand een schema van wat er op een dag gebeurt in het atelier. Tijdstip 08.45 - 09.15 09.15 - 10.00 09.30 - 10.00 10.00 - 12.00 12.00 - 12.30 12.30 - 13.00 13.00 - 14.00 13.30 - 14.00 14.00 - 16.00 16.00 - 17.00
Activiteit Overleg collega’s Voorbereiden activiteiten Inloop cliënten Activiteit afhankelijk van de wensen van de cliënt Opruimen van het atelier Lunchpauze Voorbereiden activiteiten Inloop cliënten Activiteit afhankelijk van de wensen van de cliënt Opruimen van het atelier
Ad. 4. Hoe zien andere activiteitencentra eruit qua aanpassingen en voorzieningen? Om een advies uit te brengen over de inrichting en uitrusting van het activiteitencentrum op IJburg is het van belang te inventariseren welke activiteitencentra er zijn voor mensen met een lichamelijke beperking of niet aangeboren hersenletsel en kennis te verzamelen over de inrichting. Om deze redenen hebben wij twee activiteitencentra bezocht, Albatros in Amsterdam-Noord en Boogh in Utrecht. Hier hebben wij de huidige situatie geobserveerd en zijn wij nagegaan welke activiteiten er plaatsvinden en hoe deze worden vormgegeven. Daarnaast hebben wij bekeken welke voorzieningen, hulpmiddelen en aanpassingen er aanwezig zijn om een beeld te vormen van de verschillende mogelijkheden binnen activiteitencentra. Onderstaand een beschrijving van onze bevindingen naar aanleiding van deze bezoeken. Activiteitencentrum Albatros in Amsterdam-Noord Albatros is, net zoals Amstelrade, een locatie van de OsiraGroep. Deze locatie bestaat nu twee jaar (geopend oktober 2006) en is bedoeld voor mensen met niet aangeboren hersenletsel. Omdat dit activiteitencentrum al enige tijd operationeel is, kan duidelijk worden, of zij ergens tegenaan lopen en zo ja, waar tegenaan. We werden hier leuk ontvangen. Van een activiteitenbegeleidster kregen we een rondleiding. Hierbij kregen we alle vertrekken te zien. In verband met onze opdracht, lag de nadruk voornamelijk op het atelier. Het atelier is redelijk klein en staat erg vol. Er zijn twee tafels die elektrisch in hoogte verstelbaar zijn. De andere tafels staan op één hoogte. Er zijn zes grote kasten. Toch blijkt dat er niet voldoende opbergruimte is. Ook zijn spullen, waarvan ze niet willen dat cliënten deze zelf pakken, hoog opgeborgen. Dit zijn bijvoorbeeld messen en andere scherpe voorwerpen. De vloer in het atelier is van linoleum. Dit is een vlakke ondergrond voor de cliënten. Het nadeel hiervan is dat als er iets gemaakt wordt (met gips, klei e.d.) er schilfers op de vloer komen waardoor de vloer erg glad wordt. Mensen in een rolstoel merken dit enigszins, maar mensen die lopen met behulp van een stok kunnen hier gemakkelijk op uitglijden. Een ander punt waar ze tegenaan lopen is het toilet. Dit is niet groot genoeg. Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
10
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Mensen in een rolstoel kunnen hier moeilijk gebruik van maken doordat de ruimte te klein is ten opzichte van de draaicirkel. Er is één elektriciteit aansluitpunt van 360 volt voor apparatuur dat meer vermogen vraagt. Dit is voor hen erg onhandig omdat zowel de keramiekoven als de föhn hierop moeten worden aangesloten. Dit moet dus om en om gebeuren. De stroomvoorziening in de houtbewerkingsruimte komt vanuit het plafond. Dit wordt als handig ervaren aangezien er geen snoeren op de grond liggen. Opvallende punten: De vloer laten bewerken met was, zodat deze niet te glad kan worden tijdens activiteiten. • Meerdere 360 volt aansluitpunten voor zwaardere apparatuur dat meer vermogen vraagt. • Stroomvoorziening komt vanuit het plafond, geen snoeren op de grond. •
Activiteitencentrum Boogh in Utrecht Tijdens dit bezoek kregen we een rondleiding van twee bezoekers (cliënten worden bezoekers genoemd). Zij hebben ons veel informatie gegeven en we werden leuk en spontaan ontvangen. De bezoekers vertelden ons dat dit pand nu ruim een jaar open is, hiervoor zaten ze in een noodgebouw. Per dag komen ongeveer veertig bezoekers in het activiteitencentrum. Er worden verschillende activiteiten gegeven. In het atelier wordt klei, mozaïek en speksteen bewerken gegeven. Tekenen en schilderen wordt in de creatieve ruimte gedaan en er is een aparte ruimte voor houtbewerking, waar tevens ook het bloemschikken wordt gedaan. Er zijn twee rustruimtes, één computerruimte en een keuken (waar drie keer in de week wordt gekookt) aanwezig. In de ruimten waar activiteiten worden gegeven zijn geen in hoogte verstelbare tafels of sanitair aanwezig. Tijdens de bouw is uitgegaan van een middelhoogte tussen een persoon die staat en een persoon die in een rolstoel zit. Alle ruimten zijn ruim ingedeeld. De gangpaden zijn 2,5 meter breed en dus breed genoeg zodat twee rolstoelen elkaar makkelijk kunnen passeren. Opvallende punten: • De verfpotten in mandjes ordenen en deze plaatsen op de tafels waaraan wordt gewerkt. • In de creatieve ruimte en bij de houtbewerking, staat een zelfgemaakte gereedschapskar. Deze heeft wielen en is makkelijk te bewegen. • In het atelier hangt een bord met de kleuren van glazuur voor keramiek.
Gereedschapskar klein
Gereedschapskar groot
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
11
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Hangbord met de verschillende kleuren glazuur voor keramiek Ad. 5. Welke ruimten omvat het activiteitencentrum op Amstelrade? Het activiteitencentrum omvat een aantal interessegebieden. Het gaat om bezigheden op het gebied van kennisvermeerdering, zelfontplooiing, creativiteit, ambacht, kunst, muzikale vorming en lichaamsbeweging. Deze gebieden zijn onderverdeeld in de volgende ruimten: • atelier • computerruimte • houtbewerking • muziekruimte • rustruimte • restaurant Ad. 6. Welke activiteiten vinden plaats, specifiek in het atelier? In het atelier zijn vier activiteiten die uitgevoerd kunnen worden. Etsen, kleien (keramiek) en schilderen met acryl- en aquarelverf. Er zijn bepaalde dagdelen waarop cliënten met specifieke activiteiten bezig zijn: • maandagochtend etsen; • woensdagmiddag bekers beschilderen; • donderdagmiddag kleien (keramiek); • vrijdagmiddag kunsteducatie. Voor de inventarisatie van de handelingen die verricht moeten worden tijdens de activiteiten in het atelier wordt de activiteitenanalyse van Jennifer Creek gebruikt. Deze activiteitenanalyse is geschikt om deelhandelingen in kaart te brengen en wordt gebruikt voor een algemene analyse van activiteiten die plaatsvinden in het activiteitencentrum. Dit houdt in dat deze niet gebruikt wordt per individuele cliënt of per specifieke opdracht. Vanuit ergotherapeutisch perspectief gezien gaat de onderbouwing verder dan wij hier beschreven hebben. Om deze reden hebben wij de volledige onderbouwing van het gebruiken van de activiteitenanalyse van Creek opgenomen in de bijlage. Zie bijlage 1. Vanuit de activiteitenanalyses is onderstaande tabel voortgekomen welke een korte samenvatting weergeeft over de te gebruiken materialen en de benodigde voorzieningen en hulpmiddelen. De volledige activiteitenanalyses zijn opgenomen in bijlage 2.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
12
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Etsen Materialen: • Platen zink of koper • Inkt • Tape • Etsgrond • Terpentine • Overtrekpapier • Etsnaald • Rode aarde • Zuurbad • Spiritus • Plamuurrubber • Etsvel • Vilt
Kleien (keramiek) Materialen: • Klei • Deegroller • Mes • Schrapers • Werkplankje • Mal • Kom inclusief water • Mirette • Lomer • Kleisnijder
Schilderen (acryl) Materialen: • Kwasten • Verf • Glas inclusief water • Schilderdoek • Schotel
Schilderen (aquarel) Materialen: • Kwasten • Verf • Glas inclusief water • Tekenpapier • Schotel
Voorzieningen: Voorzieningen: Sanitair • Sanitair • Kasten • Kasten • Toe- en • Toe- en doorgankelijkheid doorgankelijkheid van de ruimte van de ruimte • Etspers • Keramiekoven
Voorzieningen: • Kasten • Sanitair • Toe- en doorgankelijkheid van de ruimte
Voorzieningen: • Kasten • Sanitair • Toe- en doorgankelijkheid van de ruimte
Hulpmiddelen: • In hoogte verstelbare tafel • Lessenaar
Hulpmiddelen: • In hoogte verstelbare tafel • Schildersezel • Lessenaar
Hulpmiddelen: • In hoogte verstelbare tafel • Schildersezel • Lessenaar
•
Hulpmiddelen: • In hoogte verstelbare tafel • Dienblad met pittenzak
Ad. 7. Welke producten worden gemaakt in het atelier? De gemaakte producten zijn schilderijen, tekeningen, klei- en etswerkstukken. Veel cliënten maken producten voor hun familieleden, deze worden mee naar huis genomen. Er zijn ook cliënten die de gemaakte producten graag terug willen zien in de vitrinekasten welke in het activiteitencetrum aanwezig zijn. Daarnaast worden er producten gemaakt voor de winkel die wordt verwezenlijkt op IJburg. De producten worden verkocht aan bezoekers van het activiteitencentrum of aan buurtbewoners voor een schappelijke prijs. Ad. 8. Worden activiteiten in groepsverband of individueel uigevoerd? In groepsverband of individueel kunnen activiteiten ondernomen worden die gekoppeld zijn aan de persoonlijke doelen van de cliënt. Het gaat om bezigheden op het gebied van kennisvermeerdering, zelfontplooiing, creativiteit en de activiteiten etsen, keramiek (kleien) en schilderen met acryl- en aquarelverf.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
13
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Ad. 9. Wat is de doelgroep van het atelier? In het atelier komen cliënten met een lichamelijke of meervoudige handicap in de leeftijd vanaf 18 jaar. De leeftijd is erg divers, jongeren, volwassenen, ouderen en bejaarden komen allen samen. Ook is de handicap erg divers, (hemi, quadri)plegie, (dwars)leasie, hypo- / hypertonie, spasmen en niet aangeboren hersenletsel. Elke cliënt heeft lichamelijke beperkingen. Een groot deel van de cliënten is rolstoelafhankelijk, variërend van een trippeltot een elektrische rolstoel. Daarnaast is verminderde tot geen arm-handfunctie een veel voorkomende beperking. Ad. 10. Hoe is de begeleiding in het atelier? Er zijn drie activiteitenbegeleiders, waarvan één activiteitenbegeleider alleen op de maandagmiddag aanwezig is. Per dagdeel is er één activiteitenbegeleider, één stagiaire en minimaal één vrijwilliger aanwezig. Begeleiding wordt gegeven naar aanleiding van de wensen van de cliënt. De cliënten worden ondersteund tijdens het uitoefenen van de activiteiten. De cliënten worden op weg geholpen door middel van het aanreiken van ideeën voor activiteiten en het aanreiken van materialen. (OsiraGroep, 2008)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
14
Adviesrapport atelier OsiraGroep
4. Inventarisatie vanuit de cliënten Zonder inbreng van de ervaringsdeskundigen, de gebruikers van de ruimte, is het onmogelijk een advies op te stellen waarin rekening wordt gehouden met de wensen en behoeften van de gebruikers. Bewonersparticipatie is een manier om bewoners invloed te geven op het bouwproces, zodat er werkelijk vanuit gegaan kan worden dat de nieuwe ruimte aansluit op de behoeften. Voor bewoners, in dit geval de cliënten die het activiteitencentrum bezoeken, betekent dit dat ze een stem krijgen en aangesproken worden op hun ervaringsdeskundigheid. Het wordt door cliënten gezien als een zinvolle activiteit om hun stem te laten horen over de toekomstige (activiteiten)omgeving. (Plaisier et al, 1999) Er zijn verschillende uitgangspunten mogelijk bij de selectie van cliënten. • Variatiebreedte (zoveel mogelijk verschillende groepen). • Representativiteit (afspiegeling van de gehele doelgroep). • Spontane bereidheid (iedereen die gemotiveerd is). • Volledigheid (het uitgangspunt dat elke bewoner geraadpleegd moet worden). Wij hebben gekozen voor spontane bereidheid omdat zij niet alleen betrokken zijn, maar ook goede waarnemers. Daarnaast vinden zij het leuk om hun ideeën te geven en zijn gemotiveerd waardoor zij belangrijke bronnen zijn. (Plaisier et al, 1999) Meer informatie over de gemaakte selectie van cliënten is opgenomen in bijlage 3. Tijdens het interviewen van de cliënten maken wij gebruik van de bottom-up strategie. Bottum-up houdt in dat de beslissingen niet vanachter het bureau worden bedacht, maar dat de problemen vanuit de cliënten komen evenals de gewenste oplossingen. (Bulsink et al, 2008) Meer informatie over hoe bottom-up werken in zijn werk gaat is opgenomen in bijlage 4. 4.1 Interviews met cliënten Wij hebben voor het interviewen van cliënten gekozen voor de methode van het open interview. Een open interview houdt in dat er een topiclijst wordt opgesteld met hoofdpunten die aan bod komen tijdens het interview. De topiclijst wordt vastgesteld naar aanleiding van de verzamelde informatie over het onderwerp (atelier). De topiclijst wordt in subtopics onderverdeeld waaruit vragen worden geformuleerd voor het interview. Naar aanleiding van de gegeven informatie door de cliënten wordt doorgevraagd naar de specifieke wensen, behoeften en eisen die cliënten stellen aan het nieuwe atelier op IJburg. (Baarda & de Goede, 2005) De topiclijst bestaat uit de volgende punten: Algemeen o Op welke dagen is de cliënt aanwezig? o Welke activiteiten voert de cliënt uit? • Gewenste situatie o Wat zijn de goede aspecten van het atelier (bruikbaarheid en inclusieve toe- en doorgankelijkheid)? o Wat zijn de minder goede aspecten van het atelier? o Wordt u voor, tijdens of na de activiteit belemmerd door de minder goede aspecten van het atelier en welke consequenties heeft dat? o Welke aanpassingen en hulpmiddelen zijn nodig? •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
15
Adviesrapport atelier OsiraGroep
De topiclijst is voor ons een hulpmiddel bij het doorvragen en fungeert als een soort checklist om na te gaan welke topics al dan niet aan bod zijn gekomen. (Baarda & de Goede, 2005) Het interview verloopt semi-gestructureerd, zodat er voldoende ruimte en gelegenheid is voor de cliënten om hun mening te geven. Wij, de interviewers, zullen open vragen stellen die geen antwoorden afdwingen. Suggererende en gesloten vragen worden vermeden in het interview om te voorkomen dat de interviewers het antwoord al invullen waardoor de mening van de cliënt niet goed tot zijn recht komt. (Baarda & de Goede, 1996) Vanwege spraakproblemen bij een aantal cliënten wordt er geen specifieke tijd gereserveerd voor de interviews. De interviewers geven aan wanneer er voldoende informatie is verzameld en houden in de gaten dat er voldoende tijd is voor andere interviews. (Tilanus, 1997) De onderbouwing voor de interviews met cliënten is opgenomen in bijlage 5. 4.2 Resultaten van vraaggesprekken met de cliënten Als gevolg van (ernstige) communicatieproblemen bij een aantal cliënten hebben wij slechts tien cliënten kunnen interviewen. Van deze tien cliënten hebben wij, van met name drie cliënten, echt bruikbare informatie ontvangen. De overige cliënten hebben dezelfde punten benoemd of hadden geen wensen ten aanzien van het nieuwe atelier op IJburg. De heer 1 De heer is rolstoelafhankelijk en beweegt zich voort door middel van trippelen. De heer maakt geen gebruik van een werkblad, maar zit aan een algemene werkplek welke instelbaar is door middel van een slinger. Indien de tafel niet op de juiste hoogte staat wordt deze versteld naar zijn wens. De heer kan goed aangeven wanneer hij wel en niet op een juiste en prettige manier aan de tafel zit. De heer is in het atelier aanwezig op maandagmiddag en dinsdagochtend. Zijn wensen ten aanzien van het atelier zijn: eigen ‘laag’ kastje, omdat de heer rolstoelafhankelijk is; • eigen verf; • vitrinekast voor het tentoonstellen van de gemaakte producten; • lage kapstok, na meting is de maximale hoogte van de kapstok voor de heer 130 cm. •
De heer 2 De heer is rolstoelafhankelijk en beweegt zich voort door middel van trippelen en de handen. De heer gebruikt geen werkblad en werkt aan tafel. De heer heeft een vaste persoonsgebonden werkplek naast de keramiekoven. De heer is in het atelier aanwezig op woensdag, donderdag en vrijdag. Zijn wensen ten aanzien van het atelier zijn: • één grote tafel; • werkplek niet naast de oven; • grote vitrinekast voor het tentoonstellen van de gemaakte producten; • Mieke, de activiteitenbegeleidster, moet aanwezig zijn; • lange hendel voor het openmaken van de kraan • de kraan mag niet te warm worden; • zelfstandig handen kunnen wassen; • verstelbare wasbak; • achtergronddoek voor de beamer en voor het maken van foto’s van werkstukken; • het zelfstandig pakken van het glazuur is niet noodzakelijk. Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
16
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Mevrouw 1 Mevrouw is rolstoelafhankelijk. Mevrouw beweegt zich voort met behulp van een elektrische rolstoel. Aan de rolstoel is een werkblad bevestigd waarop mevrouw de werkstukken maakt. Mevrouw is in het atelier aanwezig op maandag, dinsdag en donderdag. Haar wensen ten aanzien van het atelier zijn: Eigen materiaal kunnen pakken (mevrouw geeft aan dat het kunnen pakken van bijvoorbeeld verf, afhankelijk is van het feit of de doppen goed gesloten zijn).
•
Naar aanleiding van de interviews met de cliënten hebben wij een programma van eisen opgesteld. Dit programma van eisen is opgenomen in hoofdstuk 6.3.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
17
Adviesrapport atelier OsiraGroep
5. Inventarisatie vanuit de medewerkers Naast de cliënten vallen ook de medewerkers onder de gebruikers van het atelier en ook hen zien wij als ervaringsdeskundigen. De activiteitenbegeleiders werken al geruime tijd in het atelier en hebben goed zicht op wat de cliënten doen en tegen welke problemen zij aan lopen. 5.1 Vragenlijst voor de medewerkers Wij hebben ervoor gekozen de vragenlijst schriftelijk af te nemen, omdat er tijdens de activiteiten te weinig tijd is een gestructureerd interview af te nemen. Daarnaast wilden de medewerkers de mogelijkheid hebben te kunnen overleggen over de antwoorden, zodat deze concreet en eenduidig zijn. Meer informatie over de technische aspecten van de vragenlijst is opgenomen in bijlage 6. De vragenlijst is samengesteld door middel van observaties, eigen ervaringen en van wat wij in de wandelgangen gehoord hebben. Daarnaast is de vragenlijst gebaseerd op het kennismakingsgesprek met de medewerkers waar aspecten met betrekking tot de inrichting naar voren zijn gekomen. 5.2 Resulaten van de vragenlijst van de medewerkers De vragenlijst bevat de volgende onderwerpen: 1. Opbergruimte ‘grote’ kasten 2. Persoonsgebonden kastjes 3. Stellages voor werkstukken 4. Gezamenlijke werkplekken voor cliënten 5. Persoonsgebonden werkplekken voor cliënten 6. Werkplekken voor medewerkers 7. Sanitair 8. Stoelen 9. Winkel behorend bij het atelier Naar aanleiding van de ingevulde vragenlijst door de medewerkers hebben wij met hen een gesprek gehad ter verduidelijking van een aantal punten. De onduidelijkheid kwam voort uit aspecten die meerdere malen genoemd werden, maar in een andere context. De verduidelijking van deze punten is reeds verwerkt in de ingevulde vragenlijst welke is opgenomen in de bijlage. Zie bijlage 7. Per onderwerp hebben wij naar aanleiding van de ingevulde vragenlijst door de medewerkers een omschrijving gemaakt van de wensen en behoeften die zij hebben ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg. Om in kaart te brengen welke veranderingen zij willen doorvoeren, schetsen wij de oude inrichting van het atelier op Amstelrade en de gewenste inrichting van het nieuwe atelier op IJburg.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
18
Adviesrapport atelier OsiraGroep
1. Opbergruimte ‘grote’ kasten Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In het huidige atelier staan drie ‘grote’ kasten met de afmeting 98 cm (b) x 62 cm (d) x 250 cm (h). De kasten hebben openslaande deuren naar buiten, waardoor regelmatig tegen de deuren wordt aangereden met als gevolg dat deze beschadigd zijn. De kasten staan (samen met de tafels) op de route naar de wasbak, waardoor een verhuizing moet plaatsvinden als een rolstoelafhankelijke cliënt naar de wasbak toe moet. Momenteel is er te weinig kastruimte voor het opbergen van alle materialen. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: Door gebrek aan ruimte voor het opbergen van de materialen is het gewenst vijf ‘grote’ kasten met de afmeting 120 cm (b) x 45 cm (d) x 250 (h) te hebben. De gewenste indeling van de kasten is: • twee kasten voor het schildermateriaal; • één kast voor de keramiek glazuren; • één kast voor keramiek en etsen; • één afsluitbare kast voor de voorraad en de kluis. Wensen ten aanzien van andere kasten: • boekenkast; • droogkast voor tekeningen (papierformaat maximaal 50 cm x 70 cm). Ter voorkoming van het beschadigen van de deuren is het gewenst kasten met roldeuren te hebben welke naar boven open rollen en van stevig materiaal zijn. Cliënten kunnen met deze deuren de materialen zelfstandig pakken, zij kunnen makkelijker voor de kast komen en de deuren zitten niet in de weg. 2. Persoonsgebonden kastjes Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In het huidige atelier staan negen persoonsgebonden kastjes welke in het midden voorzien zijn van een plank. Hierdoor kunnen achttien cliënten hun werk opbergen. De afmetingen van de persoonsgebonden kastjes zijn op dit moment 59 cm (b) x 55 cm (d) x 60 cm (h). Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: In het nieuwe atelier is het gewenst dat elke cliënt zijn gemaakte werk kan opbergen. Dit komt neer op veertig plekken. Elk kastje wordt in tweeën gesplitst, waardoor twee cliënten hun werk kunnen opbergen. In totaal zijn er dus twintig persoonsgebonden kastjes nodig. De afmetingen van de persoonsgebonden kastjes moeten 53 cm (b) x 73 cm (d) x 60 cm (h) zijn. Deze grootte is gewenst zodat papierformaat 50 x 70 cm erin past. Per kast is het gewenst dat de namen van de cliënten erop gezet kunnen worden, zodat elke cliënt weet welke kast bij wie hoort. Daarnaast moet er in de persoonsgebonden kastjes een plastic mandje passen waar cliënten hun eigen spullen in kunnen doen. Dit komt sporadisch voor.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
19
Adviesrapport atelier OsiraGroep
3. Stellages voor werkstukken Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In het huidige atelier staan drie stellages voor het opbergen van de werkstukken met de afmetingen 100 cm (b) x 40 cm (d) x 210 (h). Dit is voldoende opbergruimte. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: Ondanks dat de oude situatie voldoet, is het gewenst vier stellages te hebben. De drie oude stellages voldoen, dus deze kunnen worden meegenomen. De nieuwe stellage moet de afmeting hebben van 100 cm (b) x 40 cm (d) x 210 cm (h). De stellages zullen gebruikt worden voor het opbergen van: • mallen; • materiaal voor glas; • emailleermateriaal en kleine oven; • lege schilderijlijsten; • ezels + schilderborden; • gips, klei en gietklei. 4. Gezamenlijke werkplekken voor cliënten Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In het huidige atelier is werkruimte voor acht cliënten. Per tafel kunnen maximaal twee cliënten werken als gevolg van de (bouw)inrichting, tussen de tafels staat een pilaar. Daarnaast is rondom de tafels een gebrek aan ruimte. Er moet een verhuizing plaatsvinden als een cliënt de handen moet wassen. Hierbij worden ook de andere cliënten gehinderd. Slechts één tafel is in hoogte verstelbaar met behulp van een slinger. De andere drie tafels zijn in hoogte verstelbaar door middel van drukknoppen bij de poten, deze worden dan ook niet in hoogte versteld. Voor de persoonsgebonden werkplekken zijn deze tafels wel geschikt. Deze kunnen op de juiste hoogte worden ingesteld en hoeven daarna niet meer versteld te worden. De afmetingen van de vier tafels zijn 80 cm (b) x 160 cm (l). Dit is de juiste grootte. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: In het nieuwe atelier is het gewenst werkplekken te hebben waar tien cliënten per dagdeel aan kunnen werken. Het is gewenst de tafels in hoogte te kunnen verstellen door middel van een slinger. Daarnaast is het gewenst bij de werkplekken stopcontacten te hebben. Het zou een voordeel zijn als de stroomvoorziening uit het plafond komt ter voorkoming van het blijven haken achter snoeren en het vallen over snoeren op de grond. De grootte van de tafels moet 80 cm (b) x 160 cm (l) zijn. 5. Persoonsgebonden werkplekken voor cliënten Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In het huidige atelier is één persoonsgebonden werkplek en de werkplek van de medewerkers wordt ook gebruikt als persoonsgebonden werkplek voor één cliënt. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: In het nieuwe atelier is het gewenst twee persoonsgebonden werkplekken te hebben en los daarvan een werkplek voor de medewerkers. De wensen ten aanzien van de persoonsgebonden werkplekken voor cliënten zijn: • Apart van de werkplekken van de andere cliënten. • Werkplek is in hoogte verstelbaar, zodat deze voor de desbetreffende cliënt eenmalig in de juiste hoogte kan worden gezet.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
20
Adviesrapport atelier OsiraGroep
6. Werkplekken voor medewerkers Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In het huidige atelier is één werkplek inclusief computer voor de medewerkers. Deze werkplek wordt ook gebruikt als persoonsgebonden werkplek voor cliënten. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: Het is gewenst één werkplek voor medewerkers te hebben voorzien van: • twee persoonsgebonden opbergruimten inclusief laden; • stroomvoorziening; • computer; • pennenbak; • persoonlijke bureaustoel. 7. Sanitair Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In de huidige situatie is één wasbak aanwezig welke niet in hoogte verstelbaar is. Hij is gemonteerd op 75,5 cm hoogte. Rolstoelafhankelijke cliënten kunnen niet onder de wasbak rijden in verband met de onderkant van de wasbak. Daarnaast kunnen de cliënten niet zelfstandig de kraan bedienen doordat zij niet bij de hendel kunnen. Ook wordt het warme water niet heet genoeg voor het schoonmaken van bijvoorbeeld verfkwasten. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: Wensen ten aanzien van de wastafel in het nieuwe atelier: • In hoogte verstelbaar voor de bruikbaarheid van alle gebruikers. • Bruikbaarheid van de kraan voor iedere cliënt. • De plaats van de wasbak is voor alle gebruikers toegankelijk. • Twee wasbakken, waarvan één is voorzien van verzinkbak voor het opvangen van verf en klei (voorkomt verstopping). • Hand- / theedoekenrekje. • Zeeppomp welke bruikbaar is voor alle gebruikers. • Aanrechtblad. • Licht van kleur en makkelijk te reinigen. 8. Stoelen Er is door de medewerkers een schatting gemaakt van de mobiliteit van de cliënten die momenteel in het atelier komen: • 11 cliënten maken gebruik van een elektrische rolstoel; • 15 cliënten maken gebruik van een duwrolstoel en/of trippelrolstoel; • 12 cliënten maken gebruik van stoelen die in het atelier aanwezig zijn. Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: Het huidige atelier is voorzien van: • twee ‘gewone’ stoelen met armleuningen en rugleuning; • één (trippel)werkstoel die elektrisch in hoogte verstelbaar is; • drie houten krukjes met wielen; • twee houten krukjes met poten. De medewerkers, stagiaires en vrijwilligers maken gebruik van de houten krukjes.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
21
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: De wensen ten aanzien van de ‘gewone‘ stoelen zijn: • hoge rugleuning; • armleuningen. De wensen ten aanzien van de (trippel)werkstoelen zijn: • hoge rugleuning; • amleuningen; • elektrisch in hoogte verstelbaar; • verrijdbaar; • voorzien zijn van rem; • instelbaar zijn voor elke cliënt. De wensen ten aanzien van de krukjes zijn: • in hoogte verstelbaar; • verrijdbaar; • mogelijkheid tot het creëren van goede zithouding. 9. Winkel behorend bij het atelier Huidige inrichting van het atelier op Amstelrade: In de huidige situatie is geen winkel aanwezig in het atelier. Wensen ten aanzien van de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg: In het nieuwe atelier wordt een deel van de ruimte gereserveerd voor de winkel. De winkel omvat ongeveer 38,5 m2. De wensen met betrekking tot de winkel zijn: • Ruimte voor het ophangen van een rol voor bubbel (lucht) inpakpapier. • Ruimte voor het ophangen van een rol inpakpapier en lintjes. • Ruimte voor het fotograferen van de werkstukken inclusief wit achtergronddoek. • Etalage / keramiek, ophanglijst, schilderijen (hele ruimte). • Tafel voor het inpakken van producten. • Tafel voor de afhandeling van de financiën. • Ruimte voor het opbergen van de kluis. • Kast voor de kunstuitleen van 180 schilderijen met de maten: o 30 cm x 30 cm o 50 cm x 70 cm o 30 cm x 40 cm o 70 cm x 90 cm • Rek voor visitekaartjes. • Een tafel (120 cm x 80 cm) voor het inlijsten van schilderijen.
Naar aanleiding van de ingevulde vragenlijst door de medewerkers hebben wij een programma van eisen opgesteld. Dit programma van eisen is opgenomen in hoofdstuk 6.4.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
22
Adviesrapport atelier OsiraGroep
6. Programma van eisen Naast de verzamelde gegevens over de wensen en behoeften van de gebruikers van de ruimte en de verzamelde informatie over het huidige atelier in Amstelrade zijn wij ons gaan verdiepen in de wettelijke normen en minimale eisen voor (rolstoel)gebruikers. De literatuur stelt eisen aan gebouwen, ruimten en inrichtingen. Bij deze wettelijke normen en eisen heeft het Bouwbesluit een grote rol gespeeld. De komst van het Bouwbesluit in 1992 zorgde voor een landelijke uniformering van de (minimum) technische bouwvoorschriften. (Ministerie van VROM, 2005) Het Bouwbesluit valt onder de Woningwet. Deze is ontstaan uit de behoefte aan eenheid en vereenvoudiging van de bouwvoorschriften. Het Bouwbesluit bevat alle (minimale) voorschriften voor het bouwen van nieuwe bouwwerken en het verbouwen of vernieuwen van bestaande bouwwerken. De voorschriften kunnen worden gesplitst in: 1. Bouwtechnische voorschriften: deze hebben betrekking op de wijze waarop een bouwwerk wordt samengesteld. 2. Woon- of inrichtingtechnische voorschriften: deze geven aan hoe de situering, inrichting, afmetingen en oppervlakten van de ruimten in de woning behoren te zijn. (Bergsma et al, 2006) Het volledige Bouwbesluit 2003 is te vinden op: http://www.vrom.nl/Docs/wonen/bouwbesluitSTB.pdf 6.1 Specifieke eisen voor de ruimten Volgens het Sociaal Cultureel Planbureau heeft ongeveer 25% van de bevolking tijdelijk of permanent te maken met een functiebeperking. Een groot deel hiervan ondervindt hinder van een ontoegankelijke omgeving. (Jagersma, 2007) Om te voorkomen dat de cliënten die gebruik gaan maken van het atelier in het nieuwe activiteitencentrum op IJburg hinder ondervinden van een ontoegankelijke omgeving zijn wij in de literatuur op zoek gegaan naar de minimale eisen en wettelijke normen voor: 1. Deuropening 2. (Door)gangen / verplaatsen binnen ruimten 3. Draaicirkel / keerruimte 4. Hoogte van lichtschakelaars en stopcontacten 5. Hoogteverschillen 6. Reiken 7. Sanitair (wasbak) Deze aspecten zijn allemaal van belang voor de inrichting van het atelier. Per onderwerp is rekening gehouden met de minimale eisen voor rolstoelgebruikers. Bij een aantal onderwerpen wordt er een onderscheid gemaakt tussen handbewogen en elektrische rolstoelen. Waar dit niet vermeld staat is het niet noodzakelijk een onderscheid te maken.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
23
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Onderstaand de minimale eisen en wettelijke normen per onderwerp. 1. Deuropening • De deuropening moet minimaal 90 cm breed zijn. • Voor en achter de deur moet een horizontaal obstakelvrij vlak zijn met een lengte en breedte van 150 cm. (SDF & Stipe, 1998) 2. (Door)gangen / verplaatsen binnen ruimten • Op plaatsen waar niet wordt gepasseerd ≥ 900 mm.
•
Op plaatsen waar incidenteel wordt gepasseerd ≥ 1200 mm.
•
Op plaatsen waar regelmatig wordt gepasseerd ≥ 1500 mm.
•
Op plaatsen waar voortdurend wordt gepasseerd ≥ 1800 mm.
(Wijk, 2003) De gangen moeten vrij zijn van obstakels. Vernauwingen in de ruimte door kasten, garderobe en dergelijke moeten minimaal een vrije doorgang laten van 90 cm. (SDF & Stipe, 1998) • •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
24
Adviesrapport atelier OsiraGroep
3. Draaicirkel / keerruimte • Binnen en in niet-publieke ruimten moet een minimale keerruimte voor een handbewogen rolstoel 1,5 bij 1,5 m zijn. • Binnen en in niet-publieke ruimten moet een minimale keerruimte voor een elektrische rolstoel 2 bij 2 m zijn. (Wijk et al, 2003) 4. Hoogte van lichtschakelaars en stopcontacten • In de bedieningszone tussen 85 en 120 cm hoogte. • Lichtschakelaars ≥ 50 cm uit de inwendige hoek. (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 1999) • Stopcontacten ≥ 35 cm uit de inwendige hoek. (Bergsma et al, 2006) 5. Hoogteverschillen Het maximaal toelaatbare hoogteverschil dat te overbruggen is zonder voorziening is 20 mm. (Wijk et al, 2003) • Oneffenheden, zoals bijvoorbeeld van linoleumvloer naar vloerkleed, mogen niet hoger zijn dan 5 mm. (Jagersma, 2007) •
6. Reiken • De maximale reikwijdte voor rolstoelafhankelijke cliënten is 125 cm. (SDF & Stipe, 1998)
(Wijk, 2003) Om duidelijk voor ogen te hebben wat de basismaten van de rolstoelgebruiker zijn, volgt onderstaand een tabel waarin staat wat de verschillende maten zijn van een ‘grote man’ tot ‘jeugd 4-6 jaar’.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
25
Adviesrapport atelier OsiraGroep
(Beumer, 1999) 7. Sanitair (wasbak) • De bewegingsruimte die een rolstoel minimaal nodig heeft bij gebruik van een wastafel of handwasbak is 1,10 m bij 1,60 m. • De draaicirkel van de rolstoel moet niet belemmerd worden. • De wastafel hangt op 80 cm boven het vloerpeil en moet onderrijdbaar zijn. • Monteer de afvoer zo dicht mogelijk tegen of in de wand. • De wastafel voorzien van één hendel mengkraan voor de aansluiting met koud- en warmwater. (SDF & Stipe, 1998) (Wijk, 2003) • Er moet een vrije knieruimte zijn van minimaal 680 mm. • Voorzien zijn van thermostaatkraan. (Bergsma et al, 2006)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
26
Adviesrapport atelier OsiraGroep
6.2 Algemene eisen voor de ruimten Naast de specifieke eisen voor de ruimten zijn er algemene eisen welke gelden voor het gehele activiteitencentrum, maar ook van belang zijn voor het atelier op IJburg. Licht • Het daglicht op de noordzijde is het meest gunstig. Daar is geen zon die verblinding zou kunnen veroorzaken. (Bergsma et al, 2006) • Verblinding ten gevolge van rechtstreeks in het oog vallend zonlicht moet in alle gevallen worden voorkomen. (Nijs et al, 2002) Het voldoende afschermen van de lichtbronnen in de kijkrichting. (EduVip, 2007-2008) • De kunstlichten mogen niet verblinden en geen hinderlijke spiegeling veroorzaken. (Jong, 2002) Het oppervlak van werktafels zo mat mogelijk uitvoeren. Bijvoorbeeld geen glazen tafelblad, geen glanzende toetsen op een toetsenbord (dit i.v.m. de reflectie). (EduVip, 2007-2008) • Storende lichtbronnen buiten het gezichtsveld plaatsen. Lees- en werkverlichting niet vóór, maar naast of boven de gebruiker plaatsen. (EduVip, 2007-2008) • De basisverlichting moet 300 tot 350 lux (eenheid van verlichtingssterkte) zijn (Jong, 2002) en altijd aan staan. (EduVip, 2007-2008) • Zonwering: Door het aanbrengen van een zogenaamd helderheidswering kunnen klachten van verblinding worden voorkomen. Bij veel raamoppervlak is het essentieel dat buitenzonwering wordt gebruikt, bij voorkeur door middel van verticale sunscreens (zonwerend glasvezeldoek) aan de buitenzijde. Een voordeel van screens aan de buitenzijde is dat ze een deel van de zonnewarmte buiten houden. Hoewel ze ook een deel van het daglicht buiten houden en het zicht naar buiten beperken, bieden ze de beste waarborg om hinder van daglicht te voorkomen. (Bergsma et al, 2006) Loopoppervlak en ondergrond • Het loopoppervlak dient voor een goede verplaatsbaarheid gelijkmatig te zijn. Om de belasting voor minder valide mensen zo klein mogelijk te houden is het van belang dat er geen dwarshelling is. Dit houdt in dat het loopoppervlak loodrecht moet zijn. (Wijk et al, 2003) • Vloeren moeten zijn voorzien van een stroeve, vlakke afwerking, die berijdbaar is door rolstoelen. (Jagersma, 2007) • De maaswijdte (spleten of gaten) mogen niet breder zijn dan 20 mm om struikelen en vallen van met name mensen met smalle hakken, krukken of een stok te voorkomen. (Wijk et al, 2003)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
27
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Algemene afmetingen van tafels en stoelen De bovenkant van een tafelblad bevindt zich op maximaal 800 mm boven de vloer. Onder de tafel bevindt zich een vrije ruimte van minimaal 700 mm hoog, 850 mm breed en 600 mm diep. De zithoogte moet tussen de 450 en 500 mm boven de vloer zijn. Een deel van de stoelen moet een rugleuning en armleuningen hebben. Tien procent van de stoelen moet een zitting hebben van minimaal 600 mm breed. (Jagersma, 2007)
6.3 Programma van eisen van de cliënten Naar aanleiding van de interviews met de cliënten hebben wij onderstaand programma van eisen opgesteld. • Persoonsgebonden kastje, laag indien cliënt rolstoelafhankelijk is. • Vitrinekast voor het tentoonstellen van de gemaakte producten. • Kapstok op maximaal 130 cm hoogte voor rolstoelafhankelijke cliënten. • Lange hendel voor het hanteren van de kraan met temperatuurbegrenzer. • Zelfstandig handen wassen in combinatie met in- en verstelbaar sanitair. • Achtergronddoek voor de beamer en voor het maken van foto’s van werkstukken. • Zelfstandig pakken van materialen.
6.4 Programma van eisen van de medewerkers Naar aanleiding van de ingevulde vragenlijst door de medewerkers hebben wij onderstaand programma van eisen opgesteld. Wensen ten aanzien van ‘grote’ kasten: Vijf ‘grote’ kasten met de afmeting 120 cm (b) x 45 cm (d) x 250 cm (h); • Gemaakt van stevig materiaal; • Voorzien van roldeuren welke naar boven opgerold kunnen worden. •
Wensen ten aanzien van persoonsgebonden kastjes: Twintig persoonsgebonden kastjes voor cliënten met de afmeting 53 cm (b) x 73 cm (d) x 60 cm (h). Per kast kunnen twee cliënten hun gemaakte producten opbergen. • De naam van de cliënten moet op de kastjes gezet kunnen worden. •
Wensen ten aanzien van stellages: Vier stellages met de afmeting 100 cm (b) x 40 cm (d) x 200 cm (h) voor het opbergen van werkstukken / gemaakte producten.
•
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
28
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Wensen ten aanzien van gezamenlijke werkplekken: • Tien gezamenlijke werkplekken. • Tafels die verstelbaar zijn met behulp van een slinger. • Aansluiting voor stroom (stopcontacten). Wensen ten aanzien van persoonsgebonden werkplekken: Twee persoonsgebonden werkplekken. • Tafels die (eenmalig) instelbaar zijn. •
Wensen ten aanzien van de werkplekken voor medewerkers: Eén werkplek voor medewerkers. • Voorzien van computer. • Voorzien van bureaustoel. • Twee persoonsgebonden kastjes inclusief laden. •
Wensen ten aanzien van de wastafel zijn: In hoogte verstelbaar, onderrijdbaar voor elke cliënt die rolstoelafhankelijk is. • Bruikbaarheid van de kraan voor iedere cliënt. • De plaats van de wasbak is voor alle gebruikers toegankelijk. • Hand- / theedoekenrekje. • Twee wasbakken waarvan één voorzien is van een verzinkbak voor het opvangen van verf en klei (voorkomt verstopping). • Zeeppomp welke bruikbaar is voor alle gebruikers. • Licht van kleur en makkelijk te reinigen. •
Wensen ten aanzien van de ‘gewone ‘stoelen zijn: Hoge rugleuning. • Armleuningen. •
Wensen ten aanzien van de (trippel)werkstoelen zijn: Hoge rugleuning. • Armleuningen. • Elektrisch in hoogte verstelbaar. • Verrijdbaar. • Voorzien zijn van rem. • Instelbaar zijn voor elke cliënt. •
Wensen ten aanzien van de krukjes zijn: In hoogte verstelbaar. • Verrijdbaar. •
Wensen ten aanzien van de winkel in het atelier zijn: Ruimte voor het ophangen van een rol voor bubbel (lucht) inpakpapier. • Ruimte voor het ophangen van een rol inpakpapier en lintjes. • Ruimte voor het fotograferen van de werkstukken inclusief wit achtergronddoek. • Etalage / keramiek, ophanglijst, schilderijen (hele ruimte). • Tafel voor het inpakken van producten. • Tafel voor de afhandeling van de financiën. • Ruimte voor het opbergen van de kluis. • Kast voor de kunstuitleen van 180 schilderijen met de maten: 30 cm x 30 cm / 50 cm x 70 cm / 30 cm x 40 cm / 70 cm x 90 cm • Rek voor visitekaartjes. • Tafel (120 cm x 80 cm) voor het inlijsten van schilderijen. •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
29
Adviesrapport atelier OsiraGroep
7. Aanbevelingen voor de inrichting op IJburg Naar aanleiding van de verzamelde gegevens van medewerkers en cliënten, de gebruikers van het atelier, en het opgestelde programma van eisen geven wij aanbevelingen voor de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg. De aanbevelingen bestaan slechts uit voorbeelden die op de markt aanwezig zijn. Daarnaast geven wij per aanbeveling een raming van de kosten. Hierin is onderscheid gemaakt tussen dure voorzieningen welke ideaal zijn en enigszins goedkopere voorzieningen die aan de eisen voldoen, maar niet optimaal zijn. Bij de aanbevelingen van de voorzieningen zijn wij uitgegaan van de prijs / kwaliteit verhouding. Dit houdt in dat een aantal voorzieningen goedkoper te vinden zijn, maar waarvan de kwaliteit ook minder duurzaam is met als gevolg dat deze eerder vervangen dienen te worden. 7.1 Situatieschets van het atelier Voor het in kaart brengen van de situatie en beeldvorming van het atelier op IJburg hebben wij gebruik gemaakt van www.floorplanner.nl. Via deze website kunnen verschillende inrichtingen op schaal gemaakt worden. Tijdens het maken van de floorplanner hebben wij rekening gehouden met de specifieke eisen voor de ruimten, namelijk: • afstanden tussen de muren, kasten, tafels en sanitair (doorgankelijkheid); • benodigde keer- en draairuime (verplaatsen binnen de ruimten); • breedte van de deuropening (toegankelijkheid). Daarnaast hebben wij bij het inrichten rekening gehouden met de wensen welke zijn voortgekomen uit de inventarisatie van de gebruikers. In de floorplanner is het gewenste aantal kasten, tafels, persoonsgebonden werkplekken en dergelijke meegenomen. Wij hebben drie voorbeelden op schaal gemaakt van mogelijke inrichtingen. Per voorbeeld benoemen wij de voor- en nadelen van de desbetreffende inrichting. Bij alle voorbeelden is bij elk object een nummer geplaatst dat correspondeert met deze lijst: 1. Werkplek voor medewerkers inclusief computer en kastje met slot 1x 2. Lage kast met 6 lades 1x 3. Wasbak in hoogte verstelbaar met thermostaatkraan 4. Persoonsgebonden werkplek voor cliënt met persoonlijk kastje 2x 5. Persoonsgebonden kastjes 18x (2 rijen boven elkaar) 6. Kapstok 1x 7. Prullenbak 1x 8. Stellage voor werkstukken 5x 9. Keramiekoven 1x 10. ‘Grote’ kasten 7x 11. In hoogte verstelbare tafel met een slinger 4x 12. Etspers 1x 13. Verrijdbare gereedschapskar 1x 14. Verrijdbare opslagkar voor schilderijen 1x 15. Werkblad voor het inlijsten van schilderijen 1x 16. Stellage voor de ramen van de winkel / kunstuitleen 2x 17. Droogrek voor tekeningen 1x
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
30
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Voorbeeld 1 van de inrichting van het atelier
Voordeel: • Er is één wand met ‘grote’ kasten. Dit is gewenst door de medewerkers voor een rustige uitstraling. • De materialen in de kasten zijn goed te bereiken voor de gebruikers. • De ruimte vanuit binnenkomst naar de werkplekken is doorgankelijk voor alle gebruikers. • De persoonsgebonden kastjes liggen op de route vanaf binnenkomst richting de werkplekken en vice versa. • De medewerkers zitten met hun rug naar de cliënten toe waardoor er beperkt zicht is over de ruimte. Nadeel: • Eén persoonsgebonden werkplek is naast de wastafel geplaatst wat voor afleiding zou kunnen zorgen. • De wasbakken zijn dicht naast elkaar geplaatst, waardoor niet twee rolstoelafhankelijke cliënten tegelijkertijd hun handen kunnen wassen of de materialen kunnen schoonmaken.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
31
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Voorbeeld 2 van de inrichting van het atelier
Voordeel: • Er is een afgezonderde werkplek voor medewerkers. De afhandeling van de winkel en kunstuitleen kan hier gebeuren. • Er is een vrije ruimte rondom de wasbakken. • De persoonsgebonden kastjes liggen op de route vanaf binnenkomst richting de werkplekken en vice versa. • De materialen in de kasten zijn goed te bereiken voor de gebruikers. Nadeel: De werkplek van de medewerkers is afgezonderd van de werkplekken van de cliënten. De medewerkers zitten met hun rug naar de cliënten toe waardoor er beperkt zicht is over de ruimte. • Er is niet één wand met alle kasten. •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
32
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Voorbeeld 3 van de inrichting van het atelier
Voordeel: • De plaats van de werkplek voor medewerkers geeft zicht over de ruimte. • Er is een groot aanrechtblad met ruimte tussen de wasbakken, zodat cliënten alle ruimte hebben. Nadeel: • De werkplek van de medewerkers zit in de doorloop. • Er is niet één wand met kasten wat wenselijk is door de medewerkers voor een rustige uitstraling.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
33
Adviesrapport atelier OsiraGroep
7.2 Specifieke inrichting van het atelier In hoofdstuk 5.2 is de gewenste situatie beschreven van de medewerkers. Naar aanleiding van deze gegevens, de wensen van de cliënten (hoofdstuk 4.2) en vanuit ons ergotherapeutisch perspectief geven wij per onderwerp een aanbeveling. Door de aanbeveling kan de gewenste situatie gecreëerd worden. Per voorziening hebben wij aangegeven bij welke leverancier het product verkrijgbaar is en in de meeste gevallen ook een raming van de kosten. Per aanbeveling zijn meerdere keuzes aangegeven. Er wordt, uitsluitend daar waar het aan de orde is, aangegeven welke aanbeveling het best passend is bij de gewenste situatie en waarom hiervoor gekozen is. Indeling van de aanbevelingen 1. Atelierbenodigdheden • ophangen van schilderijen • opbergen van schilderijen • droogrek voor tekeningen • ladekast voor papier 2. Meubilair • stoel voor medewerkers • krukjes voor medewerkers, stagiaires en vrijwilligers • (trippel)werkstoel voor cliënten • tafels voor cliënten • ladekast voor medewerkers • ‘grote’ kasten 3. Voorzieningen • wasbak • thermostaatkraan
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
34
Adviesrapport atelier OsiraGroep
7.2.1 Atelierbenodigdheden Ophangen van schilderijen Wij zijn op zoek gegaan naar een ophangsysteem voor schilderijen die voldoet aan de volgende eisen: • Er moet plaats zijn voor meerdere schilderijen. • Het ophangsysteem moet te bevestigen zijn boven het raam.
Click rail voor het ophangen van schilderijen Leverancier RIDEAUPRESS € 24,99 inclusief BTW Profiel van 6 meter Per extra meter: € 5,21 inclusief BTW
Opbergen van schilderijen Wij zijn op zoek gegaan naar een opbergsysteem voor schilderijen die voldoet aan de volgende eisen: • Er moet plaats zijn voor 180 schilderijen. • Het opbergsysteem moet voorzien zijn van wielen die je op de rem kan zetten.
De opslagkar voor schilderijen kan gemaakt worden door de houtbewerking in de gewenste maten.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
35
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Droogrek voor tekeningen Wij zijn op zoek gegaan naar een droogrek voor tekeningen die voldoet aan de volgende eisen: • In het droogrek moet papierformaat 50 x 70 cm passen. • Het droogrek moet een stevige ombouw hebben in verband met het beschadigen door het botsen. • Het droogrek moet niet verrijdbaar zijn in verband met de zelfstandigheid van cliënten. Met wielen is de kans aanwezig dat de kar wegrolt tijdens het wegleggen van de tekening. A Droogrek voor tekeningen met 15 planken. Afmeting: 75 cm (b) x 55 cm (d) x 95 cm (h) Voordeel: De wielen kunnen vervangen worden door poten hierdoor is het mogelijk twee kasten op elkaar of ergens anders op te plaatsen. • De kast heeft een rechte ombouw zonder uitstekende delen. Nadeel: • Als de wielen worden vervangen door poten kunnen de medewerkers niet met de kar rondrijden voor het ophalen van tekeningen. •
Leverancier Kruunenberg Met poten: € 410,16 exclusief BTW Met wielen: € 415,12 exclusief BTW B Droogtrolley voor tekeningen met maximaal 20 roosters Afmeting: 80 cm (b) x 52 cm (d) x 70 cm (h) Voordeel: Er is plaats voor 20 roosters. Nadeel: • De droogtrolley is minder stabiel door de wielen. De kar kan niet op de rem, waardoor er een grote kans is dat deze omvalt of wegrolt als er tegenaan gebotst wordt. • De droogtrolley is onberekenbaar omdat de roosters aan twee kanten uitgeschoven kunnen worden. •
Leverancier Kruunenberg € 222,00 exclusief BTW inclusief 10 roosters Per extra rooster: € 12,00 exclusief BTW
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
36
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Aanbeveling: Doordat bij keuze B de roosters aan twee kanten uitgeschoven kunnen worden en de verminderde stabiliteit, bevelen wij keuze A aan zonder wielen. Bij keuze A is geen kans dat cliënten zich bezeren aan uitstekende roosters. Dit droogrek bevordert de zelfstandigheid van de cliënten aangezien de kar niet kan wegrollen of omvallen. Door het maken van handvaten aan de uitschuifbare roosters kunnen cliënten zelfstandig hun producten te drogen leggen. Ladekast voor papier De ladekast voor het opbergen van papier die momenteel aanwezig is in het atelier op Amstelrade voldoet aan de wensen van de medewerkers. Ter bevordering van de zelfstandigheid van de cliënten geven wij een voorbeeld van opbergkast voor papier welke te hanteren is voor cliënten met een beperkte of verminderde handfunctie. Wij zijn op zoek gegaan naar een ladekast voor papier die voldoet aan de volgende eisen: • Kast zonder laden en/of deuren, zodat cliënten ervoor kunnen kiezen zonder hulp van anderen het papier te pakken. • De kast moet een stevige ombouw hebben in verband met het beschadigen als er tegenaan gebotst wordt. • De kast moet niet verrijdbaar zijn in verband met het mogelijk wegrollen van de kast tijdens het gebruik. • In de kast moet papierformaat 100 x 70 cm passen. A Ladekast Deze is reeds aanwezig in het atelier en voldoet aan de wensen van de medewerkers, maar niet aan bovenstaande eisen.
B Opbergkast voor papier 110 cm (b) x 80 cm (d) x 70 cm (h) Voordeel: De zelfstandigheid van de cliënten wordt bevorderd doordat zij geen deuren hoeven te openen. Rolstoelafhankelijke cliënten kunnen voor de kast komen, omdat er geen deuren in de weg zitten. • Door de opstaande rand kan het papier niet uit de kast glijden en kan de plank makkelijk uit de kast geschoven worden door cliënten met beperkte of verminderde handfunctie. Nadeel: • De kast is minder stevig dan een metalen kast als er tegenaan gebotst wordt. •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
37
Adviesrapport atelier OsiraGroep
De afbeelding is een voorbeeld. De kast is verkrijgbaar in verschillende afmetingen. De kast die wij aanbevelen bestaat uit 5 uitschuifbare legborden op metalen geleiders en is geschikt voor papierformaat 100 x 70 cm.
Leverancier Lundiaworks € 416,00 exclusief BTW
Aanbeveling: Ter bevordering van de zelfstandigheid van de cliënten bevelen wij een opbergkast voor papier aan waar cliënten zelfstandig hun papier uit kunnen pakken. Dit is mogelijk bij keuze B. De huidige kast die gebruikt wordt voldoet aan de wensen van de medewerkers, maar cliënten met verminderde arm- handfunctie zijn beperkt door deze kast. 7.2.2 Meubilair Stoel voor medewerkers Wij zijn op zoek gegaan naar een stoel voor medewerkers die voldoet aan de volgende eisen: • De stoel moet beschikken over een hoge rugleuning voor een optimale ondersteuning van de wervelkolom en een gelijke verdeling van drukpunten. Steun in de onderrug (lumbaal) is belangrijk voor een actieve (werk)houding, maar de bewegingsvrijheid van de schouders moet optimaal blijven. • De stoel moet verrijdbaar zijn zodat medewerkers makkelijk achter de tafel kunnen plaatsnemen zonder de stoel op te hoeven tillen. • De stoel moet voorzien zijn van geremde wielen ter voorkoming van het makkelijk wegrollen van de stoel tijdens bureauwerkzaamheden. • De hoogte en diepte van de zitting en de hoogte van de armleuningen moeten in- en verstelbaar zijn in verband met diverse werkzaamheden aan het bureau en doordat de stoel door meerdere medewerkers wordt gebruikt. Daarnaast moet de stoel in- en verstelbaar zijn ter preventie van arbeidsgerelateerde aandoeningen zoals Klachten van de Arm, Nek en Schouder (KANS). A Bureaustoel Voordeel: De bureaustoel heeft een metaal onderstel en is voorzien van wielen. • De hoogte en diepte van de zitting is inen verstelbaar. • De hoogte en diepte van de armleuningen is in- en verstelbaar. Nadeel: • De bureaustoel is voorzien van stoffe bekleding. Dit is moelijk schoon te maken. •
Leverancier A & I kantoorinrichting € 375,00 exclusief BTW
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
38
Adviesrapport atelier OsiraGroep
B Bureaustoel Voordeel: De bureaustoel is voorzien van wielen. • De zitting is in hoogte en diepte in- en verstelbaar. Min. zithoogte: 40 cm Max. zithoogte: 52 cm Nadeel: • De bureaustoel is niet voorzien van armleuningen. • De stoel is beperkt instelbaar. • Het onderstel van de stoel is van kunststof. • De bureaustoel is voorzien van stoffe bekleding. Dit is moelijk schoon te maken. •
Leverancier IKEA € 69.00 inclusief BTW Aanbeveling: Wij adviseren keuze A, omdat deze stoel ondersteuning biedt aan de hele rug waardoor een optimale zithouding wordt bewerkstelligd. Daarnaast zijn de armleuningen volledig instelbaar waardoor de armen en schouders ontlast kunnen worden tijdens diverse werkzaamheden. Krukjes voor medewerkers, stagiaires en vrijwilligers Wij zijn op zoek gegaan naar een kruk die voldoet aan de volgende eisen: • De kruk moet verrijdbaar zijn voor de inzetbaarheid van de kruk op verschillende plaatsen in het atelier. Als de kruk voorzien is van wielen wordt het optillen van de kruk voorkomen, de mobiliteit vergroot en tijdens activiteiten worden draaibewegingen vanuit de wervelkolom vermeden. • De kruk moet een goede zit / werkhouding bewerkstelligen. Als er lang in één houding wordt gewerkt is het noodzakelijk een zo natuurlijk mogelijke zithouding aan te nemen.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
39
Adviesrapport atelier OsiraGroep
A Kruk met wielen Voordeel: De kruk is anatomisch gevormd. • De kruk is voorzien van slijtvast materiaal. • Door het kunststof materiaal is de kruk onderhoudsvriendelijk, eenvoudig te reinigen. • De kruk is in hoogte verstelbaar. Min. zithoogte: 43 cm Max. zithoogte: 55 cm Nadeel: • De kruk is gemaakt van hard (kunststof) materiaal waardoor bij langdurig zitten het zitvlak pijnlijk wordt waardoor verkeerde houdingen kunnen worden aangenomen. • Bij deze kruk moet rekening gehouden worden met wat de gebruiker aan heeft. Een rok of jurk bemoeilijkt het gebruik van de kruk. •
Leverancier IKEA € 17,95 inclusief BTW B Zadelkruk Voordeel: De zadelkruk is compleet gevormd naar het lichaam waardoor een betere lichaamshouding ontstaat. • De zadelkruk is voorzien van zwenkwielen en voetbediening wat een optimale bewegingsvrijheid met zich meebrengt. • De zadelkruk is in hoogte verstelbaar. Min. zithoogte: 49 cm Max. zithoogte: 67 cm •
Leverancier Zadelkruk.nl € 249,00 exclusief BTW. Voor kunstleder een meerprijs van € 20,00 Aanbeveling: Werken met een zadelkruk zorgt voor een natuurlijke en gezonde werkhouding waardoor snel een pijnvrije werkhouding wordt bewerkstelligd. Dankzij de zadelkruk wordt automatisch een goede stand van het bekken veroorzaakt waardoor afknelling van de benen effectief wordt voorkomen. Om deze reden adviseren wij kruk B.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
40
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Het plaatje geeft een beeld van wat de zadelkruk met het lichaam doet in vergelijking met een bureaustoel. De meest optimale lichaamshouding zal bereikt worden als er gebruik wordt gemaakt van de zadelkruk. In deze houding blijft de rug recht en wordt het bekken in de goede stand gehouden. Medewerkers die gebruik zullen gaan maken van de zadelkruk zullen minder klachten hebben aan het bewegingsapparaat op korte en lange termijn (Trippel)werkstoel voor cliënten Wij zijn op zoek gegaan naar een (trippel)werkstoel die voldoet aan de volgende eisen: • De (trippel)werkstoel moet voorzien zijn van een rem voor de veiligheid van de cliënten. Met behulp van een rem kunnen geen onbedoelde verschuivingen plaatsvinden. • De (trippel)werkstoel moet verrijdbaar zijn zodat cliënten door medewerkers aan tafel geplaatst kunnen worden, zonder dat medewerkers de stoel moeten optillen of moeten aanschuiven door middel van spierkracht. Daarnaast is het voor cliënten die moeilijk ter been zijn handig om naar bijvoorbeeld de wastafel te kunnen trippelen of door de medewerkers geduwd te kunnen worden. Cliënten met een hemiplegie kunnen achterwaarts trippelen zodat de aangedane zijde geen gevaar loopt op beknelling onder de stoel. De zelfstandigheid van de cliënten wordt bevorderd doordat zij met behulp van een verrijdbare stoel door middel van trippelen zelfstandig materialen kunnen pakken uit de kasten. • De (trippel)werkstoel moet in- en verstelbaar zijn zodat een optimale werkhouding gecreëerd kan worden voor alle cliënten. • De (trippel)werkstoel moet voorzien zijn van armleuningen ter ondersteuning van de aangedane zijde bij een hemiplegie. Daarnaast zorgen de armleuningen ervoor dat de armen en schouders ontlast kunnen worden tijdens het uitoefenen van de activiteiten. • De (trippel)werkstoel moet stabiel zijn: de stoel moet minimaal 4 raakvlakken met de grond hebben. • De (trippel)werkstoel moet voorzien zijn van stroeve bekleding in verband met het onderuitglijden van cliënten met een verminderde of beperkte zitbalans. De stroeve bekleding (zoals stof) zorgt ervoor dat onderuitglijden wordt beperkt en/of voorkomen.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
41
Adviesrapport atelier OsiraGroep
A Euroflex 200 (trippel)werkstoel Voordeel: De (trippel)werkstoel is voorzien van een zithoogteverstelling met een gasveer of elektrisch. • De (trippel)werkstoel is voorzien van een manuele rem die zowel links als rechts te bedienen is. • Extra mogelijkheden van de (trippel)werkstoel: zijkussen, voetsteun of voetring, hoofdsteun, hoge rug, rompsteun, werkblad en voetrempedaal. •
Leverancier Ergotech Prijs op aanvraag. B Thuasne (trippel)werkstoel Voordeel: De (trippel)werkstoel is in hoogte verstelbaar. • De (trippel)werkstoel is voorzien van een elektrische rem. • De diepte van de zitting en de hoogte van de armleuningen zijn in- en verstelbaar. Nadeel: • Alles wordt elektrisch ingesteld, waardoor iemand zich snel kan vergissen in het juiste knopje. • De (trippel)werkstoel kan alleen elektrisch ingesteld worden. Als er een defect is, is de stoel niet meer inzetbaar. • Als de accu moet worden opgeladen liggen er snoeren op de grond. •
Leverancier NPC revalidatietechniek € 850,00 exclusief BTW
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
42
Adviesrapport atelier OsiraGroep
C Werkstoel Voordeel: De werkstoel is voorzien van manuele rem welke door middel van de hendel te hanteren is. De hendel kan zowel rechts en links gemonteerd worden. • De werkstoel is elektrisch in hoogte verstelbaar. • De bedieningsknoppen zijn in de armleggers verwerkt, keuze uit links of rechts te bedienen. • De werkstoel is voorzien van een 4poot onderstel en zwenkwielen • De werkstoel heeft een gepolsterde zitting en rugleuning. • Zitdiepte en rughoogte zijn in- en verstelbaar. • Armsteunen zijn in hoogte en breedte verstelbaar. Nadeel: • Doordat de bedieningsknoppen in de armleggers zijn verwerkt is er een grote kans dat deze vies worden en stuk kunnen gaan door bijvoorbeeld klei en/of verfresten. •
Leverancier Eureva B.V. € 3133,00 exclusief BTW inclusief batterij en oplader Aanbeveling: Wij bevelen een (trippel)werkstoel aan die elektrisch in hoogte verstelbaar is. Een werkstoel zoals in keuze A zal het meest optimaal zijn aangezien veel extra opties mogelijk zijn bij de bestelling. Wij raden een handmatige rem omdat deze stevig en veilig zijn. Bij een elektrische rem is het minder goed zichtbaar of de stoel op de rem staat. Bij een elektrische rem loop je het risico dat de accu leeg is en deze kan sneller kapot gaan door bijvoorbeeld kleiresten. Daarnaast bevelen wij een aantal extra’s aan die mogelijk zijn bij de werkstoel, namelijk een hoge rugleuning, een hoofdsteun en een werkblad in verband met de diversiteit van cliënten. Met deze opties kunnen cliënten zelfstandig de stoel gebruiken. Tafels voor cliënten Wij zijn bij leveranciers op zoek gegaan naar een tafel voor de algemene werkplekken die voldoen aan de volgende eisen: • Er moet voldoende werkruimte zijn in verband met de tekeningen of schilderijen in verschillende maten. Maximale grootte van het papierformaat is 50 x 70 cm. Het grootste werkoppervlak wordt gecreëerd door een vierkante tafel. • De tafel moet 120 x 80 cm zijn. • De tafels moeten eenvoudig en op ieder moment te verstellen zijn.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
43
Adviesrapport atelier OsiraGroep
•
De cliënten moeten de tafel in hoogte kunnen verstellen zodat zij op de juiste hoogte kunnen werken. Het verstellen van de tafel moet eenvoudig zijn en geen tot weinig inspanning vragen van de medewerkers of de cliënten.
A In hoogte verstelbare tafel met behulp van een slinger. Afmeting 120 cm x 80 cm Voordeel: • De tafel moet in hoogte verstelbaar zijn voor alle gebruikers van het atelier. Door middel van een dikker handvat is het mogelijk dat cliënten met een verminderde handfunctie de tafel kunnen verstellen. • De tafel heeft de gewenste maten. Nadeel: • Er is enigszins spierkracht vereist van de gebruiker die de tafel verstelt. Leverancier DESKO Office Outlet € 515,00 exclusief BTW B Easydesk elektrisch in hoogte verstelbare tafel. Afmeting: 160 cm x 80 cm Voordeel: • De tafel is in hoogte verstelbaar. Min. zithoogte: 63 cm Max. zithoogte: 128 cm • Er is geen kracht van de gebruiker nodig bij het verstellen van de tafel. Nadeel: • De tafel is verstelbaar door middel van kleine knoppen. • Als de accu moet worden opgeladen liggen er snoeren op de grond. Leverancier VAN DEN BERG Kantoormeubilair € 877,00 exclusief BTW Aanbevelingen: Wij bevelen een vierkante tafel met slinger aan, zoals in keuze A. Door een vierkante tafel wordt een groter werkoppervlak gecreëerd. Door te kiezen voor een tafel die door middel van een slinger in hoogte verstelbaar is, wordt het riscico voorkomen dat de accu leeg is.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
44
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Ladekast voor medewerkers Wij zijn bij leveranciers op zoek gegaan naar een ladekast voor de medewerkers die voldoet aan de volgende eisen: • De ladekast moet voorzien zijn van een stevige ombouw in verband met het beschadigen als er tegenaan gebotst wordt. • De ladekast moet niet verrijdbaar zijn in verband met het makkelijk verschuiven van de kast bij het openen van de laden. • De kast moet voorzien zijn van een slot in verband met de opslag van persoonlijke spullen en de kas voor de winkel. A Ladeblok Voordeel: • Het ladeblok is goedkoop. • Het ladeblok is voorzien van een slot. Nadeel: • Het ladeblok is voorzien van wielen. Leverancier IKEA € 49,00 inclusief BTW
B Metalen ladeblok Voordeel: • Het ladeblok is stevig door het metalen materiaal. • Het ladeblok is niet voorzien van wielen. • Het ladeblok is voorzien van een slot. Leverancier VAN DEN BERG Kantoormeubilair € 450,00 exclusief BTW
Aanbeveling: Wij bevelen ladeblok B aan omdat deze voorzien is van een stevige metalen ombouw en niet voorzien is van wielen.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
45
Adviesrapport atelier OsiraGroep
‘Grote’ kasten Wij zijn bij leveranciers op zoek gegaan naar een ‘grote’ kast die voldoet aan de volgende eisen: • De kast moet niet voorzien zijn van openslaande deuren in verband met het zelfstandig pakken van de materialen door de cliënten. Openslaande deuren nemen ruimte in beslag en zitten in de weg bij het voor de kast komen met een rolstoel. Daarnaast zijn openslaande deuren moeilijk te openen vanuit een rolstoel. • De kast moet een stevige ombouw hebben in verband met het beschadigen als er tegenaan gebotst wordt. • De afmetingen van de kast moeten 120 (b) x 45 (d) x 250 (h) zijn. A C&M Claudius Basic Roldeurkast Afmeting: 120 cm (b) x 45 cm (d) x 198 cm (h) Voordeel: • De kast heeft de gewenste maten. Leverancier ROCOR kantoorinrichters € 516,00 exclusief BTW
B Bisley Basic Roldeurkast BS1000 Afmeting: 100 cm (b) x 43 cm (d) 198 cm (h) Voordeel: • De kast heeft een volledig gelaste stalen ombouw met krasbestendige structuurlak. • De kast is voorzien van kunststofdeuren en stalen eindlamellen. • De kast is voorzien van een stevig slot. Nadeel: • De kast heeft niet de gewenste maten. Leverancier VIA-direct € 312,00 exclusief BTW Inclusief vier legborden. Aanbeveling: Bij de medewerkers is het gewenst roldeuren in de kast te hebben die van onder naar boven geopend worden. Wij bevelen een kast aan met roldeuren die naar opzij geopend worden, hierdoor wordt de zelfstandigheid van (rolstoelafhankelijke) cliënten bevorderd. Zij kunnen vanuit de rolstoel de deuren kunnen openen en sluiten en zelfstandig de benodigde materialen uit de kast pakken. Wij bevelen kast B aan. Deze kast is stevig door de volledig gelaste stalen ombouw en door de krasbestendige structuurlak is de kast beschermd tegen beschadigingen die voortkomen uit bijvoorbeeld tegen de kast aanbotsen.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
46
Adviesrapport atelier OsiraGroep
7.2.3 Sanitair Wasbak in hoogte verstelbaar Wij zijn op zoek gegaan naar een aanrechtblad inclusief wasbak die voldoet aan de volgende eisen: • Het aanrechtblad is voorzien van twee wasbakken omdat het regelmatig voorkomt dat gebruikers tegelijkertijd van de wasbak gebruik moeten maken. • Eén van de wasbakken is voorzien van een verzinkbak ter voorkoming van verstoppingen door bijvoorbeeld kleiresten. • Het aanrechtblad is in hoogte verstelbaar waardoor het voor alle gebruikers bruikbaar en onderrijdbaar is. • Het aanrechtblad is licht van kleur en makkelijk te reinigen in verband met chemische materialen. A In hoogte verstelbare wasbak Voordeel: • Is leverbaar in 12 verschillende front typen en 30 verschillende kleuren. • Het aanrechtblad heeft geen onderkasten. • Het aanrechtblad is verstelbaar tussen 65 cm en 110 cm boven de vloer. • De wasbak is 12 cm diep. • Het aanrechtblad is los verkrijgbaar. • Mechanische of elektrische bediening is mogelijk. • Er is voldoende ruimte om producten bij de wasbak of op het aanrechtblad te zetten. Leverancier Ergoflex Prijs op aanvraag B ROPOX Apualine Voordeel: • Elektrisch in hoogte verstelbare wastafelcombinatie. • De hoogte is over 40 cm verstelbaar. • Er is ruimte naast de wasbak. Nadeel: • Er is één wasbak. Voor twee wasbakken moeten er twee combinaties aangeschaft worden. Leverancier Sanmedi € 4.839,40 exclusief BTW Aanbeveling: Wij adviseren een in hoogte verstelbare wasbak zoals in keuze A. Dit is een uitgebreide versie, maar de ombouw, welke los is te bestellen, is niet noodzakelijk. Deze wasbak is over 45 cm in hoogte verstelbaar waardoor alle gebruikers van de wasbak en het aanrechtblad gebruik kunnen maken. Onder het aanrechtblad is voldoende beenruimte voor
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
47
Adviesrapport atelier OsiraGroep
rolstoelgebruikers, er zitten geen afvoerbuizen en de wasbak steekt aan de onderkant niet uit. Aangezien een lichte kleur gewenst is door de medewerkers past keuze A het beste bij deze wens. Er is een keuze tussen 30 verschillende kleuren. Thermostaatkraan Wij zijn op zoek gegaan naar een kraan die voldoet aan de volgende eisen: • De kraan moet voorzien zijn van een temperatuurbegrenzer in verband met de veiligheid. Er zijn cliënten met verminderde sensibiliteit in de handen die meer kans hebben lichaamsdelen te verbranden door een te warme kraan. • De kraan moet voor ieder individu bruikbaar zijn. Dit houdt in dat ieder individu de kraan moet kunnen openen en sluiten. Met behulp van een lange hendel is dat mogelijk. Dit bevorderd de zelfstandigheid van de cliënten. A Thermostaatkraan Voordeel: Er is een duidelijke weergave van de temperatuur. Nadeel: • Er is een draaiknop voor het openen van de kraan. Niet elke gebruiker kan deze handeling uitvoeren. •
Leverancier Kranenwereld € 149,00 inclusief BTW B Sanmedi Saniline Voordeel: Kraan wordt geopend door middel van een lange hendel (artshendel). • De kraan is voorzien van een aanslag- en hoeveelheidsbegrenzer. • De kraan is voorzien van een uittrekbare handdouche. Nadeel: • Er is geen weergave van de temperatuur. •
Leverancier Sanmedi € 200,20 exclusief BTW Aanbeveling: Een combinatie van beide keuzes zal de zelfstandigheid van de cliënten bevorderen. Een thermostaatkraan met een duidelijke weergave van de temperatuur en een artshendel is daarom de beste optie. Door een uittrekbare handdouche is het voor de medewerkers makkelijker om cliënten (die dit niet zelfstandig kunnen) te helpen bij het wassen van de handen.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
48
Adviesrapport atelier OsiraGroep
7.3 Overige aanbevelingen Persoonsgebonden kastjes De persoonsgebonden kastjes voor cliënten voldoen in het algemene aan de wensen. De afmeting van de persoonsgebonden kastjes en het aantal persoonsgebonden kastjes voldoen niet aan de wensen. Aanbeveling: Via dezelfde leverancier 20 persoonsgebonden kastjes bestellen met de afmeting 53 cm (b) x 73 cm (d) x 60 cm (h). Vitrinekasten De vitrinekasten die aanwezig zijn in het huidige activiteitencentrum voldoen aan de wensen. Aanbeveling: De huidige vitrinekasten meenemen naar het nieuwe atelier op IJburg. Tafels De tafels die in hoogte verstelbaar zijn door middel van drukknoppen bij de poten kunnen gebruikt worden voor de twee persoonsgebonden werkplekken en het inlijsten van schilderijen door de medewerkers. Bij deze werkplekken moet de tafel maar één keer ingesteld worden aangezien deze werkplekken slechts door één gebruiker wordt gebruikt. Aanbeveling: Drie tafels die in hoogte verstelbaar zijn door middel van drukknoppen bij de poten meenemen naar het nieuwe atelier op IJburg. Twee tafels gebruiken voor de persoonsgebonden werkplekken en één tafel gebruiken voor het inlijsten van schilderijen. Bureau van de medewerkers met alle attributen Het bureau van de medewerkers voldoet aan hun eisen. Aanbeveling: Het huidige bureau inclusief alle attributen meenemen naar het nieuwe atelier op IJburg. Stellages De stellages die aanwezig zijn in het huidige atelier voldoen aan de eisen. Het is gewenst één stellage erbij te hebben. Aanbeveling: Via dezelfde leverancier één stellage bestellen met dezelfde afmeting als de andere stellages, namelijk 100 cm (b) x 40 cm (d) x 200 cm (h).
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
49
Adviesrapport atelier OsiraGroep
7.4 Overige aspecten voor de inrichting van het atelier De volgende aspecten zijn niet naar voren gekomen uit de inventarisatie van de medewerkers of de cliënten, maar zijn ons opgevallen vanuit ons ergotherapeutisch perspectief. Deze aspecten dienen vanuit onze visie meegenomen te worden in het advies. Als deze aspecten worden meegenomen bij de inrichting van het nieuwe atelier op IJburg, bevorderd dit de zelfstandigheid van de cliënten waardoor de kwaliteit van handelen vooruit gaat. De uiteindelijke keuze hiervoor ligt, net zoals bij alle andere punten, bij het activiteitencentrum. De aspecten die ons zijn opgevallen zijn: • prullenbak • gereedschapskar • keramiekbord • kapstok Prullenbak Wij zijn op zoek gegaan naar een prullenbak die voldoet aan de volgende eisen: • Makkelijk te openen en te sluiten voor elke gebruiker, waardoor iedere cliënt de prullenbak zelfstandig kan bedienen. • De prullenbak moet een stevige ombouw hebben in verband met het beschadigen door het botsen. • De prullenbak moet duurzaam in gebruik zijn. A Brabantia afvalverzamelaar Hoogte: 722 mm Inhoud: 30 liter Diameter: 293 mm Voordeel: • Door de unieke 'soft touch' sluiting opent en sluit het dekstel geluidloos, eenvoudig en licht, de afvalverzamelaar is fingerprint proof (een dunne coating die vieze vlekjes en vingerafdrukken minder zichtbaar maakt). • De afvalverzamelaar is vervaardigd van corrosiebestendige materialen waardoor de afvalemmer duurzaam is en eenvoudig te reinigen. Leverancier Brabantia € 114,95 inclusief BTW
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
50
Adviesrapport atelier OsiraGroep
B Afbeelding niet beschikbaar
Afvalverzamelaar met automatisch sensor geactiveerd ‘open- en sluit-’ mechanisme. Hoogte: 705 mm Inhoud: 50 l Diameter: 400 mm Voordeel: • De afvalverzamelaar gaat automatisch open als de sensor in de deksel door een hand geactiveerd wordt. Als het afval in de afvalverzamelaar gedaan is, gaat het deksel automatisch zacht en geluidloos dicht. • Door de sensor in de deksel kan iedere cliënt gebruik maken van de afvalverzamelaar. Leverancier Brabantia Prijs op aanvraag.
Aanbeveling: Een afvalverzamelaar die voorzien is van een sensor (keuze B) is optimaal. Hierdoor kunnen alle cliënten gebruik maken van de prullenbak ongeacht de arm- handfunctie. Gereedschapskar De gereedschapskar is ons opgevallen in het activiteitencentrum Boogh in Utrecht. De karren kunnen door de houtbewerking gemaakt worden in alle soorten en maten. Onderstaand twee foto’s van de gereedschapkar als voorbeeld. Het gebruik van de karren kan de zelfstandigheid van de cliënten bevorderen doordat ze hun eigen materialen kunnen pakken die ze nodig hebben voor hun werkstuk.
Gereedschapskar klein
Gereedschapskar groot
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
51
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Keramiekbord Eveneens in het activiteitencentrum Boogh is ons het onderstaande keramiekbord opgevallen. Het bord bestaan uit kleine stukjes keramiek welke beschilderd zijn met alle kleuren glazuur.
Dit bord lijkt ons erg handig in gebruik. Momenteel zitten de bordjes met de kleuren glazuur in een mand. Dit is naar ons idee onoverzichtelijk en het is ons een aantal keer opgevallen dat cliënten moeite hadden met het kiezen van de juiste kleuren. Ook kunnen cliënten met een verminderde handfunctie niet zelfstandig de kleuren kiezen doordat zij de bordjes niet kunnen manipuleren. Kapstok Wij zijn op zoek gegaan naar een kapstok die voldoet aan de volgende eisen: • De kapstok moet te monteren zijn op iedere gewenste hoogte. Voor rolstoelgebruikers is de maximale hoogte 125 cm. • De kapstok moet aan de muur te monteren zijn zodat deze bij het gebruik niet kan omvallen. • De kapstok moet niet kunnen omvallen als er tegenaan gebotst wordt. A Kapstok 14 cm (h) x 34 cm (b) Voordeel: • De kapstok is klein en overal te plaatsen. • De kapstok is voorzien van grote bollen. • De kapstok heeft een stalen frame. Nadeel: • Er zijn weinig plaatsen op de kapstok. Leverancier AD Interieurshop € 15,00 Inclusief BTW
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
52
Adviesrapport atelier OsiraGroep
B Toonladder kapstok 154 cm (h) x 76 cm (b) Voordeel: • Er kunnen 18 haken op de kapstok. • De haken kunnen op elke gewenste hoogte worden opgehangen. • De kapstok heeft een metalen frame. Nadeel: • Deze kapstok neemt een grote ruimte in beslag. Leverancier AD Interieurshop € 235,00 Inclusief BTW Aanbeveling: Wij bevelen keuze B aan, omdat bij deze kapstok de haken op elke gewenste hoogte geplaatst kunnen worden. Hierdoor kunnen alle gebruikers gebruik maken van de kapstok.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
53
Adviesrapport atelier OsiraGroep
8. Aanbevelingen voor volgende groep studenten Naar aanleiding van het werken aan de opdracht hebben wij aspecten als handig ervaren, hadden wij zaken anders kunnen aanpakken en zijn er aspecten welke in elke situatie van de opdracht voorkomen. Over deze punten geven wij aanbevelingen. 8.1 Situatieschets De situatie van het atelier was voor ons duidelijk, maar voor derden, zoals de senioradviseur, niet. Voor het in kaart brengen van de situatie voor derden hebben wij ervoor gekozen een plattegrond te schetsen van de oude en de nieuwe / gewenste situatie. Aanbeveling: • Op www.floorplanner.nl kan een gratis account aangemaakt worden voor het maken van een (uitgebreide) plattegrond op schaal. 8.2 Interviews met cliënten Wij hebben ervoor gekozen cliënten te interviewen omdat zij, samen met de medewerkers, de gebruikers van het atelier zijn. Zij zijn ervaringsdeskundigen op het gebied van het gebruik van het atelier. Voor het interviewen van de cliënten hebben wij ervoor gekozen uit te gaan van hun spontane bereidheid, omdat zij niet alleen betrokken zijn maar ook goede waarnemers. Ook vinden zij het leuk om hun ideeën te geven en zijn zij gemotiveerd. Cliënten weten wat niet (makkelijk) werkt, wat ze willen en wat ze nodig hebben om zelfstandig of zelfstandiger te kunnen werken. Spontane bereidheid heeft in ons project goed gewerkt, omdat deze cliënten bereid waren mee te denken. In dit project waren de wensen en behoeften van de cliënten snel duidelijk. In een volgend project bestaat de mogelijkheid dat de wensen van de cliënten niet zo duidelijk naar voren komen. In dit geval moet er voor een andere selectie van cliënten gekozen worden. Informatie over de selectie van cliënten is opgenomen in bijlage 3. Aanbeveling: Oriënteren op de doelgroep waar je mee te maken hebt. • Inventariseren hoeveel cliënten te maken hebben met je opdracht. • Oriënteren op de verschillende soorten interviews. • Oriëntatie van de selectie van cliënten: ο Variatiebreedte (zoveel mogelijk verschillende groepen) ο Representativiteit (afspiegeling van de gehele doelgroep) ο Spontane bereidheid (iedereen die gemotiveerd is) ο Volledigheid (het uitgangspunt dat elke bewoner geraadpleegd moet worden) •
8.3 Vragenlijst voor medewerkers Wij hebben bij de medewerkers gekozen voor het voorleggen van een vragenlijst, omdat er voor, tijdens of na de activiteiten weinig tot geen tijd was een gestructureerd interview af te nemen. Tijdens het opstellen van de vragenlijst wisten wij dat het geven van voorbeelden in de vraag een valkuil kan worden, maar bij een aantal vragen konden wij hier niet onderuit. Toen wij de vragenlijst terugkregen bleek dat de medewerkers antwoord hadden gegeven op de voorbeelden. Dit was voor ons jammer, want hierdoor werd geen nieuwe informatie verzameld. Door het kiezen van een schriftelijke vragenlijst is er andere informatie verzameld, dan wanner wij een gestructureerd interview hadden afgenomen. Achteraf is gebleken dat wij Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
54
Adviesrapport atelier OsiraGroep
beter een mondeling interview af hadden kunnen nemen, omdat het invullen van de vragenlijst erg lang op zich heeft laten wachten waardoor veel tijd verloren is gegaan. Zonder de vragenlijst konden wij niet verder omdat de resultaten uit het interview belangrijk zijn voor het programma van eisen. Het atelier moet uiteindelijk mede aan hun wensen voldoen. Aangezien de opdracht voor ons en de activiteitenbegeleiders nog enigszins onduidelijk was aan het begin, was er sprake van miscommunicatie en interpretatie. Hierdoor werd er in het begin heel veel informatie gegeven, maar weinig concreet. Het zorgde er ook voor dat er informatie bleef komen, zelfs na het invullen van de vragenlijst. Aanbeveling: Tijd inplannen voor een gestructureerd interview. • Geef geen voorbeelden in de vraag tenzij dit onvoorkomelijk is. • Verzamel in één interview de benodigde informatie. • Vraag tijdens het interview door over onduidelijkheden, blijf kritisch. • Het is van belang helder te maken wat je taken zijn, waar je je op gaat richten en wat de mogelijkheden zijn ter voorkoming van onduidelijkheid op het gebied van rol- en taakverdeling. •
8.4 Specifieke eisen voor de ruimten Je hebt altijd, onafhankelijk van de ruimte in het activiteitencentrum waarin gewerkt wordt, te maken met de specifieke eisen waar een ruimte aan moet voldoen. Als deze eisen worden vergeten is slechte toe- en doorgankelijkheid voor de cliënten een logische consequentie. Daarom is het van belang de minimale eisen en wettelijke normen vanuit de literatuur te raadplegen voor een optimale toe- en doorgankelijkheid. Aanbeveling: In de literatuur de minimale eisen en wettelijke normen bestuderen. Algemene punten zijn: ο Deuropeningen ο (Door)gangen / verplaatsen binnen ruimten ο Hoogteverschillen ο Keerruimte ο Plaatsing van sanitair, stopcontacten en lichtschakelaars
•
8.5 Algemene eisen voor de ruimten Naast de specifieke eisen in een ruimte zijn er ook algemene eisen. Deze algemene eisen zijn belangrijk in verband met een goed werkklimaat en een goede verplaatsbaarheid. Het streven is naar inclusieve toe- en doorgankelijkheid voor de cliënten. Hiebij is het van belang de literatuur de bestuderen en de punten uit te lichten die van toepassing zijn op het advies dat centraal staat in het project. Aanbeveling: In de literatuur de algemene eisen bestuderen. Punten die hierbij horen zijn: ο Verlichting ο Loopoppervlak ο Ondergrond ο Geluidisolatie ο Verwarming ο Elektra
•
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
55
Adviesrapport atelier OsiraGroep
8.6 Overige aspecten Indien er een advies geschreven wordt over het gehele activiteitencentrum zijn er nog verschillende punten die aan bod moeten komen. Namelijk de bewegwijzering: • Waar zitten de nooduitgangen? • Welke weg is het snelst naar de nooduitgang? • Waar zitten de brandslangen, brandblussers en branddekens? • Hoe kom je van het ene naar het andere punt? Er moet rekening gehouden worden met het feit dat er een advies wordt gegeven. Het activiteitencentrum bepaalt wat er mee gebeurt en of het daadwerkelijk voldoet aan alle wensen. Daarnaast zijn zij ook afhankelijk van het budget. Het is handig als er een raming van de kosten wordt gegeven. Hierin kan een splitsing gemaakt worden tussen: • Hoge kosten en optimaal in het gebruik; • Lagere kosten en minder optimaal in het gebruik.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
56
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Begrippenlijst Aanpasbaarheid Aanpasbaarheid houdt in dat ruimten en voorzieningen later eventueel op eenvoudige wijze zijn aan te passen aan een ontstane of toenemende handicap. Aanpasbaarheid kan worden bevorderd door toepassing van een flexibel bouwsysteem. (Wijk et al, 2003) Aanpassingen Een verandering / aanpassing van een bestaand product, instrument, uitrusting of technisch systeem die verminderde vaardigheden of problemen met activiteiten voorkomt, gedeeltelijk compenseert of opheft. (Bergsma et al, 2006) Bezoekbaarheid Bezoekbaarheid garandeert dat iedereen de betreffende ruimten en voorzieningen in het gebouw kan bereiken en bezoeken. (Wijk et al, 2003) Bruikbaarheid De bruikbaarheid geeft aan dat iedereen de betreffende ruimten en voorzieningen op een gemakkelijke en vanzelfsprekende wijze kan gebruiken. (Wijk et al, 2003) Collectief De vraag welke kritieke waarden gelden voor de diverse omgevingsvariabelen, zodat alle mensen doeltreffend en comfortabel, veilig en gezond in de gebouwde omgeving kunnen functioneren, hangt in de eerste plaats af van de aard van de voorzieningen. Indien de voorziening voor collectief gebruik is bestemd moet op voorhand aan verschillende uiteenlopende wensen worden voldaan. (Wijk et al, 2003) Gebruikers Onder de gebruikers vallen de cliënten, medewerkers en vrijwilligers. De cliënten zijn variabel. Om die reden moeten voorzieningen, waar cliënten gebruik van maken, op voorhand zijn vormgegeven op basis van een grote verscheidenheid aan menselijke mogelijkheden en beperkingen. Daarnaast zijn er de medewerkers die de omgeving eenvoudig en naar eigen voorkeuren, mogelijkheden en beperkingen moeten kunnen inrichten. Dit geeft meer persoonlijke waardering van die omgeving. (Wijk et al, 2003) Gelijkwaardig Met gelijkwaardig wordt bedoeld, dat voorzieningen door iedereen op dezelfde manier gebruikt moeten kunnen worden. Bijvoorbeeld; wanneer de hoofdentree niet toegankelijk is, en er een aparte entree voor rolstoelgebruikers is waarvoor men door een steeg achterom moet, is dit geen gelijkwaardige voorziening. Ook al is de aparte rolstoelentree goed toegankelijk, de voorziening wordt dan beperkt toegankelijk genoemd. Uitzonderingen hierop zijn sanitaire ruimtes, die vaak wel speciaal aangepast worden voor gehandicapten. Ook invalidenparkeerplaatsen en braillemenu’s zijn alleen bedoeld voor gehandicapten. (Jagersma, 2007)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
57
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Handelen Occupation is a generic term encompassing all aspects of a persons engagement in a rolls, processes, activities or tasks in the course of daily live. (Hagedorn, 1995) Occupation is any goal-directed activity that had meaning for the individual and is composed of skills and falues. (Creek, 1999) (Kinébanian,1998 p. 123) Een mens is een handelend wezen. (Kinébanian, 2006) Voor het verrichten van handelingen hebben mensen in de eerste plaats gebruiksruimte nodig bij het (inrichtings)element waarop de handeling is gericht. (Wijk et al, 2003) Hulpmiddelen Dit zijn producten, instrumenten, uitrustingen of technische systemen die verminderde vaardigheden of problemen met activiteiten voorkomen, gedeeltelijk compenseren of opheffen. (Bergsma et al, 2006) Inclusieve benadering Iedereen kan zo zelfstandig en gelijkwaardig mogelijk in de gebouwde omgeving functioneren. (Wijk et al, 2003) (Inclusieve) doorgankelijkheid De vrije doorgang binnen een gebouw, vrij van obstakels. (Aedes-Actiz, 2008) Inclusieve toegankelijkheid Inclusieve toegankelijkheid wil zeggen dat bij het ontwerpen van een woning en woonomgeving het uitgangspunt is dat iedereen (met en zonder beperking) hiervan gebruik kan maken. Deze benadering wordt ondersteund door een aantal wetten. Zo stelt de Wet gelijke behandeling dat iedereen gelijke kansen moet hebben. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de verantwoordelijkheid voor gelijke mogelijkheden voor maatschappelijke participatie bij de gemeentelijke overheid. (Mandemaker, 2008) Individu De vraag welke kritieke waarden gelden voor de diverse omgevingsvariabelen, zodat alle mensen doeltreffend en comfortabel, veilig en gezond in de gebouwde omgeving kunnen functioneren, hangt in de eerste plaats af van de aard van de voorzieningen. Indien de voorziening voor een individu is, moet deze zo goed mogelijk aansluiten op de individuele mogelijkheden en beperkingen. (Wijk et al, 2003) Integrale oplossingen Oplossingen die in principe iedere gebruiker dienen, omdat is uitgegaan van het meest kritisch gebruik. (Wijk et al, 2003) Toegankelijkheid Toegankelijkheid is de mogelijkheid van personen om op een zo zelfstandig en gelijkwaardig mogelijke manier gebruik te maken van de openbare ruimte, gebouwen, voorzieningen, producten en diensten. De mate van toegankelijkheid wordt bepaald door een combinatie van persoonskenmerken en omgevingskenmerken. (Jagersma, 2007) De toegang tot een gebouw is zonder belemmeringen bereikbaar. (Aedes-Actiz, 2008) Uitgankelijkheid Uitgankelijkheid is het snel en veilig kunnen verlaten van een ruimte in noodsituaties. (Mandemaker, 2008)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
58
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Zelfstandig Zelfstandig houdt in, dat iedereen zonder hulp de onderdelen van de voorziening moet kunnen bereiken en gebruiken. Wanneer er assistentie verleend moet worden om de voorziening te kunnen gebruiken, wordt de voorziening beperkt toegankelijk genoemd. Bijvoorbeeld, wanneer een persoon met een rollator een zware deur niet zelfstandig open kan duwen en derden of het personeel moet hierbij helpen, dan is dit geen zelfstandig te gebruiken voorziening. (Jagersma, 2007)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
59
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Literatuurlijst Boeken Baarda, D.B., de Goede, M.P.M & Teunissen, J. (2005). Basisboek Kwalitatief Onderzoek. Groningen: Wolters-Noordhoff
•
•
Baarda, D.B., de Goede, M.P.M & van der Meer-Middelburg, A.G.E., (1996). Basisboek open interviewen. Groningen: Stenfert Kroese
•
Bartelds, J.F., Jansen, E.P.W.A, & Joostens, Th.H. (1989). Enquêteren Het opstellen en gebruiken van vragenlijsten. Groningen: Wolters-Noordhoff
•
Bergsma, E.M., Bransen, A., Essen van, M., Schermer, J.C.M., Nes van, F.A. (september 2006) Ergotherapeut-adviseur bij toegankelijk wonen, handboek gericht op woningen voor mensen met een verstandelijke beperking [scriptie]. Opleiding ergotherapie, Hogeschool van Amsterdam
•
Bergsma, E.M., Bransen, A., Essen van, M., Schermer, J.C.M., Nes van, F.A. (september 2006) Ergotherapeut-adviseur bij toegankelijk wonen, theoretische onderbouwing [scriptie]. Opleiding ergotherapie, Hogeschool van Amsterdam
•
Beumer, S.T.A.G. (1999).Anders mobiel: meer weten over rolstoelen. Revab BV. Silvolde
•
Brinkman, J. (1994). De Vragenlijst. Groningen: Wolters-Noordhoff
•
Bulsink, K., Hansma, C., Kroon, A., Ouden den, K. (2008). Community based ergotherapie. Het belang en de toepassing van community development voor ergotherapie in Nederland [scriptie]. Hogeschool van Amsterdam
•
Creek, J., Lougher, L., Bruggen van, H. (2008). Occupational Therapy and Mental Health. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg
•
Jagersma, W. (2007). Algemene eisen voor het verkrijgen van het Internationaal Toegankelijkheids Symbool. Chronisch Zieken en Gehandicapten Raad Nederland
•
Jong, C.G.A. de (2002). Bewust bouwen voor mensen mensen met een visuele en verstandelijke beperking. Bartiméus, Doorn
•
Kinébanian, A. & Thomas, C. (1998). Grondslagen van de ergotherapie. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg
•
Kinébanian, A. & Granse, M. le (2006). Grondslagen van de ergotherapie. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg
•
Mandemaker, T. (2008). Van ingang tot uitgang. Een toegankelijke, veilige woning en woonomgeving voor iedereen. Krips, Meppel
•
Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (1999). Levenslang wonen Ontwerpgids. Uitgever onbekend
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
60
Adviesrapport atelier OsiraGroep
•
Ministerie van VROM (2005). Het Bouwbesluit 2003, op weg naar verdere harmonisering en deregulering.
•
Nijs, L., Schuur, A., Voorden van der, R. (2002). Supplement bij bewust bouwen, voor mensen met een visuele en verstandelijke beperking. Aanbevelingen voor architect en bouwkundige. Technische Universiteit Delft, Faculteit Bouwkunde, Sector Bouwfysica. In opdracht IWZ van het IWZ en in samenwerking met Bartiméus
•
Plaisier, A.J., Timmer, F., Thie, J & Nies, H.L.G.R. (1999). Bewoners praten mee over de bouw. Utrecht: NZi
•
Stichting Samenwerking van Dorpshuizen in Friesland (SDF) & Steunfunctie voor de Zorg en adviesbureau bouwkundige aanpassingen voor mensen met een handicap en ouderen (De Stipe) (1998). Dorsphuis zonder drempels. Leeuwarden: De Stipe & Akkrum: SDF
•
Tilanus, C.P.G. (1997). Onderzoeksmethoden bij agogisch handelen. Utrecht: Uitgeverij SWP
•
Wijk, M., Drenth, J., Ditmarsch van, M. (2003). Handboek voor toegankelijkheid, Elsevier, Doetinchem
Internet • Aedes-Actiz (2008) Kenniscentrum Wonen-Zorg http://www.kenniscentrumwonenzorg.nl/levensloopgeschikt/classificatie Geraadpleegd op 17 december 2008 •
EduVip (2007-2008) Voor het onderwijs aan leerlingen en studenten met een visuele beperking. http://www.eduvip.nl/cms/node/614 Geraadpleegd op 17 december 2008
•
OsiraGroep, 2008 http://www.osiragroep.nl/activiteitencentrum_amstelrade_979.html Geraadpleegd op 8 december 2008
•
OsiraGroep, 2008, Wonen, zorg en welzijn. http://www.osiragroep.nl/over_osiragroep_434.html Geraadpleegd november 2008
•
Rotterdams Informatiesysteem Toegankelijke Stad (2001) Samenstelling tekst en verdere informatie over ‘toegankelijk Rotterdam’: Stichting R’go (sinds 2003 stichting MEE) Jan Wapenaar, stafmedewerker communicatie ConcernDrukkerij Almelo http://www.toegankelijk.rotterdam.nl/media/med_view.asp?med_id=7903 Geraadpleegd op 1 december 2008
•
Van Dale Uitgevers (2008) http://www.vandale.nl/vandale/ Geraadpleegd op 5 januari 2009
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
61
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Leveranciers •
A & I kantoorinrichting Joan Muyskenweg 38 1099 CK Amsterdam Tel: 020-4704057 ((trippel)werkstoelen, bureaustoelen)
•
AD Interieurshop Radonweg 3 (geen winkel / showroom) 3542AN UTRECHT Tel: 0900-2373532
[email protected] (kapstok)
•
DESKO Office Outlet Herwijk 12 1046 BC Amsterdam Tel: 020-4801020 of 020-4801024
[email protected] (verstelbare tafels)
•
Ergoflex Getfertsingel 81e 7513 GB Enschede Tel: 053-4301993
[email protected] (verstelbare wastafels)
•
Ergotech B.V. Wattstraat 58 2170 AA Sassenheim Tel: 0252-221022
[email protected] ((trippel)werkstoel)
•
Eureva B.V. Saturnusstraat 95 2516 AG Den Haag Tel: 070-3855209 ((trippel)werkstoel)
•
IKEA Amsterdam Hullenbergweg 2 1101 BL Amsterdam Informatielijn: 0900-2354532 (kasten, stoelen, krukjes)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
62
Adviesrapport atelier OsiraGroep
•
Kranenwereld Energieweg 37 3641 RT Mijdrecht Tel: 0297-255504 (kranen)
•
Kruunenberg School- en kantoorinrichting Haverstraat 57 2153 GD Nieuw-Vennep Tel: 0252-673122
[email protected] (droogtrolleys, opbergkasten, schilderkasten)
•
LundiaWorks Dames Jolinkweg 39 7051 DH Varsseveld Postbus 92 7050 AB Varsseveld Tel: 0315-257878 Mobiel: 06-53746420
[email protected] (droogtrolleys, opbergkasten, schilderkasten)
•
N.P.C. Revalidatietechniek Handelsweg 2 5492 NL Sint Oedenrode Tel: 0413-476700
[email protected] ((trippel)werkstoel)
•
RIDEAUPRESS Jan Frans Willemsstraat 91 B-1800 Vilvoorde Tel: 0032-24114034
[email protected] (ophangsysteem voor schilderijen)
•
ROCOR Kantoorinrichters Boezemweg 57 2641 KG Pijnacker Tel algemeen: 0800-2351610 Tel winkel: 015-3640700 (kasten)
•
Sanmedi B.V. Populierenlaan 59 1911 BK Uitgeest Tel: 0251-316482
[email protected] (aangepast sanitair)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
63
Adviesrapport atelier OsiraGroep
•
VAN DEN BERG Kantoormeubilair Lingedijk 39 4155 BB Gellicum Tel: 06-29410048
[email protected] (ladekasten, verstelbare tafel)
•
VIA-direct Kantoormeubelen Vreelandseweg 42i 1216 CH Hilversum Tel: 035-6234477
[email protected] of
[email protected] (kasten)
•
www.zadelkruk.nl Overdiepad 20 1814 ZK Alkmaar Tel: 072-5128220 (zadelkruk)
Overige leveranciers waar de aanbevelingen eveneens te vinden zijn: • Atelier Michel Koene De Seize 4 9001 XT Grou Tel: 0566-621056
[email protected] (verstelbare meubilair) •
DV Kantoormeubelen B.V. Ressenerbroek 22 6666 MR Heteren (kantoormeubelen, opbergkasten, schilderkasten)
•
Linido B.V. Weteringweg 5-9 2641 KM Pijnacker Tel winkel: 015-3695440 (aangepast sanitair)
•
Pronk Ergo Cobaltstraat 14 2718 RM Zoetermeer Tel: 079-3611340 (verstelbare tafels)
•
Verhoef Woningaanpassing B.V. Phoenixstraat 13 1812 PN Alkmaar Tel: 072-5710127 (verstelbare wastafels)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
64
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Nawoord Tijdens het schrijven van het adviesrapport zijn wij veel aspecten tegengekomen waar wij in het begin niet aan hadden gedacht. Het schrijven van dit adviesrapport heeft ons in heel veel manieren geholpen breder te kijken naar de inrichting van gebouwen en/of ruimten en het uitgebreide scala van voorzieningen die daarbij mogelijk zijn. Wij zijn erg tevreden met het eindresultaat. Naar ons idee zijn de aanbevelingen goed toepasbaar in het nieuwe atelier op IJburg. Wij hopen dat dit gebruikt gaat worden bij het opstarten van het nieuwe atelier. Nogmaals willen wij benoemen dat wij hopen dat het aan de verwachtingen van de opdrachtgever heeft voldaan. Marit Bakhuis Joyce Mulder
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
65
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlagen Inhoudsopgave 1. Onderbouwing voor de activiteitenanalyse van Jennifer Creek
blz. 67
2. Activiteitenanalyses volgens Jennifer Creek
blz. 68
3. Onderbouwing van de selectie van cliënten
blz. 76
4. Bottom-up werken
blz. 77
5. Onderbouwing voor de interviews met cliënten
blz. 78
6. Onderbouwing technische aspecten van de vragenlijst
blz. 79
7. Ingevulde vragenlijst door de medewerkers
blz. 80
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
66
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 1. Onderbouwing voor de activiteitenanalyse van Jennifer Creek Voor de inventarisatie van de handelingen die verricht moeten worden tijdens de activiteiten in het atelier wordt de activiteitenanalyse van Jennifer Creek gebruikt. Deze activiteitenanalyse is geschikt om deelhandelingen in kaart te brengen. Een aantal aspecten is niet van toepassing voor onze inventarisatie, daarom zijn er punten uit de activiteitenanalyse weggelaten. De activiteitenanalyse wordt gebruikt voor een algemene analyse van activiteiten die plaatsvinden in het activiteitencentrum. Dit houdt in dat deze niet gebruikt wordt per individuele cliënt of per specifieke opdracht. Volgens Creek (2006) is een theoretische / abstracte activiteitenanalyse een middel om de kwaliteiten en karakteristieken van een activiteit vast te stellen, onafhankelijk van de wijze waarop een individu deze uitvoert. (Kinébanian, 2008 p. 625) Een activiteitenanalyse is een proces waarbij een activiteit wordt ontleed in de samenstellende delen en takenopeenvolging, om de eigenschappen en vaardigheden te identificeren die voor de prestaties worden vereist, waarbij de therapeut wordt toegestaan om zijn therapeutisch potentieel te evalueren. (Creek, 2008 p. 114-115) Door een activiteit te analyseren kan een therapeut: Inzicht krijgen in de eisen die de activiteit aan de cliënt stelt; ο het uiteenlopen van vaardigheden die nodig zijn voor de prestatie. • Beoordelen of de activiteit voldoening geeft. • De mate bepalen waarin de activiteit ongewenst gedrag zou kunnen remmen. • Bepalen of de activiteit binnen de capaciteit van de cliënt valt. • De vaardigheden ontdekken die de cliënt met behulp van de activiteit kan ontwikkelen; dit kunnen specifieke vaardigheden zijn zoals het inpassen van een naald, of meer algemeen zoals lezen. • Een basis vormen om activiteiten aan te passen en te sorteren om specifieke resultaten te bereiken. (Creek, 2008 p. 114-115) •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
67
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 2. Activiteitenanalyses volgens Jennifer Creek In het atelier op Amstelrade vinden vier verschillende activiteiten plaats. Etsen, kleien (keramiek) en schilderen met acryl- en aquarelverf. Wij hebben van elke activiteit een activiteitenanalyse gemaakt om duidelijk in kaart te brengen wat de activiteit inhoud en welke middelen er nodig zijn om de activiteit te kunnen uitoefenen.
Etsen Korte beschrijving van de activiteit Etsen is het bewerken van platen zink of koper zodanig dat je inkt in groeven kunt duwen en er een afdruk van kunt maken op papier. Het is een diepdruktechniek. De achterkant van de plaat beplak je helemaal met tape. De etsgrond wordt verdunt met een heel klein beetje terpentine. Laat de etsgrond goed drogen. De tekening van het ontwerp wordt overgetrokken op overtrekpapier. De betekende kant van het vel wordt ingesmeerd met rode aarde. Dit dient voor het overzetten van de tekening op de plaat. Daarbij moet je rekening houden met het feit dat je het ontwerp in spiegelbeeld op de plaat moet zetten om een correcte weergave van het ontwerp op de prent te krijgen. De lijnen staan nu in rode aarde op de etsgrond. Met een etsnaald wordt in de etsgrond getekend. Waar de etsnaald de grond heeft weggehaald, is zink zichtbaar. De plaat gaat na het tekenen in een zuurbad. Waar de etsgrond is weggekrabd, bijt het zuur groeven in de plaat. Waar de etsgrond niet weg is, kan het zuur niet bijten tenzij de etsgrond niet goed droog is. Bellen, in het zuurbad, bij de lijnen moeten regelmatig weggehaald worden met een veer. Met terpentine en een doek wordt de etsgrond van de plaat gehaald. Met spiritus wordt de plaat vetvrij gemaakt. Met een plamuurrubber wordt de etsinkt aangebracht op de plaat. De inkt moet goed in de groeven worden verdeeld en overtollige inkt moet worden weggehaald. Het etsvel wordt daarna 4 tot 5 minuten geweekt. De holle kant van het papier komt direct op het zink te liggen. Hier komt vilt overheen en dit wordt op een gelijkmatige manier door de pers gehaald. Voorbereiding • Schort aantrekken. • Materialen pakken (platen zink of koper, inkt, tape, etsgrond, terpentine, overtrekpapier, etsnaald, rode aarde, zuurbad, spiritus, plamuurrubber, etsvel, vilt en pers). • Eventueel andere materialen (afhankelijk van het gebruik). Voorzorgsmaatregelen Indien van toepassing het oprollen van de mouwen. Waarop doet de activiteit een beroep? Fysieke vaardigheden • Fijn-motorische vaardigheden: afhankelijk van het werkstuk. Het kan ook de grove motoriek betreffen. • Mobiliteit: de mobiliteit van de handen is belangrijk om het werkstuk goed te maken. • Coördinatie: hand-oog coördinatie is noodzakelijk. • Tastzin: in verband met het zuurbad is dit een zeer belangrijk aspect.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
68
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Cognitieve vaardigheden • Aandacht: in verband met de etsnaalden, het zuurbad en de pers is het belangrijk de aandacht te behouden bij deze techniek. De tijd dat iemand over deze activiteit doet is minder belangrijk. • Concentratie: evenals aandacht is concentratie belangrijk. • Plannen: de volgorde van deze activiteit is erg belanrijk. De kans dat het hierbij mis gaat, is groot. Mentale vaardigheden • Frustratie-tolerantie: Bij het etsen is er een grote kans (als je niet precies werkt) dat het mis gaat. Dit kan een groot beroep doen op de frustratie-tolerantie. • Vertrouwen: het is niet noodzakelijk voor deze activiteit, maar het maken van een werkstuk kan het vertrouwen zeker verhogen. • Creativiteit: afhankelijk van het werkstuk. • Risico nemen: afhankelijk van het werkstuk en de persoon. Mogelijkheden tot ontwikkelen Zelfvertrouwen: Afhankelijk per persoon. • Geeft voldoening: als een werkstuk afgerond is, kan dit zeker voldoening geven. Ook dit is persoonsafhankelijk • Betekenisvol: Afhankelijk per persoon. •
Mogelijkheden tot aanpassen (moeilijker / makkelijker) • Met betrekking tot materialen Er zijn verschillende manieren om te etsen. De ene manier is makkelijker dan de andere. Een voorbeeld van een andere techniek is vernis mou. Bij deze techniek wrijft men de bovenkant van een opgewarmde metalen plaat in met zacht vernis (schapenvet en bijenwas). Vervolgens legt men papier boven het vernis. Door rechtstreeks op het papier te tekenen, ontstaat er een tekening in het zachte vernis. De lijnsoort is sterk afhankelijk van het gebruikte tekenmateriaal. • Met betrekking tot de omgeving (zowel personen als zaken) Door met meerdere personen aan één werkstuk werken kan de activiteit moeilijker gemaakt worden. • Met betrekking tot de mogelijkheden van de techniek Zie met betrekking tot de materialen. • Verwante activiteiten Droge naald techniek.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
69
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Kleien / keramiek Korte beschrijving van de activiteit Het maken van beelden en/of voorwerpen van klei. Eerst wordt er een stuk klei afgesneden. Daarna wordt de klei gekneed en met de handen of deegroller in de gewenste vorm gemaakt. Hierna kunnen materialen gebruikt worden om het klei werkstuk af te werken. Schrapers om de randen te verfijnen, water om kieren af te dichten en dergelijke. Afhankelijk van het werkstuk worden er nog stukken klei toegevoegd. Voorbereiding • Schort aantrekken. • Klei pakken. • Materialen pakken (deegroller, mes, schrapers, werkplankje, mal, kom, water, mirette, lomer, kleisnijder, e.d.). • Werkplek indelen. Voorzorgsmaatregelen Indien van toepassing het oprollen van de mouwen. Waarop doet de activiteit een beroep? Fysieke vaardigheden • Fijn-motorische vaardigheden: afhankelijk van het werkstuk. Het kan ook de grove motoriek betreffen. • Mobiliteit: de mobiliteit van de handen is belangrijk om het werkstuk goed te maken. • Coördinatie: hand-oog coördinatie is noodzakelijk. • Tastzin: het werkstuk wordt gemaakt met de handen, dus dit is een belangrijk aspect. Cognitieve vaardigheden Aandacht: dit is een aspect wat in enige mate belangrijk is. Aangezien het een persoonlijk werkstuk is, kan iemand er net zo lang over doen als wat hij of zij zelf wil. • Concentratie: evenals aandacht is concentratie niet noodzakelijk voor een individuele opdracht. • Plannen: de volgorde is van belang bij het kleien. •
Mentale vaardigheden • Frustratie-tolerantie: als iemand iets wil maken en dat lukt niet door omstandigheden, dan kan dit een groot beroep doen op de frustratie-tolerantie. • Vertrouwen: het is niet noodzakelijk, maar het maken van een werkstuk kan het vertrouwen zeker verhogen. • Creativiteit: afhankelijk van het werkstuk. • Risico nemen: afhankelijk van het werkstuk en de persoon. Interpersoonlijke vaardigheden Delen: als andere personen ook aan het kleien zijn, dan moeten de materialen gedeeld worden.
•
Mogelijkheden tot ontwikkelen • Zelfvertrouwen: Afhankelijk per persoon. • Geeft voldoening: als een werkstuk afgerond is, kan dit zeker voldoening geven. Ook dit is persoonsafhankelijk • Betekenisvol: Afhankelijk per persoon.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
70
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Mogelijkheden tot aanpassen (moeilijker / makkelijker) • Met betrekking tot materialen: Er zijn verschillende soorten klei die gebruikt kunnen worden, namelijk gewone klei, gietklei, fimoklei en dergelijke. • Met betrekking tot de omgeving (zowel personen als zaken): Deze activiteit is moeilijker te maken door meerdere personen aan één werkstuk te laten werken. • Met betrekking tot de mogelijkheden van de techniek: De techniek is afhankelijk van de persoon. Er kunnen hele kleine werkstukken gemaakt worden, maar ook grotere.De techniek kan makkelijker gemaakt worden door gietklei te gebruiken en een mal.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
71
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Schilderen met acrylverf Korte beschrijving van de activiteit Schilderen met verf op een doek. Voorbereiding • Schort aantrekken. • Kwasten pakken. • Verf pakken. • Eventueel voorbeelden klaarleggen of weten wat je wil schilderen. • Water pakken. • Schildersdoek klaarleggen. • Schotel pakken (of iets anders) om kleuren op te mengen. • Eventueel andere materialen (afhankelijk van het gebruik). Voorzorgsmaatregelen Indien van toepassing het oprollen van de mouwen. Waarop doet de activiteit een beroep? Fysieke vaardigheden • Fijn-motorische vaardigheden: fijne motoriek is het vasthouden van de kwast (pengreep) de grove motoriek is het bewegen van de arm. • Mobiliteit: het zorgen dat de verf op het doek komt. • Coördinatie: oog-hand coördinatie speelt een belangrijke rol. Cognitieve vaardigheden Aandacht: dit is van belang om ervoor te zorgen dat de verf op het papier komt en niet op alle andere plaatsen. Daarnaast ook voor het niet omstoten van het water. • Plannen: het plannen van de activiteit is belangrijk. Eerst verf op de kwast doen, dan de verf op het papier doen, de kwast schoonmaken, kleuren mengen, etcetera. • Structureren: structuur aanbrengen in de opstelling van de benodigdheden is belangrijk. Het moet logisch opgesteld staan, zodat je overal gemakkelijk bij kan komen. •
Mentale vaardigheden Frustratie-tolerantie: aangezien deze activiteit individueel en zonder concrete opdracht wordt uitgevoerd is dit niet van toepassing. • Creativiteit: dit is persoonlijk, maar niet noodzakelijk. •
Mogelijkheden tot ontwikkelen Sociale identiteit: in het product kan iemand zijn gevoelens kwijt, dus dat houdt in dat de sociale identiteit ontwikkeld kan worden. • Zelfvertrouwen: als een product naar tevredenheid gemaakt kan worden is dit zeker een goede manier om zelfvertrouwen op te bouwen of te verhogen. • Geeft voldoening: zie vorige punt. • Betekenisvol: de activiteitenkeuze is vrij, dus dat houdt in dat deze activiteit betekenisvol is voor de persoon die het uitvoert. •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
72
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Mogelijkheden tot aanpassen (moeilijker / makkelijker) • Met betrekking tot materialen Bredere/ smallere kwasten, bredere en/of lagere bakjes met water. • Met betrekking tot de omgeving (zowel personen als zaken) Meerdere personen aan één werkstuk laten werken. • Verwante activiteiten Schilderen met aquarelverf en tekenen.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
73
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Schilderen met aquarelverf Korte beschrijving van de activiteit Met water en een kwast de verf nat maken. Hierna de kwast naar het papier brengen en de verf op het papier strijken. Kwast schoonmaken in water voor het gebruik van een andere kleur. Eventueel de kwast iets droog maken met een stuk papier. Voorbereiding • De verf pakken. • De kwasten pakken. • Water pakken. • Papier pakken. • Schort aantrekken. • (Papier vastplakken aan tafel met tape). Voorzorgsmaatregelen Zorgen voor voldoende werkruimte. Waarop doet de activiteit een beroep? Fysieke vaardigheden • Fijn-motorische vaardigheden: bij het schilderen wordt de pengreep gebruikt. • Mobiliteit: bij de voorbereiding is mobiliteit gewenst om alle spullen te verzamelen. • Coördinatie: het is van belang om de kwast over het papier te kunnen verplaatsen. Cognitieve vaardigheden • Aandacht: dit is van belang om ervoor te zorgen dat de verf op het papier komt en niet op alle andere plaatsen. Daarnaast ook voor het niet omstoten van het water. • Concentratie: niet van toepassing • Abstract denken: niet van toepassing • Plannen: het plannen van de activiteit is belangrijk. Eerst de kwast natmaken dan de verf erop doen, dan de verf op het papier doen, de kwast schoonmaken etcetera. • Structureren: structuur aanbrengen in de opstelling van de benodigdheden is belangrijk. Het moet logisch ingedeeld staan, zodat je overal gemakkelijk bij kan komen. Mentale vaardigheden Frustratie-tolerantie: aangezien deze activiteit individueel en zonder concrete opdracht wordt uitgevoerd is dit niet van toepassing. • Creativiteit: dit is persoonlijk, maar niet noodzakelijk. •
Mogelijkheden tot ontwikkelen Sociale identiteit: in het product kan iemand zijn gevoelens kwijt, dus dat houdt in dat de sociale identiteit ontwikkeld kan worden. • Zelfvertrouwen: als een product naar tevredenheid gemaakt kan worden is dit zeker een goede manier om zelfvertrouwen op te bouwen of te verhogen. • Geeft voldoening: zie vorige punt. • Betekenisvol: de activiteitenkeuze is vrij, dus dat houdt in dat deze activiteit betekenisvol is voor de persoon die het uitvoert. •
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
74
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Mogelijkheden tot aanpassen (moeilijker / makkelijker) • Met betrekking tot materialen: Bredere / smallere kwasten, bredere en/of lagere bakjes met water. • Verwante activiteiten Schilderen met acrylverf en tekenen
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
75
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 3. Onderbouwing van de selectie van cliënten Bewonersparticipatie Bewonersparticipatie is een manier om bewoners invloed te geven op het bouwproces, zodat er werkelijk vanuit gegaan kan worden dat de nieuwe ruimte aansluit op de behoeften. Voor bewoners, in dit geval de cliënten die het activiteitencentrum bezoeken, betekent dit dat ze een stem krijgen en aangesproken worden op hun ervaringsdeskundigheid. Het wordt door cliënten gezien als een zinvolle activiteit, mits er iets mee gedaan wordt. Het is voor de cliënten een manier om hun stem te laten horen over de toekomstige (activiteiten)omgeving. (Plaisier et al, 1999) Uitgangspunten Er zijn vier uitgangspunten mogelijk bij de selectie van cliënten: • Variatiebreedte (zoveel mogelijk verschillende groepen). • Representativiteit (afspiegeling van de gehele doelgroep). • Spontane bereidheid (iedereen die gemotiveerd is). • Volledigheid (het uitgangspunt dat elke bewoner geraadpleegd moet worden). (Plaisier et al, 1999) Spontane bereidheid Wij hebben gekozen voor de spontane bereidheid, omdat zij niet alleen betrokken zijn, maar ook goede waarnemers. Daarnaast vinden zij het leuk om hun ideeën te geven en zijn gemotiveerd, waardoor zij belangrijke bronnen zijn. (Plaisier et al, 1999)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
76
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 4. Bottom-up werken Bottom-up is een strategie die valt onder de benaderingswijze Community Based Development. Community Based Development betekent in het Nederlands ‘ontwikkeling van de gemeenschap’. (Bulsink et al, 2008) In dit geval zijn de gebruikers van het atelier de gemeenschap (community). Bottom-up houdt in, dat de beslissingen niet vanachter het bureau worden bedacht, maar dat de problemen vanuit de cliënten komen, evenals de oplossingen. (Bulsink et al, 2008) Wij hebben voor deze benadering gekozen omdat wij via deze strategie beter het advies kunnen laten aansluiten bij de wensen en behoeften van de gebruikers, de cliënten en medewerkers. Middels de bottom-up benadering wordt het probleem vanaf onderaan aangepakt. Samen met de mensen in de community wordt gekeken waar de problemen liggen en op welke manier deze problemen het best aangepakt kunnen worden. Op deze manier kan worden aangesloten bij de behoeften van de mensen uit de community. Met deze manier van handelen kan voorkomen worden dat het opgezette product niet aansluit bij de doelgroep. Dit kan voorkomen worden doordat er samen met de community gekeken wordt welke problemen er spelen, welke behoeftes er zijn en hoe deze het beste beantwoord en/of aangepakt kunnen worden. (Bulsink et al, 2008)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
77
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 5. Onderbouwing voor de interviews met cliënten Wij hebben voor het interviewen van cliënten gekozen voor de methode van het open interview. Een open interview houdt in dat er een topiclijst wordt opgesteld met hoofdpunten die aan bod komen tijdens het interview. Een topiclijst is bedoeld als basis voor het stellen van open vragen. Een topiclijst is een hulpmiddel bij het doorvragen van de interviewers en fungeert als soort van checklist zodat er geen kans is dat vragen niet aan bod komen. De topiclijst wordt vastgesteld naar aanleiding van de verzamelde informatie over het onderwerp, in dit geval het atelier op Amstelrade. De topiclijst wordt onderverdeeld in subtopics waaruit vragen worden geformuleerd voor het interview. Hierbij komen de aspecten van het atelier naar voren waar de cliënten problemen mee hebben en/of tegenaan lopen. Maar ook de aspecten die juist goed werken en waar de cliënten zich prettig bij voelen. Naar aanleiding van de gegeven informatie door de cliënten wordt verder ingegaan op de specifieke wensen, behoeften en eisen die cliënten stellen aan het nieuwe atelier op IJburg. Vanuit deze gegevens kan een advies worden geschreven, inclusief het programma van eisen, dat aansluit bij de wensen en behoeften van de cliënten. (Baarda & de Goede, 2005) Het interview verloopt semi-gestructureerd, zodat er voldoende ruimte en gelegenheid is voor de cliënten om hun mening te geven. Wij, de interviewers, zullen open vragen stellen die geen antwoorden afdwingen. Suggererende vragen en gesloten vragen worden vermeden in het interview om te voorkomen dat de interviewers het antwoord al invullen waardoor de mening van de cliënt niet goed tot zijn recht komt. (Baarda & de Goede, 1996) Vanwege spraakproblemen bij een aantal cliënten wordt er geen specifieke tijd gereserveerd voor de interviews. De interviewers geven aan wanneer er voldoende informatie is verzameld en houden in de gaten dat er voldoende tijd is voor andere interviews. (Tilanus, 1997)
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
78
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 6. Onderbouwing technische aspecten van de vragenlijst Doel van de vragenlijst Bruikbare informatie verwerven over het activiteitencentrum gericht op het atelier. (Bartelds, Jansen & Joostens, 1989) Technische aspecten Wij hebben ervoor gekozen de vragenlijst schriftelijk af te nemen. Wij geven de vragenlijst persoonlijk aan de activiteitenbegeleidsters of wij mailen deze naar hen. (Brinkman, 1994) De schriftelijke vorm van de vragenlijst is omdat er tijdens de activiteiten te weinig tijd is een gestructureerd interview af te nemen. Door middel van de schriftelijke vragenlijst kunnen de activiteitenbegeleidsters samen overleggen (wat door hen gewenst is). Door het overleg van de activiteitenbegeleidsters hopen zij en wij concreet en eenduidige antwoorden te krijgen. De uitkomsten krijgen wij digitaal of schriftelijk. Voor de verwerking van de gegevens maakt dit niets uit, mits de vragenlijst leesbaar is. In de vragenlijst zijn met name opinievragen opgenomen, wij vragen naar de mening van de respondent. (Bartelds, Jansen & Joostens, 1989) De respondenten zijn ervaringsdeskundigen, zij werken al geruime tijd in het atelier. Daarnaast kennen zij de cliënten die in het atelier komen langer dan wij, waardoor zij goed zicht hebben op wat de cliënten doen en tegen welke problemen zij aan lopen. De vragenlijst is aangepast aan het taalgebruik van de respondenten, dat wil zeggen dat wij getracht hebben geen gebruik te maken van vakjargon en moeilijke taal hebben vermeden. Dit doen wij zodat de respondenten de vraag begrijpen zoals wij hem bedoelen en ook het antwoord krijgen wat bij de vraag hoort. In de vragenlijst omschrijven en specificeren wij de begrippen voor het creëren van een eenduidige vraagstelling waardoor een eenduidig antwoord gegeven kan worden. (Brinkman, 1994) In de vragenlijst stellen wij geen suggestieve vragen, maar neutrale, niet sturende formuleringen ter voorkoming van het uitlokken van antwoorden die wij graag willen horen en het in de mond leggen van antwoorden. Wij willen bereiken dat we alleen de input hebben van de respondenten. (Brinkman, 1994) In de vragenlijst zijn wij voorzichtig omgegaan met voorbeelden in de vragen. Een aantal keer was dit niet te voorkomen, doordat er anders een grote kans zou zijn dat niet alle aspecten meegenomen zouden worden door de respondenten die wij belangrijk vinden. (Brinkman, 1994) We hebben in de vragenlijst rekening gehouden met één vraag tegelijk stellen, hiermee voorkomen wij serieschakeling en parallelschakeling. Dit vinden wij van belang omdat meer vragen in één kan leiden tot fouten. (Brinkman, 1994) In de vragenlijst zitten geen veronderstellingen. Hiervoor hebben wij gekozen omdat je als vraagsteller soms te gemakkelijk voorbij gaat aan de veelkleurigheid van respondenten en denkt vanuit je eigen referentiekader. (Brinkman, 1994) In de vragenlijst hebben wij ontkenningen vermeden. In spreektaal wekt het gebruik van één ontkenning in een vraag al verwarring, nog verwarrender is het gebruik van een combinatie van ontkenningen. Het antwoord op de vraag is niet meer te vertrouwen. Wij hebben dus hiervoor gekozen om tot betrouwbare uitkomsten te komen. (Brinkman, 1994) Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
79
Adviesrapport atelier OsiraGroep
Bijlage 7. Ingevulde vragenlijst door de medewerkers De vragenlijst hebben wij schriftelijk gekregen en wij hebben deze digitaal gemaakt. De gegevens uit de vragenlijst hebben wij letterlijk overgenomen ter voorkoming dat wij vragen anders zouden kunnen interpreteren. Vragenlijst Onderstaande vragenlijst is ter inventarisatie naar de wensen en behoeften van de inrichting van het nieuwe activiteitencentrum op IJburg. A Opbergruimte grote kasten 1. Op dit moment zijn er 3 grote opbergkasten, klopt dat? • Ja, ga door naar vraag 2 o Nee, ga door naar vraag 1a 1a. Zo nee, hoeveel zijn er dan? Niet van toepassing. 2. Is er op dit moment genoeg opbergruimte? o Ja, ga door naar vraag 3 • Nee, ga door naar vraag 2a 2a. Zo nee, hoeveel opbergkasten willen jullie nog hebben? Minimaal 6 2b. Hoe breed moeten deze kasten zijn? 120 cm. 2c. Hoe hoog moeten deze kasten zijn? Zo hoog mogelijk. 2d. Hoe diep moeten deze kasten zijn? 40 cm - 45 cm. 2e. Welke spullen kunnen momenteel niet in de bestaande kasten opgeborgen worden? ♦ Keramiekkast (glazuren); ♦ 2 kasten schildermateriaal; ♦ 1 kast boeken; ♦ 1 kast keramiek + etsen; ♦ 1 kast voorraadkast (afsluitbaar); ♦ Kunstuitleen werkstukken 180 werkstukken 30 x 30 / 50 x 70 / 30 x 40 / 70 x 90. 3. Bevalt de inrichting van de opbergkasten die jullie nu hebben? o Ja, ga door naar vraag 4 • Nee, ga door naar vraag 3a 3a. Zo nee, wat zouden jullie anders willen hebben? ♦ Meer ruimte, het past allemaal wel, maar we moeten stapelen. Met deze kasten zou het voldoende zijn (mag altijd meer).
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
80
Adviesrapport atelier OsiraGroep
4. Bevallen de deuren van de opbergkasten die jullie nu hebben? o Ja, ga door naar vraag 5 • Nee, ga door naar vraag 4a, ze rijden de deuren eraf, deuren moeten dicht om naar de wastafel te gaan. 4a. Zo nee, wat zouden jullie voor soort deuren willen hebben? Rolluikdeuren, schuifdeuren (wel iets wat niet kapot gaat) deuren naar boven oprollen. 5. Zijn er spullen in de kasten waarvan jullie liever niet hebben dat de cliënten erbij kunnen? • Ja, ga door naar vraag 5a o Nee, ga door naar vraag 6 5a. Van welke spullen willen jullie liever niet dat de cliënten erbij kunnen? ♦ Voorraad; ♦ Kluisje. 5b. Hoeveel ruimte / planken neemt dit in beslag? 1 kast + 1 kluis. 6. Voldoen de kasten aan jullie wensen en eisen? o Ja, ga door naar vraag 7 • Nee, ga door naar vraag 6a 6a. Wat zouden jullie anders willen zien / hebben? ♦ Kasten hoeven niet zo diep te zijn; ♦ Andere deuren; ♦ (1 wandkast zou mooi / fijn zijn -> rust). 7. Opmerkingen en wensen t.a.v. de opbergkasten Veel. Droogkast voor tekeningen (papierformaat 50 x 70 cm). Voorraadkast kan misschien onder de persoonlijke kastjes.
B Persoonsgebonden kastjes 1. Op dit moment zijn er 6 persoonsgebonden kastjes, klopt dat? o Ja, ga door naar vraag 2 • Nee, ga door naar vraag 1a 1a. Zo nee, hoeveel zijn er dan? 9, met een legger in ieder kastje, dus 18 cliënten kunnen werk opslaan. 2. Zijn er genoeg persoonsgebonden kastjes? o Ja, ga door naar vraag 3 • Nee, ga door naar vraag 2a 2a. Zo nee, hoeveel persoonsgebonden moeten er in totaal komen? 40 + 2 persoonlijke kastjes begeleiding.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
81
Adviesrapport atelier OsiraGroep
3. Zijn de persoonsgebonden kastjes groot genoeg? o Ja, ga door naar vraag 4 • Nee, ga door naar vraag 3a 3a. Zo nee, wat is de ideale grootte? Minimaal grondvlak 53 x 73 cm (grote papier) en 30 cm hoog. 4. Zijn de persoonsgebonden kastjes naar wens? o Ja, ga door naar vraag 5 • Nee, ga door naar vraag 4a 4a. Wat zouden jullie anders willen zien / hebben? ♦ Grondvlak moet minimaal 73 x 53 cm zijn; ♦ Hoogte moet minimaal 30 cm zijn; ♦ 40 plaatsen te vergeven zijn voor de persoonsgebonden kastjes; ♦ mogelijkheid om de naam erop te zetten. 5. Opmerkingen en wensen t.a.v. persoonsgebonden kastjes Er moet een papier van 50 x 70 in kunnen en een mandje voor de spulletjes.
C Stellages voor werkstukken 1. Op dit moment zijn er 3 stellages voor werkstukken, klopt dat? • Ja, ga door naar vraag 2 o Nee, ga door naar vraag 1a 1a. Zo nee, hoeveel zijn er dan? Niet van toepassing. 2. Is er op dit moment genoeg ruimte om alle werkstukken op te bergen? • Ja, ga door naar vraag 3 o Nee, ga door naar vraag 2a Extra informatie 2a. Zo nee, hoeveel stellages willen jullie nog hebben? 1 voor mallen. 2b. Hoe breed moeten deze stellages zijn? 1 meter minimaal. 2c. Hoe hoog moeten deze stellages zijn? Ongeveer 2 meter. 2d. Hoe diep moeten deze stellages zijn? 40 cm. 2e. Welke spullen kunnen momenteel niet in de bestaande stellages opgeborgen worden? ♦ Mallen; ♦ Materiaal voor glas; ♦ Emailleer mat + oven; ♦ Lege lijsten; ♦ Ezel + schilderborden; ♦ Gips, klei en gietklei.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
82
Adviesrapport atelier OsiraGroep
3. Zijn er spullen in de stellages waarvan jullie liever niet hebben dat de cliënten erbij kunnen komen? o Ja, ga door naar vraag 3a • Nee, ga door naar vraag 4 3a. Zo ja, hoeveel ruimte / planken neemt dit in beslag? Niet van toepassing. 3b. Hoe hoog moeten deze planken dan zijn? Niet van toepassing. 4. Bevalt de inrichting van de stellages die jullie nu hebben? • Ja, ga door naar vraag 5 o Nee, ga door naar vraag 4a 4a. Zo nee, wat zouden jullie anders willen hebben? ♦ Alleen te weinig (overig materiaal) 5. Opmerkingen en wensen t.a.v. stellages Niet van toepassing…...…………………………………………………………………...
D Gezamenlijke werkplekken 1. Op dit moment zijn er 4 tafels voor de cliënten om aan te werken, klopt dat? o Ja, ga door naar vraag 2 • Nee, ga door naar vraag 1a 1a. Zo nee, hoeveel zijn er dan? 5 + computertafel. 2. Hoeveel cliënten moeten er maximaal aan de tafels kunnen werken? 2. 3. Is er momenteel genoeg ruimte voor alle cliënten? o Ja, ga door naar vraag 4 • Nee, ga door naar vraag 3a 3a. Hoeveel plaatsen komen jullie nu tekort? 2. 4a. Tegen welke problemen lopen jullie aan? ♦ Ruimtegebrek om de tafels heen (naar de wastafel gaan kan niet, vaak moet er verhuisd worden); ♦ Hoog/laag tafels met een slinger zijn gemakkelijk. 4b. Tegen welke problemen lopen de cliënten volgens jullie aan? ♦ Idem 4a. 5. Zijn de tafels van het goede formaat? • Ja, ga door naar vraag 6 o Nee, ga door naar vraag 5a 5a. Zo nee, hoe groot zouden de tafels moeten zijn? Niet van toepassing.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
83
Adviesrapport atelier OsiraGroep
1 tafel kan hoger / lager gezet worden door middel van een slinger 6. Bevalt de werking van het hoger en lager zetten van deze tafel? • Ja, ga door naar vraag 7 o Nee, ga door naar vraag 6a 6a. Zo nee, waarom bevalt deze niet? ♦ Niet van toepassing 6b. Wat is volgens jullie voor jullie de beste/makkelijkste manier? Met slinger. 3 tafels kunnen hoger / lager gezet worden door middel van drukknopjes bij de poten. 7. Bevalt de werking van het hoger en lager zetten van deze tafels? o Ja, ga door naar vraag 8 • Nee, ga door naar vraag 7a 7a. Zo nee, waarom bevalt deze niet? ♦ Wordt niet gebruikt (is alleen handig voor individuele plekken, zetten we op de juiste hoogte en kan blijven staan). 7b. Wat is volgens jullie voor jullie de beste / makkelijkste manier? Slinger. 8. Aan welke eisen moeten de werkplekken voldoen? (bijvoorbeeld opbergruimte, in hoogte verstelbaar, verrijdbaar, stopcontacten, opstaande randjes rechts, links, voor, achter, rondom op de tafels, schuine werkbladen) ♦ Als we persoonlijke kastjes hebben en materiaal in de kasten toegankelijk is; ♦ Verrijdbaar (graag), dan geen opbergruimte nodig; ♦ Stopcontacten ja. (misschien zoals in de creatieve ruimte verlengkabel aan het plafond); ♦ Geen opstaande randjes; ♦ Wat is mogelijk, schuine werkbladen? Niet echt nodig. 9. Opmerkingen en wensen t.a.v. de gezamenlijke werkplekken Niet van toepassing ………………………………………………………………………...
E Persoonsgebonden werkplekken 1 Zijn de persoonsgebonden werkplekken individueel / voor één persoon geschikt of zijn het een soort flexplekken? • Individueel, voor één persoon geschikt o Flexplekken 2. Op dit moment is er 1 persoonsgebonden werkplek, klopt dat? o Ja, ga door naar vraag 3 • Nee, ga door naar vraag 2a 2a. Zo nee, hoeveel zijn er dan? 2.
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
84
Adviesrapport atelier OsiraGroep
3. Hoeveel persoonsgebonden werkplekken zijn er nodig voor in het nieuwe activiteitencentrum? 2 + 1 voor het personeel. 4. Aan welke eisen moeten de persoonsgebonden werkplekken voldoen? (bijvoorbeeld opbergruimte, hoog/laag, verrijdbaar, grootte van de tafel, persoonlijke stoel, afgezonderd) ♦ Opbergruimte; ♦ Hoog/laag; ♦ Niet noodzakelijk; ♦ Normale grootte, zie tafel persoonsgebonden werkplek; ♦ 1 plek afgezonderd + plek voor het personeel afgezonderd. 5. Opmerkingen en wensen t.a.v. de persoonsgebonden werkplekken Niet van toepassing ………………………………………………………………………...
F Werkplekken medewerkers 1. Op dit moment is er 1 vaste computerwerkplek voor medewerkers in het atelier, klopt dat? • Ja, ga door naar vraag 2 o Nee, ga door naar vraag 1a 1a. Zo nee, hoeveel zijn er dan? Niet van toepassing 2. Hoeveel werkplekken voor medewerkers is noodzakelijk? 1 computerwerkplek, 2 persoonlijke kastjes, 1 extra werkplek voor het inlijsten van schilderijen. 3. Is de werkplek die er nu is naar wens? o Ja, ga door naar vraag 4 • Nee, ga door naar vraag 3a 3a. Zo nee, wat zouden jullie anders willen zien? ♦ Grotere tafel; ♦ Kastruimte voor persoonlijke spullen. 4. Aan welke eisen moet de werkplek voor medewerkers voldoen / wat zou ideaal zijn? (bijvoorbeeld opbergruimte, stroomvoorziening, computer, lades, pennenbak, hoog/laag, verrijdbaar, grootte van de tafel, persoonlijke stoel, afgezonderd) ♦ Opbergruimte 2x; ♦ Stroomvoorziening; ♦ Computer (gewone tafel); ♦ Lades; ♦ Pennenbak; ♦ Persoonlijke stoel; ♦ Grote inlijsttafel (afgezonderd). 5. Opmerkingen en wensen t.a.v. de werkplek voor medewerkers Niet van toepassing…………………………………………………………………………...
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
85
Adviesrapport atelier OsiraGroep
G Sanitair 1. Is de wasbak die jullie nu hebben naar wens? o Ja, ga door naar vraag 2 • Nee, ga door naar vraag 1a 1a. Zo nee, tegen welke problemen lopen jullie nu aan? ♦ Cliënten kunnen niet bij de kraan; ♦ 1 wasbak is te weinig; ♦ Water niet warm genoeg; ♦ Fatsoenlijke zeeppomp waar iedereen bij kan; ♦ Hand- / theedoekenrekje; ♦ Rolstoelen moeten eronder kunnen. 2. Wat zijn de wensen ten aanzien van het sanitair? (bijvoorbeeld hoog/laag, soort kraan, plaats van de wasbak, diepte, lengte en breedte van de wasbak) ♦ Hoog/laag; ♦ Iedereen moet bij de kraan kunnen; ♦ Plaats toegankelijk voor iedereen; ♦ Verzinkbak (om verf / klei op te vangen, tegen verstopping). 3. Hebben jullie nog eisen ten aanzien van het materiaal? (bijvoorbeeld steen, graniet, metaal, makkelijk te reinigen) ♦ Modern materiaal; ♦ Licht van kleur, makkelijk te reinigen. 4. Opmerkingen en wensen t.a.v. het sanitair 2 wasbakken.
H Stoelen 1. Kunnen jullie in kaart brengen/ een schatting maken hoeveel personen er in een elektrisch rolstoel, duwrolstoel of normale stoel zit. ♦ elektrisch rolstoel 11 personen; ♦ duwrolstoel 15 personen; ♦ normale stoel 12 personen. 2. Wat zijn de wensen / behoeften ten aanzien van de stoelen? (bijvoorbeeld verrijdbaar, materiaal, remmen, makkelijk schoon te maken, (elektrisch) in te stellen voor elke cliënt, krukjes, vaste stoelen, bureaustoelen) ♦ Lekkere zitstoel met grote rugleuning, zijleuning, hoog/laag; ♦ Krukjes. 3. Overige opmerkingen t.a.v. de stoelen Niet van toepassing.………………………………………………………………………...
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
86
Adviesrapport atelier OsiraGroep
J Winkel 1. Welke eisen stellen jullie aan de winkel? ♦ Rolophang (bubbel inpakpapier); ♦ Rolophang inpakpapier, lintjes; ♦ Plek fotograferen; ♦ Etalage / keramiek, ophanglijst, schilderijen (hele ruimte); ♦ Tafel inpakwerk; ♦ Tafel afhandeling financiën; ♦ Kluis; ♦ Stellage schilderijen 30 x 30 / 50 x 70 / 30 x 40 / 70 x 90; ♦ Rek kaartjes. 2. Overige opmerkingen t.a.v. de winkel Niet van toepassing.
Overige opmerkingen / punten die niet aan de orde zijn geweest Niet van toepassing…………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………………………...
Marit Bakhuis & Joyce Mulder Januari 2009
87