rug 3 mm
SenterNovem, voor innovatie en duurzaamheid Een sterk innovatief bedrijfsleven in een leefbare, duurzame
Hulp nodig? In deze handleiding vindt u een toelichting op verschillende aspecten van de WBSO. Voor aanvullende informatie kunt u de volgende informatiebronnen raadplegen:
samenleving. SenterNovem stimuleert duurzame economische groei door een brug te slaan tussen markt en overheid, nationaal en internationaal. Bedrijven, (kennis)instellingen en overheden kunnen bij SenterNovem terecht voor advies, kennis en financiële ondersteuning. Wij verbinden partijen die met passie en gedrevenheid willen werken aan een duurzame en innovatieve samenleving. SenterNovem is een agentschap van Economische Zaken en realiseert beleid in opdracht van
De website van de WBSO Wilt u meer informatie, kijkt u dan op de website van de WBSO:
de Rijksoverheid op een professionele, effectieve en inspirerende wijze. Meer informatie: www.senternovem.nl,
[email protected] of telefoon (030) 239 35 33.
www.senternovem.nl/wbso De WBSO is een initiatief van het Ministerie van Economische Zaken.
De telefonische helpdesk van de WBSO
SenterNovem verzorgt de uitvoering. Bedrijven kunnen het financiële
Hebt u vragen, dan kunt u bellen met de helpdesk WBSO van SenterNovem,
voordeel van de WBSO verrekenen met de Belastingdienst.
telefoon 038 455 35 54. Dokter van Deenweg 108
De telefonische helpdesk e-diensten
Postbus 10073
Hier kunt u terecht voor vragen over het indienen via internet en certificaten.
8000 GB Zwolle
De helpdesk e-diensten is te bereiken via telefoon 070 373 59 99.
Telefoon 038 455 35 53 Telefax
038 454 02 25
De Belastingtelefoon voor ondernemers Voor vragen over de financiële verrekening van de WBSO kunt u contact
www.senternovem.nl/wbso
Versie 2009-1
opnemen met de Belastingtelefoon (telefoonnummer 0800 0443) of met
[email protected]
3WBSO0807
het Belastingdienstkantoor waar uw onderneming onder valt. Eén ingang voor innovatie informatie Wilt u innoveren en u zoekt hulp en advies? Bekijk dan het overzicht van de
De informatie in deze brochure is mede gebaseerd op het Belastingplan 2009 dat op 16 september 2008 is gepresenteerd. Tijdens de parlementaire behandelingen kunnen zich nog wijzigingen voordoen.
fiscale instrumenten, financieringsmogelijkheden, regelingen, programma’s en projecten op de internetsite van SenterNovem: www.senternovem.nl/innovatie.
Handleiding WBSO in opdracht van Hoewel deze publicatie met de grootst mogelijke zorg is samengesteld, kan SenterNovem geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele fouten. Bij publicaties van SenterNovem die informeren over subsidieregelingen geldt dat de beoordeling van subsidieaanvragen uitsluitend plaatsvindt aan de hand van de officiële publicatie van het besluit in de Staatscourant.
rug 3 mm
Handleiding WBSO Zwolle, oktober 2008
Voor u ligt de handleiding van de WBSO. Deze praktische gids geeft u de informatie die u nodig hebt om eenvoudig zelf een aanvraag in te dienen voor de WBSO. Met deze handleiding hopen we al uw vragen te beantwoorden. Wat is speur- en ontwikkelingswerk? Waar moet u op letten bij het indienen van een aanvraag? Wat is een S&O-verklaring? Hoe kunt u het financiële voordeel verrekenen? En wat wordt er van u verwacht nadat uw project is goedgekeurd? Meer dan tien jaar WBSO-ervaring is in deze handleiding verwoord. Honderdduizenden innovatieve projecten zijn in de loop der jaren door de WBSO ondersteund. Met de uitleg en de voorbeelden in deze handleiding willen we het gebruik van de WBSO zo eenvoudig mogelijk voor u maken. Hebt u na het lezen van de handleiding nog vragen of suggesties, dan helpen de adviseurs van de WBSO u graag op weg. Op de achterzijde van deze handleiding staat vermeld hoe u contact met ons kunt opnemen. Ik wens u veel succes bij het voorbereiden en indienen van uw aanvraag en de uitvoering van uw projecten! Met vriendelijke groet,
Drs. J.G. Sibelt Manager Fiscale en Regionale Innovatiestimulering
Inhoudsopgave 1 De WBSO in het kort
3
1.1
Algemeen
3
1.2
De WBSO in 8 stappen
4
Stap 1: U wilt iets ontwikkelen of onderzoeken
4
Stap 2: U dient een aanvraag in en levert zonodig BSN’s aan
4
Stap 3: U richt uw S&O-administratie in
5
Stap 4: SenterNovem controleert of uw aanvraag volledig is
5
Stap 5: SenterNovem beoordeelt uw aanvraag inhoudelijk
5
Stap 6: U verrekent het financiële voordeel in uw aangifte
6
Stap 7: U geeft, indien nodig, uw gerealiseerde S&O-uren door aan SenterNovem
6
Stap 8: SenterNovem kan uw bedrijf bezoeken en een controle uitvoeren
6
2 Wie komt in aanmerking voor de WBSO?
7
2.1
Ondernemers
7
2.2
Niet-ondernemers
9
3 Welke werkzaamheden komen in aanmerking?
10
3.1
Ontwikkelingsproject
10
3.2
Technisch wetenschappelijk onderzoek
12
3.3
Analyse van de technische haalbaarheid
13
3.4
Technisch onderzoek
14 16
3.5
Programmatuur
3.6
Randvoorwaarden
4 Wat levert de WBSO u op?
4.1
Fiscaal voordeel voor inhoudingsplichtige ondernemingen 21
4.2
Fiscaal voordeel voor S&O-belastingplichtigen (zelfstandigen) 22
4.3
Extra financieel voordeel voor starters 22
4.4
Financieel voordeel voor niet-ondernemers 24
5 Hoe en wanneer dient u een aanvraag in?
25
5.1
Het moment van indienen 25
5.2
Het invullen van de aanvraag 26
5.3
Het indienen van de aanvraag 27
5.4
Het aanleveren van BSN’s 28
6 De S&O-administratie
19 21
29
6.1
Waarom moet u een S&O-administratie bijhouden? 29
6.2
Hoe moet u de S&O-administratie bijhouden? 29
6.3
Wat is de consequentie als u niet of slechts gedeeltelijk de S&O-administratie hebt bijgehouden? 31
6.4
Hoe lang moet u de S&O-administratie bewaren en wat moet u bewaren?
31
7 Een S&O-verklaring en dan ...
32
7.1
Verrekening S&O-afdrachtvermindering voor S&O-inhoudingsplichtigen
32
7.2
Verrekening aftrek S&O voor S&O-belastingplichtigen (zelfstandigen)
35
7.3
Mededeling aantal gerealiseerde S&O-uren
36
7.4
Verrekening correctie-S&O-verklaring
37
8 Controle achteraf
40
8.1
Bedrijfsbezoeken door SenterNovem
40
8.2
Correcties en boetes
40
1 De WBSO in het kort Technologische vernieuwing is van groot belang
Voor 2009 zijn enkele wijzigingen doorgevoerd. U hoeft niet meer zelf uw S&O-uurloon te berekenen.
voor de concurrentiepositie van uw bedrijf.
Daarnaast is de definitie van de S&O-werkzaamheden
Innoveren is noodzaak, de concurrent zit niet stil. U bent als ondernemer voortdurend op zoek naar procesinnovatie, nieuwe producten, nieuwe
die betrekking hebben op programmatuur verruimd. Deze wijzigingen zijn deels gebaseerd op het Belastingplan 2009 dat op Prinsjesdag is
programmatuur. Met hulp van de WBSO kunt u uw loonkosten hiervoor gemakkelijk verlagen.
gepresenteerd. Tijdens de parlementaire behandelingen kunnen zich nog wijzigingen voordoen. Vanzelfsprekend zal SenterNovem u van alle belangrijke ontwikkelingen op de hoogte houden via www.senternovem.nl/wbso.
1.1 Algemeen De WBSO (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelings werk) is een fiscale stimuleringsregeling waarmee de Nederlandse overheid een deel van de loonkosten voor speur- en ontwikkelingswerk (S&O), ook wel Research and Development genoemd, compenseert. In de praktijk betekent dit dat u minder loonheffing afdraagt. Zelfstandigen krijgen een vaste aftrek voor S&O.
g r oei b u d g e t wbso ( i n m i l j oe n e n e u r o ' s )
500
400
300 200 100 0 1994
1995
1996
1997 1998
1999
2000 2001
2002
2003 2004
2005
2006
2007
2008 2009
1.2
De WBSO in 8 stappen
Stap 1: U wilt iets ontwikkelen of onderzoeken
Hieronder vindt u een korte toelichting over de WBSO
U bent van plan S&O te gaan verrichten. Eén van de
aan de hand van een aantal stappen. Meer informatie
afwegingen die u maakt, zijn de kosten van uw project.
kunt u vinden in de volgende hoofdstukken en op de
De WBSO helpt u bij de financiering van uw
website www.senternovem.nl/wbso.
project(en). Iedere ondernemer in Nederland die S&O gaat doen, kan een WBSO-aanvraag indienen. Het maakt niet uit hoe groot uw onderneming is of in
D E W B S O I N 8 S TA P P E N
welke bedrijfssector u werkt. Er zijn vier verschillende soorten projecten waarvoor u een aanvraag kunt indienen. Dit zijn:
1
•
programmatuur;
U wilt iets ontwikkelen of onderzoeken
2
U dient een aanvraag in en levert zonodig BSN’s aan
3
U richt uw S&O-administratie in
ontwikkeling van producten, processen of
• •
technisch wetenschappelijk onderzoek; de analyse van de technische haalbaarheid van eigen S&O;
•
technisch onderzoek.
Het financiële voordeel voor u kan bestaan uit een vermindering van de af te dragen loonheffing (S&Oafdrachtvermindering) of een aftrek S&O voor zelfstandige ondernemers. Daarnaast is er nog een
4
SenterNovem controleert of uw aanvraag volledig is
5
SenterNovem beoordeelt uw aanvraag inhoudelijk
extra tegemoetkoming voor startende ondernemers of ondernemingen. In hoofdstuk 2 kunt u meer lezen over de doelgroep van de WBSO. Hoofdstuk 3 geeft een toelichting op de projectsoorten en S&O-werkzaamheden. In hoofdstuk 4 kunt u nagaan wat de WBSO u kan opleveren.
6
U verrekent het financiële voordeel in uw aangifte
Stap 2: U dient een aanvraag in en levert zonodig BSN’s aan Bent u tot de conclusie gekomen dat u een aanvraag
7
U geeft, indien nodig, uw gerealiseerde S&O-uren door aan SenterNovem
wilt indienen, dan kunt u dit doen met behulp van het aanvraagprogramma. Het aanvraagprogramma kunt u downloaden op www.senternovem.nl/wbso. Hebt u in 2007 al een S&O-verklaring ontvangen en hebt u ook
8
SenterNovem kan uw bedrijf bezoeken en een controle uitvoeren
S&O-werkzaamheden uitgevoerd dan moet u bovendien burgerservicenummers (BSN’s) van uw S&O-medewerkers uit 2007 aanleveren. In hoofdstuk 5 kunt u een verdere toelichting lezen op het invullen en indienen van een aanvraag.
Stap 3: U richt uw S&O-administratie in
Als uw aanvraag (gedeeltelijk) positief beoordeeld
U moet een S&O-administratie bijhouden
wordt, dan geeft SenterNovem bij de beschikking een
waarmee inzicht wordt verschaft in de aard,
S&O-verklaring af. In de beschikking staat per project
inhoud, voortgang en omvang (tijdsbesteding) van
aangegeven hoeveel uren toegekend worden en welke
uw S&O-werkzaamheden. Zorg ervoor dat u vanaf
projecten niet voor de WBSO in aanmerking komen.
de start van uw project(en) een S&O-administratie
In de S&O-verklaring staat het maximale bedrag
bijhoudt, ook al heeft SenterNovem nog geen
aan S&O-afdrachtvermindering dat u, in de periode
beslissing genomen over uw aanvraag.
waarop de S&O-verklaring betrekking heeft, mag verrekenen op het loonheffingennummer dat op de
In hoofdstuk 6 worden de eisen beschreven die
S&O-verklaring staat vermeld.
aan de S&O-administratie worden gesteld. Wa n n e e r k u n t u e e n b e s c h i k k i n g ve r wa c h te n ?
Stap 4: SenterNovem controleert of uw aanvraag volledig is
De beslissing over uw volledige aanvraag neemt
Na ontvangst van de aanvraag controleert
aanvang van de periode waarop de aanvraag
SenterNovem of uw aanvraag volledig is ingevuld.
betrekking heeft. Jaarlijks maken bijna 13.000
Is dit het geval dan neemt SenterNovem de aanvraag
ondernemers gebruik van de WBSO. Het is daarom
inhoudelijk in behandeling en stuurt u een
niet mogelijk om aan te geven of u aan het begin of
ontvangstbevestiging.
aan het eind van de termijn de beschikking ontvangt.
SenterNovem binnen drie kalendermaanden na
Vraagt SenterNovem u tijdens de beoordeling van de Indien uw aanvraag niet compleet is, krijgt u éénmaal
aanvraag schriftelijk om aanvullende informatie te
de gelegenheid om aanvullende gegevens te
verstrekken dan wordt de afhandelingstermijn
verstrekken. Zorgt u ervoor dat deze gegevens binnen
opgeschort.
de gestelde termijn bij SenterNovem terecht komen, anders zal uw aanvraag niet in behandeling worden
M o g e l i j k h e i d to t b e z wa a r e n b e ro e p
genomen. Met ingang van 2009 stuurt SenterNovem u
Tegen het (gedeeltelijk) afwijzen van uw aanvraag
ook een bevestiging wanneer uw aanvraag volledig is.
kunt u bezwaar maken bij SenterNovem door middel van een gemotiveerd bezwaarschrift. Als u zich niet
Stap 5: SenterNovem beoordeelt uw aanvraag inhoudelijk
kunt vinden in de beslissing die SenterNovem op uw
Alleen als uw aanvraag volledig is, beoordeelt
het College van Beroep voor het bedrijfsleven.
SenterNovem deze inhoudelijk. Dit houdt in dat
SenterNovem wijst in de beschikking op de bezwaar-
SenterNovem de opgevoerde projecten toetst aan de
en beroepsmogelijkheden.
bezwaarschrift neemt, kunt u beroep aantekenen bij
wet en de afbakeningsregeling S&O. Geeft de beschrijving van de projecten onvoldoende
Als na een bezwaar- of beroepsprocedure
informatie om uw aanvraag te kunnen beoordelen dan
(gedeeltelijk) aan uw bezwaren tegemoet wordt
kan SenterNovem u vragen stellen. Dit kan schriftelijk,
gekomen, geeft SenterNovem een aanvullende-
telefonisch of via e-mail. Op grond van alle door u
S&O-verklaring af. Het is mogelijk dat deze
verstrekte informatie wordt een beslissing op uw
aanvullende-S&O-verklaring pas wordt afgegeven
aanvraag genomen. SenterNovem legt de beslissing
na afloop van de periode waarop uw aanvraag
vast in een beschikking. De beschikking wordt naar u,
betrekking heeft.
of (als u daar gebruik van maakt) naar uw tussenpersoon gestuurd.
Stap 6: U verrekent het financiële voordeel in uw aangifte
Stap 8: SenterNovem kan uw bedrijf bezoeken en een controle uitvoeren
De toegezegde S&O-afdrachtvermindering verrekent
SenterNovem ziet erop toe dat het gebruik van de
u in uw aangifte loonheffingen. Bent u zelfstandige
WBSO aan de voorwaarden voldoet. SenterNovem kan
en realiseert u 500 uren of meer dan kunt u de
daarom uw bedrijf bezoeken om een controle uit te
toegekende aftrek S&O opnemen in uw aangifte
voeren. Wanneer u niet aan de eisen en voorwaarden
inkomstenbelasting.
hebt voldaan, kan SenterNovem uw S&O-verklaring corrigeren.
In de paragrafen 7.1 en 7.2 kunt u meer lezen over de wijze en het moment van verrekenen.
Een toelichting op de controle achteraf en de mogelijke gevolgen kunt u vinden in hoofdstuk 8.
Stap 7: U geeft, indien nodig, uw gerealiseerde S&O-uren door aan SenterNovem Kleine afwijkingen in de realisatie hoeft u niet te melden. U meldt de gerealiseerde S&O-uren alleen wanneer bij één (of meer) S&O-verklaring(en):
•
de realisatie minder dan 90% is van het aantal toegekende uren, of
•
het product van het aantal niet gerealiseerde S&O-uren en het gemiddelde S&O-uurloon uit de S&O-verklaring meer is dan € 10.000 maal het aantal kalendermaanden waarop de S&O-verklaring betrekking heeft.
De urengrens waaronder u een mededeling moet doen berekent SenterNovem voor u en staat in uw S&O-verklaring. Als zelfstandige moet u een mededeling doen wanneer u minder dan 500 uren realiseert. Wanneer en hoe u een mededeling moet doen kunt u lezen in paragraaf 7.3.
2 Wie komt in aanmerking voor de WBSO? Iedere ondernemer in Nederland die S&O gaat doen, kan een WBSO-aanvraag indienen. Het maakt niet uit
Inhoudingsplichtige voor de loonheffing bent u als u personeel in dienst hebt en van de Belastingdienst een loonheffingennummer hebt gekregen.
hoe groot uw onderneming is of in welke bedrijfs sector u werkt. Ook niet-ondernemers kunnen WBSO aanvragen wanneer zij in opdracht en voor rekening van een Nederlandse onderneming S&O verrichten, zoals een onderzoeksinstelling die contractresearch verricht. In dit hoofdstuk vindt u een nadere toelichting hierop. Ook wordt uitgelegd hoe u moet handelen wanneer er sprake is van een fiscale eenheid of een werkmaatschappij met holding.
Een inhoudingsplichtige bestaat doorgaans uit één administratieve eenheid. Dat wordt in het loonheffingennummer meestal aangeduid met het getal 01 na de L. De letter L plus de cijfers erachter wordt het subnummer genoemd. Een administratieve eenheid is een administratief of anderszins zelfstandig onderdeel van de inhoudingsplichtige. Een inhoudingsplichtige kan meerdere administratieve eenheden hebben waar personeel werkt. Per administratieve eenheid kan een subnummer bestaan. Wel moet dan per subnummer steeds afzonderlijk aangifte loonheffingen worden gedaan.
2.1
Ondernemers g eb r u i k e r s v a n de wbso
De WBSO maakt onderscheid tussen inhoudings plichtige en belastingplichtige ondernemers. Beiden
1%
kunnen voor de WBSO in aanmerking komen.
Inhoudingsplichtige ondernemers: eigen personeel verricht S&O
4%
6% 89%
Drijft u volgens de regels van de vennootschaps belasting een onderneming? Hebt u werknemers in dienst die S&O verrichten? Dan komt u in aanmerking voor een vermindering van de afdracht loonheffing. Inhoudingsplichtigen die een onderneming drijven en S&O verrichten worden S&O-inhoudingsplichtigen
Bedrijven < 250 werknemers
Niet-ondernemers
genoemd. Ook een holding kan als S&O-
Zelfstandigen
Bedrijven > 250 werknemers
inhoudingsplichtige worden aangemerkt als er minimaal één werknemer in dienst is die S&O verricht.
Holding / werk maatschappij
S t a g i a i re s
Verrichten zowel de werknemer(s) van een
S&O-uren van stagiaires die een dienstbetrekking
werkmaatschappij als de werknemer(s) van een
hebben kunt u opvoeren voor de WBSO als zij aan alle
holding S&O? Dan dient zowel de werkmaatschappij
S&O-voorwaarden voldoen. Stagiaires die geen
als de holding een aanvraag in.
dienstbetrekking hebben kunnen onder bepaalde omstandigheden als werknemer aangemerkt worden
Fiscale eenheid
voor de WBSO. Het gaat hier om:
Leent u personeel uit aan een derde voor het
•
leerlingen die een leerwerkovereenkomst hebben
verrichten van S&O? Dit valt alleen onder de WBSO als
en het buitenschoolse praktijkgedeelte volgen van
uw personeel zelf het S&O organiseert in de
een leerwerktraject (zoals VMBO-leerlingen);
onderneming van deze derde. Een uitzondering hierop
•
leerlingen van een beroepsopleiding (MBO niveau
is het in- en uitlenen van personeel binnen een fiscale
1 en 2) die gedurende een periode van tenminste
eenheid voor de vennootschapsbelasting. Er kan
twee maanden een stage volgen welke vastgelegd
bijvoorbeeld sprake zijn van in- en uitleen voor het
is in een stageovereenkomst;
verrichten van S&O bij een personeels-bv of wanneer
•
meerdere ondernemingen binnen de fiscale eenheid
Als bovengenoemde stagiaires verder aan alle
aan eenzelfde project werken. Bij in- en uitleen binnen
S&O-voorwaarden voldoen, mogen ook hun
een fiscale eenheid, moet elke onderneming waar de
S&O-uren opgevoerd worden voor de WBSO.
personen die een EVC-procedure doorlopen.
werknemers in dienst zijn zelf een aanvraag indienen. Met andere woorden, indien van twee ondernemingen, A en B, werknemers aan een S&Oproject werken, waarbij onderneming A ook personeel inleent van onderneming B, moet zowel A als B een aanvraag indienen. Dat er daadwerkelijk sprake is van in- en uitleen moet wel kunnen worden aangetoond.
g eb r u i k v a n wbso pe r sec t o r
Productietechniek Wetenschappen (wis- en natuurkunde) Landbouw, bosbouw en visserij Meten, testen en instrumenten Medische wetenschappen Regel- en computertechniek Chemie Communicatie Werktuigbouwkunde Elektrotechniek
0
1.000
2.000
3.000
Top-10 technologiegebieden naar toegekende arbeidsjaren 2007
4.000
5.000
6.000
Belastingplichtige ondernemers: zelfstandige verricht zelf S&O
2.2
Niet-ondernemers
Bent u zelfstandige? Drijft u een onderneming in de
Drijft u géén onderneming volgens de regels van
zin van de inkomstenbelasting? Én verricht u zelf 500
de vennootschapsbelasting, maar hebt u wel
uren of meer S&O in een kalenderjaar? Dan komt u in
werknemers in dienst die S&O verrichten?
aanmerking voor een aftrek S&O. Deze zelfstandigen
Dan komt u in aanmerking voor een vermindering
worden S&O-belastingplichtigen genoemd. Een
van de afdracht loonheffing wanneer u op basis van
zelfstandige die meerdere ondernemingen (mede)
een schriftelijk vastgelegde overeenkomst en voor
drijft en in die ondernemingen S&O verricht, kan
rekening van een derde S&O verricht. Voorwaarde
meerdere aanvragen indienen.
is dat deze derde een Nederlandse onderneming, een samenwerkingsverband van Nederlandse ondernemingen of een Nederlands product- of
Het is bij een eenmanszaak of een vennootschap onder firma
bedrijfschap is. Voor dit type werkzaamheden
mogelijk dat beide situaties van toepassing zijn. De eigenaar
wordt ook wel de term contractresearch gebruikt.
van de eenmanszaak is belastingplichtige. Als de eenmanszaak
Een inhoudingsplichtige die geen onderneming
ook personeel in loondienst heeft dan is er ook sprake van een
drijft maar wel contractresearch verricht wordt
inhoudingsplichtige. Als zowel de eigenaar als het personeel S&O
ook als S&O-inhoudingsplichtige aangemerkt.
verricht dan moeten in de aanvraag beiden worden opgevoerd.
Een universiteit is bijvoorbeeld een inhoudings
Hetzelfde geldt voor een vennootschap onder firma waarbij er
plichtige die geen onderneming drijft.
personeel op de loonlijst staat, de vennoten zelfstandigen zijn en
Bij contractresearch wordt verwacht dat de
zowel het personeel als de vennoten S&O verrichten.
inhoudingsplichtige die het contractresearch uitvoert de WBSO-tegemoetkoming doorgeeft aan de opdrachtgever(s). Zie voor verdere toelichting paragraaf 4.4.
3 Welke werkzaamheden komen in aanmerking? Wat wel en niet onder S&O wordt verstaan ligt vast
P r o j ec t e n bi n n e n de W B S O
in de wettekst van de WBSO (formeel WVA/S&O) en de Afbakeningsregeling S&O. In de wet wordt
2% 7%
omschreven wat S&O is. In de afbakeningsregeling wordt expliciet een aantal activiteiten uitgesloten.
3%
88%
De WSBO kent vier verschillende soorten projecten: • ontwikkeling van producten, processen of programmatuur; • technisch wetenschappelijk onderzoek; • de analyse van de technische haalbaarheid van
Ontwikkelingsprojecten
eigen S&O en;
Technisch wetenschappelijk Onderzoeksprojecten
Analyse technisch Haalbaarheidsprojecten Technisch Onderzoeksprojecten
• technisch onderzoek. In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat onder deze projecten wordt verstaan en aan welke voorwaarden deze werkzaamheden moeten voldoen. Het hoofd stuk sluit af met een overzicht van werkzaamheden die niet tot S&O worden gerekend.
Ontwikkelingswerk heeft altijd te maken met zoeken en bewijzen. U wilt iets ontwikkelen en loopt hierbij tegen een technisch probleem aan. U zoekt hiervoor een nieuwe technische oplossing waarvan u het werkingsprincipe wilt aantonen in bijvoorbeeld een prototype. Bij een ontwikkelings
3.1 Ontwikkelingsproject
traject moet er sprake zijn van technische risico’s of onzekerheden. Zijn die er niet dan is er geen sprake
De WBSO stimuleert ontwikkelingen die voor u
van S&O.
in technische zin nieuw zijn. Het kan gaan om de ontwikkeling van (onderdelen van) producten,
Voor de WBSO eindigt de ontwikkeling zodra het
productieprocessen en programmatuur.
werkingsprincipe is aangetoond. Dit kan bijvoorbeeld
Voor producten en productieprocessen geldt
in een prototype, model of applicatie zonder
dat het om tastbare, fysieke zaken moet gaan.
gebruikerswaarde. Iets heeft gebruikerswaarde als het
De ontwikkeling van fysieke producten en
voor commerciële doeleinden kan worden aangewend
productieprocessen wordt hier toegelicht.
of als bedrijfsmiddel kan worden ingezet. Is dit het geval dan mogen de bouwuren van het prototype,
10
Paragraaf 3.5 gaat nader in op de ontwikkeling
het model of de applicatie niet als S&O-uren worden
van programmatuur.
meegerekend.
Technische nieuwheid voor de aanvrager
of knelpunt is waaraan gewerkt wordt en
Het belangrijkste beoordelingscriterium voor
wat de eventueel al gekozen of te onderzoeken
ontwikkelingswerk is of hetgeen wat u gaat
oplossingsrichting hierbij is. Het criterium van
ontwikkelen technisch nieuw voor u is. Niet iedere
technische nieuwheid geldt voor iedere aanvrager
ontwikkeling is S&O. Routinematige ontwikkeling is
afzonderlijk, ook als het werk in opdracht of in een
geen S&O. Maatstaf vormt steeds uw eigen technische
samenwerkingsverband wordt verricht.
kunnen en eigen technische kennis. Technisch nieuw betekent dat er sprake is van een onderzoeks
Aan de hand van enkele voorbeelden worden
component in het project en/of de aanwezigheid
de ontwikkeling van een prototype met en een
van technische onzekerheden of risico’s omtrent
prototype zonder gebruikerswaarde en het begrip
het bereiken van het resultaat. Uit uw aanvraag
technische nieuwheid bij ontwikkeling nader
moet duidelijk blijken wat het technische probleem
toegelicht.
Voo r bee l d o n t wi k k e l i n g : p r o t o t y pe z o n de r
Voo r bee l d o n t wi k k e l i n g : z u i v e r i n g si n s ta l l at ie
e n m e t g eb r u i k e r swaa r de ( bed r i j f s m idde l )
m e t be t r e k k i n g t o t de t ech n ische n ie u wheid
Een geneesmiddelenproducent ontwikkelt een sorteermachine voor
De ontwikkeling van een productieproces bevat als deelproces de
medicijnen die in de eigen productie ingezet wordt. Het werkingsprincipe
ontwikkeling van een zuiveringsinstallatie. Wanneer de zuiverings
wordt getest met behulp van een prototype dat gemaakt wordt van
installatie op basis van bestaande en beproefde technieken wordt
constructiestaal. Omdat er kans is dat de medicijnen worden
ontworpen, dan wordt geen technisch nieuw product of proces of
verontreinigd met roest is het duidelijk dat dit prototype niet
onderdeel daarvan ontwikkeld en wordt ook geen S&O verricht. Deze
geschikt is om als bedrijfsmiddel te worden ingezet, het heeft geen
werkzaamheden worden vaak aangeduid met engineering. Als een
gebruikerswaarde. De bouwuren van dit prototype worden gezien
zuiveringsinstallatie wordt ontwikkeld waarbij sprake is van een nieuw
als S&O-uren. Bouwt de producent een definitieve uitvoering van
technisch werkingsprincipe, dan is er sprake van S&O. In dat geval moet
hoogwaardig RVS dan worden deze bouwuren niet meer gezien als
in de aanvraag duidelijk worden aangegeven waarom deze zuiverings
S&O-uren. Immers, het werkingsprincipe van de sorteermachine is
installatie technisch nieuw is ten opzichte van de zuiveringsinstallaties
al aangetoond met het eerste prototype en de definitieve uitvoering
die normaliter worden ontworpen. Wat voegt het toe aan de eigen
heeft wel gebruikerswaarde.
technische kennis van de aanvrager? Welke technische knelpunten kan men met huidige kennis en kunde niet oplossen? Wanneer alleen een technisch nieuw onderdeel van de zuiveringsinstallatie wordt ontwikkeld,
Voo r bee l d o n t wi k k e l i n g : p r o t o t y pe z o n de r
dan is alleen de ontwikkeling van dat onderdeel S&O. Het S&O eindigt met
g eb r u i k e r swaa r de
het aantonen van het werkingsprincipe van dat onderdeel. Het ontwerp en de bouw van de gehele zuiveringsinstallatie en de toepassing daarin
Een producent van CV-ketels is bezig met het ontwikkelen van een nieuw
van het technisch nieuwe onderdeel is dus geen S&O.
type CV-ketel. Deze CV-ketel wordt uiteindelijk in massa geproduceerd. Tijdens het ontwikkelproces wordt er een prototype gebouwd om het werkingsprincipe te testen. Het prototype wordt na aantonen van het werkingsprincipe verschroot. De bouwuren van dit prototype worden gezien als S&O-uren.
11
3.2 Technisch wetenschappelijk onderzoek
te zoeken die niet is te geven op basis van algemeen toegankelijke kennis. U genereert zelf met uw onderzoek theoretische of praktische kennis.
Onderzoeksprojecten waarmee u nieuwe technische
Het alleen verzamelen van gegevens of informatie
kennis genereert kunnen onder bepaalde voorwaarden
is geen wetenschappelijk onderzoek.
als technisch wetenschappelijk onderzoek worden
Wetenschappelijk onderzoek is verklarend.
aangemerkt. Technisch wetenschappelijk onderzoek
Onderzoek dat slechts constateert, beschrijft,
wordt nader uitgelegd aan de hand van de begrippen
observeert, inventariseert, codeert, classificeert of
“technisch” en “wetenschappelijk”.
vertaalt is niet wetenschappelijk. Het onderzoek heeft het risico in zich dat u de verklaring voor een
Technisch
verschijnsel niet zult vinden. De resultaten van het
Technisch betekent dat het onderzoek betrekking heeft
onderzoek worden vastgesteld op basis van feiten.
op gebieden zoals fysica, chemie, biotechnologie,
•
Opzet en uitvoering: de onderzoeksopzet moet op
productietechnologie en informatie- of
het moment van aanvragen bekend zijn.
communicatietechnologie. Economisch, sociaal of
Wetenschappelijk onderzoek wordt systematisch en
psychologisch onderzoek bijvoorbeeld kan niet als
planmatig opgezet en uitgevoerd. Het onderzoek is
technisch wetenschappelijk onderzoek worden
niet routinematig van aard. Het onderzoekstraject en
aangemerkt. Het is niet vereist dat de resultaten van
de resultaten moeten inzichtelijk vastgelegd worden.
het onderzoek toepassing kunnen vinden in een technisch nieuw fysiek product of productieproces.
Het is niet vereist dat het resultaat van het onderzoek reproduceerbaar is of dat de statistische betrouw
12
Wetenschappelijk
baarheid inzichtelijk is. Ook hoeven er geen nieuwe
Wetenschappelijk heeft betrekking op het doel en
concepten, wetmatigheden of theorieën ontwikkelt te
de resultaten van het onderzoek en op de manier
worden of onbekende werkingsprincipes te worden
waarop het onderzoek wordt opgezet en uitgevoerd:
verklaard. Aan de hand van enkele voorbeelden wordt
•
Doel en resultaten: wetenschappelijk onderzoek
het begrip technisch wetenschappelijk onderzoek (two)
heeft tot doel een verklaring voor een verschijnsel
nader toegelicht.
Voo r bee l d g ee n t wo : z u i v e l p r od u ce n t
Voo r bee l d t wo : z u i v e l p r od u ce n t
Een ondernemer wil de houdbaarheid van zuivelproducten verlengen door
Een producent van zuivelproducten is niet bekend met de wijze waarop
conserveringsmiddelen te combineren met een hittebehandeling. De
micro-organismen beïnvloed worden door hittebehandeling. Daarom
smaak van het product mag er echter niet onder lijden. De ondernemer
wordt een microbiologische studie verricht naar de cellulaire
voert testen uit waarbij de combinatie conserveringsmiddel en verhitting
mechanismen die in werking treden als micro-organismen blootgesteld
wordt gevarieerd. Met de resultaten wordt de behandeling bepaald die
worden aan hitte. Het onderzoek zoekt een verklaring voor het verschil in
het beste product oplevert.
hittetoleranties van diverse soorten micro-organismen in zuivel.
Voo r bee l d g ee n t wo : l e v e r a n cie r k ata ly sat o r e n
Voo r bee l d t wo : l e v e r a n cie r k ata ly sat o r e n
In een katalytische naverbrander worden koolwaterstoffen omgezet in
Een ondernemer wil zijn kennis van katalysatoren vergroten om de
minder vervuilende producten. De leverancier denkt dat de efficiency van
gebruiksduur te verlengen. Zijn onderzoek spitst zich toe op de
de omzetting kan worden verbeterd. Er worden proeven gedaan waarbij
reactiekinetiek. De ondernemer zoekt naar verklaringen voor zowel de
de procesomstandigheden worden gevarieerd. Op basis van temperatuur
vervuiling als de degeneratie van de katalysator. Door middel van
en rookgassnelheid wordt de optimale procesinstelling bepaald.
labexperimenten worden de theoretische achtergronden getoetst.
3.3 Analyse van de technische haalbaarheid De analyse is gericht op de technische haalbaarheid van S&O. Een analyse heeft betrekking op een eigen mogelijk S&O-project en moet antwoord geven op de vraag of u zelf een S&O-project kunt gaan uitvoeren. Hieronder wordt toegelicht welke randvoorwaarden er gelden. Voorgenom en en systematisch Volgens de definitie van S&O moet de analyse voorgenomen en systematisch zijn. Dit betekent dat op het moment van aanvragen de opzet van de analyse gestructureerd en bekend is. In de aanvraag moet deze opzet helder zijn weergegeven. Zelf verrich ten van onder zoek of ont wik kel i n g De analyse moet betrekking hebben op een eigen
Voo r bee l d a n a ly se v a n de t ech n ische haa l baa r heid : k oe k j es f ab r i k a n t
E-nummers zijn hulpstoffen die binnen de Europese Unie van een identieke codering zijn voorzien. Vanwege de slechte reputatie van E-nummers vermijden veel consumenten levensmiddelen wanneer veel E-nummers op het etiket staan. Om deze verkoopbarrière te slechten wil een koekjesproducent nieuwe koekjes gaan ontwikkelen waaraan minder hulpstoffen zijn toegevoegd. De analyse van de technische haalbaarheid is gericht op het onderzoeken of het mogelijk is producten te ontwikkelen zonder hulpstoffen en/of een laag zoutvetgehalte. Het project begint met een literatuurstudie en het bestuderen van de wetgeving. Vervolgens worden ingrediënten geselecteerd die voldoen aan de voorwaarden. Voordat er een ontwikkelingstraject van nieuwe koekjes in gang wordt gezet wordt bekeken of het in principe mogelijk is om koekjes op de bestaande productielijn te produceren. Bij deze analyse van de technische haalbaarheid spelen economische of financiële aspecten een marginale rol.
mogelijk S&O-project en moet antwoord geven op vragen als: Is het S&O-project technisch haalbaar? Kunt u zelf het uiteindelijke S&O-project gaan uitvoeren? Bij de technische analyse spelen economische of
Voo r bee l d a n a ly se v a n de t ech n ische
financiële aspecten een marginale rol (bijvoorbeeld als
haa l baa r heid : hi j s k l e m m e n v oo r
één van de beslissingscriteria bij het afwegen van
( pe t r o ) che m ie
alternatieven). Analyses die voor een belangrijk deel betrekking hebben op de economische en financiële
In de chemie en petrochemie wordt gewerkt in vonkvrije omgevingen met
haalbaarheid komen niet in aanmerking.
agressieve stoffen en veelal hoge zuurgraden. Er zijn geen hijsklemmen die voldoen aan de daar gestelde eisen. In de analyse zal worden
Wat valt niet onder analyse van de technis c h e
onderzocht of het voor de producent van dergelijke klemmen mogelijk is
haalbaarheid
om klemmen te gaan ontwikkelen die gemaakt zijn van bijzondere
Uw analyse mag niet gericht zijn op een
legeringen op basis van titanium. De klemmen moeten laag van gewicht
investeringsproject, een offerteaanvraag of een
en vonkvrij zijn, met een groot hijsvermogen. De analyse van de
bestek voor het aanschaffen van producten of
technische haalbaarheid zal bestaan uit een selectie van legeringen en
processen. Ook economisch onderzoek, kostprijs
kunststofmaterialen die bestand zijn tegen agressieve stoffen en vonkvrij.
onderzoek, het maken van begrotingen, prijs
Deze materialen worden kortstondig getest op bruikbaarheid in
vergelijkingen en marktonderzoek komen niet in
hijsklemmen. Wanneer uit de analyse blijkt dat het in beginsel mogelijk is
aanmerking.
sterke en corrosiebestendige hijsklemmen te ontwikkelen op basis van diverse bijzondere legeringen en kunststoffen dan wordt een
Aan de hand van enkele voorbeelden wordt het
ontwikkelingsproject opgestart om de klemmen daadwerkelijk te gaan
begrip analyse van de technische haalbaarheid
ontwikkelen.
nader toegelicht.
13
3.4 Technisch onderzoek
Aan de hand van enkele voorbeelden wordt het begrip technisch onderzoek nader toegelicht.
Technisch onderzoek richt zich op de verbetering van uw productieproces of de door u gebruikte
Voo r bee l d t ech n isch o n de r z oe k : m e taa l bewe r k i n g sbed r i j f
programmatuur. Met behulp van technisch onderzoek brengt u de mogelijkheden in kaart om een significante verbetering van uw productieproces
Een metaalbewerkingsbedrijf is klein begonnen met een frees- en een
of programmatuur te realiseren.
draaibank. In de loop van de tijd zijn de productiefaciliteiten sterk uitgebreid. In het verleden heeft men het productieproces ingrijpend
Een nadere toelichting op technisch onderzoek
herontwikkeld om grote orders van één specifieke klant te kunnen
met betrekking tot programmatuur kunt u lezen
verwerken. Deze klant heeft echter geen vervolgorders meer geplaatst.
in paragraaf 3.5.
Probleem is nu dat het productieproces nog is ingericht voor het verwerken van grote orders van één bepaald product.
Alleen een onderneming kan een technisch onderzoeksproject
Door het technisch onderzoek wil het bedrijf inzicht krijgen in
aanvragen. Kennisinstellingen bijvoorbeeld kunnen
mogelijkheden om te bereiken dat:
geen technisch onderzoeksproject aanvragen.
•
de productie flexibeler wordt uitgevoerd zodat men per dag drie verschillende producten kan fabriceren in plaats van de huidige één per dag;
• Verbetering van het fysieke produc tieproce s Het doel van technisch onderzoek is het realiseren van
men in staat is om minimaal twee spoedorders in één week binnen de normale productie uit te voeren tegen nu één spoedorder per week;
•
een significante verbetering van uw productieproces.
de gevoeligheid voor storingen in het productieproces met minimaal 50% wordt gereduceerd.
U doet dit door uw productiemethode substantieel te wijzigen. U voert technisch onderzoek uit om inzicht te
Het onderzoek bestaat uit:
krijgen in de mogelijkheden die er voor u zijn om uw
•
productiemethode te wijzigen. Technisch onderzoek moet meer zijn dan routinematige procesoptimalisatie:
het maken van een analyse van de technische knelpunten in het huidige productieproces;
•
het onderzoeken van een aantal alternatieve productiemethoden,
de optimalisatie van de instellingen van proces
waarbij nader ingegaan wordt op de mogelijkheden van een nieuwe
parameters leidt niet tot een substantieel gewijzigde
systeemarchitectuur (opstellen van systeemspecificaties,
productiemethode. Technisch onderzoek hoeft niet te
systeemontwerp, systeemverificatie) en van het introduceren van
leiden tot een technisch nieuw fysiek productieproces.
mechatronica (complexe elektromechanische systemen, modules en sensoren/actuatoren, het koppelen van bestaande machines);
Randvoor waarden
•
het in kaart brengen welke gevolgen de mogelijke verbeteringen
Het fysieke productieproces moet op het moment dat
hebben voor de inrichting van het productieproces voor wat betreft het
u een aanvraag indient al in uw eigen onderneming
automatiseringsconcept, het voorraadbeheer en de interne logistiek.
worden toegepast. Het technisch onderzoek eindigt wanneer inzicht is verkregen in de productiemethode
Uiteindelijk resulteert dit in een rapport waarin de onderzochte
of in het procesmodel om de beoogde verbetering te
oplossingsrichtingen met hun effecten worden beschreven.
bewerkstelligen. Implementatie valt er dus niet onder.
14
Voo r bee l d t ech n isch o n de r z oe k :
Voo r bee l d t ech n isch o n de r z oe k :
t o x ische s t o f f e n i n p r od u c t iep r oces
z u i v e l p r od u ce n t
Een bedrijf heeft een eigen productieproces waarbij gewerkt wordt met
Een producent van zuivelproducten wil de capaciteit van zijn
toxische stoffen. De productiemedewerkers kunnen worden blootgesteld
productieproces uitbreiden. Uit een analyse van het proces is gebleken dat
aan deze stoffen, wat slecht is voor hun gezondheid. Tijdens het proces
één processtap de bottleneck vormt. De rest van de lijn draait slechts op
komen lage concentraties van deze stoffen vrij. Op dit moment zijn deze
maximaal 80%. Het bedrijf wil de capaciteit voor 100% benutten.
concentraties ruim onder de wettelijke eisen (MAC-waarden). In de toekomst zullen deze eisen strenger worden. Het bedrijf heeft als doel gesteld het vrijkomen van deze toxische stoffen met 50% te reduceren.
Capaciteitsverhoging door te investeren in extra capaciteit is te kostbaar. Het bedrijf wil daarom door een technisch onderzoek nagaan of de capaciteit verhoogd kan worden door slimmer gebruik te maken van de
Het bedrijf zal eerst in kaart brengen waar deze stoffen in het
huidige productiemiddelen. De ondernemer start met een analyse van de
productieproces vrijkomen. Onderzoek zal plaatsvinden naar:
huidige productiemethode. Vervolgens gaat hij na welke wijzigingen
•
de verandering van de volgorde van de processtappen: het proces
mogelijk zijn. Hiertoe richt hij zich op vragen als:
bestaat uit mengsectie, reactor, scheidingssectie en een koelunit.
•
Men denkt dat voornamelijk bij de scheidingssectie de meeste toxische componenten vrijkomen. De oplosbaarheid van de toxische
eindproduct?
•
Kan de methode anders worden ingericht door een deel van de
stoffen is afhankelijk van de temperatuur. Door de koelsectie voor
grondstoffen in een later stadium in het proces toe te voegen of door in
de scheidingssectie te plaatsen zouden minder toxische stoffen
het eerste deel van het proces te werken met een hoger droge stof
kunnen vrijkomen;
gehalte?
•
de besturing van het proces;
• •
de plaatsen in het proces waar de stoffen kunnen worden ingevoerd;
•
Welke rol of functie heeft elke processtap in de productie van het
•
Zo ja, wat voor consequenties heeft dit voor de productspecificaties van het eindproduct?
de toevoer van de grondstoffen: men denkt hierbij aan oplosbare verpakkingen en wat de gevolgen hiervan zijn op het productieproces
Het onderzoek resulteert in een rapport waarin beschreven staat in
en op de kwaliteit en eigenschappen van het eindproduct;
hoeverre alle onderzochte wijzigingen in de productiemethode bijdragen
de effecten van de vorm van de stoffen: de stoffen kunnen bijvoorbeeld
aan het halen van de doelstelling.
in tabletvorm een ander effect hebben op het vrijkomen van de toxische stoffen dan wanneer het in vloeibare vorm wordt toegediend.
Het onderzoek resulteert in een rapport waarin beschreven wordt in welke mate de oplossingsrichtingen bijdragen aan de doelstelling.
15
3.5
Programmatuur
(prototypes van) technisch nieuwe programmatuur. Het beschrijven van modellen, het formuleren van
Werkzaamheden met betrekking tot programmatuur
algoritmen of het beschrijven van een architectuur
kunnen als S&O worden aangemerkt als er sprake is van:
zonder dat er sprake is van programmatuur
•
de ontwikkeling van technisch nieuwe
ontwikkeling wordt niet gerekend tot werkzaamheden
programmatuur;
met betrekking tot technisch nieuwe programmatuur.
• • •
technisch wetenschappelijk onderzoek; de analyse van de technische haalbaarheid van
De technische nieuwheid heeft betrekking op de
eigen S&O, of
activiteiten die u uitvoert. Er moet sprake zijn van
technisch onderzoek.
voor uw onderneming nieuwe technologie, het verder ontwikkelen van bestaande technologie of het
Voor technisch wetenschappelijk onderzoek en de
ontwikkelen van een technische oplossing voor een
analyse van technische haalbaarheid gelden de criteria
specifiek informatietechnologisch probleem.
zoals die in de paragrafen 3.2 en 3.3. zijn toegelicht. Ontwikkeling en technisch onderzoek met betrekking
Het begrip technisch nieuw is iets anders dan nieuw.
tot programmatuur worden hierna nader toelicht.
Vrijwel alle programmatuur die wordt gebouwd is nieuw, deze was er immers nog niet. Dit wil nog niet
Verruiming programmatuur- ont wik keling
zeggen dat er sprake is van technisch nieuwe
binnen de WBSO
programmatuur. Een duidelijke scheidslijn tussen
Vanaf 2009 kunnen projecten worden aangevraagd
nieuw en technisch nieuw wordt gegeven door het
die voorheen niet voor ondersteuning vanuit de WBSO
antwoord op de vraag: Is er sprake van een nieuw
in aanmerking kwamen. Aanleiding hiertoe is het
informatietechnologisch principe in de programma
beleid van EZ om de ontwikkeling van innovatieve
tuur? Het ontwikkelen van een nieuw principe of
diensten extra te stimuleren. Programmatuur wordt
het verder ontwikkelen van een bestaand en zelf
breed toegepast en is steeds vaker de basis bij
ontwikkeld principe kan programmatuur voor de
diensteninnovatie. De uitbreiding heeft betrekking op
aanvrager technisch nieuw maken. Ook het op
projecten waarbij programmatuur wordt ontwikkeld
technisch nieuwe wijze laten samenwerken of
om bestaande componenten op technisch nieuwe wijze
integreren van hoofdzakelijk door u zelf ontwikkelde
te integreren of te laten samenwerken. Achterliggende
en in uw onderneming toegepaste programmatuur
gedachte is dat het creëren van een goede onder
componenten wordt als S&O aangemerkt.
liggende ICT-infrastructuur essentieel is voor het kunnen exploiteren van een innovatieve dienst.
Een project dat voor de WBSO in aanmerking komt,
Aanvullende voorwaarde is dat u de bestaande
kenmerkt zich door een concreet technisch probleem
programmatuurcomponenten hoofdzakelijk zelf
dat door u wordt opgelost. In de gekozen oplossings
hebt ontwikkeld en reeds in uw onderneming toepast.
richting zult u voor uw onderneming technisch nieuwe principes, methodes of technieken of bestaande
Ontwikkeling van technisch nieuwe programmatuur
technologie verder ontwikkelen. Binnen de context
Om te bepalen of een programmatuurontwikkeling als
gaat het altijd om een probleem op het gebied
S&O kan worden aangemerkt zijn naast ontwikkeling
van informatietechnologie.
van technisch nieuwe programmatuur in de WBSO
twee begrippen van belang: programmatuur en
16
technische nieuwheid. Programmatuur wordt
Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen een
gedefinieerd als het niet-fysieke, logische deelsysteem
project en een probleem. Een project kan bijvoorbeeld
van een informatiesysteem dat de structuur van de
bestaan uit de realisatie van een nieuw route
gegevens en de verwerkingsprocessen bepaalt.
planningssysteem. Een informatietechnologisch
Het moet gaan om het daadwerkelijk realiseren van
probleem daarin kan zijn dat op basis van het huidige
algoritme het realiseren van de gewenste specificaties
Activiteiten die gericht zijn op het toepassen of
niet mogelijk is. Dit moet u dan zo duidelijk mogelijk
implementeren van programmatuur worden aangemerkt
aangeven als probleemstelling. Voor het ontwikkelen
als bouw en zijn geen S&O. Het bouwen of inrichten van
van een nieuw en efficiënter algoritme kan de
programmatuur waarbij geen sprake is van hoofdzakelijk
ontwikkeling van nieuwe methoden en technieken
eigen ontwikkelde en al toegepaste programmatuur komt
noodzakelijk zijn, waardoor er sprake kan zijn van
niet in aanmerking. Ook niet als u zich deze technologie
technisch nieuwe programmatuur.
eerst door scholing, studie of aankoop eigen moet maken.
De bespreking van de definitie laat zien dat niet alle
Aan de hand van enkele voorbeelden worden de
activiteiten die betrekking hebben op programmatuur
grenzen van het begrip ontwikkeling van
ontwikkeling voor de WBSO in aanmerking komen.
programmatuur nader toegelicht.
Voo r bee l d g ee n o n t wi k k e l i n g p r o g r a m m at u u r :
Voo r bee l d g ee n o n t wi k k e l i n g p r o g r a m m at u u r :
n ie u we database / n e t we r k o m g e v i n g
n ie u we o n t wi k k e l o m g e v i n g
Een voorbeeld van een project dat geen S&O-project is omdat er sprake is
Het feit dat een ontwikkelomgeving volstrekt nieuw is voor een software-
van toepassing van beschikbare technologie, is het realiseren van een
ontwikkelaar en deze zich eerst nieuwe methoden en technieken moet
nieuw informatiesysteem waarbij de nieuwheidsaspecten een nieuwe
aanleren (first use) maakt een project niet tot een S&O-project. De conclusie
databaseomgeving en een nieuwe netwerkomgeving zijn. Het project is
is dat er sprake is van bouw. De leerfase wordt gezien als het kennis nemen
primair gericht op het ontwerp van een toepassing en de realisatie van de
van beschikbare technologie. Het realiseren van de benodigde functionele
benodigde functionaliteit. Het zoeken naar het optimale ontwerp en de
bouwstenen voor een nieuwe ontwikkelomgeving als voorbereiding op
meest geschikte componenten is geen S&O, omdat het niet
toekomstige productie wordt gezien als het inrichten van programmatuur
technologiegericht is maar toepassingsgericht.
voor toepassing in de praktijk en wordt daarom niet aangemerkt als S&O.
Voo r bee l d o n t wi k k e l i n g p r o g r a m m at u u r :
Voo r bee l d o n t wi k k e l i n g p r o g r a m m at u u r :
u i t b r eidi n g o n t wi k k e l i n g sp l at f o r m
bee l d v e r we r k i n g
Om diverse artificial intelligence ontwikkelingen te versnellen wordt er
Ontwikkeling van nieuwe visualisatie methoden op GPU-gebaseerde
een oplossing ontwikkeld om bestaande Prolog en Haskell componenten
technologie door nieuwe algoritmen te ontwikkelen die met behulp van
op te nemen in het NET-framework. Hiervoor worden nieuwe procedures
Pixel Shaders en High-Level Shading Language (HLSL) kunnen werken.
ontwikkeld die de standaardcomponenten bruikbaar maken als includes
Daarbij wordt onderzocht op welke wijze SMID de rekenkracht van
voor het eigen ontwikkelproces.
processoren bij Occlusion Culling kan verminderen.
Voo r bee l d o n t wi k k e l i n g p r o g r a m m at u u r n a
Voo r bee l d g ee n o n t wi k k e l i n g
verruiming
p r o g r a m m at u u r n a v e r r u i m i n g
Een onderneming heeft zelf een SMS-engine ontwikkeld. Dit bestaande
Om vogels te kunnen spotten wil een ondernemer een SMS-engine
component wil de ondernemer nu in gaan zetten om verschillende
toepassen. Om gebruikers met SMS te laten reageren, gaat de
toepassingen te ontwikkelen. Om de SMS-engine te gebruiken bij het
ondernemer een internet site ontwikkelen. Om de internet site en de
spotten van vogels, wordt een interactieve internet site ontwikkeld en
gegevens te beheren implementeert de ondernemer hiervoor een content
beheersoftware geïntegreerd.
management systeem.
17
Technisch onderzoek en programmatuur
Ra n d vo o r wa a rd e n
Technisch onderzoek richt zich op de verbetering van
De programmatuur moet al op het moment dat u de
de door u gebruikte programmatuur.
S&O-verklaring aanvraagt in uw eigen onderneming worden toegepast. Het onderzoek eindigt wanneer
Verbetering van programmatuur
inzicht is verkregen in het procesmodel om de
Het doel is het significant verbeteren van de
beoogde verbetering te bewerkstelligen.
programmatuur die u gebruikt. Technisch onderzoek
Implementatie valt er dus niet onder.
betreft het modelleren van processen. De bestaande processituatie wordt in kaart gebracht, geanalyseerd
Aan de hand van enkele voorbeelden wordt het begrip
en gesimuleerd, bijvoorbeeld met behulp van een
technisch onderzoek in relatie tot programmatuur
modelleringstool. Vervolgens voert u in het model
nader toegelicht.
mogelijke procesverbeteringen door en simuleert u de situatie opnieuw. Daarmee wordt een beeld gekregen van de effecten van de aanpassingen op het proces.
Voo r bee l d t ech n isch o n de r z oe k e n
Voo r bee l d t ech n isch o n de r z oe k e n
p r o g r a m m at u u r : v e r be t e r i n g
p r o g r a m m at u u r : m ode l l e r i n g t es t p r oces
app l icat iea r chi t ec t u u r Een automatiseringsbedrijf verwerkt voor diverse klanten miljoenen Een bedrijf, actief binnen de geautomatiseerde logistiek, heeft in het
transacties, waarbij betrouwbaarheid en veiligheid hoog in het vaandel
verleden een applicatie ontwikkeld en met diverse modules (voor
staan. De transactiegegevens zijn afkomstig van verschillende
verwerking, data-uitwisseling, compressie, authenticiteit, verificatie
datasystemen met steeds nieuwe protocollen die moeten worden
etcetera) uitgebreid. Deze modules belasten het bedrijfssysteem echter
ondersteund. De verwerking hiervan vindt gescheiden plaats.
zodanig dat er geregeld wachttijden in de logistiek ontstaan. Het bedrijf
In de praktijk is gebleken dat er onvolledig uitgevoerde transacties
wil onderzoeken hoe de applicatiearchitectuur zodanig verbeterd kan
kunnen plaatsvinden. Dit is echter nooit naar voren gekomen tijdens de
worden dat het systeem aanzienlijk minder belast wordt. Doel is de
regressietesten, die telkens opnieuw worden uitgevoerd als er nieuwe
wachttijden met 20% te verkorten.
protocollen moeten worden ondersteund en getest. Bovendien is de doorlooptijd van deze regressietesten te lang en moet met 25% worden
Het bedrijf wil eerst de knelpunten in de onderlinge communicatie tussen
gereduceerd. Van het testproces wordt een model gemaakt en
de modules in kaart brengen en in een model vastleggen. Door analyse en
gevalideerd. Daarmee wordt het testproces gesimuleerd.
onderzoek met behulp van dit model denkt het bedrijf de oorzaken vast te
Het onderzoek resulteert erin dat op basis van de resultaten van de
kunnen stellen. Het onderzoek resulteert in een rapport waarin deze
modellering een programma van eisen voor de noodzakelijke
programmatuurwijzigingen en andere oplossingen zijn vastgelegd. Het
aanpassingen van de testprogrammatuur en hun bijdrage aan het halen
rapport bevat een beschrijving van de mate waarin de doelstellingen
van de doelstelling kan worden opgesteld. Om de beoogde snelheidswinst
worden gehaald. Eén van mogelijke wijzigingen zou kunnen zijn het
te realiseren zou kunnen worden gestreefd naar parallellisatie van de
opnieuw ontwikkelen van de compressiealgoritmes.
dataverwerking. Daarnaast zou het systeem kunnen worden voorzien van zelfdiagnose en automatisch herstel om te voorkomen dat onvolledige transacties kunnen worden uitgevoerd.
18
3.6
Randvoorwaarden
Werkzaamheden die niet in aanmerking komen
Hierna worden een aantal randvoorwaarden
In de WBSO en de Afbakeningsregeling wordt expliciet
beschreven waaraan moet worden voldaan om
een aantal werkzaamheden uitgesloten.
voor de WBSO in aanmerking te komen. De volgende werkzaamheden worden niet tot
De S&O-werkzaamheden moeten door de aanvrager zelf systematisch worden georganiseerd
S&O-werkzaamheden gerekend:
• •
Bij het verrichten van de S&O-werkzaamheden is een projectmatige aanpak vereist (of een programmatische
organisatorische en administratieve werkzaamheden;
•
aanpak indien dit beter aansluit bij de situatie). Er moet sprake zijn van een voorgenomen S&O-project.
marktonderzoek;
werkzaamheden die buiten de Europese Unie plaatsvinden;
•
de volgende activiteiten in relatie tot
U moet de S&O-werkzaamheden zelf organiseren en
programmatuur:
uitvoeren. Dit betekent dat als u de werkzaamheden
1. Onderhoud van programmatuur.
in opdracht of in een samenwerkingsverband
. Het geschikt maken van programmatuur voor
uitvoert, u moet kunnen aantonen dat u zelf de
een ander hardware- of softwareplatform;
S&O-werkzaamheden verricht en de aansturing
onder platform wordt verstaan het geheel
van het werk bepaalt.
van hardware en besturingsprogrammatuur waarop informatiesystemen worden ontwikkeld
De S&O-werkzaamheden moeten in de EU worden verricht Uren die worden verricht door uw werknemers in
(ontwikkelplatform) of in productie worden genomen (doelplatform). 3. Het ontwikkelen van programmatuur, die
andere lidstaten van de Europese Unie (EU) komen
bestaande programmatuur op een voor de S&O-
in aanmerking voor de WBSO. U mag de EU-uren
inhoudingsplichtige of S&O-belastingplichtige
opvoeren als u als werkgever in Nederland bent
technisch nieuwe wijze integreert of laat
gevestigd en het S&O wordt verricht door
samenwerken tenzij de bestaande programma
werknemers waarvoor in Nederland loonheffing
tuur hoofdzakelijk binnen de onderneming van
wordt ingehouden. De zelfstandige die voor zijn
de S&O-inhoudingsplichtige, binnen de fiscale
eigen in Nederland gevestigde onderneming S&O
eenheid waarvan de S&O-inhoudingsplichtige
verricht in de EU kan de hiervoor benodigde uren
deel uitmaakt, of binnen de onderneming van de
ook opvoeren. Voor de in een andere EU-lidstaat
S&O-belastingplichtige, is ontwikkeld en wordt
gemaakte S&O-uren gelden dezelfde administratieve vereisten als voor in Nederland gemaakte uren. De
toegepast. 4. Het bouwen of inrichten van programmatuur,
S&O-administratie dient op de Nederlandse vestiging
behalve als de ontwikkeling van de bedoelde
van de onderneming aanwezig te zijn.
programmatuur op grond van punt 3 (hierboven genoemd) wel als speur- en ontwikkelingswerk is aangemerkt.
19
• •
het bouwen of inrichten van apparatuur bestemd werkzaamheden met betrekking tot het invoeren
bestaande technieken;
technologie, producten, processen of programma
•
• •
het bouwen van een pilot-plant op productieschaal,
het bepaalde zoals beschreven op de vorige pagina
commerciële betekenis;
•
werkzaamheden, door de S&O-inhoudingsplichtige
onderzoek naar de aanwezigheid van delfstoffen;
of S&O-belastingplichtige verricht ten behoeve van
het verrichten van beleidsstudies en strategische
door een ander verricht S&O, die op zichzelf niet
studies;
zijn aan te merken als S&O;
het opzetten en volgen van cursussen, scholing en
•
werkzaamheden met betrekking tot in
symposia;
technologische zin niet significante aanpassingen
analyse en beoordeling van bestaande productie
aan of wijzigingen van bestaande producten of
processen, indien er geen directe samenhang is
processen;
•
werkzaamheden met betrekking tot het opstellen
productvergelijkend onderzoek, indien er geen
en aanpassen van recepturen en de samenstelling
directe samenhang is met S&O;
van een product zonder dat er sprake is van een
verandering van uitsluitend vormgeving of
technisch nieuw werkingsprincipe van het
afmetingen van producten en programmatuur;
desbetreffende product.
kwaliteitscontrole, anders dan de directe controle van uitgevoerd S&O, en kwaliteitsborging;
20
voorbereiding en uitvoering van de productie; dan wel een prototype met een productieve of
met S&O;
•
• •
tuur, dan wel onderdelen daarvan, onverminderd bij het 4e bullet, onder punt 3;
•
werkzaamheden met betrekking tot bouwkundige en installatietechnische ontwerpen op basis van
en aanpassen van aangeschafte of aan te schaffen
• •
•
voor toepassing in de praktijk;
4 Wat levert de WBSO u op? Bepaling van het S&O-loon voor 2009
Wat betreft het financiële voordeel van de WBSO
U berekent het S&O-loon door het S&O-uurloon te
zijn er verschillen tussen inhoudingsplichtige
vermenigvuldigen met de toegekende S&O-uren.
ondernemingen, niet-ondernemers en zelfstandigen.
Het S&O-uurloon is een vast gemiddeld bedrag per
Startende ondernemingen of ondernemers hebben
uur dat geldt voor al uw S&O-medewerkers. Dit S&O-uurloon wordt gehanteerd bij de verdere
recht op extra financieel voordeel, de zogeheten
afwikkeling van uw aanvra(a)g(en) en geldt voor het
startersfaciliteit. In dit hoofdstuk wordt toegelicht
gehele kalenderjaar 2009. Het S&O-uurloon wordt als volgt bepaald:
hoe uw financiële voordeel wordt bepaald.
Hebt u in 2007 geen S&O-werkzaamheden verricht
4.1 Fiscaal voordeel voor inhoudings plichtige ondernemingen
dan geldt voor u een vast gemiddeld uurloon van € 29 (forfait). Hebt u in 2007 wel S&O-werkzaamheden verricht en had u daarvoor een S&O-verklaring
Voor inhoudingsplichtige ondernemingen biedt de
dan wordt het gemiddelde S&O-uurloon voor 2009
WBSO een vermindering op de totaal af te dragen
door SenterNovem berekend op basis van gegevens
loonheffing. Deze vermindering van de afdracht
uit uw aangiften loonheffingen over 2007. Om de
loonheffing wordt S&O-afdrachtvermindering genoemd
berekening door SenterNovem mogelijk te maken,
en bedraagt per kalenderjaar 42% van de eerste
geeft u de burgerservicenummers (BSN’s, voorheen
€ 110.000 van het totale S&O-loon en 14% van het
sofi-nummers) door van de medewerkers die in 2007
resterende S&O-loon. Per S&O-inhoudingsplichtige of
S&O hebben verricht. Het aanleveren van BSN’s
fiscale eenheid bedraagt de S&O-afdrachtvermindering
kan eenvoudig via internet. Wanneer u over 2007
maximaal € 8.000.000 per kalenderjaar. Jaarlijks kunnen
een S&O-verklaring hebt ontvangen dan heeft
de percentages worden gewijzigd, dit heeft echter
SenterNovem u in augustus 2008 een brief gestuurd
geen gevolg voor al afgegeven S&O-verklaringen.
met uitleg hoe u dit kunt doen.
Toe g e k e n de aa n v r a g e n e n bed r a g
aantal toegekende aanvragen
toegekend bedrag aan afdrachtvermindering (in miljoen euro) 20.300
20.000
19.500
506
500
501
475
466 425
16.000
400
15.900
13.700
13.600
14.200
14.600
15.200
368 324
13.900
355
331
13.000
12.000
300
8.000
200
291
Aantal aanvragen mkb Totaal aantal aanvragen
4.000
100
0
0 2003
2004
2005
2006
2007
Toegekend bedrag mkb Toegekend bedrag alle aanvragers
2003
2004
2005
2006
2007
21
SenterNovem vraagt het fiscaal loon en de verloonde
S&O-inhoudingsplichtigen
uren van de door u opgegeven S&O-medewerkers op
S&O-inhoudingsplichtigen die als starter worden
bij het UWV, de instantie die deze gegevens verkrijgt
aangemerkt, komen in aanmerking voor een
van de Belastingdienst. Er wordt gebruik gemaakt
S&O-afdrachtvermindering van 60% in plaats van
van de gegevens zoals die op de peildatum zijn
42% over de eerste € 110.000 van het totale S&O-loon
opgenomen in de polisadministratie van het UWV.
in het betreffende kalenderjaar.
De peildatum voor de loongegevens van 2007 is vastgesteld op 1 juli 2008.
S&O-belastingplichtigen (zelfstandigen) Zelfstandigen die als starter worden aangemerkt
H e t S & O - u u r l oo n wo r d t a l s v o l g t be r e k e n d
komen voor een extra aftrek S&O in aanmerking. In 2009 bedraagt deze extra aftrek € 5.904.
Som van het loon van alle S&O-medewerkers S&O-uurloon =
Wanneer bent u starter?
Om te bepalen of uw onderneming als starter
(0,85 x som van de verloonde uren van alle S&O-medewerkers)
De factor 0,85 is bedoeld ter compensatie van verlof.
aangemerkt wordt, spelen de volgende criteria een rol:
De uitkomst wordt naar boven afgerond op een veelvoud van € 5.
•
het aantal jaren dat uw onderneming personeel in loondienst heeft, danwel het aantal jaren dat u ondernemer bent;
Het berekende uurloon geldt voor het gehele
•
S&O-verklaring heeft gekregen;
kalenderjaar 2009. U hoeft dus maar één keer BSN’s aan te leveren.
het aantal jaren waarin uw onderneming een
•
de vraag of er sprake is van voorzetting van activiteiten vanuit een andere onderneming;
•
4.2 Fiscaal voordeel voor S&Obelastingplichtigen (zelfstandigen)
bij wie het eigendom van uw onderneming ligt.
Deze criteria worden hieronder nader toegelicht. H e t a a n t a l j a re n d a t u p e r s o n e e l i n d i e n s t h e b t
Voor zelfstandigen biedt de WBSO de aftrek S&O
of ondernemer bent
wanneer zij in een kalenderjaar tenminste 500 uren
Uw onderneming kan als starter worden aangemerkt
besteden aan S&O. De aftrek voor zelfstandigen
als u in de afgelopen vijf kalenderjaren tenminste één
bedraagt in 2009 € 11.806. Het bedrag van de aftrek
jaar niet inhoudingsplichtig was. Dit betekent dat u
wordt jaarlijks vastgesteld. De urendrempel van
maximaal in vier kalenderjaren personeel in loondienst
500 uren geldt ongeacht het aantal aanvragen dat
had. Als zelfstandige geldt dat u in de afgelopen vijf
u voor een kalenderjaar indient (zie hoofdstuk 5). De
kalenderjaren maximaal in vier kalenderjaren
toegekende S&O-uren van meerdere S&O-verklaringen
ondernemer was. In beide gevallen hoeft dit geen
worden bij elkaar opgeteld. Het minimum aantal te
aaneengesloten periode te zijn.
besteden S&O-uren wordt dus niet evenredig verminderd als een aanvraag voor een deel van het
H e t a a n t a l j a re n wa a r i n u e e n S & O - ve r k l a r i n g
kalenderjaar wordt ingediend.
h e b t g e k re g e n U kunt maximaal drie jaren als starter worden aangemerkt. Hebt u in de afgelopen vijf kalenderjaren
4.3 Extra financieel voordeel voor starters
in 3 of meer jaren S&O-verklaringen ontvangen, dan komt u niet meer in aanmerking voor de starterstatus. Dit hoeft geen aaneengesloten periode te zijn.
22
De WBSO biedt extra ondersteuning aan starters.
Elk kalenderjaar waarvoor u één of meer
Hierbij wordt weer onderscheid gemaakt tussen
S&O-verklaringen hebt ontvangen telt daarbij als
inhoudingsplichtige ondernemingen en zelfstandigen.
één jaar. Onder bepaalde voorwaarden tellen ook
S&O-verklaringen mee die zijn afgegeven aan een
D e e i g e n d o m s ve r h o u d i n g : ve r b o n d e n h e i d e n
onderneming waarvan uw onderneming een
a a n m e r ke l i j k b e l a n g
voortzetting is. Bepalend hiervoor zijn de criteria
Als uw onderneming A de activiteiten voortzet van
voortzetting en eigendomsverhouding die hierna
onderneming B en onderneming B heeft meer dan
worden toegelicht.
1/3 van de aandelen van onderneming A dan is er sprake van verbondenheid. Dit is ook het geval als
Voor zetting van ac tiviteiten
onderneming A meer dan 1/3 van de aandelen van
Neemt uw onderneming activiteiten over van een
onderneming B bezit of onderneming C meer dan
andere onderneming of heeft uw onderneming in
1/3 van de aandelen van zowel onderneming A als
het verleden activiteiten van een andere onderneming
onderneming B bezit.
overgenomen, dan is er sprake van voortzetting van
Als uw onderneming A de activiteiten voortzet van
een (gedeelte van een) onderneming. Het hoeft niet
zelfstandige B en meer dan 5% van de aandelen van
zo te zijn dat de onderneming waarvan u de
onderneming A zijn in bezit van zelfstandige B, dan
activiteiten overneemt wordt beëindigd.
is er sprake van aanmerkelijk belang.
Als uw onderneming activiteiten voortzet van een andere onderneming dan worden in bepaalde
Is er sprake van voortzetting van activiteiten én
gevallen de S&O-verklaringen van de andere
verbondenheid of aanmerkelijk belang, dan tellen
onderneming meegeteld bij het bepalen van de
de S&O-verklaringen van de voortgezette
starterstatus van uw onderneming. Maatgevend
onderneming/zelfstandige B in de voorafgaande
hiervoor zijn de eigendomsverhoudingen.
vijf kalenderjaren mee bij het bepalen van de starterstatus van onderneming A.
Aan de hand van enkele voorbeelden wordt het begrip voortzetting nader toegelicht.
Aan de hand van enkele voorbeelden worden de begrippen verbondenheid en aanmerkelijk belang nader toegelicht.
Voo r bee l de n v oo r t z e t t i n g
Voo r bee l d v e r bo n de n heid : v oo r t z e t t i n g ac t i v i t ei t e n v a n a n de r e B V
•
•
•
Een éénmanszaak of een aandeel in een vennootschap onder firma wordt omgezet in een bv. De activiteiten van de éénmanszaak of
Bv B heeft in 2005 en 2006 S&O-verklaringen ontvangen. Activiteiten van
vennootschap onder firma worden voortgezet door de bv.
bv B worden voortgezet door bv A. Bv A heeft nog nooit eerder een
Een bv wordt gesplitst in een holding en een werkmaatschappij.
S&O-verklaring ontvangen en heeft pas met ingang van 2009 personeel
De activiteiten van de oude bv worden voortgezet in de
in dienst. Er bestaat een verbondenheid tussen A en B. De twee S&O-
werkmaatschappij en/of de holding.
verklaringen van bv B worden meegeteld bij het bepalen van de starterstatus
Twee of meer bedrijven fuseren en vormen samen een nieuwe
van bv A. Bv A is in dit geval in 2009 starter want een nieuwe onderneming
onderneming waarin de activiteiten van de oude bv’s worden
kan maximaal drie jaar starter zijn. In 2010 is bv A geen starter meer.
voortgezet.
•
• •
De activiteiten van een bv worden gesplitst en ondergebracht in twee nieuwe bv’s die ieder een deel van de activiteiten van de
Voo r bee l d aa n m e r k e l i j k be l a n g : o m z e t t i n g
oude bv overnemen.
ee n m a n s z aa k i n B V
Het doorstarten van de activiteiten van een failliete bv in een andere bv.
Een eenmanszaak heeft in 2004 tot en met 2006 S&O-verklaringen
Een directeur grootaandeelhouder verplaatst zijn activiteiten van
ontvangen. De eenmanszaak wordt met ingang van 2009 omgezet in
een werkmaatschappij naar zijn eigen personal holding.
een nieuwe bv. De eigenaar van de opgeheven eenmanszaak heeft een aanmerkelijk belang in de nieuwe bv. De bv is in 2009 geen starter omdat de eenmanszaak al drie S&O-verklaringen heeft ontvangen.
23
s ta r t e n de o n de r n e m e r s i n de wbso
aantal aanvragers dat profiteert van de startersfaciliteit
3000
2910
2290
2360
2220
2100
2000
1000
500
250
310
270
240
290
230
Aanvragers voor de loonbelasting
Zelfstandigen
0 2003
2004
2005
2006
2007
SenterNovem beoordeelt of u als starter wordt
Als u niet-ondernemer bent dan is het de bedoeling
aangemerkt. Dit gebeurt aan de hand van de gegevens
dat de S&O-tegemoetkoming wordt doorgegeven aan
die u in het aanvraagprogramma moet invullen.
de opdrachtgever. Het S&O-loon dat voor een project
Indien u twijfelt of de starterstatus voor uw onder
wordt aangevraagd mag niet hoger zijn dan de
neming van toepassing is neemt u dan contact op met
vergoeding voor uw loonkosten die van de opdracht
SenterNovem. Bent u als starter aangemerkt en blijkt
gever wordt ontvangen. Een vergoeding van de
achteraf dat de gegevens die u aan SenterNovem hebt
opdrachtgever voor bijvoorbeeld materiaalkosten
verstrekt onjuist zijn, dan kan SenterNovem deze
mag geen deel uitmaken van het S&O-loon. Ook extra
toekenning herzien.
loonkosten die u voor eigen rekening maakt, komen niet in aanmerking voor S&O-afdrachtvermindering. De bepaling van het S&O-(uur)loon is identiek aan de
4.4 Financieel voordeel voor niet-ondernemers
in paragraaf 4.1 beschreven procedure. Als u de S&O-afdrachtvermindering doorberekent
De S&O-afdrachtvermindering is vooral
aan de opdrachtgever is er in principe voor u per
bedoeld voor Nederlandse ondernemingen die
saldo geen fiscaal voordeel. Het betekent wél dat het
S&O-werkzaamheden verrichten. Niet-ondernemers,
voor opdrachtgevers goedkoper en dus aantrekkelijker
over het algemeen kennisinstellingen zoals
wordt om S&O-werkzaamheden bij uw niet-
onderzoeksinstituten en universiteiten, kunnen in
onderneming te laten uitvoeren.
aanmerking komen voor S&O-afdrachtvermindering wanneer contractresearch wordt uitgevoerd in opdracht en voor rekening van (een samenwerkings verband van) onderneming(en) of een product- of bedrijfschap.
24
5 Hoe en wanneer dient u een aanvraag in? Om in aanmerking te komen voor de WBSO dient
•
Let op: U kunt voor eenzelfde kalendermaand maar één aanvraag indienen. Dient u bijvoorbeeld een
u een aanvraag in bij SenterNovem. U kunt op
jaaraanvraag in dan kunt u geen aanvullende
verschillende momenten een aanvraag indienen
aanvraag indienen voor het tweede halfjaar.
en zelf de aanvraagperiode kiezen. Hoe het invullen en indienen van een aanvraag in zijn werk gaat,
v oo r bee l de n f l e x ibe l aa n v r a g e n
leest u in dit hoofdstuk. Verder worden nog een 6 maanden
aantal belangrijke aandachtspunten genoemd.
6 maanden
4 maanden
4 maanden
5.1 Het moment van indienen
3 maanden
jan
fe b
4 maanden
4 maanden
3 maanden
5 maanden
3 maanden
mrt
apr
mei
6 maanden
jun
jul
aug
sep
okt
n ov
dec
De WBSO kent een flexibel aanvraagregiem. U kunt meerdere keren per jaar een aanvraag indienen en zelf de periode van de aanvraag bepalen. U kiest vooraf een aanvraagritme. Wanneer u in de loop van het jaar nieuwe projecten verwacht, maar ook wanneer u
U kunt als S&O-inhoudingsplichtige dus uiterlijk 31 augustus
mogelijk extra uren voor een project nodig hebt, dan
van het jaar voor de maanden oktober, november en december
kiest u voor vaker aanvragen. U kunt dan flexibel
een aanvraag indienen. Voorwaarde is dat u voor deze
inspelen op de ontwikkelingen. Hierbij geldt echter
maanden nog geen aanvraag hebt ingediend en dat u eerder
het volgende:
in hetzelfde jaar maximaal twee aanvragen hebt ingediend.
S&O-inhoudingsplichtigen
• • •
U mag maximaal drie keer per kalenderjaar een
S&O-belastingplichtigen (zelfstandigen)
aanvraag indienen.
•
Uw aanvraag betreft tenminste drie kalender
betreffende kalenderjaar aanvragen indienen
maanden en ten hoogste zes kalendermaanden.
voor uw eigen S&O-werkzaamheden.
U mag één aanvraag voor het hele kalenderjaar indienen wanneer u het voorgaande jaar een
• •
S&O-verklaring hebt verkregen.
•
U kunt tot uiterlijk 30 september van het
Uw aanvraag moet vooraf en uiterlijk één volledige
Er geldt geen maximum voor het aantal aanvragen. Uw aanvraag betreft de periode vanaf de datum van indiening tot het einde van het kalenderjaar.
•
Uw aanvraag betreft tenminste drie kalender
kalendermaand voordat de periode waarop de
maanden. Een aanvraag die u indient in de periode
aanvraag betrekking heeft begint, worden
van 1 oktober tot en met 31 december heeft
ingediend. U kunt dus uiterlijk 30 november 2008
betrekking op het volgende kalenderjaar.
een aanvraag indienen voor een periode die start in januari 2009.
•
Als activiteiten over het kalenderjaar heen lopen, dan dient u hiervoor jaarlijks een nieuwe aanvraag in.
25
5.2 Het invullen van de aanvraag De situatie kan zich voordoen dat uw onderneming uit
Voor het indienen van een WBSO-aanvraag kunt u
meerdere administratieve eenheden bestaat. U kunt voor
gebruik maken van het aanvraagprogramma. Dit
de gehele onderneming volstaan met één aanvraag.
aanvraagprogramma kunt u downloaden van de
In verband met de verrekening is het aan te bevelen in uw
website www.senternovem.nl/wbso.
aanvraag het loonheffingennummer plus subnummer op te geven van die administratieve eenheid waartoe de meeste
Invullen aanvraagprogramma
S&O-medewerkers behoren.
Na installatie leidt het programma u automatisch door de relevante vragen. Tijdens het invullen voert het programma bovendien een aantal controles uit, onder
Indien de rechtsvorm van uw onderneming in de
meer op volledigheid. Bij het invullen van de aanvraag
aanvraagperiode gaat wijzigen (door bijvoorbeeld een fusie
moet u zorgvuldig te werk gaan. Voor een volledige
met een andere onderneming, of uw éénmanszaak gaat over in
aanvraag vult u een aantal algemene gegevens en een
een BV), dan adviseert SenterNovem u om zowel voor de oude
beschrijving van de voorgenomen projecten in. Per
als de nieuwe situatie een aanvraag in te dienen.
project dient u een realistische inschatting te maken van de benodigde tijd. Projecten waarbij slechts enkele uren worden geraamd, worden niet gezien als
Indien u niet beschikt over een computer met
S&O. Belangrijk is dat projecten concreet en niet te
het Windows-besturingssysteem, dan kunt u
algemeen worden omschreven. Duidelijk moet zijn
gebruik maken van een aanvraagformulier op
welke activiteiten u gaat uitvoeren. Het indienen van
papier. Het formulier kunt u aanvragen bij
een onvolledige of te late aanvraag kan leiden tot het
SenterNovem.
niet in behandeling nemen van de aanvraag of tot een afwijzing.
Doet u een aanvraag die is aangemaakt via het aanvraagprogramma en hebt u alle vragen juist en
Het invultraject wordt afgesloten met het indienen
volledig ingevuld, dan kan deze door SenterNovem
van de aanvraag. Dit kunt u via internet of per
worden beoordeeld.
diskette doen. Het indienen van een aanvraag wordt in paragraaf 5.3 toegelicht.
Een vormvrije aanvraag indienen Wilt u een aanvraag indienen maar komt u in tijdnood dan kunt u een vormvrije aanvraag indienen. Een
Zorg ervoor dat u de juiste en volledige statutaire naam van
vormvrije aanvraag moet altijd aan een aantal
uw onderneming in uw aanvraag vermeldt.
minimale vereisten voldoen om als aanvraag geaccepteerd te worden. Uw vormvrije aanvraag moet minimaal de volgende gegevens bevatten:
Let op het juiste loonheffingennummer en Kamer van Koophandelnummer. Deze gegevens zijn belangrijk voor de
onderneming;
identificatie van uw bedrijf door SenterNovem en de
2. de dagtekening;
verrekening van de S&O-afdrachtvermindering. Indien u een
3. een vermelding dat het gaat om een aanvraag voor
onjuist loonheffingennummer opgeeft dan kunt u géén S&Oafdrachtvermindering toepassen!
26
1. de statutaire naam en het adres van uw
de WBSO; 4. de ondertekening.
Het aanvraagprogramma ondersteunt deze manier van aanvragen. Een aanvraag die slechts aan de minimale
De ondertekening moet gedaan worden door iemand die
vereisten voldoet is echter niet volledig en kan niet
bevoegd is namens uw onderneming te tekenen. Als iemand
inhoudelijk beoordeeld worden. Met deze manier van
anders de aanvraag ondertekent, dan moet hiervoor een
indienen stelt u alleen uw rechten veilig voor het geval
machtiging worden bijgevoegd.
u in tijdnood komt. U krijgt vervolgens eenmalig de gelegenheid de aanvraag aan te vullen tot een volledige aanvraag die door SenterNovem inhoudelijk Via de website kunt u een diskette opvragen.
kan worden beoordeeld.
De diskette is alleen te gebruiken voor het opslaan van de aanvraaggegevens. Het aanvraagprogramma moet u eerst downloaden van onze website.
5.3 Het indienen van de aanvraag Voor het indienen van uw aanvraag hebt u twee mogelijkheden: via internet of per diskette. Een
Om de afhandeling te versnellen kunt u rekening
aanvraag kan niet per telefax of e-mail worden
houden met de volgende tips:
ingediend.
•
Veel aanvragen worden pas tegen het einde van de indieningstermijn ingediend. Als u ervoor zorgt dat
Indienen via internet
uw aanvraag ruim op tijd en volledig is ingediend,
U kunt uw aanvraag via internet eenvoudig indienen.
dan wordt de aanvraag eerder in behandeling
Maak wel een afdruk van uw aanvraag en bewaar deze
genomen.
afdruk voor uzelf. Voor het indienen via internet hebt u
•
Omdat de aanvragen door SenterNovem zoveel
een certificaat nodig. Als u dat nog niet hebt dan kunt
mogelijk automatisch worden ingelezen, worden
u dat via www.senterloket.nl aanvragen. Dit certificaat
aanvragen waarin slechts verwezen wordt naar
is een digitaal paspoort dat u toegang geeft tot
bijlagen vertraagd in behandeling genomen.
het elektronisch aanvragen bij SenterNovem.
Als er sprake is van bijlagen dan kunt u beter
Met dit certificaat kunt u uw aanvraag elektronisch
(een deel van) deze tekst in het
ondertekenen en indienen. Het certificaat kunt u
aanvraagprogramma kopiëren.
ook gebruiken om voor andere regelingen via internet een aanvraag in te dienen bij SenterNovem.
Ad v i e s vo o r a a nv ra g e n d i e n i e t v i a i n te r n e t
Meer informatie over indienen via internet vindt u
wo rd e n i n g e d i e n d
op de website www.senternovem.nl/wbso.
SenterNovem adviseert u om vóór de indiening van de aanvraag een kopie te maken van de afdruk en de
Indienen op diskette
diskette. De verzending van de aanvraag per post
U maakt een definitieve afdruk. De afdruk is de
gebeurt bij voorkeur aangetekend of met bewijs van
formele aanvraag en deze moet worden ondertekend.
ontvangst afgegeven door het postkantoor. Hiermee
De ondertekende afdruk (met originele handtekening)
kunt u aantonen wanneer de aanvraag door u is
en de diskette stuurt u op naar SenterNovem.
verzonden. Stuur uw afdruk inclusief de diskette naar: SenterNovem
De ondertekening moet origineel zijn. Er mag geen sprake
Postbus 10073
zijn van een kopie of een stempel.
8000 GB Zwolle
27
U kunt uw aanvraag ook afgeven bij SenterNovem.
5.4 Het aanleveren van BSN’s
Op werkdagen worden tot 17.30 uur bewijzen van ontvangst verstrekt. Hiermee kunt u tijdige indiening
In paragraaf 4.1 is toegelicht dat u in sommige situaties
aantonen. U kunt uw aanvraag afgeven op het
naast uw aanvraag ook de burgerservicenummers
volgende adres:
(BSN’s) door moet geven van de medewerkers die in 2007 S&O hebben verricht. Dit moet u doen als u in
SenterNovem
2007 S&O-werkzaamheden hebt verricht waarvoor
Dokter van Deenweg 108
u een S&O-verklaring had. Het aanleveren van BSN’s
8025 BK Zwolle
kan eenvoudig via internet. U gaat hiervoor naar www.senternovem.nl/WBSO/eMededelen en u klikt op “website eMededelen”. Vervolgens komt u in een inlogscherm. U kunt hier inloggen met uw loon
Deponeert u de aanvraag buiten kantooruren dan hebt u
heffingennummer en uw wachtwoord. Wanneer u
geen bewijs waarmee u tijdige indiening kunt aantonen!
over 2007 een S&O-verklaring hebt ontvangen
Indien u gebruik maakt van een koerier dan is het tijdstip
dan heeft SenterNovem u in augustus 2008 een
van ontvangst van de aanvraag door SenterNovem bepalend
brief gestuurd met uw wachtwoord. Bent u ingelogd
voor de tijdige indiening. Het risico van te late indiening
dan klikt u in de linkerkolom op “mededelen BSN’s”.
ligt altijd bij u.
Hier kunt u de BSN’s invoeren. Hebt u veel BSN’s in te voeren, dan kunt u ook eenvoudig een bestand met BSN’s inlezen.
28
6 De S&O-administratie Wanneer u gebruik maakt van de WBSO houdt u een S&O-administratie bij van de uitvoering van de projecten waarvoor u een S&O-verklaring hebt ontvangen. Uit deze administratie moet op duidelijke wijze kunnen worden afgeleid welke S&O-
een onderzoeks- of ontwikkelingsproject is opgedaan. Helaas komt SenterNovem nog regelmatig onder nemingen tegen waarbij met het vertrek van een bepaalde medewerker ineens ook alle kennis over een S&O-project binnen de onderneming is verdwenen omdat gedurende het project niets schriftelijk is vastgelegd.
werkzaamheden zijn verricht en hoeveel tijd daaraan is besteed. U mag bij het bijhouden van een S&O-administratie zoveel mogelijk aansluiten bij de gebruikelijke gang van zaken binnen uw onderneming. Aan de hand van een aantal vragen en antwoorden wordt dit in dit hoofdstuk nader toegelicht.
6.2 Hoe moet u de S&Oadministratie bijhouden? Een goede S&O-administratie geeft per project eenvoudig en duidelijk inzicht in de aard, de inhoud, de voortgang en de omvang van de uitgevoerde S&O-werkzaamheden. Met omvang wordt bedoeld de tijd die aan het project is besteed.
6.1 Waarom moet u een S&O-administratie bijhouden?
Een S&O-administratie kan bestaan uit verschillende (digitale) documenten die gedurende het S&O-traject worden opgesteld zoals vergaderstukken,
Na het afgeven van de S&O-verklaring controleert
rapportages, tekeningen, correspondentie, foto’s van
SenterNovem of de gegevens die u in uw aanvraag
prototypes, testresultaten, meetverslagen,
hebt verstrekt, overeenstemmen met de praktijk.
berekeningen etcetera. Voorzie deze documenten
SenterNovem voert hiertoe bedrijfsbezoeken uit
van een datum en de naam van de opsteller. Bundelt
bij ondernemingen en kennisinstellingen die een
u deze per project in een map, met korte, duidelijke
S&O-verklaring hebben ontvangen. Tijdens een
en samenvattende rapporten. Het is van belang dat u
bedrijfsbezoek gaat SenterNovem aan de hand van
per project de documentatie chronologisch archiveert
de S&O-administratie na of de S&O-werkzaamheden
en dat duidelijk uit de stukken blijkt wat uw technische
die in de aanvraag zijn opgenomen ook daadwerkelijk
inbreng in elk project is geweest.
zijn uitgevoerd. Daarnaast wil SenterNovem inzicht krijgen in de voortgang van de projecten. Bij ontwikkelingsprojecten blijkt uit uw S&O-administratie
Het is ook in uw eigen belang dat u uw onderzoeks-
wat de technische problemen/knelpunten zijn waar u
en/of ontwikkelingsresultaten nauwgezet vastlegt.
tegenaan loopt en welke oplossingsrichtingen u gekozen hebt.
Afgezien van de wettelijke eisen verschaft een
Bij analyse van de technische haalbaarheid en projecten met
S&O-administratie u inzicht in de resultaten en kosten
betrekking tot technisch (wetenschappelijk) onderzoek geeft
van S&O. Door het bijhouden van een administratie
uw S&O-administratie inzicht in de opzet en de resultaten
blijft u bovendien na een mogelijk vertrek van een
van de analyse c.q. het onderzoek.
S&O-medewerker verzekerd van de kennis die tijdens
29
Gooi niet te snel stukken weg, ook stukken die u
Kort samengevat, u moet vooral niet vergeten om voor
niet meer gebruikt in een vervolgtraject kunnen
uw WBSO-projecten:
bij een controle van belang zijn. De S&O-administratie
•
na te gaan of de mensen die aan een project werken
moet binnen twee maanden na afloop van elk
in dienst zijn van de onderneming die de aanvraag
kwartaal zijn bijgewerkt.
heeft ingediend;
•
elke werknemer per project uren te laten bijhouden
In de S&O-administratie ligt ook vast op welke
en te zorgen dat de S&O-administratie daarvan
dagen een medewerker S&O verricht, om hoeveel
binnen tien werkdagen is bijgewerkt;
•
uur het per dag gaat en aan welk project hij/zij
geen uren te schrijven voor werkzaamheden die
heeft gewerkt. Zorg ervoor dat de S&O-administratie
niet als S&O worden aangemerkt (zie paragraaf 3.6),
klopt met de verlof- en ziekteregistratie en dat u
zoals opleidingen, cursussen, symposia,
binnen tien werkdagen de administratie van uren
administratieve of organisatorische
hebt bijgewerkt.
werkzaamheden en uren gemaakt buiten de EU;
•
documenten te bewaren zoals verslagen,
Voorbeeld urenstaat:
rapportages, schetsen, tekeningen, foto’s van
U kunt deze urenstaat ook als Microsoft
prototypes, meetverslagen en berekeningen en
Excelspreadsheet downloaden van internet.
deze in uw S&O-administratie op te nemen;
•
Kijk hiervoor op www.senternovem.nl/wbso.
aandacht te geven aan bovengenoemde punten, ook als een project niet succesvol verloopt.
v oo r bee l d v a n ee n u r e n s taat
De urenstaat dient binnen 10 werkdagen te worden bijgewerkt wanneer S&O-werkzaamheden plaatsvinden gedurende het hele project. Medewerker Naam en BSN-nummer: Functie: Maand: Jaar:
Activiteiten/urenmatrix Projectnummer
Aantal uren 1 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
Totalen p/m 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00
Niet S&O werkzaamheden Ziekte Vakantie Overige uren (b.v. feestdgn) Opmerkingen 1) Het is niet nodig de urenstaten naar SenterNovem te verzenden. De urenstaten moeten wel bij een controle door SenterNovem ter inzage liggen. 2) Denkt u eraan dat binnen twee maanden na afloop van het kalenderkwartaal een S&O-administratie aanwezig moet zijn. Een goede S&O-administratie geeft per project eenvoudig en duidelijk inzicht in de aard, de inhoud, de omvang en de voortgang van de uitgevoerde werkzaamheden. 3) Interne projectnummers overnemen uit het projectenoverzicht uit uw WBSO-aanvraag.
30
SenterNovem kan ook de aan u toegekende Als er sprake is van een holding en een werkmaatschappij
S&O-afdrachtvermindering corrigeren als blijkt
dan houden beide ondernemingen een S&O-administratie
dat de feitelijk verrichte werkzaamheden niet
bij waaruit de eigen rol en inbreng in gezamenlijke projecten
overeenstemmen met de aangemelde werkzaam
blijkt.
heden waarvoor een S&O-verklaring is afgegeven. In beide gevallen zal SenterNovem een correctie-S&O-verklaring afgeven en mogelijk
De gemaakte S&O-uren moet u binnen tien werkdagen in uw
een boete opleggen.
S&O-administratie vastgelegd hebben. Binnen twee maanden na afloop van elk kwartaal behoort de rest van uw S&Oadministratie gereed te zijn.
6.4 Hoe lang moet u de S&Oadministratie bewaren en wat moet u bewaren?
Niet alle werkzaamheden die u binnen een S&O-project uitvoert kunnen als S&O-werkzaamheden worden aangemerkt. Een voorbeeld hiervan is administratief of organisatorisch werk. Een volledig overzicht van werkzaamheden die niet tot S&O worden gerekend kunt u vinden in paragraaf 3.6.
U bent verplicht de S&O-administratie gedurende zeven jaar te bewaren. Naast de genoemde gegevens over het project dient u ook de volgende gegevens en bescheiden in uw S&O-administratie op te nemen:
•
een kopie van de aanvra(a)g(en) en S&O-verklaring(en);
•
6.3 Wat is de consequentie als u niet of slechts gedeeltelijk de S&Oadministratie hebt bijgehouden?
de correspondentie met SenterNovem met betrekking tot uw aanvra(a)g(en);
•
eventuele correctie-S&O-verklaring(en).
Het laatste punt wordt in hoofdstuk 7 behandeld. Aan de hand van uw S&O-administratie kan SenterNovem controleren of, en in welke mate, u de S&O-werkzaamheden hebt verricht waarvoor een S&O-verklaring is afgegeven. Als blijkt dat twee maanden na afloop van het kalenderkwartaal waarin de S&O-werkzaamheden hebben plaatsgevonden nog geen wettelijk verplichte S&O-administratie aanwezig is, dan kan SenterNovem de eerder toegekende S&O-afdrachtvermindering geheel corrigeren. In dat geval wordt er van uitgegaan dat er geen S&O- werkzaamheden hebben plaatsgevonden.
31
7 Een S&O-verklaring en dan ... Nadat u uw S&O-verklaring hebt ontvangen, kunt u uw financiële voordeel verrekenen. Er zijn twee mogelijkheden: •
U bent S&O-inhoudingsplichtige en
ontvangt S&O-afdrachtvermindering.
•
U bent S&O-belastingplichtige en
ontvangt aftrek S&O.
In dit hoofdstuk wordt uitgelegd hoe u uw S&Oafdrachtvermindering of aftrek S&O kunt verrekenen. Ook kunt u lezen in welke gevallen u een mededeling van het aantal gerealiseerde S&O-uren moet doen.
Verrekening binnen de aangiftetijdvakken Voor het verrekenen van de S&O-afdrachtvermindering is de afgiftedatum van uw S&O-verklaring van belang. Vanaf het moment dat u de S&O-verklaring hebt ontvangen kunt u verrekenen in de dan nog resterende aangiftetijdvakken. Per aangiftetijdvak kunt u maximaal een evenredig deel van het nog niet gebruikte bedrag op de verschuldigde loonheffing in mindering brengen. Als u er bijvoorbeeld voor kiest om in één of meer van de aangiftetijdvakken geen (maximale) S&O-afdrachtvermindering toe te passen, wordt het maximum voor de volgende nog resterende aangiftetijdvakken hoger. U kunt hier bijvoorbeeld voor kiezen als u in de loop van het jaar meer personeel aantrekt of als uw S&O-project tijdelijk vertraging oploopt of stopt en daarna toch weer doorgaat.
7.1 Verrekening S&O-afdrachtvermindering voor S&O-inhoudingsplichtigen
Het toepassen van S&O-afdrachtvermindering kan er niet toe leiden dat de over een aangiftetijdvak af te dragen loonheffing verder wordt verminderd dan tot nihil.
De toegekende S&O-afdrachtvermindering verrekent u in uw aangifte loonheffingen. De hoogte van de S&Oafdrachtvermindering staat genoemd in uw S&O-
De hoogte van de door u toegepaste S&O-afdrachtvermindering
verklaring. De S&O-verklaring wordt afgegeven op
mag in totaal niet meer bedragen dan het in de S&O-verklaring
naam van de S&O-inhoudingsplichtige. In de S&O-
vastgestelde bedrag!
verklaring wordt ook het loonheffingennummer (inclusief subnummer) genoemd waarop u de S&Oafdrachtvermindering kunt verrekenen bij uw aangifte loonheffingen. De verrekening kan alleen plaatsvinden
Als u van SenterNovem nog geen S&O-verklaring hebt
met de loonheffing (loonbelasting en premie
ontvangen, dan kunt u nog geen S&O-afdrachtvermindering
volksverzekeringen). Verrekenen kan niet met de
toepassen!
premies werknemersverzekeringen en bijdragen zorgverzekeringswet. U mag de S&O-afdrachtvermindering alleen
U bent niet verplicht om elk aangiftetijdvak het maximum te
verrekenen in aangiftetijdvakken die eindigen in de
verrekenen. Als u in een aangiftetijdvak besluit niet het
periode waarop de S&O-verklaring betrekking heeft.
maximum te verrekenen dan kan dit eventueel in de
Er zijn twee aangiftetijdvak-mogelijkheden:
daaropvolgende aangiftetijdvakken worden gecompenseerd.
maandelijkse of vierwekelijkse aangifte.
32
U mag verminderen op basis van de S&O-verklaring,
hoeft u pas na afloop van het kalenderjaar actie te
ongeacht in welke maanden van de aanvraagperiode u
ondernemen (zie paragraaf 7.3). Aan de hand van enkele
de S&O-uren maakt. Wijkt de realisatie in bepaalde mate
voorbeelden wordt de evenredige en niet-evenredige
af van de toegekende uren uit uw S&O-verklaring dan
verrekening van uw S&O-verklaring nader toegelicht.
Voo r bee l d v e r r e k e n i n g S & O - a f d r ach t - v e r m i n de r i n g : m aa n de l i j k se aa n g i f t e
U dient een aanvraag in voor de eerste zes maanden van een kalenderjaar en u ontvangt de S&O-verklaring op 10 maart. De toegekende maximale S&O-afdrachtvermindering bedraagt € 12.000. U kunt dan in de aangiften over de maanden maart, april, mei en juni maximaal 25%, ofwel € 3.000, verrekenen. S&O-verklaring (E 12.000) E 3.000
jan
fe b
mrt
E 3.000
apr
E 3.000
mei
E 3.000
jun
S&O-verklaring Voo r bee l d v e r r e k e n i n g (ES 12.000) & O - a f d r acht v e r m i n de r i n g : aa n g i f t e pe r v ie r we k e n E 6.000
jan
fe b
mrt
E 6.000
apr
U dient een aanvraag in voor de eerste vier maanden van het jaar en u ontvangt de S&O-verklaring op 10 maart. De toegekende maximale S&O-afdrachtvermindering bedraagt € 12.000. De aangiftetijdvakken die geheel of gedeeltelijk samenvallen met de periode van de S&O-verklaring zijn de (E volgende: S&O-verklaring 3.000) (1) eerste aangiftetijdvak vanE 600 1 januari tot en metE 800 29 januari; j u naangiftetijdvak van 30 j u ljanuari tot en met a u26 g februari; (2) tweede
E 1.600
sep
(3) derde aangiftetijdvak van 27 februari tot en met 26 maart; (4) vierde aangiftetijdvak van 27 maart tot en met 23 april; S&O-verklaring (E 3.000)
(5) vijfde aangiftetijdvak van 24 april tot en met 21 mei. E 750
E 900
E 900
Omdat alleen de eerste vier aangiftetijdvakken eindigen in de periode van de S&O-verklaring kan het bedrag van de S&OE