Preek Ruth 3 – moeders van Jezus (Ruth) Liturgie 12 december 2010 Houten – D. Vonck Votum/ vredegroet Psalm 67:1 Inleiding: Moeders van Jezus (Mattheüs 1:5) Psalm 61:2,3,4 Gebed Lezing Ruth 3 Kindermoment Preek: De vreemdeling Ruth; een voorbeeld van vertrouwen Psalm 72:7, 10 Verbondswoorden Gezang160 Groot is uw trouw O Heer Voorbede Collecte Psalm 67:2,3 Zegen Inleiding We gaan deze stilstaan bij een tweede moeder van Jezus. Vorige keer hebben we in Mattheus het geslachtsregister gezien waar Jezus uit geboren is: de lijn is begonnen met de belofte aan Abraham en door alle geslachten heen kun je zien dat God Jezus laat komen. In het geslachtsregister van Mattheus worden vijf namen van vrouwen genoemd. Dat is opvallend; je zou het niet direkt verwachten. We gezien dat Rachab daar genoemd wordt. Zij wordt daar genoemd als een voorbeeld van iemand die gelooft. Vandaag gaan we stilstaan bij een andere vrouw uit het geslachtsregister van Mattheus en dat is Ruth. Ook Ruth was een vreemdeling die bij het volk Israël kwam; zij kwam uit Moab en hoorde dus niet bij het volk van God. Ze komt met Naomi mee, wil bij dat volk gaan horen en wil die God ook gaan dienen. Daarmee laat ze alles achter wat zij heeft; ze komt met lege handen. Ze wil gaan schuilen onder de vleugels van God, zo zegt Boaz dat heel mooi. En zo mogen wij deze morgen ook bij die God komen. Misschien voel je je hier als een vreemdeling zitten. Het kan zijn dat je in je leven heel goed beseft dat je met lege handen hier komt. Dat je God heel weinig te bieden hebt. Maar je mag komen bij die God, hoe je ook geleefd hebt, hoe je je ook voelt …. om te gaan luisteren naar die woorden van God en –zoals we straks gaan zien- die woorden te ontvangen van hoop, van toekomst, van leven. Voorafgaand aan de Lezing van Ruth 3 Voordat we Ruth 3 lezen eerst wat hieraan vooraf is gegaan: over het algemeen is het een redelijk bekend verhaal, maar het is goed om even helder te hebben waar het hier precies over gaat. Het boek Ruth begint met de mededeling dat de Rechters het volk leiden. Er is dus nog geen koning. Het laatste hoofdstuk van het boek Rechters vertelt ons: In die tijd was er geen koning in Israël. Iedereen deed was goed was in zijn eigen ogen. Het was dus niet een al te beste tijd.
In deze tijd breekt er een hongersnood uit en de Israëlitische Naomi vlucht en trekt naar Moab, een vijandig land. Haar zonen trouwen in dat land en uiteindelijk verliezen al de mannen het leven: haar eigen man en ook haar twee zonen. Als Naomi gehoord heeft dat de hongersnood in het land Israël is afgelopen, gaat ze terug naar Israël. Ze stuurt haar schoondochters terug, maar Ruth zegt: ik blijf bij u, uw volk is mijn volk en uw God is mijn God, waar u slaapt ga ik slapen. Ik blijf u trouw. Ik ga met u mee. In Ruth 2 wordt verteld dat Ruth het initiatief neemt om te zorgen dat er eten op de plank komt; ze maakt gebruik van de wetten die God gegeven had, namelijk dat armen mensen wat achter bleef op het land tijdens de oogst, mochten meenemen; gratis voedsel konden ze krijgen. Zo komt Ruth bij Boaz terecht. Als Ruth terugkomt met een enorme opbrengst, vraag Naomi waar ze geweest is; dit is wel enorm gezegend! Ruth zegt dat ze bij Boaz geweest is en en dat er enorm goed voor haar gezorgd is. Dan zegt Naomi: wacht eens even, Boaz zorgt goed voor ons en Boaz is nog een familielid van ons. Hij zou ons verder kunnen helpen. Dan lezen we Ruth 3. Preek Geliefde broers en zussen, Het verhaal van Ruth is wel bekend; elke kinderbijbel noemt het verhaal en als je naar een christelijke basisschool bent geweest, komt het verhaal van Ruth ook wel een keer langs. Het is ook wel een bijzonder verhaal, als je kijkt naar de plek die het in de bijbel inneemt. Het is maar een heel kort boekje van vier hoofdstukken; het is een verhaal van een gebeurtenis ergens in het volk. De naam Naomi kom je in de bijbel verder niet meer tegen. De naam Ruth kom je hierna nog maar een keer tegen en dat is in het geslachtsregister van Mattheus, waar ze genoemd wordt als de moeder van Obed. Ruth, die trouwde met Boaz: alleen op die manier kom je haar weer tegen. Wat is daar nu het nut van? Kunnen we wel heel veel gaan zeggen over Ruth? Met het noemen van de namen van die vrouwen wil Mattheus is duidelijk maken. Hij zegt: als je naar die vrouw kijkt en wat je daar omheen vindt in de geschiedenis, krijg je nog meer zicht op hoe Jezus gekomen is, waarom Jezus gekomen is, wie Jezus nu eigenlijk precies is. Het is niet dat Mattheus helemaal volledig wil zijn of dat hij elke naam genoemd wil hebben…nee. En dat hij precies die vrouwen noemt, is omdat zij een bijzondere plek in de bijbel krijgen. Dat geeft alle reden om daar na te gaan kijken. We gaan allereerst eens even goed lezen: wat gebeurt hier nu precies. Zeker in dit verhaal kun je heel gemakkelijk denken: past dit nu wel bij geloof? Is het niet een heel berekend plannetje wat hier gebeurt? Gaat het hier niet weer over verleiding? Daarom gaan we eerst kijken: wat staat hier nu precies in het gedeelte wat we net gelezen hebben. We kijken vooral naar vers 10 10 ‘Moge de HE E R je zegenen, mijn dochter,’ zei hij. ‘Dit getuigt van nog meer trouw dan wat je voorheen al hebt gedaan.
Rachab kun je als voorbeeld van geloof zien. Als je Ruth een etiket zou moeten geven, zou je Ruth kunnen omschrijven als een voorbeeld van trouw, van vertrouwen. Als het een voorbeeld is, zegt het ons dus ook iets. Vanmorgen gaan we drie dingen bekijken: We gaan eerst goed lezen en daarna inzoomen op de tekst om te kijken wat daar nu voorbeeldig aan is. En tenslotte stellen we de vraag wat dit allemaal met Jezus te maken heeft. Per slot van rekening komt Ruth in dat gedeelte terug en daar zijn we samen mee bezig. Daar kijken we naar uit, we leven naar kerst toe: Jezus komt. 1. Wat staat hier precies. We gaan eerst kijken wat hier nu precies staat en we beginnen vooraan: 1
Op een dag zei Naomi, haar schoonmoeder: ‘Mijn dochter, zal ik niet een thuis voor je zoeken waar het je goed zal gaan?
Dat is bijzonder, want tot nu toe was de houding van Naomi: … o, wat heb ik het zwaar… o, wat heeft God mij allemaal aangedaan …. ik ben weggetrokken en toen had ik tenminste nog iets en nu kom ik met lege handen terug. De Here heeft mij zwaar geslagen. Noem mij niet langer Naomi, noem mij Mara, bitter… Naomi is een verbitterde vrouw die terugkomt met een schoondochter die gezegd heeft: ik blijf u trouw, ik ga altijd me u mee. Maar zelfs dat kan Naomi er niet toe aanzetten om voor haar te gaan zorgen. Ze komen terug in Bethlehem en dan wordt verteld dat Ruth initiatief neemt om eten te gaan zoeken. Ruth hoort van de wet van God dat na het maaien er niet nog eens gemaaid mocht worden, maar dat wat overbleef op het land voor de armen was. Daarmee zorgde God ervoor dat er ook voor de armen mensen voedselvoorziening was. Ruth maakt gebruik van dit voorschrift van God om te zorgen dat ze eten krijgen. Ruth is hier degene die actief is. Naomi is tot nu toe degene die zegt: o, o, o, help …. Maar hier in Ruth 3 lezen we dat Naomi zegt: Ik ben jou gaan zien, Ruth, en ik moet er voor zorgen dat je toekomst krijgt. Naomi heeft hoop gekregen door wat er gebeurd is: Ruth kwam terug met enorm veel eten en toen ze vertelde waar ze geweest was, bleek het familie te zijn. Familie was enorm belangrijk. Familie was om voor elkaar te zorgen, dat was geregeld in de wetten. Naomi zegt het ook: Boaz zou kunnen optreden als een losser van ons. Wat is een losser? Het was een wet van God waarin omschreven werd dat, als een familie arm was en bezittingen en land moest gaan verkopen, het land binnen de familie bleef en niet zomaar aan iemand verkocht werd. Een familielid zou het kopen voor een goede prijs en daarmee bleef het land in het bezit van de familie. Dat is de hoop die Naomi krijgt. Het begint weer te leven voor haar, ze ziet weer hoe er een toekomst mogelijk is voor haar. Daarom zegt ze tegen Ruth: we moeten een thuis voor jou gaan zoeken. Je hebt alles achter te gelaten, je ouders, je familie, de plaats waar je woonde …. de oogst is bijna afgelopen en nu moeten we ervoor zorgen dat ook jij een toekomst hebt. En toch gaat het hier nog een stapje verder, want de hoop van Naomi gaat niet alleen over dat lossen. De wetten van God hebben alles te maken met het feit dat God Abraham een toekomst beloofd heeft. God had aan Abraham beloofd: Ik zal je een land geven, Ik zal je nageslacht geven
en door jou zullen alle geslachten en volken op de aarde gezegend worden. Daar kwam het vertrouwen dat er een Messias zou komen, een Redder, waar ook steeds over gesproken zou worden. Als God wetten geeft, wil Hij die beloften veilig stellen en ook ervoor zorgen dat ze uitkomen. Kijk maar hoe die wetten daarmee te maken hebben: Allereerst de wet op de lossing: een familielid koopt het bezit. Daarmee werd voorkomen dat een vreemdeling het land zou kopen en zo het land, dat God beloofd had, in andere handen zou komen. En arme mensen zouden daarmee toch een bepaalde toekomst hebben met elkaar. Maar er was nog een wet en daar gaat Naomi hier aan denken: de tweede wet ging over het Leviraatshuwelijk. Als een vrouw weduwe werd en ze had nog geen kinderen, dan zou een ongetrouwde broer van de overleden man met die vrouw trouwen en zo zorgen voor nageslacht. En zeker in die tijd werd het niet alleen bij de zwager neergelegd. Al deze wetten werden breder opgevat en het was ook een plicht. Maar het was niet automatisch zo dat Naomi zou kunnen zeggen: kijk, hier is een familielid die met je zal moeten trouwen. En toch gaat Naomi op het leviraatshuwelijk inzetten. Ze denkt er niet alleen aan: wacht eens even, Boaz zo ons kunnen lossen, hij zou onze bezittingen kunnen kopen en dan zouden we genoeg te eten hebben en zouden we een tijd lang verder kunnen leven… Nee, ze wil er voor zorgen dat Ruth een thuis krijgt, zo staat het hier: Ruth, ik wil jou een toekomst gaan geven. En daarvoor gaat het plan nog veel verder: we moeten kijken dat het zover komt dat Boaz met jou gaat trouwen, dat je kinderen krijgt en dat je daarmee in de lijn blijft dat de Messias kan gaan komen, de derde belofte. Naomi krijgt weer hoop op een volledig leven door de wetten van God, dat ze te eten krijgen, geld hebben en nageslacht kan krijgen en in de lijn kan blijven dat op die manier de Messias uit haar geboren kan worden. Dat is wat Naomi Ruth wil gunnen en waar ze op in zet. Daarom geeft ze Ruth de opdracht: ga vanavond naar Boaz toe. Dat was een hele spannende opdracht. Er wordt verteld dat Boaz op de dorstvloer is. Wat gebeurt daar? Als de oogst klaar is, wordt alles verzameld en de oogst werd gewannen. Het werd in de lucht gegooid, zodat de korrels eruit vielen en het kaf weg kon waaien. Boaz was daarmee bezig. Het wannen gebeurde meestal in de avond, omdat de wind dan vaak toenam en het kaf makkelijker wegwaaide. Het was voor een landbouwer in die tijd een fantastisch moment: de oogst was binnengehaald, het kaf van het koren werd gescheiden en dan werd zichtbaar wat de opbrengst van de oogst was. Het was een hele feestelijke gebeurtenis. De landbouwer bleef daar ook slapen, om te voorkomen dat de oogst geroofd zou worden. Dat is ook de reden dat Boaz daar slaapt. Het zal gezellig geweest zijn, Boaz at en dronk, voelde zich voldaan en ging slapen tegen een hoop gerst, zo wordt ons in vers 7 verteld. En nu zegt Naomi: ga vanavond naar Boaz toe. Zorg ervoor dat je er goed uit ziet. Je gaat er niet als een arm meisje naar toe dat het één of ander van hem wil. Nee, zoals wij ons mooi maken voor een huwelijksaanzoek, want het is belangrijk – zo moet Ruth zich ook klaar gaan maken voor iets belangrijks. Ze gaat er naar toe.
Als je dit leest, kun je er heel gemakkelijk een erotische verleidingsscène bij voorstellen, waar Ruth, goed ruikend en mooi gekleed naar Boaz toegaat en onder de deken in zijn bed gaat liggen. Boaz, die hard gewerkt heeft en gedronken heeft …. Als je heel snel en oppervlakkig leest, is dat het eerst beeld dat opgeroepen wordt. Toch is dat niet zo. Reken maar dat het heel spannend geweest zal zijn, maar op een heel ander vlak. Reken maar dat Ruth met lood in haar schonen ernaar toe is gegaan. Ze heeft zich verstopt. Ze heeft gezien dat Boaz gegeten en gedronken heeft en daar ligt te slapen. Vervolgens is zij aan zijn voeten gaan liggen, onder de deken. Dan wordt Boaz wakker. Wat zal het spannend voor haar geweest zijn. Hoe zal hij reageren? Ze is daar helemaal alleen met hem, niemand die het weet. Als Boaz wil kan hij er alle misbruik van maken die hij wil en Ruth is ook nog eens een Moabitische, een vreemdeling, iemand die veel minder waard is, niet volwaardig is…. Hoe zal hij op Ruth reageren? 8
Midden in de nacht schrok hij wakker, draaide zich om en zag een vrouw aan zijn voeteneinde liggen. Hoe stelt die vrouw zich dan op? Gaat ze hem verleiden? Nee. 9 ‘Wie is daar?’ vroeg hij. En dan komt er niet één of andere spannende zin. Nee, Ruth noemt direkt: Ik ben het, Ruth. Ze maakt zich gelijk bekent. En ze gaat verder: ‘Wilt u mij bij u nemen, want u kunt voor ons als losser optreden.’ Wat in dit gedeelte is weggevallen en wat je in andere vertalingen nog wel tegenkomt, is dat Ruth erbij zegt als ze haar naam noemt: “ Ik ben het, Ruth, uw dienares.” In het gedeelte hiervoor noemt ze zichtzelf een dienstmaagd. Wat is het verschil? Een dienares stond op een iets hogere voet dan een dienstmaagd. Ruth maakt hier duidelijk: Boaz, u kunt niet zomaar iets met mij gaan doen, wij hebben al een bepaalde relatie. U bent mijn baas. Vervolgens stelt ze de vraag: wilt u mij bij u nemen, want u kunt voor ons als losser optreden. Hiermee zegt ze twee dingen. Ze zegt: Boaz, ik verwacht op dit moment alles van jou. Ik zet mijn toekomst op het spel. Ik vraag niet alleen of u mijn land wilt kopen en wilt zorgen dat we genoeg te eten en te drinken hebben de komende tijd. Ik vraag van u dat u als losser optreedt en mij als uw vrouw neemt. Dat is spannend. Wat zal Boaz zeggen? Hij kan er zo wegsturen en dan is het afgelopen. Dan hoeft ze ook niet meer terug te komen. Hij zou aan andere mensen kunnen vertellen: moet je voorstellen wat die buitenlandse vrouw gevraagd heeft… wie denkt ze wel dat ze is dat ze met mij zou trouwen…. natuurlijk wil ze dat, ik ben rijk en heb alles… Dan komt de reactie van Boaz : 10 ‘Moge de HE E R je zegenen, mijn dochter,’ zei hij. ‘Dit getuigt van nog meer trouw dan wat je voorheen al hebt gedaan. Daarmee komen we bij het tweede punt waar we vanmorgen naar kijken.
2. Ruth een voorbeeld van trouw. Waarin is Ruth een voorbeeld van trouw? Hoe kunnen we die trouw in haar leven zien? Hoe ziet Boaz dat dan, als hij haar aan zijn voeten ziet liggen? Boaz wijst twee dingen aan: Allereerst blijkt je trouw uit het feit dat je meegekomen bent met Naomi, dat je alles wat je had verlaten hebt. Dat je bij Naomi tegelijkertijd de verbittering maar ook het geloof zag, want Naomi noemt heel vaak de Naam van God. Naomi heeft grote vragen en ze heeft ook het idee dat ze het slachtoffer is Gods wraak of Gods straf. Maar Naomi weet heel goed dat ze nog steeds met die God te maken heeft en dat die God met haar te maken heeft. Dat zal absoluut meegespeeld hebben in hoe Ruth Naomi heeft leren kennen. Want wat zegt Ruth als ze met Naomi meegaat: Uw volk is mijn volk en uw God is mijn God; ik wil alles wat ik heb aan de kant zetten om uw volk, om uw God. Samen met u de toekomst door te brengen. En ook Boaz wijst dat later aan in Ruth 2: je hebt alles verlaten, dat getuigt van trouw. Daarmee heb je karakter getoond, daarmee heb je laten zien wat je werkelijk wilt en welke hoop je hebt, terwijl ze op het eerste gezicht absoluut geen hoop op een goed leven zou hebben bij Naomi. Maar je hebt nu nog meer trouw laten zien aan Naomi dan je al deed. Boaz stelt zichzelf heel bescheiden op: ik ben niet de meest aantrekkelijke partij voor jou om mee te gaan trouwen. Hij prijst haar: je hebt niet omgekeken naar jongere mannen, arm of rijk. Toen je hier kwam ben je niet gaan kijken wat een geschikte huwelijkspartner voor je zou zijn. Je hebt niet gezegd: ik neem maar genoegen met weinig omdat ik er eigenlijk helemaal geen recht op zou hebben…ik mag al blij zijn dat ik trouw…. Het getuigt van trouw, zegt Boaz, dat je voor niet voor jezelf bent gegaan en maar genoegen hebt genomen met weinig. Nee, je zet je reputatie en alles op het spel om hier bij mij te komen en te gaan voor een echte toekomst en mij te vragen me je te trouwen. En dat is vertrouwen in God. Waarom? Omdat Ruth door Naomi iets van die God gaat zien en zegt: ik wil alles aan de kant zetten om naar dat volk en naar dat land te gaan en in de buurt van Naomi te blijven. Het is vertrouwen in God als Ruth tegen Naomi zegt wanneer zij haar plan heeft gemaakt: ik zal doen wat u zegt. Ruth is echt wel iemand met veel karakter, dat blijkt wel want ze laat zich niet afschrikken. Maar ze gaat mee in het plan van Naomi, omdat ze weet dat Naomi het beste wil. Naomi kent de regels die God gegeven heeft en zij weet wat daar achter ligt. Het is vertrouwen in God als ze naar Boaz toegaat. Ook Boaz maakt dat duidelijk. In deze vertaling is het iets weggevallen: in Ruth 3:9 staat ‘wilt u mij bij u nemen’, maar in de vertaling van 1951 staat: ‘spreid uw vleugel over mij uit’. Dat is het verzoek van Ruth. En als ze dat doet –kijk maar even mee in Ruth 2:12- dan zegt ze: Boaz, jij bent nu degene die moet laten zien dat God voor mij wil zorgen. Boaz heeft in Ruth 2:12 gezegd: Moge de Heer je rijkelijk belonen dat je alles hebt achtergelaten. Dan zegt hij: De Heer, de God van Israël, onder Wiens vleugels je een toevlucht hebt gezocht. Nu komt Ruth bij Boaz en zegt: Boaz, ik kom hier om te schuilen onder jouw vleugel. Jij hebt gezegd dat ik onder de vleugels van God mag schuilen en nu wijst God jou aan om dat te doen, om dat zichtbaar te gaan maken. Zo kom ik hier bij jou, Boaz.
Wat leren we hiervan? Waarin is Ruth een voorbeeld van vertrouwen? Vertrouwen is allereerst erkennen dat je kwetsbaar bent, anders hoef je niet te vertrouwen, dan doe je het zelf. Als Ruth zichzelf sterk had gehouden en had gezegd: ik heb helemaal geen man nodig, ik doe het zelf wel …. Maar Ruth weet heel goed dat ze wat dat betreft niets te bieden heeft. En zo ligt ze daar bij Boaz. Boaz had kunnen doen wat hij wilde en dat had niet bekend hoeven worden. Maar Boaz beseft heel goed dat God hem in alles ziet. Vertrouwen is kwetsbaar zijn Vertrouwen is allereerst erkennen dat je kwetsbaar bent. Als je moeite hebt met vertrouwen in je leven, dan probeer je ergens de controle over te houden wat je ten diepste niet kunt. Vertrouwen is daarom ook heel erg eng. Dat heeft alles met geloven te maken. Wij geloven in God en wij vertrouwen daar mee op Iemand die wij niet kunnen zien, onze Heer. En je hebt Hem ook alleen maar echt nodig als je beseft dat je kwetsbaar bent, als je beseft dat God je kan geven wat jij mist. Als je durft te erkennen: ja, maar ik mis nog heel wat in mijn leven… ik krijg het ook niet rond met alles wat ik geregeld heb …. Merk je in je eigen leven soms ongeloof of heb je daar moeite mee, ga maar eens na waar je werkelijk mee bezig bent, waar je op vertrouwt. En tegelijkertijd is dat niet alles, want dan kun je heel gemakkelijk in een situatie terechtkomen als Naomi: …ik ben zo kwetsbaar… God kan doen en laten met mij wat Hij wil, als Hij straft dan straft Hij, als Hij het dit doet dan doet Hij dat… Vertrouwen is hoop hebben Het gaat verder: vertrouwen gaat ook over hoop hebben! Er moet iets zijn om op te vertrouwen, om je aan vast te grijpen. In dit bijbelgedeelte zijn het de wetten die God geeft; er wordt ingezien dat die hoop bieden. Als Naomi hoort dat ze bij Boaz is geweest, krijgt ze hoop, want God heeft daar zijn wetten gegeven. Je hebt hoop nodig om je aan vast te grijpen om te kunnen vertrouwen. Om te kunnen vertrouwen heb je daarom steeds weer die woorden van God nodig om te horen. Anders weet je niet waar je op vertrouwt. Dan zwem je ergens … Vertrouwen is moed hebben En tenslotte, dat is iets wat je zeker niet moet vergeten, is dat vertrouwen ook gaat over moed om daadwerkelijk stappen te nemen. Je kunt het wel zeggen: God wil altijd voor mij zorgen en ik heb dat ook heel hard nodig. Maar wat Ruth en Naomi hier duidelijk maken is dat je dit ook mag beproeven, sterker nog: je wordt opgeroepen om te leven in dat vertrouwen! Oké, als God regels geeft rondom de families, rondom die losser, rondom het gaan trouwen: laten we ons daaraan vasthouden en hopen dat Boaz zich daar ook aan vasthoudt, want als hij dat doet dan komt het goed, dan hebben we toekomst. Oké, als God zegt dat Hij mij ziet, dat Hij om mij heen is en ik zie om mij heen hoeveel er omvalt: toch wil ik naar die God toegaan, ondanks dat ik zoveel vragen heb –vragen moet, absoluut, en het is ook niet vanzelfsprekend: Here, ik ben hier bij U, maar ik snap er niets van ….
Andersom wordt het hier ook heel duidelijk gemaakt bij Boaz dat er op hem een beroep wordt gedaan om te handelen vanuit vertrouwen. Hoe gaan wij met andere mensen om? Durven wij iemand anders te vertrouwen? …. Hè, ik zie het echt niet zitten….het lukt met niet om te bidden, wil jij eens met mij bidden… dat vraagt moed.
3. Ruth en Jezus Wat dit verhaal ons duidelijk wil maken is dat vertrouwen je ook ontzettend veel oplevert. Daarmee laat Ruth zien wat Jezus ons wil geven. Ruth vertrouwt op de wet. Ruth vertrouwt erop dat, als Boaz zich aan de regels van God houdt, zij een toekomst heeft. Ruth vertrouwt er samen met Naomi op dat de wetten en regels die God gegeven heeft goed zijn. Wat Jezus doet is dat laten zien! Wat Jezus doet is de wet vervullen, laten zien: als je zo wilt luisteren en in vertrouwen op God wilt leven, dan krijg je daarin een hele rijke beloning. Wat Ruth hier doet en wat Jezus ook doet is heel veel op het spel zetten. Ruth zet haar reputatie op het spel. Ze stond bekend als een hele bijzondere vrouw, dat wordt een paar keer gezegd. Ze zet het op het spel door naar Boaz toe te gaan. Jezus gaat nog veel verder. Jezus zet zijn leven op het spel: het wordt Hem ontnomen. Jezus geeft Zijn leven, in vol vertrouwen. Dat kan Jezus alleen maar doen in vertrouwen dat Gods plan daarmee verder gaat. Wat je ziet: doordat Ruth vertrouwt, zich kwetsbaar opstelt, hoopt en de moed heeft om daar stappen in te nemen, ze beloond wordt. Al die dingen die God in Abraham beloofd heeft, worden voor haar zichtbaar: haar land blijft behouden, ze krijgt kinderen (Ruth 4), Obed wordt de vader van Isai en die is de vader van David. Mattheus maakt duidelijk dat vanuit David uiteindelijk de grote Koning naar voren, Jezus. Het vertrouwen wat de vreemdelinge Ruth in God heeft en in wat God zegt en doet, dat ze daaruit leeft en daar stappen in zet; dat zorgt ervoor dat zij één van de moeders van Jezus wordt. Ze wordt heel rijkelijk beloond voor dat vertrouwen. En ook daarmee wijst zij naar Jezus. Vertrouwen in Jezus geeft een hele rijke beloning: een eeuwig leven, een échte toekomst. En ja, dat betekent dat we nu in onzekerheid zitten: hoe zal het gaan? Niet onzekerheid of het zal komen. Toch vraagt het vertrouwen om het in dit leven vol te houden. Als er iets in deze bijbelgedeelten naar voren komt, is dat Ruth ook moet vertrouwen. Ze is bij Boaz geweest en hij zegt dat er nog iemand anders is, laten we ons aan de wetten van God houden. We doen zoals God het vraagt; laten we op Hem vertrouwen. Ze komt terug en Naomi zegt: blijf hier maar rustig wachten tot je weet hoe het afloopt, mijn dochter….
Het kan heel herkenbaar zijn, dat je in dit leven denkt: waar moet dit naar toe, wat voor zin heeft dit nog, om hier te zitten? … want ik weet zeker dat deze man niet zal rusten voordat hij de zaak geregeld heeft. Het zouden woorden kunnen zijn die over Jezus gaan. Jezus die gaat terugkomen. Jezus rust niet, ook op dit moment niet. Die de zaak al geregeld heeft -ja, alles is er klaar voor! – maar die pas terugkomt op het moment dat de mensen bereid zijn, als het getal vol is. Zodat we voor eeuwig bij Hem kunnen leven. En dat mag heel veel vertrouwen geven. Dat is geloven: vertrouw op Jezus, die je de weg wijst naar het goede leven. En dat leven in vertrouwen, het oefenen in vertrouwen, gaat je in dit leven naast een heleboel strijd en overwinning, heel veel goeds geven, want het geeft je hoop, het geeft je moed, het geeft je toekomst. Vertrouw zo jezelf toe, toon je kwetsbaarheid. Ga op zoek naar hoop, hoopvolle woorden en neem de moed om stappen te zetten. Ga zo onderweg!
Amen
