juni
2013 MARKTCOMMENTAAR
INHOUD Inleiding
2
In het kort ...
3
De voorbije weken hadden verschillende gebeurtenissen een bijzondere invloed op de koers die door de financiële markten werd gevolgd:
Marktcontext wereldwijd
4
• De zwakte van de Chinese economische indicatoren.
Marktcontext in Europa
5
• De spanningen op de interbancaire markt in China.
Marktcontext in de Verenigde Staten
6
Monetair beleid
7
Kortetermijnrentes
8
Overheidsobligaties
9
INLEIDING
• De vrees voor een verstrakking van het monetaire beleid van de Fed. • De sociale onrust in Brazilië en Griekenland. Deze factoren zorgden voor een bruuske stijging van de Amerikaanse en Europese rentes alsook voor een even plotse daling op de aandelenmarkten. Op het einde van de maand juni kantelde deze tendens na de geruststellende woorden van de Centrale Bank van China, alsook van de voorzitter van de ECB, Mario Draghi. Op macro-economisch vlak tonen de Verenigde Staten een daling van de industriële activiteit. Het vastgoed en de tewerkstelling blijven daarentegen in een positieve dynamiek. Tijdens dezelfde maand juni toonde de eurozone bescheiden tekens van economisch herstel. Maar uiteindelijk heeft de Amerikaanse economie nog steeds sterkere argumenten dan Europa om een reële herstart van de groei te genieten.
Covered bonds
10
Bedrijfsobligaties
11
Aandelen
12
Wisselkoersen en grondstoffen
14
Bijlage
15
Marktcommentaar van juni 2013
IN HET KORT ... ➤➤
De economische indicatoren van de maand juni zijn gemengd in de Verenigde Staten. De Fed van zijn kant verontrustte de markten met de aankondiging van een eventuele vermindering van zijn maandelijkse aankopen van Amerikaanse obligaties.
➤➤
Voor de eurozone was de maand juni bemoedigend met een lichte verbetering van de meeste economische cijfers.
➤➤
De groeivertraging in China verontrust de financiële markten, net zoals de mogelijke ontploffing van de Chinese vastgoedzeepbel.
➤➤
Op de markt van de overheidsschuld heeft de sterke stijging van de Amerikaanse rentes zich verspreid naar de langetermijnrentes in Europa. Deze beweging maakte een ommekeer op het einde van dezelfde maand.
➤➤
Juni was de moeilijkste maand sinds het begin van het jaar voor de Covered bonds. Deze activaklasse➤ was➤ beter➤ bestand➤ dan➤ de➤ “senior” schulden,➤ maar➤ de➤ liquiditeit➤ is➤ sterk➤ afgenomen.
➤➤
De credit spreads stegen eerst op significante wijze. De index iTraxx eur 5 jaar steeg opnieuw naar 132bpn, d.i. het hoogste niveau sinds het begin van het jaar, corrigeerde vervolgens en daalde opnieuw onder de grens van de 120bpn voor het einde van dit semester.
➤➤
Voor de eerste keer dit jaar vertoont de Eurostoxx50 een verlies van -1.26 % ten opzichte van het niveau van eind december.
Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : www.ethias.be/lexicon
3
Marktcommentaar van juni 2013
MARKTCONTEXT IN CHINA De internationale waarnemers maken zich steeds meer zorgen over de situatie in China. Niet alleen de economische indicatoren blijven teleurstellen met onder meer een vertraging van de industriële productie maar ook het Chinese banksysteem toont bovendien tekens van nervositeit met interbancaire rentes die letterlijk explodeerden (de eendagsrente steeg tot 25%). Dit wijst duidelijk op een groot gebrek aan vertrouwen tussen de bankinstellingen van het land.
Om de vrees bij de investeerders te bedaren, verzekerde de Chinese centrale bank het liquiditeitsniveau in de Chinese economie te willen garanderen en bevestigde tevens haar vertrouwen in de groeicapaciteit van het land. Niettemin spoort zij de Chinese commerciële banken aan om zich te hervormen om de vooruitgang van de nieuwe kredieten, die te sterk stijgen sinds de herfst van 2012, af te remmen.
In deze context bleef een gerucht de ronde doen op de financiële markten : Bank of China (een van de 4 grootste commerciële banken van China) zou gedurende anderhalf uur alle betalingen hebben stopgezet. De bank ontkende deze «ongegronde geruchten» van wanbetaling. Deze gebeurtenis is evenwel een duidelijk bewijs van het hoge stressniveau binnen het financiële systeem in China.
4
Marktcommentaar van juni 2013
MARKTCONTEXT IN EUROPA De Europese Commissie publiceerde in het kader van het «Europees semester» haar specifieke aanbevelingen voor elk land. Wat de openbare financiën betreft, kan duidelijk bevestigd worden dat de besparingen niet zullen worden stopgezet. Hoogstens worden de termijnen voor een nieuw evenwicht verlengd. Zo krijgen Frankrijk, Spanje, Polen en Slovenië twee extra jaren om hun deficit onder de 3 % van het BBP te brengen. België, Portugal en Nederland krijgen één jaar extra. Tot slot noteren wij dat Italië niet langer onder de “procedure bij buitensporige tekorten” zal vallen rekening houdend met het feit dat zijn deficit vorig jaar onder de grens van de 3 % zakte. Deze aanbevelingen passen in een steeds moeilijkere sociale context in de Europese landen en meer in het bijzonder in de ZuidEuropese landen. Zo waren er hevige spanningen bij de Griekse bevolking ten gevolge van de beslissing van de regering om de openbare radio en televisie ERT plots te sluiten. Het land werd opnieuw lamgelegd door betogingen en
stakingen totdat de Griekse eerste minister, Antonis Samaras, de «tijdelijke» heropening van de openbare zender aankondigde. Deze staat nu onder de leiding van een commissie samengesteld uit vertegenwoordigers van de drie regeringspartijen. Wat de economische cijfers betreft tonen➤ de➤laatste➤indicatoren➤dat➤er➤een dieptepunt➤ werd➤ bereikt➤ in➤ de➤ eurozone➤ en➤ dat➤ de Europese industriële sector, misschien, aan een traag herstel begint. De meeste vertrouwensindicatoren stegen immers en vooral deze die de vooruitzichten met betrekking tot de economie in de eurozone meten. Het lijkt dus dat de investeerders optimistischer zijn over de economische evolutie in de eurozone. overtroffen de cijfers Bovendien van de industriële productie de marktverwachtingen (-0,60 % tegen de verwachte -1,20 %). Dit cijfer blijft op zichzelf beschouwd weliswaar bescheiden, maar de verbetering is niettemin significant.
5
Vanuit➤ een➤ langeretermijn visie➤ wordt➤ dezelfde➤ tendens➤ waargenomen➤ op➤ het➤ vlak➤ van➤ de➤ PMI indicatoren.➤ Deze➤ stegen➤ immers➤ in➤ de➤ industriële➤ sector➤(48,7➤tegen➤48,3➤in➤mei)➤en➤in➤de➤dienstensector➤ (48,6➤tegen➤47,2➤in➤mei).
Marktcommentaar van juni 2013
MARKTCONTEXT IN DE VERENIGDE STATEN In de Verenigde Staten geeft de voorbije maand sterk verschillende informatie over de evolutie van de Amerikaanse economie. Eerst en vooral daalde de ISM Manufacturing index in mei opnieuw naar zijn laagste niveau sinds juni 2009. Na 50,7 punten in april ligt de index nu met 49 punten onder het neutrale activiteitsniveau van 50 punten.
Dit werd evenwel niet veroorzaakt door een versnelling van de ontslagen. De jobcreaties buiten de landbouwsector gingen echter vooruit. De lichte stijging van de werkloosheid in mei is dus vooral te wijten aan de nieuwkomers op de arbeidsmarkt, met name de inactieve werklozen die opnieuw naar werk zoeken.
Dit cijfer is dus teleurstellend na de gunstige berichten van de arbeids- en vastgoedmarkt tijdens de voorbije maanden. De NAHB index die het vertrouwen van de bouwondernemers meet, steeg van 44 in mei naar 52 in juni. Dit is een zeer sterke vooruitgang en wij moeten naar medio 2006 terugkeren om een dergelijk hoog indexniveau terug te vinden. De werkloosheidgraad steeg op zijn beurt lichtjes in mei en ging van 7,5 % in april naar 7,6 %.
6
Marktcommentaar van juni 2013
MONETAIR BELEID Na afloop van de monetaire conferentie van de maand juni, bleek de toespraak van de voorzitter van de ECB teleurstellend voor de markten. De hoop op een nieuwe rentedaling was inderdaad zwak op voorhand. Maar er werden daarentegen wel maatregelen verwacht om de «transmissie» van de liquiditeiten in de reële economie te bevorderen. Sommigen meenden immers dat er uitgebreide maatregelen mogelijk waren ter ondersteuning van de kmo’s. Mario Draghi temperde evenwel hun verwachtingen door geen enkele nieuwe actie voor te stellen. De ECB blijft hopen op een economisch herstel in de eurozone in het tweede semester van het jaar.
In de Verenigde Staten had de toespraak van de voorzitter van de Fed een aanzienlijke impact op de financiële markten. Zo toonde Ben Bernanke zich optimistisch bij de aankondiging van een vertraging in de aankoop van Amerikaanse obligaties door de centrale bank tegen het einde van het jaar en de eventuele stopzetting ervan medio 2014. De verandering van discours van de Fed is niet enkel gekoppeld aan de conjunctuurverbetering in de Verenigde Staten. Ben Bernanke uitte ook zijn vrees over de vorming van «zeepbellen» op de financiële markten door het nemen van buitensporige risico’s door investeerders in een te lage renteomgeving.
7
Marktcommentaar van juni 2013
KORTETERMIJNRENTES Na de toespraak van de Fed begonnen de kortetermijnrentes opnieuw te stijgen tijdens de maand juni. De bescheiden tekens van economische verbetering in Europa doen deze rentes eveneens lichtjes stijgen.
Zolang de ECB echter haar soepel monetair beleid blijft toepassen en de inflatiedruk in de eurozone zwak blijft, zouden de kortetermijnrentes hun historisch lage niveau moeten handhaven.
Meer nog,➤ ook➤ al➤ blijft➤ de liquiditeit overvloedig➤ op➤ de➤ interbancaire➤ markt,➤ de➤ regelmatige➤ terugbetaling➤ van de LTRO’s➤ door➤de➤Europese➤banken➤ondersteunt➤deze➤ bescheiden➤rentestijging.
8
Marktcommentaar van juni 2013
OVERHEIDSOBLIGATIES Tijdens de maand mei stegen de rendementen van de «corelanden» reeds met meer dan 25 bpn ten gevolge van de stijging van de Amerikaanse rentes. De hevige reactie van de Amerikaanse rentes medio juni op de verklaringen van Ben Bernanke (in 6 dagen steeg het rendement op 10 jaar met 40 bpn naar ongeveer 2.60 %) heeft zich logischerwijze verspreid naar Europa met een sterke impact op de langetermijnrentes. De rentes begonnen op het einde van de maand evenwel te dalen na de matigende uitspraken van een aantal leden van de centrale banken en de neerwaartse herziening van de Amerikaanse groeicijfers.
voor de Belgische rente op 10 jaar die steeg tot 2.85 %. Op het einde van de maand daalden de rentes, maar bleven toch boven hun niveaus van eind mei.
De veranderingen in basispunten
Instrumenten
Niveaus 30 juni (in %)
Op 1 maand Op 3 maand
Evolutie van de rentes 10 jaar (in %)
Evolutie van de rentes 10 jaar (in %)
De rendementen van de perifere landen volgden de beweging ingezet door de meest zekere landen en stegen dus, maar de stijging was nog sterker. In enkele dagen stegen de rentes op 10 jaar van Italië, Spanje of Portugal met een zestigtal basispunten. Dezelfde vaststelling kan gemaakt worden 9
Evolutie van de rentes 10 jaar (in %)
Sinds 31/12/2012
Marktcommentaar van juni 2013
COVERED BONDS Juni was voor de Covered Bonds de moeilijkste maand sinds het begin van het jaar.
De liquiditeit is nogal zwak op de secundaire markt, in het bijzonder op de zwakste perifere emittenten.
Wij zagen winstnemingen door verkopen op alle landen.
In de huidige marktomgeving bleven de emittenten aan de zijlijn staan. Er waren dus zeer weinig primaire uitgiftes en dit enkel op de corelanden.
In➤ hun➤ geheel➤ waren➤ de➤ Covered➤ Bonds➤ echter➤ beter bestand dan de “senior” schulden➤ tegen➤ de➤ laatste➤ stuiptrekkingen➤ van➤de➤markt.
Maandelijkse primaire uitgiftes in miljoen euro op de markt van de covered bonds.
■ Jaar 2011
■ Jaar 2012
■ Jaar 2013
10
Spreads ten opzichte van de swaprentes van de Covered Bonds per jurisdictie (in basispunten)
Marktcommentaar van juni 2013
BEDRIJFSOBLIGATIES Men kan spreken van een markt met twee tendensen over de maand juni. Het eerste deel was een voortzetting van de maand mei. De kredietmarkt varieerde aan het ritme van de macro-economische statistieken, maar bleef over het algemeen een stijgende tendens vertonen. De index iTraxx 5 jaar steeg progressief tijdens de eerste helft van de maand juni, in afwachting van de koers aangegeven door het monetaire beleid in de US. Tijdens het tweede deel van de maand, na het discours van Ben Bernanke, stegen de markten gedreven door het vooruitzicht op een mogelijk einde van de QE3 (quantitative easing) in 2014. Bovendien werd de stijging van de credit spreads benadrukt door de problemen van China. In deze omstandigheden reageerden de investeerders zeer snel. Bijgevolg konden op de markt meer verkopers dan kopers worden waargenomen waardoor de prijzen van de obligaties daalden en de rendementen stegen. Zo sloot de iTraxx 5 jaar op 24 juni af op zijn hoogste niveau sinds meer dan 6 maanden, hetzij 132 bpn.
Voor de laatste week van juni corrigeerde de iTraxx eur 5 jaar en eindigde dit semester juist onder de grens van de 120 bpn. De stijgende rentevoeten in combinatie met hogere credit spreads deden onze index (« swap 5Y + iTraxx 5Y ») opnieuw boven de grens van 2 % stijgen. Met een piek boven de 2,5 % bereikte deze zijn hoogste niveau sinds het begin van het jaar 2013. In deze context bleef de primaire markt actief tijdens het eerste deel van de maand juni, aangezien de emittenten profiteerden van enkele uitgiftevensters om hun obligaties te komen plaatsen. In het tweede deel en naargelang de afwijking van de markt waren er minder emittenten. Sommigen stelden zelfs hun uitgifteprogramma uit in afwachting dat de onrust op de financiële markten zou afnemen.
11
Marktcommentaar van juni 2013
AANDELEN Indices «Verkilling» op de aandelenmarkten die -6.03 % verliezen voor de Eurostoxx50 en -1.50 % voor de S&P. De overvloed aan liquiditeiten, die de markten ondersteunde, wordt nu opnieuw in vraag gesteld met de aankondiging van een waarschijnlijke vermindering van het afkoopprogramma van activa door de Fed.
Bovendien weegt de stijging van de obligatierentes op de aandelen die minder interessant worden voor de kopers. Het risico wordt minder goed vergoed. Anderzijds verontrustte de economische vertraging in China de investeerders. De Eurostoxx50 noteert voor de eerste keer dit jaar een negatief rendement van -1,26% sinds begin januari.
12
Marktcommentaar van juni 2013
Sectoren Met de stijging van de rentes, verliezen de zogenaamde sectoren «met hoog dividend» hun aantrekkingskracht. Deze sectoren die reeds goed presteerden sinds het begin van jaar verliezen nog meer: De banksector (-13 %), de vastgoedsector (-7.35 %) en de oliesector (-6.48 %). De bouwsector (-6.7 %), de automobielsector (-6.48 %) en de sector van de luxegoederen (-5.08 %) lijden in het bijzonder onder de vertraging in China.
De vennootschappen die minder gevoelig zijn voor de groeimarkten presteerden daarentegen relatief beter: telecommunicatie (-3.76 %), technologie (-1.95 %); vrije tijd (-0.75 %) en media (+0.27 %) De gezondheidssector (-1.86 %) geniet nog steeds zijn statuut van «defensieve sector».
13
Marktcommentaar van juni 2013
WISSELKOERSEN EN GRONDSTOFFEN Goud
Brent
Eurodol
Sterke waardevermindering van het goud met een verlies van 153 $, d.i. -11.05 %. Eind juni bedraagt de waarde 1234.57$.
De brent blijft binnen zijn prijsvork [100$105$]. Bij de afsluiting van de maand juni steeg hij met +2.13% tot 102,16$.
De eurodol eindigt de maand op 1,3005, d.i. een vooruitgang van +0.26 %.
14
Marktcommentaar van juni 2013
BIJLAGE Rentevoeten
15
Marktcommentaar van juni 2013
Aandelen, grondstoffen en forex
16
DIRECTIE FINANCIËN
[email protected]
Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 LIÈGE Opmaak :
[email protected]
JURIDISCHE INFORMATIE Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.