januari
2014 MARKTCOMMENTAAR
INHOUDSOPGAVE Inleiding
2
In het kort…
3
Marktcontext in Europa
4
Marktcontext in de Verenigde Staten
5
Ook al werd deze nieuwe maatregel lang verwacht door de financiële markten, en overtrof hij zelfs de verwachtingen, sommigen economen zijn sceptischer. Zij vragen zich immers af of het gerechtvaardigd is om een inflatie aan te zwengelen waarvan de zwakte hoofdzakelijk te wijten is aan de prijzen voor energie en voeding. Want enerzijds zet een prijsdaling de consument er niet toe aan om zijn aankopen uit te stellen, het energie- en voedselverbruik is immers niet uitstelbaar, en weegt dus niet op de groei. Anderzijds heeft de daling van importproducten zoals aardolie zelfs eerder de neiging om de koopkracht van de consumenten te verbeteren.
Monetair beleid
6
Kortetermijnrentes
7
Overheidsobligaties
8
Hoe het ook zij, met steeds lagere rentevoeten, een verzwakte munt en sterk gedaalde energieprijzen, is de context in de eurozone onlangs veel gunstiger geworden voor een economisch herstel.
INLEIDING Na de Amerikaanse Federal Reserve, de Bank van Japan en de Bank van Engeland stak de Europese Centrale Bank de Rubicon van de Quantitative Easing over: zij zal nu Staatsobligaties kopen om de economie en de inflatie opnieuw aan te zwengelen.
Covered bonds
10
Bedrijfsobligaties
11
Aandelen
12
Wisselkoersen en grondstoffen
14
Bijlage
15
Marktcommentaar van januari 2014
IN HET KORT… ➤➤
De Amerikaanse economie doet het nog steeds goed, maar deze zou niet meer dezelfde versnelling hebben als tijdens het laatste kwartaal 2014.
➤➤
De economische cijfers van januari zijn eerder gunstig in de eurozone, maar de verkiezingsuitslag in Griekenland verontrust de markten.
➤➤
Bij de overheidsobligaties bleven de core-rentes en de perifere rentes verder dalen na de aankondiging van een quantitative easing die het obligatieaanbod sterk zal verminderen voor de investeerders.
➤➤
De credit spreads daalden tijdens de eerste 3 weken (ondersteunde primaire en QE) en liepen vervolgens sterk uit.
➤➤
De covered bonds volgden in mindere mate de dalende beweging van de rentes van de overheidsobligaties
➤➤
De aandelenmarkten van de eurozone gingen aanzienlijk vooruit met een stijging van 6,52 % voor de eurostoxx50.
Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : www.ethias.be/lexicon
3
Marktcommentaar van januari 2014
MARKTCONTEXT IN EUROPA Geen groot nieuws op het vlak van de economische cijfers in de eurozone. De financiële markten waren vooral gefocust op de nieuwe maatregelen van de ECB en de verkiezingsuitslag in Griekenland. De Europese Centrale Bank keurde immers twee nieuwe maatregelen goed om de deflatie tegen te gaan. Vooral de eerste maatregel werd door iedereen verwacht: de stap om massaal Staatsobligaties op te kopen. De tweede beslissing bleef enigszins op de achtergrond: de Targeted Longterm Refinancing Operations (TLTRO) werd verlaagd met 10 basispunten. In dezelfde week won Syriza, de belangrijkste Griekse oppositiepartij de parlementsverkiezingen op overtuigende wijze. De dag daarna vormde hij reeds zijn nieuwe regering samen met een kleine rechtse antibesparingspartij. De nieuwe Griekse regering wil een gedeeltelijke kwijtschelding van de schuld en
herdefiniëring van de voorwaarden van de internationale financiële steun. In deze context is het van belang om te benadrukken dat de economische cijfers, die in januari werden gepubliceerd, globaal positief zijn in de eurozone. Zo kon er een verbetering van de vertrouwenscijfers van consumenten en ondernemingen worden vastgesteld alsook een interessante stijging van de detailhandel op 1 jaar (+1,5%). Bovendien zakte inflatie in de eurozone in januari verder onder nul. Reden hiervan zijn natuurlijk de dalende prijzen van energie en voedselgrondstoffen. De Europese industrie zou de volgende weken voordeel moeten halen uit deze daling van de energieprijzen alsook uit de eurozwakte (gunstig voor de export) die sinds het begin van het jaar wordt vastgesteld.
4
Marktcommentaar van januari 2014
MARKTCONTEXT IN DE VERENIGDE STATEN In de Verenigde Staten lijkt de economie sinds december lichtjes te vertragen na maanden van sterke herleving.
aan getwijfeld of de daling van de olieprijs alleen de Amerikaanse consumptie kan ondersteunen.
De ISM die eerder in januari worden gepubliceerd waren onder de verwachtingen, ook al staan zij op een nog steeds hoog niveau.
Bovendien werden in december verschillende cijfers met betrekking tot de prestaties van de vastgoedmarkt gepubliceerd: de bouwsector lijkt nog steeds in goede conditie te verkeren en de verkoop van bestaande huizen blijft stijgen. Bijgevolg is er een verdere stijging van de vastgoedprijzen in de Verenigde Staten.
Terwijl de statistieken van de arbeidsmarkt globaal solide blijven, worden de waarnemers overigens teleurgesteld door de zwakke loonstijging. Met de detailhandel die onder de verwachtingen ligt, wordt er nu
5
Marktcommentaar van januari 2014
MONETAIR BELEID De ECB heeft dus beslist om haar kwantitatief versoepelingsprogramma (QE) uit te breiden naar Staatsobligaties en obligaties van Europese instellingen en agentschappen. Elke maand zal zij nu voor 60 miljard euro aan schulden opkopen waarvan 44 miljard in Staatsobligaties en 6 miljard in agentschappen. De rest van de opkopen zal betrekking hebben op de covered bonds en de ABS (lopen reeds sinds enkele maanden). De maturiteiten van de gekochte schulden zullen gaan van 2 tot 30 jaar. Het is haar bedoeling om is dit programma voor te zetten ten minste tot in september 2016. De ECB zal haar opkopen in ieder geval niet stopzetten voordat de evolutie van de inflatie verbeterd is. Binnen de Staatsobligaties zullen de opkopen verdeeld worden volgens de verdeelsleutel
van het kapitaal van de ECB. Zo zal de ECB 25 % van de Duitse obligaties, 24 % Franse obligaties, 30 % Italiaanse obligaties, enz. opkopen. In de Verenigde Staten maakt het beige book van de FED gewag van een «bescheiden» groei op het einde van 2014 omwille van de dalende energieprijzen die regio’s zoals die van Dallas trof. Het Beige Book meldt ook dat de loondruk beperkt blijft tot de meest gespecialiseerde jobs en dat de consumptie-uitgaven teleurstellend zijn in sommige districten. In deze context zegt de Fed geduld te hebben in haar rentestrategie, waardoor een monetaire beleidswijziging voor het einde van het eerste semester 2015 in het gedrang komt.
6
Marktcommentaar van januari 2014
KORTETERMIJNRENTES Dit jaarbegin ligt in het verlengde van het einde van 2014, met name een nog steeds trage en zwakke, maar voortdurende daling van de kortetermijnrentes. De Euribor drie maanden blijft zwakterecords breken aangezien hij vandaag op 0,05 % staat. Deze daling is onder meer het gevolg van de Quantitative Easing (QE) die sinds het begin van het jaar door de Europese Centrale Bank werd gelanceerd.
Op termijn zou men evenwel kunnen hopen dat alle maatregelen van de ECB (QE, TLTRO...) samen met de daling van de euro, de prijsdaling van olie en grondstoffen alsook een lichte verbetering van de vereisten van de bankinstellingen in de toekenning van kredieten een zeker herstel in Europa kunnen aanzwengelen.
7
Marktcommentaar van januari 2014
OVERHEIDSOBLIGATIES De quantitative easing van de ECB, die steeds meer verwacht werd door de markten, werd uiteindelijk onthuld op 22 januari. De omvang van de maatregelen is uiteindelijk groter dan verwacht. De obligatieaankopen voorzien door de muntinstelling zullen het obligatieaanbod, dat overblijft voor de andere investeerders, sterk verminderen. Hierdoor wordt het aanbod ontoereikend om te garanderen dat alle investeerders een identieke blootstelling kunnen behouden in 2015.
Door de wet van vraag en aanbod stegen de obligatieprijzen en daalden de rendementen tot nieuwe recordlaagtes. De Duitse Bund op 10 jaar biedt nog slechts 0,30 % terwijl het rendement op 5 jaar zelfs negatief is! Wij merken op dat de rendementen van de langste maturiteiten het sterkst gedaald zijn, waardoor het daalpotentieel op de korte maturiteiten beperkter wordt.
8
Marktcommentaar van januari 2014
Het is geen verrassing dat de anderen corelanden precies dezelfde beweging maakten als Duitsland. De Belgische rente op 10 jaar bedroeg nog slechts 0,60 % op eind januari. Wat de perifere landen betreft, profiteerden de meeste landen van de aangekondigde Europese quantitative easing. De Spaanse rente op 10 jaar dook voor de eerste keer onder de 1,50 %.
Naast de aankondiging van de ECB was de verkiezing van de antibesparingspartij Syriza in Griekenland het andere belangrijke nieuws. De duidelijke wil van de partij om de schuld van het land te heronderhandelen met haar schuldeisers deed de risicopremie van haar obligaties stijgen. Dit vertaalde zich in een stijging van de obligatierendementen.
9
Marktcommentaar van januari 2014
COVERED BONDS Op de secundaire markt zijn de spreads van de covered bonds van de perifere en de corelanden, na de lichte stijging die in december werd waargenomen, opnieuw gedaald in het kielzog van hun respectievelijke staatsobligaties. Deze beweging zou zich moeten voortzetten onder invloed van het aankoopbeleid van de ECB.
Zoals gewoonlijk in het begin van het jaar was er veel animo op de primaire markt met onder meer Canadese uitgiftes. Het «overintekeningsniveau» bereikte 180 % wat nogmaals de appetijt van de lokale emittenten en van de investeerders voor deze euro-benchmark covered bonds bevestigt.
10
Marktcommentaar van januari 2014
BEDRIJFSOBLIGATIES In het begin van het jaar waren er veel wendingen op de kredietmarkt: I. Herstel van de primaire markt II. Verrassende beslissing van de Zwitserse➤ nationale bank om haar bodemrente op➤ de wisselkoers EUR/CHF los te laten. III. Aankondiging van de Easing (QE) door de ECB
Quantitative➤
IV. Nieuwe spanningen in Rusland V. Bankrisico in Oostenrijk Het is ontegensprekelijk de QE en deze massale inbreng van liquiditeit op de
markten die de grootste impact had. De rendementsdaling op de govies/covered/ ABS zouden de investeerders naar de bedrijfsobligaties moeten duwen. De credit spreads anticipeerden dus door nog meer te dalen, ondersteund door een primaire markt die traditioneel belangrijk is in januari. Op het einde van de maand deed de vrees met betrekking tot de Oostenrijkse banksector de spreads stijgen en de iTraxx Main/Fin Senior eindigt respectievelijk op 59 en 68 bpn.
11
Marktcommentaar van januari 2014
AANDELEN Indices Met een stijging van +6,52 % voor de eurostoxx50 sinds het begin van het jaar presteren de Europese aandelen beter dan de Amerikaanse aandelen die -3,10 % verliezen voor de S&P500. De aankondiging van de QE door de ECB vormt het vertrekpunt van een versnelling van de performantie van de Europese markten ten opzichte van de Amerikaanse markten. Bovendien is de daling van de euro gunstig voor de Europese ondernemingen terwijl een sterke dollar een negatieve impact heeft op de winsten van de
Amerikaanse multinationals. In Europa toont de Duitse Dax (+9,06 %) de beste prestatie en maakt gebruik van zijn sterke blootstelling aan de exportwaarden. Er wordt ook een daling van de Griekse aandelen (-12,62 %) genoteerd ten gevolge van de verkiezingen alsook de val van de Zwitserse beurs (-6,66 %) na de beslissing van de Zwitserse Nationale Bank om de Zwitserse Frank te laten opwaarderen ten opzichte van de euro.
12
Marktcommentaar van januari 2014
Sectoren De Europese automobielsector (+14,68 %) zet de beste prestatie van de maand neer. Hij haalt voordeel uit de evolutie van de wisselkoersen, de daling van de grondstofprijzen en de aangekondigde kwantitatieve versoepeling van de ECB.
(+11,50 %) van de dalende energiekosten. Alleen de banksector daalt, hij verliest -3,67 % omwille van het opnieuw opduiken van reglementaire verplichtingen, het politieke risico en de sterke daling van de Griekse banken.
De vastgoedsector (+14,24 %) profiteert van de dalende rentes en de chemiesector
13
Marktcommentaar van januari 2014
WISSELKOERSEN EN GRONDSTOFFEN Goud
Brent
Eurodol
Het goud stijgt met +8,35 % en bedraagt 1283,77 $ per ounce.
Nadat de brent tot 45$ zakte, steeg hij op het einde van de maand weer lichtjes en eindigde op 50,77 $. Over januari bedraagt het verlies -8,95 %.
De eurodol blijft achteruitgaan: hij sluit af op 1,1288 (-6,71 %) en bereikt zelfs een historisch dieptepunt op 12 jaar. Vooral de aankondigingen van de ECB wogen op de eurodol.
14
Marktcommentaar van januari 2014
BIJLAGE Rentevoeten
15
Marktcommentaar van januari 2014
Aandelen, grondstoffen en forex
16
DIRECTIE FINANCIËN
[email protected]
Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 LIÈGE Opmaak :
[email protected]
JURIDISCHE INFORMATIE Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.