04
juni 2013 uitgave van de algemene federatie van militair personeel
Anne-Marie Snels Nieuwe voorzitter vol ambitie
oplinie juni 2013
01
@schilp1 Vicevoorzitter RenÉ Schilperoort
Gezond verstand
O
p 31 mei heeft de bondsvergadering van de AFMP plaatsgevonden. De dag waarop het Algemeen Bestuur verantwoording aan de leden aflegt over het door haar gevoerde beleid in het afgelopen verenigingsjaar. Tijdens deze statutaire bondsvergadering worden echter ook nog een aantal andere zaken afgehandeld. Eén daarvan is de (her)benoeming van leden voor het Algemeen Bestuur. Sedert het vertrek van Wim van den Burg in januari van dit jaar, was de functie van voorzitter AFMP vacant. Ik ben dan ook zeer verheugd dat onze leden tijdens de bondsvergadering Anne-Marie Snels hebben benoemd tot de nieuwe voorzitter van de AFMP. Ik ben ervan overtuigd dat met de komst van Anne-Marie de AFMP weer een voorzitter van hoog niveau heeft binnengehaald. Ik heet Anne-Marie daarom graag vanaf deze plaats hartelijk welkom binnen het Algemeen Bestuur en kijk
02
oplinie juni2013 mei 2013
uit naar onze samenwerking. Na haar benoeming werd door de oud-voorzitter van de AFMP, Wim van den Burg, symbolisch de voorzittershamer aan Anne-Marie overgedragen. Voor Wim had de bondsvergadering voordat hij dat mocht doen nog een verrassing in petto. Vanwege zijn verdiensten voor de AFMP werd hij benoemd tot erelid van de vereniging. Goed om te zien dat we als vereniging op deze manier mensen die zich zo intensief hebben ingezet voor onze leden weten te waarderen.
Pensioenen Een ander onderwerp is de toekomst van onze pensioenen. Hierover zouden we ons allemaal, jong en oud, heel druk moeten maken. Een vaak gehoorde kreet is dat vakbonden niets willen veranderen aan het pensioenstelsel omdat ze het pensioen voor hun vele oudere leden in stand willen houden. En dat zou dan allemaal ten koste gaan van de jongeren. De werkelijkheid zit echter anders in elkaar. In het regeerakkoord is door de regeringspartijen namelijk afgesproken dat het opbouwpercentage voor middelloonregelingen wordt verlaagd naar 1,75%, maar dat raakt ook onverkort de eindloonregeling van militairen. Daarmee hoopt het kabinet meer belastinginkomsten binnen te halen. Deze maatregel treft juist jongeren. In 40 jaar kunnen zij ongeveer 20% minder pensioen opbouwen of moeten ze 2,5 jaar langer doorwerken voor dezelfde uitkomst. Maar langer doorwerken is juist in onze sector nog steeds een probleem. Ook voor mensen tussen de 30 en 50 geldt een substantiële verlaging van de pensioenopbouw. Dit betekent voor een modale werknemer een verlaging tot ongeveer 60% van het laatstverdiende loon.
Wij, de bonden, zijn het daar niet mee eens. Met deze maatregel kan namelijk minder pensioen opgebouwd worden. Sommige berekeningen laten zien dat de kabinetsplannen in bepaalde gevallen zelfs kunnen leiden tot een terugval in inkomen tot minder dan de helft van het laatstverdiende salaris bij pensionering. Daarnaast betekent een lager pensioen in de toekomst ook minder belasting inkomsten. De jongere generaties worden daarmee dus dubbel geraakt. Sociale partners onderhandelen op dit moment nog met het kabinet met als inzet het opbouwpercentage te verhogen. Houd onze website dus in de gaten. Enkele politieke jongerenorganisaties vinden dat jongeren zelf keuzes moeten kunnen maken over hoe er met hun pensioengeld wordt omgegaan, dat het pensioenstelsel te duur is, dat het niet meer bij deze tijd past en dat het daarom maar moet worden aangepast. Maar pensioenfondsen zijn juist gebaseerd op solidariteit en kunnen verschillende risico’s delen doordat veel mensen deelnemen. Uit allerlei recente onderzoeken waarbij ook FNV bonden zijn betrokken, blijkt dat jong en oud tevreden is over het huidige collectieve systeem. De enige reden dat de politiek het pensioen wil aantasten is dat het begrotingstekort omlaag moet. Er wordt dus zand in de ogen van mensen gestrooid om dat te verbloemen. In mijn ogen met een bijna religieus fanatisme. Hoe het ook zij, de generaties na ons de rekening presenteren is wat mij betreft egoïstisch en asociaal. Er moet weer eens met gezond verstand worden nadacht over de juiste oplossingen. Die zullen zeker ook pijn doen, maar gezond verstand zorgt meestal voor een eerlijker oplossing.
16
inhoud
20 10
06 Verder in dit nummer 8
FNV Senior
12 Werkgever onzorgvuldig
12
bij afwijzen studiefaciliteiten
17 Defensie blijft jonge militairen
discrimineren
17 Bankzitter 20 Gehoorschade: nieuwe geluiden 22 Informele NAVO-LHBTI
#04 Jaarvergadering
04
Op de 29e Bondsvergadering van de AFMP, op 31 mei in Amersfoort, is Anne-Marie Snels gekozen tot nieuwe voorzitter. Een verrassing is de benoeming van haar voorganger Wim van den Burg tot erelid. Een belangwekkend besluit is dat nu de weg is geplaveid voor een nieuwe sector voor burgerpersoneel.
Hoge kosten, slapeloze nachten
08
Het lijkt voor veel militairen aantrekkelijk, werken in de VS, maar draait door de kosten voor het levensonderhoud voor veel mensen uit op een financieel debacle. Deze zijn veel hoger dan door Defensie wordt voorgespiegeld. Sommige militairen en hun gezinnen komen alleen rond door spaargeld aan te spreken of bij familie te lenen.
werkgroep bijeen
23 Sociaal Juridisch Loket 25 Verenigingsnieuws
Meer zekerheid voor flexwerkers
14
Uit de onlangs gepubliceerde inventarisatie van het Meldpunt Kruimelcontracten van de FNV blijkt dat de rechtspositie van flexwerkers op het gebied van werk en inkomen aan versteviging toe is. Goed nieuws: een van de doelen van het Sociaal Akkoord van begin april is het bieden van meer zekerheid aan flexwerkers.
Ton Heerts blijft voorzitter FNV
18
Voormalig AFMP-voorzitter Ton Heerts is door de leden van de FNV gekozen als voorzitter. Dit geeft Heerts de kans verder te werken aan de vernieuwing van de FNV die medio 2012 onder zijn (interim-)leiding van start ging. Het FNV-ledenparlement koos op het congres de leden van het nieuwe algemeen bestuur.
27 Computerhoek 28 Veteranenberichten 30 FNV-Voordeel 32 Ledenbenefits 33 Puzzel 34 Servicepagina 35 Strip
Lidmaatschap
Er kan een moment komen dat u uw AFMPlidmaatschap op moet zeggen, bijvoorbeeld omdat u een baan buiten Defensie heeft aanvaard. Houdt u dan rekening met de opzegtermijn van 2 volle kalendermaanden. Voorbeeld: u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt dan beëindigd per 1 april. U kunt alleen opzeggen door middel van een ondertekende brief aan AFMP/FNV t.a.v. Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD Woerden. Het volgende verenigingsblad verschijnt op 23 juli 2013. Kopij aanleveren is mogelijk tot en met 26 juni. Salarisbetaaldatum: maandag 24 juni en woensdag 24 juli Cover: Peter Roek oplinie juni 2013
03
verenigingsnieuws Tekst alex groothedde
29e Bondsvergadering:
Weg geplaveid
voor sector Burgerpersoneel Op vrijdag 31 mei vond in het Leerhotel in Amersfoort de 29e Bondsvergadering van de AFMP plaats. Hoogtepunten waren onder meer de benoeming van Anne-Marie Snels als voorzitter en de toekenning van het erelidmaatschap aan haar voorganger Wim van den Burg.
D
e Kerkzaal van het monumentale Leerhotel met zijn markante toren was een uitgelezen locatie voor de bondsvergadering. De agendapunten werden er vlot en gedisciplineerd afgehandeld, iets dat (de toen nog kandidaat-voorzitter) Anne-Marie Snels merkbaar tot tevredenheid stemde. Vice-voorzitter René Schilperoort wenste in zijn toespraak alleen het verleden aan te stippen, omdat de nieuwe voorzitter de geëigende persoon is om over de toekomst te spreken (een deel van haar toespraak leest u in het kennismakingsartikel op pagina 6 en verder).
Onstuimige tijd Schilperoort bracht in zijn toespraak onder meer de onstuimige tijd eind 2012 in herinnering. Het overleg met Defensie ontspoorde en uitgerekend in die periode kondigde Wim van den Burg zijn vertrek als voorzitter aan. “Bij Defensie is het nooit rustig, maar ik durf rustig te zeggen dat zijn vertrek niet op het meest gelegen moment kwam.” De nalatigheid van Defensie om tijdig maatregelen te nemen om de negatieve gevolgen van de invoering van de WUL te voorkomen dan wel te verzachten was volgens Schilperoort
04
oplinie juni 2013
de spreekwoordelijke druppel die de emmer deed overlopen. “Het gebrek aan financiële ruimte maakte het, samen met een zeer halsstarrige houding van de werkgever, onmogelijk om nog tot oplossingen in het overleg over voor onze leden belangrijke zaken te komen. Daarnaast was er bij de werkgever lange tijd weinig te bespeuren van een gevoel van betrokkenheid bij en verantwoordelijkheid voor militairen die de dienst door het bereiken van de verplichte ontslagleeftijd gaan verlaten of al verlaten hebben. Het AOW-gat bijvoorbeeld was wat de werkgever betreft vooral het probleem van onze leden zelf.”
Bezinningsperiode “Er was een bezinningsperiode van ruim drie maanden nodig om de werkgever tot andere inzichten te laten komen. De benoeming van een nieuwe Hoofddirecteur Personeel en de uitkomsten van een onderzoek door een speciaal daarvoor ingestelde commissie moeten ervoor zorgen dat het vertrouwen van de bonden weer wordt hersteld. Ik stel hier echter gelijk bij vast dat daarmee het vertrouwen van onze leden in de werkgever nog zeker niet is hersteld. Sinds het hervatten van het overleg hebben we gemerkt dat de werkgever in ieder geval in haar uitingen een andere houding laat zien dan degene die zojuist door mij benoemd is. Maar daarmee zijn we er nog lang niet.”
“
vertrouwen in werkgever defensie is nog zeker niet hersteld’
Beleid
Sector burgerpersoneel
Over het beleid van het Algemeen Bestuur van de AFMP waren voor en tijdens de vergadering geen vragen binnengekomen. Het Algemeen Jaarverslag van de AFMP is akkoord bevonden (in een volgend nummer van OpLinie meer hierover), en die goedkeuring geldt ook voor het financieel jaarverslag. Financieel staat de vereniging er ‘gezond’ voor, met een goed eigen vermogen. Tijdens de vergadering is overigens besloten om de opzegtermijn te verkorten van drie naar twee maanden. Hoewel een vereniging gerechtigd is een langere opzegtermijn te hanteren meende het bestuur dat twee maanden meer aansloot bij de dagelijkse praktijk.
In het Huishoudelijk Reglement is nu de mogelijkheid gecreëerd voor de oprichting van een sector voor burgerpersoneel. Dat is volgens secretaris Skip Springer in de eerste plaats gedaan om de herkenbaarheid te vergroten voor burgers die zich nu willen aanmelden bij de AFMP en die niet direct willen toebehoren aan een van de bestaande sectoren Marine, Luchtmacht, Landmacht of Marechaussee. Springer: “Met een eigen sector willen we naar buiten nog meer uitstralen dat wij als vakbond beschikbaar zijn voor al het defensiepersoneel: militair én burger. De nadere organisatorische invulling van deze sector zal dit jaar in overleg met de kaderleden worden vormgegeven.
Wim van den burg Erelid H Een verrassing was de benoeming van Wim van den Burg tot erelid. Vicevoorzitter René Schilperoort had in zijn algemene toespraak eerder die dag nog duidelijk laten weten dat het vertrek van Wim op een uiterst ongelukkig moment was gekomen. Maar no hard feelings, integendeel zelfs. Tijdens de uitreiking van de oorkonde zei René Schilperoort onder andere dat Wim van den Burg zich 25 jaar ‘op voorbeeldige wijze heeft ingezet voor de leden van de AFMP.’ “Hij heeft zich ook bijzonder verdienstelijk gemaakt bij de totstandkoming van de Veteranenwet en hij heeft zich onderscheiden door zijn bijzondere kennis op het gebied van de rechtspositie van militairen.” Hoewel de benoeming tot erelid als verrassing kwam, zou Wim zonder gevatte reactie Wim niet zijn. “Ik heb altijd gezegd dat we te weinig ereleden hadden, maar het was niet mijn bedoeling dat het voor deze gebeurtenis zou zijn. Het verheugt me en ik ben er trots op dat ik erelid mag zijn. Ik kijk er met enorm veel plezier op terug. De AFMP zit in mijn hart.” Naast Wim van den Burg werd ook zijn echtgenote in het zonnetje gezet. Wat Trudy trof waren de woorden van kaderleden, die haar hadden bedankt voor de tijd dat ze Wim van haar hadden mogen lenen. Dat alleen al typeert de enorme toewijding en inzet van Wim door de jaren heen, en de broodnodige steun van Trudy.
Enkele leden van het Algemeen Bestuur: v.l.n.r. Bert van Hees, Appie Traanman, Claire Soulages, René Schilperoort, Skip Springer en Harry Groote. Foto: Peter Roek
René Schilperoort hierover: “Het bestuur heeft nu de ruimte om invulling te geven aan de sectoren.” De wijziging van het huishoudelijk reglement zou wellicht ook kunnen gaan voorzien in een bepaald sentiment en wel van degenen die eerder bij een krijgsmachtonderdeel werkten en nu onder een paarse organisatie vallen. Schilperoort wil het reglement zodanig laten aanpassen dat de mogelijkheid ontstaat dat deze collega’s voor hun gevoel toch bij hun eerdere krijgsmachtonderdeel behoren. Dit voorstel wordt in een volgend sectorenberaad voorgelegd en zal worden vastgesteld in de volgende algemene vergadering. oplinie juni 2013
05
verenigingsnieuws Tekst alex groothedde
Nieuwe voorzitter AFMP
Anne-Marie Snels Anne-Marie Snels (57) is op 31 mei tijdens de Bondsvergadering benoemd als nieuwe voorzitter van de AFMP. Ze heeft een indrukwekkende staat van dienst en een rijke bestuurlijke ervaring die de AFMP goed van pas zal komen. Binnenkort gaat ze aan de slag. Tijd dus voor een eerste kennismaking.
D
e AFMP wilde na Wim van den Burg weer een ijzersterke voorzitter; daarom mocht de zoektocht wat langer duren. Liefst zeven maanden was de vacature open. Het bestuur zocht eerst indringend binnen de AFMP, daarna bij het defensiepersoneel maar de vacature bleef. Uiteindelijk was FNV Bouw bestuurder Anne-Marie Snels de meest geschikte kandidaat. De
06
oplinie juni 2013
beoogde AFMP-voorzitter overtuigde al snel met haar bestuurlijke kwaliteiten en wapenfeiten. Het AFMP-bestuur was verheugd dat een sterke kandidaat voor het voorzitterschap van de AFMP kon worden voordragen. De Bondsvergadering heeft de voordracht unaniem bekrachtigd. Als we het interview beginnen, overhandigt Anne-Marie Snels een indrukwekkend cv van drie A4’s. Ronduit pittig is alleen al haar huidige functie, penningmeester bij FNV Bouw en portefeuillehouder Pensioenen, Sociale Zekerheid, Uitkeringsgerechtigden,en ouderenwerk en Individuele Belangenbehartiging. In die hoedanigheid was ze vanaf 2007 onder meer betrokken bij een succesvolle gecoördineerde inzet rond de deeltijd-WW en het Pensioenakkoord. Het opsommen van alle functies doen we hier niet, daarvoor is het een te lange doch respectabele lijst. Met een lach zegt Anne-Marie: “Ik ben de grootste jobhopper van de FNV.” Maar, zegt ze er ter geruststelling meteen bij: “Gemiddeld verander ik iedere zes jaar van functie.” En bijna altijd is dat gebeurd binnen FNV-verband - ze is een vakbondsvrouw in hart en nieren.
Inspraak regelen Haar drang om aan belangenbehartiging te doen manifesteerde zich al toen ze op de middelbare school in Tilburg zat, waar ze uiterst actief was met scholiereninspraak, de bouw van een trefcentrum en een hulpactie voor Afrika. Tussen 1982 en 1987 verdiende ze haar brood als lerares op wat nu een ROC heet. In die periode was ze ook onbezoldigd bestuurder bij de onderwijsbond ABOP (tegenwoordig AOb). Begin tachtiger jaren waren er grote acties, zoals de ambtenarenactie, en ook daar was ze bij betrokken. Haar vakbondscarrière kreeg toen gestalte, omdat ze als vakbondsvrijwilliger – wat ze combineerde met studies voor onder andere lesbevoegdheid - was vrijgesteld voor haar werk. Als enthousiast kaderlid doorliep ze daarom al snel een actieve kadercarrière.
Samenwerkingsdier Als we haar activistische en sociaal betrokken achtergrond vertalen naar de dagelijks praktijk als AFMP-voorzitter, kan dat nog eens bijzonder goed van pas komen. “Ik ben een echt samenwerkingsdier. Wat mij betreft is er overleg zolang het gaat en waar nodig voeren we actie. Uiteindelijk gaat het erom dat de boodschap bij het publiek landt zodat iedereen denkt: ze hebben het grootste gelijk van de wereld. Indien nodig kunnen we bij de AFMP gebruik maken van een aantal acties die ik in mijn actietijd heb bedacht.” Ik begon het vakbondswerk toen zo leuk te vinden dat ik er ook echt mijn werk van wilde maken.” En zo werd ze in 1987 bestuurder bij de Vervoersbond FNV. Samen met Agnes Jongerius en anderen belandde Snels in een ‘klasje’ van de vervoersbond. “Agnes en ik zijn toen maatjes geworden. Zij deed de havens, ik het streekvervoer. Het was toen een echte actiebond. Iedereen stond voor elkaar klaar. De acties stopten niet op vrijdagavond, we gingen net zolang door als nodig was. We moeten accepteren dat we soms langere tijd door moeten in een hoog tempo. Tijdens de pensioencrisis draaide ik soms 100 uur per week, ook al was dat best heftig.”
Oudere leden Niet alleen voor de werkenden, ook voor de gepensioneerde AFMP-leden wil Snels veel kunnen betekenen. Dat gebeurt al doordat ze nauw is betrokken bij FNV Senior. “De vraag is: hoe houden we oudere leden vast. De AFMP doet daar al veel goede dingen voor,” waarmee ze onder andere doelt op de aandacht die de bond vraagt voor het AOW-gat. “Pensioenen zijn een belangrijk vraagstuk. Defensie zegt enerzijds dat je er op een bepaalde leeftijd uit moet, aan de andere kant ontstaat door de hogere AOW-leeftijd wel een AOW-gat. Dat probleem wordt nu bij werknemers gelegd. Maar zo zijn we niet getrouwd. Ook voor defensiemedewerkers moet er een oplossing komen,
“
ik heb wel wat met de mannen in de veiligheidssector’ net zoals voor alle andere werknemers.” Haar uitstekende relaties bij APG kunnen daarbij volgens haar mooi van pas komen. “Daar zitten mensen die creatief kunnen meedenken over pensioenzaken Verder wil ze de ervaring die FNV Bouw heeft bij het van werk naar werk brengen van bouwvakkers naar andere sectoren overbrengen op de AFMP. “Ik noem dat het betere jatwerk.” Dan is er de onvermijdelijke vraag hoe het is om als eerste vrouw in Nederland voorzitter te worden van een belangenbehartiger van wat nog grotendeels een mannenwereld is. Snels was eerder al het eerste regiohoofd van de FNV, mede omdat Johan Stekelenburg vond dat er meer vrouwen aan de top moesten komen. Ze haalt haar schouders op. “Ik heb jarenlang in een mannenwereld gewerkt, bovendien heb ik wel wat met de mannen in de veiligheidssector. Ze staan ergens voor en ze zeggen duidelijk wat ze willen. Zelf ben ik ook niet van het omfloerste taalgebruik of de dubbele agenda’s. De kaderleden van de AFMP zijn betrokken mensen. En ik heb al met zoveel diverse groepen mensen gewerkt. Het specifieke militaire zit al in de bestuursleden. Ik zal me bepaalde dingen snel nog eigen maken. Nee, ik ga niet over de stormbaan. Maar ik denk dat ik van een hoop mensen hier kan leren. Ik leer snel en ik leer nog iedere dag.”
Fantastische uitdaging Tijdens de bondsvergadering gaf Snels aan ‘ongelooflijk veel zin in deze fantastische uitdaging’ te hebben. “Wetende dat we samen, verenigings- en werkorganisatie, de komende jaren voor veel uitdagingen komen te staan. En dat we die samen op zullen moeten pakken. De Bondsvergadering en de sectoren hebben daarbij een belangrijke rol. Of het nu oplinie juni 2013
07
verenigingsnieuws
gaat om bijvoorbeeld de bezuinigingen op Defensie, van werk-naar-werk trajecten, of de problemen rond pensioen en de stijgende AOW leeftijd. Sámen zullen we invulling moeten geven aan acceptabele oplossingen. Binnen de verenigings- en werkorganisatie, maar óók met de top van het ministerie en collega-vakbonden. Ik verwacht daarbij van iedereen een open houding. Samen creatief op zoek naar acceptabele oplossingen voor lastige problemen. In gesprek dus met onze achterban, leden én potentiële leden. Ons oor te luisteren leggen om te horen wat mensen bezig houdt en zorgen baart, mogelijke oplossingsrichtingen met hen bespreken, en tijdig terugkoppelen uit het overleg. Om samen de juiste keuzes te maken waarvoor draagvlak bestaat bij onze achterban.
Vakbondsblad voor senioren Op woensdag 8 mei is het nieuwe FNV- magazine Senior officieel ten doop gehouden. De kandidaten voor het FNV-voorzitterschap, Ton Heerts en Corrie van Brenk, overhandigden het eerste nummer aan de Jules Deelder ontvangt het 68-jarige dichter Jules Deelder, volgens de FNV eerste nummer van een uitstekend voorbeeld van een vitale oudere. Senior uit handen van Ton Heerts en Corrie van Brenk. Foto: Martin de Bouter
Zonodig actievoeren Ook van de andere kant van de overlegtafel, de werkgever, verwacht ik een open houding, geen dictaten. Ik ben van het overlegmodel, maar als het nodig is ben ik er ook niet bang voor een actietraject in te gaan. Voorwaarde daarbij is wél dat we de achterban meenemen! En actievoeren is weliswaar geen dagelijks beproefd middel binnen onze bond, maar als het moet kunnen jullie dat wel, zo leren de ervaringen uit het verleden.” “Jullie zijn mensen met passie, hebben het hart op de goede plaats zitten, winden er geen doekjes om als je wat vindt en gaan met respect met elkaar om. Ik denk dat ik me daarbij als een vis in het water ga voelen. Die passie zit niet alleen in jullie vakbondswerk, maar vaak ook in je werk. De keuze voor een baan binnen de krijgsmacht is veelal een weloverwogen keuze. Je kiest voor een beroep met een bijzondere status. De stap die jullie met mij gaan zetten getuigt dus ook van lef. Ik kom immers niet uit de krijgsmacht. Maar samen gaan we ervoor zorgen dat ik binnen ‘no time’ over alle belangrijke zaken mee kan praten.”
08
oplinie juni 2013
H
et magazine Senior gaat elke twee maanden verschijnen. Het is het eerste tastbare voorbeeld van het speciale dienstenpakket dat de FNV aan het ontwikkelen is voor zijn seniorleden, zowel binnen de aangesloten bonden als binnen FNV Senioren. Deze nieuwe bond binnen de vakcentrale wordt op 26 juni officieel opgericht. (Op pagina 50 van de eerste Senior wordt 25 mei als oprichtingsda-
tum genoemd, maar dat is inmiddels achterhaald.) Het eerste nummer van Senior bevatte zowel interviews met Nelly Frijda, Barry Hughes en Hans Wiegel als artikelen over de verhoging van de AOW-leeftijd en de gevolgen van de invoering van de Wet uniformering loonbegrip (WUL), het belang van het Sociaal Akkoord voor ouderen en mogelijkheden om te besparen op verzekeringen. Het magazine is ook te lezen op www.fnvsenioren.nl/magazine-senioren
Bromfietsverzekering
M
Direct 50% no-claim bij een bromfiets verzekering.
ilitairen met een eigen huishouding die doordeweeks op de kazerne verblijven hoeven geen bijdrage in de huisvesting op de kazerne te betalen. Deze regeling, het Verplaatsingskostenbesluit Defensie, is ingesteld om ervoor te zorgen dat slechts eenmaal voor huisvestingskosten betaald hoeft te worden. Volgens het College voor de Rechten van de Mens, die Defensie hierover 13 november 2012 in een uitspraak over kapittelde, gaat de werkgever hierbij echter voorbij aan het feit dat er ook militairen zijn zonder eigen huishouding die wél huisvestingskosten thuis hebben. Het college sprak van een niet objectief te rechtvaardigen onderscheid. Ondanks deze uitspraak gaat Defensie onverkort verder met discrimineren. Sterker nog: de discriminatie is zelfs toegenomen! Hier blijft de AFMP zich tegen verzetten. Via diverse rechterlijke procedures proberen we uit alle macht dat proces te kantelen. Ook in de tussentijd laten we onze leden die door Defensie worden benadeeld niet in de kou staan. Je kunt dan profiteren van een al langer bestaande overeenkomst met onze notaris, waardoor je voor gereduceerde standaardtarieven een samenlevingscontract kunt afsluiten. Met het basiscontract (€ 81) regel je alleen een gemeenschappelijke huishouding. Dit is al voldoende, bijvoorbeeld als je aanspraak wilt kunnen maken op vergoedingen binnen Defensie waarop ook gehuwden recht hebben.
5% g in t r o k P M F via A ver Mar
Zeker op weg met Univé achterop!
Hoeveel zekerheid wilt u hebben?
Kies ook voor de zekerheid van Univé voor uw brommer, scooter of snorfiets. U bent bij Univé verzekerd eenhet lage premie enwebeen uitgebreide dekking. Bovendien ontvangt u voor uw bromfiets, (elektrische) Zie ook artikel op onze »van scooter of snorfiets gratis een ongevallen opzittendenverzekering. En uw schadevrije jaren kunt u bij site www.afmp.nl (via de menuknop Ledenservice). Hier kuntmeenemen u ook de afge-naar uw motor- of autoverzekering. Univé aansluitend beelde brochure over het samenlevingscontract downloaden.
Wilt u uw premie berekenen? Ga naar www.unive.nl/bromfietsverzekering en vul de AFMP Marver kortingscode nE16pN83 in, of ga naar www.unive.nl/afmp-marver.
oplinie juni 2013
www.unive.nl/afmp-marver
Daar plukt ú de vruchten van!
09
buitenlandtoelage Tekst Alex Groothedde
Onvolledige voorlichting nekt Nederlanders in VS:
Hoge kosten, slapeloze nachten Werken in de VS lijkt voor veel militairen aantrekkelijk, maar draait voor velen uit op een financieel debacle. De kosten van levensonderhoud in de VS zijn veel hoger dan door Defensie wordt voorgespiegeld. Sommige militairen en hun gezinnen komen alleen rond door spaargeld aan te spreken. Ernstig is dat de werkgever dit al vrij lang weet en geen adequate voorlichting geeft. Ook de IGK heeft in zijn jaarverslag (blz. 33) opnieuw aandacht gevraagd voor de financiële problemen van defensiemedewerkers inhet buitenland.
H
et leven in de VS blijkt voor Nederlandse militairen en hun gezinnen veel duurder dan vooraf wordt voorgespiegeld door DienstenCentrum Internationale Ondersteuning Defensie (DCIOD). Dat is kwalijk, temeer omdat de buitenlandtoelage in veel gevallen ontoereikend is, ook als iedere dollar wordt omgedraaid. Meerdere gezinnen verkeren hierdoor in ernstige financiële problemen. Neem het gezin van Stefan Goossens, gestationeerd op Hill AFB in de staat Utah. Hij werkt op het F-16 System Program Office als liaison tussen de Nederlandse en Amerikaanse engineers. Door hem, zijn vrouw Katinka en kinderen van 4 en 7, moet goed op de kleintjes worden gelet, willen ze op het eind van de maand niet nog meer spaargeld in het huishouden moeten stoppen dan ze al doen. Kabeltelevisie hebben ze vanwege de kosten niet, kleren kopen ze minimaal, muziekles voor de kinderen zit er niet in en van andere dingen die ze in Nederland gewoon waren te doen, moeten ze zich onthouden. Voor de vrijwillige ouderbijdragen voor schoolspullen of de uitvoering van de dochter die dansles volgt en waarvoor extra
10
oplinie juni 2013
uitgaven worden gevraagd moeten ze zich excuseren. Stefan Goossens: “Daar voelen we ons rot onder.” In de supermarkt wordt nauw gelet op alle aanbiedingen, extraatjes worden tot het meest minimale beperkt en zo is er altijd wel iets om rekening mee te moeten houden. Ook de deelname aan de sociale activiteiten die binnen de internationale gemeenschap worden georganiseerd, wordt inmiddels beperkt, omdat er financiële prioriteiten gesteld moeten worden.
Geen scholing Verder is er geen ruimte voor Katinka, die voor het vertrek naar de VS haar baan in Nederland heeft opgezegd, voor bijscholing voor haar beroep als beëdigd vertaalster. Stefan, die eveneens graag een opleiding zou willen volgen, heeft hier ook van moeten afzien, omdat er geen bijdrage in de kosten meer wordt geleverd door Defensie. Kosten van bijvoorbeeld de autoverzekering zijn aanzienlijk hoger dan in Nederland. De Nederlandse no-claimverklaring biedt in de VS geen voordeel, al wordt dat in de briefing van DCIOD wel gesuggereerd. Verder lijken de benzinekosten relatief goedkoop vergeleken met Nederland, maar daar had de familie Goossens één auto die niet zo vaak gebruikt werd. In de VS is
dat wel anders. Twee auto’s is een must en in dit gedeelte van Amerika ben je mede door de weersomstandigheden aangewezen op een degelijke 4WD. Over de dagelijkse boodschappen dan nog maar te zwijgen. De boodschappen voor een gezond leefpatroon zijn nagenoeg onbetaalbaar. Kortom, het leven in de VS is erg duur en de buitenlandtoelage van Defensie is ook voor de familie Goossens ontoereikend. Zelfs al beknibbelen ze op van alles en nog wat, dan nog komen ze niet rond. “Het automatische spaarplan voor onze kinderen en onszelf dat we in Nederland hadden, loopt weliswaar nog steeds, maar maandelijks zijn we genoodzaakt meer dan het gespaarde bedrag weer van onze rekening op te nemen,” zegt Goossens. De hele situatie stemt ze somber. “We hebben er slapeloze nachten van.” Teruggaan is ook geen optie. Dat wordt
“
hadden we dit geweten bij de voorbereiding, dan waren we niet gegaan bevestigd door Goossens’ meerdere, overste Van der Gaag. “Je leent je scheel voor de spullen die je nodig hebt om in de VS op te starten (o.a. 110V/60 Hz apparatuur) en je bouwt bij Defensie daarmee gelijktijdig een schuld op waarvoor je twee tot drie jaar de tijd krijgt om terug te betalen. Met die terugbetaling begin je een maand na aankomst op je buitenlandse werkplek. Die schuld neem je dus mee terug als je zou besluiten eerder af te haken. Daar komt bij dat je bij terugkeer je auto en aangeschafte apparatuur met verlies gaat verkopen,” aldus Van der Gaag. “Daar komt bij,”
zegt Stefan Goossens, “dat we veel zorg hebben besteed aan de voorbereiding en het laten wennen van onze jonge kinderen in een nieuw land. Je wilt je jonge gezin ook daarin wat stabiliteit geven en dan ga je niet zomaar terug.”
Goed voorbereid Het gezin is beslist niet over een nacht ijs gegaan voordat ze de beslissing namen hun buitenlandavontuur aan te gaan. “Vooraf hebben wij veel informatie ingewonnen over wat we kwijt zouden zijn aan gas, water, licht, verzekeringen, benzine, enzovoorts.” Goossens zou in Nederland een koopwoning achterlaten en maakte daarom diverse financiële scenario’s. Ook in het geval dat de woning niet verhuurd kon worden, zou het in de VS nog te doen moeten zijn. Maar rondkomen in de VS is niet te doen nu de woning uiteindelijk niet verhuurd is. Stefan heeft dan ook het initiatief genomen om zijn problematische financiële situatie bij DCIOD aan te kaarten. Volgens zijn meerdere Van der Gaag is het zeer wenselijk dat Defensie op korte termijn bekijkt hoe de financiële situatie van onder andere de familie Goossens tussentijds gerepareerd kan worden. Beter nog, hoe de buitenlandtoelage aan personeel in de VS kan worden verbeterd opdat de levensstandaard
op zijn minst gelijkwaardig aan die van Nederland kan worden. “Onlangs is iemand van DCIOD langs geweest om te kijken hoe het op locatie in Utah eraan toe gaat. De brief die is verzonden aan C-DCIOD, met afschrift aan de IGK, DEFAT, P&O CLSK en de AFMP, is toen uitgebreid aan de orde geweest. In antwoord op mijn brief heb ik van C-DCIOD te horen gekregen dat er weer een onderzoek wordt gedaan naar de hoogte van de buitenlandtoelage in de VS, maar de verwachting bestaat niet dat er op korte termijn een oplossing komt. Dit is uiteraard onacceptabel voor alle personen die op dit moment onder deze omstandigheden verblijven in de VS. De naweeën zullen voor hen nog jaren merkbaar zijn.” Stefan Goossens: “Ons verblijf in de VS is een leuk avontuur, maar de financiële tegemoetkomingen en de tekortschietende informatie zijn me gruwelijk tegengevallen. Wat me pijn doet, is dat deze problematiek zeker al speelt sinds 2010 (hierover meer in de volgende aflevering). Als we dit vorig jaar bij onze voorbereiding hadden geweten, waren we zeker niet gegaan. Door Defensie zitten we in een negatieve financiële situatie waarin we niet hadden hoeven verkeren. Ik vind dat DCIOD iedereen beter had moeten en kunnen informeren, aangezien ze dus al op de
»
Dit is de eerste aflevering van een serie artikelen over de buitenlandtoelage. In OpLinie nr. 5 meer interviews met AFMP-leden die (in meer of mindere mate) de gevolgen merken van de gewijzigde methodiek. Ook: Defensie wist dit al veel langer. Wilt u reageren? Stuur een bericht naar
[email protected]
hoogte waren.” Overste Van der Gaag geeft aan dat er meer meespeelt dan alleen maar miscommunicatie. “Het is van cruciaal belang dat de posities in het buitenland worden gevuld. Dat lukt niet als je de sollicitant vertelt dat zijn financiële situatie na overplaatsing naar de VS wel eens ernstig negatief wordt beïnvloed. Het gevolg voor de organisatie en de (nabije) toekomst laat zich raden. De familie Goossens heeft besloten om met deze informatie naar buiten te komen. Het is niet makkelijk om met de billen bloot te gaan en je financiële gegevens en situatie te delen. Maar door hun eigen schroom even te vergeten, werd ook duidelijk dat zij niet een geval op zich zijn.”
‘Erin getrapt’ Van der Gaag: “Ze zijn eigenlijk ‘erin ingetrapt’ en dat is niet netjes van Defensie. Het is belangrijk dat er eindelijk eens echt wat wordt ondernomen en er resultaten worden geboekt. Er wordt al te lang in achterkamertje over gesproken. Andere commandanten zijn inmiddels ook aan het inventariseren, of hadden dat al jaren geleden gedaan, en de resultaten zijn bedroevend. Als de organisatie niet wordt verteld wat zij eigenlijk al weet en hoe ellendig de situatie voor sommige gezinnen is, gaat zij gewoon verder op dezelfde voet.” ” oplinie juni 2013
11
Individuele belangenbehartiging Tekst Dick Harte
AFMP wint hoger beroep
Werkgever onzorgvuldig
bij afwijzen studiefaciliteiten De minister van Defensie mag niet weigeren een medewerker studiefaciliteiten toe te kennen op basis van de slechte financiële situatie van het ministerie of het geringe aantal banen bij Defensie voor mensen met de aangevraagde opleiding. Afwijzing is alleen mogelijk als de werkgever overtuigend kan aantonen dat de studie voor de aanvrager niet tot extra loopbaankansen binnen Defensie zal leiden. Dat heeft de Centrale Raad van Beroep op 2 mei bepaald in een door de AFMP aangespannen rechtszaak.
S
inds jaar en dag kunnen Defensiemedewerkers bij de werkgever een aanvraag indienen om in werktijd een opleiding te volgen en de kosten daarvan volledig vergoed te krijgen. Tot 1 februari 2011 bevatte het Algemeen Militair Ambtenarenreglement (AMAR) het criterium dat het toekennen van de studiefaciliteiten ‘in het belang van de dienst’ moest zijn. Dat gaf de werkgever een zekere vrijheid om aanvragen goed te keuren of af te wijzen. Op aandringen van de bonden is die vrijheid begin 2011 aan banden gelegd door in het AMAR een nieuw artikel 16 over dit onderwerp op te nemen, waarin de verwijzing naar het dienstbelang ontbreekt. Sindsdien is de werkgever min of meer verplicht tijd en geld te investeren in medewerkers die door studie hun loopbaanmogelijkheden willen verbreden.
huidige functie én hem een geschikte kandidaat zou maken voor een aantal andere functies binnen Defensie verderop in zijn loopbaan. De werkgever wees dat verzoek af, in eerste instantie met als enige argument dat het opleidingsbudget helaas te kort schoot om aan alle aanvragen te kunnen voldoen. Samen met een individuele belangenbehartiger van de AFMP tekende de militair officieel bezwaar aan. Terwijl deze procedure liep gebeurden er twee dingen. Ten eerste werd het eerder genoemde artikel 16 aan het AMAR toegevoegd. Ten tweede stelde Jansen en zijn loopbaanbegeleider een Persoonlijk Ontwikkelplan (POP) op. Zijn begeleider gaf daarin als zijn deskundige oordeel dat het succesvol afronden van de studie sowieso zou bijdragen aan het verbreden van de loopbaankansen van Jansen, ook al was nog niet vast te stellen wat hij er binnen Defensie precies mee kon gaan doen.
Opleidingsbudget Eind 2010 had een medewerker – laten we hem Jansen noemen – studiefaciliteiten aangevraagd voor een opleiding gericht op persoonlijke ontwikkeling die hem goed van pas zou komen in zijn
12
oplinie juni 2013
“
geldgebrek is geen deugdelijke motivering’
Onnodig en te duur Ondanks deze ontwikkelingen besloot de werkgever opnieuw de aangevraagde studiefaciliteiten niet toe te kennen. Hij voerde daarbij aan dat Jansen de opleiding niet nodig had om zijn huidige functie te kunnen vervullen en dat onduidelijk was of hij in de toekomst in aanmerking zou komen voor een functie waarvoor de aangevraagde opleiding vereist was. Op dit moment waren daar geen plannen voor, aldus de werkgever, die tot slot meldde dat hij ook de ‘precaire financiële situatie’ van de krijgsmacht had laten meewegen. Namens de gedupeerde collega startte de AFMP tegen dit ‘besluit op bezwaar’ een rechtszaak, die in eerste instantie positief uitpakte voor de werkgever. Volgens de rechtbank had de minister ook na de invoering van artikel 16 nog voldoende beleidsvrijheid om een aanvraag van studiefaciliteiten te kunnen weigeren. In hoger beroep bleek de Centrale Raad van Beroep – de hoogste rechter in ambtenarenzaken – het daarmee in principe eens. Tegelijkertijd oordeelde de Raad dat de minister een verzoek op basis van artikel 16 alleen mag afwijzen als hij overtuigend kan
Enquête: hoe bevalt de begeleiding vanwerk-naar-werk? Worden Defensiemedewerkers van wie de functie is opgeheven voldoende ondersteund door de werkgever bij het vinden van ander werk? De AFMP is erg benieuwd naar uw ervaringen op dat gebied. Surf naar www.afmp.nl en doe mee aan onze online enquête!
»
aantonen dat de opleiding niet tot een verbreding van iemands loopbaanmogelijkheden binnen Defensie zal leiden. In het geval van Jansen was onduidelijk gebleven of de werkgever dat kon aantonen, aldus de Raad. De minister had totaal niet laten blijken dat hij enig onderzoek had gedaan naar de extra loopbaanmogelijkheden van Jansen na het volgen van de opleiding. Jansen had in zijn aanvraag een paar functies genoemd waar hij dan in de toekomst naar zou kunnen solliciteren, maar daar was de werkgever niet op ingegaan. Ook had hij geen enkele poging gedaan om duidelijk te maken waarom hij van mening verschilde met de loopbaanbegeleider, die een ‘positief loopbaanadvies’ had gegeven.
Grove onzorgvuldigheid De Raad vond dat de minister zich er veel te gemakkelijk van af had gemaakt door te wijzen op geldgebrek en de beperkte hoeveelheid mensen met de aangevraagde opleiding die Defensie op dit moment in dienst heeft. In zijn uitspraak liet hij blijken de getoonde onzorgvuldigheid hoog op te nemen: de werkgever kreeg uitdrukkelijk de
opdracht om binnen acht weken een nieuwe beslissing op bezwaar te nemen, dit keer wel deugdelijk gemotiveerd. Hoewel de Raad zich daar niet expliciet over heeft uitgesproken, zullen naar verwachting ook twee andere argumenten die de werkgever vaak aanvoert niet als (voldoende) deugdelijke motivering worden geaccepteerd. Het gaat dan om het argument dat de aangevraagde opleiding niet aansluit bij het huidige loopbaanpad van Jansen en dat die zich ook zonder de opleiding nog voldoende kan ontwikkelen binnen de eigen rang. De uitspraak van de Centrale Raad van Beroep betekent dat Defensie voortaan niet meer kan volstaan met standaardweigeringen op basis van de bovengenoemde afwijzingsgronden. De werkgever zal per geval zorgvuldig de individuele loopbaan-mogelijkheden moeten onderzoeken en aandacht moeten besteden aan het (veelal) positieve loopbaanadvies van de loopbaanbegeleider. Goed nieuws dus voor AFMPleden die van plan zijn een verzoek om studiefaciliteiten in te dienen of die al een aanvraag hebben lopen!
Op basis van het Sociaal Beleidskader 2012 moet Defensie herplaatsingskandidaten (medewerkers van wie de functie door een reorganisatie is komen te vervallen) actief ondersteunen bij de overgang naar een andere baan. De werkgever moet er samen met u voor zorgen dat u ander werk krijgt. Soms is dat mogelijk binnen de defensieorganisatie; in veel gevallen moet er een baan buiten Defensie gevonden worden. Voor die begeleiding van-werk-naar-werk zijn meerdere personen en instanties verantwoordelijk. Tijdens de eerste fase van de herplaatsing om te beginnen uw eigen commandant en uw eigen P&O-organisatie. Daarnaast is in de tweede fase een belangrijke rol weggelegd voor de Begeleidings- en Bemiddelingsorganisatie (BBO), in samenwerking met P&O en USG Restart. De AFMP wil graag van u horen hoe u de ondersteuning van Defensie ervaart. Laat het ons weten en doe mee aan onze online enquête op www.afmp.nl (via knop op homepage). De resultaten zullen we gebruiken om de dienstleiding duidelijk maken op welke gebieden de begeleiding verder verbeterd moet/ kan worden. Wij zien dat als een nuttige aanvulling op de tevredenheidsonderzoeken die Defensie zelf uitvoert. Nota bene: uw gegevens worden enkel en alleen gebruikt voor dit onderzoek. Ze zullen niet aan derden worden verstrekt. Meer weten over de enquête? E-mail naar
[email protected]!
oplinie juni 2013
13
werk en inkomen Tekst dick harte
Sociaal Akkoord moet uitbuiting terugdringen
Meer zekerheid voor flexwerkers
De rechtspositie van flexwerkers op het gebied van werk en inkomen is aan versteviging toe. Dat blijkt niet alleen uit de rechtszaken die de AFMP voor haar leden voert, bijvoorbeeld over het aantal tijdelijke contracten dat iemand achter elkaar mag krijgen (zie Oplinie 2) of over het abrupt beëindigen van het oproepen van een reservist na een jarenlange wekelijkse inzet (zie pagina 16). Het blijkt ook uit de onlangs gepubliceerde inventarisatie van het Meldpunt Kruimelcontracten van de FNV. Goed nieuws: een van de doelen van het Sociaal Akkoord van begin april is het bieden van meer zekerheid aan flexwerkers.
T
ussen 2008 en 2012 is het aantal oproepen invalkrachten volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek gestegen van 295.000 naar 402.000. Daarnaast zijn er nog 860.000 contracten kleiner dan twaalf uur, waarvan een groot deel op oproepbasis. Op 14 november 2012 opende de FNV een Meldpunt Kruimelcontracten, waar mensen met een oproep-, nul uren- of min/max-contract hun ervaringen kunnen melden. In april 2013 publiceerde de FNV haar conclusies op basis van de eerste 600 meldingen. Die bleken afkomstig uit alle sectoren van de economie: beveiliging, bibliotheken, detailhandel, financiële dienstverlening, gemeenten, horeca, kinderopvang, voedingsindustrie, metaal, onderwijs, post, taxi, vervoer en de zorg. De meeste meldingen (ongeveer een kwart) kwamen uit deze laatste sector, met name gehandicaptenzorg, verzorgings- en verpleeghuizen, thuiszorg en ziekenhuizen.
Misleidende contracten Meer dan de helft van de meldingen (52 procent) ging over nul uren-contracten. Daarbij is niets afgesproken over de
14
oplinie juni 2013
arbeidstijden. Mensen moeten zich continue voor het werk beschikbaar houden en kunnen er dus geen ander baantje naast nemen, terwijl ze vaak met die ene baan niet genoeg verdienen om rond te komen. De melders bleken zeer onzeker over het aantal uren dat ze in een maand mogen werken en hoeveel ze daarmee verdienen. Dan weer werken ze veertig uur (of meer), dan weer twaalf uur. Ook min/maxcontracten (soms van vijf tot dertig uur) zorgen voor grote onzekerheid over de inkomsten per maand. Veel voorkomend probleem is dat personeelsafdelingen anticiperen op aankomende reorganisaties door flexwerkers minder uren te geven en tegelijk het overige personeel te overladen met overwerk. Dit is een vorm van mismanagement dat zowel het vaste als het flexibele personeel benadeelt en dat niet door de beugel kan.
Roosters uiterst onzeker Slechts twintig procent van de melders liet weten regelmatig op vaste tijden te werken. Veertig procent werkte elke week op andere tijden. Een kwart van de melders hoort pas enkele uren tot één werkdag van tevoren wanneer ze aan de slag moeten. Nog eens vijftig procent hoort dat enkele dagen tot
“
Van kruimelcontracten kun je niet eten; het wordt tijd dat mensen een hele boterham verdienen’ twee weken van te voren. Hier is sprake van slecht management of gemakzucht. Het belang van de werkgever staat in dit soort gevallen volstrekt niet in verhouding tot de onzekerheid waar werknemers mee moeten leven.
Oplichting De rechten die mensen met oproepcontracten wel hebben, worden met voeten getreden. Driekwart van de melders liet weten hetzelfde werk te doen als de vaste collega’s, maar slechts een kwart krijgt hetzelfde betaald. Ruim de helft krijgt niet doorbetaald bij ziekte; tweederde niet tijdens vakanties. En dan gaat het niet om kortlopend werk of vervanging bij piek en ziek: ruim driekwart (76 procent) meldde al langer dan zes maanden in ‘tijdelijke contracten’ te zitten. Deze meldingen doen vermoeden dat werkgevers op grote schaal wetgeving en CAO-afspraken over doorbetaling bij de beschikbaarheid van minder werk, bij ziekte of tijdens vakanties aan hun laars lappen.
Ook de Flexwet wordt vaak omzeild door medewerkers na drie tijdelijke contracten geen vast contract aan te bieden (zoals de wet voorschrijft), maar ze drie maanden naar huis te sturen. Vervolgens kan een nieuwe reeks van drie tijdelijke contracten beginnen. Ook krijgen veel werknemers bijvoorbeeld niet minimaal drie uur per oproep uitbetaald, terwijl dat wettelijk verplicht is gesteld bij contracten van minder dan 15 uur per week, behalve als er duidelijk andere afspraken zijn gemaakt. Ondanks herhaald verzoek krijgen mensen geen beter contract. Ze voelen zich de ‘eeuwige ondergewaardeerde vakantiehulp’, terwijl ze hun vak serieus uitoefenen. Vaak wordt gedacht dat vooral jongeren aan het begin van hun loopbaan met flexconstructies te maken krijgen. De inventarisatie van het FNV-meldpunt laat zien dat er anno 2013 ook veel mensen aan het eind van hun carrière (langdurig) op kruimelcontracten zijn aangewezen en dus (langdurig) onzeker zijn over hun inkomen. Tijdens de onderhandelingen over het Sociaal Akkoord was één van de speerpunten van de FNV het versterken van de rechtspositie van flexwerkers, onder andere door het verbeteren van de controle op de naleving van wet-
Twee architecten van een historisch Sociaal Akkoord, samen op het FNVcongres (zie pagina 18): voormalig FNV-voorzitter Wim Kok (Akkoord van Wassenaar, 1983) en de huidige minister van SZW, Lodewijk Asscher.
telijke voorschriften en CAO-afspraken. Uiteindelijk zijn hierover de volgende afspraken uit de bus gekomen:
» Sneller recht op vast contract Vanaf 1 januari 2015 krijgt een flexwerker eerder recht op een vaste aanstelling. Nu krijgt hij dat recht of na drie tijdelijke contracten of na een dienstverband op basis van tijdelijke contracten van (in totaal) drie jaar. Dat wordt de zogenaamde 3x3-regeling genoemd. Straks krijgt een flexwerker recht op een vaste aanstelling of na drie tijdelijke contracten of na een dienst verband op basis van tijdelijke contracten van (in totaal) twee jaar – zeg maar een 3x2-regeling. Bij het tellen van de tijdelijke contracten geldt nu dat er tussen twee contracten niet meer dan drie maanden mag zitten. Is dat wel het geval, dan geldt de ketting als verbroken en tellen eerdere contracten niet meer mee. Vanaf 2015 wordt de termijn van deze ‘ketenbepaling’ verlengd tot de voor de flexwerkers gunstiger termijn van zes maanden.
» Geen proeftijd meer Vanaf 1 januari 2015 kunnen werkgevers geen proeftijd meer afspreken bij een tijdelijk contract van zes maanden of korter of een aansluitend contract. Ook is het niet meer mogelijk om zomaar een
concurrentiebeding op te nemen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. Dat mag dan alleen onder bijzondere omstandigheden (motivatieplicht).
» Nul uren-contracten aan banden Het gebruik van nul uren-contracten wordt in de zorg verboden en in andere sectoren beperkt tot maximaal zes maanden, tenzij daarover in een CAO andere afspraken zijn gemaakt.
» Uitkering bij ziekte De arbeidsverledeneis die vanaf 2014 zou worden ingevoerd in de Ziektewet komt te vervallen. Daardoor behouden werknemers met een flexibel arbeidscontract tijdens ziekte het recht op een uitkering op basis van de Ziektewet, in hoogte vergelijkbaar met de uitkering van werknemers met een vast contract.
» Naleving wetten en CAO’s De naleving van CAO-afspraken (bijvoorbeeld ontduiking minimumloon) zal krachtiger worden gecontroleerd. De Inspectie SZW (voorheen de Arbeidsinspectie) krijgt er 35 speciale CAO-inspecteurs bij. Als onderdeel van zijn interne vernieuwing gaat de FNV ook zelf een Bureau Handhaving CAO opzetten. Het kabinet komt met maatregelen tegen schijnconstructies. oplinie juni 2013
15
werk en inkomen
AFMP in de bres voor oproeprechten
Mislukte poging tot afdanken Defensie mag een reservist die jarenlang wekelijks is opgeroepen niet zomaar abrupt uitsluiten van verdere diensten met als enige argument dat er fors bezuinigd moet worden. Ook moet er een vergoeding betaald worden als het tijdelijk wegvallen van werkgelegenheid te wijten is aan de werkgever. Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald in een door de AFMP aangespannen rechtszaak.
D
e zaak betrof een reservist – laten we hem Karel noemen – die op 1 januari 2004 voor onbepaalde tijd was aangesteld als militair bij het reservepersoneel. Door een administratief misverstand stond zijn dienstverband in de personeelsadmini-stratie echter geregistreerd als een tijdelijke aanstelling, eindigend op dezelfde datum als zijn dienverplichting. Op basis van deze onjuiste gegevens besloot de werkgever twee maanden later Karels functie op te heffen, ervan uitgaande dat hij daardoor via ‘natuurlijk verloop’ een bezuiniging kon realiseren.
Nieuwe aanstelling Dat bleek om meerdere redenen een verkeerde gedachte. Ten eerste had Karel feitelijk een aanstelling voor onbepaalde tijd. Ten tweede was inmiddels het nieuwe Flexibel Personeelssysteem (FPS) ingevoerd, waardoor hij na het eindigen van zijn dienverplichting recht had op een aanstelling als reservist in loopbaanfase 3. Van die aanstelling had hij al een schriftelijke bevestiging gekregen toen hij voor het eerst van de werkgever te horen kreeg dat die besloten had zijn functie op te heffen.
16
oplinie juni 2013
Besluit ingetrokken Mede doordat Karel samen met een jurist van de AFMP een bezwaarprocedure startte, werd de werkgever al snel duidelijk dat er twee zaken langs elkaar heen waren gelopen. In zijn zogenaamde ‘beslissing op bezwaar’ trok hij de ontslagaanzegging in, aangezien dat besluit op basis van onjuiste gegevens was genomen. Karel behield zijn aanstelling als reservist en kon weer worden opgeroepen.
Vergoeding gemiste inkomsten Onderdeel van Karels bezwaarschrift was echter ook een verzoek om een vergoeding voor de inkomsten die hij door toedoen van de werkgever had gemist. Immers: als de werkgever zijn gegevens op orde had gehad, was er vermoedelijk geen einde gekomen aan de jarenlange gewoonte om Karel gemiddeld twee keer per week op te roepen. Het was dus aan Defensie te wijten dat er tijdelijk minder werk voor hem beschikbaar was geweest en een voor hem belangrijke inkomstenbron was weggevallen. Helaas wees de werkgever het verzoek om een vergoeding zonder nadere toelichting af. Daardoor zat er niets anders
op dan de beslissing op bezwaar aan de rechter voor te leggen, wat betekende dat Karel nog flink wat maanden langer zonder een deel van zijn reguliere inkomsten zou zitten.
Oordeel rechter Ruim een jaar na Karels laatste oproep oordeelde de rechter dat de werkgever inderdaad onvoldoende duidelijk had gemaakt waarop zijn weigering om een vergoeding te betalen gebaseerd was. Het enige argument dat was aangedragen – forse bezuinigingen bij Defensie – vond de rechter niet toereikend. Ook miste hij elke verklaring voor het besluit om twee andere reservisten in dezelfde periode wel op te roepen en zelfs hun tijdelijke contract te verlengen. De rechter droeg de werkgever dan ook op een nieuw besluit over het toekennen van een vergoeding te nemen en daarbij zorg te dragen voor een deugdelijke motivering. Deze duidelijke aanwijzing leidde ertoe dat Karel van de werkgever alsnog een vergoeding voor zijn gederfde inkomsten toegezegd kreeg. De afhandeling daarvan vindt op dit moment plaats. Ook is hij inmiddels alweer opgeroepen voor werkelijke dienst.
werk en inkomen
column
De bankzitter
Eigen huishouding:
Defensie
blijft jonge militairen discrimineren Nog steeds discrimineert Defensie jonge militairen die bij hun ouders wonen, door ze niet dezelfde reiskostenvergoeding en vrijstellingen voor huisvesting en voeding te geven als militairen met een eigen huishouding. Daar verzetten we ons tegen. Zolang deze situatie voortduurt heeft de AFMP een doekje voor het bloeden: een samenlevingscontract voor een schappelijk prijsje.
M
ilitairen met een eigen huishouding die doordeweeks op de kazerne verblijven hoeven geen bijdrage in de huisvesting op de kazerne te betalen. Deze regeling, het Verplaatsingskostenbesluit Defensie, is ingesteld om ervoor te zorgen dat slechts eenmaal voor huisvestingskosten betaald hoeft te worden. Volgens het College voor de Rechten van de Mens, dat Defensie 13 hierover november 2012 in een uitspraak kapittelde, gaat de werkgever hierbij echter voorbij aan het feit dat er ook militairen zijn zonder eigen huishouding die wél huisvestingskosten thuis hebben. Het college sprak van een niet objectief te rechtvaardigen onderscheid. Ondanks deze uitspraak gaat Defensie onverkort verder met discrimineren. Sterker nog: de discriminatie is zelfs toegenomen! Hier blijft de AFMP zich tegen verzetten. Via diverse rechterlijke procedures proberen we uit alle macht dat proces te kantelen. Ook in de tussentijd laten we onze leden die door Defensie worden benadeeld niet in de kou staan. Je kunt dan profiteren van een al langer bestaande overeenkomst met onze notaris, waardoor je
voor gereduceerde standaardtarieven een samenlevingscontract kunt afsluiten. Met het basiscontract (€ 81) regel je alleen een gemeenschappelijke huishouding. Dit is al voldoende, bijvoorbeeld als je aanspraak wilt kunnen maken op vergoedingen binnen Defensie waarop ook gehuwden recht hebben.
» Zie ook het artikel op onze website www.afmp.nl (via de menuknop Ledenservice). Hier kun je ook de afgebeelde brochure over het samenlevingscontract downloaden.
Opheffen?
»
Een gedurfd staaltje ‘de nek uitsteken’? Virtuele zelfmoord? Of een geregisseerde en gesanctioneerde poging om de voortdurende aanslagen op Defensie vanuit ‘de politiek’ te attaqueren? In ieder geval nog maar zelden vertoond: de Kapitein-Luitenant ter zee van de Technische Dienst Sander van Luik is helemaal losgegaan in de NRC van 11 mei jl. Onder de kop: ‘Als het Leitmotiv voor Defensie geld is, hef het dan maar op – dat is pas goedkoop’ . Hij durft wel, die kolonel. Voor zover mij bekend de eerste actief dienende hoge officier die zo uitpakt. Van Luik is van mening dat de vraag ‘waarom nog een krijgsmacht’ maar eens indringend gesteld mag worden. De oude vijand is weg, de nieuwe is onbekend. Wie is die nieuwe vijand? “Blijf vooral kelders leegpompen en varkens ruimen,” aldus Van Luik. “Duinbranden blussen en drugsgeld zoeken. De sneeuw van het ijs vegen in Balk. Ik vind niet dat we die dingen niet moeten doen, maar het betreden van het domein van brandweer en politie onderstreept niet de bestaansreden van Defensie. Nadruk op nationale inzet voedt de suggestie dat er bij ons geld te halen is, want voor branden blussen heb je geen dure Chinooks nodig.” Van Luik beantwoordt de vraag waarom er nog een defensieapparaat nodig is: “Focus op missies die ertoe doen. Missies die een helder en tastbaar verschil maken voor onze veiligheid en voor vrede, wereldwijd (…) Denk bijvoorbeeld aan onze elektronische systemen. Beschouw cyber warfare niet als opgedrongen sidekick (… ) Tegen welke dreiging moet de Nederlander worden beschermd? Zijn onze landsgrenzen en handelsroutes werkelijk voor de komende twintig jaren onbedreigd? Is het kruitvat aan gene zijde van de Middellandse Zee ook ons probleem, of alleen dat van Turkije en Italië?” Van Luik betreurt de enkele reden waarom de desastreuze toestand van Defensie is zoals die is: geld. Defensie marcheert nu onder het vaandel ‘de begroting is leidend’. Ik ben nogal visueel ingesteld. Ik zie voor me een Kapitein-Luitenant ter zee in de houding staan tegenover onze minister van Defensie Jeanine. Vanwege zijn kritiek verantwoording afleggend aan een meisje dat ook maar gestuurd is om de boel op te heffen. oplinie juni 2013
17
verenigingsnieuws Tekst dick harte
FNV-congres 14 en 15 mei
Ton Heerts
blijft leiding geven aan vernieuwing FNV Voormalig AFMP- en MARVER-voorzitter Ton Heerts is door de leden van de FNV gekozen als voorzitter. Dat maakte de vakcentrale op woensdag 15 mei bekend tijdens een congres in Rotterdam. Dit geeft Heerts de kans verder te werken aan de vernieuwing van de FNV die medio 2012 onder zijn (interim-)leiding van start ging. Het FNV-ledenparlement koos op het congres de leden van het nieuwe algemeen bestuur.
I
n totaal brachten 138.940 FNV-leden hun stem uit bij de eerste voorzittersverkiezing in de geschiedenis van de FNV. Een ruime meerderheid van 62 procent gaf de voorkeur aan Ton Heerts boven de andere kandidaat, Abvakabo FNVvoorzitter Corrie van Brenk. Onder de AFMP-leden was de deelname aan de verkiezingen min of meer gelijk aan de deelname onder de FNV-leden in totaal: 13 procent. Ook de AFMP-leden gaven hun stem in ruime meerderheid aan Ton Heerts.
18
oplinie juni 2013
“
werkgevers en kabinet houden aan sociaal akkoord is speerpunt nr. 1’
Twee: de vernieuwing in hoog tempo verder doorvoeren. Drie: hard werken aan de toekomst door jongeren aan ons te binden via maatregelen die zij nodig hebben en door jong talent op te leiden voor later.”
Corrie van Brenk Heerts bedankte tegenkandidaat Corrie van Brenk voor haar enthousiasme, lef en support. ‘Met Ton Heerts heeft de FNV een sterke voorman,’ aldus Van Brenk. ‘Hij heeft de steun van de leden en dus ook die van mij. Als voorzitter van Abvakabo FNV blijf ik hem scherp en alert houden, net zoals ik al deed. Ik blijf me sterk maken voor de vernieuwing van de vakbeweging; het is belangrijk dat meer leden durven op te komen voor hun werk. Of ze nou in een ziekenhuis werken, bij de Belastingdienst of in een gevangenis. Samen met collega’s en samen met de vakbond krijg je een hoop voor elkaar! We gaan het met z’n allen doen en ik zal Ton onvoorwaardelijk steunen!’
Ledenparlement Vereerd De nieuwe voorman liet het congres weten heel blij te zijn dat zoveel leden de moeite hadden genomen om deel te nemen aan deze historische gebeurtenis. Hij bedankte ze voor het stemmen en voor hun vertrouwen. Heerts: “Ik ben vereerd dat ik het mag doen de komende periode. Ik heb drie speerpunten. Eén: werkgevers en kabinet houden aan de afspraken in het Sociaal Akkoord.
Op de eerste dag van het FNV-congres werd de uitslag bekend gemaakt van de verkiezingen voor het 108 personen tellende ledenparlement. De AFMP heeft daarin samen met de Marechausseevereniging recht op twee zetels (samen met de Nederlandse Politiebond op vier). In overleg met het sectorenberaad heeft het bestuur echter besloten de eerste interne verkiezingen voor het ledenparlement pas voorjaar 2014 te houden. In de tussentijd wordt
“
indonesische vakbondsleider Iqbal onderscheiden voor burgermoed’
de AFMP-achterban vertegenwoordigd door de algemeen bestuurder die dat al sinds oktober 2012 doet: Claire Soulages.
Bestuur Op woensdagochtend 15 mei koos het ledenparlement de leden van een nieuw bestuur voor de vakcentrale. Tot dat moment werd de FNV geleid door een vierkoppig dagelijks bestuur en door een algemeen bestuur, de zogenaamde Federatieraad, bestaande uit de voorzitters van de aangesloten bonden. Vanaf 15 mei kent de FNV een achtkoppig dagelijks bestuur en daarnaast een algemeen bestuur, dat (inclusief het DB) uit achttien leden bestaat. Beide besturen worden geleid door de voorzitter van de FNV, die rechtstreeks door de gehele FNV-achterban wordt gekozen. De overige bestuurders worden gekozen door de vertegenwoordigers van deze achterban in het ledenparlement. Deze eerste keer gold dat laatste nog niet helemaal: als waarborg voor een soepele start van de nieuwe structuur waren er vooraf vier zogenaamde kwaliteitszetels toegekend aan ervaren bestuurders. Eén daarvan wordt bezet door Han Busker, voorzitter van de Nederlandse Politiebond en van het samenwerkingsverband FNV Veiligheid (AFMP, Marechausseevereniging, NPB). Tijdens het FNV-congres werd voor de twaalfde keer de Febe Elizabeth
Velasquez Trade Union Award uitgereikt. De FNV kent deze prijs elke twee jaar toe aan iemand buiten Nederland die zich onder moeilijke omstandigheden en met persoonlijke opoffering inzet voor werknemers. Dit keer ging de onderscheiding naar de Indonesische ingenieur en vakbondsleider Said Iqbal (zie foto linksboven).
Opkomen voor armsten Als voorzitter van de FSPMI (metaalfederatie) en later de KPSI (vakcentrale) kreeg hij miljoenen mensen op de been voor hogere lonen, beperking van flexarbeid en invoering van wettelijke sociale zekerheid. Daardoor hebben ook de allerarmsten nu gezondheidszorg en alle werkenden een pensioen. Bedrijfsleven en overheid volgen de opkomst van een sterke onafhankelijke vakbeweging met argusogen. De regering is van plan de vakbondsvrijheid en het stakingsrecht wettelijk in te perken. Said Iqbal wordt voortdurend gevolgd, afgeluisterd en geïntimideerd en moet zich soms dagen achtereen melden bij de politie. Ton Heerts bij de uitreiking: ‘Indonesische werkgevers noemen je een lastpak. Maar dat betekent in onze kringen dat je het juist heel goed doet. We hopen dat de prijs je hoop en kracht geeft. Vrijheid van organisatie is voor werknemers de enige weg naar vooruitgang.’
Dagelijks bestuur
» Ton Heerts (46), voorzitter » Catelene Passchier (58), vicevoorzitter » Ruud Kuin (51), vicevoorzitter » Ruud Baars (63) » Edwin Bouwers (46) » Gijs van Dijk (32) » Leo Hartveld (57) » Mariëtte Patijn (46) Leo Hartveld en Ruud Baars vervangen elkaar als secretaris en penningmeester.
Algemeen bestuur »
Lot van Baaren (54) zorg Han Busker (52) veiligheid Erica Hemmes (52) uitkeringsgerechtigden en ouderen Hans Hoek (60) diensten Bernard Koekoek (28) jong Joosje de Lang (29) handel, diensten Charley Ramdas (49) senioren, bouw, woondiensten, afbouw Jacques Schellingerhout (65) ZZP Jurre Schreuder (40) creatieve sectoren Imelda Tjon-Fo (52) Wivos
» » » » » » » » »
oplinie juni 2013
19
tinnitus Tekst alex groothedde
Gehoorschade
Nieuwe geluiden Nu het georganiseerde overleg is hervat, hopen we ook met Defensie in gesprek te kunnen over de Arbocatalogus Gehoorschade / Geluid. Verder wachten we op een uitnodiging voor de Werkgroep Gehoorschade van Defensie. Dat is voor de vakbonden een manier om betrokken te zijn bij preventie en behandeling van gehoorschade. Wij hebben eerder al bericht over tinnitus en wat u kunt doen als u ermee wordt geconfronteerd, intussen zijn er ontwikkelingen die wij graag met onze leden delen.
S
teeds meer mensen hebben last van oorsuizen (tinnitus). De schattingen lopen uiteen van ruim een miljoen tot meer dan twee miljoen Nederlanders. Dit oorsuizen (fluiten, suizen, brommen, zoemen of meerdere geluiden door elkaar) kan de hele dag voortduren. Omdat tinnitus een onzichtbare kwaal is, kunnen buitenstaanders er doorgaans moeilijk blijvend begrip voor opbrengen. Hierdoor kan oorsuizen tot een sociaal isolement, psychosomatische kwalen en zelfs suïcide leiden. Ook en vooral onder Nederlandse militairen, omdat bepaalde werkomstandigheden, zoals (schiet) oefeningen gehoorschade in de hand werken en daarnaast de neiging bestaat om het niet te melden, om de eigen
20
oplinie juni 2013
loopbaan te beschermen. Er is ons dan ook veel aan gelegen om gehoorschade bij collega’s zoveel mogelijk te voorkomen en de gevolgen te beperken.
Implantaat Tot dusverre wordt in het CMH in Utrecht iedere patiënt met bewezen lawaaischade behandeld met prednison. Maar de ontwikkelingen op medisch gebied gaan natuurlijk door. Verheugend is de komst van het Tinnitus Implantaat. In het Maastricht UMC+ heeft onlangs de eerste patiënt die aan één kant doof is en aan dat oor ook lijdt aan oorsuizen, dit implantaat gekregen. Het implantaat wordt zodanig afgesteld dat de patiënt geen last meer heeft van oorsuizen, zo meldt het Algemeen Dagblad. Het is een ingenieuze oplossing, ook
Herrie op je werk? H Met de FNV Decibelmeter weet je wanneer het lawaai op je werk (of waar dan ook) te groot is. Deze gratis app voor iPhone en Android laat zien aan welk geluidsvolume, aangegeven in decibel (dB), je wordt blootgesteld op je werk. Ook krijg je meteen advies met betrekking tot je werksituatie: is het nog veilig of niet en wat moet je doen? Ga met je mobiel naar de App Store (Apple) of Google Play (Android). Hou wel rekening met bepaalde beperkingen. Zo kunnen veel Android mobieltjes maar tot 85 dB meten en kunnen de verschillen in gemeten geluidsniveaus tussen de diverse apparaten oplopen tot 10 dB (bij professionele apparatuur is dat maximaal 2 dB).
“
AFMP pleit voor periodiek audiologisch onderzoek’
al wordt de echte oorzaak van tinnitus niet weggenomen. Tinnitus wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan (te veel) lawaai, maar er zijn nog legio andere oorzaken, zoals stress. Een precieze oorzaak is vaak niet te achterhalen en er is ook nog geen echte behandeling voor. Dat is frustrerend voor patiënten omdat men ook niet weet of de tinnitus overgaat of dat hij zich verder ontwikkelt. Wel duidelijk is dat oorsuizen vaak, maar niet altijd samengaat met slechthorendheid. Zenuwen en schakelkernen in de hersenen kunnen ontregeld raken door gebrek aan geluidssignaal waardoor de hersenkernen een soort ‘overspannen gedrag’ gaan vertonen en dit gemis gaan compenseren.
Herstel haarcellen Het Maastrichtse team wil nu met behulp van het Tinnitus Implantaat opnieuw geluid naar die hersenkernen sturen. Voor de patiënt zou dat kunnen leiden tot het geluid van stilte waarin het oorsuizen verdwenen zou moeten zijn. Het Maastricht UMC+ gaat een proef doen bij tien personen, die allemaal aan één kant doof zijn en enkel aan die zijde last hebben van oorsuizen. Deze patiënten zijn voor het merendeel al geselecteerd en worden twee jaar gevolgd. Nog een ontwikkeling die wordt gemeld door het AD is nieuwe medicatie (LY411575) die haarcellen in het oor herstellen. Dit is baanbrekend, aangezien men doofheid door blootstelling aan luide muziek of lawaai, infecties en giftige stoffen nooit eerder kon genezen. Maar zulk onderzoek kan nog vele jaren duren; zo moet bijvoorbeeld duidelijk zijn dat volgende generaties er geen schade van ondervinden.
Werkgroep De AFMP blijft dergelijke ontwikkelingen met belangstelling volgen in samenwerking met de NVVS, de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden. Relevante ontwikkelingen zullen aan
Defensie worden gemeld. Helaas zijn de vakbonden nog niet vertegenwoordigd in de interne Werkgroep Gehoorschade van Defensie. We wachten nog op een uitnodiging van Defensie.
Arbocatalogus Wel zijn we betrokken bij de totstandkoming van de Arbocatalogus Gehoorschade / Geluid. Hiermee komt er een standaardwerk dat defensiemedewerkers de nodige houvast biedt. De catalogus is namelijk van toepassing op de gehele defensieorganisatie en commandanten, leidinggevenden, deskundigen, werknemers en de MC hebben ieder hun eigen rol. De oplossingen en maatregelen sluiten aan op de RI&E (risico-inventarisatie & -evaluatie) volgens het Risico Identificatie en Analyse Systeem (RIAS). De arbocatalogus moet door het onderdeel of bedrijf worden gehanteerd als op basis van de RI&E, of indirect op basis van voorvallen, ziekteverzuim of gezondheidsklachten, blijkt dat er sprake is van arbeidsgerelateerde risico’s voor werknemers of voor derden. Ook worden er periodieke gesprekken gevoerd met KNO-artsen van het CMH om te weten wat er speelt.
Periodiek onderzoek De AFMP wil in de arbocatalogus in ieder geval opgenomen zien dat periodiek een audiologisch onderzoek wordt gehouden; in ieder geval voor en na een uitzending en bij de uitkeuring. Ook moet opgenomen worden dat gehoorbescherming wordt verstrekt die gebruikt kan worden in combinatie met communicatiemiddelen. Zulke oordopjes (‘combat arms earplugs’) worden in België al uitgereikt aan soldaten. Het is een oordopje dat met een schakelaar ‘open’ en ‘dicht’ kan worden gemaakt. Staat het open, dan hoor je nog wel wat er gezegd wordt en ben je beschermd tegen harde knallen. Staat het dicht, dan werkt de oorplug als gewone gehoorbescherming; handig als je in de buurt bent van opstijgende vliegtuigen.
Gehoorschade? Leg het vast!
»
Als u het vermoeden heeft tijdens de dienst gehoorschade te hebben opgelopen, dan is het van groot belang om dit meteen vast te laten leggen. Vraag in elk geval bij uitkeuring om een audiogram. Deze maatregelen kunnen u later veel geld schelen omdat Defensie u dan alle schade kan vergoeden. Zo wordt een gehoorapparaat met alle benodigde batterijen volledig vergoed, terwijl dat bij zorgverzekeraars slechts gedeeltelijk het geval is. De AFMP wil zich ook gaan inzetten voor vergoedingen van de zogenoemde Tinnitus Retraining Therapie waar veel tinnitus-patiënten baat bij hebben, maar die nog niet wordt vergoed. Er zijn bij gehoorschade twee mogelijkheden.
» U heeft kort geleden gehoorschade
opgelopen. Het is een algemene richtlijn bij Defensie dat er dan een proces-verbaal van ongeval wordt opgemaakt, zoals dat ook het geval is wanneer er bijvoorbeeld asbest in het spel is of aanraking met andere kankerverwekkende stoffen, omdat dan later - mocht er inderdaad sprake zijn van kanker - het verband kan worden aangetoond. Zo is dat ook het geval bij gehoorschade, omdat doorgaans op latere leeftijd het gehoor merkbaar afneemt en ook de gevolgen van blootstelling aan een te sterk geluid (van bijvoorbeeld motoren, generatoren of schoten) dan pas merkbaar zullen zijn. Van belang is ook om, wanneer u de dienst verlaat, om een uitkeuring te vragen en daarbij een audiogram aan te vragen. Daar heeft u recht op (zoals u bij uitkeuring ook een cardiogram of bloedonderzoek kunt krijgen).
» U heeft al wat langer geleden gehoorschade opgelopen. U stuurt het ABP een verslag over waar, wanneer en onder welke omstandigheden u de gehooraandoening in militaire dienst heeft opgelopen. Mogelijk wordt u dan opgeroepen voor een keuring. Er komt een beslissing van ABP en daarmee wordt duidelijk of er een behandeling dan wel een vergoeding volgt. Bent u ontslagen voor 1 januari 1995, dan worden gehoortoestellen en batterijen volledig vergoed (in plaats van gedeeltelijk, zoals bij de zorgverzekeraar). De sector PA van de AFMP heeft een procedure ontwikkeld om bij het ABP verhaal te halen. Onze leden hebben aangegeven tevreden te zijn over deze procedure en over de afwikkeling door het ABP. Het kan dus lonend zijn om in geval van gehoorschade contact met ons op te nemen! oplinie juni 2013
21
Foto: www.francescoalosa.net
werk en inkomen Tekst alex groothedde
Informele NAVO-LHBTI werkgroep bijeen:
Goede afspraken De informele NAVO LHBTI werkgroep die zich inzet voor homo’s, lesbiennes, biseksuelen, transgenders en interseksuelen (de NATO LGBTIworkinggroup) kwam van 15 tot en met 17 mei bijeen tijdens de IDAHOconferentie in Den Haag. Dat is voor de derde keer sinds de oprichting in 2009, waar toen de AFMP bij betrokken was. Ook ditmaal zijn er belangrijke stappen voorwaarts gezet. Het doel, alle LHBTI’s een veilige werkomgeving bieden, is helaas nog een kleine stip aan de horizon.
D
efensie, SHK en de Krijgsmacht Alliantie – en daarmee ook de AFMP - zijn de grondleggers van de informele NATO LHBTI Working Group. De AFMP volgt de ontwikkelingen dan ook met grote belangstelling. SHK-voorzitter Peter Kees Hamstra spreekt van een ‘ontzettend goede, inspirerende’ bijeenkomst. Alleen al de setting van de door het Ministerie van OCW (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) georganiseerde IDAHO-conferentie, de eerste Europese conferentie over homo-emancipatie, maakte het volgens hem heel bijzonder. IDAHO staat voor International Day Against Homo- and Transphobia, die jaarlijks op 17 mei wordt gehouden; de laatste dag van de driedaagse. Het Bilderberg Hotel in Den Haag werd die
22
oplinie juni 2013
dagen bevolkt door zo’n 700 deelnemers uit binnen- en buitenland. En niet de minsten: zo waren er 12 ministers, evenals de vicepresident van de EU en een hoge commissaris van de VN. Kers op de taart was de aanwezigheid van Hare Majesteit Koningin Máxima tijdens de officiële IDAHO-bijeenkomst in de Ridderzaal.Hamstra: “Hieraan kun je afmeten hoe belangrijk ons staatshoofd LHBTI-emancipatie nationaal en internationaal vindt.” Tijdens de IDAHO-conferentie werd de uitkomst gepresenteerd van een breed EU-onderzoek naar incidenten die te maken hebben met homofobie, uitgevoerd onder liefst 93 duizend respondenten in alle EU-lidstaten. Gemiddeld heeft liefst 47 procent van de ondervraagden hier last van gehad. “Nederland komt er in dat onderzoek met 30 procent nog het beste vanaf,”
aldus Hamstra, “maar in het algemeen is het een weinig hoopgevend, droevig verhaal. De sociale veiligheid van LHBTI’s is bijzonder laag, om maar te zwijgen over echte acceptatie.”
Lichtpuntjes Toch zijn er lichtpuntjes. “Er zijn tijdens de bijeenkomsten van de NATO LHBTIwerkgroep goede afspraken gemaakt en alleen al daaraan kun je zien dat het onderwerp homo-emancipatie leeft.” De vorige keer werd nog geroepen dat uitbreiding van de werkgroep nodig was omdat deze anders ten dode opgeschreven was, maar ook daarmee gaat het volgens Hamstra de goede kant op. “Er waren acht landen vertegenwoordigd en als alles in agendatechnische zin mee had gezeten waren dat er tien geweest, kortom een behoorlijke
Eervolle vermelding H De SHK is vanwege verdiensten op het gebied van homo-emancipatie genomineerd voor de Jos Brinkprijs, die op 17 mei jl. is gewonnen door oud-politicus Boris Dittrich (D66). Uit de meer dan 20 inzendingen heeft de SHK de top 3 nominaties gehaald.Dit was de tweede keer dat de SHK is genomineerd.
“
V.l.n.r.: Kolonel L. Rozenhart, Eerste Luitenant A. Michel (reservist), Majoor W. Mulder, Sergeant-Majoor Instructeur M. Soffers op de Defensieboot tijdens Gay Pride 2012. Michel en Mulder waren betrokken bij de oprichting van de NAVO LHBTI Werkgroep.
Rainbow map brengt wet- en regelgeving per land in kaart’
toename, bijna een verdubbeling van het aantal deelnemende landen.” Een doel van de werkgroep is een officiële status te krijgen in NAVO-verband. Dat is echter verre toekomstmuziek en omdat de werkgroep zich ook wil richten op haalbare resultaten op kortere termijn, wordt bekeken of er een subcommissie kan komen die zich bezighoudt met specifieke LHBTI perspectieven, problemen en oplossingen. Dat houdt in dat er wordt gekeken in hoeverre wet- en regelgeving in de EU-lidstaten de veiligheid borgt van LHBTI’s. Belangrijker nog is dat er duidelijkheid moet komen over wat deze regelgeving precies betekent
voor de NAVO-krijgsmachten. Dat verschilt nogal per EU-land. “In sommige landen is er weinig geregeld en in Italië is het zelfs dramatisch. In het algemeen geldt verder dat hoe oostelijker je komt, hoe erger de situatie voor LHBTI Defensiepersoneel is.” Een ander lichtpuntje is dat dankzij AFMP de eerste stappen zijn gemaakt naar een samenwerking met EUROMIL (Europese Organisatie van Militaire Verenigingen). Een vertegenwoordiger van EUROMIL was dan ook aanwezig tijdens de NAVO LHBTI conferentie. Besloten is dat er voor defensieorganisaties een zogenoemde ‘rainbow
Sociaal Juridisch Loket geopend:
Belangrijke krachtenbundeling
»
Vanaf april 2013 kunnen alle actieve en niet-actieve militairen en politiemedewerkers bij het Sociaal Juridisch Loket terecht met hun vragen op sociaal juridisch gebied. “Een laagdrempelig aanspreekpunt met een onafhankelijke positie, heel belangrijk voor de doelgroep,” aldus Wim van den Burg, tot begin dit jaar AFMP-voorzitter. “Als vakbond hebben wij de ervaring dat mensen zich melden met een juridische vraag, maar dat dan later blijkt dat daarachter een veel complexere problematiek schuil gaat. Sommige (oud-) militairen en politiemedewerkers hebben moeite te aarden in de samenleving na een missie of bepaalde ervaringen in het werk. Als vakbond kun je daar niet direct iets mee, want het gaat om meer dan alleen de arbeidspositie.” Door deze ervaringen is een jaar of vijf geleden het idee ontstaan voor het Sociaal Juridisch Loket. Niet met het idee weer iets heel nieuws in het leven te roepen, want er zijn natuurlijk al de
nodige initiatieven op dit gebied. “Deze versplintering – met daaronder ook commerciële initiatieven - vinden wij een slechte ontwikkeling. Vandaar dat we ervoor hebben gekozen om onze krachten te bundelen en gezamenlijk een aanspreekpunt in het leven te roepen, waar iedereen terecht kan.”
Aanvulling Het loket biedt een belangrijke aanvulling op bestaande dienstverlening vanuit de werkgever. “We weten dat er een duidelijke tweedeling bestaat onder hulpvragers. De ene groep zoekt een oplossing voor een probleem samen met zijn werkgever. Maar een andere groep voelt zich daarin niet veilig en dan is het belangrijk om het probleem te kunnen aankaarten bij een onafhankelijke instantie. Voor die groep biedt het SJL een goed alternatief.” Het oprichten van het loket past volgens Van den Burg in de veranderende tijdgeest. “We hebben de laatste jaren
»
Het loket is een initiatief van de vakbonden AFMP, NPB, MARVER, ACOM, ACP en de BNMO. Het vfonds levert een belangrijke financiële bijdrage en er wordt intensief samengewerkt met De Basis. Verder onderhoudt het SJL nauwe contacten met onder andere het Veteranen Instituut, het 24/7 loket Politie, het Centraal Aanmeldpunt Defensie en de stichting Waardering en Erkenning Politie.
map’ wordt gemaakt waarin alle wet- en regelgeving per land wordt opgetekend. Misschien dat ze zich in Italië en andere landen dan eens beschaamd achter de oren krabben. Nog een positief teken is dat Groot-Brittannië, Denemarken en Zweden zich hebben gemeld om de volgende bijeenkomst van de werkgroep te organiseren. Hamstra: “Als een ander land het overneemt, wordt het initiatief beter gedragen.” Verder kon de werkgroep zijn voordeel doen met een uitleg over hoe je zaken als diversiteit op de Europese agenda kunt krijgen. Zo kan homo-emancipatie langzaam maar zeker worden bevorderd.
veel meer militaire (vredes-) missies uitgevoerd. Vooral sinds de missie na Cambodja (1992-1993) zijn we ons gaan realiseren dat we de nazorg voor (oud-) militairen beter moeten regelen.” Onderzoek naar klachten onder veteranen wees uit wat de gevolgen kunnen zijn van traumatische ervaringen. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor militairen, want ook politiemedewerkers kunnen traumatische ervaringen in hun werk opdoen. “Sinds de aanbevelingen van de Commissie Tiesinga is er al veel bereikt, zoals de veteranenwet en de ereschuldregeling. Het besef dat wij een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben in de nazorg van militairen en politiemedewerkers, wordt breed gedragen. Het is in ieders belang dat mensen de hulp krijgen die ze nodig hebben en daarbij kan het Sociaal Juridisch Loket een goede rol vervullen. Ik ben erg blij dat we zo’n breed draagvlak hebben weten te creëren. Ik heb er alle vertrouwen in dat het loket in de toekomst op een goede manier verder zal worden ingevuld,” besluit Van den Burg. Alle (oud-) militairen en politiemedewerkers kunnen terecht bij het SJL; je hoeft geen lid te zijn van één van aangesloten organisaties. Voor meer informatie: www.sjloket.nl oplinie juni 2013
23
Vanuit vestigingen in Harderwijk, Nunspeet, Nijkerk en Elburg leggen de 27 advocaten van OMVR Lunenberg zich toe op alle relevante rechtsgebieden voor ondernemers, overheden en particulieren. Voor advies op het gebied van het (militair) straf- en tuchtrecht, (militair) ambtenarenrecht en letselschaderecht kunt u contact opnemen met mr. H.J.M.G.M. van der Meijden Postbus 87 3840 AB Harderwijk 0341-417023
mr. P. Reitsma Postbus 1104 3860 BC Nijkerk 033-2458544
[email protected]
www.omvradvocaten.com
voor leden van afmp/fnv en marver/fnv gelden speciale tarieven
adv_advocatenlunenberg.indd 1
DFD-abonnement
Helder, zeker en gemakkelijk Als militaire professional wilt u zekerheid en duidelijkheid over al uw militaireen privérisico’s. DFD biedt dit. Zoals u als militair wereldwijd onze veiligheid garandeert, zo biedt het DFD-abonnement in combinatie met het DFD MaatwerkPakket de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd en overal in orde zijn. Alles onder één dak! DFD biedt u de zekerheid van: • Onafhankelijk persoonlijk advies • Advies bij u thuis, ook ‘s avonds en in het weekend • Eén aanspreekpunt, 24/7 bereikbaar • Maatwerk oplossingen voor uw beroeps- en privérisico’s • Schade- en uitvaartverzekeringen met provisieloze premies • Geen verrassingen. U weet precies hoeveel en waarvoor u betaalt • Gemak. U en uw thuisfront hebben er geen omkijken naar.
DFD is klaar voor uw toekomst! 24
oplinie juni 2013
Verzekeren • Hypotheken • Sparen Tel: (040) 20 73 100 • E-mail:
[email protected] • www.dfd.nl
07-03-2011 16:13
verenigingsnieuws
Overleden Dhr. J.J. Pichel Van Reigersbergenstraat 871 1052 WN Amsterdam 20 maart 2013 (93)
Dhr. F.H.A. van Daelen Aloysiusstraat 35 5401 EL Uden 18 april 2013 (85)
Dhr. R.P. Offerman Berkenhof 13 3894 BL Zeewolde 8 mei 2013 (60)
Dhr. R.L. Willemsen ‘s-Gravenpolderseweg 9 4462 CD Goes 8 april 2013 (92)
Mevr. G. Visser-Binsma Dennenstraat 92 8924 CM Leeuwarden 18 april 2013 (84)
Dhr. J.L. van den Esschert Platinastraat 9 7334 BD Apeldoorn 10 mei 2013 (59)
Dhr. F.A. Horn Seringenlaan 58 1783 EV Den Helder 9 april 2013 (93)
Dhr. J. Buurstra Hunsingostraat 57 9405 ES Assen 22 april 2013 (61)
Dhr. C.S. Heim Roelandplaats 16 3813 HT Amersfoort 12 mei 2013 (90)
Dhr. H.W. Roozeboom Groningensingel 183 6835 EH Arnhem 11 april 2013 (84)
Dhr. G.C.A. Haarhuis Brinkstraat 133 - 46 7512 EC Enschede 2 mei 2013 (68)
Dhr. T.J. Smits Alexanderhof 16 9051 KW Stiens 16 mei 2013 (70)
Mevr. M. van der Windt-Hoogwerf Alberdingk Thijmlaan 78 3842 ZD Harderwijk 16 april 2013 (90)
Dhr. T.C. Kersbergen Potgieterstraat 7 3842 XX Harderwijk 3 mei 2013 (85)
Dhr. W. van der Plas Kievitenveld 53 5431 KS Cuijk 19 mei 2013 (82)
Aanvulling kaderraad Sector Luchtmacht gezocht H De Sector Luchtmacht heeft op dit moment 4 zetels vacant. Daarom zijn wij op zoek naar collega’s die willen meewerken, om de AFMP en in het bijzonder de Sector Luchtmacht nog beter op de kaart te zetten om zodoende de belangen van onze leden maximaal te kunnen behartigen. Ben je werkzaam bij de luchtmacht en lijkt het je wat, meld je dan aan en stel je kandidaat voor de verkiezing van kaderraadslid. De verkiezing zal gehouden worden tijdens het kaderberaad van 19 juni 2013. Voor vragen over de positie, rol en inhoud van kaderraadslid kun je terecht bij het Sectorhoofd Luchtmacht. Ron Segers Telefoon 0492-390619 Mobiel 06-53526083
[email protected]
Open Dagen: bezoek onze stand
»
Ook dit jaar worden weer de Open Dagen gehouden. Dit jaar komen de Koninklijke Luchtmacht en de Marine aan bod. 2013 is het jaar waarin de Koninklijke Luchtmacht 100 jaar militaire luchtvaart in Nederland viert, en dat gebeurt op 14 en 15 juni tijdens de Luchtmachtdagen in Volkel. Ook de Marinedagen, van 20 tot en met 23 juni, hebben een historisch tintje: Het jaar 2013 staat voor de marine in het teken van 525 jaar georganiseerde Zeemacht in Nederland. De Marinedagen vallen samen met Sail Den Helder. In aanwezigheid van historische schepen herdenkt de Koninklijke Marine haar eigen geschiedenis. Natuurlijk zijn de AFMP/FNV en MARVER/FNV ook aanwezig tijdens deze evenementen. U bent dan uiteraard welkom bij onze stands. Hebt u vragen over bijvoorbeeld de arbeidsvoorwaardelijke onderhandelingen en/of uw rechtspositie kom dan even langs bij uw vakbondsvertegenwoordigers. Als u uw lidmaatschapskaart toont, ontvangt u ook nog een leuk presentje. Onze stand is te herkennen aan de logo’s van de AFMP/FNV en MARVER/FNV. Onze stand op Vliegbasis Volkel vindt u op het tentoonstellingsterrein. Onze stand in Den Helder vindt u zoals gebruikelijk in de grote tent op de Nieuwe Haven, in het midden. Let op: hier kunt u terecht op de saamhorigheidsdag op 20 juni 2013 van 13:00 tot 18:00 uur. oplinie juni 2013
25
AFMP/FNV UITZENDCERTIFICAAT Zeker op uitzending
U bent lid van de AFMP/FNV en wordt uitgezonden?
• • •
€ 2.500 bij overlijden als gevolg van een ongeval; € 5.000 bij algeheel blijvende invaliditeit als gevolg van een ongeval; In geval van gedeeltelijke blijvende invaliditeit door een ongeval een evenredig percentage van € 5.000.
Waar vraagt u uw certificaat aan? • Surf naar www.afmp.nl en klik op Uitzendcertificaat; • Mail naar
[email protected] o.v.v. Ik word uitgezonden. Geef hierin uw persoonsgegevens, naam uitzending, vertrek- en terugkeerdatum van uw uitzending; • Bel met 040 20 73 100 (kies 4). Ook voor plaatsing in de West, mits korter dan een jaar, kunt u het uitzendcertificaat aanvragen! DFD stuurt u het bewijs van dekking en zal u verder informeren.
26
oplinie juni 2013
Foto: AVDD
Vraag uw uitzendcertificaat aan. Hiermee heeft u gratis de volgende dekking voor de duur van uw uitzending:
computerhoek Tekst wim van den burg
Beheer je muziekcollectie H Music Collection van GSoft4U is een uitgebreid gratis programma waarmee je je digitale muziekcollectie op een eenvoudige en overzichtelijke manier kunt beheren. Veel invoerwerk hoef je niet te hebben als je het programma gebruikt. Alle informatie kan van cd’s, dvd’s en vooral internet worden geïmporteerd. De titelinformatie, maar ook songteksten, biografieën en veel meer informatie over de muziek, de cd’s en de artiesten wordt door Music Collection zelf verzameld. Dat geldt natuurlijk ook voor de albumhoesjes. De gratis software gebruikt voor al deze informatie een bestand in Microsoft Access formaat. Je kunt de info dus ook buiten het programma om gebruiken en er zo bijvoorbeeld zelf bewerkingen op loslaten of de informatie in een zelf geschreven programma gebruiken. De informatie kan ook naar HTML-formaat worden geëxporteerd, zodat je al je muziekinformatie op internet kunt zetten. Music
Collection is een interessant muziekbeheer programma, vooral voor wie meer met de verzamelde informatie wil doen. Er is ook een portable versie beschikbaar waarmee je de muziekcollectie op een usb-stick op iedere willekeurige PC kunt raadplegen. Dowloaden: www.gsoft4u.com
MP3 toolbox
»
Mp3bookhelper is een handige toolbox waarmee je tal van bewerkingen los kunt laten op je Mp3- en andere geluidsbestanden. De meest gebruikte functies van het programma zijn die met betrekking tot de ID3-tags. Dit is de informatie zoals songtitel, band en albumnaam die getoond wordt op het display van je mp3-speler als je de muziek afspeelt. Met Mp3bookhelper kun je die gegevens snel en makkelijk aanpassen. De makkelijkste manier is het importeren van deze gegevens van internet. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de FreeDB database. Een gratis toegankelijke databank op het internet waarin de gegevens van vrijwel alle cd’s staan die te koop zijn. Mp3bookhelper biedt functies om de ID3-tags van je muziekbestanden (Mp3, Ogg, Speex en Flac) razendsnel te vullen met deze informatie. De nieuwe tags worden opgeslagen in het muziekbestand. Als je deze de volgende keer afspeelt zie je de geïmporteerde informatie. Maar ook zelf aanpassen is mogelijk. Dat kan handmatig, bestand voor bestand, maar ook via zogenaamde batchopdrachten. Hierbij kun je zoek en vervang regels opgeven en hele mappen vol bestanden in één keer bijwerken. Deze commando’s kunnen erg krachtig zijn. Een preview- en een undo-functie voorkomen dat je hierbij de boot ingaat. Maar met dit programma kun je meer dan alleen tags bijwerken. Je kunt er bijvoorbeeld ook playlists (M3u) mee maken en NFO-bestanden met muziekinformatie mee samenstellen. Verder zijn er handige functies om meer dan eens voorkomende geluidsbestanden op je computer op te sporen. Mp3bookhelper is open source software en dus helemaal vrij van adware en spyware en het is zonder beperkingen gratis Downloaden: te gebruiken.
.
Let op je data gebruik H Enig idee hoeveel data je via internet gebruikt? De ShaPlus Bandwidth Meter vertelt je dat precies. Dit is vooral nuttige informatie voor mensen die een limiet op hun datagebruik hebben, of boven een bepaalde hoeveelheid moeten bijbetalen. Maar ook leuk om te weten voor internetgebruikers waarvoor het minder dringend is. Met alle flash-sites en video’s is het tegenwoordig moeilijk te bepa-
len hoe veel data je opsnoept als je aan het internetten bent. De ShaPlus Bandwidth Meter maakt dit wel inzichtelijk met altijd actuele gegevens. ShaPlus Bandwidth Meter draait op de achtergrond, en is te herkennen aan een icoontje in de taakbalk. Een klik op dit icoontje vertelt je het datagebruik van de sessie, de dag en de maand. Downloaden: http://shaplus.com/bandwidth-meter
http://mp3bookhelper.sourceforge.net
oplinie juni 2013
27
veteranen Tekst Linde van Deth en Fred Lardenoye
Voorzitter Wim Brock met (toen nog) prins Willem-Alexander op de Veteranendag in 2008.
Indiëweigeraars bepleiten eerherstel H Twee Indiëweigeraars ston-
LvD
28
oplinie juni 2013
Minister Timmermans wil schikken met weduwen Sulawesi H Minister Frans Timmermans Foto: William Moore
Veteranen met missie bundelen krachten
»
De stichting Veteranen Actief heeft met de stichting Manusia Papua en Wings of Hope een convenant gesloten met als doel om steun te bieden aan elkaar en aan (andere) veteranen met een missie. De drie organisaties houden zich bezig met humanitaire projecten in voormalige uitzendgebieden. Zij willen bevorderen dat er gezamenlijke activiteiten ontstaan die een versterking betekenen van projecten die door veteranen worden gedragen. Dat willen ze doen door gezamenlijk meer draagvlak te creëren binnen de Nederlandse gemeenschap en het betrekken van meer veteranen bij hun activiteiten in het missiegebied en in Nederland. Ook willen ze een bundeling van kennis en ervaring op het gebied van communicatie, netwerken, juridische vraagstukken, fondsenwerving, projectbegeleiding en verantwoording naar donateurs en de (lokale) gemeenschap. Voorzitter Wim Brock van Veteranen Actief: “Doel is een kwalitatief goede en adequate ondersteuning van de duurzame projecten in het missiegebied, waarbij de verantwoordelijkheid van de verschillende organisaties die aangesloten zijn zich uitstrekt tot de veteranen die daaraan direct of indirect deelnemen.” De drie organisaties zullen zich samen met andere veteranen met een missie presenteren op het Malieveld op de Nederlandse Veteranendag op 29 juni aanstaande. Wilt u nu al in contact komen met dit initiatief, stuur dan een mail naar Wim Brock, voorzitter stichting Veteranen Actief via
[email protected]. FL
Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans.
van Buitenlandse Zaken heeft met instemming van de ministerraad de landsadvocaat opgedragen zo snel mogelijk tot een schikking te komen met de weduwen van Zuid-Celebes, het huidige Zuid-Sulawesi. Hun mannen werden gedood bij zuiveringsacties onder leiding van kapitein Raymond Westerling in 1946 en ’47. In navolging van de nabestaanden van Rawagede besloten ook de nabestaanden van de slachtoffers van ZuidSulawesi de Nederlandse staat aansprakelijk te stellen en financiële compensatie en excuses te eisen. De poging om tot een schikking te komen mislukte echter. Volgens Jeffrey Pondaag van de stichting Comité Nederlandse Ereschulden bood de landsadvocaat namens het ministerie onvoldoende tegemoetkoming. Minister Timmermans heeft in de ministerraad een voorstel gedaan om een regeling te treffen, zodat er niet opnieuw conflicten ontstaan over de hoogte van dergelijke schadevergoedingen. Hij gaf aan bereid te zijn naar Sulawesi af te reizen en excuses LvD te maken. Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken
den op dinsdag 14 mei voor de Hoge Raad om te vragen hun veroordeling van zestig jaar geleden te herzien. Jan van Luyn (87) en Jan Maassen (83) moesten naar de gevangenis omdat zij weigerden te vechten tijdens de politionele acties in Nederlands-Indië. Hun advocate Liesbeth Zegveld wil heropening van de zaak omdat volgens haar de twee nooit zouden zijn vervolgd als de rechter toen had geweten wat er zich in Indië heeft afgespeeld. Maassen en Van Luyn weigerden in de jaren veertig om principiële redenen naar toenmalig NederlandsIndië te gaan. Beiden wilden niet meedoen aan ‘het doodschieten van onschuldige burgers’. Het militair gerechtshof veroordeelde Van Luyn tot twee jaar cel, Maassen kreeg drie jaar. Van Luyn in de Gelderlander: “Toen ik uit de gevangenis kwam, was Nederland voor mij geen vrij land.” Overal stonden ze geregistreerd als Indiëweigeraars. Toen de twee veroordeeld werden, was er weinig bekend van wat er zich in NederlandsIndië heeft afgespeeld. Volgens Zegveld leidt de latere informatie over de misstanden tot een nieuw feit op basis waarvan de Hoge Raad de zaak kan heropenen. Het SP-Tweede Kamerlid Harry van Bommel bepleitte onlangs ook eerherstel voor drie inmiddels overleden mariniers die op 11 augustus 1947 weigerden mee te doen aan een represailleactie waarbij een deel van het dorp Soetodjajan werd platgebrand.
Muziekprogramma op Malieveld met Big Black & Beautiful
Koning neemt veteranendefilé af Het programma van de negende Nederlandse Veteranendag op 29 juni wijkt nauwelijks af van voorgaande jaren. De opening in de Ridderzaal, de medaille-uitreiking, het defilé met fly-past en livemuziek op het Malieveld zijn de vertrouwde ingrediënten. Wel is het programma op details vernieuwd, maar de grootste verandering is natuurlijk dat het defilé wordt afgenomen door koning Willem-Alexander.
»
De traditionele opening van de Nederlandse Veteranendag in de Ridderzaal kan gevolgd worden op een groot scherm op het Malieveld. Naast de toespraken en een bijdrage van scholieren in het kader van het project Verhalen van veteranen, is er dit jaar onder meer een muzikale bijdrage van de bekende rapper Yes-R. Na deze besloten openingsceremonie krijgen zo’n 70 militairen, net terug van hun missie, op het Binnenhof de herinneringsmedaille voor vredesoperaties uitgereikt. Op dezelfde plek krijgt een apart samengesteld detachement van 32 veteranen in werkelijke dienst, voor het eerst het Draaginsigne Veteranen opgespeld. Dat is tevens het startschot voor de vier krijgsmachtdelen om in de komende maanden hun personeelsleden te voorzien van de bij de veteranenstatus behorende faciliteiten. Daar hebben zij sinds het aannemen van de Veteranenwet immers recht op.
Defilé Het veteranendefilé dat rond 13.00 uur begint, heeft twee nieuwe groepen
Leen Noordzij. Nieuw is natuurlijk ook dat het veteranendefilé voor het eerst in de naoorlogse geschiedenis wordt afgenomen door het staatshoofd, koning Willem-Alexander.
Malieveld deelnemers. Zo loopt voor het eerst een detachement van G4S mee, een van de grote beveiligingsfirma’s in Nederland. Deze deelname past in het rijtje van de NS, de douane en politie. De bedrijfsdetachementen bestaan uit veteranen die nu bij deze firma’s werken. De tweede nieuwkomer is een detachement van de Defensie relatieziekenhuizen. Deze medisch-specialisten zijn ook veteraan en herkenbaar aan hun medische outfit. Verder komt er een nieuwe paradecommandant aan kop: generaal-majoor b.d. jhr. Harm de Jonge van de Koninklijke Landmacht neemt het stokje over van zijn voorganger, generaal-majoor b.d.
Omdat het dit jaar twintig jaar geleden is dat de missie in Cambodja werd afgesloten is er op het festivalterrein op het Haagse Malieveld extra aandacht voor UNTAC (United Nations Transitional Authority in Cambodia). Maar zoals elk jaar ook veel muziek, onder anderen van de Booming Piano’s, die eerder optraden in Afghanistan en recent voor de ‘Patriot-troepen’ in Turkije. Zij spelen vooral veel nummers van de nieuwe Veteranen Top 50, die op 21 juni bekend wordt gemaakt. Verder zijn er optredens van Cambodja Tour of Duty zangeres Sigrid en de drie dames van Big Black & Beautiful met ondersteuning van de Marinierskapel. In de Kunsttent is ook nog livemuziek van Michael Robinson, die destijds al in Libanon met veel succes optrad voor de Nederlandse UNIFIL-troepen. In heel Nederland worden lokale en regionale veteranendagen gevierd, vaak in juni, soms op een ander moment. Het aanbod varieert van een kop koffie bij de burgemeester tot aan uitgebreide programma’s met concerten, tentoonstellingen, speeches en Meer info op www.veteranendag.nl defilés. oplinie juni 2013
29
30
oplinie juni 2013
oplinie juni 2013
31
ledenbenefits Ledenbenefits
CIA-medewerkster Maya (Jessica Chastain) wijst Navy Seals de weg naar Osama Bin Laden in Zero Dark Thirty.
Omstreden verfilming van de succesvolle jacht op Bin Laden nu op dvd
Zero Dark Thirty De redactie mag van A-Film vijf exemplaren van deze dvd verloten onder de leden van de AFMP/ FNV. Wilt u kans maken op een van de dvd’s? Stuur dan vóór 22 juni een e-mail met deze oorlogsfilm als onderwerp naar redactie@ afmp.nl
32
oplinie juni 2013
»
De film Zero Dark Thirty vertelt het verhaal van de klopjacht op Osama Bin Laden, de man achter de aanval op de Twin Towers op 11 september 2001. Alle geheime diensten van Amerika zijn jarenlang op zoek geweest naar deze meest beruchte terrorist ter wereld, maar slaagden er aanvankelijk maar niet in om hem te traceren. Het was uiteindelijk de intelligentie en opmerkzaamheid van een CIA-medewerkster (gespeeld door Jessica Chastain, die er een Golden Globe als beste actrice voor kreeg) waardoor Osama in handen viel van de Amerikaanse Navy Seals. Het gerucht doet de ronde dat scenarist Mark Boal voor deze film kon beschikken over de geheime tapes (uit de zwarte doos van de gecrashte helikopter) van de operatie. De makers zeggen dat ze door interviews met betrokkenen dichtbij de waarheid zijn gebleven. In elk geval leidde de film in de VS al tot veel ophef, met name door enkele martelscènes aan het begin. Regisseur Kathryn Bigelow slaagde er in elk geval wel in om een uiterst spannende film te maken, die je voortdurend op het puntje van de stoel houdt. Zero Dark Thirty is sinds 4 juni op dvd en blu ray verkrijgbaar.
“
Golden Globe voor Jessica chastain
puzzel puzzel dirry koomans
M A
N
A
R
I
T
S
E
P
A
D
E
O
B
A
L
W
O
I
K
O
T
I
I
R
E
H
O
O
R
N
O
V
E
R
S
E
O
E
L
I
R
E
N
N
O
T
H
R
K
O
P
E
N
H
A
G
E
N
IJ
E
E
W
K
I
Z
B
E
N
S
M
T
A
E
L
A
G
R
E
C
S
M
A
D
R
I
D
A
M
R
U
N
N
M
R
O
C
K
S
M
T
N
K
O
A
E
I
E
I
O
P
T
H
L
E
S
S
U
R
B
N
K
K
S
L
N
E
S
I
V
L
O
E
T
E
L
E
P
U
S
B
D
N
B
E
L
F
A
S
T
E
P
A
V
O
A
U
E
A
E
D
I
E
R
N
E
G
R
E
B
K
R
D
H
M
R
A
T
H
E
N
E
IJ
A
D
A
S
N
T
L
E
N
M
U
A
H
C
S
R
A
W
A
O
E
N
O
N
O
D
A
R
G
L
E
B
G
.
L
M
O
K
U
M
Omschrijving Na het horizontaal, verticaal of diagonaal wegstrepen van de gegeven steden blijft er een spreekwoord over. Dat spreekwoord is de oplossing van deze puzzel. Amsterdam Aken Antwerpen Assen Athene Basel Belfast Belgrado Bergen Berlijn
Bern Boedapest Bonn Brussel Dublin Eilat Hoorn Kopenhgen Londen Luik
Madrid Mokum Moskou Namen Oslo Parijs Peking Porto Praag Riga
Roermond Rome Schiedam Seoel Sofia Stockholm Tirana Tokio Tunis Warschau
Boncadeau! Stuur uw oplossing van de rebugram vóór xx xx 2013 naar: Redactie Oplinie Postbus 157, 3440 AD Woerden of stuur een e-mail naar:
[email protected] Vergeet niet uw adres te vermelden, want onder de goede inzendingen verloten wij een Boncadeau t.w.v. 25 euro! Uit de goede oplossingen van de puzzel uit het vorige nummer trokken wij mevrouw Vink uit Noordwijk.
oplinie juni 2013
33
contactpagina
Algemene adresgegevens bezoekadres postadres telefoon fax e-mail internet rekeningnr openingstijden
Steinhagenseweg 2-C 3446 GP Woerden Postbus 157 3440 AD Woerden 0348 – 487 050 0348 – 707 411
[email protected] www.afmp.nl 1933098 maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur
Afdeling Individuele Belangenbehartiging (IB) telefoon fax e-mail
0348 – 707 433 0348 – 487 056
[email protected]
Ledenadministratie telefoon 0348 – 707 432 e-mail ledenadministratie@ afmp.nl Opzegging van het lidmaatschap kan alleen geschieden door middel van een brief gericht aan AFMP/FNV, t.a.v. Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD Woerden. Houd rekening met de opzegtermijn van 2 volle kalendermaanden. Voorbeeld: u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt dan beëindigd per 1 april Adreswijzigingen kunnen door gegeven worden via onze website www.afmp.nl of gezonden aan: AFMP/FNV t.a.v. Ledenadministratie Postbus 157 3440 AD Woerden
Bureau Ledenservice * telefoon e-mail
0348 – 487 058
[email protected]
* Voor het doorgeven van ambtsjubilea, leeftijdontslag, opname in ziekenhuis, uitzendingen etc. Ook voor vragen over het lidmaatschap, ledenbenefits en verzekeringen.
Sectorhoofden Landmacht Elze Mulder mobiel e-mail
Uitgave van FNV Veiligheid onder verantwoordelijkheid van de Algemene Federatie van Militair Personeel
06 - 23 89 55 07
[email protected]
aangesloten bij • Algemene Centrale van Overheidspersoneel (ACOP) • Federatie Nederlandse Vakbeweging (FNV) • EUROMIL (Europese organisatie van militaire belangenverenigingen)
Marine Lizet Wolters mobiel e-mail
Luchtmacht Ron Segers mobiel e-mail
06 – 53 52 60 83
[email protected]
Postactief regio Noord/Oost Gerard Dillerop mobiel 06 – 41 55 85 54 e-mail
[email protected]
Postactief regio West Peter Verwoerd mobiel 06 – 53 52 60 84 e-mail
[email protected]
Postactief regio Zuid Bert Weeren mobiel e-mail
Colofon
06 – 53 51 00 73
[email protected]
06 – 53 52 60 79
[email protected]
Kantoor Den Helder Wiebe Herwijer van de afdeling Individuele Belangenbehartiging bemant het kantoor. adres Kerkgracht 3 1782 GJ Den Helder telefoon 0223 – 693 522 fax 0223 – 693 515 (b.g.g. 0348 – 487 050)
Sluitingsdatum kopij Oplinie 05 - 2013 sluit op 26.06.2013 en verschijnt 23.07.2013.
redactie Alex Groothedde, Fred Lardenoye, Jos van Nieuwenhuizen, René Schilperoort redactieadres Postbus 157 3440 AD Woerden telefoon 0348 707 434 e-mail
[email protected] ontwerp & vormgeving Witte-en-Co Margo Witte De inhoud van Oplinie valt onder de verantwoordelijkheid van het AFMP/FNV Algemeen Bestuur, behoudens artikelen op naam en de inhoud van de opgenomen advertenties. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden artikelen te weigeren of te redigeren. Niets uit deze uitgave mag worden over genomen zonder voorafgaande toestemming van de redactie. oplage 20.700 internet www.afmp.nl email
[email protected] druk Senefelder Misset
34
oplinie juni 2013
GEHOOR Wauw...het ntal militairen dat gehrschade oplpt is enorm!
Zozo.
Wt je wat... Vandg gn we onze oren extra beschermen! Okay.
GF A...
Gelukt! Een hele dag zonder gehrschade... Dat moeten we vieren!
Leuk dat je me hierhn hebt mgenomen...
...mr moesten we nou per sé nr n metalconcert?
ja.
RH
Wat?
oplinie juni 2013
35
Uw voordelen wanneer u kiest voor een DFD hypotheek......... Uw DFD-adviseur komt naar u toe; Wij bieden zeer scherpe rentetarieven; Wij werken transparant. U weet vooraf hoeveel en waarvoor u ons betaalt; Wij volgen het DFD hypotheekstappenplan© en komen zo uit bij de hypotheek die het best bij u past; Wij werken volledig volgens de leidraad die de AFM aan hypotheekadvies stelt; Militairen met BBT- en FPS-contracten kunnen bij DFD wel terecht; NHG en subsidieregelingen zijn voor ons gesneden koek.
Uw eerste huis, droom of werkelijkheid? 36
oplinie juni 2013
Verzekeren • Hypotheken • Sparen Tel: (040) 20 73 100 • E-mail:
[email protected] • www.dfd.nl