Jaarverslag Trees for All Stichting Postbus AA Arnhem

Jaarverslag 2013

Trees for All Stichting Postbus 9 6800 AA Arnhem www.treesforall.nl [email protected] 026 8450894

INHOUDSOPGAVE

VOORWOORD 3 I INLEIDING 5 1.1 Missie 6 1.2 Visie en kernwaarden 6 II DE ORGANISATIE 8 2.1 Structuur 8 2.2 Werkwijze 9 2.3 Fondsenwerving 9 2.4 Professionalisering 10 2.4.1 Project certificering 11 2.4.2 Duurzame overeenkomsten 12 2.4.3 Erkenning en toetsing 12 2.4.4 Lidmaatschappen en netwerken 12 2.4.5 Duurzame bedrijfsvoering 13 III PROJECTEN 14 3.1 Bosbescherming en duurzaam landgebruik in Bolivia 14 3.2 Bosherstel en natuurbescherming in Maleisië 16 3.3 Herstel en bescherming vulkaanbos op de Filippijnen 18 3.4 Klimaatnoten en voedselzekerheid in Mali 19 3.5 Bosaanplant in Nederland 21 IV BEWUSTWORDING 22 4.1 Acties en Campagnes 22 4.1.1 Zapp Your Planet 22 4.1.2 Leiderschapslaan 23 4.1.3 Low Car Diet 23 4.2 Beurzen en Congressen 24 4.3 Communicatie 24 4.3.1 Sociale media 25 4.3.2 Corporate Communicatie 25 4.3.3 Media 26 V JAARREKENING 27 VI CONTROLE VERKLARING VERKORTE JAARREKENING 30 VII VERANTWOORDINGSVERKLARING 31 VIII PERSPECTIEF 2014 36

Jaarverslag Trees for All 2013

2

VOORWOORD Wat was 2013 voor jaar, voor de organisatie, voor de projecten, voor onze doelen? Terwijl het inmiddels alweer business as usual is, kom je tot de conclusie dat er ook in 2013 veel gebeurd is. Een nieuwe visie, nieuwe aanpak van de fondsenwerving, een vernieuwd team; waardoor de “Trees for All wereld” er weer een stukje anders uit ziet. Na een eerste kennismakingsbijeenkomst eind 2012, is in 2013 onze Raad van Advies geïnstalleerd. En dat bleek een goede keuze. De Raad van Advies heeft formeel tot taak om bestuur en directie gevraagd en ongevraagd van advies te voorzien. Zij haakten precies aan op het moment dat de organisatie zelf bezig was om te peilen of we op de goede weg waren. Dus terecht was een van de eerste vragen van de Raad van Advies, wat is jullie visie en missie en wanneer zijn jullie als organisatie tevreden? Is dat wanneer de 5 projecten die je nu steunt goed worden afgerond, of dat de boeren waarmee je werkt een betere toekomst hebben, of wanneer je bent verdubbeld in aantal medewerkers? Hoe dat is uitgepakt leest u verderop in dit verslag over 2013, het jaar waarin de missie en visie zijn aangescherpt en de doelen zijn gesteld tot en met 2030. Trees for All wordt de aanjager van “Een boom voor iedereen”. Voor elke wereldburger gaan we voor 2030 een boom (laten) planten. Dat zijn er dan 8 miljard. Een reuze opgave wanneer je je realiseert dat wij in de afgelopen 13 jaar ruim 3 miljoen bomen hebben geplant, aan de andere kant ook weer niet, want we hebben het over een landoppervlak iets groter dan Nederland, een postzegel op de wereldkaart. Een oproep op social media kan al voldoende zijn om dit in een jaar voor elkaar te krijgen. Natuurlijk kunnen wij dit niet alleen. Eén van de kernwaarden van Trees for All is verbinden en dat gaan wij nu ook doen. We verbinden mensen en bedrijven die graag een boom willen planten voor de toekomst van de aarde, met mensen en organisaties die dit kunnen en willen uitvoeren. De ontwikkeling van het idee en de voorbereiding staan allemaal op het conto van 2013, terwijl Trees for All met hart en ziel is doorgegaan met het verbinden van mensen en bedrijven aan onze projecten, met als hoogtepunt de aanplant van de Leiderschapslaan door Leiders in november. Iedereen deelt de zorg voor de toekomst, maar er is ook energie en visie om de zorg om te zetten in ontwikkeling. Dat pad gaan wij in samen met deze Leiders, samen met de mensen en bedrijven die ons al jaren steunen en samen met onze projectpartners die het werk doen waar wij allemaal energie van krijgen.

Jaap Bos voorzitter Mei 2014


3

I. INLEIDING In 2012 voltooide Trees for All de wijziging van haar identiteit. Zelfs met deze naamsverandering en de daarbij horende uiterlijke veranderingen kon de organisatie rekenen op dezelfde (financiële) steun: de crisis leek aan Trees for All voorbij te gaan. Dat stemde positief voor 2013 en dat hebben we waar kunnen maken. In 2013 is de organisatie een weg ingeslagen om samen met bedrijven meerwaarde te creëren via participatie in onze projecten. Dit heeft dit jaar al geleid tot een intensieve samenwerking met de bedrijven en organisaties die zich niet alleen vertaalde in de aanplant van de Leiderschapslaan en de publicatie van het E-book Natuurlijk Leiderschap, maar ook in meerjarige commitment over en weer. En dat is en blijft de basis van een duurzame samenwerking. Naar verwachting zal ook een aantal van de bedrijven waarmee al in 2013 is samengewerkt, in 2014 overgaan tot deelname aan een van onze projecten of programma’s. Ook particulieren bleven ons onverminderd steunen. Trees for All blijft investeren in haar deelnemers; bedrijven en particulieren, want alleen vanuit een gezamenlijk doel en een gedeelde visie, kan Trees for All voldoen aan haar projectverplichtingen. Dat sluit aan bij de visie op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen die bedrijven hebben en die ondanks economisch slechtere tijden, bedrijven een meerwaarde opleveren. Samen met onze Nederlandse partners geven wij hiermee invulling aan het MVO beleid van bedrijven. We kijken terug op een jaar waaruit is gebleken dat het een goede keuze is geweest om het aanbod aan onze deelnemers te diversifiëren. Deelnemers hebben de keuze om hun uitstoot te compenseren, CO2 neutraal of maatschappelijk verantwoord te ondernemen via een van de projecten of om direct bij te dragen aan het aanplanten van bomen in ontwikkelingslanden of in Nederland. Belangrijke onderwerpen waren het herijken van de visie en het vastleggen van de langetermijn doelstelling. Ook is veel aandacht besteed aan de doorontwikkeling van het project in Bolivia en de terugkoppeling over de situatie in het projectland Mali. In de betreffende hoofdstukken wordt hierop teruggekomen. De focus van de organisatie lag op het versterken van de relaties met de deelnemers en met die van de partnerorganisaties. Concrete voorbeelden zijn de doorontwikkeling van de samenwerkingsconcepten met de zakelijke deelnemers van maatschappelijk verantwoord compenseren naar klimaatneutraal ondernemen als een van de dragers van het MVO beleid bij bedrijven. De Leiderschapslaan en het E-book Natuurlijk Leiderschap zijn hier goede voorbeelden van. Ook de inspiratiesessie met een aantal MVO directeuren die werd georganiseerd in samenwerking met Staatsbosbeheer in de Biesbosch leverde veel energie en inspiratie op. Hier werd het fundament gelegd voor een structurele versterking van de onderlinge samenwerking.

5

1.1 Missie In 2013 heeft de organisatie kritisch gekeken naar de kernwaarden, de visie en de missie. De missie is opnieuw geformuleerd en vastgesteld na een inspirerende uitwisseling tussen het team, het bestuur en de Raad van Advies. Daarentegen blijft de kern van de activiteiten onveranderd. Trees for All ontwikkelt en ondersteunt projecten die bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Deze projecten hebben een economische, ecologische en sociale meerwaarde voor de samenleving. Door het beschermen en aanplanten van bossen verbeteren de inkomenspositie en levensomstandigheden van de lokale bevolking en vermindert de atmosferische CO2. Door een relatie te faciliteren tussen de projecten en de deelnemers dragen we bij aan bewustwording van onze onderlinge verbondenheid, afhankelijkheid én daarmee de invloed van menselijk handelen op het klimaat. Er is ook uitgebreid stilgestaan bij de kernwaarden waardoor deze opnieuw zijn verankerd in de organisatie. Deze zijn vastgelegd in de organisatie-identiteit, de basis voor het formuleren van meerjarenvisies, beleidsplannen en jaarplannen.

1.2 Visie en kernwaarden Trees for All kan alleen bestaan wanneer er een balans is tussen donateurs/deelnemers aan de ene kant en projectorganisaties aan de andere kant. Trees for All streeft ernaar deze balans te bewaren en te bewaken door hiervoor de ene keer aan de ene kant te bufferen en de andere keer aan de andere kant. De projecten waarmee verplichtingen zijn aangegaan, dienen te worden gefaciliteerd in hun uitvoering. Deelnemers waarmee verplichtingen zijn aangegaan dienen verzekerd te zijn van het feit dat hun bijdragen worden besteed aan het afgesproken doel. Wanneer donateurs bedrijven zijn dan is dit veelal een bijdrage leveren aan hun eigen doelen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. En dat kan ook bereikt worden door het mogelijk maken van economische ontwikkeling van lokale bevolking, of het bieden van de recreatieve mogelijkheden voor burgers en bedrijven. Afhankelijk van het project ligt de prioriteit op het vastleggen van CO2 ofwel het creëren van extra groen, of het herstel van flora en fauna. Het is aan Trees for All om daar een balans in te vinden. Trees for All is overtuigd van het feit dat de kracht van de organisatie mede ligt in de bevlogenheid en betrokkenheid van de medewerkers en haar bestuur. Deze komt voort uit het feit dat we in staat zijn samen te werken, zowel hier als daar met onze projectpartners als met onze deelnemers. Hierbij staat transparantie centraal. Trees for All geeft hier invulling aan door klimaatcompensatie aan te bieden tegen een eerlijke prijs, waarbij voor vliegreizen de totale uitstoot wordt gecompenseerd in plaats van alleen de CO2, die voor minder dan 50 procent verantwoordelijk is voor de bijdrage aan het broeikaseffect van de vliegreis. Dit is een bewuste keuze. Ook wederzijds respect is een van de kernwaarden. Dit wordt vertaald in de manier waarop Trees for All projecten steunt, met veel aandacht voor continuïteit, duurzaamheid en sociale ontwikkeling. Hiervoor is het van cruciaal belang om ook de continuïteit in de fondsenwerving te verwezenlijken. Dat de projecten als toekomstbestendig kunnen worden aangemerkt is daarbij een groot pluspunt, en ook die toekomstbestendigheid geldt zowel hier als daar. Trees for All geeft het goede voorbeeld door met grote passie en wederzijds respect op weg te gaan naar ‘A Tree for All”. Jaarverslag Trees for All 2013

6

Visueel is dit in het visiedocument als volgt weergegeven:

7

‘Natuur is een belangrijk onderdeel van ons dagelijks leven. Wij zijn de natuur, wij zitten in de natuur en de natuur zit in ons.’ Sylvo Thijsen Directeur Staatsbosbeheer Mali

II. DE ORGANISATIE 2.1

Structuur

De organisatie heeft in 2013 haar transformatie voltooid en is nu gereed voor de doorgroei. Zowel in kwaliteit als in flexibiliteit om de aandacht goed te kunnen blijven verdelen over het drieledige takenveld: projecten- bewustwording en fondsenwerving. In februari ging met de eerste bijeenkomst van de Raad van Advies een lang gekoesterde wens in vervulling. Deskundigen op een van de gebieden waar Trees for All actief is, adviseren gevraagd en ongevraagd bestuur en de directie. In 2013 is twee keer bijeen gekomen en direct werd actief gebrainstormd over de ontwikkeling van de visie en het bepalen van de lange termijn doelen, met als resultante het plan voor: A Tree for All. Dit moet leiden tot meer hoogwaardige partners die de projecten en zo de stabiliteit en continuïteit versterken. De bestuursrollen werden vervuld door specialisten op het gebied van ecologie, openbaar bestuur, juridische zaken, organisatie, marketing en financiering. Begin 2013 werd het bestuur weer op gewenste sterkte gebracht door het toetreden van Wilma van der Bruggen. De Raad van Advies blinkt uit in kennis op het gebeid van de reisbranche, crowd sourcing, duurzaamheid en klimaatverandering. Het Trees for All team dat in 2013 met de doelstellingen aan de slag ging, werd aan het begin van het jaar versterkt door een communicatie adviseur en wijzigde zich verder op organische wijze. Hierdoor werden taakvelden en verantwoordelijkheden herschikt. Dit kon soepel verlopen dankzij de eerdere investeringen in de automatisering en het klantenvolgsysteem. Trees for All heeft in 2013 ook onderzoek laten doen naar de structuur van de Stichting en de mogelijkheden daarbinnen. Dit onderzoek is, pro-bono, uitgevoerd door PriceWaterhouseCoopers; één van de bedrijven die medewerkers inzet op organisatorische of financiële vraagstukken in het kader van haar MVO-beleid. Voor Trees for All hebben zij de voorwaarden onderzocht waaronder Trees for All commerciële activiteiten zou mogen verrichten en wat hiervoor de consequenties zouden zijn wat betreft de status van ANBI, het CBF-keur en de BTW-vrijstelling. De uitkomsten zijn besproken binnen het bestuur en met het CBF, en dit heeft tot de conclusie geleid dat het vele malen aantrekkelijker is wanneer Trees for All bij haar leest blijft als Goed Doel en zich niet begeeft in de handel van CO2 rechten en andere vormen van commerciële dienstverlening. Dit betekent dat zoals vanouds de CO2 rechten afkomstig zijn van de projecten waaraan Trees for All bijdraagt of heeft bijgedragen om deze te ontwikkelen. De CO2 rechten die vrijkomen worden niet op de markt gebracht, maar juist uit de handel genomen ten gunste van de deelnemers van Trees for All. Dit scheelt transactie- en bemiddelingskosten, waardoor de bijdragen van onze deelnemers nog beter ten goede kunnen komen aan een duurzame toekomst van de lokale bevolking.


8

2.2

Werkwijze

Met de bijdragen van particulieren en bedrijven steunt Trees for All projecten in verschillende ontwikkelingslanden en Nederland die zich richten op duurzame ontwikkeling. De deelnemers hebben hierbij de mogelijkheid om binnen de verschillende projecten bomen te doneren of om CO2 te compenseren. In 2013 concentreerde Trees for All zich op: • het herstel van tropisch regenwoud in Maleisië • de aanplant van Klimaatnoten en de productie van biodiesel in Mali • ontwikkeling + herstel van ecologische corridors in Bolivia in combinatie met agro forestry • het herstel en de bescherming van tropisch bos in de Filipijnen • de aanplant van nieuw bos in Nederland middels het Nationaal Bossenfonds. Een initiatief van Trees for All met Staatsbosbeheer en Nationale Boomfeestdag • bewustwording over de relatie tussen klimaatverandering en andere wereldproblemen, zoals armoede, honger en het verdwijnen van biodiversiteit De projecten worden getoetst op de criteria van Trees for All en vervolgens geselecteerd voor deelname. Dit proces kan één tot meerdere jaren in beslag nemen. Nadat projecten zijn goedgekeurd door het bestuur, wordt een samenwerkingsovereenkomst getekend met een looptijd van bijvoorkeur drie jaar waarin wordt vastgelegd hoe Trees for All het project financieel gaat steunen en begeleiden. Daarna begint de fondsenwerving om te zorgen voor het geld dat nodig is voor de uitvoering van het project. Op basis van haar lange ervaring en deskundigheid kan Trees for All de projecten begeleiden en verder verbeteren. De projectdeskundigen van Trees for All bespreken met de projecten de voortgang en adviseren over verbeteringen. De projectpartners zijn zelfstandig verantwoordelijk voor de projectvoortgang. Inhoudelijk voorziet Trees for All haar lokale partners wel van advies op het gebied van organisatieontwikkeling.

2.3

Fondsenwerving

De aanpak van Trees for All blijkt crisisbestendig. In het jaar waarin bedrijven in Europa en Nederland het lastig hadden, lieten de inkomsten van Trees for Alleen verdere groei zien ten opzichte van 2011 na de eenmalige stijging in 2012. De totale inkomsten bedroegen €751.399 ten behoeve van de uitvoering van de door Trees for All gesteunde projecten voor duurzame ontwikkeling en CO2 vastlegging. De veranderende verhoudingen tussen compensatie en donatie zijn te verklaren door het toenemende aantal deelnemers dat de bomen, het bos en de mensen centraal stelt in hun beleid en communicatie. Het verhaal van bomen en bos wordt verteld om medewerkers, klanten en/of partners te betrekken bij de duurzaamheidsdoelstellingen van de organisaties. Met betrekking tot compensatie zien we steeds vaker dat organisaties ervoor kiezen een dienst, product of de gehele bedrijfsvoering klimaatneutraal te maken. Ook hierbij is het vertellen van het verhaal en het inspireren van derden een belangrijke factor die kan bijdragen aan het vergroten van het draagvlak voor energiebesparing of het versnellen van het reductietraject. De stijgende lijn die in 2011 is ingezet bij de fondsenwerving is vastgehouden. In 2013 is geïnvesteerd in nieuwe (grote) partners en concepten, waardoor de stijgende lijn in 2014 door zal worden gezet.


9

In 2013 is een hoger percentage van de totale inkomsten besteed van de doelstellingen van de organisatie dan in 2012. De grafiek hieronder maakt dat inzichtelijk:

2.4

Daarnaast is in 2013 een vervolg gegeven aan het optimaliseren van de Trees for All website,een belangrijk contact tussen Trees for All en (potentiële) deelnemers. Behalve verbeterde functionaliteiten werd het ook gemakkelijker om de bezoekers en hun gedrag te kunnen analyseren. Een aantal interessante nieuwe partijen hebben op deze wijze contact gekregen met Trees for All. Online houden de bijdragen voor compensatie (51,5%) en directe boomaanplant(48,5%), elkaar redelijk in evenwicht.

Professionalisering

De keuze om als goed doel te opereren is een bewuste keuze geweest bij de oprichting. Trees for All opereert op het snijvlak van duurzame ontwikkeling, ontwikkelingssamenwerking en natuurbehoud en - herstel. Bij Trees for All staat het belang van het doel altijd boven de organisatie. Professionalisering vindt plaats op verschillende terreinen binnen de organisatie, in ons netwerk en binnen de projecten. Deelnemers kunnen ervan verzekerd zijn dat bijdragen aan de organisatie voor het grootste deel ten goede komen aan de doelstelling. Tevens worden zij door Trees for All op professionele wijze begeleid bij de invulling van hun doelen op het gebied van duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Trees for All streeft hierbij naar een oprecht, persoonlijk en professioneel advies. Transparantie staat hierbij centraal, de verslaglegging naar en toetsing door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) is hier een belangrijk onderdeel van. We zijn trots dat wij als enige van de organisaties die CO2 compensatie verrichten aan deze kritische toets voldoen. Transparantie is een van de kernwaarden van Trees for All. Om deze reden hebben wij in het verleden geijverd voor de vrijwillige toetsing via Klimaatcompensatie.nl. Organisaties die aan deze voorwaarden voldeden, konden als betrouwbaar worden aangemerkt. Waar begonnen werd met acht organisaties, bleken na twee jaar nog maar drie organisaties, waaronder Trees for All hieraan te (willen of kunnen) voldoen.


10

2.4.1 Projectcertificering Voor haar projecten waarbij CO2 wordt vastgelegd, staat bij Trees for All duurzaamheid, betrokkenheid en sociale ontwikkeling van de lokale bevolking centraal. Dat betekent dat wij ook graag onze projecten laten certificeren voor deze vastlegging door een systematiek die ook dit belang onderkent. Op deze wijze onderscheid je je als organisatie van andere partijen die ook compensatie aanbieden, maar die dat doen met minder oog voor de gevolgen voor de lokale bevolking of natuur. Reden voor Trees for All om te kiezen voor de CarbonFix standaard, waaraan wij bij de ontwikkeling ook een bijdrage hebben geleverd. Naast CarbonFix bestaat ook de GoldStandard. Deze is zes jaar geleden opgericht om te zorgen voor een laagdrempelig certificeringsysteem voor duurzame projecten in ontwikkelingslanden. In eerste instantie hebben zij zich gericht op duurzame energieprojecten. De keuze was een logische omdat duurzame energieprojecten op dat moment een duw in de rug nodig hadden. Bos- en energieprojecten hebben een andere aanpak en dynamiek en waren daarom niet in een systeem onder te brengen. In 2012 besloot GoldStandard dat de tijd rijp was om ook een certificeringssysteem voor bos toe te voegen, waarbij al snel bleek dat CarbonFix reeds alle vereisten bevatte. Vanaf eind 2013 valt Carbon Fix dan ook onder de paraplu van Gold Standard. Daar het project in Bolivia werkt volgens de CarbonFix standaard, kan Trees for All vanaf dat moment ook GoldStandard compensatie aanbieden. Anders dan andere organisaties verdient Trees for All niet aan de CO2 handel. De investering die Trees for All doet in de projecten met compensatie van CO2 komt ten goede aan de deelnemers. Zodra die CO2 vastlegging wordt gecertificeerd, wordt deze in opdracht van Trees for All onomkeerbaar uit de handel genomen wat vervolgens wordt geregistreerd bij het Clearing House. Hiervoor hoeft Trees for All geen marge of provisie te berekenen en kan er meer geld worden geïnvesteerd in de mensen en natuur waar het om gaat.

11


2.4.2. Duurzame overeenkomsten Trees for All gaat met haar projectpartners een maarjarige overeenkomst aan voor de aanplant van bos. Op basis van deze overeenkomsten kunnen wij deelnemers werven om hieraan een bijdrage te leveren, totdat de kosten voor de aanplant, het beheer en ondersteuning zijn gedekt. Blijkt er grote belangstelling voor de ondersteuning van een specifiek project, dan kan tussentijd de doelstelling in overleg met de projectpartner worden uitgebreid en de overeenkomst aangepast. Het is ook mogelijk dat de bossen zijn gerealiseerd voordat de benodigde fondsen zijn geworven. In dat geval schiet Trees for All de aanplant voor uit eigen middelen en kan de fondswerving nog doorlopen nadat de laatste boom is aangeplant. Om het goede beheer te waarborgen, blijven de projectpartner en Trees for All nog tot 30 jaar na aanplant betrokken bij het geplante bos. Dit is onderdeel van de overeenkomst.

2.4.3 Erkenning en toetsing ANBI - Algemeen Nut Beogende Instelling Sinds 2007 is Trees for Travel erkend als Goed Doel en heeft de ANBI verklaring ontvangen van de Belastingdienst, ook nadat de eisen in 2010 waren aangescherpt. Hiermee is het voor (particuliere) deelnemers extra interessant om een donatie te doen aan Trees for All, daar deze kan worden meegenomen als aftrekpost bij aangifte van de inkomstenbelasting.

CBF - Centraal Bureau Fondsenwerving Trees for All is sinds 2011 goedgekeurd door het CBF, de organisatie die garant staat voor betrouwbare en verantwoorde werving en besteding van de fondsen en het toetsen van de naleving van de regels door individuele instellingen. Jaarlijks toetst het CBF of een organisatie nog aan de voorwaarden voldoet. Alle gerenommeerde Nederlandse fondsenwervende goede doelen hebben een CBF-keur. Trees for All voldoet als enige aanbieder van CO2 compensatie aan de strenge criteria van het CBF. Hiertoe toetsen zij of de jaarverslagen, jaarcijfers en de geworven fondsen in voldoende mate aan de doelstelling zijn besteed. Hierbij dienen de overheadkosten beperkt te blijven en de kosten voor fondsenwerving mogen maximaal 25% bedragen van de inkomsten. Trees for All streeft naar een maximum van 20%. In 2013 was dit 15%, tegen 21% in 2012.

2.4.4 Lidmaatschappen en netwerken VFI - Brancheorganisatie goede doelen In 2012 is Trees for All aspirant-lid geworden van VFI, zij zijn de brancheorganisatie van goede doelen die zich inzet op het gebied van belangenbehartiging, zelfregulering en dienstverlening aan de leden. Alle 120 VFI-leden zijn in Nederland gevestigde goede doelen en zijn in bezit van het keurmerk, certificaat of de verklaring van geen bezwaar van het CBF. Samen zijn zij verantwoordelijk voor ruim 75 procent van de eigen fondsenwerving van de sector. De return on investment bleek onvoldoende om volwaardig lidmaatschap na 2013 voort te zetten.


12

Netwerken In 2013 was Trees for All deelnemer in verschillende netwerken van onder meer het Klimaatplein, IDUT, MVO Nederland en HIER. Middels bovenstaande netwerken heeft Trees for All toegang tot een breed scala aan contacten, mogelijke partners, en kennisorganisaties. Om de interesse voor duurzaam ondernemen binnen het MKB te vergroten werd er een viertal blogs gepubliceerd op de website van het Klimaatplein.com, de ontmoetingsplek voor CO2 neutraal ondernemen. De blogs behandelden aan klimaatverandering gerelateerde onderwerpen als impact van interventies en de CO2 opslag in bomen. Het online netwerk van het Klimaatplein biedt Trees for All toegang tot een deel van het MKB dat met duurzaamheid bezig is. Het IDUT, de Vereniging voor Duurzaam Uitgaand Toerisme, is eind 2013 overgegaan in het netwerk MVO Netwerk Toerisme. Trees for All heeft als vertegenwoordiger van de non-profit sector plaatsgenomen in de stuurgroep van dit netwerk. Dit netwerk maakt onderdeel uit van MVO Nederland waar Trees for All lid van is. Dit netwerk biedt Trees for All onder meer: inzicht in de behoeften van de reisbranche op het gebied van duurzaamheid, een interessant netwerk en de mogelijkheid de agenda mede te bepalen. Daarnaast is Trees for All, als onderdeel van haar bewustwordingscampagne, lid van de coalitie die de Cookstove Campagne van HIER steunt. HIER is een organisatie die heel Nederland wil betrekken bij de oplossing van het klimaatprobleem. Met de Cookstoves Campagne willen de HIER-partners aandacht vragen voor de problematiek rondom koken op open vuur in verschillende ontwikkelingslanden. Met een ‘schone cookstove’ wordt ontbossing tegengegaan omdat deze brandhout besparen, wordt CO2 uitstoot voorkomen en dragen zij bij aan een betere gezondheid van de lokale bevolking.

2.4.5 Duurzame bedrijfsvoering Trees for All streeft naar een duurzame samenleving en heeft haar bedrijfsvoering daarop aangepast. Zo is Trees for All gehuisvest in een pand dat van een leegstaand kantoorgebouw is getransformeerd tot bedrijfsverzamelgebouw. Hierbij komen oude panden weer tot leven met ruimte voor bijzondere concepten. Er wordt zorgvuldig omgesprongen met niet hernieuwbare grondstoffen, of het nu om energie of een cartridge gaat, waar mogelijk recyclen we wat we gebruikt hebben. Zelfs de webhosting is groen en wordt verzorgd door een webhosting-platform dat aanzienlijk energiezuiniger is dan vergelijkbare systemen en uiteraard het resterende deel compenseert. Dit platform zet zich in voor een open en vrij internet en de bescherming van haar gebruikers, op een duurzame manier. Dienstreizen worden bij voorkeur uitgevoerd met openbaar vervoer, en natuurlijk gecompenseerd. Het is ook een bewuste keuze om het kantoor op loopafstand van een NS-intercity station te vestigen. Trees for All streeft naar zo weinig mogelijk papiergebruik, en gebruikt waar nodig papier op basis gerecycled FSC papier. Andersoortige apparatuur binnen de organisatie wordt mede uitgekozen op basis van het gebruik van energie en grondstoffen. De financiën lopen via de meest duurzame Nederlandse banken, alleen voor diensten die zij (nog) niet aanbieden wijkt Trees for All uit naar een ander bank. Jaarverslag Trees for All 2013

13

‘Het gaat uiteindelijk om de mensen en de relaties, waar je mee samenwerkt.’ Ronald van Peperstraate Voormalig Algemeen Directeur Joulz

foto’s: Bolivia

III. PROJECTEN 3.1

Bosbescherming en duurzaam landgebruik in Bolivia

In het project ArBolivia, een samentrekking van de woorden árbol (Spaans voor boom) en Bolivia, werkt Trees for All samen met de gelijknamige lokale NGO, een sociale onderneming, die zich richt op duurzaam bosgebruik. Dit gebeurt in samenwerking met zelfstandige boeren/ producenten, op basis van landgebruiksplannen. Het is de bedoeling om in totaal 5000 ha duurzaam productiebos aan te leggen en 1000 ha voor agroforestry (combinatie bos- en landbouw) en silvopastoral (combinatie bosbouw en veeteelt) gebruik. Ook de bescherming en het herstel van 1200ha natuur is onderdeel van het plan. Door de introductie van verbeterd landgebruik, training en begeleiding vergroten de boeren hun inkomsten uit landbouw en houtproductie, terwijl ook de duurzaamheid wordt gegarandeerd. De deelname van lokale boeren staat centraal bij dit project dat gericht is op het duurzaam landgebruik voor productiebos, agrofestry en landbouw, waarbij bestaand bos wordt beschermd. Aan de oostelijke voet van de Andes, waar de bergen overgaan in het Amazonebekken, ligt het projectgebied, bestaande uit verschillende deelgebieden in de departementen Beni, La Paz, Cochabamba en Santa Cruz. Door migratie is sinds de jaren 30 in deze gebieden de bevolkingsdruk enorm toegenomen, met als gevolg grootschalige ontbossing. Vanaf 2008 heeft Trees for All specifiek bijgedragen aan de aanleg van ecologische corridors in deze gebieden, om de ontbossing tegen te gaan en de biodiversiteit te versterken. In 2013 werden de activiteiten afgerond, met als totaalresultaat de bescherming en het herstel van 321 ha natuurbos. Dit resultaat komt overeen met het voorkómen van de uitstoot van 6335 ton CO2. Als onderdeel van de overeenkomst schrijft de projectpartner deze hoeveelheid credits af van hun CO2-rekening, op naam van Trees for All, in de vorm van officiële Carbon Fix Verified Emission Reductions, nu VER Gold Standard geheten. In 2013 heeft Trees for All in samenwerking met lokale partners besloten om de focus te verleggen van ecologische corridors naar directe steun aan boeren voor het opzetten van bospercelen, agroferestry en klimaatbestendige landbouw (climate smart agriculture), in een meer streekontwikkeling gerichte aanpak. In een nieuwe 3-jaren overeenkomst richten we ons op uitbreiding van bestaande activiteiten met jaarlijks 15 nieuwe boeren, die ondersteund worden met training, advies, begeleiding en kleine investeringen voor de aanplant. De activiteiten zijn inmiddels gestart en hiermee wordt jaarlijks zo’n 20 ha bos voor duurzame houtproductie aangelegd, 4000 bomen geplant voor agroforestry en nog eens 1600 fruitbomen. Met deze nieuwe invalshoek wordt emissiereductie voor het tegengaan van klimaatverandering gecombineerd met het aanpassen van de landbouwsystemen van de boeren, zodat zij beter weerbaar zijn tegen klimaatverandering. In 2013 is door Carbon Fix en Gold Standard gewerkt aan het opnemen van de CarbonFix certificeringsystematiek onder de beroemde Gold Standard. Dit is succesvol afgerond en met ingang van de nieuwe overeenkomst zal het ArBolivia-project, de alom gerespecteerde, Gold Standard bossen-credits leveren.


14

3.2

Bosherstel en natuurbescherming in Maleisië

In dit project in Maleisië, waar Trees for All in 2007 begonnen is met het herstellen van regenwoud, ligt de focus op natuurbescherming. Het projectgebied ligt op het noordelijke deel van het eiland Borneo, in de Maleisische deelstaat Sabah en grenst aan Danum Valley National Park. Dit project wordt gecoördineerd door de Stichting Face the Future. Deze Nederlandse organisatie is al sinds 1992 actief met bosherstel in deze streek en heeft hiertoe een overeenkomst met INFAPRO, de beheerder van een uitgestrekt gebied van 25.000 ha. Het sterk gedegradeerde bos maakt deel uit van een oude houtkapconcessie, die in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw zwaar beschadigd raakte door onverantwoorde houtkap door Britse en Amerikaanse bedrijven. Tot in de jaren tachtig werd hier gekapt, daarna besloot de overheid van Sabah om het gebied in beheer te geven van Yayasan Sabah (Sabah Stichting). Deze organisatie heeft als doel om duurzaam inkomsten te verwerven voor de ontwikkeling van de deelstaat Sabah, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van duurzaam toerisme. Zo wordt een deel van de inkomsten gehaald uit de exploitatie van de Borneo Rainforest Lodge, waar vandaan ecotoeristen niet alleen het Danum Valley National Park kunnen bezoeken, maar op verzoek ook het aangrenzende bosproject van Trees for All. Danum Valley National Park heeft sinds 1995 de status van beschermd regenwoud, vanwege de rijke biodiversiteit. Danum Valley heeft een eigen onderzoeksstation dat nauw samenwerkt met de British Royal Society en met de projectpartner van Trees for All. In dit gebied komt de orang-oetan nog voor, net als de ernstig bedreigde Sumatraanse neushoorn, die in Danum Valley nog een laatste toevluchtsoord heeft gevonden. Verder vind je in het gebied soorten als de Maleise olifant, de Maleise beer, de Nevelpanter, en vele soorten vogels, waaronder 8 variëteiten van de Borneose Dubbelneushoornvogel. Uitbreiding van gebied is van belang voor het in stand houden van deze soorten en voor de biodiversiteit in het algemeen, en daarvoor is bosherstel nodig. Dit bosherstel vindt plaats door natuurlijke regeneratie van boomsoorten te bevorderen die onderdeel uitmaken van de climaxvegetatie, de reuzen van het tropisch regenwoud. Dit gebeurt door natuurlijke zaailingen van gewenste soorten vrij te houden van concurrerende vegetatie, zodat ze de ruimte krijgen om te groeien. Ook worden aanvullend bomen geplant, het afgelopen jaar 25 verschillende soorten, waaronder specifiek 8 soorten met vruchten die van belang zijn voor de fauna. Door dit werk krijgt het bos weer de gewenste structuur en diversiteit, zodat het zich zo snel mogelijk kan ontwikkelen tot gevarieerd tropisch bos. Wanneer bosherstel uitblijft, zal regeneratie veel langzamer plaatsvinden, en mogelijk in het geheel niet tot het gewenste bos. De projectopzet voor bosherstel en versnelde regeneratie en de berekening van de hoeveelheid CO2 die hierdoor wordt vastgelegd is gecertificeerd onder de Verified Carbon Standard (VCS). De duurzaamheid van het bosherstel wordt gegarandeerd door de blijvende aanwezigheid van de projectorganisatie INFAPRO, en door het feit dat dit gebied de status Beschermd Bosreservaat Klasse I heeft gekregen, wat betekent dat houtkap volledig uitgesloten is. Sinds de start heeft Trees for All gezorgd voor het herstel van 490 ha bos. Volgens de VCS methodologie komt dit overeen met een verwachte CO2 vastlegging van 81.152 ton, over een periode van 30 jaar sinds de start in 2007. Conform de overeenkomst kunnen deze rechten alleen aan Trees for All toevallen. Jaarverslag Trees for All 2013

16

Alle voorgenomen plantactiviteiten zijn in 2013 uitgevoerd, de nazorg en het beheer gaat de komende jaren de hoofdmoot vormen. De resterende CO2 vastlegging zal ten goede komen aan de deelnemers van Trees for All. De administratieve afwikkeling van deze fase zal in de eerste helft van 2014 plaatsvinden. Omdat de partnerorganisatie heeft aangegeven graag verder te willen met een partner die meer hectares per jaar voor haar rekening kan nemen, is besloten dat Trees for All zich gaat richten op nieuwe projecten, en zal de goede samenwerking met Face the Future de komende jaren zich concentreren op het volgen van de bosontwikkeling en het faciliteren van de certificering.

Maleisië

‘Het is belangrijk om economische bedrijfsresultaten te koppelen aan resultaten op het gebied van ‘People’ en ‘Planet’; die gaan hand in hand.’ Martijn Brand Algemeen Directeur Xerox Nederland

3.3

Herstel en bescherming vulkaanbos op de Filippijnen

Het berggebied van Mount Malindang met een hoogte tot 2400 meter, is een dode vulkaan in het gelijknamige natuurpark. Het park is 53.000 ha groot en hier ontspringen zo’n 50 rivieren en beken, die van belang zijn voor de waterhuishouding in de lager gelegen en dichtbevolkte landbouwgebieden. Het gebied is internationaal bekend om zijn grote diversiteit en het park kreeg in 2012 de status van Asean Heritage Park. Bijzondere planten en diersoorten komen hier voor, zoals het Filipijnse spookdiertje en de Filipijnse adelaar. Ontbossing, in het verleden door grootschalige houtkap en tegenwoordig nog steeds door illegale activiteiten, dreigt het gebied steeds verder aan te tasten, met als gevolg toenemende erosie en risico op modderstromen in de lager gelegen gebieden. Binnen het park wonen 4000 families. Trees for All is in 2008 gestart met bosherstel en bosbescherming in een deel van het gebied, ongeveer 8.000 ha. In 2013 is 54 ha bos aangeplant, waarmee het totaal van 5 jaar komt op 256 ha: 206 ha natuurbos aangeplant en 50 ha gebruiksbos. Dit leverde al deze jaren veel werkgelegenheid en inkomen op, in 2013 voor 170 mannen en 30 vrouwen uit de dorpen in het park, vrijwel allen uit families in het projectgebied. Ook werken hier nu 5 jongeren uit het gebied, die dankzij een studiebeurs van het project met succes een bosbouwopleiding konden volgen. Dit studieprogramma wordt de komende jaren voortgezet, evenals alfabetisering van volwassenen. Begin 2013 heeft Trees for All de resultaten van de aanplant van de eerste 2 jaren laten controleren. De algemene conclusie was dat na 5 jaar de jonge aanplant, geheel bestaande uit inheemse en endemische soorten, zich voldoende ontwikkeld heeft, mede dankzij intensief onderhoud, om uit te groeien tot gevarieerd natuurbos, zoals de bedoeling was. Verder onderhoud en bescherming zijn verzekerd voor een periode van 30 jaar, dankzij een fonds dat Trees for All hiervoor heeft gereserveerd. Deze fase van aanplant is ondanks de heftige orkaan die in 2013 de Filipijnen heeft getroffen succesvol afgerond. In 2013 is ook volgens plan, in opdracht van Trees for All, een voorbereidende studie uitgevoerd, met als doel het project door te ontwikkelen en uit te breiden tot een geïntegreerde aanpak, waarbij het bosbeheer wordt verbeterd, oorzaken van ontbossing worden weggenomen en gezocht wordt naar alternatieve bestaansmiddelen voor de bevolking. Hierbij geven we specifieke aandacht aan de betrokkenheid van de lokale bevolking en hun rechten. Dit onderzoek heeft geleid tot een compleet en gedetailleerd documentatierapport, dat de basis vormt voor de projectontwikkeling in de komende jaren, in de richting van de internationale klimaatafspraken onder REDD+ (Reduced Emissions from Deforestation and Forest Degradation). Hierin vormt de aanplant voor bosherstel een onderdeel. Omdat gebleken is dat de huidige partnerorganisatie, de Protected Area Management Board, zelf niet de geschikte structuur is om dit proces aan te sturen, wordt met hen en met lokale bestuurders en maatschappelijke organisaties onderzocht hoe een effectief projectmanagement georganiseerd kan worden.


18

3.4

Klimaatnoten en voedselzekerheid in Mali

In het Sahelgebied van West-Afrika groeit al vele decennia de jatropha struik en sinds het begin van deze eeuw is hiervoor weer hernieuwde aandacht. De struik is in het verleden door boeren als veekering aangeplant om akkers te beschermen, omdat hij niet gegeten wordt door geiten en koeien. De struik ontleent het predicaat ‘klimaatnoot’ door de goede eigenschappen op micro- en macroniveau. De struiken creëren een microklimaat door het beschermen van de bodem tegen erosie door wind en water, de bodemstructuur verbetert en de biodiversiteit neemt toe. Ook leggen de groeiende struiken CO2 vast en produceren oliehoudende nootjes, waaruit olie kan worden geperst, waarvan weer biodiesel en andere producten gemaakt kunnen worden. Verkoop van de noten levert de boeren een aanvullend inkomen op. Om boeren te ondersteunen in de nieuwe aanplant van jatropha, werkt Trees for All samen met de Fondation (Stichting) Mali Biocarburant (FMB). Boerencoöperaties, de regionale biodieselfabriek en Trees for All zijn vertegenwoordigd in de stichting, die verantwoordelijk is voor het werk met de boeren. FMB heeft veldteams die onder leiding van een directeur en in samenwerking met de coöperaties ieder jaar een plantcampagne uitvoeren. Voor het begin van de regentijd worden met de boeren kwekerijtjes opgezet om de grote aantallen plantjes op te kweken. FMB zorgt voor de aankoop van geselecteerde zaden (nootjes) en klein gereedschap, en ook voor het geven van trainingen voor de jatrophateelt. Na het begin van de regentijd worden de jonge plantjes door de deelnemende boeren uitgeplant op de percelen die zij hiervoor hebben bestemd. Daarbij wordt er altijd op gelet dat er voldoende ruimte is voor voedselgewassen, door de jatropha als heg te planten of in rijen tussen de voedselgewassen. Sinds 2012 worden, in combinatie met jatropha, door FMB ook verbeterde variëteiten van maïs en gierst geïntroduceerd, die beter bestand zijn tegen droogteperiodes. Dankzij het project en het lidmaatschap van de boerencoöperaties krijgen boeren namelijk toegang tot landbouwkrediet, waardoor deze nieuwe variëteiten en kunstmest kunnen worden aangeschaft. FMB zorgt voor de distributie, begeleiding en training. Er is bij boeren veel belangstelling voor dit initiatief: in 2013 deden hieraan 325 boeren mee, 65% meer dan het jaar daarvoor. Trees for All hoopt dit onderdeel in de komende jaren te kunnen uitbreiden en verder verbeteren, omdat voedselzekerheid van groot belang is voor de boerengezinnen en deze aanpak hen sterk motiveert om mee te doen. De combinatieteelt met voedselgewassen bleek nog succesvoller dan de campagne waarbij boeren alleen jatropha aanplanten. De grillige regenval in 2013 en teruglopende financiële stromen als gevolg van de beeldvorming over de politieke en veiligheidssituatie in Mali waren de oorzaak dat de totale resultaten in 2013 achterbleven bij die van 2012. Deze resultaten konden overigens in de diverse gebieden sterk uiteen lopen. Zo werden in een nieuwe regio, Tingolé, zeer goede resultaten behaald. De evaluatie hiervan is weer meegenomen in de plannen van 2014. Ook is op grond van deze ervaringen besloten om de organisatie aan te passen naar een resultaatgerichtere aanpak. Politieke ontwikkelingen in 2012 hebben voor onrust gezorgd in het land, maar vooral naar buiten toe. De situatie is in 2013 weer genormaliseerd, maar in de beeldvorming over Mali bleef deze bestaan. De projectgebieden van Trees for All hebben ook in 2013 geen directe gevolgen ondervonden van de situatie. Projectstaf heeft altijd haar werk kunnen doen en het economisch verkeer in het gehele zuiden van het land, waar de projecten liggen, bleef normaal. In mei heeft Trees for All dit zelf kunnen vaststellen tijdens een uitgebreid veldbezoek. Overal kon vrij en veilig gereisd worden, en deze situatie blijkt tot op heden stabiel.


19

3.5

Bosaanplant in Nederland

In Nederland plant Trees for All bossen aan via het Nationaal bossenfonds. Deze Stichting hebben wij in 2011 opgericht samen met Staatsbosbeheer en Stichting Nationale Boomfeestdag. Aanleiding was de behoefte bij deze drie partijen om de aanvragen van bedrijven om een bijdrage aan nieuw bos in Nederland te geven, te bundelen en te kanaliseren. In het eerste jaar leverde dit direct 2,5 hectare extra bos op in Nederland. Deze hectares zouden nooit zijn gerealiseerd zonder deze financiële bijdragen, daar het toenmalige kabinet haar bijdragen voor nieuwe natuur en bos in Nederland drastisch verminderde. In 2013 groeide de bijdragen voor bos in Nederland verder en konden we 4,3 hectare bos realiseren, een verdubbeling ten opzichte van 2012. In overleg met Staatsbosbeheer is er voor gekozen om het bos aan te planten als onderdeel van het Bentwoud. In deze droogmakerij tussen Boskoop en Zoetermeer wordt een natuur- en recreatiegebied gerealiseerd van 80 hectare. De laatste 12 hectare worden aangelegd via het Nationaal Bossenfonds. Menig bedrijf en particulier hebben hier inmiddels een boom geplant of laten planten. In november 2012 en 2013 heeft de jaarlijkse boomplantdag van Trees for All / het Nationaal Bossenfonds hier plaatsgevonden. Ook in 2013 waren de klimatologische omstandigheden zodanig dat er nog lang over is nagesproken. Op deze plantdag is tevens een begin gemaakt met de aanleg van de Leiderschapslaan die samen met het bos haar voltooiing gaat krijgen. De aangeplante bospercelen bestaan uit inheemse boom- en struiksoorten die anders van nature hier voor zouden komen, de zogenaamde Potentieel Natuurlijke Vegetatie. De bomen en struiken zijn zoveel mogelijk opgekweekt uit zaad en stekken van moederplanten die in Nederland groeien. De Stichting Bronnen zet zich al jaren in voor het veiligstellen van deze genen bronnen.

‘De uitdaging voor de moderne leider is om meer balans te krijgen tussen operatie en transformatie.’ Frans van den Hurk

CEO Capgemini Infrastructure Services Benelux

Aanplant Leiderschapslaan


21

Mali

Mali

‘Ik zie een wereld voor me waarin generaties met elkaar in verbinding staan.’ Laurentien van Oranje-Nassau Oprichter en Directeur Missing Chapter Foundation

Filippijnen

IV

BEWUSTWORDING

Trees for All beoogt met haar projecten, communicatie, activiteiten en campagnes bij te dragen aan de algemene bewustwording over de invloed van het menselijk handelen op het klimaat. Hierin heeft de organisatie als doel mensen en bedrijven bewuster te maken van hun gedrag en hun mogelijkheden hier verandering in aan te brengen. Bomen staan hierbij centraal. Deze bewustwordingsactiviteiten worden zoveel mogelijk geïntegreerd in de dagelijkse werkzaamheden van de organisatie, en beperkten zich niet tot beurzen en events. Met haar communicatie op sociale media beoogt Trees for All de actuele onderwerpen onder de aandacht te brengen van haar volgers. Daarnaast is er in 2013 een aantal activiteiten opgezet om de bewustwording doelgericht te vergroten. Deze acties richtten zich specifiek op onze relaties, grote bedrijven of kinderen in de schoolgaane leeftijd.

4.1

Acties en Campagnes

Door het jaar heen heeft een aantal acties plaatsgevonden, gericht op of de verbetering van de naamsbekendheid van Trees for All of op het bijdragen aan de bewustwording over de relatie tussen bossen en duurzame ontwikkeling. Acties waren ondermeer: dde afsluiting van “een Fiets voor een Fiets” door middel van de verloting van een fiets en het bedenken van een slagzin bij een foto van onze ambassadeur in de Tour de France. Daarnaast vond er een zeer inspirerende partnerdag plaats in de Biesbosch met dito wandeling. Er is in 2013 gezocht naar manieren om partners op originele doch persoonlijke wijze te betrekken bij de organisatie. Het verbinden stond hierbij centraal. Hieronder vallen onder meer de samenwerking met Zapp Your Planet, de publicatie van het E-book over Natuurlijk Leiderschap met de daarbij behorende Leiderschapslaan. Samen met het Klimaatverbond is er een actie ontwikkeld om bomen te planten tijdens de Groene Voetstappen week in september

4.1.1. Zapp Your Planet In 2012 zijn we een samenwerking aangegaan met het televisieprogramma Zapp your Planet op Nederland 3. Dit in samenwerking met NCRV en EO televisie. Zapp your Planet vroeg in haar serie programma’s in voor- en najaar 2013 aandacht voor Vde problematiek van de ontbossing. Ook werden kijkers opgeroepen om een bijdrage te leveren aan de aanplant van het Zapp bos in Nederland. Online hebben kinderen kunnen deelnemen aan een spel waarmee ze de wereld probeerden te redden. Als beloning ontvingen zij virtuele boompjes voor het Zapp bos. Een aantal kinderen is vervolgens op zoek gegaan naar het verdwijnende bos en hebben hierover verslag gedaan in een volgende serie uitzendingen.


22

4.1.2 Leiderschapslaan In 2012 is Trees for All gestart om samen met de MVO managers van een aantal van onze deelnemers een visie op de toekomst te ontwikkelen. Dit mondde uit in het idee om een plek te creëren waar leiders van bedrijven en organisaties hun ideeën over leiderschap en de toekomst met elkaar kunnen delen. Ook hier bleek het delen van het verhaal, het inspireren van groot belang. Om die reden heeft Trees for All in 2013 een twintigtal CEO’s van bedrijven gevraagd hun visie op Leiderschap te delen. Een aantal van deze uitspraken vindt u in dit jaarverslag. In samenwerking met United by Passion zijn er interviews gehouden welke vervolgens zijn gebundeld in het E-book ‘Natuurlijk Leiderschap’. Dat is gepubliceerd in januari 2014 en verspreid via internet naar meer dan 70.000 adressen. Het is te downloaden via onze website. Ieder van deze leiders heeft vervolgens een boom mogen planten tijdens de jaarlijkse Trees for All plantdag in de Leiderschapslaan. Deze laan wordt aangelegd in het Bentwoud tussen Boskoop en Zoetermeer. De Leiderschapslaan leverde een grote betrokkenheid op van veel bedrijven en hun leiders en voldoende aanleiding om ook in 2014 op deze weg voort te gaan.

Plantdag Nationaal Bossenfonds

4.1.3 Low Car Diet In 2013 heeft Trees for All meegedaan met de Low Car Diet actie van Urgenda, een actie waar Trees for All zich in herkende. Tijdens deze actie laten directeuren zowel hun privé als dienstauto staan. In plaats daarvan maken zij gebruik van het ov, de fiets, ov-fiets, autodelen, (GreenWheels, MyWheels, Snapp-car), carpoolen, externe meetingpoints en vergaderlocaties van o.a. Regus en Seats2Meet. Hiervoor worden zij gefaciliteerd met een NS-Businesscard die in de betreffende week recht geeft op het gratis gebruik maken van de bovengenoemde diensten. Een aantal van de zakelijke partners van Trees for All heeft hieraan deelgenomen om zo de bewustwording over minder milieubelastend vervoer te vergroten. Het programma sluit goed aan bij de mogelijkheid die Trees for All biedt om de resterende kilometers per gemaakte vorm van vervoer te compenseren en dit als instrument in te zetten bij het vergroten van de betrokkenheid van de deelnemers.


23

4.2

Beurzen en Congressen

Trees for All is aanwezig geweest bij verschillende bijeenkomsten van de partners. Daarnaast zijn de evenementen van Teach2Fish, VFI en National Sustainability Congres bezocht om het Trees for All netwerk uit te breiden en kennis op te doen. De Teach 2 Fish cursus gaf inzicht in de wereld van Crowdfunding. Crowdfunding vereist veel aandacht en inzet om een groot bereik te hebben, maar kan zeker bij feel good projecten tot indrukwekkende resultaten leiden. Trees for All richt zich nog minimaal op de particuliere markt. De Teach 2 Fish cursus heeft echter wel bijgedragen aan het formuleren van toekomstige concepten en uitdenken van de mogelijkheden voor bedrijven om medewerkers en klanten te betrekken. Trees for All heeft het National Sustainability Congres klimaatneutraal gemaakt. Op dit congres waren MVO managers, CEO’s en andere voorlopers binnen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen aanwezig. De bijdrage van Trees for All was ondermeer zichtbaar via een banner bij binnenkomst van het congres. Op deze jaarlijkse bijeenkomst wordt er gesproken over de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzaam ondernemen, zijn er vooraanstaande sprekers en zijn er bepalende bedrijven te vinden. Tijdens evenementen van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam en Burgers Zoo in Arnhem heeft Trees for All een informatie stand bemand. Op het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Trees for All een inleiding gegeven tijdens een participatieve workshop over Climate Smart Agriculture, als aanloop naar de ondertekening van de Cookstove Coalitie met Minister Ploumen.

4.3 Communicatie In 2013 stelde Trees for All zich ten doel zowel de interne als de externe communicatie in kaart te brengen, te optimaliseren en strategisch in te zetten. Er is een professionaliseringsstap gezet in de communicatie van de organisatie. Er is op veel terreinen ingezet; sociale media, corporate identity, acties en campagnes, nieuwsbrieven, website en op vakinhoudelijk niveau. Er is minder aandacht besteed aan het bemannen van stands op beurzen en congressen. Op inhoudelijk niveau is er meer gecommuniceerd over Trees for All als organisatie en minder over afzonderlijke projecten van de organisatie. Dit in lijn met de presentatie van de nieuwe visie. Banner voor evenementen


24

4.3.1 Sociale media De sociale media zijn gedurende het hele jaar continu ingezet om de organisatie op de kaart te zetten en contact met onze volgers en achterban te onderhouden. Op Facebook is een grote verscheidenheid aan posts verschenen, van foto’s, partner-likes, acties en algemene nieuwsberichten. De toon was informeel en beoogde mensen persoonlijk te betrekken bij het werk van Trees for All. Twitter is ingezet om aan Trees for All verwante vakgebieden van ons te laten horen. Welke actuele berichten vinden wij relevant, en in welke discussie willen we ons mengen. Er is nog onvoldoende ingezet op het linken met onze zakelijke partners. Het aantal likes op Facebook steeg in 2013 weer met 50%. Tijdens de Tour de France actie bereikten we in een klap een grote nieuwe groep geïnteresseerden, waarbij 1 bericht een bereik had van 3260 mensen. De corporate video kon ook rekenen op een uitzonderlijk aantal kliks, 108. Over het algemeen is met de variatie en frequentie van de posts ook de intensiteit van het bezoek van onze pagina flink toegenomen. Twitter is uitermate geschikt voor het volgen, retweeten en meedoen in het lopende debat over aan de organisatie verwante onderwerpen. In de loop van 2013 is het aantal volgers gegroeid met 17%. Dat de organisatie deel uitmaakt van 132 lijsten is een teken dat de organisatie herkend en erkend wordt. Het verschil in interesse tussen de Facebook volgers en de Twitter volgers wordt snel duidelijk uit het feit dat de Tour de France actie nauwelijks op aandacht kon rekenen van onze Twitter volgers, hier werden juist de links naar relevante literatuur het best gelezen.

4.3.2 Corporate Communicatie Op het gebied van de corporate communicatie is een traject ingezet om de website te optimaliseren. De beschikbare middelen zijn zo efficiënt mogelijk ingezet. De verbeteringen beginnen zichtbaar te worden. Voldoende aanleiding om in te zetten op het onder de aandacht brengen van de mogelijkheden van Trees for All. In 2013 is een nieuwe corporate video ontwikkeld, hierin wordt in 1 minuut duidelijk waar Trees for All voor staat, welke projecten er zijn, wat de belangrijkste partners zijn en hoe men kan bijdragen. Het filmpje heeft ondermeer een prominente plek op de website gekregen en in presentaties. Daar naast is het gedurende enkele maanden uitgezonden op RTV Rijnmond.


25

4.3.3 Media In 2013 kwamen de onderwerpen CO2, bos, compensatie en klimaat met regelmaat terug in verschillende media. Trees for All is hierin met naam en toenaam genoemd in (kritische) artikelen over de compensatie van vliegreizen. De Volkskrant besteedde in een groot artikel aandacht aan de verschillen in prijzen voor klimaatcompensatie voor vliegreizen. Hieruit komt naar voren dat Trees for All als enige binnen Nederland volledige klimaatcompensatie aanbiedt, in tegenstelling tot enkel CO2- compensatie. Ondanks dat Trees for All uit de bus komt als de meest eerlijke aanbieder hangt daar wel een prijskaartje aan. In NRC Next Checkt, de kritische rubriek van NRC Next, werd antwoord gegeven op de vraag of bosaanplant werkelijk CO2 compenseert, met Trees for All als voorbeeld. Hierbij zijn er voornamelijk vragen gesteld over de transparantie van de organisatie, en onze relatie met onze projecten. Trees for All heeft, ondanks de subjectieve vraagstelling, wel de ruimte gekregen het onderwerp rond CO2 compensatie onder de aandacht te brengen. Eerder in 2013 was er media-aandacht voor de CO2 opname van bossen en de stagnatie ervan. Hierop stuurde het bestuur van het Nationaal Bossenfonds, waar de directeur van Trees for All er een van is, in augustus een reactie naar de Volkskrant met als titel: Plant toch dat nieuwe bos!

Ingezonden brief Volkskrant


26

V. JAARREKENING Balans


27


28


76% van de ontvangen middelen is besteed aan de doelstelling 15% van de gerealiseerde inkomsten is gebruikt voor de eigen fondswerving 10% van de totale lasten is besteed aan beheer en organisatie

29

VI. CONTROLE VERKLARING VERKORTE JAARREKENING


30

VII. VERANTWOORDINGSVERKLARING Het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) stelt vast aan welke eisen jaarverslagen van organisaties met het CBF-keurmerk moeten voldoen. Dit hoofdstuk bevat de door het CBF vereiste verantwoordingsverklaring. Deze verklaring, ondertekend door het bestuur van Trees for All, beschrijft hoe de organisatie op bestuurlijk, uitvoeren en financieel vlak functioneert.

Bestuur & toezicht Trees for All heeft een onbezoldigd en onafhankelijk bestuur. Het bestuur bestaat uit personen die hun sporen hebben verdiend op het gebied van bosecologie, milieu, openbaar bestuur en toerisme. Het bestuur draagt de eindverantwoordelijkheid voor de dagelijkse leiding van de organisatie en de uitvoering van de programma’s en activiteiten. Het bestuur houdt toezicht op de directie die is belast met deze activiteiten. Het bestuur vergaderde in 2013 in totaal 7 keer en kwam tweemaal in vergadering bijeen met de Raad van Advies en het team van Trees for All. De bestuursleden waren: • • • • • •

Dhr. ir. J. Bos - voorzitter Dhr. H. Brouwer - secretaris Mevr. mr. W.F.L. van der Bruggen - bestuurslid Dhr. dr. ir. C. Geerling - bestuurslid Dhr. drs. S.K. Röell - bestuurslid Dhr. drs. R. Vellema – penningmeester

Bestuursleden ontvangen voor hun activiteiten geen beloning, vacatiegeld of presentiegeld, anders dan voor gemaakte kosten. Het is ook niet wenselijk dat bestuursleden betaalde opdrachten uitvoeren voor de Stichting. Bestuursleden worden voor de duur van 3 jaar benoemd door het bestuur (dat minimaal uit 5 en maximaal uit 7 leden bestaat). Na deze periode kan een bestuurslid herkozen worden. De voorzitter, secretaris en penningmeester worden ook benoemd door het bestuur. De bestuursleden hebben geen relevante bezoldigde nevenfuncties. Door de aanstelling in 2010 van een directeur met gedelegeerde bevoegdheden, is het bestuur het controlerend orgaan. Een taak die anders zou zijn neergelegd bij de Raad van Toezicht.


31

Directie Het bestuur wordt ondersteund door een bezoldigde directie. De directie is verantwoordelijk voor de beleidsvoorbereiding en beleidsuitvoering en stuurt de werkorganisatie aan. De directie kan voorts beleid vaststellen dat vervolgens door het bestuur dient te worden goedgekeurd. De verantwoordelijkheid van de directie is vastgelegd in een directiereglement. Het bestuur benoemt de directie en stelt de beloning vast, volgens de salarissystematiek van de organisatie die is vastgesteld voor alle medewerkers. De functie van de directeur is ingeschaald in schaal 15. In 2013 ontving de directie een brutosalaris (inclusief pensioenbijdrage en vakantiegeld) van € 36.790,00. Er is geen bonus uitgekeerd. Aan de directie worden geen leningen, en garanties verstrekt. De directie werd in 2013 gevoerd door Sjaak de Ligt, directeur.

Raad van Advies De Raad van Advies is in 2013 tweemaal bijeen geweest in vergadering om het team, of een deel daarvan, te voorzien van feedback. De Raad van Advies bestond in 2013 uit: • Dhr. ir. R. van den Berg • Dhr. I. van der Linde • Dhr. drs. F. Oostdam • Dhr. ir. J.P. van Soest In 2014 wordt de Raad uitgebreid en ook de vrouwelijke inbreng verzekerd.

Evaluatie bestuur & directie Het bestuur evalueert zijn eigen functioneren, rol en effectiviteit. De voorzitter en een ander lid van het Bestuur evalueren het functioneren van de directeur. Dat geschiedt op basis van het functieprofiel van de directie, op grond van de jaarlijks met de directeur gemaakte ‘resultaatgerichte afspraken’, de jaarplanning en de –voortgang. Deze evaluatie is uitgevoerd in december 2013 en besproken in de bestuursvergadering van januari 2014.

Doelbereik en efficiënte middelenbesteding Het bestuur van Trees for All onderschrijft de doelstelling dat de organisatie continu dient te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig wordt gewerkt aan de realisering van de doelstelling.

Doelbereik Eens per drie jaar stelt het bestuur een meerjarenbeleidkader vast waarin de beleidsvoornemens en richtinggevende doelstellingen zijn vastgelegd. Het meerjarenprogramma wordt met jaarplannen en begrotingen vormgegeven en uitgevoerd. Het Meerjarenprogramma is in 2011


32

vastgesteld en in het voorjaar van 2012 bijgesteld. De jaarplannen en begrotingen worden opgesteld onder verantwoordelijkheid van de directie en na bespreking vastgesteld door het bestuur. De directie brengt vijfmaal per jaar verslag uit aan het bestuur over de voortgang van de activiteiten. Waar nodig wordt het beleid bijgesteld en stilgestaan bij de prioriteiten.

Besteding middelen De fondsenwerving geschiedt door het aanbieden van de mogelijkheid aan bedrijven, instellingen en particulieren om de door hen uitgestoten broeikasgassen te laten vastleggen in de biomassa van de projecten waaraan hun donaties ten goede komen. Trees for All kent drie inkomsten stromen: - Gerichte bijdragen voor projecten die een verminderde CO2 concentratie opleveren. - Gerichte bijdragen voor projecten die meer biomassa (bomen) of meer duurzame energie opleveren. - Bijdragen ten behoeve van de algemene doelstellingen van de organisatie. Trees for All streeft naar: - Een sluitende exploitatie- en activiteitenbegroting - Toename van de baten uit eigen fondswerving - Dekking structurele lasten uit structurele inkomsten. De aanplant van bos geschiedt door de projectpartners op basis van meerjarige overeenkomsten. Hierdoor ontstaat een voorraad aan te planten bos, bomen of vast te leggen CO2, waarvoor de benodigde fondsen dienen te worden geworven. Trees for All kent geen waarde toe aan deze voorraad, omdat er geen enkele garantie bestaat dat de komende jaren voldoende donateurs worden geworven. Een zo groot mogelijk deel van de inkomsten dient te worden besteed aan de doelstelling. Het bestuur van Trees for All streeft hierbij naar een percentage van minimaal 75%. In 2013 was dit 76%.

Continuïteitsreserve Trees for All maakt meerjarenafspraken met de projecten voor de dekking van haar kosten. Hiertegenover streeft zij naar meerjarige afspraken met haar deelnemers. Tegen de achtergrond van deze risico’s is een aanzienlijk deel van het eigen vermogen benodigd om continuïteitsrisico’s voor de korte en lange termijn af te dekken. De Stichting streeft naar een continuïteitsreserve, ter grootte van 1,5 keer de kosten van de werkorganisatie (alle kosten minus de kosten van de doelstelling)

Bestemmingsreserve De organisatie houdt bestemmingsreserves aan. Deze betreffen afgezonderde delen van het eigen vermogen waaraan door het bestuur een beperkte bestedingsmogelijkheid is gegeven. Het betreft in zijn algemeenheid de reserves die nodig zijn om aan de verplichtingen ten aanzien van projecten in de komende jaren te kunnen voldoen en ten behoeve van specifieke investeringen, waarvoor geen vreemd vermogen kan worden aangetrokken. Het bestuur brengt jaarlijks de beperking in de bestemming aan.


33

Communicatie met belanghebbenden Het bestuur en de directie onderschrijven het principe dat de instelling streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gericht aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten. Trees for All identificeert de volgende belanghebbenden voor de organisatie; • • •

deelnemers/donoren. partners in ontwikkelingslanden die middelen ontvangen. partnerorganisaties die actief zijn in hetzelfde werkveld, of aangrenzende terreinen die een duurzame samenleving bevorderen.

Trees for All belanghebbenden ontvangen op drie niveaus informatie; • • •

Naast het jaarverslag ontvangen onze zakelijke deelnemers voortgangsinformatie over de projecten in de vorm van rapportages en nieuwsbrief onderwerpen, op basis van de door hen aangegeven richtlijnen. Deze en de overige deelnemers/donateurs worden minimaal zes keer per jaar geïnformeerd via de Nieuwsbrief, Twitter en de Facebook en LinkedIn-pagina van de organisatie, evenals via updates van de website. partners in ontwikkelingslanden ontvangen regelmatig relevante updates over de ontwikkelingen via direct contact met projectmedewerkers, de website en Twitter.

Trees for All benadert de media via persberichten, met opiniestukken en via één-op-één voorstellen voor nieuws en achtergrondverhalen. Trees for All hanteert een partnerbeleid, projectcriteria en een klachtenprocedure conform de richtlijnen van het CBF-keurmerk.

Relatiedag Biesbosch

‘Als leider zoek je naar de balans tussen richting geven en mensen zelf laten ontdekken wat ze het beste kunnen doen.’ Ronald van Zetten CEO HEMA


34

Werkorganisatie Eind 2013 bestond de werkorganisatie uit de volgende personen: • • • • • • •

Dhr. ing. J.M. de Ligt – directeur Dhr. drs. B.L.G. A. Geutjes – MVO manager Mevr. drs. I. Gardien - accountmanager sales & marketing Mevr. ing. G. Spruit – accountmanager MKB Mevr. drs. ing. P.J. Hofs - adviseur communicatie Dhr. ing. S. Runia – adviseur projecten Dhr. drs. ing. W.E.J Heezen – bureau coördinator

Vrijwilligers Naast haar bureau kan Trees for All een beroep doen op een aantal vaste vrijwilligers. Onder meer voor het uitvoeren van standwerk en het verspreiden van folders, maar ook voor hand- en spandiensten bij vertaalwerkzaamheden en administratieve taken. Vrijwilligers werken op basis van een taakomschrijving en de rechten en plichten worden geregeld via een vrijwilligersovereenkomst. Hierin wordt ook de vergoeding vastgelegd, conform de wettelijke regelingen. In 2013 zijn hiervoor 3 getekend.

Rechtsvorm en doelstelling Trees for All Stichting, voorheen Trees for Travel, is statutair gevestigd te Aalsmeer en heeft haar kantoor in Arnhem. De statutaire doelstellingen van de Stichting zijn ongewijzigd in 2013.


35

VIII. PERSPECTIEF 2014 Een deel van de nieuwe kansen bestaat uit het oogsten van de in 2013 gedane investeringen in de Leiderschapslaan en het E-book. In plaats van het E-book worden kleinere interviews gemaakt en online gepubliceerd. De verwachting is dat de investering gedaan in 2013 ruim wordt terugverdiend. Het concept van de Leiderschapslaan leent zich uitstekend voor het aantrekken van nieuwe bedrijven, dit concept zal ook in 2014 worden ingezet. Het doel is hiermee minimaal 10 nieuwe bedrijven aan te trekken. Daarnaast worden alle bestaande deelnemers uitgenodigd zich verder met Trees for All te verbinden. Dit kan door een extra donatie of door de compensatie van een nieuw bedrijfsonderdeel en ook worden zij uitgenodigd bij te dragen aan de zichtbaarheid van Trees for All. Tevens zal er worden uitgezocht in hoeverre de reeds voor de reisbranche ontwikkelde digitale tools interessant zijn voor het optimaliseren en uitbreiden met andersoortige deelnemers. Ook strategisch zal Trees for All zich in 2014 versterken door met vier marketingpijlers te werken om de activiteiten te kunnen focussen. Dit is één van de resultaten van de eerdergenoemde organisatieanalyse. In het hieronder weergegeven schema zijn deze pijlers uitgewerkt, taken en verantwoordelijkheden verduidelijkt en doelstellingen geformuleerd. De belangrijkste nieuwkomer is het lanceren van de nieuwe visie met als doel uiteindelijk 8 miljard bomen te planten; A Tree for All. Hiervoor gaan we Founding Partners werven, die het basisbedrag bijeen brengen om dit te kunnen realiseren. Deze opbrengst en ook de hierop volgende uitgaven zijn vooralsnog buiten de begroting gehouden. Samen met de verwachte inkomsten van de nieuw voorziene kansen stijgt het beoogde budget voor Trees for All met 20%. Aangezien Trees for All zelf wedijvert voor een stabiele en duurzame toekomst, wordt er gestreefd naar structurele inkomsten. Om die reden zal het sluiten van meerjarige overeenkomsten met deelnemers, gekoppeld aan onder meer het project in de Filippijnen meer aandacht krijgen in 2014.

‘Doing well’ heeft te maken met keihard geld verdienen, dat draagt ook bij aan het veiligstellen van de toekomst van het bedrijf. ‘Doing good’ is het hart en de ziel van de firma.’ Rob Boogaard Interim President & CEO Interface Europe, Middle East, Africa, India


36

‘Dus er is maar één oplossing mogelijk en dat is dat er een mondiaal leiderschap komt om de ecologische uitdagingen constructief aan te pakken.’ Peter Smink CFO Nuon/Vattenfall

De quotes in dit jaarverslag zijn afkomstig uit ‘Natuurlijk Leiderschap, 20 leiders openhartig en inspirerend aan het woord over: idealen, echte duurzaamheid en de toekomst’ (2013), geschreven door B. Geutjes en M. Raaijmakers.

foto: Mali

Jaarverslag Trees for All Stichting Postbus AA Arnhem

Recommend Documents