JAARVERSLAG 2012
Stichting Religieuzen tegen Vrouwenhandel
Voorwoord Zr. Tarcies Wijngaard, voorzitter Beste mensen, Elk jaar ontvangt u ons Jaarverslag waarin de activiteiten in en buiten Nederland, communicatie, projecten en netwerken worden genoemd. Een palet met veel kleuren. Voorlichtingsactiviteiten zijn op dit palet heel belangrijk, maar in feite zijn ze dat allemaal. Dit boekje is een klein vuurwerk dat alle kanten op spat en waarvan sprankjes weer nieuw vuur doen oplaaien. Het vuur waarvan onze medewerksters en vrijwillige krachten de blaasbalg zijn, want het moet onderhouden worden. Een woord van dank aan hen is dus zeer op zijn plaats, evenals dank aan u die de SRTV op andere wijze bijstaat, stimuleert en in staat stelt dóór te gaan. Samen zijn wij krachtig en standvastig, ook al zijn resultaten soms spaarzaam; maar ze zijn er ! Wat tot voldoening stemt is ook het feit dat “mensenhandel” steeds breder aandacht heeft gekregen, al blijft “vrouwenhandel” voor de SRTV toch een bijzonder zorgpunt. Er is een lied van Ramses Shaffy waarin hij zingt - onder andere Voor degene met de dichtgeslagen ramen Voor degene met ’t dichtgeslagen boek Voor degene met de snel vergeten namen Voor degene met de slapeloze nacht Voor degene die ’t geluk niet kan beamen En ook: Voor degene met z’n mateloze trots In z’n risicoloze hoge toren Op z’n risicoloze hoge rots. Ik denk bij deze woorden aan slachtoffers zowel als aan daders….. Maar ook: Voor degene met ’t open gezicht Voor degene in ’t witte licht Voor degene die weet: we komen samen. Waarbij ik ook aan u allen denk. In het refrein zingt hij: zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder. Niet zonder ons ! Wat mij betreft is de bewondering voor de niet aflatende trouw aan het ideaal en het zich niet laten ontmoedigen bij het werken aan recht en gerechtigheid voor degenen die ons nodig hebben. En de laatste drie woorden mogen – zo hoop en bid ik – woorden van troost en bemoediging zijn voor degenen voor wie wij ons via de SRTV inzetten. Moge God dit werk blijven zegenen en vrucht doen dragen. Zuster Tarcies Wijngaard, Zrs. Augustinessen van Heemstede Voorzitter SRTV 2
Inhoud Voorwoord Zr. Tarcies Wijngaard, voorzitter
2
Stichting Religieuzen Tegen Vrouwenhandel
4
Identiteit van de SRTV
5
Activiteiten in 2012
6
Medewerkers SRTV
7
Samenwerkingsverbanden en netwerken
SRTV St. Janssingel 92 5211 DA ’s-Hertogenbosch Nederland T: 073 – 6 15 44 44 M:
[email protected] I: www.srtv.info
SRTV s een ANBI, een door de
10
Netwerken in Nederland
11
Netwerken buiten Nederland
12
Sisters for Sisters
12
Speciale SRTV activiteiten
13
Reguliere SRTV-activiteiten
14
Voorlichting en bewustwording
14
Activiteiten in Nederland
14
Activiteiten buiten Nederland
15
Communicatie en media
17
Verhandelingen en Transactions
17
Website en Sociale Media
17
Bewustwordingsmaterialen
18
Nieuw SRTV-project
19
Financiën 2012
20
belasting goedgekeurd goed doel. Een gift aan de SRTV kunt u geheel of gedeeltelijk aftrekken van uw belastbaar inkomen.
3
SRTV De SRTV werd in 1991 opgericht om voorlichting te geven en de bewustwording te vergroten over de mensonterende handel in mensen, vooral vrouwen.
Visie De SRTV werkt vanuit de christelijke visie dat elk mens geschapen is naar het beeld van God en recht heeft op een menswaardig bestaan. slachtoffers van mensenhandel worden op grove wijze aangetast in hun menselijke waardigheid. In de visie van de SRTV is gedwongen prostitutie een ernstige vorm van mensenhandel.
Mensenhandel Mensenhandel is het werven, vervoeren, overbrengen, onderbrengen of ontvangen van personen door middel van bedreiging met of gebruik van geweld, andere vormen van dwang, afpersing, fraude, misleiding of misbruik van een kwetsbare positie met als doel uitbuiting; uitbuiting van een ander in de prostitutie; andere vormen van seksuele uitbuiting, gedwongen arbeid of diensten; slavernij of met slavernij gelijk te stellen praktijken en het wegnemen van organen. (VN Palermo protocol 2000)
4
Stichting Religieuzen Tegen Vrouwenhandel In 2012 heeft de SRTV vele activiteiten uitgevoerd en is een groot nieuw project aangegaan. Een begin werd gemaakt met een driejarig voorlichtingsproject, genaamd ‘Geschapen naar Gods beeld, behandeld als slaaf…..’ waarover u verderop in dit verslag meer kunt lezen. Het ontstaan van de SRTV De SRTV staat in een lange traditie van religieuzen die zich inzetten voor de noden in de eigen tijd. Een van deze noden kwam in de jaren zeventig en tachtig aan het licht. In Amsterdam werd in 1982 door vrouwelijke en mannelijke religieuzen een nieuw project gestart. Een huiskamerproject waar meisjes en vrouwen werden opgevangen die werkzaam waren als straatprostituee achter het centraalstation van Amsterdam. Zij waren op dat moment een van de weinigen die zich het lot van deze groep prostituees aantrokken. Hun boodschap was: naast de vrouwen staan, niet oordelen en een open oor en open hart bieden. Deze benadering door het openstellen van een huiskamer is dan vrij nieuw. De ervaringen uit dit project toonden al snel aan dat er vele vrouwen in de prostitutie werkzaam waren die dat niet vrijwillig deden. Ze werden door een pooier, door omstandigheden of door een verslaving gedwongen. Door deze signalen van vrouwenhandel komt de hulpverlening steeds verder op gang. Mede hierdoor komt er steeds meer systematische aandacht voor deze problematiek en wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan. Een groep zusters is van mening dat er meer moet gebeuren. Zij beginnen in 1991 met de werkgroep ‘religieuzen tegen vrouwenhandel’ die zich vooral gaat richten op voorlichting, bewustwording en preventie van deze mensonterende handel. Vrouwenhandel of Mensenhandel Al sinds haar oprichting in 1991 spreekt de SRTV over vrouwenhandel en niet over mensenhandel. Wettelijk gezien bestaat deze term niet meer. Via Europese regelgeving werd ook in Nederland de wet gewijzigd en moeten we sinds 2006 spreken van mensenhandel. Toch blijft de SRTV na uitvoerig intern overleg het woord vrouwenhandel gebruiken. Zowel mannen als vrouwen worden uitgebuit in de seksindustrie en in andere sectoren. Uit cijfers blijkt dat het hoogste aantal slachtoffers van mensenhandel vrouwen zijn. De SRTV blijft op het standpunt staan dat het geweld dat vrouwen in deze handel wordt aangedaan extra aandacht blijft vragen. In dit verslag zullen de termen vrouwenhandel en mensenhandel daarom beide worden gebruikt.
Mensenhandel, een groeiend probleem Mensenhandel in Nederland lijkt steeds grotere vormen aan te nemen. Het aantal slachtoffers dat wordt geregistreerd is elk jaar weer hoger. Experts vermoeden dat de handel in mensen echter niet toeneemt. De kennis over deze handel neemt toe bij politie, justitie en hulpverlening. Hierdoor krijgen we een steeds beter zicht op het werkelijke probleem mensenhandel. Er worden meer politieacties uitgevoerd in prostitutiegebieden en bedrijven worden gecontroleerd op uitbuiting van werknemers. Hierdoor worden meer slachtoffers aangetroffen. Tevens zorgt vergroting van de kennis over mensenhandel bij hulpverleners ervoor dat meer slachtoffers worden aangemeld. Het probleem is waarschijnlijk niet groter geworden maar beter in beeld gekomen.
Identiteit van de SRTV In 2012 hebben meerdere mensen binnen en buiten de SRTV meegedacht en meegeschreven aan een stuk dat de identiteit van de organisatie recht zou doen. Het blijkt in deze tijd niet makkelijk te zijn mensen duidelijk te maken waar de SRTV voor staat. Vooral jongeren hebben geen weet van de wereld van religieuzen, ze weten niets over het katholieke geloof (zowel positief maar ook weinig negatief) en niets over de geschiedenis die de religieuzen hebben. Het was dus de vraag of de SRTV een praatpapier kon maken waarin in het kort de historie van de religieuzen (in Nederland en hun werk) als ook de historie van de organisatie verwerkt kon worden. Daarbij moesten ook de vele aspecten van het huidige werk aan bod komen. Tevens moest duidelijk worden dat de werkwijze van religieuzen en hun lekenopvolgers, anders is dan die van andere organisaties tegen mensenhandel. Erik Borgman1 werd gevraagd de SRTV te helpen hierover een praatstuk te schrijven. Na uitvoerige gesprekken met verschillende medewerkers kwam hieruit een basistekst die daarna door de SRTV in een gezamenlijke vergadering met bestuur en medewerkers tot een eigen stuk werd omgevormd. Het document ‘SRTV – inspiratie, geschiedenis, werkwijze’ kwam zo tot stand en is te downloaden van de website. (www.srtv.info)
1
Erik Borgman is lekendominicaan en hoogleraar theologie van de religie, in het bijzonder het christendom, aan de Universiteit van Tilburg
STOP Vrouwenhandel
Begeestering Het aandeel van het werk dat door religieuzen wordt gedaan binnen de SRTV neemt gestaag af. Maar het is van belang dat het vuur van de religieuzen levend blijft, dat de voortzetting van het werk op een wijze geschied die net zo begeesterd is. Begeestering gaat verder dan enthousiasme. Het heeft te maken met zielsverbinding, samen naar een doel werken, met energie werken, werken met liefde. Liefde wordt tegenwoordig vaak alleen gezien als iets lichamelijks. Er is echter ook een ander soort liefde, liefde die verbindt, die geen vragen stelt, die de belangen overstijgt. Dat is de liefde die religieuzen in hun werk leggen en legden. Deze liefde proberen wij, de leken die het werk voortzetten, in onszelf te vinden zodat we ons werk met precies deze begeestering kunnen voortzetten.
5
Activiteiten in 2012 Europese dag tegen mensenhandel 18 oktober
SRTV Identiteit
Ter gelegenheid van de Europese dag tegen mensenhandel organiseerde de SRTV een benefiet concert in Utrecht. Het gregoriaanse koor Schola Cantorum Karolus Magnus schiep een prachtig monument voor vrouwelijke materlaren van alle tijden. Na het Kyrie eleison (heer ontferm u over ons) volgde een schier oneindige rij vrouwelijke heiligen aan wie gevraagd werd voor ons te bidden. Tussen de gezangen door vertelde een vrouw verhalen van hedendaagse vrouwen die slachtoffer werden van geweld. Tot slot wederom een gezongen litanie: verlos ons heer, van economische uitbuiting, van eerwraak, van verkrachting, vrouwenhandel, incest, gedwongen huwelijk, seksuele uitbuiting. Wij bidden u verhoor ons: voor gelijke rechten, eerbied en respect, economische ontplooiing, goede opleidingsmogelijkheden, lichamelijke en geestelijke integriteit.
Op 18 september kwamen medewerkers, bestuur en staf van de SRTV samen om gezamenlijk het visiestuk te bespreken dat was voorbereid in samenwerking met Erik Borgman. Dit stuk werd geschreven om binnen de SRTV te discussiëren over de ‘R’. Moet het woord Religieus in de naam van de stichting staan en hoe verstaan we die R. Het stuk werd in groepen bediscussieerd. Gezamenlijk werd besloten dat de R het centrale punt binnen de organisatie is. Het stuk ‘SRTV – inspiratie, geschiedenis, werkwijze’ kan nu in de voorlichting en bij gelegenheden worden gepresenteerd. Aan de hand van deze tekst werd een nieuwe SRTV-informatiefolder gemaakt.
Themadag Pinksteren
MBO- KWIC Den Bosch
Op 29 mei organiseerde de SRTV de themadag ‘In de Geest van Pinksteren’. “Pinksteren gaat over gedrevenheid en bezieling die door je heen waait, die je wakker schudt en in beweging zet.” Zr. Margaretha vangt slachtoffers van mensenhandel op en Mieke Simons is werkzaam bij de politie. Beiden vertelden hoe zij geraakt werden en in beweging kwamen. Op indrukwekkende wijze vertellen Mieke en zuster Margaretha over hun werk en over de zorgzaamheid waarmee ze omgaan met deze vernederde en geschonden vrouwen.
In ’s-Hertogenbosch gaf de SRTV een reeks gastlessen aan MBO-leerlingen, afdeling gezondheidszorg, van het Koning Willem I College. Een belangrijk onderdeel van de les was de film Anna. Door het vertonen hiervan krijgt het onderwerp mensenhandel een gezicht en kunnen jongeren zich een beeld vormen van wat er gebeurt in deze wereld van uitbuiting. Voor vele jongeren was het een grote schok te zien dat zo’n jonge vrouw gedwongen wordt om in de prostitutie te werken.
6
Medewerkers SRTV De SRTV bestaat uit een kleine staf en een veertigtal vrijwillige medewerkers waaronder een aantal religieuze vrouwen en mannen. Het aandeel van het werk dat door religieuzen wordt gedaan binnen de SRTV neemt gestaag af. We zijn ons ervan bewust dat we het werk voortzetten dat zij begonnen zijn. De enorme ‘goodwill’ die zij opbouwden kunnen wij nu als de onze rekenen. We prijzen ons gelukkig dat zusters, broeders en paters deel uitmaken van onze organisatie. Hun niet aflatende inzet geven ze aan de SRTV. Ondanks dat zien we dat het aantal actieve religieuzen binnen onze organisatie minder wordt. We zijn daarom altijd opzoek naar nieuwe vrijwilligsters(ers). Vrijwillige medewerkers worden op allerlei gebieden ingezet. Zij dragen mede de SRTV, hun kennis, inbreng en ervaringen zijn binnen het werk van grote waarde. De SRTV wil ook in de toekomst de medewerkers inschakelen op alle niveaus. Het geven van voorlichting en werken aan bewustwording word door vrijwel alle vrijwilligers op kleinere of grotere schaal gedaan. Bij de diverse SRTV-activiteiten verzorgen vrijwilligers stands op markten, geven voorlichting en informeren het publiek over de SRTV en over mensenhandel. Dankzij de inzet en creativiteit van vrijwilligers beschikt de SRTV over een scala aan promotiematerialen van kaarten tot toilettasjes en kaarsen. Verschillende vrijwillige medewerkers verrichten op regelmatige basis hand-en-span-diensten in het kantoor van de SRTV. Ook de boekhouding wordt grotendeels door vrijwilligers uitgevoerd. De redactie van de bladen Verhandelingen en Transactions wordt grotendeels gevormd door SRTV-vrijwilligers. In 2012 startte een vrijwilligersgroep in het oosten van Nederland. Deze groep zeer geïnteresseerde en kerkelijk betrokken vrouwen nam het initiatief tot de start van de SRTV-Oost. De groep komt bij elkaar in Zwolle en zal in 2013 samen met de stafleden van de SRTV voorlichtings- en bewustwordingsactiviteiten organiseren rondom de handel in mensen.
Bij SRTV-activiteiten worden kaarten verkocht
In 2012 moest de SRTV van enkele medewerkers van het eerste uur afscheid nemen. Een van hen, mw. Coks van Eysden, overleed. Andere medewerkers besloten dat ze vanwege hun vergevorderde leeftijd of werkzaamheden elders niet meer actief bij de SRTV betrokken wilden zijn. Zij blijven echter het werk en de organisatie volgen en steunen, bijvoorbeeld in hun gebed.
7
Enkele SRTV medewerkers
Lijst van SRTV-medewerkers in 2012 Stafmedewerkers Mw. Ivonne van de Kar Mw. Elma van den Nouland Bestuur Zr. Tarcies Wijngaard, Zrs Augustinessen van Heemstede, voorzitter Dhr. Johan Naron, geassocieerd lid SMA, secretaris/ vice-voorzitter Zr. Valsa Koreth, Zrs JMJ penningmeester Mw. Phily van Dijck, Internationale Graalbeweging bestuurslid Mw. Riet Spierings, Vrouwe van Bethanië bestuurslid Mw. Hilly Merx-Dompeling, Diaconaal werker STEK bestuurslid Br. Arie Kuil, Karmeliet bestuurslid Br. Piet Bots, Franciscaan bestuurslid Het SRTV-bestuur vergadert vier maal per jaar en fungeert als een bestuur op afstand dat zeer betrokken is bij de werkzaamheden van staf en medewerkers.
Zusters namen afscheid
Nel van Mil en Martia van den Burgt namen na jaren actief te zijn geweest afscheid bij de SRTV. Beide blijven de SRTV volgen van een afstandje.
8
Vrijwillige medewerkers Mw. Mayenka Albarracín Mw. Katherine Andrean-Gellert Mw. Juul van den Berg Mw. Ton Brouwer, Internationale Graalbeweging Zr. Marjolein Bruinen, Dominicanessen van Bethanië Mw. Maria Dedden Zr. Dominica Dogge, Medische Missiezusters Mw. Coks van Eysden † Mw. Netty Gröllers Dhr. Jos Hermans Zr. Monique van Hoof, Zrs. Franciscanessen Alles voor Allen Mw. Martha van Hulzen Mw. Namaat Issa Zr. Jeanne Kemmeren, Medische Missiezusters Mw. Jeanne Kloosterziel Mw. Co Knappstein, Dominicaanse Lekenorde Mw. Elly König, Internationale Graalbeweging Fr. Frans Kwik, Missionarissen van Mill Hill Zr. Mechtild Leenaerts, Arme Dienstmaagden van Jezus Christus Mw. Will van der Leeuw Dhr. Gijs Lieffering
Zr. Juliet Mateo, missiezusters Dienaressen v.d. H Geest Zr. Paola van Nierop, Zrs. Franciscanessen Alles voor Allen Zr. Celine Padinjareannasseril, Missiezrs Dienaressen v.d. H Geest Mw. Evelien Reeuwijk Zr. Maria Schoorlemmer, Zrs. van O.L.Vrouw van Afrika (Witte zusters) Mw. Mieke Schure Mw. Hilary Selles Dhr. David Sloan Mw. Rieneke Spijkers Mw. Lucy Tillemans Zr. Raymunda van Velzen, Zrs. O.L.Vrouw van Amersfoort Zr. Marie Veldkamp, Medische Missiezusters Zr. Joke Volf, Zrs. Franciscanessen van Veghel Dhr. Frans de Wilde Dhr. Wim van der Wurff SRTV Wij zijn een groep van vrouwen, mannen en religieuzen, gelijkwaardig in een verscheidenheid van talenten en taken. Wij zijn geraakt door de Geest van God die ons kent en ons bij onze naam roept om op te komen voor de waardigheid van ieder mens en te strijden tegen die vorm van mensenhandel die de meeste slachtoffers van uitbuiting eist: vrouwenhandel. Wij zijn geroepen om op te komen tegen de vanzelfsprekendheid en onzichtbaarheid van vrouwenhandel door de stem, de ogen, de oren, de handen en voeten te zijn van vrouwen die weerloos zijn. Omdat wij dit niet alleen aankunnen hebben wij elkaar nodig en werken wij mee aan het opbouwen van een wereldwijd netwerk tegen vrouwenhandel. Hierbij vertrouwen wij op de voelbare aanwezigheid van de Metgezel die steeds met ons mee trekt omdat God heeft beloofd dat niet het kwade maar het goede het laatste woord heeft.
Fr. Frans Kwik, Mill Hill
9
Migratie is zo oud als de mens zelf: het zich verplaatsen was voor velen een weg naar ontwikkeling, vooruitgang en voorspoed. Migratie is vaak echter ook gekoppeld aan onderdrukking en uitbuiting.
Safe Migration Overal ter wereld migreren mensen. Op de vlucht voor geweld, rampen, ziekte of armoede vertrekken velen naar plekken waarvan ze denken dat ze betere kansen op een goede toekomst hebben. Velen van hen worden slachtoffer van uitbuiters en handelaren. Het is daarom belangrijk mensen goed voor te lichten over hun kansen als ze willen migreren. In de beginjaren waarschuwde de SRTV mensen om de verhalen over het ‘paradijs Europa’ niet te geloven. Nu richt de voorlichting zich steeds meer op safe migration. Hierbij worden mensen geïnformeerd hoe je veilig kunt migreren, welke papieren je nodig hebt, welke gevaren onderweg op de loer liggen en welke rechten je als migrant hebt. Bij dit voorlichtende werk in landen van herkomst kunnen religieuzen en priesters een grote rol spelen.
Samenwerkingsverbanden en netwerken Door steeds verdergaande samenwerking met personen en organisaties groeit een wijdverbreid netwerk dat elkaar kent en weet te vinden als dat nodig is. In 2011 zijn de contacten met zusters die in Indonesië actief werken tegen de handel in mensen sterk uitgebreid. Daarbij werd een royaal bedrag opgehaald voor dit Indonesische netwerk van zusters. Daarom werd in 2012, in samenwerking met Mensen met een Missie, een start gemaakt met het organiseren van een Indonesische conferentie tegen mensenhandel waarbij het in de bedoeling ligt het Indonesisch netwerk uit te breiden en meer vorm te geven. Hierbij werkt de SRTV nauw samen met Nederlandse congregaties die sterke banden hebben met Indonesië. Om deze congregaties meer duidelijkheid te geven over de plannen en de onderliggende problematiek organiseerde de SRTV hierover in juni een informatiedag. Samen met het de Schola Cantorum Karolus Magnus uit Nijmegen organiseerde de SRTV op 13 oktober, in het kader van de Europese dag tegen mensenhandel, een benefietconcert. Nationaal rapporteur mensenhandel mw. Dettmeijer hield er een toespraak waarna het koor een prachtig concert gaf en daarmee een monument voor misbruikte vrouwen neerzette. Hierover las u meer op pag. 6. In mei werd de voorlichtingsbijeenkomst In de geest van Pinksteren georganiseerd. Mieke Simons van de politie Limburg Noord gaf voorlichting over het werk dat het team mensenhandel doet. Ze gaf de presentatie samen met Zr. Margaretha die slachtoffers van mensenhandel in crisissituaties opvangt. Op pagina 6 staat hier meer over. De SRTV werkte mee aan het boek ‘Proeven van goed samenleven‘ van theoloog Thijs Caspers, medewerker van het VKMO2. Tien maatschappelijke organisaties werd gevraagd een praktijkvoorbeeld te geven in het boek dat een inleiding is tot het katholiek sociaal denken in het verleden tot aan de huidige tijd. In 2012 werkte de SRTV op diverse vlakken samen met vele Nederlandse congregaties. Zo werd er voorlichting gegeven bij de Vincentiaanse familie3, bij een bijeenkomst van Kleurrijk Religieus Leven maar ook tijdens een studiedag van het bisdom Breda over kerk en seksueel misbruik.
2 3
Verband van Katholiek Maatschappelijke Organisaties Bijeenkomst van congregaties (mannen en vrouwen) en leken, gebaseerd op de spiritualiteit van Vincent de Paul
10
Vanaf 2012 nam de SRTV deel aan een aantal bijeenkomsten van Missionaire Bondgenoten. In dit, door de KNR4 geïnitieerde overleg komt een aantal organisaties, ontstaan vanuit de religieuze instituten, samen om te spreken over de voortzetting van de inzet vanuit de missionair religieuze traditie. In dit jaar werd wederom samen gewerkt met STEK5 het kerkelijk netwerk in Den Haag dat in de afgelopen tijd steeds meer activiteiten ontwikkelde rondom preventie en voorlichting van mensenhandel. Op verzoek van de politiekorpsen in Limburg nam de SRTV deel aan een aantal brainstormsessies Rode Schijn over het effectiever inzetten van politie-uren tijdens reguliere controles op seksinrichtingen in Nederland. De politie speelt met de gedachte vrijwilligers in te zetten voor hand-enspandiensten wanneer een slachtoffer in een noodopvang nog geen recht heeft op ondersteuning van reguliere organisaties. Hierbij valt te denken aan het bezoeken van een huisarts of het laten maken van foto’s voor identiteitspapieren
Netwerken in Nederland Ook in 2012 werkte de SRTV mee aan een door SKIN6 georganiseerde informatiedag voor besturen en belangstellenden van protestante migrantenkerken over mensenhandel. De SRTV, Comensha7, BlinN8, IOM9 en LOS10 gaven er uitleg over hun werkzaamheden. Met deze organisaties heeft de SRTV sinds 2011 een convenant waarin ze afspraken met elkaar samen te werken en elkaar op de hoogte te houden van nieuwe ontwikkelingen. Twee keer per jaar organiseert het ministerie van Justitie een overleg tussen alle ministeries die te maken hebben met mensenhandel en de maatschappelijke organisaties op dit gebeid. De SRTV neemt al enkele jaren deel aan dit zeer nuttige overleg en kan hier beleidsvoornemens mee sturen voordat ze in de praktijk worden uitgevoerd.
Rechten van de Mens Artikel 4 rechten van de mens: verbod van slavernij en dwangarbeid 1. Niemand mag in slavernij of dienstbaarheid worden gehouden. 2. Niemand mag gedwongen worden dwangarbeid of verplichte arbeid te verrichten.
Inspectie SZW op overige uitbuiting Bij de bestrijding van uitbuiting door de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid staat de uitbuiting van werknemers in andere sectoren dan de seksindustrie centraal. Ter onderscheiding van seksuele uitbuiting wordt gesproken over ‘overige uitbuiting’ of ‘slavernijachtige uitbuiting’. Slachtoffers van overige uitbuiting zijn voor hun uitbuiters niet meer dan 'wegwerpmensen'. Overige uitbuiting blijkt in Nederland voor te komen, alhoewel er nog geen inzicht is op welke schaal dit voorkomt.
In 2012 was er na lange tijd weer een bijeenkomst van verschillende vrouwenorganisaties. De bijeenkomst was georganiseerd rondom de VN-vrouwenconferentie in 2013. Het thema, geweld tegen vrouwen en meisjes met als belangrijk onderdeel de vrouwenhandel, bracht vele vrouwenorganisaties bijeen. Ook de SRTV nam deel aan dit overleg. 4
KNR - Konferentie Nederlandse Religieuzen STEK - Stichting voor Stad en Kerk in Den Haag 6 SKIN - Samen Kerk in Nederland 7 Comensha – Coördinatiecentrum mensenhandel 8 BlinN – Bonded Labour in Nederland, deze organisatie heet nu Fairwork 9 IOM – Internationale organisatie voor Migratie 10 LOS – Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt 5
11
Netwerken
Netwerken buiten Nederland
Religieuzen in Europa Netwerken tegen Mensenhandel en Exploitatie RENATE.
Internationaal Religieus Netwerk
De SRTV is een van de organisaties die Renate, het Europese netwerk van religieuzen tegen mensenhandel en uitbuiting, hebben opgericht in 2009. In 2012 werd door dit netwerk een driejarenplan geschreven en kreeg het netwerk duidelijker vorm. Tijdens de Europese conferentie van 2011 werd besloten dat een werkgroep met een vertegenwoordiger uit elk van de 15 deelnemende landen een bestuur zou kiezen dat de werkzaamheden van het netwerk zou coördineren. De SRTV nam deel aan de jaarvergadering in London en maakt vanaf dat moment deel uit van het bestuur van Renate. Dit Europese netwerk organiseerde in Steyl in Nederland een intensieve cursus Sociale Media waaraan de SRTV deelnam. Daarnaast werden via de mail contacten aangehouden met de netwerken van religieuzen tegen mensenhandel in Afrika, in Canada, in Azië en de Pacific, in de Verenigde staten en in Latijns Amerika. Het internationale netwerk van religieuzen, Talitha Kum, kwam dit jaar niet bij elkaar. Wel was het netwerk actief via e-mails en skype. Ook de leden van Coatnet, het internationale Caritas-netwerk tegen mensenhandel, informeerden elkaar in 2012 uitsluitend via e-mail contact.
Sisters for Sisters Onder de verzamelnaam Sisters for Sisters vallen verschillende activiteiten die de SRTV in de afgelopen jaren heeft georganiseerd om het werk van de religieuzen tegen mensenhandel onder de aandacht te brengen. Zo werd in 2009 Albanië extra onder de aandacht gebracht en in 2011 ging het om Indonesië. Mede omdat diverse Nederlandse congregaties zoveel contacten hebben met Indonesië werd in 2012 de aandacht voor dat land een jaar voortgezet.
Zr. Antonie van het Indonesische Netwerk
In 2012 werd begonnen met de voorbereidingen voor een grote Indonesische conferentie in Malino, op Zuid-Sulawesi. Deze conferentie is bedoeld om in 2013 een nationaal netwerk op te starten van Religieuzen tegen Mensenhandel. De conferentie wordt georganiseerd in samenwerking met de Indonesische Conferentie van Religieuzen (IBSI) en Mensen met een Missie. In november 2012 werd een bijeenkomst georganiseerd in Den Bosch waarbij een van de sprekers de Indonesische Zr. Antonie Ardatin was. Zij is al jaren zeer actief in de strijd tegen mensenhandel in Indonesië en zeer betrokken bij het opzetten van het nationale netwerk. Aan deze bijeenkomst om het netwerk te ondersteunen en de samenwerking tussen Nederland en Indonesië te versterken namen ruim 40 religieuzen deel. In 2013 zal extra aandacht worden besteed aan Polen en het werk van de religieuzen die daar actief zijn tegen mensenhandel.
12
Speciale SRTV activiteiten Kaarsen maken
Interview Schepper&Co
De SRTV verzamelt al verschillende jaren kaarsvet. Zr. Marie Veldkamp maakt hiervan nieuwe kaarsen in allerlei kleuren en vormen die tijdens lezingen verkocht worden. De opbrengst komt ten goede aan het werk van de SRTV.
Op zondagmiddag 14 oktober was de SRTV te gast bij het radioprogramma ‘Schepper en Co’ van de NCRV. Hoofdgast, Renate van der Zee, werd geïnterviewd over haar boek over mensenhandel. De SRTV kreeg de gelegenheid te vertellen over de werkzaamheden in meer dan 20 jaar. Over voorlichting en bewustwording in Nederland, maar ook over het wereldwijde religieuze netwerk. SRTV-medewerkster Zr. Marjolein vertelde in het programma over haar ervaringen in Letland. Daar vangt haar communiteit teruggekeerde en berooide slachtoffers op.
SRTV in de Zelfkrant
Lezing in Zuidhorn
In het septembernummer van de Zelfkrant, een straatkrant die door dak- en thuislozen wordt verkocht, stond een groot en positief artikel over de SRTV. Een verhaal over het ontstaan, over de huidige problematiek rondom mensenhandel en de vooruitzichten voor de toekomst van de SRTV.
In november kwam een grote groep van de Protestantse vrouwenorganisatie Passage bijeen in het Groningse Zuidhorn. In het Christelijk weekblad werd een paginagroot artikel geplaatst over deze bijeenkomst, over de SRTV en over de handel in mensen.
13
Reguliere SRTV-activiteiten Voorlichting en bewustwording
SRTV geeft voorlichting in Nederland
Al sinds de oprichting van de Religieuzen Tegen Vrouwenhandel in 1991 stond vast dat voorlichting en bewustwording over vrouwenhandel de voornaamste taak van de organisatie zou zijn. Dat is in de loop der jaren niet veranderd. Wel is de afgelopen jaren het probleem complexer geworden, steeds nieuwe aspecten van de handel in mensen komen aan het licht. Het lokale, nationale, Europese en internationale beleid wordt daardoor telkens aangepast. Dit zorgt ervoor dat de SRTV-medewerkers die voorlichting geven, voortdurend op de hoogte moeten blijven van al deze ontwikkelingen. Al doende groeide hun expertise. In de beginjaren bestonden de activiteiten voornamelijk uit het bekend maken van het thema vrouwenhandel aan kleine en grotere groepen vrouwen en in de eigen kring van religieuzen. Deze taak wordt ook nu niet vergeten, maar heeft zich in de loop der jaren steeds verder uitgebreid. Op het gebied van voorlichting en bewustwording werden ook in 2012 veel uiteenlopende activiteiten ontplooid in binnen- en buitenland.
Activiteiten in Nederland Loverboys Het lezingen aanbod van de SRTV is in de afgelopen jaren uitgebreid met een lezing over loverboys. Onder de titel ‘Liefde, rozengeur en handelswaar’ wordt voorlichting gegeven aan vrouwengroepen in het hele land over vragen als: wat is een loverboy eigenlijk; loopt mijn (klein) dochter gevaar?; is elke jongen met een mooie auto een loverboy? Hoe waarschuw ik mijn (klein)kinderen; wanneer hoef ik me geen zorgen te maken.
SRTV-vrijwilligers helpen bij lezingen 14
In 2012 is het aantal lezingen dat de SRTV verzorgde bij vrouwengroepen, in kerken en bij religieuze instituten vrijwel gelijk gebleven. Er is een verschuiving optreden. Er is meer vraag naar lezingen bij protestante vrouwenorganisaties als Passage. Ook na 21 jaar voorlichting geven zijn er jaarlijks vele aanvragen van vrouwenorganisaties, kloosters of kerken die geïnformeerd willen worden over mensenhandel en de wijze waarop de SRTV zich hier tegen inzet. Loverboys zijn mensenhandelaren die meisjes of jonge vrouwen emotioneel afhankelijk maken om ze daarna uit te buiten, vaak in de prostitutie. Voor dit relatief nieuwe onderwerp is momenteel veel interesse van vrouwenorganisaties, scholen, scholieren, maar ook in kerken en bij religieuze organisaties. De SRTV heeft sinds enkele jaren haar lezingenaanbod uitgebreid met een speciale lezing over dit thema. Het aantal klassen waar voorlichting werd gegeven nam in 2012 toe van 7 naar 13.
Lezing Zuidhorn Ruim 450 vrouwen kwamen op 22 november naar een SRTV-lezing in Zuidhorn. Daar vond de regionale bijeenkomst plaats van Passage, een netwerk van protestantse vrouwen. Tijdens de lezing en de erop volgende film, daalde er een intense stilte in de kerk neer. De film vertelt het verhaal van Elena aan de hand van schilderijen, een soort van kruiswegstatie. Tijdens de pauzes werden veel SRTV-promotiematerialen verkocht, de zes SRTV-vrijwilligers hadden hun handen vol.
Activiteiten buiten Nederland De SRTV is meestal en voornamelijk in Nederland actief. In het buitenland werkt de SRTV vooral via Europese en internationale netwerken, contactpersonen en e-mail. De groeiende interesse voor het thema mensenhandel in kerken en religieuze organisaties buiten Nederland kan deels worden verklaard door de jarenlange inzet van de SRTV. De boodschap dat ook kerken en religieuzen een taak hebben in de strijd tegen mensenhandel, begint na jaren van voorlichting duidelijk door te dringen. Steeds meer kerken, congregaties en geloofsgemeenschappen nemen werkzaamheden in de strijd tegen vrouwenhandel op in hun beleid. Deze taken kunnen liggen binnen preventie en bewustwording maar ook in pastorale zorg of in het opvangen van slachtoffers. Activiteit in Nederland Lezingen algemene groepen Lezingen religieuzen, parochies Lezingen op scholen Fontys Hogeschool Eindhoven Lezingen Migranten kerken Voorlichting bij Rechtbank / Politie Voorl. bij indiv. bezoeken aan SRTV Voorl. aan vertegenwoordigers Nat. en Int. organisaties Contact met Ned. organisaties Overleg ministeries en NGO’s Nat. bijeenkomsten en conferenties Werkstukken studenten/ scholieren (Tel.) interviews en vraaggesprekken Interviews Infomarkten
Aantal 2012 22 14 3 scholen 3 dagen 2 1 27
bereik 1992 397 320 130 67 45
9 38 2 4 6 19 4 6
2011 23 16 7 scholen 4 2 31
bereik 1259 527 173
‘Proeven van goed samenleven’ Een inleiding op Katholiek Sociaal denken. Een boek van het VKMO waaraan de SRTV een bijdrage leverde
157 67
11 37 2 2 9 21 4
De SRTV is actief betrokken geweest bij de volgende twee internationale bijeenkomsten en conferenties: Activiteit buiten Nederland Renate Jaarvergadering Renate Core-group 3 jaren werkplan
plaats London Praag
deelnemers 18 8
15
Voorlichtingsactiviteiten in 2012 Kleurrijk religieus leven Op 6 oktober organiseerde de KNR een bijeenkomst voor in Nederland wonende en werkende buitenlandse religieuzen. Deze dag, Kleurrijk Religieus Leven, had als thema “welkom zij die goed nieuws brengen”. De SRTV gaf er twee workshops. Ongeveer 150 religieuzen en leken uit alle windstreken ontmoetten elkaar op een kleurrijke dag met een goede inhoud en met muziek uit verschillende culturen. Uiteraard was er ook aandacht voor een goed gesprek, gebed en bezinning.
16
SRTV-lezing Loverboys
De SRTV geeft lezingen met de titel: Liefde, Rozengeur en
handelswaar…
Hierin komen onderwerpen aan bod als Wat is mensenhandel? Hoe komt het in Nederland voor? Is dit hetzelfde als loverboys? Hoe zit dat met het verschijnsel loverboys? Wat zijn lovergirls? Zijn ze werkelijk zo lief als het woord doet klinken? Lopen alleen meisjes gevaar of kunnen jongens ook ten prooi vallen? Rondom deze en andere vragen worden voorlichtingsactiviteiten georganiseerd. Ook in 2012 nam het aantal lezingen over dit thema flink toe.
Voorlichting Rechtbank
Studiedag bisdom Breda
In februari toog de SRTV naar de rechtbank in Maastricht. Daar was de vraag om (hulp)officieren van justitie, griffie medewerkers en medewerkers van de piketdienst in een kort en duidelijk verhaal te vertellen over wat mensenhandel doet met slachtoffers. Het is van belang dat op het moment dat een slachtoffer aangifte doet van mensenhandel de diensten van het openbaar ministerie weten hoe moeilijk deze stap is voor slachtoffers.
Het bisdom van Breda organiseerde op 5 september 2012 een studiedag voor priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers over het seksueel misbruik van minderjarigen door vertegenwoordigers van de Kerk. Om het thema iets breder te trekken was naast vertrouwenspersonen en een organisatie van slachtoffers de SRTV gevraagd een werkwinkel te verzorgen over seksueel misbruik van vrouwen en meisjes in de mensenhandel.
Communicatie en media In 2012 was de SRTV enkele malen via de media in de gelegenheid iets over het werk te vertellen. Zo werd het werk van de SRTV uitgebreid aan de orde gesteld in een interview voor de Straatkrant en was de stichting te gast bij het NCRVradioprogramma Schepper & Co. Over de SRTV-lezing in Zuidhorn werd in het Christelijk weekblad een pagina groot artikel geplaatst.
Verhandelingen en Transactions De Nederlandstalige nieuwsbrief Verhandelingen werd drie keer samengesteld door de redactie en door een groep medewerkers verzonden in een oplage van 2300. De Engelstalige internationaal verzonden nieuwsbrief Transactions werd net als het voorgaande jaar twee maal verzonden. Stukken uit Verhandelingen werden hiervoor door vrijwilligers vertaald. Deze vertalingen vormen samen met artikelen uit internationale nieuwsbronnen dit blad. Transactions werd, in een oplage van 1100, verzendklaar gemaakt door de medewerkers en verzonden aan internationale contacten van de SRTV. Eind 2012 overleed mw. Coks van Eysden, die in elk nummer een pakkende column schreef, haar bijdragen in Verhandelingen en als enthousiast medewerker zal de SRTV zeer missen.
Kerstnummer Verhandelingen
Website en Sociale Media Websites waren jaren lang een belangrijk medium om mensen te informeren over de activiteiten van een organisatie. We zien nu meer en meer dat deze worden gebruikt als naslagwerk en vraagbaak voor specifieke informatie. Activiteiten van een organisatie worden steeds meer via de sociale media uitgewisseld. Op platforms als Facebook kondigen organisaties hun activiteiten aan en nodigen ze ‘vrienden en bekenden’ uit deel te nemen. Op deze trend is de SRTV in 2012 ook ingegaan. Een Facebook-pagina werd geopend waarin informatie over de werkzaamheden van de SRTV te vinden is. Bekenden worden via dit nieuwe medium uitgenodigd voor de georganiseerde activiteiten. In het verlengde van deze trend zien we dat deelnemers zich steeds later aanmelden. Wellicht door de veelheid van activiteiten waaruit gekozen kan worden maken mensen pas op het laatste moment de keuze om een bijeenkomst wel of niet te bezoeken. De website van de SRTV www.srtv.info wordt maandelijks meer dan 3600 keer bezocht. We concluderen hieruit dat deze site veel informatie biedt aan de verschillende doelgroepen. In 2012 leverde de site net als voorgaande jaren regelmatig vragen op voor interviews, werkstukken en scripties van scholieren en studenten. Vooral de maanden oktober en november laten een piek in het aantal bezoekers zien. www.srtv.info Bezoek site per maand (gemiddeld)
2009 2966
2010 3215
2011 3385
2012 3667
SRTV Facebook-coverfoto
In de vastentijd werd de tentoonstelling
‘Elena een bezinning op mensenhandel’ bekeken.
17
Bewustwordingsmaterialen Overwegingen Rond Mensenhandel Met dit mapje waarin 5 thema boekjes zijn opgenomen kunnen vieringen, discussieavonden of bezinningsdagen worden samengesteld rondom het thema mensenhandel. De mapjes bevatten gebeden, verhalen, bijbelteksten en een korte overweging van Carlos Mesters O.Carm
‘Overwegingen rond mensenhandel’
Anna, Elena en Sari De SRTV heeft uiteenlopend voorlichtingsmateriaal geproduceerd in de loop der jaren. Deze drie DVD’s mogen met recht succesvolle producten worden genoemd. De film Anna, geeft op indringende wijze informatie over oorzaken en gevolgen van mensenhandel. De verfilming van Elena is een hedendaagse kruisweg, gebaseerd op het lijdensverhaal van een slachtoffer van mensenhandel. De in 2011 geproduceerde film Sari geeft in een moderne wajangvoorstelling een beeld van mensenhandel in Indonesië. Kaarten Van foto’s uit de eigen collectie maken medewerkers van de SRTV kaarten die al vele jaren gretig aftrek vinden. Vooral de kerstkaarten van de SRTV worden zeer gewaardeerd. Achterop de kaarten staan de gegevens van de SRTV waardoor ontvangers van de kaarten verdere informatie kunnen krijgen.
SRTV voorlichtingsfilm Anna
Indonesische producten
SRTV-postzegel
Indonesische producten Mensen die worden opgevangen in de projecten van ‘Sisters for sisters Indonesië’ maken producten die de SRTV voor hen verkoopt. Aanwezigen bij SRTV-lezingen kopen de promotieartikelen en geven ze vaak cadeau. Er staat op vermeld dat hiermee de SRTV en het project worden ondersteund. De opbrengst van deze tassen, schorten, ovenwanten en sieraden komt geheel ten goede aan verschillende projecten. Postzegels De SRTV maakt gebruik van het aanbod van Post.nl om een persoonlijke postzegel te laten maken. Deze officiële postzegels werden ter gelegenheid van het jubileum uitgegeven en zijn een blijvend SRTV-item geworden. Er wordt geen winst op gemaakt, maar het logo, de website en de boodschap ‘STOP vrouwenhandel’ zorgen voor een vergroting van de bewustwording rondom mensenhandel. In totaal in 2012 werden meer dan 40.000 SRTV-postzegels verspreid in Nederland. In december heeft de SRTV ruim 3000 decemberzegels verspreid. De SRTV verkoopt vanaf dit jaar ook postzegels voor Europa en voor de wereld met daarop de tekst “Stop Human Trafficking”. 18
Nieuw SRTV-project Geschapen naar Gods beeld, behandeld als slaaf… In 2012 heeft de SRTV een driejarig programma in gang gezet. Onder de titel ‘Geschapen naar Gods beeld, behandeld als slaaf…’ worden 15 bijeenkomsten georganiseerd in het hele land. Deze bijeenkomsten zijn gericht op iedereen die als vrijwilliger of in het werk in aanraking kan komen met mogelijke slachtoffers van mensenhandel. Deelnemers worden uitgenodigd de problematiek die ze in hun eigen (werk)kring tegen komen in te brengen. Op deze wijze kunnen locale geïnteresseerden, vrijwilligers en professionals elkaar leren kennen om zo locale netwerken te vormen of te verstevigen. De resultaten van dit preventie en bewustwordingsprogramma zullen na drie jaar in een rapport met aanbevelingen worden aangeboden aan de nationaal rapporteur, de overheid en kerkelijke instituten. Dit project wordt medegefinancierd door het SKAN Fonds en Cordaid.
Netwerken is voor de SRTV cruciaal in het bestrijden van de handel in vrouwen, mannen en kinderen. Daarom werkt de SRTV in binnen en buitenland samen met vele organisaties. Alléén kunnen wij mensenhandel niet tegenhouden, sámen maken we een kans.
19
SRTV op Facebook In 2012 heeft de SRTV meer gebruik gemaakt van de mogelijkheden die de sociale media bieden. Op de pagina op Facebook werden activiteiten aangekondigd en werden gebeurtenissen gedeeld.
De SRTV is een van de weinige organisaties in de strijd tegen mensenhandel in Nederland die vragen van scholieren, studenten en andere geïnteresseerden honoreert. Via de sociale media en via de website vinden zij hun weg naar de SRTV. Regelmatig komen zij naar het kantoor in Den Bosch of interviewen zij de SRTV-staf via de telefoon. De SRTV ziet dit als een van de taken in de voorlichting en bewustwording van het algemene publiek.
Naaimachines voor Indonesië In het SRTV-jubileumjaar werd geld opgehaald voor de Indonesische projecten waar slachtoffers van vrouwenhandel werken. Van een klein deel van dit geld werden naaimachines voor de verschillende vrouwenprojecten gekocht. Deze werden meegegeven met de zusters JMJ die voor een werkbezoek naar Indonesië gingen.
20
Postzegel acties Sinds enige tijd verkoopt de SRTV officiële Postnl postzegels waarop het logo van de stichting staat afgebeeld. Op de postzegel staat te lezen: STOP vrouwenhandel, www.srtv.info, actief sinds 1991. Deze informatie is voor geïnteresseerden precies genoeg om de weg te vinden naar verdere informatie over de SRTV. Behalve de Nederlandse zegels heeft de SRTV ook zegels gemaakt voor post naar Europa en de wereld. In december zijn Decemberzegels verkrijgbaar. De postzegels dienen alleen als bewustwordingsmateriaal, ze mogen niet met winst worden doorverkocht.
Verkoop artikelen goede zet.... Bij lezingen in het land neemt de SRTV meestal een prachtige collectie aan mooie artikelen voor de verkoop mee. Kaarten, postzegels, Indonesische artikelen, koffiebekers, soepkoppen, knuffels, speelgoed etc. etc. vinden gretig aftrek. We komen vaak handen te kort. De opbrengst van deze artikelen komt ten goede aan projecten waar verhandelde vrouwen een toekomst proberen op te bouwen. In december verkoopt de SRTV speciaal promotiemateriaal dat zeer geschikt is voor leuke sinterklaas- of kerstcadeautjes. Deze verkoop is een grote steun voor de SRTV, zowel in de bewustwording als financieel.
Financiën 2012 begroting 2012
2012
2011
Lasten Personeelskosten
€
Afschrijvingen
109.900
€
109.698
€
100.446
300
299
299
Huisvesting
8.850
8.400
8.262
Kantoorkosten
8.150
7.915
10.776
Voorlichting en PR
21.050
23.767
20.852
Overige organisatiekosten
10.250
11.471
10.091
1.000
374
0
0
0
783
Conferenties en Studiedagen Project extern Totale Lasten
€
159.500
€
71.000
€
161.924
€
151.509
Baten Donaties / collectes/nieuwsbrieven
€
78.000
€
52.917
Bijdrage commissie PIN
70.000
70.000
70.000
Subsidieaanvragen
10.000
5.500
0
Lezingen en workshops
2.500
3.888
3.158
Benefietconcert/sponsortocht
1.000
0
0
Overige baten
2.000
10.071
2.436
Rentebaten
3.000
2750
3108
Totale Baten
€
159.500
€
170.954
€
131.619
Resultaat verslagjaar
€
0
€
9.030
€
-19.890
21
Voor de SRTV geldt, net als voor vele andere organisaties, dat het niet makkelijk is om voor voortgaande basiswerkzaamheden additionele financiering te vinden. In de wetenschap dat de financiële bijdrage van religieuzen en religieuze instituten in de nabije tijd minder zal worden, blijft de SRTV op creatieve wijze naar manieren zoeken om het werk voort te zetten. Door ingang gezette beleidsveranderingen werd een exploitatietekort uit 2011 omgezet naar een positief resultaat over 2012. Het werk van de SRTV wordt mogelijk gemaakt door een bijdrage van PIN en door giften.
Het werk van de SRTV zou niet mogelijk zijn zonder de solidariteitsbijdrage van PIN: de commissie Projecten In Nederland van de Konferentie Nederlandse Religieuzen. In 2012 ontving de SRTV, net als in voorgaande jaren, een mooi bedrag aan giften. Veel dank gaat daarom uit naar personen, organisaties en congregaties die kleine of grotere giften overmaakten.
Maken van SRTV-kaarten
Projecten 2012 Baten Sisters for Sisters Indonesië Geschapen naar Gods beeld Renate EU-dag tegen mensenhandel Verkoop postzegelcampagne Sari/Wajang Sisters for Sisters Polen Jubileum
Verzenden van Verhandelingen Lasten Sisters for Sisters Indonesië Geschapen naar Gods beeld Renate EU-dag tegen mensenhandel Verkoop postzegelcampagne Sari/Wajang Sisters for Sisters Polen Jubileum Sisters for Sisters Indonesië 22
Begroot 2012
2012 €
€
18.900 3.000 10.500
9.950 3.574 3.246 2.567 21.577 2.400
2011 €
15.000 3.119 20.505 39.525
1.500 33.900
43.314
0 13.900 5.000 3.000 10.500 0 1.500 0 33.900
9.950 3.574 3.246 2.567 21.577 2.400
43.314
26.444 104.593
15.000 3.119 20.505 39.525 26.444 104.593
23
24
