Jaarverslag 2012 ROC Flevoland
Uitgave Kenmerk Vastgesteld door de Raad van Toezicht Goedkeurende accountantsverklaring Aangeboden bij Ministerie van OCW Beschikbaar voor OR ROCF Beschikbaar voor MT / DvD
: ROC Flevoland : Jaarverslag 2012 ROCF : 28-06-2013 : 28-06-2013 : 28-06-2013 : 01-07-2013 : 01-07-2013
ROC Flevoland Bezoekadres: Straat van Florida 1 1334 PA Almere Postadres: Postbus 30131 1303 AC Almere Tel. 036 - 549 5900 Fax 036 - 549 5999 Internet: http://www.rocflevoland.nl Email:
[email protected] Kamer van Koophandel Lelystad: S41246945 2
Inhoudsopgave JAARVERSLAG 1.
Inleiding en leeswijzer ...............................................................................................7
2.
Voorwoord College van Bestuur...............................................................................8
3.
Verslag Raad van Toezicht 2012 .............................................................................10
4.
Profiel ROC Flevoland 2012 ....................................................................................16
5.
Juridische structuur, interne organisatiestructuur en personele bezetting ........17
6.
Organogram 2012 ROC Flevoland ..........................................................................20
7.
Kerncijfers ................................................................................................................21
8.
Missie, visie en strategie .........................................................................................22 8.1 Missie ......................................................................................................................................... 22 8.2 Strategische doelen 2012 ....................................................................................................... 23
9.
Onderwijs .................................................................................................................25 9.1 Mbo ............................................................................................................................................ 25 9.1.1 Onderwijsontwikkeling mbo ................................................................................................. 25 9.1.2 Entree-opleidingen ............................................................................................................... 26 9.1.3 Doorstroom vo – mbo ........................................................................................................... 28 9.1.4 Doorstroom mbo – hbo ........................................................................................................ 30 9.1.5 Taal en rekenen in het mbo .................................................................................................. 31 9.1.6 Internationalisering .............................................................................................................. 32 9.1.7 Ondernemerschap ................................................................................................................ 32 9.1.8 Sport ..................................................................................................................................... 33 9.1.9 EVC........................................................................................................................................ 34 9.1.10 Dyslexie ............................................................................................................................... 34 9.1.11 Passend Onderwijs.............................................................................................................. 34 9.2 Volwassenenonderwijs............................................................................................................ 35 9.2.1 VAVO .................................................................................................................................... 37
10.
Kwaliteit van het onderwijs .....................................................................................38
10.1 Analyses en verbeteringen ................................................................................................... 38 10.2 Onderwijstijd ........................................................................................................................... 38 10.3 Aannamebeleid ...................................................................................................................... 38 10.4 Toezicht op de instelling ....................................................................................................... 39 10.5 Bestrijding voortijdig schoolverlaten ................................................................................... 39
3
11.
Studenten .................................................................................................................41
11.1 Studentenaantal mbo ............................................................................................................ 41 11.2 Resultaten mbo ...................................................................................................................... 41 11.3 Deelnemersaantallen volwassenenonderwijs ................................................................... 43 11.5 Tevredenheid studenten mbo .............................................................................................. 43 11.6 Veiligheid ................................................................................................................................. 44 12.
Medewerkers ............................................................................................................46
12.1 Inleiding ................................................................................................................................... 46 12.2 Beleidsuitgangspunten en ontwikkelingen HRM ............................................................... 46 12.2 Personele bezetting en verhouding PP / SP ..................................................................... 47 12.3 Ziekteverzuim ......................................................................................................................... 47 12.4 Professionalisering ................................................................................................................ 48 12.5 Mobiliteit .................................................................................................................................. 49 12.6 Tevredenheid medewerkers................................................................................................. 50 12.7 Kernwaarden .......................................................................................................................... 51 12.8 Resultaatverantwoordelijke teams ...................................................................................... 52 12.9 CAO ontwikkelingen .............................................................................................................. 52 12.10 Beheersing van uitkeringen na ontslag ............................................................................ 52 13.
Governance en samenwerkingsrelaties .................................................................53
13.1 Governance ............................................................................................................................ 53 13.2 Klachten en afhandeling ....................................................................................................... 54 13.4 Vertrouwenspersoon medewerkers .................................................................................... 55 13.5 Zeggenschap studenten ....................................................................................................... 56 13.6 Zeggenschap medewerkers ................................................................................................. 57 13.7 Tevredenheid bedrijven beroepspraktijkvorming .............................................................. 58 13.8 Samenwerkingsrelaties, Krachtenbundeling ROCF - ROCvA, evaluatie ...................... 58 13.9 Onderwijs - arbeidsmarkt..................................................................................................... 58 14. Marktpositie en marktontwikkelingen .................................................................................... 59 15.
Bedrijfsvoering ........................................................................................................60
15.1 Huisvesting ............................................................................................................................. 60 15.2 ICT............................................................................................................................................ 60 15.3 Onderwijsinformatie ............................................................................................................... 61
4
16. Bijlagen .........................................................................................................................63 16.1 Samenstelling van het Bestuur in 2012 .............................................................................. 65 16.2 Samenstelling 2012 Raad van Toezicht ............................................................................. 67 16.3 Rooster van aftreden RvT 2012 .......................................................................................... 68 16.4 Verklarende begrippen en afkortingen ............................................................................... 69 17.
Financieel verslag 2012 ...........................................................................................70
JAARREKENING 18.
Jaarrekening 2012 ...................................................................................................77
18.1 Balans per 31 december 2012............................................................................................. 77 18.2 Staat van baten en lasten over 2012 .................................................................................. 79 18.3 Kasstroomoverzicht over 2012 ............................................................................................ 80 18.4 Toelichting behorende bij de jaarrekening 2012 ............................................................... 81 18.5 Toelichting op de balans ....................................................................................................... 86 18.6 Toelichting op de staat van baten en lasten ...................................................................... 95 * Handtekeningenblad Koepelstichting ROC van Amsterdam - ROC Flevoland
101
19.
Overige gegevens ..................................................................................................103
20.
Bijlagen bij de financiële jaarrekening 2012 ........................................................105
20.1 Overzicht van financieel verbonden partijen.................................................................... 107 20.2 Nota Helderheid ................................................................................................................... 108 20.3 Model H: Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders .......................................... 109 21.
Controleverklaring .................................................................................................110
5
6
1.
Inleiding en leeswijzer
Voor u ligt het geïntegreerd jaardocument 2012 van ROC Flevoland (hierna ROCF), bestaande uit het jaarverslag en de jaarrekening. In het geïntegreerd jaardocument legt het Bestuur verantwoording af over het jaar 2012. Het document beschrijft de ontwikkelingen in 2012, de resultaten die zijn bereikt en de activiteiten die daarvoor zijn ondernomen. Tevens geeft het jaardocument een beeld van ROCF en de inrichting van het instituut. Het thema van ROCF was voor 2012 ‘het gaat om aandacht'. Met dit thema wil het Bestuur het belang van aandacht aangeven, aandacht in de breedste zin van het woord. Aandacht voor de kwaliteit van het werk en de processen, en zeker aandacht voor de studenten, de collega’s en de externe stakeholders 1. Hiermee wordt nogmaals het belang van de menselijke factor in de ontwikkeling van de organisatie aangegeven. De medewerkers, werkzaam in teams, vormen het hart van de onderwijsinstelling. Zij zijn beslissend in het leveren van kwaliteit en goede prestaties. Het thema staat niet op zichzelf, maar is representatief voor de koers van de afgelopen jaren waarin de medewerkers, samenwerkend in teams, centraal staan. Het jaarverslag begint met een korte schets van ROCF, inclusief de organisatiestructuur, het organogram, een inleiding door het Bestuur en de kerncijfers over de belangrijkste resultaten van 2012. De Raad van Toezicht (hierna RvT) doet in hoofdstuk 3 verslag over het jaar 2012. ROCF werkt nauw samen met het ROC van Amsterdam (ROCvA). Vanuit die samenwerking wordt het toezicht op beide ROC’s uitgevoerd door één Raad van Toezicht. Daarna wordt in het jaarverslag ingegaan op de mate van realisatie van de meerjarenstrategie, de koers en de strategische doelen voor 2012. In aparte hoofdstukken wordt vervolgens aandacht besteed aan het onderwijs, de studenten, de medewerkers, de kwaliteit van het onderwijs, Governance, de bedrijfsvoering, de samenwerkingsrelaties n de marktontwikkelingen. Bij elk hoofdstuk wordt een korte beschrijving gegeven van de werkwijze en de resultaten in 2012 ten opzichte van de beoogde doelen en wordt een vooruitblik gegeven voor 2013. In enkele bijlagen wordt de samenstelling in 2012 van het Bestuur en de RvT vermeld, inclusief het rooster van aftreden van de leden van de RvT. Tenslotte is in de bijlagen een lijst met verklarende begrippen opgenomen. Na het jaarverslag volgt de jaarrekening met het financieel verslag, de financiële verantwoording van de specifieke regelingen en de financiële resultaten over 2012. Ook hierbij zijn enkele bijlagen gevoegd, namelijk de (meerjarige) doelsubsidies Ministerie OCW, het overzicht van verbonden partijen, de nota Helderheid 2010 en een bijlage met de segmentatie naar onderwijssoorten.
1
In het jaarverslag wordt het woord ‘studenten’ gebruikt voor jongeren die onderwijs volgen aan het mbo en ‘deelnemers’ voor personen die een opleiding volgen bij het volwassenenonderwijs.
7
2.
Voorwoord College van Bestuur
In dit jaarverslag verantwoorden wij ons integraal over de ontwikkelingen en bereikte resultaten in het jaar 2012. Door consequent te werken aan kwaliteitsverbetering door teams die de verantwoordelijkheid nemen voor hun resultaten, zien wij in 2012 een aanzienlijke sprong in de onderwijsresultaten en een daling van het aantal vroegtijdige schoolverlaters. Hier zijn wij trots op. Het Bestuur is door directe dialogen met teams op zoek gegaan naar de factoren die ertoe doen om teams deze resultaten te laten halen. In dit jaarverslag leest u daar meer over. Terugblikkend op 2012 realiseer ik mij dat er relatief veel verschillende ontwikkelingen hebben plaatsgevonden die het werk van medewerkers direct raken. De economische recessie is extra voelbaar in Flevoland. De bouw van woningen in Almere is sterk terug- gevallen, de werkgelegenheid is gedaald, waardoor de werkloosheid relatief snel is gestegen. Dit, terwijl juist werd ingezet op de schaalsprong in woningen en werkgelegenheid, die beleidsmatig was ingezet tussen Almere / Flevoland en de rijksoverheid en de medewerkers als toekomstbeeld voor ogen stond. Doordat meer dan 50% van de beroepsbevolking buiten Flevoland werkt, zien wij dat in tijden van groeiende werkloosheid deze op het woonadres in Flevoland relatief sneller stijgt. Werkloosheid wordt als het ware geïmporteerd. Dit toont wederom aan hoe kwetsbaar de jonge provincie, en daarmee de omgeving van ROCF, is en waar door de opleidingsteams snel op ingespeeld moet worden. Het vertaalt zich ook in een snelle afname van het aantal studenten bbl, forse fluctuaties in de studentenaantallen bij sommige opleidingen en de noodzakelijke reorganisaties bij de volwasseneneducatie en het ondersteunende personeel. Waar een aantal jaren geleden volwasseneneducatie nog ruim 33% van de omzet bedroeg, is dit percentage door overheidsbeleid snel gereduceerd. Dit zien wij ook terug in de aantallen deelnemers. Veel docenten volwasseneneducatie hebben de stap naar het mbo inmiddels gemaakt en scholen zich daar apart voor bij. De daling van de inkomsten voor het mbo door een lichte daling van het aantal studenten en het wegvallen van additionele subsidies, maakte het noodzakelijk om het aantal medewerkers via een Sociaal Plan te reduceren. Daarbij is er bewust voor gekozen om deze afname geheel te laten plaatsvinden bij het onderwijsondersteunende personeel zodat verhoudingsgewijs een groter aandeel medewerkers onderwijs verzorgt. In een organisatie die in het mbo jarenlang alleen maar groei heeft gekend heeft dit geleid tot de nodige onrust. Via gerichte begeleiding en gepaste maatregelen hebben wij dit proces gelukkig kunnen afsluiten zonder gedwongen ontslagen. De besluitvorming om de locatie in Dronten te sluiten is eind 2012 afgerond. Waar wij in het jaar 2000 gevraagd zijn om in Dronten samen met de scholen voor voortgezet onderwijs en de gemeente een kleinschalige beroepsschool vmbo - mbo te ontwikkelen, hebben wij moeten onderkennen dat door fusieprocessen bij één van de vo-scholen met een ROC van buiten Flevoland een bestuurlijk convenant een onvoldoende stevige basis vormt als fundament om letterlijk en figuurlijk op te bouwen. Het voedingsgebied vinden wij te klein voor 2 ROC’s om daarop door te investeren in huisvesting in Dronten. Het is het opleidingsteam goed gelukt om met de nodige aandacht voor de gevolgen voor studenten, die bewust voor de vestiging in Dronten hadden gekozen, draagvlak te krijgen voor dit besluit. De medewerkers zijn eind 2012 gestart om de integratie van de opleidingen binnen MBO College Lelystad stevig voor te bereiden.
8
De vorming van relatief zelfstandige MBO Colleges in zowel Almere als Lelystad heeft in 2012 zijn afronding gekregen. De MBO Colleges hebben nu alle kenmerken van een school voor mbo die sterk verbonden is met de lokale omgeving. Dus ook scholen waarin docententeams en studenten sterk met elkaar verbonden zijn en samen de school maken, hun resultaten halen en aandacht hebben voor elkaar. De ondersteunende stafdiensten zijn gaandeweg het jaar daarom ook gedecentraliseerd naar de MBO Colleges. Gelijktijdig zijn de centrale concerndiensten binnen de bestuurlijke krachtenbundeling met ROCvA samengevoegd. Daarbij hebben wij vooral aandacht voor het verlagen van de overhead ten gunste van budgetten voor het primair onderwijsproces. Deze verlaging zien wij bevestigd als wij onze positie binnen de landelijke benchmark analyseren. Wij hebben de prestatieboxen nu per opleidingsteam om deze ook intern te benchmarken. Het Bestuur is samen met de directies van de MBO Colleges dialooggesprekken gaan voeren met de teams om erachter te komen wat bepalend is voor de resultaten van een team. Het is ook een vorm van aandacht geven en krijgen. Prettige en open gesprekken waarin wij leren en informatie uitwisselen. Waar de onderwijsresultaten inmiddels voor alle niveaus boven de landelijke norm liggen, zal nu de slag gemaakt moeten worden naar het verhogen van de tevredenheid. Gelet op het relatief grote aandeel van jongeren met een meervoudig zorgprofiel in de gemeenten Almere en Lelystad is fors ingezet op de sluitende aanpak met partners in de stad. Daarnaast is, in het belang van veelal ongediplomeerde studenten, voortvarend ingezet op het inrichten van de structuur van de ‘Entree-opleidingen’ en op een uitgebreidere intake binnen het overheidsbeleid ‘Focus op vakmanschap’. Dat de uitvoeringswetgeving voor dit onderdeel van ‘Focus op vakmanschap’ erg lang op zich laat wachten, brengt het risico met zich mee dat teams onzeker worden over dit overheidsbeleid, terwijl zij juist voortgang willen maken. Het is geweldig dat zoveel teams en medewerkers in 2012 deze veranderingen, met het oog op verbetering van het onderwijs voor studenten, hebben weten op te pakken. Daar ben ik als bestuurder trots op. Wanneer u opmerkingen over dit - of suggesties voor een toekomstig - jaarverslag heeft, dan horen wij dit graag van u. Ronald Wilcke, voorzitter College van Bestuur
9
3.
Verslag Raad van Toezicht 2012
Vanuit de maatschappelijke doelstellingen en de daarmee verbonden onderwijsdoelstellingen van ROCF / ROCvA ziet de Raad van Toezicht (RvT) toe op het beleid van de Raad van Bestuur (RvB) en van de afzonderlijke CvB’s van ROCF en ROCvA. Het toezicht vindt integraal plaats, dus op alle aspecten van de instellingen. In 2012 richtte de aandacht van de RvT zich vooral op de kwaliteit van onderwijs, huisvesting en nieuwbouw, een gezonde financiële bedrijfsvoering en de evaluatie van de krachtenbundeling van ROCF en ROCvA. De ontwikkelingen bij Amarantis Onderwijsgroep, die in 2012 in zeer zwaar weer verkeerde en begin 2013 werd opgesplitst, zijn door de RvT op de voet gevolgd vanwege de mogelijke impact op ROCF / ROCvA. De RvT liet zich hierover uitgebreid informeren door de RvB en gaf advies over de te kiezen opstelling. Er werd terdege rekening mee gehouden dat het maatschappelijk wenselijk kon zijn om studenten over te nemen, maar dit zou geen schade mogen toebrengen aan de continuïteit van ROCvA. Denk bijvoorbeeld aan de negatieve gevolgen van een (te) grote instroom voor de kwaliteit van onderwijs en de benodigde voorfinanciering in verband met de t-2-financiering 2 door het ministerie van OCW. Ook heeft de RvT goed nota genomen van de uitgangspunten van wenselijk bestuurlijk gedrag en de mogelijke lessen die uit de casus Amarantis geleerd kunnen worden voor de eigen organisatie en specifiek voor de rollen van de RvB en de RvT. In 2012 trad een nieuw lid van de RvT en onderwijscommissie aan. Ook nam de RvT haar eigen functioneren kritisch onder de loep. Toetsingskader De RvT gebruikt de code Goed Bestuur in de BVE-sector als leidraad voor haar toezichthoudende taak. Het jaarlijkse managementcontract tussen de RvT en RvB is een belangrijke toetssteen. Hierin waren voor 2012 de volgende thema’s opgenomen: Kwaliteit van onderwijs Huisvesting Financiën en bedrijfsvoering Studententevredenheid Organisatieontwikkeling, de centrale rol van resultaatverantwoordelijke teams Deze thema’s zijn mede onderwerp in de besturingsdialoog van de RvB met de directies van de MBO Colleges en de directeuren van de centrale diensten. De resultaten worden minimaal driemaal per kalenderjaar besproken en verantwoord, waarbij meteen aan de orde komt welke verbeteracties worden ingezet. Dezelfde verantwoordingscyclus vindt ook binnen de MBO Colleges plaats. Hier wordt met de teams besproken hoe zij hun prestaties kunnen verbeteren. Ofwel: hoe stellen wij de teams in staat om voor de studenten het verschil te maken? Informatievoorziening en vergaderfrequentie De RvT laat zich uitgebreid informeren door de RvB. Een belangrijke informatiebron zijn de quadrimesterrapportages die de voortgang per doelstelling laten zien. In de informatievoorziening neemt de RvB ook benchmarks mee, zoals die van de MBO Raad. Daarnaast wordt onder meer gebruik gemaakt van gegevens van studenten, gemeten met de JOB Monitor en de interne tevredenheidsmonitor. Kernvraag voor de RvT is telkens: waar staat ROCF / ROCvA en hoe verhoudt zich dat tot het risicomanagement dat de RvT hanteert.
2
Financiering waarbij de feitelijke bekostiging plaatsvindt twee jaar na inschrijving van een deelnemer. 10
Naast de speciale benchmark voor ROC’s in de G4 is in 2011 een interne benchmark voor ROCF / ROCvA ontwikkeld. Die heeft de sturingskracht op alle niveaus in de organisatie sterk vergroot. De interne benchmark laat de prestaties per team zien, wat past bij de gedachte die is vastgelegd in de meerjarenstrategie: de teams maken het verschil en moeten goed zijn toegerust om zélf verantwoordelijkheid voor verbeteringen te dragen. De RvT wint zelf ook informatie in. Zo is de RvT actief lid van de Vereniging van Toezichthouders in OnderwijsInstellingen (VTOI) en het Platform voor Raden van Toezicht van mboinstellingen. De voorzitter van de RvT is van beide organisaties lid. Werkbezoeken zorgen ervoor dat de RvT zich goed verstaat met de onderwijsstichtingen. Tijdens de gevarieerde onderwijstour in het voorjaar van 2012 brachten de RvT-leden onder meer een bezoek aan een aantal nieuwbouwlocaties van ROCvA, terwijl in het najaar MBO College Lelystad en Dronten en MBO College Almere werden bezocht. Voorafgaand aan de RvT-vergadering in juni 2012 kregen de RvT-leden een rondleiding door de nieuwbouw van MBO College Zuid. Het RvT-lid dat in november bij de opening van dit gebouw aanwezig was, noemde de optredens van de studenten “hartverwarmend”. De reacties waren enthousiast. De RvT kwam in 2012 zeven keer bijeen voor een reguliere vergadering. Hiernaast kwam de onderwijscommissie drie keer bijeen, de auditcommissie vier keer, de remuneratiecommissie drie keer en de agendacommissie zes keer. In de remuneratiecommissie is diverse malen de bezoldiging van de bestuurders besproken i.v.m. de invoering van de sectorspecifieke WNT. Op initiatief van de auditcommissie werd de jaarlijkse themabijeenkomst gewijd aan risicomanagement. Samen met de RvB-leden is dit thema aan de hand van casussen onderzocht. Op verzoek van de RvT heeft de RvB daarop een visie over risicomanagement opgesteld. Naast de definitie, de mogelijke risico’s en hard controls vroeg de RvT nadrukkelijk ook om soft controls 3. Na bespreking in de auditcommissie, onderwijscommissie en RvT werkt de RvB het risicomanagement op het niveau van de directeuren van dienst verder uit. Kwaliteit van onderwijs Kwaliteit van onderwijs staat in de RvT hoog op de agenda. Zo informeert de RvB de RvT regelmatig over de uitkomsten en planning van de onderzoeken die de Onderwijsinspectie uitvoert. In 2010 werd de kwaliteit van onderwijs structureel opgenomen in de beleidscyclus, in de vorm van een risicoanalyse die tijdens de quadrimestergesprekken van de RvT wordt geagendeerd. In 2011 werd een interne benchmark ingevoerd die precies laat zien waar de afzonderlijke teams van ROCF / ROCvA staan. De RvB heeft de sturing hierop aangepast, is dichter op de teams gaan zitten en ging in 2012 in gesprek met de vijf best en de vijf minst presterende teams. De RvT vindt dit een goede ontwikkeling en constateert dat de teams met de prestatiebox een krachtige tool in handen hebben gekregen om de prestaties zelf te verbeteren. Zo kon in 2012 goede vooruitgang worden geboekt op het onderwijsrendement. Beide ROC’s boekten voor het derde jaar op rij een verbetering van zowel het jaar- als het diplomaresultaat. Bij ROCF was de verbetering zelfs verrassend sterk: het jaarresultaat steeg van 63,0% naar 70,2% en het diplomaresultaat van 64,5% naar 71,6%. Bij ROCvA steeg het jaarresultaat van 66,1% naar 67,4% en het diplomaresultaat van 68,4% naar 68,9%. Hier wierpen de extra sturingskracht en het toegenomen bewustzijn van het belang van het onderwijsrendement duidelijk hun vruchten af.
3
Maatregelen die, meer dan de 'hard controls', appelleren aan de bedrijfscultuur en gedragsbeïnvloedende factoren zoals voorbeeldgedrag door leidinggevenden en houding, motivatie en overtuiging van medewerkers. 11
Het schooljaar 2011 / 2012 was het laatste jaar van het OCW-programma Aanval op Schooluitval 2008 - 2011, gericht op het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten (vsv). Ten opzichte van het peiljaar 2005 / 2006 realiseerde ROCF een reductie van 26% en ROCvA een reductie van ruim 36%. ROCvA behoort met dit resultaat tot de drie best presterende ROC’s en haalt hiermee waarschijnlijk een prestatiesubsidie van ruim € 2,5 miljoen. Volgens de RvT lag ook voor deze verbetering de brede aandacht voor transparante taakstellingen op teamniveau met maandelijkse voortgangsrapportages aan de basis, evenals vsvgerelateerde maatregelen zoals verbetering van het aannamebeleid en de begeleidingsstructuur en een andere manier van sturen op examenresultaten. Twee opleidingen van ROCvA kregen in 2012 een heronderzoek omdat de kwaliteit van de examinering onder de maat was. De beoordeling van de opleiding Lifestyle was voldoende. Voor de opleiding Vliegtuigtechniek op niveau 2 werd het protocol gevolgd: de RvB hield de kwaliteit van onderwijs scherp in de gaten en besloot deze opleiding vanaf het schooljaar 2013 / 2014 niet meer aan te bieden. De RvT kon hier goed mee instemmen omdat voor Vliegtuigtechniek op niveau 2 weinig werkgelegenheidsperspectief bestaat. De opleidingen Vliegtuigtechniek op niveau 3 en 4, waarvoor wel een goed perspectief bestaat, blijven gehandhaafd. De studenttevredenheid vraagt wat de RvT betreft om extra aandacht. De interne meting liet nog geen verbetering zien en zowel ROCF (44%) als ROCvA (48%) scoorden nog onder het landelijk gemiddelde van de JOB-monitor (53%). De RvB heeft laten weten dat verbetering van de studenttevredenheid voor zowel de RvB als de teams een speerpunt is. Met de studenten worden gesprekken gevoerd om aanknopingspunten te vinden. Hiernaast loopt een digitaal onderzoek naar de tevredenheid van bpv-bedrijven. Zorg heeft de RvT over het vwo van het Bredero Lyceum, waar de gemiddelde afwijking tussen de landelijke examens en de schoolexamens voor de tweede keer binnen drie jaar groter was dan 0,5 procentpunt. De Onderwijsinspectie beoordeelt een verschil van meer dan 0,5 procentpunt als groot. Bestaat voor de vijfde keer een groot verschil, dan meldt de Onderwijsinspectie dit aan de minister. Die kan maatregelen nemen. In het examenjaar 2011 / 2012 was voor het vwo het verschil tussen het landelijke examen en het schoolexamen 0,48 procentpunt. Huisvesting Voor de geplande nieuwbouw in Almere Poort vroeg de RvB in november aan de RvT om in te stemmen met de voorlopige gunning van de ontwikkeling. Vanuit de auditcommissie, waar nieuwbouw en huisvesting een vast agendapunt is, werd echter gewezen op de grote veranderingen in de vastgoedmarkt en de maatschappelijke verantwoordelijkheid van ROCvA / ROCF. Belangrijke aandachtspunten voor de RvT zijn onder meer: De feitelijke onderbouwing van de keuze voor de vestigingsplaats Almere Poort op basis van de prognose ten aanzien van de ontwikkeling van de plaats Almere als geheel. De voor- en nadelen van nieuwbouw versus het kopen en geschikt maken van een bestaand pand. De RvB heeft naar aanleiding van het RvT-advies besloten de ingebrachte notitie voor de nieuwbouw Almere Poort ook op deze punten kritisch te bekijken.
12
In 2012 betrok ROCvA drie nieuwe schoolgebouwen: MBO College Zuid, MBO College West en MBO College Noord / Bredero Mavo. De RvT heeft er scherp op toegezien dat dit tegen een maatschappelijk verantwoorde prijs is gebeurd: Strikte handhaving van de gestelde financiële kaders, waaronder de regel dat de huisvestingskosten niet meer mogen bedragen dan 9% van de lumpsumfinanciering 4. Zorgvuldige budgettering en voorkomen van budgetoverschrijdingen. Slim gebruikmaken van de ruimte die op toplocaties tegen geringere kosten beschikbaar is voor organisaties met een maatschappelijke functie. Met de oplevering van de laatste drie nieuwbouwprojecten voor MBO Colleges in Amsterdam verschuift de focus van nieuwbouw en projectmatig werken naar consolidatie, beheer en kwaliteitszorg. Het strategisch huisvestingsplan (SHP) werd afgerond conform de enkele jaren geleden vastgestelde koers. Het beoogde resultaat van het totale bouwplan met een waarde van circa € 120 miljoen werd binnen de gestelde financiële kaders behaald. De RvT is trots op het concept dat hiermee is neergezet: moderne en goed geoutilleerde schoolgebouwen op goed bereikbare en aansprekende locaties voor studenten én bedrijfsleven. In deze gebouwen kan de onderwijsvisie van ROCF / ROCvA optimaal vorm krijgen. Denk bijvoorbeeld aan het concept ‘klein binnen groot’ en de inrichting van de plint van de nieuwbouw. Hierin wordt onder andere ruimte gereserveerd voor bedrijven die een link hebben met het onderwijs. Zo zoekt Dirk van den Broek in de plint van MBO College Zuid de samenwerking met de opleiding Handel, terwijl studenten van de opleiding Artiest Muziek optreden in het restaurant dat in de plint gevestigd is. Omgekeerd waarderen bedrijven en instellingen ook de faciliteiten die MBO College Zuid hun biedt. Zo is de gemeente een vaste gebruiker van het goed geoutilleerde sportcomplex. Financiën en noodzaak voor groei Bij de bespreking van de jaarrekening over 2011, in mei 2012, keek de RvT vooral naar de reeks van financieel slechte jaren bij ROCvA en de neerwaartse ontwikkeling van de solvabiliteit door de afbouw van Educatie & Inburgering. De RvT gaf aan dat deze tendens door de sterke toename van het balanstotaal door investeringen in nieuwbouw weliswaar verklaarbaar, maar niet langer aanvaardbaar was. De auditcommissie benadrukte dat het jaar 2012 goed moest worden afgesloten, en onderstreepte het belang van een sluitende begroting met een betere solvabiliteit voor 2013. Voor 2012 gaf de auditcommissie aan vooral de organisatieonderdelen Educatie & Inburgering en MBO College Airport bij ROCvA kritisch te bezien. Ook de vorming van nieuwe MBO Colleges bleef in financieel opzicht spannend. De RvB gaf aan bij te sturen. In december toonde de auditcommissie zich tevreden over de ontwikkeling van de financiële situatie. Zowel ROCF als ROCvA konden over 2012 een sluitende exploitatie presenteren. Voor 2013 ziet de RvT vooral de stagnatie in de groei van het studentenaantal bij ROCF als zorgpunt. Voor ROCF is de begroting sluitend, maar in kwalitatief opzicht zwakker dan de begroting van ROCvA. Groei van het studentenaantal is absoluut nodig om weg te blijven van een neerwaartse spiraal. Dit is een zorg. De auditcommissie voorziet dat ROCF te klein is om een verdere stagnatie in de groei van de studentenaantallen op te vangen. Een impuls voor groei is noodzakelijk.
4
Het percentage dat het ministerie van OCW zelf bij de instelling van de lumpsumfinanciering voor de huisvestingskosten hanteerde. De huisvestingslasten bij ROCvA kwamen in 2012 wel tijdelijk boven 9%-norm door dubbele huisvestingslasten tijdens de ingebruikname. Oude huisvesting ROCvA is in 2 2012 afgestoten, op één huurcontract van bijna 6000 m dat nog twee jaar doorloopt na. 13
Bij ROCvA vraagt de groei van het studentenaantal vanwege de t2-financiering 5 door het ministerie van OCW om voorfinanciering. Vanwege de nieuwbouw verwacht de RvB in het schooljaar 2013 / 2014 bovendien een verdere groei. Ter financiering van de hiermee samenhangende kosten van uitbreiding is in de begroting voor 2013 een bedrag van € 1,5 miljoen opgenomen. Bij VOvA slaat het concept en de ambiance van het lyceum aan. Terwijl bij Bredero Mavo het studentenaantal daalt, laat Hyperion Lyceum juist een sterke groei zien. Evaluatie krachtenbundeling In maart 2012 nam de RvT het initiatief voor de evaluatie van de krachtenbundeling, zoals afgesproken bij het besluit tot krachtenbundeling in 2008. De RvT koos voor een externe validatie door het bureau BMC. Twee RvT-leden en een RvB-lid vormden een begeleidingscommissie. Het rapport werd in december 2012 gepresenteerd. De conclusie is dat de onderwijskundige en bedrijfsmatige ambities van de krachtenbundeling in belangrijke mate zijn gerealiseerd. Vooral op het gebied van onderwijskwaliteit (vsv, diploma- en jaarresultaat) zijn belangrijke vorderingen geboekt. Daarnaast is op het gebied van bedrijfsvoering en efficiencyverbetering een aantal vooraf gestelde doelen gerealiseerd, zoals een betere verhouding tussen de middelen voor het primaire en ondersteunend proces, de afslanking van de RvT en RvB en de daling van de kosten voor bestuur en toezicht. Wel is de vraag in hoeverre de verbetering van de rendementen is toe te schrijven aan de krachtenbundeling. In ieder geval stond deze de rendementsverbeteringen niet in de weg. Op het gebied van bedrijfsvoering en efficiency laten beide ROC’s hun budgetten nu voor een groter deel ten goede komen van het primaire proces. Beide ROC’s besteden procentueel minder aan bestuur, management en huisvesting dan collega-instellingen in het land. Voor wat betreft de uitgaven aan onderwijzend personeel scoren beide ROC’s gelijk of beter dan het landelijk gemiddelde. Ook dit is niet direct toe te schrijven aan de krachtenbundeling, maar beide ROC’s zijn na de krachtenbundeling niet slechter gaan presteren. Niet ten opzichte van zichzelf en ook niet ten opzichte van collega mbo-instellingen. Door de grootte van de organisatie (meer specialisme, meer ervaring met reorganiseren) is ROCvA vaak leidend geweest. De krachtenbundeling lijkt vooral bepalend te zijn geweest voor het realiseren van de opleiding Luchtvaartdienstverlening bij ROCF, de nieuwbouwplannen in Almere Poort, het creëren van de domeinstructuur en de harmonisatie en integratie van de ondersteunende diensten bij ROCF. Hier lijkt schaalgrootte dus te lonen. Vooral de eerste twee punten zijn van substantiële waarde voor de slagkracht en toekomstbestendigheid van ROCF. Het rapport bevestigt de resultaten van de krachtenbundeling. Succesfactoren zijn het veranderen van de organisatiestructuur (eigenaarschap beleggen en versterking van de positie van de MBO Colleges) en de bedrijfsinfrastructuur (vergroten van de effectiviteit en efficiency). De RvT erkent dit, evenals het gegeven dat het beleggen van eigenaarschap niet meteen een uitvloeisel van de krachtenbundeling is, maar van een andere sturing door de RvB. De RvB wil verder met de profilering van de MBO Colleges omdat dit de tevredenheid van studenten, medewerkers en bedrijven vergroot. Aanscherpen van het beleid is niet nodig: de aandachtspunten zijn onderdeel van reguliere pdca-cyclus en worden meegenomen in de rapportage. Een aantal thema’s komt terug in de commissies en wordt gerapporteerd aan de RvT.
5
Financiering waarbij de feitelijke bekostiging plaatsvindt twee jaar na inschrijving van een deelnemer. 14
Evaluatie intern toezicht en bestuur In mei 2012 heeft de RvT het intern toezicht geëvalueerd. De RvT voerde de evaluatie zelf uit en gebruikte de checklist Toolkit Toezicht Onderwijs als leidraad. De RvB leverde eind 2011 al input in de vorm van 360º- feedback. De RvT heeft aangegeven in het overleg met de RvB te willen komen tot meer ruimte voor de individuele opvattingen van de leden van de RvB om vanuit de diversiteit aan opvattingen van RvB en RvT en een open dialoog te komen tot een afgewogen beeld en een doordacht voorstel. Als ander aandachtspunt kwam naar voren dat de RvT graag meer informatie wil ontvangen vanuit de laag onder de RvB. Een goed voorbeeld van de manier waarop dat zou kunnen was de aanwezigheid van directeuren tijdens de jaarlijkse onderwijstour langs verschillende afdelingen door de leden van de RvT. Ook het functioneren van de RvB heeft de aandacht van de RvT. Hiertoe voert de RvT functioneringsgesprekken met de RvB-leden. Werving nieuwe RvT-leden Begin 2012 trad P. van Maanen aan als nieuw RvT-lid. Omdat hij ook zitting nam in de onderwijscommissie, gebeurde dit op basis van een profiel waarin de OR van zowel ROCF als ROCvA een stem had. Besluiten 2012: Wijze van evaluatie van functioneren RvT Managementcontract 2012 met RvB. Benoeming van dhr. E.P. van Maanen als nieuw RvT-lid Herbenoeming van RvT-lid dhr. F.P. Bijdendijk Goedkeuring jaarrekeningen en jaarverslagen 2011 ROCF en ROCvA Goedkeuring vastgoedtransacties ROCvA Onderzoek evaluatie krachtenbundeling Goedkeuring kostenreductie Oplossing liquiditeitskrapte ROCvA Toekenning variabele beloning RvB-leden Instemming lidmaatschapseisen MBO Raad Goedkeuring begrotingen 2013 ROCF en ROCvA Proces van heroverweging accountant Honorering RvT-leden Uitvoering functioneringsgesprekken RvB
15
4.
Profiel ROC Flevoland 2012
ROCF biedt opleidingen middelbaar beroepsonderwijs aan op vier niveaus: niveau 1: assistent niveau niveau 2: basis beroepsbeoefenaar niveau 3: vakfunctionaris niveau 4: middenkaderfunctionaris/middenkaderspecialist In totaal worden 158 opleidingen voor mbo uitgevoerd, met daarnaast maatwerktrajecten voor mbo en vavo bij het organisatieonderdeel Business College. Binnen de organisatie is Business College de aanduiding voor de Bedrijfsschool, onderdeel van de sector Beroepseducatie voor volwassenen. Verder kent de organisatie het onderdeel Voortgezet Algemeen Onderwijs voor Volwassenen (vavo). Met de breedte van dit aanbod speelt ROCF in op de specifieke vraag van de partners in de provincie Flevoland. Een jonge provincie met weinig historie waarin relatief vrij veel jongeren wonen en circa 50% van de beroepsbevolking buiten de provincie werkt. ROCF richt zich bewust op de vraag en de doelgroepen uit de gemeenten Almere, Dronten en Lelystad en wil dit kwalitatief steeds beter doen. Actieve werving buiten deze gemeenten vindt niet plaats, omdat dit gebieden zijn waar andere ROC’s al een aanbod voor hebben. Dit heeft wel consequenties voor de wijze van organiseren van het onderwijs, omdat een breed aanbod gevraagd wordt en gelijktijdig het voedingsgebied gedeeld moet worden met andere ROC’s die hierin wel actief werven. In de MBO Colleges in Lelystad en in Dronten wordt beroepsonderwijs aangeboden aan vooral jongeren. Binnen het Business College (c.q. de Bedrijfsschool) wordt vooral beroepsonderwijs verzorgd voor volwassenen. Dit organisatieonderdeel verzorgt op maat gemaakte groepstrajecten voor werknemers van een bedrijf of instelling. Om de doelstelling van het verder terugdringen van het voortijdig schoolverlaten te realiseren, is het ROC preciezer geworden bij de intake en de toelating van ongediplomeerde vmbo'rs. Het aantal studenten is daardoor iets afgenomen en bedroeg in 2012 ruim 5.600 mbo-studenten en circa 190 deelnemers vavo. In totaal zijn ruim 600 medewerkers in dienst van het ROC. ROCF is op een kleinschalige manier georganiseerd. Een student of deelnemer heeft vrijwel alleen te maken met de onderwijsafdeling en de docenten van de eigen opleiding. Alle voltijds studenten kunnen sport beoefenen en kunnen kiezen uit een gevarieerd aanbod van badminton en korfbal tot duiken en golf. Ook voor het personeel bestaan ruime mogelijkheden voor sportbeoefening. Het ROC Topsportplan maakt het mogelijk voor studenten om op hoog niveau te sporten en tegelijkertijd onderwijs op maat te volgen. Alle beroepsopleidingen besteden aandacht aan het ondernemerschap. Niet alleen voor mensen die voor zichzelf willen beginnen, maar ook om een werknemer te worden met ‘een ondernemende spirit’. Studenten krijgen de kans op een buitenlandse ervaring, er zijn allerlei mogelijkheden voor een buitenlandse stage en er zijn veel internationale uitwisselingsprogramma’s met verschillende scholen in Europa. ROCF heeft veel contact met bedrijven en instellingen in en om Flevoland. Zo kunnen wij aan iedere student een passende stageplaats aanbieden. Studenten van ROCF doen het relatief gezien erg goed bij de doorstroom naar het hbo. Organisatorische eenheden
Studenten / leerlingen (per 01-10-2012) bol bbl / bol totaal deeltijd 3.129 629 3.758 1.001 395 1.396 1.449 439 57 496 190
MBO College Almere MBO College Lelystad en Dronten Educatie Business College Vavo 16
5.
Juridische structuur, interne organisatiestructuur en personele bezetting
De Stichting ROCF houdt de van overheidswege bekostigde onderwijsinstelling ROCF in stand en is gebonden aan de bepalingen in de Wet Educatie Beroepsonderwijs, de Nota Helderheid en alle overige bepalingen die van toepassing zijn op onderwijsinstellingen in de mbo-sector. In 2008 hebben ROCF en ROCvA het initiatief genomen om op een groot aantal gebieden intensief met elkaar te gaan samen werken en hierdoor hun krachten te bundelen. Om deze krachtenbundeling te realiseren heeft Stichting ROCF samen met Stichting ROCvA de Koepelstichting ROC van Amsterdam - ROC Flevoland opgericht. Op 13 januari 2009 hebben ROCF, ROCvA en de Koepelstichting ROCvA - ROCF een strategische samenwerkingsovereenkomst gesloten waarin afgesproken is om de krachten te bundelen met inachtneming van de uitgangspunten zoals vastgelegd in o.a. het besluitvormingsdocument Krachtenbundeling. Beide ROC’s leiden met name op voor werkgelegenheid in de Metropool Groot Amsterdam dat economisch gezien één regio is. Doel van de Koepelstichting De Koepelstichting heeft als doel het bevorderen van de (bestuurlijke) samenwerking tussen de Stichting ROCF en de Stichting ROCvA en de door deze twee stichtingen in stand gehouden bijzondere instellingen voor beroepsonderwijs en educatie. De Koepelstichting is bedoeld om gezamenlijk overleg, afstemming, kennisuitwisseling en (bestuurlijk) initiatief, waaronder begrepen het (gezamenlijk) inkopen en verwerven van administratieve systemen en andere goederen, evenals het verzorgen en onderhouden van administraties, en voorts het verzorgen van privaat bekostigde opleidingen en onderwijs, alles in de ruimste zin van het woord te bevorderen. In de uitwerking van de samenwerking betekent dit dat ondersteunend wordt gestuurd vanuit gemeenschappelijk beleid, gericht op uniforme inrichting van de ondersteunende organisatie en met identieke normeringen ten aanzien van inzet van personeel en de doorbelasting van kosten voor het bestuursapparaat en de centrale diensten: Facilitair, Financiën, ICT, HRM, Onderwijsinformatie, Bestuursdienst en PR, Communicatie en Marketing. De ondersteunende centrale diensten werken voor alle MBO Colleges in beide ROC’s volgens uniforme processen en met een eenduidige, overkoepelende aansturing. Onderwijskundig overleg tussen de MBO Colleges vindt plaats binnen de domeinen. Binnen deze uitwerking van de samenwerking handelt ieder MBO College en ieder team zelfstandig ten aanzien van haar opdracht voor het verzorgen van kwalitatief goed onderwijs en tevreden stakeholders. Alle personeelsleden zijn in dienst bij de Stichting ROCF en / of de Stichting ROCvA, waarbij wel afspraken bestaan voor interne mobiliteitsmogelijkheden binnen de twee organisaties. Stichting ROCF heeft twee organen, te weten een Bestuur en een Raad van Toezicht (RvT). De RvT bestaat uit minimaal 7 leden, door haarzelf aan te wijzen. De Koepelstichting is juridisch de bestuurder van Stichting ROCF. De onderwijsinstelling ROCF kent een eigen, afzonderlijk College van Bestuur (CvB). De RvT van Stichting ROCF bestaat uit dezelfde personen als de RvT van Stichting ROCvA en de RvT van de Koepelstichting. Deze leden hebben tot taak het houden van toezicht op het beleid van zowel het CvB als de Bestuurder, te weten de Koepelstichting.
17
Het CvB bestaat uit het minimum aantal personen, namelijk één te weten: de voorzitter de heer R.C.A. Wilcke. Het CvB is als bevoegd gezag bij uitsluiting belast met de wettelijke taken en bevoegdheden opgenomen in de WEB. Centrale diensten, MBO Colleges en Domeinen Het Bestuur en het CvB worden ondersteund door zeven centrale diensten, te weten de Bestuursdienst, de dienst Facilitair Bedrijf, de dienst Financiën, de dienst HRM, de dienst ICT, de dienst PR, Communicatie & Marketing en, sinds 2011, de dienst Onderwijsinformatie. Alle centrale diensten zijn gevestigd aan de Fraijlemaborg 141 in Amsterdam. Stichting ROCvA maakt ook gebruik van deze centrale diensten. Verder heeft het CvB vier organisatorische eenheden ingericht, de drie MBO Colleges en de eenheid Beroepseducatie voor Volwassenen. Deze laatste kent weer drie onderdelen, de participatieschool waar inburgeringsonderwijs wordt verzorgd, de afdeling vavo met voortgezet algemeen volwassenenonderwijs en de bedrijfsschool waar mbo-opleidingen worden uitgevoerd. Aan het hoofd van elk MBO College staat een voorzitter die tevens domeinregisseur is van één van de onderwijskundige domeinen. Een van de twee MBO Colleges kent intern nog een aparte eenheid, waardoor naar buiten toe drie apart herkenbare MBO Colleges bestaan. Behoud zelfstandige positie onderwijsinstelling ROC Flevoland na de krachtenbundeling A. ten aanzien van onderwijs Samenwerking met Stichting ROC van Amsterdam vindt plaats binnen de daaraan door de wet en de Minister van OCW gestelde eisen en beperkingen. Dit houdt in dat de onderwijsinstelling ROC Flevoland te allen tijde ten minste de kern van het curriculum van elk van de door haar aangeboden opleidingen zelf zal verzorgen. Stichting ROCF is ten aanzien van de door haar in stand gehouden onderwijsinstelling zelf verantwoordelijk voor alle wettelijke verplichtingen bijvoorbeeld met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs, de positie van de deelnemer en de doelmatigheid. Het CvB van de onderwijsinstelling ROCF legt hierover ook extern verantwoording af. B. ten aanzien van bekostiging De bekostiging die toegekend wordt voor het verzorgen van onderwijs aan een bij de onderwijsinstelling ROCF ingeschreven deelnemer blijft binnen ROCF en wordt gebruikt ter aanwending van het onderwijs en alle direct daarmee verband houdende kosten. Inrichting bestuur en toezicht Koepelstichting ROCvA - ROCF De Koepelstichting is bestuurder van zowel Stichting ROCF als van Stichting ROCvA. Op 20 december 2011 zijn de statuten van de drie stichtingen gewijzigd. Aanleiding voor die statutenwijziging was het feit dat de Wet op de Ondernemingsraden van toepassing werd op de stichtingen, alsmede de wens om de statuten te verduidelijken. De Koepelstichting heeft twee organen, te weten de RvT en de RvB. De RvB kent een Algemeen Bestuur (AB) en een Dagelijks Bestuur (DB). Raad van Toezicht De RvT heeft tot taak integraal toezicht te houden op het beleid van het B en op de algemene gang van zaken in de stichting en de met haar verbonden rechtspersonen. Het feit dat de RvT toezicht moet houden op het gehele concern is de reden dat de samenstelling van de RvT van de Koepelstichting gelijk is aan die bij ROCF en ROCvA. De RvB van de Koepelstichting bestond in 2012 uit vier leden: de heer E.C.M. de Jaeger, voorzitter (Dagelijks Bestuur) de heer R.C.A. Wilcke, vicevoorzitter (Dagelijks Bestuur) de heer R.J.W. Winter, lid de heer G. Vreugdenhil, lid 18
De RvB vertegenwoordigt de Koepelstichting als bestuurder van Stichting ROCF en Stichting ROCvA. Het bestaan van de Koepelstichting borgt dat beide ROC’s structureel samen kunnen werken. Die samenwerking vindt vooral plaats op die terreinen waar dat voor de ondersteuning van het onderwijs doelmatig en noodzakelijk is, maakt het mogelijk richting het bedrijfsleven en de lokale overheid de krachten te bundelen en borgt de menselijke maat van het onderwijs en de zelfstandigheid van de beide onderwijsinstellingen. Concernverhoudingen Stichting ROCF is, al dan niet met derden, rechtspersonenrechtelijk verbonden met een aantal afzonderlijke rechtspersonen, te weten de onderstaande dochtervennootschappen. Stichting ROCF is 100% aandeelhouder en bestuurder van: ROC Flevoland Holding BV ROC Cars BV TrainT BV Organisatiestructuur van de Krachtenbundeling
Raad van Toezicht = toezicht houden toezichthouder Raad van Bestuur = bestuurder Koepel = Bestuurder RvT
Koepelstichting Koepelstichting
Koepel = Bestuurder RvT
Koepel = Bestuurder RvT Koepel = Bestuurder RvT
Domeinen College van bestuur Bestuur = Bevoegd gezag OR ROCvA CMR / WMR ROCvA
College Collegevan vanbestuur Bestuur r== Bevoegd Bevoegd gezag gezag
Domeinen
ROC van Amsterdam Stichting ROC van Amsterdam
MROR ROCF ROCF
ROC Flevoland Stichting ROC Flevoland Diensten
Stichting Voortgezet Onderwijs van Amsterdam
19
6.
Organogram 2012 ROC Flevoland
20
7.
Kerncijfers
(bedragen x € 1.000)
Financieel (€) Totale baten Totale lasten Totale genormaliseerde lasten Resultaat boekjaar Genormaliseerd boekjaar Eigen vermogen Balanstotaal
2012
2011
2010
2009
47.912 47.473 47.473 42 42 11.737 36.747
51.586 59.335 51.299 -8.080 -44 11.695 39.529
53.870 51.275 51.275 2.182 2.182 19.775 42.768
52.989 48.322 48.692 4.110 3.740 17.592 39.083
Solvabiliteitsratio(%) Liquiditeit (%) Genormaliseerde rentabiliteit (%)
31,9 111 0,4
29,6 124 -0,4
46,2 127 11,0
45,0 120 21,3
Rijksbijdrage / Totale Baten (%) Personele lasten / Totale lasten (%) Materiële lasten / Totale lasten (%)
85,5 72,2 27,8
83,9 76,6 23,4
79,5 73,3 26,7
80,1 73,2 26,8
6.513
5.762
4.918
4.882
4.359 1.291 5.650 1.639 7.289
4.322 1.628 5.950 2.953 8.903
4.405 1.883 6.288 4.139 10.427
4.345 1.820 6.165 3.808 9.973
Totale genormaliseerde lasten / aantal studenten / deelnemers / leerlingen (x € 1)
Aantal studenten / deelnemers / leerlingen Per 1 oktober MBO deelnemers BOL MBO deelnemers BBL MBO totaal Volwassenonderwijs
21
8.
Missie, visie en strategie
8.1 Missie De missie van ROC Flevoland luidt:
Ik investeer in mensen om een brug te slaan naar werk, vervolgopleiding en samenleving.
In de metafoor van de missie worden de pijlers voor de brug gevormd door de studenten en volwassen deelnemers, de medewerkers en de partners, dat wil zeggen de arbeidsmarkt, de vervolgopleidingen en de toeleverende scholen. De missie is bewust in de ‘ik’ vorm’ geformuleerd om het belang en de verantwoordelijkheid van iedere medewerker te benadrukken. In de visie van het Bestuur zijn de medewerkers de stuwende en bepalende kracht in het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs en de facilitering daarvan. Samenwerkend in teams, met een grote mate van verantwoordelijkheid voor de eigen resultaten, vormen de medewerkers de spil in het bereiken van een hoge kwaliteit van het onderwijs. Ook de visie is daarop geënt: “Wij verzorgen onderwijs dat je uitdaagt je te ontwikkelen tot gewaardeerd vakman, actief burger en succesvol student”. Het streven naar verbetering van de kwaliteit van het onderwijs is vertaald in de ambitie om in 2015 tot de vijf beste ROC’s van het land te behoren. Kwaliteit wordt daarbij uitgedrukt in jaarresultaat en diplomaresultaat, in tevredenheid en in het minimaliseren van voortijdige schooluitval. Bij tevredenheid gaat het om de waardering voor ons onderwijs van de studenten en leerlingen, van de bedrijven en instellingen waarvoor wij opleiden, van het toeleverend en afnemend onderwijs, van ouders en medewerkers. Verbetering van deze resultaten wordt aangepakt vanuit de gedachte dat dit bereikt kan worden door structureel planmatig en cyclisch te werken waarbij voortdurend de resultaten goed in beeld zijn en worden geanalyseerd op mogelijkheden tot verbetering, wat weer de basis vormt voor planvorming voor verdere verbeterstappen. De gebieden waarop en met behulp waarvan deze verbetering kan worden bereikt zijn geformuleerd in de vier ‘P’s’, Presteren, Professionaliseren, Profileren en Positioneren. Bij verbetering van de prestaties gaat om: hogere kwaliteit, hogere tevredenheid en verbetering van het rendement, gecombineerd met een lagere voortijdige uitval. Onder professionaliseren verstaan wij het streven naar een hoger niveau van kennis en vaardigheid van alle medewerkers, de houding om zich permanent te scholen en te verbeteren, mede door systematische feedback, en het onderhouden en optimaliseren van het eigen vakmanschap. Het profileren houdt in dat sprake is van herkenbaarheid (voor studenten, ouders, toeleverend en vervolg onderwijs) van opleidingen en van niveaus. Met positionering wordt bedoeld dat wij onze MBO Colleges in onderscheidende gebouwen huisvesten, waar sprake is van herkenbare beroepspraktijk en een prettig leerklimaat. Voor realisering van deze ambitie wordt gekozen voor een integrale aanpak. De doelstellingen en de richting van de strategie, verwoord in de vier ‘P’s, worden gerealiseerd door medewerkers die zich betrokken voelen bij de kwaliteitsverbetering, eigenaarschap ervaren en werken vanuit gemeenschappelijk kernwaarden. Deze kernwaarden worden in het eigen team en voor ieder individueel vertaald naar de persoonlijke werksituatie.
22
Strategie (4 P’s)
Kernwaarden
Route 66 (eigenaarschap en betrokkenheid)
Vanaf maart 2011 kennen wij binnen ROCF de beweging Route 66. Hierin is een aantal collega’s actief (waarvan enkelen geboren in 1966) die, geïnspireerd door voorbeelden van excellente organisaties, het voortouw hebben genomen in het vergroten van betrokkenheid en eigenaarschap van professionals in ons ROC. Deze beweging heeft in 2011 en 2012 een aantal resultaten en inzichten opgeleverd. Er zijn nieuwe werkvormen ontwikkeld die verstarrende kaders doorbreken en er is opnieuw gezocht naar de drijfveren van onze organisaties. Hiervoor is de missie geherformuleerd en zijn de volgende kernwaarden geformuleerd: - Ambitieus; - Aandachtig; - Betrouwbaar; - Prettig; - Daadkrachtig / vakkundig. 8.2 Strategische doelen 2012 Om de ambitie te realiseren worden door het Bestuur ieder jaar kaders en doelen geformuleerd in de jaarlijkse kaderbrief. De titel van de kaderbrief voor 2012 luidt: ‘Het gaat om aandacht’. Hiermee geeft het Bestuur wederom het belang van de menselijke factor aan voor het bieden van goed onderwijs. Aandacht is daarbij een belangrijke kracht. Zien en gezien worden, waarderen en gewaardeerd worden. Aandacht voor de student en voor de leerling, voor de stakeholders en voor de collega’s. Het thema daagt iedere medewerker uit daar in het dagelijkse gedrag vorm aan te geven. Voor 2012 zijn de volgende strategische doelen geformuleerd: - Focus op onderwijskwaliteit; - Profilering en positionering; (met het vasthouden aan het aanbod van onderwijsconcepten in samenwerking met A-merken); - Professionalisering van de medewerkers; - ‘Klein binnen groot’. Inzet op teamvorming en resultaatverantwoordelijke teams; - Sturing op de verhouding medewerkers in het onderwijsproces t.o.v. medewerkers in de ondersteunende processen; - Versterken van de Krachtenbundeling tussen ROCF en ROCvA. In de verschillende hoofdstukken van dit jaarverslag zal op de resultaten van deze doelstellingen worden ingegaan. In dit hoofdstuk wordt een korte duiding gegeven. Focus op onderwijskwaliteit In 2012 waren binnen ROCF geen opleidingen die door de Onderwijsinspectie als zeer zwak worden beoordeeld. De rendementen zijn relatief fors gestegen in 2012 en vooral de afname van het voortijdig schoolverlaten was buitenproportioneel groot. Er is bijzondere aandacht besteed aan verbetering van het werken volgens de beleidscyclus en van de transparantie van resultaten op teamniveau.
23
Een belangrijk aandachtspunt bij het mbo is de tevredenheid van de student die niet is toegenomen. De directe dialoog tussen teams en hun studenten wordt gestimuleerd. Deze blijkt in de praktijk nog onvoldoende te worden gevoerd. De Centrale Studentenraad (CSR) heeft in de vorm van Lagerhuisdebatten het goede voorbeeld hierin gegeven. De registratie van de presentie van studenten en de melding van afwezigheid is door de Onderwijsinspectie als voldoende beoordeeld maar vraagt veel aandacht. Om de administratieve last voor docenten te verminderen hebben alle docenten een tablet gekregen waarop zij per les de presentie en absentie kunnen invoeren. Professionalisering van de medewerkers Uitvoering van het integrale scholingsplan voor het ROC dat positief is beoordeeld door het ministerie. Zie hoofdstuk ‘professionalisering’. Profilering en positionering Ieder gebouw van ROCF is zo ingericht dat de eigenheid van de verschillende teams goed zichtbaar is. In elk MBO College wordt gewerkt aan herkenbaarheid van het MBO College in de omgeving en bij zijn stakeholders. Alle teams werken aan herkenbare en onderscheidende profielen van hun opleidingen waarin doelgroep specifiek steeds meer het onderscheid is gemaakt tussen: Entree, mbo 2 + 3 en mbo 4. Door de homogenisering van de lesgroepen willen wij meer maatwerk en uitdaging in het onderwijs realiseren. Bij het mbo gebeurt dit in overleg met de domeinen. Een specifiek onderdeel betreft de inrichting van de Entree-opleidingen. ‘Klein binnen groot’. Inzet op teamvorming en resultaatverantwoordelijke teams De teams vormen het hart van de organisatie. Zij zijn zichtbaar in de gebouwen. Managementinformatie over resultaten, financiën en personeel worden systematisch op teamniveau gepresenteerd. Teams formuleren hun doelen en acties in een teamplan en voeren hierover overleg met de directie. Sturing op de verhouding medewerkers in het onderwijsproces t.o.v. medewerkers in de ondersteunende processen Op het niveau van de onderwijsinstelling wordt gestuurd op minimaal 70% van de personele inzet voor onderwijsuitvoerende medewerkers en maximaal 30% voor ondersteuning. In 2012 is dit binnen ROCF bereikt door gericht te reorganiseren bij de groep medewerkers in het secundair proces. Versterken van de Krachtenbundeling tussen ROCF en ROCvA. ROCF werkt sinds 2009 nauw samen met ROCvA, zowel ten aanzien van de onderwijsontwikkeling, het personeelsbeleid als de bedrijfsvoering. In 2012 is deze samenwerking, de Krachtenbundeling, in opdracht van de RvT geëvalueerd. De uitkomsten van deze evaluatie zijn opgenomen in het verslag van de RvT en in paragraaf 13.8..
24
9.
Onderwijs
9.1 Mbo 9.1.1 Onderwijsontwikkeling mbo Het jaar 2012 startte voor het mbo in het teken van de invoering van het actieplan Focus op Vakmanschap. In het eerste kwartaal werd bekend dat de invoeringsdatum werd uitgesteld. Dit is voor het Bestuur geen aanleiding geweest om de beoogde kwaliteitsverbeteringen in de onderwijsteams stop te zetten. Belangrijke elementen ervan zijn in de strategie voor de komende jaren opgenomen en worden doorgezet zoals beoogd. In twee platforms, de Onderwijsboard en het Expertiseteam worden verschillende thema’s uitgewerkt en wordt het Bestuur geadviseerd op inhoudelijke ontwikkelingen. In de Onderwijsboard wordt nagedacht over duurzame verbeteringen in het onderwijs. Met name over de vraag hoe het beroepsonderwijs uitdagend, eigentijds en inspirerend te houden. De Onderwijsboard bestaat uit twee voorzitters van directies van MBO Colleges, een directielid van een MBO College, twee programmamanagers domeinen, twee opleidingsmanagers van teams, twee leden van Organisatiebesturing en het lid van het Bestuur met de portefeuille onderwijs. In januari 2012 is door de Onderwijsboard een advies opgesteld over intensivering van mboopleidingen en verkorting van de mbo-opleidingen niveau 4. Het Bestuur heeft dit advies overgenomen en opdracht gegeven invulling te geven aan een nieuw ontwerp van de mboopleidingen. De teams worden uitgedaagd om het onderwijs te verbeteren overeenkomstig de eisen van studenten (meer uitdaging en meer structuur) en van bedrijven (betere aansluiting en hoger niveau). Intensivering naar 1.000 uur onderwijstijd en verkorting van mbo-4 opleidingen naar drie jaar zijn goede aanleidingen om het onderwijs te herijken. Voor deze invoering is een 10 -stappenplan opgesteld om de teams te faciliteren het proces planmatig in te richten en goede monitoring van de invoering mogelijk te maken. Enkele thema’s die in 2012 in het mbo in ontwikkeling genomen zijn: doorontwikkeling van taal en rekenen, examinering, gebruik van social media in het onderwijs en de inrichting van de Entree-opleidingen. Over het laatste thema wordt apart verslag gedaan. Binnen MBO College Almere zijn platforms van docenten ingericht die de mogelijkheden van social media binnen het onderwijs actief met elkaar verkennen. In 2012 is gestart met een nieuwe examenorganisatie. Voor alle onderwijsteams geldt één handboek examinering met een vaste organisatiestructuur, vaste procedures en formats en één examenreglement. De domeinexamencommissies hebben vanaf januari 2012 de verantwoordelijkheid gekregen voor de examenproducten en de examencommissies van de MBO Colleges voor de uitvoering van de examens. In de laatste maanden van 2012 is het werken volgens het handboek examinering geëvalueerd. Ook is in 2012 een standaard format voor de studiewijzers 2012 / 2013 ontworpen. Het is een onderdeel van het doel om via de domeinen standaardisering te laten plaats vinden. Het format werd in samenspraak tussen een aantal experts uit domeinen en MBO Colleges opgesteld en op 8 februari 2012 door het Managementteam (MT) vastgesteld. In de maanden hierna vond per opleiding invulling van het format plaats. Het doel is eenduidige informatie te verstrekken aan studenten over de inhoud van het curriculum, de examinering en over de voorwaarden voor deelname. Een belangrijk gedeelte van deze informatie wordt op domeinniveau opgesteld.
25
Na een aantal jaren gewerkt te hebben met de domeinstructuur is in 2012 na evaluatie overgegaan tot het uitwerken van ‘domeinen nieuwe stijl’. De domeinindeling wordt aangepast aan de landelijke, door de MBO raad vastgestelde domeinindeling met 16 domeinen, de doelen en de verantwoordelijkheden worden opnieuw geformuleerd en de overhead ten behoeve van de domeinen wordt beperkt. Domeinen worden ingezet voor innovatie en kwaliteit van het onderwijs, met name voor de examinering en voor stimulering van marktbewerking en relatiebeheer. Ieder domein heeft zijn basis in een van de MBO Colleges. Activiteiten en beoogde resultaten worden vastgelegd in jaarplannen. Domeinen dragen bij aan de profilering van de MBO Colleges. De Onderwijsboard heeft in 2012 een advies uitgebracht over de ‘intake’. Bij de inrichting van eigentijds en gedegen beroepsonderwijs, waarbij de voorwaarden voor toelating worden aangescherpt (afschaffen drempelloze toelating, bekostiging naar verblijfsduur), wordt een zorgvuldige plaatsing van studenten van essentieel belang. Ook voor de invoering van het ‘Passend Onderwijs’ per augustus 2014 is een goede intake cruciaal. De Onderwijsboard heeft een aantal tips opgesteld en een aanzet geleverd voor het proces van herontwerp van de intake. In dit proces van zullen alle betrokkenen zoals de studentenadministratie, medewerkers loopbaan- en expertisecentra, intakers, medewerkers PR en communicatie, docenten, maar ook toeleverend en afnemend beroepsonderwijs en studenten zelf, hun bijdrage leveren. Het meest recente thema van de Onderwijsboard betreft ‘social media en leren in het beroepsonderwijs’. Docenten die social media toepassen in hun onderwijs leveren informatie voor verdere uitwerking in ‘onderwijsateliers’, thematische bijeenkomsten waar docenten oplossingen uitwerken voor nieuwe ontwikkelingen, voor knelpunten of hoe nieuwe kansen te benutten. Het Expertiseteam bestaat uit programmamanagers van de domeinen. In 2012 is op basis van een advies van het expertiseteam over inschrijving in domeinen besloten dit in 2012 te beperken tot enkele experimenten bij ICT, Media en Logistiek. In samenwerking met het hbo wordt gewerkt aan herinrichting vanuit de gedachte van een brede instroom en gespecialiseerd uitstroom of doorstroom. De initiatieven bevinden zich nog in de plan- en ontwerpfase en worden uitgevoerd als innovatie arrangement. Ook de interne macrodoelmatigheid is een thema dat via de domeinen wordt besproken. Hierbij wordt in nauwe samenwerking met de dienst PRC&M nagegaan waar de kansen liggen voor het aanbieden van opleidingen. In deze overwegingen is de positionering van de MBO Colleges in de regio een belangrijk uitgangspunt. Welk portfolio past bij het gewenste imago en bij de regionale situatie. Hierbij is ook sprake van overleg met mede-aanbieders in de regio, zeker als het om kleine volumes gaat en daarmee om dreigend verlies van opleidingen of inefficiëntie in het aanbod. 9.1.2 Entree-opleidingen In 2012 is de invoeringsdatum van de Entree-opleidingen, en daarmee de opheffing van de drempelloze instroom in niveau 2, door het ministerie uitgesteld tot het schooljaar 2014 / 2015. Dit uitstel vormt voor de inrichting en de invoering van de Entree-opleidingen een dilemma.
26
ROCF is al in 2011 begonnen met een heroriëntatie op de niveau 1 opleidingen. De eerste stap was het beëindigen in Lelystad van de smalle beroepskwalificerende opleidingen en de start met bredere aka-opleidingen. De niveau 1 studenten hebben dikwijls nog een te onduidelijke beroepskeuze waardoor dikwijls sprake is van een moeizame overstap of onnodige vertraging. Ook het beroepskwalificerende karakter wekte onterechte verwachtingen over de kansen op de arbeidsmarkt. Bij de start in het schooljaar 2012 / 2013 zijn in Almere ook alle studenten niveau 1 opgevangen in brede aka-opleidingen die, vooruitlopend op de invoering van Focus op Vakmanschap, al Entree-opleidingen worden genoemd. Deze bredere aka-opleidingen bieden ook mogelijkheden om de groepen homogener samen te stellen, bijvoorbeeld op basis van de problematiek en de begeleidingsbehoefte van deze jongeren. In het regionale overleg waarin gemeente, vo, leerplicht en het mbo zijn vertegenwoordigd wordt vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor meer of minder problematische jongeren overlegd waar deze het beste geplaatst kunnen worden. Hiervoor is een werkgroep 'Sluitende aanpak' ingericht waarin ROCF met verschillende samenwerkingspartners tot afspraken komt ‘wie welke verantwoordelijkheid voor welke groep neemt’. De doorontwikkeling van de inrichting van deze Entree-opleidingen wordt voortgezet ondanks het uitstel van de invoering van de wetgeving. De uitgangspunten ten aanzien van Entree in ROCF zijn: De Entree-opleidingen worden gepositioneerd in de MBO Colleges en vooralsnog niet als een aparte organisatorische eenheid buiten de school. Inmiddels is vanuit de werkgroep ‘Sluitende aanpak’ en de meervoudige zorgproblematiek bij specifieke doelgroepen onderzoek gestart om voor deze specifieke doelgroepen gezamenlijke voorzieningen in te richten buiten het MBO College. Entree-opleidingen worden daar aangeboden waar niveau 2-opleidingen zijn. De Entree-opleidingen krijgen een grote mate van onderlinge samenhang en verbondenheid met verticale sturing op de uitvoering door de MBO Colleges en horizontale sturing op de gemeenschappelijke inhoud. De horizontale sturing zal lopen via drie gemeenschappelijke onderwerpen: intake, onderwijsinhoud en externe omgeving. Intake: - Gemeenschappelijke kaders omtrent aanmelding, plaatsing en bindend studieadvies. Doel is een uniforme intake voor alle toekomstige Entree-opleidingen. - De Entree-opleidingen krijgen vaste intakers per locatie die elkaars opleidingen én het voorliggende netwerk kennen. - Een gemeenschappelijk professionaliseringsplan voor de intakers Entree. Er is een projectleider ‘Onderwijsinhoud Entree’ die de kwalificatiedossiers, de eisen m.b.t. Nederlands en rekenen, de examinering, etc. gaat uitwerken. Ten aanzien van taal en rekenen wordt gekozen voor één taal- en rekenprogramma voor Entree-opleidingen en een gezamenlijk professionaliseringstraject. Enkelvoudige Entree-benamingen voor opleidingen welke soms afwijken van de namen van de domeinen. Bijvoorbeeld: geen “Entree Handel & Ondernemen / Mode” (de officiële domeinnaam), maar “Entree Handel”. Een apart opleidingsmagazine voor de Entree-opleidingen voor het schooljaar 2013 / 2014. Het aanscherpen van de instroomeisen voor het mbo heeft grote gevolgen voor leerlingen afkomstig uit het Praktijkonderwijs (PrO). Vanwege hun cognitieve beperking zal voor de meesten van hen een mbo-opleiding niet langer haalbaar zijn. Met specifieke groepen PrOstudenten hebben wij echter zeer positieve ervaringen. Daarnaast werken wij al een aantal jaren met een convenant waarbinnen ROCF zorgdraagt voor de examinering van PrOstudenten die op hun vertrouwde school het onderwijs blijven volgen. 27
9.1.3 Doorstroom vo – mbo Binnen ROCF bestaan al jaren goed functionerende overlegstructuren tussen po, vo en het mbo. Deze zijn gericht op doorlopende leerwegen en op doorlopende zorg en werken vanuit de gedachte van gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de betreffende jongeren. De stichting ‘Gewoon Anders’ is in Almere een belangrijke spil om, nu ook weer bij de invoering van Passend Onderwijs, de schoolbesturen met elkaar te verbinden aan de doelstelling om zoveel mogelijk jongeren met ambulante begeleiding in het regulier onderwijs te houden. Daarmee is Almere van oudsher uniek in haar aanpak. Er wordt gewerkt aan afstemming van het curriculum, overdracht van informatie, oriëntatieactiviteiten (LOB), en gezamenlijke trajecten zoals VM2 en Vakcolleges. In 2012 bestonden in Almere VM2 trajecten in de richtingen Haarverzorging en Horeca en zijn overeenkomsten getekend over de inrichting van een Vakmanschapscollege bij de opleidingen Bouw in Lelystad. Het vmbo, mbo en het samenwerkingsverband van werkgevers maakt in Lelystad inmiddels gebruik van één infrastructuur op een locatie van het vo. Voor de overdracht van informatie van voortgezet onderwijs naar het mbo is het digitale systeem ‘Digidoor’ beschikbaar, waardoor informatie over de student die in het vo is verzameld, beschikbaar komt voor het mbo. Deze activiteiten zijn gericht op juiste plaatsing, het aanbieden van de juiste opleiding en begeleiding en, indien nodig, doorlopende zorg. Samen met de vmbo-partnerscholen ondersteunt ROCF het keuzeproces van v(mbo) leerlingen. Dit wordt o.a. gedaan met behulp van de website ‘mijnstudieadvies.nl.’ Aankomende studenten kunnen via deze site een test doen en zich inschrijven voor een kennismaking op het mbo. In 2012 hebben 12 vo-scholen in de provincie Flevoland hun leerlingen kennis laten maken met opleidingen van ROCF. Dat gebeurde onder meer via mijnstudieadies.nl. Hierop hebben zich 1.140 leerlingen gemeld waarvan 1.038 de competentietest hebben uitgevoerd voor het maken van een opleidingskeuze, 37 leerlingen hebben zich rechtstreeks via de website opgegeven voor een oriëntatieactiviteit in de vorm van een meelooples. Daarnaast vonden nog groepsgewijs oriëntatieactiviteiten plaats. Eind 2012 is bij de Flevolandse vo-scholen in samenwerking met ROCF een pilot gestart gericht op het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten (‘Alvast mbo’). De site ‘Mijn studieadvies.nl’ gaat binnen dit project een belangrijke rol spelen met betrekking tot het loopbaan- en oriëntatietraject. Hierbij nemen vo-leerlingen al tijdens hun opleiding deel aan lesdagen op het mbo. De vo-leerlingen worden tijdens deze dagen gecoacht door mbostudenten van ROCF. De leerlingen van het vo en hun decanen laten in evaluaties weten dat zij het zeer waarderen dat zij op deze manier al in een vroegtijdig stadium ervaren wat het mbo inhoudt. Maandelijks is er een bijeenkomst met decanen om de aansluiting te bespreken: in samenwerking met de vo-scholen worden nog andere activiteiten uitgevoerd. MBO College Lelystad en MBO College Almere hebben in december 2012 ‘Meet the mbo-student!’ georganiseerd waarbij vo-leerlingen konden ‘speed daten’ met mbo-studenten. Daaraan gekoppeld waren meeloopdagen waarbij de vo-leerlingen proeflessen volgden bij de opleiding van hun keuze. In samenwerking met de afdelingen vmbo-t van de vo-scholen in Lelystad organiseert MBO College Lelystad voor derde- en vierdejaars leerlingen een oriëntatietraject. Dit start in het derde leerjaar met een bezoek van de studieadviseurs van ROCF aan de vo-scholen om de leerlingen te vertellen wat een mbo-opleidingstraject inhoudt.
28
In het vervolgtraject gaan mbo-docenten van verschillende opleidingen langs de vo-scholen om het niveau 4 aanbod toe te lichten. Dit wordt afgesloten met een meeloopochtend bij ROCF. In het vierde jaar komen dezelfde leerlingen nog twee keer terug om zich verder te verdiepen in de studie van hun keuze. In 2012 waren hier 120 derdejaars en 130 vierdejaars leerlingen bij betrokken. Studenten rechtsreeks afkomstig uit het vo in Almere en Lelystad: Scholengemeenschap Echnaton Almere Baken Stad College Almere Oostvaarders College Almere Buitenhout College Almere Helen Parkhurst College Almere Scholengemeenschap De Meergronden Almere Arcus Lelystad Scholengemeenschap Lelystad Groenhorst College Almere Rietlanden Lelystad Totaal
137 135 88 85 77 68 61 56 41 34 782
Bron: ROCF: nOISe
Onderzoek onder eerstejaars studenten In november en december 2012 is het 1e jaaronderzoek uitgevoerd onder 1.557 eerstejaars studenten van ROCF, door middel van een online enquête. Het doel van dit onderzoek is het versterken van het inzicht in: - het oriëntatieproces; - de keuzemotieven; - de aansluiting van de eerste ervaringen met de gekozen opleiding op de verwachting; - de ervaring met het inschrijfproces; - de ambities van onze eerstejaars studenten. De resultaten worden vooral gebruikt om onze voorlichtingsactiviteiten beter te laten aansluiten op de informatiebehoefte van jongeren die zicht oriënteren op een mbo opleiding. De belangrijkste conclusies van het onderzoek: De belangrijkste factor bij het kiezen voor een bepaalde mbo opleiding is het vooruitzicht op een baan. Bij 85% van de eerstejaars studenten sluit de opleiding helemaal of gedeeltelijk aan op de verwachtingen. 88% van de eerstejaars studenten verwacht de opleiding af te maken. 34% van de eerstejaars studenten is, na afronding van de mbo-opleiding aan ROCF, van plan door te studeren op het hbo, 24% wil gaan werken en 22% weet het nog niet. Ruim een kwart van de studenten geeft aan zich aangemeld te hebben in de zomermaanden voorafgaand aan de opleidingsstart.
29
Imago-onderzoek In het najaar van 2012 heeft een extern onderzoeksbureau onderzoek gedaan naar het imago van ROCF onder 526 scholieren in vmbo 3-4 en onder 15 decanen in en rond Flevoland. De voornaamste bevindingen zijn; ROCF scoort wat betreft de spontane naamsbekendheid hoger dan ander mboinstellingen in de regio. MBO College Almere heeft onder de scholieren binnen Flevoland veruit de hoogste naamsbekendheid, gevolgd door MBO College Lelystad. MBO College Dronten heeft de laagste naamsbekendheid. Onder de decanen in en rond Flevoland is de naams- en inhoudsbekendheid van ROCF zeer hoog. Dit geldt ook voor de MBO Colleges van ROCF. Bovendien nemen de decanen ROCF zeer vaak mee bij hun advies aan hun vmbo-leerlingen. De kernwaarden ‘Aandacht’ en ‘Betrouwbaar’ worden door de decanen als belangrijk ervaren. De aspecten waarmee de beide groepen ROCF associëren zijn: Scholieren: ‘Goede samenwerking met stage bedrijven’, ‘Goed onderwijs’ en ‘Goede / vakkundige docenten’. Decanen: ‘Goede samenwerking tussen school en stage bedrijven’ en ‘Veilige school / omgeving’. ROCF wordt minder geassocieerd met: Scholieren ‘Kleine school’. Decanen: ‘Kleine school’ en ‘Goede aansluiting op de middelbare school’, ‘ Heeft aandacht voor de studenten’ en ‘Is een betrouwbare school’. De scholieren binnen Flevoland hechten de grootste waarde aan: ‘Goede kans op een baan’ en ‘Is een betrouwbare school’. De scholieren hechten de minste waarde aan ‘Veel verschillende opleidingen’ en ‘Kleine school’. Als rapportcijfer krijgt ROCF een 6,7 van de scholieren en een 6,0 van de decanen. 9.1.4 Doorstroom mbo – hbo Evenals in voorgaande jaren participeert ROCF in het samenwerkingsverband mbo - hbo voor Noord Holland en Flevoland. De ontwikkeling van een eigen brede hbo-instelling in Almere, Windesheim Flevoland, heeft in 2012 geleid tot een bestuurlijk convenant in april 2012, waarin is vastgelegd dat ROCF samen met Windesheim Flevoland mbo - hbo trajecten gaat aanbieden die gericht zijn op studiesucces van de studenten. Met de IPABO die is opgegaan in Windesheim Flevoland bestond al zo’n intensief samenwerkingsverband. Tweejaarlijks worden de doorstroomcijfers van mbo naar hbo gepubliceerd. Bij het opmaken van deze jaarverslaglegging waren de cijfers over 2012 nog niet bekend. Uit de cijfers van de jaren daarvoor blijkt dat de doorstroom van ROCF in 2010 43,2% bedroeg en daarmee met bijna 10% was gedaald ten opzichte van de vorige meting. Daarmee was de doorstroom nog iets hoger dan de landelijke doorstroom van 38,7%. De uitval na 1 jaar in het hbo was voor ROCF in 2009 met 25,2% hoger dan het jaar daarvoor (23,5%) en hoger dan de landelijke uitval in 2009 met 19,9%. Ruim de helft van de studenten van ROCF die naar het hbo gaan stroomden in de afgelopen jaren door naar de Hogeschool van Amsterdam. Dit aantal is dalende ten gunste van met name de doorstroom naar Windesheim Flevoland. In 2010 stroomde 30% van de doorstromende studenten in bij Windesheim Flevoland. Andere afnemers zijn Hogeschool InHolland en Hogeschool Utrecht
30
Er bestaat structureel overleg met de hbo’s over verbetering van de kwaliteit van de voorbereiding en de aansluiting op het hbo. In 2013 zal de ‘vraag’ van de arbeidsmarkt naar een mbo-plus niveau binnen een sector daaraan toegevoegd worden. De afspraken binnen ROCF en Windesheim Flevoland laten dit al zien. 9.1.5 Taal en rekenen in het mbo Voor de periode 2010 - 2014 zijn additionele middelen beschikbaar voor mbo-instellingen om het taal en rekenniveau van alle mbo-studenten te verhogen. Er is een doorlopende leerlijn vastgesteld van po tot wo. Voor het mbo betekent dit dat mbo-studenten niveau 4 voor zowel Nederlandse taal als rekenen aan het 3F niveau moeten voldoen en de mbo 2 en 3 studenten aan niveau 2F. Alle mbo niveau-4 studenten nemen vanaf najaar 2014 verplicht deel aan de landelijke Centraal Ontwikkelde Examens (COE) taal. Vanaf 2015 wordt deelname aan het COE rekenen verplicht. Voor mbo 2 en 3 studenten start het invoeringstraject COE een jaar later. ROCF is al een aantal jaren geleden gestart met de ‘educatiemeter’ bij de start van een opleiding op mbo-niveau. Wij meten een forse achterstand in taal en rekenen bij aanvang van de opleiding. Dit correspondeert ook met de al jaren lage CITO-scores bij de overgang van het po naar het vo (lager dan in de grote steden en landelijk aan de ondergrens) . Ondanks de inspanningen in het po en vo zal ROCF nog jaren geconfronteerd worden met relatief grote achterstanden in taal en rekenen bij nieuwe studenten. De eerste pilot COE resultaten lieten eveneens zien dat de resultaten bij ROCF onder het landelijk gemiddelde liggen. Vooral de verhoging van het rekenniveau vraagt een extra inspanning. In 2012 zijn de volgende activiteiten ondernomen: Er is gewerkt aan niveauverhoging van studenten. Er is een gestandaardiseerd plan en een instrument voor toetsing en examinering geïmplementeerd. Er zijn assessoren getraind. Er wordt verder geïnvesteerd in het certificeren van een groep vaste assessoren. Er is een monitor ontwikkeld die managementinformatie levert over de resultaten en voortgang per MBO College en per team. Er is op de hoofdlocaties een examenfaciliteit ingericht. Nieuwe taken en rollen zijn toegewezen en toetsleiders zijn getraind. Het platform toetsleiders begeleidt en evalueert de implementatie. De succesvolle afnames van de pilot COE laten zien dat wij de logistiek op orde hebben: Beide MBO Colleges zetten lesmethodes taal en rekenen in en hebben een start gemaakt met extra ondersteuning voor zwakke studenten. Er is voortgang geboekt met de ondersteuning van de groep studenten met beperkingen, maar wij slagen er nog niet voldoende in om deze doelgroep volledig in beeld te krijgen en de juiste ondersteuning voor taal en rekenen te bieden. Er is een start gemaakt met het trainen en begeleiden van ‘plusdocenten’ die studenten met achterstanden ondersteunen. De MBO Colleges zetten extra budget in voor professionalisering. In beide MBO Colleges zijn extra assessoren opgeleid en zijn didactische trainingen voor taal en rekendocenten gestart.
31
9.1.6 Internationalisering Internationalisering is een profielkenmerk van ROCF. Studenten en medewerkers worden in staat gesteld om via internationale uitwisseling of stage kennis te maken met de wijze van werken in het buitenland. Het eigenaarschap van Europese uitwisseling ligt altijd bij het betreffende team. De betreffende docent is projectleider en schrijft ook de eventuele subsidieaanvraag. Er is een coördinator Internationalisering die kan begeleiden bij de aanvraag van subsidies voor internationale uitwisseling. Aanvragen voor subsidies voor internationale stages worden altijd verzorgd door de coördinator Internationalisering. Uitwisselingen In 2012 hebben 289 studenten van ROCF een bezoek gebracht aan meerdere plaatsen in Europa. ROCFheeft 68 buitenlandse studenten mogen ontvangen. Om de uitwisseling beter vorm te geven hebben docenten scholen bezocht in Duitsland (Rendsburg), Denemarken (Aalborg), Oostenrijk (Wenen) en Turkije (Istanbul). Buitenlandse stages Deze vinden zowel binnen als buiten Europa plaats. In 2012 hebben 58 studenten met een toelage stage-opdrachten uit kunnen voeren in Spanje, Duitsland, Engeland, Turkije en Frankrijk. Op eigen kosten zijn 18 studenten buiten Europa op pad geweest naar Canada, Suriname, Curaçao en de Nederlandse Antillen. In 2013 wil ROCF internationale activiteiten uitvoeren in Spanje, Roemenië, Duitsland, Denemarken en Turkije. Er is een uitwisselingsproject met Turkije, met toekenning van subsidie, goedgekeurd. Onderwijsassistenten zullen een bezoek brengen aan een school in Istanbul om inzicht te krijgen hoe om te gaan met kinderen met een leerachterstand. 9.1.7 Ondernemerschap Ondernemerschap is eveneens een van de profielkenmerken van ROC Flevoland. Al enige jaren is het een structureel onderdeel in het curriculum. In opdracht van het Bestuur is een voorstel geformuleerd om te komen tot herinrichting van ondernemerschapsonderwijs in de mbo opleidingen. In juli 2012 is het voorstel hiervoor, genaamd Ondernemend Ondernemen (O2), aangenomen. Hoofddoelstelling is het continuering en uitbouwen van ondernemerschapsonderwijs in alle opleidingen. De achterliggende gedachte is dat ondernemendheid een competentie is die in de huidige maatschappij steeds belangrijker is. De dynamiek en complexiteit van onze maatschappij vragen nadrukkelijk om ondernemende burgers, en dus ook studenten, die weten wat zij kunnen en willen. In de visie van O2 helpt deze aanpak de student op de volgende manieren: Ontdekken. Inzicht krijgen in eigen talent wat betreft ondernemendheid en ondernemerschap. Ontwikkelen en uitdagen. De student wordt in het onderwijs in staat gesteld om talenten verder te ontwikkelen. Doen. De student doet waardevolle ervaringen op waar het gaat om het starten van een eigen onderneming. De uitvoering van ondernemerschapsonderwijs wordt uitgevoerd door een centraal steunpunt, College4Business (C4B), met een drietal taken: Verdere conceptontwikkeling van O2 (eventueel in samenwerking met de universiteit van Wageningen). Inhoudelijke Ondersteuning (specialistische O2-onderwerpen, ‘ZZP-opleiding’, Summerschool courses). Ondersteunen van het implementatieproces (ondersteunen van teams en docenten door professionalisering, delen van kennis en het verbinden van docenten met O2-ervaringen). 32
Uitgangspunten bij de inhoud en de uitvoering van O2 zijn: De teams zijn leidend bij de invoering en de keuze van O2-onderwerpen en de keuze van studentprofielen. Teams zijn verantwoordelijk voor het succes van O2. Betrokkenheid van échte ondernemers met name door middel van masterclasses. Het einddoel is het afleveren van ondernemers. Behoud van geslaagde studenten om, na verlaten van school, als rolmodel in te zetten. Het steunpunt C4B werkt vraaggestuurd, kan tijdelijk delen van het O2 onderwijs verzorgen, zet zich in om samen met het team een succes te maken van O2, organiseert bijeenkomsten en bevordert netwerken. Het steunpunt wordt gesitueerd bij het domein Handel & Ondernemerschap. De domeinregisseur is de verbinding met het Bestuur. De financiering van de inrichting en de uitvoering komt uit een bijdrage per student van de MBO Colleges en uit een investeringsbijdrage van het Bestuur. 9.1.8 Sport Sinds eind 2004 is Sport en Bewegen één van de profielkenmerken van ROC Flevoland. Er wordt gewerkt vanuit de onderstaande beleidsuitgangspunten: 1. ROCF stelt zich ten doel om de gezondheid van haar medewerkers te stimuleren door het aanbieden van bewegingsactiviteiten. 2. ROCF biedt voor studenten opleidingen Sport en Bewegen aan op niveau 2, 3 en 4. 3. ROCF heeft in alle bol-opleidingen Bewegen en Sport opgenomen, in 2012 zijn daarbij de volgende resultaten behaald: - 1e jaars bol-studenten: 100% deelname. e e - 2 en 3 jaars bol-studenten 50% deelname. 4. ROCF biedt topsporters de mogelijkheid om onderwijs op maat te volgen. Daarnaast biedt ROCF medewerkers mogelijkheden om te sporten en wordt deelgenomen aan diverse sportprojecten. Binnen ROCF vindt centrale regie plaats op sport en bewegen en op de diverse sportprojecten. In 2012 heeft het projectenbureau Sport en Bewegen van ROCF gerealiseerd dat bij meer dan 50 projecten, evenementen en sportdagen, studenten zijn ingezet bij de organisatie. Studenten kunnen hierbij ervaring opdoen bij echte, sport gerelateerde evenementen en de organisatoren worden geholpen bij de uitvoering. Op deze manier zijn ook studenten ingezet bij interne assessments en open dagen van ROCF. In alle gevallen waren de opdrachtgevers meer dan tevreden over onze studenten. Financiën Voor ROCF is voor 2012 / 2013 de aanvraag voor extra middelen in het kader van het ‘Beleidskader Sport, Bewegen en Onderwijs’, ter grootte van € 80.000,-- gehonoreerd. Overige sportactiviteiten In 2012 hebben bij ROCF, naast de reguliere lessen lichamelijke opvoeding (LO), de volgende activiteiten plaatsgevonden: Uitvoering van de leefstijl- en fitheidstest voor studenten. Invoering van thema gerelateerde lessen. Topsport. Opleiding en begeleiding van talenten en topsporters. ROCF heeft de status van Olympische steunpuntschool. Er is een topsportcoördinator aangesteld voor de uitvoering van het topsportbeleid voor heel ROCF. Sporttoernooien. Organisatie van interne sporttoernooien voor studenten en medewerkers en deelname aan landelijke mbo toernooien voor studenten. Personeelssport en deelname aan sportevenementen door medewerkers.
33
9.1.9 EVC In 2012 is het besluit genomen dat op basis van EVC geen vrijstellingen worden verleend voor examens en mogelijke vrijstellingen te beperken tot vrijstelling van onderwijs. 9.1.10 Dyslexie In 2012 is een dyslexieprotocol vastgesteld voor ROCF. Uitvoering vindt plaats binnen de bestaande middelen voor Matchpoint en, voor de benodigde professionalisering, door inzet van de bestaande scholingsbudgetten. Er zijn ict-hulpmiddelen beschikbaar en er is een aansluiting gemaakt met taal en rekenen. 9.1.11 Passend Onderwijs Passend onderwijs zal landelijk in de ROC’s worden ingevoerd per augustus 2014. Met de verplaatsing van een deel van taken van de regionale expertisecentra (REC’s), zal het mbo een grotere groep leerlingen met beperkingen moeten bedienen dan nu al het geval is. Naast de huidige groep leerlingen met leerlinggebonden financiering (LGF, ‘rugzakje’) zullen ook de leerlingen van REC 3 en REC 4 op de ROC’s hun opleiding moeten kunnen volgen 6. Deze opdracht voor het mbo vergt een behoorlijke voorbereiding. De teams en de medewerkers van de Matchpoints in Almere en Lelystad, met specialistische ondersteuning bij de instroom en de begeleiding, moeten gereed zijn voor de invoering. Met de herinrichting komt ook de beschikbare financiering naar de ROC’s waarmee de benodigde aanvullende activiteiten moeten worden bekostigd. De invoering van ‘Passend Onderwijs’ wordt bij ROCF vorm gegeven binnen de bestaande overlegstructuren zoals bijvoorbeeld door de stuurgroep 'Zorg en Ondersteuning’. In Almere wordt voortgebouwd op de bestaande structuur met de stichting ‘Gewoon Anders’. De participerende partijen in Flevoland werken vanuit het uitgangspunt om voor leerlingen die zorg nodig hebben deze zorg zo dicht mogelijk bij de leerling te organiseren. Leerlingen met zorgbehoefte worden nu al zoveel mogelijk opgevangen binnen het reguliere onderwijs met de interne zorg die door de school kan worden geboden waarbij nauw wordt aangesloten bij de zorg van de samenwerkende externe instanties. Intern is in de beide Matchpoints specialistische expertise aanwezig zowel ten behoeve van de instroom, bijvoorbeeld bij specialistische intake, als gespecialiseerde begeleiding tijdens de opleiding. In 2012 heeft binnen ROCF verdere verkenning op passend onderwijs plaatsgevonden. Verkenning van deze nieuwe opdracht, van het ontwerp van de benodigde inrichting en van het werk wat daarvoor nog moet worden gedaan. Daarbij is gewerkt aan het informeren van verschillende groepen in de organisatie over de naderende veranderingen. De voornaamste punten uit de verkenning zijn: Teams en Matchpoints moeten klaar zijn voor de opvang per september 2014 van de nieuwe groepen leerlingen. De intake moet daarvoor op orde zijn: - Intakers moeten kunnen signaleren dat een speciale intake nodig is. - Er dienen gespecialiseerde intakers beschikbaar te zijn die de intake kunnen uitvoeren van de leerlingen die passend onderwijs nodig hebben. Deze intakers dienen te worden gesitueerd bij de Matchpoints. Docenten moeten didactisch kunnen omgaan met verschillen in de klas en het lesmateriaal moet geschikt zijn voor het omgaan met verschillen. Er is in ieder MBO College scholing nodig voor docenten en voor gespecialiseerde intakers.
6
REC-3: leerlingen met een lichamelijke handicap, langdurig zieken en verstandelijk gehandicapten, REC-4: leerlingen met gedragsproblematiek en psychiatrische problematiek. 34
Bij de verkenning zijn enkele dilemma’s gesignaleerd: Een mogelijke spanning met doelstellingen ten aanzien van vsv en rendement. Werkdruk bij docenten in verband met invoering van nieuwe kwalificatiedossiers, de herinrichting van het onderwijs in verband met verkorting en intensivering en de voorbereiding van passend onderwijs. Een mogelijk spanning met de inhoudelijke onderwijsinhoudelijke veranderingen als gevolg van: - Hogere eisen, bijvoorbeeld taal en rekenen, Engels. - Benodigde specifieke inhoud of voorzieningen voor leerlingen passend onderwijs. Er zijn drie pilots benoemd ter voorbereiding van de invoering van passend onderwijs. Deze pilots betreffen de instroom, verkenning van de behoefte en ontwerp van een model van zorgtoewijzing. 1. Instroom Overleg binnen de bestaande overlegstructuur over melding van deze nieuwe groep leerlingen met een zorgbehoefte zodat tijdig en goed in beeld is wat de zorgbehoefte is, wat nodig is om hieraan te voldoen en of- en waar dit kan worden gerealiseerd. Een onderdeel hiervan is de intake. Onderzocht moet worden of de bestaande inrichting en gebruikte instrumenten voldoen voor de instroom en de overdracht van informatie. 2. Verkenning van de benodigde ondersteuning Informatie inwinnen bij leerlingen met LGF en bij professionals naar de huidige ondersteuning en de gewenste ondersteuning. Wat is idealiter nodig en wat kunnen wij in de toekomst beter doen dan de huidige praktijk. Verder overleg met de MBO Colleges over de mogelijkheden en wenselijkheden van de inrichting van ondersteuning om te komen tot een ondersteuningsprofiel per team, per opleiding en per MBO College. 3. Ontwerp Ontwerp van een model van zorgtoewijzing. Welke begeleiding is nodig, door welk team kan dat worden geboden en waar. Dit op basis van de behoefte van de leerling, de inhoudelijke en financiële mogelijkheden en de begeleidingsprofielen van de teams. Hierbij hoort ook het opstellen van een protocol voor ouderbetrokkenheid. De verantwoordelijkheid voor het aangeven van zorgbehoefte ligt bij de leerlingen zelf, c.q. bij de ouders en deze zijn daarmee ook direct bij het traject betrokken. Op basis van de uitkomsten van deze pilots worden in 2013 scholingstrajecten ingericht en uitgevoerd voor september 2014. 9.2 Volwassenenonderwijs De afdeling Beroepseducatie voor Volwassenen van ROCF bestond in 2012 uit twee onderdelen, de Participatieschool en de Bedrijfsschool. De Bedrijfsschool biedt op maat ontwikkelde mbo bbl-opleidingen voor volwassenen aan. Zij richt zich hierbij op bedrijven die hun werknemers willen opleiden om beter te functioneren in hun huidige functie en op bedrijven die opleidingen wensen die passen in de loopbaanontwikkeling van hun werknemers. Het Bestuur heeft het voornemen de Bedrijfsschool om te vormen tot een Business College. Voor bedrijven uit deze regio, die ook elders in het land vestigingen hebben, worden ook op landelijke schaal opleidingen verzorgd. De Bedrijfsschool / Business College is in 2012 vooral actief geweest in de sectoren retail (food en non food) en klantcontactcenters. In 2012 is ook de samenwerking met de uitzend-organisaties Randstad, USG People en Timing gestart om hun uitzendkrachten op te leiden.
35
De Bedrijfsschool groeide in 2012 naar 557 deelnemers (per 01-10-2012), een groei van 40% t.o.v. 2011. Van de deelnemers die in 2012 hun opleiding beëindigden, behaalde ca. 80 - 90% (afhankelijk van het niveau) het mbo-diploma.
De Participatieschool bestaat uit de afdelingen voor Laaggeletterden en Inburgering. De opleidingen Laaggeletterden omvatten diverse niveaus van taalbeheersing: van A-0 (analfabeten) tot B-1 (instroomniveau mbo). De cursussen worden gefinancierd door de gemeenten Almere, Lelystad en Dronten die hiervoor budget krijgen van het ministerie van OCW. Met de gemeenten worden jaarlijks afspraken gemaakt over de doelgroepen waaraan prioriteit gegeven moet worden. Voor 2012 hebben de gemeenten prioriteit gelegd bij laaggeletterden met bijstandsuitkering vanwege de belemmering van laaggeletterdheid voor succesvolle re-integratie naar werk. Daarnaast hebben Almere en Lelystad ervoor gekozen ook in 2012 werknemers met taalachterstand bij sociale voorzieningsorganisaties, de Tomin-groep en Concern voor Werk, via het ROC taalcursussen aan te bieden.
In 2012 hebben 825 laaggeletterde volwassenen een taalcursus gevolgd, 673 deelnemers hebben deze beëindigd, waarvan 550 deelnemers met een certificaat met niveauverhoging. (82%)
In de loop van 2012 zijn de gemeenten Almere en Lelystad, overeenkomstig het overheidsbeleid, gestopt met het aanmelden van inburgeraars bij het ROC. Vanwege het onzekere perspectief voor aanbieders van inburgeringsprogramma’s heeft het Bestuur besloten te stoppen met het aanbieden hiervan zodra de laatste cursisten hun programma’s hebben beëindigd.
Begin 2012 volgden 513 inburgeraars een programma bij ROCF (Almere 294, Lelystad 209). Eind 2012 volgden nog 89 inburgeraars de cursus welke zij begin 2013 zullen afronden.
“Blik op Werk’, de onafhankelijke organisatie die het Keurmerk Inburgering afgeeft, vermeldt de volgende resultaten over 2012: Analfabeten : 65% (landelijk gemiddelde: 64%) Laag opleidingsniveau : 68% (gelijk aan landelijk gemiddelde) Middelbaar opleidingsniveau : 77% (gelijk aan landelijk gemiddelde) Hoog opleidingsniveau : 90% (landelijk gemiddelde 75%) Eind 2012 is de reorganisatie van de Participatieschool, als gevolg van het teruglopen van het budget voor laaggeletterden en de afbouw van inburgering, afgerond. In 2 jaar tijd is de formatie verder teruggebracht van ca. 65 fte naar 11 fte. De reorganisatie heeft plaatsgevonden volgens een sociaal plan zoals met de vakbonden is overeengekomen. Intern is een mobiliteitsteam opgezet om de betrokken medewerkers te begeleiden naar ander werk. Van de ca. 54 fte (d.w.z. circa 65 medewerkers) hadden eind 2012 acht medewerkers nog geen ander werk gevonden. Het mobiliteitsbureau begeleidt ook in 2013 deze personen in hun zoektocht naar ander werk.
36
9.2.1 VAVO De afdeling vavo van ROCF is qua aansturing in 2012 ondergebracht bij MBO College Almere. De afdeling telde in 2012 214 cursisten. Het aantal zogenaamde Rutte-leerlingen (leerlingen die nog staan ingeschreven bij het vo en bij de VAO hun onderwijs volgen) is sterk afgenomen doordat vo-scholen deze doelgroep zelf weten vast te houden. De meeste deelnemers van het vavo gingen op voor een diploma, een kleiner deel wilde één of meerdere certificaten behalen. In 2012 zijn 158 cursisten opgegaan voor het centraal examen (CE) en / of hebben de schoolexamens met succes afgerond. Voor sommige vakken wordt geen centraal examen afgenomen, maar worden alleen schoolexamens afgelegd, zoals bij maatschappijleer en informatica. Van deze 158 cursisten zaten er 41 bij het vwo, 91 op de havo en 26 bij het vmbo. Van de 109 cursisten die opgingen voor een diploma, hebben 84 cursisten ook daadwerkelijk een diploma hebben behaald. Van de 49 cursisten die zijn opgegaan voor een certificaat, hebben 40 cursisten een certificaat behaald. Als het resultaat per niveau wordt berekend ziet dat als onderstaand uit:
Mavo Havo Vwo
2011 89,0% 89,0% 93,0%
2012 84,6% 89,0% 82,9%
Bron: ROCF, nOISe
De hier vermelde rendementen betreffen het aantal behaalde certificaten van leerlingen die opgaan voor het examen, conform de inspectielijsten en aan DUO geleverde gegevens. (de ‘mei-meting’). Ontwikkeling aantal studenten vavo Aantal per jaar op 1 oktober
2008 187
2009 246 31,6%
2010 228 -7,3%
2011 204 -10,5%
2012 190 -6,9%
Bron: ROCF, nOISe
De daling van het aantal studenten is met name het gevolg van het feit dat de scholen voor voortgezet onderwijs minder leerlingen aanmelden binnen de zogenaamde ‘Rutte-regeling’.
37
10.
Kwaliteit van het onderwijs
10.1 Analyses en verbeteringen Voor verbetering van de kwaliteit van het onderwijs wordt structureel, op basis van de rendementen, eenmaal per jaar een risicoanalyse uitgevoerd op instituutsniveau met focus op die opleidingen waarvan de rendementen onder de normen lagen. Na analyse hiervan door de directies van de MBO Colleges, in nauwe samenspraak met de teams, worden verbeterplannen en acties geformuleerd en uitgevoerd. Deze analyses vormen daarmee de input voor de jaarplannen en verbeterplannen van de teams. De mbo-teams krijgen in oktober een overzicht van de resultaten van al hun opleidingen van het schooljaar daarvoor met de opdracht deze te analyseren en zo nodig te komen tot verbeteracties. Daarnaast krijgen de teams tweemaal per jaar de resultaten van het interne tevredenheidsonderzoek onder studenten eveneens met de opdracht voor analyse en mogelijk verbeteracties. Bij ROCF is in 2012 bij de opleiding Installeren niveau 2 het definitieve rapport van het heronderzoek door de Onderwijsinspectie afgerond. De beoordeling is gestegen van ‘zeer zwak’ naar ‘zwak’ onderwijs, dit vanwege de nog achterblijvende opbrengsten. Er werd bij het onderzoek formeel nog gekeken naar de rendementen van 2009 / 2010. Bij het volgende heronderzoek zullen de opbrengsten van 2010 / 2011 worden gehanteerd. Naar inmiddels bekend zijn deze ruim voldoende volgens de norm die de Onderwijsinspectie hanteert. Het heronderzoek ten aanzien van examinering bij de opleiding ‘ICT Medewerker niveau 2’ (eindtermgericht), is afgeblazen omdat het crebo niet meer actief is. 10.2 Onderwijstijd In de maand juni is in verband met de steekproef naar realisatie van de onderwijstijd bij twee opleidingen onderzocht of voldaan werd aan de gestelde normen voor onderwijstijd. Bij beide onderzochte opleidingen bleek de realisatie van onderwijstijd voldoende. 10.3 Aannamebeleid De contactinspecteur voor ROCF heeft in 2012 een tekortkoming geconstateerd in het aannamebeleid van studenten bij ROCF. Er geldt een aangepast toezicht op de naleving van wet- en regelgeving. De toegang tot niveau 1 (vooruitlopend op de nieuwe wetgeving is door ROCF de Entree-opleiding ingevoerd) dient drempelloos te zijn. Dit is inmiddels door de directies aangepast. Daarbij wenst de inspecteur, conform de wet, dat uitsluitend toelatingseisen tot niveau 2 mogen worden gesteld bij aanwezigheid van een verwante opleiding op niveau 1. Eind 2012 is het handboek examinering geëvalueerd bij de MBO Colleges en domeinen. Er bleek behoefte aan meer ondersteuning bij de implementatie vanuit de centrale organisatie. Verder bestond grote behoefte aan scholing van examenfunctionarissen. Het gaat hierbij vooral om de leden van de examencommissies, de examinatoren en de vaststellers van examens. De programmamanagers hebben geconstateerd dat er eind 2012 een achterstand bestond in het vaststellen van examens met name voor cohorten die zijn gestart vóór 2012. Onder verantwoordelijkheid van de voorzitters van de MBO Colleges is begonnen met het herstellen hiervan. De verwachting is dat alle tekortkomingen in het eerste kwartaal van 2013 zullen zijn verholpen. Het MT heeft in reactie op de uitkomsten van de evaluatie een werkgroep examenorganisatie ingesteld die de implementatie van het handboek verder gaat volgen, de evaluatie in november 2013 voorbereidt, en tevens werkt aan het verder ontwikkelen en het verbeteren van de procedures, formats en servicedocumenten met betrekking tot examinering.
38
10.4 Toezicht op de instelling In 2012 zat ROCF niet in de driejaarlijkse steekproef van onderzoeken door de Onderwijsinspectie naar de kwaliteit van de opleidingen. Dit is wel het geval in 2013. In de eerste helft van het 2013 onderzoekt de Onderwijsinspectie de staat van de instelling waarbij tevens in een steekproef de kwaliteit van vijf opleidingen zal worden bekeken. 10.5 Bestrijding voortijdig schoolverlaten De wettelijke vsv-doelstelling voor het schooljaar 2011 / 2012 was een afname van 40% t.o.v. het peiljaar 2005 / 2006, dat wil zeggen maximaal 1.734 vsv'ers. De doelstelling is vertaald naar taakstellingen per MBO College. De maandelijkse (nominatieve) overzichten van de vsv-cijfers worden maandelijks door de programmamanager vsv voorgelegd aan de directies van de MBO Colleges. De voortgang op vsv maakt deel uit van zowel de Q-gesprekken tussen RVB en directie als van 7de rapportagegesprekken tussen directie en opleidingsmanagers. Op basis van de voorlopige cijfers over 2011 / 2012 is een verdeelmodel opgesteld voor toedeling van de zogenaamde prestatiegelden vsv, (€ 2.500,- per gereduceerde vsv'er ten opzichte van het peiljaar), naar de MBO Colleges. Vanaf 2012 / 2013 hanteert het ministerie van OCW een gewijzigde taakstelling voor vsv. De uitvalcijfers worden dan gerelateerd aan het aantal studenten en er wordt onderscheid gemaakt naar niveau. Voor 2012 / 2013 is de maximale uitval vastgesteld op: niveau 1 maximaal 32,5% niveau 2 maximaal 13,5% niveau 3-4 maximaal 4,25% Uit de voorlopige cijfers ‘Uitschrijvingen zonder startkwalificatie‘ van het ministerie, blijkt dat ROC Flevoland 343 nieuwe voortijdig schoolverlaters heeft over het over het convenantjaar 2011 / 2012. Dit betekent een reductie van ruim 26% ten opzichte van het peiljaar 2005 / 2006. Deze reductie ligt onder het landelijk gemiddelde. Ten opzichte van het niet geregistreerde ‘piekjaar’ 2006 / 2007 is zelfs een reductie gerealiseerd van 43,7%. schooljaar 2005 / 2006 (peiljaar) 2007 / 2008 2008 / 2009 2009 / 2010 2010 / 2011 2011 / 2012
doelstelling in % -10% -20% -30% -40% -40%
in aantal (468) 422 375 338 279 279
realisatie in %
in aantal
+26,9% +17,5% +16,2% +15% -26,7%
599 550 544 538 343
Een nadere analyse van de cijfers toont aan dat de uitval op niveau 2 in 2010 / 2011 bijna 21% bedroeg en in 2011 / 2012 gedaald is tot 12,6%. Ook in 2012 lag de focus van vsv-maatregelen op niveau 2. Een samenhangend pakket aan maatregelen - zoals de plusvoorziening, de doorstartklas, het verzuimbeleid en het pilot Entree - heeft het bereiken van deze doelstelling ondersteund.
39
In de periode september t/m december 2012 is intensief geïnvesteerd op de verzuimaanpak. Dit betekent extra sturing op digitale verzuimregistratie en lik-op-stuk aanpak. Studenten die ongeoorloofd afwezig waren werden thuis opgezocht met als doel hen weer op school te krijgen.
40
11.
Studenten
11.1 Studentenaantal mbo 2008 6.016
Aantallen per jaar op 1 oktober
2009 6.069 0,9%
2010 6.290 3,6%
2011 5.719 -9,1%
2012 5.650 -1,2%
Bron: ROCF nOISe
Aantal mbo-studenten per 1 oktober 2012, per niveau niveau 1 niveau 2 niveau 3 165 1418 1817 2,9% 25,1% 32,2%
niveau 4 2250 39,8%
totaal 5.650 100,0%
Bron: ROCF nOISe
Aantal mbo-studenten per 1 oktober 2012, per leerweg bbl bol bol-deeltijd 1291 4130 229 22,8% 73,1% 4,1%
totaal 5.650 100%
Bron: ROCF nOISe 7
VOA-geïndiceerden ROCF 2007 / 2008 2008 / 2009 34,4 % 34,2 %
2009 / 2010 33,7 %
2010 / 2011 32,1 %
2011 / 2012 30,5 %
2012 / 2013 28,4 %
Bron: ROCF nOISe (vanaf 2009-2010)
Percentage studenten ROCF afkomstig uit APCG-gebieden 2008 2009 2010 2011 2012 2.038 2.070 1.960 1.729 1.695 33,6% 32,9% 34,3% 30,6% 30,0% Bron: nOISe
Het aantal studenten dat afkomstig is uit APCG-gebieden is al enkele jaren vrij constant. Het percentage voor ROCF ligt ruim boven het landelijk gemiddelde van alle ROC’s (20,8%). Ontwikkeling aantal diploma's mbo 2008 2009 Totaal ROCF 1.823 1.843
2010 2.162
2011 1.989
2012 2.250
2010 342 789 461 570
2011 158 653 627 551
2012 165 766 645 674
Bron: ROCF: nOISe
Aantal diploma’s per niveau 2008 niveau 1 167 niveau 2 672 niveau 3 431 niveau 4 553
2009 133 590 467 653
Bron: ROCF: nOISe
11.2 Resultaten mbo Jaarresultaat mbo Jaarresultaat
2009 / 2010 61,5 %
2010 / 2011 62,4 %
2011 / 2012 70,9 %
2009 / 2010 63,0%
2010 / 2011 64,6%
2011 / 2012 71,4%
Bron: DUO
Diplomaresultaat mbo Diplomaresultaat
7
VOA staat voor Voorbereidende Onderwijsactiviteiten. De gelden zijn bedoeld voor extra activiteiten, bijvoorbeeld voor begeleiding. 41
Zowel het jaarresultaat als het diplomaresultaat zijn in het schooljaar 2011 / 2012 sterk gestegen. Beide komen nu ruim uit boven het gemiddelde resultaat van alle ROC’s gemeten volgens de landelijke benchmark 2011. Het gemiddelde jaarresultaat van de ROC’s in Nederland bedroeg in 2011 volgens deze benchmark 67,7%. Aan deze stijging liggen verschillende oorzaken ten grondslag. De toegenomen aandacht voor- en het bewustzijn van het belang van het onderwijsrendement, mede in relatie tot de uitgesproken ambitie en de toegenomen transparantie van de beschikbare gegevens. Nadrukkelijker advisering bij opstroom naar een hoger niveau en meer belang hechten aan eerst afronden van het niveau waarop een studie wordt gevolgd. Verbetering van de administratie rond studenten, variërend van inschrijving in het juiste crebo en tijdige diplomering na afronding en specifiek bij interne doorstroom. De spin-off effecten van de bestrijding van het voortijdig schoolverlaten: - Verbetering van de begeleidingsstructuur, waaronder het werken met Pluscoaches. - Brede aandacht door transparante taakstellingen op teamniveau en maandelijkse rapportage van de voortgang. In de onderstaande tabel wordt het gemiddelde jaarresultaat van ROCF vergeleken met die van de G4 instellingen, gezien de in veel opzichten overeenkomstige situatie waarin ROCF werkzaam is 8. Vergelijking van de resultaten van het schooljaar 2011 / 2012 wordt pas in juni 2013 mogelijk als de landelijke cijfers bekend worden gemaakt. Jaarresultaat
ROCF
ROCvA
2009 / 2010 2010 / 2011 2011 / 2012
61,5 % 63,0 % 70,9 %
64.1 % 66,1 % 67,4 %
ROC ROC ROC ROC ROC Amarantis Zadkine Albeda Mondriaan Mid.Ned. 60.1 % 60.1 % 60.2 % 66.9 % 69.0 % 63,3 % 58,1 % 58,6 % 68,2 % 65,8 % Resultaten 2011 / 2012 bekend omstreeks juni 2013
bron: Benchmark 2011
Het jaarresultaat van ROCF over 2011 / 2012 is gestegen tot boven de resultaten van de G4 ROC’s over het jaar daarvoor, terwijl in dat jaar nog vier van de zes vermelde ROC’s beter presteerden. Gezien de aanzienlijke verbetering die ROCF heeft gerealiseerd, lijkt het waarschijnlijk dat ROCF in de vergelijking over 2011 / 2012 tot de beter presterende ROC’s in vergelijking met de G4 ROC’s zal behoren. Prestatiebox en risicoanalyses mbo Direct na het bekendmaking van de rendementscijfers mbo is, evenals in 2011, per team een prestatiebox gepubliceerd. In deze prestatiebox is per opleiding aangegeven wat over een periode van drie jaar de rendementscijfers zijn, evenals de resultaten van de tevredenheidsmetingen bij studenten, leerbedrijven en medewerkers en de ontwikkeling van het voortijdig schoolverlaten. Mede op basis van de analyse van deze informatie formuleren de teams verbeterplannen voor het komende schooljaar of stellen de bestaande plannen bij. In 2012 is voor het eerste jaar een interne benchmark gepubliceerd, een ranking list van alle mbo teams op basis van hun jaarrendement en tevredenheidsscores. Het doel van deze benchmark is om de teams een beeld te geven van de betekenis van hun prestaties en om hen te stimuleren deze te verbeteren. Jaarresultaat mbo per niveau niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4
2009 / 2010 75,5% 56,1% 58,4% 65,3%
2010 / 2011 80,8% 60,9% 59,3% 62,1%
2011 / 2012 79,1% 69,6% 69,0% 69,6%
Bron: ROCF: nOISe 8
G4: de ROC’s in de vier grote steden: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. 42
niveau niveau 1 niveau 2 Niveau 3 Totaal
Interne doorstroom naar een hoger mbo-niveau gediplomeerden (1) doorstromers (2) percentage ‘opstromers’ 162 72 44,4% 756 282 37,3% 733 187 25,5% 1.651 541 32,8%
Bron: ROCF: nOISe
(1) Aantal gediplomeerden in schooljaar 2011 / 2012 (2) Aantal gediplomeerden dat na diplomering is ingeschreven op een hoger niveau per 1-10-2012.
11.3 Deelnemersaantallen volwassenenonderwijs Aantal deelnemers Educatie per jaar Aantal per jaar op 1 oktober
2009 3.526
2010 3.757 6,6%
2011 2.587 - 31,1%
2012 1.449 - 44,0%
Bron: ROCF: nOISe
De afname van het aantal deelnemers is het gevolg van de afbouw van de programma’s voor inburgering. 11.5 Tevredenheid studenten mbo In onderstaand overzicht zijn de resultaten vermeld van de interne metingen naar de tevredenheid van studenten, afgenomen in 2011 en 2012 en van het landelijk gemiddelde van de JOB monitor 2012. Uit de metingen worden drie onderdelen vermeld. De cijfers voor de school en de opleiding en het gemiddelde percentage tevredenheid. Clusters vragen Cijfer school Cijfer opleiding Gemiddeld % tevredenheid
juni ‘11 5,3 6,9 53%
ROCF nov ‘11 5,4 6,1 43%
nov ‘12 5,7 6,2 44%
Landelijk gemiddelde JOB Monitor 2012 6,4 6,9 53%
bron: rocf / JOB
Tevredenheid: een student is tevreden wanneer deze het cijfer 6 of hoger heeft gegeven. Het Bestuur stelt vast dat op het gebied van tevredenheid van studenten nog geen grote verbetering wordt gerealiseerd. Deze constatering is in het MT besproken en wordt door de leden gedeeld. Afgesproken is dat verbetering van de tevredenheid een speerpunt is in ieder MBO College en daarmee in ieder team. Als instrument voor verbetering wordt gekozen voor het voeren van het gesprek met studenten om de achterliggende redenen van ontevredenheid te achterhalen en om, in overleg met de studenten, te komen tot verbeteringen. De resultaten worden bij iedere meting per team en per MBO College in beeld gebracht en de analyses worden door het Bestuur gepresenteerd aan de voorzitters, de ondernemingsraden en aan de beide centrale studentenraden. Ieder team en ieder MBO College kiest een focus in de verbeteracties voor het lopende schooljaar, mede op grond van gesprekken van de teams met hun studenten over de achterliggende argumenten. De in de kaderbrief 2012 geformuleerde doelstelling van 75% tevreden studenten is ambitieus en gericht op de toekomst. In 2012 is deze doelstelling met een resultaat van 48% nog niet gerealiseerd. Ook het landelijk gemiddelde bij de JOB monitor ligt met 53% ruim onder dit percentage. Het Bestuur blijft deze ambitie echter wel handhaven.
43
Bij de beantwoording van de open vragen uit de enquête gaven de studenten aan dat zij tevreden zijn over hun docenten, maar dat het gegeven onderwijs wel ‘uitdagender’ mag zijn. Ontevreden zijn zij over de roosterwijzigingen en de communicatie daarover. De opmerkingen over de informatievoorziening betroffen vaak het ontbreken van informatie en het krijgen van niet eenduidige informatie. 11.6 Veiligheid Veiligheid in en om de school´ is een belangrijk onderwerp in onze maatschappij en daarmee voor het management, de medewerkers en de studenten in de school. Een veilig leer- en werkklimaat is voorwaarde voor de ontwikkeling van mensen, de productiviteit en het werkplezier en daarmee voor de kwaliteit en de continuïteit van de organisatie. Het Bestuur beschouwt veiligheid daarom als een belangrijk thema binnen de organisatie. Binnen ROCF wordt uitgegaan van een integraal veiligheidsbeleid, waarbij veiligheid wordt gevoeld als een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Hierbij bestaat een wisselwerking tussen personeel en studenten. Beide leveren een bijdrage, durven elkaar op zaken aan te spreken en accepteren dit van elkaar als normaal. Veiligheid kent fysieke componenten als (brand)veilig en goed onderhouden gebouwen, een geschoolde en regelmatig oefenende BHV-organisatie, ontruimings- en noodplannen e.d. en sociale componenten zoals protocollen voor ongewenst gedrag, vertrouwenspersonen, incidentregistratie en -opvolging en een risico inventarisatie en evaluatie. Binnen ROCF is een platform Veiligheid ingericht dat bestaat uit de voorzitter van het bestuur en de directieleden van de MBO Colleges met veiligheid in hun portefeuille. In het platform worden de centrale kaders voor het veiligheidsbeleid vastgesteld en wordt toezicht gehouden op de uitvoering. Voor het gehele instituut is een veiligheidsregisseur aangesteld die regie voert op beleidsvorming en uitvoering. Elk MBO College heeft een veiligheidscoördinator die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het veiligheidsbeleid. Iedere zes weken is er een afstemmingsoverleg tussen de (centrale) veiligheidsregisseur en de veiligheidscoördinatoren waar de besluiten van het platform Veiligheid worden omgezet in acties en waar de uitvoeringspraktijk wordt besproken en afgestemd. Ook worden signalen uit de dagelijkse praktijk omgezet in beleidsvoorstellen voor het platform. Daarnaast bestaat een centrale Arbo-commissie die zich bezig houdt met het beleid en de controle op de uitvoering van veiligheid, gezondheid en welzijn. Onderwerpen die hierbij onder meer aan de orde komen zijn de risico-inventarisatie en -evaluatie, de incidentregistratie, het ziekteverzuim, de BHV-organisatie en ontruimingsoefeningen. Naast de centrale Arbo-commissie heeft ieder MBO College een eigen Arbo-commissie. De centrale veiligheidsregisseur ondersteunt deze commissies bij de implementatie van centraal beleid, ziet toe op de uniforme toepassing en zorgt voor afstemming met de Centrale Arbocommissie. Ten aanzien van de fysieke veiligheid heeft ROCF eigen beleidskaders geformuleerd voor toegangscontrole, gebouwinstallaties, de organisatie van de bedrijfshulpverlening en het cameratoezicht, voor de sociale veiligheid voor incidentregistratie en crisismanagement en zijn protocollen opgesteld voor de afhandeling van incidenten, pesten e.d..
44
Doelen en resultaten in 2012 Inspecties brandveiligheid In 2010 zijn uitgebreide brandveiligheidsinspecties gehouden op locatie Straat van Florida in Almere, Op basis hiervan is in 2011 gestart met een grootschalige verbetering die in 2012 is afgerond in het D-gebouw. De aanpassingen in het A, B en C-gebouw worden in 2013 gerealiseerd. Verwacht wordt dat in 2013 voor deze locatie het KIWA keurmerk brandveilig gebouw ontvangen zal worden. In het gebouw aan het Agorawagenplein in Lelystad zijn in 2012 de nodige aanpassingen afgerond en zal ook in 2013 het keurmerk worden aangevraagd. Deelname aan de Monitor Sociale Veiligheid van de MBO Raad in het kader van de sociale veiligheid. Alle studenten en medewerkers van de MBO Colleges hebben de mogelijkheid gekregen deel te nemen aan de Monitor Sociale Veiligheid. In de teams hebben studenten en medewerkers massaal deelgenomen In 2012 zijn de resultaten geanalyseerd en is waar nodig een verbetertraject ingezet. Oefenen crisisteams Elk MBO College heeft een crisisteam wat bij een calamiteit / crisis bij elkaar wordt geroepen om de crisis te beheersen, contact te houden met de hulpdiensten en interneen externe communicatie te verzorgen. Het crisisteam van MBO College Almere heeft intensief geoefend en samen met drie andere ROC’s deelgenomen aan een landelijke crisisoefening van het ministerie van OCW om te oefen hoe te handelen bij een grootschalige calamiteit. Het crisisteam van MBO College Lelystad zal in 2013 oefenen. Incidentregistratie Vooruitlopend op de wetgeving van OCW voor incidentregistratie op scholen, is een aangepast registratiesysteem IRS in gebruik genomen. In 2012 zijn diverse medewerkers geschoold in het gebruik ervan, verdere scholing vindt plaats in 2013. Risico inventarisatie Binnen MBO College Almere en MBO College Lelystad zijn na de verplaatsing van opleidingen naar Lelystad en een verbouwing voor het inhuizen van andere opleidingen nieuwe risico inventarisaties gedaan. Voor de geconstateerde risico’s is een plan van aanpak opgesteld. In 2012 is in het platform Veiligheid een start gemaakt met het formuleren van beleid ten aanzien van incidenten waar de social media een rol spelen vanwege een toename van het aantal incidenten op dit gebied.
45
12.
Medewerkers
12.1 Inleiding Met de ondertitel van de kaderbrief 2012 (“Het gaat om aandacht”) benadrukt het Bestuur het belang en de waarde van de medewerkers. Onderwijs is mensenwerk. Dit geldt zowel voor de onderwijsprocessen als de voor de ondersteunende processen. De mensen in de organisatie kunnen individueel en samenwerkend in teams het verschil maken in het bieden van kwalitatief hoogstaand onderwijs. Belangrijk daarbij is de centrale rol van het team, het eigenaarschap van de teams van de kwaliteit van het onderwijs en de kwaliteitszorg, en de verantwoordelijkheid om dit continu te verbeteren. In de meerjarenstrategie 2011 - 2015 krijgt professionalisering veel aandacht, met name gericht op de continue ontwikkeling en vulling van het begrip ‘professional’. Dit sluit aan bij het regeringsbeleid zoals dit is geformuleerd in de nota Focus op vakmanschap, ook hierin is de professionalisering van docenten een kernpunt. Onderzoek wijst uit dat de invloed die de school heeft op de leervorderingen en de ontwikkeling van leerlingen tot 67% bepaald kan worden door de docent. Dit betekent dat de deskundigheid van medewerkers hoog dient te zijn en te blijven. De basis van professionalisering is het zorgvuldig en consequent doorlopen van de cyclus van functioneren en beoordelen. Hierin worden afspraken gemaakt op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Voor docenten zijn hierin de vakbekwaamheidseisen uit de wet BIO maatgevend. Uit onderstaand verslag wordt duidelijk dat in 2012 professionalisering een enorme impuls heeft gekregen. Dit was mede mogelijk doordat hiervoor ook aanvullende budgetten ter beschikking kwamen. 12.2 Beleidsuitgangspunten en ontwikkelingen HRM In 2012 heeft een actualisering van het Strategisch HRM beleid plaatsgevonden. Het uitgangspunt van het HR-beleid is : “Een goede onderwijskwaliteit staat of valt met het werken met goede mensen”. HRM richt zich op het bereiken van de volgende doelen: Een professionele beroepshouding van alle medewerkers. Alle medewerkers zijn aanspreekbaar op hun resultaten. De verantwoordelijkheden zijn helder en eenduidig belegd in de teams. De inzetbaarheid van de medewerkers wordt sterk bepaald door de vraag van het onderwijs. Goede kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten. Professionalisering van alle medewerkers heeft de hoogste prioriteit. Het beleggen van verantwoordelijkheden voor de te bereiken resultaten in de teams stelt eisen aan teamontwikkeling en werkoverleg. Van het management wordt versterking van de sturings- en verbindingskracht gevraagd. Werving, selectie, functioneren en beoordelen moeten gaan werken als waarborginstrumenten voor het halen en behouden van kwaliteit. De inzet van mensen moet in overeenstemming gebracht worden met de (financiële) middelen. Belangrijke ontwikkelingen met personeelsconsequenties in 2012 De uitvoering van de reorganisaties van Beroepseducatie voor Volwassenen en van het SP van ROCF is volgens plan verlopen. Relatief veel medewerkers zijn herplaatst. De Deelnemersadministratie is met succes ingericht.
46
12.2 Personele bezetting en verhouding PP / SP Bij ROCF heeft de reorganisatie met als doel realisatie van de streefverhouding tussen medewerkers in het primaire proces en medewerkers in het secundaire proces ertoe geleid dat de gewenste verdeling 70 / 30 op ROC-niveau bijna is gerealiseerd. Per 31 december 2012 bedroeg de omvang van het personeelsbestand bij ROCF 502,4 fte met 609 medewerkers. Eenheid ROC Flevoland MBO College Almere MBO College Lelystad en Dronten Educatie Regiobrede portefeuilles Concerndiensten
WTF totaal 502,4 262,2 105,6 31,7 48,6 54,3
WTF PP 341,2 203,8 80,4 21,3 31,4 4,3
WTF SP 161,2 58,4 25,2 10,4 17,2 50,0
Aandeel SP 32,1% 22,3% 23,8% 28,3% 35,4% 92,1%
De uitgangspunten van het formatiebeleid zijn voor het mbo: Verhouding Primair proces / Secundair proces op ROC-niveau: 70 / 30 Verhouding Primair proces / Secundair proces per MBO College: 79 / 21 De verhouding SP is in 2012 sterk teruggebracht, maar voldoet nog niet aan de gestelde norm. In 2013 zal verder worden gewerkt aan de verschuiving van de inzet van personeel naar de gewenste verhouding van 70% PP / 30% SP. 12.3 Ziekteverzuim Overzicht totaal verzuimpercentages inclusief langdurig verzuim en exclusief langdurig verzuim (langdurig verzuim is verzuim langer dan 52 weken). 2011 Inclusief lang 6,9
2012 Exclusief lang 6,7
Inclusief lang 8,1
Exclusief lang 6,8
Verzuimcijfers ROC Flevoland, in vergelijking tot voorgaande jaren:
ROC Flevoland totaal MBO College Almere MBO College Lelystad en Dronten Beroepseducatie en Volwassenenonderwijs Centrale overhead
Inclusief langdurig verzuim 2012 2011 2010 2009 8,1 6,9 5,9 6,1 8,7 7,1 5,6 5,2 8,5 7,0 5,5 6,8 9,7 9,5 7,3 6,5 5,4 4,6 4,9 5,0
Exclusief langdurig verzuim 2012 2011 2010 6,8 6,7 4,9 7,1 6,9 4,8 7,5 6,9 5,4 6,4 9,3 4,9 4,9 4,6 3,6
In 2012 is het ziekteverzuim in alle afdelingen van ROCF gestegen, bij 4 van de 5 onderscheiden categorieën zelfs tot boven de 8%. Deze stijging heeft rechtstreeks te maken met de reorganisatie en de reductie die daarmee gepaard ging. De doelstelling om het ziekteverzuim te beperken tot maximaal 5% is daarmee niet behaald. Binnen deze omstandigheden was dit in 2012 ook geen haalbaar streven. In het beleid voor bestrijding van verzuim wordt nadrukkelijk ingezet om vroegtijdig contact te leggen tussen ziek gemelde medewerkers en leidinggevenden. De nieuwe Arbo-dienst traint leidinggevenden op het voeren van de goede gesprekken onder de titel ‘verzuim is een keuze’. Daarnaast is eind 2012, meer dan daarvoor, een gestructureerde aanpak gestart bij de begeleiding van langdurig zieke collega's.
47
Op centraal niveau zijn de onderstaande acties ondernomen om het verzuim te verlagen: Keuze voor een nieuwe Arbo-dienst. Vanwege ontevredenheid over de diensten van de Arbo-dienst is besloten per 01-01-2013 over te gaan naar de Arbo-dienst “365”. Inzet van bureau Falke en Verbaan. Onder andere als gevolg van de verzuimtraining van Falke en Verbaan is het ziekteverzuim van de centrale diensten behoorlijk gedaald. Besloten is om een medewerker van het bureau aanwezig te laten zijn bij het platform HRM om mee te denken in de verdere ontwikkelingen. Informatiebijeenkomst van UWV, ABP en Loyalis voor alle P&O'ers. De nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot de WIA zijn toegelicht. De veranderingen in de ziektewet en hoe een loonsanctie voorkomen kan worden, worden in een aparte informatiebijeenkomst in januari 2013 door UWV toegelicht. 12.4 Professionalisering Binnen ROCF worden onder centrale regie de onderstaande activiteiten voor professionalisering uitgevoerd. Daarnaast is nog sprake van activiteiten door de MBO Colleges en van individuele scholingsactiviteiten.
Uitvoering van het ‘plan van aanpak professionalisering’ in het kader van het bestuursakkoord MBO Raad / OCW 2011 - 2015 en vanuit het professionaliseringsbudget van OCW. Update van het HRM instrumentarium voor functioneren en beoordelen in het licht van de 360º-feed back en de wet BIO. Uitvoering van het management development programma (MD) voor opleidingsmanagers. Leergang managementvaardigheden voor docenten met coördinerende taken. Uitvoering van de BVE cursussen voor zij-instromers. LC-scholing: een intensief scholingsprogramma voor 67 docenten die gepromoveerd zijn naar de LC-functie. Doel: vorming van een groep seniordocenten / experts die samen met de opleidingsmanagers en collega’s de kwaliteit van het onderwijs verder weten te brengen langs de onderstaande lijnen: - Klassenmanagement in 2012 afgerond door 27 medewerkers - Kwaliteitszorg en Inspectiekader in 2012 afgerond door 14 medewerkers - Onderwijslogistiek in 2012 afgerond door 20 medewerkers - Docentenstages in 2012 afgerond door 2 medewerkers Management Development bij ROCF: - In november 2012 is een nieuwe groep gestart. - Het programma is gericht op het versterken en verbreden van het middenkader en op de permanente ontwikkeling en het vakmanschap van de middenmanagers. - Looptijd van 18 maanden, het programma is verdeeld in 3 perioden: * Leidinggeven aan ‘leren’ en aan ‘organiseren’. Aandacht voor (team)leren en professionaliseren, systeemdenken en perspectieven op organiseren. * Het huis op orde: facetten van bedrijfskunde en financiën. * De blik van binnen naar buiten, veranderen en innoveren. De Leergang managementvaardigheden voor docenten met coördinerende taken: - Training gericht op het voor elkaar krijgen van zaken zonder hiërarchische bevoegdheid. - De leergang heeft een looptijd van 4 maanden met 4 modules. - Belangrijke onderwerpen: effectieve communicatie, beïnvloeding, groepsdynamica, draagvlak en betrokkenheid, situationeel leidinggeven, samenwerken en coachen. - In november 2012 is opnieuw een training gestart.
48
Uitvoering van de BVE cursussen voor zij-instromers: - In de zomervakantie 2012 heeft de in-company groep die in 2011 gestart was, de opleiding afgerond. Van de 17 deelnemers konden 13 het getuigschrift in ontvangst nemen: 4 zijn nog bezig en zullen naar verwachting begin 2013 het afsluitend assessment doen. - In 2012 zijn 8 deelnemers gestart. Instructeursopleiding: in 2012 volgden 6 instructeurs van ROCF deze opleiding. De deskundigheidsbevordering voor de verhoging van het niveau van de examenkwaliteit is in 2012 gestart. De scholing ter verhoging van de deskundigheid taal en rekenen is voortgezet: - Opleiden van extra assessoren voor examinering. - Alle MBO Colleges zijn gestart met het trainen van rekendocenten. - Training van docenten tot ‘plusdocenten’ voor de begeleiding van zwakke studenten. - Externe begeleiding van een groep docenten bij het inrichten en maken van beroepsgerichte examens voor spreken, gesprekken en schrijven. - Deskundigheidsbevordering bij de Expertbijeenkomsten taal en rekenen: * Kennis delen d.m.v. presentaties van ‘good practices’. * Workshops van externe deskundigen over didactiek en kwaliteit. De lerarenbeurs: - In 2012 hebben 16 docenten een lerarenbeurs aangevraagd. Zij zijn allen gestart. Bij de dienst HRM zijn de onderstaande zaken op het gebied van professionalisering in ontwikkeling: - Opleiding en ontwikkeling van medewerkers in de ondersteunende functies. - Introductie van 360º-feedback: ontwikkelen van beleid en instrumentarium. - MD-programma 2013. Via de MBO Raad nemen wij deel aan de pilot projecten voor het betekenisvol inrichten van een Docentenregister.
12.5 Mobiliteit Resultaten mobiliteit ROCF Docenten / instructeurs Ondersteunend personeel Plaatsing mbo Fte 5 Fte 8 Vrijwillig ontslag en vertrekregeling Fte 2,75 Fte 8,5 Boventalligheid ingetrokken * Fte 0 Fte 8 Ontslag Fte 3 Fte 0 Detachering Fte 1,0 Fte 4,5 * Boventalligheid is ingetrokken vanwege formatieruimte omdat een collega gebruik heeft gemaakt van een vertrekregeling.
Daar waar mogelijk zijn medewerkers herplaatst binnen de organisatie. Om dit mogelijk te maken bestaat een vacaturestop. Indien interne herplaatsing niet mogelijk was, is gestart met een outplacementtraject. Gebleken is dat het lastig is om medewerkers te begeleiden naar een functie buiten de organisatie. Factoren die daarbij een rol spelen zijn: De slechte situatie op de arbeidsmarkt. De grote afstand tot de arbeidsmarkt van veel medewerkers. Hoge gemiddelde leeftijd. Eenzijdige opleiding en werkervaring. Hoogte van het salaris en andere secundaire arbeidsvoorwaarden. Soms een slechte beheersing van de Nederlandse taal. Slechts in een beperkt aantal gevallen heeft het outplacement geresulteerd in een andere functie.
49
Verklaring van de resultaten De herplaatsing naar het mbo van de docenten is voor veel mensen, maar niet voor iedereen, gelukt. Gebleken is dat de overstap van educatie naar het mbo voor een groep docenten te groot was, ondanks alle inspanningen op het gebied van begeleiding, scholing en geleidelijk inwerken. De voornaamste reden daarvan betreft de andere doelgroep, de ‘mbo studenten’. Om de overstap zo goed mogelijk te laten verlopen zijn, samen met Centrum voor Nascholing Amsterdam (CNA), drie scholingstrajecten ontwikkeld. Van de 56 docenten die met dit overstaptraject zijn gestart, waren er eind 2012 nog 35 met de scholing bezig, 21 personen waren gestopt. In vergelijking met eerdere jaren hebben meer medewerkers gekozen voor een vertrekregeling. Een verklaring hiervoor kan zijn dat ontslag nu een meer definitief karakter had dan in de voorgaande jaren. Ook heeft een aantal medewerkers via detachering een baan buiten de organisatie gevonden. De verwachting is dat zij, na de detacheringsperiode in dienst kunnen treden van de nieuwe werkgever. Verder is formatieruimte ontstaan doordat niet boventallige collega’s gebruik hebben gemaakt van een vertrekregeling, waardoor de boventalligheid van andere collega’s kon worden beëindigd. De opnamecapaciteit voor het ondersteunende personeel was beperkt. De ontstane formatieruimte is optimaal benut om medewerkers te herplaatsen. 12.6 Tevredenheid medewerkers Het uitgangspunt van het HRM-beleid is dat de onderwijskwaliteit staat en valt met het werken met kwalitatief goede mensen. Belangrijk daarbij is dat onze medewerkers met plezier naar hun werk gaan. Dat zij hun werk kunnen uitvoeren in een organisatie waar het prettig werken is en waar ruimte is voor initiatief en invloed op de directe werkomgeving. Mede daarom heeft de dienst HRM in het schooljaar 2012 / 2013 in samenwerking met, en uitgevoerd door TNO, het onderzoek “Van werkdruk naar werkplezier” in gang gezet. Het onderzoek heeft tot doel om bij alle werknemers in het educatieve proces, knelpunten en oplossingen voor werkplezier vast te stellen. Hoewel de werkdruk in het onderwijs onmiskenbaar is, is de werknemersbevlogenheid het hoogst van alle sectoren. En juist die bevlogenheid willen wij stimuleren door het werkplezier te verbeteren. Dat is niet eenvoudig met alle eisen van buitenaf en van binnenuit, zoals bijvoorbeeld de wens om het onderwijs te intensiveren, de invoering van passend onderwijs en de toenemende aandacht voor professionalisering van docenten. Een eerste stap op weg naar de verbetering van het werkplezier is het in kaart brengen van knelpunten én oplossingsmogelijkheden. Dit is niet gedaan door mensen ‘van buiten’ maar door de werknemers van de scholen zelf. TNO heeft hiertoe interviews afgenomen met (algemene) vakdocenten uit alle MBO CVolleges, waarbij ook de knelpunten van instructeurs en assistenten aan bod zijn gekomen. De interviews hebben geleid tot een lijst van thema’s die, na aanvulling door de klankbordgroep, in een digitale vragenlijst aan alle docenten, instructeurs en assistenten is voorgelegd. Bij het onderzoek is gevraagd naar ervaring van werkdruk, werkstress en bevlogenheid en de verschillen in de beleving daarvan tussen MBO Colleges, in MBO Colleges, tussen leeftijdsgroepen, ervaren- en nieuwe docenten en tussen vakgroepen en studierichtingen. Ook wordt gevraagd naar factoren die energie geven en welke aanpassingen zouden kunnen leiden tot minder werkdruk en werkstress en grotere bevlogenheid.
50
De gegevens worden anoniem verwerkt, waarna TNO begin 2013 de resultaten presenteert aan de managementteams van de MBO Colleges en aan het Bestuur. De managementteams dragen zorg voor verdere communicatie in de teams met monitoring van het proces door de klankbordgroep. Het Bestuur verwacht dat deze onderzoeksopzet de kans op daadwerkelijke acties in 2013 ter verbetering van de geconstateerde knelpunten aannemelijk maakt. In verband met de uitvoering van het onderzoek “Van werkdruk naar werkplezier” in 2012 is het medewerkeronderzoek uitgesteld tot 2013. 12.7 Kernwaarden In 2012 is de ontwikkeling van het werken vanuit gemeenschappelijke kernwaarden dir in 2011 is gestart, doorgezet. De stappen die gezet worden zijn: 1. Het bepalen van de kernwaarden 9. 2. Het laden van de kernwaarden, het vertalen naar concreet gedrag in het dagelijkse werk. 3. Het doorleven van de kernwaarden. Het naleven van het afgesproken gedrag is gemeengoed geworden en behoort tot de kenmerken van de organisatie. 4. Het in het systeem brengen van de kernwaarden. Het opnemen van de kernwaarden in de processen van de organisatie. In 2012 hebben de beide MBO Colleges met alle medewerkers een centrale kick-off bijeenkomst over de kernwaarden gevolgd. Alle medewerkers van ROCF zijn geïnformeerd en kennen de kernwaarden. Vervolgens is de uitrol naar alle teams gestart, het ‘laden in gedrag’. De doelen van deze activiteit zijn: Deelnemers weten wat de kernwaarden zijn. De kernwaarden inhoud geven door deze ter vertalen naar concreet gedrag. Output hiervan zijn actiepunten voor het team en voor iedere medewerker persoonlijk. De deelnemers zien in hoe zij de kernwaarden kunnen toepassen in hun dagelijkse werkzaamheden en in hun gedrag. Gevoel van de deelnemers na de sessie: ‘Ik snap het, ik wil erbij horen en ik wil hier voor staan. Ik kan er wat mee en ik ga hier mee aan de slag.’ Eind december 2012 hebben circa 230 medewerkers deze verdiepende sessie gevolgd. De bijeenkomsten werden uitgevoerd door 12 eigen medewerkers die door het ondersteunende bureau ‘Business Openers’ zijn opgeleid tot ‘trainer internal branding’. Op 7 november 2012 vond op het niveau van het topmanagement een gezamenlijke kernwaardensessie plaats. Hierbij is door het Bestuur, de voorzitters van de directies van de MBO Colleges en de directeuren van de centrale diensten, ieder in hun eigen kring, de invulling van de kernwaarden in hun gedrag geschetst, en daarna met elkaar gedeeld. Doel van de bijeenkomst was om te komen tot een helder inzicht in ieders vormgeving van het werken met de kernwaarden en tot meer eenduidigheid in het gedrag. De leidinggevenden zijn verantwoordelijk om het gesprek over de kernwaarden gaande te houden. Als ondersteuning hierbij is het boekje “Merkwaardig aan de slag” als toolkit verspreid. Hierin staan tips om de kernwaarden steeds terug te laten komen in de bestaande dagelijkse werkzaamheden. Het doel voor 2013 is dat alle teams deze verdiepende sessie hebben doorlopen. Ook zal in 2013 per team een effectmeting op het werken met de kernwaarden plaatsvinden. Verder zal in 2013 gewerkt worden aan de verankering van de kernwaarden in de HRM-processen. Zo zullen bijvoorbeeld individuele actiepunten onderdelen gaan uitmaken van de functioneringsgesprekken. 9
De kernwaarden zijn: Betrouwbaar, Aandacht, Prettig, Ambitieus, Daadkrachtig/Vakkundig. 51
12.8 Resultaatverantwoordelijke teams De teams staan centraal. Ook in 2012 is deze ontwikkeling doorgezet. Het accent heeft gelegen op het transparant beschikbaar stellen en onder de aandacht brengen van informatie over de resultaten bij de leden van de teams en deze in toenemende mate te betrekken bij de analyse en het formuleren van verbeteracties. In de prestatiebox zijn de resultaten gepresenteerd op het niveau van de opleiding in plaats van teamniveau, waardoor nog scherper wordt waar de behoefte aan verbetering ligt. Verder krijgen de teams door de invoering van de interne benchmark een beeld van het niveau van hun resultaten in vergelijking met andere teams die soms dezelfde opleidingen aanbieden. Deze verheldering van de prestaties is tevens een prikkel om te komen tot verbetering. In de periodieke verantwoordingsgesprekken komen deze specifieke resultaten, analyses en de verbeteracties in de teamplannen aan de orde. In toenemende mate worden leden van de teams daarbij betrokken. Ten slotte is het thema resultaatverantwoordelijkheid en de mogelijkheden om de resultaten te beïnvloeden onderwerp van gesprek geweest van de gesprekken die het Bestuur heeft gehad met de teams die zij in 2012 heeft bezocht. 12.9 CAO ontwikkelingen In 2012 hebben de sociale partners de CAO 2007 - 2009 wederom verlengd. 12.10 Beheersing van uitkeringen na ontslag De beheersing van de ontslaguitkeringen heeft in 2012 op dezelfde manier plaatsgevonden als in voorgaande jaren: Beperking van de instroom (met uitzondering van reorganisaties en reducties). Tweejaarlijkse toetsing op de rechtmatigheid van de ontslaguitkering door HRM. Inschakeling van het Mobiliteitsbureau van de dienst HRM en van outplacementspecialisten om de duur van de ontslaguitkeringen zoveel mogelijk te beperken.
52
13.
Governance en samenwerkingsrelaties
13.1 Governance Het Bestuur van ROCF en de RvT werken binnen de Governance-code zoals die door de BVE-sector is opgesteld. Voor de verslaglegging over 2012 is hierbij gebruik gemaakt van de checklist van de MBO Raad die is opgebouwd naar de elementen van de code ‘Goed bestuur in de bve-sector' en overige governance-elementen in de regelgeving over jaarverslaglegging in het onderwijs. Het Bestuur heeft geconstateerd dat aan bijna alle genoemde punten uit de checklist wordt voldaan, behalve aan de formele vastlegging van het handelen in een integriteitscode. Wel wordt gewerkt vanuit een beleidsplan over gewenst gedrag, maar er bestaat nog geen integraal document met alle aspecten van integriteit, dat in overleg met de ondernemingsraad (OR) is opgesteld. In deze omissie zal op korte termijn worden voorzien. Verantwoording over de overige punten zoals vermeld in de checklist, en daarmee in de branchecode, vindt op verschillende punten in dit jaarverslag en in de jaarrekening plaats. In deze paragraaf over governance wordt specifiek ingegaan op de sturing van de organisatie en het beheersen en toezicht houden, op de afhandeling van klachten, de zeggenschap van studenten en medewerkers, de tevredenheid van bedrijven beroepspraktijkvorming en de samenwerkingsrelaties. De sturing van de organisatie, het beheersen en toezicht houden werd ook in 2012 vorm gegeven door het werken volgens een vaste beleidscyclus. Op basis van de meerjarenstrategie geeft het Bestuur in de jaarlijkse kaderbrief aan welke doelen voor dat kalenderjaar centraal staan en binnen welke kaders wordt gewerkt. Alle organisatieonderdelen formuleren hier vanuit in een jaarplan hun doelen, de beoogde resultaten en de acties om die te bereiken. Driemaal per jaar vinden hierover verantwoordingsgesprekken plaats tussen het Bestuur en de voorzitters van directies van de MBO Colleges en met de directeuren van de centrale diensten, de zogenaamde ‘Q’ gesprekken. In het gesprek met de voorzitter van MBO College Almere worden ook de resultaten van het domein waarvan de voorzitter domeinregisseur is aan de orde gesteld. Deze cyclus van gesprekken, op basis van in jaarplannen geformuleerde doelen en acties, vindt ook plaats in de MBO Colleges tussen de directies en de opleidingsmanagers. Enkele cruciale resultaten worden vastgelegd in managementcontracten. Het Bestuur sluit een managementcontract met de voorzitters van de MBO Colleges en met de directeuren van de centrale diensten. Daarbij sluit het Bestuur een managementcontract met de RvT. Centrale thema’s in de cyclus van verantwoordingsgesprekken zijn de financiële realisatie, de kwaliteit van het onderwijs en personele aspecten als professionalisering, ziekteverzuim en de verhouding tussen medewerkers in het onderwijsproces en in de ondersteunende processen. Maandelijks brengt de dienst Financiën een rapportage uit over de actuele financiële situatie en over de kengetallen van de personele situatie, zodat deze voortdurend goed in beeld zijn. Voor de kwaliteit van het onderwijs wordt eenmaal per jaar een risicoanalyse uitgevoerd op instituutsniveau naar aanleiding van het jaarresultaat en het diplomaresultaat. Na analyse hiervan door de directies van de MBO Colleges worden verbeterplannen geformuleerd en uitgevoerd. Deze verbeterplannen komen tot stand door de voorstellen en acties die door de teams worden benoemd.
53
Verdere informatie voor het verkrijgen van een beeld van de kwaliteit van het onderwijs komt uit de tevredenheidsmetingen onder studenten, medewerkers en beroepenveld, eventueel inspectieonderzoek en uit audits. Alle informatie wordt op teamniveau of per opleiding geleverd om de teams in staat te stellen verantwoordelijkheid te nemen voor de kwaliteitsverbetering. Naast het vragen naar de tevredenheid over de kwaliteit van het onderwijs worden enkele groepen stakeholders nadrukkelijk betrokken bij kwaliteitsverbetering. ROCF onderscheidt de volgende stakeholders: Medewerkers. Studenten / leerlingen / deelnemers. Bedrijven en instellingen, kenniscentra, VNO-NCW, MKB, bedrijfsleven per gemeente, Kamer van Koophandel, branches, Platform Arbeidsmarkt en Onderwijs. Het onderwijsveld, partnerscholen en toeleverende en afnemende scholen (vmbo / havo / vwo en hbo). De overheid, gemeenten, stadsdelen, ministerie OCW. Voor participatie van de studenten, vertegenwoordigers van het werkveld en van de medewerkers in de ontwikkeling en kwaliteitsverbetering van het onderwijs is structureel overleg ingericht. Met studenten wordt overlegd gevoerd in klassenvertegenwoordigersoverleggen en door middel van ronde tafelgesprekken. In ieder MBO College bestaat een Studentenraad (SR) ingericht en voor het gehele ROC een Centrale Studentenraad (CSR). Deze CSR is getraind door de JOB en wordt begeleid door een medewerker. De CSR heeft in 2012 prioriteit gegeven aan: organiseren van studentendebatten omtrent tevredenheid; onderzoek naar kosten en gebruik van aangeschafte schoolboeken etc. omdat studenten hier ontevredenheid over tonen. In MBO College Lelystad is de studentenparticipatie nadrukkelijk in de breedte vorm gegeven met behulp van medewerkers van de organisatie SARV. Dit heeft er onder andere in geresulteerd dat studenten het ‘Open Huis’ zijn gaan organiseren en hun ervaringen met de opleidingen nadrukkelijk inbrengen in de voorlichting. Inspraak van medewerkers is geborgd door de aanwezigheid van de OR bij het mbo. In 2012 zijn alle advies- en instemmingstrajecten met de OR afgerond. Met het beroepenveld worden per domein op operationeel niveau bedrijfsadviescommissies (BAC’s) en werkveldcommissies gevormd. Hier wordt de inhoud van het onderwijs besproken, in het bijzonder van de examinering, maar ook de arbeidsmarktbehoefte, de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de plannen van de betreffende teams. 13.2 Klachten en afhandeling ROCF werkt met een formele klachtenprocedure. De procedure is opgenomen in het studentenstatuut en wordt ieder jaar met de studenten gecommuniceerd. Ook via internet kunnen klachten worden ingediend. Voor klachten bij examens bestaat een aparte procedure. Via de Ombudslijn mbo van het ministerie van OCW, die heeft gefunctioneerd tot april 2012, is één klacht ontvangen. Deze klacht is behandeld volgens de klachtenprocedure. Het doel van de Ombudslijn was om landelijk de klachten over het mbo te stroomlijnen en zicht te krijgen op de klachtbehandeling door de mbo-instellingen. In opdracht van het ministerie is de ‘Ombudslijn mbo’ vanaf september 2012 weer online voor een periode van twee jaar via de site van de nationale ombudsman.
54
Alle klachten die in 2012 zijn gemeld zijn tot tevredenheid van de klager door het management en / of door de directie opgelost. Het Bestuur heeft tweemaal bemiddeld bij een klacht. Binnengekomen formele klachten van studenten en / of ouders, zowel gegrond als ongegrond, worden geregistreerd en als onderstaand gerubriceerd:
3 1 0 17 19,8 % 17 26,6 %
2 0 2 2,3 % 0 0,0 %
6
1 3 0 21 24, 4% 9 14, 1%
1 0 4 4,7 % 0 0,0 %
1 1 0 3 3,5 % 7 10, 9%
0 7 8,1 % 7 10,9 %
7
6
2 0 9 10,5 % 7 10,9 %
11 2 0 19 22,1 % 13 20,3 %
1 0 1 1,2 % 0 0,0 %
0 0 0,0 % 4 6,3 %
Anders
2
Benadering
3
Veiligheid
17
Sfeer
begeleiding
Examinering 4 1 0 5 5,8 %
Aansluiting onderwijs/ stage
Percentages 2011
23 9 0 86 100 % 64 100 %
Rooster
Aantal klachten 2011
13
Hulp bij vragen
Percentueel
54
Informatie
MBO Almere MBO Lelystad en Dronten Educatie Matchpoint Totaal 2012
Onderwijs
Totaal
(Aard van de) klachten studiejaar 2011 / 2012
In 2012 zijn 86 klachten binnengekomen tegen 64 in 2011. Het is verheugend dat er geen klachten waren over de veiligheid op school en evenmin over de afdeling Matchpoint. De meeste klachten betroffen de informatievoorziening (24,4%). Hierover zijn ook beduidend meer klachten dan in 2011. Ook zijn er klachten over het onderwijs (19,8%), evenveel als in 2011. Uit onderzoek naar de tevredenheid van studenten komt informatievoorziening ook als bron van ontevredenheid naar voren. De geconstateerde ontevredenheid over roosters blijkt echter niet te leiden tot het indienen van klachten. Vergeleken met 2011 is het thema examinering opgenomen bij de inventarisatie. Het Bestuur heeft geen duidelijke aanwijzingen voor de toename van het aantal klachten. Voor 2013 wordt het accent gelegd om, zowel bij formele klachten als bij informatie over ontevredenheid, door middel van het gesprek hierover met betrokkenen de achterliggende redenen te achterhalen. Verwacht wordt dat deze kwalitatieve informatie meer aanknopingspunten zal bieden om verbeteringen in te voeren, zo mogelijk met het betrekken van de studenten. Het punt van tevredenheid is ook door de studentenraad als speerpunt benoemd. 13.4 Vertrouwenspersoon medewerkers In 2012 hadden circa 10 medewerkers van ROCF een taak als vertrouwenspersoon ten aanzien van sociale veiligheid en integriteit tussen medewerkers en studenten. Daarnaast is er een vertrouwenspersoon voor medewerkers. Er is een loket voor ongewenst omgangsvormen en persoonlijke vragen dat drie dagen per week open is. De vertrouwenspersonen voor studenten en de vertrouwenspersoon voor medewerkers werken vanuit het reglement voor vertrouwenspersonen. Zij houden zich bezig met het smalle klachtrecht dat gaat over ongewenste omgangsvormen, discriminatie, geweld en pesten zowel fysiek als misbruik van digitale media. De gedragscode voor studenten en medewerkers van ROCF vormt de leidraad voor de beoordeling van klachten en gedrag. Deze gedragscode staat op internet en intranet. Het bestaan ervan, evenals de aanwezigheid van de vertrouwenspersonen wordt vermeld in de studiegidsen. 55
De vertrouwenspersonen van ROCF hadden in 2012 vier maal een bijeenkomst waarin zij casuïstiek uitwisselen en trends bespreken. Daarnaast zorgen allen ervoor dat zij door scholing en aansluiting bij de Landelijke Vereniging Van Vertrouwenspersonen gecertificeerd zullen zijn. Dit zal in 2013 zijn afgerond. Door de diverse verhuizingen in 2012 zijn veel medewerkers en studenten in een nieuwe omgeving terecht gekomen dikwijls met nieuwe collega’s en andere studenten. Voor zowel studenten als medewerkers betekent dit een zekere periode zoeken naar de eigen plek in het gebouw en hun plaats in de dagelijkse organisatie. Een ieder heeft hier enige tijd voor nodig om daadwerkelijk te landen in zijn / haar situatie. De vertrouwenspersoon beschouwt het werken vanuit de kernwaarden als een goede mogelijkheid om het handelen vanuit veiligheid te bevorderen. Dit is nog niet altijd in voldoende mate aanwezig waarbij een toename wordt geconstateerd van het pesten via internet van zowel studenten als medewerkers. 13.5 Zeggenschap studenten De centrale studentenraad (CSR ) van ROCF bestaat sinds april 2011. Naast de CSR bestaat in de beide MBO Colleges een aparte Studentenraad (SR). Zowel de CSR als de decentrale studentenraden (SR) hebben een van de medewerkers van ROCF als coach. De CSR vergadert eenmaal per maand. In de vergaderingen worden medewerkers van ROCF uitgenodigd om thema’s te bespreken, bijvoorbeeld over verbetering van de lesroosters en de communicatie daarover, en met de directie bijvoorbeeld over door studenten gewenste pinautomaten in de school. Een specifiek onderwerp is de inspraak en vertegenwoordiging van studenten in studentenraden per afdeling. De CSR werkt aan een opzet waarbij de klassenstudenten zijn vertegenwoordigd in een opleidingsstudentenraad. De CSR houdt contact met de deelraden door studenten vanuit de deelraden uit te nodigen bij het maandelijkse overleg en door bezoek van de bijeenkomsten van de deelraden. Besproken punten worden ingebracht in de CSR. Minimaal twee keer per jaar heeft de CSR overleg met het Bestuur en er is regelmatig contact met de directies van de MBO Colleges. Onderwerpen van gesprek zijn de facilitering van de CSR, de activiteiten die de CSR onderneemt en informatie vanuit de organisatie en vanuit de studenten. Daarnaast heeft de CSR formeel advies en instemmingsrecht op specifiek beleid. Zo heeft de CSR geadviseerd over de invoering van een Ombudsman. Via de voorzitter van de CSR is er regelmatig contact met de Jongerenorganisatie beroepsonderwijs (JOB). In dit contact zijn zowel landelijke ontwikkelingen als zaken vanuit ROCF aan de orde. Ook de resultaten van de JOB-monitor zijn hier besproken. Met studentenraden buiten ROCF, bijvoorbeeld van ROCvA, Zadkine en Sibab wordt contact onderhouden over welke zaken spelen op de verschillende ROC’s waarbij studentenraden worden betrokken en over het functioneren van de studentenraden. De (C)SR stelt zich de volgende algemene doelen: De stem van de student te laten horen binnen ROCF. De communicatie tussen studenten, docenten en management te verbeteren. Het onderwijs optimaal aan te laten sluiten op ontwikkel- en leerwensen van studenten. Studenten zo goed mogelijk faciliteren in hun opleiding (onderwijsomgeving, computers). De studenten met plezier de opleiding te kunnen laten volgen.
56
Daarmee wil de (C)SR het volgende bereiken: Dat studenten met meer plezier hun opleiding kunnen volgen. Dat er versnelde trajecten komen van opleidingen. Dat werk wordt gemaakt van talent: programma’s die passen bij studenten en niet studenten die passen bij programma’s. Dat er verrijkingsmogelijkheden komen zoals keuzelessen en eigen keuzevakken naast de basisvakken, voor verdere oriëntatie. Dat oriëntatielessen bij andere opleidingen mogelijk worden, met name voor 1e-jaars studenten. Dat problemen verminderen, zoals computerprogramma’s die niet werken. Faciliteiten toegankelijker maken voor de studenten zoals de clop-ruimte en internet dat steeds uitvalt. Dat een kerstgala / bijeenkomst of schoolfeest wordt georganiseerd. Voor 2012 was dit geconcretiseerd in de volgende doelen: Scholing bij de JOB. De scholing voor de oude leden is gerealiseerd. De nieuw bijgekomen leden scholen zich op de tweedaagse in juni 2013. Een eigen ruimte en ontmoetingspunt, herkenbaar en bereikbaar voor alle studenten. De CSR heeft na de zomervakantie een prima eigen ruimte verkregen in de locatie aan de Straat van Florida in Almere Buiten. Als speerpunt voor 2012 is de verbetering van de communicatie als middel om de studenttevredenheid te verhogen benoemd. Het speerpunt communicatie is vorm gegeven door het organiseren van Lagerhuisdebatten. Op drie locaties zijn studenten met elkaar, met docenten, afdelingsmanagers en directie in debat gegaan over een aantal stellingen. Onderwerpen waren zowel de onderwijsinhoud als de begeleiding en in het algemeen uitdagend onderwijs. Dit was zeer succesvol en krijgt zeker een vervolg. In 2012 is tweemaal een verkiezing gehouden. De CSR besteed veel aandacht aan gesprekken met de aspirant-leden over wederzijdse verwachtingen en mogelijke inzet als lid van de (C)SR. 13.6 Zeggenschap medewerkers De Ondernemingsraad (OR) van ROCF heeft structureel overleg met het Bestuur. In 2012 hebben 6 formele overleggen plaatsgevonden tussen de OR en het Bestuur. Minimaal vier maal per jaar heeft een lid van de RvT overleg met het DB van de OR. De belangrijkste onderwerpen in de besprekingen tussen OR en Bestuur waren: Kaderbrief 2013 Begroting Jaarrekening Opleidingenstop Dronten Kansen voor Entree Handboek examinering Inrichting bedrijfsvoeringkolom / uitvoering reorganisatie SP Uitvoering reorganisatieplan Beroepsgericht Volwassenen Educatie Overdracht zeggenschap Business College Experiment teambeloning Vakantieregeling OR verkiezing OR reglement Inspectieonderzoeken Benchmarkgegevens
57
Er zijn enkele themabijeenkomsten georganiseerd over actuele thema’s, landelijke thema’s en de formulering en realisatie van de strategie. 13.7 Tevredenheid bedrijven beroepspraktijkvorming Het Bestuur heeft geconstateerd dat de tevredenheid van de verschillende interne en externe stakeholders nog onvoldoende is en zich in 2012 niet heeft verbeterd. Dit geldt ook voor de tevredenheid van de bedrijven voor de beroepspraktijkvorming (bpv). Binnen ROCF hebben de teams in het schooljaar 2011 / 2012 in de periode tot november 2012 gelegenheid gehad continue een bpv-enquête af te laten nemen bij bedrijven waar hun studenten bpv volgen. De respons was over het algemeen nog erg laag. Het algehele cijfer voor ROCF was 5,9. In de JOB monitor 2012 scoorde ROCF nog enkele tienden lager: 5,6. Het Bestuur acht dit resultaat onder de maat. De teams nemen de resultaten van de enquête mee in hun jaarlijkse zelfevaluatie en verbeteractiviteiten voor het schooljaar 2013 / 2014. De koers voor verbetering van de tevredenheid is aandacht en verbeteren. Het uitvoeren van verbeteringen aan de hand van de informatie uit de enquête en het gesprek met de praktijkopleiders over de uitgevoerde bpv om aandacht te tonen en verbeterpunten op te halen voor de volgende periode. In 2012 is ook geconstateerd dat de bestanden met de gegevens van de bpv-bedrijven van onvoldoende kwaliteit zijn. Er is hard aan gewerkt om dit te verbeteren. In 2013 wordt de bpv-enquête opnieuw afgenomen. Dan zal ook het bereiken van de bpv-bedrijven zijn verbeterd als gevolg van het opschonen van de bestanden. Rapportcijfer per MBO College en voor ROC Flevoland over 2011 / 2012: MBO College Almere MBO College Lelystad en Dronten Business College ROC Flevoland JOB-monitor 2012: ROCF
5,9 5,9 5,8 5,9 5,6
13.8 Samenwerkingsrelaties, Krachtenbundeling ROCF - ROCvA, evaluatie ROCF en ROCvA hebben in 2008 besloten om met ingang van 1 januari 2009 hun bestuurlijke krachten te bundelen in een overkoepelende organisatie. Bij de start van de samenwerking is de afspraak gemaakt om deze in 2012 te evalueren. De opdracht voor dit evaluatieonderzoek is in juli 2012 door de RvT verstrekt aan een onafhankelijk bureau, BMC. Het verslag van deze evaluatie is opgenomen in het verslag van de RvT (pagina 8). Een aanbeveling uit het onderzoek is om de samenwerking voort te zetten. Het Bestuur bereidt hiertoe stappen voor in 2013. 13.9 Onderwijs - arbeidsmarkt De relatie met de arbeidsmarkt wordt op verschillende niveaus vorm gegeven. De teams overleggen op operationeel niveau met bedrijven en instellingen over de uitvoering van het onderwijs, waaronder de beroepspraktijkvorming. De domeinen en de directies van de MBO Colleges overleggen via de bedrijfsadviescommissies (BAC’s) over ontwikkelingen in de branches en in het onderwijs. Het doel is elkaar te infomeren, te adviseren en inspireren om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te optimaliseren.
58
Het Bestuur heeft in 2012 nadrukkelijk ingezet op voortzetting en versterking van het inrichten en het functioneren van deze BAC’s vanuit de constatering dat de relatie met het bedrijfsleven nog de nodige verbetering behoeft. In de verantwoordingsgesprekken van de MBO Colleges en de domeinen zijn de inrichting van de BAC’s en de punten die voortkomen uit deze overleggen een vast agendapunt. Daarnaast neemt ROCF nog op andere niveaus deel aan overleggen waar het gaat om de duurzame relatie arbeidsmarkt onderwijs zoals het Provinciaal Platform Arbeidsmarkt (PPA). In dit platform ontmoeten overheden (provincie, gemeenten), onderwijs (mbo-, hbo- en voinstellingen), ondernemers (VNO/NCW, LTO) en andere instellingen (UWV, kenniscentra, Technocentrum, Zorgwel Flevoland) elkaar om afspraken te maken op het raakvlak arbeidsmarkt en onderwijs. Het jaar 2012 was voor het PPA vooral een jaar waarin gezocht is naar een meer efficiënte en effectieve wijze van samenwerking en afstemming. In 2011 was geconstateerd dat de partijen de toegevoegde waarde van het PPA onvoldoende vonden. Afgesproken is toen dat het gestructureerde overleg plaats zou maken voor themabijeenkomsten over het raakvlak arbeidsmarkt en onderwijs. Op deze themabijeenkomsten kunnen per thema andere partijen worden uitgenodigd om een bijdrage te leveren. Doel van de bijeenkomsten is uitwisseling van ervaringen en inzichten en het maken van concrete afspraken. In 2012 heeft een aantal partijen, waaronder ROCF, een aantal werksessies gehouden om deze nieuwe werkwijze verder te ontwikkelen. Dit moet in 2013 tot verdere concretisering leiden. 14. Marktpositie en marktontwikkelingen Studentenaantallen en marktaandeel ROCF 2010 t/m 2012 In Flevoland kiest ongeveer een derde van de mbo-studenten voor ROCF en volgt een behoorlijk aandeel van de studenten onderwijs aan een school buiten de provincie. In totaal zijn 15.098 studenten woonachting in de gehele provincie Flevoland (buiten Almere, Dronten en Lelystad zijn dit de gemeenten in de NoordOost Polder , Zeewolde en Biddinghuizen) . 34% van deze studenten gaat naar ROCF. De twee andere grote spelers in de regio zijn Landstede (12%) en het Deltion College (9%). 3% van de studenten gaat naar (het voormalige) ROC Amarantis. Almere is de grootste gemeente: 51% van de studenten woonachtig in Almere gaat naar ROCF, 25% naar ROCvA en dan met name MBO College Hilversum, en 6% naar (het voormalige) ROC Amarantis.
59
15.
Bedrijfsvoering
15.1 Huisvesting Huisvesting ROCF 2012 Begin 2012 speelden drie initiatieven voor nieuwbouw bij ROCF. In de loop van 2012 zijn twee ervan beëindigd: Voor het Sport College Fanny Blankers-Koen is na de negatieve afloop van de marktverkenning eind 2011 samen met de gemeente Almere en de Almeerse Scholengroep onderzocht of alsnog een haalbaar plan te maken was. Eind april moest de conclusie getrokken worden dat dit niet het geval was. Het project is beëindigd. Voor de opleiding Sport en Bewegen van ROCF is onderdak gezocht in bestaande huisvesting. Ook het initiatief voor nieuwbouw in Dronten, in samenwerking met de gemeente en het vo, voor een multifunctioneel centrum dat voor ongeveer één derde deel bezet zou worden door ROCF, is in de loop van 2012 beëindigd. ROCF heeft zich teruggetrokken uit deze ontwikkeling. Door fusieprocessen bij de vo-scholen, waaronder met een ROC van buiten Flevoland, bestond onvoldoende garantie voor voldoende volume in de toekomst voor een kansrijke afdeling mbo. Over de beoogde nieuwbouw in Almere Poort is in 2012 geen besluit genomen. Hierover wordt verslag gedaan in het verslag van de RvT (pagina 8). Het verkooptraject van het pand aan de Vaartweg in Lelystad is nog niet afgerond en verloopt moeizaam. De belangstelling is gering. Het is onduidelijk of dit pand op korte termijn afgestoten kan worden. De nieuwbouwprojecten voor ROCF bevinden zich nog in de initiatieffase. Er wordt niettemin strak gestuurd op de gestelde financiële kaders. Ten aanzien van de kosten is het niet gelukt om in 2012 binnen de streefnorm van maximaal 9% van de middelen voor huisvesting te blijven. Het totale metrage m2 in ROCF bleef in 2012 ongewijzigd. 15.2 ICT In 2012 zijn de afgesproken resultaten gerealiseerd: Ziekteverzuim gedaald van 9% naar 3,5%. Financieel binnen de begroting gebleven. Uitrol SiROC gereed 10. Personeel deels geschoold en getraind voor nieuwe omgeving. Realisatie nieuw datacentrum. De dienst ICT gehuisvest op één plek. Nieuwbouwprojecten voor het onderdeel ICT conform eisen en wensen opgeleverd, eveneens binnen de gestelde begroting. Met deze resultaten zijn vrijwel alle beoogde doelen behaald. De tevredenheid over de ICTdienstverlening is stijgende, maar nog niet op het gewenste niveau. De daling van het verzuim is deels te verklaren uit het gevoerde striktere beleid, maar vooral doordat het personeel met meer plezier en zelfvertrouwen is gaan werken. De projecten SiROC en nieuwbouw laten zien dat de dienst ICT in staat is om met eigen mensen resultaten te behalen. Met SiROC is een vergaande standaardisatie doorgevoerd, wat op nog meer terreinen blijvend zal moeten gebeuren.
10
SiROC: Standaardisatie en Integratie Infrastructuur ROC. ICT project om te komen tot een heldere en stabiele ICT omgeving voor de gebruiker. 60
Twee jaar geleden zijn drie plateau’s gedefinieerd ter verbetering van de dienst ICT: 1. Plateau 1 betrof het stabiliseren van de dienstverlening. Dit jaar zijn de grootste risico’s weggenomen. 2. Plateau 2 is het standaardiseren en integreren van de netwerken waarbij een basis wordt gelegd om op door te kunnen ontwikkelen. Die basis is nu gelegd op zowel technisch als organisatorisch vlak. 3. Wij gaan nu door naar Plateau 3; het realiseren van ERP en het doorpakken van innovaties ten behoeve van het onderwijs. 11 Vooruitblik 2013 In 2013 blijft het hoofddoel een voldoende beoordeling door personeel en studenten van de services van de dienst ICT. Om dit inzichtelijk te maken zal een meting worden georganiseerd. De volgende ICT projecten zijn gepland voor 2013: Uitrol backend SiROC (is het verhuizen van de servers van drie locaties naar één), inclusief verdere standaardisatie van pakketten. Realisatie ROC UP vanuit perspectief ICT (koppelen, rapportages, security) 12. Uitrol eerste fase Sharepoint, in nauw overleg met communicatie en het onderwijs Uitrollen van LYNC bij de centrale diensten (is combinatie van telefonie, chatten, applicaties delen en videoconferencing) 13. Het verder verbeteren van de interne processen en de communicatie naar de klanten zal in 2013 veel aandacht blijven krijgen, vooral om de dienstverlening op een hoger peil te krijgen. Met name het verbeteren van het afhandelen van aanvragen en incidenten zal strakker georganiseerd worden. Daarnaast zullen binnen de dienst ICT enkele technische projecten worden opgepakt (verbindingen, internet, wifi, security). Ten slotte wordt op financieel gebied beleid gestimuleerd om te komen tot een vermindering van het aantal devices en het stimuleren van BYOD (Bring Your Own Device) en CYOD (Choose Your Own Device). Daarmee kan geld worden vrijgemaakt, bijvoorbeeld voor grote investeringen zoals wifi en / of voor een verlaging van de totale ICT-kosten. 15.3 Onderwijsinformatie In 2012 is verder gewerkt aan de inrichting van de nieuwe dienst Onderwijsinformatie. De dienst bestaat uit de onderdelen Studentenzaken en Informatievoorziening. Studentenzaken verzorgt de registratie van alle gegevens van de student in opleiding en is vanaf 1 augustus 2012 operationeel. Er zijn aparte bureaus Studentenzaken gelokaliseerd op de MBO Colleges. De invoering in de volle breedte van ‘Eduarte’ is een belangrijke voorwaarde voor de dienst om optimale ondersteuning te kunnen bieden. De functioneel beheerders van Informatievoorziening zijn nauw betrokken bij de implementatie en bekleden een belangrijke rol in de voorbereiding en de implementatie in 2013. De gehele operatie heeft een grote impact op de organisatie en betekent, door de herstructurering en de veranderingen in procedures en werkwijzen, dat 2013 voor Studentenzaken een hectisch jaar zal worden.
11
12
13
ERP:
Enterprise Resource Planning. Computersoftware ter ondersteuning van alle processen ten aanzien van de bedrijfsvoering en de onderwijslogistiek. ROC UP: ROC Uniformering Processen. Een ROCF-breed project om te komen tot de keuze en implementatie van een standaard softwarepakket voor de ondersteuning van de bedrijfsvoering en onderwijslogistiek, ofwel een ERP-pakket. LYNC: Een vorm van communiceren binnen Office 365, waarbij via internet kan worden gebeld, gechat, schermen kunnen worden gedeeld en video-conferences kunnen worden gehouden. 61
Informatievoorziening verzorgt de informatievoorziening van de student in opleiding en is verantwoordelijk voor het functioneel beheer, het informatiemanagement en de rapportage van de onderwijslogistiek. De medewerkers van Informatievoorziening zijn afkomstig vanuit de diensten Financiën en ICT. In 2012 is het functiehuis uitgewerkt. Vanaf 1 januari 2013 opereren alle medewerkers binnen het nieuwe functiehuis. Doelstelling is om in maart 2013 de ontwikkelingsplannen behorende bij de nieuwe functies klaar te hebben.
62
16. Bijlagen
63
64
16.1 Samenstelling van het Bestuur in 2012 De heer drs. Edo C. M. de Jaeger (1958) Voorzitter College van Bestuur ROC van Amsterdam Voorzitter Raad van Bestuur Koepelstichting ROC van Amsterdam - ROC Flevoland Portefeuille: - integrale strategische positionering en beleid - strategische relaties - interne en externe Governance - bestuurs-, algemene en juridische zaken - strategische huisvesting - veiligheidsbeleid - PR, Communicatie & Marketing Maatschappelijke functies: Lid van het Bestuur van Stichting Samenwerking Schiphol College Lid (tot juli 2012) en voorzitter (vanaf juli 2012) van Bestuur van Stichting Branchepromotie Beroepsonderwijs Nederland Lid Algemeen Bestuur Kenniskring Amsterdam (huidig AB Amsterdam Economic Board) Voorzitter bestuur Samenwerkingsverband ROC4NL.EU Lid Raad van Advies van Topsport Amsterdam Lid Politie Onderwijs Raad Ambassadeur Olympisch Stadion Lid Dagelijks en Algemeen Bestuur Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB) Adjudant van HM de Koningin in buitengewone dienst, honorair lid van de hofhouding HM de Koningin Reserveofficier (luitenant-kolonel) Garderegiment Jagers Portefeuillehouders: De heer Ronald C.A. Wilcke (1953) Vicevoorzitter Raad van Bestuur Koepelstichting ROC van Amsterdam - ROC Flevoland Voorzitter College van Bestuur ROC Flevoland Portefeuille: - integraal strategisch onderwijsbeleid - onderwijs: mbo - hbo, mbo 2-3-4, domeinontwikkeling, kwaliteitszorg - strategische relaties: Flevoland en hbo’s - HRM-beleid Maatschappelijke functies: Voorzitter bestuur Stichting Sportservice Flevoland en Olympisch Netwerk Lid Raad van Toezicht en voorzitter commissie onderwijs onderzoek en contractactiviteiten Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Lid redactieraad Meso-magazine Lid Kerngroep onderwijs & arbeidsmarkt Economic Development Board Almere Lid Amsterdam Logistic Board Voorzitter Bedrijfstakgroep motorvoertuigen- en carrosserie- en tweewielertechniek van de MBO-raad Voorzitter bestuur Stichting Mobiliteitsleren Lid Bestuur Innovam (Bevam) Voorzitter Benoemingsadviescommissie MBO Raad Lid bestuur JINC (sinds december 2012)
65
De heer Ricardo J.W. Winter (1951) Lid Raad van Bestuur Koepelstichting ROC van Amsterdam - ROC Flevoland Portefeuille: - gedelegeerd bestuurder Stichting Voorgezet Onderwijs van Amsterdam (VOvA) - onderwijs: vo, vavo, vmbo - mbo, mbo-1 / Entree-opleidingen, risicojongeren - strategische relaties, m.n. vo voor het totale werkgebied ROCvA – ROCF en VO Raad - vsv-beleid en zorgstructuur Maatschappelijke functies: Bestuurslid van het Cultureel Educatief Centrum (CEC) Zuidoost Lid Bestuur Stichting Innovatieve TeamStages Lid Raad van Toezicht van Circus Elleboog Lid Raad van Toezicht Jongerenencultuurfonds Voorzitter BTG HTVF: MBO Raad-bedrijfstakgroep Horeca, Toerisme & Recreatie, Voeding en Facilitaire Dienstverlening Lid Bestuur Kenwerk Lid Bestuur OSVO: behalve penningmeester ook verantwoordelijk voor de portefeuille arbeidsmarkt en personeelsbeleid De heer Gerrit Vreugdenhil (1955) Lid Raad van Bestuur Koepelstichting ROC van Amsterdam-ROC Flevoland Portefeuille bedrijfsvoering: - financiën - ICT - onderwijsinformatie - huisvesting - facilitair Maatschappelijke functies: Voorzitter van de Raad van Toezicht van Amaris Zorggroep in het Gooi, Vechtstreek en Eemland, stichting voor zorg, wonen en welzijn met 10 zorginstellingen Lid Raad van Toezicht Stichting Prisma (stichting voor christelijk basisonderwijs te Almere) Lid Bestuur Stichting Ecabo (landelijk kenniscentrum voor beroepsonderwijs en bedrijfsleven voor de economische, administratieve, ICT en veiligheidsberoepen) Voorzitter BTG ESB &I: MBO Raad-bedrijfstakgroep voor economische en administratieve beroepen, sociaaljuridische dienstverlening, beveiliging en ICT Penningmeester van een klein pensioenfonds
66
16.2 Samenstelling 2012 Raad van Toezicht Mevrouw mr. G.H. Faber Voorzitter Raad van Toezicht en lid Remuneratiecommissie Maatschappelijke functies: Burgemeester gemeente Zaanstad Voorzitter Bestuur Nederlandse Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV) Voorzitter Adviescommissie Ruimtelijke Ordening Provincie Noord-Holland Lid Politiediversiteitsraad Voorzitter Stichting Nationaal Brandweer Monument Voorzitter Raad van Toezicht Reumafonds Mevrouw drs. J.C.H.G. Arts Vicevoorzitter Raad van Toezicht en voorzitter Remuneratiecommissie Maatschappelijke functies: Lid Raad van Bestuur Stichting Flevoziekenhuis 14 Lid Raad van Toezicht NOS Auditor Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ) Lid Raad van Advies SEO Economisch Onderzoek De heer ir. F.P. Bijdendijk Lid Raad van Toezicht en Auditcommissie Maatschappelijke functies:
Lid van de Raad van Commissarissen Gerrichhausen & Partners BV in Dordrecht Adviseur van de Raad van Commissarissen Woningstichting Openbaar Belang te Zwolle Voorzitter Bestuur Stichting Nationale Renovatie Platform (NRP) te Rotterdam. Lid Raad van Toezicht Stichting Cordaan te Amsterdam. Voorzitter bestuur Voedselbank Amsterdam te Amsterdam. Lid van de Raad van Commissarissen Wonam Bv te Amsterdam
De heer F.I.M. Houterman Lid Raad van Toezicht Maatschappelijke functies: Lid Raad van Toezicht BNN Omroep, Lid Raad van Toezicht CNV Publieke Zaak, Commissariaten bij: Rabobank Amsterdam Holland Casino Amsterdam RAI Hampshire Eden Hotel Group Tahal / GTC (Kardan Group)
14
ingaande 25-01-2013 voorzitter Raad van Bestuur Stichting Flevoziekenhuis
67
De heer drs. F.K.V. Lamp Lid Raad van Toezicht en Auditcommissie Maatschappelijke functies: CFRO en lid Raad van Bestuur van SNS REAAL N.V. Lid Raad van Toezicht Radio Nederland Wereldomroep Lid van Bestuur Duisenberg School of Finance De heer E.P. van Maanen Lid Raad van Toezicht en Onderwijscommissie Maatschappelijke functies: Voorzitter CvB Hogeschool Leiden Lid Adviesraad Handicap + Studie (m.i.v. 1 september 2012) Lid Bestuur Platform VG Lid RvT Scholengemeenschap Schoonoord Lid RvT LFB Bestuurslid Sardes Voorzitter RvT St. Revalidatiecentrum De Hoogstraat (tot 1 juli 2012) Lid Expertisecentrum Handicap + Studie (tot 1 september 2012) Lid Strategiecommissie Veiligheid Ministerie OCW (tot voorjaar 2012)
De heer drs. R.C.Th. Ootjers Lid Raad van Toezicht en Onderwijscommissie Maatschappelijke functies: Fractievoorzitter CDA Staten van Noord Holland Voorzitter Stichting Oude Hollandse Kerken
Een lid Raad van Toezicht treedt volgens rooster, doch uiterlijk vier jaar na zijn benoeming af en is eenmaal herbenoembaar.
16.3 Rooster van aftreden RvT 2012 Naam Dhr. F.I.M. Houterman Dhr. ir. F.P. Bijdendijk Mw. mr. G.H. Faber Dhr. drs. F.K.V. Lamp Mw. drs. J.C.H.G. Arts Dhr. drs. R.C.Th. Ootjers Dhr. E.P. van Maanen
Benoemd 01-01-2007 01-07-2008 01-01-2010 01-05-2010 01-01-2011 01-01-2011 01-03-2012
e
1 herbenoeming 01-01-2011 01-07-2012 01-01-2014 01-05-2014 01-01-2015 01-01-2015 01-03-2016
68
Aftredend en niet herbenoembaar 31-12-2014 30-06-2016 31-12-2017 30-04-2018 31-12-2018 31-12-2018 29-02-2020
16.4 Verklarende begrippen en afkortingen Afkorting / Begrip AD / Associate Degree APCG
AT BAC BPV BTG BVO BYO CEO College4Business (C4B) Eduarte
ERP FTE INK JOB JOB Monitor LWOO Lync Matchpoint PPA ROC-UP
RR SIROC TOA VAVO VSV WTF ZZO
Definitie Associate Degree. Een Associate Degree is een formele graad in het hoger beroepsonderwijs. Na het succesvol voltooien deze een twee jarige opleiding kan een student na twee jaar een hbo bachelor halen. Armoedeprobleemcumulatiegebieden of ‘Probleemcumulatiegebieden’ zijn op postcode onderscheiden gebieden waarin op drie criteria een drempelwaarde wordt overschreden, namelijk: - het aantal inwoners met een laag inkomen (> 15%), - het aantal inwoners dat een uitkering ontvangt (> 13%) - het aantal inwoners dat een niet westerse afkomst heeft (> 7%) Scholen met studenten uit deze regio’s ontvangen extra middelen om achterstanden te bestrijden. Accountantstelling. Telling aantal studenten na accountantscontrole. Bedrijfsadviescommissie Beroepspraktijkvorming Bedrijfstakgroep Bruto vloeroppervlak Bring Your own device. Een ontwikkeling waarbij de werknemers en studenten gebruik maken van hun eigen ICT apparatuur bij het werk of de studie. Centraal Ontwikkelde Examens (taal en rekenen) Centraal steunpunt voor ondersteuning van de initiatieven tot opleiden in ondernemerschap. Een softwarepakket voor ondersteuning van de processen rond de studentenadministratie, de onderwijscatalogus, de aan- en afwezigheids-registratie en het studentenvolgsysteem. Enterprise Resource Planning. Computersoftware ter ondersteuning van alle processen ten aanzien van de bedrijfsvoering en de onderwijslogistiek. Full Time Equivalent. Rekeneenheid waarmee de omvang van een functie of de personeelssterkte wordt uitgedrukt. Instituut Nederlandse Kwaliteit Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs Tweejaarlijks onderzoek naar de tevredenheid van studenten in het MBO. Voor 2010 bekend onder de naam ‘Odin’. Ook wel JOB-Odin onderzoek genoemd. Leerwegondersteunend onderwijs Een vorm van communiceren binnen Office 365, waarbij via internet kan worden gebeld, gechat, schermen gedeeld en videoconferences kunnen worden gehouden. Steunpunt in MBO Colleges ROCF voor intake en specialistische begeleiding. Provinciaal Platform Arbeidsmarkt. Overlegplatform in Flevoland. ROC Uniformering Processen. Een ROC breed project om te komen tot de keuze en implementatie van een standaard softwarepakket voor de ondersteuning van de bedrijfsvoering en onderwijslogistiek, ofwel een ERP-pakket. Referentieraming, voorlopige telling in oktober op basis van eigen gegevens Standaardisatie en Integratie Infrastructuur ROC. ICT project om te komen tot een heldere en stabiele ICT omgeving voor de gebruiker. TOA. Toolkit Onderwijs en Arbeidsmarkt. Een digitale toetsenbank voor het meten van onder andere taal en rekenvaardigheden Voortgezet Algemeen Onderwijs voor Volwassenen Voortijdig Schoolverlaten Werktijdfactor. Term om een deeltijd aan te duiden in het Nederlands onderwijs. Een volledige aanstelling betekent een wtf van 1,0. Zeer zwakke opleidingen.
69
17.
Financieel verslag 2012
In dit financieel verslag wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen in 2012 voor zover die relevant zijn voor de financiële verantwoording. Resultaat 2012 ROCF heeft in 2012 een exploitatieresultaat behaald van + € 0,04 miljoen en ligt hiermee licht boven het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening van 2011 (- € 0,04 miljoen). De in 2012 uitgevoerde reorganisaties hebben geleid tot aanzienlijke herstructureringsuitgaven. De lasten waren reeds voorzien ten laste van het resultaat 2011 (- € 8,1 miljoen). Vanwege het succesvolle verloop is in het 2012 resultaat een vrijval van € 1,3 miljoen verwerkt. Organisatie ROCF maakte in 2012 geen groei door. Het aantal mbo-studenten en deelnemers per 1 oktober 2012 daalde tot 5.370. Dit betekent een afname van 3,37% (gewogen) ten opzichte van 2011. Flevoland kent de laatste jaren een vertraging in de groei, door tegenvallende woningbouw en achterblijvende infrastructuur. De organisatie wil zich sterk ondernemend en wendbaar opstellen om de aansluiting te houden met deze regio. De daling van het aantal studenten in het mbo maakt het in 2013 meer noodzakelijk om bovenregionaal de match van opleiden gericht op werk te maken en voldoende stageplaatsen te vinden. Contacten met bedrijven en brancheorganisaties zijn hierbij van essentieel belang. Bedrijven willen goed opgeleid personeel en voor uitkeringsinstanties is het belangrijk dat werkzoekenden re-integreren en werkgelegenheid wordt behouden. Het aantal deelnemers voor Beroepseducatie zal het komend jaar worden afgebouwd als gevolg van bezuinigingen van de Rijksoverheid. De daling van het aantal bol-studenten (- 3,6%) is hoger dan het aantal bbl / bol- deeltijd studenten (- 1,9%). Bijzondere gebeurtenissen Afbouw Educatie en Inburgering Het domein Educatie & Inburgering wordt al enige jaren geconfronteerd met toenemende dynamiek en onzekerheid. In 2010 is bekend geworden dat het Kabinet de financiering van de bestaande inburgeringsactiviteiten geheel zal stopzetten. In reactie hierop zijn verschillende scenario’s, variërend in afbouwtempo, opgesteld en is begin 2011 besloten om alle activiteiten op het gebied van inburgering te staken. Tot juni 2013 worden de huidige inburgeringscontracten uitgediend en vind de uitloop van lopende trajecten plaats Afbouw SP formatie In 2012 is de aangekondigde herstructurering van de het ondersteunend personeel uitgevoerd. De uitloop zal nog in 2013 plaatsvinden. De lasten die gepaard gaan met deze reorganisatie zijn voorzien ten laste van 2011.
70
In de onderstaande tabel is de opbouw van het exploitatiesaldo 2012 weergegeven: (bedragen x € 1.000)
2012
Begroting
2011
Baten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Deelnemersbijdragen Contractactiviteiten Overige baten
40.979 3.201 87 1.916 1.729
40.278 2.551 102 2.215 1.440
43.269 3.252 313 3.048 1.706
Totaal baten
47.912
46.586
51.588
Personeelslasten Dotatie voorziening herstructurering Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten
34.277 0 2.763 3.329 7.104
34.154 0 2.345 2.815 6.872
37.407 8.036 2.368 3.479 8.047
Totaal lasten
47.473
46.186
59.337
439
400
-7.749
Financiële baten en lasten
-397
-400
-331
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
42
0
-8.080
0
0
0
42
0
-8.080
Lasten
Saldo baten en lasten
Resultaat deelnemingen
Nettoresultaat
De belangrijkste oorzaken van het lagere resultaat zijn de volgende: Exploitatieresultaat boekjaar volgens begroting Hogere operationele baten Hogere operationele lasten
0
1.352 -1.706 -354
Vrijval voorziening herstructurering
1.272
Hogere onderhoudslasten/huur Afwaardering Vaartweg
-459 -417
Netto resultaat boekjaar 2012
42
71
Baten De baten van ROCF bestaan voor een groot gedeelte uit de overheidsbijdragen van het Rijk en de gemeenten. De overheidsbijdragen bedroegen in 2012 92,2% van de totale baten (2011: 90,2%). Het wegvallen van de Innovatiebox (€ 0,9 miljoen) en het in 2011 verantwoorden van de salarismix 2010 en 2011 (1,0 miljoen) verklaren de daling in de Rijksbijdragen OCW. De totale baten zijn ten opzichte van 2011 gedaald met 7,2% tot bijna € 48 miljoen. (bedragen x € 1.000)
2012
Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Deelnemersbijdragen Contractactiviteiten Overige baten
%
2011
%
40.979 3.201 87 1.916 1.729
85,5 6,7 0,2 4,0 3,6
43.269 3.252 313 3.048 1.706
83,9 6,3 0,6 5,9 3,3
47.912
100,0
51.588
100
Door bezuinigingen vanuit de regering voor Educatie en Inburgering zijn de baten uit contractactiviteiten (omzet Wet Inburgering) gedaald. Het aantal deelnemers aan deze trajecten loopt in 2013 verder terug naar nul. Lasten De genormaliseerde lasten zijn in 2012 7,6% gedaald tot € 47,7 miljoen ten opzichte van 2011. Als wij deze stijging vergelijken met de daling van de baten (-7,2%), dan kan worden geconstateerd dat dit een positief effect heeft op het exploitatieresultaat. (bedragen x € 1.000)
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten
2012
%
2011
%
34.277 2.763 3.329 7.104
72,2 5,8 7,0 15,0
45.443 2.368 3.479 8.047
76,6 4,0 5,9 13,6
47.473
100
59.337
100
In de personeelslasten is de vrijval van € 1,3 miljoen vanuit de voorziening herstructurering opgenomen. De afschrijvingen zijn hoger dan 2011. De verhoging wordt veroorzaakt door de afwaardering van de Vaartweg ad. € 0,42 miljoen. De overige instellingslasten zijn gedaald als gevolg van strakkere sturing op kosten. De kosten liggen in lijn met de begroting. Eigen vermogen en solvabiliteit Het eigen vermogen ultimo 2012 bedraagt € 11,8 miljoen (2011: € 11,7 miljoen). In 2012 is het pand Vaartweg geherwaardeerd met -/- € 0,42 miljoen. De solvabiliteit (eigen vermogen in relatie tot het balanstotaal) bedraagt ultimo 2012 31,9% en is 2,3% gestegen ten opzichte van 31 december 2011. De norm die gesteld wordt aan de solvabiliteit door externe financiers en de inspectie van het Onderwijs bedraagt een solvabiliteit van 20%. De laatste is overigens recent door de Minister verhoogd tot 30%. In haar eigen financieel beleid hanteert ROCF sinds lange tijd als norm 30%. 72
Liquiditeit, investeringen en kasstroom De liquiditeitspositie (current ratio) uitgedrukt in de verhouding tussen de vlottende activa en de kortlopende schulden is ultimo 2012 1,12 tegen 1,24 ultimo 2011. Ultimo 2012 was de stand van de liquide middelen € 8,0 miljoen positief, ten opzichte van 2011 is dit een daling van € 1,2 miljoen. De investeringen in materieel vast actief bedragen € 1,0 miljoen. Voor ca. € 0,5 miljoen is geïnvesteerd in gebouwen, en voor € 0,5 miljoen in inventaris en apparatuur. Deze investeringen zijn gefinancierd uit de huidige kasstromen. De kasstroom uit operationele activiteiten is positief en bedraagt over 2012 € 0,3 miljoen (2011: € 0,4 miljoen). De voorziene herstructureringslasten hebben uiteraard niet alleen een invloed op onze solvabiliteit maar vooral ook op onze (toekomstige) liquiditeit. Dit hebben wij voorzien in onze meerjaren (liquiditeits-)begroting. Het minimaal voldoen aan de inspectienormen voor wat betreft liquiditeit is een van de uitgangspunten van ons financieel beleid. ROCF voldoet aan deze normen. Het meerjarenperspectief vertoont het volgende beeld:
Treasury en financiering ROCF voldoet aan het Besluit ‘Belenen en Beleggen’ en beschikt over een treasury-statuut en een meerjaren financieringsplan. Het treasury-beleid is gericht op de besturing en beheersing, de verantwoording en het toezicht op de financiële vermogenswaarden en geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. In dit kader wordt bij ROCF maandelijks de monitoring uitgevoerd op de financiële baten en lasten, de liquiditeitspositie en de debiteurenpositie. In de toelichting van de langlopende schulden van de jaarrekening is een overzicht opgenomen van de lopende financieringen. ROCF heeft in 2012 geen beleningen, noch beleggingen uitgezet. ROCF maakt gebruik van schatkistbankieren bij het Ministerie van Financiën. De rente op langlopende leningen is voor meerdere jaren vastgelegd.
73
Financiële indicatoren ROCF heeft in het strategisch financieel beleid een aantal financiële prestatie indicatoren opgenomen die worden gebruikt bij de interne sturing van de organisatie: Current ratio (totale vlottende activa als aandeel in vlottende passiva) Solvabiliteit (eigen vermogen in % van het totaal vermogen) Rentabiliteit (resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening in % van de baten) Aandeel directe en indirect personele lasten (in % van de lasten) Exploitatieresultaat De realisatie van de prestatie indicatoren staat in het overzicht Kerncijfers in het jaarverslag. Risico analyse Steeds weer dienen veranderingen zich aan op het gebied van het onderwijs: zowel vanuit de omgeving, het bedrijfsleven als de regelgeving. Vaak heeft dat een wijziging in de manier van de onderwijsverzorging, in huisvesting en van ondersteunende middelen tot gevolg. Voorts is sprake van toenemende concurrentie van andere ROC’s en particuliere onderwijsaanbieders. De algemene reserves zijn van voldoende niveau om eventuele tegenvallers te kunnen opvangen. Een adequaat systeem van risicomanagement bestaat uit hard en soft controls. Veel hard controls zijn reeds aanwezig binnen ROCF, zoals de werkzaamheden van de afdeling Interne Controle (IC) en de wijze waarop de beleidscyclus is ingericht. In 2012 is ROCF gestart met een project ‘risicomanagement’ om deze hard controls te inventariseren en beschrijven waarmee wij inzicht willen bereiken in mogelijk nog ontbrekende of onvoldoende ontwikkelde elementen in de werkwijze. Ook zullen wij in 2013 de soft controls doormeten. Op basis van deze werkzaamheden zal een (nieuwe) risico analyse uitgevoerd worden en zullen eventuele verbeteringen worden uitgevoerd. De volgende risico’s worden onderkend:
Tegenvallende inkomsten uit het Rijk Voor 2013 is inmiddels duidelijk geworden dat de algemene bijdrage per deelnemer nagenoeg gelijk blijft aan voorgaand jaar maar dat de gewogen aantallen dalen. Ook voor 2013 en de jaren daarna verwacht ROCF dat de additionele inkomsten vanuit het Rijk onder druk komen te staan als gevolg van de kredietcrisis en de bezuinigingen bij de overheid. Momenteel wordt een strategisch huisvestingsplan voor de komende jaren geactualiseerd. Hierin is opgenomen welke opties voor vervangende nieuwbouw bestaan in relatie tot de prognose van de studenten aantallen.
Verkoop Vaartweg De huidige situatie met betrekking tot de vastgoedmarkt leidt mogelijk tot lager dan verwachte opbrengsten voor geplande verkopen van overtollig geworden vastgoed. Momenteel zijn gesprekken gaande met een potentiële koper.
Politieke ontwikkelingen/Ministerie OCW De gevolgen voor de bekostiging en de inrichting van de organisatie van de in het Actieplan Focus op Vakmanschap aangekondigde maatregelen zijn nog niet volledig duidelijk. Inmiddels heeft ROCF een projectgroep gestart met de opdracht om de strategische uitwerking en de implementatie van Focus op Vakmanschap ter hand te nemen. Voorts kunnen verdere APB aanpassingen van het werkgeversdeel van de pensioenen leiden tot een significante kostenpost. 74
Tenslotte kunnen de toegekende budgetten voor volwasseneneducatie (laaggeletterden) nog wijzigen. Het gaat dan om een mogelijke herverdeling van gelden tussen gemeenten. Momenteel vindt overleg plaats tussen OCW, VNG en MBO Raad. OCW heeft opgeroepen geen onomkeerbare besluiten te nemen en de besluitvorming af te wachten.
Wachtgeldverplichtingen De in gang gezette reorganisaties beperken weliswaar het exploitatierisico op lange termijn, maar veroorzaken tegelijkertijd grote wachtgeldverplichtingen. ROCF is immers, net als alle andere ROC’s, eigen risicodrager inzake wachtgeld. Vanuit het Rijk wordt hiervoor jaarlijks binnen de lumpsum een bedrag ontvangen (2012: € 1,3 miljoen).
Afbouw inburgeringsactiviteiten De afrekening van de laatste inburgeringsactiviteiten zal hoge prioriteit hebben in 2013. Het risico bestaat dat uit de resterende dossiers onvoldoende afrekendocumenten beschikbaar komen om de volledige vordering op de gemeente te onderbouwen.
Verwachtingen voor 2013 De focus voor 2013 is evenals in 2012 gericht op groei van talent van studenten / deelnemers en medewerkers en groei van aantal studenten/deelnemers. De groei blijft achter bij de verwachtingen, deze is echter noodzakelijk voor een gezonde organisatieontwikkeling. Door groei in studentenaantallen zal financiële ruimte ontstaan om activiteiten te ontwikkelen en uitgaven te doen die noodzakelijk zijn als antwoord op maatschappelijke uitdagingen die aan het onderwijs worden gesteld. Begroting 2013 Voor 2013 is een begroting opgesteld met een budgettair neutraal resultaat. In 2013 heeft ROCF te kampen met tegenvallende inkomsten uit de Rijksbijdragen van het Ministerie van OCW. De bijdrage per mbo-leerling blijft nagenoeg gelijk maar de gewogen aantallen dalen en er zijn minder additionele middelen beschikbaar. De begroting 2013 gaat verder uit van structurele baten en lasten. De begrotingscijfers voor het Bestuur het jaar 2013 zijn vastgesteld door het Bestuur en Raad van Toezicht en zien er als volgt uit:
75
(bedragen x € 1.000)
2013
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Deelnemersbijdragen Contractactiviteiten Overige baten
39.342 2.914 124 469 1.792
Totaal baten
44.641
Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten
31.045 2.375 3.020 7.838
Totaal lasten
44.277
Saldo baten en lasten Financiële baten en lasten
364 -343
Netto resultaat
21
Almere, 28 juni 2013
R. Wilcke, voorzitter College van Bestuur
76
18.
Jaarrekening 2012
18.1 Balans per 31 december 2012 (voor resultaatbestemming)
Activa
2012
2011
(bedragen x € 1.000)
Vaste activa Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen Inventaris en apparatuur
1 1
22.917 1.689
24.455 1.949 24.606
26.404
0
0
24.606
26.404
0
11
Financiële vaste activa Deelnemingen
2
Totaal vaste activa
Vlottende activa Voorraden Vorderingen Debiteuren Deelnemers/cursisten Verbonden partijen
3 3
780 661 32
1.719 398 39
Overige vorderingen en overlopende activa
3
2.646
1.722 4.119
3.878
8.022
9.236
Totaal vlottende activa
12.141
13.124
Totaal activa
36.747
39.529
Liquide middelen
4
77
Passiva
2012
2011
(bedragen x € 1.000)
Eigen vermogen Stichtingskapitaal Algemene reserve Resultaat boekjaar
5 5
P.M. 11.695 42
P.M. 19.775 -8.080 11.737
11.695
Voorzieningen Onderhoudsvoorziening Personeelsvoorzieningen
6 6
178 5.076
320 7.566 5.254
7.886
8.793
9.376
Langlopende schulden Kredietinstellingen
7
Kortlopende schulden Aflossingsverplichtingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Pensioenen Overige schulden en overlopende passiva
7
583 1.640
568 1.057
8
1.710
1.679
381
356
6.649
6.912
8
Totaal passiva
78
10.963
10.572
36.747
39.529
18.2 Staat van baten en lasten over 2012 (bedragen x € 1.000)
2012
Begroting 2012
2011
Baten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Deelnemersbijdragen Contractactiviteiten Overige baten
9 10 11 12 13
Totaal baten
40.979 3.201 87 1.916 1.729
40.278 2.551 102 2.215 1.440
43.269 3.252 313 3.048 1.706
47.912
46.586
51.588
Lasten Personeelslasten Dotatie voorziening herstructurering Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige instellingslasten
14
34.277
15 16 17
8.036 2.763 3.329 7.104
Saldo baten en lasten
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Belastingen Resultaat deelnemingen
Nettoresultaat
37.407
14
Totaal lasten
Financiële baten Financiële lasten
34.154
18 18
2.345 2.815 6.872
2.368 3.479 8.047
47.473
46.186
59.337
439
400
-7.749
37 -434
75 -475
117 -448
-397
-400
-331
42
0
-8.080
0 0
0 0
0 0
42
0
-8.080
79
18.3 Kasstroomoverzicht over 2012 (bedragen x € 1.000)
2012
Saldo baten en lasten Gecorrigeerd voor: Afschrijvingen Mutatie voorzieningen
2011
439 2.763 -2.632
-7.749 2.368 7.107
131 Veranderingen in vlottende activa Mutatie voorraden Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden Mutatie werkkapitaal
11 -242 392
Financiële baten en lasten KASSTROOM UIT OPERATIONELE ACTIVITEITEN Investeringen in materiële vaste activa Resultaat deelnemingen
4 695 -1.680 161
-981
-397
-331
334
414
-965 0
KASSTROOM UIT INVESTERINGSACTIVITEITEN
9.475
-1.595 0
-965
Mutatie kredietinstellingen
-583
KASSTROOM UIT FINANCIERINGSACTIVITEITEN
-1.595 -586
-583
-586
Mutatie liquide middelen Beginstand liquide middelen
-1.214 9.236
-1.767 11.003
Eindstand liquide middelen
8.022
9.236
80
18.4 Toelichting behorende bij de jaarrekening 2012 Juridische vorm en voornaamste activiteiten De organisatie is een stichting; de voornaamste activiteiten van bestaan uit het bevorderen van middelbaar beroepsonderwijs en beroepseducatie voor volwassenen. Het bestuursnummer van de Stichting is 40805 en het BRIN nummer 25LR. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. In deze regeling is bepaald dat de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (in het bijzonder RJ 660 Onderwijsinstellingen) van toepassing zijn en met inachtneming van de daarin aangeduide uitzonderingen. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de organisatie zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de organisatie. Alle financiële informatie in euro’s is afgerond op het dichtstbijzijnde duizendtal. De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Grondslagen voor consolidatie De jaarrekening omvat de financiële gegevens van de organisatie en haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend dan wel waarover de centrale leiding bestaat. Gezien de geringe omvang van de 100% deelneming ROC Flevoland Holding B.V. en haar dochtermaatschappijen is geen geconsolideerde jaarrekening opgesteld. In de toelichting op de Financiële vaste activa zijn de belangrijkste gegevens van de deelnemingen opgenomen. Transacties in vreemde valuta Transacties luidend in vreemde valuta worden in de betreffende functionele valuta van de organisatie omgerekend tegen de geldende wisselkoers per de transactiedatum.
81
Materiële vaste activa De gebouwen en terreinen, inventaris en apparatuur, andere vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. Deze activa worden duurzaam door de Stichting gebruikt. Gebouwen en terreinen die binnen afzienbare termijn verkocht zullen worden, zijn gewaardeerd tegen actuele waarde gebaseerd op berekeningen van externe taxateurs. De waarde van deze objecten wordt periodiek getaxeerd en de evaluatie van de herwaardering vindt continue plaats. Over deze activa wordt niet afgeschreven. Investeringssubsidies worden zichtbaar in mindering gebracht op de materiële vaste activa. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Op terreinen, materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: Terreinen : nihil Gebouwen en verbouwingen : 3 - 10% Inventaris en apparatuur : 10 - 33% Financiële vaste activa Deelnemingen waarin invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode op basis van de nettovermogenswaarde. Bij de bepaling van de nettovermogenswaarde worden de waarderingsgrondslagen van de organisatie gehanteerd. Deelnemingen met een negatieve nettovermogenswaarde worden op nihil gewaardeerd. Wanneer de organisatie garant staat voor de schulden van de betreffende deelneming wordt een voorziening gevormd. Deze voorziening wordt primair ten laste van de vorderingen op deze deelneming gevormd en voor het overige onder de voorzieningen ter grootte van het aandeel in de door de deelneming geleden verliezen, dan wel voor de verwachte betalingen door de organisatie ten behoeve van deze deelneming. Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of duurzaam lagere bedrijfswaarde. Bijzondere waardeverminderingen Vaste activa met een lange levensduur dienen te worden beoordeeld op bijzondere waardeverminderingen wanneer wijzigingen of omstandigheden zich voordoen die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde van de toekomstige netto kasstromen die het actief naar verwachting zal genereren. Wanneer de boekwaarde van een actief hoger is dan de geschatte contante waarde van de toekomstige kasstromen, worden bijzondere waardeverminderingen verantwoord voor het verschil tussen de boekwaarde en de realiseerbare waarde. Financiële instrumenten Financiële instrumenten omvatten onder meer vorderingen, geldmiddelen en schulden. Binnen de groep wordt alleen gebruik gemaakt van primaire financiële instrumenten en niet van afgeleide financiële instrumenten (derivaten). Voorts hebben Stichting ROC Flevoland en / of haar dochtermaatschappijen geen handelsportefeuille van financiële instrumenten verworven of zijn deze aangegaan met het doel de instrumenten op korte termijn te verkopen.
82
Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Na de eerste opname worden financiële instrumenten gewaardeerd op de hierna beschreven manier bij vorderingen en schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd op nominale waarde. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode. Indien noodzakelijk wordt een voorziening voor oninbaarheid in mindering gebracht, bepaald op individuele basis. Eigen vermogen Onder het eigen vermogen wordt de algemene reserve gepresenteerd. De algemene reserve bestaat uit de reserves die ter vrije beschikking staan van het Bestuur. Waardevermeerderingen van gebouwen die worden gewaardeerd tegen actuele waarde worden opgenomen in de herwaarderingsreserve. De herwaarderingsreserve wordt gevormd per individueel actief en is niet hoger dan het verschil tussen de boekwaarde op basis van historische kostprijs en de boekwaarde op basis van actuele waarde. Bij de verkoop van een actief, valt de eventueel aanwezige herwaarderingsreserve vrij ten gunste van de algemene reserve. Met betrekking tot het eigen vermogen onderscheidt ROCF twee activiteitencategorieën : a. publieke activiteiten (publieke taak, gericht op de publieke doelen zoals in de WEB omschreven); b. private activiteiten in het verlengde van de publieke taak (bijvoorbeeld inburgering, re-integratie en contractactiviteiten in het verlengde van de publieke taak); Het gehele eigen vermogen wordt aangemerkt als publiek vermogen. Voorzieningen Onder de voorzieningen worden de personele voorzieningen, voorziening verlieslatende contracten en de overige voorzieningen gepresenteerd. Tenzij anders aangegeven worden de voorzieningen opgenomen tegen de nominale waarde. Toevoegingen aan voorzieningen vinden plaats ten laste van de staat van baten en lasten. Uitgaven vinden rechtstreeks plaats ten laste van de voorzieningen. Een voorziening in verband met verplichtingen als bedoeld in artikel 2:374 lid 1, eerste volzin BW wordt uitsluitend opgenomen indien op de balansdatum aan de volgende voorwaarden wordt voldaan: de rechtspersoon heeft een verplichting (in rechte afdwingbaar of feitelijk); het is waarschijnlijk dat voor de afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen noodzakelijk is; en er kan een betrouwbare schatting worden gemaakt van de omvang van de verplichting. De omvang van de voorziening voor Jubileumuitkeringen is berekend op basis van historische uitkering geëxtrapoleerd naar de verplichting voor 7 jaar. Uitzondering op voorgaande voorwaarden betreft de egalisatievoorziening voor groot onderhoud. De toevoegingen aan deze voorziening zijn bepaald op basis van het geschatte bedrag van het groot onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden voor groot onderhoud verloopt, gebaseerd op een meerjaren onderhoudsplan.
83
Een voorziening voor herstructurering wordt gevormd indien per balansdatum ten minste een gedetailleerd plan voor de reorganisatie is geformaliseerd, en indien de gerechtvaardigde verwachting is gewekt bij hen voor wie de reorganisatie gevolgen zal hebben, dat de reorganisatie zal worden uitgevoerd door ermee te beginnen of door de hoofdlijnen ervan bekend te maken aan hen voor wie de reorganisatie gevolgen zal hebben. Langlopende schulden Schulden met een resterende looptijd van meer dan één jaar worden aangeduid als langlopend. Het aflossingsbedrag van het lopende jaar wordt onder de kortlopende schulden opgenomen. Schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode. Kortlopende schulden Schulden met een op balansdatum resterende looptijd van ten hoogste één jaar worden aangeduid als kortlopend. Schulden worden niet gesaldeerd met activa. Schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rentemethode. Overlopende passiva betreffen vooruit ontvangen bedragen (waaronder geoormerkte bijdragen) en nog te betalen bedragen ter zake van lasten die aan een verstreken periode zijn toegekend. Van bedragen die voor meerdere jaren beschikbaar zijn gesteld en waarvoor een bestedingsverplichting geldt, wordt het nog niet bestede gedeelte op deze post aangehouden. Vrijval ten gunste van de staat van baten en lasten geschiedt naar rato van de besteding. Personeelsbeloningen / pensioenen Voor de medewerkers van de organisatie is een pensioenregeling getroffen die kwalificeert als een toegezegde pensioenregeling. Deze pensioenregeling is ondergebracht bij een bedrijfstak pensioenfonds (ABP) en wordt - overeenkomstig de in de RJ aangereikte vereenvoudiging - in de jaarrekening verwerkt als toegezegde bijdrageregeling. Dit betekent dat de over het boekjaar verschuldigde premies als kosten worden verantwoord. De risico’s van loonontwikkeling, prijsindexatie en beleggingsrendement op het fondsvermogen zullen mogelijk leiden tot toekomstige aanpassingen in de jaarlijkse bijdragen aan het pensioenfonds. Deze risico’s komen niet tot uitdrukking in een in de balans opgenomen voorziening. Informatie over het aandeel van ROC Flevoland in eventuele tekorten en de gevolgen hiervan voor de pensioenpremies in de toekomstige jaren is niet beschikbaar. De dekkingsgraad van het ABP Pensioenfonds bedraagt per 31 december 2012 96%. Opbrengstverantwoording
Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies uit hoofde van de basisbekostiging worden in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft, volledig verwerkt als baten in de staat van baten en lasten. Indien deze opbrengsten betrekking hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar rato van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord.
Deelnemersbijdragen De deelnemersbijdragen, bestaande uit cursus-, les- en examengelden, worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben, waarbij ervan uitgegaan is dat reguliere onderwijs- en onderzoekstaken gelijkmatig over het schooljaar zijn gespreid.
Baten werk in opdracht van derden Opbrengsten uit hoofde van werk in opdracht van derden (contractonderwijs en overige) worden in de staat van baten en lasten als baten opgenomen voor een bedrag gelijk aan de kosten indien zeker is dat deze kosten declarabel zijn. 84
Een eventueel positief resultaat wordt genomen naar rato van het stadium van voltooiing van de transactie op verslagdatum (de zogeheten ‘percentage of completion’ methode). Het stadium van voltooiing wordt bepaald aan de hand van beoordelingen van de verrichte werkzaamheden. Voor een eventueel verwacht negatief resultaat wordt een voorziening getroffen.
Aandeel in het resultaat van organisaties waarin wordt deelgenomen Het aandeel in het resultaat van organisaties waarin wordt deelgenomen omvat het aandeel van de stichting in de resultaten van deze deelnemingen. Resultaten op transacties, waarbij overdracht van activa en passiva tussen de Stichting en de niet-geconsolideerde deelnemingen en tussen niet-geconsolideerde deelnemingen onderling heeft plaatsgevonden, zijn niet verwerkt voor zover deze als niet gerealiseerd kunnen worden beschouwd. De resultaten van deelnemingen die gedurende het boekjaar zijn verworven of afgestoten worden vanaf het verwervingsmoment respectievelijk tot het moment van afstoting verwerkt in het resultaat van de Stichting.
Transacties met verbonden partijen Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de stichting, haar deelnemingen en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen. Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet zakelijke grondslag. In de normale bedrijfsactiviteiten koopt en verkoopt de stichting diensten van en aan ROCvA. Deze transacties worden op zakelijke grondslag uitgevoerd tegen voorwaarden die vergelijkbaar zijn met die van transacties met derden.
Belastingen Belastingen omvatten de over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare winstbelastingen en latente belastingen. De belastingen worden in de staat van baten en lasten opgenomen, behoudens voor zover deze betrekking hebben op posten die rechtstreeks in het eigen vermogen worden opgenomen, in welk geval de belasting in het eigen vermogen wordt verwerkt. De over het boekjaar verschuldigde en verrekenbare belasting is de naar verwachting te betalen belasting over de belastbare winst over het boekjaar, berekend aan de hand van belastingtarieven die zijn vastgesteld op verslagdatum, dan wel waartoe materieel al op verslagdatum is besloten, en eventuele correcties op de over voorgaande jaren verschuldigde belasting. In 2011 is ROCF voor de omzetbelasting (met terugwerkende kracht) fiscaal samengevoegd met ROCvA en VOvA.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.
85
18.5 Toelichting op de balans Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa in 2012 is als volgt: (bedragen x € 1.000)
Gebouwen en terreinen
Gebouwen en terreinen bestemd voor verkoop
Inventaris en apparatuur
In uitvoering en vooruit-betalingen
Totaal
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
37.602 15.662-
2.777 410-
6.599 4.650-
148 -
47.126 20.722-
Balanswaarde per 1 januari 2012
21.940
2.367
1.949
148
26.404
- Investeringen - Desinvesteringen - Herwaardering - Afschrijvingen
244 1.562-
4170
524 784-
223 26-
991 264172.346-
Balanswaarde per 31 december 2012
20.622
1.950
1.689
345
24.606
Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
37.846 17.224-
2.360 410-
7.123 5.434-
345 -
47.674 23.068-
Balanswaarde per 31 december 2012
20.622
1.950
1.689
345
24.606
De investeringen hebben vooral te maken met ict-voorzieningen voor presentieregistratie en binnen gebouwen op het gebied van brandwerende voorzieningen. In 2009 is het besluit genomen om het pand aan de Vaartweg in Lelystad te verkopen. O.b.v. de taxatiewaarde is het gebouw afgewaardeerd met -/- 417k. De OZB-waarde van de gebouwen en terreinen in eigendom is € 25,7 miljoen (peildatum 1 januari 2011. De verzekerde waarde van de eigen gebouwen is € 53,9 miljoen (peildatum 1 januari 2013).
86
Financiële vaste activa De deelnemingen in groepsmaatschappijen betreft de 100% deelneming ROC Flevoland Holding B.V. te Almere. De deelneming is gewaardeerd tegen het aandeel van de vennootschap in de nettovermogenswaarde van de deelneming per balansdatum. De nettovermogenswaarde is berekend op basis van dezelfde grondslagen als welke gelden voor deze jaarrekening. De Stichting staat aan het hoofd van de groep en heeft de volgende 100% kapitaalbelangen: Naam
Statutaire zetel
Eigen vermogen ultimo 2012
Resultaat 2012
(bedragen x € 1.000)
Directe belangen ROC Flevoland Holding B.V.
Almere
-322
-4
Indirecte belangen TrainT B.V. ROC Cars B.V.
Almere Almere
-317 14
0 0
Totaal
-4
De nettovermogenswaarde van ROC Flevoland Holding B.V. is negatief en de post deelnemingen wordt daarom gewaardeerd op nihil. Voor deze negatieve waarde is een voorziening getroffen welke is opgenomen in aftrek op de vorderingen op verbonden partijen. Overzicht verbonden partijen Het overzicht van de verbonden partijen is opgenomen in bijlage 1. Vorderingen 2012
Debiteuren
2011
(bedragen x € 1.000)
Gemeenten en overheidsinstellingen Overige debiteuren
348 551
Af: voorziening voor oninbaarheid
119-
1.427 385 93-
780
Het verloop van de voorziening wegens oninbaarheid is als volgt: (bedragen x € 1.000) 2012 Stand per 1 januari Vrijval Onttrekkingen Dotatie ten laste van de exploitatie
93 26
Stand per 31 december
119
87
1.719
2011 99 693
In de debiteuren zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar. Deelnemers/Cursisten (bedragen x € 1.000)
2012
Nominale vordering Af: voorziening voor oninbaarheid
2011 796 135-
455 57-
661
398
57
37 626
Het verloop van de voorziening wegens oninbaarheid is als volgt: (bedragen x € 1.000)
Stand per 1 januari Vrijval Onttrekkingen Dotatie ten laste van de exploitatie
684
Stand per 31 december
135
57
Rekening courant deelnemingen en gelieerde maatschappijen Dit betreft de rekening-courant verhouding met ROC Flevoland Holding B.V. en de daaraan gelieerde vennootschappen. Over de rekening courant verhouding is geen rente berekend (2011: geen). Overige vorderingen en overlopende activa 2012
(bedragen x € 1.000)
Vooruitbetaalde kosten Waarborgsommen Nog te ontvangen huurinkomsten Nog te ontvangen bedragen Nog te factureren aan gemeenten Te vorderen omzetbelasting Te ontvangen rente deposito Nog te factureren detacheringen Overige
2011 325 23 2.095 103 45145 2.646
298 23 534 814 5 19 29 1.722
In de overige vorderingen en overlopende activa zijn geen bedragen begrepen met een resterende looptijd langer dan 1 jaar.
88
Liquide Middelen (bedragen x € 1.000)
2012
Tegoeden op bankrekeningen Deposito’s Kasmiddelen Kruisposten
2011 8.021 16 15-
2.915 6.300 14 7
8.022
9.236
Eigen vermogen Het verloop van het eigen vermogen in 2012 is als volgt: (bedragen x € 1.000)
Algemene reserve
Stand per 1 januari Mutaties in het boekjaar Aanmerking privaat vermogen Bestemming resultaat vorig boekjaar
19.775
8.080-
Totaal 2012
Totaal 2011
8.080-
11.695
19.775
8.080
-
-
-
42
42
11.695
42
11.737
Resultaat boekjaar Stand per 31 december
Resultaat boekjaar
8.08011.695
Het resultaat over 2011 is onttrokken uit de algemene reserve conform het voorstel aan de Raad van Toezicht. Er zijn geen bestemmingsfondsen gedurende het boekjaar ontstaan. Het privaat vermogen van de stichting is nihil. Voorzieningen Onderhoudsvoorziening De voorziening voor onderhoudskosten wordt gevormd voor periodiek groot onderhoud dat moet worden verricht op de gebouwen. De voorziening voor onderhoudskosten is kortlopend en is gebaseerd op het onderhoudsplan. (bedragen x € 1.000)
2012
2011
Stand per 1 januari
320
636
Dotatie ten laste van de staat van baten en lasten Onttrekkingen
142-
316-
Stand per 31 december
178
320
Kortlopend deel < 1 jaar Langlopend deel > 1 jaar
178 -
320 -
89
Het voornemen is om met ingang van 2014 de componentenmethode toe te passen. De onderhoudsvoorziening zal alsdan ophouden te bestaan. Personeelsvoorzieningen De personeelsvoorzieningen bestaat uit de voorziening herstructurering en de voorziening voor jubileumuitkeringen. Het verloop van de voorzieningen kunnen als volgt worden weergegeven: (bedragen x € 1.000)
Voorziening herstructurering
Voorziening jubileumuitkering
7.336
230
7.566
Dotatie ten laste van de staat van baten en lasten
-
26
26
Onttrekkingen Vrijval ten gunste van de staat van baten en lasten
1.2211.272-
23-
1.2441.272-
Stand per 31 december 2012
4.843
233
5.076
Kortlopend deel < 1 jaar Langlopend deel > 1 jaar
1.196 3.647
33 200
1.229 3.847
Stand per 1 januari 2011
Totaal
Voorziening herstructurering De voorziening herstructurering heeft betrekking op herstructureringen bij Educatie en Inburgering en secundair personeel, verplichtingen wegens vervroegd uittreden en arbeidsongeschiktheid van werknemers alsmede op enkele specifieke trajecten. Als gevolg van de afbouw van de inkomsten van Educatie en Inburgering en de reductie van het ondersteunend personeel is ROCF genoodzaakt de activiteiten en het aantal medewerkers in de komende jaren af te bouwen. De onttrekkingen voor de herstructurering betreffen de kosten vanuit de ingezette reductie vanuit Educatie en Inburgering. De onttrekkingen voor ombuiging en herstructurering betreffen de kosten uit wachtgelden, ontslaguitkeringen en afkoopsommen, alsmede kosten voor omscholing en geschillen. De belangrijkste uitgangspunten bij opbouw van de voorziening zijn voorts: de vergoeding voor wachtgeld vanuit het Rijk is voor één jaar (2013) meegenomen, daar voor dat jaar de toezegging van OCW is ontvangen; de kosten voor ww (wettelijk en bovenwettelijk) zijn per persoon geschat op basis van de toekomstgerichte informatie die Loyalis verstrekt (5 jaar vooruit); de kosten voor ontslaguitkeringen, afkoopsommen, omscholing en geschillen zijn geschat op basis van ervaringsgegevens; de loonkosten zijn geschat op basis van de huidige loonkosten: hierbij is rekening gehouden middels een percentage met een kans op zowel herplaatsing als terugval in het sociaal plan na tijdelijke herplaatsing.
90
Langlopende schulden Kredietinstellingen Het verloop van de kredietinstellingen is als volgt: (bedragen x € 1.000)
2012
Stand per 1 januari Aflossingen in het boekjaar
Kortlopende deel langlopende leningen Stand per 31 december
2011 9.944 568-
10.497 553-
9.376
9.944
583
568
8.793
9.376
De aflossingsverplichtingen voor het komende boekjaar zijn opgenomen onder de kortlopende schulden. De verstrekte zekerheden zijn toegelicht onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen. De stand per 31 december 2012 is als volgt: Looptijd
Hoofdsom
Rente %
Langlopend Aflossingsv erplichting komend jaar
Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Nederlandse Waterschapsbank
30 30 31
8.168.044 2.800.000 3.176.462
Stand per 31 december 2012
4,58 4,70 3,57
Totaal saldo
271.323 222.159 89.409
5.567.524 1.110.796 2.115.092
5.838.847 1.332.955 2.204.501
582.891
8.793.412
9.376.303
De rentevaste perioden voor de genoemde leningen eindigen achtereenvolgens in 2018, 2018 en 2030. Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale verzekeringen (bedragen x € 1.000)
2012
Loonheffing Omzetbelasting Premies sociale verzekeringen
1.605 105
1.575 104
1.710
1.679
De loonheffing en premies sociale verzekeringen zijn in januari 2013 betaald.
91
2011
Overige schulden en overlopende passiva 2012
(bedragen x € 1.000)
Nog te betalen bedragen Reservering vakantiegeld en –dagen (Meerjarige) Doelsubsidies Ministerie van OCW Stagefonds sectoren Vooruitontvangen bedragen Te betalen salarissen Overige
2011
1.561 1.082 2.449 150 1.228 136 43
1.188 1.138 2.477 155 1.929 25
6.649
6.912
Overzicht (meerjarige) doelsubsidies Ministerie van OCW (bedragen x € 1.000): Omschrijving
kenmerk
datum
Bedrag van toewijzing
Saldo 2011
ontvangen t/m verslagjaar
geheel uitgevoerd nog niet geheel en afgerond afgerond
G1 Verantwoording subsidies zonder verrekeningsclausule LGF 2011/2012 LGF 2012/2013 Visueel gehandicapten
37020m BEK12/65135m 412812-1
de prestatie is ultimo verslagjaar conform de subsidiebeschikking
12-8-2011 7-12-2012
114.006 120.825
64.981 -
114.006 120.825
6-1-2012
12.600 247.431
64.981
12.600 247.431 -
G2 Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule Omschrijving
G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Innovatiebox 2011 Overbelaste jongeren 2009/11 VSV/RMC subsidie 2011 VSV/RMC subsidie 2012 Salarismix VSV Prestatiesubsidie convenant 2012 Tegemoetkoming prestatiebeloning
kenmerk
25914m 120564u 136606u 52121u BEK2011/79280m BEK11/54818m BEK12/37943m
datum
Bedrag van toewijzing
10-5-2011 18-11-2009 1-2-2010 9-11-2011 12-12-2012
547.023 1.957.480 830.108 830.108 839.163
20-10-2011
-
23-7-2012
10.000 5.013.882
92
ontvangen t/m verslagjaar
547.023 1.957.480 830.108 830.108 839.163 10.000 5.013.882
Totale kosten
547.023 1.957.480 830.108 830.108 839.163 10.000 5.013.882
Te verrekenen ultimo verslagjaar -
Omschrijving
kenmerk
G2-B Doorlopend tot in volgend verslagjaar Stagebox 2011 12889m Stagebox 2012 BEK12/10936m Lerarenbeurs 2011/2012 388268 Lerarenbeurs 2012/2013 471697-2 VSV Prestatiesubsidie convenant 2013 BEK12/64563m VSV Prestatiesubsidie 2012 BEK11/54818m VSV Prestatiesubsidie 2013 BEK12/64563m Taal en rekenen BEK11/79639m Schoolmaatschappelijk werk 2011 99056m Schoolmaatschappelijk werk 2012 BEK11/80123m professionalisering MBO 466982-1 Regionaal programma/ Regiomiddelen OND/ODB2012/49326u Voortijdig schoolverlaten 2013 483839-1 Leerbaan OND/ODB12/83524u Lerarenregister OND/ODB12/76560 Zij-instroom 2011 398632-1 Zij-instroom 2012 412452-1
datum
Bedrag van toewijzing
Saldo 1-1-2012
18-3-2011 13-3-2012
405.706 356.386
38.243 -
405.706 356.386
-
367.463 -
38.243 356.386
20-10-2011 23-7-2012 25-10-2012
60.697 79.424 374.000
36.516 -
60.697 79.424 374.000
28.387 25.013 -
52.568 25.013 -
8.129 54.411 374.000
25-10-2012
93.500
-
93.500
-
-
93.500
25-10-2012
93.500
-
93.500
-
-
93.500
22-12-2011
698.555
-
698.555
579.723
579.723
118.832
20-1-2011 5-1-2012
223.383 215.728
223.383 215.728
197.831 -
222.501 -
882 215.728
7-11-2012 9-10-2012
270.781 5.203.406
-
270.781 1.000.000
102.232 256.382
102.232 256.382
168.549 743.618
4-10-2012 3-12-2012
35.000 10.000
-
35.000 10.000
-
-
35.000 10.000
30-11-2012
24.000
-
24.000
-
-
24.000
19-12-2011 29-12-2011
266.000 19.000 8.429.066
198.713 -
266.000 539.472
ontvangen t/m verslagjaar
266.000 19.000 4.225.660
Lasten in verslagjaar
247.000 1.436.568
Totale Saldo nog te kosten besteden 31-12-2012 ultimo verslagjaar
247.000 1.852.882
19.000 19.000 2.372.778
Voor de verantwoording van G1 (verantwoording zonder verrekening) is van de nog niet geheel afgeronde LGF en visueel gehandicapten een bedrag van € 76.556 nog niet besteed. Samen met de doorlopende subsidies van model G2 komt het nog te besteden bedrag van de doelsubsidies OCW op € 2.449.333.
93
Financiële instrumenten en risicobeheer
Algemeen De instelling maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten die de instelling blootstellen aan markt- en/of kredietrisico’s. Het betreft financiële instrumenten die in de balans zijn opgenomen.
Renterisico De instelling heeft diverse langlopende leningen afgesloten, met name ter financiering van de huisvesting. De rente op deze leningen is voor een lange periode vastgelegd door middel van het afspreken van rentevaste perioden met de betreffende kredietinstellingen. De duur van de rentevaste perioden zijn toegelicht bij de langlopende schulden.
Valutarisico De instelling heeft geen transacties in vreemde valuta.
Marktwaarde De marktwaarde van de in de balans verantwoorde financiële instrumenten, waaronder vorderingen, liquide middelen en schulden, benadert de boekwaarde ervan.
Kredietrisico Bij de vorderingen is geen sprake van belangrijke concentratie bij slechts enkele tegenpartijen. De belangrijkste debiteuren betreffen overheidsinstellingen (ministerie, gemeenten) in verband met nog te ontvangen bedragen voor subsidieregelingen. De vorderingen worden door het bestuur inbaar geacht. Voor het risico van oninbaarheid worden voorzieningen aangehouden op vorderingen. Verder worden de kredietrisico’s beperkt geacht.
Liquiditeitsrisico Liquiditeitsrisico’s worden bewaakt door meting van solvabiliteits-, liquiditeits- en rentabiliteitsratio’s in relatie tot door het bestuur vastgestelde streefwaarden. De instelling beschikt over een meerjarenbegroting, en een daarvan afgeleid meerjaren financieringsplan. Met behulp hiervan wordt de financieringsbehoefte bewaakt.
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Kredietinstellingen De kredietfaciliteit in rekening-courant bij De Deutsche bank en de ING bedraagt per 31 december 2012 € 4.500.050. Claims Tegen de organisatie en/of groepsmaatschappijen zijn geen claims ingediend. Er zijn dan ook geen geschillen welke een nadelige invloed van betekenis kunnen hebben op de financiële positie. Meerjarige financiële verplichtingen Er zijn langlopende onvoorwaardelijke verplichtingen aangegaan ter zake van huur en operationele leasing. De huurverplichtingen die hieruit voortvloeien bedragen voor 2013 € 3,6 miljoen (2012: € 4,5 miljoen). Van de totale verplichting van € 3,6 miljoen heeft € 0,9 miljoen een looptijd van maximaal 1 jaar en het restant heeft een looptijd tussen 1 en 5 jaar. De verplichtingen voor operationele leasing bedragen voor 2013 € 107.800 (2012: € 36.000). De contracten hebben een maximale looptijd van vier jaar.
94
Garanties De stichting heeft contra garanties afgegeven uit hoofde van financieringsovereenkomsten voor totaal € 14,1 miljoen. Het betreft de volgende garanties: Afgegeven aan (bedragen x € 1.000) Gemeente Almere Provincie Flevoland Gemeente Almere Totaal
Kredietinstelling Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Nederlandse Waterschapsbank
Bedrag 8.168 2.800 3.176 14.144
Fiscale eenheid ROCF en ROCvA (incl. VOvA) vormen sinds 2011 een fiscale eenheid voor de omzetbelasting (zie verder grondslagen voor de resultaatbepaling). Ministerie van OCW De vordering op het Ministerie van OCW welke is ontstaan bij de invoering van de lumpsum bekostiging in 1991 is niet in de balans opgenomen aangezien deze pas wordt uitgekeerd na opheffing van de stichting. De vordering bedraagt € 191.000. 18.6 Toelichting op de staat van baten en lasten Rijksbijdragen Dit betreft de genormeerde rijksbijdrage van het Ministerie van OCW. (bedragen x € 1.000)
Basisbekostiging input Basisbekostiging output Basisbekostiging VOA Vergoeding huisvesting Additionele middelen Vergoeding wachtgelden
2012
Begroting
2011
25.522 5.706 1.908 2.745 3.843 1.255
25.268 5.590 1.876 2.548 3.790 1.206
25.027 5.761 2.222 2.764 6.143 1.352
40.979
40.279
43.269
De basisbekostiging is gestegen ten opzichte van de begroting door niet-begrote loon- en prijscompensatie. Voor een overzicht van de additionele middelen zie het overzicht meerjarige doelsubsidies onder de kortlopende schulden. In het bestede bedrag voor 2012 is een bedrag van € 65.657 in mindering gebracht wat is uitbetaald aan scholen die participeren in het project Overbelaste jongeren 2009-2011. Overige overheidsbijdragen (bedragen x € 1.000)
Gemeentelijke bijdragen educatie Gemeentelijke bijdragen overig Overige trajecten en bijdragen
2012
Begroting
2011
2.079 650 472
1.427 586 538
1.827 1.282 143
3.201
2.551
3.252
95
De gemeentelijke bijdragen voor educatie zijn hoger dan begroot door een onbegrote extra instroom binnen het contract inburgering. De gemeentelijke bijdragen voor inburgering in het kader van de Wet Inburgering zijn opgenomen onder de contractactiviteiten. In de post Gemeentelijke bijdragen overig is een bedrag opgenomen van € 55.283, betreffende de huursubsidie van de gemeente Dronten voor het gebouw de Meerpaal in Dronten.
Deelnemersbijdragen (bedragen x € 1.000)
2012
Deelnemersbijdragen Examengelden
Begroting
2011
79 8
102
299 14
87
102
313
Contractactiviteiten (bedragen x € 1.000)
WI contracten Re-integratie opleidingen Overig
2012
Begroting
2011
975 282 659
589 700 926
1.965 512 571
1.916
2.215
3.048
Overige baten (bedragen x € 1.000)
Verkopen kantines Detachering personeel Verhuuropbrengsten Verkoop lesmaterialen Overige baten
2012
Begroting
2011
237 56 237 416 783
393 172 82 423 370
312 52 39 655 648
1.729
1.440
1.706
De verhuuropbrengsten zijn hoger door een onvoorziene afrekening huren en service 2010 / 2011.
96
Personeelslasten (bedragen x € 1.000)
2012
Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Personeel niet in loondienst Dotaties personele voorzieningen Onttrekkingen personele voorzieningen Vrijval personele voorzieningen Kosten voor wachtgelduitkeringen Overige personele lasten Af: uitkeringen (AAW, USZO en ID-banen)
Begroting
2011
24.984 3.251 3.486 3.043 71.2191.272767 1.393
24.621 3.204 3.436 1.892 9751.166 955
26.611 2.980 3.454 3.569 8.103 683363 1.149
149-
145-
103-
34.277
34.154
45.443
De lonen en salarissen zijn lager ten opzichte van 2011 door het effect van de reductie op Educatie en secundair personeel. Ten opzicht van de begroting liggen de lonen en salarissen hoger doordat de reductie effect heeft gekregen vanaf april 2012. De salarislasten van januari tot en met maart zijn dus nog in het resultaat opgenomen. De post Personeel niet in loondienst is hoger ten opzichte van de begroting vooral door de inhuur van personeel Educatie voor bediening van de extra deelnemers in de WI contracten ad. € 511.000 en de inhuur bij Business College ad. € 243.000. De overige personele lasten zijn hoger door onder andere € 173.000 deskundigheidsbevordering in het kader van LC-scholing docenten. Bezoldiging Raad van Bestuur en Raad van Toezicht De totale bestuurskosten over de jaren 2009 - 2012 van ROCvA plus ROCF worden als volgt samengevat (2009 is exclusief afvloeiingsvergoeding): 2009 € 940.092
Bestuurskosten Ten laste van: - mbo ROCvA / ROCF 940.092 - VOvA 940.092
2010 € 779.954
2011 € 802.426
2012 € 787.436
779.954 779.954
732.426 70.000 802.426
667.436 120.000 787.436
De Raad van Toezicht heeft in 2012 de nullijn aangehouden voor de beloning van de bestuurders en daarom de jaarlijkse indexatie per 1 juli niet toegepast. Het ROCF deel van de bezoldiging voor de leden van de Raad van Toezicht bedroeg in 2012 € 18.167 (2011: € 18.667). De overige kosten zijn opgenomen in de jaarrekening van ROCvA. Zie bijlage 3 bij deze jaarrekening (model H) voor detailgegevens omtrent de bezoldiging van de bestuurders en toezichthouders. Alle bestuurders zijn het hele jaar 2012 in dienst geweest.
97
2012
Brutosalaris € 168.396 168.396
R.C.A. Wilcke
2011
Brutosalaris € 170.878 170.878
R.C.A. Wilcke
Nabetaling Pensioen-kosten vorige jaren € € 26.719 26.719
Totaal 2012
Nabetaling Pensioen-kosten vorige jaren € € 2.598 26.029 2.598 26.029
Totaal 2011
€ 195.115 195.115
€ 199.505 199.505
R.C.W. Wilcke is voorzitter van het College van Bestuur van ROCF en vicevoorzitter van de Raad van Bestuur ROC van Amsterdam - ROC Flevoland. De salariskosten van E.C.M. de Jaeger, R.J.W. Winter en G. Vreugdenhil zijn opgenomen in de jaarrekening van ROCvA. In het bruto jaarsalaris over 2012 is begrepen de variabele beloning van maximaal 10% over het jaar 2011. Aan de bestuurder is een bedrag ter beschikking gesteld, onder aftrek van privégebruik, om te voorzien in eigen dan wel openbaar vervoer, voor zowel zakelijk als woon-werkverkeer (€ 11.785). Verder ontvangt de bestuurder een onkostenvergoeding van € 2.532 netto per jaar. Informatie Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT)
R.C.A. Wilcke
Belastbaar loon 2011
Belastbaar loon 2012
Correctie op vorig jaar in 2011
Voorzieningen beloning 2011
Voorzieningen beloning 2012
Totaal 2011
€ 170.823
€ 168.868
€ 2.598
€ 41.437
€ 41.892
€ 214.858
Totaal 2011 excl. correctie vorig jaar € 212.260
Totaal 2012
€ 210.759
De WOPT geldt niet langer in 2012. Toch is deze informatie opgenomen conform de aanbeveling van de MBO Raad. In deze wet was opgenomen dat jaarinkomens boven de € 193.000 gemeld moeten worden in het jaarverslag. Dit inkomen betreft het belastbaar loon, de pensioenafdracht (werknemers- plus werkgeversdeel), overige voorzieningen en ontslag-uitkeringen. In 2012 is van de bestuurder het inkomen hoger dan de WOPT-norm. Het basissalaris van de bestuurder is gebaseerd op de functie van vicevoorzitter van Raad van Bestuur ROCvA - ROCF en voorzitter College van Bestuur van ROC Flevoland. Voor de bepaling van de hoogte van dit salaris is destijds uitgegaan van externe adviezen en valt binnen de kaders van de adviesregeling ‘de beloning van de bestuurders van mbo-instellingen’. Personeelsbestand Gedurende het boekjaar 2012 bedroeg het gemiddeld aantal werknemers bij de organisatie, omgerekend naar fte 497 (2011: 546). Dit is exclusief gedurende 2012 boventallig verklaarde werknemers (gemiddeld: 15).
98
Afschrijvingen op materiële vaste activa (bedragen x € 1.000)
Gebouwen en verbouwingen Inventaris en apparatuur
2012
Begroting
2011
1.979 784
1.535 810
1.567 801
2.763
2.345
2.368
De afschrijvingskosten Inventaris en Apparatuur zijn nagenoeg gelijk gebleven in vergelijking met de begroting en vorig boekjaar. Door de herwaardering van het pand Vaartweg ad. -/- € 0,42 miljoen zijn de afschrijvingen op gebouwen hoger dan de begroting en vorig boekjaar. Huisvestingslasten (bedragen x € 1.000)
Huurkosten gebouwen Energie en water Schoonmaakkosten Klein onderhoud en reparatie Belastingen en heffingen Dotatie voorziening onderhoud Overige huisvestingslasten
2012
Begroting
2011
1.155 616 599 694 165 100
1.030 597 534 359 163 132
1.450 640 681 450 164 94
3.329
2.815
3.479
De huisvestingslasten zijn hoger dan begroot als gevolg van hogere huurlasten en hogere uitgaven voor regulier onderhoud. Overige instellingslasten (bedragen x € 1.000)
Administratie en beheer Contributies en lidmaatschappen Accountants- en advieskosten Programmakosten VSV PR, marketing en communicatie Inventaris en apparatuur Leer- en hulpmiddelen Kosten kantines Reis- en verblijfkosten Representatiekosten Dotatie voorziening dubieuze debiteuren Overige instellingslasten
2012
Begroting
2011
693 407 1.245 428 423 1.120 1.658 705 182 85 110 48
714 417 1.170 205 457 1.260 1.727 684 157 68 13
1.036 534 1.023 823 398 1.295 1.780 844 189 99 26 -
7.104
6.872
8.047
99
De overige instellingslasten zijn gestegen ten opzichte van de begroting door hogere accountants- en advieskosten. De hogere advieskosten hebben vooral betrekking op advieskosten binnen Business College / de Bedrijfsschool. Hier waren onvoldoende middelen voor begroot. Daarnaast zijn voor het primaire proces externe adviseurs ingehuurd voor zorg en begeleiding en bestrijding van VSV’ers. Hier staan additionele baten, opgenomen onder Rijksbijdragen, tegenover. Accountantshonorarium 2012
KPMG Accountants
KPMG overig
Totaal KPMG
(bedragen x € 1.000)
Onderzoek van de jaarrekening 2011 Onderzoek van de jaarrekening 2012 Andere controleopdrachten Andere niet-controlediensten
80 39 30 -
-
149
2011
KPMG Accountants
4
80 39 30 4
4
153
KPMG overig
Totaal KPMG
(bedragen x € 1.000)
Onderzoek van de jaarrekening 2010 Onderzoek van de jaarrekening 2011 Andere controleopdrachten Andere niet-controlediensten
50 54 47 -
-
151
7
50 54 47 7
7
158
Financiële baten en lasten (bedragen x € 1.000)
2012
Rentebaten rekening couranten en deposito’s
Begroting
2011
37
75
117
Rentelasten langlopende leningen
434-
475-
448-
Saldo financiële baten en lasten
397-
400-
331-
De financiële baten zijn hoger dan begroot als gevolg van de renteontwikkelingen in de markt.
Transacties met verbonden partijen Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet zakelijke grondslag.
Almere, 28 juni 2013 100
Handtekeningenblad Koepelstichting ROC van Amsterdam – ROC Flevoland
Voor akkoord Raad van Bestuur: E.C.M. de Jaeger, voorzitter Raad van Bestuur R.C.A. Wilcke, vicevoorzitter Raad van Bestuur G. Vreugdenhil, lid Raad van Bestuur R.J.W. Winter, lid Raad van Bestuur
Voor akkoord Raad van Toezicht: G.H. Faber, voorzitter Raad van Toezicht J.C.H.G. Arts, vicevoorzitter Raad van Toezicht F. P. Bijdendijk, lid Raad van Toezicht F. I.M. Houterman, lid Raad van Toezicht F.K.V. Lamp, lid Raad van Toezicht R.C.Th. Ootjers, lid Raad van Toezicht E.P. van Maanen, lid Raad van Toezicht
101
102
19.
Overige gegevens
De controleverklaring is opgenomen op de pagina’s 110 en 111. Statutaire bepalingen inzake resultaatbestemming Ingevolge de Wet educatie en beroepsonderwijs wordt het resultaat van het verslagjaar verrekend met de reserve van de instelling. Het positieve resultaat van het verslagjaar ad € 41.545,-- wordt toegevoegd aan de Algemene reserve. Dit voorstel is nog niet verwerkt in de Jaarrekening 2012. Gebeurtenissen na balansdatum Na balansdatum hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan die van invloed kunnen zijn op de gepresenteerde cijfers.
103
104
20.
Bijlagen bij de financiële jaarrekening 2012
105
106
Bijlage 1 20.1 Overzicht van financieel verbonden partijen Naam
Juridische Statutaire Code Eigen vorm zetel activiteiten vermogen 31-122012
(bedragen x € 1.000) ROC Flevoland Holding B.V. TrainT B.V. ROC Cars B.V.
Almere Almere Almere
1 1 1
107
-322 -317 14
resultaat Art 2:403 Deelname Consolidatie boekjaar Ja/Nee 2012
-
-4 Nee Nee Nee
100% Nee 100% Nee 100% Nee
Bijlage 2: 20.2 Nota Helderheid In het onderstaande wordt ingegaan op de in de notitie “Helderheid bekostiging BVE 2004” aangegeven onderwerpen welke relevant zijn bij het opstellen van de financiële veranttwoording van ROCF. 1
2
3
4
5 6
7
8
9
Uitbesteding Binnen ROC Flevoland wordt slechts in beperkte mate de onderwijstaak uitbesteed aan derden. In het verslag jaar 2012 is door de sector Beroepseducatie voor Volwassenen voor een bedrag van € 560.570 onderwijs uitbesteed aan Teletrain, Erkend Opleiden en OVD Groep. Private activiteiten Hieronder vallen de situaties waarin de rijksbijdrage wordt ingezet in een privaatrechtelijke rechtspersoon, of waarin publieke middelen anderszins worden geïnvesteerd in private activiteiten die niet behoren tot de kerntaak van de instelling. In het verslagjaar 2012 zijn geen uitgaven gedaan voor private activiteiten. Alle private activiteiten zijn ondergebracht in de ROC Flevoland Holding B.V. / TrainT B.V. Er vinden slechts beperkt activiteiten plaats in deze vennootschappen Fonds ten behoeve van lesgelden / cursusgelden Er is geen fonds voor het betalen van lesgelden en/of cursusgelden. Indien cursusgelden door derden wordt betaald dan kan dit slechts nadat de deelnemer hem daartoe formeel en schriftelijk gemachtigd heeft. Uitstroom na 1 oktober In de periode tot en met december 2012 hebben van totale groep voor de bekostiging meetellende ingeschreven leerlingen zich weer 206 studenten uitgeschreven. Van de 193 studenten die zich uit hebben geschreven hadden 132 (64%) een diploma en 74 (36%) geen diploma. Geïntegreerde trajecten educatie - beroepsonderwijs In 2012 zijn geen geïntegreerde trajecten uitgevoerd. Switchen van opleiding In de periode van 2 oktober 2012 tot en met 31 december 2012 zijn 255 studenten veranderd van opleiding (2011: 303). Van de 255 studenten zijn er 236 naar een opleiding gegaan met een gelijke bekostigingsfactor, 11 naar een opleiding met een lagere bekostigingsfactor en 8 naar een opleiding met een hogere factor. Maatwerktrajecten In 2012 zijn geen maatwerktrajecten uitgevoerd waarbij een derde – een bedrijf of een andere organisatie - een bijdrage betaalt voor het op maat snijden van trajecten voor eigen personeel. Horizontale stapeling In het verslagjaar hebben 52 studenten een tweede diploma behaald op het zelfde niveau als het eerste diploma (2011: 42). In geen van de gevallen viel zowel het behalen van 1e als het 2e diploma beide in het verslagjaar 2012. Samenwerkingsverbanden vo / bve en overige instellingen Stichting ROC Flevoland heeft in 2012 geen samenwerkingsverbanden met andere onderwijsinstellingen in de regio zoals opgenomen in het Besluit samenwerking vo - bve. Per 31 december 2012 volgen geen studenten elders onderwijs.
108
Bijlage 3 20.3 Model H: Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders
21.
Controleverklaring
110
111
