jaarverslag mpo 2003

www.prv-overijssel.nl

Provinciale Staten van Overijssel

Postadres Provincie Overijssel Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 425 25 25 Gewijzigd: Telefax 038 425 75 00

Uw kenmerk

Uw brief

Ons kenmerk EMT/2004/3769

Datum 21 09 2004

Bijlagen

Doorkiesnummer 425 14 63

Inlichtingen bij mw. K. Althof

Projectnummer 9998/jaarverslag mpo 2003

Onderwerp

Jaarverslag Milieupunt Overijssel 2003.

Bij dezen de meest relevante informatie uit het Jaarverslag Milieupunt Overijssel 2003. Het jaarverslag zal half oktober 2004 worden gedrukt en verspreid. Het jaarverslag Milieupunt Overijssel 2003 kunt u raadplegen via het Stateninformatiesysteem-SIS onder kenmerk: PS/2004/965. Het Jaarverslag 2003 beschrijft de algemene werkzaamheden en de ontwikkelingen van het Milieupunt Overijssel en bevat de jaarcijfers over 2003. Verder wordt onder meer de top tien van bedrijven gepresenteerd waarover in 2003 de meeste klachten zijn binnengekomen. In het verslag is dit jaar extra aandacht besteed aan een onderzoek, verricht door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, waarin de milieumeldpunten van alle provincies met elkaar vergeleken worden. Hieruit blijkt dat Overijssel qua aantal klachten per 1.000 inwoners boven het gemiddelde zit. Het Milieupunt Overijssel is 24 uur per dag bereikbaar voor het melden van milieuklachten en ongewone voorvallen bij bedrijven. Het Milieupunt Overijssel handelt zelf de klachten af wanneer het klachten betreft waarvoor Gedeputeerde Staten bevoegd gezag zijn. Indien het gaat om klachten waarvoor wij niet bevoegd zijn, geeft de medewerker van het Milieupunt Overijssel deze klacht direct door aan de bevoegde instantie. Dit is veelal een gemeente. Wij vervullen zo een bemiddelende rol voor de afhandeling van deze klachten. Buiten kantoortijd neemt de meldkamer van de brandweer het Milieupunt Overijssel waar. In geval van dringende klachten kan de brandweer de milieuwachtdienst inschakelen. De milieuwachtdienst bestaat uit acht toezichthouders van Provincie Overijssel die bij toerbeurt een week wachtdienst hebben. De milieuwachtdienst kan direct actie ondernemen of de bevoegde instantie inschakelen. De milieuwachtdienst beschikt (sinds 2002) over een Milieuwachtdienstauto waarin alle voorzieningen aanwezig zijn om adequaat te kunnen optreden.

ATTENTIE: GEWIJZIGD RABO Zwolle 39.73.41.121

Het provinciehuis is vanaf het NS-station bereikbaar: met stadsbus lijn 1 richting Berkum, halte provinciehuis

Bezoekadres Luttenbergstraat 2 Zwolle

2

In 2003 zijn in totaal 2.048 klachten binnengekomen. Dit zijn 79 meldingen meer dan in 2002. Deze toename is terug te vinden in de toename van het aantal klachten over Gebr. Bouwens Import-Export Hengelo B.V. te Goor. Dit bedrijf is verantwoordelijk voor 1.033 klachten. In 2002 waren er 861 klachten over dit bedrijf. Het totale aantal klachten blijft de laatste vijf jaar rond de 2.000 klachten. De meeste klachten (1.532) hebben betrekking op stank. Van alle klachten valt het bedrijf waarover geklaagd wordt in 77% van de gevallen onder ons bevoegd gezag. Van de tien bedrijven waarover de meeste meldingen binnenkomen is in het jaarverslag kort omschreven wat voor soort bedrijf het is, waar de klachten betrekking op hadden en wat naar aanleiding van de klachten is gebeurd. Ook wordt aandacht besteed aan de wijze waarop het bedrijf in samenwerking met de overheid de klachten definitief denkt op te lossen. In de top tien staan acht bedrijven waarvoor wij in 2003 het bevoegde gezag waren: Gebr. Bouwens Import-Export Hengelo B.V. (kippenslachtafvalverwerker) te Goor; Aluminium Hardenberg B.V. te Hardenberg; Aluminiumsmelterij F.H.S. te Dedemsvaart; Ekoblok BV (producent houtskool en briketten) te Almelo; IJzer en Kabelrecycling W. Finke v.o.f. te Nijverdal, Kalkzandsteenfabriek ‘t Anker te Kloosterhaar; Lyempf B.V. te Kampen en Scharlebelt B.V. (biomassavergistingsbedrijf) te Nijverdal. Wij willen de klachtenafhandeling tussen de verschillende handhavende instanties (gemeenten, politie, brandweer, waterschap en provincie) verbeteren. Hiervoor is in 2002 in het kader van Samenwerking Handhaving het Project “Milieuklachten en Veiligheid” in 2002 gestart. Dit project is afgerond begin 2004 met de Map “De Meldweg”. Hierin staat alle informatie die nodig is voor een goede klachtenafhandeling. Tevens is in de eerste plaats afgesproken dat niet de klager maar de klacht wordt doorgestuurd. In de tweede plaats dat er een vervolgproject komt waarin wordt onderzocht hoe alle handhavende instanties 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar kunnen zijn voor meldingen van particulieren en bedrijven (bijvoorbeeld ongewone voorvallen). Alle bedrijven die onder het bevoegd gezag van Gedeputeerde Staten vallen, ontvangen een exemplaar van het jaarverslag. Deze bedrijven zijn verplicht op grond van hun vergunning en/of de Wet milieubeheer hun storingen, calamiteiten en onderhoudswerkzaamheden - met mogelijke gevolgen voor het milieu - direct bij ons te melden. Wij kunnen vervolgens actie ondernemen om verder gevaar en/of hinder te voorkomen. Daarnaast kunnen burgers die naar aanleiding van een calamiteit hinder ondervinden, op de hoogte worden gebracht van de oorzaak. In 2003 zijn door 28 bedrijven 157 ongewone voorvallen gemeld. In 2002 waren dit 192 ongewone voorvallen. Deze afname is toe te schrijven aan de afname van ongewone voorvallen van 1 bedrijf. Dit bedrijf is van 108 meldingen in 2002 naar 75 meldingen in 2003 gegaan door een betere selectie van grondstoffen. Echter blijft van belang dat er aandacht blijft bestaan voor ongewone voorvallen. Het aantal gemelde ongewone voorvallen ligt in Overijssel lager dan in andere provincies. Onderzocht zal worden wat de reden van deze afwijking is. Gedeputeerde Staten van Overijssel,

voorzitter,

secretaris,

Jaarverslag Milieupunt Overijssel 2003

september 2004


september 2004

Colofon

Uitgave

Provincie Overijssel Tekst

Eenheid Economie, Milieu en Toerisme Vormgeving

Eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden, team Communicatie Print

Eenheid Facilitaire Dienstverlening, team Documentproducties www.prv-overijssel.nl

September 2004 Het Milieupunt Overijssel is ondergebracht bij het team Handhaving van de eenheid Economie, Milieu en Toerisme van de provincie Overijssel. Meerdere exemplaren van dit verslag kunnen worden opgevraagd bij het Milieupunt Overijssel. Hier kunnen tevens folders en stickers worden aangevraagd. Dit kan via telefoon 038 425 24 23 of via e-mail: [email protected]. Er zijn folders op aanvraag beschikbaar

Schriftelijke milieuklachten kunnen naar: Gedeputeerde Staten t.a.v. het Milieupunt Overijssel Postbus 10078 8000 GB Zwolle

2


Inhoud Inleiding 5 1 1.1 1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.2 1.3 1.4 1.5

Milieupunt Overijssel 6 Milieupunt Overijssel 6 Milieuklachten 6 Milieu-informatie 7 Meldpunt onveilige situaties 7 Afvalinfolijn 7 Meldpunt ongewone voorvallen 8 Ontwikkeling Milieupunt 8 Wat gebeurt er met een klacht? 8 Brandweer en Milieuwachtdienst 9 Project ‘Milieuklachten en Veiligheid’: ‘De Meldweg’ 10

2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

Jaarcijfers 11 Aantal milieuklachten 11 Aard van de milieuklachten 11 Herkomst van de milieuklachten 12 Ongewone voorvallen 14 Milieuklachten landelijk 14

3 3.1 3.2

Oorzaak milieuklachten 16 Mogelijke oorzaken 16 Toptien van bedrijven 16

4

Conclusie 21

Bijlage 1 Overzichtslijst bedrijven waarover een klacht bij het Milieupunt Overijssel is gemeld 22


3

4


Inleiding Wat later dan u van ons gewend bent ligt nu voor u het Jaarverslag 2003 van het Milieupunt Overijssel van de provincie Overijssel. De oorzaak van deze late publicatie zijn de aanloopproblemen van het nieuwe registratiesysteem waarin wij alle klachten, vragen en meldingen vastleggen. Dit heeft ons behoorlijk uitgedaagd om de benodigde gegevens te genereren voor de samenstelling van dit verslag. Maar uiteindelijk is het toch gelukt en bij deze presenteren wij u toch weer met enige trots ons jaarverslag. Het Milieupunt Overijssel is hét loket binnen de provincie Overijssel voor het melden van milieuklachten, onveilige situaties, ongewone voorvallen bij bedrijven en het verkrijgen van milieu- en afvalinformatie. Het Milieupunt Overijssel is ondergebracht bij het team Handhaving van de eenheid Economie, Milieu en Toerisme. Dit jaarverslag is al weer het vijfde verslag van het Milieupunt Overijssel in deze vorm. In dit jaarverslag zijn de uitkomsten opgenomen van een landelijk onderzoek dat is uitgevoerd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. In hoofdstuk 2, onder 2.5, kunt u zien hoe de provincie Overijssel hieruit naar voren kwam. Verder beschrijft het verslag de werkzaamheden van het Milieupunt Overijssel (hoofdstuk 1).

Het verslag geeft in hoofdstuk 2 een overzicht en toelichting op het aantal meldingen en klachten welke in 2003 bij het Milieupunt Overijssel zijn gemeld evenals de aard en de oorzaken daarvan. In hoofdstuk 3 staat de ‘toptien’ van bedrijven waarover de meeste klachten zijn binnengekomen. Hierbij moet worden opgemerkt dat het daarbij gaat om bedrijven die door de melder als veroorzaker van de ondervonden hinder zijn genoemd. Van deze toptien worden per bedrijf de activiteiten en hinder kort omschreven en wat er gedaan is om de aangeduide overlast te doen afnemen. In de bijlage staat een overzichtslijst van alle bedrijven waarover klachten zijn binnengekomen. In hoofdstuk 4 worden ten slotte de conclusies weergegeven. Er zijn binnen de provincie Overijssel ook andere handhavende instanties waar klachten en meldingen worden geregistreerd. Dit zijn onder andere Vliegbasis Twente, de gemeenten, politie, waterschappen, enz. Dit verslag handelt alleen over de door het Milieupunt Overijssel ontvangen klachten en meldingen. Gedeputeerde Staten van Overijssel


5

1 Milieupunt Overijssel Het Milieupunt Overijssel (verder als Milieupunt) is bekend als ‘het provinciaal loket voor al uw klachten, vragen en meldingen over milieu en veiligheid‘. In 2003 lokte deze omschrijving 2.048 betrokkenen in Overijssel uit om een melding te doen bij het Milieupunt. Deze betrokkenen zijn zowel particulieren als bedrijven en andere instellingen. Zij ondervonden hinder van bijvoorbeeld geluid, geur, zwerfvuil of illegale handelingen. Regelmatig wisten mensen het Milieupunt te vinden voor milieu-informatie. Bedrijven belden regelmatig de Afvalinfolijn (onderdeel van het Milieupunt) voor informatie over afval. Ook werd het Milieupunt regelmatig gebeld voor het melden van ongewone voorvallen tengevolge van bedrijfsactiviteiten.

Wanneer naar het Milieupunt wordt gebeld, kan een keuze gemaakt worden via een keuzemenu. Mensen die vaak bellen voor klachten kunnen ook direct hun keuze maken zonder het bandje geheel af te luisteren. Voor de medewerkers van het Milieupunt is het handig omdat zij op het lcd-scherm van hun telefoon direct kunnen zien waarvoor er gebeld wordt. De techniek voor de aansturing van dit zogenoemde voicemailsysteem vertoonde de afgelopen jaren nogal eens gebreken. Daardoor was het Milieupunt soms niet of slecht bereikbaar. Dit systeem is in juni 2004 vervangen zodat de problemen met de telefonische bereikbaarheid hopelijk tot het verleden zullen behoren. In onderstaand organogram is weergegeven voor welke zaken particulieren en bedrijven bij het Milieupunt terecht kunnen.

1.1 Milieupunt Overijssel Het Milieupunt is 24 uur per dag en 7 dagen per week telefonisch te bereiken. Bovendien kunnen klachten, meldingen en vragen ook per fax, e-mail of brief aan het Milieupunt worden gericht. Het Milieupunt registreert alle binnengekomen klachten en meldingen in één (nieuw) registratiesysteem. Het telefoonnummer van het Milieupunt is 038 425 24 23. Zowel particulieren als bedrijven uit Overijssel kunnen bij dit loket terecht voor klachten, vragen en meldingen over milieu en veiligheid.

1.1.1 Milieuklachten Inwoners van Overijssel kunnen bij het Milieupunt terecht voor het melden van milieuklachten. Deze kunnen bijvoorbeeld gaan over bedrijven (geluids- en stankoverlast), natuur en landbouw (zoals illegale boomkap, bemesting, bermmaaisel), water (olieverontreinigingen, illegale lozingen) en ook over bijvoorbeeld illegale bouw of verbrandingen.

Figuur 1. Organogram Milieupunt Overijssel

Milieupunt Overijssel

Bedrijven

Afvalinfolijn

6

Inwoners Overijssel

Meldpunt ongewone voorvallen


Milieuinformatielijn

Meldpunt onveilige situaties

Milieuklachtenlijn

1.1.2 Milieu-informatie Via de Milieu-informatielijn kan men bij het Milieupunt terecht met diverse vragen voor het verkrijgen van milieu-informatie. Het Milieupunt wordt ook gebeld voor informatie over bijvoorbeeld afval. In 2003 is op bescheiden schaal begonnen met het registreren van deze vragen.

1.1.3 Meldpunt onveilige situaties Bij het Meldpunt onveilige situaties kunnen onveilige situaties gemeld worden zoals opslag of vervoer van gevaarlijke stoffen, brandgevaarlijke situaties, enz. Het gaat hierbij om situaties waarbij niet acuut actie behoeft te worden ondernomen. Acute situaties moeten net als voorheen gemeld worden bij het alarmnummer 112. Bij het Meldpunt onveilige situaties zijn dit jaar 6 meldingen binnengekomen. In 2002 kwam er één melding binnen. Dit betekent niet dat Overijssel onveiliger is geworden. Deze (kleine) toename kan het gevolg zijn van het feit dat het Meldpunt onveilige situaties langer bestaat en dus bekender is geworden. Dit meldpunt is ingesteld naar aanleiding van de ramp in Enschede en Volendam. Het blijft nog steeds belangrijk dat er een mogelijkheid bestaat om onveilige situaties te melden.

1.1.4 Afvalinfolijn Iedere provincie heeft een Afvalinfolijn. De Afvalinfolijn bij de provincie Overijssel is ondergebracht bij het Milieupunt. Bedrijven en (semi-)overheden kunnen hier vragen stellen over de paragraaf ‘Afvalstoffen’ uit de Provinciale Milieuverordening Overijssel (PMV); afvalstroomnummers aanvragen (nummers benodigd voor transport van afvalstoffen); informatie over de Eural; informatie over het nieuwe meldingensysteem voor afval, enz. In 2003 ontving het Milieupunt iedere week gemiddeld 2 tot 3 vragen over afval. Deze vragen kwamen zowel van bedrijven als van particulieren. In 1997 is de Afvalinfolijn ingesteld naar aanleiding van de inwerkingtreding van de paragraaf ‘Afvalstoffen’ in de Provinciale Milieuverordening (PMV) van Overijssel. Deze paragraaf is inmiddels geheel aangepast middels de vierde tranche PMV. Deze is echter nog niet in werking omdat gewacht moet worden op de inwerkingtreding van het rijksbeleid op dit terrein.

Met deze vierde tranche PMV is antwoord gegeven op de nieuwe Europese regelgeving. De ‘AMvB (Algemene Maatregel van Bestuur) melden en registreren’ is een van de AMvB’s die als gevolg van de nieuwe Europese milieuwetgeving, de Europese afvalstoffenrichtlijn (Eural), door het Rijk zijn opgesteld. De Eural is in werking getreden op 8 mei 2002. Het gevolg van een en ander was dat er veel vragen waren over dit veranderende beleid. Alle vragen werden met zorg behandeld. Het kostte het Milieupunt veel tijd om vragen naar genoegen te beantwoorden. Veel tijd was gemoeid met vergelijkingen trekken en verschillen zoeken tussen de oude en de nieuwe regelgeving. Temeer omdat naar het gevoel van de medewerkers bij het Milieupunt de voorlichting van rijkswege niet altijd even duidelijk was. De regelgeving met betrekking tot bermmaaisel is een voorbeeld van nieuwe Europese wetgeving, waar de provincie zich aan moet houden. Op grond van een uitspraak van het Europese Hof moet berm- en slootmaaisel worden aangemerkt als afval. Het is dan ook als zodanig opgenomen in de Eural. Dit betekent dat berm- en slootmaaisel niet meer over het land mag worden gebracht als bodemverbeteraar, maar dat dit naar een erkende groencomposteerder moet worden gebracht. Dit kost veel geld. De regel wordt nog veelvuldig overtreden. Bedrijven die zich wel aan deze regels houden maken hiervoor hoge kosten en lopen het risico hieraan ten onder te gaan. Hierover zijn verschillende vragen bij het Milieupunt binnengekomen. Een van de belangrijkste was waarom er niet strenger gehandhaafd wordt op bermmaaisel. Het antwoord op deze vraag is dat deze vorm van handhaving een extra taak is geworden en dat het een kwestie is van beschikbare tijd en prioritering. De Afvalinfolijn geeft informatie over: • het verwijderen, vervoeren en be(ver)werken van bedrijfs- en gevaarlijke afvalstoffen; • het invullen van de noodzakelijke formulieren; • het samenstellen van afvalstroomnummers in het kader van het Bouwstoffenbesluit; • waar een afvalsoort verwijderd kan worden; • hoe moet worden omgegaan met bepaalde afvalstoffen (bijvoorbeeld asbest, bermmaaisel); • nieuwe wetgeving.


7

1.1.5 Meldpunt ongewone voorvallen Dit is een meldpunt voor bedrijven. Bedrijven, die in bezit zijn van een door de provincie Overijssel verleende milieuvergunning, zijn verplicht storingen, calamiteiten, onderhoudswerkzaamheden of andere onvoorziene omstandigheden die gevolgen kunnen hebben voor het milieu en/of de veiligheid, onmiddellijk te melden aan het Milieupunt Overijssel. Een voordeel is dat het Milieupunt Overijssel beter informatie kan verstrekken aan klagers die overlast ondervinden als gevolg van een opgetreden storing bij een bedrijf.

1.2 Ontwikkeling Milieupunt Het Milieupunt functioneert als frontoffice en past in de één-loket-gedachte: één telefoonnummer voor meerdere (milieu)meldpunten vergroot de helderheid voor inwoners en bedrijven in de provincie. Ontwikkelingen Milieupunt: • Nieuw computersysteem In 2003 is een nieuw computersysteem voor milieuvergunningverlening en handhaving in gebruik genomen met een speciale applicatie voor het Milieupunt. De installatie en implementatie is gepaard gegaan met de nodige strubbelingen. Naar verwachting worden deze op korte termijn opgelost. • Tweede fase sanering asbestwegen Vanaf 1 februari tot 1 juni 2003 kon men zich bij het Milieupunt aanmelden voor de sanering van onverharde wegen en/of erven die asbest bevatten. De provincie Overijssel heeft de administratieve afhandeling van deze aanvragen namens de minister van VROM verzorgd. Het ging hierbij om de omgeving van Harderwijk en Goor. In beide plaatsen hebben asbestfabrieken gestaan waar iedereen gratis asbestpuin kon ophalen. Van deze mogelijkheid is veelvuldig gebruikgemaakt voor de verharding van wegen en erven. De eigenaren van deze wegen en erven zijn nu verplicht deze te saneren. Tot 1 juni 2003 kon hiervoor een aanvraag worden ingediend bij de provincie Overijssel. In totaal zijn bij het Milieupunt ca. 700 subsidieaanvragen ingediend. Buiten deze aanvragen kreeg het Milieupunt vele telefonische vragen te beantwoorden welke uiteindelijk niet hebben geleid tot het indienen van een saneringsverzoek.

8


• Waterwingebieden In de loop van 2003 zijn in heel Overijssel vernieuwde bordjes geplaatst in de waterwingebieden met daarop het telefoonnummer van het Milieupunt. Mensen kunnen verontreinigingen in waterwingebieden melden bij het Milieupunt Overijssel. Voorheen vermeldde het bordje het nummer van het waterleidingbedrijf. • Communicatie Milieupunt Overijssel gaat zich in 2004 meer profileren door communicatie. In 2003 is er meer overlast gemeld via de e-mail omdat deze methode duidelijker op het internet is geplaatst en hieraan bekendheid is gegeven. Het Milieupunt krijgt als vervolg hierop een eigen website gekoppeld aan de provinciale site. Via deze site kunnen bedrijven en particulieren meldingen doen en informatie inwinnen. Er komt een vaste rubriek op de Overijsselse pagina in de huis-aan-huisbladen en een nieuwe folder.

1.3 Wat gebeurt er met een klacht? Na ontvangst van een milieuklacht onderzoekt een medewerker van het Milieupunt Overijssel wie de klacht in behandeling moet nemen: welke instantie is bevoegd voor de afhandeling van de klacht? Als de vermoedelijke veroorzaker een bedrijf is, zal eerst worden onderzocht wie de milieuvergunning voor het betreffende bedrijf heeft verleend. Provincie is bevoegd gezag Wanneer er een klacht wordt ingediend, afkomstig van een bedrijf waarvoor de provincie een milieuvergunning heeft verleend, is de provincie in dat geval de bevoegde instantie voor afhandeling van de klacht en neemt de klacht in behandeling. Bij afhandeling van een klacht waarbij de provincie bevoegd gezag is, vindt eerst een onderzoek plaats naar de oorzaak van de klacht: wat zijn de feitelijke omstandigheden. Bijvoorbeeld: waar lokaliseert zich de klacht, wat zijn de weersomstandigheden (windrichting, windkracht), hoeveel klachten en klagers zijn er. Op basis van deze informatie en de geldende milieuvergunning van het bedrijf, wordt bepaald welke maatregelen en of er maatregelen moeten worden genomen. Het bedrijf wordt op de hoogte gebracht van de klacht en wordt verzocht maatregelen te nemen en terug te rapporteren hoe de klacht is verholpen.

Afhankelijk van de klacht worden ook de betrokken andere handhavende instanties geïnformeerd. Uiteindelijk wordt de klager geïnformeerd op welke wijze de provincie de klacht heeft afgehandeld en wat de oorzaak is geweest. Een gemeente is bevoegd gezag Indien de klacht betrekking heeft op een bedrijf waarvoor de gemeente de milieuvergunning heeft verleend, dan geeft de medewerker van het Milieupunt Overijssel de klacht direct door aan de betreffende gemeente en deze zorgt voor de afhandeling. Overige instanties De politie wordt regelmatig bij stankklachten om assistentie gevraagd omdat zij bijvoorbeeld sneller ter plaatse kunnen zijn dan de handhaver. Soms wordt een waterschap geïnformeerd, bijvoorbeeld als er waterverontreiniging plaatsvindt. Dit alles vergt een goede samenwerking tussen de handhavende instanties. Om deze samenwerking te verbeteren is het project ‘Milieuklachten en Veiligheid’ opgezet (paragraaf 1.5). Na behandeling van de milieuklacht door een andere bevoegde instantie, bijvoorbeeld een gemeente, ontvangt het Milieupunt Overijssel een terugmelding van de afhandeling. Hierdoor kan het Milieupunt Overijssel nieuwe klagers direct informeren over de oorzaak van de overlast. Het is voor handhavers onmogelijk om bij iedere klacht over een bedrijf direct ter plaatse te gaan kijken. Wanneer er veelvuldig over een bedrijf geklaagd wordt, zal het dus kunnen voorkomen dat niet iedere klacht afzonderlijk ter plaatse wordt beoordeeld. Het Milieupunt kijkt in dergelijke gevallen of gezien de ligging, afstand en windrichting de klacht terecht kan zijn. Dit is in de meeste gevallen zo. De klacht wordt dan niet losgekoppeld van het bedrijf maar als niet te constateren opgeslagen. In de toptien zijn deze klachten wel meegenomen omdat het zeer waarschijnlijk is dat de klachten wel terecht zijn. Uitgangspunt en ervaring is dat wanneer een bedrijf geen overlast meer veroorzaakt, daarover ook geen klachten meer worden geregistreerd. Iedere klacht wordt serieus in behandeling genomen, hoewel klagers daarover soms een ander gevoel hebben. Vooral wanneer na jaren klagen een bepaald bedrijf nog steeds stankoverlast veroorzaakt. Wanneer de klachten niet veroorzaakt worden door bedrijven, maar door bijvoorbeeld particulieren, dan is

het afhankelijk van de activiteit welke instantie bevoegd is om in zo’n geval op te treden. De medewerker van het Milieupunt Overijssel zorgt er dus in alle gevallen voor dat de klacht bij de juiste instantie terecht komt.

1.4 Brandweer en Milieuwachtdienst Het Milieupunt Overijssel is 24 uur per dag bereikbaar. Buiten kantoortijd en in het weekend wordt de telefoon automatisch overgeschakeld naar de meldkamer van de brandweer. De brandweer geeft milieuklachten en storingen door aan de toezichthouder van de provincie die op dat moment milieuwachtdienst heeft en 24 uur per dag oproepbaar is. De Milieuwachtdienst (mwd) en het Milieupunt Overijssel vallen onder het team Handhaving binnen de eenheid Economie, Milieu en Toerisme van de provincie. Volgens planning draaien de Milieuwachtdienstmedewerkers een week dienst. De mwd-medewerker neemt met de verkregen informatie over de klacht vervolgens contact op met de klager en start in voorkomende gevallen een onderzoek of schakelt het bevoegde gezag of andere handhavende instanties (politie, waterschap) in. Storingsmeldingen van bedrijven die een vergunning van de provincie hebben en die buiten kantoortijd bij de meldkamer van de brandweer binnenkomen, geeft de brandweer direct door aan de mwd-medewerker. De mwd-medewerker kan meteen de omvang en ernst van de melding beoordelen en bepalen welke actie er eventueel nodig is. Om de klachten vakkundig te kunnen afhandelen beschikt de provincie over een Milieuwachtdienstauto. Deze auto is voorzien van basisapparatuur o.a. monstername apparatuur; beschermende kleding;

De Milieuwachtdienstauto


9

een geluidmeter; een explosiemeter; alle benodigde gegevens over de bedrijven die onder het bevoegd gezag van de provincie Overijssel vallen en belangrijke telefoonnummers zijn aanwezig. Het is een opvallende auto zodat de klagers kunnen zien dat de provincie hun klachten serieus neemt. Ook wordt de Milieuwachtdienstauto ingezet bij transportcontroles die de milieuhandhavers van de provincie Overijssel in samenwerking met andere handhavende instanties (politie, gemeentelijke handhavers) uitvoeren.

In deze map zitten: • een protocol, waarin staat wat er met een klacht moet gebeuren; • waar je heen kan met een klacht (de klacht wordt doorgestuurd en niet de klager!); • adressen en telefoonnummers van de diverse instanties; • kaartmateriaal. Verder is afgesproken dat als niet direct duidelijk is door welke instantie een klacht moet worden behandeld, deze dan wordt doorgegeven aan het Milieupunt. Vervolg Er zal een onderzoek starten naar de mogelijkheden om een 24-uurs bereikbaarheid van de diverse gemeenten te realiseren. Dit naar aanleiding van het feit dat de meeste gemeenten buiten kantoortijden niet of nauwelijks bereikbaar zijn.

Transportcontroles in samenwerking met de politie

1.5 Project ‘Milieuklachten en Veiligheid’: ‘De Meldweg’ Milieuklachten komen bij meerdere instanties binnen. Zo komen bijvoorbeeld bij gemeenten klachten binnen die voor de provincie bestemd zijn en de provincie krijgt klachten die voor het waterschap bestemd zijn. Deze klachten moeten wel op de juiste manier en aan de juiste instantie/persoon doorgegeven worden. De ervaring heeft geleerd dat deze klachtenafhandeling tussen de handhavende instanties onderling voor verbetering vatbaar was. Daarom is in 2002 het project ‘Milieuklachten en Veiligheid’ gestart. In de projectgroep overlegden afgevaardigden van politie, brandweer, waterschappen, gemeenten en provincie met elkaar om te komen tot een betere samenwerking door middel van duidelijke afspraken op het gebied van de klachtenafhandeling. Het project heeft in januari 2004 geresulteerd in ‘De Meldweg’. Dit is een map waarin zich alle gegevens bevinden die nodig zijn om de klachtenafhandeling gestroomlijnd te laten plaatsvinden.

10


2 Jaarcijfers 2.1 Aantal milieuklachten

Figuur 1. Overzicht aantal milieuklachten periode 1998-2003

In 2003 zijn 2.048 milieuklachten binnengekomen. Dit zijn er 79 meer dan in 2002. Het aantal klachten blijft de laatste jaren rond de 2.000 schommelen. Figuur 1 geeft een overzicht van het aantal milieuklachten dat in de periode 1998 tot en met 2003 bij het Milieupunt Overijssel is gemeld.

3.500 3.160 3.000 2.500 2.094

2.054

2.000

2.048

1.969

1.500

De helft van de klachten die bij het Milieupunt zijn binnengekomen gaan over één bedrijf. Dit bedrijf verwerkt slachtafval en ligt midden in een woonwijk. De ondervonden geuroverlast van dit bedrijf is groot. Ter verduidelijking is in figuur 2 de verhouding van het aantal klachten over dit bedrijf met de overige klachten weergegeven. Dit geeft een wat genuanceerder beeld over het aantal klachten dat het Milieupunt ontvangt. Zonder dit bedrijf krijgt het Milieupunt ongeveer 1.000 klachten per jaar. Figuur 3 geeft een beeld van het aantal klachten per maand in 2003. De maand augustus vertoont een piek. Zoals ieder jaar vielen de drukste maanden qua klachten ook in 2003 in de zomer. Dit is waarschijnlijk een gevolg van de zomer, de mensen zijn meer buiten. Ook stinkt het sneller door de hogere temperatuur.

1.054

1.000 500 0

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2001

2002

2003

Figuur 2. Verhouding klachten 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

2.2 Aard van de milieuklachten

1998

1999

2000

Overig

In tabel 1 zijn de milieuklachten ingedeeld naar de aard van de klacht. Een klacht kan bijvoorbeeld betrekking hebben op stankoverlast of een illegale afvalstorting. Per categorie is aangegeven hoeveel klachten in de afgelopen 2 jaren zijn binnengekomen. Ook in 2003 hadden de meeste klachten, zoals al een aantal jaren gebruikelijk is, betrekking op stankhinder.

Totaal

Figuur 3. Overzicht milieuklachten 2003 per maand 500 450 400

Tabel 1. Aantal klachten per categorie

350

————————————————————————————

300

type klacht

250

0

Water

49

57

Overig

100

44

december

68

november

87

oktober

50

Bodem

september

248

augustus

220

juli

100

Geluid

juni

1.578

mei

1.425

april

150

Lucht

maart

200

————————————————————————————

februari

2003

januari

aantal 2002

———————————————————————————— Jaarverslag Milieupunt Overijssel 2003

11

Figuur 4. Aard van de klachten

Dit zijn klachten over onder andere hinder van ventilatoren, mechanische activiteiten, laden en lossen van containers, enz. Een goede derde zijn klachten over rook die onder andere vrijkomt bij aluminium-smelterijen of bedrijven die houtskool fabriceren. In de categorie water gaan de meeste klachten over verontreiniging van oppervlaktewater met bijvoorbeeld olie.

Lucht 80% Geluid 12% Bodem 3% Water 3% Overig 2%

2.3 Herkomst van de milieuklachten Op de hiernaast staande kaart staat de spreiding van de klachten over de provincie weergegeven. In figuur 4 zijn per categorie de percentages klachten weergegeven. Van het totaal aantal klachten heeft 80% betrekking op stankoverlast. Binnen deze categorieën zijn de klachten onderverdeeld in subcategorieën om een verfijnder beeld te krijgen van de klachten. In tabel 2 staat de verdeling van de klachten in 2003 over de subcategorieën.

In tabel 3 staan de gemeenten waaruit de provincie de meeste klachten ontving. Dit betreft allerlei klachten: zowel over gemeentelijke als provinciale bedrijven, illegale afvallozingen, enz. Tabel 3. Gemeenten waaruit de meeste klachten kwamen ———————————————————————————— gemeente

Ook dit jaar staat het aantal stankklachten (1.523) op de eerste plaats. Vergeleken met het vorige jaarverslag is hier een stijging met 173 klachten te constateren. De meeste van deze stankklachten gaan over stank van slachtafvalverwerkende bedrijven en aluminiumsmelterijen. Daarna volgt het industrielawaai met 209 klachten.

aantal klachten 2003

———————————————————————————— Hof van Twente

1.101

Hardenberg

291

Zwolle

71

Almelo

70

Hellendoorn

70

————————————————————————————

Tabel 2. Aantal klachten per subcategorie ————————————————————————————————————————————————————— water

geluid

bodem

lucht

————————————————————————————————————————————————————— Oppervlaktewater

23

Industrielawaai

209

Drinkwater

–

Verkeerslawaai

8

Zwemwater

1

Vliegtuiglawaai

17

Grondwater

2

Olie/benzine

13

Stank

1.532

Gier/overbemesting

7

Stof

27

Bouw/sloopafval

4

Rook

50

Horeca/feesten/concerten 2

Groenafval

4

Anders

23

Trillingen

5

Overige afvalstoffen

6

————————————

13

Illegaal lozen/storten

9

Totaal

Olie/benzine

11

Afvalstoffen

5

Illegale lozingen

3

Asbest

7

Dode dieren

6

Anders

27

Vissterfte

1

Muskusratten

–

Visuele hinder

2

Gier/mest

2

Autowrakken

1

Anders

Anders

1.578

diversen

22

Anders

41

————————————————————————————————————————————————————— Totaal

57

Totaal

248

Totaal

68

Totaal

44

—————————————————————————————————————————————————————

12


Figuur 5. Milieumeldingen verdeeld over de provincie Overijssel

Steenwijkerland 26

Staphorst 1 Zwartewaterland 34 Kampen 54

Hardenberg 291 Dalfsen 24

Zwolle 71

Ommen 9

Twenterand 4 Raalte 44

Hellendoorn 70 Almelo Wierden 70 3

Olst/Wijhe 12

Deventer 57

De binnengekomen klachten worden ter behandeling doorgestuurd binnen de provinciale organisatie of naar anderen. Dit is afhankelijk van wie het bevoegde gezag van het bedrijf is of bijvoorbeeld van de weg of het water. In figuur 6 zijn de percentages weergegeven van de klachten die door het desbetreffende bevoegde gezag zijn afgehandeld. Figuur 6. Bevoegd gezag afhandelende instantie

Politie 1% Waterschap 1% Gemeente 12% Provincie Overijssel 77% Overig 9%

Borne 4

Rijssen-Holten 2 Bathmen 5

Tubbergen 1

Hof van Twente 1.101

Hengelo 35

Dinkelland 4

Oldenzaal 4 Losser 4

Enschede 64

Haaksbergen 17

Uit tabel 4 is af te leiden dat ook in 2003 de verschuiving van gemeentelijke naar provinciale klachten zich voortzet. In 2001 was deze verschuiving geheel terug te voeren op het feit dat het slachtafvalverwerkend bedrijf vanaf medio 2001 onder bevoegd gezag van de provincie is gaan vallen (daarvóór viel het onder het bevoegd gezag van de gemeente). In 2002 zet deze verschuiving zich door, omdat de provincie gedurende dat gehele jaar bevoegd gezag over voornoemd bedrijf was. In 2003 is de verschuiving nog steeds aanwezig. Dit kan komen omdat het voor de melders steeds duidelijker wordt bij wie ze moeten melden en omdat het aantal klachten over provinciale bedrijven gemiddeld genomen (zie hoofdstuk 3) is toegenomen. Waardoor er meer klachten direct binnenkomen bij de juiste instantie.


13

Tabel 4. Aantal klachten per afhandelende instantie van 2001 tot en met 2003 ————————————————————————————————————————————————————— afhandelende instantie




————————————————————————————————————————————————————— Provincie Overijssel Gemeente

987

1.450

1.557 242

1.128

338

Waterschap

onbekend

onbekend

12

Politie

onbekend

onbekend

30

Overig

43

55

192

—————————————————————————————————————————————————————

2.4 Ongewone voorvallen Als gevolg van hoofdstuk 17 uit de Wet milieubeheer zijn bedrijven verplicht storingen en calamiteiten te melden bij het bevoegd gezag. In Overijssel moeten de bedrijven deze storingsmeldingen doen bij het Milieupunt Overijssel. Op het moment dat er terechte klachten worden ontvangen over een calamiteit of een bedrijfsstoring zonder dat dit door het betreffende bedrijf is gemeld als ongewoon voorval, dan kan er sprake zijn van een overtreding waartegen bestuurs- en/of strafrechterlijk kan worden opgetreden.

Figuur 7. Aantal geregistreerde klachten per provincie in Nederland 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500

2.5 Milieuklachten landelijk In opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is de haalbaarheid onderzocht van een landelijke inventarisatie van door provincies geregistreerde milieuklachten. Hiervoor zijn bij alle provincies verschillende gegevens over milieumeldingen verzameld. In figuur 7 staat het aantal klachten in 2002(!) per provincie aangegeven. Aan het onderzoek werkten 11 provincies mee. In totaal zijn in deze provincies 19.378 meldingen geregistreerd.

14


Overijssel bevindt zich qua aantal milieuklachten in de middenmoot. Het aantal meldingen is mede afhankelijk van de hoeveelheid industrie en de situering daarvan. Bijvoorbeeld in de provincie ZuidHolland ontvangt DCMR de klachten uit de Rijnmond. Dit zijn er ca. 20.000 per jaar. Provincie Zuid-Holland is niet meegenomen in dit onderzoek. Niet iedere provincie vindt het belangrijk alle klachten te registreren. Er zijn provincies die ervoor kiezen om uitsluitend die klachten te registreren die betrekking hebben op bedrijven die onder eigen bevoegdheid vallen. Ook interessant is daarbij het aantal klachten per 1.000 inwoners. Landelijk werden in 2002 per 1.000 inwoners gemiddeld 1,5 klachten ingediend. Voor de provincie Overijssel komt dit uit op 1,8 klachten per 1.000 inwoners. Hieruit kan worden geconcludeerd dat in Overijssel een bovengemiddeld aantal burgers de weg naar het Milieupunt weet te vinden. In Overijssel is een bedrijf gevestigd die verantwoordelijk is voor veel klachten, waardoor deze score ook te verklaren is. Aan de andere kant heeft iedere provincie zo zijn probleembedrijven.

Gelderland

Noord-Holland

Noord-Brabant

Drenthe

Overijssel

Limburg

Friesland

Zeeland

Utrecht

Groningen

Flevoland

0

In 2003 zijn er 157 ongewone voorvallen gemeld door 28 bedrijven. In vergelijking met 2002 is dat een afname met 35 meldingen. Het aantal ongewone voorvallen van 1 bedrijf is afgenomen van 108 meldingen naar 75 meldingen, dit komt door een verbeterde bedrijfsvoering (meer aandacht voor grondstoffen). Tijdens bedrijfsbezoeken wordt veel aandacht besteed aan ongewone voorvallen. Er zijn zeker een aantal bedrijven die beter en consequenter handelen. Ook zijn de bedrijven zich bewuster van de consequenties van het niet melden. Desalniettemin blijft dit een punt dat extra aandacht blijft vragen.

Ondanks deze bovengemiddelde score wordt voortdurend scherp gelet op de kwaliteit van de communicatie over het Milieupunt naar de burger. Het is bekend dat niet alle klachten bij het Milieupunt terechtkomen. Bij andere onderdelen van de provinciale organisatie worden ook klachten ontvangen, maar niet geregistreerd bij het Milieupunt. Hoe groot het verschil is tussen werkelijk ontvangen meldingen en het aantal geregistreerde meldingen is niet bekend. Door verdergaande communicatie met de handhavers van het blauwe, rode en groene milieu wordt ernaar gestreefd dat ook de klachten en meldingen, die daar worden ontvangen bij het Milieupunt worden geregistreerd. De provincies Zeeland en Overijssel laten een duidelijke piek zien in het aantal klachten gedurende de zomermaanden. Bij de overige provincies is deze piek niet of minder prominent aanwezig. Figuur 8. Landelijke verdeling aard van de klachten in 2002

11%

1% 2%

8% Water Bodemafval Lucht Geluid Diversen algemeen Onbekend

30%

48%

De verdeling verschilt behoorlijk van die van Overijssel. In Overijssel ging in 2002 75% van de klachten over lucht (met name stank, in 2003 was dit zelfs 80%).


15

3 Oorzaak milieuklachten 3.1 Mogelijke oorzaken In 2003 zijn 2.048 klachten binnengekomen. Daarvan hadden 1.719 klachten (84%) betrekking op bedrijven. De overige klachten werden door andere instanties of personen veroorzaakt (burenoverlast, afvaldumpingen, botulisme, dode dieren, enz.). In de volgende paragraaf staat de toptien van bedrijven waarover de meeste meldingen bij het Milieupunt zijn binnengekomen. Per bedrijf staat omschreven wat de mogelijke oorzaken zijn en hoe de milieumeldingen zijn afgehandeld.

3.2 Toptien van bedrijven In tabel 5 is de toptien van bedrijven opgenomen. Dit zijn de bedrijven in Overijssel welke in 2002 door

de klagers het meest als veroorzaker(s) van hun milieuklachten zijn genoemd. In de tabel staan naast het aantal klachten in 2003 ter vergelijk ook de klachten in 2002 genoemd. Om een beeld te schetsen van het klachtenpatroon zijn in deze tabel meer cijfers weergegeven rondom de klachten en de klagers. In bijlage 1 staat een lijst van alle bedrijven waarover klachten bij ons zijn binnengekomen. Algemene opmerking naar aanleiding van de tabel: • als het aantal klagers gering is (bijvoorbeeld slechts 1) dan kan het zijn dat er slechts enkele woonhuizen in de buurt zijn die last van deze bedrijven ondervinden. Dit zegt dan niets over de mate van overlast die deze mensen ondervinden.

Tabel 5. Toptien milieuklachten bedrijven provincie Overijssel ———————————————————————————————————————————————————————————— bedrijf

totaal

bevoegd

totaal

aantal

hoogste

klachten die betrekking

aantal

gezag

aantal

klagers met

aantal

hebben op klagers met

P = provincie

klagers

meer dan

klachten bij

meer dan 5 klachten

5 klachten

één klager

klachten

G = gemeente

———————————————————————————————————————————————————————————— plaats

naam bedrijf

2002 2003

aantal

toptien

klachten

aantal klachten in % van totaal

2002 (2001)

aantal klachten

———————————————————————————————————————————————————————————— 1

(1)

Gebr. Bouwens

2

(2)

Aluminium

Import-Export Hardenberg

861 1.033

P

229

49

70

737

71,35

234

P

65

11

19

95

53,07

177

3

(4)

Aluminiumsmelterij FHS

50

65

P

34

2

9

17

26,15

4

(8)

Ekoblok BV (Carbo)

58

43

P

17

1

18

18

27,69

5

(–)

IJzer- en kabel–

40

P

4

2

29

38

95

6

(–)

Anker Kalkzand-

recycling W. Finke v.o.f. steenfabriek 7

–

35

P

1

1

35

35

100

Nutricia Lyempf BV

23

32

P

18

1

9

9

28,13

16

8

(7)

Te Wierik

30

G

11

1

15

15

50

9

(–)

Scharlebelt BV

–

24

P

7

1

10

10

41,67

10

(–)

Proper Autopoetsbedrijf 3

18

G

1

1

18

18

100

————————————————————————————————————————————————————————————

16


Hieronder volgt per bedrijf een korte omschrijving van de bedrijfsactiviteiten en welke acties naar aanleiding van die klachten zijn ondernomen. No. 1 Gebroeders Bouwens Import-Export De inrichting van de Gebr. Bouwens is gevestigd aan de Wheeweg te Goor, gemeente Hof van Twente, aan de rand van de woonbebouwing. Het bedrijf verwerkt slachtafval van kippen tot grondstof voor de petfoodindustrie. Ook dit jaar staat het bedrijf onverminderd bovenaan de toptien van bedrijven waarvan de meeste klachten bij het Milieupunt binnenkomen. De klachten hebben betrekking op geur- en geluidsoverlast. In 2003 zijn 1.033 klachten/meldingen over het bedrijf binnengekomen. In 2002 waren dat er 861. Een groot deel van deze klachten zijn nagetrokken op juistheid. Na onderzoek moet meestal geconcludeerd worden dat de klachten die nagetrokken zijn terecht waren. Het bedrijf is hiervan op de hoogte gebracht. Ondanks dat het bedrijf aangeeft alle maatregelen getroffen te hebben om overlast te voorkomen blijft de hinder in de vorm van geur en geluid zeer ernstig. Dit bleek weer eens in het zeer warme eerste weekend van augustus toen bij het Milieupunt 77 meldingen binnenkwamen. Omwonenden stelden niet buiten te kunnen zitten vanwege de penetrante geur. De piketmedewerker van de Milieuwachtdienst die op onderzoek uitging kon niet anders concluderen, dat de klachten terecht waren vanwege het niet goed functioneren van de filters. De resultaten van de geur- en geluidsonderzoeken die in opdracht van de provincie Overijssel bij het bedrijf zijn uitgevoerd, wijzen uit dat de desbetreffende voorschriften uit de milieuvergunning worden overtreden. Als gevolg hiervan is en wordt nog steeds handhavend opgetreden. Dit heeft geresulteerd in twee procedures. Een procedure betreft het voornemen van Gedeputeerde Staten om de huidige milieuvergunning in te trekken. De verwachting is dat de voorzitter van de Raad van State hierover in 2004 een uitspraak doet. Het bedrijf heeft een aanvraag voor een revisievergunning bij het college ingediend. Hierin wordt een verruiming van de geurnorm aangevraagd. De weigering door Gedeputeerde Staten van deze aanvraag betreft de tweede lopende procedure. Dat de aanwezigheid van een dergelijk bedrijf woongenot van omwonenden ontneemt, blijkt ook uit het feit dat door een gerechtelijke uitspraak de waardebepaling van de omliggende woonhuizen voor de OZB naar beneden is bijgesteld. No. 2 Aluminium Hardenberg Aluminium Hardenberg (ALHA) is een smelterij voor secundair aluminium en heeft een milieuvergunning

van de provincie Overijssel. In 2003 zijn 177 klachten over overwegend stank- en rookoverlast ingediend bij het Milieupunt Overijssel. De klagers gaven daarbij aan dat volgens hen ALHA de vermoedelijke veroorzaker was. Dit is een beperkte afname ten opzichte van het jaar 2002. In 24 gevallen is na onderzoek Aluminium Hardenberg inderdaad als de vermoedelijke veroozaker aangewezen. In 29 gevallen is het niet mogelijk gebleken om de overlast te constateren. Dit kan onder andere te maken hebben met het feit dat de geurhinder van Aluminium Hardenberg varieert gedurende de dag. Eind 2003 heeft Aluminium Hardenberg een aanvraag voor een nieuwe milieuvergunning bij de provincie Overijssel ingediend. In 2004 zal deze aanvraag worden afgehandeld en naar verwachting zal in het najaar van 2004 een ontwerpbeschikking ter inzage komen te liggen. No. 3 BV Aluminiumsmelterij FHS Aluminiumsmelterij FHS (FHS) uit Dedemsvaart is in het jaar 2003 vanwege stank-, stof- en geluidsoverlast in de toptien van milieuklachten terechtgekomen. In totaal zijn er 65 klachten bij het Milieupunt binnengekomen. De stank- en stofklachten hebben ertoe geleid, dat op 27 mei 2003 door de provincie emissiemetingen op de uitstoot van gassen vanuit de rookgasreinigingsinstallatie is uitgevoerd om te toetsen of het bedrijf zich aan de vergunningvoorschriften houdt. De metingen hebben ertoe geleidt dat de provincie handhavend is gaan optreden. Op 11 juni 2003 is er door FHS een ongewoon voorval gemeld. Het ongewone voorval betrof een kleine brand die was veroorzaakt door een lek in de oven. De brand heeft ongeveer een half uur geduurd en leidde tot twee klachten in de directe omgeving van het bedrijf. Op 9 oktober 2003 vindt er een stofexplosie in de afvoerleiding van de trommeloven naar de rookgasreinigingsinstallatie plaats. Hierbij kwam rookontwikkeling en stank vrij. De stofexplosie is door een oplettende beveiligingsbeambte doorgegeven aan de provincie en heeft geen overlast in de directe omgeving veroorzaakt. Door direct ingrijpen van het personeel zijn er maatregelen getroffen om de uitstoot van ongereinigde gassen zoveel mogelijk te voorkomen. Volgens de lezing van het bedrijf werd op moment van de stofexplosie schoon materiaal (aluminiumprofiel) gesmolten. Het niet melden van dit ongewone voorval heeft het bedrijf een bestuurlijke en een strafrechtelijke sanctie opgeleverd.


17

Overige klachten konden op basis van nader onderzoek niet worden aangetoond of deze veroorzaakt waren door FHS. De schade die was ontstaan door de calamiteiten en problemen met betrekking tot het afvoeren van zoutslakken (die vrijkomen bij het smeltproces) hebben ertoe geleidt dat de productie van aluminium stagneerde. Hierdoor heeft FHS de laatste drie maanden van het jaar 2003 nagenoeg geen activiteiten uitgevoerd. Over FHS uit Dedemsvaart zijn in 2002 51 klachten binnengekomen. Bij nader onderzoek is gebleken dat één klacht ongegrond was. Deze klacht werd ingediend op het moment dat de fabriek dicht was. 24 meldingen waren gegrond. Bij 8 van deze 24 klachten kon na onderzoek een overtreding van een voorschrift van de vergunning worden aangetoond. Hiertegen is bestuursrechtelijk en strafrechtelijk opgetreden, respectievelijk met een dwangsom en een proces-verbaal. Van de overige 26 klachten kon op basis van nader onderzoek niet worden aangetoond of deze gegrond of ongegrond waren. De klachten hadden betrekking op stank-, stof- en geluidsoverlast. Stankoverlast werd veroorzaakt door onjuiste belading c.q. dosering van aluminiumafvalstoffen in de oven waardoor de rookontwikkeling zich kon verspreiden in en buiten de fabriekshal. Ook is een melding geweest van stofoverlast die werd veroorzaakt door verlading van zoutslakken in containers op het buitenterrein. Geluidsoverlast werd veroorzaakt door een defecte frequentieregelaar. No. 4 Ekoblok BV (Carbo) Het bedrijf Ekoblok BV uit Almelo valt sinds 2001 onder het bevoegd gezag van Gedeputeerde Staten. Ekoblok BV is een samensmelting van twee bedrijven: Carbo Groep BV en Ekoblok BV. Ekoblok houdt zich bezig met het persen en extruderen van houtvezels tot briketten en zij produceren houtskool door het pyrolyseren van afvalhout. In 2003 zijn 43 klachten gemeld bij het Milieupunt over stank- en geluidhinder. De meeste klachten zijn afkomstig van bewoners van een woonwijk ten oosten van het bedrijf: Aadorp. Het aantal klachten over stank en geluid is in 2003 iets afgenomen t.o.v. 2002. Niet alle klachten konden ter plaatse worden geverifieerd. Van de 43 klachten zijn op grond van een onderzoek door de toezichthouder er 9 gegrond.

18


Van 3 klachten kon worden vastgesteld dat deze niet werden veroorzaakt door Ekoblok BV. De overige klachten zijn niet onderzocht ter plaatse, maar op grond van de aard van de klacht en de windrichting is het aannemelijk dat het bedrijf de veroorzaker is. Er zijn verdere maatregelen getroffen om tot een vermindering van de stank- en geluidsoverlast te komen. Zo is de kraanbaan verlengd, waardoor er minder transportbewegingen op het terrein hoeven plaats te vinden. Het gevolg hiervan is minder geluidsoverlast. Verder zijn de rookgassen van alle ovens nu op de voordrooginstallatie van de vessels aangesloten waardoor de procestijd in de ovens kan worden bekort. Ook wordt de afgezogen lucht uit de hal van de persen behandeld met een geurstof voor stankreductie. Of deze maatregel positieve effecten heeft is nog niet bekend. De aangevraagde milieuvergunning is in behandeling en verkeert nog niet in de ontwerpfase. Dit komt door ingewikkelde vraagstukken met betrekking tot de toegestane geluidszonering. In samenwerking met de gemeente Almelo wordt aan een oplossing gewerkt. Hiertoe is in opdracht van de provincie Overijssel een onderzoek uitgevoerd naar de, op basis van eerder vergunde activiteiten, toe te kennen geluidsruimte. Voor het overige is er met het bedrijf overeenstemming over de te nemen maatregelen in het kader van geur en geluid. No. 5 IJzer- en kabelrecycling Finke v.o.f. IJzer- en kabelrecycling Finke in Nijverdal is een eenmansbedrijf dat zich richt op de inzameling en verkoop van schroot, kabels en accu’s. Eind 2002 is het bedrijf verhuisd naar een ander industrieterrein in de gemeente Hellendoorn. Hoewel er in de omgeving van deze inrichting weinig woningen zijn gelegen, bereiken ons sinds deze verhuizing regelmatig klachten van geluidsoverlast. Dit heeft te maken met het verladen en verkleinen van het schroot door de firma Finke op het terrein. Evenzo wordt er regelmatig overlast ondervonden door het geblaf van de hond. Onlangs is een nieuwe milieuvergunning voor deze inrichting van kracht geworden, waarin geluidsnormen zijn vastgelegd. Aan de handhaving van deze normen zal de komende tijd prioriteit worden gegeven. No. 6 Kalkzandsteenfabriek ‘t Anker Kalkzandsteenfabriek ’t Anker is gelegen aan de Verlengde Broekdijk te Kloosterhaar in de gemeente Hardenberg. Voor de productie van kalkzandsteen wordt een deel van de grondstoffen gewonnen uit de

naastgelegen zandwinning (zand) en een deel wordt aangevoerd van buiten de inrichting (kalk, enz.). Er zijn 35 klachten over dit bedrijf gemeld bij het Milieupunt. De klachten hebben voornamelijk betrekking op geluidsoverlast. Vermoedelijke oorzaken van deze geluidsoverlast zijn laadschoppen, stoomafblazen in de nachtelijke uren, transportbewegingen in de nachtelijke uren en een laagfrequent geluid welke veroorzaakt zou worden door de nieuwe zandwasinstallatie. Ter voorkoming van geluidsoverlast heeft het bedrijf uit eigen beweging meerdere maatregelen genomen, zoals geluiddempers op de autoclaven, het inpakken van silo’s door er een hal omheen te bouwen, camerabewaking geïnstalleerd voor toegangsbeheersing, het terugbrengen van het geluidsniveau van de shovels en door het afstellen (fine tuning) van de zandwasinstallatie heeft men het geluid verder kunnen reduceren. Vanwege de aanhoudende klachten heeft de provincie tweemaal een onafhankelijk geluidsonderzoek laten voeren. Daarnaast zijn er een aantal controles uitgevoerd op de activiteiten die tot de overlast kunnen leiden zoals stoomafblazen, productafval breken door mobiele puinbreker, slaan op silo’s en de transportbewegingen binnen de inrichting. De onderzoeken hebben niet kunnen leiden tot handhavend optreden. De milieuvergunning voor wat betreft de uitbreiding van de zandwasinstallatie is een tijdelijke vergunning en is verleend voor de periode van 2 jaar. De gemeten geluidsniveaus passen binnen de vergunde geluidsruimte. Op basis van de vergunningsaanvraag zal binnen deze periode een geluidsonderzoek plaatsvinden en de eventuele daaruit voortvloeiende maatregelen genomen moeten zijn. No. 7 Nutricia Leympf BV Over het zuivelbedrijf Nutricia Lyempf BV te Kampen zijn in 2003 32 klachten binnengekomen waarvan het merendeel te maken had met geurhinder. Er was 1 klacht met betrekking tot geluid. Deze klacht was terecht en er zijn maatregelen genomen om dit in de toekomst te voorkomen. De overige 31 klachten betreffen geurhinder. Van de in totaal 31 geurklachten zijn met name de klachten onderzocht waarvan er meerdere in een kort tijdsbestek bij het Milieupunt zijn ontvangen. Met name de maanden mei en augustus waren piekperiodes waarbij er ter plaatse van het bedrijf en de omliggende woonwijk onderzoek is uitgevoerd. Uit deze onderzoeken is geconsta-

teerd dat 9 klachten van geurhinder werden veroorzaakt door Nutricia. In 7 gevallen was de bron van geurhinder niet meer te herleiden of was er bij aankomst van de toezichthouder geen geur meer waar te nemen. Deze kunnen dus niet ten laste van Nutricia worden gebracht. In 16 gevallen is er geen nader onderzoek uitgevoerd naar de klacht, omdat het hier een incidentele klacht betrof. Uit de onderzoeken blijkt regelmatig dat er problemen zijn met het doekenfilter. Met Nutricia wordt nu overlegd hoe deze problemen kunnen worden opgelost en hoe een afname van de geurhinder kan worden gerealiseerd. Het geheel voorkomen van enige geurhinder afkomstig van een zuivelfabriek is hoogstwaarschijnlijk niet haalbaar, maar er zal gestreefd worden naar een maximale bestrijding van de geurhinder. No. 8 Pluimvee- en mestverwerkingsbedrijf Te Wierik Pluimvee- en mestverwerkingsbedrijf Te Wierik ligt aan de rand van het industrieterrein in Raalte. In november 2002 is er een tijdelijke vergunning verleend voor het in werking hebben van de mestverwerkingsinstallatie inclusief een schoorsteen van 38 meter hoog. In januari 2004 is deze tijdelijke vergunning door de Raad van State vernietigd omdat op grond van nieuwe inzichten is geconstateerd dat niet gemeente Raalte maar de provincie het bevoegde gezag is voor deze inrichting. In 2003 zijn er 30 klachten binnengekomen bij de provincie. De klachten gingen in alle gevallen om stankklachten. Dit ondanks de plaatsing van de schoorsteen. Aangenomen werd dat met de plaatsing van de schoorsteen de klachten sterk zouden verminderen. Als gevolg van het relatief ongunstige weer heeft de schoorsteen in 2003 onvoldoende bijgedragen tot de vermindering van de stankoverlast. Ten aanzien van de stankklachten kan opgemerkt worden dat niet altijd aangegeven kan worden of de stankoverlast door de mestverwerking of het houden van kippen veroorzaakt wordt. In de directe omgeving van de inrichting zijn enkele stankgevoelige objecten gelegen die, ook wanneer de inrichting de gestelde geurnormen niet overschrijdt, een bepaalde mate van geurhinder kunnen ondervinden. In dat kader is het ook te verklaren dat het aantal klagers in verhouding tot het aantal klachten gering is.


19

No. 9 Scharlebelt BV De Scharlebelt BV is een biomassavergistingsbedrijf in Nijverdal waar dierlijke mest en organische afvalstoffen vergist worden tot biogas. Het geproduceerde biogas wordt gebruikt als brandstof voor een motor, die een generator aandrijft. Deze produceert hiermee Groene stroom. Een aantal malen per jaar veroorzaakt het bedrijf geuroverlast in de omgeving. Dit betekent dat de vergunning op dit punt niet wordt nageleefd. Daarom is er onder andere een onderzoek door een extern bureau naar de oorzaak van deze geuroverlast gestart. De verwachting is dat begin 2004 de oorzaak bekend is en er extra maatregelen zullen worden genomen zoals een extra reinigingsstap. Waardoor de emissie van geurcomponenten sterk worden gereduceerd en er zal dus minder geuroverlast voor de omgeving zijn. No. 10 Autopoetsbedrijf Proper Autopoetsbedrijf Proper (Proper) te Enschede houdt zich bezig met het ‘showroom-klaar-maken’ van personenauto‘s. Het bedrijf valt onder het bevoegd gezag van de gemeente Enschede. Op het bedrijf zijn de voorschriften van het Besluit inrichtingen voor motorvoertuigen milieubeheer van toepassing. Er zijn in de vergunning nadere eisen gesteld die betrekking hebben op geluidsaspecten. Begin 2003 zijn van één persoon 14 klachten over overlast van Proper binnengekomen. Naar aanleiding van de klachten is door de afdeling Handhaving van de gemeente Enschede contact gezocht met de klager. Uit diverse gesprekken met de klager bleek dat met name de gedragingen van binnen de inrichting aanwezige personen de oorzaak van de overlast zijn. Nadat duidelijk inzicht is verkregen in de gedragingen die tot de overlast leiden spitste de handhaving zich vooral toe op het aanspreken van de binnen de inrichting verantwoordelijke personen op hun verantwoordelijkheid. Daarbij zijn de gedragingen die leiden tot de overlast expliciet benoemd en is duidelijk gemaakt dat deze gedragingen niet meer worden getolereerd. De daarbij gemaakte afspraken zijn vastgelegd in een handhavingsbrief. Uit contacten met de klager blijkt dat het bedrijf zich redelijk goed aan de afspraken houdt. Excessen hebben zich niet meer voorgedaan.

20


4 Conclusie Het Milieupunt is 24 uur per dag telefonisch bereikbaar. Het Milieupunt omvat voor de inwoners van Overijssel Milieuklachtentelefoon, een Milieu-informatiepunt en het Meldpunt onveilige situaties. Voor bedrijven is er de Afvalinfolijn en het Meldpunt ongewone voorvallen. In 2003 zijn er 2.048 klachten gemeld (79 meer dan in 2002). Het totale aantal klachten schommelt nu al een aantal jaren rond de 2.000 klachten. De verschillen worden grotendeels bepaald door de toe- of afname in klachten over een slachtafvalverwerkend bedrijf. De Gebr. Bouwens te Goor zorgde in 2003 voor de meeste klachten: 1.033. Op de tweede plaats vinden we Aluminium Hardenberg met 177 klachten. Acht bedrijven uit de toptien vallen onder het bevoegd gezag van de provincie. De meeste klachten (1.532) hadden betrekking op stank. Van alle klachten valt 77% onder het bevoegd gezag van de provincie. In 2002 was dit 73%. Dit komt voornamelijk door een flinke toename in klachten over voornamelijk één bedrijf. Op grond van de Wet milieubeheer zijn bedrijven verplicht hun storingen, calamiteiten en onderhoudswerkzaanheden – met mogelijke gevolgen voor het milieu – te melden bij het bevoegd gezag. De bedrijven, die onder het bevoegd gezag van de provincie vallen, moeten dit melden bij het Milieupunt. Er zijn bij het Milieupunt in 2003 in totaal 157 van deze ongewone voorvallen c.q. storingen gemeld door 28 bedrijven. Dit zijn 35 meldingen minder dan vorig jaar. Dit komt door een behoorlijke vermindering van ongewone voorvallen bij één bedrijf (van 108 naar 75 ongewone voorvallen). De indruk bestaat dat de bedrijven meer bewust zijn van deze regeling en de consequenties van het niet naleven. Tijdens de controles van de bedrijven is dit een vast bespreekpunt. Het blijft echter een punt dat extra aandacht behoeft.

geëvalueerd. Op verzoek van vrijwel alle handhavende instanties wordt een project gestart waarin mogelijkheden worden onderzocht hoe alle handhavende instanties, vooral de gemeenten, 24 uur per dag 7 dagen per week bereikbaar kunnen zijn. In 2002 is een landelijk onderzoek uitgevoerd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Gemiddeld ontvangt een provincie 1,5 milieumeldingen per jaar per 1.000 inwoners. Voor de provincie Overijssel ligt dit gemiddelde op 1,8 meldingen per 1.000 inwoners. We liggen daarmee iets boven het landelijk gemiddelde. Dit komt doordat dat het Milieupunt inmiddels redelijk bekend is bij de inwoners van Overijssel. Een andere oorzaak is gelegen in het feit dat in Overijssel een groot probleembedrijf aanwezig is. Vanwege het grote aantal klachten over dit bedrijf ligt het percentage stankklachten (79%) waarschijnlijk ook veel hoger dan het landelijk gemiddelde (48%). Nog steeds is de versterking van de één-milieuloketgedachte de lijn die het Milieupunt volgt. Belangrijk is dat alle milieusignalen met betrekking tot bedrijven en inwoners bekend zijn bij het Milieupunt. Daardoor krijgt de overheid een beter beeld van de overlast die door bedrijven en burgers wordt veroorzaakt. Mede op basis van deze informatie kan een betere handhavingsstrategie worden ontwikkeld. De promotie van het Milieupunt blijft in 2004 een belangrijk aandachtspunt.

In 2003 is het project ‘Milieuklachten en Veiligheid’ afgesloten met de presentatie van een werkmap: ‘De Meldweg’. Er worden regelmatig aanvullingen op deze map gemaakt en verzonden aan die instanties die zich daarvoor hebben opgegeven. Alle handhavende instanties zijn in bezit van deze map. In het najaar van 2004 wordt de effectiviteit van deze map


21

Bijlage 1 Een overzichtslijst van bedrijven waarover een klacht bij het Milieupunt Overijssel is gemeld. Het aantal klachten dat achter ieder bedrijf staat zijn alle klachten waarbij door ons of door de klager het

bedrijf als meest waarschijnlijke veroorzaker aangewezen is. Wanneer na onderzoek bleek dat de klachten ongegrond waren zijn de klachten losgekoppeld van het bedrijf.

—————————————————————————————————————————————————— 2003

1ste

2de

3de

4de

kwartaal

kwartaal

kwartaal

kwartaal

heel 2003

—————————————————————————————————————————————————— Gebr. Bouwens Import-Export Hengelo BV

66

227

669

71

Particulieren of onbekende veroorzaker

84

56

85

44

269

Aluminium Hardenberg BV

56

49

45

29

179

BV Aluminiumsmelterij FHS

4

33

25

3

65

Ekoblok BV (Carbo group)

6

10

19

8

43

Oud IJzer en Kabel Recycling W. Finke VOF

6

13

9

12

40

10

19

3

3

35

Nutricia Lyempf BV

1

15

12

4

32

Pluimveebedrijf Te Wierik

4

7

13

6

30

Anker Kalkzandsteenfabriek BV

Scharlebelt BV (voorheen Mestvar) Proper Autopoetsbedrijf VOF

6

11

7

24

10

4

2

2

18

2

7

5

14

1

1

7

2

11

7

2

1

10

8

8

Van Lenthe Dalfsen Grondverzet BV HKS Scrap Metals BV Zwartsluis Pingo Poultry Ingredients Groenrecycling Twente BV (Bruins & Kwast) Desmepol BV

1

Nijhoff Grindmaatschappij BV

2

4

3

2

2

1

Frankenhuis Fleece BV

2

3

Centrale Harculo

1

2

Gemeente Steenwijkerland Sasol Servo BV Delden

2

Bewoners Van Raalteweg 30

5

Vredestein Banden BV

2

Vliegbasis Twenthe

1

6

1

RWZI Hengelo Waterschap Regge en Dinkel

2

Koninklijke Luchtmacht Vliegbasis Twenthe

3

J.B. Langezaal BV Mobiele Puinbreker

2

3 3 3

3

3

1

3 3 1

1

3 3

Twence BV Compostering Boldershoekweg


4

3

A.F.M. van Dam Pluimveebedrijf

22

2

3

Pizza Bezorgdienst ‘La Gondola’

Solvay Pharmaceuticals BV

4

3

The Champ American Bar & Restaurant

5

4

3

Texoprint

5 2

4

2

6 5

3

Vartech BV

Akzo Nobel Polymer Chemicals BV

1

5

Vleesch Du Bois Dedemsvaart BV (voorheen Plukon)

Lakatex BV Textieldrukkerij

7 6

2

Provincie Overijssel Sectie West

Recycling Maatschappij Almelo BV

1.033

3

3

2

2

2

2

2

2 1

1

2

—————————————————————————————————————————————————— 2003

1ste

2de

3de

4de

kwartaal

kwartaal

kwartaal

kwartaal

heel 2003

—————————————————————————————————————————————————— SITA EcoService SITA EcoService Almelo

2

2

Sensus Operations Zwolle BV Scheepsreparatie Zwartewater VOF

1

Schagen vervallen (AJS Holding)

2

2

1

2

2

Restaurant ‘Liedenbaum’ Provincie Overijssel Sectie Oost

1

1

NV Nederlandse Spoorwegen Koninklijke Ten Cate NV

1

1

2 1

2 1

2 1

Groenrecycling Wolfshagen BV

1

2

Gemeente Haaksbergen, gemeentehuis

1 1

G.J.B. Fikken

2 2

1

Hoeben Metalen BV

2 2

1

J.B. Langezaal BV

Gemeente Deventer

1

2

Jansen Wijhe BV

2 2

1

Johan Snijder & Zn

J. Grobben BV Afvalverwerking

2 2

2 2

1

2

1

2

2

2

Coöperatie Arkervaart-Twente U.A.

2

2

Camping Erve Holtkamp

2

2

1

2

Bessenkwekerij Tilma

1

Amsterdam Airport Schiphol

2

Almelose Asfalt Centrale VOF

2

Zandwinning Bomhofweg

2 2 1

1

Waterschap Regge en Dinkel, hoofdkantoor

1

Waterschap Reest & Wieden

1

Voith Fabrics Haaksbergen BV

1

Venco Gevelreiniging

1 1

1

1 1

Van Merksteijn BV

1

1

Van Dijk Containers BV

1

1

V. Beek

1

Twentse Kabelfabriek BV

1 1

1

Transportbedrijf A.H. de Munnik

1

Teuge International Airport

1

Tennisclub Goor

1 1

Sita Ecoservice Nederland BV, Enschede

1

1

1 1

Schilder (Particulieren)

1

1

Scheepsreparatie Wijtzes

1

1

RWZI Zwolle Waterschap Groot Salland

1

1

RPC Bebo Nederland

1

1

Rijssense Gebouwensloperij BV

1

1

Provincie Overijssel FDDP

1

1

Pijkeren Transport Fouragehandel, R. van

1

Piet Dolfsma Kweker

1 1

Oosterbeek Recycling BV Ogros Groente En Fruitverwerkingsbedrijf OCB Bouw BV

1

Nefit Buderus BV

1 1

1

1

NS Rail Infrabeheer Zwolle Nijland Transporten

1 1

1

1

1

1 1

1


23

—————————————————————————————————————————————————— 2003

1ste

2de

3de

4de

kwartaal

kwartaal

kwartaal

kwartaal

heel 2003

—————————————————————————————————————————————————— Loonwerkbedrijf J. Klok

1

Loonbedrijf Velthuis

1

1

Loonbedrijf Van Den Berg

1

1

Loonbedrijf P. v.d. Vegt

1

1

Loodgieters- en Installatiebedrijf W. Jansen BV

1

Larotape BV

1 1

KWS Koninklijke Wegenbouw Stevin BV Hendrix UTD

1

1

Lans, Aannemersbedrijf 1

1 1

1

1

Hellinga BV Zand- en Grindhandel

1

1

Handelsonderneming Van Hoof

1

1

Handelsonderneming J.J. v.d. Sar

1

1

Gemeente Ommen

1

Gemeente Losser

1

Gemeente Kampen, gemeentehuis

1 1

1

1

Gemeente Enschede, gemeentehuis

1

1

Gemeente Dalfsen

1

1

GAMMA Nijverdal

1

Fa. Rook BV

1

1

Essent Energie Productie BV Wkcentrale

1 1

EPON NV

1 1

Electrabel Nederland NV

1

Dienstverlening Braakman BV

1 1

Deventer Overslag Kombinatie BV

1

DeltaWonen Woningstichting

1 1

1

Crilux NV

1

Cleaning Twente BV

1 1 1

1

Bruins & Kwast Boomverzorging

1

1

1

Dajenco Polyester

Cafe Dunnik

1 1

Diamant Beton

1 1

1

1

Brasserie De Groene Vlinder BV

1

1

Bosruiters LR en PC Manage De

1

1

Boerderij van Ter Haar

1

1

Betoncentrale Twenthe BV Betap Tufting Steenwijk BV

1 1

AVI Twente BV Avebe Autosloperij Christiaan VOF

1 1

1

1

1

1

1

1

Auba Kunststoffen VOF

1

1

Argentijns Grill Restaurant El Toro

1

1

Anton Raamsman Transport Haarle BV

1

1

Amha Beheer BV

1

1

Alink Metaalbewerking

1

1

Abbott Laboratories BV

1

1

Aarnink Vleeswaren

24

1


1

1

jaarverslag mpo 2003

Recommend Documents