Jaarverslag 2012-2013
IRIS, passie en bevlogenheid
Voorwoord
Met elkaar
Passie en bevlogenheid zijn grote woorden, die ik gevoelsmatig vooral aan mijn werk voor de school koppel. Ik denk eerlijk gezegd dat voor de meeste collega’s die aan een school verbonden zijn geldt dat hun passiekompas vooral op die school is gericht. En toch is er wel degelijk ook IRIS-passie. We geven als IRIS-medewerkers invulling aan goed werkgeverschap, zorgen voor financieel gezonde scholen, blijven op ICT-gebied bij de tijd, verfijnen ons HR-beleid, leren samen en leren van elkaar. De kwaliteit die we samen halen is onhaalbaar voor individuele scholen. Mijn passie voor IRIS: wat hebben we ontzettend veel aan elkaar! Wat hebben de leerlingen, om wie het uiteindelijk gaat, zonder dat ze dat beseffen veel aan onze intensieve samenwerking.
Passie en bevlogenheid voor IRIS staat voor mij gelijk aan het uitgangspunt dat we met elkaar iets nastreven. Met de klemtoon op ‘met elkaar’. In gezamenlijkheid ben je nu eenmaal tot meer in staat dan in je eentje. IRIS kan die gezamenlijkheid versterken, maar daarvoor is ‘passie en bevlogenheid’ een vereiste. Als samenwerking eruit ziet als een mechanisch gegeven, werkt het nu eenmaal niet. De passie en de bevlogenheid zijn als het ware de brandstof voor de IRIS-motor. Aan ons allen om die brandstof (bij elkaar) te blijven verversen, om zodoende de vlucht van IRIS naar ongekende hoogten mogelijk te maken. Met een gemeenschappelijk doel voor ogen (het geluk en het welzijn van de kinderen die aan ons zijn toevertrouwd!) moet het ons lukken onze passie voor dat doel te vertalen in bevlogen acties.
Auke van der Wal, rector Eerste Christelijk Lyceum
Ger Jägers, directeur RK Scholengemeenschap Thamen
Waardevol
Ontwikkeling
Veel zaken zijn aan te leren, maar passie en bevlogenheid voor je vak moet in je zitten. Passie is nooit vanzelfsprekend en is ook niet altijd aan de buitenkant zichtbaar. Het gaat om raken en geraakt worden op een inspirerende manier. Soms staat de passie bij een leerling, een collega of bij jezelf langdurig op de waakvlam-stand. Dan wordt het tijd om weer nieuwe energie aan te boren, in gesprek te gaan of in beweging te komen. Daar mogen we elkaar scherp in houden: in de klas, in de docentenkamer, in de directiekantoren en binnen IRIS, door alle lagen van het onderwijs heen. Op het HVC zijn veel ouders van nieuwe leerlingen oud-leerling van de school. Vraag ze wat ze zich nog herinneren en er komt iets dat te maken heeft met passie! Daarom zijn het waardevolle begrippen als leidraad voor ons handelen.
Onder het motto ‘waar leraren leren, leren leerlingen beter’ beschrijf ik de passie en bevlogenheid waarmee alle IRIS-medewerkers iedere dag weer in dialoog treden met leerlingen. In die ontmoeting speelt het zich af. Alle leraren pionieren iedere les met de drie doeldomeinen van onderwijs: kwalificatie, socialisatie en persoonsontwikkeling. Iedere les nieuwe ontmoetingen met verrassende wendingen, iedere dialoog nieuwe inzichten voor leraar en leerling. Lesgeven is een prachtige onderneming. Een voortgaande expeditie. De passie en bevlogenheid is te vinden in het openstaan en je laten inspireren door de ontmoeting met jongeren die bezig zijn zichzelf te ontdekken. Onderwijsondersteuners en schoolleiders faciliteren en ondersteunen deze ontmoetingen en laten zich inspireren door de verhalen van de leraren. Deze verhalen, altijd spiegelend aan nieuwe inzichten, verbinden
Kwaliteit
Met vijf scholen, ruim 700 medewerkers en 6.100 leerlingen is IRIS een organisatie die ook ambitieus mag zijn. De aanwezige kennis en talenten van zowel medewerkers als leerlingen willen wij ten volste benutten en verder uitbouwen. En dit allemaal met als doel om onze leerlingen uitdagend en kwalitatief onderwijs te bieden.
Ambitie Voor mij zit passie en bevlogenheid in de wijze waarop wij in gezamenlijkheid IRIS maken tot wat zij nu is en dat wij steeds weer de uitdaging aangaan om verder te bouwen aan deze prachtige organisatie. Iedere school geeft daar op zijn eigen manier invulling aan. Op welke wijze? In de portretten van de scholen een bijzondere weergave van de ervaringen van medewerkers en leerlingen. Met trots dank ik een ieder die IRIS maakt tot wat zij is.
en inspireren. Op iedere IRIS-school bloeien op deze manier bloemen die samen een prachtig boeket vormen. IRIS maakt deze ontmoetingen mogelijk door het perspectief van identiteitsontwikkeling van jonge mensen leidend motief te laten zijn voor de ontwikkeling van de organisatie. Vanuit die passie en bevlogenheid maken wij verbinding. Alle van Steenis, rector Kaj Munk College
Verbinding
Truus Vaes, voorzitter college van bestuur
Inhoud Pag. 4 Over IRIS... Pag. 6 Portretten van de scholen Pag. 16 IRIS in cijfers Pag. 22 Bijlage 1: Missie en visie Pag. 23 Bijlage 2: Organisatie en toezicht
Jos Bart, rector Herbert Vissers College
2
Passie en bevlogenheid binnen IRIS zit voor mij in het woord verbinding. Ieder met zijn eigen expertise, met zijn eigen (school)belangen, ziet het algemene belang van IRIS. Hoe willen we uitdrukking geven aan het onderdeel zijn van IRIS? Wat kan IRIS betekenen voor ons? Waar ligt de grens tussen schoolbelang en IRISbelang? Zijn we bereid zelf te investeren als het met een IRIS-partner even niet goed gaat door welke omstandigheid dan ook? Ik voel me onderdeel van IRIS doordat ik me onderdeel voel van het management team en omdat ik terug kan vallen op de expertise binnen het stafbureau. Hannie Stam, directeur Haemstede-Barger Mavo
3
...en bevlogenheid!
Goed werkgeverschap, dat is de ambitie van IRIS, Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs. In het schooljaar 2012-2013 zijn verschillende ontwikkelingen in gang gezet om deze ambitie te realiseren. Professionalisering van de medewerkers hebben wij daarbij hoog in het vaandel staan, met passie en bevlogenheid als belangrijke drijfveren voor de ontwikkeling van onze medewerkers.
Over IRIS... Binnen IRIS mag iedereen zich gesteund voelen door een professionele en lerende organisatie die achter ze staat en ze helpt, faciliteert en stimuleert. In een sfeer van wederzijds vertrouwen die ontstaat door naar elkaar te luisteren en van elkaar te leren. Dat is de basis van goed werkgeverschap, de ambitie die IRIS nastreeft om haar leerlingen het onderwijs te kunnen bieden waarop zij recht hebben. De aanwezige kennis en talenten van zowel medewerkers als leerlingen wil IRIS ten volste benutten en verder uitbouwen. Opleiden & Ontwikkelen neemt dan ook een belangrijke plaats binnen de organisatie in. Tevens is er aandacht voor toekomstige collega’s. In samenwerking met de opleidingsinstituten biedt IRIS studenten een kwalitatieve opleidingsplaats aan binnen de (academische) opleidingsscholen. Samengewerkt wordt er ook met de samenwerkingsverbanden op het gebied van passend onderwijs. Met de invoering hiervan in het vooruitzicht is dit onderwerp actueel binnen de hele organisatie.
In gesprek... over HR
In gesprek... over ICT
met Judith IJsseldijk, managementadviseur HR bij IRIS Het mooie van IRIS is dat zij hart heeft voor de mens: voor leerlingen en medewerkers. Hieruit volgen direct de belangrijke speerpunten: persoonlijke ontwikkeling en professionalisering van het onderwijs. Blijvend leren en ontwikkelen hoort bij IRIS, voor iedereen in welke functie dan ook. Wil je leerlingen blijvend laten leren dan is het vanzelfsprekend dat medewerkers dit ook doen. Binnen de scholen vindt hierover het gesprek plaats. De vragen die dan centraal staan zijn: ‘Waar wil je als school naartoe?’ en ‘Wat heb jij nodig om jezelf te ontwikkelen?’, maar ook ‘Wat is er nodig om bij te kunnen dragen aan de doelstelling van je school?’ Komend jaar wordt deze dialoog voortgezet binnen het project Kwaliteit in Ontwikkeling. Dit jaar heeft het bijgedragen tot het terugdringen van onbevoegdheid, het bieden van opleidingen zoals de Kweekvijver en het opleiden van studenten binnen de scholen.
met Sydneij van den Berg, ICT manager In het meerjarenbeleidsplan 2011-2015 stond dat er op termijn iets moest gebeuren met ICT. Een aantal scholen gaf aan dat hun netwerk tegen de limiet aanliep. Niet alleen was hun netwerk verouderd en instabiel, het bemoeilijkte daarnaast de mogelijkheden om ontwikkelingen op het gebied van ICT aan te laten sluiten bij nieuwe lesmethoden in de klas.
Opleiden & ontwikkelen staat binnen IRIS hoog op de agenda. Al een aantal jaar wisselen we kennis en ervaring uit tijdens de onderwijs(mid)dagen. Maar er zijn dit jaar ook veel nieuwe ontwikkelingen geweest: de integriteitscode is ingevoerd, oud-medewerkers worden waar mogelijk ondersteund bij het vinden van een nieuwe uitdaging en voor nieuwe medewerkers is er een IRIS-introductiebijeenkomst georganiseerd. Met al deze ontwikkelingen streven we naar een samenhangend HR-beleid dat ondersteunend is aan de ontwikkeling en professionalisering van medewerkers binnen IRIS. Om zo nog beter onderwijs voor onze leerlingen mogelijk te maken, want daar gaat het tenslotte om.
Ambitieus zijn betekent echter ook kritisch naar jezelf kijken en luisteren naar wat anderen ervan vinden. Kwaliteitszorg heeft IRIS dan ook hoog in het vaandel staan. Naast de onderwijsinhoudelijke kant wordt er ook op het gebied van facilitair, inkoop en ICT hard gewerkt aan verbetering en optimalisering. IRISbreed zijn er initiatieven voor het centraliseren van inkoop en ICT-faciliteiten.
4
Dit schooljaar is het kritisch vriend bezoek gestandaardiseerd. Op basis van een gestructureerd draaiboek wordt een school bezocht. Dit jaar werd RKSG Thamen bezocht. De kernvraag was of de school via het ingezette klassenmanagement tegemoet komt aan haar kernwaarden, te weten autonomie, relatie en competentie. De conclusie was dat er veel verschillen te zien waren in hoe de docenten hun les invulling geven. Daarover worden intern nu mooie discussies gevoerd. Maar het leverde nog meer op. De open en ongedwongen sfeer op de school werd als heel prettig ervaren. Een waardevolle aanvulling op alle inhoudelijke conclusies en aanbevelingen.
In april 2013 heeft het MTI besloten een centrale infrastructuur en een centrale ICT-organisatie vorm te geven. Het voortraject is getrokken door ATOS Origin en zij hebben de globale lijnen uitgezet. Al snel ontstond er behoefte aan een ICT manager die dit intern gaat neerzetten, zowel het technische deel als de aansturing binnen de organisatie. En dat is mijn rol in de organisatie geworden.
Vanuit scholen wordt vaak de zachte kant van kwaliteitszorg benadrukt, maar IRIS kijkt ook naar de andere kant. Het Herbert Vissers College bijvoorbeeld, zij zetten managementinformatie en data uit Magister en het Magister Management Platform (MMP) in om hypotheses te onderzoeken, conclusies te trekken en het beleid bij te sturen. Zo hebben ze onderzocht of leerlingen die in de bovenbouw doubleren een significant lagere citoscore hebben of een lager CE-cijfer halen. Het gebruik van data uit Magister en het verwerken hiervan tot managementinformatie heeft deze manier van onderzoeksmatig werken zeker versneld.
Het doel is om begin 2016 een infrastructuur gereed te hebben waar alle IRIS-scholen op zijn aangesloten. Een centraal netwerk dat voldoet aan de eisen van de tijd en ruimte biedt voor groei, zowel in kwaliteit, kwantiteit als voor nieuwe mogelijkheden. Met respect voor de autonome scholen en de wens om kennis uit te wisselen. Waarin je als medewerker of leerling niet meer plaatsafhankelijk bent en op elke locatie van IRIS kan beschikken over je eigen documenten. Praktisch, gericht op de toekomst en vooral: faciliterend aan het onderwijs.
In gesprek... over Kwaliteitszorg met Monique Pleumeekers, bestuurssecretaris Kwaliteitszorg ligt primair bij de scholen. Vanuit IRIS stimuleren we dat kennis hierover wordt gedeeld, dat je leert van elkaar. Daarom is de werkgroep kwaliteitszorg in het leven geroepen met vertegenwoordigers uit elke school. Samen hebben we inzichtelijk gemaakt wat er wordt gedaan op de domeinen schoolbeleid, onderwijskwaliteit, onderwijsproces, opbrengsten, schoolklimaat en leerlingenzorg en is er een format ontwikkeld waar elke school deze activiteiten in opneemt. Met dit inzicht verbeteren de scholen op verschillende onderdelen de kwaliteit.
5
Passie en bevlogenheid… Eerste Christelijk Lyceum
Aanwezig: Auke van der Wal, rector ECL Marlies Bakker, docente biologie Rens Goedknegt, docent geschiedenis Dorine Machiels, afdelingsleider 5/6 vwo Anne Leendertsen, leerling klas 1 GA Luna Tournaij, leerlinge klas 1 GA Tim Geertsen, leerling 4 havo D
ECL en… contact
ECL en… cultuur
ECL en… eigenheid
ECL en… emotie
Rens: In de drie jaar dat ik bij het ECL werk, sta ik dagelijks met plezier voor de klas. Hoe dat komt? Je mag hier werken met talentvolle leerlingen. Misschien komt het omdat ik zelf nog jong ben, maar het contact tussen leerlingen en docenten ervaar ik als heel hecht. Marlies: Dat heeft niets met leeftijd te maken, hoor! Het is hier geen leerfabriek, als docent ken je de leerlingen. Luna: Voor leerlingen is het heel prettig dat docenten je serieus nemen als mens. Je ziet dat ook tussen docenten onderling. Ze gaan leuk met elkaar om. Auke: Dat hoor ik graag. Op hoe mensen met elkaar omgaan kun je geen beleid maken, dat hoort bij de schoolcultuur. Zelf ben ik in 1981 op het ECL begonnen en toen al voelde je het persoonlijke, de warme onderlinge contacten. Dit trekt gelijkgestemden aan waardoor je de cultuur op een natuurlijke manier in stand houdt. Zelf denk ik dat de belangstelling voor kunst & cultuur hieraan bijdraagt.
Tim: Kunst & cultuur is voor mij de reden dat ik naar het ECL ben gegaan. Toneel is mijn passie en op het ECL stimuleren ze dat enorm. In het begin met het brugklastheater, later met het masterclasstheater. Ook buiten school doe ik veel aan toneel, in de kerstvakantie heb ik meegespeeld in de musical Scrooged. Anne: Er wordt ook veel aan muziek gedaan. Zelf speel ik gitaar en ben ik bezig een bandje op te richten. Drums, piano, sax en zang heb ik al, ik ben alleen nog op zoek naar een bassist… Dorine: Er lopen op het ECL veel talentrijke leerlingen rond. Als afdelingsleider spreek ik soms ‘stoute’ leerlingen. Maar als je ze later ziet spetteren op het toneel, dan voel je dat het goed met ze komt. Dit draagt ook zeker bij aan de goede band tussen leerlingen en docenten.
Auke: Passie voor wat je doet is belangrijk. We geven docenten veel vrijheid, bijvoorbeeld in het kiezen van hun eigen lesroute. Marlies: Zoals bij biologie! De bestaande lesmethode in de onderbouw vonden we niet goed aansluiten bij de bovenbouw. Daarom zijn we gestart met een eigen biologiemethode, met een hoger niveau en meer ruimte voor praktijkopdrachten. En wat blijkt? De aansluiting met de bovenbouw is verbeterd en de leerlingen halen betere cijfers! Rens: Ook zie je dat er binnen de lessen vaker gebruik wordt gemaakt van de digitale mogelijkheden. Zelf gebruik ik apps als aanvulling in de geschiedenisles of laat ik leerlingen antwoorden opzoeken op internet. Auke: In de tweede klas hebben we een tabletklas. Hiermee lopen we in de pas met de digitale ontwikkeling. Er zijn nog wel wat haken en ogen, maar de leerlingen zijn erg positief. Marlies: Met internet verandert je rol als docent. Van leraar naar begeleider van het leerproces.
Auke: Als maatschappelijke relevantie is gekoppeld aan kunst, dan is het ECL op haar best. Een goed en recent voorbeeld is de opening van de Broodbank in Haarlem. Het ECL werd gevraagd hieraan mee te werken. Tim speelde de rol van gevangene en had een prachtige en inspirerende tekst die hij heel geloofwaardig overbracht. Tim: Mensen in het publiek moesten huilen… Ik heb me heel goed ingeleefd in de rol. Elke passage in de tekst heb ik geanalyseerd en van een emotie voorzien. Marlies: Als docent speel je ook een rol. Ik ben nooit echt boos maar speel dat ik boos ben. En door een rol te spelen weet ik zelfs een verhaal over schimmels enthousiast over te brengen. Dorine: Toneel spelen kan inderdaad heel handig zijn, al vind ik dat het een combinatie moet zijn tussen een rol spelen en jezelf zijn. Oprechte interesse kan je niet spelen. Anne/Luna: Een docent die er een toneelstuk van maakt, dat maakt de lessen tien keer zo leuk! Tim: Of je nou toneel speelt of voor de klas staat, je moet overkomen bij je publiek. Auke: Feit is dat veel docenten binnen het ECL iets hebben met cultuur, in welke vorm dan ook. Dat verbindt ons en geeft ons het gevoel dat we de klus samen klaren.
Het ECL is een levendige school. Soms is de school zelfs te bruisend. In het schooljaar 2012-2013 is een aantal koerswijzigingen ingezet om een wat rustiger (leer)klimaat te creëren. Het primaire proces staat hierin centraal; een andere inrichting van de topweken, meer tijd voor het ontwikkelen van nieuwe (RTTI-)toetsen en het evalueren van leerlijnen. Maar ook het vervangen van de formele gesprekscyclus door een uur georganiseerde aandacht waarin persoonlijke ontwikkeling van medewerkers centraal staat. Ongewijzigd is het streven van de school om leerlingen te confronteren met en te laten reflecteren op de cultuur waarvan ze deel uitmaken.
Feiten en cijfers (2012-2013)
Het ECL is niet alleen sinds 2012 officieel Cultuurprofielschool, maar werd ook uitgeroepen tot ‘Cultuurkaartschool van het jaar’.
Contactgegevens Zuider Emmakade 43 2012 KN Haarlem www.ecl.nl
Aantal leerlingen (excl. vavo) havo 472 vwo 749
Aantal medewerkers Totaal 145 Fte 100
Inspectieoordeel Voldoende
Tevredenheidscijfers (op basis van ouders/leerlingen leerjaar 3)
Ouders 6,9 Leerlingen 6,4
Extra CultuurProfielSchool
6
7
Passie en bevlogenheid… Haemstede-Barger Mavo
Aanwezig: Hannie Stam, directeur HaemstedeBarger Mavo Gerbrand Borgers, docent en sectieleider NASK / docent wiskunde Brynhild Simhoffer, docente Nederlands Jorik Claus, leerling klas 3D Marisa Kauffman, leerlinge klas 2C
Feiten en cijfers (2012-2013)
Haemstede-Barger Mavo en… interesse
Haemstede-Barger Mavo en… veiligheid
Haemstede-Barger Mavo en… toekomst
Gerbrand: Sinds mijn overstap van de bankwereld naar het onderwijs voelt het niet meer of ik werk! Het gevoel als je iets moeilijks uitlegt en ineens het begrip in de ogen ziet komen, fantastisch. Jorik: Ja, maar u voert toneelstukjes op. Daarom blijven we luisteren en vinden we uw lessen zo leuk! Gerbrand: Ja, ik speel een rol al blijf ik daarbij dicht bij mezelf. Dat verwacht ik ook van de leerlingen. Ik hou niet van de traditionele rolverdeling: jij bent leerling en ik de leraar. Nee, je werkt samen binnen de grenzen die ik als docent uitzet. Marisa: Met grapjes worden de lessen leuker. Gerbrand: Dat doe ik bewust. Daarmee help ik de leerlingen ontspannen, en dan neem je meer informatie op. Brynhild: Ik ben dit jaar begonnen bij de Haemstede-Barger Mavo. Leerlingen willen weten wat voor vlees ze in de kuip hebben. Ik heb me niet laten afschrikken en de tests goed doorstaan. Ik merk dat leerlingen na de les steeds langer blijven hangen en dat ze mij hun verhalen toevertrouwen. Ze voelen aan dat ik ze in hun waarde laat, dat ik echt in ze geïnteresseerd ben.
Hannie: Weet je wat het allerleukste is aan deze school? De leerlingen. Veel van onze leerlingen hebben moeite met leren, last van dyslexie of komen uit gebroken gezinnen. Hier worden ze gehoord, geholpen en gestimuleerd om het beste uit zichzelf te halen. Ook buiten de lessen. Neem nou de leerlingenraad. Die leerlingen hebben met kerst een prachtige presentatie gehouden. Of het kerstgala waar je iedereen mooi gekleed lol ziet hebben. Voor mij een teken dat ze zich hier thuis voelen. Echt, daar word ik zo blij van. Gerbrand: Dat kunnen we ze ook bieden, een veilige omgeving in een kleine school. Hannie: Maar zonder goede en maatschappelijk betrokken mensen krijg je dit niet voor elkaar! Bevoegde docenten die niet alleen goed zijn in hun vak maar dit ook vol enthousiasme over weten te brengen. Vriendelijke administratief medewerkers en conciërges die voor iedereen klaar staan.
Gerbrand: Sinds ik op deze school werk merk ik dat het team steeds hechter wordt. Al zijn we nog niet een groep met een gezamenlijke missie, teamgeest. Hannie: Dat klopt. Het bouwen van een nieuwe organisatie kost tijd. Maar als je ziet waar we vandaan komen, zijn er al heel veel hindernissen overwonnen. De lijnen zijn uitgezet, de neuzen staan dezelfde kant op en nu is het bouwen aan het team. Jorik: Toch voel je als leerling wel al verschil. Het is duidelijker geworden. Vroeger waren er wel regels maar werd je niet gestraft als je een regel overtrad. Nu weet je precies waar je aan toe bent. Hannie: Weet je waarom ik zo trots ben op deze school? Omdat, ondanks de noodzakelijke veranderingen, mensen elkaar niet afbranden op wat er mis gaat maar elkaar stimuleren in wat goed gaat. Dat ze nieuwe ideeën aan blijven dragen. Dat ze lol hebben met elkaar. En dat ze betrokken zijn. Bij elkaar en bij de leerling. Het is echt een topschool!
Haemstede-Barger Mavo en… contact Marisa: Ik kan moeilijk stil zitten, wil alles geprobeerd hebben. Mijn hobby’s? Acteren, joggen, films bewerken, paardrijden. Jorik: Pff, respect hoor. Ik sport ook veel, maar dan alleen waterpolo. Weet je wat ik zo leuk vind aan deze school? Hoe leerlingen met elkaar omgaan. Het is een kleine school, je kent elkaar. Er zijn hier ook bijna geen kliekjes, alles mixt door elkaar. Gerbrand: Ik denk dat het helpt dat we in het eerste jaar de klassen bij NASK door elkaar husselen. Jorik: Dat ja, en de kennismakingsdagen!
Haemstede-Barger Mavo en… leren Brynhild: Het vergt veel van je energie om elke dag weer op zoek te gaan naar de persoonlijke klik: zowel met dat verlegen meisje als met die stoere bink. Ik sta midden in de wereld, leer van elke situatie en leer veel over mezelf. Dat is zwaar en inspirerend tegelijk. Jorik: Ik vind het hier een goede mix van inspanning en ontspanning. Dat komt denk ik ook omdat er echt mensen voor de klas staan, en geen machines die hun les opdreunen. Marisa: Klopt. Je kan ze altijd van alles vragen.
8
Contactgegevens Koediefslaan 73 2101 BT Heemstede www.haemstede-barger.nl
Aantal leerlingen (excl. vavo) vmbo-t 447
Aantal medewerkers Totaal 47 Fte 35,1
Inspectieoordeel: Onvoldoende (Het naar aanleiding
De Haemstede-Barger Mavo heeft een bewogen
van dit inspectieoordeel opgestelde
periode achter de rug. Hoewel er een enorme be-
verbeterplan heeft direct al tot positieve
trokkenheid was bij docenten daalden de resultaten
resultaten geleid. De verwachting is dat
van de leerlingen. Reden voor de inspectie om de
het oordeel volgend jaar positief is.)
school onder verscherpt toezicht te stellen. Aan Hannie Stam, per 1 augustus 2012 directeur, de zware
Tevredenheidscijfers
taak de school levensvatbaar te maken. Onder haar
(op basis van ouders/leerlingen leerjaar 3)
leiding is een verbeterplan opgesteld waarin onder-
Ouders 8,3 Leerlingen 7,0
wijsconcept, leiding en sturing, opbrengsten, zorg, personeel, leerstofaanbod, kwaliteitsbeleid en cultuur uitgebreid aan bod komen. Gelijk is gestart met het uitvoeren van het verbeterplan, een zware maar noodzakelijke taak die iedereen binnen de school raakt. Maar met resultaat: het slagingspercentage in schooljaar 2012-2013 was 96%! Een prachtige opsteker en een stimulans om door te gaan op de ingeslagen weg.
9
Passie en bevlogenheid… Herbert Vissers College
Aanwezig: Jos Bart, rector Herbert Vissers College Machiel Doeleman, docent LO, teamleider havo onderbouw Esther Jonker, docente biologie, mentor Kim van Hulzen, leerlinge 3H1 Max van Nieuwland, leerling 3H1
HVC en… bevlogenheid
HVC en… lesgeven
Machiel: Ik heb gekozen voor het onderwijs omdat ik heel graag met kinderen werk. Het is een uitdaging om leerlingen jouw vak bij te brengen en ze zo voor te bereiden op later. Kim: Ik wil later iets doen met kleine kinderen of management. Machiel: Wat ik doe, dus! Kim: Haha! Nee, dat niet. Max: Een goede docent weet veel van het vak en wil dat je de lesstof begrijpt, dat je goede cijfers haalt. Ik vind ook dat een goede docent humor heeft en dat je makkelijk met hem of haar kan praten. Esther: Als je als docent overal over kan praten en altijd weer bij je eigen vak uitkomt, dan ben je bevlogen.
Jos: Passie betekent dat je plezier hebt in wat je doet, welk vakgebied, hobby of beroep dat ook is. Als docent is het de kunst om er elke les weer te staan, met evenveel plezier als de les daarvoor. Esther: Dat wil ik leerlingen ook bijbrengen: kies een beroep waar je plezier in hebt! Machiel: In het begin lijkt het eng om voor de klas te staan. Je weet wat er allemaal mis kan gaan, je bent zelf ook leerling geweest. Goed kunnen presenteren is niet voldoende, soms moet je acteren. Maar doceren is méér. Kinderen stimuleren het beste uit zichzelf te halen. In gesprek zijn met leerlingen, maar ook met je collega’s. Van iedereen kan je leren, met anderen kan je kennis uitwisselen zodat je zelf vaardiger wordt. Alles met als doel: leerlingen leren leren. Jos: Passie kan je niet in het team brengen. Wel kan je bijdragen aan een goede sfeer en cultuur op school. Ik stimuleer dat docenten bij elkaar kijken in de klas. Daar leer je heel veel van, allebei.
HVC en… gezien worden Max: Ik onthoud het beste als ik de structuur begrijp. De ene docent weet dit beter over te brengen dan de ander. Kim: Een goede docent? Die straalt plezier uit, is streng maar niet te streng, houdt orde, luistert naar de leerlingen en behandelt iedereen gelijk. Esther: Dat herken ik. Zelf heb ik nooit natuurkunde gekozen omdat de leraar vond dat meisjes achter het aanrecht hoorden. Gelukkig kom je zulke docenten niet tegen op het HVC. Max: Niet elke docent weet wat ‘ie met me aanmoet. Voor mij is een goede docent iemand die veel voorbeelden geeft en de stof op verschillende manieren uit kan leggen. Net zolang tot ik het begrijp.
HVC en… collega’s
Feiten en cijfers (2012-2013)
HVC en… aandacht Kim: Mijn passie is paardrijden. Als ik op een paard zit, ben ik helemaal vrij en denk ik nergens meer aan. De band die je met een paard kan opbouwen vind ik geweldig. Op school ben je om te leren maar je leert ook nieuwe mensen kennen. Dat maakt het hier leuk. Esther: Ik wil dicht bij de leerling blijven. Gelukkig is dat gemakkelijk met een vak als biologie. Wat ik vertel, is altijd te relateren aan je eigen lichaam of aan de natuur om je heen. Max: Daar hou ik van, dat sommige docenten er van alles bijhalen om de les zo leuk mogelijk te maken en de lesstof uit te leggen. Bij sommige lessen ga ik bewust helemaal vooraan zitten om goed mee te doen. Daar word je gezien en krijg je de aandacht die je nodig hebt. Jos: Betrokken zijn bij je leerlingen vind ik heel belangrijk. Nee echt, van onverschilligheid gaan mijn haren recht overeind staan. Gelukkig zie ik op het HVC docenten die op een originele manier met hun vak bezig zijn. Esther: Ik begin elke les met een krantenknipsel. De leerlingen weten dat als ik het knipsel pak, ze stil moeten zijn.
10
Contactgegevens Beurtschipper 200 2152 LG Nieuw-Vennep www.hvc.nl
Aantal leerlingen (excl. vavo) Met het voltallige personeel van het Herbert Vissers College (HVC) is de dialoog aangegaan over de omgang met leerlingen, het oplossen van problemen en de voorbeeldfunctie van docenten. Het resultaat? Een pedagogisch klimaat dat wordt herkend en uitgedragen. In het kader van ‘omgaan met verschillen’ is in schooljaar 2012-2013 het ontwikkelen en aanbieden van talentprogramma’s voortgezet. Ook een duurzame onderwijsverbetering was een belangrij-
vmbo-b 188 vmbo-k 334 vmbo-t 390 havo 468 vwo 362
Aantal medewerkers Totaal 221 Fte 165,8
ke doelstelling. Het HVC heeft zich in algemene zin
Inspectieoordeel
duidelijker geprofileerd als een school met degelijk,
Voldoende
uitdagend en innovatief onderwijs. Op het gebied van taal en rekenen zijn de referentieniveaus toege-
Tevredenheidscijfers
past en leerlingen getoetst. In juni zijn herkansingen
(op basis van ouders/leerlingen leerjaar 3)
aangeboden en hebben leerlingen die dat nodig
Ouders 7,1 Leerlingen 6,7
hadden, extra begeleiding gekregen.
Esther: Tijdens sectieoverleg bespreek je veel met elkaar. Maar ook tussen de lessen, in de gang of bij het koffiezetapparaat ga je met elkaar in gesprek. De sfeer is goed, er is onderling vertrouwen. Iedereen staat voor je klaar. Machiel: Wat ik belangrijk vind, is dat je leerlingen niet alleen afrekent op hun resultaten maar dat je verder kijkt, zoekt waar het aan kan liggen. Max: Dat hou ik ook altijd in mijn achterhoofd. Dat de docenten het voor ons doen. Kim: Verschil tussen docenten is er altijd wel. Sommigen richten zich meer op het resultaat en anderen meer op de persoon. Jos: Zolang je als docent maar bevlogenheid voelt voor je vak en passie voor kinderen!
11
Passie en bevlogenheid… Kaj Munk College
Aanwezig: Alle van Steenis, rector Kaj Munk College Rik Marinus, docent biologie, decaan Annemieke Wiedemeijer, docente economie Wesley Kammeraad, leerling 5 atheneum Daisy van Noordenne, leerlinge 6 vwo
Kaj Munk College en… uitdaging
Kaj Munk College en… passie
Het Kaj Munk College is een professionele organisa-
Alle: Leerlingen vind ik het belangrijkste op school. Rik: Daarbij is school meer dan leren alleen. Wesley: Je gaat naar school om te leren. Dat gaat het beste als het verhaal dat wordt verteld bij je binnenkomt. En als je docent benaderbaar is. Een goede sfeer vind ik daarbij heel belangrijk. Daisy: Ja, maar die sfeer creëer je ook zelf. Ik help mee bij de organisatie van het Lentefeest. Dat geeft afwisseling en uitdaging tijdens en na school. De ruimte en mogelijkheden die je hiervoor krijgt, dat maakt deze school uniek! Het Lentefeest is de reden dat ik voor deze school heb gekozen. Wesley: Ik wilde hier naar toe omdat het hier zo kleurrijk is. En omdat ik hier naar de science-klas kon, al viel me dat persoonlijk uiteindelijk tegen. Annemieke: Je merkt dat basisschoolleerlingen die meer kunnen op zoek gaan naar een extra uitdaging. Alle: Met de science-klas is de vwo-instroom aanzienlijk gegroeid: drie science-klassen en een volle vwo-klas. En omdat wij ze nu echt iets te bieden hebben, hoeven ze de grenzen van de Haarlemmermeer niet meer over. Science maakt het vwo aantrekkelijk.
Rik: Ik heb op verschillende scholen gewerkt. Wat mij hier zo aantrekt, is de combinatie van docent en decanaat. Ik krijg de vrijheid mijn werk naar eigen inzicht te doen. Ook voor eigen initiatief is veel ruimte, zoals de aanschaf van specifieke apparatuur. Super voor leerlingen om daar mee te mogen werken. En een uitdaging voor mij om het lesprogramma hier op aan te passen. Oh, en de leerlingen! Die zijn echt heel leuk en maken voor mij het werken elke dag een feest. Alle: Die bevlogenheid zie ik elke dag. In de gangen, de lessen en in het contact tussen docenten, leerlingen en medewerkers. Annemieke: Als moeder heb ik van dichtbij meegemaakt hoe frustrerend het is als je kind niet wordt begrepen. Daar wilde ik persoonlijk iets aan veranderen. Dat was mijn drive om mij twee jaar geleden te laten omscholen en het bedrijfsleven te verlaten. Ik vind het belangrijk dat je er bent voor je leerlingen. Dat je ruimte biedt aan andersdenkenden en ze niet dwingt in hokjes te denken. Als je voor ze open staat, merk je al snel dat er hele unieke kinderen tussen zitten!
tie waar het goed toeven is voor leerlingen en me-
Kaj Munk College en… groepsgevoel
Kaj Munk College en… groei
Wesley: Wat ik het leukst vind? De werkweek naar Londen of Parijs! Dat voelt als vakantie, al moet je ook opdrachten uitvoeren. Je krijgt Feiten en cijfers (2012-2013) hierdoor een hele hechte groep, ook tussen leerContactgegevens lingen van de havo en Kaj Munkweg 3 het vwo. Rik: Met elkaar 2131 RV Hoofddorp weg stimuleert zeker het www.kajmunk.nl groepsgevoel. Dat merk ik ook in Orvelte (Drenthe) Aantal leerlingen waar we een week lang Brugklas 329 biologieprojecten uitvoevmbo-t 369 ren. havo (incl. 94 technasium) 587 vwo (incl. 109 science) 333
dewerkers. De kernwaarden talent, relatie, invloed en veiligheid zijn terug te vinden in het warme en duidelijke schoolklimaat. Om hier nog meer op te focussen, is in het schooljaar 2012-2013 gestart met een nieuwe organisatiestructuur, bestaande uit acht onderwijskundige teams en een team voor het Onderwijs Ondersteunend Personeel. Met de slogan ‘ruimte voor jouw talent’ worden zowel docenten als leerlingen uitgedaagd grootse prestaties te leveren. Het Kunst Media en Cultuurprofiel is sterker ingebed in de lessentabel van de eersteen tweedejaars. Er worden plannen gemaakt om dit profiel ook in het derde leerjaar door te voeren. Het Kaj Munk College neemt deel aan het programma ‘School aan Zet’. Leidend hierin is de gedachte dat lerende en bevlogen professionals de kern zijn in de ontwikkeling tot excellentie.
Alle: Er is een mix van jong en oud in ons docententeam. Het is inspirerend om te zien hoe ze met elkaar omgaan, elkaar helpen en stimuleren. Annemieke: Als relatief nieuwe docent kan ik dat bevestigen. Het is hier open, je wordt snel geaccepteerd. Alle: Datzelfde zie je ook bij de leerlingen. Het contact onderling tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ leerlingen is prima. Rik: Toch ga je wel verschil merken. Sommige collega’s geven alleen les in het andere gebouw en die zie je alleen nog maar op de personeelsdag. Wesley: Het andere gebouw voelt anders, net of je op een andere school bent. Daisy: Het is hier steeds drukker geworden. Hierdoor ken je lang niet iedereen. Alle: Met 1750 leerlingen heb je veel ruimte nodig. De groei is heel gecontroleerd gegaan. De visie en het onderwijs zijn meegegroeid, en ook het team is er altijd nauw bij betrokken. Dat levert op dat we een school zijn waarin iedereen zich veilig kan en mag voelen, waar wederzijds vertrouwen en respect belangrijke waarden zijn. Daisy: Dat merk je. Het samenspel tussen docenten en leerlingen, de ruimte om naast school dingen te organiseren. Loop de school in, dan proef je gelijk de sfeer. Alle: Elke leerling heeft een talent. Wij helpen ze dat talent te vinden en stimuleren ze om dit verder te ontwikkelen. Stel daarbij regelmatig de vraag: ‘waarom doe ik wat ik doe?’ Zo blijf je jezelf uitdagen het beste uit jezelf halen.
Aantal medewerkers Totaal 178 Fte 128,6
Inspectieoordeel Voldoende
Tevredenheidscijfers (op basis van ouders/leerlingen leerjaar 3)
Ouders 7,4 Leerlingen 6,7
Extra Technasium
12
13
Passie en bevlogenheid… RK Scholengemeenschap Thamen
Aanwezig: Ger Jägers, directeur RK Scholengemeenschap Thamen Marleen Flobbe, docente wiskunde onderbouw Luc Smit, docent voertuigentechniek bovenbouw Jesper van Laar, leerling 4 kader auto
Thamen en… passie
Thamen en… contact
Ger: Wat is eigenlijk passie? Jasper: Voor mij is dat autotechniek. Waarom weet ik niet, maar ik heb altijd iets met auto’s willen doen. Luc: Sommige leerlingen weten precies wat ze willen. Anderen maken een keuze en blijven twijfelen of ze daar goed aan hebben gedaan. Die keuze kun je als docent bevestigen door leuke lessen te geven, vrolijk te zijn en jouw enthousiasme over te brengen. Langzaam maar zeker zie je dan dat ze er lol in krijgen, soms zelfs gepassioneerd raken.
Marleen: Ik ben van origine muziekjuf en kwam al snel bij Thamen werken. Een paar jaar geleden kreeg ik een droombaan aangeboden: muziek geven op een culturele school voor havo en vwo. Maar ik vond het niets… Die kinderen hadden mij niet nodig! Na een jaar hield ik het voor gezien en ben ik teruggegaan naar Thamen. Om fulltime les te geven, heb ik in de avonduren mijn wiskundebevoegdheid gehaald. Nu geef ik twee vakken en zie de leerlingen elke dag. Heerlijk. Hier is het contact zo intens. Ger: Het contact met leerlingen, ja, daar draait het allemaal om.
Thamen en… toeval
Lotte van Vliet,
Feiten en cijfers (2012-2013)
Lotte: Ik moet nog een keuze maken en twijfel tussen verzorging of handel en verkoop. Ik praat hier over met mijn moeder, ze kent me goed. Ger: Ik heb laatst een brief gevonden die ik op elfjarige leeftijd aan mijn vader heb geschreven. Daarin vraag ik hem om hulp bij mijn keuze: priester of docent? Aan het eind van de brief beantwoord ik mijn eigen vraag: docent. Luc: Hoe anders is het bij mij gegaan! Ik ben heel toevallig in het vak gerold. Na de mavo ben ik gaan werken. In mijn vrije tijd was ik vaak aan het sleutelen aan mijn lelijke eend, maar dat was meer noodzaak dan hobby. Op mijn 24e kreeg ik een baan aangeboden als docent, in de Haagse Schilderswijk. Het contact met de leerlingen, super. Vervolgens ben ik weer gaan leren, nu voor mijn bevoegdheid als docent. Ger: Mooi hoe de passie bij jou is ontstaan. Het is gegroeid door de situatie waarin je je bevond en de kansen die je geboden kreeg.
Contactgegevens
Thamen en… presteren
Den Uyllaan 4 1421 NK Uithoorn www.thamen.nl
Ger: Ik ga elke dag met plezier naar mijn werk. Hebben jullie dat ook als je naar school moet? Lotte: Dat hangt ervan af. Handvaardigheid en tekenen, daar ga ik graag naar toe. Ook wiskunde doe ik graag. Op de basisschool was ik heel slecht in rekenen en nu haal ik het ene goede cijfer na het andere! Marleen: Ja, dat zie ik vaker. Onze leerlingen lopen op de basisschool op hun tenen, hier krijgen ze les op hun eigen niveau. Als ze dan goede cijfers halen, kunnen ze het eerst niet geloven. Dat doet me wel wat hoor. Luc: Als docent wil je het beste bij je leerlingen naar boven halen. Ik benadruk wat ze goed doen, niet hun fouten. Dan zie je hun zelfvertrouwen groeien. Jesper: Ik was ook slecht in rekenen. Nu niet meer. Vorig jaar heb ik zelfs meegedaan aan de rekentoets van klas 4. Marleen: We geven leerlingen hier de kans om op te stromen. We stimuleren dat.
leerlinge 2B2
Aantal leerlingen vmbo-b 204 vmbo-k 430 vmbo-t 323
Aantal medewerkers Totaal 120 Fte 95,6
Inspectieoordeel Voldoende
Tevredenheidscijfers (op basis van ouders/leerlingen leerjaar 3)
Ouders 6,3 Leerlingen 5,6
14
Thamen en… enthousiasme Jesper: Waarom ik voor Thamen heb gekozen? Ik kende de school door de verhalen van mijn broer. En ik woon hier om de hoek. Lotte: Ik woon in Amstelveen en daar is weinig keuze op vmbo-gebied. Uithoorn is een half uur fietsen op een rechte weg. Maar er is ook een prima busverbinding. Luc: Vorig jaar heeft onze technische afdeling geld gekregen van IRIS voor een project. We maken gezamenlijk een boot! Eerst is de stalen sloep gelast. Nu zijn mijn leerlingen bezig met de motor. Langzaamaan zie je de hele groep steeds enthousiaster worden. Dat zie je ook als ze stage gaan lopen. Dan krijgen ze een beeld van wat ze later nou eigenlijk gaan doen. Ger: Koers en keuze. Wat vind je leuk om te doen? En waarom? Onze school is een tussenstation waar de keuze voor later gemaakt gaat worden. Daar helpen we ze bij. Luc: Daarom vind ik het onze verplichting het hier zo leuk mogelijk te maken. Marleen: En bij alles wat je doet voor ogen te houden waar je het voor doet, wat je ermee wilt bereiken. Ger: Ja, want iets kan pas groeien als er iets is wat het láát groeien.
In het afgelopen schooljaar is het traject ‘Thamen toekomstbestendig’ een belangrijke stap verder gebracht. Zo is er definitief gekozen voor een intersectorale hoofdstroom in het beroepsgericht onderwijs en voor verbreding van de aanpak van loopbaanoriëntatie en begeleiding, de leergebieden en verbreding van de TL naar een TL/GL route. Het TLverbeterplan heeft niet voor verbetering van de examenresultaten geleid. Personeelswisselingen en een grote groep slecht functionerende leerlingen waren hier debet aan. Voor de thema’s ‘opbrengstgericht werken’ en de streefdoelen van ‘School aan Zet’ is een plan van aanpak opgesteld, met aandacht voor het omgaan met verschillen. Tot nu toe is er veel bestuurlijk voorbereidend werk verricht wat betreft passend onderwijs. Langzaamaan begint de invoering merkbaar te worden. De ontwikkeling van Maatwerk, de samenwerking en afstemming tussen vak- en maatwerkdocenten, blijft aandacht vragen.
15
Onderwijs in cijfers Aantal leerlingen
Examenresultaten
Het aantal leerlingen dat onderwijs volgt bij de scholen van IRIS is voor het achtste achtereenvolgende jaar toegenomen. Van 4.788 leerlingen in 2006 tot 6.114 leerlingen in 2013 is voor de vijf scholen samen een forse toename. De groei van het Kaj Munk College is het grootst, gevolgd door het Eerste Christelijk Lyceum (ECL) en het Herbert Vissers College (HVC).
De eindexamenresultaten van de vijf scholen laten het afgelopen jaar een wisselend beeld zien. Het Kaj Munk College laat zeer goede resultaten zien op zowel mavo, havo als vwo. Ook op Thamen waren de examenopbrengsten voor de beroepsgerichte afdelingen goed. Alleen de resultaten voor vmbo-t zijn iets lager uitgevallen dan het voorafgaande jaar.
Aantal leerlingen (per 1 oktober)
2013
2012 2011
Eerste Christelijk Lyceum Herbert Vissers College RKSG Thamen Haemstede-Barger Mavo Kaj Munk College
1.229 1.785 920 431 1.749
1.221 1.134 1.740 1.747 954 967 447 463 1.619 1.462
Bij het HVC bleven de examenresultaten voor mavo, havo en vwo achter bij de verwachtingen. Het gemiddelde cijfer voor het centraal examen is voornamelijk in de havo te laag. Op het ECL heeft het ingezette verbeterplan voor vwo-leerlingen nog niet tot het gewenste resultaat geleid. Hoewel de doorstroom van de onder- naar de bovenbouw boven het landelijke gemiddelde ligt, blijft het slagingspercentage van zowel havo als vwo achter bij het landelijke gemiddelde. Het intensieve verbetertraject dat in 2013 op de Haemstede-Barger Mavo is ingezet heeft wel tot goede resultaten geleid: 96% van de examenkandidaten is geslaagd.
Totaal 6.114 5.981 5.773 Examenresultaten De cijfers betreffen de voorlopige leerlingaantallen exclusief vavo-leerlingen.
Inschrijvingen brugklas Na een dalend aantal inschrijvingen in het schooljaar 2012-2013, is het aantal inschrijvingen voor het komende schooljaar weer gestegen: • De belangstelling voor ECL was wederom groot. In totaal zijn er voldoende nieuwe leerlingen om acht brugklassen te vullen. Loting bleek nodig: 52 havoleerlingen en 8 vwo-leerlingen konden niet worden geplaatst. • Bij HVC is het aantal aanmeldingen voor havo en vwo toegenomen. Voor het vmbo bleef het aantal aanmeldingen achter bij de verwachting. • Bij Thamen is de aanmelding voor vmbo-t teruggelopen. Handel en Verkoop blijft de grootste afdeling van de school. • De aanmelding bij Haemstede-Barger Mavo is niet goed geweest. In eerste instantie meldden zich 83 leerlingen aan. Doordat er meer leerlingen waren met een havo-advies dan door de omliggende scholen geplaatst konden worden, zijn nog 13 leerlingen ingeschreven in een havokansklas. • De nieuwe instroom bij het Kaj Munk College is hoger dan het jaar daarvoor.
Inschrijvingen brugklas
2013-2014
2012-2013 2011-2012
Eerste Christelijk Lyceum Herbert Visser College RKSG Thamen Haemstede-Barger Mavo Kaj Munk College
229 408 217 96 390
225 224 380 390 229 279 100 90 329 390
2012-2013
Eerste Christelijk Lyceum havo vwo Herbert Vissers College vmbo-b vmbo-k mavo havo vwo RKSG Thamen vmbo-b vmbo-k vmbo-t Haemstede-Barger Mavo mavo Kaj Munk College vmbo-t havo vwo
74% 83% 89% 84% 85% 88% 100% 94% 89% 80% 87%
100% 100% 92% 95% 93% 92% 91% 76% 92% 85%
96% 96% 96% 93% 92% 95% 89% 91% 84% 96% 78% 84% 92% 97% 96% 88% 92% 85% 96% 92% 90%
Totaal 1.340 1.263 1.363
16
2011-2012 2010-2011
17
Personeel in cijfers Aantal medewerkers
Opleiden en ontwikkelen
In het schooljaar 2012-2013 is het gemiddeld aantal personeelsleden binnen IRIS licht gestegen van 716 (532,4 fte) naar 724 (535,2 fte) medewerkers. Het percentage vrouwen is hierbij licht toegenomen naar ruim 54% tegen bijna 46% mannen.
IRIS heeft het afgelopen jaar verder geïnvesteerd in het opleiden en de ontwikkeling van haar medewerkers. De O&O-netwerkorganisatie staat inmiddels goed op de kaart. Er is gekozen voor een themagerichte opzet die dichter bij de docenten zelf ligt. Medewerkers konden tijdens vier onderwijsmiddagen kiezen voor een thema waarin zij zich gedurende meerdere middagen wilden verdiepen. Voor het OOP zijn verschillende netwerkgroepen opgezet met als doel elkaar te leren kennen en te leren van elkaars kennis en ervaring.
De verdeling tussen onderwijzend personeel (OP) en onderwijsondersteunend personeel (OOP) is vrijwel gelijk gebleven: 70% OP en 30% OOP. Dit past in het beleid van IRIS om het aandeel OOP op gelijk niveau te houden.
Gemiddeld aantal medewerkers
(waarvan fte) 2012-2013 2011-2012
145 140 221 224 120 132 47 45 178 161 13 14
Eerste Christelijk Lyceum Herbert Vissers College RKSG Thamen Haemstede-Barger Mavo Kaj Munk College Bestuursbureau en bovenschools
Totaal 724 (535,2) 716 (532,4)
Naast de bovengenoemde medewerkers bieden wij studenten binnen onze (academische) opleidingsscholen een kwalitatieve opleidingsplaats aan.
Ziekteverzuim In het schooljaar 2012-2013 is binnen IRIS het ‘eigen regiemodel’ geïntroduceerd waarbij leidinggevenden, ondersteund door de bedrijfsarts en HR, casemanager zijn. De bedrijfsarts werkt sinds dit schooljaar op locatie met een tweewekelijkse frequentie. Dit zorgt voor korte lijnen tussen de leidinggevenden en de bedrijfsarts wat als waardevol wordt ervaren. Het ziekteverzuim binnen IRIS is gedaald van 6,1% naar 4,4% en blijft daarmee onder het landelijke gemiddelde van ruim 5%. De belangrijkste oorzaak van deze daling is een teruggang in het langdurig verzuim. Ziektepercentage
Voortschrijdend ziektepercentage
Ook op individueel niveau en in teamverband heeft opleiding en ontwikkeling plaatsgevonden. Zowel het management team van IRIS als het schoolleidersteam van het Kaj Munk College zijn met elkaar in gesprek gegaan op basis van Management Drives. Docenten en schoolleiders volgden masteropleidingen en 21 docenten maakten gebruik van de Lerarenbeurs. De focus lag dit schooljaar op het terugdringen van het aantal onbevoegde docenten. Voor alle IRIS-scholen geldt dat vrijwel alle docenten bevoegd zijn dan wel dat er afspraken zijn gemaakt over het behalen van de bevoegdheid.
Goed werkgeverschap IRIS wil een aantrekkelijke werkgever zijn voor haar medewerkers. In dat kader is in het schooljaar 2012-2013 gewerkt aan de volgende punten: IRIS introductiemiddag Naast de introductie op de eigen school hebben nieuwe medewerkers kennis gemaakt met de andere IRIS-scholen en met elkaar. Deze zogenoemde IRIS introductiemiddag had tevens ten doel om medewerkers te informeren over de mogelijkheden die IRIS biedt. Ruim 30 nieuwe collega’s hebben deelgenomen aan de eerste bijeenkomst. De middag is door iedereen positief ervaren. Arbeidsvoorwaarden In het verslagjaar is een IRIS-regeling voor lerarenstages ontwikkeld en is er een IRIS-brede verlofregeling voor het OOP opgesteld. Er wordt gewerkt aan het verder harmoniseren van de arbeidsvoorwaarden, zoals de regeling Vergoeding Mobiele Telefonie. Integriteitscode In het schooljaar 2012-2013 is een IRIS-brede integriteitscode opgesteld. Met deze code hebben we binnen IRIS helder geformuleerd hoe we met elkaar willen omgaan. Hiermee onderschrijven we de code Goed Onderwijs, Goed Bestuur. Ondersteuning ex-werknemers Er is een project van start gegaan met als doel medewerkers in een zo vroeg mogelijk stadium te ondersteunen bij het vinden van een nieuwe werkkring. De inzet van loopbaancoaches maakt onderdeel uit van dit project.
8 7 6 5 4 3 2 1 0
aug. sept. okt. nov. dec. jan. febr. mrt. apr. mei juni juli 2012 2012 2012 2012 2012 2013 2013 2013 2013 2013 2013 2013 4,49 4,40 4,79 4,69 5,61
5,98 5,27 4,94 3,67 5,27 4,94 3,67
6,20 6,24 6,21 6,02 5,99
6,00 5,93 5,70 5,22 4,97 4,67 4,44
18
19
Financiën in cijfers Exploitatieresultaat
Kengetallen
In het schooljaar 2012-2013 is een exploitatieresultaat behaald van 215.000 euro. Het resultaat wijkt sterk af van de begroting, waarin een tekort van 1,1 miljoen euro was opgenomen.
IRIS hanteert de financiële kengetallen, die de commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen (‘commissie Don’) heeft geadviseerd voor vermogensbeheer en budgetbeheer.
De uitgaven zijn 150.000 euro binnen begroting gebleven. Ook de uitgaven voor opleiden en ontwikkelen zijn 165.000 euro binnen het beschikbare budget gebleven. In de begroting was rekening gehouden met een toename van personeelskosten van 0,5% vanwege de cao-onderhandelingen. Deze onderhandelingen hebben echter niet tot een nieuwe cao geleid, waardoor de ruimte van 170.000 euro niet is gebruikt. De inkomsten zijn 1,1 miljoen euro hoger dan begroot. Ten eerste betreft dit een nabetaling van de lumpsum eind 2012. Daarnaast zijn prestatiesubsidies verstrekt in het kader van de regeling voortijdig schoolverlaten die niet waren begroot.
Exploitatie (x € 1.000) realisatie begroting verschil Bijdrage ministerie 43.693 42.887 805 Bijdrage gemeenten 458 341 118 Overige baten 3.205 2.976 230 Baten 47.356 46.204 1.153 Personeelskosten 37.293 37.646 -354 Afschrijvingen 2.273 2.329 -57 Huisvestingslasten 2.992 2.990 2 Overige instellingskosten 4.900 4.643 257 Lasten 47.458 47.608 -151 Bedrijfsresultaat -101 -1.405 1.303 Financiële baten en lasten 316 289 28 Exploitatieresultaat 215 -1.116 1.331 in % van de baten (rentabiliteit) 0,5% -2,4% 2,9%
De balanspositie van IRIS is nog altijd zeer gezond. Het financieel meerjarenbeleid is er op gericht om het surplus aan eigen vermogen gericht in te zetten. In de meerjarenbegroting is opgenomen dat tot en met schooljaar 2016-2017 ruim 3 miljoen euro zal worden ingezet vanuit het vermogen. Dit betreft vooral een aanvulling op de reguliere bekostiging voor in leerlingenaantal groeiende scholen en het eerder gereserveerde extra budget voor opleiden en ontwikkelen van medewerkers. Na afloop van deze beleidsperiode zal het eigen vermogen gedaald zijn tot 10,5 miljoen euro.
Passiva 31 juli 2013 31 juli 2012 Algemene reserve 9.747 9.115 Bestemmingsreserve 3.905 4.321 Totaal eigen vermogen 13.652 13.437 Personeelsvoorziening 712 649 Onderhoudsvoorziening 2.172 2.046 Totaal voorzieningen 2.884 2.695 Egalisatierek. inv.subs. 2.322 2.726 Tot. langlop. schulden 2.322 2.726 Tot. kortlop. schulden 9.979 9.181 Totaal passiva
20
28.837
Solvabiliteit Kapitalisatiefactor
eigen vermogen / balanstotaal (balanstotaal -/- gebouwen/ terreinen) / totale baten
Budgetbeheer Liquiditeit Rentabiliteit
vlottende activa / kortlopende schulden (current ratio) exploitatieresultaat / totale baten
31-jul-13 31-jul-12 31-jul-11 grens 47% 48% 51% > 20% 49%
48%
50%
1,66
1,55
0,5%
-2,8%
< 35%
1,61 0,5-1,5 -2,2% 0%-5%
De solvabiliteit geeft aan in hoeverre voldaan kan worden aan financiële verplichtingen. Voor IRIS is dit kengetal 47%, ruim boven de signaleringsgrens. IRIS heeft nauwelijks langlopende schulden, de verplichtingen bestaan met name uit voorzieningen (personeel, onderhoud) en verplichtingen op korte termijn. Met de kapitalisatiefactor wordt uitgedrukt of onderwijsinstellingen een deel van hun kapitaal niet of inefficiënt benutten. IRIS valt onder grote schoolbesturen en zit met een kapitalisatiefactor van 49% boven de signaleringsgrens. De kapitalisatiefactor zal de komende jaren afnemen. De liquiditeit geeft aan in hoeverre aan de lopende betalingsverplichtingen kan worden voldaan. De liquiditeitspositie is toegenomen tot 1,66, boven de signaleringsgrens van 1,5. De rentabiliteit geeft het resultaat weer van het budgetbeheer: de mate waarin inkomsten en uitgaven met elkaar in evenwicht zijn (uitgedrukt in een percentage van de totale baten). Omdat het budgetbeheer streeft naar een structureel evenwicht, zou de rentabiliteit structureel dicht bij nul moeten uitkomen. Afgelopen schooljaar kwam de rentabiliteit uit op 0,5%. IRIS zal de komende jaren een licht negatieve rentabiliteit hebben.
Balans
Balans (x € 1.000) Activa 31 juli 2013 31 juli 2012 Materiële vaste activa 10.251 11.272 Financiële vaste activa 2.060 2.556 Totaal vaste activa 12.311 13.828 Vorderingen 1.747 2.050 Liquide middelen 14.779 12.160 Totaal vlottende activa 16.526 14.211 Totaal activa 28.837 28.039
Vermogensbeheer Toelichting
Weerstandsvermogen en risicobuffer Naast de kengetallen van de commissie Don volgt IRIS de ontwikkeling van het vermogen ook aan de hand van de in het onderwijs bekende kengetallen weerstandsvermogen en risicobuffer. De risicobuffer blijkt ook in gebruik om te sturen op de individuele vermogenspositie van de scholen binnen IRIS, omdat het inzichtelijk maakt welk deel van het eigen vermogen beschikbaar (of tekort) is. Het weerstandsvermogen is een indicator voor de hoogte van de reservepositie ten opzichte van de baten. Bij IRIS is het weerstandsvermogen met 29% binnen de signaleringsgrenzen. Met de risicobuffer wordt uitgedrukt welk deel van de reserves niet is vastgelegd in materiële vaste activa en gebruikt kan worden ter opvang van verliezen en ter dekking van risico’s. De risicobuffer van IRIS ligt met 12% boven de signaleringsgrenzen van 5-9%.
Extra kengetallen Toelichting
31 juli ‘13 31 juli ‘12 31 juli ‘11 grens
Weerstandsvermogen eigen vermogen / (totaal baten + financiële baten) Risicobuffer
(eigen vermogen + egalisatierekening -/- materiële vaste activa / (totaal baten + financiële baten)
28.039
21
29%
30%
34%
10-40%
12% 11% 13% 5-9%
Bijlage 1: Missie en visie
Bijlage 2: Organisatie en toezicht
De missie van IRIS is:
Visie op onderwijs
College van bestuur
Raad van toezicht
• Scholen leergemeenschappen te laten zijn waarin het leren en ontwikkelen van de leerlingen centraal staat. • Leerlingen vertrouwd te maken met onze samenleving en leerlingen en medewerkers te stimuleren om na te denken over de wijze waarop zij de wereld ten goede kunnen veranderen. • Scholen leefgemeenschappen te laten zijn waarin ruimte is voor diversiteit en openheid en waarin het voor iedereen veilig is. • Scholen werkgemeenschappen te laten zijn waarin ieder personeelslid kan en wil worden aangesproken op verantwoordelijkheid en professionaliteit. • Scholen leergemeenschappen te laten zijn waarin iedere medewerker zich wil blijven ontwikkelen en van en met anderen wil leren.
Alle IRIS-scholen werken op basis van hun missie toe naar het best mogelijke onderwijs voor hun leerlingen. Kernbegrippen van de gezamenlijke onderwijsvisie binnen IRIS zijn: • Veiligheid. Op school, waar in onze samenleving steeds meer sprake is van fysiek en verbaal geweld. Maar ook en vooral veiligheid als behoefte aan bestaanszekerheid: de wetenschap dat je er mag zijn en wordt geaccepteerd met je sterke en zwakke punten. Die veiligheid geldt voor leerlingen en voor medewerkers. • Invloed. De scholen zoeken permanent naar een balans tussen sturen en loslaten. Daarbij is loslaten niet bedoeld als ‘zoek het maar uit’, maar als richting en ruimte geven. IRIS-scholen stimuleren leerlingen om verantwoordelijkheid te nemen in hun eigen leerproces en geven medewerkers de ruimte zich te ontwikkelen en bij te dragen aan de doelstellingen van de school. • Aandacht. Individuele aandacht voor leerlingen en medewerkers leidt tot erkenning en zelfvertrouwen. IRIS-scholen houden rekening met verschillen in afkomst, aanleg en mogelijkheden. Leerlingen en medewerkers leren te reflecteren op hun werk.
IRIS kent een besturingsmodel met een college van bestuur en een raad van toezicht. Het college van bestuur is verantwoordelijk voor het besturen van IRIS en haar scholen. Ter ondersteuning van het college van bestuur heeft IRIS een aantal bureaumedewerkers in dienst, onder meer op het gebied van personeelszaken, financiën en communicatie. Zij zijn werkzaam op het bestuursbureau in Heemstede.
De raad van toezicht is werkgever van het college van bestuur en houdt toezicht op het functioneren van dit college. De raad werkt met twee vaste adviescommissies: een auditcommissie en een commissie Benoeming en Good Governance. De auditcommissie bereidt beslissingen van de raad van toezicht voor over financiële aangelegenheden en treedt op als gesprekspartner en klankbord van het college van bestuur. De commissie Benoeming en Good Governance adviseert de raad van toezicht over benoemingen en bezoldigingen in ruime zin en over goed bestuur.
Visie op beleid IRIS verwacht dat het voortgezet onderwijs ook in de toekomst te maken heeft met beleid en beheer dat steeds complexer wordt: • Leerlingen, ouders en docenten stellen hogere eisen aan de kwaliteit van het onderwijsaanbod, de werkomstandigheden en het personeelsbeleid. • De overheid scherpt als bekostiger en kwaliteitsbewaker de autonomie en daarmee ook de individuele verantwoordelijkheid van school en schoolbestuur steeds vaker aan. • Er ontstaat in de komende jaren een groeiend tekort aan goede leraren.
22
Het college van bestuur bestond in het schooljaar 2012-2013 uit mevrouw drs. G.H.H. Vaes.
Managementteam Bij zijn bestuurstaken wordt het college van bestuur bijgestaan door de directeuren en rectoren van de vijf scholen. Zij vormen samen het managementteam van IRIS. Het managementteam bereidt het IRIS-beleid voor. Ook informeren de directeuren en rectoren via het managementteam het college van bestuur over de haalbaarheid en wenselijkheid van beleidsvoornemens die de scholen betreffen.
- Prof. Dr. T. Sminia (voorzitter) - Drs. J.W. Hordijk (vicevoorzitter) - Drs. A.J. ter Avest RA (lid en tevens voorzitter auditcommissie) - Mw. Drs. A.M. de Groot (lid en tevens voorzitter commissie Benoeming en Good Governance) - Mw. Drs. M. Verhoef (lid en tevens lid commissie Benoeming en Good Governance) - Mw. Drs. A.A. Asante (lid en tevens lid commissie Benoeming en Good Governance) - Drs. J.H. Maas (lid en tevens lid auditcommissie)
Tijdens het schooljaar 2012-2013 was het managementteam van IRIS als volgt samengesteld: - Mevrouw drs. G.H.H. Vaes (voorzitter college van bestuur) - De heer A. van der Wal (rector Eerste Christelijk Lyceum) - Mevrouw G.J. Stam (directeur HaemstedeBarger Mavo) - De heer J. Bart (rector Herbert Vissers College) - De heer drs. A. van Steenis (rector Kaj Munk College) De heer G.J.W.N. Jägers (directeur RKSG - Thamen)
Mevrouw Asante en de heer Maas zijn per 1 augustus 2012 als opvolgende leden tot de raad toegetreden. Van de aftredende leden Mr. W.J.R.M. Welschen en H.A.A. van Bemmelen is op gepaste wijze afscheid genomen. Aan het einde van het verslagjaar is gestart met de wervingsprocedure voor twee nieuwe leden als opvolger van de heer Hordijk en mevrouw de Groot, aftredende leden per 1 augustus 2013.
Klachtencommissie IRIS is aangesloten bij de landelijke klachtencommissie van de Geschillencommissie bijzonder onderwijs. In 2012-2013 zijn alle door de IRIS-scholen ontvangen klachten op schoolniveau door de schoolleiding afgehandeld. Het college van bestuur heeft geen formele rol in de klachtbehandeling. In enkele gevallen heeft zij echter aan ouders een luisterend oor geboden en op deze wijze als intermediair gefungeerd tussen klager en schoolleiding.
23
De vijf scholen van IRIS • Eerste Christelijk Lyceum, Haarlem (havo en vwo); www.ecl.nl • Haemstede-Barger Mavo, Heemstede (theoretische leerweg vmbo); www.haemstede-barger.nl • Herbert Vissers College, Nieuw-Vennep (alle leerwegen van het vmbo inclusief leerwegondersteunend onderwijs, havo en vwo); www.hvc.nl • Kaj Munk College, Hoofddorp (theoretische leerweg vmbo, havo en vwo); www.kajmunk.nl • RKSG Thamen, Uithoorn (alle leerwegen van het vmbo inclusief leerwegondersteunend onderwijs); www.thamen.nl
Het bestuursbureau van IRIS Het bestuursbureau van IRIS is gevestigd in de voormalige herberg De Dorstige Kuil. Koediefslaan 69 2101 BT Heemstede Telefoon: 023 548 38 00 www.iris-cvo.nl
Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit verslag? Mail naar Monique Pleumeekers,
[email protected].
Dit is een uitgave van IRIS, Stichting voor Christelijk Voortgezet Onderwijs Eindredactie: IRIS, Ingrid Snep Teksten: Bommel tekst & creatie, Heemstede Vormgeving/dtp: Made by Mombers, Haarlem Fotografie: Richard Beunk, Hélène Wiesenhaan Druk: Drukkerij Van Lierop, Hillegom