Jaarverslag 2014
Jaakkvkko
JaarJaa
Inhoudsopgave 1. Voorwoord 2.
De organisatie Bestuur Medewerkers Vrijwilligers Donateurs
3.
Financiën
4.
Activiteiten Bezoekersaantallen Wisselexposities Jeugdactiviteiten Vlechtopleiding/Workshops
5.
Publiciteit
6.
Externe contacten Samenwerking met andere organisaties en projectenARVERSLAG
1. Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van het Nationaal Vlechtmuseum Noordwolde over het jaar 2014. Het afgelopen jaar is voor het Nationaal Vlechtmuseum een jaar met veel veranderingen geweest. Zo begon, na het vertrek van Baukje Scheppink, Pieter Jonker begin 2014 enthousiast in zijn functie als interim-directeur. Ondanks zijn grote betrokkenheid bij de toekomstige vormgeving van het museum, lukte het niet om deze taak volledig af te ronden. Eind augustus is Edwin Ambergen aangetreden als interim-directeur, met een focus op de dagelijkse gang van zaken binnen het museum. Bestuurslid Gerard van Eeden zag zich in verband met persoonlijke omstandigheden genoodzaakt om afscheid te nemen van zijn bestuursactiviteiten. Na een periode van 4 jaren, gaf ook Hans Brandsma aan zijn lidmaatschap van het museumbestuur beschikbaar te stellen. Het bestuur van het Nationaal Vlechtmuseum wil Gerard van Eeden en Hans Brandsma bedanken voor hun inzet en betrokkenheid in de afgelopen jaren. Eind 2014 is helaas vlechter Piet van Veen overleden. Hij is ruim 10 jaar actief geweest in ons museum en verzorgde onder meer de vlechtdemonstraties voor groepen. Wij bedanken Piet voor zijn jarenlange inzet en blijven hem herinneren als iemand die zeer betrokken was bij het wel en wee van het museum. Ook hebben we afscheid genomen van onze vrijwilligers Henk Nieuwland en Peter Veldhuizen. Henk Nieuwland was gids en baliemedewerker op de zondag en ook Peter Veldhuizen draaide mee in de zondagse baliedienst. Ook Henk Blaauw en Geert de Boer hebben afscheid genomen. Zij hebben zich vele jaren als klusjesman ingezet voor ons museum. Wij bedanken hen voor hun inzet en bijdrage aan het Nationaal Vlechtmuseum. Het bestuur verheugt zich bijzonder over de betrokkenheid van zoveel vrijwilligers bij het museum. Zonder hun inzet zou het museum niet kunnen zijn wat het nu is, een museum dat een deel van het sociaal en cultureel erfgoed van Noordwolde en omstreken bewaart en de belangstelling van de huidige en toekomstige generaties probeert te houden, door er steeds weer op een nieuwe manier vorm aan te geven. Dit gebeurt onder andere door het inrichten van tentoonstellingen, ook met vlechters en kunstenaars uit het buitenland. In het afgelopen jaar heeft het museum meerdere aansprekende wisselexposities verzorgd. Samen met museum Martena, Museum Joure en Tresoar werd met de expositie Fries Design een beeld gegeven van de Friese invloed op design meubelen van na de oorlog. Stephanie Jacques liet met de tentoonstelling Miss Métonymie & Co zien hoe zij natuurlijke materialen en vlechttechnieken combineert om unieke objecten te maken. Het jaar 2014 is afgesloten met een exploitatiewinst. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de eindafrekening van de subsidie van de nieuw gerealiseerde werkplaats. In het afgelopen jaar heeft het museum zich verder bezonnen over haar toekomst. Dit heeft zich onder meer vertaald in een beleidsplan voor de periode 2014 – 2018. Ondanks de nodige aanpassingen in de afgelopen jaren, stamt de huidige inrichting grotendeels uit 2001. Met een veranderende vraag van onze bezoekers willen we ook het verhaal dat het Nationaal Vlechtmuseum vertelt, eigentijds maken. Als museum streven we er naar om actief deel uit te maken van de gemeenschap in Noordwolde en Weststellingwerf. Het organiseren van onder meer vlechtcafé’s en het onderwijzen van schoolkinderen over de vlechtgeschiedenis van Noordwolde en het vlechtambacht, maken daar deel van uit. Samen met de Wereldwinkel en de bibliotheek kijkt het Vlechtmuseum ook naar de mogelijkheden om samen een cultuurcluster te vormen met een gemeenschappelijke entree. Mannus Schutten, waarnemend voorzitter
2
2. De organisatie Het Nationaal Vlechtmuseum Noordwolde is opgenomen in het Nationaal Museumregister.
Bestuur Het bestuur bestaat eind 2014 uit: Frans Bouwers, Jelke Nijboer, Jan Ophof, Mannus Schutten Loes Lodder, Ineke Wijnstra,
voorzitter secretaris penningmeester lid, waarnemend voorzitter lid lid
Het stichtingsbestuur komt twaalf maal in vergadering bijeen in aanwezigheid van de directeur. Twee bestuursleden zijn in 2014 afgetreden, Gerard van Eeden en Hans Brandsma. Geregeld is er bestuurlijk overleg met de gemeente en de portefeuillehouder over de herinrichtingsplannen van het museum. Op 30 maart 2015 heeft het bestuur de gemeenteraad van de gemeente Weststellingwerf ontvangen om ze te informeren over de ontwikkelingen binnen het museum. Het bestuur onderhoudt contact met de betrokkenen van Bestemming Noordwolde. Het beleidsplan loopt van 2014 tot en met 2018. Medewerkers In verband met een langdurige ziekteperiode, konden we in 2014 een beperkt beroep doen op onze professioneel vlechtster Esmé Hofman. Per 1 augustus is het jaarcontract van Bianca Veldhuizen verlengd. Bianca verzorgt de vrijwilligerscoördinatie, cursisten- en algemene administratie en onze social media. Per 1 december is Jan de Vries formeel uit dienst getreden, vanuit de WIW, in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Jan heeft ervoor gekozen om aan het museum verbonden te blijven als vrijwilliger. Tijdens de jaarlijkse kerstborrel is afscheid genomen van de medewerkers die uit dienst zijn gegaan en de vrijwilligers die afscheid hebben genomen. Vrijwilligers Het museum telt aan het eind van 2014 totaal 52 vrijwilligers die zich inzetten voor verschillende werkzaamheden zoals rondleidingen, administratie, balie/winkel, klussen ter ondersteuning van de conservator bij de opbouw van wisselexposities, ICT en het digitaliseren van de museumcollectie. Donateurs De steun van donateurs is van essentieel belang voor het Nationaal Vlechtmuseum. Het donateurschap geeft donateurs gratis toegang tot het museum. In 2014 heeft het museum 220 donateurs.
3
3. Financiën Bijgaand is een verkorte winst- en verliesrekening en balans van het Nationaal Vlechtmuseum per 31 december 2014 opgenomen.
Winst- en Verliesrekening
2014
2013
(in euro’s)
46.846
61.381
Kostprijs van de omzet
4.714
24.554
Bruto omzet resultaat
42.132
36.827
Personeelskosten
62.616
90.708
Overige Bedrijfskosten
114.300
69.517
Totale Kosten
176.916
160.225
-134.784
-123.398
618
1.367
Buitengewone baten
150.801
77.097
Buitengewone lasten
-2.500
0
Resultaat
14.135
-44.934
Netto omzet
Bedrijfsresultaat Overige financiële baten en lasten
Activa Vaste Activa
2014
BALANS (in euro’s) 2013 Passiva
26.399
102.000
Vlottende Activa
111.473
22.180
Totale Activa
137.872
124.180
Stichtingsvermogen Kortlopende schulden Totaal Passiva
2014
2013
129.973
115.838
7.899
8.342
137.872
124.180
4
4. Activiteiten Bezoekersaantallen Het museum ontvangt 7.063 bezoekers in 2014. Dit is een lager aantal ten opzichte van het 2013, zowel qua individuele bezoekers, groepen als museumjaarkaarthouders. In het gastenboek zijn de reacties van de bezoekers positief en enthousiast en ook de reacties op social media laten zien hoe de bezoekers het museum waarderen. Bezoekers kunnen gebruik maken van Wifi in het museum. Voorjaarsvakantie “help Pake en Beppe de vakantie door”
Dit is een initiatief van de Friese musea. In 2014 bezoeken 58 kinderen met hun grootouders het Vlechtmuseum om deel te nemen aan de museumactiviteiten. In 2013 waren dit 83 kinderen. Museumweekend april
Het museumweekend is traditioneel dé start van het Nederlandse museumseizoen. Bezoekers hebben gratis toegang. In 2014 nemen 85 mensen de kans waar om op deze manier kennis te maken met het Vlechtmuseum. Nationaal Monumentenweekend
Op 13 en 14 september heeft het museum meegedaan aan het Nationale Monumentenweekend. Wisselexposities Carlos Fontales
2014 Begon met de expositie van Carlos Fontales. Deze expositie liep nog door vanuit het vorige jaar en stond in het teken van het vlechten met Esparto gras in Spanje. Carlos Fontales liet in deze expositie traditioneel werk zien en eigen werk dat geïnspireerd is door de vele tradities die hij heeft bestudeerd. Aan het einde van de expositieperiode hield Carlos Fontales een lezing over dit onderwerp waarvoor ook de donateurs waren uitgenodigd. Fries Design
In de periode van juni tot en met september heeft het Nationaal Vlechtmuseum de expositie Fries Design laten zien. In samenwerking met Museum Joure en Museum Martena is zowel door objecten als beeldmateriaal een beeld gegeven van wat Fries Design in de loop der jaren heeft voortgebracht. Deze tentoonstelling is afgesloten met een lezing van Anja Tollenaar die door een groot aantal gasten is bezocht. Stephanie Jacques
Van september tot en met eind februari 2015 was er in de zaal voor wisselexposities het werk te zien van Stephanie Jacques. Deze Waalse kunstenares geeft vorm en inhoud aan haar beelden door gebruik te maken van diverse vlechttechnieken en materialen. Daarnaast bevatte deze expositie een videopresentatie van de kunstenares, waarin ze door gebruik te maken van haar objecten, speelt met licht en schaduw. Ook deze expositie is afgesloten met een inspirerende lezing van Stephanie Jacques, die goed bezocht is. Jeugdactiviteiten Het museum biedt educatieprogramma’s voor het basisonderwijs in verschillende leeftijdscategorieën. Museumschatjes brengt kinderen van groep 3 t/m 6 in aanraking met het museaal erfgoed uit hun omgeving. Met het speciaal ontwikkelde lesmateriaal worden leerlingen aan het denken gezet over vragen als “wat is een museum?” en “waarom is het belangrijk om dingen te bewaren?” Vervolgens gaan ze op zoek naar de grootste museumschat. Museumschatjes in Friesland wordt georganiseerd door de Museum Federatie. In 2014 brengen diverse scholen uit de omgeving een bezoek aan het Vlechtmuseum en nemen deel aan museumschatjes en dat geldt ook voor het schoolproject Luit en Lammechien voor de groepen 5 en 6. Het museum is actief om in samenwerking met het onderwijs cultuur te bevorderen en laagdrempelig open te stellen. We doen dit onder meer door samenwerking te zoeken met het programma KEK dat vanuit Keunstwurk wordt geïnitieerd.
5
Vlechtopleiding/Workshops Het modulaire stelsel van workshops en cursussen van het Nationaal Vlechtmuseum is erop gericht om een brede doelgroep cursussen op verschillende niveaus aan te bieden. Het cursusaanbod omvat o.a. vlechten met wilgenteen, getrokken werk (vlechten met pitriet). Deze werden gegeven door Esmé Hofman en Jannie Hakman. Ook verzorgde het museum in 2014 een cursus voor het vlechten met Espartogras, met als gastdocent Carlos Fontales en de cursus Oud Nieuwstasje (vlechten met papierstroken) met Esmé Hofman. De workshops omvatten onder anderen vlechten van een vogelhuis met wilgenteen, een weefsterworkshop, een ronde mand van wilgenteen, een kerstboom Finse stijl, een windlicht van wilgenteen, een oogstmand en een tuinobelisk. Daarnaast heeft het museum een ontmoetingsdag voor de Braidsociety georganiseerd, de ledendag voor de Vereniging van Vlechters is in het museum gehouden en in mei was er de jaarlijkse ontmoeting van strovlechters. Naar de toekomst zal ook de bekendheid van het vlechten als ‘haalbaar’ ambacht voor de serieuze hobbyist meer de aandacht krijgen. Het Nationaal Vlechtmuseum profileert zich meer en meer als Kenniscentrum van het vlechten in Nederland. Het project trekt de aandacht en leidt tot inhoudelijke vragen van het publiek. Dat leidt tot vermeerdering van kennis over het vlechten, ook als die vragen niet direct tot het volgen van een cursus leiden. Deze profilering leidt tot een samenwerking met Tresoar in Leeuwarden, Museum Martena Franeker en Museum Joure. In 2014 organiseren deze instellingen een provincie brede expositie. De werkzaamheden rond de nieuwe werkplaats zijn in 2014 afgerond.
5. Publiciteit De eigen website van het Nationaal Vlechtmuseum www.vlechtmuseum.nl is een belangrijk promotiemiddel waar ook alle actuele cursusinformatie op te vinden is. Daarnaast is het museum actief op social media zoals Twitter en Facebook. Binnen het opleidingsproject is een nieuwe website ontwikkeld speciaal voor de verkoop van boeken, gereedschap en de inschrijving voor de workshops. Deze webshop is in de tweede helft van 2014 live gegaan. Met deze nieuwe webshop zijn we in staat om bestellingen sneller te verwerken en de klant de mogelijkheid van directe betaling te bieden. Maandelijks gaat er een nieuwsbrief naar de vrijwilligers met actuele informatie. Donateurs en geïnteresseerden ontvangen een paar keer per jaar een nieuwsbrief met de museumactiviteiten. In 2014 heeft het museum actief de publiciteit gezocht. Zo waren er onder meer interviews in lokale en regionale dagbladen met Pieter Jonker en Edwin Ambergen en is er de nodige publiciteit gegenereerd rondom de wisselexposities, de introductie van het vlechtcafé en de overige activiteiten in het museum. Tevens heeft het museum haar deuren open gesteld voor de opnames van het Sinterklaasjournaal Noordwolde en dient het museum als trouwlocatie in de gemeente Weststellingwerf.
6
6. Externe contacten Samenwerking met andere organisaties en projecten Dorpsarchief Noordwolde (DAN)
Met het DAN wordt in 2014 goed samengewerkt en het museum wordt ook betrokken bij de sneupersdagen. Zowel het DAN als het museum streven naar vormen van een actieve samenwerking. Ondernemersvereniging Noordwolde (OVN)
Het Nationaal Vlechtmuseum is lid van de OVN. Turven uit het Oosten (TuhO)
Turven uit het Oosten is een historische route door Noordwolde en omgeving en is gebaseerd op het Werfboek dat door de gemeente gemaakt is in samenwerking met het Dorpsarchief Noordwolde. Het museum is coördinator en fungeert als begin- en eindpunt voor dit project. Het project is in 2014 dusdanig gevorderd dat het beschikbaar is voor toeristen en geïnteresseerden. Stichting Toptransferium In samenwerking met Stichting Toptransferium draait de website www.noordwoldefriesland.nl met de toeristische informatie via een Touch screen op de museumbalie. Het museum verzorgt middels Bianca Veldhuizen, in opdracht van de Stichting Toptransferium, het vullen van de website en de toeristische informatiezuil op het Mandehof. Klankbordgroep Werelderfgoed Unesco
Bij de vorming van de klankbordgroep is Susan Tapper als vrijwilliger namens het bestuur afgevaardigd. In 2014 is de aanvraag voor Unesco Cultureel erfgoed gedaan. Het museum heeft in 2014 diverse bijeenkomsten bijgewoond in relatie tot dit onderwerp. Vereniging van Vlechters Er is nauw contact met de Vereniging van Vlechters. Op de website van het museum wordt aandacht besteed aan de activiteiten van de Vereniging van Vlechters. Dank……… aan al onze vrijwilligers zonder wie wij het werk niet zouden kunnen doen. Dank ook aan de Gemeente Weststellingwerf voor de structurele steun aan het Nationaal Vlechtmuseum en aan de sponsoren en de subsidienten. Gemeente Weststellingwerf
Rabobank
VSB Fonds
Europese subsidie Leader
Stichting Woudsend
Provincie Fryslân
Stichting Bercoop Fonds
OVN
Ottema-Kingma Stichting
Van Heloma Stichting
Vereniging van Vlechters
7
