OVN Jaarverslag 2014 Voorwoord De OVN zet zich in voor de kwaliteitsbevordering en -bewaking van de beroepsgroep en werkt aan de positionering en profilering van de optometrist als zorgverlener in de oogzorg. In 2014 is door de vrijwilligers en medewerkers van de OVN weer veel werk verzet om de doelstellingen uit het OVN Beleidsplan te verwezenlijken. In dit jaarverslag staat een overzicht van wat er in het afgelopen jaar door de vereniging gerealiseerd is op basis van het OVN Beleidsplan 2011-2014. In 2014 is het volgende meerjarige beleidsplan opgesteld voor de periode 2015-2018. Alle leden van de vereniging hebben de mogelijkheid gehad om input te leveren voor dit beleidsplan. Allereerst is er in het voorjaar een enquête onder alle leden gehouden, vervolgens is de kwaliteitskringen gevraagd naar hun mening over bepaalde zaken en daarna is een focusgroep bestaande uit een afspiegeling van het ledenbestand samengesteld. De focusgroep is met de verkregen informatie aan de slag gegaan om uiteindelijk tot het nieuwe beleidsplan te komen. Het OVN Beleidsplan 2015-2018 is gepresenteerd op de Algemene Ledenvergadering op 8 december 2014 en goedgekeurd door de aanwezige leden. Het bestuur wil alle leden die zich vrijwillig voor de vereniging hebben ingezet op deze plaats hartelijk bedanken voor hun inzet!
Organisatie Leden Het aantal leden van de OVN is in 2014 gegroeid van 881 naar 919 leden. Onder deze 919 leden zijn 17 ereleden. Het aantal aspirant-leden (studenten) is gestegen van 168 naar 191. De meeste aspirant-leden zijn collectief lid via de studievereniging Society of Optometry and Orthoptic Students (SO²S). Bestuur Samenstelling In 2014 bestond het bestuur van de OVN uit de volgende personen: dr. Anton Verezen voorzitter (afgetreden op 2 juni 2014) Pauline Heus voorzitter, portefeuille Kwaliteitsontwikkeling (afgetreden op 8 december 2014) Egbert Meijer voorzitter (benoemd op 8 december 2014) Rob Rijnja penningmeester, portefeuille Beroepsbelangen (afgetreden op 8 december 2014) Ruud van den Heuvel penningmeester (benoemd op 8 december 2014) Hugo Huisman bestuurslid, portefeuille Onderwijs & Opleiding (afgetreden op 2 juni 2014) Gabriëlle Janssen bestuurslid, portefeuille Onderwijs & Opleiding (benoemd op 2 juni 2014, in functie vanaf 8 december 2014) Jeroen van de Wetering bestuurslid, portefeuille PR & Voorlichting Taken Het bestuur heeft als taak om de vereniging te leiden, toezicht te houden op de juiste uitvoering van de statuten en het huishoudelijk reglement, het verenigingsbeleid voor te bereiden en zorg te dragen voor een adequate uitvoering van het beleid. Leidraad daarbij is de doelstelling de collectieve en individuele belangen te behartigen van de bij de vereniging aangesloten leden. Vergaderingen Het bestuur van de OVN is 6 keer voor een bestuursvergadering bijeen geweest. Verder overleg tussen de bestuursleden vindt telefonisch, per e-mail en via skype plaats.
OVN Jaarverslag 2014
1
De leden zijn tweemaal voor een Algemene Ledenvergadering (ALV) bijeen geroepen. Deze eerste ALV vond plaats op 2 juni 2014 en werd bezocht door 70 leden. Bij de tweede ALV op 8 december 2014 waren 111 leden aanwezig. Bureau Het bureau van de OVN bestond in 2014 uit 3 medewerkers. Henrike Klein Ikkink was ambtelijk secretaris en verenigingsmanager. Zij ondersteunde het bestuur bij de uitvoering van zijn taken, bereidde de vergaderingen voor, maakte notulen van de vergaderingen, hield in de gaten of acties opgevolgd werden en verzorgtde de inkomende en uitgaande post en e-mail. Daarnaast had zij verschillende andere taken, zoals het organiseren van (scholings)activiteiten, uitvoeren van de financiële administratie en bijdragen aan vakinhoudelijke projecten. Henrike werkte 30 uur per week voor de OVN. Een deel van 2014 is zij wegens ziekte afwezig geweest. Haar taken werden overgenomen door de andere medewerkers en Gabriëlle Janssen heeft als project manager met een tijdelijke aanstelling een aantal projecten opgepakt. Annemieke Coops was beleidsmedewerker. Zij hield zich bezig met beleidsdossiers en diverse projecten. In 2014 waren haar belangrijkste onderwerpen het ontwikkelen van het Registratie- en Informatiesysteem Optometrie, het opstellen van het OVN Beleidsplan 2015-2018 en richtlijnontwikkeling. Annemieke werkte 40 uur per week voor de OVN en heeft aan het einde van 2014 haar dienstverband bij de OVN beëindigd. Loes van Ooik was administratief medewerker. Zij verzorgde de ledenadministratie en een deel van de financiële administratie. Daarnaast bood Loes secretriële ondersteuning bij verschillende projecten. Loes werkte 12 uur per week voor de OVN en is eind november met pensioen gegaan. Haar administratieve taken zijn vanaf dat moment ondergebracht bij een administratiekantoor.
Beleid De OVN heeft zijn visie, missie en doelstellingen beschreven in het meerjarenplan ‘OVN Beleidsplan 20112014’. Het bestuur is verantwoordelijk voor het bepalen van het beleid. De doelstellingen worden vertaald in activiteiten en uitgewerkt in jaarplannen. Voor de uitvoering van de activiteiten en het realiseren van de doelen zijn de commissies verantwoordelijk. Zij doen dat in nauwe samenwerking met het bureau. Visie op optometrie De OVN ziet de optometrist als de beroepsbeoefenaar die fungeert als eerste aanspreekpunt voor cliënten/patiënten bij oog- en visuele klachten. De optometrist treedt op als filter naar de oogarts, zowel in een intra- als extramurale setting. De OVN ziet de optometrist als de aangewezen speler in de preventieve oogzorg. Voor de toekomst voorziet de OVN een toenemende mate van specialisatie van de optometrische zorgverlening en uitbreiding van het beroepsdomein van de optometrist, bijvoorbeeld met taken op het gebied van refractieve chirurgie. Missie van de OVN De OVN zet zich in voor kwaliteitsbevordering en kwaliteitsbewaking van de beroepsgroep en zorgt voor de juiste kaders voor zijn leden om het beroep goed uit te kunnen oefenen door het opstellen van richtlijnen en voorwaarden. De OVN zet zich in voor de profilering van het beroep onder publiek, centrale overheid en gezondheidszorgorganisaties om de herkenbaarheid van de optometrist te vergroten. Doelstellingen Voor de periode 2011-2014 heeft de OVN in het OVN Beleidsplan de volgende doelen gesteld:
OVN Jaarverslag 2014
2
-
Creëren van de juiste balans tussen zorgverlening en de levering van hulpmiddelen binnen het beroepsprofiel door middel van kwaliteitsontwikkeling in beroepsuitoefening en praktijkvoering Aanmoedigen en ondersteunen van professionele ontwikkeling, van studie tot pensioen. Intensiveren van samenwerking in en tussen de extramurale en intramurale oogzorg. Profileren van optometrie bij centrale overheid, zorgverzekeraars en gezondheidsorganisaties. Bij cliënten/patiënten vergroten van de herkenbaarheid van de optometrist en vergroten van de beleving van de toegevoegde waarde van optometrie in de oogzorg. Leden bewust maken van het feit dat de optometrist diagnoses kan en mag stellen. Creëren van bewustwording bij leden en de optometrie-opleiding dat de optometrist niet alleen focust op pathologie, maar dé specialist is in het oplossen van problematiek op het gebied van visueel functioneren. Zorgdragen voor een adequate organisatie- en bestuursstructuur van de OVN bij het behalen van de doelstellingen van de OVN.
Aandachtsgebieden Het beleid is onderverdeeld in verschillende aandachtsgebieden en kent daarvoor een aantal commissies: Kwaliteitsontwikkeling Onderwijs & Opleiding Beroepsbelangen PR & Voorlichting Organisatieontwikkeling In de volgende paragrafen wordt per onderdeel beschreven welke doelen voor 2014 gesteld waren en hoe deze gerealiseerd zijn.
Kwaliteitsontwikkeling De hoofddoelstelling op het gebied van kwaliteitsontwikkeling is het verhogen van het zorgverlenend karakter van het beroepsprofiel door middel van kwaliteitsontwikkeling in de beroepsuitoefening en praktijkvoering. De Commissie Kwaliteitsontwikkeling (CKO) zet zich hiervoor in door verschillende activiteiten te ontplooien. Commissiesamenstelling In 2014 werd de Commissie Kwaliteitsontwikkeling gevormd door: -
Nelleke Brand (voorzitter) Pauline Heus Merel Friso-van Peer Nienke van de Mortel-Peeters
Doelstellingen Kwaliteitsontwikkeling Binnen het aandachtsgebied Kwaliteitsontwikkeling worden de volgende doelstellingen onderscheiden: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Creëren van eenheid in zorgverlening en neerzetten van duidelijke beroepskaders d.m.v. onderzoeksrichtlijnen Uitvoeren van kwaliteitscontrole Opstarten regionale kwaliteitskringen Opstellen van adviezen m.b.t. praktijkinnovatie Updaten van gedragscode en beroepscompetentieprofiel Informeren leden over kwaliteitsontwikkeling
OVN Jaarverslag 2014
3
Activiteiten en projecten Richtlijn Het rode oog In 2014 heeft de commissie de OVN Richtlijn Het rode oog opgesteld. Aan het opstellen van deze richtlijn werkten ook de optometristen Rob Brouwer en Arjan Keuken mee. De richtlijn bestaat uit een beslisboom waarmee de optometrist op de verschillende diagnoses bij een rood oog uit kan komen. Aan deze diagnoses zijn verwijscriteria en -termijnen gekoppeld. De commissie heeft de richtlijn voorgelegd aan huisartsen en oogartsen om deze verwijscriteria en -termijnen af te stemmen. In 2015 wordt de laatste hand aan de richtlijn gelegd om daarna gepubliceerd en geïmplementeerd te worden. . NHG-standaard Visusklachten Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) is hun standaard Refractieafwijkingen aan het herzien. Namens de OVN zitten Niels Dukker en Pauline Heus in de werkgroep, die naast een aantal huisartsen verder bestaat uit vertegenwoordigers van het NOG (oogartsen) en de NVvO (orthoptisten). De nieuwe standaard wordt naar verwachting 2015 gepubliceerd. Richtlijn Glaucoomonderzoek In 2010 is gestart met de ontwikkeling van een richtlijn voor glaucoomonderzoek door optometristen in de eerstelijns oogzorg en in 2012 is dat uitgemond in de publicatie van de OVN Richtlijn Glaucoomonderzoek. De richtlijn is gebaseerd op het principe van ‘evidence based’ en expert-opinion, zoals dat gebruikelijk is voor richtlijnen in de gezondheidszorg. Een belangrijk onderdeel van de richtlijn vormen de verwijscriteria die zijn opgesteld in afstemming met oogartsen van de Nederlandse Glaucoom Groep van het NOG (Nederlands Oogheelkundig Gezelschap). Momenteel wordt in samenwerking met het Maastricht Universitair Medisch Centrum een multi-center onderzoek gedaan naar de diagnostische accuratesse van de richtlijn. Naar verwachting worden de onderzoeksresultaten in 2015 gepresenteerd. Verwijsbrieven De Commissie Kwaliteitsontwikkeling heeft al eerder een template verwijsbrief opgesteld voor softwareleveranciers van het Registratie- en Informatiesysteem Optometrie (RIO), met als doel meer eenheid te krijgen in communicatie tussen optometristen en huisartsen/oogartsen. Als aanvulling op deze template zijn voor een aantal aandoeningen voorbeelden van verwijsbrieven opgesteld. Deze zullen in 2015 via de website beschikbaar komen, zodat leden deze kunnen gebruiken. Kwaliteitsregister Paramedici De OVN heeft haar kwaliteitscontrole ondergebracht bij het Kwaliteitsregister Paramedici (KP). Samen met 8 andere paramedische beroepsverenigingen zit de OVN in de Stichting Kwaliteitsregister Paramedici. In 2014 was Henrike Klein Ikkink namens de OVN bestuurslid bij het KP. Merel Friso-van Peer vertegenwoordigde de OVN in de Registratiecommissie en Nelleke Brand zat namens de OVN in de Accreditatiecommissie van het KP. Via deze functies heeft de OVN invloed op de kwaliteitscriteria, is betrokken bij de accreditatie van scholingen en activiteiten en denkt mee bij de ontwikkeling van kwaliteitsinstrumenten, zoals intercollegiale toetsing en visitatie van optometriepraktijken. De OVN stimuleert (her)registratie in het KP. Eind 2014 stonden ruim 900 optometristen in het KP geregistreerd, waarvan 45% voldaan heeft aan de criteria. Die optometristen mogen het keurmerk ‘kwaliteitsgeregistreerd’ voeren. Via de website en de nieuwsbrieven informeert de OVN leden regelmatig over het KP. Kwaliteitskringen In 2013 is het regiobeleid aangepast en is een landelijk dekkend netwerk van OVN Kwaliteitskringen opgezet. In 2014 zijn in totaal 25 kwaliteitskringen actief geweest. Een kwaliteitskring is een organisatorische eenheid waar deskundigheids- en kwaliteitsbevordering georganiseerd en uitgevoerd wordt. De kwaliteitskring helpt mee aan het waarborgen van de deskundigheid en kwaliteit van de individuele optometrist. De kwaliteitskringen dragen bij aan vermeerdering van kennis, ontwikkeling van vaardigheden en versterking van competenties. De
OVN Jaarverslag 2014
4
kwaliteitskring biedt de optometrist tevens, in brede zin, de mogelijkheid te reflecteren op het eigen handelen. Instrumenten hiervoor zijn o.a. intervisie, casuïstiek, na- en bijscholing en het beoordelen van landelijke praktijkrichtlijnen die in ontwikkeling zijn. Daarnaast is een kwaliteitskring een plek om collega’s te ontmoeten.
Onderwijs & Opleiding De hoofddoelsteling op het gebied van onderwijs en opleiding is het aanmoedigen en ondersteunen van professionele ontwikkeling, van studie tot pensioen. Samenstelling commissie In 2014 werd de Commissie Onderwijs & Opleiding gevormd door: -
Marten Fortuin Paul Gerringa (vanaf juli 2014) Maaike Goudriaan Hugo Huisman (tot juni 2014) Elien Janssen Gabriëlle Janssen Vincent Molkenboer (vanaf juli 2014) Barbara Regeling Amy Rijkers (vanaf juli 2014) Wendy van de Wege (vanaf juli 2014)
Doelstellingen Binnen het aandachtsgebeid Onderwijs & Opleiding worden de volgende doelstellingen onderscheiden: 1. 2. 3. 4. 5.
Monitoren van de kwaliteit van het onderwijs van de bacheloropleiding en de opleiding informeren over de benodigde competenties Stimuleren post-bachelor opleiding en het doen van onderzoek Bevorderen van professionele ontwikkeling van leden Geven van beroepsvoorbereidende voorlichting aan studenten Informeren leden over onderwijs en opleiding
Activiteiten en projecten Managementoverleg Twee keer per jaar heeft het OVN-bestuur overleg met het management van de opleiding optometrie van de Hogeschool Utrecht (HU). Op 19 mei en 27 oktober vonden de gesprekken plaats. De OVN monitort de afstemming tussen de opleiding en de beroepspraktijk om te bepalen of de opleiding kwalitatief goede optometristen aflevert. De OVN geeft de opleiding handvatten bij het vormen van het curriculum middels het benoemen van minimaal benodigde competenties voor een beginnend beroepsbeoefenaar. De OVN informeert de HU over de richtlijnen en documenten die worden opgesteld of herzien. De HU informeert de OVN over de stand van zaken op de opleiding. Terugkerende onderwerpen zijn de instroom- en uitstroomcijfers van de opleiding, post-hbo onderwijs, de evaluatie van het onderwijs en de stages.
OVN Jaarverslag 2014
5
Beroepenveldcommissie De BVC is een kwaliteitsinstrument van de opleiding optometrie. De BVC heeft tot doel te bevorderen dat de opleiding zo goed mogelijk aansluit op de beroepspraktijk. In de BVC zitten minimaal 3 en maximaal 7 optometristen. Namens de OVN zat in 2014 Gabriëlle Janssen in de BVC. OVN Congres 2015 Op 8 en 9 februari 2015 zal het OVN Congres weer plaatsvinden. In 2014 heeft de Commissie Onderwijs & Opleiding zich bezig gehouden met het samenstellen van het het programma waarin alle facetten van optometrie aan bod zullen komen: binoculair zien, low vision, refractiechirurgie, contactlenzen, klinische optometrie en praktijkvoering OptoFollow De OVN heeft in 2014 het concept OptoFollow gepresenteerd. Voor elk jaar stelt de Commissie Onderwijs & Opleiding 2 OptoFollow-thema’s vast. Binnen dat thema worden een landelijke scholingsbijeenkomst, online studiemateriaal en materiaal voor gebruik in de kwaliteitskringen ontwikkeld, zogenaamde themapakketten. Ter voorbereiding op het thema kan de optometrist een online kennistoets doen om na te gaan hoe het met zijn basiskennis over het thema gesteld is. Blijkt dat niet alle kennis meer paraat is, dan worden er suggesties gegeven met welke literatuur de kennis bijgespijkerd kan worden. Het themapakket en de scholingsbijeenkomst staan los van elkaar. Optometristen hoeven niet aan beide deel te nemen en het is voor de kwaliteitskringen ook niet verplicht om het themapakket te gebruiken. Ook kan een optometrist zelf met het pakket aan de slag in het geval hij niet deelneemt aan een kwaliteitskring of zijn kring het thema niet behandelt. In 2014 zijn de thema’s Diabetes Mellitus en Anisometropie aan bod geweest. Themadag Diabetes Mellitus Op maandag 27 januari vond de OVN Themadag Diabetes Mellitus (DM) in de ReeHorst plaats. Met 241 deelnemers was dit een zeer succesvolle themadag waarbij diverse sprekers het onderwerp DM hebben besproken. Tevens werd tijdens deze themadag de OVN Afstudeerprijs 2014 uitgereikt. Symposium Anisometropie Op maandag 6 oktober vond het Symposium Anisometropie plaats. Dit symposium was een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse Vereniging van Orthoptisten (NVvO) en de OVN. Het symposium is zeer goed bezocht met 260 deelnemers. Overige scholingsactiviteiten Naast de activiteiten die de OVN zelf organiseert, hebben leden van de OVN ook kunnen deelnemen aan tal van andere scholingen, congressen, symposia en cursussen van bijvoorbeeld de Hogeschool Utrecht, de ANVC, het NOG, het Podium Cornea & Contactlenzen, leveranciers en anderen. Geven van beroepsvoorbereidende voorlichting aan studenten Tijdens de 4-jarige hbo-opleiding staan de vakinhoudelijke kennis en vaardigheden centraal. Voor de beginnende beroepsbeoefenaar is het echter van belang dat de overgang van opleiding naar werken goed verloopt en dat hij kennis heeft van bijkomende zaken bij de uitoefening van het beroep. De OVN geeft daarom op meerdere momenten tijdens de studie gastlessen en voorlichting aan de studenten. In 2014 heeft Gabriëlle Janssen een gastles gegeven aan tweedejaars studenten over allerlei aspecten omtrent kwaliteit bij de beroepsuitoefening. Oud-voorzitter Anton Verezen heeft bij de diploma-uitreiking van de HU nieuwe collega’s toegesproken en hen enthousiast gemaakt voor het lidmaatschap van de OVN. Commissie Buitenslands Gediplomeerden Volksgezondheid (CBGV) De CBGV is een adviescommissie van de Minister van VWS over aanvragen van verklaringen van Vakbekwaamheid van in het buitenland gediplomeerde beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg. De commissie bestaat uit een onafhankelijk voorzitter en steeds per beroep vier vertegenwoordigers van dat
OVN Jaarverslag 2014
6
beroep. Het bestuur van de OVN draagt optometristen voor als leden van de commissie. In 2014 waren Wouter Verboon en Dieuwke van Ooik lid. Nelleke Brand en Gabriëlle Janssen waren plaatsvervangend lid.
Beroepsbelangen De hoofddoelstellingen op het gebied van beroepsbelangen zijn het intensiveren van de samenwerking in en tussen de extramurale en intramurale oogzorg en het profileren van optometrie bij de centrale overheid, zorgverzekeraars en gezondheidszorgorganisaties. Een goede samenwerking met andere zorgprofessionals in de eerste lijn is van groot belang voor goede cliënten/patiëntenzorg. De belangrijkste samenwerkingspartner is daarbij de huisarts. Daarnaast is een goed contact tussen de optometrist en de oogarts in de tweede lijn heel waardevol, omdat de optometrist veelal naar de oogarts verwijst, ook al loopt die verwijzing doorgaans via de huisarts. Tevens zijn er optometristen werkzaam in de tweedelijn naast de oogarts. Goede contacten tussen optometristen in de eerste- en tweedelijn en tussen optometristen en oogartsen in de tweedelijn dragen bij aan kwalitatief betere zorg. Samenstelling commissie In 2014 werd de Commissie Beroepsbelangen gevormd door: -
Manon Carrièrre Wim Dam Rubia Ernest Maurice Heunen Dana Kamsteeg Rob Rijnja (voorzitter) Petra Thelissen Akko Vellinga
Doelstellingen Binnen het aandachtsgebeid Beroepsbelangen worden de volgende doelstellingen onderscheiden: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Lobbyen voor bekostiging/vergoeding optometrische zorg Intensiveren samenwerking in de eerstelijns oogzorg Intensiveren samenwerking tussen de eerstelijns en tweedelijns oogzorg en in de tweedelijns oogzorg Wet- en regelgeving volgen en sturen Onderhouden contacten met Inspectie voor de Gezondheidszorg (aanpak titelmisbruik) Onderhouden contacten met vakbond FBZ/AVBZ voor intramurale optometristen Onderhouden contacten en uitbreiden van netwerk van aanpalende beroepsverenigingen, gezondheidszorgorganisaties en overige relevante organisaties Onderhouden internationale contacten Informeren leden over beroepsbelangen
Acitiveiten en projecten Lobbyen voor bekostiging/vergoeding optometrische zorg De optometrist is wettelijk erkend in het jaar 2000, maar voor de bekostiging van het beroep heeft de overheid niets geregeld. De OVN zet zich in voor bekostiging van optometrische zorg, zodat het beroep erkend wordt door het publiek en andere zorgverleners. De financiering van het beroep hangt nauw samen met de
OVN Jaarverslag 2014
7
positionering van het beroep. In 2014 zijn diverse acties ondernomen en hebben overleggen plaatsgevonden om een vergoeding voor optometrie dichterbij te brengen. In het lobbytraject voert de OVN gesprekken met o.a. het ministerie van VWS, Zorgverzekeraars Nederland, individuele zorgverzekeraars en de Nederlandse Zorgautoriteit. Hierbij maakt de OVN gebruik van beleidsadviseur Chris Westerlaken. Hij heeft vele jaren ervaring met vergelijkbare trajecten bij andere zorgberoepen. Hij volgt de politiek, en het beleid van het ministerie van VWS in het bijzonder, op de voet, zodat de OVN over actuele kennis beschikt. Daarnaast kan de OVN gebruik maken van zijn netwerk om contacten bij bijv. het ministerie en zorgverzekeraars te bespoedigen. In het beleid rondom vergoedingen houdt de OVN rekening met de twee primaire werksettings waarin optometrie wordt gedaan: de extramurale/eerstelijns zorg en de intramurale/tweedelijns zorg. Vanaf 2014 kan de zorg die een optometrist in de tweede lijn levert geregistreerd én gedeclareerd worden zonder tussenkomst van de oogarts middels een zorgactiviteitencode, een OZP. Daarnaast kan optometrische zorg geregistreerd worden binnen een DBC, waaraan een kostencomponent gekoppeld is. Het ziekenhuis of ZBC maakt hierover afspraken met de zorgverzekeraar. De financieringsstructuur van optometrie is daarom per zorginstelling verschillend. De maximum tarieven voor de OZP zijn vastgesteld door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Vanwege een wettelijke regeling kan de NZa alleen tarieven vaststellen voor optometrische zorg in de tweede lijn. De NZa heeft echter laten weten dat de OZP als richtlijn kan dienen bij onderhandelingen tussen zorgverzekeraars en optometristen in de eerste lijn. Registratie- en Informatiesysteem Optometrie Eenheid van taal en een eenduidige manier van registreren van zorg onder beroepsbeoefenaren stimuleert de kwaliteit van zorgverlening, bevordert communicatie met collega’s (in de keten), maakt het mogelijk om data uit de praktijken te analyseren en maakt het mogelijk om een koppeling te maken aan een declaratiesysteem. Onder de noemer Registratie- en Informatiesysteem Optometrie (RIO) heeft de OVN een standaard opgesteld van minimale eisen waar een dataset om optometrische zorg te registreren aan moet voldoen. Het RIO bestaat uit een standaard van termen die gebruikt worden in optometrische zorgverlening, gebaseerd op de internationale terminologiestandaard SNOMED CT en uit een standaard die voorschrijft welke onderdelen minimaal geregistreerd moeten worden in een optometriemodule in een softwaresysteem, oftewel een elektronisch patiëntendossier voor de optometriepraktijk. In 2014 is het RIO door verschillende softwareleveranciers in de optiek/optometrie-sector geïmplementeerd in hun softwaresysteem, zodat optometristen optometrische zorg kunnen registeren volgens de landelijke standaard die wordt bepaald door de OVN. De volgende stap die gezet zal worden, is het ontwikkelen van een centrale database om de optometrische zorgverlening te kunnen analyseren ter verbetering en verdere ontwikkeling van de optometrie. Werkgeversenquête In 2014 heeft de Commissie Beroepsbelangen in overleg met het management en de Beroepenveldcommissie van de Hogeschool Utrecht een werkgeversenquête opgesteld. Het doel van deze enquête is inzicht te krijgen in de aansluiting van het onderwijs op de wensen en eisen van het werkveld. Het is een doorlopende enquête waarvan de uitkomsten worden gebruikt voor de overleggen met de opleiding optometrie. Functieomschrijving intramurale optometrie Optometristen werkzaam in een ziekenhuis moeten een functieomschrijving opstellen. De OVN heeft het voorbeeld hiervoor en de handleiding in 2014 herzien. Deze staan op het besloten deel van de OVN-website, zodat leden deze op hun werkplek kunnen gebruiken. Overleg aanpalende beroepsgroepen Met verschillende aanpalende beroepsverenigingen onderhoudt de OVN contacten en is er regelmatig overleg. Met de Nederlandse Vereniging van Orthoptisten (NVvO) is onder meer gesproken over het gezamenlijke symposium, het Kwaliteitsregister Paramedici en richtlijnen. Met de NUVO is gewerkt aan een document over taakverdeling in de eerstelijns oogzorg en zijn de onderwerpen vergoeding voor optometrie, btw-vrijstelling optometrie en titelbescherming van de opticien aan bod gekomen.
OVN Jaarverslag 2014
8
Titelbescherming en Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) ‘Optometrist’ is een wettelijk beschermde opleidingstitel. Als beroepsvereniging heeft de OVN geen autoriteit om aan niet-leden sancties op te leggen. De IGZ kan bij gebleken titelmisbruik wel boetes uitdelen. Tevens kan de IGZ informeren en adviseren over juridische aspecten van de beroepsuitoefening. Voordat de OVN melding doet bij de IGZ wordt eerst een waarschuwingsbrief verstuurd. De OVN heeft in 2014 verschillende personen waarvan vermoed werd dat ze misbruik maakten van de titel optometrist een brief gestuurd. In alle gevallen is het gebruik van de titel vervolgens gestaakt. Vakbond Algemene Vereniging van Beroepsorganisaties in de Zorg (AVBZ) De OVN is aangesloten bij de AVBZ. De AVBZ is een koepelorganisatie die zich primair richt op het versterken van de positie van beroepsbeoefenaars die zijn verenigd in een beroepsorganisatie en actief zijn in de zorg en welzijn sector. De voornaamste functie van de AVBZ is het uitoefenen van invloed op collectieve arbeidscontracten. Eind 2014 heeft de OVN besloten het collectieve lidmaatschap bij de AVBZ op te zeggen per 1 januari 2016. De redenen hiervoor zijn bestuurlijke onrust bij de AVBZ, beperkte invloed op de cao’s, twijfel bij de OVN over de voordelen van het collectieve lidmaatschap en de onmogelijkheid voor optometristen om op individueel niveau bij de AVBZ aan te kloppen voor rechtshulp. In 2015 zal de OVN onderzoeken hoe zinvol een dergelijk collectief lidmaatschap is. Bij een positief oordeel zal gekeken worden bij welke vakbond de OVN zich het beste kan aansluiten. Internationale contacten Optometrie is een internationaal vak. In veel landen is de optometrist actief, zij het op verschillende niveaus. Nederland heeft bij de beroepsontwikkeling veel gekeken naar het buitenland, met name Engeland. Nu is Nederland voor andere landen een inspiratie- en kennisbron. Tijdens verschillende evenementen wordt regelmatig kennis met buitenlandse beroepsverenigingen uitgewisseld. De OVN is lid van de European Council of Optometry and Optics (ECOO) en European Academy of Optometry and Optics (EAOO). De ECOO zorgt voor kennisuitwisseling op Europees niveau, zet zich in voor harmonisatie van het beroep en het onderwijs in Europa en heeft een lobby functie. Een delegatie van de OVN heeft de halfjaarlijkse bijeenkomsten in Polen (mei) en op Cyprus (oktober) bezocht. Bij de bijeenkomst in het voorjaar vindt ook het jaarlijkse congres van de EAOO plaats. Bij de EAOO staat scholing van optometristen en opticiens centraal. De OVN is als organisatie ook lid van de World Council of Optometry (WCO). De WCO zet zich in voor het beroep van optometrist op wereldwijd niveau. De WCO heeft een officiële relatie met de World Health Organization (WHO). Het OVN-bestuur volgt de werkzaamheden van de WCO door het lezen van de nieuwsberichten. Het bestuur heeft in 2014 geen bijeenkomsten van de WCO bezocht.
PR & Voorlichting De hoofddoelstelling op het gebied van PR en voorlichting is het vergroten van de herkenbaarheid van de optometrie en de toegevoegde waarde van optometrie bij de bevolking en anderen. Bij PR en voorlichting zijn er diverse doelgroepen waar de OVN zich op moet richten, namelijk de verwijzers (o.a. huisartsen, oogartsen, orthoptisten, jeugdartsen en keuringsartsen van het CBR), het algemene publiek, potentiële patiëntengroepen, leden en toekomstige leden (studenten) en sponsoren. Samenstelling commissie In 2014 werd de Commissie PR & Voorlichting gevormd door: -
Kim Kuppens Irma den Toom Patrick van Werkhoven (voorzitter) Jeroen van de Wetering
OVN Jaarverslag 2014
9
Doelstellingen Binnen het aandachtsgebeid PR & Voorlichting worden de volgende doelstellingen onderscheiden: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Vergroten van bekendheid over toegevoegde waarde van de optometrist in de oogzorg bij verwijzers Vergroten kennis over verantwoorde oogzorg en profileren optometrie bij algemeen publiek en (potentiële) patiënten Profileren van de vereniging bij leden en toekomstige leden Onderhouden van partnerships met commerciële partners/sponsors Zichtbaar maken optometrie in de praktijken Leden informeren over PR en voorlichting
Activiteiten en projecten Nationale Gezondheidsbeurs Op 24, 25 en 26 januari vond in de Jaarbeurs in Utrecht de Nationale Gezondheidsbeurs plaats. De OVN heeft op dit evenement het Oogpaviljoen verzorgd. In 3 dagen tijd hebben bijna 20.000 mensen de beurs bezocht en een groot deel hiervan heeft in onze stand een OCT scan laten maken, hun oogdruk laten meten en informatie ontvangen over optometrie. Optometrie op televisie Het televisieprogramma ‘Het Klokhuis’ heeft in 2014 een aflevering aan optometrie en ogen gewijd. En op SBS6 is in het programma Feiten & Fabels aandacht aan optometrie besteed. Publicaties De OVN werkt regelmatig mee aan publicaties over oogzorg in tijdschriften en kranten. De Seniorenwijzer is een tijdschrift dat landelijk verschijnt. In 2014 heeft de OVN aan verschillende edities van het tijdschrift een bijdrage geleverd. De Telefoongids & Gouden Gids De OVN heeft al jarenlang een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met De Telefoongids & Gouden Gids. Deze samenwerking maakt het mogelijk voor leden van de OVN om onder de vlag van de beroepsvereniging te adverteren in zowel de papieren gids als op internet. Website Belangrijk communicatie en PR-middel is de OVN-website. Gedurende het hele jaar wordt de site regelmatig aangepast en van nieuwe informatie voorzien. De praktijkzoeker is één van de meest bekeken pagina’s met, ca. 1.100 views per maand. Andere pagina’s die veel bekeken worden zijn die met de vacatures de agenda en de pagina met informatie over oogziekten. Voor intern gebruik wordt de website o.a. gebruikt om de maandelijkse nieuwsbrief te versturen. Leden kunnen inloggen in het besloten gedeelte van de website, waar veel waardevolle informatie te vinden is, zoals richtlijnen, informatie over het Kwaliteitsregister Paramedici en PRondersteuning. OVN Nieuwsbrief Elke maand ontvangen alle leden van de OVN de digitale nieuwsbrief. In de nieuwsbrief wordt aandacht besteed aan onderwerpen die van belang zijn voor optometristen. Het gaat zowel om verenigingsnieuws (o.a. scholingsactiviteiten en nieuwe leden) als om nieuws van buitenaf. En via de nieuwsbrief worden leden op de hoogte gehouden van de voortgang van projecten waar de OVN mee bezig is. Naast de maandelijkse nieuwsbrieven zijn er verschillende extra nieuwsberichten verschenen.
OVN Jaarverslag 2014
10
Spreekbeurtkoffer De Commissie PR & Voorlichting is spreekbeurtkoffertjes aan het samenstellen. Leden kunnen vanaf 2015 zo’n koffer bij de OVN bestellen en vervolgens uitlenen aan kinderen die en spreekbeurt over optometrie of het oog willen houden. De optometrist kan de koffer aanvullen met spullen uit de eigen zaak.
Overige commissies en expertisegroepen Naast de commissies die gekoppeld zijn aan de aandachtsgebieden uit het OVN Beleidsplan 2011-2014 zijn er ook een aantal andere commissies en expertisegroepen actief. Klachtencommissie Optometrie De klachtencommissie behandelt klachten over optometristen die lid zijn van de OVN en niet onder een andere klachtenregeling vallen. De commissie beoordeelt het handelen van de optometrist.. De commissie behandelt geen schadeclaims en doet geen uitspraak over (juridische) aansprakelijkheid. Het bestuur van de OVN benoemt de leden van de klachtencommissie. In 2014 waren dat prof. dr. J.C.J. Dute (voorzitter van de commissie), mr. A.L. Smit (plaatsvervangend voorzitter), Hans van Dam (lid), Wietse Wieringa (lid), Arjan Keuken (plaatsvervangend lid) en Yvonne Bakker (plaatsvervangend lid). In 2014 heeft de commissie geen klachten behandeld. Redactiecommissie Visus Visus is het officiële orgaan van de OVN. Het vakblad verschijnt vier keer per jaar en wordt toegestuurd aan alle leden van de OVN. Daarnaast zijn er bijna 100 abonnees die geen lid zijn van de OVN. Het tijdschrift wordt samengesteld door de redactiecommissie onder leiding van eindredactrice Mariska Blokdijk. De redactieleden zijn Chantal Buster-Franc, Karolien Elving, Fiona Huizing-Chapel, Anne Neefjes-Faber, Michaëlla Sas-Meertens en Tom Wille. In Visus wordt aandacht besteed aan alle facetten van optometrie via wetenschappelijk artikelen en de andere bijdragen, zoals de bestuurscolumn, nieuws, boekbesprekingen, congresverslagen, het praktijkportret en de rubriek ‘van het net geplukt’, waarin interessante websites besproken worden. OVN Afstudeerprijs Het bestuur van de OVN wil het schrijven van goede afstudeerartikelen door de studenten van de opleiding Optometrie stimuleren. Hiervoor heeft het bestuur in 2010 de OVN Afstudeerprijs in het leven geroepen. Alle studenten van de opleiding optometrie kunnen meedingen naar de prijs door het insturen van hun afstudeerartikel. De redactiecommissie van de Visus treedt op als onafhankelijke jury en zij beoordelen de inzendingen op verschillende criteria. De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 500,- om te besteden aan de persoonlijke beroepsinhoudelijk ontwikkeling (bijv. een bezoek aan een optometriecongres).En het winnende artikel wordt in verkorte vorm in Visus gepubliceerd. In 2014 zijn Lise Schampaert en Janneke Boogert winnaar geworden van de OVN Afstudeerprijs 2014 met hun artikel "De ziekte van Parkinson en de dikte van de retinale zenuwvezellaag ". Expertisegroepen Binnen de OVN zijn expertisegroepen op specialisatiegebieden binnen de optometrie actief. Zij zorgen voor kennisdeling op een bepaalde beroepsspecialisatie. Het gaat zowel om het uitdragen van het specialisme naar collega’s als naar het publiek. Zo zijn de expertisegroepen onder andere actief op het forum, denken zij mee over de inhoud van na- en bijscholingsactiviteiten en dragen bij aan de informatievoorziening op de OVNwebsite. In 2014 waren de vakgroepen Binoculair Zien, Low Vision en Contactlenzen actief. Voor Klinische Optometrie en Refractiechirurgie hebben zich geen leden gemeld om de expertisegroepen te vormen.
OVN Jaarverslag 2014
11