Jaarverslag 2011
De kracht van kennisdelen
Inhoudsopgave Uitgangspunten van de verslaggeving Resultaat De kracht van kennisdelen Voorwoord van de bestuurder Voorwoord van de raad van toezicht
4 5 6 7 8
DEEL I: maatschappelijk verslag Profiel van de organisatie Algemene identificatiegegevens Structuur van het concern Organogram Primaire dienstverlening en kernactiviteiten Patiënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Verzorgingsgebied Samenwerkingsrelaties • De kracht van kennisdelen: Stakeholdersanalyse
10 10 10 11 12 13 14 14 16
Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering Uitgangspunten bij de inrichting van de organisatie Bestuur en toezicht Taken raad van toezicht Bedrijfsvoering Financieel beleid Resultaten verslagjaar Medezeggenschap • De kracht van kennisdelen: Congres ‘Durven Dromen’ voor verpleegkundigen en verzorgenden
18 18 18 19 22 23 23 25
Beleid, inspanningen en prestaties Algemeen beleid • De kracht van kennisdelen: Internationale werkbezoeken GGZ NHN Algemeen kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Klachten Algemeen personeelsbeleid • De kracht van kennisdelen: Inhoudelijke systeembeoordeling divisie kortdurende psychiatrie • De kracht van kennisdelen: Eindproducten Management Development traject Samenleving
29 29 31 32 34 36 37 38 40 41
Forensische psychiatrie Algemeen beleid Algemeen kwaliteitsbeleid Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Kwaliteitsbeleid ten aanzien van medewerkers
43 43 43 43 45
27
Deel II: jaarrekening Jaarrekening 2011 Overige gegevens controleverklaring bijlagen Personalia Wetenschappelijke publicaties 2011 Afkortingen
46 78 79 81 81 82 85
GGZ NHN - zichtbaar beter
2
De wil maakt het verschil
3
Jaarverslag 2011
Uitgangspunten van de verslaggeving
Bij het opstellen van het jaardocument 2011 is de structuur van het jaardocument maatschappelijke verantwoording, zoals aangereikt door het ministerie van VWS, aangehouden Voor de verslagleggingperiode is uitgegaan van 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011, aansluitend op het jaarverslag van 2010. In het verslag wordt de nadruk gelegd op activiteiten die in het verslagjaar nieuw waren of prioriteit hadden. Er is niet uitgebreid ingegaan op activiteiten die in het kader van de voortgang van voorgaande jaren hebben plaatsgevonden. Deze activiteiten zijn inmiddels onderdeel van de werk- en/of behandelprocessen geworden. GGZ Noord-Holland-Noord is een geïntegreerde organisatie, die centrale beleidslijnen uitzet. Deze worden door vier divisiedirecties uitgevoerd. Vanwege de eenheid in beleid en de dominantie van de thema’s is ervoor gekozen om het jaarverslag op concernniveau te beschrijven. Gezien het karakter van de divisie forensische psychiatrie wordt er in een afzonderlijke paragraaf aandacht besteed aan de ontwikkelingen binnen deze divisie. De in de andere hoofdstukken beschreven onderwerpen gelden ook voor de divisie forensische psychiatrie.
Algemene identificatiegegevens Stichting GGZ Noord-Holland-Noord Bezoekadres: Bevelandseweg 3 1703 AZ Heerhugowaard Postadres: Postbus 18 1851 BA Heiloo Telefoon: 088-6565010 Identificatienummer Kamer van Koophandel: 41238617 Internet: www.ggz-nhn.nl www.jaarverslagggz-nhn.nl Contactpersoon mw. drs. S. van Eck, bestuursadviseur E-mail:
[email protected]
Het Jaardocument is als volgt opgebouwd: Deel I. maatschappelijk verslag • Beschrijving van het profiel van de organisatie en een aantal kerngetallen van GGZ Noord-Holland-Noord. • Onderwerpen betreffende corporate governance; de wijze van besturing en organisatie van de instelling en de wijze waarop medezeggenschap is geregeld. • Beleidsdoelen op lange en op korte termijn, inspanningen en prestaties op verschillende terreinen. • Forensische Psychiatrie Deel II. jaarrekening • Financiële prestaties: jaarrekening 2011 en de toelichting daarop. Bijlagen Een onderdeel van het jaardocument is de DigiMV. Deze bevat digitale vragenlijsten waarin de kern- en productiegegevens van GGZ Noord-Holland-Noord worden gevraagd. De DigiMV, het tekstuele deel en de jaarrekening van het jaardocument worden jaarlijks geregistreerd bij Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (CIBG) en zijn te zien via www.cibg.nl. Tevens zijn de jaardocumenten, de jaarberichten en ook de eerder verschenen jaarverslagen van GGZ Noord-Holland-Noord beschikbaar via www.jaarverslagggz-nhn.nl.
GGZ NHN - zichtbaar beter
4
Resultaat
rEsuLtatEnrEkEnIng ovEr 2011/2010 2011
2010
€
€
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en/of subsidies
99.865.757
98.648.459
Niet-gebudgetteerde zorgprestaties
12.618.949
12.865.356
5.652.529
4.043.940
118.137.235
115.557.755
85.772.672
80.420.969
6.061.414
6.107.577
20.673.108
23.555.076
3.112.001
2.983.421
115.619.195
113.067.043
0
0
2.518.040
2.490.711
opbrengsten
Overige bedrijfsopbrengsten totaal opbrengsten lasten Personeelskosten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Overige bedrijfskosten Financiële baten en lasten totaal lasten Buitengewone baten en lasten resultaat boekjaar
5
Jaarverslag 2011
De kracht van kennisdelen Mensen inspireren mij dagelijks. Ik word elke keer weer verrast door hoe zeer verschillende inzichten en ideeën elkaar kunnen versterken. Dit opent deurtjes in mijn hoofd naar kamers waarvan ik het bestaan niet ken. Vooral het ontmoeten van mensen die buiten mijn dagelijkse vierkante centimeter rondwaren, opent deuren naar vernieuwende krachtige oplossingen die verder gaan dan mijn eigen neus lang is. Peter Klumpenaar, Innovator
De ‘kracht van kennis delen’ is bij congressen dat je veel leert over waar jezelf en waar de organisatie staat. In 2011 ging het veel over ROM. Daarover is veel door mij, maar ook door anderen van GGZ NHN, gepresenteerd. Dan merk ik dat wij ver zijn in het denken over ROM. Of zoals een bezoeker zei: “Ik heb nu al een paar keer presentaties van jullie gezien en iedere keer blijken jullie net weer één stap verder te zijn”. Op andere congressen doe ik vooral ideeën op. Het leukste vind ik het als ik verbindingen kan maken tussen (onderzoeks)ontwikkelingen in verschillende sectoren. Bijvoorbeeld als ik iets leer op een congres over forensische psychiatrie dat ik ook kan gebruiken voor kortdurende of langdurende psychiatrie. Annet Nugter, Senioronderzoeker
Na het congres ‘Durven Dromen’ hebben we als Verpleegkundige AdviesRaad enorm veel positieve reacties gekregen. Een van deze reacties is bijvoorbeeld: ‘Erg goed en inspirerend, geeft stof tot nadenken en inspiratie tot het nemen van initiatieven.’ Het heeft de VAR veel voldoening en inspiratie gegeven om het komend jaar weer tot een mooi congres te komen. Ondanks de omvang van onze organisatie en daarmee de wijdse verspreiding van de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroep heeft het ons gevoel van betrokkenheid, saamhorigheid en verbondenheid van deze groep verder vergroot. Remco Boerman, Verpleegkundig specialist
Vorig jaar was ik in Trier naar een pre-conference voorafgaand aan het Society for Psychotherapy congres in Bern. We waren met tien onderzoekers uit ons veld bij elkaar voor drie dagen en konden zo diepgaande discussies voeren over de ontwikkelingen in ons veld. Dat heeft me zeker op nieuwe ideeën gebracht voor mijn eigen onderzoek bij GGZ Noord-Holland-Noord, voornamelijk waar het gaat om nieuwe technieken om de complexe gegevens over de behandelvoortgang te analyseren. Iedere cliënt heeft een uniek patroon en er zijn tegenwoordig technieken beschikbaar die daar meer rekening mee houden. Kim de Jong, Onderzoeker
Consultaties aan Hong Kong, Zweden en Canada (provincie Brunswick) en een werkbezoek aan Phoenix, Arizona geven een mooie maar (te) korte indruk hoe in andere landen de GGZ georganiseerd is. Mijn focus ging daarbij vooral naar de mensen met een ernstige psychiatrische aandoening. Wat valt op: de GGZ in Nederland lijkt veel rijker te zijn in vergelijking tot deze landen. We hebben niet alleen (veel) meer bedden, ook ambulant met FACT en IHT zijn we uniek. Verder ben ik nergens de diagnose gerichte zorg (de zorgpaden) tegengekomen. Als je dit dan constateert dan roept het verder vooral vragen op? Doen zij het dan veel slechter, dat wil zeggen meer mensen onder of slecht behandeld, veel mensen in de gevangenis of op straat? Ik heb die indruk niet gekregen. Wel zag ik ‘consumer run’ programma’s gerund door hele trotse deelnemers. Een eerste (snelle) indruk is dat er een groter appèl gedaan wordt op de eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid van cliënten, heel gezond eigenlijk. Michiel Bähler, Beleidsadviseur
GGZ NHN - zichtbaar beter
6
Voorwoord van de bestuurder
Tijdens de nieuwjaarsreceptie aan het begin van het verslagjaar, werd 2011 uitgeroepen tot ‘Het jaar van de Hoffelijkheid’. De vraag hoe wij de patiënt echt centraal kunnen stellen in het behandelproces én hoe wij ons behandelaanbod vanuit het perspectief van de patiënt en diens naasten zouden moeten inrichten, vormde een rode draad gedurende het jaar dat achter ons ligt. Of het nu ging om de implementatie van ‘Telezorg’, de inrichting van het ‘Klant Contact Centrum’, de vormgeving van het centrale aanmeldpunt of de organisatie van zorgprogrammering, steeds vormde ‘Hoffelijkheid’ een richtinggevend uitgangspunt. Dit gebeurde mede vanuit de innovatiekracht die GGZ NHN eigen is, zoals bij de introductie van Intensive Home Treatment (IHT) of het aanbod Oldfact voor ouderen. Soms ook in reactie op een kritische beoordeling van buiten; zoals bij de reorganisatie en verhuizing van de Psychiatrische Voorziening Alkmaar (PVA) na een kritisch Inspectierapport. Steeds vaker vormden patiëntveiligheid en de beheersing van risico’s een specifieke invalshoek bij de beleidsontwikkelingen. Onze niet aflatende ambities op het terrein van beddenreductie werden verankerd in het belangrijke beleidsdocument ‘Toekomst Klinische Capaciteit GGZ NHN’. Het jaar 2011 stond ook in het teken van gedachtevorming over de optimale inrichting van onze organisatie met het oog op de verwachting dat de onderdelen van GGZ NHN in de nabije toekomst in een meer onderling uiteenlopende context komen te opereren. De concept wet Forensische Zorg vormde daarvoor een specifieke aanleiding. Het ligt in de lijn der verwachting dat in de nabije toekomst er meer beleidsruimte ontstaat voor centra of teams om te komen tot een meer autonome positionering en waardecreatie binnen het eigen netwerk. GGZ NHN ziet alliantievorming als een wezenlijk onderdeel van haar kernstrategie. Gedragen door gedeelde waarden, gemeenschappelijke kennis en stafondersteuning ‘op maat’ meer ruimte voor onderdelen voor regionale- en landelijke strategische coalitievorming. Gedurende het verslagjaar is de samenwerking met de locale ziekenhuizen aanzienlijk verbeterd, zijn de banden met de Verslavingszorg aangehaald en werd samen met de VG-sector gewerkt aan een geïntegreerd aanbod. De Werkgemeenschap Noord Kennemerland (WNK), het Leo Kannerhuis (LKH) en de Parnassia Bavo Groep zijn voorbeelden van organisaties die we inmiddels als strategische samenwerkingspartners beschouwen. Een belangrijke mijlpaal vormde de totstandkoming van ‘Vicino; een BV, samen met twee huisartsenorganisaties opgericht in verband met de vormgeving van de Praktijkondersteuner Huisartsfunctie ‘nieuwe stijl’.
7
Jaarverslag 2011
Ook binnen de ondersteunende diensten vormen samenwerking en kennisdeling belangrijke kenmerken van beleid. De afdeling P&O kende een zware periode die we onder leiding van een nieuwe manager inmiddels achter ons hebben gelaten. In 2011 werd hard gewerkt aan verbetering en verfijning van onze managementinformatie terwijl de contouren voor het nieuwe DBC-sturingsmodel zichtbaar werden. Het ‘nieuwe werken’ ging een volgende fase in omdat de stafdiensten begin 2011 gezamenlijk verhuisden naar Heerhugowaard en de verbouwing van de locatie in Alkmaar gereed kwam. Werken aan gemeenschappelijke kennis en vaardigheden vormden ook de leidraad voor het in eigen beheer ontwikkelde Management Development programma voor het middenkader dat in oktober succesvol werd afgesloten. Het financiële resultaat over het verslagjaar past naadloos in de rij stabiele rendementen die we de afgelopen jaren hebben gerealiseerd. De noodzakelijke bezuinigingen vormden vanaf de zomer een belangrijk onderwerp van gesprek. Onze medezeggenschapsraad toonde zich ook in deze moeilijke fase een constructief en standvastig gesprekspartner. Een breed samengestelde ‘Task Force’ werd geïnstalleerd om GGZ NHN, anders dan via de ‘kaasschaaf’, voor te bereiden op ‘zwaar weer’. Midden in de uitvoeringsfase van de noodzakelijke ingrepen hielden we ons medewerkertevredenheidsonderzoek. De hoofdscore op algemene tevredenheid leverde een 7.4 op. De uitslag bevestigde ons in het feit dat onze medewerkers zich bovengemiddeld, maar zeker niet kritiekloos, verbonden voelen met onze missie en visie. Zij verdienen grote waardering voor hun inzet en inbreng gedurende het verslagjaar. Professionals vormen het hart van onze organisatie. Met de breed gedragen benoeming van drs. M.C. (Marijke) van Putten tot lid raad van bestuur in december 2011 is de professionele kolom ook formeel terug waar deze thuis hoort: in de top van de organisatie!
Terugkijkend op 2011 moet vastgesteld worden dat er ondanks alle goede bedoelingen en mooie resultaten, er ook het nodige fout ging. Over die fouten werd echter wel in verreweg de meeste gevallen open en oprecht gecommuniceerd. ‘We leren beter van onze fouten dan in het verleden’ vormt wellicht één van de belangrijkste verworvenheden over 2011.
Adriaan Jansen, bestuurder GGZ Noord-Holland-Noord
Voorwoord van de raad van toezicht
Bestond de raad in 2010 nog uit zeven leden, met ingang van het verslagjaar is dit aantal, conform de gemaakte afspraken, door het aftreden van twee leden, teruggebracht naar vijf. In maart werd volgens schema op bindende voordracht van de cliëntenraad een nieuw lid benoemd en trad nog één van de zittende leden af. Zoals elders in dit verslag in detail vermeld heeft de raad zich met een veelheid aan onderwerpen beziggehouden. Eén daarvan betrof het bestuursmodel, de directe verantwoordelijkheid van de raad. Het voorstel om te komen tot een tweehoofdige leiding is uitgebreid besproken. Naar de mening van de raad functioneerde de bestaande bestuursorganisatie namelijk naar wens. Toch is er ten slotte besloten om een tweede bestuurder aan te stellen. Voornaamste motieven waren daarbij de toenemende complexiteit van het werkveld, een te hoge werklast van de enige bestuurder en de risico’s verbonden aan een eenhoofdige leiding. Met de benoeming van drs. M.C. (Marijke) van Putten vond dit besluit per 1 januari 2012 uitvoering.
Tot slot ook dit jaar weer een compliment aan alle medewerkers van GGZ Noord-Holland-Noord. We kunnen ons gelukkig prijzen met een organisatie die ook in 2011 op positieve en creatieve wijze heeft gereageerd op de veranderende situatie in de geestelijke gezondheidszorg en die in de opgelegde bezuinigingen ook een stimulans ziet om verbeteringen in het behandelproces sneller te realiseren. In dit verband spreken de mooie resultaten van het medewerkertevredenheidsonderzoek dat in 2011 werd uitgevoerd boekdelen. De raad dankt de medewerkers van harte voor deze houding en de betoonde inzet.
Nico de Wolf, voorzitter raad van toezicht GGZ Noord-Holland-Noord
Een onderwerp dat de bijzondere aandacht van de raad - en met name van de auditcommissie - had, is de reorganisatie van de dienst Financieel Economische Zaken en het verbeteren van de planning- en controlcyclus. Ook met het oog op een steeds veranderende marktsituatie, is een adequaat managementinformatiesysteem essentieel. De voortgang is significant, doch gezien het belang zal de voltooiing van dit proces door de raad intensief gevolgd worden. Een ander dossier dat een belangrijk risico in zich bergt en dus hoog op de agenda van de raad staat, is de vastgoedportefeuille van GGZ Noord-Holland-Noord. De snel veranderende behandelmethoden hebben verstrekkende gevolgen voor het gebruik van de gebouwen. Leegstand kan daarvan het gevolg zijn. Het hoofdgebouw in Heiloo is wat dit betreft een sprekend, maar helaas niet het enige, voorbeeld. Ook elders zullen deze ontwikkelingen zich voordoen. Ontwikkelingen waarop een antwoord, gezien de crisissituatie op de onroerend goed markt, niet eenvoudig zal zijn. In 2011 is begonnen met een digitale beschrijving van alle aspecten verbonden aan bezit en gebruik van het onroerend goed op een wijze die het mogelijk maakt om de financiële gevolgen van wijzigingen snel zichtbaar te maken. Ook in 2012 zal deze portefeuille de bijzondere aandacht van de raad hebben.
GGZ NHN - zichtbaar beter
8
Naast de cliënt staan
9
Jaarverslag 2011
Profiel van de organisatie
Algemene identificatiegegevens
Structuur van het concern
Stichting GGZ Noord-Holland-Noord (hierna genoemd: GGZ NHN) is een stichting naar Nederlands recht. GGZ NHN is een instelling voor geestelijke gezondheidszorg met als verzorgingsgebied Noord-Kennemerland, WestFriesland en de Kop van Noord-Holland, inclusief Texel.
Bij de vormgeving van GGZ NHN is het streven naar een compacte, slagvaardige en ‘simpele’ organisatie een leidend principe. Dat komt tot uitdrukking in de omvang van de top van de organisatie: een raad van toezicht, bestaande uit vijf leden en (vooralsnog) een éénhoofdig bestuur. Eind 2011 is een procedure gestart om het bestuur uit te breiden tot een tweehoofdige raad van bestuur.
De doelstelling is als volgt geformuleerd: ‘Het voorkomen en behandelen van ernstige psychische problemen en psychiatrische stoornissen, evenals het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met een psychiatrische aandoening binnen het verzorgingsgebied.’ Deze doelstelling wordt nagestreefd in samenwerking met andere regionale voorzieningen. De instelling richt zich op mensen die gespecialiseerde ambulante of klinische geestelijke gezondheidszorg nodig hebben.
Het bestuur heeft als taak om het voortbestaan en de samenhang van de organisatie op de lange termijn te waarborgen. Het bestuur stelt de strategie van de organisatie vast en draagt een haalbare én uitdagende visie op de toekomst uit. Tevens is zij verantwoordelijk voor het vaststellen van de kaders die de autonomie van de directeuren begrenzen. Het bestuur legt verantwoording af aan de raad van toezicht.
GGZ NHN is ervan overtuigd dat het consequent centraal stellen van de klant de belangrijkste succesfactor is voor elke dienstverlenende organisatie. Waar de primaire doelstelling van GGZ NHN wordt gerealiseerd, ligt dus de kern van ons bedrijf. De organisatie als geheel dient te faciliteren dat medewerkers binnen hun contact met patiënten met een maximale speelruimte hun professionaliteit kunnen waarmaken. Divisies vormen de kern van de organisatie. Alle andere functies worden daar, ter ondersteuning, omheen georganiseerd.
Divisiedirecties leiden de operatie en bepalen hun eigen organisatiestructuur. Zij zijn verantwoordelijk voor de werkprocessen, het behandel- en personeelsbeleid, de operationele resultaten en het aangaan van strategische samenwerkingsverbanden. De divisies zijn risicodragend en de divisiedirecties leggen daarbij verantwoording af aan het bestuur. Het bestuur en de directies, als strategisch topteam van de organisatie, zetten de koers van de organisatie uit, creëren de randvoorwaarden, maar zijn ook bepalend voor de bedrijfscultuur.
In deze opvatting past dat bevoegdheden en verantwoordelijkheden bij de direct betrokkenen gelegd worden. In een moderne GGZ-instelling moeten professionals (mede) zeggenschap kunnen hebben over alle aspecten van het beleid. Die medezeggenschap komt niet vanzelf en moet georganiseerd worden. Centraal hierin staat het begrip ‘geloofwaardige dialoog’ tussen de betrokkenen van alle niveaus.
Er zijn vier (relatief) autonome divisies met een duale of éénhoofdige directie en een strategisch georiënteerd directieteam. In de beleidsvorming staan professionals centraal, waarbij de centrale stafdiensten faciliterend zijn.
GGZ NHN - zichtbaar beter
10
organogram De organisatiestructuur van GGZ NHN kan als volgt worden weergegeven:
Medezeggenschapsraad
Raad van toezicht
Verpleegkundige Advies Raad
Raad van bestuur
Centraal overleg cliëntenraad
Bestuurssecretaris
Geneesheer Bestuurssecretaris
Personeelszaken
directeur
Bevordering Kwaliteit Behandeling (BKB)
Financieel economische zaken
Directeur Zorginnovatie
Informatisering & Automatisering/Services
Bestuursbureau (incl. afd. communicatie)
Opleidingen
Divisie forensische psychiatrie
Divisie langdurende psychiatrie
Figuur 1: schematische weergave organisatiestructuur GGZ NHN 2011
11
Jaarverslag 2011
Divisie kortdurende psychiatrie
Divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie
Primaire dienstverlening en kernactiviteiten GGZ NHN biedt geestelijke gezondheidszorg aan patiënten met psychische problemen en psychiatrische stoornissen. GGZ NHN biedt klinische zorg waaronder: crisisopvang, diagnostiek, behandeling, verpleging en resocialisatie, aan alle categorieën/mogelijke patiënten. Daarnaast biedt zij deeltijdbehandeling en ambulante zorg aan patiënten met psychische problemen en psychiatrische stoornissen. Tenslotte is GGZ NHN actief op het gebied van huisvesting van patiënten die door hun psychiatrische handicap begeleiding nodig hebben bij het zelfstandig of in groepsverband wonen. Zij biedt voor deze groep op diverse plaatsen in het werkgebied een dagactiviteit aan. GGZ NHN heeft vestigingen in Heiloo, Alkmaar, Heerhugowaard, Schagen, Den Helder, Hoorn en Enkhuizen.
Kernactiviteiten De kerntaken van de instelling zijn: preventie/dienstverlening, consultatie, behandeling, begeleiding en taken op het gebied van de openbare geestelijke gezondheidszorg. Waar mogelijk wordt de zorg dichtbij huis geleverd en wordt er ambulant gewerkt. Hiertoe is het Functie Assertive Community Treatment-model (FACT- model) ontworpen met gespecialiseerde wijkteams en wordt er in de eerste lijn intensief samengewerkt met huisartsen en eerstelijnspsychologen. Eerstelijnspsychologische hulp in de regio wordt onder meer geleverd door Amici Zorg BV, een volle dochter van GGZ NHN.
GGZ NHN - zichtbaar beter
12
patIëntEn, capacItEIt, proDuctIE, pErsonEEL En opBrEngstEn De omzetting van de kernactiviteiten in cijfers wordt weergegeven in onderstaande tabel. Dit zijn de kerngegevens van GGZ NHN ten aanzien van patiënten, medewerkers en de geboden zorg in 2011. patiënten
2011
Aantal patiënten in zorg/behandeling ultimo 2010
12.306
productie AWBz en zVW Aantal in verslagjaar geopende DBC’s (ontleend aan instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS*)
16.371
Aantal in verslagjaar gesloten DBC’s (ontleend aan instellingsinformatiesysteem, niet uit DIS)
16.761
Aantal verzorgingsdagen AWBZ
125.369
Aantal verzorgingsdagen ZVW
61.826
Aantal verzorgingsdagen Forensisch
26.923
Aantal dagen dagactiviteiten in verslagjaar
21.475
personeel Aantal personeelsleden in loondienst ultimo 2011
1.909
Aantal FTE personeelsleden in loondienst ultimo 2011
1.358
Bedrijfsopbrengsten (in euro) Totaal bedrijfsopbrengsten
118.137.235
Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
98.487.996
Waarvan niet-gebudgetteerde zorgprestaties
12.618.949
Waarvan overige bedrijfsopbrengsten en subsidies
7.030.290
* DBC-Informatie Systeem
Tabel 1: kerngegevens GGZ NHN 2011
13
Jaarverslag 2011
Verzorgingsgebied GGZ NHN is werkzaam in de zorgkantoorregio NoordHolland-Noord. Dit is globaal het gebied boven de lijn Hoorn - Alkmaar, inclusief Texel. De divisie forensische psychiatrie en het centrum autisme werken bovenregionaal. De divisie forensisch werkt landelijk en het centrum autisme binnen de gehele provincie NoordHolland. Het centrum autisme werkt in een franchiseovereenkomst constructie met het Leo Kannerhuis (LKH) en heeft op allerlei gebied een nauwe samenwerking met deze instelling. In 2011 heeft GGZ NHN met verschillende financiers te maken gehad. Het grootste gedeelte van het budget is afkomstig van de zorgverzekeraar UVIT en zorgkantoor Noord-Holland-Noord (90%). UVIT financiert de zorg vanuit de Zorgverzekeringswet (ZVW) en het zorgkantoor vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Daarnaast werd GGZ NHN voor het aanbod forensische psychiatrie gefinancierd vanuit het ministerie van Justitie en voor een aantal activiteiten, zoals de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ), depressiepreventie, maatjesproject vanuit de gemeenten. Dit wordt gefinancierd uit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). In toenemende mate is er sprake van derde geldstromen, subsidies voor specifieke in tijd begrensde projecten. We denken dat deze vorm van financiering in de nabije toekomst aan belang zal winnen. GGZ NHN speelt hierop in.
Samenwerkingsrelaties GGZ NHN kent naast de interne belanghebbenden (medewerkers en patiënten) ook een groot aantal externe stakeholders.
Het belang van ketenpartners GGZ NHN werkt samen en zoekt afstemming met andere zorgsectoren, maatschappelijke organisaties en gemeenten, provinciale en landelijke overheden. GGZ NHN stelt professionaliteit en deskundigheid ter beschikking aan met name eerstelijnshulpverleners, zoals huisartsen, maar ook aan gemeenten en andere maatschappelijke organisaties. Ketensamenwerking is onontbeerlijk voor de doelgroep langdurend zorgafhankelijke patiënten. Er zijn verschillende partners waar GGZ NHN regelmatig en intensief mee samenwerkt.
Met gemeenten vindt gestructureerd overleg plaats op verschillende gebieden: huisvesting, arbeid en dagbesteding, WMO, maatschappelijke participatie van patiënten en lokaal gezondheidsbeleid. Verder vinden activiteiten plaats in het kader van scheiden van wonen en zorg en wordt samengewerkt met woningbouwcorporaties en -verenigingen. In de regio functioneert Spoed Eisende Psychiatrische Hulp (SEPH) onder aansturing van GGZ NHN. Hierin wordt alle spoedeisende psychiatrische hulp in de regio volgens één model en toegang samen met alle ketenpartners geleverd. In 2011 is het gelukt om ook de crisisdienst Hoorn hierin op te nemen. Partners zijn: Brijder, Parnasia Bavo Groep, Triversum, Geriant, Meldpunt Acute Zorg (MAZ), De Praktijk, Doggershoek en Queeste. Hiermee is er sprake van één geïntegreerde crisisfunctie buiten kantoortijden voor de totale regio waarin GGZ NHN werkzaam is. Geruime tijd wordt er samengewerkt met Werkgemeenschap Noord-Kennemerland (WNK) bedrijven in Alkmaar. De samenwerking vindt plaats op het terrein van de re-integratie, het wederzijds afnemen van diensten (screening en diagnosestelling, re-integratie plaatsen vanuit GGZ NHN, Individual Placement and Support (IPS), schoonmaak en andere diensten vanuit de WNK). Omdat er veel overeenkomsten en zelfs overlap zit in de door beide organisaties geboden activiteiten, wordt vanaf medio 2011 gesproken over geformaliseerde samenwerking, mogelijk in de vorm van een nieuw op te richten rechtspersoon, waarin activiteiten worden samengebracht. Vicino BV GGZ NHN zal de komende jaren, in samenwerking met de zorgverzekeraar, huisartsen en andere eerstelijnspartijen, waar dat kan zorg verplaatsen van de tweede lijn naar de eerste lijn. Daartoe is een project-organisatie opgericht, gebaseerd op het ‘collaborative care’ model. Pilots in vier grote huisartsenpraktijken in de regio zijn succesvol gebleken. In de loop van 2011 is gestart met het onderbrengen van de lopende projecten in een nieuwe gezamenlijk op te richten organisatie, Vicino BV. Hierin zijn de huisartsenorganisaties en GGZ NHN gelijkelijk aandeelhouder en wordt nauw samengewerkt met de ziektekostenverzekeraar UVIT. Met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) is een proefperiode van drie jaar afgesproken waarin het budget gegarandeerd is en waarin Vicino zich kan bewijzen. De verwachting is dat Vicino BV begin 2012 daadwerkelijk opgericht kan worden.
GGZ NHN - zichtbaar beter
14
Amici Zorg BV Eind 2009 heeft GGZ NHN een rechtspersoon opgericht, Amici Zorg BV, om daar eerstelijnspsychologische hulp in onder te brengen. GGZ NHN is enig aandeelhouder. Parnassia Bavo Groep en GGZ inGeest Op het gebied van ‘E-health’ innovatie wordt samengewerkt met Parnassia Bavo Groep en GGZ inGeest. Er is een gezamenlijk project onder leiding van één projectleider onder de naam: ‘E-health 2.0’ voor patiënten met Ernstige Psychiatrische Aandoeningen (EPA). Phebe BV Om de kwaliteit van de operationele processen van de afdeling personeelszaken te optimaliseren wordt samengewerkt met Stichting Lentis, Stichting GGZ Centraal en Stichting Dr. S. van Mesdag. In het kader van deze samenwerking is de ‘Phebe BV’ opgericht. Verpleging en Verzorging-sector (V&V-sector) Met de Verpleging en Verzorging-sector (V&V-sector) wordt samengewerkt in diverse uiteenlopende projecten op het gebied van ouderenpsychiatrie. Ook met de ziekenhuizen is meer samenwerking. Belangrijk hierbij is de samenwerking op het gebied van psychiatrie en somatiek. Spelers uit het justitieveld In Noord-Holland-Noord is GGZ NHN de enige aanbieder van forensische psychiatrie. GGZ NHN ontwikkelt haar forensische ketenzorg met als doel dé aanbieder in de regio boven het Noordzeekanaal te worden. Zij doet dit in nauwe samenwerking met de regionale stakeholders (Penitentiaire Inrichtingen, Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP), reclassering, Penitentiar Psychiatrisch Centrum i.o) en landelijke samenwerkingspartners in het justitieel circuit. De forensische zorg bestaat uit ambulante en klinische voorzieningen. De Verstandelijk Gehandicapten-sector (VG-sector) Sinds juni 2008 functioneert het Expertisecentrum verstandelijk gehandicapten GGZ, een samenwerkingsverband van de verstandelijk gehandicapten- en geestelijke gezondheidszorginstellingen in de regio Noord-Holland-Noord. De VG-sector in deze regio wordt gevormd door Philadelphia, de Waerden, de Raphaelstichting, ’s Heerenloo Noordwest, Leekerweide, Esdégé-Reigersdaal en MEE Noordwest. Het expertisecentrum heeft als doel psychiatrische hulp te bieden aan verstandelijk gehandicapte volwassenen in deze regio’s.
15
Jaarverslag 2011
Synquest Met zeven GGZ-instellingen (Dimence, GGZ Breburg, GGZ Delfland, GGZ inGeest, Reinier van Arkel en Rivierduinen) wordt samengewerkt om een kwaliteitsformule te ontwikkelen die bewaakt dat bewezen effectieve behandelingen worden toegepast en dat de uitkomsten van de behandeling gestandaardiseerd worden gemeten. Daartoe hebben de instellingen het samenwerkingsverband Synquest opgericht. Leo Kannerhuis In het kader van de samenwerking met het landelijk opererende Leo Kannerhuis (expertise centrum voor autistische stoornissen) neemt GGZ NHN deel aan de franchiseconstructie van het LKH. Hierdoor heeft naast de inhoudelijk borging van het behandelmodel, GGZ NHN ook de concessie voor behandeling van autisme in heel NoordHolland verkregen, plus substantiële uitbreiding van het beschikbare budget om de wachttijden te verkorten.
STAKEHOLDERSANALYSE De gezondheidszorg is een complexe sector waarin samenwerking een steeds grotere rol gaat spelen als gevolg van de marktwerking. Het is daarom belangrijk voor GGZ NHN om te weten hoe stakeholders de kwaliteit van dienstverlening van GGZ NHN beoordelen. Dit is in 2011 onder-zocht bij de volgende stakeholders: zorgverzekeraars, gemeenten, huisartsen, thuiszorg, ziekenhuizen, politie, GGD, cliëntenorganisaties en activiteitencentra. Het gemiddelde rapportcijfer dat GGZ NHN krijgt van de stakeholders is een 6,3. Er bestaat nog geen gevalideerde methode om de kwaliteit van dienstverlening te toetsen bij stakeholders. Om deze reden is bij dit onderzoek een enquête aan de stakeholders voorgelegd welke gebaseerd is op gevalideerde vragen die gebruikt worden bij het meten van de kwaliteit van dienstverlening volgens cliënten. Door het combineren van vragen van de ServQual, CQ-index en het HKZ model, zijn de volgende dimensies aan de stakeholders voorgelegd: tastbaarheden, zekerheid, betrouwbaarheid, responsiviteit, empathie, service wijdte, toegankelijkheid, hoffelijkheid, samenwerking, fysieke bereikbaarheid, communicatie, productspecificatie, processpecificatie en resultaatspecificatie. Het onderzoek is middels enquêtes en semigestructureerde interviews verricht. Ten eerste zijn 266 enquêtes verstuurd. Ten tweede zijn met enkele respondenten interviews gehouden om meer inzicht te krijgen in de dimensies. Van de benaderde stakeholders heeft slechts 25% gereageerd. Dit zijn 63 enquêtes. Het blijkt dat betrouwbaarheid, samenwerking, communicatie, proces-specificatie, productspecificatie, zekerheid, hoffelijkheid en toegankelijkheid als zeer belangrijk worden bevonden door de stakeholders. Hiervan hebben zekerheid, hoffelijkheid en toegankelijkheid hoge rapportcijfers gekregen. Vanuit interviews met gemeenten zijn de volgende punten belangrijk bevonden: begrijpbaarheid van elkaar, taalgebruik, netwerken, een goede verantwoording en een lagere prijs voor de aangeboden producten en diensten. Na ongeveer twee jaar dient dit onderzoek herhaald te worden. Dan zal gestreefd worden naar een gemiddelde van een 7.0 (in vergelijking met een 6.3 van dit onderzoek). Bij dit vervolgonderzoek is het belangrijk genoeg respondenten te werven om zo betrouwbare uitspraken te kunnen doen.
GGZ NHN - zichtbaar beter
16
Kennis willen delen
17
Jaarverslag 2011
Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering
uItgangspuntEn BIj DE InrIchtIng van DE organIsatIE
BEstuur En toEzIcht normen van goed bestuur
De raad van toezicht ziet toe op het algemeen beleid van GGZ NHN, zoals de raad van bestuur dat voert. Tevens ziet zij toe op de kwaliteit en continuïteit van het bestuur. Specifieke bevoegdheden van de raad van toezicht zijn neergelegd in de statuten. De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het besturen van de organisatie, de strategiebepaling, de positionering en de allocatie van middelen. De raad van bestuur stelt daartoe het instellingsbeleid, de begroting en de jaarrekening vast. Tevens legt zij verantwoording af aan de raad van toezicht en externe instanties. De directies van de divisies leiden de operationele organisatie, zijn verantwoordelijk voor (het inrichten van) de werkprocessen, uitkomsten en resultaat, interne en externe afstemming, interne en lokale externe communicatie en het onderhouden van het lokale netwerk. De medezeggenschapsraad en de cliëntenraden volgen, toetsen en beïnvloeden het instellingsbeleid op grond van hun taakstelling zoals neergelegd in de Wet op Ondernemingsraden (WOR), respectievelijk de Wet Medezeggenschap Clienten Zorginstellingen (WMCZ). In het verslagjaar is er in toenemende mate naar gestreefd om de medezeggenschap van patiënten te laten plaatsvinden waar de relevante besluiten worden genomen. De besluiten worden vooral binnen de divisies genomen. Hierdoor hebben de divisieraden gewonnen aan inhoud en kracht en is het belang van de centrale raad gerelativeerd. In de nieuwe samenwerkingsovereenkomsten met de divisiedirecties is deze verschuiving vertaald naar beleid en als zodanig vastgelegd.
De zorgbrede governance code is leidend voor het beleid van de instelling, waarbij het principe geldt: ‘pas toe of leg uit’. De besturing van de instelling wordt geregeld in een nieuw samenhangend document ‘het managementcharter’. Uiteraard zijn de statuten leidend. Aan ‘het managementcharter’ is ook in het verslagjaar gewerkt, maar vaststelling heeft nog niet plaatsgevonden.
taken raad van bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor het besturen van de organisatie (strategiebepaling, positionering en allocatie van middelen), tenzij de statuten anders bepalen. Het bestuur stelt integraal beleid vast, dus een synthese van behandelbeleid, financieel beleid, sociaal beleid, kwaliteitsbeleid en facilitair beleid. Statuten en wet- en regelgeving zijn leidend en bindend. Het bestuur heeft oog voor de bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid van de organisatie en heeft een voorbeeldfunctie. Er is in 2011 sprake van een éénhoofdig bestuur. In de tweede helft van het jaar is een procedure gestart die zal resulteren in het aanstellen van een tweede lid van de raad van bestuur per 1 januari 2012. Een en ander vindt plaats op instigatie en onder aansturing en verantwoordelijkheid van de raad van toezicht.
Bezoldiging raad van bestuur De arbeidsvoorwaarden van de bestuurder zijn openbaar en worden opgenomen in de jaarverantwoording. De arbeidsvoorwaarden en het jaarinkomen van het bestuur zijn bepaald op basis van de adviesregeling Arbeidsvoorwaarden Raden van Bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Directeuren in Zorginstellingen (NVZD). Er is geen sprake van een variabele beloning voor de bestuurder.
Samenstelling raad van bestuur naam A. Jansen
Bestuursfunctie bestuurder
nevenfuncties bestuurslid Het Dolhuys penningmeester bestuur van de Stichting Leerstoel Geschiedenis van de Psychiatrie commissaris Amici BV lid raad van advies Zorgkantoor NHN lid raad van commissarissen FWG Advies BV en CV voorzitter Stichting European Association for Behavioural and Cognitive Therapy Congress 2014 lid commissie werkgevers- en arbeidszaken GGZ Nederland
GGZ NHN - zichtbaar beter
18
toezichthouders (raad van toezicht) In de loop van 2010 is door een externe deskundige op verzoek van de raad van toezicht een onderzoek gedaan naar de gewenste samenstelling en het profiel van de raad in de toekomst. Aansluitend op dit profiel zijn in het verslagjaar drie leden vertrokken. In het verslagjaar bestaat de raad van toezicht uit vijf personen.
verantwoordelijkheid is, zoals vastgelegd in de zorgbrede governance code. De raad van toezicht functioneert als adviseur en klankbord van de bestuurder. De raad van toezicht benoemt, beoordeelt en ontslaat leden van de raad van bestuur en benoemt en ontslaat de externe accountant.
Bezoldiging raad van toezicht
takEn raaD van toEzIcht De raad van toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het besturen door de raad van bestuur en op de algemene gang van zaken in de zorgorganisatie. In dit kader bewaakt de raad van toezicht en houdt deze toezicht op (ten minste): • de realisatie van de doelstellingen van de zorgorganisatie; • de strategie en de risico’s verbonden aan de activiteiten van de zorgorganisatie; • de opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen; • de financiële verslaglegging; • de naleving van wet- en regelgeving; • het als zorgorganisatie op passende wijze uitvoering geven aan een bijzondere maatschappelijke verantwoordelijkheid. Bij de vervulling van hun taak richten de leden van de raad van toezicht zich naar het belang van de stichting. Hierbij rekening houdend met het feit dat de stichting een onderneming met een bijzondere maatschappelijke
De leden van de raad van toezicht ontvangen voor hun werkzaamheden ten behoeve van GGZ NHN een vaste vergoeding conform de daarvoor geldende beloningscode vanuit de Nederlandse Vereniging voor Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ) en een vergoeding voor gemaakte onkosten.
overlegvormen raad van toezicht In 2011 hebben vier vergaderingen van de raad van toezicht plaatsgevonden in aanwezigheid van het bestuur. Voorafgaand aan de vergaderingen vond agenda-overleg plaats tussen het bestuur en de voorzitter en vicevoorzitter van de raad van toezicht. Tussentijds vond op ad hoc basis contact plaats tussen raad van toezicht en bestuur. Zoals gebruikelijk zijn er ook twee overlegvergaderingen met de medezeggenschapsraad ‘de algemene gang van zaken betreffende’, waarbij de voorzitter en een lid van de raad van toezicht aanwezig waren. De raad van toezicht heeft een auditcommissie samengesteld, deze heeft regelmatig overleg gevoerd met de directeur financiën.
Samenstelling raad van toezicht naam N. de Wolf, voorzitter
19
nevenfuncties secretaris Stichting Museum Belvédère, Heerenveen secretaris Stichting Vrienden Museum Belvédère, Heerenveen voorzitter Stichting Administratiekantoor Van den Brug Beheer (VDB) BV, Drachten commissaris VDB Drachten voorzitter Stichting De Architectengroep, Amsterdam
G. Valk, vicevoorzitter
voorzitter Kamer van Koophandel Noordwest-Holland lid dagelijks bestuur Kamer van Koophandel Nederland lid raad van toezicht ROC Horizoncollege lid raad van toezicht St. Voortgezet Onderwijs Kennemerland voorzitter raad van advies zorgkantoor voorzitter Stichting Veteraneninstituut
A.H. Tromp, lid
klachtencommissie Jeugdzorg Flevoland klachtencommissie Noorderkwartier inval buitengriffier Rechtbank Alkmaar
Jaarverslag 2011
H.G. Wokke, lid
organisatieadviseur/geassocieerd partner Rijnconsult lid raad van commissarissen en voorzitter auditcommissie Wooncompagnie, Hoorn lid raad van commissarissen Stichting Rentree, Hoorn waarmee verbonden: - bestuurslid Stichting Centrum voor Arbeidstraining en Beroepsbeoefening, Hoorn - lid raad van commissarissen Trainingscentrum Handelshuis BV, Hoorn voorzitter raad van toezicht Gunstzorg BV, Hoorn lid rekenkamercommissie, gemeente Opmeer
A.M. Rietdijk, lid Per 1 januari afgetreden
voorzitter raad van commissarissen Pré Wonen, Velserbroek
K.W. Metz, lid Per 1 januari afgetreden
Geen
E.A.S. Rommel, lid Per 1 juli afgetreden
fi scalist, zelfstandig ondernemer, Fiscion Belastingadviseurs directeur Jian BV lid partijcommissie belastingen VVD voorzitter klachtencommissie Forte voorzitter Vrouwen in financiën
A. Willems-van der Ploeg, lid Per 22 maart aangetreden
bestuurslid LCR (Landelijke Cliëntenraad werk en inkomen) comité van aanbeveling: Stichting Zelfstandig Wonen Heiloo bestuurslid Congregatie Zusters van de H. Juliana de Falconieri bestuurslid PCI (Parochiële Caritas Instelling) bestuurslid Heiligdom Onze Lieve Vrouw ter Nood
afspraken raad van toezicht In het verslagjaar is de omvang van de raad van toezicht teruggebracht tot vijf leden. Een rooster van aftreden voorziet in een procedure om te komen tot het reglementair beoogde aantal van vijf leden. Omdat een interne voordracht niet de instemming had van de cliëntenraad, is de cliëntenraad zelf een wervingsprocedure gestart om tot invulling te komen van hun bindende voordracht, waarvoor een vacature bestond. Zij zijn hierin geslaagd en in de raad van toezicht vergadering van maart kon het nieuwe lid mevrouw A. Willems-van der Ploeg benoemd worden.
Besluiten De raad van toezicht stemt in met de verlenging van de erfpachtregeling en de vestiging recht van opstal ten behoeve van Nuon Intra West op het terrein van GGZ NHN in Heiloo. Een voorstel voor een procuratieregeling wordt vastgesteld, de adviezen over herziening van de tekst worden in de definitieve notitie verwerkt. De raad van toezicht verleent goedkeuring aan de aankoop van een pand in Schagen ten behoeve van een logeerhuis.
De raad van toezicht verleent goedkeuring aan deelname van GGZ NHN aan Vicino BV, een samenwerkingsverband in de eerstelijn met de huisartsen in de regio. De raad van toezicht heeft instemming verleend aan de besteding van een investeringsbedrag van 1 miljoen euro ten behoeve van uitbreiding van het project Telezorg in de langdurende psychiatrie. Het bedrag komt uit een extra verkregen subsidie ten behoeve van dit doel. De nota Integraal Kwaliteitsbeleid wordt besproken en vastgesteld. In december benoemt de raad van toezicht mevrouw drs. M.C. van Putten als lid van de raad van bestuur. De raad van toezicht geeft instemming aan het voornemen om met Van Hollant BV een nevenovereenkomst af te sluiten strekkende tot een non-concurrentiebeding. Van Hollant BV heeft een terrein aan de Kennemerstraatweg gekocht ten behoeve van een project private ouderenzorg. In de nevenovereenkomst worden soortgelijke initiatieven in het hoofdgebouw geblokkeerd.
GGZ NHN - zichtbaar beter
20
Beleid en strategie Een notitie van de heer A. Jansen over het bestuursmodel voor GGZ NHN wordt uitgebreid besproken. Een belangrijk onderdeel daarvan betreft het voorstel om in 2012 te komen tot een tweehoofdige raad van bestuur. Argumenten voor dit voorstel hebben te maken met de werklast van de huidige bestuurder en met risicobeperking van een éénhoofdige leiding. In de loop van 2011 wordt verdergaand gesproken en wordt het besluit genomen om inderdaad de raad van bestuur uit te breiden met een tweede lid. Er wordt een profiel lid raad van bestuur opgesteld en tevens wordt besloten om extern bureau, Movimento bij de procedure te betrekken. Er wordt een sollicitatieprocedure vastgesteld. Aan het eind van het verslagjaar kan de procedure succesvol worden afgesloten met de aanstelling van mevrouw drs. M.C. van Putten. Met de raad van toezicht wordt teruggekeken op het congres ‘Durven Dromen’ voor en door verpleegkundigen van GGZ NHN. Het congres werd bijgewoond door 550 verpleegkundigen van onze instelling. Dit congres wordt als een succes ervaren dat voor herhaling vatbaar is. Naar aanleiding van wijzigingen in de Wet forensische zorg (Wfz) is een adviesnota geschreven door de heer Van der Vossen, van de Holland Consulting Group. Deze nota waarin voorstellen worden gedaan voor de organisatorische vormgeving van de divisie forensische psychiatrie wordt besproken. In de wet die naar verwachting in 2012 ingaat worden scherpere eisen gesteld aan de besturing en governance van TBS- en andere justitiële klinieken. Het advies wordt door de raad van toezicht overgenomen. De raad van toezicht bespreekt de beleidsbrief inzake de afdeling personeelszaken. In deze brief van het bestuur worden ernstige zorgen geuit over het functioneren van de afdeling en wordt ingrijpen aangekondigd. De kaderbrief 2012 wordt besproken en wordt zeer goed ontvangen door de raad van toezicht. Het visiedocument ‘Toekomst klinische zorg’ wordt besproken.
Risicomanagement De raad van toezicht bespreekt de plannen voor herbestemming van het hoofdgebouw in Heiloo. Ook de auditcommissie onderkent de vastgoedportefeuille als een van de meest belangrijke risicofactoren binnen GGZ NHN. Er wordt een presentatie gegeven van de plannen voor de toekomst van het hoofdgebouw. De raad van toezicht kondigt aan dit dossier zeer nauwgezet te zullen volgen.
21
Jaarverslag 2011
Het bestuur geeft informatie over de stand van zaken met McKesson, de leverancier van onze centrale zorg-applicatie XMCare. Bij de huidige gebruikers bestaat ontevredenheid over prestaties van McKesson, maar ook is er onzekerheid over de mate waarin de Amerikaanse moedermaatschappij gecommitteerd is om XMCare in de lucht te houden. Gezien de centrale positie die deze applicatie inneemt (alle hulpverleners werken er dagelijks mee) en de vele koppelingen die vanuit dit systeem bestaan met andere functies (verantwoording, declaraties, Elektronisch Patiënten Dossier) is vervanging ervan niet alleen kostbaar maar ook zeer ingrijpend. Dit dossier wordt door het bestuur nauwlettend gevolgd, zij zal de raad van toezicht op de hoogte houden. In het kader van het kwaliteitsbeleid wordt het verslag van de externe audit besproken. Er is een goed eindresultaat bereikt. Het bestuur stelt voor een private verzekering voor Wet Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) risico’s via de Rabobank af te sluiten. Tot nu toe werd er verzekerd via de Uitvoeringinstituut Werknemers Verzekeringen (UWV). De raad van toezicht gaat akkoord.
Zorginhoudelijke ontwikkelingen De raad van toezicht wordt geïnformeerd over de volgende zorginhoudelijke ontwikkelingen: • Een plan van aanpak voor verbeteringen van de Psychia- trische Voorziening Alkmaar (PVA) naar aanleiding van een rapport van de Inspectie. • De raad wordt geïnformeerd over de evaluatie van een crisissimulatie binnen de divisie forensische psychiatrie. De leerpunten worden gedeeld. • De raad wordt geïnformeerd over de relatie met de cliëntenraden, die geeft reden tot zorg. Vanuit de cliëntenraden wordt kritisch gereageerd over de invulling van de medezeggenschap en het verdwijnen van de regioraden. Wel zijn er nieuwe samenwerkingsovereen- komsten gesloten die voor de toekomst een aantal problemen moeten voorkomen. • Het jaarverslag van de klachtencommissie wordt besproken. De raad van toezicht vraagt aandacht voor het feit dat veel van de klachten gaan over bejegening en over dwangbehandelingen. • Er is een Inspectierapport over een dwangbehandeling binnen de divisie forensische psychiatrie. De raad van toezicht uit zich kritisch over dit rapport.
Financiën Het financiële beleid van GGZ NHN vormt uiteraard ook in 2011 een belangrijk deel van het aandachtsgebied van de raad van toezicht. Puntsgewijs komen in het verslagjaar de volgende onderwerpen aan de orde: • De toelichting van de accountant op de jaarrekening 2010. • Periodieke financiële rapportage van de directeur financiën. • Goedkeuring van de begroting 2011. • Bespreking van het accountantsverslag 2010 en het maken van afspraken over de follow-up. • Bespreking van de managementletter 2010. • Verleent goedkeuring aan het ‘Treasury jaarplan’ 2011. • De heroverweging solvabiliteitseis wordt goedgekeurd. • De suppletoire begroting 2011 wordt goedgekeurd.
Themabijeenkomst De raad van toezicht heeft in haar themabijeenkomst gesproken over een rapport van bureau Boer & Croon over de toekomst van de psychiatrische zorg, een en ander vanuit een strikt bedrijfskundige invalshoek. De opstellers van het rapport verzorgden de inleiding. De raad van toezicht is met het bestuur van mening dat het een belangrijk rapport betreft waarin zekere ontwikkelingen in de geestelijke gezondheidszorg worden beschreven. Binnenkort wordt het rapport besproken in het directieteam en ook tijdens het eerstvolgende Overleg Strategisch Beleid (OSB). Het bestuur zal de raad van toezicht uiteraard op de hoogte houden van beleidsvoornemens die op het rapport gebaseerd zijn. Bedrijfsvoering Verdere marktwerking en veranderende wet- en regelgeving ten aanzien van de financiering, zorgen ervoor dat GGZ NHN nog meer dan voorheen aandacht moet hebben voor een kwalitatief hoogwaardige dienstverlening in samenhang met een financieel gezonde bedrijfsvoering. Dit geldt zowel voor de korte als voor de lange termijn. Deze doelstellingen komen terug in het strategisch beleid van GGZ NHN, waarin een koppeling wordt gelegd tussen de strategische doelen, de bedrijfsprocessen en de bedrijfsvoering. Bij het realiseren van de doelstellingen geldt als uitgangspunt het principe van integraal management, waarbij het management verantwoordelijk is voor het in samenhang realiseren van de doelstellingen.
Planning en controlcyclus (P&C) Teneinde de gestelde doelen te kunnen realiseren is het vergroten van de beheersbaarheid en het bewaken van de realisatie een vereiste. Dit vraagt om een goede werking
van het planning- en controlproces. In dit kader is, in het verlengde van de reorganisatie van de ondersteunende dienst Financieel Economische Zaken (FEZ), de binnen GGZ NHN te hanteren P&C opnieuw beschreven. De jaarlijkse cyclus vangt aan met een herijking en bevestiging door het bestuur van de strategie voor de komende jaren. Vervolgens wordt op basis van de strategische doelstellingen en de van belang zijnde interne en externe ontwikkelingen de kaderbrief van het bestuur en de financiële kaderbrief opgesteld. Op basis van de in deze brief gestelde kaders wordt door alle divisies en ondersteunende diensten een jaarplan en een begroting opgesteld. Deze deelbegrotingen worden in november geconsolideerd tot een instellingsbegroting en ter vaststelling dan wel goedkeuring aan de bestuurder en de raad van toezicht voorgelegd. Investeringen in inventaris, automatiseringsmiddelen en bouwkundige zaken worden binnen de gestelde kaders afzonderlijk begroot en bewaakt. In het jaarlijks op te stellen ‘Treasury jaarplan’ worden de ontwikkelingen en de uit te voeren activiteiten rondom de korte en lange termijn financiering opgenomen. Gedurende het jaar rapporteert de ondersteunende dienst FEZ binnen vijftien werkdagen na afloop van de maand aan het management over de ontwikkelingen van de opbrengsten, de personele en materiële kosten, de investeringen en diverse andere kwantitatieve en kwalitatieve aspecten. Periodiek worden de resultaten door de divisie of ondersteunende dienst besproken met de bestuurder in het zogenaamde ‘bestuurlijk overleg’. Iedere vier maanden vindt er een uitgebreide rapportage plaats, waarbij naast de realisatie tot en met de periode, tevens een prognose van het verwachte jaarresultaat wordt gegeven. In deze rapportage wordt ook ingegaan op de risico’s en de inschattingen daaromtrent. Het afleggen van verantwoording over het in het verslagjaar gevoerde beleid en over de in het jaar behaalde resultaten vormt het sluitstuk van de P&C. Enerzijds worden met het management de resultaten besproken en geëvalueerd. Anderzijds wordt op de instellingsverantwoording een accountantscontrole uitgevoerd. De accountant rapporteert zijn bevindingen aan het bestuur en de raad van toezicht en licht deze in de vergadering van de raad van toezicht nader toe.
GGZ NHN - zichtbaar beter
22
De accountantsbevindingen op het vlak van de administratieve organisatie en interne beheersing worden aan de betreffende directeuren toegezonden met het verzoek om waar nodig verbeterplannen te ontwikkelen. Periodiek wordt de voortgang van de verbeterplannen gerapporteerd aan en besproken met het bestuur en de raad van toezicht.
‘Early warning systeem’ Van oudsher heeft de bestuurlijke informatievoorziening het karakter van verantwoordingsinformatie. Echter het wordt steeds belangrijker in een vroegtijdig stadium ontwikkelingen te signaleren en mogelijke problemen te onderkennen, zodat in een vroegtijdig stadium kan worden bijgestuurd. GGZ NHN onderkent het belang van vroegtijdige signalering en is daarom actief in het verder ontwikkelen van haar ‘Early warning systeem’. Zo wordt het management gevraagd om iedere vier maanden een uitspraak te doen over de ontwikkeling van het verwachte jaarresultaat. Daarnaast worden maandelijks de ontwikkelingen rondom de liquiditeitspositie gevolgd. fInancIEEL BELEID
Een verdere groei van het vermogen zou betekenen dat er meer ‘winst’ gemaakt moest worden. Geld dat dan niet aan de zorg besteed zou kunnen worden. Het bestuur heeft daarom voor 2011 bepaald dat het solvabiliteitsratio op het huidige niveau gehandhaafd kan blijven. Concreet vertaald resulteerde dit in de volgende doelstellingen voor 2011: ‘Bij een verwachte dalende omzet van 3% moest er een integrale bezuiniging op de kosten van 3% worden doorgevoerd; GGZ NHN streefde daarbij naar een 0-begroting’. rEsuLtatEn vErsLagjaar Het resultaat over 2011 is € 2,5 miljoen positief en is hiermee nagenoeg gelijk aan het resultaat over 2010. Hiermee is het over 2011 gerealiseerde resultaat beter dan begroot. Dit positieve resultaat wordt grotendeels veroorzaakt door: • Nagekomen budgetmutatie over voorgaande boekjaren (circa € 1 miljoen). • Hogere loon- en prijscompensatie over de Zorgverzeke- ringswet (Zvw)-opbrengsten dan begroot (circa € 1,1 miljoen). • Positief resultaat op de begrote rentekosten (circa € 0,4 miljoen).
uitgangspunten voor 2011 Veranderende regelgeving, verdergaande marktwerking en budgetkortingen vanwege overschrijding van het Budgettair Kader Zorg (BKZ) zorgen voor onzekere tijden voor de sector. Dit was voldoende aanleiding om een voorzichtig financieel beleid te voeren. Hierbij is het onvermijdelijk dat er af en toe een spanning bestaat tussen de inhoud en de bedrijfsvoering. Deze moeten steeds weer in evenwicht worden gebracht. Belangrijk is daarbij het collectieve belang van GGZ NHN. Doelstelling daarbij is om het zo simpel mogelijk te houden: meer eenduidig en minder complex. Het solvabiliteitsratio (uitgedrukt als het eigen vermogen/ omzet) van GGZ NHN bedroeg ultimo 2010 16,4%. Binnen de sector was dit een voldoende solvabele positie en daarmee een acceptabel niveau voor onze financiers.
In het resultaat over 2011 is mede begrepen een waardevermindering van € 426.000 op het pand Kennemerstraatweg 464 te Heiloo. Deze waardevermindering hangt samen met de leegstand van dit pand en de verwachting dat tegen de huidige boekwaarde geen sprake kan zijn van een rendabele exploitatie. Tegenover deze waardevermindering staat een vrijval vanuit de voorziening onderhoud van € 426.000. Dit vanwege het feit dat het bestuur heeft aangegeven niet zelf het hoofdgebouw te willen gaan exploiteren, zodat de in de voorziening onderhoud opgenomen renovatiekosten niet door GGZ NHN zelf gerealiseerd gaan worden. Het resultaat over 2011 is toegevoegd aan het eigen vermogen en dat komt daarmee ultimo 2011 op een bedrag van € 21,5 miljoen.
ontwikkeling opbrengsten Zoals uit onderstaand overzicht blijkt, zijn de totale opbrengsten in 2011 met € 2,6 miljoen (2,2%) toegenomen ten opzichte van 2010. opbrengsten
x € 1.000
%
2011
2010
afwijking
Wettelijk budget
98.488
97.310
1,2%
Niet-gebudgetteerde zorgprestaties
12.619
12.865
-1,9%
Subsidies
1.378
1.339
2,9%
Overige bedrijfsopbrengsten
5.652
4.044
39,8%
118.137
115.558
2,2%
Tabel 2: opbrengsten 2010/2011
23
x € 1.000
Jaarverslag 2011
De toename van het wettelijk budget met circa € 1,1 miljoen is het saldo van een verlaging van de productieafspraak over 2011 (€ 1 miljoen) en de toename als gevolg van de vergoeding van de loon- en prijsontwikkelingen en de overige budgetmutaties (€ 2,1 miljoen).
• een toename van de algemene kosten als gevolg van het realiseren van het project ‘Telezorg’ (€ 1,4 miljoen); de kosten van dit project worden overigens gecompenseerd door de in het wettelijk budget opgenomen vergoeding voor zorginfrastructuur.
De toename van de overige bedrijfsopbrengsten met circa € 1,6 miljoen is grotendeels niet van structurele aard. In 2011 is namelijk in de overige opbrengsten de vrijval van een deel van de in 2010 ontvangen stimuleringspremie UVIT (€ 1,2 miljoen) en de boekwinst van de verkoop van een pand te Heiloo (€ 0,2 miljoen) opgenomen.
financiële kengetallen Eén van de meest gebruikte kengetallen binnen de GGZ- sector is het solvabiliteitsratio (gedefinieerd als de verhouding tussen het eigen vermogen en de totale opbrengsten). Het solvabiliteitsratio geeft aan in hoeverre een organisatie in staat is om te voldoen aan haar verplichtingen op de
ontwikkeling kosten De kosten zijn in 2011 met circa € 2,6 miljoen (2,3%) toegenomen ten opzichte van 2010. Bedrijfslasten
(x € 1.000)
(x € 1.000)
% afwijking
2011
2010
Personele kosten
85.773
80.421
6,7%
Overige bedrijfskosten
20.247
22.055
-8,2%
9.173
9.091
0,9%
426
1.500
-71,6%
115.619
113.067
2,3%
Rente en afschrijvingskosten Waardevermindering vaste activa
Tabel 3: kosten 2010/2011 De toename van de personele kosten in 2011 met € 5,3 miljoen komt onder andere voort uit: • de toename van de formatie van 1.309 fte in 2010 naar 1.358 fte in 2011 (€ 2,3 miljoen); • de toename van de formatie kan grotendeels toegeschreven worden aan de uitbreiding autisme en het realiseren van een aantal projecten (Intensive Home Treatment en Oldfact); • de cao-ontwikkelingen en het anciënniteiteffect (€ 1,2 miljoen); • toename van de sociale lasten, inclusief de eenmalige kosten voor de afkoop van het inlooprisico in verband met de overgang per 1 januari 2012 naar het zelf dragen van het risico voor de Wet Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) (€ 1,6 miljoen). De overige bedrijfskosten nemen in 2011 met € 1,8 miljoen af. Deze afname komt onder andere door: • het uitvoeren van de projectkosten in het kader van de besteding van de stimuleringspremie UVIT (-/- € 2,4 miljoen); • de vrijval van de voorziening onderhoud die ten gunste gebracht is van de onderhoudskosten gebouwen (-/- € 0,4 miljoen); • de lagere energiekosten vanwege het afstoten van panden en het vertrek uit het (voormalig) hoofdgebouw te Heiloo (-/- € 0,6 miljoen);
lange termijn in welke mate financiële risico’s/tegenvallers opgevangen kunnen worden. Voor GGZ NHN worden deze risico’s, als gevolg van externe ontwikkelingen, steeds groter. De belangrijkste externe ontwikkelingen betreffen: • de te verwachten landelijke bezuinigingen in de komende jaren; • het opheffen van de contracteerplicht voor zorgverzekeraars; • binnen de ZVW de overgang naar de prestatiebekostiging; • de dekking van de kapitaalslasten via een component in de integrale tarieven. Belangrijke financiële stakeholders vragen tegenwoordig een solvabiliteitsratio van minimaal 15%. De verwachting is dat de eisen van banken de komende jaren verder zullen toenemen. Met de toevoeging van het resultaat 2011 aan het eigen vermogen is het solvabiliteitsratio van GGZ NHN toegenomen van 16,4% naar 18,2%. Naast de solvabiliteit is ook de liquiditeit belangrijk. Het liquiditeitsratio (gedefinieerd als de verhouding tussen de vlottende activa en de kortlopende schulden), zegt iets over de mate waarin GGZ NHN aan haar korte termijnverplichtingen kan voldoen. Het liquiditeitratio is in 2011 licht afgenomen van 73% naar 71%. GGZ NHN heeft met haar huisbankier zodanige kredietafspraken gemaakt dat daarmee voldoende ruimte bestaat om aan haar kortlopende verplichtingen te kunnen voldoen (zie tabel 4).
GGZ NHN - zichtbaar beter
24
2011
2010
Resultaatratio:
resultaat / totaal opbrengsten
2,1%
2,2%
Solvabiliteit 1:
eigen vermogen / totaal opbrengsten
18,2%
16,4%
Solvabiliteit 2:
eigen vermogen / totaal vermogen
16,4%
14,4%
Liquiditeit:
vlottende activa / kortlopende schulden
71,0%
73,1%
Tabel 4: belangrijkste ratio’s
ontwikkelingen 2012 Vanwege de door de overheid vastgestelde bezuinigingsmaatregelen voor 2012 is sprake van een aanzienlijke teruggang in de beschikbare middelen. Met name het beschikbare wettelijk budget voor de zorgverzekerings-wet neemt in 2012 met ruim 6% af ten opzichte van 2011. Gezien de huidige economische crisis is het de verwachting dat ook in de jaren na 2012 de ter beschikking komende middelen verder onder druk zullen komen te staan. Daarnaast zullen de veranderingen in de regelgeving de nodige gevolgen hebben. Hierbij wordt met name gedacht aan de overgang van een aantal AWBZ-functies naar gemeenten in het kader van de WMO, de invoering van de prestatiebekostiging en de normering van de kapitaalslasten. Gezien deze omvangrijke budgetkortingen is duidelijk dat het voor 2012 en de jaren daarna een uitdaging zal zijn om te komen tot een 0-begroting. De verwachting is dat vanaf 1 januari 2013 binnen de zorgverzekeringswet de prestatiebekostiging ingevoerd zal worden. Invoering van deze systematiek zal grote gevolgen hebben voor de wijze waarop de jaarlijkse begroting zal worden opgesteld. Er zal namelijk een directe relatie gelegd moeten worden tussen de gegenereerde opbrengsten en de daarmee samenhangende kosten. Ook op het gebied van de ter beschikking te stellen managementinformatie zullen grote veranderingen aan de orde zijn. Op grond van het vorenstaande is in 2011 een project gestart om te komen tot een nieuw sturingsmodel op basis van de Diagnose Behandeling Combinatie (DBC)-systematiek. De verwachting is dat dit model in de tweede helft van 2012 geïmplementeerd kan worden. Met ingang van 2012 is voor wat betreft de AWBZ overgegaan op een nieuw stelsel van vergoeding van de kapitaalslasten. Tot en met 2011 worden de kapitaalslasten vergoed op basis van nacalculatie. Met ingang van 2012 zal voor zowel de ambulante als klinische AWBZ-productie gewerkt gaan worden met een normatieve huisvestingscomponent. Dit betekent dat de kapitaalslasten uit de productie betaald moeten gaan worden en niet langer zonder meer vergoed worden.
25
Jaarverslag 2011
Op grond van het vorenstaande heeft een doorlichting van de vastgoedportefeuille plaatsgevonden, op basis waarvan is vastgesteld dat geen sprake is van de noodzaak tot bijzondere waardevermindering. Gezien de toekomstige wijzigingen in de bekostiging van de kapitaalslasten is echter een strategisch vastgoedplan van groot belang. In een dergelijk plan zal de samenhang tussen de vastgoedportefeuille, het meerjarenonderhoudsplan en het ‘Treasurybeleid’ concreet gemaakt moeten worden. In 2011 is een projectplan opgesteld om te komen tot een dergelijk strategisch vastgoedplan en de verwachting is dat dit in 2012 gereed zal zijn.
mEDEzEggEnschap De medezeggenschap binnen GGZ NHN neemt een belangrijke plaats in binnen de organisatie. Het streven is om te komen tot een geloofwaardige dialoog waarin patiënten, familieleden van patiënten en medewerkers van GGZ NHN een gelijkwaardige stem hebben. Op deze wijze komt het beleid binnen GGZ NHN mede tot stand.
cliëntenraden De cliëntenraden adviseren over beslissingen die worden genomen over onderwerpen die vastgelegd zijn in de Wet Medezeggenschap Clienten Zorginstellingen (WMCZ). Zij overleggen met de bestuurder en de directies over de gang van zaken binnen de instelling of binnen de divisies. Zij zijn de spreekbuis voor groepen patiënten die op deze wijze hun stem kunnen laten horen bij de directie en oefenen zo invloed uit op de besluiten die worden genomen. In 2010 is veel energie gestoken in het herordenen van de medezeggenschap. Het gegeven dat in toenemende mate het zwaartepunt van de besluitvorming kwam te liggen bij de divisiedirecties en niet bij de bestuurder, vroeg om een andere opzet. Een van de uitkomsten van de nieuwe samenwerkingsovereenkomsten is dat er geen centrale cliëntenraad meer is, maar een ‘Centraal overleg’ van de vier voorzitters van de cliëntenraden met de bestuurder. Zaken van algemene aard komen hier aan de orde. In 2011 heeft vier maal een dergelijk overleg plaatsgevonden.
In 2011 hebben de cliëntenraden en de bestuurder over de volgende zaken gesproken. • De kaderbrief 2011. • De nieuwjaarstoespraak van de bestuurder. • De verantwoording 2010. • Het bestuursbesluit om het centrum autisme en de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie te positioneren onder de divisie kortdurende psychiatrie blijft ook in het verslagjaar een probleem. Vanuit de cliëntenraden was er veel kritiek op dit besluit, ook met het oog op de gevolgen voor de medezeggenschap (die vanaf nu via de cliëntenraad van de divisie kortdurende psychiatrie gaat lopen). Er is een tussenoplossing voor het komende jaar gevonden die recht doet aan de opgebouwde deskundigheid van de huidige cliëntenraden; • De stand van zaken betreffende de vormgeving van de medezeggenschap na ondertekening van de nieuwe samenwerkingsovereenkomsten. Veel is nog onduidelijk en hoewel vastgelegd in de overeenkomsten, blijven de cliëntenraden ongelukkig met onderdelen van de nieuwe constructie. Dit gaat met name over de opheffing van de bestaande locatieraden. • De functiebeschrijving voor ervaringsdeskundige wordt besproken en door de cliënten van commentaar voorzien. • De cliëntenraden hebben een rol in de werving van het nieuwe lid van de raad van bestuur. Het vastgestelde profiel wordt besproken en ook de procedure komt aan de orde. • De notitie ‘Toekomst van de klinische capaciteit’. • De begroting 2012 en de noodzakelijke bezuinigingen. • Het rapport van Van der Vossen over de vormgeving van de divisie forensische psychiatrie, als gevolg van wijzig ingen in de Wet forensische zorg.
Familieplatform Het familieplatform stelt zich ten doel een stem te geven aan de belangen van familieleden en naast betrokkenen met betrekking tot ontwikkeling en uitvoering van beleid. Het familieplatform is in 2011 actief bezig geweest om de functie van het familieplatform breed onder de aandacht te brengen. Het familieplatform heeft in 2011 driemaal met de bestuurder overleg gevoerd. Daarnaast heeft het familieplatform met alle divisies afzonderlijk minimaal één keer overleg gehad. Er is afgesproken dat in de komende jaren twee keer per jaar overleg plaats zal vinden. Op initiatief van het familieplatform heeft zij in 2011 twee maal overlegd met de cliëntenraden. In 2011 heeft het familieplatform actief teams bezocht om het familieplatform onder de aandacht te brengen en te bespreken op welke wijze de familie betrokken wordt bij de behandeling. Indien mogelijk bezoeken leden ook familieavonden. Het familieplatform heeft zich ingespannen om
de triadekaart te implementeren binnen de teams. Dat is gelukt bij de divisie langdurende psychiatrie. Het familieplatform heeft met de divisiedirectie prestatieafspraken gemaakt voor 2012. Het familieplatform heeft in 2011 gezorgd voor een goed informatievoorziening op de website www.familieplatformggz-nhn.nl. Dit zal nog verder worden ontwikkeld. Daarnaast zijn er brochures gemaakt en verspreid. In 2011 is gewerkt aan de totstandkoming van familieklachtrecht en dit is gelukt. Het reglement is ingediend ter goedkeuring aan het bestuur. Het familieplatform heeft twee leden aangebracht om in de klachtencommissie zitting te nemen. Het familieplatform is lid geworden van de Stichting Landelijke Koepel Familieraden in de GGZ. De voorzitter heeft in 2011 de Sander Koekprijs gewonnen voor haar inzet voor de familie. Ieder jaar reikt GGZ NHN de Sander Koekprijs uit aan personen of groepen die zich in uitzonderlijke mate verdienstelijk hebben gemaakt op het terrein van de cliëntenmedezeggenschap.
Medezeggenschapsraad In 2010 is de ondernemingsraad veranderd in de medezeggenschapsraad (MZ-raad). De samenstelling en werkwijze is met goedkeuring van de bestuurder aangepast. Hierna is gestart met het beter op de agenda krijgen van medezeggenschap. De voorgenomen werkwijze om te gaan werken met projectgroepen, heeft nog maar minimaal vorm gekregen. Door de snelheid waarop beslissingen genomen moeten worden in het kader van de bezuinigingen, speelt tijdgebrek een rol. De MZ-raad heeft hier begrip voor, maar werkt volgens de kaders van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). De aandacht voor de medezeggenschap op de werkvloer blijft, zeker in tijden van bezuinigingen, een speerpunt. Derhalve probeert de MZ-raad zoveel mogelijk te overleggen en/of informatie te verkrijgen bij betrokken werknemers wanneer er reorganisaties en andere wijzigingen plaatsvinden. Uitgangspunt bij deze vorm van medezeggenschap is dat ieder voorgenomen besluit (van bestuurder of directie) moet worden voorgelegd aan de MZ-raad. Voornemens die niet advies- of instemmingsplichtig zijn worden gemeld. Hiermee krijgt de MZ-raad optimaal alle informatie en kan zij toetsen of het medezeggenschapstraject op de werkvloer goed en tijdig verloopt. Als de MZ-raad signalen opvangt, draagt zij er zorg voor dat deze op de juiste plaats terecht komen. GGZ NHN - zichtbaar beter
26
Adviesaanvragen 2011: • Ontvlechting team voordeur Hoorn. • Reorganisatie afdeling inkoop. • Herpositionering aandachtsgebied Managementinformatie. • Ontvlechting ondersteunende functies bij de divisie kortdurende psychiatrie. • Toelichting bestuursbesluit ontvlechting facilitaire functies. • Hanteren sollicitatieprocedure bestuurder. • Verhuizing Pychiatrische Voorziening Alkmaar (PVA) naar pand Olvendijk te Heiloo. • Verhuizing opnameafdeling ouderen-en ziekenhuispsychiatrie naar Medisch Centrum Alkmaar (MCA). • Samenvoeging clusters Heiloo en Ypestein. • Positionering strategisch vastgoed bij FEZ. • Wet Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA). • Nota Integraal Kwaliteits- en Veiligheidsbeleid. • Overgang Vroege Interventie Psychose (VIP) naar divisie langdurende psychiatrie. • Reorganisatie deeltijdbehandeling centrum persoonlijkheidsstoornissen, eetstoornissen en ADHD. • Overgang apothekersassistenten naar Mediq apotheek. • Sluiting van de kliniek Geestercogge in 2012. • Inrichting samenwerking Magentazorg. • Herschikking taken managers divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie. • Klachtenreglement familie en naastbetrokkenen. • Arbeidsvoorwaarden GGZ NHN medewerkers die uitstromen naar Vicino BV. Instemmingsaanvragen 2011 • Herinrichting Somatische Gerontopsychiatrie-afdeling (SGP-afdeling) Lauwershof.
CONGRES ‘DURVEN DROMEN’ VOOR VERPLEEGKUNDIGEN EN VERZORGENDEN Ruim 550 verpleegkundigen en verzorgenden van GGZ NHN bezoekt op 17 november het congres ‘Durven Dromen’, georganiseerd door de Verpleegkundige Advies Raad (VAR). Het is voor het eerst dat deze beroepsgroep van GGZ NHN bij elkaar komt om over de ontwikkelingen van het vak en de visie van de organisatie te kunnen praten. Thema’s van het congres zijn ‘waar staan we en waar gaan we heen’, ‘wat motiveert en stimuleert jou’ en ‘wat heb je nodig’. Plenaire sprekers, zoals Adjiedj Bakas, trendwatcher, inspireren de deelnemers. In workshops en persoonlijke ontmoetingen spreekt men mee over innovatie van het verpleegkundige beroep en de GGZ-sector. De VAR ontving positieve reacties op het congres. Enkele uitspraken van deelnemers: ‘Uniek om zoveel verpleegkundigen bij elkaar te zien.’ En het was: ‘een stuk bewustwording van mogelijkheden in tijden van lijkende onmogelijkheden’. Een deelnemer gaf aan: ’Blij met het stukje online behandelen’. Een ander spreekt over: ‘Een frisse kijk op de passie in je beroep’. Een unieke samenwerking met de ondersteunende diensten maakt het voor iedere verpleegkundige en verzorgende mogelijk om deel te nemen aan het congres. Medewerkers van de ondersteunende diensten werken die dag namelijk mee in de zorg; in de klinieken en beschermde woonvormen. Een win-winsituatie voor beide partijen! Medewerkers van de ondersteunende diensten krijgen zo een kijkje in de keuken en maken kennis met het werken in de zorg, het hart van de organisatie. Na het succes van ‘Durven Dromen’ in 2011 organiseert de VAR in november 2012 opnieuw een congres voor verpleegkundigen en verzorgende werkzaam binnen GGZ NHN. In 2012 is de titel van het Congres ‘Making Waves’ en zijn de thema’s ‘kennis delen’ en ‘kennis komt van binnenuit’.
GGZ NHN - zichtbaar beter
27
Innoveren doen we samen
28
Jaarverslag 2011
Beleid, inspanningen en prestaties
Het strategisch beleidsplan 2010 - 2012 ‘De kern van de zaak’ is de routekaart voor het voortschrijdende proces van organisatieverbetering en geeft de doelen aan die GGZ NHN zich heeft gesteld. In 2011 beogen we die doelen te concretiseren en in te spelen op de actualiteit van het wisselende maatschappelijke veld waarin GGZ NHN moet opereren. De economische crisis en de gevolgen daarvan spelen een dominante rol. Onze inschatting is dat dit voor GGZ NHN in belangrijke mate de kaders zal bepalen waarbinnen gewerkt wordt. In 2011 ontkomen we er niet aan om een algemene financiële taakstelling te formuleren. Het regeringsbeleid heeft tot forse bezuinigingen voor de geestelijke gezondheidszorg geleid: integrale budgetkortingen, hogere eigen bijdragen en beperking van de verzekerde zorg. We moeten voorbereid zijn op moeilijke tijden en durf en elan tonen door onze keuze voor aansprekende en inspirerende doelen. We laten ons niet ontmoedigen door wat op ons afkomt, maar zoeken inspiratie voor innovatie en verbetering van de zorg en de bedrijfsvoering.
Algemeen beleid GGZ NHN is nog steeds een sterke en ook financieel gezonde organisatie met uitstekende medewerkers en goede relaties met zijn financiers. Ook het komende jaar zullen zich kansen voordoen die benut kunnen worden. Onze uitgangspositie biedt daar alle gelegenheid toe. Door vernieuwing, innovatie en kennisdelen is het mogelijk om de beste zorg te blijven bieden, bij een gelijkblijvende productie tegen lagere kosten. De gekozen beleidsstrategieën borduren voort op de reeds ingeslagen weg en richten zich ook in 2011 op: • Van ‘E-health naar Health’. • Inzet van ICT. • Ambulantisering van de zorg. • Ketenvorming, samenwerking en kennisdelen. • Hoffelijkheid en service.
Van ‘E-health naar Health’ Voor de verdere ontwikkeling van ‘E-health’ zijn financiële middelen vrijgemaakt. Daarnaast is een langlopend partnerschap aangegaan met Minddistrict, een bedrijf voor ontwikkeling van ‘E-health’ toepassingen en is een joint venture gesloten met GGZ inGeest en de Parnassia Bavo Groep. Om onze ambities in 2011 te realiseren worden per divisie operationele doelen gesteld. De ontwikkeling van internettherapie en ICT-ondersteunende zorg krijgt hierdoor een krachtige impuls.
GGZ NHN is actief in het ontwikkelen van verschillende innovaties op het gebied van ‘E-health’. Voor het merendeel van deze toepassingen zijn we bezig met de overgang van pilot naar implementatie in de dagelijkse zorg en opschaling van het gebruik. Gelet op het kwaliteitsniveau van onze ICT is het realistisch om in 2012 en 2013 resultaten te zien van de gekozen beleidsrichting. In 2011 investeert GGZ NHN actief in: • Opschaling van internetbehandeling. • Thuis 2.0, een applicatieplatform voor cliënten in de langdurende zorg. • Samen Keuzes Maken • Mobiliteit en (thuis)werken. • ‘Kleine’ pilots van zorg/ict-vernieuwing.
Daar waar voorheen een duidelijk scheidslijn was tussen behandeling, services en communicatie, veroorzaken de online media synergie tussen deze onderwerpen en is een goede behandeling onmogelijk zonder een goed serviceniveau en communicatievoorzieningen.
Inzet van ICT Het beleid van de afdeling Informatisering en Automatisering (I&A) en Services richt zich op de verbetering en ondersteuning van de bedrijfsprocessen teneinde de daarvan afgeleide doelstellingen en informatie-behoeften te realiseren. Enkele voorbeelden hiervan zijn de inzet van ICT bij het ondersteunen van de werkprocessen bij de start van het ‘Het nieuwe werken’. Er is ingezet op één ruimte reserveringsysteem en één Klant Contact Centrum (KCC) met daarbinnen een centraal planbureau. Hiermee is de basis gelegd voor verdere uniformering van divisie overstijgende werkprocessen. Met de verhuizing van de ondersteunende diensten naar het nieuwe gebouw in Heerhugowaard, waar gewerkt wordt volgens de ‘Nieuwe manier van werken’ is het mobiele telefoongebruik toegenomen. I&A richt zich op integratie van vast versus mobiel telefoneren en op het realiseren van kostenbesparing op het onderling mobiel bellen. Door het iPhone-beleid, dat aansluit op de ‘Nieuwe manier van werken’, is dit gebruik toegenomen. In 2012 blijft het verbeteren van de telefonie- infrastructuur een speerpunt. Er hebben verbeteringen in het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) plaatsgevonden. Zo is er nu een registratieformulier (Argus) en een verslagleggingsformulier (separeerlogboek) voor de momenten dat een patiënt dwang- of drangverpleging krijgt. Ook zijn de mogelijkheden van het Elektronisch Voorschrijf Systeem (EVS) en de aansluiting met de apotheken verbeterd.
GGZ NHN - zichtbaar beter
29
Voor hulpverleners is het mogelijk gemaakt om in het EPD te werken op een iPad. Hiermee is het mogelijk geworden om vanuit iedere werkplek in het patiëntendossier te werken. Het verbeteren van managementinformatie blijft een belangrijk aandachtspunt. In juli 2011 is de afdeling Informatiemanagement overgegaan naar de afdeling financiën. Het ontwikkelen van een productiviteitsmonitor die de productiviteit per zorgverlener aangeeft, heeft veel aandacht gekregen.
ambulantisering van de zorg Binnen de divisie kortdurende psychiatrie is gestart met Intensive Home Treatment (IHT). Hiervoor zijn de acute dagbehandeling, klinische behandeling, psychiatrische crisisthuiszorg en de crisisdienst samengevoegd en uitgebreid met nieuwe disciplines. In alle drie de regio’s van het werkgebied is een multidisciplinair IHT-team actief dat de intensieve behandeling van patiënten binnen de kortdurende psychiatrie voor haar rekening neemt. De teams bedienen 24 uur per dag een regio van ongeveer 200.000 inwoners en zijn verantwoordelijk voor iedere vorm van crisisbehandeling aan volwassenen. IHT is beschikbaar voor patiënten die ambulant in behandeling zijn bij GGZ NHN en waarbij intensivering van de contacten of crisisinterventie nodig is. Een voordeel van de nieuwe aanpak is dat, wanneer een patiënt al in behandeling is bij GGZ NHN, iedereen het IHT-team kan melden dat het niet goed gaat met iemand. Dat kan de patiënt zijn, de ambulante behandelaar, maar dus ook de buurvrouw of een familielid. Het IHT-team zal altijd zorgen voor de verbinding naar de ambulante behandelaar. Het doel van de behandeling door de inzet van IHT, is de ambulante zorg thuis te intensiveren en kwalitatief goede behandeling en zorg te bieden daar waar iemand woont. Het IHT-team kan hier meerdere keuzes in maken, van deeltijd, verpleegkundige crisiszorg thuis, behandeling tot een logeerplek of opname. IHT is ondersteunend aan het ambulante behandelproces door mensen intensief thuis te behandelen zolang dat mogelijk is. Als opname nodig is dan geldt: “zo kort als mogelijk en zo lang als noodzakelijk”. Opnames vinden plaats in moderne en gastvrije klinieken. De klinische capaciteit van de divisie kortdurende psychiatrie is in 2011 sterk afgenomen. Het ging hier met name over ‘open’ bedden. Er valt niet te zeggen of er een direct verband is met de start van de IHT-teams, maar het heeft er alle schijn van. Om de effecten van de ontwikkeling van IHT te meten is er een onderzoek gestart met als belangrijkste parameters: cliënttevredenheid, modelgetrouwheid en effecten op opnameduur/klinische capaciteit.
30
Jaarverslag 2011
Bij het centrum kinder- en jeugdpsychiatrie is gestart met FACT voor jeugd. Er wordt gewerkt vanuit het idee: één gezin, één plan, één team. Het team bestaat uit hulpverleners die werkzaam zijn bij verschillende instellingen (GGZ NHN, Parlan jeugdzorg, Brijder verslavingszorg, Bureau jeugdzorg Noord-Holland en stichting de Praktijk). Als team werken ze samen aan de behandeling van jeugdigen en gezinnen. Het team kenmerkt zich door een multidisciplinaire, ambulante en out-reachende werkwijze waarbij zorg wordt geleverd dicht bij de leefsituatie van de gezinnen. De hulp wordt geboden aan multi-problem gezinnen waar het niet lukt om op eigen kracht problemen op te lossen. Dikwijls gaat het om complexe problemen op verschillende gebieden, zoals psychiatrische -, gedragsen verslavingsproblemen van jeugdige en/of de ouders, waarbij eerdere hulpverlening niet voldoende resultaat heeft opgeleverd. Het team biedt ook zorg aan jongeren en gezinnen die zelf (nog) geen hulp zoeken, maar om wie er wel grote zorg bestaat bij anderen (school, politie, vrienden, etc). Juist bij deze doelgroep is het risico dat hulpverlening niet slaagt groot door de complexe zorg die nodig is en doordat de hulp niet door één instelling geboden kan worden. Geheel in de lijn van het innovatieve karakter van GGZ NHN is er in november 2011 een samenwerking gerealiseerd tussen de divisies lang- en kortdurende zorg. Zij hebben gezamenlijk het project Mentalisation Based Treatment (MBT) FACT ontwikkeld. Dit project richt zich op patiënten met een ernstige persoonlijkheidsstoornis met veel comorbiditeit waar tot dan toe geen passend behandelaanbod voor was. Het is een groep die veel crises doormaakt en een groot appel doet op de klinische voorzieningen en de hulpverleners. Met dit project wordt er een aanbod gecreëerd waarbij deze doelgroep gebaat is. Het voorkomen van het klinische verblijf speelt een belangrijke rol. Hierbij geldt het inmiddels welbekende GGZ NHN adagium: Een opname is een incident binnen een ambulante behandeling. MBT leert de patiënt te mentaliseren en het gedrag van zichzelf en anderen te begrijpen in termen van gevoelens, gedachten, bedoelingen en verlangens. Hierdoor ontstaat meer afstand van het intense gevoel van het moment. Indien dit niet gerealiseerd wordt, kan dit leiden tot een impulsieve reactie hetgeen een crisis kan luxeren. Functionele Assertive Community Treatment (FACT) wordt genoemd als een passend kader, omdat het de persoonlijke begeleider kent, maar op indicatie kan opschalen.
ketenvorming, samenwerking en kennisdelen De divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie (OPZP) levert psychische en psychiatrische behandeling aan patiënten met psychische/psychiatrische klachten, al dan niet in combinatie met somatische klachten. Er is specifieke kennis op het gebied van somatoforme stoornissen, ziekenhuispsychiatrie en specialistische ouderenpsychiatrie. De divisie wil haar toegevoegde waarde aan de samenleving zichtbaar maken door een heldere ketensamenwerking en vraaggerichte afstemming en levering van service en diensten. In het kader van dit uitgangspunt zijn er met alle verzorgingshuizen en verpleeghuizen in ons werkgebied contacten. Op basis van specifieke doelgroepen is er meer en minder intensief contact en zijn er bij een drietal verpleeg- en verzorgingshuizen samenwerkingsafspraken vastgelegd. De reden van deze vastlegging heeft voornamelijk te maken met de intensieve samenwerking die er is op de werkvloer met daadwerkelijke inzet van medewerkers uit beide organisaties. Uitgangspunt is en blijft de stapeling van expertise waar de patiënt ‘beter’ van wordt zonder dat men ‘last’ heeft van de verschillende organisatieculturen of structuren. Daarnaast is er een intensievere samenwerking aangegaan met alle algemene ziekenhuizen in ons werkgebied, gericht op de psychiatrische doelgroep binnen het algemene ziekenhuis. Er zijn afspraken gemaakt over de werkwijze, de inzet en de duur van de inzet. Ook hier is het uitgangspunt de stapeling van expertise en daarnaast de snelle inzet van de behandeling omdat deze vaak ongepland optreedt in een ziekenhuis. Met de afdeling geriatrie binnen de algemene ziekenhuizen bestaat al langer een samenwerking die, doordat we met de ziekenhuispsychiatrie binnen een divisie zijn gaan samenwerken, geïntensiveerd is. In het ambulante werk zijn we gestart met de inzet van meer ambulante casemanagers bij de patiënten thuis. Daarnaast gaan zij met de patiënten naar huis vanuit de opname kliniek. Met als uitgangspunt het voorkomen dan wel verkorten van de opname. Afgelopen jaar heeft dit een duidelijke daling van het aantal opnames bewerkstelligd en de opnameduur ook daadwerkelijk verkort. Dit beleid zetten we voort in 2012 en zullen we nog meer gaan organiseren binnen de al bestaande wijkteams van GGZ NHN. Ook hier is het uitgangspunt de stapeling van expertise zodat de patiënt de behandeling tijdig en inhoudelijk passend krijgt waar men dit wil.
INTERNATIONALE WERKBEZOEKEN GGZ NHN Medewerkers van GGZ NHN hebben in 2011 verschillende internationale werkbezoeken gemaakt naar o.a. Hong Kong, Canada, Verenigde Staten, Tsjechië, Zweden en Turkije. De basisgedachte achter deze reizen is kennis brengen en delen met andere organisaties. Maar niet alleen de overdracht van kennis staat centraal. Ook het opdoen van nieuwe indrukken en ervaringen is van essentieel belang voor de medewerkers. In het buitenland is veel interesse in de manier van werken binnen GGZ NHN. Vooral de opzet van Functie Assertive Community Treatment (FACT-model) gooit hoge ogen bij de collega’s over de grenzen. Maar naast de divisie langdurende psychiatrie gaan ook medewerkers van de divisie kortdurende psychiatrie, forensische psychiatrie en ouderen- en ziekenhuispsychiatrie geregeld over de grenzen om kennis te verspreiden. Het werkbezoek aan Tsjechië vond plaats in september op uitnodiging van de Tsjechische Jan Stulich, die eerder twee werkbezoeken aan GGZ NHN heeft gemaakt. Aan de hand van de expertise van GGZ NHN willen de Tsjechen onderzoeken of de FACT werkwijze gebruikt kan worden in hun land. De proef zal dan plaats vinden in het westen van Tsjechië in de regio Karlovy Vary, waar het Dob�any Psychiatric Hospital is gesitueerd. Momenteel wordt daar al gewerkt aan een plan om een netwerk te creëren van sociale hulpverlening voor mensen met chronische geestelijke gezondheidsproblemen en verslaving. Het FACT-model zou daar mooi op aan kunnen sluiten.
Naast het overbrengen van kennis, leren de medewerkers van GGZ NHN ook veel van de werkbezoeken. Zo nam de divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie een kijkje bij het Barkiroy centrum in Istanboel om te zien hoe Turkse ouderen behandeld worden in het land van herkomst. Aan de hand van dit bezoek wil GGZ NHN kijken hoe zij Turkse ouderen het best kan benaderen en bedienen. Na de werkbezoeken blijft GGZ NHN contact houden met de buitenlandse partners. Zo is er contact met Engeland en België over Intensive Home Treatment (IHT). De werkbezoeken staan dus niet op zich, maar de opgedane kennis wordt ook echt opgenomen in de zorg.
GGZ NHN - zichtbaar beter
31
Hoffelijkheid en service In 2010 is GGZ NHN gestart met het project: het volledig dienstbaar maken van de ondersteunende diensten aan het primaire proces. In 2011 is aandacht besteed aan de tweede stap, het realiseren van een organisatiecultuur waarbij de patiënt centraal staat en als uitgangspunt geldt voor ons denken en handelen. 2011 Is het ‘Jaar van de Hoffelijkheid’. Het woord hoffelijkheid kan ook gelezen worden als gastvrije zorg, gastvrijheid, klantgerichtheid, service en klantbeleving. Het gaat GGZ NHN om de cultuurbewustwording, waarbij de patiënt, familie, stakeholders, verwijzers en de collega’s centraal staan. Gastvrijheid is de basis van het handelen van medewerkers. Een voorbeeld van een project waarbij gastvrije zorg is gerealiseerd, is de zorg bij de Psychiatrische Voorziening Alkmaar (PVA). Naar aanleiding van een negatief rapport van de gezondheidszorginspectie is de PVA een project gestart om dwang en drang terug te dringen. Onderdeel daarvan is gastvrije zorg. In diverse werkgroepen is men hiermee aan het werk gegaan met goede resultaten. Half december jl. bezocht de inspectie de PVA in Heiloo en constateerde een positieve ommezwaai naar een meer open cultuur. Anders dan begin 2011 is een enorme verbeterslag zichtbaar op het gebied van het verminderen van separeren. Ook het gastvrij werken heeft een grote vlucht genomen. Het team heeft het afgelopen jaar heel hard gewerkt om dit resultaat te behalen. De inspectie noemt als acties die daarin hebben bijgedragen o.a. de aanstelling van een ervaringsdeskundige en een projectleider dwang en drang, scholing van het team en het gebruik van ‘rooming-in’ voor familieleden. De cliëntenraad is nauw bij het veranderingsproces betrokken. De verhuizing naar de locatie Olvendijk draagt zeker bij aan het behaalde succes. Het jaar van de Hoffelijkheid is officieel dan wel ten einde, maar ook in 2012 blijft de gastvrije zorg, klantgerichtheid en serviceverlening een belangrijk onderwerp voor GGZ NHN. Algemeen kwaliteitsbeleid GGZ NHN kent integraal kwaliteits- en veiligheidsbeleid dat is verankerd in de nota ‘Integraal Kwaliteits- en veiligheidsbeleid’. Medio 2011 is de nota aangevuld met cliëntveiligheid, ingegeven door het patiëntveiligheidsprogramma ‘Veilige zorg, ieders zorg’, waarin het veiligheidsmanagementsysteem en specifieke speerpunten zijn benoemd. Het verder ontwikkelen van beleid op het gebied van een veilige cultuur is hiermee een extra impuls zowel vanuit het
32
Jaarverslag 2011
perspectief van cliëntveiligheid als vanuit het perspectief van medewerkerveiligheid. Bovendien zijn de landelijke indicatoren op het gebied van veiligheid ook in de nota verwerkt. Belangrijk onderdeel van het beleid is dat GGZ NHN vanaf 2012 structureel een risico-inventarisatie met betrekking tot de zorg- en dienstverlening gaat uitvoeren als onderdeel van de integrale risicobeheersing van GGZ NHN. In de nota zijn daartoe expliciet kritische processen benoemd te weten: dwang en drang, medicatieveiligheid, psychiatrische en somatische comorbiditeit, suïcidepreventie, informatiebeveiliging, voedselveiligheid, gebouwen- en brandveiligheid, medewerkerveiligheid en Veilig Incidenten Melden (VIM). Deze processen worden periodiek doorgelicht om te kijken of alle risico’s goed in kaart zijn gebracht en waarnodig worden ondervangen. Dit gebeurt door middel van Prospectieve Risico Inventarisatie (PRI). Dat houdt in dat risico’s vooraf, dus voordat er iets is misgegaan, proactief worden geïnventariseerd en geanalyseerd. Door preventieve maatregelen in te zetten kunnen deze risico’s zoveel mogelijk worden beheerst, zodat schade niet of in geringe mate optreedt. In 2011 is de eerste prospectieve risico-inventarisatie uitgevoerd op het gebied van medicatieveiligheid en in 2012 volgt dwang en drang. Voor het uitvoeren van de PRI is gekozen voor de methode SAFERlight Bij het ontwikkelen, vaststellen en implementeren van het kwaliteits- en veiligheidsbeleid zijn de divisies ‘in the lead’. De dienst Bevordering Kwaliteit Behandeling (BKB) ondersteunt de divisies en signaleert risico’s en ontwikkelingen die mogelijk gevolgen hebben voor het gevoerde kwaliteitsbeleid.
Interne en externe audit De interne audit in mei 2011 stond in het teken van veiligheid in het cliëntencontact, risicotaxatie, suïcidetaxatie, signaleringsplannen en crisiskaarten en VIM. In navolging van de succesvolle pilot van 2010 is ook tijdens deze interne audit weer gewerkt volgens de auditmethode ‘waarderend auditen’. Met andere woorden het zoeken naar successen en de bijbehorende succesfactoren. Naast de professionals maakten cliëntenraadsleden en ervaringsdeskundigen deel uit van de auditteams en is er zowel vanuit cliëntenperspectief als behandelperspectief geaudit. De externe audit van 2011 stond in het teken van cliëntparticipatie. De externe auditoren van certificerende instelling ‘Det Norske Veritas’ (DNV) kwamen tot de slotsom dat de medewerkers van GGZ NHN doortrokken
Veiligheid zijn van het belang van cliëntparticipatie. Naast het thema cliëntparticipatie was er aandacht voor veiligheid. In 2012 wordt extra ingezet op het verbeteren van het werken aan risico inventarisatie op patiëntniveau. Dit gebeurt al, maar de registratie in het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) kan beter. Daarnaast is verbetering nodig van de jaarlijkse systeembeoordeling door bestuur en directie.
Inspectiebezoeken In 2011 werd GGZ NHN meerdere malen door de Inspectie voor de Gezondheidszorg bezocht. Aandachtspunten waren dwang en drang en medicatieveiligheid. Net als bij een aantal collega-instellingen is besloten om over te gaan naar een andere apotheek met een Geautomatiseerd Distributie Systeem (GDS). Hiermee worden de werkvoorraden van geneesmiddelen teruggebracht in omvang en wordt het elektronisch voorschrijven ingevoerd. De inspectie sprak haar waardering uit over het medicatiebewakingssysteem dat bij GGZ NHN is ingevoerd. Er waren kritische kanttekeningen als het gaat om‘Medicatiebegeleiding’ en ‘Opslag en toediening geneesmiddelen’. Hierop wordt geanticipeerd door vanaf 2012 de geneesmiddelen op naam en in individuele doseerverpakking te gaan leveren.
Daadwerkelijke gedragsverandering is een belangrijke voorwaarde als het gaat om het terugdringen van dwang en drang. Op dit terrein worden er jaarlijks trainingen en vormen van deskundigheidsbevordering aangeboden. Verpleegkundigen krijgen training in het leren hanteren van verbale en fysieke agressie. Daarnaast wordt sterk ingezet op het ontwikkelen en implementeren van het ‘Gastvrijheidsconcept’ dat er op is gericht om patiënten een ontspannen en veilige omgeving te bieden wat een preventieve werking heeft op gevoelens van onvrede, onrust en agressie. Het betrekken van patiënten en familie bij het hele behandel- en begeleidingstraject blijkt ook een positieve uitwerking te hebben. Het beleid rond het Veilig Incidenten Melden (VIM) is in 2011 voortgezet. Het totaal aantal meldingen in 2011 was 1985. In 2011 nam het aantal meldingen in vergelijking met 2010 over het geheel genomen iets toe met 16 meldingen. Mogelijke verklaring van deze toename is de verbeterde meldcultuur. De verdeling over het soort incidenten is niet significant gewijzigd.
agressie/geweld (624) besmetting/prikaccident (5) brand/brandalarm (72) diefstal/vermissing (21) inbraak/inbraakalarm (8) medicatie-incident(163) niet-natuurlijk overlijden (25) onbedoelde afwezigheid cliënt (104) ongevallen (48) onveiligheid/gevaarlijke situatie (315) organisatie-incident (109) risico’s door arbeid/werk (2) seksuele intimidatie (42) valincident (248)
Figuur 2: verdeling incidenten naar soort 2011
GGZ NHN - zichtbaar beter
33
1.000 900 800
2010 2011
700 600 500 400 300 200 100 0
t n ld rk nt nt nt nt en tie tie rm rm ing ën lle we we ijd ua ide ide ide ide cli ida ala ala iss va cc erl id/ sit /ge id ak inc im inc inc nd ge rm v a e l t e e e a a n i e o k a b r n e e r i h k s o v i r v ij ig /b ijk nb ati ati /pr ra al/ res arl ele ez nd k/i url oo nis dic fst ag ing va xu afw bra raa atu ge se me rga ’s d ett die / e b n o o d d n m i i t ic s el he ris be nie do ilig be ve on on
Figuur 3: verdeling incidenten naar soort 2010 en 2011 In 2011 nam het aantal incidenten niet natuurlijk overlijden in vergelijking met 2010 toe. In 2010 waren er 26 suïcides, in 2011 waren dat er 30. De gegevens per divisie zijn niet onderling te vergelijken vanwege het grote verschil in doelgroepen, gebouwen en werkprocessen. Valincidenten worden bijvoorbeeld alleen door de divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie gemeld en nauwelijks door andere divisies.
Leren van incidenten Zoals bekend is het de bedoeling te leren van incidenten. Hier wordt de Prismamethode voor gebruikt. Dit levert een gedetailleerd rapport op met bevindingen rond het incident op basis waarvan verbeteracties kunnen worden uitgezet. In de praktijk worden momenteel per jaar ongeveer tien Prisma-analyses uitgevoerd. De opgebouwde database met VIM-gegevens wordt beheerd door de dienst BKB. Op verzoek van de divisies wordt managementinformatie op maat geleverd over de gemelde incidenten op divisieniveau. Op grond hiervan kan terugkoppeling naar de werkvloer plaatsvinden, kunnen incidentanalyses en trendanalyses gemaakt worden en kan de divisie verbeterplannen maken. Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Ook in 2011 heeft het routinematig uitvragen van de uitkomsten van zorg met meetinstrumenten extra aandacht gekregen. Het aanleveren van de gegevens aan de Stichting Benchmark GGZ (SBG) is in GGZ NHN goed van de grond.
34
Jaarverslag 2011
De implementatie van ROM zorgt in de ambulante kortdurende zorg voor ingewikkelde logistieke problemen. Daarnaast is de koppeling met de start- en einddata van de Diagnose Behandeling Combinatie (DBC) problematisch voor het halen van de verplicht gestelde response van 20% begin- en eindmetingen. Die vormen in de behandeling van patiënten geen ‘natuurlijk’ moment om vragenlijsten af te nemen. Het gevolg is dat veel van de afgenomen vragenlijsten niet konden worden gebruikt voor aanlevering aan SBG. Gegevens die worden verzameld met de Routine Outcome Monitoring (ROM) worden gebruikt voor de individuele behandeling van patiënten. Daarnaast worden de gegevens door de afdeling Onderzoek & Monitoring (O&M), onderdeel van BKB, geaggregeerd en worden de uitkomsten berekend en waar mogelijk op teamniveau teruggekoppeld aan de teams. In die zin worden de uitkomsten ook actief gebruikt, op sommige plaatsen ook om beleid in te zetten of te toetsen. Medewerkers van GGZ NHN zijn ook op landelijk niveau actief in de ontwikkeling van ROM. Zo wordt er deelgenomen aan verschillende werk- en expertgroepen van het project ROM GGZ. Ook zijn er in het kader van dat project veel presentaties verzorgd door medewerkers van GGZ NHN. Een eerste ‘Praktijkboek ROM in de GGZ’ is in maart verschenen, met een belangrijke bijdrage van medewerkers van de afdeling O&M (Buwalda, Nugter, Swinkels en Mulder, 2011, zie ook de publicatielijst in de bijlage) en met een tweede boek is begonnen. Het themanummer ROM van het Tijdschrift van Psychiatrie, dat begin 2012 is verschenen, is mede tot stand gekomen onder redactie van twee medewerkers van GGZ NHN (Keet en Nugter) en ook is een aantal artikelen geschreven (Dhondt, De Jong, Nugter).
Tenslotte is een proefschrift over ROM eind december afgerond en inmiddels goedgekeurd (De Jong, in druk). In alle organisatieonderdelen is in 2011 de waardering van patiënten onderzocht, deels met de Consumer Quality (CQ) index en deels met de Thermometer Cliëntwaardering. Rapportages van deze onderzoeken verschijnen allemaal op de website van GGZ NHN. Ook worden de gegevens aangeleverd als onderdeel van de Prestatie Indicatoren (PI). De uitkomsten worden door alle organisatieonderdelen actief gebruikt als onderdeel van hun jaarplansystematiek. In de kortdurende ambulante zorg van volwassenen en ouderen is de CQ-index gebruikt. Het onderzoek is uitgevoerd door een gecertificeerd bureau. 298 van de 700 aangeschreven volwassenen (43%) en 158 van de 296 aangeschreven ouderen (53%) hebben een CQ-index ingevuld. Omdat de indruk ontstond dat ouderen anders reageren op de vragen in de CQ-index, is voor ouderen en volwassenen apart spiegelinformatie opgevraagd. Het lijkt erop dat vergelijking met de ‘eigen’ doelgroep bij ouderen tot andere, positievere, conclusies leidt. De rapportages zijn nog in bewerking. Ook is in de klinische- en deeltijdklinische zorg van de kortdurende psychiatrie de CQ-index gebruikt, hoewel dat instrument daar nog niet verplicht is. Doel van dit ‘Pilotonderzoek’ is de uitvoerbaarheid van de CQ-index te beoordelen voor deze doelgroep. Het onderzoek is uitgevoerd in eigen beheer door de afdeling O&M. 237 van de 716 aangeschreven patiënten hebben een CQ-index ingevuld (33%). De ervaringen met de uitvoering en het instrument bij deze doelgroep laten nog een aantal problemen zien.
Andere onderzoeken met de Thermometer Cliëntwaardering zijn uitgevoerd in eigen beheer door de afdeling O&M in: • de langdurende psychiatrie, als onderdeel van een onderzoek naar de implementatie van FACT in de teams in West-Friesland • de klinieken van de langdurende psychiatrie • kinder- en jeugdpsychiatrie • de ouderen- en ziekenhuispsychiatrie • de forensische psychiatrie. De response varieerde van 32% bij de kinderen en jeugd tot 66% bij de dubbele diagnosekliniek en is gemiddeld 43%. Het gemiddelde rapportcijfer is 7,4 en varieert van 7,1 in de kliniek voor ouderen tot 8,1 in de dubbele diagnosekliniek.
Dwang en drang Jaarlijks neemt GGZ NHN deel aan de subsidieronde van GGZ Nederland die het mogelijk maakt op projectbasis extra te investeren in activiteiten ter voorkomen van dwang en drang. Jaarlijks wordt er een projectplan opgesteld door de deelnemende locaties van de divisie kortdurende psychiatrie ambulant en langdurende psychiatrie. In 2011 is er vooral binnen de klinieken kortdurende psychiatrie extra aandacht besteed aan het terugdringen van dwang en drang. Dit heeft geresulteerd in een toename van het aantal registraties in het ARGUS registratiesysteem. Hierdoor lijkt het aantal separaties te zijn toegenomen, maar dit is te verklaren door het verbeteren van de meldingscultuur. Per locatie zijn verschillende accenten gelegd, van het inzetten van ervaringsdeskundigen tot het ontmantelen van verpleegposten en het afstoten van separeerruimtes. De aandacht voor niet separeren mag niet verslappen. De doelen op het gebied van terugdringen van dwang en drang worden opgenomen in de jaarplannen per divisie (Tabel 5).
2007
2008
2009*
2010
2011
Kortdurende psychiatrie ambulant
90
91
147
186
421
Landurende psychiatrie
43
72
62
58
34
Forensische psychiatrie
8
14
43
36
35
141
177
214
280
490
* vanaf 2009 is GGZ centrum Westfriesland meegeteld
Tabel 5: het aantal separaties weergegeven per jaar vanaf 2007 tot 2011 Onderzoek met de Thermometer Cliëntwaardering is in de langdurende psychiatrie onder cliënten met ambulante behandeling/begeleiding en cliënten in een voorziening voor beschermd wonen uitgevoerd door Regionale Cliënten Organisatie (RCO) De Hoofdzaak. Van de 350 clienten hebben er 115 (33%) een Thermometer ingevuld. Het rapportcijfer is een 7.1.
Analyse van de aantallen heeft uitgewezen dat het aantal bij kortdurende psychiatrie ambulant sterk beïnvloed is door enkele langdurige separaties van zeer complexe patiënten waar inmiddels, in samenwerking met ketenpartners een beter alternatief voor gecreëerd is. Per kliniek zijn er ook verschillen zichtbaar. Binnen de PVA is bijvoorbeeld na investering in een andere aansturing en cultuur
GGZ NHN - zichtbaar beter
35
een forse daling in het laatste kwartaal te zien. Het lijkt erop dat het ingezette beleid op grond van een duidelijk plan van aanpak tot resultaten heeft geleid. kLachtEn De klachtencommissie heeft in 2011 in totaal 77 klaagschriften ontvangen. Dit is ten opzichte van 2010, met 53 klaagschriften, een toename. Hoewel twee klagers hun klachten in respectievelijk vijf en twee verschillende klaagschriften hebben onderverdeeld is dit desondanks een significante stijging geweest. In 2011 heeft de commissie samen met vertegenwoordigers van het familieplatform overleg gevoerd over een klachtenregeling voor familie en naastbetrokkenen. Dit heeft geresulteerd in een concept-reglement dat in december 2011 aan het bestuur is gepresenteerd voor goedkeuring door de cliëntenraden en medezeggenschapsraad. De uitkomst is dat de klachtencommissie voor patiënten ook eventuele klachten van familie en naastbetrokkenen van patiënten verbonden aan de instelling behandelt. Het Soort klacht
familieplatform zal twee leden voor de klachtencommissie voordragen. Hangende de definitieve besluitvorming heeft de commissie met goedkeuring van het bestuur in 2011 reeds één klager ontvankelijk geacht, op basis van de te verwachten klachtenregeling. Deze klager heeft zijn klacht na een excuusbrief van de desbetreffende divisieleiding ingetrokken (tabel 6). De commissie heeft acht BOPZ schorsingsverzoeken ontvangen, alle in verband met de toediening van medicatie onder dwang. In alle gevallen hoefde de commissie hierover geen uitspraak te doen (tabel 7/8). De gegrond verklaarde klachten zijn opgepakt door de divisiedirecteuren. Met de desbetreffende verweerder(s) is besproken hoe dergelijke situaties in de toekomst kunnen worden vermeden. De aanbevelingen die de klachtencommissie bij vier uitspraken heeft gedaan zijn in twee gevallen door de divisiedirecteuren als verbeter- dan wel actiepunten voor beleid opgenomen.
Binnengekomen
Niet inhoudelijk
Ingetrokken na
Zittingen/
klachten
behandelde
bemiddeling
uitspraken
klachten WKCZ*
56
22
7
27
BOPZ
17
5
1
11
Gecombineerd
3
2
0
1
Familie
1
1
0
0
77
30
8
39
* Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector Tabel 6: het aantal klachten nader gespecificeerd voor het jaar 2011
De commissie heeft acht BOPZ schorsingsverzoeken ontvangen, alle in verband met de toediening van medicatie onder dwang. In alle gevallen hoefde de commissie hierover geen uitspraak te doen.
Het aantal uitspraken van de klachtencommissie is als volgt verdeeld: Gegrond Ongegrond Deels gegrond
7 20 12 39
Tabel 7: het aantal uitspraken van de klachtencommissie
GGZ NHN - zichtbaar beter
36
De 77 klachten bevatten in totaal 153 klachtonderdelen. Hieronder werd als volgt geoordeeld. Gegrond
30
Ongegrond
63
Ingetrokken*
49
Niet vervolgd
4
Niet ontvankelijk
5
Afgewezen
2 153
*inclusief 14 klachtonderdelen die na bemiddeling werden ingetrokken Tabel 8: beoordeling per klachtonderdeel
aLgEmEEn pErsonEELsBELEID De afdeling personeelszaken van GGZ NHN staat in 2011 onder stevige druk. Er is kritiek op het functioneren van de afdeling als geheel. Kern daarvan is dat de dienstverlening door de afdeling als onvoldoende professioneel en niet servicegericht ervaren wordt. Dit heeft geleid tot het vertrek van de directeur en de aanstelling van een manager. Er is een analyse gemaakt van de problemen bij de afdeling gevolgd door een plan van aanpak gericht op de professionalisering en het verbeteren van de service. De uitvoering van dit plan is inmiddels in volle gang.
het onderzoek laat ook zien hoe tevreden medewerkers zijn over verschillende onderdelen: Werkzaamheden
7,4
Arbeidsomstandigheden
6,3
Collega’s
8,2
raet online
Leidinggevende
7,1
Personeelszaken is in 2011 gestart met het uitbreiden van het personeelssysteem Raet Online met functionaliteiten voor medewerkers en leidinggevenden. Met de uitbreiding van Raet Online worden de basisprocessen van personeelszaken gedigitaliseerd en daarmee efficiënter, transparanter en toegankelijker gemaakt. Hiermee sluit personeelszaken aan bij de GGZ NHN brede visie op ‘Het Nieuwe Werken’ en de digitalisering.
GGZ NHN als organisatie
7,0
Ontwikkelingsmogelijkheden
6,5
Beloning
5,9
Eigen risico drager wga
management Development programma
GGZ NHN heeft in 2011 besloten om met ingang van 2012 eigen risicodrager te worden voor de Wet Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA). Dit betekent dat GGZ NHN de WGA-uitkeringen zelf betaalt en zich hiervoor verzekert bij een particuliere verzekeringsmaatschappij. Hierdoor heeft GGZ NHN zelf invloed op de premie die moet worden betaald: hoe lager de instroom, hoe lager de premie.
In 2011 is het basisjaar van het Management Development programma (MD) uitgevoerd. Alle managers hebben hieraan deelgenomen. Dit opleidingstraject is in 2010 gestart met de module persoonlijk leiderschap. In 2011 zijn de modules verandermanagement, ondernemerschap, strategisch management en financieel management verzorgd. Tussen de modules door waren er intervisiebijeenkomsten en dialogen met de raad van bestuur en de directie. Eind 2011 is dit basisjaar afgerond en is afgesproken een vervolgjaar te organiseren.
medewerkertevredenheidsonderzoek (mto) In 2011 is voor de derde keer een organisatiebreed MTO uitgevoerd. 79,3% van de medewerkers heeft de vragenlijst ingevuld; een hoge respons die op een grote betrokkenheid duidt. Het algemene tevredenheidcijfer dat medewerkers
37
toekennen aan GGZ NHN is een 7,4. Een mooie score gezien de hectiek binnen de GGZ. In 2009 was het algemene tevredenheidcijfer een 7,5. Het gemiddelde tevredenheidcijfer van de GGZ-sector is op dit moment 6,9 en het landelijke tevredenheidcijfer 7,4.
Jaarverslag 2011
Tabel 9: tevredenheid per onderdeel Op al deze punten zijn de resultaten verbeterd ten opzichte van twee jaar geleden.
Bezuinigingen Naar aanleiding van de noodzaak tot bezuinigingen, moest er worden gekrompen in het personeelsbestand.
Uitgangspunt hierbij was het voorkomen van boventalligheid. Hiervoor is nauw samengewerkt tussen de verschillende organisatieonderdelen en P&O. Een aantal tijdelijke contracten werd niet verlengd. Bij overcapaciteit op een bepaalde plek is gekeken hoe dit intern binnen de organisatie kon worden opgelost.
opleiding en training GGZ NHN wil een kennis gedreven organisatie zijn en heeft een hoge ambitie als het gaat om opleiden en het hebben van een leercultuur. Onderzocht wordt welke positie voor opleidingen hier het beste bij past. Belangrijke uitgangspunten zijn dat opleiden dicht bij de praktijk staat en opleiders nauw samenwerken waardoor efficienter gewerkt kan worden. Daarnaast is het belangrijk om de samenhang met wetenschappelijk onderzoek en de wetenschappelijke bibliotheek te versterken. Het streven is om te werken met onderzoekslijnen en om nieuwe ontwikkelingen en modernisering in het vakgebied mede te initiëren vanuit opleidingen. Opleiders en opleidelingen introduceren innovaties en stimuleren andere professionals om zich te blijven ontwikkelen en te leren. Om aan deze ambitie te werken is besloten om onderdeel Opleidingen voor de duur van anderhalf jaar als project te positioneren onder de raad van bestuur met de bestuursadviseur als projectmanager. Bij- en nascholing intern: Groepsopleidingen: 164
Aantal deelnemers: 1998
Tabel 10: het aantal opleidingen in getallen daarnaast heeft het stagebureau de volgende plaatsingen verricht: Aantal plaatsingen MBO-niveau
47
Aantal plaatsingen HBO-niveau
37
Aantal plaatsingen WO-niveau
20
Overig
45 149
Tabel 11: het aantal plaatsingen door het stagebureau op de verschillende niveaus
Beroepsopleidingen GGZ NHN hecht belang aan het opleiden van medewerkers en investeert in opleidingstrajecten voor de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG). Er zijn diverse mogelijkheden voor verpleegkundigen om zich door te ontwikkelen. Het komende jaar wordt onderzocht of het huidige beleid nog voldoende aansluit op de vraag. Toenemende ambulantisering en complexiteit van zorg, in met name de klinieken, vraagt om functie- en taakdifferentiatie.
INHOUDELIJKE SYSTEEMBEOORDELING DIVISIE KORTDURENDE PSYCHIATRIE De divisie kortdurende psychiatrie heeft in de voorafgaande periode diverse verbeterslagen doorgevoerd. Met de inrichting van de centra en de aanstelling van het duaal integraal management zijn de zorgpaden nog duidelijker naar doelgroep geborgd. De IHT-teams zijn gestart en Vicino heeft de relatie met een toenemend aantal huisartsenpraktijken kunnen bestendigen. Een groot aantal behandelaars is getraind in internetbehandeling en de online behandeling vertoont een stijgende lijn. De vruchten van ingezet beleid kunnen worden geplukt. Om kwaliteit te blijven monitoren en verbeteren heeft de directie een inhoudelijke systeemanalyse over 2011 uitgevoerd. Aan de hand van extern verricht onderzoek en intern voorhanden informatie is een zevental thema’s geanalyseerd: • Cliënttevredenheid volgens de CQ-index. • Medewerkerstevredenheid volgens het MTO. • Tevredenheid van stakeholders over de dienstverlening van GGZ NHN. • Klachten van verwijzers, cliënten of naastbetrokkenen. • Uitkomsten van suïcide nabesprekingen. • VIM-meldingen. • Uitkomsten van de in- en externe audit. Onder het motto: ‘zorg verbeteren in 2012’ is de managers gevraagd op basis van de analyse verbetervoorstellen in te dienen. Deze verbeterplannen vormen een onderdeel van de jaarplannen van de centra en worden in de kwartaaloverleggen met de directie gemonitord. Op hoofdlijnen betreffen de plannen: • Verbeteren van de informatievoorzieningen aan patiënten. • Meer aandacht voor ervaren werkdruk van medewerkers, beter informeren van medewerkers, medewerkers meer betrekken bij verbetertrajecten, aandacht voor positieve feedback en vieren van succes. • Verbeteren van de verwijsprocedure voor huisartsen. • Klachten van patiënten in teams bespreken en aandacht te besteden aan het patiëntenperspectief. • Suïcidepreventietrainingen voor hulpverleners. • Bespreken van VIM-meldingen in alle teams.
GGZ NHN - zichtbaar beter
38
Aantal
zij-
opleidings-
instromers
instromers
Uitstromers
Afgestudeerden
6
plaatsen 6
-
4
1
FACT-opleiding
SPV
16
-
-
-
-
Verpleegkundige
31
-
-
4
4
6
-
-
-
-
Verpleegkundig specialist
10
9
4
GZ-Psycholoog
20
-
-
-
5
10
-
-
-
4
Van MBO naar HBO
10
GZ-Psycholoog in opleiding tot Psychotherapeut GZ-Psycholoog in opleiding tot Klinisch Psycholoog
10
-
-
-
-
2
2
-
-
-
Psychiater opleiding
Tabel 12: weergave opleidingscijfers op aantallen, per soort opleiding
psychiater opleiding Voor de initiële opleidingen is GGZ NHN aangesloten bij de Academie voor psychiatrie te Amsterdam. GGZ NHN is nauw betrokken bij de inhoud van het onderwijsprogramma. Ook met andere Regionale Opleidingscentra (ROC), ROC Kop van Noord Holland en ROC Horizon College en Hogere Beroepsopleiding (HBO) Inholland is regelmatig overleg over de aansluiting van het onderwijsprogramma op het GGZ-werkveld.
psychologen opleidingen GGZ NHN heeft de erkenning voor het opleiden van (master-) psychologen in de diverse (BIG geregistreerde) specialisaties. Hierbij wordt niet alleen opgeleid voor de personeelsbehoefte binnen de eigen organisatie maar vervult de organisatie een landelijke rol. Psycholoog in opleiding tot Gezondheidszorg Psycholoog (GZ-psycholoog)
In 2011 waren in de GGZ NHN in totaal 23 postmaster psychologen in opleiding tot gezondheidszorg-psycholoog. Van hen zijn er vijf afgestudeerd en acht begonnen in 2011.
GGZ NHN heeft sinds 2010 de erkenning als opleidingsinstelling voor het opleiden van artsen tot psychiater in de aandachtsgebieden volwassenenpsychiatrie en ouderenpsychiatrie. Per jaar kunnen twee artsen met de opleiding van vierenhalf jaar starten. In 2011 is één arts gestart met de opleiding tot psychiater en is een arts vanuit een andere opleidingsinstelling overgestapt naar GGZ NHN. In de klinische geriatrie heeft een arts het opleidingsgedeelte binnen de divisie ouderenpsychiatrie gevolgd. Zij-instromers vanuit andere instituten kunnen hun keuze-stage bij GGZ NHN doorlopen. Hiervan is door twee Artsen In Opleiding tot Specialist (AIOS) gebruik gemaakt, in de onderdelen ‘ziekenhuis psychiatrie’ en sociale psychiatrie. Om de psychiater opleiding goed te laten verlopen en aan alle criteria te laten voldoen is in 2011 veel tijd geïnvesteerd in het ontwikkelen van het interne opleidingstraject, het betrekken van de opleidingsgroep en het organiseren van de overleggen en de rapportages. Dit alles ter voorbereiding op de visitatie en de herregistratie van de opleiding in 2012.
personeelsbeleid GZ-psycholoog in opleiding tot Psychotherapeut
In totaal namen tien gezondheidszorgpsychologen deel aan de opleiding uit drie verschillende divisies, hierbij waren drie starters. Vier medewerkers hebben de opleiding afgerond. GZ-psycholoog in opleiding tot Klinisch Psycholoog
In totaal namen tien gezondheidszorgpsychologen deel aan de opleiding. Van hen zijn vijf in 2011 gestart. De opleidingsplaatsen rouleren elk kalenderjaar en zijn gepositioneerd in alle divisies van GGZ NHN.
39
Jaarverslag 2011
GGZ NHN heeft met een aantal externe ontwikkelingen te maken, zoals bezuinigingen en wijzigingen in financiering. Ook is er sprake van verschuivingen in de aard van de zorgvraag. Deze ontwikkelingen vormen aanleiding om fundamenteel na te denken over de organisatie van onze zorg en de toekomstige personeelsbehoefte om daar tijdig op te kunnen anticiperen. Daarbij wordt rekening gehouden met onze uitstroom als gevolg van leeftijd. Interne mobiliteit wordt steeds belangrijker: hoe kunnen we onze patiënten tijdig voorzien van kwalitatief goede zorg, tegen een aanvaardbare prijs met goed gekwalificeerde en gemotiveerde medewerkers.
de verloopcijfers van het personeel in 2010 zijn: Verloop personeel
Aantal personeelsleden
Aantal Fte
Instroom personeel
256
152,4
Waarvan personeel met patiëntgebonden functies
204
122,7
Uitstroom personeel
230
112,7
Waarvan personeel met patiëntgebonden functies
162
73,8
Vacatures
totaal aantal vacatures
Aantal moeilijk
per 31 december 2011
vervulbare vacatures per 31 december 2011
19
6
Tabel 13: verloopcijfers 2011
verzuim Het verzuimpercentage in 2011 was 5,24 ten opzichte van 4,5 in 2010. Deze stijging vraagt aandacht. GGZ NHN ontwikkelt in 2012 gezondheidsmanagement, gericht op het gezond en met plezier aan het werk hebben en houden van medewerkers. Daarbij wordt nadrukkelijk werk gemaakt van preventie. Sinds 2010 werkt GGZ NHN naar tevredenheid met een eigen Arbo-arts in plaats van met een Arbodienst. Deze zelfstandige arts kan snel schakelen als het gaat om hulp bij verzuim.
EINDPRODUCTEN MANAGEMENT DEVELOPMENT TRAJECT Als eindopdracht van het Management Development programma kregen de managers van de bestuurder de opdracht om als ondernemer een business case uit te werken voor een nieuw product of een dienst. Hier zijn enkele innovatieve voorstellen uit voort gekomen die mee worden genomen in de plannen voor 2012. Wat opvalt is dat veel gekeken is naar het ontwikkelen van digitale producten zoals M@pp of wel een mentale wegwijzer in moeilijke tijden. Het gaat om een laagdrempelig digitaal mobiel aanbod in de vorm van een ‘app’ met daarin onder andere: Mijn programma, beeld contact en virtueel oefenen. Ook werd er een filmpje gepresenteerd waarin te zien was hoe een angstige patient snel en effectief via een ‘app’ op de mobiele telefoon contact op kon nemen met de hulpverlening. Om de (netwerk)organisatie te faciliteren als het gaat om kennisdelen is een digitaal expertisecentrum bedacht waarin vraag en aanbod aan elkaar worden gekoppeld. Het gaat om een databank met een eigen website waar vraag en aanbod aan elkaar worden gematcht.
GGZ NHN - zichtbaar beter
40
Samenleving GGZ NHN heeft zich ten doel gesteld binnen de samenleving ‘zichtbaar beter’ te zijn. Onderstaande activiteiten en onderwerpen geven een overzicht waarin GGZ NHN zich in het jaar 2011 heeft geprofileerd of een nieuwe ontwikkeling heeft doorgemaakt binnen het eigen vakgebied en in de samenleving.
Prijzen en nominaties Bij de Mednet Topartsenverkiezingen 2011 eindigde psychiater en opleider de heer R. Schulte als eerste in de specialisatie psychiatrie. De heer H.W. Klaassen, sociaal psychiatrisch verpleegkundige, ontving in januari 2011 de ‘Kitty Verbeekprijs’. Voor deze prijs worden verpleegkundigen in Nederland en België opgeroepen een essay te schrijven over de vraag: “Waar gaat het om bij het verplegen van mensen met psychiatrische problematiek?” Klaassen schreef zijn essay over ‘Familiebegeleiding in de langdurende psychiatrie’, waarin hij zich sterk maakt voor betere familiebegeleiding in de langdurende psychiatrie. Hierin deelt hij zijn ervaringen die door hulpverleners als concrete handvatten kunnen worden opgevat. Mevrouw A. Vissia, psycholoog bij het centrum autisme, heeft in 2011 de door de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) uitgereikte scriptieprijs gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks gegeven aan een MBO-HBO-WOstudent die een afstudeerwerkstuk of -scriptie heeft geschreven waarin autisme centraal staat. Vissia heeft tijdens haar afstudeerproject een onderzoek gedaan naar het effect van de Partnercursus Autisme. Dit is een cursus voor vrouwen die een man hebben waarbij (vermoedelijk) sprake is van een autisme spectrum stoornis. In mei 2011 krijgt GGZ NHN ‘Het nieuwe werken werkt’ certificaat. GGZ NHN behoorde hiermee tot de drie eerste door de stichting gecertificeerde bedrijven die zich op de ‘Nieuwe werken werkt meetlat’ hebben geplaatst. De ‘Nieuwe Werken Meter’ is een online meetinstrument waarmee, vanuit het perspectief van de werknemer, inzichtelijk wordt gemaakt hoe medewerkers tegenover ‘Het Nieuwe Werken’ binnen hun organisatie staan en of de faciliteiten die worden geboden daarbij aansluiten. Het project ‘Westfrisland’ was genomineerd voor de ‘Publieke Veiligheid Award 2011’. Als één van de initiatiefnemers van het breed opgetuigde preventieproject heeft GGZ NHN een substantiële bijdrage geleverd aan het op de kaart zetten van preventie van psychische problematiek. Zo is er een veelbelovende start gemaakt met de taboedoorbreking
41
Jaarverslag 2011
van suïcidaliteit, depressie, angstklachten en alcoholmisbruik. Dat alle Westfriese gemeenten deze items tot speerpunten hebben gemaakt in het lokale gezondheidsbeleid onderstreept zowel de urgentie als het collectieve bewustzijn om deze problematiek aan te pakken. Het project van de Westfriese’’ gemeenten en samenwerkingspartners wordt landelijk geprezen om de bemoedigende resultaten die zijn geboekt om middelengebruik en psychische problemen bij jongeren terug te dringen. In 2011 breidde GGZ NHN de informatievoorziening aan patiënten en medewerkers uit, door informatie rechtstreeks te publiceren op beeldschermen in wacht- en werkgebieden op locaties. Deze beeldkranten (op locatie Heerhugowaard) zijn genomineerd voor de Dutch Interactive Awards (DIA). De Well-being Award is er voor de GGZ-instelling die aan well-being van hun patiënt doet en aandacht besteedt aan de interdisciplinaire samenwerking tussen de zorg, de medische- en de facilitaire dienstverlening. Wijkteam Ypestein is een van de genomineerden voor deze WellBeing Award 2011.
GGZ NHN stelt ruimte beschikbaar voor Clusius College GGZ NHN en het Clusius College zijn een samenwerkingsovereenkomst aangegaan, waardoor de onderwijsinstelling gebruik mag maken van Landgoed Sint Willibrordus in Heiloo. Het Clusius College verzorgt groen onderwijs voor vmbo en mbo-leerlingen in Noord-Holland. Dankzij de overeenkomst kunnen studenten van het Clusius College projecten uitvoeren en activiteiten ontplooien die deel uitmaken van het opleidingsprogramma. Studenten van het Clusius College gebruiken de praktijkruimte op het landgoed om in de praktijk te leren in samenwerking met medewerkers en patiënten van GGZ NHN. De leerlingen leveren een bijdrage aan het ontwikkelen en in stand houden van publieksgerichte activiteiten. Enkele van die activiteiten zijn: publieksevenementen, de kinderboerderij, het schooltuinencomplex en kwekerij De Buitenka(n)s. In de overeenkomst is afgesproken dat GGZ NHN praktijklesvoorzieningen en instructieruimtes beschikbaar stelt voor studenten van het Clusius College. GGZ NHN neemt de kosten voor de verzekering, gas, water en licht plus onderhoud en afschrijving voor haar rekening. In ruil hiervoor verzorgt het Clusius College de inrichting van de ruimtes. Vanzelfsprekend mogen medewerkers en patiënten van GGZ NHN de ruimtes ook gebruiken voor dagbesteding en opleidingen.
Kansen zien
42
Jaarverslag 2011
Forensische psychiatrie
Gezien de aparte positie qua financiering en verantwoording van de divisie forensische psychiatrie wordt in deze paragraaf extra aandacht besteed aan de ontwikkelingen binnen deze divisie. De in de andere hoofdstukken beschreven onderwerpen gelden ook voor de divisie forensische psychiatrie.
Algemeen beleid De divisie forensische psychiatrie biedt behandeling aan mensen met ernstige psychische en/of psychiatrische problemen die met justitie in aanraking zijn gekomen of dreigen te komen. Risicomanagement is leidend in de behandeling, men spreekt daarom ook wel van ‘beveiligende zorg’. Risicotaxaties en behandeling van de psychische/ psychiatrische problematiek worden uitgevoerd volgens ‘evidence based’ en ‘best practice’ criteria. Op deze wijze draagt de divisie forensische psychiatrie bij aan het vergroten van de maatschappelijke veiligheid. De divisie forensische psychiatrie is een belangrijke speler in het forensische veld, met een volume van ongeveer 100 bedden, twintig Regionale Instelling voor Beschermde Wonen-plaatsen (RIBW-plaatsen) en poliklinieken in Alkmaar, Hoorn en Den Helder. Zij bedient een brede doelgroep door een flexibel opnamebeleid te hanteren en (pro)actief samen te werken met ketenpartners en stakeholders waardoor, wanneer nodig, snel ingespeeld kan worden op vragen betreffende nieuwe doelgroepen.
Algemeen kwaliteitsbeleid Het kwaliteitsmanagementsysteem van de GGZ NHN is van toepassing op de divisie forensische psychiatrie. Zo heeft de divisie als onderdeel van GGZ NHN een kwaliteitskeurmerk. Dit keurmerk wordt onderhouden door deelname aan interne audits en jaarlijks een externe visitatie door de certificerende instantie. Verbeterplannen die uit audits voortkomen worden opgenomen in de beleidscyclus. De gebouwen, inclusief de brandveiligheid, voldoen aan de eisen die gesteld worden door het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Periodiek worden de gebouwen en de brandveiligheid door externe partijen (Ministerie van Veiligheid en Justitie en de brandweer) gecontroleerd. De forensische zorg kent een aparte subset prestatieindicatoren Forensische Zorg. De subset is gebruikt voor externe verantwoording en intern voor de sturing op
kwaliteit en daarom opgenomen in de jaarplancyclus. De divisie forensische psychiatrie heeft ook in 2011 aandacht besteed aan het implementeren van de forensische prestatieindicatoren. In 2010 is een dashboard met sturingsinformatie ontwikkeld, waarin een van de prestatie-indicatoren uit de subset prestatie-indicatoren Forensische Zorg was opgenomen. Het is complex gebleken om de data van betreffende indicator op een juiste wijze te presenteren in een dashboard. Bij evaluatie van het jaarplan is lopende 2011 tevens gebleken dat het per kwartaal verzamelen en analyseren van indicatorinformatie onhaalbaar is, door de wijze waarop een aantal indicatoren zijn geformuleerd en mede daar aan gekoppeld de complexiteit om data juist uit de digitale systemen te genereren. Daarom is besloten af te zien van het gebruik van het dashboard en twee maal per jaar de resultaten op de subset prestatie-indicatoren Forensische Zorg te verzamelen en analyseren.
Kwaliteitsbeleid ten aanzien van patiënten Cliëntwaardering De divisie forensische psychiatrie meet als onderdeel van GGZ NHN de cliënttevredenheid met de GGZ-thermometer voor cliëntwaardering. Vanwege de specifieke doelgroep, het gaat veelal om gedwongen plaatsingen, en vanwege het feit dat het instrument niet specifiek is ontworpen voor de forensische doelgroep worden de rapportages niet op de website van GGZ NHN gepubliceerd, maar op intranet waar zij beschikbaar zijn voor medewerkers. De rapportages worden besproken met patiënten om tot verbetering van de zorg te komen en ze worden, evenals voor de overige onderdelen van GGZ NHN, gebruikt voor verantwoordingsinformatie middels (externe) prestatie-indicatoren. De respons op de uitgezette GGZ-thermometers is actief gevolgd. Gebleken is dat met name de poliklinische populatie een lage respons laat zien, ondanks pogingen om binnen de staande wijze van het uitzetten van de vragenlijsten de respons omhoog te brengen. In 2012 zal daarom een nieuwe werkwijze worden geïntroduceerd om de respons op het uitzetten van de GGZ-thermometer te verhogen.
Routinematig uitkomsten meten In de divisie forensische psychiatrie worden routinematig de uitkomsten van behandeling (ROM) gemeten voor wat betreft de hoogte van het recidiverisico middels het gestructureerde klinische oordeel, dat in de forensische psychiatrie ‘state of the art’ is. De daarvoor gebruikte instrumenten zijn in de klinieken de HKT-30 (H = historie, K = klinisch, T= toekomst) en de Short Term Assessment of Risk and Treatability (START).
GGZ NHN - zichtbaar beter
43
Op de forensische polikliniek is in 2010 een project gestart waarbij de Waagschaal wordt geïmplementeerd. Het psychiatrisch functioneren is in de klinische setting gemeten met de Health of the Nation Outcome Scales (HoNOS), op de polikliniek is de Global Assessment of Functioning (GAF) gebruikt. Aan de implementatie is in 2011 aandacht besteed door het afnemen van de instrumenten op te nemen in de jaarplancyclus en daar actief op te sturen, met goed resultaat: ROM heeft voor wat betreft risicotaxaties bij 89% van de patiënten plaatsgevonden en voor wat betreft het psychiatrisch functioneren bij 74% van de patiënten. Het gebruik en de implementatie van de Waagschaal zullen in 2012 worden geëvalueerd.
Forensisch Functie Assertive Community Treatment (ForFACT) In 2011 is een project betreffende (verdere) implementatie van ForFACT afgerond. Aan dit project hebben verschillende GGZ-instellingen deelgenomen onder leiding van het Trimbos-instituut. Er zijn criteria ontwikkeld voor het werken volgens de ForFACT methode en resultaten van behandeling zijn gevolgd op patiëntniveau. Na afronding van het project is de divisie forensisch doorgegaan met het afnemen van het instrumentarium op patiëntniveau. De resultaten worden in 2012 gepresenteerd.
Forensische mental E-health Naast argumenten als zelfsturing en regie, die in zijn algemeenheid gelden voor het ontwikkelen van mental E-health is een specifiek argument dat de forensische doelgroep moeilijk te motiveren is voor behandeling. Mental E-health modulen kunnen daar een positieve rol in spelen, omdat zij de forensische zorg toegankelijker maken. Opgemerkt wordt dat zeker in een forensische setting patiënten altijd gezien moeten blijven worden. In 2011 is het doorontwikkelen van mental E-health op de forensische polikliniek verder ter hand genomen. Modulen zijn (verder) ontwikkeld en medewerkers zijn getraind om internettherapie te geven. Het werken met Telezorg door het forensische wijkteam dat volgens de FACT methode werkt is in stelling gebracht. Hiertoe is een zogenaamde zorgpost ingericht van waaruit Telezorg kan worden geleverd. Het leveren van de schermen is echter een probleem geweest, waardoor vertraging is opgelopen. In 2012 zal, zodra de schermen geleverd zijn, gestart worden met Telezorg.
Forensische zorg en licht verstandelijk gehandicapten Ongeveer 50% van de forensische populatie binnen de divisie forensische psychiatrie heeft een verstandelijke beperking. Binnen de Verstandelijk Gehandicaptenzorg
44
Jaarverslag 2011
(VG) ziet men een toename van forensische patiënten. De divisie forensische psychiatrie is samen met een lokale aanbieder uit de VG-sector in 2010 een project gestart waarin expertise uit beide sectoren wordt uitgewisseld en wederzijdse consultaties plaatsvinden. Dit is in 2011 gemeengoed geworden. Het opzetten van een woonvoorziening voor patiënten die vanuit de forensische psychiatrie van GGZ NHN doorstromen naar de VG-sector is uitgewerkt en kan in 2012 worden gerealiseerd onder voorwaarde van financiering.
Forensische zorg aan seksueel delinquenten Het aantal seksueel delinquenten dat wordt aangemeld is gegroeid. De forensisch psychiatrische afdeling (FPA) van de divisie forensische psychiatrie is de enige afdeling in zijn soort die zorg voor deze doelgroep biedt. Om te kunnen voldoen aan de vraag en de kwaliteit van de geboden behandeling te kunnen garanderen is in 2011 een scholingsplan voor medewerkers opgezet en uitgevoerd. Daarmee is de expertise op het gebied van de behandeling van seksueel delinquenten vergroot. Samen met de Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) in Assen, waar men seksueel delinquenten behandelt waarvoor een hoger beveiligingsniveau is vereist, is een behandelaanbod ontwikkeld voor specifieke daderprofielen die op een FPA behandeld kunnen worden. In 2011 is er aan gewerkt om de al langer bestaande samenwerking met FPK Assen in 2012 te gaan formaliseren.
Zorg in het gevangeniswezen: Penitentiaire Inrichtingen en in Penitentiair Psychiatrisch Centrum Amsterdam De divisie forensische psychiatrie heeft in 2011 zorg geleverd binnen het gevangeniswezen. Het tijdig herkennen van psychische en/of psychiatrische problematiek en het toeleiden naar passende zorg is een speerpunt van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Binnen de verschillende Penitentiaire Inrichtingen in Noord-Holland Noord zijn medewerkers van de divisie forensische psychiatrie werkzaam die gedetineerden kunnen toeleiden naar zorg en op beperkte schaal zorg in de penitentiaire inrichtingen bieden. Samen met ketenpartners is in 2011 gewerkt aan een uitgebreider zorgaanbod voor de penitentiaire inrichtingen, dat in 2012 geleverd zal worden. Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) Amsterdam levert zorg aan gedetineerden met psychiatrische problematiek. In 2010 is PPC Amsterdam gestart met het uitbreiden van haar zorg. Omdat zij nog niet in staat was het beoogde zorgaanbod zelf te leveren heeft zij, in samenwerking met de afdeling zorginkoop van de Dienst Justitiële Inrichtingen
van het Ministerie van Veiligheid en Justitie zorg bij derden ingekocht, waaronder bij de divisie forensische psychiatrie van GGZ NHN. Ook in 2011 heeft de divisie forensische psychiatrie zorg in PPC Amsterdam geleverd.
psychiaters in het laatste jaar van hun opleiding. De opleidingseisen en –wensen zijn vastgelegd in een opleidingsjaarplan.
Onderzoek Forensische zorg aan transmuraal ter beschikking gestelden (TBS) TBS gestelden die in de transmurale fase van hun strafrechtelijke maatregel verkeren kunnen behandeld worden door de divisie forensische psychiatrie van GGZ NHN. Forensisch Psychiatrische centra (FPC’s) kunnen op deze manier kiezen om het veiligheidsniveau gradueel te verlagen. De patiënten blijven onder verantwoordelijkheid van het FPC vallen, zowel wat betreft de zorg als wat betreft de bekostiging van die zorg. In 2011 is met Forensisch Psychiatrisch Centrum de Oostvaarderskliniek een pilot gestart om de bekostiging niet meer via het FPC te laten lopen maar de geleverde zorg op te nemen in de productie van de divisie forensische psychiatrie van GGZ NHN.
Project ambulant Forensisch Psychiatrisch Toezicht (FPT)
Met subsidie van DJI is in 2011 een replicatieonderzoek afgerond naar het voorkomen van recidieven bij patiënten met een strafrechtelijke last tot plaatsing in een psychiatrisch ziekenhuis voor de termijn van een jaar. De resultaten van het replicatieonderzoek zijn nationaal en internationaal gepresenteerd op congressen. Streven is om de resultaten in 2012 in de vorm van een artikel te publiceren. Een tweede onderzoek betreft een langlopende studie waarbij voor alle patiënten die vanaf 2009 in behandeling zijn gekomen systematisch de behandelvoortgang in termen van recidiverisico en psychiatrische problematiek wordt gemeten en gekoppeld aan uitkomsten in termen van recidivepercentages en verbetering van het psychiatrisch functioneren. Doel van dit onderzoek is het ontwikkelen van een effectief en dynamisch zorgmodel. In 2011 is gewerkt aan het operationaliseren van risico’s naar behandeldoelen.
In 2011 is het; landelijke project ambulant FPT afgerond. De divisie forensische psychiatrie van GGZ NHN is de zogenaamde proeftuin geweest in dit door het ministerie van Veiligheid en Justitie gefaciliteerde project. De inhoudelijk directeur is tevens betrokken geweest bij de aansturing van het project op landelijk niveau. Het project beoogde een betere samenwerking tussen ketenpartners betreffende het ambulante toezicht op forensische patiënten, resulterend in een heldere procesbeschrijving en een gestandaardiseerde drie partijenovereenkomst. Het betreft een overeenkomst tussen patiënt, de reclassering en de instelling die de forensische zorg levert. In 2012 worden de bevindingen en resultaten van het project gepresenteerd.
Kwaliteitsbeleid ten aanzien van medewerkers Het aantal medewerkers dat in dienst is van de divisie forensische psychiatrie is in 2011 ongeveer stabiel gebleven rond de 160. Jaarlijks wordt 2% van de bruto loonsom gereserveerd voor scholing en training van medewerkers. Specifiek voor de forensische zorg betreft dit fysieke weerbaarheidstrainingen, opleiding tot Forensisch Psychiatrisch Werkenden voor verpleegkundigen en sociotherapeuten en trainingen gericht op het afnemen van risicoctaxatieinstrumenten. Daarnaast heeft de divisie forensische psychiatrie opleidingsplaatsen voor (sociaal) psychiatrisch verpleegkundigen, sociotherapeuten, GZ psychologen, klinisch psychologen, verpleegkundig specialisten en voor
GGZ NHN - zichtbaar beter
45
Jaarrekening 1.1 BAlAns per 31 deCemBer 2011 (na resultaatbestemming) ref.
31-dec-11
31-dec-10
€
€
ACtiVA Vaste activa Materiële vaste activa
1
96.328.917
96.324.949
Financiële vaste activa
2
4.500
4.500
96.333.417
96.329.449
totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden
3
74.570
57.592
Onderhanden projecten uit hoofde van DBC’s
4
9.007.102
9.373.306
Vorderingen en overlopende activa
5
24.984.546
26.269.270
Vorderingen uit hoofde van financieringstekort
6
0
0
Liquide middelen
7
totaal vlottende activa totaal activa ref. pAssiVA eigen vermogen
762.685
334.131
34.828.903
36.034.299
131.162.320
132.363.748
31-dec-11
31-dec-10
€
€
8
Kapitaal
1.019.795
1.019.795
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
20.498.773
17.980.733
totaal eigen vermogen
21.518.568
19.000.528
9
3.269.508
3.620.104
10
57.341.227
60.466.981
6
4.939.745
13.948.970
11
44.093.272
35.327.165
131.162.321
132.363.748
Voorzieningen langlopende schulden kortlopende schulden Schulden uit hoofde van financieringsoverschot Kortlopende schulden en overlopende passiva totaal passiva
46
Jaarrekening
1.2 resUltAtenrekening oVer 2011 ref.
2011
2010
€
€
BedrijFsopBrengsten: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
13
98.487.996
97.310.132
Niet-gebudgetteerde zorgprestaties
14
12.618.949
12.865.356
Subsidies
15
1.377.761
1.338.327
Overige bedrijfsopbrengsten
16
5.652.529
4.043.940
118.137.235
115.557.755
80.420.970
som der bedrijfsopbrengsten BedrijFslAsten: Personeelskosten
17
85.772.672
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
18
6.061.414
6.107.577
Bijzondere waardevermindering van vaste activa
19
426.000
1.500.000
Overige bedrijfskosten
20
20.247.108
22.055.076
112.507.194
110.083.623
5.630.041
5.474.132
-3.112.001
-2.983.421
2.518.040
2.490.711
0
0
2.518.040
2.490.711
2011
2010
€
€
2.656.684
2.761.961
-138.644
-271.250
2.518.040
2.490.711
som der bedrijfslasten BedrijFsresUltAAt Financiële baten en lasten resUltAAt Uit geWone BedrijFsVoering Buitengewone baten en lasten resUltAAt BoekjAAr
21
resUltAAtBestemming Het resultaat is als volgt verdeeld: toevoeging: Reserve aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen
GGZ NHN - zichtbaar beter
47
1.3 kAsstroom oVerziCht
2011 €
€
2010 €
€
kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
5.630.041
5.474.132
Aanpassingen voor: - afschrijvingen - mutaties voorzieningen
6.061.414
6.107.577
-350.596
975.118 5.710.818
7.082.695
Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden
-16.978
13.722
- mutatie onderhanden projecten DBC’s
366.204
-403.191
1.284.724
13.028.871
-9.009.225
-1.713.631
544.206
2.114.058
- vorderingen - vorderingen/schulden uit hoofde van financieringstekort respectievelijk -overschot - kortlopende schulden (excl. schulden aan kredietinstellingen)
kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest
-6.831.069
13.039.829
4.509.790
25.596.656
171.489
105.233
-3.283.490
-3.088.654
totaal kasstroom uit operationele activiteiten
-3.112.001
-2.983.421
1.397.789
22.613.235
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen materiële vaste activa Desinvesteringen materiële vaste activa
-9.441.563
-30.283.863
3.376.181
19.552.223
0
-4.500
Investeringen deelnemingen en/of samenwerkingsverbanden
totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-6.065.382
-10.736.140
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Aflossing langlopende schulden
745.250
3.220.024
-3.871.004
-4.046.604
totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten
-3.125.754
-826.580
mutatie geldmiddelen
-7.793.347
11.050.515
Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode
48
Jaarrekening
1.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING 1.4.1 Algemeen
Heiloo, geen sprake is van bijzondere aardeverminderingen. Dit is gebaseerd op een initiële berekening waarbij de con-
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
tante waarde van de verwachte toekomstige opbrengsten
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de
voor de kapitaallasten vergeleken is met de boekwaarde
Regeling Verslaggeving WTZi en de stellige uitspraken van
per ultimo 2011.
de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze jaarrekening is
Vanwege de leegstand van het hoofdgebouw te Heiloo is
opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.
beoordeeld of tegen huidige boekwaarde sprake kan zijn van een rendabele exploitatie.
Vergelijking met voorgaand jaar De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling
Consolidatie
zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.
Hoewel er sprake is van een 100% deelname in Amici Zorg BV is deze deelneming niet geconsolideerd. De reden van het
Wijziging bekostiging kapitaallasten
niet consolideren is, dat er slechts sprake is van een geringe
Sinds 2009 is sprake van een transitiefase voor de bekostig-
omvang van deze BV (balanstotaal 2011 is circa € 112.000)
ing van de materiële vaste activa die tot ultimo 2011 in aan-
ten opzichte van het totaal van GGZ Noord-Holland-Noord.
merking kwamen voor integrale nacalculatie. Het, in beginsel risicoloze, bekostigingssysteem wordt vervangen door een systeem van prestatiebekostiging. Kapitaallasten zullen
1.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva
voortaan gedekt worden via een component in de integrale tarieven. Hierdoor ontstaan nieuwe risico’s voor het vast-
Activa en passiva
goed, zoals exploitatierisico’s (leegstand en onderbezetting),
Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd
boekwaarderisico’s (marktontwikkeling) en het risico van
tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele
afwaardering bij exploitatieverliezen (impairment). Afschrij-
waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is
vingstermijnen worden op de economische levensduur geba-
vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs.
seerd en niet meer op de oude bekostigingssystematiek.
Toelichtingen op posten in de balans en resultatenrekening
Voor nu nog nacalculeerbare huurcontracten van vastgoed
zijn in de jaarrekening genummerd.
treedt ook een bezettingsrisico op. Immateriële en materiële vaste activa Vaste activa dienen te worden beoordeeld op bijzondere
De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen ver-
waardeverminderingen met een duurzaam karakter. Dit doet
krijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire
zich voor bij wijzigingen in omstandigheden die doen ver-
jaarlijkse afschrijvingen. WTZi-vergunningsplichtige vaste
moeden dat de boekwaarde van een actief niet terugver-
activa worden gewaardeerd tegen de laagste van de verkrijg-
diend zal worden. De terugverdienmogelijkheid van activa
ings- of vervaardigingsprijs en het goedgekeurde investe-
die in gebruik zijn, wordt bepaald door de boekwaarde van
ringsbedrag. Het meerdere boven het goedgekeurde inves-
een actief te vergelijken met de geschatte contante waarde
teringsbedrag wordt ten laste van de resultatenrekening
van de toekomstige netto-kasstromen die het actief naar
gebracht.
verwachting zal genereren, of de bij verkoop te realiseren directe opbrengstwaarde indien deze hoger is.
Voor WTZi-vergunningsplichtige vaste activa, instandhoudingen en WMG (Wet Marktordening Gezondheidszorg)
GGZ Noord-Holland-Noord beschikt over vastgoed waar
gefinancierde vaste activa waarvoor in de bekostigings-
zorg wordt verleend ingevolge de AWBZ en de ZVW. Voor de
systematiek geen substitutievrijheid bestaat binnen het
AWBZ zijn vanaf 2012 de bekostigingsregels aangepast.
verkregen budget, is de afschrijvingsperiode gelijk aan de
Volledige nacalculatie van kapitaallasten is vervangen door
in de bekostigingssystematiek voorgeschreven afschrij-
prestatiebekostiging. Hierbij geldt een overgangstermijn van
vingstermijnen.
6 jaar (tot en met 2017), waarin deze overgang gefaseerd wordt doorgevoerd.
De afschrijvingstermijnen van immateriële en materiële vaste activa zijn gebaseerd op de verwachte gebruiksduur
Om deze redenen heeft een doorlichting van de vastgoed-
van het vast actief.
portefeuille plaatsgevonden. Op grond daarvan is vastgesteld dat, met uitzondering van het hoofdgebouw te
GGZ NHN - zichtbaar beter
49
De materiële vaste activa waarvan GGZ Noord-Holland-
Liquide middelen
Noord krachtens een financiële lease-overeenkomst het
Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en depo-
economisch eigendom heeft, worden geactiveerd. De uit de
sito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-
financiële lease-overeenkomst voortkomende verplichting
courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden
wordt als schuld verantwoord.
aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden.
Op balansdatum wordt bepaald of activa bijzondere waarde-
Bestemmingsreserve afschrijvingen instandhouding
verminderingen hebben ondergaan. Indien objectieve aan-
De toevoegingen en onttrekkingen aan deze bestemmings-
wijzingen voor bijzondere waardeverminderingen aanwezig
reserve zijn gebaseerd op de geldende richtlijnen van de
zijn, wordt de omvang van het verlies uit hoofde van de bij-
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De dotatie is gebaseerd
zondere waardevermindering bepaald en in de resultaten-
op de ontvangen vergoeding voor instandhouding van WTZi
rekening verwerkt.
gefinancierde huisvesting. De onttrekking bestaat uit de werkelijke afschrijving op de instandhoudinginvesteringen
Financiële vaste activa
van WTZi gefinancierde huisvesting.
Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitge-
Voorzieningen (algemeen)
oefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogens-
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare
waardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval
of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan
verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen
waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen
van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogens-
noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze
waarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden
is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen
voor deze jaarrekening. Voor deelnemingen waarvan onvol-
de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om
doende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze
de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voor-
grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrond-
zieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde
slagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waarde-
van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om
ring van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde
de verplichtingen af te wikkelen.
negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend,
Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde
worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake
zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief
is van een duurzame waardevermindering vindt waardering
in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat
plaats tegen deze lagere waarde. Afwaardering vindt plaats
deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling
ten laste van de resultatenrekening.
van de verplichting.
Voorraden
1.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling
Voorraden zijn gewaardeerd tegen inkoopprijs. Algemeen Onderhanden werk uit hoofde van DBC’s
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de
De onderhanden projecten uit hoofde van DBC’s worden
baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming
gewaardeerd op basis van de verwachte opbrengst die is
van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.
gebaseerd op de gemiddelde opbrengst van de bestede tijd
De baten en lasten worden toegerekend aan de periode
en de verblijfsdagen overeenkomstig de normen van de
waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische
Nederlandse Zorgautoriteit. Op de onderhanden projecten
kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar
worden de voorschotten die ontvangen zijn van verzeker-
zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.
aars in mindering gebracht. Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en Vorderingen
lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn gecon-
Vorderingen worden opgenomen voor de nominale waarde.
stateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend.
Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid.
50
Jaarrekening
Pensioenen GGZ Noord-Holland-Noord heeft voor haar werknemers een toegezegde pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd bij GGZ NoordHolland-Noord. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en Welzijn. GGZ NoordHolland-Noord betaalt hiervoor premies waarvan de helft door de werkgever wordt betaald en de helft door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds dit mogelijk maakt. Naar de stand van ultimo januari 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds 98%. In 2014 dient het pensioenfonds een dekkingsgraad van ten minste 105% te hebben. Het pensioenfonds heeft een herstelplan ingediend en verwacht vooralsnog hieraan te kunnen voldoen en voorziet geen noodzaak voor de aangesloten instellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren. GGZ Noord-HollandNoord heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. GGZ Noord-Holland-Noord heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
1.4.4 Grondslagen voor opstelling van het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen, kortlopende schulden aan kredietinstellingen en effecten die onder de vlottende activa worden gerubriceerd.
1.4.5. Gebruik van schattingen Bij het opstellen van de jaarrekening verricht GGZ NoordHolland-Noord, overeenkomstig algemeen geldende grondslagen, bepaalde schattingen en veronderstellingen die medebepalend zijn voor de opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten kunnen van deze schattingen afwijken.
GGZ NHN - zichtbaar beter
51
1.5 toeliChting op de BAlAns ACtiVA 1. mAteriËle VAste ACtiVA De specificatie is als volgt:
Bedrijfsgebouwen en terreinen Machines en installaties Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting Materiële vaste bedrijfsactiva in uitvoering en vooruitbetalingen op materiële vaste activa Bijzondere waardevermindering Kennemerstraatweg 464 Totaal materiële vaste activa
het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven:
Boekwaarde per 1 januari Bij: investeringen Af: bijzondere waardevermindering
31-dec-11
31-dec-10
€
€
75.914.912
74.066.026
7.502.116
6.819.419
11.441.870
10.611.173
3.396.019
6.328.331
98.254.917
97.824.949
-1.926.000
-1.500.000
96.328.917
96.324.949
31-dec-11
31-dec-10
€
€
96.324.949
91.700.886
9.441.563
30.283.863
426.000
1.500.000
Af: afschrijvingen
6.061.414
6.107.577
Af: desinvesteringen
2.950.181
18.052.223
Boekwaarde per 31 december
96.328.917
96.324.949
Aanschafwaarde
137.291.983
134.375.638
Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve afschrijvingen
1.926.000
1.500.000
39.037.066
36.550.689
96.328.917
96.324.949
toelichting Voor een bedrag van € 13,1 miljoen is onder bedrijfsgebouwen en terreinen opgenomen de van het Westfriesgasthuis gehuurde panden Maelsonstraat 1 en 9 te Hoorn. Basis voor deze activering is de met het Westfriesgasthuis afgesloten eeuwigdurende huurovereenkomst. Gezien het eeuwigdurende karakter van deze huurovereenkomst en de verplichting tot dekking van alle kosten voor dit pand is sprake van financial lease. Het juridisch eigendom berust bij de verhuurder. De investeringen in de materiële vaste activa hebben betrekking op de activering van de renovatiekosten van het pand aan de Oude Hoeverweg in Alkmaar (€ 3,5 miljoen), instandhoudingsinvesteringen (€ 2,6 miljoen) en investeringen in inventarissen, vervoermiddelen en automatiseringsapparatuur (€ 3,2 miljoen). De saldo van de desinvesteringen van € 2,9 miljoen betreft grotendeels de activering van onderhanden projecten die in 2011 opgeleverd en in gebruik genomen zijn. De bijzondere waardevermindering heeft betrekking op het pand Kennemerstraatweg 464 te Heiloo. De in de jaarrekening opgenomen bijzondere waardevermindering hangt samen met de leegstand van dit pand en de verwachting dat tegen de huidige boekwaarde geen sprake kan zijn van een rendabele exploitatie. Momenteel wordt gewerkt aan herbestemming van het complex. Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 1.6. In bijlage 1.7 is een overzicht opgenomen van de onderhanden en gereedgekomen projecten.
52
Jaarrekening
1.5 toeliChting op de BAlAns ACtiVA 2. FinAnCiËle VAste ACtiVA De specificatie is als volgt:
31-dec-11
31-dec-10
€
€
Deelnemingen
4.500
4.500
het verloop van de financiële vaste activa is als volgt:
2011
2010
€
€
Boekwaarde per 1 januari Bij: kapitaalstorting Bij: verstrekte lening Af: waardeverminderingen Boekwaarde per 31 december
4.500
4.500
0
18.000
119.000
151.000
-119.000
-169.000
4.500
4.500
toelichting De deelnemingen betreffen Phebe BV en Amici Zorg BV. De deelname in Phebe BV betreft een kapitaalstorting van € 4.500. Phebe BV is een samenwerkingsverband met vier andere GGZ instellingen, met als doel een Human Resource Management systeem op te zetten. De deelname in Amici Zorg BV betreft een kapitaalstorting van € 18.000 en een achtergestelde lening van € 151.000 verstrekt in 2010 en een achtergestelde lening van € 119.000 verstrekt in 2011. In 2011 heeft Amici Zorg BV een negatief resultaat behaald van € 331.035, zodat een negatief eigen vermogen is ontstaan van € 401.149. Op grond van het negatieve vermogen van de BV is is een voorziening van € 288.000 opgenomen. Deze voorziening is in mindering gebracht op de deelneming, waardoor het saldo van de vordering op nihil uitkomt. De activiteiten van Amici Zorg BV bestaan voornamelijk uit het leveren van eerstelijns psychologische zorg.
3. VoorrAden De specificatie is als volgt:
31-dec-11
31-dec-10
€
€
Medische middelen
42.760
36.646
Overige middelen
31.810
20.946
totaal voorraden
74.570
57.592
GGZ NHN - zichtbaar beter
53
1.5 toeliChting op de BAlAns ACtiVA 4. onderhAnden projeCten Uit hooFde VAn dBC’s De specificatie is als volgt:
31-dec-11
31-dec-10
€
€
Onderhanden projecten DBC’s
28.004.535
28.220.733
Af: ontvangen voorschotten
18.997.433
18.847.427
9.007.102
9.373.306
totaal onderhanden projecten toelichting
De onderhanden projecten DBC’s betreft dat deel van de overlopende DBC’s naar 2012, dat in 2011 gerealiseerd is, maar pas gefactureerd wordt bij afsluiting van de DBC’s in 2012.
5. Vorderingen en oVerlopende ACtiVA De specificatie is als volgt:
Vorderingen op debiteuren Nog te factureren omzet Overige vorderingen Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen Nog te ontvangen rekeningen-courant totaal vorderingen en overlopende activa
31-dec-11
31-dec-10
€
€
5.466.395
11.440.369
18.967.745
13.458.769
64.322
586.174
458.458
499.861
25.741
230.657
1.885
53.440
24.984.546
26.269.270
toelichting De voorziening voor mogelijke oninbaarheid, die in aftrek op de vorderingen op debiteuren is gebracht, bedraagt € 213.294. De nog te factureren omzet betreft voornamelijk de DBC-facturering over de maand december.
54
Jaarrekening
1.5 toeliChting op de BAlAns ACtiVA 6. sChUlden Uit hooFde VAn FinAnCieringsoVersChot
saldo per 1 januari
t/m 2008
2009
2010
2011
totaal
€
€
€
€
€
-1.668.479
-11.999.915
-280.576
Financieringsverschil boekjaar
-13.948.970 -5.499.036
Correcties voorgaande jaren
-5.499.036
958.844
958.844 13.549.417
Betalingen/ontvangsten
1.548.611
12.010.123
-9.317
Subtotaal mutatie boekjaar
1.548.611
12.010.123
949.527
-5.499.036
9.009.225
-119.868
10.208
668.951
-5.499.036
-4.939.745
c
c
c
a
saldo per 31 december Stadium van vaststelling :
a= interne berekening / b= overeenstemming met zorgkantoor/zorgverzekeraars / c= definitieve vaststelling NZa specificatie financieringsverschil in het boekjaar
2011
2010
€
€
Wettelijk budget aanvaardbare kosten
97.529.152
96.444.897
Af: ontvangen voorschotten AWBZ
28.643.159
27.569.280
Af: gefactureerde DBC’s
74.597.560
68.615.544
-212.531
540.649
-5.499.036
-280.576
2011
2010
€
€
Af: mutatie onderhanden werk totaal financieringsverschil specificatie financieringsverschil per financieringsvorm
Financieringsverschil AWBZ
-539.333
449.522
Financieringsverschil DBC
-4.959.703
-730.098
Totaal financieringsverschil
-5.499.036
-280.576
Het budget Zorgverzekeringswet 2011 bedraagt
69.425.326
Het budget AWBZ 2011 bedraagt
28.103.826
totaal budget 2011
97.529.152
toelichting Het financieringsverschil ontstaat doordat de van het zorgkantoor en de zorgverzekeraars ontvangen bedragen afwijken van het wettelijk budget aanvaardbare kosten. Het over 2011 te veel ontvangen bedrag zal in 2012 terugbetaald worden aan het zorgkantoor en de zorgverzekeraars.
GGZ NHN - zichtbaar beter
55
1.5 toeliChting op de BAlAns ACtiVA 7. liQUide middelen De specificatie is als volgt:
Bankrekeningen Kassen totaal liquide middelen
31-dec-11
31-dec-10
€
€
724.308
289.666
38.377
44.465
762.685
334.131
31-dec-11
31-dec-10
€
€
toelichting Het saldo van de liquide middelen staat ter vrije beschikking van de instelling.
pAssiVA 8. eigen Vermogen Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten:
Kapitaal
1.019.795
1.019.795
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
20.498.773
17.980.733
totaal eigen vermogen
21.518.568
19.000.528
kapitaal
Het verloop is als volgt weer te geven:
Kapitaal
saldo per
resultaat-
overige
saldo per
1-jan-2011
bestemming
mutaties
31-dec-2011
€
€
€
€
1.019.795
0
0
1.019.795
1.019.795
0
0
1.019.795
saldo per
resultaat-
overige
saldo per
1-jan-2011
bestemming
mutaties
31-dec-2011
€
€
€
€
17.575.052
2.656.684
0
20.231.736
405.681
-138.644
0
267.037
17.980.733
2.518.040
0
20.498.773
Collectief gefinancierd gebonden vermogen Het verloop is als volgt weer te geven:
Reserve aanvaardbare kosten Egalisatie afschrijvingen totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
56
Jaarrekening
1.5 toeliChting op de BAlAns pAssiVA 9. Voorzieningen saldo per Het verloop is als volgt weer te geven:
Voorziening levensfasebudget Voorziening langdurig zieken
onttrekking
1-jan-2011 €
Voorziening jubilea
dotatie
saldo per 31-dec-2011
€
€
€
337.044
62.605
27.569
372.080
1.138.647
1.586.128
1.370.127
1.354.648
208.916
262.784
165.217
306.483
Voorziening onderhoud
1.935.497
0
699.200
1.236.297
totaal voorzieningen
3.620.104
1.911.517
2.262.113
3.269.508
Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd: 31-dec-2011 € Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.)
502.000
Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.)
2.767.508
Hiervan langlopend (> 5 jaar)
1.204.000
toelichting per categorie voorziening De voorziening jubilea wordt gebaseerd op het ultimo 2011 in dienst zijnde personeel. Bij de berekening wordt rekening gehouden met de leeftijd van de medewerkers, het aantal jaren dat zij in dienst zijn, een jaarlijkse verwachte loonstijging van 1,5%, en een vertrekkans, variërend per leeftijdscategorie, van 10% tot 70%. De verplichting is contant gemaakt tegen 4%. De voorziening levensfasebudget betreft het vanuit de cao opgebouwde recht op 200 vrije dagen bij het bereiken van de 55-jarige leeftijd voor medewerkers die per 31 december 2009 ouder waren dan 45, maar jonger dan 50 jaar. Bij de berekening wordt, uitgegaan van een personeelsverloop van 10%, rekening gehouden met een blijfkans van 44%. Er wordt daarentegen geen rekening gehouden met eventuele loonstijgingen. De in de jaarrekening opgenomen voorziening is de nominale waarde. Naast dit recht bestaat de voorziening uit de rechten van door medewerkers opgebouwde, maar nog niet opgenomen dagen in het kader van de levensfasebudget-regeling. De voorziening langdurig zieken is gebaseerd op het ultimo 2011 in dienst zijnde personeel, dat langer dan 6 maanden volledig arbeidsongeschikt is. De voorziening is gebaseerd op de nominale waarde, waarbij rekening is gehouden met een geschatte herstelkans van 75%. De voorziening onderhoud is gevormd om de uitgaven voor groot onderhoud gelijkmatig te verdelen over een aantal boekjaren. De onttrekking betreft de verbouwingskosten van de Strandwal in Heiloo en de Mauritskade in Alkmaar en de vrijval van de onderhoudskosten voor het hoofdgebouw in Heiloo.
GGZ NHN - zichtbaar beter
57
1.5 toeliChting op de BAlAns pAssiVA 10. lAnglopende sChUlden De specificatie is als volgt:
31-dec-11
31-dec-10
€
€
Schulden aan kredietinstellingen
44.067.402
47.548.319
Langlopende leaseverplichtingen
12.705.029
12.918.662
Overige langlopende schulden totaal langlopende schulden
Het verloop van de schulden aan kredietinstellingen is als volgt weer te geven:
stand per 1 januari Bij: nieuwe leningen Af: aflossingen stand per 31 december Af: aflossingsverplichting komend boekjaar stand langlopende schulden per 31 december
568.796 57.341.227
60.466.981
2011
2010
€
€
51.029.233
54.510.147
0
0
3.480.914
3.480.914
47.548.319
51.029.233
3.480.914
3.480.914
44.067.405
47.548.319
Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd: Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen
3.871.004
4.046.604
Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost)
53.470.223
56.420.377
Hiervan langlopend (> 5 jaar)
44.566.805
47.195.789
toelichting Onder langlopende leaseverplichtingen zijn de langlopende verplichtingen inzake de huur van de panden Maelsonstraat 1 en 9 te Hoorn opgenomen. De leaseverplichting omvat investeringen gedaan door het Westfriesgasthuis en betreft investeringen in gebouwen, installaties en bijkomende kosten. GGZ NHN heeft besloten om in 2012 eigen risicodrager WGA (regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) te worden. Onder de overige langlopende schulden is de reservering over de jaren 2013 en 2014 opgenomen voor de afkoopsom van het inlooprisico veroorzaakt door ziektegevallen in het verleden. Voor een nadere toelichting op de schulden aan kredietinstellingen wordt verwezen naar bijlage 1.8 Overzicht langlopende schulden. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.
58
Jaarrekening
1.5 toeliChting op de BAlAns pAssiVA 11. kortlopende sChUlden en oVerlopende pAssiVA De specificatie is als volgt:
Schulden aan kredietinstellingen
31-dec-11
31-dec-10
€
€
22.972.860
14.750.959
Crediteuren
2.496.145
2.057.157
Aflossingsverplichtingen langlopende leningen
3.480.914
3.480.914
Aflossingsverplichting langlopende leaseverplichtingen Belastingen en sociale premies
390.090
565.690
4.109.809
3.507.563
Schulden terzake pensioenen
743.842
749.925
Nog te betalen salarissen
319.249
244.511
Vakantiegeld
2.523.906
2.411.925
Vakantiedagen
1.199.418
979.788
271.560
233.432
Projectkosten Stimuleringspremies Uvit
1.262.147
2.418.420
Nog te betalen rekeningen courant
2.580.647
1.825.115
Nog te betalen kosten
1.742.685
2.101.766
44.093.272
35.327.164
Overige schulden: Rente schulden langlopende leningen
totaal kortlopende schulden en overlopende passiva
toelichting Ten behoeve van de financiering van het werkkapitaal is door de Rabobank een kredietfaciliteit verstrekt van € 40,5 miljoen. In de kredietovereenkomst met de Rabobank is bepaald dat de door zorgverzekeraars verstrekte voorschotten in mindering gebracht worden op de beschikbare kredietruimte. Aangezien thans voor een bedrag van circa € 19 miljoen door zorgverzekeraars wordt bevoorschot, bedraagt het beschikbare krediet € 21,5 miljoen. Als zekerheid is een negatieve pledge/pari-passu/ cross default verklaring gegeven. Dit houdt in dat aan derden geen bezittingen tot zekerheid zullen worden gegegeven (negatieve pledge), dat verhoudingsgewijs in de (bestaande) verdeling van de zekerheden geen wijziging aangebracht zal worden (pari passu), en dat de kredietfaciliteiten direct opeisbaar zijn als financiële verplichtingen jegens derden niet worden nagekomen en/of derden kredietfaciliteiten opzeggen (cross default). De stijging van de schuld aan kredietinstellingen wordt mede veroorzaakt door de terugbetaling van het financieringsoverschot van circa € 12 miljoen van 2009. Ten behoeve van de financiering van de investeringen in een aantal projecten is door de ABN-AMRO Bank een kredietfaciliteit verstrekt van € 9,2 miljoen. Als zekerheid is een positieve/negatieve hypotheekverklaring afgegeven op de onderhavige projecten. Projectkosten Stimuleringspremies Uvit betreffen de in 2012 nog te maken kosten ten behoeve van de projecten Opstart Autisme, Intensieve Zorg en E-health. De middelen hiervoor zijn in 2010 verkregen en deels in 2011 besteed. GGZ NHN heeft besloten om in 2012 eigen risicodrager WGA (regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) te worden. In de nog te betalen kosten is een bedrag van € 284.398 opgenomen als reservering voor het in 2012 te betalen deel van de afkoopsom van het inlooprisico ontstaan door ziektegevallen uit het verleden. De in 2013 en 2014 te betalen premie is opgenomen als langlopende schuld.
GGZ NHN - zichtbaar beter
59
1.5 toeliChting op de BAlAns pAssiVA 12. niet in de BAlAns opgenomen ACtiVA en VerpliChtingen Verloopoverzicht investeringsruimte trekkingsrechten Het verloop is als volgt weer te geven:
nog niet bestede investeringsruimte per 1 januari Af: correctie indexering niet bestede investeringsruimte 2009
2011
2010
€
€
11.532.747
11.744.583
0
44.188
11.532.747
11.700.395
Bij: indexering niet-bestede investeringsruimte
214.509
197.737
Bij: investeringsruimte verslagjaar
452.879
333.834
1.950.338
699.219
10.249.797
11.532.747
1.156.909
1.622.876
Af: investeringen verslagjaar Beschikbare investeringsruimte 31 december Lopende investeringsprojecten leggen het volgende beslag op de beschikbare investeringsruimte:
overige niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Door GGZ Noord-Holland-Noord zijn meerjarige huurcontracten afgesloten tot een bedrag van € 1,4 miljoen per jaar. Dit bedrag is exclusief de leasetermijnen inzake Maelsonstraat 1 en 9 te Hoorn. Door GGZ Noord-Holland-Noord is tezamen met andere instellingen een verplichting aangegaan ter dekking van mogelijke exploitatietekorten van het Museum voor de Psychiatrie in Haarlem. Voor GGZ Noord-Holland-Noord komt dit neer op maximaal € 90.000 per jaar gedurende 10 jaar met ingang van het jaar 2004. Voor een lening die door het museum is aangetrokken is samen met andere instellingen een borgstelling afgegeven. GGZ Noord-Holland-Noord staat borg voor € 400.000.
60
Jaarrekening
1.6 mUtAtieoVerziCht mAteriËle VAste ACtiVA/FinAnCiËle VAste ACtiVA op grond VAn Art. 5A regeling VerslAggeVing Wtzi 1.6.1 Wtzi-VergUnningpliChtige VAste ACtiVA
TerreinGrond
voorzieningen
Gebouwen
€
€
€
Stand per 1 januari 2011 - aanschafwaarde
2.518.456
1.739.952
29.129.328
- cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
- cumulatieve afschrijvingen
0
520.264
9.209.888
2.518.456
1.219.688
19.919.440
Boekwaarde per 1 januari 2011 mutaties in het boekjaar - investeringen
0
0
0
- waardering financial lease
0
0
0
- afschrijvingen
0
85.743
582.637
- extra afschrijvingen NZa-goedgekeurd
0
0
0
0
0
0
- terugname geheel afgeschreven activa • aanschafwaarde • cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
• cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
2.269
- desinvesteringen aanschafwaarde
0
0
cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
cumulatieve afschrijvingen
0
0
2.269
per saldo
0
0
0
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0
-85.743
-582.637
29.127.059
stand per 31 december 2011 2.518.456
1.739.952
- waardering financial lease
- aanschafwaarde
0
0
0
- cumulatieve afschrijvingen
0
606.007
9.790.256
2.518.456
1.133.945
19.336.803
0,0%
5,0%
2,0%
Boekwaarde per 31 december 2011
Afschrijvingspercentage
61
Jaarrekening
Semi permanente
Onderhanden
Subtotaal
gebouwen
Verbouwingen
Installaties
projecten
vergunning
Totaal
€
€
€
€
€
€
6.945.517
4.965.660
5.099.244
0
50.398.157
134.375.638
0
0
0
0
0
0
3.105.627
2.900.068
1.919.131
0
17.654.978
36.550.689
3.839.890
2.065.592
3.180.113
0
32.743.179
97.824.949
9.441.563
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
173.829
230.944
255.596
0
1.328.749
6.061.414
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6.525.218
0
324.713
4.116
0
331.098
0
0
0
0
0
0
0
324.713
4.116
0
331.098
3.575.037
0
0
0
0
0
2.950.181
-173.829
-230.944
-255.596
0
-1.328.749
429.968
6.945.517
4.640.947
5.095.128
0
50.067.059
137.291.983
0
0
0
0
0
0
3.279.456
2.806.299
2.170.611
0
18.652.629
39.037.066
3.666.061
1.834.648
2.924.517
0
31.414.430
98.254.917
2,5%
5,0%
5,0%
0,0%
GGZ NHN - zichtbaar beter
62
1.6 mUtAtieoVerziCht mAteriËle VAste ACtiVA/FinAnCiËle VAste ACtiVA op grond VAn Art. 5A regeling VerslAggeVing Wtzi 1.6.2 Wtzi-meldingspliChtige VAste ACtiVA
trekkings-
onderhanden
rechten
projecten
subtotaal
€
€
€
7.181.738
1.622.876
8.804.614
stand per 1 januari 2011 - aanschafwaarde
0
0
0
- cumulatieve afschrijvingen
- cumulatieve herwaarderingen
1.379.702
0
1.379.702
Boekwaarde per 1 januari 2011
5.802.036
1.622.876
7.424.912
1.950.338
0
1.950.338
0
0
0
456.566
0
456.566
0
0
0
mutaties in het boekjaar - investeringen - waardering financial lease - afschrijvingen
- terugname geheel afgeschreven activa • aanschafwaarde • cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
• cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
465.967
- desinvesteringen aanschafwaarde
0
465.967
cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
per saldo
0
465.967
465.967
1.493.772
-465.967
1.027.805
10.288.985
Mutaties in boekwaarde (per saldo) stand per 31 december 2011
9.132.076
1.156.909
- waardering financial lease
- aanschafwaarde
0
0
0
- cumulatieve afschrijvingen
1.836.268
0
1.836.268
Boekwaarde per 31 december 2011
7.295.808
1.156.909
8.452.717
5,0%
0,0%
Afschrijvingspercentage
63
Jaarrekening
subtotaal instand-
onderhanden
meldings-
houding
projecten
subtotaal
plichtige activa
€
€
€
€
8.790.352
0
8.790.352
17.594.966
0
0
0
0
5.747.913
0
5.747.913
7.127.615
3.042.439
0
3.042.439
10.467.351
643.752
0
643.752
2.594.090
0
0
0
0
751.861
0
751.861
1.208.427
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1.271.744
0
1.271.744
1.737.711
0
0
0
0
1.271.744
0
1.271.744
1.271.744
0
0
0
465.967
-108.109
0
-108.109
919.696
8.162.360
0
8.162.360
18.451.345
0
0
0
0
5.228.030
0
5.228.030
7.064.298
2.934.330
0
2.934.330
11.387.047
10,0%
0,0%
GGZ NHN - zichtbaar beter
64
1.6 mUtAtieoVerziCht mAteriËle VAste ACtiVA/FinAnCiËle VAste ACtiVA op grond VAn Art. 5A regeling VerslAggeVing Wtzi 1.6.3 Wet mArktordening gezondheidszorg (Wmg) geFinAnCierde VAste ACtiVA
semi perm.
Ver-
grond
voorzieningen
terreingebouwen
gebouwen
bouwingen
€
€
€
€
€
1.649.446
Stand per 1 januari 2011 1.663.834
601.877
34.777.017
764.825
- cumulatieve herwaarderingen
- aanschafwaarde
0
0
0
0
0
- cumulatieve afschrijvingen
0
142.677
3.249.652
212.600
193.585
1.663.834
459.200
31.527.365
552.225
1.455.861
0
0
284.863
0
2.284.688
Boekwaarde per 1 januari 2011 mutaties in het boekjaar - investeringen - waardering financial lease
0
0
0
0
0
- afschrijvingen
0
35.132
895.840
19.731
82.472
- terugname geheel afgeschreven activa •aanschafwaarde
0
0
0
0
0
• cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
0
0
• cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
0
0
- desinvesteringen aanschafwaarde
0
0
0
0
0
cumulatieve herwaarderingen
0
0
0
0
0
cumulatieve afschrijvingen
0
0
0
0
0
per saldo
0
0
0
0
0
Mutaties in boekwaarde (per saldo)
0
-35.132
-610.977
-19.731
2.202.216
3.934.134
stand per 31 december 2011 - aanschafwaarde
1.663.834
601.877
35.061.880
764.825
- waardering financial lease
0
0
0
0
0
- cumulatieve afschrijvingen
0
177.809
4.145.492
232.331
276.057
1.663.834
424.068
30.916.388
532.494
3.658.077
0,0%
5 en 10%
2,0%
2,5%
5,0%
Boekwaarde per 31 december 2011
Afschrijvingspercentage
65
Jaarrekening
Vervoer-
Automati-
onderhanden
subtotaal
installaties
inventaris
middelen
sering
projecten
Wmg
€
€
€
€
€
€
4.007.473
9.221.006
254.889
8.736.693
4.705.455
66.382.515
0
0
0
0
0
0
368.167
3.566.434
144.429
3.890.552
0
11.768.096
3.639.306
5.654.572
110.460
4.846.141
4.705.455
54.614.419
1.136.834
704.165
135.944
2.300.979
0
6.847.473
0
0
0
0
0
0
198.541
921.683
48.776
1.322.063
0
3.524.238
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
4.456.409
0
0
114.017
1.876.047
2.466.345
0
0
0
0
0
0
0
0
96.148
1.876.047
0
1.972.195
0
0
17.869
0
2.466.345
2.484.214
938.293
-217.518
69.299
978.916
-2.466.345
839.021
5.144.307
9.925.171
276.816
9.161.625
2.239.110
68.773.579
0
0
0
0
0
0
566.708
4.488.117
97.057
3.336.568
0
13.320.139
4.577.599
5.437.054
179.759
5.825.057
2.239.110
55.453.440
5,0%
10,0%
20,0%
20,0%
0,0%
GGZ NHN - zichtbaar beter
66
1.7.1 speCiFiCAtie Ultimo BoekjAAr onderhAnden en gereedgekomen projeCten
projeCtgegeVens nummer
totaal
67
Jaarrekening
Briefnummer
datum
inVesteringen omschrijving
Wtzi-type
t/m 2010
2011
€
€
Div. projecten
trekking
1.622.876
1.484.371
Div. projecten
eigen fin
4.705.455
1.430.844
6.328.331
2.915.215
inVesteringen
goedkeUringen
t/m 2011
nominaal
indexering
Aangepaste
jaar van oplevering
gereed
onderhanden
bedrag Wtzi
Wtzi
goedkeuring
€
€
€
€
€
1.950.338
1.156.909
0
0
0
3.897.189
2.239.110
0
0
0
5.847.527
3.396.019
0
0
0
GGZ NHN - zichtbaar beter
68
Bijlagen 1.8 oVerziCht lAnglopende sChUlden Ultimo 2011 1.6.3 Wet mArktordening gezondheidszorg (Wmg) geFinAnCierde VAste ACtiVA
leninggever
datum
hoofdsom
totale
Werke-
restschuld
nieuwe
looptijd
lijke
31 december
leningen
in jaren
rente
2010
in 2011
%
€
€
711.300
€ Deutsche Bank
31-dec-88
1.497.475
40
5,140
Deutsche Bank
21-dec-95
2.631.925
20
5,450
976.535
Deutsche Bank
15-apr-97
1.361.341
20
4,880
340.335
Deutsche Bank
31-mrt-09
2.949.571
20
4,700
1.253.568
Deutsche Bank
1-okt-03
2.200.000
40
4,290
1.690.000
Deutsche Bank
1-aug-05
3.000.000
13
3,762
1.788.700
Deutsche Bank
28-nov-06
3.000.000
8
4,130
1.500.000
ABN-AMRO
1-jul-97
2.268.901
35
5,100
1.426.168
ABN-AMRO
1-sep-00
2.949.571
15
3,180
983.191
ABN-AMRO
19-dec-07
8.865.000
20
4,950
7.535.250
ABN-AMRO
20-dec-07
8.865.000
20
1,320
7.535.250
ABN-AMRO
1-nov-08
1.099.283
17
5,250
969.955
ABN-AMRO
1-apr-09
18.000.000
25
5,120
16.800.000
ING
1-jun-94
959.745
40
4,380
555.427
ING
31-dec-97
1.315.963
40
5,310
888.275
1-jun-01
1.293.682
24
4,300
766.888
20-feb-03
1.445.000
17
4,400
850.000
ING Ned.Waterschapsbank Bank Ned.Gem.
21-dec-92
2.382.346
28
5,650
850.838
Bank Ned.Gem.
15-mrt-93
3.403.352
30
5,720
1.474.786
Bank Ned.Gem. PGGM totaal
69
Jaarrekening
1-dec-93
2.467.430
29
4,950
1.021.005
15-jun-94
2.382.346
30
4,450
1.111.762 51.029.233
0
Aflossing
restschuld
restschuld
resterende
Aflossings-
Aflossing
gestelde
2011
31 december
over 5 jaar
looptijd in
wijze
2012
zekerheden
2011
jaren eind 2011
€
€
€
€
37.437
673.863
524.115
18
lineair
37.437
2e hyp. Neg.Hyp
83.314
893.221
0
4
lineair
83.314
2e hyp. Neg.Hyp
45.378
294.957
113.445
7
lineair
45.378
2e hyp. Neg.Hyp
147.479
1.106.089
516.173
8
lineair
147.479
2e hyp. Neg.Hyp
68.000
1.622.000
1.350.000
24
lineair
68.000
2e hyp. Neg.Hyp
230.800
1.557.900
634.700
7
lineair
230.800
375.000
1.125.000
0
3
lineair
375.000
64.825
1.361.343
1.102.043
21
lineair
64.825
hyp.op spec.pand
196.638
786.553
0
4
lineair
196.638
2e hyp. Neg.Hyp
443.250
7.092.000
5.319.000
16
lineair
443.250
2e hyp. Neg.Hyp
443.250
7.092.000
5.319.000
16
lineair
443.250
2e hyp. Neg.Hyp
64.664
905.291
646.635
14
lineair
64.664
borg provincie
720.000
16.080.000
13.200.000
22
lineair
720.000
24.504
530.923
432.907
22
lineair
24.504
hyp.op spec.pand
32.899
855.376
723.780
26
lineair
32.899
hyp.op spec.pand
55.452
711.436
489.628
13
lineair
55.452
hyp.op spec.pand
85.000
765.000
425.000
9
lineair
85.000
borg provincie
85.084
765.754
425.418
9
lineair
85.084
borg provincie
113.445
1.361.341
907.561
12
lineair
113.445
borg provincie
85.084
935.921
595.585
11
lineair
85.084
borg provincie
79.411
1.032.351
714.707
13
lineair
79.411
borg provincie
3.480.914
47.548.319
33.439.697
3.480.914
GGZ NHN - zichtbaar beter
70
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening 13. Wettelijk BUdget Voor AAnVAArdBAre kosten
2011 €
2010
€
€
€
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten voorgaand jaar Productieafspraken verslagjaar
96.444.897
93.271.268
-1.059.551
3.524.540
1.917.478
928.671
0
34.814
0
-2.337.473
Overheidsbijdrage in de loon- en prijsontwikkeling Uitbreiding erkenning en toelating Beleidsmaatregelen overheid: - generieke budgetkortingen Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente
-26.395
- kapitaalslasten ZVW
-16.295
140.194 0
- afschrijvingen
153.395
623.697
- huur
-80.040
-26.285 30.665
737.606
Overige mutaties: - subsidie dwang en drang - innovatiegelden AWBZ
-138.606
32.450
-49.920
100.360
-300.000
-200.000
- extra zorgzwaarte
-81.095
206.997
- vergoeding kosten zorginfrastructuur
765.353
141.339
- transitiegelden
- overige wijzigingen
Subtotaal wettelijk budget boekjaar Correcties voorgaande jaren Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
-69
4.325 195.663
285.471
97.529.152
96.444.897
958.844
865.235
98.487.996
97.310.132
toelichting Het wettelijk budget aanvaardbare kosten bestaat uit de budgetten in het kader van de AWBZ en de ZVW. De correcties voorgaande jaren in het jaar 2011 omvatten uitsluitend correcties op het budget van 2010. Voor de ZVW betreft dit een nadelige mutatie van de kapitaalslasten van € 210.710, als gevolg van de herverdeling van deze kapitaalslasten tussen ZVW en AWBZ budget. Deze negatieve mutatie wordt binnen de AWBZ gecompenseerd voor een bedrag van € 194.415. Tevens is het AWBZ budget 2010 achteraf nog verhoogd met een bedrag van € 825.353 uit hoofde van de regeling zorginfrastructuur ter dekking van de kosten van het project Telezorg. Daarnaast is de definitieve nacalculatie van de productie en nacalculeerbare kapitaalslasten € 149.786 hoger dan in de jaarrekening 2010 was opgenomen.
71
Jaarrekening
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening BAten 14. toeliChting niet-geBUdgetteerde zorgprestAties De specificatie is als volgt:
Zorgprestaties tussen instellingen Zorgprestaties derde compartiment (WMO en OGGZ) Productie Justitie
2011
2010
€
€
697.502
1.031.904
313.391
390.390
11.082.664
11.082.273
Productie Asielzoekers
226.201
127.163
Opbrengsten ECT
299.191
233.626
12.618.949
12.865.356
totaal toelichting
De daling van de zorgprestaties tussen instellingen is het gevolg van het feit dat de opbrengsten van de cliënten van de Oostvaarderskliniek in 2011 in de overeenkomst met Justitie zijn opgenomen en dan ook als zodanig onder “Productie Justitie” zijn verantwoord. De toename van de productie asielzoekers wordt veroorzaakt doordat in 2010 een correctie van de opbrengsten van 2009 was opgenomen.
15. sUBsidies De specificatie is als volgt:
Rijkssubsidies van het Ministerie van VWS Overige subsidies totaal
2011
2010
€
€
1.171.751
1.083.113
206.010
255.214
1.377.761
1.338.327
toelichting De rijkssubsidie van het Ministerie van VWS betreft de vergoeding in het kader van het opleidingsfonds.
16. toeliChting oVerige BedrijFsopBrengsten De specificatie is als volgt:
2011
2010
€
€
Baten hulpbedrijven
2.647.039
2.330.092
Overige opbrengsten
3.005.490
1.713.848
totaal
5.652.529
4.043.940
toelichting De baten hulpbedrijven betreffen de aan derden doorberekende kosten voor geleverde diensten en producten. Onder de overige opbrengsten zijn de baten uit hoofde van de detachering van personeel en het verhuur van vastgoed opgenomen. De toename van de overige opbrengsten betreft de vrijval van een deel van de stimuleringspremie Uvit (€ 1.156.273) en de boekwinst van de verkoop van een pand te Heiloo (€165.507).
GGZ NHN - zichtbaar beter
72
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening lAsten 17. personeelskosten De specificatie is als volgt:
Lonen en salarissen
2011
2010
€
€
66.100.151
62.561.728
Sociale lasten
9.098.864
7.986.359
Pensioenpremies
5.892.781
5.417.094
Andere personeelskosten: Mutatie jubileumvoorziening
35.036
-66.445
Mutatie voorziening langdurig zieken
97.568
208.916
2.866.804
2.695.372
84.091.204
78.803.024
1.681.468
1.617.946
85.772.672
80.420.970
1.358
1.309
Overige personeelskosten Subtotaal Personeel niet in loondienst totaal personeelskosten gemiddeld aantal personeelsleden op basis van full-time eenheden toelichting
De toename van de lonen en salarissen wordt enerzijds veroorzaakt door een toename van de formatie (€ 2,3 miljoen) en anderzijds door een toename van de gemiddelde salariskosten (€ 1,2 miljoen), als gevolg van de cao-ontwikkelingen en het anciënniteitseffect. De toename van de sociale lasten wordt voor een groot deel (€ 853.000) veroorzaakt door het opnemen van de eenmalige kosten voor de afkoop van het inlooprisico in verband met de overgang per 1 januari 2012 naar het zelf dragen van het risco voor de WGA.
18. AFsChrijVingen VAste ACtiVA De specificatie is als volgt:
2011
2010
€
€
2.537.176
2.495.000
- materiële vaste activa
3.524.238
3.612.577
totaal afschrijvingen
6.061.414
6.107.577
Nacalculeerbare afschrijvingen: - materiële vaste activa Overige afschrijvingen:
toelichting Omtrent de continuïteit van de integrale vergoedingen van de afschrijvingslasten in het budget wordt verwezen naar hetgeen hieromtrent onder 1.4.1 Algemeen is opgenomen.
73
Jaarrekening
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening lAsten Aansluiting afschrijvingen resultatenrekening - vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten 2011 € Totaal afschrijvingslasten resultatenrekening
6.061.414
waarvan nacalculeerbare afschrijvingen
2.537.176
In het externe budget verwerkte vergoeding voor nacalculeerbare afschrijvingslasten: - WTZi-vergunningplichtige vaste activa
1.328.749
- WTZi-meldingsplichtige vaste activa
1.208.427
totaal vergoeding nacalculeerbare afschrijvingslasten
2.537.176
Aanschafwaarde desbetreffende vaste activa
68.518.404
Cumulatieve afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
25.716.927
Cumulatieve vergoedingen voor nacalculeerbare afschrijvingslasten desbetreffende vaste activa
25.716.927
19. Bijzondere WAArdeVermindering VAn VAste ACtiVA De specificatie is als volgt:
Bijzondere waardevermindering
2011
2010
€
€
426.000
1.500.000
426.000
1.500.000
toelichting Zowel voor 2010 als voor 2011 betreft dit de waardevermindering van het pand Kennemerstraatweg 464 te Heiloo als voorlopige uitkomst van het herbestemmingstraject.
GGZ NHN - zichtbaar beter
74
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening lAsten 20. oVerige BedrijFskosten De specificatie is als volgt:
2011
2010
€
€
Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten
4.516.897
4.702.130
Algemene kosten
9.792.166
10.209.870
Cliënt- en bewonersgebonden kosten
1.786.049
1.750.611
1.013.988
1.698.841
Onderhoud en energiekosten: - Onderhoud - Energiekosten
1.220.507
1.611.494
Subtotaal
2.234.495
3.310.335
Huur en leasing
1.917.501
2.082.130
20.247.108
22.055.076
totaal overige bedrijfskosten toelichting
De daling van de algemene kosten wordt enerzijds veroorzaakt omdat in 2010 € 2,4 miljoen als uit te geven projectkosten in het kader van de besteding van de stimuleringspremie Uvit is verwerkt. Anderzijds wordt een deel van deze daling weer teniet gedaan, omdat in 2011 de kosten van het project Telezorg zijn opgenomen voor een bedrag van € 1,4 miljoen. De lagere kosten onderhoud worden grotendeels veroorzaakt door de vrijval van de voorziening onderhoud ten behoeve van de Kennemerstraatweg 464 te Heiloo voor een bedrag van € 426.000. De daling van de energiekosten komt deels door het afstoten van panden en het vertrek van de ondersteunende diensten uit het (voormalig) hoofdgebouw te Heiloo.
21. FinAnCiËle BAten en lAsten De specificatie is als volgt:
2011
2010
€
€
Rentebaten
171.489
105.233
Subtotaal financiële baten
171.489
105.233
Rentelasten
-3.283.490
-3.088.654
Subtotaal financiële lasten
-3.283.490
-3.088.654
totaal financiële baten en lasten
-3.112.001
-2.983.421
toelichting De rentebaten betreffen grotendeels de aan zorgverzekeraars in rekening gebrachte rente over de openstaande DBC’s. De stijging van deze baten hangt grotendeels samen met een stijging van het 1-maands euribor. De toename van de rentelasten houdt enerzijds verband met een stijging van de omvang van het rekening-courant krediet en anderzijds met een stijging van het daarover in rekening gebrachte rentepercentage.
75
Jaarrekening
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening 22. Bezoldiging BestUUrders en toeziChthoUders Welk bestuursmodel is van toepassing op uw organisatie? - Eindverantwoordelijke raad van bestuur met raad van toezicht Wat is de samenstelling van het bestuur of de directie? - Eenhoofdig (m.i.v. 1 januari 2012 een tweehoofdig collegiaal bestuur) De bezoldiging van de bestuurders en gewezen bestuurders van de zorginstelling over het jaar 2011 is als volgt: naam
A. jansen
1)
Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie?
01-04-04
2)
Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur?
3)
Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie?
4)
Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest?
ja
5)
Zo ja: hoeveel maanden is de persoon voorzitter geweest in het verslagjaar?
12
6)
Wat is de aard van de (arbeids)overeenkomst?
7)
Welke salarisregeling is toegepast?
NVZD
8)
Wat is de deeltijdfactor? (percentage)
100%
9)
ja
onbepaalde tijd
Bruto-inkomen, incl. vakantiegeld, eindejaarsuitkering, salaris en andere vaste toelagen
179.304
a. Waarvan: verkoop verlofuren
0
b. Waarvan: nabetalingen voorgaande jaren 10)
Bruto-onkostenvergoeding
11)
Werkgeversbijdrage sociale lasten
12)
Werkgeversbijdrage pensioen, VUT, FPU
13)
Ontslagvergoeding
14)
Bonussen
15)
Totaal inkomen (9 t/m 14, excl. 9a en b)
16)
Cataloguswaarde auto van de zaak
17)
Eigen bijdrage auto van de zaak
0 5.750 6.808 19.998 0 0 211.860 41.757 2.700
toelichting NVZD staat voor Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisdirecteuren. De bezoldiging van de leden van de raad van toezicht van de zorginstelling over het jaar 2011 is als volgt: naam
Functie
Bezoldiging
De heer N. de Wolf
Lid en voorzitter
12.000
De heer G. Valk
Lid en vice-voorzitter
10.000
De heer H.G. Wokke
Lid en voorzitter auditcommissie
10.000
Mevrouw A.H. Tromp
Lid
Mevrouw E.A.S. Rommel
Lid (tot 1 juli 2011)
4.000
Mevrouw A.A.M. Willemse
Lid (vanaf 22 maart 2011)
6.308
€
8.000
GGZ NHN - zichtbaar beter
76
1.9 toeliChting op de resUltAtenrekening 23. Wet openBAArmAking Uit pUBlieke middelen geFinAnCierde topinkomens (Wopt) de bezoldiging van de functionarissen die over 2011 in het kader van de Wopt verantwoord worden, is als volgt: 1)
Functionaris (functienaam)
2)
In dienst vanaf (datum)
3)
In dienst tot (datum)
4)
Belastbaar loon (in €)
5)
Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn (in €)
6)
Uitkeringen in verband met beëindiging van het dienstverband (in €)
lid rvb 1-apr-04 31-dec-11 170.585 44.796 0
totaal beloning in kader van de Wopt (4, 5 en 6)
215.381
7)
209.331
Beloning 2010
24. honorAriA ACCoUntAnt 2011
2010
€
€
De honoraria van de accountant over 2011 zijn als volgt: 1)
Controle van de jaarrekening
85.000
125.000
2)
Overige controlewerkzaamheden (w.o. Regeling AO/IC en Nacalculatie)
17.720
15.292
3)
Fiscale advisering
11.035
14.130
4)
Niet-controlediensten
31.245
44.982
145.000
199.404
totaal honoraria accountant
24. trAnsACties met VerBonden pArtijen Van transacties met verbonden partijen is sprake wanneer een relatie bestaat tussen de instelling, haar deelnemingen en hun bestuurders en leidinggevende functionarissen. In het boekjaar hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet-zakelijke grondslag.
77
Jaarrekening
Overige gegevens 2.1
Vaststelling en goedkeuring jaarrekening
De raad van bestuur van Stichting GGZ Noord-Holland-Noord heeft de jaarrekening 2011 vastgesteld in de vergadering van 29 mei 2012. De raad van toezicht van de Stichting GGZ Noord-Holland-Noord heeft de jaarrekening 2011 goedgekeurd in de vergadering van 29 mei 2012.
2.2 Statutaire regeling resultaatbestemming In de statuten is bepaald, dat het behaalde resultaat ter vrije beschikking staat van de Stichting.
2.3 Resultaatbestemming Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling zoals opgenomen in de resultatenrekening.
2.4 Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen relevante gebeurtenissen na balansdatum.
2.5 Ondertekening door bestuurders en toezichthouders W.G
W.G.
De heer N. de Wolf
De heer G. Valk
Voorzitter raad van toezicht
Vice-voorzitter raad van toezicht
W.G. De heer H.G. Wokke Lid raad van toezicht
W.G. Mevrouw A.H. Tromp Lid raad van toezicht
W.G. Mevrouw A.A.M. Willemse Lid raad van toezicht
W.G. De heer A. Jansen Voorzitter raad van bestuur
W.G. Mevrouw M.C. van Putten Lid raad van bestuur
2.6
Controleverklaring De controleverklaring is opgenomen op de volgende pagina.
GGZ NHN - zichtbaar beter
78
79
Jaarrekening
GGZ NHN - zichtbaar beter
80
Bijlagen Personalia De samenstelling van de klachtencommissie ultimo 2011: mr. Ph. Burgers, voorzitter mr. E. Straatemeier, vice-voorzitter P.A. Arnold, lid-psycholoog/psychiatrisch verpleegkundige J. Bongenaar, lid-psychiater mr. M.P. Blokker-Bosman, lid-jurist mr. A. de Graag, lid-jurist drs. C.C.A.M. Kraus, lid-psycholoog/psychotherapeut M. Louter, lid-spv’er R.Y. Merkus, lid-psychiater mr. G. Rodenhuis, lid-jurist H. Sanders, lid-psychiater W. Schermerhorn, lid-psychiater mr. M. Schiphorst, lid-jurist mr. M. Spreij, lid-jurist mr. M. B. Verkleij, lid-jurist W. Dekker-van der Wal, ambtelijk secretaris Y.L.D. Schoutsen, plaatsvervangend ambtelijk secretaris
De samenstelling van het familieplatform ultimo 2011: E.J. Raaijmakers-Schouten, voorzitter B.P. Schaap, secretaris M. de Rijk, penningmeester C. van Schagen, lid G. Moorselaar, lid H. Mandemaker, lid G. Botterhuis, lid A.G. Meijer, lid R.M. Vries, lid
De samenstelling van de medezeggenschapsraad ultimo 2011: V. Smit, voorzitter E. Deuzeman, ambtelijk secretaris tot februari 2011 H. Gillissen, ambtelijk secretaris vanaf februari 2011 M. Putto, dagelijks bestuur M. de Bont, dagelijks bestuur W. Haisma, lid J. Berentsen, lid R. Morsch, lid E. van den Berg, lid
Voorzitters cliëntenraden ultimo 2011 L. Bijwaard, voorzitter cliëntenraad divisie kortdurende psychiatrie J. Wokke, voorzitter cliëntenraad divisie langdurende psychiatrie G. Klaver, voorzitter cliëntenraad divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie F. Reiber, voorzitter cliëntenraad centrum autisme C. van Zon, voorzitter cliëntenraad divisie forensische psychiatrie
81
Jaarrekening
Wetenschappelijke publicaties 2011 Bernstein, D., Jonge, E., de & Jonkers, P. (2011). Schematherapie bei forensischen Patiënten (Schema therapy for forensic patients). In: Roediger, E. & Jacob, G. (Hrsg.). Fortschritte der Schematherapie. Konzepte und Anwendungen (198- 215). Göttingen: Hogrefe. Boerman, R., Keet, I.P.M. (2011). Een tekort aan vitamine D bij ambulante patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen. De Verpleegkundig Specialist 4: 47-50. Brand, H.S., Bots, C.P., Schulte, P.F.J. (2011). Mondgezondheid van patiënten met een bipolaire stoornis. Psyfar 1:54-57. Brand, H.S., Bots, C.P., Schulte, P.F.J. (2011). Mondgezondheid van patiënten met een bipolaire stoornis. Nurse Academy GGZ nummer 0:35-38. Buwalda, V.J.A, Nugter, M.A. Swinkels, J.A., Mulder, C.L. (red.). (2011). Praktijkboek ROM in de GGZ; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom. Buwalda, V.J.A., de Jong, K. (2011). Gebruik van meetinstrumenten in verschillende settings. De (kortdurende) ambulante zorg. In: Buwalda, V.J.A., Nugter, M.A., Swinkels, J.A. & Mulder, C.L. (Eds.). Praktijkboek ROM in de ggz. Een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom. Buwalda V.J.A., Nugter, M.A., Swinkels JA, Mulder CL, (2011).Gebruik van meetinstrumenten in de dagelijkse praktijk. In: Buwalda V.J.A., Nugter M.A., Swinkels JA, Mulder CL, editors. Praktijkboek ROM in de ggz; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom; pp. 13-32. Cohen, D., De Hert, M. (2011). Endogenic and Iatrogenic Diabetes Mellitus in Drug-naïve Schizophrenia: the role of olanzapine and its place in the psychopharmacological treatment algorithm. Neuropsychopharmacology 2011; 36:23682369. De Hert, M., Dobbelaere, M., Sheridan, E.M., Cohen, D. Correll, C.U. (2011). Metabolic and endocrine adverse effects of second-generation antipsychotics in children and adolescents: A systematic review of randomized, placebo controlled trials and guidelines for clinical practice. Eur Psych 2011; 26: 144-158. De Hert, M., Correll, C.U., Bobes, J., Cetkovich-Bakmas, M., Cohen, D., Asai, I., Detraux, J., Gautam, S., Möller, H.J., Ndetei, D.M., Newcomer, J.W., Uwakwe, R., Leucht, S. (2011). Physical illness in patients with severe mental disorders. I. Prevalence, impact of medications and disparities in health care. World Psychiatry 2011; 10:52-77. De Hert, M., Cohen, D., Bobes, J., Cetkovich-Bakmas, M., Leucht, S., NDetei, D.M., Newcomer, J.W., Duwakwe, R., Asai, I., Möller, H.J., Gautam, S., Detraux, J., Correll, C.U. (2011). Physical illness in patients with severe mental disorders. II. Barriers to care, monitoring and treatment guidelines, plus recommendations at the system and individual level. World Psych 2011; 10:138-151. De Jong, K., Nugter, M.A. (2011). De kunst van effectief feedback geven: waarom weten niet altijd tot verbeteren leidt. In: Buwalda, V.J.A., Nugter, M.A., Swinkels, J.A. & Mulder, C.L. (Eds.). Praktijkboek ROM in de ggz. Een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom. Drexhage, R.C., Hoogenboezem, T.A., Cohen, D., Versnel, M.A., Nolen, W.A., van Beveren, N.J., Drexhage, H.A. (2011). An activated set point of T-cell and monocyte inflammatory networks in recent-onset schizophrenia patients involves both pro- and anti-inflammatory forces. Int J Neuropsychopharmacol 2011; 14:746-55. Drexhage, R.C., Weigelt, K., van Beveren, N., Cohen, D., Versnel, M.A., Nolen, W.A., Drexhage, H.A. (2011). Immune and neuroimmune alterations in mood disorders and schizophrenia. Int Rev Neurobiol 2011;101:169-201. Eijk, M.M. van, Boogaard, M. van den, Marum, R.J. van, Benner, P., Eikelenboom, P., Honing, M.L., Hoven, B. van der, Horn, J., Izaks, G.J., Kalf, A., Karakus, A., Klijn, I.A., Kuiper, M.A., Leeuw, F.E. de, Man, T. de, Mast, R.C. van der, Osse, R.J, Rooij, S.E. de, Spronk, P.E., Voort, P.H. van der, Gool, W.A. van, Slooter, A.J. (2011). Routine Use of the Confusion Assessment Method for the Intensive Care Unit: A Multicenter Study. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 1, 184(3), 340-4. Jansen, N.J., Schulte P.F.J. (2011). Behandeling bij therapieresistente schizofrenie: clozapine combineren met aripiprazol? Tijdschrift voor Psychiatrie 53:871-872. Hulsbosch, L., Tamis-ten Cate, P., Nugter, A., Kroon, H. (2011). Zorg op afstand in de langdurende geestelijke gezondheidszorg. Een Randomised Controlled Trial naar telezorg bij GGZ Noord-Holland-Noord. Keet, I.P.M. (2011). Beter worden doe je thuis. Tijdschrift voor Psychiatrie 53, 10, 691-693. Keet, R., Schulte, P.F.J. (2011). Zypadhera: de plaatsbepaling van het olanzapinedepot. Psyfar 2011;1:58-61.
GGZ NHN - zichtbaar beter
82
Keet, R., Boerman, R. (2011). Reactie op ‘“Waar is de zon die mij zal verblijden….”; vitamine D-deficiëntie en depressie bij ouderen’. Tijdschrift voor Psychiatrie 53, 10, 773-774. Koning, J.C.A. de, Schulte, P.F.J.namens de geneesmiddelencommissie GGZ Noord-Holland Noord. (2011). Antipsychotica en acute hartdood: risicomanagement. Tijdschrift voor Psychiatrie 53: 132-133. Kooten, M. van, Arends J., Cohen, D. (2011). Preliminary report: the effect of aripiprazole addition on risperidone-induced hyperprolactinemia: a naturalistic study in patients treated with risperidone depot medication. J Clin Psychopharmacology 2011;26:124-126. Meewisse, M.L., Olff, M., Kleber, R., Kitchiner, .J., Gersons, B.P. (2011). The course of mental health disorders after a disaster: predictors and comorbidity. Journal of Traumatic Stress. 24(4):405-13. Monden, M.A.H. (2011). Neurocognition and Social Cognition in Schizofrenia Patients. Basic Concepts and Treatment. In de serie; Key Issues in Mental Health. Roder, V & Medalia, A. Boekbespreking in Tijdschrift voor Psychiatrie 53, 7, pag 437-438. Monden, M.A.H. (2011). Cognitieve gedragstherapie bij autisme. Een praktisch behandelprogramma voor volwassenen. Schuurman, C. Boekbespreking in Tijdschrift voor Psychiatrie 53, 7, pag 451. Monden, M.A.H. (2011). Complexe psychiatrische repatriëring . Tijdschrift voor Psychiatrie 53, 10, 765-768. Nugter, A, en Nowak, M. (2011). Predicting recidivism in two forensic psychiatric populations in the Netherlands. In: Needleham, I, Nijman, H., Palmstierna, T., Almvi, R., & Oud, N. (eds). Violence in clinical psychiatry, Proceedings of the 7th Eurpean Congress on violence in psychiatry. Amsterdam: Kavanah Dwingeloo; pp 251-254. Nugter (2011). Het gebruik van de HoNOS in de ggz. Nederlands Tijdschrift voor Evidence based practice, 9 (4), 19-23. Nugter, M.A., Teer, W. (2011). Het gebruik van meetinstrumenten in de langdurende psychiatrie. In: Buwalda V.J.A., Nugter M.A., Swinkels JA, Mulder CL, editors. Praktijkboek ROM in de ggz; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom; pp 87-102. Nugter, M.A., Teer, W. (2011). Implementatie van meetinstrumenten in de langdurende psychiatrie. In: Buwalda V.J.A., Nugter M.A., Swinkels JA, Mulder CL, editors. Praktijkboek ROM in de ggz; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom; p. 131-146. Nugter M.A., Buwalda, V.J.A., Swinkels, J.A., Mulder, C.L. (2011). Kanttekeningen bij (extern) gebruik van meetinstrumenten. In: Buwalda V.J.A., Nugter M.A., Swinkels JA, Mulder CL, editors. Praktijkboek ROM in de ggz; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom; pp. 189-192. Nugter M.A. (2011). Meetinstrumenten en elektronische patiëntendossiers.. In: Buwalda V.J.A., Nugter M.A., Swinkels JA, Mulder CL, editors. Praktijkboek ROM in de ggz; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom; pp. 163-172. Otter, M., Cohen, D. (2011). Farmacotherapie bij een adolescente met een verstandelijke beperking, een cytogenetische afwijking en een therapieresistente psychose: effectiviteit van clozapine. Psyfar 2011; 6: 34-37. Schulte, P.F.J. (2011). Reactie op ‘Myocarditis en cardiomyopathie: ernstige complicaties van clozapinetherapie’ (Kamphuis, H., Arends, J., Timmermans, L., e.a. Tijdschrift voor Psychiatrie 2010;52: 223-233). Tijdschrift voor Psychiatrie 53.:193-194. Schulte, P.F.J., Bocxe, J.T.H., Doodeman, H.J., Haelst, I.M.M. van, Cohen, D. (2011). Risk of new-onset diabetes after long-term treatment with clozapine in comparison to other antipsychotics in patients with schizophrenia. Bipolar Disorders 13 (Suppl. 1): 87. Schulte, P.F.J., en de geneesmiddelencommissie GGZ Noord-Holland-Noord. (2011). Xeplion: de plaatsbepaling van het paliperidon-depot. Kennisplein Ziekenhuisapothekers oktober 2011. Swildens, W., Teunissen, J., Delespaul, Ph., Nugter, A., Kortrijk. H., Schaefer, B., Sytema, S., Paquot Servais, P. & Vlist, P. van der. (2011). Ernstige psychiatrische aandoeningen – op weg naar vergelijkbaarheid. In: Hees, S. van, Vlist, P. van der, Mulder, N. (eds). Van meten naar weten. ROM in de GGZ. Amsterdam: Boom; pp. 139-148. Sytema S, Nugter M.A., Mulder C.L. (2011) Routine Outcome Monitoring en Onderzoek. In: Buwalda V.J.A., Nugter M.A., Swinkels JA, Mulder CL, editors. Praktijkboek ROM in de ggz; een leidraad voor gebruik en implementatie van meetinstrumenten. Utrecht: De Tijdstroom; p. 173-188. Tiemens, B. & de Jong, K. (2011). Monitoring en evidence based werken – omdat geen cliënt hetzelfde is. In: van Hees, S., van der Vlist, P. & Mulder, C.L. (Eds). Van weten naar meten: ROM in de ggz. Amsterdam: Boom. Tomova, R., Schulte, P.F.J. (2011). Omega-3-vetzuren bij de behandeling van depressie. Tijdschrift voor Psychiatrie 53:379 380.
83
Jaarrekening
Vehof, J., Risselada A.J., Al Hadithy, A.F.I., Burger, H., Snieder, H., Wilffert, B., Arends, J., Wunderink, L., Knegtering, H., Wiersma, D., Cohen, D., Mulder, H., Bruggeman, R. (2011). Association of genetic variants of the histamine H1 and muscarinic M3 receptors with BMI and HbA1c values in patients on antipsychotic medication. Psychopharmacology. Visscher, A.J.E., Cohen, D. (2011). Periorbitaal oedeem en therapieresistente hypertensie als zeldzame bijwerkingen van clozapine. Tijdschrift voor Psychiatrie 2011; 53: 555-. Visscher, A.J.E., Cohen, D. (2011). Periorbital oedema and treatment-resistant hypertension as rare side effects of clozapine. Austr NZ J Psychiatry 2011; 45: 1097-1098 Vries,S. de, Kamperman, A. Lako, I. Sytema, S. Bervoets, P., Gaag, M. van der, Theunissen, J. Wildens, W. Nugter, A. Kroon,H. Weeghel, J. van, Mulder, N. (2011) Geweld tegen psychiatrische patiënten in Nederland. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 66, 8-19. Vugt, M.D. van; Kroon, Delespaul, H.P.A.E.G. Dreef, F.G., Nugter, A. Roosenschoon, B.J. , Weeghel, J.van, Zoeteman, J.B. Mulder, C.L. (2011). Assertive Community Treatment in the Netherlands: Outcome and Model Fidelity. Canadian Journal of Psychiatry. 56(3):154–160. Vugt, M.D., Veldhuizen, J.R. van, Bahler, M., Delespaul, P.H., Huffels, N., Mulder, C.L., Nijboer, G., Overdijk, M., Kroon, H. (2011) Ontwikkeling van een modelgetrouwheidsschaal voor functie-assertive community treatment (FACT). Tijdschrift voor Psychiatrie 53, 2, 119-12. Wolf, M.J.F. van der, Brand, E.F.J.M., Emmerik, J.L. van, & Jonge, E. de (2011). Wat zijn kenmerken van ‘blijvend delictgevaarlijke’ TBS-gestelden, en hoe schatten behandelaren die in? Sancties, 1, 19-30.
GGZ NHN - zichtbaar beter
84
afkortingen AIOS
ADB
Arts In Opleiding tot Specialist
Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie
Acute Dag Behandeling Advies- en Meldpunt Kindermishandeling
NVZD
Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisdirecteuren
AWBZ
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
NZa
Nederlandse Zorgautiteit
BBL
Beroeps Begeleidende Leerweg
OGGZ
Openbare Geestelijke Gezondheidszorg
BKB
Dienst Bevordering Kwaliteit Behandeling
O&M
BKZ
Budgettair Kader Zorg
AMK
afdeling Onderzoek & Monitoring (O&M), onderdeel van BKB
BOPZ Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen
OPZP
CCR
Centrale Cliëntenraad
OSB
Overleg Strategisch Beleid
CIBG
Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg
OR
Ondernemingsraad
CQ index
Consumer Quality index
OTO
Opleiden, Trainen en Oefenen
DBC
Diagnose Behandeling Combinatie
P&O
Personeel en Organisatie
DD-kliniek
Dubbele Diagnose-kliniek
PCT
Psychiatrische Crisis Thuiszorg
Dienst Justitiële Inrichtingen
PDCA-cyclus
Plan-Do-Check-Act-cyclus
PI
Penitentaire Inrichting
EPD Elektronisch Patiënten Dossier
PPC
Penitentiair Psychiatrisch Centrum
EVS Elektronisch Voorschrijfsysteem
PRI
Prospectieve Risico Inventarisatie
FACT
Functie Assertive Community Treatment
PVA
FEZ
Financieel Economische Zaken
RCO
Regionale Cliënten Organisatie
FONO
Fusie Overleg Nieuwe Organisatie
RI&E
Risico Inventarisatie & Evaluatie
ForFACT
Forensisch Functie Assertive Community Treatment
RIBW
Regionale Instelling voor Beschermd Wonen
FP
Forensische Psychiatrie
ROAZ
Regionale Overleg Acute Zorg
FPA
Forensische Psychiatrische Afdeling
ROC
Regionaal Opleidingscentrum
GDS
Geautomatiseerd Distributie Systeem
ROM
Routine Outcome Monitoring
GGZ Noord-Holland-Noord
RSI
Repetitive Strain Injury
Hoger Beroepsonderwijs
SEPH
Spoed Eisende Psychiatrische Hulp
DJI
DNV
Det Norske Veritas
GGZ NHN HBO HKZ HKT-30
divisie ouderen- en ziekenhuispsychiatrie
Psychiatrische Voorziening Alkmaar
SGP-afdeling
Somatische Gerontopsychiatrie-afdeling
H = Historie, K = Klinisch, T = Toekomst (instrument ter
SKM
Samen Keuzes Maken
meting van recidive Forenschisch Psychiatrisch
SPV
Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundigen
patiënten)
Short Term Assesment of Risk and Treatability
Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector
START
HoNOS
Health of the Nation Outcome Scales
TACT
HPI
High Performance Individual
TBS
Ter Beschikking Stelling
HPO
High Performance Organisatie
TNO
Nederlandse Organisatie voor toegepast
I&A
Informatisering en Automatisering
ICT
Industriële Computer Toepassingen
UVIT
IGZ
Inspectie voor de Gezondheidszorg
UWV
Uitvoeringinstituut Werknemers Verzekeringen
IHT
Intensive Home Treatment
VAR
Verpleegkundige Advies raad
IPS
Individual Placement and Support
V&V sector
Sector Verpleging & Verzorging
VG
Verstandelijk Gehandicapten
Controle
VIP
Vroege Interventie Psychose
KCC
Klant Contact Centrum
VIM Veilig Incidenten Melden
KP
Kortdurende Psychiatrie
VMS
LKH
Leo Kannerhuis
Wfz
Kaderregeling AO/IC Kaderregeling Administratieve Organisatie/Interne
WGA
M of M
WKCZ
Middelen of maatregelen
Total Assertive Community Treatment (Jeugd)
natuurwetenschappelijk onderzoek
LZ Langdurende zorg
Univé, VGZ, IZA, Trias
Veiligheid Management Systeem Wet forensische zorg Wet Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector
WMCZ
Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen
Medisch Centrum Alkmaar
WMO
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
MD
Mangement Development
WNK
Werkgemeenschap Noord Kennemerland
MTO
Medewerkerstevredenheidsonderzoek
WOR
Wet op Ondernemingsraden
MZ-raad
Medezeggenschapsraad
WTZi
Wet Toelating Zorginstellingen
ZVW
Zorgverzekeringswet
MBT MCA
Mentalisation Based Treatment
NEN Nederlands Normalisatie Instituut
85
NIFP
Jaarrekening