Jaarverslag 5 1. Profiel 7 2. Kerncijfers Verslag van het verantwoordingsorgaan Visitatiecommissie Verslag van het bestuur 19

Jaarverslag 2014 Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland

Inhoudsopgave

Jaarverslag 1. 2. 3. 4. 5.

5 Profiel Kerncijfers Verslag van het verantwoordingsorgaan Visitatiecommissie Verslag van het bestuur

Jaarrekening 6. 7. 8. 9. 10. 11.

55 Balans per 31 december 2014 Staat van baten en lasten over 2014 Kasstroomoverzicht over 2014 Toelichting grondslagen Toelichting op de balans Toelichting op de staat van baten en lasten

Overige gegevens 12. 13. 14.

7 13 15 17 19

Bestemming saldo van baten en lasten Actuariële verklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

56 59 61 63 69 85 95 97 99 101

Pagina 3 van 105


Pagina 4 van 105


Jaarverslag

Pagina 5 van 105


Pagina 6 van 105


1. 1.1.

Profiel Doelstelling, missie, visie en strategie Doelstelling Het pensioenfonds heeft ten doel het uitkeren of het doen uitkeren van pensioenen en/of toeslagen op de pensioenen aan deelnemers, gepensioneerden, gewezen deelnemers, en hun nabestaanden en exechtgenoten in de gevallen en onder de voorwaarden, zoals nader geregeld in de pensioenreglementen en de addenda behorende bij deze reglementen. Missie Het fonds heeft als missie het uitvoeren van de pensioenregeling, zoals deze tussen sociale partners is overeengekomen. Het bestuur voert hiertoe een solide financieel beleid, dat in overeenstemming is met weten regelgeving. Streven is om op de pensioenaanspraken en pensioenrechten, indien mogelijk, toeslagen te verlenen. Het vermogen dat bestemd is tot het doen van pensioenuitkeringen wordt op efficiënte en kosteneffectieve wijze beheerd. Risico's worden adequaat gemanaged; de premie, het risico en de kosten moeten met elkaar in balans zijn. Visie en strategie Het doel, dat voortvloeit uit de missie, is om een optimaal pensioenresultaat voor de deelnemers van het pensioenfonds te bereiken. Het bestuur hanteert de volgende algemene beginselen:  Het beleggingsbeleid is afgestemd op bescherming van nominale aanspraken met een redelijke kans op toeslagverlening.  De uitvoering gebeurt efficiënt en tegen lage kosten.  Betrokkenheid van deelnemers is van groot belang voor het behoud van draagvlak. Goede communicatie en medezeggenschap staan hoog in het vaandel.  Het bestuur draagt zorg voor voortdurende ontwikkeling van de eigen kennis en vaardigheden. Het pensioenfonds is statutair gevestigd in Hoofddorp.

1.2.

Algemeen In het verslagjaar is door het bestuur van het Pensioenfonds twaalf maal vergaderd volgens een vooraf vastgesteld vergaderschema en is een veelvoud aan onderwerpen behandeld. Verder is extra vergaderd op 14 januari 2014 (te hanteren bestuursmodel per 1 juli 2014), 8 juli 2014 (bespreking van de door Mercer opgestelde impactstudies in verband met vast te stellen hoogte van afkoopsom voor toekomstige risico’s), 28 augustus 2014 (code pensioenfondsen, nFTK, aanpassing pensioenregelingen in verband met gewijzigde belastingwetgeving, verlenging uitvoeringsovereenkomst), 21 november 2014 (beleggingsdag: vaststellen van het te voeren beleggingsbeleid in 2015), 16 december 2014 (inhoud uitvoeringsovereenkomst, Witteveen II-aanpassingen voor door pensioenfonds uitgevoerde pensioenregelingen, indexatiebeleid en de continuïteit van het pensioenfonds als gevolg van het door aangesloten werkgevers voorgestane pensioenbeleid). Verder is door een afvaardiging van het bestuur van het pensioenfonds met name in de maand december 2014 met aangesloten werkgevers gesproken over de per 1 januari 2015 af te sluiten c.q. te verlengen uitvoeringsovereenkomst. Als vervolg op dit overleg is, na raadpleging door het pensioenfonds van het Verantwoordingsorgaan, op 26 december 2014 door en tussen partijen overeenstemming bereikt over de inhoud van de uitvoeringsovereenkomst (per 1 januari 2015). De in 2014 behandelde onderwerpen hadden vooral betrekking op:  

Financiële positie van het pensioenfonds (afrekening 2013, prognose 2015 en ontwikkeling van dekkingsgraad/beleidsdekkingsgraad), nFTK); Uitwerking van de inrichting van het vermogensbeheer (periodieke beleggingsrapportages, FTKrapportages, actualiseren bevoegdheden BAC en vermogensbeheerder); Pagina 7 van 105


                

   

Nieuwe af te sluiten uitvoeringsovereenkomst per 1 januari 2015; (Toekomstige) pensioenbeleid van aangesloten werkgevers (invoering van een (C)DC-regeling) vanaf medio 2015; Bestaansrecht pensioenfonds na invoering (C)DC-regeling in 2015; Te ondernemen stappen die voortvloeien uit de (mogelijke) invoering van een (C)DC-regeling; Statutenwijziging(en) in verband met invoering Wet versterking bestuur pensioenfondsen; Beloningsbeleid bestuur pensioenfonds; Continuïteitsanalyse; Bestuurssamenstelling (samenstelling 2014-2017); Premiebeleid (invoering AG-tafel 2014, wijziging in hoogte excassokosten), evenwichtige vaststelling premie voor 2015; Mogelijkheid van omzetting van opgebouwde prepensioenrechten in Ouderdomspensioen; Reglementswijzigingen (als gevolg van o.a. wijziging belasting wetgeving (Witteveen-II); Dienstverlening vermogensbeheerder en de taak/rol van de BeleggingsAdviesCommissie Beleggingsbeleid (risicobudget, aanpassing mandaten en beleggingsplan 2014); Themaonderzoek van De Nederlandsche Bank (uitbesteding vermogensbeheer); Vormgeven en uitwerken van het riskmanagement (uitkeringsadministratie/pensioenadministratie); Deskundigheidsbevordering van het bestuur en Verantwoordingsorgaan; Communicatiebeleid (verder operationaliseren van website voor communicatie met (actieve) deelnemers, voorbereidingen om de te voldoen aan de nieuwe Wet Pensioencommunicatie, communicatie naar deelnemers en verder ontwikkelen van een adequaat redactiestatuut voor de website van het pensioenfonds); Toeslagverlening per 1 januari 2015 van de door het pensioenfonds uitgevoerde regelingen; Wetgeving inzake versterking van het bestuur van pensioenfondsen (uitwerking keuze bestuursmodel); (Mogelijke) verlenging (garantiecontract) SMM-middelloonregeling per 1 januari 2015; Quinto P onderzoek (pensioenadministratie).

In 2014 zijn afspraken gemaakt tussen het Pensioenfonds, werkgevers, KPMG accountants en EY Accountants LLP over de controle op de juistheid en volledigheid van de deelnemersbestanden van de te onderscheiden pensioenregelingen. Met alle betrokken partijen de planning voor het jaarverslag en actuarieel rapport 2014 afgestemd.

1.3.

Organisatie

1.3.1.

Werkorganisatie Het pensioenfonds beschikt in 2014 over twee beroepskrachten te weten: 1. Directeur (benoemd per 1 januari 2014); 2. Ambtelijk secretaris. Verder is de pensioenen uitkeringsadministratie tot en met 31 december 2015 uitbesteed aan Aegon Administratieve Dienstverlening B.V., terwijl het vermogensbeheer is ondergebracht bij TKP Investments B.V. te Groningen en voor wat betreft de assetcategorie Private Equity bij Akina Ltd. te Zürich (Zwitserland). De KAS BANK N.V. oefent de custodianfunctie uit, controleert de door vermogensbeheerders in rekening gebrachte (performance) vergoedingen (fee) en verzorgt de maandelijks (aanvullende) risicorapportages.

Pagina 8 van 105


1.3.2.

Organen De samenstelling van de belangrijkste organen binnen het pensioenfonds in het verslagjaar is als volgt: Naam Bestuur Vertegenwoordigers namens de werkgevers: M. Marseille, (voorzitter) W. Bybau (secretaris) J. Leenaars S. Groenendijk (benoemd per 27 augustus 2014 en afgetreden per 14 november 2014, vacature) Vertegenwoordigers namens de deelnemers: W.B. Dresselhuys P. van Driessen (vice-voorzitter) J. Guis (benoemd per 27 augustus 2014) Mw. S. van Hoppe (benoemd per 27 augustus 2014) De benoemingstermijn voor het voltallige bestuur eindigt op 1 januari 2017. De heren P. van Driessen en W. Bybau zijn vanwege hun maximale zittingsduur niet herkiesbaar. Dagelijks Bestuur (DB) M. Marseille (voorzitter) W. Bybau P. van Driessen P. Mannaert (directeur) H. Veerling (ambtelijk secretaris) Pensioenbureau P. Mannaert (directeur) H. Veerling (ambtelijk secretaris) BeleggingsAdviesCommissie (BAC) J. Leenaars P. Mannaert (voorzitter) W.B. Dresselhuys H. Veerling (ambtelijk secretaris) Mw. M. Oomkes (TKP Investments) D. van Ek (Mercer B.V.) D. Simoes Mateus (Aegon Asset Management) Communicatiecommissie J. Guis (benoemd per 27 augustus 2014) Mw. S. van Hoppe (benoemd per 27 augustus 2014) Pensioenraad/Verantwoordingsorgaaan Namens kiesgroep A-regeling (6 zetels): L. Bussink (voorzitter) H. Castillion G. Laan (benoemd per 26 februari 2014 en afgetreden per 1 oktober 2014) G. Tuinsma (benoemd per 26 februari 2014) R. Slakhorst (benoemd per 26 februari 2014 en afgetreden per 1 april 2015) Mw. A. Kenbeek (benoemd per 26 februari 2014) Mw. O. Swaan (plaats vervangend lid vanaf 26 februari 2014 en per 1 oktober 2014 benoemd als lid)

Pagina 9 van 105


Namens kiesgroep Sanoma 2009 pensioenregeling (4 zetels) C. de Hoon (benoemd per 26 februari 2014) J.M. de Winter (benoemd per 26 februari 2014) M. van Benthem (benoemd per 26 februari 2014 en afgetreden per 17 oktober 2014), vacature F. Kilic (benoemd per 26 februari 2014 en afgetreden per 1 oktober 2014), vacature Namens kiesgroep SMM-middelloonregeling (2 zetels): vacature vacature Namens kiesgroep pensioengerechtigden A-regeling (4 zetels): C. de Horde (benoemd per 26 februari 2014) J. Vlek (benoemd per 26 februari 2014) W. Oling (benoemd per 26 februari 2014) R. van der Peijl (benoemd per 26 februari 2014) Risicomanagementgroep (RMG) J. Leenaars (voorzitter) P. Mannaert H. Castillion Compliance officer D. van den Berg

1.3.3.

Interne beheersingsorganisatie Het bestuur is verantwoordelijk voor het uitvoeren van controlemaatregelen gericht op het adequaat beheersen van alle voorkomende bedrijfsprocessen, met inbegrip van een juiste en volledige registratie en verslaglegging van de gegevens van het pensioenfonds. Als uitvloeisel van die verantwoordelijkheid wordt gestuurd op het zoveel mogelijk beperken van risico’s die samenhangen met de uitbestede processen. 2013 Bij de controle op de beheersing van de te onderscheiden bedrijfsprocessen maakt het bestuur van het pensioenfonds gebruik van afgegeven ISAE 3402-2014, risicoanalyses, alsmede van periodieke rapportages zoals in de service level agreements (SLA’s) met externe uitvoerders zijn overeengekomen. Op basis van aanbevelingen uit een in opdracht van het bestuur uitgevoerde risicoanalyse is in 2013 door het bestuur van het pensioenfonds een RisicoManagementGroep (RMG) benoemd bestaande uit de heren J. Leenaars, H. Castillion en J. Vroklage. Het doel van deze RMG is het uitwerken en vormgeven van het riskmanagement van het pensioenfonds. 2014 In februari 2014 is de heer S. Groenendijk als aspirant-lid toegetreden tot de RMG van het fonds. Per 27 augustus 2014 is de aspirant-status van betrokkene gewijzigd als gevolg van zijn formele benoeming per deze datum als bestuurslid, terwijl tegelijkertijd de heer Vroklage is terug getreden. Per 14 november 2014 heeft de heer Groenendijk in verband met de beëindiging van zijn bestuurslidmaatschap zijn functie in de RMG neergelegd. Per gelijke datum is de heer P. Mannaert aan deze commissie toegevoegd. Per 14 november 2014 bestaat de RisicoManagementGroep uit de heren Leenaars, Castillion en Mannaert (zie ook hoofdstuk 5.9.3). Met de toetreding van Mw. Van Hoppe geeft het bestuur actief invulling aan haar streven om de diversiteit van de bestuurssamenstelling te vergroten. De RMG beveelt het bestuur aan de hand van een control framework (vastgesteld in 2013) aan om per deelproces een verdiepingsslag te maken naar de getroffen maatregelen en de mate waarin die maatregelen

Pagina 10 van 105


afdoende zijn om de risico’s te controleren en te beheersen, waarbij de volgende processen om prioriteit vragen: 1. 2. 3.

Deelnemers & rechten (i.v.m. directe impact op pensioenaanspraken en lopende pensioenen); Rapportages & Jaarwerk (met name richten op controle en evaluatie prestaties externe partijen); Financiële administratie (controle op en bewaken van financiën fonds).

Aan de hand van het control framework worden door de RMG procesmatig de procesrisico’s getest. De RMG rapporteert haar bevindingen aan het bestuur van het pensioenfonds en doet daarbij aanbevelingen. Het (voltallige) bestuur vergadert in beginsel zo veel als noodzakelijk is om alle voorkomende aangelegenheden te bespreken en te bezien of de voortgang van de processen naar behoren verloopt. De te behandelen onderwerpen in de bestuursvergaderingen worden voorbereid in de vergaderingen van het Dagelijks Bestuur. Voor wat betreft de controle op integriteit heeft het pensioenfonds een integriteitsplan en gedragscode opgesteld. De naleving van de gedragscode door bestuur, Pensioenraad, directeur en ambtelijk secretaris wordt jaarlijks gecontroleerd door de compliance officer. Voor de toetsing van de in het bestuur aanwezige en/of vereiste deskundigheid hanteert het bestuur een deskundigheidsplan. De gedragscode (compliance) en het deskundigheidsplan worden ten minste één maal per jaar in een bestuursvergadering besproken. De (pensioen)administratie en het vermogensbeheer zijn uitbesteed. Voor wat betreft de controle op de (pensioen)administratie en het vermogensbeheer, laat het bestuur de administrateur en vermogensbeheerder verantwoording afleggen onder meer door middel van het zowel incidenteel als periodiek verstrekken van rapportages en overzichten. Voor de controle op het vermogensbeheer maakt het pensioenfonds ook gebruik van de dienstverlening (risicorapportages, controle op de in rekening gebrachte vergoedingen door vermogensbeheerders) van de KAS BANK N.V. In het verslagjaar 2014 is tevens een onderzoek (genaamd Quinto-P) op basis van een representatieve steekproef uitgevoerd naar de juistheid en volledigheid van de pensioenadministratie. De insteek bij dit onderzoek is mede gezien de omvang van het pensioenfondsfonds, pragmatisch van aard geweest. Aan de hand van de automatiseringsgraad bij de uitvoerder, de desbetreffende ISAE3402 verklaring en de aanbevelingen van het pensioenbureau zijn een aantal risicogebieden onderkend (de uitkomsten van het onderzoek zijn vermeld in hoofdstuk 5). In maart 2014 is het bestaande deskundigheidsplan geactualiseerd door middel van het per bestuursfunctie ontwikkelen c.q. vaststellen van competenties en bevoegdheden. Op basis hiervan is het deskundigheidsplan voor de huidige zittingsperiode uitgewerkt en door het bestuur schriftelijk vastgesteld. Gedragscode Door de compliance officer zijn de bestuursleden, de leden van de pensioenraad/VO, de directeur en de ambtelijk secretaris als “insiders” aangemerkt. De compliance officer heeft evenals in voorgaande jaren alle verbonden personen schriftelijk de vraag voorgelegd of zij zich aan de gedragscode hebben gehouden en of er persoonlijke transacties hebben plaatsgevonden die gemeld hadden moeten worden. Tevens is door de compliance officer dit verslagjaar aandacht besteed aan de mogelijkheid van belangenverstrengeling. Om dit uit te sluiten hebben alle verbonden personen een opgave moeten doen van hun (betaalde) nevenfuncties, bestuurslidmaatschappen, ontvangen relatiegeschenken met een waarde van meer dan € 50,00 en functies/bestuurslidmaatschappen van partners die zouden kunnen leiden tot belangenverstrengeling. Op basis van de ontvangen reacties en zijn waarnemingen heeft de compliance officer het bestuur van het pensioenfonds op 26 mei 2015 middels de rapportage naleving gedragscode laten weten dat over de periode

Pagina 11 van 105


1 januari tot en met 31 december 2014 hem geen signalen hebben bereikt dat de gedragscode door de bestuursleden, directeur, ambtelijk secretaris en leden van de Verantwoordingsorgaan/Pensioenraad niet is nageleefd of dat er persoonlijke transacties hebben plaatsgevonden die door betrokkenen gemeld hadden moeten worden.

1.4.

Betrokken externe partijen

1.4.1.

Uitbesteding Het bestuur heeft sinds 1 januari 2011 (de pensioen)administratie en administratieve dienstverlening voor het maken van het jaarverslag uitbesteed aan Aegon Administratieve Dienstverlening B.V. , terwijl het vermogensbeheer met uitzondering van de beleggingen in private equity uitbesteed aan TKP Investments B.V. te Groningen. Voor het beheer van de beleggingen in private equity (Euro Choice IV en Euro Choice V) maakt het pensioenfonds gebruik van de diensten Akina Ltd. te Zürich (Zwitserland). Het intern toezicht door middel van visitatie wordt periodiek uitgevoerd. In 2015 heeft opnieuw visitatie plaats gevonden. Deze visitatie is uitgevoerd door Edmond Halley Pensioenmanagement B.V. te Utrecht. De eindrapportage van de visitatiecommissie dient met het bestuur nog besproken te worden. Aegon Investment Management B.V., TKP Investments B.V. , Kas Bank N.V. en Aegon Levensverzekering N.V. (Business Line Pensioen) beschikken over een ISAE 3402 rapport over 2014. Het ISAE rapport 2014 van de KAS BANK N.V heeft betrekking op de periode 1 november 2013 tot en met 31 oktober 2014. De periode november en december wordt bij de Kas Bank afgedekt door de “bridgeletter” van 15 januari 2014 waarin verklaard wordt dat na 31 oktober 2014 zich geen veranderingen hebben voorgedaan in de administratieve processen. De ISAE 3402 rapporten 2014 van Akina Ltd. zijn door het pensioenfonds in maart 2015 bij de onderneming opgevraagd en tot op heden niet ontvangen. Accountant EY Accountants LLP Adviserend Actuaris Mercer (Nederland) B.V., kantoor Amstelveen Certificerend Actuaris Mercer (Nederland) B.V., kantoor ’s-Hertogenbosch/Amstelveen Beleggingsadviseur Mercer (Nederland) B.V., kantoor Amstelveen Vermogensbeheerder(s) TKP Investments B.V. te Groningen (fiduciair vermogensbeheer) Aegon Asset Management B.V. te Den Haag Akina Ltd. (vermogensbeheer Private Equity) te Zurich (Zwitserland) Administrateur Aegon Administratieve Dienstverlening B.V. te Den Haag. (Her)verzekeringsmaatschappij Aegon Levensverzekering N.V. te Den Haag. Custodian/risicobeheer KAS BANK N.V. te Amsterdam.

Pagina 12 van 105


2.

Kerncijfers 2014

2013

2012

2011

2010

5

5

5

7

6

Deelnemers (aantallen) Actieven  A-regeling  Regeling 2009  SMM-middelloonregeling Arbeidsongeschikten

1.392 833 510 49 57

1.702 1.033 549 120 67

1.818 1.216 462 140 67

1.910 1.302 399 209 62

1.881 1.547 135 199 59

Subtotaal Gewezen deelnemers  A-regeling - Regeling 2009  SMM-middelloonregeling  Prepensioenregeling Gepensioneerden

1.449 2.471 1.429 368 255 419 481

1.769 2.085 Nb Nb Nb Nb 435

1.885 1.940 Nb Nb Nb Nb 356

1.972 1.906 Nb Nb Nb Nb 305

1.940 1.814 Nb Nb Nb Nb 227

Totaal aantal deelnemers

4.401

4.289

4.181

4.183

3.981

7.550 139.889 368.453

7.480 107.318 293.002

8.046 90.200 304.383

9.135 53.875 253.301

8.703 64.900 212.124

7.687 523.579

7.546 415.346

3.485 406.114

24.958 341.269

8.460 294.187

80.642

51.336

44.285

13.271

25.995

Technische voorzieningen  A-regeling  Regeling 2009  Prepensioenregeling  SMM-middelloonregeling  Risicoherverzekering

491.214 447.096 14.237 14.391 15.439 51

382.477 353.295 8.415 9.549 11.183 35

387.706 359.633 6.483 10.439 11.151 0

351.402 328.505 3.018 10.050 9.829 0

288.312 270.751 929 9.539 7.093 n.v.t.

Dekkingsgraad (%)2 Minimaal vereist eigen vermogen (%) Vereist eigen vermogen (%)

117,5

114,2

112,1

104,0

109,6

104,2 110,6

104,2 112,9

104,2 112,1

104,3 111,3

104,3 112,0

Aangesloten werkgevers1

Bedragen (x € 1.000) Beleggingen voor risico pensioenfonds - Vastgoedbeleggingen - Aandelen - Vastrentende waarden - Overige beleggingen (inclusief beleggingsvorderingen) - Totaal beleggingen Stichtingskapitaal en reserves

1

2

Waarvan vier premiebetalend (premiebetaling voor Sanoma Learning B.V. vindt plaats door aangesloten werkgever L.C.G. Malmberg B.V.). De dekkingsgraad is als volgt berekend: (Eigen Vermogen + Technische voorziening voor rekening van het pensioenfonds) / Technische voorziening voor rekening van het pensioenfonds. De technische voorziening voor rekening van het pensioenfonds is in deze formule gelijk aan de A-regeling & regeling 2009. Deze regelingen worden vanaf 1 januari 2011 in eigen beheer uitgevoerd (tot 1 januari 2011 herverzekerd op basis van een kapitaalcontract). Vanaf september 2012 is de rekenrente gewijzigd van de RTS op basis van 3-maandsmiddeling in een RTS op basis van 3-maandsmiddeling inclusief een Ultimate Forward Rate van 4,2% voor de verplichtingen die een looptijd hebben van meer dan 20 jaar Pagina 13 van 105


2014

2013

2012

2011

2010

23.350 19.378 13.515

22.988 19.152 13.296

22.674 18.872 13.114

22.412 18.600 12.963

21.997 18.351 12.723

17.112

17.112

17.112

17.112

17.112

15.232 14.872 15.232

16.760 16.760 15.915

17.538 17.538 14.629

14.560 14.560 13.042

14.416 14.368 12.854

Pensioenuitkeringen

7.169

6.573

6.138

4.944

3.820

Pensioenuitvoeringskosten4

1.615

1.296

1.211

1.035

766

Kosten pensioenbeheer per deelnemer (in hele euro’s)5

577

495

383

357

n.b.

102.913

(4.906)

56.814

34.989

38.302

Overrente  Prepensioenregeling7  SMM-middelloonregeling

0 0 0

0 0 0

4 0 4

24 0 24

73 0 73

Interestbaten en –lasten

8

0

(61)

(59)

250

24,59

(1,16)

16,60

12,01

15,47

Franchises (in hele euro’s)  A-regeling  Regeling 2009  SMM-middelloonregeling  SMM-middelloonregeling inzake Golf Media Premiebijdragen3 - Feitelijke premie - Kostendekkende premie - Gedempte premie

Beleggingsresultaten voor risico pensioenfonds6

Beleggingsrendement (%)

3

4

5

6

7

In de premiebijdrage 2011 is de extra storting van € 3.967.578 in het kader van het herstelplan niet inbegrepen, terwijl in de premie 2014 een extra storting van € 324.478 is begrepen conform artikel 2 lid f van het addendum bij de uitvoeringsovereenkomst. Deze extra bijdrage is door aangesloten werkgevers verschuldigd omdat de werkelijke dekkingsgraad van het pensioenfonds ultimo 2011 lager was dan de in artikel 2 lid f genoemde dekkingsgraad van 105,2% (werkelijke dekkingsgraad ultimo 2011 is 104%). Dit extra bedrag is gelijk aan 0,14% maal de technische voorzieningen voor gewezen deelnemers en pensioengerechtigden ultimo 2013 (voorziening ultimo 2013: € 205,29 miljoen) maal een opslag van 112,9% die gelijk is aan het Vereist Eigen Vermogen per ultimo 2013. In de premiebijdragen van zowel 2009, 2010, 2013 als 2014 zijn geen backservicelasten begrepen in verband met collectieve salarisstijgingen. Betreft de kosten van pensioenen vermogensbeheer. Voor een specificatie wordt verwezen naar paragraaf 11.6 Pensioenuitvoeringskosten. De kosten van pensioenbeheer per deelnemer zijn berekend door deze kosten (totale pensioenuitvoeringskosten -/- kosten vermogensbeheer) te delen door de som van het aantal actieve deelnemers en het aantal pensioengerechtigden € 1.114.160 / 1.931 (2013: € 1.090.895 / 2.204). Het beleggingsresultaat voor risico pensioenfonds is na aftrek van beheerkosten voor de garantiecontracten en managementfees. De negatieve overrentes worden geactiveerd op de balans van het gesepareerde beleggingsdepot en verrekend met toekomstige positieve overrentes. In 2014 is de overrente € 212.839 positief (2013: € 205.114 positief). Deze positieve overrentes worden verrekend met de geactiveerde negatieve overrente uit voorgaande jaren. De geactiveerde negatieve overrente bedraagt per 1 januari 2015 € 240.623 (1 januari 2014: € 453.462). Pagina 14 van 105


3.

Verslag van het verantwoordingsorgaan Het VO heeft in het kader van haar taakuitvoering onder andere kennis genomen van de jaarrekening 2013, de notulen van bestuursvergaderingen, de uitvoeringsovereenkomsten en het Deskundigheidsplan 2014. Om tot een oordeel te komen over het handelen van het bestuur, over het door het bestuur uitgevoerde beleid in 2014 en over beleidskeuzes voor de toekomst heeft het VO zich vooral gericht op de volgende beleidsaspecten: A. B. C.

Communicatie naar de deelnemers Verlenging uitvoeringsovereenkomsten Toekomstbestendigheid van het bestuur

Aangezien het VO als onderdeel van het paritair bestuur ingestemd heeft met de genomen besluiten, staan de genomen besluiten niet ter discussie. Tijdens het beslissingsproces zijn de belangen van actieve deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en aangesloten werkgevers evenwichtig afgewogen. Bij de behandeling van de genoemde beleidsaspecten heeft het VO vooral gekeken naar de uitvoering van het beleid en de houding en gedrag van het bestuur. A.

Communicatie naar de deelnemers

In het jaar 2014 is er in de landelijke media veel aandacht geweest voor het onderwerp Pensioen onder meer door de aangekondigde aanpassing van het financieel toetsingskader, het daarmee samenhangende Witteveen akkoord en de mogelijke gevolgen voor de pensioenregelingen. Het VO constateert dat er summier door het fonds is gecommuniceerd naar de deelnemers over de (mogelijke) gevolgen van deze aanpassingen op de door het fonds uitgevoerde pensioenregelingen. Het VO constateert ook dat slechts 30% van de deelnemers wordt bereikt via de digitale communicatie kanalen van het fonds. Het VO is van mening dat het bestuur met de benoeming van een Communicatie Commissie een belangrijke stap heeft gezet om de kwaliteit van de pensioencommunicatie te verbeteren. Wij vinden het belangrijk dat het pensioenbewustzijn en de betrokkenheid van de Sanoma deelnemer verhoogd wordt. Wij denken dat dit een positieve invloed heeft op de toekomstige invulling van vacatures in de pensioenfonds organen. Hierover meer bij punt C. B. Verlenging uitvoeringsovereenkomsten Als gevolg van het feit dat gedurende 2014 nog geen overeenstemming door werkgever werd bereikt met het VO (voorheen de Pensioenraad) over een nieuwe pensioenregeling werd het noodzakelijk om te waarborgen dat de huidige regelingen ononderbroken konden worden voortgezet zonder gevolgen voor deelnemers en gewezen deelnemers. Het VO stelt vast dat het bestuur hier effectief op heeft gereageerd door in een vroegtijdig stadium te beginnen met voorbereidingen voor het al dan niet voortzetten van de uitvoeringsovereenkomst door het opstellen van een lijst van onderhandelingspunten en het uitvoeren van een continuïteitsanalyse en een impactstudie. Het VO is ervan overtuigd dat dit heeft geresulteerd in een uitvoeringsovereenkomst waardoor de actieve deelnemers hun pensioenopbouw bij dezelfde uitvoerder kunnen voortzetten en waardoor het fonds in ruil voor het beëindigen van herstelverplichtingen door de werkgevers middelen heeft verkregen om de indexatieambities zo goed mogelijk na te komen. C. Toekomstbestendigheid van het bestuur Het VO constateert dat het bestuur nu grotendeels bestaat uit gewezen deelnemers en dat vacatures moeilijk ingevuld worden. De snelle ontwikkelingen op pensioengebied maken het moeilijk voor bestuursleden om de bestuursfunctie te combineren met de normale, dagelijkse functiewerkzaamheden.

Pagina 15 van 105


Het VO heeft het Deskundigheidsplan 2014 bekeken en stelt vast dat het bestuur inzicht heeft in de eisen die door de toezichthouder worden gesteld, de kwaliteiten en deskundigheid van de huidige bestuursleden en een duidelijk plan heeft om eventuele hiaten in te vullen. Daarmee is echter naar de mening van het VO de continuïteit van het bestuur nog niet geborgd. Ondanks dat het werven van bestuursleden een primaire taak van werkgever en het VO is, ontslaat dat het bestuur niet van zijn eigen verantwoordelijkheid om het fonds bestuurbaar te houden. Het VO gaat uit van de regiefunctie van het bestuur en dat zij actief stuurt op een deskundige en volledige bezetting van het bestuur. De in 2014 ingevoerde beloningsregeling voor bestuursleden is een goede stap om de continuïteit van het bestuur te waarborgen. Met inachtneming van bovengenoemde punten onderschrijft het VO dat het bestuur zijn bestuurlijke taken naar behoren heeft uitgevoerd. Het bestuur heeft transparant gehandeld en intern voldoende gecommuniceerd met het VO. Wij spreken de verwachting uit dat de communicatie naar alle deelnemers, over de stand van zaken van het fonds, volgend jaar verbeterd. Hoofddorp, 2 juni 2015

Lucas Bussink Voorzitter

3.1.

H. Castillion Vicevoorzitter

Reactie van het bestuur op bevindingen en oordeel van het Verantwoordingsorgaan Het Bestuur dankt het VO voor haar inbreng en haar positief oordeel over de evenwichtigheid in haar belangenafwegingen alsmede over de beleidsmaatregelen welke het bestuur over het rapportagejaar heeft genomen. Om in 2015 het pensioenbewustzijn en het bereik onder deelnemers verder te verhogen alsmede om te voldoen aan de nieuwe wetgeving Pensioencommunicatie, heeft het bestuur een beleidsplan uitgewerkt welke in het lopende jaar zal resulteren in aanvullende maatregelen. Het bestuur deelt de mening van het VO dat zij stuurt op een deskundige en volledige bezetting van het bestuur.

Hoofddorp, 10 juni 2015

M. Marseille Voorzitter

P. van Driessen Vice-voorzittter

Pagina 16 van 105


4.

Visitatiecommissie De conclusies naar aanleiding van de in opdracht van het Fonds uitgevoerde visitatie in de periode februari tot en met april 2015 zijn als volgt samen te vatten: Het Fonds bevindt zich in een situatie waarin van meerdere kanten grote uitdagingen op het Fonds afkomen. Eén van die uitdagingen is bijvoorbeeld de continuïteit en de toekomst van het pensioenfonds. Daarnaast neemt de dynamiek van wijzigingen in weten regelgeving toe en blijven de omstandigheden op de financiële markten onrustig. Deze ontwikkelingen brengen met zich mee dat het Bestuur veel zorg en aandacht moet besteden aan zowel de lopende activiteiten als de strategische discussies. Ook de intensivering van het toezicht door DNB alsmede de implementatie van het nFTK vragen veel tijd en aandacht. Al deze onrust heeft uiteraard gevolgen voor de wijze van opereren van het Fonds. In de ogen van de Commissie is het een belangrijke verbetering dat de bestuursleden meer tijd en gelegenheid krijgen om zich aan het Fonds te wijden. Met betrekking tot de zowel de cultuur van het Fonds – waarbij we doelen op zowel de relatie tussen het Bestuur en de sponsor als de interne verhoudingen binnen het bestuur – hebben wij verschillende observaties gedaan, die wij expliciet aan de orde hebben gesteld. In algemene zin is onze indruk dat er sprake is van een spanningsvolle relatie tussen bestuur en sponsor maar ook tussen bestuursleden onderling tijdens de bestuursvergaderingen. Deze spanning wordt ook gevoed door het gegeven dat het verantwoordingsorgaan (voorheen pensioenraad) een aantal bevoegdheden heeft die normaal gesproken voorbehouden zijn aan de sociale partners. De Commissie is van oordeel dat de verschillen in de wijze van opereren veel energie kosten en de kwaliteit van het werk in elk geval niet in positieve zin beïnvloeden. Naar ons oordeel is het niet ondenkbaar dat de aanhoudende discussies een zodanige invloed hebben op het functioneren van het Bestuur dat een goede bestuurlijke beheersing in het geding komt. Een en ander neemt niet weg dat het Bestuur zich overwegend goed inzet bij de uitvoering van zijn taken en zich goed bewust is van haar verantwoordelijkheden. Het Fonds is in grote mate afhankelijk van het bestuursbureau en externe adviseurs. Dat leidt tot relatief hoge kosten. Naar de opvatting van de Commissie zou het Bestuur de externe adviseurs meer moeten uitdagen en deze vaak langdurige relaties zorgvuldig moeten evalueren. De taken van het Bestuur nemen toe in omvang en complexiteit. Het Bestuur is naar de mening van de Commissie voldoende slagvaardig maar niet altijd voldoende in staat om genoeg tijd te besteden aan haar bestuurstaken. Ook komt het vaak voor dat belangrijkste stukken lastminute beschikbaar komen. Dit laat onverlet dat de inzet en betrokkenheid van het bestuur groot is. Het verbeteren van de deskundigheid op een aantal specifieke terreinen zou nog meer de aandacht moeten krijgen. Utrecht, juni 2015 De Visitatiecommissie Prof. Dr. Jaap Koelewijn Mw. Drs. Els Janssen MLPA Drs Jeroen Tuijp AAG

4.1.

Reactie van het bestuur op bevindingen en oordeel van de Visitatiecommissie Het bestuur heeft kennis genomen van het rapport van de Visitatiecommissie. Het bestuur heeft de wens geuit om een nadere toelichting van de Visitatiecommissie te verkrijgen over de inhoud van de rapportage, en naar aanleiding daarvan, zal zij zich beraden over te nemen stappen teneinde de belangen van de deelnemers en andere stakeholders adequaat te waarborgen.

Pagina 17 van 105


Pagina 18 van 105


5.

Verslag van het bestuur Alle bedragen in dit verslag luiden in hele euro’s, tenzij anders aangegeven.

5.1.

Algemeen

5.1.1.

Statuten, reglementen en ABTN Statuten 2013/2014 In haar vergadering van 14 november 2013 heeft het bestuur besloten de statuten van het pensioenfonds als volgt te wijzigen: o o o o o

Minimaal aantal bestuursleden om rechtsgeldige besluiten te kunnen nemen gaat van 5 naar 4: Aantal stemmen voor de vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers/deelnemers wordt gelijk getrokken naar grootst aanwezige vertegenwoordigende groep in het bestuur; Bestuursleden kunnen vier in plaats van drie keer herbenoemd/gekozen worden voor een periode van drie jaar; Uitbreiding van de categorieën met de categorie gewezen deelnemers waaruit De Pensioenraad kandidaten kan voordragen voor een bestuursfunctie; Taken- en bevoegdheden van de Pensioenraad

Daarnaast zal een aantal technische wijzigingen in de statuten worden doorgevoerd, die betrekking hebben op gewijzigde weten regelgeving en de gewijzigde organisatiestructuur bij de aangesloten werkgevers. Met de hierboven genoemde wijzigingen in de statuten van het pensioenfonds heeft de Pensioenraad vrijdag 16 november 2013 schriftelijk ingestemd. De hierboven vermelde statutenwijziging heeft plaats gevonden op 20 februari 2014. 2014 De concept statutenwijziging betreffende medezeggenschap, het intern toezicht en de toetsing/controle op de evenwichtige belangenafweging van het door het bestuur gevoerde beleid is door het bestuur besproken in haar vergadering van 12 maart 2014, terwijl de Pensioenraad in de gezamenlijke vergadering met het bestuur van 26 maart 2014 hierover is geïnformeerd. Het eerste concept van de statutenwijziging is conform geldende weten regelgeving op 27 maart 2014 ter beoordeling voorgelegd bij de toezichthouder (DNB). Middels brief van 24 april 2014 heeft De Nederlandsche Bank laten weten dat zij de ingediende concept statuten materieel heeft beoordeeld aan de te stellen governance-eisen. Naar aanleiding van de beoordeling heeft de toezichthouder aanbevelingen gedaan over de vastlegging van: o o

het bestuursmodel in de statuten: wijze waarop leden van het “nieuwe” Verantwoordingsorgaan worden benoemd en ontslagen;

Tevens is aandacht gevraagd voor het uniform hanteren van het begrip Verantwoordingsorgaan en de statuten hierop zo nodig aan te passen. Een tweede concept van de statuten(wijziging), waarin de aanbevelingen van De Nederlandsche Bank zijn verwerkt is door het pensioenfonds op 22 mei 2014 per e-mail naar De Nederlandsche Bank gestuurd. Middels brief van 4 juni 2014 heeft De Nederlandsche Bank na materiele toetsing het pensioenfonds formeel geïnformeerd dat zij akkoord is met de voorgelegde statutenwijziging. Tevens heeft zij het bestuur van het pensioenfonds gevraagd de statuten te wijzigen op basis van het voorgelegde concept.

Pagina 19 van 105


De hierboven vermelde statutenwijziging is notarieel verleden op 22 september 2014. 2015 Als gevolg van het besluit om de grootte en samenstelling van het Verantwoordingsorgaan te wijzigen (mede in verband met het verzoek van de werkgevers om in het Verantwoordingsorgaan een vertegenwoordiging te krijgen en wens om de grootte van de samenstelling van iedere kiesgroep te beperken in verband met de bestuurbaarheid van het Verantwoordingsorgaan), het besluit van het bestuur om beloning van de bestuursleden (niet (meer) in dienst bij de Sanoma-bedrijven) mogelijk te maken en het besluit om de instemmingsrechten van het Verantwoordingsorgaan met betrekking tot fusies en collectieve waardeoverdrachten vast te leggen is een voorstel voor een statutenwijziging opgesteld. Deze statutenwijziging is door het bestuur besproken en goedgekeurd in de bestuursvergaderingen van 11 maart respectievelijk 8 april 2015 (definitieve goedkeuring door het bestuur van het pensioenfonds). Het Verantwoordingsorgaan heeft met deze statutenwijziging reeds ingestemd in haar vergadering van 26 maart 2015 onder de voorwaarde dat het bestuur van het pensioenfonds bij het definitief vaststellen van de statuten(wijziging) in haar vergadering van 8 april 2015 geen wijzigingen in de oorspronkelijk voorgestelde wijzigingen zou aanbrengen. Deze statutenwijziging is notarieel verleden op 26 mei 2015. Reglementen 2014 In 2014 zijn de pensioenreglementen van de A-regeling, de Sanoma 2009 pensioenregeling en de Sanoma Men’s Magazines middelloonregeling niet gewijzigd. 2015 Als gevolg van de aanpassingen aan de gewijzigde belastingwetgeving (Witteveen II) per 1 januari 2015 zijn de pensioenreglementen A regeling en 2009 regeling aangepast. Het bestuur heeft deze wijzigingen geaccordeerd en voorgelegd aan het Verantwoordingsorgaan die in haar vergadering van 27 mei 2015 akkoord is gegaan met de aanpassingen. De werkgevers hebben kennis genomen van de aanpassingen. In voorbereiding zijn wijzigingen op de pensioenreglementen van de A-regeling en de Sanoma 2009 pensioenregeling voor de voortgezette opbouw van (uit dienst getreden) werknemers die gebruik maken van de “60-plusregeling” als genoemd in het sociaal plan van Sanoma Media Netherlands BV. Binnen het kader van de belastingwetgeving en nader te maken afspraken met de werkgever in de uitvoeringsovereenkomst ten aanzien van deze regelingen zal het bestuur een besluit nemen over de voortgezette opbouw. In paragraaf 5.2.1 “Door pensioenfonds uitgevoerde pensioenregelingen” wordt hierop nader ingegaan. Actuariële BedrijfsTechnische Nota (ABTN) 2014 De Actuariële Bedrijfstechnische Nota (ABTN) is in 2014 geactualiseerd. De wijzigingen hebben betrekking op de wijze waarop de pensioenregelingen vanaf 2011 worden uitgevoerd, franchises, de mandaten van de BeleggingsadviesCommissie (BAC) en de samenstelling van de beleggingsportefeuille. Verder zijn de uitgangspunten (te hanteren risico bij de diverse dekkingsgraden rekening houdend met de vooraf geformuleerde verdedigingslinies) uit de laatst uitgevoerde ALM studie (2011) in deze ABTN expliciet vastgelegd. De geactualiseerde ABTN is door het bestuur in haar vergadering van 15 januari 2014 vastgesteld. 2015 Als gevolg van het inwerking treden van het (nieuwe) Financieel ToetsingsKader (nFTK) per 1 januari 2015 heeft het bestuur het voornemen een nieuwe ABTN (inclusief crisisplan en uitbestedingsplan) in juni vast te stellen. De aanpassingen betreffen de volgende onderdelen :

Pagina 20 van 105




   

Beleidsdekkingsgraad: de wettelijke toetsing gebeurt vanaf 2015 op basis van de zogenaamde beleidsdekkingsgraad. Voor een aantal onderdelen van het beleid (toekennen van toeslagverlening, voor de bepaling of het pensioenfonds als gevolg van een reservetekortsituatie een herstelplan dient op te stellen, beleggingsbeleid) dient deze dekkingsgraad als uitgangspunt te worden genomen voor het beleid; Toeslagbeleid: uit de beschrijving van het toeslagbeleid in de ABTN moet blijken dat het pensioenfonds voldoet aan de regels voor voorwaardelijke toeslagverlening; Premiebeleid: diverse regels die van invloed kunnen zijn op de premievaststelling en/of de toetsing van de feitelijke premie aan de kostendekkende premie zijn aangepast; Kortingsbeleid: het beleid ten aanzien van mogelijke aanpassing van de aanspraken moet passen binnen de gewijzigde regels; Beleggingsbeleid, waaronder de verduidelijking van regels omtrent prudent person (voorzichtigheidsbeginsel).

Het Verantwoordingsorgaan is hierover geconsulteerd en heeft een positief advies gegeven. 5.1.2.

Zelfevaluatie bestuur In het verslagjaar heeft het bestuur van het pensioenfonds op 10 december 2014 een zelfevaluatie gehouden. De zelfevaluatie had betrekking op de periode januari tot en met december 2014. Bij deze zelfevaluatie is het individueel functioneren van de bestuursleden niet apart beoordeeld. Tijdens de te houden zelfevaluatie is aandacht besteed aan het dagelijks beleid, evenwichtige belangenbehartiging, medezeggenschap, intern toezicht, verantwoording, deskundigheid en communicatie, het verbod van nevenactiviteiten, uitbesteding, gedragscode, beheerste en integere bedrijfsvoering en de klachten- en geschillenprocedure. De conclusies en aanbevelingen zijn vastgelegd in het verslag van de zelfevaluatie (vastgesteld in de bestuursvergadering van 11 februari 2015) en zullen worden verwerkt in het jaarplan 2015 van het pensioenfonds

5.1.3.

DNB Audits 2013/2014 In 2013 is door De Nederlandsche Bank (DNB) het volgende onderzoek uitgevoerd c.q. afgerond. - Thema onderzoek uitbesteding vermogensbeheer (maart 2011). Voor het thema onderzoek uitbesteding vermogensbeheer heeft het pensioenfonds in het 1e half jaar 2011 diverse documenten aangeleverd (concept overeenkomst vermogensbeheer, SLA’s, concept rapportages etc.). De Nederlandsche Bank heeft op 28 maart 2014 schriftelijk gereageerd op de eindrapportage. In haar reactie vraagt de toezichthouder aandacht voor de benchmark van de inflatie gerelateerde obligaties en de replicatiestrategie die wordt toegepast op de benchmarkrendementen. - Kwaliteit van pensioenadministraties/Quinto-P onderzoek. In haar brief van 10 april 2012 heeft DNB het bestuur van het pensioenfonds op de hoogte gesteld van de resultaten van het uitgevoerde onderzoek (Quinto P) naar de kwaliteit en juistheid van de pensioenadministraties. Op basis van de resultaten worden pensioenfondsen, die niet bij dit onderzoek betrokken zijn geweest, geadviseerd te onderzoeken of er onvolkomenheden voorkomen in de (uitbestede) pensioenadministratie,

Pagina 21 van 105


waarbij negatieve resultaten moeten worden hersteld. In dit geval dient het pensioenfonds tevens de toezichthouder te informeren. Besloten is in de bestuursvergadering van 22 mei 2013 met voorrang een onderzoek naar de kwaliteit van de pensioenadministratie uit te voeren op basis een representatieve steekproef. De werkzaamheden van dit onderzoek zijn in september/oktober 2013 gestart. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door een externe partij, Ajilon B.V. , in samenwerking met de risicomanagementgroep en het bestuursbureau. De resultaten van het onderzoek zijn vastgelegd in de eind augustus 2014 uitgebrachte eindrapportage. De bevindingen van het onderzoek zijn te splitsen in: o o

administratieve bevindingen, procesbeheersingsbevindingen,

waarbij naar aanleiding van dit onderzoek de te trekken conclusies zijn: o o o o o o

De hoeveelheid geconstateerde administratieve fouten zijn aanzienlijk maar lijken vooralsnog niet materieel voor het fonds; De deelnemer krijgt (dus) niet altijd waar hij recht op heeft respectievelijk heeft niet het juiste, tijdige en volledige inzicht; Op Sanoma specifieke processen is ons inziens de administrateur (Aegon) niet volledig in controle; De grenzen van redelijke administratieve verwerkingstijden worden regelmatig ruimschoots overschreden; Door de beperkte SLA- rapportages is het voor het pensioenbureau onmogelijk volledig “in control” te zijn; Procedures en controles binnen Human Resources van aangesloten werkgevers (HR) sluitend maken.

De aanbevelingen aan het bestuur naar aanleiding van bovengenoemd onderzoek zijn: o o o o o

Realiseer in samenspraak met de pensioenadministrateur een sluitend invoer-, verwerkings- en uitvoerproces met behulp van de pensioenreglementen; Herijk of beschrijf de interne procedures binnen HR en het Pensioenbureau (invoer, verwerking, controle en archivering); Bespreek in een periodiek overleg, tussen Pensioenbureau en vertegenwoordigers van de pensioenadministrateur, de afspraken zoals vastgelegd in de SLA overeenkomst; Verder onderzoek naar correctheid en volledigheid van bepaalde risicogebieden is aan te bevelen en geconstateerde fouten uit dit rapport dienen gecorrigeerd te worden; Bij ingang van een pensioenuitkering dient altijd door de pensioenadministrateur het dossier volledig gecontroleerd te worden om foute vaststellingen te voorkomen. Dit dient te worden opgenomen in de SLA met Aegon Administratieve Dienstverlening.

Met Aegon Administratieve Dienstverlening B.V. is bovenstaand rapport besproken op 1 oktober 2014. Tijdens de bespreking zijn met Aegon afspraken gemaakt om de pensioenadministratie te verbeteren en de geconstateerde fouten te herstellen. Deze rapportage is besproken in de bestuursvergadering van 8 oktober 2014. Met het Verantwoordingsorgaan is het rapport besproken in de gezamenlijke vergadering met het bestuur van 22 oktober 2014. De door de onderzoekers in het rapport gedane aanbevelingen zijn door het bestuur overgenomen en maatregelen zijn getroffen om de geconstateerde fouten te corrigeren. 

Intern toezicht door middel van visitatie

Pagina 22 van 105


Tussentijdse rapportage naar DNB over opvolging en aanbevelingen van de visitatiecommissie naar aanleiding van uitgevoerde visitatie in 2012. Op verzoek van De Nederlandsche Bank is in november 2013 tussentijds schriftelijk gerapporteerd over de voortgang en opvolging van de aanbevelingen zoals vastgelegd in de eindrapportage van 29 mei 2013 van de Visitatiecommissie (Edmond Halley Pensioenmanagement B.V. te Utrecht) naar aanleiding van de uitgevoerde visitatie in Q4-2012. In het gesprek van het bestuur met vertegenwoordigers van De Nederlandsche Bank op 24 februari 2014 is de ontvangst van de rapportage bevestigd. 

Onderzoek naar invoering Wet versterking bestuur pensioenfondsen (Wvbp)

Het pensioenfonds heeft op 27 september 2013 en 14 januari 2014 de gevolgen van deze Wet besproken. In haar vergadering van 14 januari 2014 heeft het bestuur besloten met ingang van 1 juli 2014 het “nieuwe” paritair bestuursmodel te kiezen. Aan de door De Nederlandsche Bank gestelde voorwaarden wat betreft de onderbouwing van de keuze van het model en de daarbij behorende planning wordt door het pensioenfonds voldaan. Met het voorgenomen besluit inzake de keuze voor het bestuursmodel (inclusief onderbouwing en planning) heeft de Pensioenraad op 26 februari 2014 ingestemd. 

Toetsing bestuursleden door DNB op deskundigheid/geschiktheid.

In 2014 zijn een 3-tal (nieuwe) bestuursleden bij De Nederlandsche Bank aangemeld. Van de 3 aangemelde bestuursleden is er één bestuurslid daadwerkelijk getoetst op deskundigheid en geschiktheid. De toetsing van de overige twee nieuw aangemelde bestuursleden is schriftelijk afgedaan. Alle aangemelde bestuursleden zijn door de toezichthouder geschikt bevonden om op te treden als bestuurder van het pensioenfonds. De beschikkingen (voor beroep vatbare beslissingen) van de toetsingen zijn ontvangen op 14 juli respectievelijk 7 augustus 2014. 

Uitkomsten onderzoek vermogensbeheerkosten

Bij brief van 17 december 2013 heeft De Nederlandsche Bank het pensioenfonds op de hoogte gesteld van de uitkomsten van het onderzoek van de vermogensbeheerkosten 2012 in zijn algemeenheid (hele pensioensector) en de specifieke kosten van het pensioenfonds per beleggingscategorie. De specifieke uitkomsten zijn in het 1e kwartaal 2014 besproken met beleggingsadviseur(s), de vermogensbeheerder en de leden van de BeleggingsAdviesCommissie (BAC). In de bestuursvergadering van 9 april 2014 is door TKP Investments B.V. (vermogensbeheerder) aan de hand van een uitgevoerde analyse van de verschillen ten opzichte van het algemene niveau het resultaat van dit onderzoek besproken. 

Gesprek met afvaardiging van De Nederlandsche Bank op 24 februari 2014

Op 24 februari 2014 heeft een afvaardiging van het bestuur een gesprek met twee toezichthouders van De Nederlandsche Bank. Tijdens dit gesprek zijn de volgende zaken besproken: toetsing van nieuwe bestuursleden, Wet versterking bestuur pensioenfondsen (Wvbp), governance/intern toezicht; vermogensbeheer (inclusief countervailing power), communicatie, nieuw pensioenbeleid Sanoma, (collectieve) waardeoverdracht prepensioen naar ouderdomspensioen en het standpunt/beleid van DNB voor krimpende en/of gesloten pensioenfondsen.  (Ontwikkeling) dekkingsgraad In 2014 is door het pensioenfonds maandelijks via e-line de dekkingsgraad aan De Nederlandsche Bank gerapporteerd. De gerapporteerde dekkingsgraad op basis van de RTS-UFR (3-maandsmiddeling) per 31 december bedroeg 117,9%. Bij de bepaling van de dekkingsgraad per deze datum is rekening gehouden met een op 31 december 2014 verschuldigde door aangesloten werkgevers in termijnen te betalen opeisbare afkoopsom van € 20 miljoen als compensatie voor het beëindigen van de bijstortingsverplichtingen van de werkgevers uit hoofde van de bepalingen geldend bij reservetekorten onder de tot ultimo 2014 geldende uitvoeringsovereenkomsten. Verder is rekening gehouden met een opslag voor excassokosten van 3%, de Pagina 23 van 105


AG-tafel 2014 en de koopsom voor de toeslagverlening. Bij de rapportage naar De Nederlandsche Bank van de dekkingsgraad per ultimo december 2014 is tevens de beleidsdekkingsgraad conform de richtlijnen uit het nFTK gerapporteerd. Per 31 december2014 / 1 januari 2015 bedroeg deze dekkingsgraad 117,10%. In de dekkingsgraad is niet begrepen de verplichting van werkgevers om een aanvullend bedrag van € 6 miljoen (in termijnen) aan het fonds te betalen, indien en zodra er een nieuwe pensioenregeling met een DC classificatie op basis van IAS-19 richtlijnen voor de jaarverslaggeving in werking treedt. De werkelijke dekkingsgraad per 31 december 2014 op basis van de RTS-UFR komt uit op 117,50%. De afwijking van 0,4 procentpunt valt binnen de door DNB (in 2013) gehanteerde tolerantiegrenzen ( +/+ of -/één procentpunt). De afwijking van 0,4 procentpunt heeft geen gevolgen op de beleidsdekkingsgraad. De dekkingsgraad per 1 januari 2015 blijft derhalve ongewijzigd (117,10%). Toetsing aan het Vereist Eigen Vermogen (VEV) onder het regime van het nFTK leert dat het pensioenfonds per deze datum geen reservetekort heeft en volgens geldende regelgeving geen herstelplan hoeft op te stellen. De maandelijks ingestuurde dekkingsgraadrapportages hebben DNB geen aanleiding gegeven tot het stellen van vragen. Evaluatie herstelplan (looptijd 2009-2014) Evaluatie herstelplan 2014 Daar het pensioenfonds per 1 oktober 2013 uit herstel was (brief/beschikking van De Nederlandsche Bank van 23 oktober 2013) heeft het pensioenfonds het in 2009 oorspronkelijk ingediende herstelplan in 2014 niet geëvalueerd. Lange termijn herstelplan In 2009 werd bij DNB een lange termijn herstelplan ingediend. Per 31 december 2013 is de dekkingsgraad (114,20%) hoger dan het Vereist Vermogen. Per 31 maart 2014 was de dekkingsgraad (117,2%) van het pensioenfonds voor het derde kwartaal op rij hoger dan het Vereist Vermogen (112,9%), hetgeen betekent dat het lange termijn herstelplan per deze datum niet meer van toepassing is. Herstelplan onder het regime van het nFTK. 

Algemeen

Een belangrijke wijziging in het nieuwe FTK is dat er niet langer sprake is van onderscheid tussen een korteen een langetermijnherstelplan. In plaats daarvan is er één herstelplan, waarin een fonds aantoont binnen de daarvoor gekozen termijn (van maximaal 10 jaar) te herstellen tot tenminste het vereist eigen vermogen (VEV). Daarnaast geldt dat een eventueel benodigde korting niet in één keer hoeft te worden genomen maar mag worden gespreid over de duur van de hersteltermijn. Het gevolg van deze beleidswijziging van de toezichthouder is dat alle lopende korteen langetermijnherstelplannen volgens artikel IIIA, lid 1 Wet aanpassing financieel toetsingskader per 1 januari 2015 zijn vervallen. 5.1.4.

AFM Implementatie Wet Pensioencommunicatie De Autoriteit Financiele Markten (AFM) heeft op 16 maart 2015 schriftelijk aandacht gevraagd voor het treffen van voorbereidingen voor de (verplichte) pensioencommunicatie die voortvloeit uit de per 1 juli 2015 in werking tredende Wet Pensioencommunicatie.

Pagina 24 van 105


De door het pensioenfonds ingestelde communicatiecommissie heeft de aanbevelingen van het AFM verwerkt in haar beleidsplan communicatie.

5.2.

Pensioenregeling

5.2.1.

Door pensioenfonds uitgevoerde pensioenregelingen Algemeen Door het pensioenfonds worden per 1 januari 2014 de volgende regelingen uitgevoerd:     

A-regeling (per 1 januari 2009 een gesloten regeling met opbouw voor alstoen betrokken actieve deelnemers); De Sanoma 2009 pensioenregeling; Middelloonregeling Sanoma Men’s Magazines (per 1 december 2011 een gesloten regeling, waarbij vanaf 1 januari 2015 geen verder opbouw plaatsvindt); Prepensioenregeling Sanoma Media Netherlands (gesloten regeling) ❶; Prepensioenregeling Aldipress (gesloten regeling ❶).

❶ (Vrijwillige) omzetting van prepensioen naar ouderdomspensioen exclusief NP ( op basis van een pensioengerechtigde leeftijd van 67 jaar) heeft in 2014 plaats gevonden voor alle deelnemers met uitzondering van die deelnemers die schriftelijk te kennen hebben gegeven bezwaren te hebben tegen de omzetting van prepensioen in ouderdomspensioen. Voor deze resterende deelnemers wordt de prepensioenregeling op de oude voet voortgezet. Vanaf 1 januari 2011 worden de A-regeling en de Sanoma 2009 pensioenregeling niet meer uitgevoerd door middel van een kapitaalcontract (geëindigd per 31 december 2010) maar uitgevoerd volgens het eigen beheer model, te weten:   

contract voor risicoherverzekering met Aegon Levensverzekering N.V.; contract voor administratie met Aegon Administratieve Dienstverlening B.V.; contract voor fiduciair vermogensbeheer met TKP Investments B.V.

De prepensioenregeling van Sanoma Media Netherlands en Aldipress worden door het pensioenfonds uitgevoerd op basis van een garantiecontract (ten aanzien van de prepensioenregeling Sanoma Media Netherlands op basis van een mantelovereenkomst via het Nederlands Uitgevers Verbond). Zoals eerder vermeld zijn de opgebouwde prepensioenrechten gedurende 2014 tenzij de betreffende deelnemer daartegen bezwaar heeft gemaakt, omgezet in ouderdomspensioen op basis van een pensioenrichtleeftijd van 67 jaar ondergebracht bij Aegon Levensverzekering N.V. in een separate toezegging. De SMM middelloonregeling wordt door het pensioenfonds uitgevoerd op basis van een garantiecontract met Aegon. Per 1 januari 2015 voert het fonds opbouw onder de SMM regeling voor de actieve deelnemers niet langer uit. In de met de aangesloten werkgevers afgesloten uitvoeringsovereenkomst is overeengekomen dat partijen zullen overleggen om te komen tot een collectieve waardeoverdracht van de opgebouwde waarden in de SMM regeling aan de nieuwe pensioenuitvoerder. De onderhandelingen over de voorwaarden en de collectieve waardeoverdracht van de reeds opgebouwde pensioenrechten met verzekeraar en pensioenfonds zijn nog niet afgerond. Per regeling wordt hieronder een toelichting gegeven op de bijzonderheden die zich in 2014 hebben voorgedaan: A-regeling Het pensioenreglement van de A- pensioenregeling (eindloonregeling) is in 2014 niet gewijzigd.

Pagina 25 van 105


Sanoma 2009 Pensioenregeling Reglementswijziging Per 1 juli 2013 wordt deze pensioenregeling uitgevoerd voor de ex-medewerkers van Veronica die in dienst zijn getreden van Sanoma Media Netherlands onder toepassing van een afwijkende franchise (€ 13.296 in plaats van € 19.152, prijspeil 1 juli 2013). Het bestuur en Pensioenraad hebben formeel op 26 maart 2014 ingestemd met de uitvoering van deze regeling voor deze categorie deelnemers onder voorwaarde dat de aangesloten werkgevers garant staan (toezegging door werkgevers gedaan per e-mail op 17 maart 2014) voor de extra uitvoeringskosten die gemoeid zijn met de uitvoering van de pensioentoezeggingen voor deze categorie deelnemers. De uitvoering van de Sanoma 2009 pensioenregeling voor deze categorie medewerkers is vastgelegd in een addendum bij het pensioenreglement van deze regeling. Maximum premie 2014 Volgens de vigerende uitvoeringsovereenkomsten mogen de premiekosten voor de Sanoma 2009 pensioenregeling vanaf 2014 niet meer bedragen dan 18%. Per 1 juli 2013 heeft het bestuur van het pensioenfonds aangesloten werkgevers geïnformeerd dat de premiekosten in 2014 meer zullen bedragen dan 18% van de pensioengrondslag. Over de verdeling van de kosten boven de 18% tussen werkgevers en deelnemers is overeenstemming bereikt met het pensioenfonds (Pensioenraad/Verantwoordingsorgaan), als gevolg waarvan de werkgever de premiekosten boven de 18% zal dragen over 2014. Middelloonregeling Sanoma Men’s Magazines B.V. In deze pensioenregeling hebben zich in het verslagjaar geen wijzigingen voorgedaan. Prepensioenregelingen van Sanoma Media Netherlands en Aldipress In deze prepensioenregelingen zelf hebben zich in het verslagjaar geen wijzigingen voorgedaan. Verlenging contract SMM-middelloonregeling 2014 Per 1 januari 2014 is op verzoek van Sanoma Media Netherlands B.V. (aangesloten werkgever) het garantiecontract in overleg met Aegon Levensverzekering N.V. voor de SMM-middelloonregeling met 1 jaar verlengd tot 1 januari 2015). 2015 Per 1 januari 2015 voert het pensioenfonds de opbouw van ouderdomspensioen (OP) onder de Sanoma Men´s Magazines middelloonregeling niet langer uit. 5.2.2.

Franchise Pensioenregeling A De franchise voor de A-regeling is per 1 juli aangepast met de procentuele wijziging van de uitkering ingevolge de Algemene Ouderdomswet. De franchise per 1 juli 2014 bedraagt € 23.367 (franchise 2013: € 22.988). 2015 In het kader van de aanpassingen om te voldoen aan de per 1 januari 2015 geldende normen van de belastingwetgeving (Witteveen-II) is de franchise voor de A-regeling (eindloonregeling) per deze datum verlaagd van € 23.350 naar € 19.370.

Pagina 26 van 105


De jaarlijkse aanpassing van de franchise geschiedt op basis van de stijging van het minimumloon en zal niet minder bedragen dan het fiscale minimum van 10/7,5 maal het op 1 januari bekende pensioen volgens de AOW voor een samenwonende Sanoma 2009 pensioenregeling De franchise voor deze regeling is per 1 juli aangepast met de procentuele wijziging van de uitkering ingevolge de Wet minimumloon. De franchise per 1 juli 2014 bedraagt € 19.370 (franchise 2013: € 19.152). Deze franchise geldt niet voor de ex-werknemers van Veronica die per 1 juli 2014 aan deze regeling zijn gaan deelnemen. Voor deze categorie deelnemers is de franchise per 1 juli 2014 vastgesteld op € 13.515 waarbij de jaarlijkse bijstelling /aanpassing van de franchise geschiedt aan de hand van de procentuele wijziging van de uitkering ingevolge de Algemene Ouderdomswet. De afwijkende franchise voor deze deelnemers is vastgelegd in een addendum bij het reglement van de Sanoma 2009 pensioenregeling. 2015 In het kader van de per 1 januari 2015 gewijzigde fiscale wetgeving (Witteveen II) is het bedrag van de franchise niet aangepast. De jaarlijkse aanpassing van de franchise geschiedt op basis van de stijging van het minimumloon en zal niet minder bedragen dan het fiscale minimum van 10/7.5 maal het op 1 januari bekende pensioen volgens de AOW voor een samenwonende Sanoma Men’s Magazines middelloonregeling De franchise voor de middelloonregeling bedraagt per 1 juli 2014 € 13.515 (franchise 2013: € 13.296). De aanpassing is gebaseerd op de procentuele wijziging van de uitkering ingevolge de Algemene Ouderdomswet. Deze franchise geldt niet voor de werknemers van Golf Media die aan deze regeling deelnemen. Voor deze categorie deelnemers is de franchise per 1 juli 2014 ten opzichte van 1 juli 2013 niet gewijzigd en bedraagt derhalve € 17.112. 5.2.3.

Overleg met aangesloten werkgevers Uitvoeringsovereenkomst Op 26 juni 2013 hebben de aangesloten werkgevers de huidige uitvoeringsovereenkomsten schriftelijk opgezegd. Reden van de opzegging is het voornemen van de werkgevers een nieuwe pensioenregeling in te voeren. In december 2013 hebben bestuur en werkgevers overeenstemming bereikt over nieuwe uitvoeringsovereenkomsten per 1 januari 2014 met de looptijd van maximaal één jaar, waarbij tussentijdse opzegging met in acht name van een opzegtermijn van vijf maanden alleen mogelijk is als vóór 1 mei 2014 met de Pensioenraad overeenstemming is bereikt over het nieuwe pensioenbeleid (inclusief de daarbij behorende compensatiemaatregelen). In de uitvoeringsovereenkomst tussen pensioenfonds en werkgevers ingaande 1 januari 2015 zijn afspraken gemaakt met betrekking tot de uitvoering van de bij het fonds ondergebrachte regelingen. Nadere afspraken zijn onder meer gemaakt over de beëindiging van de bijstortingsverplichtingen alsmede : 

ten aanzien van tussentijdse beeindiging (voor eind 2017) van de uitvoeringsovereenkomst door ieder der partijen van de uitvoering van de ondergebrachte regelingen ;  ten aanzien van de compensatie van € 20 miljoen ( in termijnen ) voor het beëindigen van de bijstortingsverplichtingen van de werkgevers uit hoofde van de bepalingen geldend bij reservetekorten onder de tot ultimo 2014 geldende uitvoeringsovereenkomsten ;  ten aanzien van de verplichting van de werkgevers om een aanvullend bedrag van € 6 miljoen ( in termijnen ) aan het fonds te betalen, indien en zodra er een nieuwe pensioenregeling met een Defined Contribution (DC) classificatie op basis van IAS-19 richtlijnen voor de jaarverslaggeving in werking treedt;  ten aanzien van een tegemoetkoming in de uitvoeringskosten door werkgevers van een bedrag van maximaal € 1 miljoen gedurende 2016 en 2017 (pro rata temporis), indien de uitvoeringsovereenkomst voor eind 2017 beëindigd wordt .

Pagina 27 van 105


5.2.4.

Communicatie In 2013/2014 is door het Pensioenbureau het communicatieplan nader uitgewerkt met beleid voor de korte en langere termijn. Belangrijkste korte termijn doelstellingen waren: Vergroten inzicht deelnemer in zijn pensioenregeling; Overbruggen kloof in verwachte uitkering versus daadwerkelijk te ontvangen pensioen; Communicatief voorbereiden op het nieuwe pensioencontract; Periodieke informatie omtrent de financiële ontwikkeling van het fonds; Voorlichting waar men met pensioenvragen terecht kan; Vergroten van het bereik en de vertrouwensrelatie;

-

De ambitie voor de jaren 2015 en volgend richt zich op het verder vergroten van de dialoog met de deelnemers en het draagvlak voor collectief pensioen alsmede communicatie over het nieuwe pensioencontract en het tijdig implementeren van de gevolgen die voortvloeien uit de per 1 juli 2015 in werking tredende Wet Pensioencommunicatie. 5.2.5.

ISAE 3402 verklaringen/rapporten Over 2014 zijn ISAE 3402 type II rapporten verstrekt door: -

Aegon Levensverzekering N.V. (Business Line Pensioen; Aegon Investment Management; TKP Investments; KAS BANK N.V. (periode 1 november 2013 tot en met 31 oktober 2014)

De ISAE 3402 type II rapporten over 2014 zijn aan Aegon Levensverzekering N.V. (Businessline Pensioen) en Aegon Investment Management B.V. verstrekt op 12 maart 2015 respectievelijk 24 februari 2015, terwijl TKP Investments dit rapport op 23 januari 2015 heeft ontvangen. In de verklaring bij het ISAE rapport 2014 van de accountant is zowel voor Aegon Levensverzekering N.V. (Businessline Pensioen) als Aegon Investment Management B.V. opgenomen dat er beperkingen zijn met betrekking tot interne beheersingsmaatregelen bij een serviceorganisatie. De letterlijke tekst in de verklaring van beide rapporten luidt: “De beschrijving(en) van AIM en Aegon Levensverzekering (Businessline Pensioen) is/zijn opgezet om aan de algemene behoeftes van een brede groep van cliënten en hun accountants te voldoen en kan daarom niet ieder aspect van het gehele stelsel van interne beheersing bevatten dat iedere individuele cliënt in diens eigen bijzondere omgeving belangrijk kan achten. Bovendien kunnen interne beheersingsmaatregelen bij een serviceorganisatie, vanwege hun aard, niet alle fouten of omissies bij het verwerken of rapporteren van transacties voorkomen of ontdekken. De projectie van een eventuele evaluatie van de effectiviteit naar toekomstige verslagperiodes is onderhevig aan het risico dat interne beheersingsmaatregelen bij een serviceorganisatie inadequaat kunnen worden of falen”. In de begeleidende brief bij het rapport wordt door de directie van TKP Investments melding gemaakt dat de externe accountant heeft geconstateerd dat er in 2014 enkele uitzonderingen waren op het functioneren van de beheersmaatregelen. Deze uitzonderingen hebben het eindoordeel niet beïnvloed en zijn opgenomen in deel IV van het ISAE 3402 rapport. De uitzonderingen zijn door de externe accountant geïndiceerd met prioriteit ‘Laag’. De bevindingen hebben alle drie betrekking op de vastlegging van controles. Het ISAE 3402 rapport is aan de KASBANK N.V. verstrekt op 16 januari 2015. De periode november en december 2014 bij de Kas Bank NV wordt afgedekt door de verklaring/’ update letter’ van KPMG van 16 januari 2015. In deze brief staan de uitgevoerde ‘roll forward procedures’ beschreven die deze laatste twee maanden van het kalenderjaar 2014 afdekken.

Pagina 28 van 105


Het ISAE 3402 type II rapport over 2014 van Akina is opgevraagd. Tot op heden heeft het pensioenfonds de gevraagde informatie van Akina niet ontvangen. In de ISAE 3402-2014 rapporten wordt een oordeel gegeven over de effectieve werking van de interne controlemaatregelen zoals beschreven in de ISAE 3402 type I rapporten over een periode van minimaal zes maanden. Gedurende deze periode wordt gecontroleerd of de processen en controles conform de voorschriften worden uitgevoerd. Daarbij wordt gekeken naar zowel de administratieve organisatie als de ondersteunende geautomatiseerde systemen. 5.2.6.

Premies Verschuldigde premie De verschuldigde premie is gelijk aan de actuarieel benodigde premie op basis van een vaste rekenrente van 4% verhoogd met een opslag van 26,4% waardoor rekening wordt gehouden met: 1. 2. 3.

het verschil in waarderingsgrondslagen van de pensioenverplichtingen tussen het pensioenfonds en Aegon; met de solvabiliteitsopslag van 12,9% over de actuarieel benodigde premie als onderdeel van de kostendekkende premie; een bijdrage van 7,1% om de vermogenspositie van het fonds te versterken.

Bovendien zijn de feitelijk betaalde herverzekeringspremies voor de garantiecontracten (Sanoma Men’s Magazines middelloonregeling en prepensioenregeling Aldipress) in de (verschuldigde) premie betrokken. Kostendekkende premie/gedempte premie De aangesloten werkgevers betalen een kostendekkende premie aan het pensioenfonds, die wordt vastgesteld met in acht name van het bepaalde in artikel 128 van de Pensioenwet. Voor 2014 zijn de kostendekkende premie en gedempte premie als volgt te specificeren: Kostendekkende premie 1)

Gedempte kostendekkende premie 2/3)

Bedrag x € 1000 A: Inkoop nominale pensioenen op marktwaarde B: Kostenopslag (uitvoeringskosten pensioenfonds C: Solvabiliteitsopslag van 12,9% (vereist vermogen FTK) D: Bijdrage aan voorwaardelijke onderdelen 4) Totaal 1) 2) 3) 4)

Bedrag x € 1000

11.631

12.026

1.481

1.481

1.448

1.401

0

0

14.560

14.908

bepaald op basis van de rentetermijnstructuur (RTS) per 31 december 2013 bepaald op basis van de gemiddelde RTS per 31 december van de jaren 2009 tot en met 2013 in de premie is en opslag van 7,1% begrepen om de vermogenspositie te versterken niet van toepassing op Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland

Pagina 29 van 105


De gedempte kostendekkende premie (= voor 2014: de verschuldigde premie) is in detail als volgt gebouwd:

a: Inkoop nominale pensioenen op marktwaarde b: Uitvoeringskosten in boekjaar c: Solvabiliteitsopslag Totaal:

Basisregeling

Inkomende overdracht

11.337

-/-33

Uitgaande SMM & overdracht Prepensioen¹

19

703

1.481

Totaal

12.026 1.481

1.365

48

-/- 12

1.401

14.183

15

7

703 14.908

¹ betreffen garantiecontracten, afgesloten met Aegon Levensverzekering N.V. 5.2.7.

Indexatie Pensioenregeling A / Sanoma 2009 pensioenregeling Bij het toekennen van indexatie aan pensioengerechtigden, arbeidsongeschikten en gewezen deelnemers wordt door het bestuur vanaf januari 2008 onderstaande tabel als leidraad gehanteerd: Dekkingsgraad

Voorwaardelijke toekenning

Kleiner of gelijk aan 105%

Geen indexatie

Tussen 105% en 120%

Gedeeltelijke indexatie

Tussen 120% en 135%

Volledige indexatie

Meer dan 135%

Eventuele inhaalindexatie

In de bestuursvergadering van 16 december 2014 is besloten tot een indexatie per 1 januari 2015 van de inactieven in de A-regeling en de Sanoma 2009 pensioenregeling op basis van de dekkingsgraad RTS-UFR ultimo 2014 en de bovenstaande tabel met een maximum vanl 0,5%. Tijdens de bestuursvergadering van 14 januari 2015 is geconstateerd dat het definitieve indexatiepercentage 0,5% bedroeg. Het Verantwoordingsorgaan heeft op 17 december 2014 ingestemd met de door het bestuur voorgestelde maximale toeslagverlening. Over de werkelijke toeslagverlening per 1 januari 2015 is het Verantwoordingsorgaan op 22 januari geïnformeerd. De over de afgelopen 5 jaren per 1 januari toegekende indexatie voor de A-regeling is als volgt: 1-1-2015

1-1-2014

1-1-2013

1-1-2012

1-1-2011

Gewezen en gepensioneerde deelnemers

0,50%

1,05%

0,94%

0,94%

0,94%

Arbeidsongeschikte deelnemers

0,50%

1,05%

0,94%

0,94%

0,94%

Prijsindex

0,84%

1,60%

1,98%

2,33%

1,38%

Gemiste indexatie

0,34%

0,55%

1,04%

2,33%

1,05%

Per 31 december 2014 is de totale achterstand in indexatie voor de A-regeling 7,71% (hierin begrepen de per 1 januari 2014 toe te kennen indexatie). De achterstand in indexatie is ontstaan in de periode 2009 tot en met 2013.

Pagina 30 van 105


De over de afgelopen 5 jaren per 1 januari toegekende indexatie voor de Sanoma 2009 pensioenregeling is als volgt: 1-1-2015

1-1-2014

1-1-2013

1-1-2012

1-1-2011


0,50%

1,05%

0,94%

0,00%

0,33%


0,50%

1,05%

0,94%

0,00%

0,33%

Prijsindex

0,84%

1,60%

1,98%

2,33%

1,38%

Gemiste indexatie

0,34%

0,55%

1,04%

2,33%

1,05%

Per 31 december 2014 is de totale achterstand in indexatie voor de Sanoma 2009 pensioenregeling 5,05% (hierin begrepen de per 1 januari 2015 toe te kennen indexatie). De achterstand in indexatie is ontstaan in de periode 2010 tot en met 2014. Actieve deelnemers Sanoma 2009 pensioenregeling In 2014 is het maximaal pensioengevend salaris niet geïndexeerd. Basis voor de indexatie van het maximale pensioengevend salaris zijn de collectieve salarisverhogingen die worden overeengekomen door sociale partners bij het afsluiten van de CAO-BTU. De over de afgelopen jaren per 1 januari toegekende indexatie aan de actieve deelnemers in de Sanoma 2009 pensioenregeling is als volgt: 1-7-2014

1-7-2013

1-7-2012

1-7-2011

Actieve deelnemers

0,50%

0,00%

1,00%

1,00%

CAO-verhogingen

0,50%

0,00%

1,00%

1,00%

Gemiste indexatie

0,00%

0,00%

0,00%

0,00%

SMM-middelloonregeling Toeslagverlening per 1 januari 2014 De gerealiseerde winstdeling/overrente over 2013 is -/- € 22.386. In het pensioenreglement van deze regeling is vastgelegd dat de beschikbare winstdeling toereikend moet zijn om een indexatie toe te kennen. In de bestuursvergadering van 9 april 2014 heeft het bestuur besloten om per 1 januari 2014 de pensioenen en pensioenaanspraken niet te indexeren. Het voorgenomen besluit van het bestuur is voorgelegd aan de Pensioenraad die hierover schriftelijk positief heeft geadviseerd. Toeslagverlening per 1 januari 2015 Over de toeslagverlening per 1 januari 2015 aan de deelnemers van deze regeling heeft nog geen besluitvorming plaatsgevonden. De over de afgelopen 5 jaren toegekende indexatie voor de SMM-middelloonregeling is als volgt: 1-1-2014

1-1-2013

01-1-2012

1-1-2011

1-1-2010


0,00%

0,00%

0,28%

0,52%

0,40%


0,00%

0,00%

0,28%

0,52%

0,40%

Actieve deelnemers

0,00%

0,00%

0,28%

0,52%

0,40%

Prijsindex

1,60%

1,98%

2,33%

1,38%

0,40%

Gemiste indexatie

1,60%

1,98%

2,05%

0,86%

0,00%

Pagina 31 van 105


Per 31 december 2014 is de totale achterstand in indexatie voor de SMM-middelloonregeling 8,87% (hierin begrepen de per 1 januari 2014 toe te kennen indexatie). De achterstand in indexatie is ontstaan in de periode 2008 tot en met 2014. Prepensioenregelingen De indexatie van de prepensioenregeling Publiekstijdschriftjournalisten (PU), de prepensioenregeling Boekenen Tijdschriftenuitgeverijbedrijf en de prepensioenregeling Aldipress wordt bekostigd uit de behaalde overrente op het NUV-depot. Zowel per 1 januari 2014 als per 1 januari 2015 zijn de prepensioenen (aanspraken en uitkeringen) niet geïndexeerd omdat overrente (negatieve overrente) niet toereikend is. De prijsindex was op peilperiode 1,60% respectievelijk 0,84%. De gemiste indexatie loopt per 31 december 2014 (inclusief de per 1 januari 2015 toe te kennen indexatie) hierdoor op tot 11,2%. De achterstand is ontstaan in de periode 2008 tot en met 2014. De over de afgelopen vijf jaren per 1 januari niet toegekende indexatie is als volgt:

5.3.

1-1-2015

1-1-2014

1-1-2013

1-1-2012

1-1-2011

Actieve deelnemers

0,00%

0,00%

0,00%

0,00%

0,00%


0,00%

0,00%

0,00%

0,00%

0,00%


0,00%

0,00%

0,00%

0,00%

0,00%

Prijsindex

0,84%

1,60%

1,98%

2,33%

1,38%

Gemiste indexatie

0,84%

1,60%

1,98%

2,33%

1,38%

Ontwikkeling financiële positie van het pensioenfonds De ontwikkeling van de financiële positie van het pensioenfonds geeft over de jaren 2010 tot en met 2014 het volgende beeld: Jaar (bedragen * € 1000)

2014

2013

2012

2011

2010

Zakelijke waarden

154.146

118,645

98.246

63.010

73.603

Vastrentende waarden

368.453

293.002

304.383

253.301

165.870

Overige middelen

19.377

1.400

7.772

28.484

58.201

Balanstotaal (a)

541.976

413.047

410.401

344.795

297.674

TV op marktwaarde (b) ❶

461.333

361.710

366.116

331.523

271.680

1,98%

2,83%

2,51%

2,75%

3,45%

117,5%

114,2%

112,1%

104,0%

109,6%

Vereist Vermogen

110,6%

112,9%

112,1%

111,3%

112,0%

Minimaal Vereist Vermogen

104,2%

104,2%

104,3%

104,3%

104,3%

Gemiddelde interne rekenrente Dekkingsgraad (FTK) (a/b)

❶ Technische voorziening (VPV) op marktwaarde (b)

Pagina 32 van 105


De berekende voorziening heeft betrekking op de verplichtingen die voortvloeien uit de uitvoering van de Aen de Sanoma 2009 pensioenregeling. De voorziening pensioenverplichtingen (TV) per 31 december 2014 voor risico van het pensioenfonds laat naar categorie deelnemers de volgende opbouw zien (x € 1.000). Opbouw technische voorziening per 31 december 2014

Omschrijving I.

Actieven

a. b.

Mannen Vrouwen

Ouderdomspensioen/ ingegaan pensioen

Partner pensioen

Totaal

68.538 70.682

16.355 5.177

84.894 75.859

139.220

21.532

160.753

3.190 5.642

669 293

3.859 5.936

8.832

962

9.795

a. Mannen b. Vrouwen

55.698 78.603

13.529 5.747

69.228 84.350

Totaal III

134.301

19.276

153.578

72.261 29.536 4.710 9.064 116 356 128

19.837 1.200 0 0 0 0 0

92.097 30.736 4.710 9.064 116 356 128

Totaal IV

116.171

21.037

137.207

Totaal I t/m IV (= totaal generaal)

398.524

62.807

461.333

Totaal I. II.

Arbeidsongeschikten

a. b.

Mannen Vrouwen

Totaal II III. Gewezen deelnemers

IV. Pensioengerechtigden 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

5.4.

Mannen OP Vrouwen OP Mannen PP Vrouwen PP Mannen AOP Vrouwen AOP Wezenpensioen

Dekkingsgraad De dekkingsgraad is een (globale) indicator voor de vermogenspositie van een pensioenfonds waarbij de actuele waarde van de beleggingen wordt gedeeld door de contante waarde van de verplichtingen. Het verloop van de dekkingsgraad van 114,2% (per 31 december 2013) naar 117,5% (per 31 december 2014) laat zich als volgt verklaren: Oorzaken voor het verloop van de dekkingsgraad Dekkingsgraad per 31 december 2013 Nieuwe aanspraken Uitkeringen Toeslagverlening Wijziging RenteTermijnStructuur (=RTS) Beleggingsresultaat Overige oorzaken Dekkingsgraad per 31 december 2014

Werkelijk 114,2% 0,2% 0,3% -/-0,4% -/-21,4% 27,5% -/-2,9% 117,5%

Pagina 33 van 105


Uit dit overzicht blijkt dat de stijging van de dekkingsgraad in het boekjaar vooral is veroorzaakt door de invloed van het beleggingsresultaat (inclusief het effect van de gestegen rente op de TV) en door overige oorzaken zoals de verhoging van de opslag excassokosten van twee naar drie procent en de het besluit om de AG-tafel 2014 in te voeren. Het effect bij overige oorzaken is voornamelijk het gevolg van kruiseffecten van de wijziging van de RTS op het beleggingsresultaat, hantering van de AG-tafel 2014 in plaats van de AG-tafel 2012-2062, de eenmalige afkoopsom van € 20 miljoen en de wijziging van twee naar drie procent in de opslag voor excassokosten. De dekkingsgraad van per 31 december 2014 van 117,5% gaat uit van gelijkblijvende pensioenuitkeringen. Indien rekening wordt gehouden met jaarlijks stijgende pensioenuitkeringen op basis van een prijsindex kan een reële dekkingsgraad, rekening houdend met marktwaardering van de prijsindex, worden vastgesteld van 81,5% (2013: 73,3%). Op basis van deze dekkingsgraden zou op basis van de financiële situatie van het pensioenfonds per ultimo 2014 jaarlijks een vaste indexatie van 46% (ultimo 2013: 32%) van de prijsindex kunnen worden toegekend.

5.5.

Beleggingen

5.5.1.

Beleggingsbeleid Algemeen Het bestuur van het pensioenfonds stelt na advisering door de BeleggingsAdviesCommissie periodiek het strategisch beleid vast waaronder de verdeling over de beleggingscategorieën aandelen en vastrentende waarden. Dit strategisch beleggingsraamwerk is gebaseerd op de meest recent uitgevoerde ALM-studie en eventueel andere beleidsondersteunende studies. De BeleggingsAdviesCommissie (BAC) beoordeelt de tussentijdse beleggingsresultaten en risico’s en rapporteert hierover aan het bestuur. Deze rapportages worden periodiek (iedere maand) in de bestuursvergaderingen besproken. Tot de taken van deze commissie behoren verder het voorbereiden van transsacties die passen in het beleggingsplan van het pensioenfonds, waarbij transacties, niet vallend binnen de afgegeven mandaten, niet eerder worden uitgevoerd dan na goedkeuring door het bestuur (vastgelegd in een advies van de BAC). Bij de advisering maakt de BeleggingsAdviesCommissie gebruilk van de diensten van (beleggings)adviseurs van Mercer, Aegon Invetment Management en TKP Investments. In de “investment beliefs” van mei 2013 is vastgelegd dat de beleggingen dienen plaats te vinden binnen bestaande weten regelgeving. Het bestuur van het pensioenfonds heeft TKP Investments te Groningen (fiduciair vermogensbeheerder) opdracht gegeven om in de aandeelhoudersvergaderingen van de beleggingsfondsen er op toe te zien, dat er niet wordt belegd in controversiële waarden (waaronder wapenindustrie en kinderarbeid). Verder ondersteunt het pensioenfonds onvoorwaardelijk investeringen die passen binnen het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het beleggingsbeleid wordt aan de hand van onderstaande beleidsmatrix vorm gegeven:

Dekkingsgraad 105% 110% 120%

105% 110% 120% -

Risicobudget (onafgerond)

Verdedigingsdekkingsgraad

Onderschrijdingskans

3,9%

90%

0,1%

6,0%

90%

0,4%

8,1%

100%

5,0%

8,3%

100%

2,5%

Het beschikbare risicobudget per 31 december 2014 is bij een dekkingsgraad van 117,5% op basis van de RTS exclusief UFR circa 5,0% Het werkelijke risicogetal per 31 december 2014 is 5,0%.

Pagina 34 van 105


Beleggingsbeleid 2014 Op 22 november 2013 heeft het pensioenfonds een beleggingsdag georganiseerd om het beleggingsbeleid voor 2014 vast te stellen. Voor deze dag waren evenals in 2013 externe deskundigen uitgenodigd om hun visie te geven op de ontwikkelingen van de financiele markten in 2014 Verder waren tijdens deze dag de vermogensbeheerder, de beleggingsadviseur en een afvaardiging van het Verantwoordingsorgaan (voorheen Pensioenraad) aanwezig. Op basis van adviezen van de adviseurs heeft het bestuur besloten het beleggingsbeleid voor 2014 aan te passen rekeninghoudend met de in 2011 vastgestelde beleidsmatrix. De wijzigingen in de portefeuille hebben met name tot doel het concentratierisico (Duitse beleggingen) en het renterisico te verminderen. Verder is besloten de normweging van aandelen te verhogen van 25% naar 29%, waarbij de (huidige) allocatie in Japan zal worden verkocht en de vrijgekomen middelen zullen worden geherinvesteerd in Europese aandelen. De wijzigingen op het eerder gevoerde beleid zijn vastgelegd in het beleggingsplan 2014. Daar waar nodig zijn tevens de mandaten voor de vermogensbeheerder hierop aangepast. Portefeuilleaanpassingen 2014 De belangrijkste wijzigingen op hoofdlijnen in de portefeuille van het pensioenfonds naar aanleiding van het beleggingsplan 2014 van afgelopen jaar waren: . Verkoop van € 10,1 miljoen Duitse staatsobligaties; . Aankoop van € 13,3 miljoen aandelen; . Aanpassing van de regioverdeling van de aandelen (Europa verhogen ten laste van Japan en NoordAmerika (valutarisico afgedekt) verlagen: . Renteafdekking verhogen van 55% naar 60%; . Uittredingsverzoek voor niet beursgenoteerd direct vastgoed (TOP TREF). Per saldo hebben de genomen besluiten een positieve impact van 1,0%-punt op de dekkingsgraad gehad. Transities Aandelenfondsen Het bestuur heeft in de vergadering van 27 augustus b2014 besloten de aandelenportefeuille aan te passen. De aanleiding hiervoor was de opheffing van de AEAM regio aandelenfondsen. De wijziging heeft betrekking op de regioverdeling en het voortaan afdekken van aandelenexposure in GBP en JPY. Het gewicht van Noord Amerika is gelijk gebleven (26%), de gewichten van Europa en de opkomende markten zijn daarentegen verhoogd. De regioverdeling van de aandelenportefeuille na transitie is als volgt: o o o o o

41% Europa 26% Noord Amerika 4% Japan 2% Azië ex Japan 27% Opkomende markten

Deze transitie is per slot van 17 september 2014 uitgevoerd. Hierbij zijn de beleggingen in de AEAM aandelenfondsen omgezet naar beleggingen in TKP Investmemts (TKPI) fondsen. Er wordt per deze datum belegd in een TKPI wereldaandelenfonds, een Emerging Market aandelenfonds en een Europees aandelenfonds. Transitie LDO fonds naar SLM fonds Eind mei 2014 (besluit genomen in de bestuursvergadering van 14 mei 2014) is het AEAM Long Duration Overlay (LDO) Fund overgegaan in het nieuwe AEAM Strategic Liability Matching (SLM) Fund. Voor deze transitie moest vanuit het AEAM Core Eurozone Government Bond Fund worden bijgestort, om het SLM fonds te laten starten met de gewenste koers van € 12.500 (t.b.v. onderpandverplichtingen conform wet– en regelgeving).

Pagina 35 van 105


Voor het Sanoma pensioenfonds hield dit het volgende in: Op de slotkoers van 26 mei 2014 is door de vermogensbeheerder bepaald wat er bijgestort moest worden in het SLM fonds. De uitkomst hiervan was dat het pensioenfonds circa € 5,7 miljoen moest bijstorten. Mandaten Het vastgestelde risicobudget vertaald naar strategisch beleggingsbeleid luidt per 1 januari 2014: Beleggingscategorie

Bandbreedte in %

Normweging in %

Werkelijk per 31-12-2014 in %


50 - 90

70,00

55,52

Aandelen

19 – 39

29,00

26,71

Commodities/Private Equity

0 – 2,5

1,00

1,28

0–5

-

1,44

-

-

14,84

Direct onroerend goed Long Duration Overlay (LDO)/Strategic Liability Matching Fonds (SLM) ❶ Liquide middelen Totaal portefeuille

0–5

0,00

-

100,00

0,21 100,00

❶ Afdekking van het renterisico door middel van Long Duration Overlay (LDO) per 26 mei 2014 vervangen door het Strategic Liability Matching Fonds (SLM). Beleggingsbeleid 2015 Voor het Beleggingsplan van 2015 gelden de ALM studie van 2011 en het daaruit volgende beleidskader als uitgangspunt. Op basis van de conclusies uit de ALM-studie, de actuele marktontwikkelingen, de analyses per beleggingscategorie en de discussie tijdens de beleggingsdag kan het bestuur besluiten om wijzigingen aan te brengen in de normportefeuille. De belangrijkste overwegingen betreffen het handhaven of aanpassen van de strategische gewichten van- en binnen de beleggingscategorieën aandelen, vastrentende waarden, onroerend goed, private equity. Het te voeren beleggingsbeleid voor 2015 ondergaat ten opzichte van het beleggingsbeleid 2014 geen ingrijpende wijzigingen. Tijdens de beleggingsdag van 21 november 2014 heeft het pensioenfonds aangegeven dat de door TKPI voorgestelde mogelijkheid om in hypotheken te beleggen in de loop van 2015 door het bestuur van het pensioenfonds zal worden onderzocht. Bij het onderzoek c.q. de beslissing over het wel of niet beleggen door het pensioenfonds in beleggingen, zoals hypotheken, zal met name de continuiteit (voortbestaan) van het pensioenfonds en de illiquiditeit van deze beleggingscategorie een rol spelen. Voor als nog is in de bestuursvergadering door het bestuur van 11 februari 2015 besloten het in 2014 gevoerde beleggingsbeleid ongewijzigd voort te zetten. Beleggingskosten 2014 Algemeen Het onderzoek naar uitvoeringskosten/beleggingskosten van pensioenfondsen was voor de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aanleiding om de pensioensector aan te sporen de uitvoeringskosten inzichtelijker te maken. Aan die oproep heeft de Pensioenfederatie onlangs gehoor gegeven met het uitbrengen van de `Aanbevelingen Uitvoeringskosten’. Deze publicatie is een uitwerking van de aanbevelingen. Doelstelling in de publicatie van de Pensioenfederatie is het bestuur van de pensioenfondsen en indirect de uitvoeringsorganisaties nadere handvatten te verstrekken zodat de berekening van de totale kosten en presentatie van de kosten vermogensbeheer op een consistente wijze kan geschieden. Met behulp van deze aanbevelingen worden vermogensbeheerkosten, die tot op heden direct in mindering werden gebracht op het rendement, transparant gemaakt.

Pagina 36 van 105


Uitvoerings-/beleggingskosten 2014 De BeleggingsAdviesCommissie is naar aanleiding van de publicatie (Code Pensioenfondsen) van de Pensioenfederatie in overleg getreden met TKP Investments B.V. om te bezien hoe inzicht kon worden verkregen in de de uitvoeringskosten en de beleggingskosten. Het resultaat hiervan treft u hieronder aan: Bedragen * € 1.000

Nettorendement 2014 ❶

Belegd vermogen ult. %

jaar

Kosten vermogensbeheer ❷

Transactiekosten ❸

Totale kosten

x € 1000

%

x € 1000

%

x € 1000

Vastgoed

319

0,07%

7.600

162

2,13%

-

0,00%

Aandelen

15.093

3,65%

139.900

606

0,43%

106

0,08%

1.527

0,32%

6.700

102

1,52%

-

0,00%

86.057

6,07%

290.700

621

0,21%

16

0,00%

Private equity Vastrentende waarden Overlay beleggingen

p.m.

14,44%

77.700

234

0,30%

44

0,01%

Liquiditeiten

18

0,04%

1.100

-

0,00%

-

0,00%

Overige baten ❹

16 251

0,05%

1.976

0,38%

166

0,03%

Fiduciair beheer / risicomanagement

Totaal

103.030

24,59%

523.700

❶ Getoonde rendementen zijn na aftrek van kosten vermogensbeheer exclusief fiduciaire kosten ❷ Bewaarkosten, advieskosten, juridische kosten en accountantskosten zijn ook onderdeel van de vermogensbeheerkosten. ❸ Betreft alleen kosten voor toe- en uittreding. Binnen beleggingsfondsen worden ook transactiekosten gemaakt, maar vanwege het beperkte inzicht hierin worden deze in dit overzicht niet meegenomen. ❹ Betreft directe opbrengst van de derivaten van de “Overlay-beleggingen” Bespreking beleggingsresultaten 2014 De beleggingsresultaten van het Pensioenfonds zijn in 2014 door het bestuur maandelijks besproken tijdens haar vergaderingen en waar nodig toegelicht door de voorzitter van de BeleggingsAdviesCommissie (BAC) en/of accountmanager van TKP Investments B.V.. De beleggingsresultaten 2014 zijn door het bestuur eveneens periodiek besproken in haar vergaderingen met de Pensioenraad/Verantwoordingsorgaan.

Pagina 37 van 105


5.5.2.

Beleggingsresultaten De rendementen 2014 naar beleggingscategorie (inclusief Private Equity) bedragen:

Vastgoedbeleggingen Aandelen Vastrentende waarden (excl. LDO) Alternatives LDO/SLM Liquide middelen

Pensioenfonds

Benchmark

3,79% 11,67% 9,44% 31,45% 331,20%

3,79% 12,78% -1,77% 31,45% 331,20%

Beleggingsresultaat (incl. LDO/derivaten)

Bijdrage in rendement 0,07% 3,65% 6,07% 0,32% 14,44% 0,04% 24,59%

Het netto rendement over 2014 exclusief het resultaat op derivaten (LDO/SLM) bedraagt in 2014 10,50% (2013: 1,78%. Dit rendement is 1,46 procentpunt beter dan de gehanteerde benchmark. Het resultaat inclusief derivaten wordt in 2014 positief beïnvloed (voor 14,44%) door het behaalde resultaat op het LDO/SLM (zie bovenstaand overzicht). Daardoor komt het totaalresultaat van de beleggingen over 2014 uit op 24,59% (2013: -/- 1,16%). Het (netto) positieve rendement over 2014 van ruim 103 miljoen bestaat uit directe beleggingsopbrengsten (± 6,5 miljoen) en indirecte beleggingsopbrengsten (± 96,5 miljoen). De indirecte beleggingsopbrengsten zijn als volgt te specificeren

Waardeveranderingen vastgoedbeleggingen Waardeveranderingen aandelen Waardeveranderingen vastrentende waarden Waardeveranderingen overige beleggingen Waarde veranderingen liquide middelen

2014 281.394 13.602.272 81.186.511 1.474.963 11.619

Indirecte beleggingsopbrengsten

96.556.759

De indirecte beleggingsopbrengsten hebben voor 84,3% betrekking op waardeveranderingen in de vastrentende waarden (inclusief LDO/SLM) en zijn hoofdzakelijk het gevolg van de daling van de lange termijn rente op de financiële markten. Ondanks de toegenomen volatiliteit was het rendement op aandelen in 2014 positief. De verschillen tussen regio’s en landen waren echter groot. In de Verenigde Staten waren beleggers positief mede door verbeterde macro-economische omstandigheden. In Europa was dit duidelijk anders. Bovendien was de situatie rond de euro niet stabiel door onder andere voortdurende problemen in Griekenland en de inkoopprogramma’s van de Europese Centrale Bank (ECB). Hoewel het rendement op Europese aandelen positief was, bleef dit achter bij het rendement op Amerikaanse aandelen. Doordat de dollar ten opzichte van de euro in waarde steeg had de valuta afdekking wel een negatief effect op het rendement van deze laatste assetcategorie. In Japan bleef de Centrale Bank de economie stimuleren met monetaire verruiming. Hierdoor stegen de aandelenkoersen en daalde de Japanse yen waardoor het rendement over 2014 voor deze beleggingen in 2014 negatief was. Tenslotte bleven aandelenkoersen van opkomende landen (licht) achter bij die van ontwikkelde landen (vooral de indices met een grote component oliebedrijven). De investeringen in “alternatives” bestaan uit twee private equity beleggingen. Het oudste fonds (Euro Choice IV) dateert uit 2008 en is inmiddels grotendeels belegd (circa 80%). Het tweede private equity fonds (Euro Choice V) stamt uit 2012 en per ultimo december 2014 voor circa 46% belegd. Beide private equity

Pagina 38 van 105


fondsen hebben in 2014 (voor 0,32%) aan het in 2014 gerealiseerde beleggingsresultaat van 24,59% bijgedragen. Per 31 december 2014 zijn de nog niet gerealiseerde toezeggingen (commitments) als volgt: Euro Choice IV € 1.174.000,00 (oorspronkelijke toezegging € 5.000.000) Euro CHoice V € 2.867.166,00 (oorspronkelijke toezegging € 5.000.000) 5.5.3.

Beleggingsvooruitzichten Eind januari 2015 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) het “expanded asset purchase programme” aangekondigd. Het doel van dit programma is om de historisch lage Europese inflatie aan te wakkeren en de inflatieverwachtingen in de markt weer te laten toenemen. Het programma omvat maandelijkse aankopen van met name staatsobligaties en obligaties uitgegeven door bepaalde agencies en Europese instellingen (veelal staatsobligaties) ter waarde van € 60 miljard per maand en zal volgens de ECB tot in ieder geval september 2016 lopen. De door de ECB op te kopen staatsobligaties moeten een resterende looptijd hebben van minimaal 2 jaar en maximaal 31 jaar. Nieuw uit te geven staatsobligaties mogen (om de financiële markten niet te verstoren) door de ECB niet worden gekocht. De verwachting is dat financiële markten in 2015 uiterst volatiel zullen blijven waardoor goed onderbouwde beleggingsvooruitzichten niet zijn te geven. De oorzaken hiervan zijn de geopolitieke onrust (de crisis in de Oekraïne), de slechte vooruitzichten met betrekking tot financiële positie van Griekenland in de Europese Unie, de daling van de rente op staatsobligaties als gevolg van het inkoop programma van de ECB, daling van de grondstofprijzen (met name olie) en de (dalende) koers van de Euro ten opzichte van de Dollar. Door het te verwachten lage renteniveau in 2015 en een mogelijke verdere daling (mede veroorzaakt door het opkoopprogramma van de ECB) zullen de dekkingsgraden van de pensioenfondsen in 2015 onder druk komen te staan. Niet moet worden uitgesloten dat de dekkingsgraden respectievelijk financiële posities daar door in 2015 zullen verslechteren.

5.5.4.

Continuïteitsanalyse In de bestuursvergadering van 12 maart 2014 is besloten een continuïteitsanalyse uit te voeren op basis van “going concern”. Gezien het voornemen van de werkgevers het pensioenbeleid te wijzigen, bestond de mogelijkheid dat het pensioenfonds vanaf 1 januari 2015 een gesloten pensioenfonds zou worden. Om de gevolgen daarvan te kunnen overzien is tevens besloten een impact studie te laten uitvoeren. Deze impactstudie is een extra analyse, waarbij alle actieve deelnemers, premievrije deelnemers worden. In beide modellen zal verder rekening worden gehouden met de daling van actieve deelnemers als gevolg van de reorganisaties bij de aangesloten werkgevers (Sanoma Media Netherlands en Aldipress). De continuïteitsanalyse op basis van “going concern” is besproken en vastgesteld in de bestuursvergadering van 14 mei 2014. De analyse is voor advies voorgelegd aan de Pensioenraad. De door actuaris in opdracht van het bestuur uitgevoerde impact studie betreffende de mogelijkheid dat het pensioenfonds per 1 januari 2015 een gesloten fonds zou worden als gevolg van de invoering van een nieuwe pensioenregeling (uitgevoerd door een verzekeraar) is in de bestuursvergadering van 27 augustus 2014 besproken, waarna de Pensioenraad over deze impact studie is geïnformeerd.

5.5.5.

ALM-studie Algemeen Het bestuur heeft in haar vergadering van 11 maart 2015 besloten een ALM-studie te laten uitvoeren door Mercer op basis van “going-concern” (= de per 1 januari 2015 uitgevoerde pensioenregelingen).

Pagina 39 van 105


Stand van zaken Op 15 april 2015 heeft het bestuur besloten uit te gaan van risicoprofiel C (= 30% zakelijke waarden en 70% vastrentende waarden komt in hoofdlijnen overeen met het gehanteerde risicoprofiel uit de ALM-studie 2011), stochastisch bepaald, op basis van de volgende uitgangspunten: 1. 2. 3. 4.

Cumulatieve korting na 15 jaar Nominaal pensioenresultaat na 15 jaar; Reëel pensioenresultaat na 15 jaar; Percentiel spreiding dekkingsgraad over 1 jaar.

De keuze voor dit risicoprofiel houdt in dat een er wordt uitgegaan van de volgende verwachtingen bij een normaal scenario en een negatief scenario (kans van 2,5% dat een dergelijk scenario zich kan voordoen). Uitgangspunten risicoprofiel C

Verwachting bij een normaal scenario

Verwachting bij een negatief scenario

Cumulatieve korting na 15 jaar

2% korting op aanspraken

23% korting op aanspraken

Nominaal pensioenresultaat na 15 jaar

119% (betreft de ontwikkeling van de nominale aanspraken)

79% (betreft de ontwikkeling van de nominale aanspraken)

Reëel pensioenresultaat na 15 jaar

91% (geeft aan hoe het pensioen zich in reële termen ontwikkelt. Reëel betekent dat de hoogte van het pensioen wordt afgezet tegen een prijsinflatie van 2%., waarbij het resultaat aangeeft in welke mate de koopkracht in stand

62% (geeft aan hoe het pensioen zich in reële termen ontwikkelt. Reëel betekent dat de hoogte van het pensioen wordt afgezet tegen een prijsinflatie van 2%., waarbij het resultaat aangeeft in welke

Percentiel spreiding dekkingsgraad over 1 jaar.

mate de in stand blijft).

blijft). Bij risicoprofiel C is vanaf een dekkingsgraad van 112,3% met 99% betrouwbaarheid te verwachten dat de dekkingsgraad zich over 1 jaar bevindt tussen 92% en 137%.

Het voorgenomen bestuursbesluit over het te hanteren risicoprofiel is op 4 mei 2015 ter goedkeuring en/of advisering schriftelijk voorgelegd aan de aangesloten werkgevers respectievelijk het Verantwoordingsorgaan van het pensioenfonds met het verzoek hierop vóór 20 mei 2015 te reageren, waarna de strategische beleggingsmix van de portefeuille van het pensioenfonds op 9 juni 2015 door het bestuur en TKP Investments zal worden uitgewerkt. Naar verwachting zal over de ALM-studie in de juni (2015)-vergaderingen van zowel bestuur als het Verantwoordingsorgaan besluitvorming plaatsvinden.

5.6.

Financiële resultaten en stand van zaken

5.6.1.

Resultaat pensioenfonds (x € 1.000,-) Het totaal resultaat (positief) over het boekjaar bedraagt € 29.30K (vorig jaar € 7.05K). Voor het verkrijgen van inzicht in de verschillende verlies- en winstbronnen die tot dit resultaat hebben geleid is een (actuariële) analyse gemaakt. Het resultaat van deze analyse is in het onderstaande overzicht vermeld:

Pagina 40 van 105


Jaar

2014

2013

2012

2011

2010

AG 10-60

AG 10-60

AG 10-60

2,75%

3,45%

3,88%

Grondslagen resultaatbepaling Overlevingstafel primo

AG 12-62

AG 12-62

2,83%

2,51%

2.120

1.574

1.586

1.360

1.458

2. Beleggingsresultaat (incl. wijziging RTS)

17.957

7.783

31.576

(17.841)

5.756

3. Toeslagverlening

(3.677)

(1.908)

4

(358)

(62)

(105)

162

865

895

679

boekjaar Gemiddelde rente primo boekjaar 1. Premies en koopsommen

4. Sterfte 5. Arbeidsongeschiktheid 6. Risicoherverzekering 7. Kosten 8. Mutaties / diversen 9. Bijzondere oorzaken Totaal resultaat❶

521

420

573

(485)

780

(520)

(1.033)

(469)

(397)

394

0

0

0

0

0

(76)

54

45

135

0

13.086

0

(3.167)

3.968

2.220

29.306

7.052

31.013

(12.723)

11.225

❶ in miljoenen euro’s De toelichting op het resultaat in hoofdlijnen is als volgt weer te geven: Premies en koopsommen (resultaat: € 2.120) Het resultaat bestaat uit het verschil tussen de verschuldigde premie (= gedempte kostendekkende premie en de kostendekkende premie. De kostendekkende premie is volgens weten regelgeving verschuldigd als de dekkingsgraad op peildatum lager is dan het Vereist Eigen Vermogen. Het resultaat op premies en koopsommen is als volgt opgebouwd: Solvabiliteitsopslag Verschil tussen kostendekkende premie en verschuldigde premie bestaande uit: Invloed van de wijziging RTS op de (gedempte) premie ❶

€ €

348

Opslag (7,1%) versterking vermogenspositie

€

324

Saldo verschuldigde en kostendekkende premie

€

1.448

€

672

Resultaat op premies en koopsommen € 2.120 ❶ wordt veroorzaakt door lagere RTS per 31 december 2014 (gehanteerd voor de bepaling van de kostendekkende premie dan de gemiddelde RTS per 31 december over de jaren 2009 tot en met 2013 (gehanteerd voor de bepaling van de verschuldigde premie). Beleggingsresultaat (resultaat: € 17.957) Directe en indirecte beleggingsopbrengst ❶ Bij: toegerekende intrest aan technische voorzieningen ❷

€

( 1.402)

Af: invloed van de wijziging RTS op de technische voorziening ❸

€

(83.586)

€

102.945

€

( 84.988)

Beleggingsresultaat 2014 € 17.957 ❶ Betreft het werkelijk behaalde (directe en indirecte) rendement op de beleggingsportefeuille in 2014. ❷ Voor de technische voorzieningen benodigde interest op basis van de 1-jaarsrente van de RTS (0,379%) stijging van de VPV per 31/12/2014 als gevolg van een daling van de gemiddelde interne rekenrente met 85 basispunten (2014: 1,98% en 2013: 2,83%).

Pagina 41 van 105


Toeslagverlening (resultaat: -/- € 3.677) Het bestuur heeft besloten per 1 januari 2014 de ingegane pensioenen en de aanspraken van de gewezen en arbeidsongeschikte deelnemers van A-regeling en Sanoma 2009 pensioenregeling te verhogen met 1,05%. In de bestuursvergadering van 16 december 2014 heeft het bestuur besloten om per 1 januari 2015 een indexatie toe te kennen van maximaal 0,5% aan de inactieven van de A-regeling en Sanoma 2009 pensioenregeling (zie hoofdstuk 5.7.2). De premies/koopsommen van de toeslagverleningen per 1 januari 2014 en per 1 januari 2015 zijn in het resultaat over 2014 verwerkt. Het resultaat op de toeslagverlening heeft alleen betrekking op toegekende toeslagen voor de A-regeling en de Sanoma 2009 pensioenregeling. Voor de garantiecontracten inzake de SMM-middelloonregeling en de prepensioenregelingen geldt een afwijkend toeslagenbeleid (toeslagverlening dient bekostigd te worden uit de behaalde overrente). Sterfte (resultaat: -/- € 105) De specificatie van het sterfteresultaat is: a. Resultaat langlevenrisico

€ 565

b. Resultaat overlijdensrisico Saldo

(€ 670) (€ 105)

Het resultaat op sterfte is vastgesteld op basis van de AG Prognosetafel 2012-2062 met correctiefactoren gebaseerd op de salaris- /inkomensklasse “Hoog”. Arbeidsongeschiktheid (resultaat: € 521) De aan het arbeidsongeschiktheidsrisico toegekende premie (€ 540) was meer dan de feitelijk benodigde premie (€ 19) in verband met werkelijke schadegevallen. Hierdoor werd een positief resultaat behaald. In verband met het reglementaire recht op premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid worden schadegevallen bepaald als de contante waarde van de toekomstige pensioenopbouw. Daarnaast wordt een schadevoorziening bepaald voor het aan de deelnemer uit te keren arbeidsongeschiktheidspensioen. Risicoherverzekering (resultaat -/- € 520) Her resultaat op de risicoherverzekering laat zich per 31 december 2014 als volgt specificeren: Verschuldigde premies 2014 ❶ Premie overlijdensrisico Premie arbeidsongeschiktheidsrisico Totaal verschuldigde premie 2014

(€ 419) (€ 580) (€ 999)

Ontvangen uitkeringen/baten in 2014 ontvangen risicokapitaal in 2014 in verband met overlijden

€

439

Oprenting van het saldo van het technisch resultaat uit garantiecontracten + diverse

€

40

Totaal ontvangen

€ 479

(negatief) resultaat uit herverzekering (€ 520) ❶ De aan de herverzekeraar (Aegon Levensverzekering N.V.) verschuldigde premie is inclusief een opslag van 7% voor winstdeling. Met de winstdeling uit de herverzekering (looptijd 2011 tot en met 2015) is in verband met het tweejarig uitlooprisico voor arbeidsongeschiktheid (winstdeling wordt eerst ontvangen na 1 januari 2018) geen rekening gehouden. Per 31 december 2014 heeft Aegon Levensverzekering N.V. deze winstdeling berekend op € 1.578.

Pagina 42 van 105


Kosten (resultaat: nihil) Dit betreft het totaal van de kosten (€ 1.615) voor uitvoering van de pensioenregeling. In deze kosten zijn begrepen de salariskosten van directeur en ambtelijk secretaris, kosten fiduciair vermogensbeheer, administratiekosten, advieskosten, contributies/lidmaatschappen) en kosten van accountants en certificerend actuaris. Deze kosten worden gedekt door verwerking in de premie € 1.481 (worden in rekening gebracht bij aangesloten werkgevers) en door de kostenopslagen (excassokosten, € 134) die vrijvallen waardoor per sldo het resultaat nihil is. Mutaties/diversen (resultaat: -/- € 76) Het resultaat is ontstaan door diverse (aangebrachte) correcties voor een bedrag van -/- € 51. De overige -/€ 25 heeft diverse oorzaken zoals resultaat op uitkeringen, afkoop van (kleine) pensioenen en het resultaat op uitruil, vervroeging en uitstel van ouderdomspensioen (OP). Bijzondere oorzaken (resultaat: € 13.086) In het verslagjaar 2014 liggen een 3-tal zaken bijgedragen aan het postief resultaat “Bijzondere oorzaken” van € 13.086, te weten: o Omrekening naar overlevingstafel AG 2014 (-/- € 2.449); o Wijziging van de excassoopslag van 2% in 3% (-/- € 4.465); o Aanvullende storting door werkgevers voor de afkoop van toekomstige risico’s (€ 20.000). 5.6.2.

Solvabiliteit en liquiditeit Het fonds wordt bij het beheer van de pensioenverplichtingen en de financiering daarvan geconfronteerd met risico’s. De belangrijkste doelstelling van het fonds is het nakomen van de pensioentoezeggingen. Voor het realiseren van deze doelstelling wordt gestreefd naar een toereikende solvabiliteit op basis van de marktwaarde van de pensioenverplichtingen. Het belangrijkste risico voor het fonds betreft op korte termijn het solvabiliteitsrisico, ofwel het risico dat het fonds niet beschikt over voldoende vermogen ter dekking van de pensioenverplichtingen. De solvabiliteit wordt gemeten zowel op basis algemeen geldende normen als ook naar de specifieke normen (Minimaal Vereist Vermogen en Vereist Vermogen) welke door de toezichthouder worden opgelegd.

5.6.3.

Werkgevers- en deelnemersbestand Werkgeversbestand Per 31 december 2014 zijn er vijf werkgevers waarvan vier premiebetalende werkgevers aangesloten bij het pensioenfonds te weten: Sanoma B.V. , Sanoma Media Netherlands B.V., L.C.G Malmberg B.V., Sanoma Learning B.V. en B.V. Aldipress. De feitelijke premiebetaling voor Sanoma Learning B.V. wordt gedaan door L.C.G. Malmberg B.V. in opdracht van deze werkgever. Ten opzichte van ultimo 2013 hebben zich geen wijzigingen voorgedaan in het aantal (premie betalende) werkgevers. Deelnemersbestand Het aantal actieve deelnemers is ten opzichte van ultimo 2013 per ultimo 2014 per saldo met 18,1% (320 deelnemers) afgenomen. Deze afname is het gevolg van pensioneringen (1,8%), natuurlijk verloop en de in 2014 doorgevoerde reorganisatie bij de aangesloten werkgever Sanoma Media Netherlands B.V. te Hoofddorp. Het percentage als gevolg van natuurlijk verloop en reorganisatie komt in 2014 per saldo uit op circa 16,30%. Naar verwachting zal het aantal actieve deelnemers in 2015 nog verder dalen als gevolg van de reorganisatie bij de aangesloten werkgever B.V. Aldipress te Utrecht. Het totaal aantal deelnemers is per 31 december 2014 (4.401 deelnemers) ten opzichte van ultimo 2013 (4.289 deelnemers) toegenomen met 2,61% De toename met 112 deelnemers is te verklaren door de instroom van nieuwe deelnemers (130), het lage aantal uitgaande waardeoverdrachten (-/-8) en overige oorzaken (-/-10).

Pagina 43 van 105


Het deelnemersbestand laat in 2014 het volgende verloop zien:

Actieven

Gewezen deelnemers

Ouderdomspensioen

Nabestaan denpensioen

Wezenpensioen

A.O. pensioen

1.769

2.085

373

44

17

1

Nieuwe toetredingen Herintredingen Pensionering Dienstverlating Waardeoverdrachten Overlijden Afloop / afkoop Overige oorzaken

130 7 -33 -419 0 -3 0 -2

0 -7 -14 419 -8 -3 -2 1

0 0 47 0 0 -4 -1 -1

0 0 6 0 0 -2 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 1

Stand per 31-12-2014

1.449

2.471

414

48

17

2

Stand per 31-12-2013 -

5.7.

Risicoanalyse/risicomanagement In 2010 is een risicoanalyse uitgevoerd op basis van het FIRM model van de Nederlandsche Bank door medewerkers van de Risicomanagement afdeling van Sanoma. In deze analyse zijn de risicocategorieen, de inherente risico’s en de beheersingsmaatregelen uitgewerkt en gekwalificeerd. Daar waar de beheersingsmaatregelen niet optimaal waren, zijn in de analyse voorstellen gedaan voor verbetering. In 2011 is het fonds overgestapt van een kapitaaldekking naar eigen beheer met als belangrijkste reden het mitigeren van het risico van insolvency van Aegon waar de beleggingen waren ondergebracht. TKPI is als fiduciair manager aangesteld met concrete mandaten en restricties welke in 2013 naar aanleiding van het onderzoek vermogensbeheer door DNB zijn aangescherpt. Met dit fiduciair beheer is tevens de professionaliteit en continuiteit van het vermogensbeheer zeker gesteld. Als extra toezicht op het vermogensbeheer en ter verbetering van het zicht en de grip op de vermogensbeheerkosten is in 2012 een contract gesloten met Kas Bank. Het pensioenbureau werkt sindsdien in samenwerking met TKPI en Kas Bank aan een continue verbetering van de integrale risicorapportages naar het bestuur. In 2013 zijn de procedures voor het crisisplan vastgesteld. De Risico management afdeling heeft op verzoek van het bestuur een control framework opgesteld aan de hand waarvan systematisch alle procesrisico’s worden getest. In 2013 is met hulp van deze afdeling tevens een Quinto-P onderzoek gestart naar de juistheid van de verplichtingenadministratie. Dit onderzoek is in juli/augustus 2014 afgerond. De resultaten van het onderzoek zijn vastgelegd in de eindrapportage van augustus 2014 (zie ook hoofdstuk 5.1.3). In januari 2015 is de RisicoManagementGroep gestart om de uit te voeren controles voor de diverse processen gestructureerd vast te leggen door gebruikmaking van hiervoor geschikte software (Bwise). Doelstelling van dit project is om het risicomanagement van het pensioenfonds verder te structureren. Naar verwachting zal de implementatie van de processen en risico’s in het 3 e kwartaal 2015 kunnen worden afgerond.

5.8.

Voornaamste risico’s en onzekerheden

5.8.1.

Solvabiliteitsrisico Deze is toegelicht bij paragraaf 5.6.2.

Pagina 44 van 105


5.8.2.

Actuariële risico’s De belangrijkste actuariële risico’s zijn de risico’s van langleven, overlijden en arbeidsongeschiktheid. 

Langlevenrisico Het langlevenrisico is het belangrijkste verzekeringstechnische risico. Langlevenrisico is het risico dat deelnemers langer blijven leven dan gemiddeld verondersteld wordt bij de bepaling van de technische voorziening. Als gevolg hiervan volstaat de opbouw van het pensioenvermogen niet voor de uitkering van pensioenverplichtingen. Door de toepassing van AG-prognosetafel 2014 met adequate correcties voor ervaringssterfte is het langlevenrisico naar verwachting geheel verdisconteerd in de waardering van de pensioenverplichtingen.



Kortlevenrisico Het overlijdensrisico betekent dat het fonds in geval van overlijden mogelijk een nabestaandenpensioen moet toekennen waarvoor door het fonds onvoldoende voorzieningen zijn getroffen. Dit risico kan worden uitgedrukt in risicokapitalen. Het pensioenfonds heeft deze risicokapitalen verzekerd bij Aegon Levensverzekering N.V..



Arbeidsongeschiktheidsrisico Het arbeidsongeschiktheidsrisico betreft het risico dat het fonds voorzieningen moet treffen voor premievrijstelling bij invaliditeit en het toekennen van een arbeidsongeschiktheidspensioen (‘schadereserve’). Voor dit risico wordt jaarlijks een risicopremie in rekening gebracht. Het verschil tussen de risicopremie en de werkelijke kosten wordt verwerkt via het resultaat. De actuariële uitgangspunten voor de risicopremie worden periodiek herzien. Het pensioenfonds heeft ook deze risicokapitalen verzekerd bij Aegon Levensverzekering N.V..

5.8.3.

Indexatierisico Toeslagverlening onder het huidige Financieel ToetsingsKader (FTK) Het bestuur van het fonds heeft de ambitie om de pensioenen te indexeren. De mate waarin dit kan worden gerealiseerd is afhankelijk van de ontwikkelingen in rente, rendement, looninflatie en demografie. Uitdrukkelijk wordt opgemerkt dat de indexatietoezegging voorwaardelijk is. Voor het toekennen van de indexatie is vanaf 2008 van belang of de dekkingsgraad van het Pensioenfonds toereikend is dat per 1 januari van enig jaar wordt geïndexeerd. Bij een dekkingsgraad lager dan 120% wordt in principe gedeeltelijk geïndexeerd, terwijl bij een dekkingsgraad van 105% of lager niet wordt geïndexeerd. Deze voorwaarden voor toekenning van de indexatie gelden voor de pensioengerechtigden, gewezen deelnemers en arbeidsongeschikten van de A-regeling en de Sanoma 2009 pensioenregeling. De indexatie (maximaal drie procentpunt per jaar) van de actieve deelnemers daarentegen van de Sanoma 2009 pensioenregeling is gebaseerd op CAO-verhogingen. Bij een dekkingsgraad van minder dan 105% vindt geen indexatie plaats. In oktober 2014 hebben CAO-partijen overeenstemming bereikt over de CAO BTU met een looptijd van 1 jaar (1 januari 2014 tot en met 31 december 2014). In deze cao is een collectieve loonsverhoging afgesproken van 1% met terugwerkende kracht tot 1 januari 2014. De aan de deelnemers van de Sanoma 2009 pensioenregeling toe te kennen toeslagverlening van 1% zal conform het reglement per 1 juli 2015 plaats vinden. Toeslagverlening onder het regime van het nieuw Financieel ToetsingsKader (nFTK) Per 1 januari 2015 is het nieuw Financieel Toetsingskader (nFTK) in werking getreden. In dit toetsingskader zijn nieuwe voorwaarden c.q. eisen gesteld aan het (jaarlijks) toekennen van toeslagverlening. De door De Nederlandsche Bank voorlopig aan de toeslagverlening gestelde eisen zijn op hooflijnen als volgt weer te geven:

Pagina 45 van 105


       

De indexatie in enig jaar dient door een pensioenfonds zo vastgesteld te worden dat deze naar verwachting voor lange termijn kan worden toegekend; Geen indexatie toekenning bij een beleidsdekkingsgraad lager dan 110%; Indicatie: 2% indexatie bij een beleidsdekkingsgraad van 130%; Inhalen van gemiste indexaties of kortingen (onder voorwaarden) mogelijk nadat reguliere indexatie volledig is toegekend; Consistentie tussen indexatieambitie en verwachte realisatie, aan te tonen door jaarlijkse haalbaarheidstoets; Stochastische toets of verwachte realisatie van pensioenresultaat overeenkomt met de gewekte verwachtingen (ambitie); Deterministisch ‘slecht weer’ scenario toegevoegd om afwijking van verwacht pensioenresultaat te toetsen; Toeslagverlening op basis van een door DNB nog te publiceren uniforme scenarioset.

Om aan de voorwaarden voor het toekennen van toeslagen te kunnen voldoen heeft het bestuur van het pensioenfonds Mercer op 11 maart 2015 opdracht gegeven voor het maken van een ALM-studie, waarvan de haalbaarheid vóór 1 oktober 2015 zal worden getoetst. 5.8.4.

Risico van financiële instrumenten Het mantelcontract tussen het Nederlandse Uitgevers Verbond en Aegon Levensverzekering N.V. voor de prepensioenen betreft een garantiecontract wat betekent dat het pensioenfonds niet is blootgesteld aan prijsrisico, liquiditeitsrisico, kasstroomrisico en operationeel risico voor zover deze risico’s samenhangen met de in het contract opgenomen financiële instrumenten. Ook het pensioenreglement van de Sanoma Men’s Magazines pensioenregeling betreft een garantiecontract met Aegon Levensverzekering N.V. Ook voor deze pensioenregeling geldt dat het pensioenfonds voor deze pensioenregeling niet wordt blootgesteld aan prijsrisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico, kasstroomrisico en operationeel risico De A-regeling en de Sanoma 2009 pensioenregeling worden uitgevoerd op basis van een eigen beheer model. Met betrekking tot deze pensioenregelingen komen onderstaande risico’s voor rekening van het pensioenfonds. 

Marktrisico Tot het marktrisico behoren het prijs(koers)risico, het valutarisico en het renterisico. Per risicocategorie wordt hieronder kort weergegeven welke maatregelen zijn getroffen om deze risico’s zo veel mogelijk te beperken.



Prijsrisico Om het prijs(koers)risico zoveel mogelijk te beperken heeft het bestuur in samenspraak met haar beleggingsadviseur en vermogensbeheerder besloten een verdere spreiding (diversificatie) van haar beleggingsportefeuille door te voeren. Door activaklassen van verschillende correlaties in evenwicht te brengen, verwacht het bestuur van het pensioenfonds het rendement te maximaliseren en het risico te beperken.

Pagina 46 van 105




Valutarisico Valutarisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderingen van valutakoerswisselingen. Het valutarisico van de US dollar en het engelse pond zijn volledig afgedekt. Verder is voor circa 15% van de beleggingsportefeuille (± € 79,0 miljoen) het valutarisico (o.a. bij belegging in Emerging Market Fund en Emerging Market Debt Fund) verspreid over ruim twintig valuta niet afgedekt. Het concentratierisico per valuta is dermate gering dat het niet afdekken van het risico als verantwoord kan worden gekwalificeerd. Voor de overige fondsen uit de beleggingsportefeuille vindt geen afdekking van valutarisico’s plaats omdat zij al in euro’s zijn genoteerd c.q. betrekking hebben op Europese aandelen/obligaties.



Renterisico Renterisico is het risico dat de waarde van een financieel instrument zal fluctueren als gevolg van veranderingen van de marktrente. Dit risico is op basis van een 60%-norm afgedekt middels een Long Duration Overlay. Per 26 mei 2014 vindt de afdekking van het renterisico plaats door middel van Strategic Liability Matching Fund. De afdekking van het renterisico is ook in 2014 periodiek bijgesteld op basis van de (maandelijkse) adviezen van de vermogensbeheerder (TKP Investments). Per 31 december van het verslagjaar was het renterisico voor 57,7% (2013: 60,10%) afgedekt. Bij de afdekking van het renterisico is in het verslagjaar (2014) uitgegaan van de ongemiddelde RTS (= RenteTermijnStructuur) op marktwaarde per einde maand. Tijdens de beleggingsdag van 22 november 2013 heeft het bestuur besloten de strategische normafdekking van het renterisico voor 2014 eveneens vast te stellen op 60% (norm 2013:60%) en de strategische grenzen voor dit risico te handhaven op 55-65%.



Derivaten Voor de uitvoering van het beleggingsbeleid wordt gebruikgemaakt van financiële derivaten (Long Duration Overlay/SLM Fund) voor afdekking van het renterisico.



Liquiditeitsrisico Het liquiditeitsrisico is het risico dat beleggingen niet tijdig en/of niet tegen een aanvaardbare prijs kunnen worden omgezet in liquide middelen, waardoor het pensioenfonds op korte termijn niet aan zijn verplichtingen uit hoofde van financiële instrumenten kan voldoen. Waar de overige risicocomponenten vooral de langere termijn betreffen (solvabiliteit), gaat het hierbij om de korte termijn. Dit risico wordt beheerst door in het strategische en tactische beleggingsbeleid voldoende ruimte aan te houden voor liquiditeitsposities. Er wordt hierbij tevens rekening worden gehouden met de directe beleggingsopbrengsten en andere inkomsten zoals premies. Inzake het liquiditeitsrisico kan worden gemeld dat de komende jaren de inkomende premies het niveau van de uitkeringen zullen overtreffen en ultimo 2014 zijn er voldoende obligaties, die onmiddellijk zonder waardeverlies te gelde kunnen worden gemaakt om eventuele onvoorziene uitstroom van geldmiddelen te financieren, waardoor het risico van een liquiditeitstekort voor het Pensioenfonds als uiterst beperkt kan worden gekwalificeerd. Indien door besluitvorming van werkgeverszijde in 2015 besloten wordt de nieuwe pensioenregeling(en) niet meer door het pensioenfonds te laten uitvoeren (ontstaan van een gesloten fonds) zal door het bestuur van het pensioenfonds het liquiditeitsrisico opnieuw worden bezien en zullen hier met aangesloten werkgevers aanvullende afspraken worden gemaakt die worden vastgelegd in de af te sluiten beëindigingsovereenkomst.



Operationeel risico en uitbestedingsrisico Operationeel risico is het risico van een onjuiste afwikkeling van transacties, fouten in de verwerking van gegevens, het verloren gaan van informatie, fraude en dergelijke. Dergelijke risico’s worden beheerst door het stellen van hoge kwaliteitseisen aan de organisaties die bij de uitvoering betrokken zijn op gebieden zoals interne organisatie, procedures, processen en controles, kwaliteit van de geautomatiseerde systemen, en dergelijke. Deze kwaliteitseisen worden periodiek getoetst door het Pagina 47 van 105


bestuur aan de hand van periodieke rapportages en verkregen ISAE 3402 type II (voorheen SAS/70) rapporten en specifieke risicoanalyses. 

5.9.

Systeemrisico Systeemrisico is het risico dat het mondiale financiële systeem (de internationale financiële markten) niet langer naar behoren functioneert, waardoor beleggingen van de beleggingsfondsen waarin het pensioenfonds participeert, niet langer verhandelbaar zijn en zelfs hun waarde verliezen. Dit risico is voor het pensioenfonds, evenals voor andere marktpartijen, niet beheersbaar.

Code Pensioenfondsen (Pension Fund Governance) Het bestuur van het pensioenfonds streeft als eindverantwoordelijke uitvoerder van de door sociale partners overeengekomen pensioenregeling naar een optimale kwaliteit, zorgvuldigheid en openheid met betrekking tot die uitvoering. Het bestuur onderschrijft dan ook de Code Pensioenfondsen (hierna Code) die de Stichting van de Arbeid en de Pensioenfederatie in 2013 hebben opgesteld en in september 2013 hebben vastgesteld en thans onderdeel uitmaakt van het volledige stelsel van weten regelgeving. Deze Code (in werking treding 1 januari 2014) komt in de plaats voor de Principes voor goed pensioenfondsbestuur die de Stichting van de Arbeid in 2005 heeft gepubliceerd. De normeringen volgens deze Code zijn in 2014 door het Bestuur besproken en in belangrijke mate ingevuld. Enkele nog openstaande actiepunten eind 2014 zijn in 2015 opgepakt, te weten ; a. De missie, visie en strategie zijn aangescherpt b. Het bestuur heeft eind 2014 een zelfevaluatie uitgevoerd en plant deze als jaarlijks terugkerend actiepunt in. c. Een adequaat communicatiebeleidsplan is opgesteld en het communicatiebereik wordt gemeten Het beleggingsbeleid van het fonds onderschrijft in haar beginselen de aansluiting bij het uitsluitingsbeleid van haar vermogensbeheerder gericht op een actief beleid dat voldoet aan maatschappelijke normen van verantwoord (ESG) beleggen. Het fonds zal in haar communicatie naar haar deelnemers het draagvlak voor dit beleid vergroten. Met betrekking tot de in de Code Pensioenfondsen opgenomen mogelijkheden heeft het bestuur de hierna beschreven keuzes gemaakt en beleid ontwikkeld.

5.9.1.

Bestuur De bestuursleden zijn gekozen voor een periode van 3 jaar en treden na deze termijn gelijktijdig af. De bestuursleden (namens deelnemers) mogen zich, na de statutenwijziging van 20 februari 2014, vier maal herkiesbaar stellen, terwijl de bestuursleden namens werkgevers vier maal kunnen worden herbenoemd. Het bestuur van het pensioenfonds bestaat uit acht leden, waarbij het bestuur voor vijftig procent is samengesteld uit bestuursleden die benoemd zijn door werkgevers (waaronder de voorzitter) en voor vijftig procent uit bestuursleden (waaronder de vicevoorzitter) die deelnemers en gewezen deelnemers vertegenwoordigen. De benoeming van deze laatste categorie vindt plaats door het bestuur op voordracht van de Pensioenraad. Per 26 februari 2014 zijn de zittende bestuursleden Marseille, Bybau, Leenaars, van Driessen en Dresselhuys opnieuw benoemd c.q. gekozen. Voor de vacante bestuurszetel (1) namens werkgevers is op 8 januari 2014 de heer Groenendijk voorgedragen. Voor de vacante bestuurszetels namens deelnemers (2 stuks) zijn voor de periode 2014-2017 door de Pensioenraad op 26 februari 2014 voorgedragen en benoemd mevrouw van Hoppe en de heer Guis (onder voorbehoud van positieve toetsing door DNB), waarbij de heer van Driessen door de Pensioenraad is aangewezen in de zittingsperiode 2014-2017 op te treden als vice-voorzitter. Tijdens de bestuursvergadering van 27 augustus 2014 zijn de genoemde aspirant-bestuursleden formeel benoemd als bestuurslid, nadat De Nederlandsche Bank middels de beschikkingen (voor beroep vatbare

Pagina 48 van 105


beslissingen) van 14 juli respectievelijk 7 augustus 2014 het bestuur van het pensioenfonds heeft laten weten geen bezwaar te hebben tegen de voorgenomen benoeming. Per 31 december 2014 is de bestuurssamenstelling als volgt: Vertegenwoordigers namens de werkgevers: M. Marseille (voorzitter) W. Bybau (secretaris) J. Leenaars vacature Vertegenwoordigers namens de werknemers: P. van Driessen (vicevoorzitter) W.B. Dresselhuys Mw. S. van Hoppe J. Guis Deskundigheidsbevordering/Bijscholingen In het verslagjaar zijn door het bestuur, directeur en ambtelijk secretaris diverse seminars, symposia en congressen bezocht. De aspirant bestuursleden hebben in 2014 een meerdaagse cursus gevolgd bij de Stichting Pensioenopleiding (SPO) om te voldoen aan het door De Nederlandsche Bank vereiste opleidingsniveau A. Verder hebben voorzitter, vice-voorzitter, secretaris, directeur en ambtelijk secretaris meerdaagse cursussen gevolgd bij verschillende gecertificeerde opleidingsinstituten om te (blijven) voldoen aan het door De Nederlandsche Bank vereiste deskundigheidsniveau. 5.9.2.

Verantwoordingsorgaan Het Verantwoordingsorgaan dat tot het verslagjaar 2014 getoetst heeft of de belangen van deelnemers en aangesloten werkgevers door het bestuur evenwichtig zijn afgewogen bij het door haar gevoerde beleid is per 1 juli 2014 door gewijzigde weten regelgeving van haar taak ontheven. Vanaf het verslagjaar 2014 behoort de toetsing van de evenwichtige belangen afweging tot de taken van het orgaan belast met intern toezicht. Het intern toezicht heeft het pensioenfonds geregeld middels visitatie. Op 15 mei 2015 heeft het bestuur van het pensioenfonds naar aanleiding van de uitgevoerde visitatie in de periode februari tot en met april 2015 een concept-rapportage van de visitatiecommissie ontvangen. De resultaten en aanbevelingen naar aanleiding van de visitatie dienen door de visitatiecommissie nog met het bestuur besproken te worden. In het nog uit te brengen definitieve rapport naar aanleiding van de visitatie zal Edmond Halley Pensioenmanagement BV te Utrecht verslag doen van de uitgevoerde toetsing betreffende de evenwichtige belangenafweging van de door het bestuur gevoerde beleid. Het oordeel van de visitatiecommissie omtrent de evenwichtige belangenafweging bij het door het bestuur van het pensioenfonds gevoerde beleid is opgenomen in hoofdstuk 4 van dit verslag. Daarnaast heeft het Verantwoordingsorgaan in het paritaire bestuursmodel volgens de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (Wvbf) de volgende taken:  

Het bestuur van het pensioenfonds legt verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan over het beleid en de wijze waarop het is uitgevoerd; Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur aan de hand van het jaarverslag, de jaarrekening en andere informatie, waaronder de bevindingen van het intern toezicht, over het door het bestuur uitgevoerde beleid, evenals over beleidskeuzes voor de toekomst.

Dit oordeel is samen met de reactie van het bestuur opgenomen in hoofdstuk 3 van dit jaarverslag.

Pagina 49 van 105


5.9.3.

Risicomanagementgroep Op 7 december 2011 is door het bestuur besloten dat het riskmanagement vorm gegeven zal worden door een Risicomanagementgroep bestaande uit de heren J. Leenaars, P. Mannaert en H. Castillion. Dit orgaan is verantwoordelijk voor de inrichting en werking van het ERM riskmanagement en rapporteert daarvoor direct aan het bestuur van het fonds. In 2014 is onder verantwoording van de RMG een onderzoek naar de volledigheid en juistheid van de pensioenadministratie van het pensioenfonds uitgevoerd. Verder is in het 1 e kwartaal 2015 gestart door gebruikmaking van daartoe geschikte software met het verder structureren van het door het pensioenfonds te voeren risicomanagement.

5.9.4.

Pensioenraad/Verantwoordingsorgaan Verantwoordingsorgaan/Pensioenraad Algemeen De Pensioenraad/Verantwoordingsorgaan is in het verslagjaar zeven maal officieel met het bestuur ter vergadering bijeen geweest. Verder zijn ter voorbereiding op de gezamenlijke vergaderingen met het bestuur diverse vergaderingen/bijeenkomsten georganiseerd om statutenwijzigingen, reglementswijzigingen, uniformeren van de pensioenreglementen te bespreken en een standpunt te formuleren. In 2014 is door het bestuur van het pensioenfonds met de Pensioenraad gesproken c.q. overlegd over de financiële positie van het pensioenfonds, de inrichting van het vermogensbeheer, het beleggingsbeleid (waaronder risicobudget en herinrichting van de beleggingsportefeuille), reglementswijzigingen, de (voorgenomen) statutenwijzigingen als gevolg van de structuurwijzigingen binnen de aangesloten werkgevers, premie- en indexatiebeleid, communicatiebeleid, de kandidaatstelling/verkiezingen voor de Pensioenraad en de keuze voor het paritair bestuursmodel (uit de Wet versterking bestuur pensioenfondsen). Vergaderingen met aangesloten werkgevers 2014 In maart 2014 is een technische werkgroep (besluit van werkgevers en Pensioenraad) gevormd met de opdracht op welke wijze een door werkgevers voorgestaan “IFRS-proof” pensioenbeleid het best kan worden vorm gegeven. Deze werkgroep bestond uit een afvaardiging van de Pensioenraad/ondernemingsraden, een afvaardiging van aangesloten werkgevers, adviseur van Pensioenraad KWPS) en adviseurs van werkgevers (HayGroup). In het verslagjaar zijn betrokken partijen vele malen bijeengekomen teneinde de contouren van een nieuwe regeling te bepalen. Er is geen overeenstemming bereikt gedurende 2014 over een nieuwe regeling, als gevolg waarvan de bestaande regelingen zijn voortgezet bij het fonds. Uitgangspunten samenstelling Pensioenraad Gekozen is voor kiesgroepen per uitgevoerde pensioenregeling, waarbij onderscheid wordt gemaakt naar deelnemers, pensioengerechtigden en gewezen deelnemers. Om tot een evenwichtige zetelverdeling over de bedrijfsonderdelen te komen bestaat de mogelijkheid vanaf de 3e zetel per kiesgroep voorkeurszetels toe te kennen aan bedrijfsonderdelen. Per kiesgroep wordt naar evenredigheid een aantal (stemgerechtigde) leden en plaatsvervangende leden gekozen uit en door de deelnemers in dienst van het desbetreffende bedrijfsonderdeel c.q. organisatieeenheid

Pagina 50 van 105


Het aantal zetels wordt per kiesgroep met uitzondering van de kiesgroep SMM en de kiesgroep gewezen deelnemers als volgt samengesteld: Categorieën

Aantal zetels

< 50 deelnemers

2

50 deelnemers < 300 deelnemers

3


4


5

> 1200 deelnemers

6

Voor de kiesgroep SMM middelloonregeling geldt: SMM-middelloonregeling

Aantal zetels

< 50 deelnemers

1


2

>300 deelnemers

3

Kiesgroep gewezen deelnemers Voor de kiesgroep gewezen deelnemers daarentegen geldt indien en zodra op 31 december in het jaar voorafgaand aan de verkiezing het aantal gewezen deelnemers meer bedraagt dan 60% en minder dan 70% van het totaal van deelnemers en indien gewezen deelnemers en de technische voorzieningen van deze categorie deelnemers tenminste 25% bedraagt van de totale technische voorzieningen, dat deze categorie in staat wordt gesteld één stemgerechtigd lid van de pensioenraad te kiezen. Bij een percentage van 70% of meer heeft zij recht op twee stemgerechtigde leden in de Pensioenraad. Daar de categorie gewezen deelnemers niet voldoet aan bovengenoemde criteria zal zij in de periode 2011-2013 niet vertegenwoordigd zijn in de Pensioenraad. Met inachtneming van deze criteria is met ingang van 1 januari 2014 (zittingsperiode 2014-2017) de zetelverdeling als volgt: Pensioenregelingen/Kiesgroepen

Aantal zetels

Kiesgroep A-regeling

6

Kiesgroep Sanoma 2009 pensioenregeling

4

Kiesgroep SMM-middelloonregeling

2

Pensioengerechtigden A-regeling

4

Kandidaatstelling/verkiezingen Pensioenraad De benoeming van de leden voor dit orgaan vindt plaats voor een periode van 3 jaar. Na deze periode treden alle leden van de Pensioenraad gelijktijdig af en kunnen zij zich herkiesbaar stellen en herbenoemd worden. Volgens rooster traden de in 2011 benoemde c.q. gekozen leden van de Pensioenraad per 1 januari 2014 af. Als gevolg van het verstrijken van de zittingsperiode op 31 december 2013 zijn in november 2013 door de Pensioenraad alle actieve deelnemers en pensioengerechtigden aangeschreven of zij zich kandidaat wilden stellen voor een zetel in de Pensioenraad dan wel een zetel in het bestuur van het Pensioenfonds voor de zittingsperiode 2014-2017. Op basis van het aantal aanmeldingen/kandidaatstellingen hoefden er geen verkiezingen te worden gehouden. Voor de Kiesgroep A-regeling bedroeg het aantal aangemelde kandidaten twaalf, waarvan één deelnemer zich na sluitingsdatum kandidaat had gesteld. Van de elf rechtsgeldig aangemelde kandidaten opteerden er uiteindelijk drie voor een bestuurszetel. Daar er vanuit de andere kiesgroepen geen belangstelling bestond om te worden verkozen als bestuurslid waren er voor deze kiesgroep negen (bestuurs)zetels (drie bestuurszetels en zes zetels in de Pensioenraad) beschikbaar. Na goed overleg hebben twee kandidaten uiteindelijk hun kandidatuur ingetrokken.

Pagina 51 van 105


Het aantal aangemelde kandidaten voor de kiesgroepen Sanoma 2009 pensioenregeling, Sanoma Men’s magazines-middelloonregeling en pensioengerechtigden was het aantal aangemelde kandidaten kleiner of gelijk aan de beschikbare zetels, waardoor ook voor deze kiesgroepen geen verkiezingen noodzakelijk waren. De samenstelling van de per 26 februari 2014 benoemde Pensioenraad voor de periode 2014-2017 is als volgt: Kiesgroep A-regeling (6 zetels): 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

L. Bussink; H. Castillion; Mw. O. Swaan (benoemd/gekozen per oktober 1 oktober 2014); Mw. A. Kenbeek; G. Tuinsma; R. Slakhorst (afgetreden per 1 april 2015); G. Laan (afgetreden per 1 oktober 2014)

Kiesgroep Sanoma 2009 pensioenregeling (4 zetels) 1. 2. 3. 4.

Mw, C. de Hoon; Mw. M. van Benthem (afgetreden per 17 oktober 2014)/vacature; J. de Winter; Mw. F. Kilic (afgetreden per 1 oktober 2014/vacature;

Kiesgroep SMM-regeling (2 zetels) 1. 2.

Vacature Vacature

Kiesgroep pensioengerechtigden (A-regeling, 4 zetels) 1. 2. 3. 4.

R. van der Peijl; W. Oling; J. Vlek; C. de Horde;

Verantwoordingsorgaan Algemeen Per 22 september 2014 is de bestaande Pensioenraad opgegaan in het Verantwoordingsorgaan. De oorspronkelijk aan de Pensioenraad toegekende bevoegdheden en taken zijn zonder uitzondering over gegaan op het Verantwoordingsorgaan. Daar waar de wettelijke taken en bevoegdheden van het Verantwoordingsorgaan afweken van de oorspronkelijk toegekende taken van de deelnemersraad zijn deze taken/bevoegdheden toegekend aan het Verantwoordingsorgaan. Een en ander is vastgelegd in de op 22 september 2014 verleden statuten. Juridische procedure Eind mei/begin juni 2015 heeft het Verantwoordingsorgaan de werkgevers gedagvaard teneinde een verklaring voor recht te verkrijgen dat het Verantwoordingsorgaan respectievelijk een vertegenwoordiging van deelnemers en pensioengerechtigden het recht heeft om instemming te geven op iedere wijziging van de bij het fonds ondergebrachte pensioenovereenkomsten. De uitkomst van deze procedure is van belang voor de eventuele uitvoering door het fonds van een nieuwe pensioenregeling. 5.9.5.

Vooruitzichten 2015 en continuïteit Gedurende 2015 zal het fonds de huidige pensioenregelingen kunnen blijven uitvoeren op grond van de met de aangesloten ondernemingen overeengekomen uitvoeringsovereenkomst. Voor het jaar 2015 wordt een inkrimping van het actieve deelnemersbestand voorzien van circa 25% (2014: 1.392 deelnemers; 2015: 1.040 deelnemers). De premieontvangsten zullen derhalve afnemen met circa 12 % tot € 13,8 miljoen Pagina 52 van 105


(2014: € 15,6 miljoen), mede als gevolg van de fiscale maximering van de hoogte van het pensioengevend salaris (Witteveen II). De uitvoeringskosten over 2015 zullen nagenoeg gelijk zijn aan die van 2014, en zullen door de aangesloten ondernemingen betaald worden, mits niet overschrijdend aan de 2014 uitvoeringskosten. De inwerkingtreding van het nFTK per 1 januari 2015 heeft geleid respectievelijk zal leiden tot aanpassingen met betrekking tot de beleidskaders op het gebied van risicobeheersing, beleggingsbeleid, indexatie en communicatie. Naar verwachting zullen gedurende 2015 door de aangesloten ondernemingen in het kader van de door hen voorgestane ontwikkeling van een nieuw pensioenbeleid, nieuwe pensioenregelingen worden geïntroduceerd. Het fonds zal betrokken worden in de mogelijke uitvoering van de nieuwe regelingen. Daarbij zal aandacht gegeven worden aan de mogelijkheden om de nieuwe regelingen in een Algemeen Pensioen Fonds (APF) onder te brengen indien en zodra dat wettelijk mogelijk is, al dan niet in een geïntegreerde samenwerking met het pensioenfonds. Indien er geen nieuwe pensioenregeling tot stand komt, bestaat de mogelijkheid dat het pensioenfonds de bestaande pensioenregelingen na 1 januari 2016 niet langer zal uitvoeren vanwege de opzegging van de uitvoeringsovereenkomst. In dit laatste geval zal het fonds - mede gebaseerd op een in 2014 uitgevoerde impactstudie naar gevolgen van voortzetting van opbouw en discontinuering van opbouw verdere studies doen naar continuïteits-scenario’s teneinde de belangen van de deelnemers, gewezen deelnemers en pensioengerechtigden zo adequaat mogelijk te behartigen.

Amsterdam, 10 juni 2015

M. Marseille Voorzitter

P.K.C.M. van Driessen, Vice-voorzitter

Pagina 53 van 105


Pagina 54 van 105


Jaarrekening

Pagina 55 van 105


6.

Balans per 31 december 2014 (Bedragen in hele euro’s na bestemming van het resultaat) Activa

2014

2013

Beleggingen voor risico pensioenfonds Vastgoedbeleggingen

10.2.1

7.550.186

7.480.061

Aandelen

10.2.2

139.888.918

107.318.480


10.2.3

368.453.416

293.002.429

Overige beleggingen

10.2.4

6.706.919

3.846.760

Beleggingsvorderingen en -schulden

10.2.5

979.445

3.698.696

523.578.884

415.346.426

Herverzekeringsdeel technische voorzieningen Garantiecontracten

10.4.1

29.830.000

20.732.000

Overige contracten herverzekering

10.4.4

51.000

35.000

Overige vorderingen uit hoofde van herverzekeringsdeel technische voorzieningen

10.4.5

356.367

325.894

30.237.367

21.092.894

Vorderingen en overlopende activa Vorderingen uit herverzekering

10.5.1

1.114.265

703.943

Overige vorderingen

10.5.2

16.872.188

0

17.986.453

703.943

1.007.123

5.136.848

1.007.123

5.136.848

572.809.827

442.280.111

Overige activa Liquide middelen

Totaal activa

10.6.1

Pagina 56 van 105


Passiva Stichtingskapitaal en reserves Wettelijke en statutaire reserves Bestemmingsreserves

Technische voorzieningen Voorziening pensioenverplichtingen voor risico van het pensioenfonds

Overige schulden en overlopende passiva Schulden uit herverzekering Overige schulden

Totaal passiva

10.7.1 10.7.2

10.8

10.9.1 10.9.2

2014

2013

80.267.107 374.680

50.991.900 344.207

80.641.787

51.336.107

491.214.000

382.477.000

491.214.000

382.477.000

0 954.040

356.027 8.110.977

954.040

8.467.004

572.809.827

442.280.111

Pagina 57 van 105


Pagina 58 van 105


7.

Staat van baten en lasten over 2014 (Bedragen in hele euro’s) Staat van Baten en Lasten

2014

2013

BATEN Premiebijdragen Beleggingsresultaten voor risico pensioenfonds Baten uit herverzekering Overige baten

11.1 11.2 11.3 11.4

Totaal baten

15.232.154 102.912.513 527.766 20.458.407

16.760.000 (4.905.563) 813.112 30.702

139.130.840

12.698.251

7.168.822 1.614.613

6.573.227 1.296.466

LASTEN Pensioenuitkeringen Pensioenuitvoeringskosten

11.5 11.6

-

11.7.1 11.7.2 11.7.3 11.7.4 11.7.5 11.7.6 11.7.7

13.034.523 3.677.000 2.040.335 (7.183.432) (1.671.192) 92.024.594 222.949

11.7.8

6.914.000

Pensioenopbouw Indexering en overige toeslagen Rentetoevoeging Onttrekking voor pensioenuitkeringen Onttrekking voor pensioenuitvoeringskosten Wijziging marktrente Wijziging uit hoofde van overdracht van rechten - Wijziging uit hoofde van actuariële uitgangspunten - Overige mutatie voorziening pensioenverplichtingen Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Mutatie herverzekeringsdeel technische voorzieningen Kosten pensioenopbouw Saldo overdracht van rechten Overige lasten Totaal lasten

Saldo baten en lasten

11.7.9

(321.777) 108.737.000

11.8 11.9 11.10 11.11

15.111.586 1.913.390 1.941.234 (6.559.893) (1.381.270) (15.478.037) (108.545) 0 (667.465) (5.229.000)

(9.114.000)

823.000

1.670.790 (259.428) 7.363

2.133.105 46.997 3.033

109.825.160

5.646.828

29.305.680

7.051.423

Pagina 59 van 105


Bestemming van resultaat Wettelijke en statutaire reserves Mutatie Algemene Reserve Mutatie Reserve technische winstdeling Bestemmingsreserves Mutatie Reserve voor toeslagverlening garantiecontracten Totaal bestemming van het resultaat

2014

2013

29.275.207 30.473

7.058.860 64.622

0

29.305.680

(72.059)

7.051.423

Pagina 60 van 105


8.

Kasstroomoverzicht over 2014 (Bedragen in hele euro’s) 2014 Kasstroom uit pensioenactiviteiten Ontvangen premies Betaalde pensioenuitkeringen Betaalde pensioenuitvoeringskosten Ontvangen uitkeringen van herverzekeraars Betaalde premies herverzekering

2013

10.715.644 (6.994.986) (1.871.567) 447.819 (1.120.286) 1.176.624

Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Verkopen en aflossing van beleggingen Ontvangen directe beleggingsopbrengsten Aankopen van beleggingen Betaalde kosten van vermogensbeheer

Netto kasstroom Koers- en omrekeningsverschillen Mutatie liquide middelen Liquide middelen ultimo Liquide middelen primo Mutatie liquide middelen

15.454.896 (6.187.899) (1.219.854) 7.916.100 (1.180.437) 14.782.806

240.329.945 6.216.463 (254.838.339) 15.655

38.776.386 9.145.964 (59.423.043) (4.564)

(8.276.276)

(11.505.257)

(7.099.652)

3.277.549

0

0

(7.099.652)

3.277.549

1.722.288 8.821.940

8.821.940 5.544.391

(7.099.652)

3.277.549

De liquide middelen primo en ultimo sluiten aan op het saldo liquide middelen (ten behoeve van beleggingen) dat onderdeel is van de activapost “Beleggingsvorderingen en- schulden” (zie paragraaf 10.2.5) en de liquide middelen die opgenomen zijn onder de actiefpost “Overige activa” op de Balans.

Pagina 61 van 105


Pagina 62 van 105


9. 9.1.

Toelichting grondslagen Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ), uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Beleggingen en pensioenverplichtingen worden gewaardeerd op marktwaarde. De overige activa en passiva worden gewaardeerd op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen, waarmee wordt verwezen naar de toelichting.

9.2.

Opname in de balans of staat van baten en lasten Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar het pensioenfonds zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de rekening van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

9.3.

Vreemde valuta Activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend naar euro’s tegen de koers per balansdatum. Deze waardering is onderdeel van de waardering tegen marktwaarde. Baten en lasten voortvloeiende uit transacties in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per transactiedatum. Het pensioenfonds heeft de volgende valutakoersen gehanteerd:

Amerikaanse dollar Britse pond Japanse Yen

9.4.

2014 Slotkoers 0,826 1,289 0,007

2013 Slotkoers 0,726 1,210 0,007

Schattingen en veronderstellingen Bij toepassing van de grondslagen en de regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt het bestuur van het pensioenfonds zich verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.”

Pagina 63 van 105


9.5.

Schattingswijziging Op 12 september 2014 is door het Actuarieel Genootschap de nieuwe Prognosetafel AG 2014 gepubliceerd. Per 31 december 2014 is de voorziening pensioenverplichtingen berekend op basis van deze nieuwe prognosetafel. De invoering van deze prognosetafel leidt tot een stijging van voorziening pensioenverplichtingen met € 2.449.000 ten opzichte van de oude Prognosetafel AG 2012-2062. Per 31 december 2014 is de voorziening voor toekomstige kosten (excasso-opslag) verhoogd van 2,00% naar 3,00% van de netto voorziening pensioenverplichtingen. Dit zorgt voor een stijging van de voorziening pensioenverplichtingen met € 4.465.000.

9.6.

Belastingen De activiteiten van het pensioenfonds zijn vrijgesteld van belastingheffing in het kader van de vennootschapsbelasting. Voor de BTW geldt een gedeeltelijke vrijstelling.

9.7.

Beleggingen voor risico pensioenfonds

9.7.1.

Algemeen Participaties in beleggingsfondsen Participaties in beleggingsfondsen, die gespecialiseerd zijn in een bepaald soort beleggingen, worden gerubriceerd en gewaardeerd volgens de grondslagen voor dat soort beleggingen, zijnde marktwaarde. Bepaling marktwaarde Aegon en TKP Beleggingsfondsen De beleggingen in participaties van Aegon en TKP beleggingsfondsen worden gewaardeerd tegen marktwaarde, zijnde de intrinsieke waarde van de participatie. Deze waarde wordt elke dag dat de Nederlandse beurs open is vastgesteld, met uitzondering van het Aegon Hypothekenfonds waarvan de waarde eens per maand wordt vastgesteld. De Aegon en TKP beleggingsfondsen beleggen in aandelen, obligaties, derivaten, futures, vastgoed, grondstoffen en alternatives zoals hedge funds en private equity. De marktwaarde van deze onderliggende beleggingen vindt plaats tegen beurskoers of, bij gebrek daaraan, tegen taxatiewaarde aan de hand van het meest actuele jaarbericht of andere recente informatie. De waardering van de beleggingen wordt bepaald aan de hand van gegevens die door een onafhankelijke partij worden aangeleverd. Niet-beursgenoteerde beleggingen Voor beleggingen die niet-beursgenoteerd zijn, wordt de waardering vastgesteld op basis opgaven van een onafhankelijke derde of indien niet voorhanden op basis van interne modellen. Voor de herwaardering van deze beleggingen wordt een herwaarderingsreserve gevormd. Indien geen betrouwbare schatting van de marktwaarde is te maken, worden deze beleggingen gewaardeerd op kostprijs. Resultaatverantwoording Alle gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten worden direct in de staat van baten en lasten verantwoord.

9.7.2.

Vastgoedbeleggingen Beursgenoteerde (indirecte) vastgoedbeleggingen worden gewaardeerd tegen marktwaarde, zijnde de per balansdatum geldende beurskoers.

9.7.3.

Aandelen Beursgenoteerde aandelen en participaties in beursgenoteerde beleggingsinstellingen zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoers.

9.7.4.

Vastrentende waarden Beursgenoteerde vastrentende waarden en participaties in beursgenoteerde beleggingsinstellingen zijn gewaardeerd tegen de per balansdatum geldende beurskoersen. Indien vastrentende waarden of participaties in beleggingsinstellingen niet-beursgenoteerd zijn, vindt waardebepaling plaats op basis van de geschatte toekomstige netto kasstromen (rente en aflossingen) die uit de beleggingen zullen voortvloeien, contant Pagina 64 van 105


gemaakt tegen de geldende marktrente en rekening houdend met het risicoprofiel (kredietrisico, oninbaarheid) en de looptijd. Indien geen betrouwbare schatting van de marktwaarde van de vastrentende waarden is te maken, worden vastrentende waarden gewaardeerd op kostprijs. 9.7.5.

Derivaten Derivaten worden gewaardeerd op marktwaarde, te weten de relevante marktnoteringen of, als die er niet is, de waarde die wordt bepaald met behulp van marktconforme en toetsbare waarderingsmodellen. Derivaten zijn niet apart zichtbaar op de balans maar zijn opgenomen onder de andere beleggingscategorieën. Het pensioenfonds maakt gebruik van de volgende instrumenten: Swaps: dit betreft met individuele banken afgesloten contracten waarbij de verplichting wordt aangegaan tot het uitwisselen van rentebetalingen over een nominale hoofdsom. Door middel van swaps kan het pensioenfonds de rentegevoeligheid van de portefeuille beïnvloeden. Het fonds maakt hiervan gebruik middels het Long Duration Overlay fund.

9.7.6.

Overige beleggingen De overige beleggingen betreffen participaties in beleggingsinstellingen die niet in een beleggingscategorie zijn in te delen. Deze beleggingen zijn gewaardeerd tegen marktwaarde, zijnde de per balansdatum geldende beurskoers.

9.8.

Herverzekeringsdeel technische voorzieningen Vorderingen uit herverzekeringscontracten op risicobasis worden verantwoord op het moment dat de verzekerde gebeurtenis zich voordoet. Bij de waardering worden de herverzekerde uitkeringen contant gemaakt tegen de rentetermijnstructuur, onder toepassing van de actuariële grondslagen van het pensioenfonds. Vorderingen uit herverzekeringscontracten die classificeren als garantiecontracten worden gelijk gesteld aan de hiertegenover staande Voorziening voor pensioenverplichtingen. Bij de waardering van de vordering wordt geen rekening gehouden met de kredietwaardigheid van de herverzekeraar. Vorderingen uit hoofde van winstdelingsregelingen in herverzekeringsovereenkomsten op het moment van toekenning door de herverzekeraar. In de toelichting op de balans dient, indien sprake is van een verzekeringscontract waarvoor een gesepareerd beleggingsdepot wordt aangehouden, het verloop van de beleggingen zichtbaar wordt gemaakt. Voor de grondslagen van die verloopoverzichten gelden de grondslagen zoals opgenomen onder ‘Beleggingen voor risico pensioenfonds’.

9.9.

Vorderingen en overlopende activa Voor zover noodzakelijk wordt op de vorderingen en overlopende activa een voorziening voor oninbaarheid in mindering gebracht.

9.10.

Technische voorzieningen

9.10.1. Voorziening pensioenverplichtingen De voorziening pensioenverplichtingen wordt gewaardeerd op de door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur (RTS). De waarde wordt bepaald op basis van de contante waarde van de beste inschatting van toekomstige kasstromen die samenhangen met de op balansdatum onvoorwaardelijke pensioenverplichtingen. Onvoorwaardelijke pensioenverplichtingen zijn de opgebouwde nominale aanspraken en de onvoorwaardelijke (indexatie)toezeggingen. De contante waarde wordt bepaald met gebruikmaking van de door DNB gepubliceerde RTS per 31 december 2014. Dit is de RTS inclusief 3 maands-middeling en toepassing van de ultimate forward rate (UFR).

Pagina 65 van 105


Bij de berekening van de voorziening pensioenverplichtingen is uitgegaan van het op de balansdatum geldende pensioenreglement en van de over de verstreken deelnemersjaren verworven aanspraken. Jaarlijks wordt door het bestuur besloten of de opgebouwde pensioenaanspraken worden geïndexeerd. Alle per balansdatum bestaande indexatiebesluiten zijn in de berekening begrepen. Er wordt geen rekening gehouden met toekomstige salarisontwikkelingen. Bij de berekening van de voorziening wordt rekening gehouden met premievrije pensioenopbouw in verband met invaliditeit op basis van de contante waarde van premies waarvoor vrijstelling van betaling wegens arbeidsongeschiktheid is verleend. Bij de bepaling van de actuariële uitgangspunten wordt uitgegaan van voor toezichthouder acceptabele grondslagen, waarbij rekening wordt gehouden met de voorzienbare trend in overlevingskansen. De voorziening pensioenverplichtingen per 31 december 2014 is berekend op basis van de volgende actuariële grondslagen en veronderstellingen: De rentevoet is de door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur per einde verslagjaar. Per 31 december 2014 komt deze overeen met een interne rekenrente van 1,98 % (2013: 2,83%). De sterftekansen zijn ontleend aan de overlevingstafels AG generatietafel 2014, (2013: AG generatietafel 2012-2062, startjaar 2013, inclusief leeftijdsafhankelijke correctiefactoren behorend bij inkomensklasse “Hoog”. Als leeftijdsverschil man-vrouw wordt 3 jaar gehanteerd. Voor het partnerpensioen is aangenomen dat de partner drie jaar jonger is dan de verzekerde man en drie jaar ouder is dan de verzekerde vrouw. Voor het uitruilbaar levenslang partnerpensioen geldt: 





De gehuwdheidsfrequentie voor mannen loopt op van 0,01 op de leeftijd van 18 jaar tot 0,90 op de leeftijd van 35 jaar en is voor de leeftijden van 35 tot 65 jaar 0,90. Op leeftijd 65 jaar is de gehuwdheidsfrequentie 1. Vanaf de leeftijd van 65 jaar neemt de gehuwdheidsfrequentie af volgens de sterftekansen van vrouwelijke verzekerden. De gehuwdheidsfrequentie voor vrouwen loopt op van 0,05 op de leeftijd van 18 jaar tot 0,85 op de leeftijd van 30 jaar, is voor de leeftijden van 30 tot 50 jaar 0,85 en neemt dan geleidelijk af tot 0,7. Op leeftijd 65 jaar is de gehuwdheidsfrequentie 1. Vanaf de leeftijd van 65 jaar neemt de gehuwdheidsfrequentie af volgens de sterftekansen van mannelijke verzekerden. Na de 65-jarige leeftijd wordt gereserveerd volgens het systeem bepaalde man/bepaalde vrouw.

Voor het niet uitruilbare levenslange partnerpensioen alsmede voor het tijdelijke partnerpensioen geldt: 

De gehuwdheidsfrequentie voor mannen loopt op van 0,01 op de leeftijd van 18 jaar tot 0,90 op de leeftijd van 35 jaar en is voor de leeftijden van 35 tot en met 65 jaar 0,90. Vanaf de leeftijd van 65 jaar neemt de gehuwdheidsfrequentie af volgens de sterftekansen van vrouwelijke verzekerden.



De gehuwdheidsfrequentie voor vrouwen loopt op van 0,05 op de leeftijd van 18 jaar tot 0,85 op de leeftijd van 30 jaar, is voor de leeftijden van 30 tot 50 jaar 0,85 en neemt dan geleidelijk af tot 0,7. Vanaf de leeftijd van 65 jaar neemt de gehuwdheidsfrequentie af volgens de sterftekansen van mannelijke verzekerden.

De gehuwdheidsfrequenties zijn voor de pensioendatum vermenigvuldigd met een factor 1,04. De schadevoorziening voor verzekerden met vrijstelling van premiebetaling wegens arbeidsongeschiktheid is bepaald als de bruto koopsom voor het nog niet gefinancierde gedeelte van de verzekering. De schadevoorziening voor verzekerden met een ingegaan arbeidsongeschiktheidspensioen is bepaald als de contante waarde van het ingegane pensioen voor zover van toepassing inclusief een vaste indexatie met 3% per jaar.

Pagina 66 van 105


De voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds (eigen beheer) is verhoogd met een excasso-opslag van 3,00% (2013: 2,00%). De voorzieningen die herverzekerd zijn op basis van een garantiecontract wordt verhoogd met een excasso-opslag van 1,25% (prepensioenregeling) respectievelijk 1,75% (SMM-middelloonregeling).

9.11.

Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode.

Pagina 67 van 105


Pagina 68 van 105


10. Toelichting op de balans 10.1.

Algemeen Belegging in premiebijdragende onderneming(en) Het pensioenfonds heeft niet belegd in de premiebijdragende ondernemingen. Uitlenen van beleggingen Ultimo verslagjaar bedraagt het saldo van de uitgeleende effecten € 0 (2013: € 0). De vermogensbeheerder heeft bij de uitvoering van het beleggingsmandaat de mogelijkheid over te gaan tot het uitlenen van effecten (securities lending). Afdekkingstransacties In de Aegon fondsen wordt gebruik gemaakt van derivaten met als doel een effectieve en efficiënte uitvoering van het beleggingsbeleid mogelijk te maken en beleggingsrisico's af te dekken.

10.2.

Beleggingen voor risico pensioenfonds

10.2.1. Vastgoedbeleggingen Deze beleggingen zijn onder te verdelen in de volgende categorieën:

Indirect vastgoedbeleggingen

2014 7.550.186

2013 7.480.061

Stand ultimo boekjaar

7.550.186

7.480.061

Stand primo boekjaar Aankopen Verkopen Waardeveranderingen

2014 7.480.061 0 (211.269) 281.394

2013 8.046.320 0 (197.536) (368.723)


7.550.186

7.480.061

Het verloop van deze post is als volgt:

10.2.2. Aandelen Deze beleggingen zijn onder te verdelen in de volgende categorieën:

Aandelenfondsen mature markets Aandelenfondsen emerging markets

2014 102.043.601 37.845.317

2013 85.281.167 22.037.313


139.888.918

107.318.480

Pagina 69 van 105




2014 107.318.480 124.742.455 (105.774.289) 13.602.272


139.888.918

2013 90.199.778 13.850.917 (7.906.034) 11.173.819 107.318.480

10.2.3. Vastrentende waarden Deze beleggingen zijn onder te verdelen in de volgende categorieën:

Obligaties Credit Funds Long Duration Overlay Fondsen Obligatiebeleggingsfondsen

2014 12.355.692 120.687.241 77.722.723 157.687.760

2013 23.314.448 109.810.437 15.957.954 143.919.590


368.453.416

293.002.429

2014 293.002.429 (8.923.037) 122.298.718 (119.111.205) 81.186.511

2013 304.382.933 9.148.594 47.823.532 (43.791.469) (24.561.161)

368.453.416

293.002.429


Stand primo boekjaar Bijstorting cq. afroming LDO / SLM Aankopen Verkopen Waardeveranderingen Stand ultimo boekjaar

10.2.4. Overige beleggingen Deze beleggingen zijn onder te verdelen in de volgende categorieën:

Private equity (Euro Choice IV en V)

2014 6.706.919

2013 3.846.760


6.706.919

3.846.760

Pagina 70 van 105




2014 3.846.760 2.117.031 (731.835) 1.474.963

2013 2.341.239 1.718.654 (313.194) 100.061


6.706.919

3.846.760

2014 16.582 715.165 247.870

2013 13.604 3.685.092 0

10.2.5. Beleggingsvorderingen en –schulden Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Lopende intrest liquide middelen Liquide middelen (ten aanzien van beleggingen) Te vorderen dividendbelasting Overige schulden (nog te betalen kosten betalingsverkeer) Stand ultimo boekjaar

10.3.

(172) 979.445

0 3.698.696

Risico’s van financiële instrumenten In de hierna volgende toelichtingen op de risico’s van de beleggingen is een ‘doorkijkmethode’ toegepast. Dit betekent dat naar het risicoprofiel van de beleggingen binnen de beleggingsfondsen is doorgekeken, in plaats van uitsluitend te kijken naar de participaties in de beleggingsfondsen. Het pensioenfonds beoogt hiermee op een transparante wijze inzicht te geven in de risico’s die samenhangen met de beleggingen waarin zij heeft geïnvesteerd.

10.3.1. Prijsrisico Hier volgen de toelichtingen op de onderdelen van het prijsrisico. Valutarisico De meeste aandelenfondsen beleggen in aandelen die genoteerd zijn in andere valuta dan de euro waardoor ze zijn blootgesteld aan valutarisico. Alleen in de gehedgde variant van een beleggingsfonds wordt het valuta risico grotendeels afgedekt. Voor beleggingen in Amerikaanse aandelenfondsen is het valutarisico volledig gehedged. In het staatsobligatiefonds zitten enkel beleggingen gedenomineerd in euro waardoor het niet is blootgesteld aan enig valutarisico. In de overige fondsen kunnen beleggingen zitten met een denominatie in andere Europese valuta dan in euro, maar al deze posities worden gehedged naar euro via 1-maands valuta forward contracten waardoor deze beleggingsfondsen een beperkt valutarisico lopen. Aangezien HighYield en Emerging Market obligaties in andere valuta dan de euro genoteerd kunnen zijn, zijn deze beleggingsfondsen onderhevig aan valutarisico. Aangezien alle beleggingen gedenomineerd zijn in euro, is het LDO fonds / SLM fonds niet blootgesteld aan enig valutarisico.

Pagina 71 van 105


De verdeling van de beleggingen in financiële instrumenten naar valuta is als volgt:

Omschrijving  Euro  Amerikaanse dollar  Britse pond  Japanse Yen  Overige valuta (incl. beleggingsvorderingen) Stand ultimo boekjaar

2014 Euro 465.626.778 (228.504) 1.685.903 67.023 56.427.684

Percentage 88,9% 0,0% 0,3% 0,0% 10,8%

2013 Euro 346.716.362 746.619 8.955.016 5.876.155 53.052.274

Percentage 83,4% 0,2% 2,2% 1,4% 12,8%

523.578.884

100,0%

415.346.426

100,0%

Renterisico Alle aandelenfondsen zijn onderhevig aan renterisico gezien fluctuaties in rentestanden de prijs van aandelen kan beïnvloeden. De verdeling van de beleggingen in financiële instrumenten naar renteherzieningsdatum- of aflossingsdatum, indien deze eerder ligt, en de gemiddelde effectieve rentevoet is als volgt:

Omschrijving  Korter dan een jaar 

1 – 5 jaar



6 – 10 jaar



langer dan 10 jaar



Niet rentedragende instrumenten


2014 8.270.252

2013 5.681.650

92.745.302

87.188.517

147.095.405

130.250.501

91.732.208

63.459.247

183.735.717

128.766.511

523.578.884

415.346.426

Marktrisico Aandelenfondsen zijn onderhevig aan marktrisico's. Alle obligaties zullen altijd risico's lopen op de markt bij grote koersschommelingen omwille van onder andere grote veranderingen in de rente, spreads of valutaverschillen. Grondstof- en vastgoedbeleggingen zijn altijd onderhevig aan marktrisico gezien de kans op grote koersschommelingen omwille van onder andere grote veranderingen in de rente of valutaverschillen.

Pagina 72 van 105


De verdeling van de beleggingen naar geografisch gebied is als volgt:

Omschrijving Nederland Duitsland Frankrijk Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten Japan Overige landen (inclusief beleggingsvorderingen) Stand ultimo boekjaar

2014

2013

€ 40.662.486 113.957.261 52.093.278 52.177.345 71.631.970 6.711.776 186.344.768

% 7,8% 21,8% 9,9% 10,0% 13,7% 1,3% 35,5%

€ 45.576.679 99.652.849 37.458.866 31.874.444 53.082.998 6.496.964 141.203.625

% 11,1% 24,2% 9,1% 7,7% 12,9% 1,6% 33,4%

523.578.884

100,0%

415.346.425

100,0%

De verdeling van de beleggingen naar sector is als volgt:

Omschrijving Industrie Financiële Instellingen Overheid Olie Overige sectoren (inclusief beleggingsvorderingen) Stand ultimo boekjaar

2014

2013

€ 19.477.719 59.769.881 246.056.411 19.659.947 178.614.926

% 3,7% 11,4% 47,0% 3,8% 34,1%

€ 14.972.233 51.441.840 178.135.434 16.128.218 154.668.701

% 3,6% 12,5% 43,3% 3,9% 36,7%

523.578.884

100,0%

415.346.426

100,0%

10.3.2. Kredietrisico De verdeling van de vastrentende waarden naar rating is als volgt:

Omschrijving

2014

2013

AAA AA A BBB BB B Overige ratings Geen rating

€ 161.781.516 56.550.485 61.804.628 63.675.630 10.132.026 9.452.194 3.609.706 1.447.231

% 43,9% 15,3% 16,8% 17,3% 2,7% 2,6% 1,0% 0,4%

€ 124.432.215 40.895.568 56.088.396 49.952.475 9.108.546 8.316.296 1.206.464 3.002.469

% 42,5% 14,0% 19,1% 17,1% 3,1% 2,8% 0,4% 1,0%


368.453.416

100,0%

293.002.429

100,0%

Pagina 73 van 105


10.3.3. Liquiditeitsrisico Het pensioenfonds is per 31 december 2014 en 2013 voor het overgrote deel belegd in vrij verhandelbare beursgenoteerde beleggingen en is hierdoor niet blootgesteld aan een significant liquiditeitsrisico. Beleggingen in private equity hebben een beperkte verhandelbaarheid. Per ultimo 2014 is € 6,707 miljoen belegd in private equity (2013: € 3,847 miljoen). 10.3.4. Concentratierisico Het pensioenfonds heeft de beleggingen zoveel mogelijk gespreid naar valuta, regio’s, sectoren en emittenten. Per 31 december 2014 en 31 december 2013 heeft het pensioenfonds de volgende individuele beleggingen of beleggingen van eenzelfde uitgevende instelling in portefeuille die groter zijn dan 2% van het balanstotaal:

Omschrijving Franse Republiek Bondsrepubliek Duitsland Koninkrijk der Nederlanden Republiek Oostenrijk Republiek Finland Overige beleggingen (inclusief beleggingsvorderingen) Stand ultimo boekjaar

2014

2013

€ 61.309.956 120.405.634 49.885.048 7.455.156 10.661.958 273.861.132

% 11,7% 23,0% 9,5% 1,4% 2,0% 52,4%

€ 20.249.491 84.972.028 26.856.894 9.493.668 0 273.774.345

% 4,9% 20,7% 6,5% 2,3% 0,0% 65,6%

523.578.884

100,0%

415.346.426

100,0%

Er is niet belegd in staatsobligaties uitgegeven door één van de zogenaamde PIIGS-landen. PIIGS-landen zijn Europese landen met een relatief hoge staatsschuld (Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje). 10.3.5. Methodiek bepaling marktwaarde In onderstaande tabel is voor de financiële activa die gewaardeerd zijn tegen reële (markt-) waarde aangegeven waarvan de boekwaarden zijn afgeleid.

Vastgoed beleggingen Aandelen Vastrentende waarden Overige beleggingen Totaal

Genoteerde marktprijzen 0 0 12.355.693 0

Onafhankelijke taxaties 0 0 0 0

NCWberekening 0 0 0 0

Andere methode 7.550.186 139.888.918 356.097.723 6.706.919

12.355.693

0

0

510.243.746

Vrijwel alle Aegon en TKPI beleggingsfondsen kennen een dagelijkse intrinsieke waardebepaling, dagelijkse toe- en uittredingsmomenten en hebben voornamelijk beursgenoteerde stukken in portefeuille. Onder andere methode zijn het Long Duration Overlay / Strategic Liability Management fonds (Vastrentende waarden) opgenomen en Private Equity investeringen in Euro Choice IV en V L.P. ( Overige beleggingen). Deze fondsen beleggen (grotendeels) in niet-beursgenoteerde financiële waarden. De waardering van het Long Duration Overlay / Strategic Liability Management Fonds is grotendeels afhankelijk van renteswaps. De waardering van private equity is gebaseerd op een Internal Rate of Return (IRR) van toekomstig te

Pagina 74 van 105


verwachten kastromen uit dividenduitkeringen en verkoopwinsten van de bedrijven waarin rechtstreeks wordt geparticipeerd.

10.4.

Herverzekeringsdeel technische voorzieningen

10.4.1. Garantiecontracten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Garantiecontracten met beleggingsdepot Garantiecontracten zonder beleggingsdepot

2014 14.391.000 15.439.000

2013 9.549.000 11.183.000


29.830.000

20.732.000

Prepensioenregeling Stand primo boekjaar Pensioenopbouw Indexering en overige toeslagen Rentetoevoeging Onttrekking voor pensioenuitkeringen Onttrekking voor pensioenuitvoeringskosten Wijziging marktrente Wijziging uit hoofde van overdracht van rechten Overige mutaties

2014 9.549.000 (8.415) 0 299.875 (465.675) (6.221) 4.970.401 0 52.035

2013 10.439.000 31.285 0 309.660 (716.482) (16.138) (514.901) (13.179) 29.755


14.391.000

9.549.000

SMM-middelloonregeling Stand primo boekjaar Pensioenopbouw Indexering en overige toeslagen Rentetoevoeging Onttrekking voor pensioenuitkeringen Onttrekking voor pensioenuitvoeringskosten Wijziging marktrente Wijziging uit hoofde van overdracht van rechten Overige mutaties

2014 11.183.000 629.938 0 337.225 (31.757) (45.971) 3.458.252 (30.051) (61.636)

2013 11.151.000 845.301 77.390 312.574 (31.421) (69.132) (978.136) (21.366) (103.210)


15.439.000

11.183.000

10.4.2. Garantiecontracten met beleggingsdepot Bij de garantiecontracten bestaat de mogelijkheid om de herverzekerde pensioenverplichtingen achter te laten bij de verzekeraar. Beleggingsresultaten komen, indien positief ten gunste van het pensioenfonds. Indien deze negatief bedraagt wordt het negatieve resultaat op de balans van het depot geactiveerd. Toekomstige positieve resultaten worden eerst aangewend om geactiveerde negatieve resultaten te verrekenen. Bij dit contract (prepensioenregeling) is een gesepareerd beleggingsdepot geopend waarin de beleggingsportefeuille de volgende samenstelling en het volgende verloop kent (bedragen op marktwaarde).

Pagina 75 van 105


Totaal beleggingen gesepareerd beleggingsdepot Deze beleggingen zijn onder te verdelen in de volgende categorieën:

Overige beleggingen Beleggingsvorderingen

2014 8.648.806 (12.721)

2013 8.279.666 (32.125)


8.636.085

8.247.541

Mix-fondsen

2014 8.648.806

2013 8.279.666


8.648.806

8.279.666

Stand primo boekjaar Herallocatie Aankopen Verkopen Waardeveranderingen

2014 8.279.666 8.332 557.850 (549.486) 352.444

2013 8.498.223 (80.598) 659.993 (889.333) 91.381


8.648.806

8.279.666

Overige beleggingen De samenstelling van deze post is als volgt:


Beleggingsvorderingen De samenstelling van deze post is als volgt:

Liquide middelen (ten aanzien van beleggingen)

2014 (12.721)

2013 (32.125)


(12.721)

(32.125)

10.4.3. Garantiecontracten zonder beleggingsdepot Deze post vertegenwoordigt de verplichtingen welke zijn herverzekerd bij Aegon Levensverzekering N.V. uit hoofde van de SMM-middelloonregeling. Deze regeling is herverzekerd middels een garantiecontract met ingangsdatum 1 januari 2008 en een duur van vijf jaar. Voor 2013 en 2014 is een 1-jarige verlenging van dit contract overeengekomen, waarmee de einddatum van dit contract 31 december 2014 is. In dit contract is zowel een winstdeling op het technisch resultaat op de grondslagen sterfte, arbeidsongeschiktheid en mutaties van 35% als een interestwinstdeling over de premiereserve op basis van fictieve beleggingen in staatsleningen - het OA-systeem - en daadwerkelijke beleggingen in Aegon-fondsen.

Pagina 76 van 105


10.4.4. Overige contracten herverzekering Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Schadevoorziening arbeidsongeschiktheidsrentes u.h.v. risicoherverzekering Stand ultimo boekjaar

2014 51.000

2013 35.000

51.000

35.000

Schadevoorziening arbeidsongeschiktheidsrentes u.h.v. risicoherverzekering Het verloop van het herverzekeringsdeel van de schadevoorziening arbeidsongeschiktheidsrentes u.h.v. risicoherverzekering kan als volgt worden weergegeven:

Stand primo boekjaar Rentetoevoeging Onttrekking voor pensioenuitkeringen Wijziging marktrente Overige mutaties

2014 35.000 1.235 (4.387) 10.328 8.824

2013 0 0 (990) 35.990


51.000

35.000

10.4.5. Overige vorderingen uit hoofde van herverzekeringsdeel technische voorzieningen Hieronder zijn opgenomen vorderingen op Aegon Levensverzekering N.V. die niet onmiddellijk opeisbaar zijn. Het betreft de volgende posten:

Te vorderen technisch resultaat

2014 356.367

2013 325.894


356.367

325.894

Technische winstdeling prepensioenregeling (NUV-mantelcontract met gesepareerd beleggingsdepot op basis van 4% rekenrente) De huidige winstdelingsperiode is gestart op 1 januari 2009 en loopt tot 1 januari 2016. Is het saldo van de opgerente resultaten aan het einde van deze periode positief, dan wordt 45% (zie addendum) van dit saldo aan het pensioenfonds uitgekeerd. Een eventueel negatief saldo komt voor rekening van Aegon. Het opgerente technisch resultaat bedraagt per 31 december 2014 € 82.915. Het winstaandeel bedraagt € 40.577. Het aandeel van het pensioenfonds op basis van de technische voorziening per 31 december 2014 bedraagt 84,0% zijnde € 31.339 (2013: € 34.004). Technische winstdeling middelloonregeling Sanoma Men’s Magazines De winstdelingsperiode is gestart op 1 januari 2008 en loopt tot 1 januari 2015. Is het saldo van de opgerente resultaten aan het einde van deze periode positief, dan wordt 35% van dit saldo aan het pensioenfonds uitgekeerd. Een eventueel negatief saldo komt voor rekening van Aegon. Het opgerente resultaat bedraagt per 31 december 2014 € 325.028 (2013: € 291.890). in verband met de dekking van arbeidsongeschiktheidsrisico’s wordt de technische winstdeling pas per 1 januari 2017 uitgekeerd, onder verrekening van eventuele arbeidsongeschiktheidsschades tijdens de uitloopperiode.

Pagina 77 van 105


Technische winstdeling risicoherverzekering A-regeling en regeling 2009 De winstdelingsperiode is gestart op 1 januari 2011 en loopt tot 1 januari 2016. Is het saldo van de opgerente verzekeringstechnische resultaten aan het einde van deze periode positief, dan wordt 100% van dit saldo aan het pensioenfonds uitgekeerd. Een eventueel negatief saldo komt voor rekening van Aegon. Het opgerente resultaat bedraagt per 31 december 2014 € 1.578.443 (2013: € 949.921). Vanwege het onzekere (toekomstig) verloop van deze winstdeling is besloten om deze latente vordering niet mee te nemen in de jaarrekening. 10.4.6. Kredietrisico herverzekeraar Het pensioenfonds heeft het grootste deel van haar verplichtingen (A-regeling en de regeling 2009) vanaf 1 januari 2011 in eigen beheer en loopt hierover geen kredietrisico herverzekeraar meer. Per 1 februari 2011 is een herziening voor herverzekerde pensioenfondsen in werking getreden in het Financieel Toetsingskader (FTK). Op grond van deze herziening mogen pensioenfondsen die hun risico’s bij een verzekeraar hebben verzekerd het (eventuele) kredietrisico op die verzekeraar buiten beschouwing laten bij de berekening van het Vereist Eigen Vermogen (VEV). Wel dient het pensioenfonds dan een Minimaal Vereist Eigen Vermogen (MVEV) van 1% van de voorziening aan te houden en haar deelnemers over een en ander te informeren. Het bestuur van SPSN heeft besloten om gebruik te maken van deze mogelijkheid om het kredietrisico buiten beschouwing te laten.

10.5.

Vorderingen en overlopende activa

10.5.1. Vorderingen uit hoofde van herverzekering Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Rekening courant Aegon Levensverzekering N.V. Overige vorderingen op verzekeraars8 Stand ultimo boekjaar

2014 952.270 161.995 1.114.265

2013 703.943 0 703.943

10.5.2. Overige vorderingen Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Te vorderen premies werkgever Vooruitbetaalde overgedragen pensioenverplichtingen Stand ultimo boekjaar

8

2014 16.857.311

2013 0

14.877 16.872.188

0

Deze vordering betreft een te vorderen rekening-courant saldo uit hoofde van inkomende en uitgaande waardeoverdrachten. Pagina 78 van 105


10.6.

Overige activa

10.6.1. Liquide middelen Dit betreft saldi van rekeningen bij:

ABN AMRO Bank 42.20.06.254 ING Bank 66.10.79.910 Stand ultimo boekjaar

2014 844.603 162.520

2013 698.277 4.438.571

1.007.123

5.136.848

Algemene reserve

2014 80.267.107

2013 50.991.900


80.267.107

50.991.900

Stand primo boekjaar Vrijval uit reserve technische winstdeling Mutatie via resultaatsbestemming

2014 50.991.900 0 29.275.207

2013 36.016.940 7.916.100 7.058.860


80.267.107

50.991.900

Alle liquide middelen zijn vrij opneembaar.

10.7.

Stichtingskapitaal en reserves

10.7.1. Wettelijke en statutaire reserves Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Het verloop van de algemene reserve is als volgt:

Bij de oprichting van de Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland per 1 januari 2002 heeft VNU € 5.000.000 extra ter beschikking gesteld. Van dit bedrag is inmiddels € 2.200.000 aangewend voor de inbouw van de overhevelingstoeslag in het pensioengevend salaris. Het restant van deze storting (€ 2.800.000) is tot op heden niet geoormerkt en is begrepen in het saldo van de Algemene Reserve van het Pensioenfonds. 10.7.2. Bestemmingsreserves Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Reserve technische winstdeling Reserve voor toeslagverlening garantiecontracten

2014 356.367 18.313

2013 325.894 18.313


374.680

344.207

Pagina 79 van 105


Het verloop van de verschillende onderdelen van deze post is als volgt: Reserve technische winstdeling

Stand primo boekjaar Vrijval naar algemene reserve Mutatie via resultaatbestemming

2014 325.894 0 30.473


356.367

2013 8.177.372 (7.916.100) 64.622 325.894

Reserve voor toeslagverlening garantiecontracten

Stand primo boekjaar Mutatie via resultaatbestemming

2014 18.313 0

2013 90.372 (72.059)


18.313

18.313

10.7.3. Solvabiliteit en herstelplan Solvabiliteit De solvabiliteit van het pensioenfonds is als volgt:

Minimaal vereist eigen vermogen Vereist eigen vermogen

2014 19.407.000 48.861.000

2013 15.192.000 46.661.000

Volgens de Pensioenwet dient een pensioenfonds een minimaal vereist dan wel vereist eigen vermogen aan te houden. Voor het aanhouden van een minimaal vereist Eigen vermogen kan een vrijstelling van DNB ontvangen. Het Vereist Eigen vermogen dient zodanig van omvang te zijn dat met een zekerheid van 97,5% wordt voorkomen dat het pensioenfonds binnen een periode van één jaar over minder waarden beschikt dan de hoogte van de technische voorzieningen. Het Vereist Eigen Vermogen is per ultimo 2014 vastgesteld op 10,6% van de voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds (2013: 12,9%). De vermogenspositie van het pensioenfonds kan per 31 december 2014 worden gekarakteriseerd als toereikend. Voor de berekening van het Vereist Eigen vermogen wordt gebruik gemaakt van een standaardmodel zoals voorgeschreven door DNB.

10.8.

Technische voorzieningen In de technische voorzieningen zijn de volgende pensioenregelingen opgenomen:    

Pensioenregeling A (gesloten per 31-12-2008) en pensioenregeling GA (beëindigd per 31-12-2004) Pensioenregeling 2009 Prepensioenregelingen CAO-BTU, CAO PU (gesloten per 31-12-2005) en CAO van Aldipress B.V. (gesloten per 31-12-2005) Middelloonregeling Sanoma Men’s Magazines

Voor een toelichting op deze pensioenregelingen wordt verwezen naar paragraaf 5.2 van het bestuursverslag.

Pagina 80 van 105


10.8.1. Voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds De voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds is naar categorieën van deelnemers als volgt samengesteld: 2014

2013

A-regeling en regeling 2009: Actieve deelnemers Arbeidsongeschikte deelnemers Gewezen deelnemers Pensioengerechtigde deelnemers

160.753.000 9.795.000 153.578.000 137.207.000

147.423.000 8.999.000 92.554.000 112.734.000

Subtotaal

461.333.000

361.710.000

Garantiecontracten en risicoherverzekering Risicoherverzekering Prepensioenregeling SMM-middelloonregeling

51.000 14.391.000 15.439.000

35.000 9.549.000 11.183.000

Subtotaal

29.881.000

20.767.000

491.214.000

382.477.000


Het verloop van de voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds kan als volgt worden weergegeven:

Stand primo boekjaar Pensioenopbouw Indexering en overige toeslagen Rentetoevoeging Onttrekking voor pensioenuitkeringen Onttrekking voor pensioenuitvoeringskosten Wijziging marktrente Wijziging uit hoofde van overdracht van rechten Wijziging actuariële grondslagen Overige mutaties

2014 382.477.000 13.034.523 3.677.000 2.040.335 (7.183.432) (1.671.192) 92.024.594 222.949 6.914.000 (321.777)

2013 387.706.000 15.111.586 1.913.390 1.941.234 (6.559.893) (1.381.270) (15.478.037) (108.545) 0 (667.465)


491.214.000

382.477.000

De voorziening voor pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds is gewaardeerd volgens de grondslagen zoals opgenomen in hoofdstuk 8. De posten pensioenopbouw tot en met technisch resultaat in de Mutatie van de Voorziening voor pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds met betrekking tot de garantiecontracten (prepensioenregeling en pensioenregeling SMM) zijn gebaseerd op de grondslagen zoals omschreven in de verzekeringsovereenkomsten. Met de posten ‘wijziging marktrente en wijziging actuariële uitgangspunten’ worden de mutaties weergegeven die benodigd zijn om de Voorziening van pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds te waarderen zoals het pensioenfonds deze op haar balans verantwoordt. De opgenomen excasso-opslag in de voorziening pensioenverplichtingen voor risico van het pensioenfonds is per 31 december 2014 verhoogd van 2% (2013) naar 3%. De reden voor de verhoging is dat als gevolg van het voorgenomen pensioenbeleid van aangesloten werkgevers wordt verwacht dat het pensioenfonds als (actief) fonds nog maximaal 3 tot 5 jaar zal bestaan. Pagina 81 van 105


10.9.

Overige schulden en overlopende passiva

10.9.1. Schulden uit hoofde van herverzekering Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Overige schulden aan verzekeraars9 Stand ultimo boekjaar

2014 0

2013 356.027

0

356.027

10.9.2. Overige schulden Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Schulden aan kredietinstellingen Vooruitontvangen premies Vooruitontvangen overgenomen pensioenverplichtingen Nog af te dragen loonheffing Nog te betalen kosten vermogensbeheer Nog te betalen accountantskosten Nog te betalen actuariskosten Nog te betalen bestuurskosten Nog te betalen administratievergoeding Nog te betalen pensioenuitkeringen Nog te betalen aan werkgever Sanoma Uitgevers B.V. Overige schulden Stand ultimo boekjaar

2014 0 0 20.970

2013 8 6.889.968 56.505

152.663 133.602 38.720 101.090 56.523 377.958 57.044 8.117

144.067 86.075 33.275 88.142 397.418 358.190 35.677 12.536

7.353

9.116

954.040

8.110.977

10.10. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen 10.10.1.

Niet toegekende indexaties; inhaalambitie

Tot en met 2008 zijn alle toeslagen verleend aan gewezen deelnemers, arbeidsongeschikte deelnemers en pensioengerechtigden gebaseerd op het consumentenprijsindexcijfer (CPI alle huishoudens (afgeleid)). Vanaf 2009 zijn in verband met de financiële situatie van het pensioenfonds een aantal toeslagen niet of gedeeltelijk toegekend. Indexatie per 1 januari 2013 Per 1 januari 2014 is een gedeeltelijke toeslag verleend van 0,94%. Bij voldoende financiële middelen van het pensioenfonds zou de indexatie per 1 januari 2013 1,98% (op basis van het consumentenprijsindexcijfer (CPI afgeleid) hebben bedragen.

9

Voor 2013 bestaat deze schuld uit een te betalen saldo waardeoverdrachten en nog te verrekenen uitkeringen. Voor 2014 bestaat de schuld alleen uit het te betalen saldo waardeoverdrachten. Pagina 82 van 105


Indexatie per 1 januari 2014 Per 1 januari 2014 is een gedeeltelijke toeslag verleend van 1,05%. Bij voldoende financiële middelen van het pensioenfonds zou de indexatie per 1 januari 2014 1,60% (op basis van het consumentenprijsindexcijfer (CPI afgeleid) hebben bedragen. Indexatie per 1 januari 2015 Per 1 januari 2015 is een gedeeltelijke toeslag verleend van 0,50%. Bij voldoende financiële middelen van het pensioenfonds zou de indexatie per 1 januari 2015 0,84% (op basis van het consumentenprijsindexcijfer (CPI afgeleid) hebben bedragen De cumulatieve achterstand in de toeslagverlening voor pensioengerechtigden en gewezen deelnemers bedraagt voor de A-regeling per 1 januari 2015 8,08% en voor de regeling 2009 5,41%. 10.10.2.

Uitbesteding

Het pensioenfonds heeft per 1 januari 2011 een uitbestedingsovereenkomst afgesloten met Aegon Administratieve Dienstverlening B.V. voor een periode van vijf jaar. De jaarlijks te betalen administratievergoeding bestaat uit een vast bedrag van € 79.359 (jaarlijks geïndexeerd) en een variabele vergoeding die afhankelijk is van het aantal deelnemers aan de pensioenregeling (handelingentarief). De totale administratievergoeding voor 2014 bedraagt € 335.993 (2013: € 322.576). Vanaf 2011 is het pensioenfonds BTW verschuldigd over deze administratievergoeding. In deze administratievergoeding is ook de aanvullende dienstverlening meegenomen die niet onder de werkzaamheden van de Service Level Agreement valt. Met terugwerkende kracht vanaf 1 juli 2011 heeft het pensioenfonds een Fiduciair Managementovereenkomst gesloten met TKP Investments B.V. voor een periode van vier en een half jaar. De totale vergoeding voor het fiduciair vermogensbeheer voor 2014 bedraagt € 439.513 (2013: € 255.317). Operationeel risico en uitbestedingsrisico Operationeel risico is het risico van een onjuiste afwikkeling van transacties, fouten in de verwerking van gegevens, het verloren gaan van informatie, fraude en dergelijke. Dergelijke risico’s worden beheerst door het stellen van hoge kwaliteitseisen aan de organisaties die bij de uitvoering betrokken zijn op gebieden zoals interne organisatie, procedures, processen en controles, kwaliteit van de geautomatiseerde systemen, en dergelijke. Deze kwaliteitseisen worden periodiek getoetst door het bestuur aan de hand van periodieke rapportages en verkregen ISAE 3402 type II (voorheen SAS/70) rapporten en specifieke risicoanalyses. 10.10.3.

Private Equity fonds Euro Choice IV en Euro Choice V

Het pensioenfonds is in 2008 een verplichting aangegaan met AKINA Partners tot het storten van een bedrag van in totaal € 5.000.000 in het Private Equity fonds Euro Choice IV L.P. Tot en met 31 december 2014 is via meerdere capital calls een bedrag van € 3.826.000 ingelegd. De openstaande verplichting per 31 december 2014 bedraagt € 1.174.000 (2013: € 1.835.714). In 2014 is het pensioenfonds een 2e verplichting aangegaan tot het storten van een bedrag van € 5.000.000 in het private equity fonds Euro Choice V L.P. Tot en met 31 december 2014 is via meerdere capital calls een bedrag ingelegd van € 2.132.834. De openstaande verplichting per 31 december 2014 bedraagt € 2.867.166 (2013: € 4.034.150).

Pagina 83 van 105


Pagina 84 van 105


11. Toelichting op de staat van baten en lasten 11.1.

Premiebijdragen Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Bijdragen A-regeling en regeling 2009 Bijdragen prepensioenregeling Bijdragen werkgever SMM-middelloonregeling Resultaat op waardeoverdrachten basisregeling Resultaat op waardeoverdrachten prepensioenregeling Resultaat op waardeoverdrachten SMMmiddelloonregeling Premiekorting verleend aan werkgever Totaal

2014 14.542.772 (1.968) 697.640 (13.794) 981

2013 15.801.891 39.562 946.137 (28.589) 2.991

6.384

(1.405)

139

(587)

15.232.154

16.760.000

De bijdrage van de werknemer is gemaximeerd op 6% van de pensioengrondslag. De kostendekkende premie, de feitelijke premie en de gedempte premie zijn als volgt:

Verschuldigde premie Kostendekkende premie Gedempte premie

2014 15.232.154 14.560.000 14.156.000

2013 16.760.000 16.760.000 15.915.000

Per 31 december 2013 bevond het pensioenfonds zich niet meer in een situatie van een reservetekort zodat over 2014 de verschuldigde premie gelijk is gesteld aan de gedempte premie. In de verschuldigde premie zit bovendien een opslag van 7,1% op de gedempte kostendekkende premie om de vermogenspositie van het fonds te verstreken en een extra storting i.v.m. de financiële positie van het fonds op 31 december 2011. Aangezien de dekkingsgraad per ultimo 2011 van 104,0 % lager was dan het toen volgens het herstelplan benodigde niveau van 105,2 %, is de werkgever, uit hoofde van het addendum bij de uitvoeringsovereenkomst, verplicht tot een extra storting van € 324k. De aan het boekjaar toe te rekenen feitelijke premie is als bate verantwoord. De samenstelling van de kostendekkende premie (voor 2014 gebaseerd op de gedempte premie) is als volgt:

Nominale pensioeninkoop op marktwaarde Opslag voor uitvoeringskosten Opslag voor het instandhouden van het Vereist Vermogen Totaal

2014 11.274.000 1.481.000

2013 14.006.000 1.180.000

1.401.000

1.574.000

14.156.000

16.760.000

Pagina 85 van 105


11.2.

Beleggingsresultaten voor risico pensioenfonds Deze post is als volgt samengesteld:

Directe beleggingsopbrengsten Indirecte beleggingsopbrengsten Kosten vermogensbeheer Totaal

2014 6.485.097 96.556.759 (129.343) 102.912.513

2013 8.878.299 (13.656.004) (127.858) (4.905.563)

11.2.1. Directe beleggingsopbrengsten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Dividendopbrengsten vastgoed Dividendopbrengsten aandelen Interestopbrengsten vastrentende waarden Directe opbrengst overige beleggingen Liquide middelen Overige beleggingsbaten en -lasten

2014 37.873 1.490.769 4.870.601 52.315 17.881 15.658

2013 34.859 915.439 7.892.326 25.595 10.080 0

Directe beleggingsopbrengsten

6.485.097

8.878.299

11.2.2. Indirecte beleggingsopbrengsten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Waardeveranderingen Waardeveranderingen Waardeveranderingen Waardeveranderingen Waardeveranderingen

vastgoedbeleggingen aandelen vastrentende waarden overige beleggingen liquide middelen

Indirecte beleggingsopbrengsten

2014 281.394 13.602.272 81.186.511 1.474.963 11.619

2013 (368.723) 11.173.819 (24.561.161) 100.061 0

96.556.759

(13.656.004)

11.2.3. Kosten vermogensbeheer Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Beheerkosten garantiecontracten Managementfee Bankkosten en bewaarloon

2014 (24.205) (101.826) (3.312)

2013 (23.253) (99.997) (4.608)

Kosten vermogensbeheer

(129.343)

(127.858)

Van de totale kosten vermogensbeheer kan geen betrouwbare toerekening van de kosten aan de verschillende beleggingscategorieën worden gemaakt. Derhalve zijn deze niet opgenomen.

Pagina 86 van 105


11.3.

Baten uit herverzekering Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: 2014

2013

Pensioenuitkeringen uit hoofde van herverzekering 1) Uitkering technische winstdeling 2) Omvangskorting/ -opslag basisregeling

497.432 30.473 (139)

747.903 64.622 587

Totaal

527.766

813.112

Ad 1) Pensioenuitkeringen uit hoofde van herverzekering zijn als volgt nader te specificeren:

Ouderdomspensioen Prepensioen Afkopen wegens gering pensioen

2014 31.757 465.675 0

2013 31.421 715.739 743

Uitkeringen uit hoofde van herverzekering

497.432

747.903

Ad 2) Uitkering technische winstdeling De uitkering technische winstdeling 2013 bestaat uit de oprenting van het gereserveerde technische resultaat van de A-regeling / regeling 2009 per 1 januari 2014 met 2,49% zijnde € 32.716, 35% van de toename van het opgerente technische resultaat tot en met 2014 van de SMM-middelloonregeling van € 42.836 en het aandeel van het pensioenfonds in de technische winstdeling van het NUV-mantelcontract van het 4% depot ter grootte van 45% van de mutatie van opgerente technische resultaat vanaf 2009 tot en met 2013 van -/€ 10.930. De uitkering technische winstdeling 2014 bestaat uit 35% van de toename van het opgerente technische resultaat tot en met 2014 van de SMM-middelloonregeling van € 33.138 en het aandeel van het pensioenfonds in de technische winstdeling van het NUV-mantelcontract van het 4% depot ter grootte van 45% van de mutatie van opgerente technische resultaat vanaf 2009 tot en met 2014 van -/- € 2.665.

11.4.

Overige baten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Interestbaten Uitkering overlijdenskapitalen Uitkering arbeidsongeschiktheidsrentes Afkoopsom in verband met toekomstige risico's Overige baten

2014 15.020 439.000 4.387 20.000.000 0

2013 2.609 10.000 990 0 17.103

Totaal

20.458.407

30.702

De interestbaten zijn toegelicht in paragraaf 11.12.

Pagina 87 van 105


11.5.

Pensioenuitkeringen In totaal is uitgekeerd aan gepensioneerde deelnemers:

11.6.

Ouderdomspensioen Prepensioen Nabestaandenpensioen Wezenpensioen Arbeidsongeschiktheidspensioen Afkopen wegens gering pensioen

2014 5.987.317 465.675 627.092 18.612 61.730 8.396

2013 5.182.018 715.739 560.917 18.568 74.113 21.872

Totaal

7.168.822

6.573.227

Pensioenuitvoeringskosten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd: Accountantskosten - controle jaarverslag en DNBjaarstaten Accountantskosten – overige werkzaamheden Actuariskosten actuariskosten (inclusief certificering) adviseurskosten beleggingsadvies10 Bestuurskosten Contributies Kosten intern toezicht Administratiekostenvergoeding Adviseurskosten Bijdrage DNB Bankkosten Opleidingskosten Kosten opstellen jaarrekening en FTK-staten Kosten vermogensbeheer11 Kosten communicatie deelnemers Overige kosten Totaal

2014

2013

33.275 5.445

30.250 0

58.504 154.012 42.316 350.743 14.533 26.101 335.992 14.990 24.155 1.063 35.141 42.055 458.138 18.150 0

60.500 123.894 16.312 399.690 3.238 20.166 322.576 11.194 26.358 1.020 2.270 39.100 189.259 45.070 5.569

1.614.613

1.296.466

In totaliteit zijn de kosten van vermogensbeheer en pensioenbeheer als volgt te specificeren: 2014

2013

Pensioenbeheer Vermogensbeheer

1.114.160 500.453

1.090.895 205.571

Totaal

1.614.613

1.296.466

10

In 2014 ook eenmalige kosten inbegrepen van de uitgevoerde continuiteitsanalyse 2014 en de overige adviezen (impactstudies) over de continuiteit bij het zijn van een gesloten pensioenfonds. 11 In de kostenvermogensbeheer 2014 zit een performance fee van € 73k, begrepen, terwijl in de kosten vermogensbeheer 2013 een teruggave omzetbelasting van € 90k was verwerkt over de periode 2008-2012. Pagina 88 van 105


11.7.

Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds Hier volgt een toelichting op de verschillende componenten van de mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds.

11.7.1. Pensioenopbouw De pensioenopbouw is de contante waarde van de pensioenaanspraken die in het boekjaar zijn toegekend. De samenstelling kan als volgt worden weergegeven:

Bruto premie Bruto koopsommen

2014 10.731.284 2.303.239

2013 11.417.000 3.694.586

Totaal pensioenopbouw

13.034.523

15.111.586

11.7.2. Indexering en overige toeslagen Het pensioenfonds streeft ernaar de opgebouwde pensioenrechten van de actieve deelnemers jaarlijks aan te passen aan de prijsindex. De indexering heeft een voorwaardelijk karakter. Dit betekent dat geen recht op indexering bestaat en dat het niet zeker is of en in hoeverre in de toekomst indexering kan plaatsvinden. Een eventuele achterstand in de indexering kan in principe worden ingehaald. Het pensioenfonds streeft er tevens naar de ingegane pensioenen en de premievrije pensioenrechten (gewezen deelnemers) jaarlijks aan te passen aan de ontwikkeling van de prijsindex. Ook deze indexering heeft een voorwaardelijk karakter. Dit betekent dat geen recht op indexering bestaat en dat het niet zeker is of en in hoeverre in de toekomst indexering kan plaatsvinden. Een eventuele achterstand in de indexering kan in principe worden ingehaald. De samenstelling kan als volgt worden weergegeven:

Indexatie actieve en arbeidsongeschikte deelnemers Indexatie gewezen en gepensioneerde deelnemers Totaal indexatie

2014 71.000

2013 123.842

3.606.000

1.789.548

3.677.000

1.913.390

11.7.3. Rentetoevoeging De pensioenverplichtingen voor risico fonds zijn opgerent met 0,379% (2013: 0,351%) voor een bedrag van € 2.040.335 (2013: € 1.941.234). 11.7.4. Onttrekking voor pensioenuitkeringen Verwachte toekomstige pensioenuitkeringen worden vooraf actuarieel berekend en opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De onder dit hoofd opgenomen afname van de voorziening betreft het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van de pensioenen in de verslagperiode.

Pagina 89 van 105


De samenstelling kan als volgt worden weergegeven:

Uitkeringen Afkopen klein pensioen

2014 (7.151.432) (32.000)

2013 (6.550.150) (9.743)

Totaal uitkeringen

(7.183.432)

(6.559.893)

11.7.5. Onttrekking voor pensioenuitvoeringskosten Toekomstige pensioenuitvoeringskosten (in het bijzonder excassokosten) worden vooraf actuarieel berekend en opgenomen in de voorziening pensioenverplichtingen. De onder dit hoofd opgenomen afname van de voorziening betreft het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van de kosten van de verslagperiode. De onttrekking met betrekking tot het verslagjaar bedraagt € (1.671.192) (2013: € (1.381.270)). 11.7.6. Wijziging rentetermijnstructuur Jaarlijks wordt per 31 december de waarde van de technische voorzieningen herrekend door toepassing van de actuele rentetermijnstructuur. Het effect van de verandering van de rentetermijnstructuur wordt verantwoord onder het hoofd wijziging marktrente. Het per 31 december gehanteerde intrestpercentage bedraagt 1,98% (2013: 2,83%) en is afgeleid van de rentetermijnstructuur, zoals per 31 december 2014 door DNB is gepubliceerd. Deze rentetermijnstructuur is vastgesteld met een driemaands gemiddelde en vanaf 30 september 2013 met een Ultimate Forward Rate (UFR). Invoering van de UFR heeft gezorgd voor een daling van de voorziening pensioenverplichtingen per 31 december 2013 met € 15.571.000. De financiële gevolgen uit hoofde van de wijziging van de rentetermijnstructuur met betrekking tot het boekjaar bedraagt € 92.024.594 (2013: € (15.478.037)). 11.7.7. Wijziging uit hoofde van overdracht van rechten Hieronder is opgenomen het saldo van de actuarieel benodigde koopsommen voor overgenomen pensioenverplichtingen en de vrijval van de voorziening dat betrekking heeft op het bedrag dat vrijkomt ten behoeve van de financiering van overgedragen pensioenverplichtingen. Het saldo kan als volgt worden weergegeven:

Koopsom overgenomen waardeoverdracht Afkoop overgedragen waardeoverdrachten Totaal

2014 356.551 (133.602)

2013 547.000 (655.545)

222.949

(108.545)

11.7.8. Wijziging actuariële grondslagen Jaarlijks worden de actuariële grondslagen en/of methoden beoordeeld en mogelijk herzien ten behoeve van de berekening van de actuele waarde van de pensioenverplichtingen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van interne en externe actuariële deskundigheid. Dit betreft onder meer de vergelijking van veronderstellingen ten aanzien sterfte, langleven, arbeidsongeschiktheid met werkelijke waarnemingen voor de gehele bevolking als voor de populatie van het fonds.

Pagina 90 van 105


De vaststelling van de toereikendheid van de voorziening voor pensioenverplichtingen is een inherent onzeker proces, waarbij gebruik wordt gemaakt van schattingen en oordelen door het bestuur van het fonds. Het effect van deze wijzigingen wordt verantwoord in het resultaat op het moment dat de actuariële uitgangspunten worden herzien. De financiële gevolgen uit hoofde van de wijziging van de actuariële grondslagen met betrekking tot het boekjaar bedraagt € 6.914.000 (2013: € 0). Per 31 december 2014 is de voorziening pensioenverplichtingen omgerekend van de prognosetafel AG 20122062 naar de meest recente prognosetafel AG 2014. Deze omrekening leidt tot een extra stijging van de voorziening pensioenverplichtingen met € 2.449.000. Daarnaast is de voorziening voor toekomstige kosten (excasso-opslag) per 31 december 2014 verhoogd van 2,00% naar 3,00% van de netto voorziening pensioenverplichtingen. Deze verhoging zorgt voor een last voor het pensioenfonds van € 4.465.000. 11.7.9. Overige mutaties Het saldo kan als volgt worden weergegeven: 2014 127.455 (565.718) 105.000 11.486

2013 (170.633) (483.832) (13.000) 0

(321.777)

(667.465)

Pensioenopbouw Indexering en overige toeslagen Rentetoevoeging Onttrekking voor pensioenuitkeringen Onttrekking voor pensioenuitvoeringskosten Wijziging marktrente Wijziging uit hoofde van overdracht rechten Overige mutaties

2014 (621.523) 0 (638.335) 497.432 56.579 (8.438.981) 30.051 777

2013 (876.586) (77.390) (622.234) 748.893 85.270 1.493.037 34.545 37.465

Totaal

(9.114.000)

823.000

Technisch resultaat Technisch resultaat Technisch resultaat Technisch resultaat grondslagen

op op op op

sterfte arbeidsongeschiktheid mutaties overige technische

Totaal

11.8.

Mutatie herverzekeringsdeel technische voorzieningen Het saldo kan als volgt worden weergegeven:

Pagina 91 van 105


11.9.

Kosten pensioenopbouw (garantiecontracten en risicoherverzekering) Dit zijn de aan de herverzekeringsmaatschappij afgedragen bruto premies en koopsommen. Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Bruto premie Koopsom indexatie slapers en pensioentrekkenden Koopsom indexaties actieven en arbeidsongeschikten Koopsom dienstverlating Koopsom affinanciering Koopsom flexibilisering Koopsom overig Afkopen aan het pensioenfonds Garantiekosten Risicopremie herverzekering overlijdenskapitalen en arbeidsongeschiktheidsrentes Totaal

2014 607.284 0 0

2013 845.301 30.548 46.842

22.654 749 (9.164) 0 0 49.944

5 22.121 9.164 1.421 0 44.553

999.323

1.133.150

1.670.790

2.133.105

11.10. Saldo overdracht van rechten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Overgenomen pensioenverplichtingen eigen beheer Overgenomen pensioenverplichtingen garantiecontracten Kosten inkoop pensioenverplichtingen *) Overgedragen pensioenverplichtingen eigen beheer Overgedragen pensioenverplichtingen garantiecontracten Baten vrijval pensioenverplichtingen *) Totaal

2014 (372.078)

2013 (560.387)

(15.684)

0

17.551 105.284

0 605.798

53.101

36.131

(47.602)

(34.545)

(259.428)

46.997

Waardeoverdracht betreft de ontvangst van of overdracht aan pensioenfonds of pensioenverzekeraar van respectievelijk de vorige of de nieuwe werkgever van de contante waarde van premievrije pensioenaanspraken van deelnemers, die tot de uitdiensttredingsdatum zijn opgebouwd. De ontvangen koopsommen worden aangewend voor inkoop van extra dienstjaren. *) De met de overgenomen pensioenverplichtingen samenhangende toename van de Voorziening voor pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds en de met de overgedragen pensioenverplichtingen samenhangende vrijval van de Voorziening voor pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds zijn verantwoord in de post Mutatie voorziening voor pensioenverplichtingen.

Pagina 92 van 105


11.11. Overige lasten Deze post kan als volgt worden gespecificeerd:

Interestlasten

2014 7.363

2013 3.033

Totaal

7.363

3.033

De interestlasten zijn toegelicht in paragraaf 11.12.

11.12. Intrestbaten en –lasten Het totaal van de posten intrestbaten en intrestlasten kan als volgt worden gesplitst naar de verschillen onderdelen van baten en lasten: 2014 Interest bankrekeningen Interest rekening courant herverzekeraar

2013

24 14.996

0 2.609

15.020

2.609

Interest liquide middelen (niet-beleggingen) Interest rekening courant werkgever Interest te late betalingen

0 7.363 0

31 3.002 0

Totaal interestlasten

7.363

3.033

Totaal saldo interestbaten en -lasten

7.657

(424)

Totaal interestbaten

11.13. Aantal personeelsleden Bij het pensioenfonds zijn geen werknemers in dienst. De werkzaamheden worden verricht door werknemers die in dienst zijn van de werkgever. De hieraan verbonden kosten bedragen € 325.472 (2013: € 395.779) en worden jaarlijks doorberekend aan het pensioenfonds.

11.14. Verbonden partijen 11.14.1.

Bestuur

Het bestuur is belast met de vorming van het beleid en de dagelijkse gang van zaken binnen het pensioenfonds. De bezoldiging over het jaar 2014 voor de bestuurders tezamen bedraagt nihil (2013: nihil). 11.14.2.

Verantwoordingsorgaan

Het verantwoordingsorgaan is belast met het toezicht op het bestuur. De bezoldiging over het jaar 2014 voor de leden van het verantwoordingsorgaan tezamen bedraagt nihil (2013: nihil).

Pagina 93 van 105


Pagina 94 van 105


Overige gegevens

Pagina 95 van 105


Pagina 96 van 105


12. Bestemming saldo van baten en lasten Ten aanzien van de bestemming van het saldo van baten en lasten is geen bepaling opgenomen in de statuten van het pensioenfonds. De bestemming is nader uitgewerkt in de ABTN. Voor het verslagjaar wordt voorgesteld het resultaat als volgt te bestemmen. 2014 Wettelijke en statutaire reserves Mutatie Algemene Reserve Mutatie Reserve technische winstdeling

29.275.207 30.473

Totaal bestemming van het resultaat

29.305.680

Pagina 97 van 105


Pagina 98 van 105


13. Actuariële verklaring Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland Opdracht Door Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland te Amsterdam is aan Mercer (Nederland) B.V. de opdracht verleend tot het afgeven van een actuariële verklaring als bedoeld in de Pensioenwet over het boekjaar 2014. Gegevens De gegevens waarop mijn onderzoek is gebaseerd, zijn verstrekt door en tot stand gekomen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van het pensioenfonds. Voor de toetsing van de fondsmiddelen en voor de beoordeling van de vermogenspositie heb ik mij gebaseerd op de financiële gegevens die ten grondslag liggen aan de jaarrekening. De accountant van het pensioenfonds heeft mij geïnformeerd over zijn bevindingen ten aanzien van de betrouwbaarheid (materiële juistheid en volledigheid) van de basisgegevens en de overige uitgangspunten die voor mijn oordeelsvorming van belang zijn. Werkzaamheden Ter uitvoering van de opdracht heb ik onderzocht of is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De door het pensioenfonds verstrekte administratieve basisgegevens zijn zodanig dat ik die gegevens als uitgangspunt van de door mij beoordeelde berekeningen heb aanvaard. Als onderdeel van de werkzaamheden voor de opdracht:  heb ik ondermeer onderzocht of de technische voorzieningen, het Minimaal Vereist Eigen Vermogen en het Vereist Eigen Vermogen toereikend zijn vastgesteld, en  heb ik mij een oordeel gevormd over de vermogenspositie van het pensioenfonds. Mijn onderzoek heb ik zodanig uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de resultaten geen onjuistheden van materieel belang bevatten. Ik heb mij een oordeel gevormd over de waarschijnlijkheid waarmee het pensioenfonds de tot balansdatum aangegane verplichtingen kan nakomen, mede in aanmerking nemend het financieel beleid van het pensioenfonds. De beschreven werkzaamheden en de uitvoering daarvan zijn in overeenstemming met de binnen het Koninklijk Actuarieel Genootschap geldende normen en gebruiken, en vormen naar mijn mening een deugdelijke grondslag voor mijn oordeel. Oordeel De technische voorzieningen zijn, in overeenstemming met de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien, toereikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensioenfonds is op de balansdatum ten minste gelijk aan het wettelijk Vereist Eigen Vermogen. Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, sprake van een toereikende solvabiliteit. Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet. De vermogenspositie van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland is naar mijn mening voldoende.

Amstelveen, 25 juni 2015

Drs. E.L. van den Doel AAG verbonden aan Mercer (Nederland) B.V

Pagina 99 van 105


Pagina 100 van 105


14. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland

Verklaring over de jaarrekening 2014 Ons oordeel Wij hebben de jaarrekening 2014 van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland te Hoofddorp gecontroleerd. Naar ons oordeel: geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland op 31 december 2014 en van het resultaat over 2014, in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De jaarrekening bestaat uit:  de balans per 31 december 2014;  de staat van baten en lasten over 2014; en  de toelichting met een overzicht van de belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

De basis voor ons oordeel Wij hebben onze controle uitgevoerd volgens het Nederlands recht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden vallen. Onze verantwoordelijkheden op grond hiervan zijn beschreven in de sectie Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening. Wij zijn onafhankelijk van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland zoals vereist in de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO) en andere voor de opdracht relevante onafhankelijkheidsregels in Nederland. Verder hebben wij voldaan aan de Verordening gedrags- en beroepsregels accountants (VGBA). Wij vinden dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Materialiteit Afwijkingen kunnen ontstaan als gevolg van fraude of fouten en zijn materieel indien redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze, afzonderlijk of gezamenlijk, van invloed kunnen zijn op de economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekening nemen. De materialiteit beïnvloedt de aard, timing en omvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effect van onderkende afwijkingen op ons oordeel. Op basis van onze professionele oordeelsvorming hebben wij de materialiteit voor de jaarrekening als geheel bepaald op € 5,7 miljoen. De materialiteit is gebaseerd op 1% van het pensioenvermogen, zijnde het totaal van de pensioenverplichtingen en de reserves. Dit betreft het vermogen dat de basis vormt voor de berekening van de dekkingsgraad. Wij houden ook rekening met afwijkingen en/of mogelijke afwijkingen die naar onze mening voor de gebruikers van de jaarrekening om kwalitatieve redenen materieel zijn. Wij zijn met het bestuur overeengekomen dat wij aan het bestuur tijdens onze controle geconstateerde afwijkingen boven de € 286.000 rapporteren alsmede kleinere afwijkingen die naar onze mening om kwalitatieve redenen relevant zijn.

Pagina 101 van 105


De kernpunten van onze controle In de kernpunten van onze controle beschrijven wij zaken die naar ons professionele oordeel het meest belangrijk waren tijdens onze controle van de jaarrekening. De kernpunten van onze controle hebben wij met het bestuur gecommuniceerd, maar vormen geen volledige weergave van alles wat is besproken. Wij hebben onze controlewerkzaamheden met betrekking tot deze kernpunten bepaald in het kader van de jaarrekeningcontrole als geheel. Onze bevindingen ten aanzien van de individuele kernpunten moeten in dat kader worden bezien en niet als afzonderlijke oordelen over deze kernpunten.

Waardering en toelichting van niet-beursgenoteerde beleggingen De beleggingen zijn een significante post op de balans van de stichting. Alle beleggingen dienen krachtens de Pensioenwet te worden gewaardeerd op marktwaarde. Voor een deel van de beleggingen is deze marktwaarde te verifiëren aan transacties die tot stand zijn gekomen op de financiële markten (marktprijzen), maar het merendeel van de beleggingen wordt gewaardeerd op basis van onafhankelijke taxaties, netto contante waarde berekeningen of een andere geschikte methode, waaronder de intrinsieke waarde per participatie voor posities in fondsen. De waarderingsonzekerheid neemt toe bij (onafhankelijke) taxaties en netto contante waarde berekeningen en hangt samen met de beschikbaarheid en toepasbaarheid van marktgegevens. De posities in nietbeursgenoteerde fondsen kennen eveneens relatief veel waarderingsonzekerheid doordat de waarde wordt ontleend aan de meest recente rapportages van de fondsmanagers. De stichting heeft de waarderingsgrondslagen voor de beleggingen beschreven op pagina 64 en 65 en een nadere toelichting opgenomen in toelichting ”Beleggingen voor risico pensioenfonds”. Uit de jaarrekening blijkt dat per 31 december 2014 € 436 miljoen is belegd in niet-(beurs)genoteerde fondsen. Wij hebben de gehanteerde waarderingsgrondslagen beoordeeld en controlewerkzaamheden uitgevoerd op de waardering van de beleggingen per 31 december 2014. Voor de posities in niet-beursgenoteerde fondsen is de aansluiting vastgesteld met gecontroleerde jaarrekeningen over 2014.

Waardering van en toelichting ten aanzien van de technische voorzieningen De technische voorzieningen waaronder de voorziening pensioenverplichtingen, betreffen een significante post in de balans van de Stichting. De technische voorzieningen dienen krachtens de Pensioenwet te worden gewaardeerd op marktwaarde. De waardering is gevoelig voor de gehanteerde (actuariële) veronderstellingen en schattingselementen. Hier ligt een aantal belangrijke conventies aan ten grondslag namelijk dat voor de waardering uitgegaan wordt van de door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur alsmede de meest recente informatie (tafels) omtrent de levensverwachting, zoals gepubliceerd door het Actuarieel Genootschap (AG). De tafels worden gecorrigeerd voor de ingeschatte ervaringssterfte bij de stichting, zijnde de fondsspecifieke ervaringssterfte. Deze veronderstellingen hebben tezamen met de hoogte van de kostenopslag, waaraan eveneens schattingen ten grondslag liggen, bijzondere aandacht gehad in onze controle. De Stichting heeft de waarderingsgrondslagen voor de voorziening pensioenverplichtingen beschreven op pagina 66 en een nadere toelichting opgenomen in toelichting “Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico pensioenfonds”. Uit deze toelichting blijkt dat schattingswijzigingen hebben plaatsgevonden door toepassing van de meest recente prognosetafel en een aangepaste opslag voor de kostenvoorziening. Volgens deze toelichting is het saldo van de technische voorziening hierdoor € 6,9 miljoen hoger uitgekomen. Bij de controle hebben wij gebruik gemaakt van de werkzaamheden van de certificerend actuaris van de stichting. De certificerend actuaris onderzoekt onder meer de toereikendheid van de technische voorzieningen en de naleving van een aantal specifieke wettelijke bepalingen. De certificerend actuaris heeft daarbij gebruikgemaakt van de door ons in het kader van de jaarrekeningcontrole onderzochte basisgegevens. Gegeven onze eindverantwoordelijkheid voor het oordeel bij de jaarrekening hebben wij met de certificerend actuaris onze planning, werkzaamheden en verwachtingen afgestemd voor de controle. De rolverdeling en afspraken zijn vastgelegd en aan elkaar bevestigd. Daarnaast hebben wij met de certificerend actuaris de

Pagina 102 van 105


uitkomsten van de uitgevoerde werkzaamheden afgestemd. Tevens hebben wij onderling gegevens uitgewisseld met betrekking tot de uitgevoerde werkzaamheden en de uitkomsten daarvan. Wij hebben de gehanteerde waarderingsgrondslagen beoordeeld en controlewerkzaamheden uitgevoerd op de waardering van de voorziening pensioenverplichtingen per 31 december 2014. Daartoe hebben wij ons een beeld gevormd van de redelijkheid van de aannames en schattingen van het bestuur met betrekking tot de gekozen actuariële grondslagen alsmede de uitkomsten van het actuariële grondslagenonderzoek en de gehanteerde waarderingsgrondslagen besproken met de certificerend actuaris. Hierbij hebben wij met inachtneming van het oordeel van de certificerend actuaris gelet op de besluitvorming van het bestuur, de recentheid van beschikbaar grondslagenonderzoek, de toetsing op de onderbouwing van de daarin opgenomen veronderstellingen, de uitkomsten van beschikbare tussentijdse evaluaties, de uitkomsten van de actuariële analyse over meerdere jaren en de aanwezigheid van een consistente gedragslijn.

Uitvoering van vermogensbeheer- en pensioenbeheerprocessen bij de uitvoeringsorganisaties De stichting heeft de pensioenuitvoering en het vermogensbeheer uitbesteed aan derde partijen. Het bestuur blijft conform de Pensioenwet eindverantwoordelijk voor de gehele dienstverleningsketen. De financiële informatie die ontvangen wordt van deze partijen is opgenomen in de jaarrekening van de Stichting. De Stichting heeft de relatie tussen haar verantwoordelijkheden voor de processen en de uitbesteding daarvan aan de uitvoerders van de pensioenadministratie en het vermogensbeheer toegelicht in de risicoparagraaf op pagina 83 van de jaarrekening. Voor zover relevant voor onze controle van de jaarrekening, hebben wij de juiste werking van interne beheersmaatregelen bij de uitvoeringsorganisaties beoordeeld op basis van de ontvangen ISAE 3402 of soortgelijke rapportages. Verder hebben wij gegevensgerichte werkzaamheden uitgevoerd zoals cijferanalyses en deelwaarnemingen met als doel de uitkomsten van de relevante financiële informatiestromen te controleren.

Verantwoordelijkheden van het bestuur voor de jaarrekening Het bestuur is verantwoordelijk voor het opmaken en het getrouw weergeven van de jaarrekening en voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 BW. In dit kader is het bestuur verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing die het bestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fouten of fraude. Bij het opmaken van de jaarrekening moet het bestuur afwegen of de stichting in staat is om haar werkzaamheden in continuïteit voort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moet het bestuur de jaarrekening opmaken op basis van de continuïteitsveronderstelling, tenzij het bestuur het voornemen heeft om de stichting te liquideren of de activiteiten te beëindigen of als beëindiging het enige realistische alternatief is. Het bestuur moet gebeurtenissen en omstandigheden waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de stichting haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten, toelichten in de jaarrekening.

Onze verantwoordelijkheden voor de controle van de jaarrekening Onze verantwoordelijkheid is het zodanig plannen en uitvoeren van een controleopdracht dat wij daarmee voldoende en geschikte controle-informatie verkrijgen voor het door ons af te geven oordeel. Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolute mate van zekerheid waardoor het mogelijk is dat wij tijdens onze controle niet alle fouten en fraude ontdekken. Wij hebben deze accountantscontrole professioneel kritisch uitgevoerd en hebben waar relevant professionele oordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, ethische voorschriften en de onafhankelijkheidseisen. Onze controle bestond onder andere uit:  het identificeren en inschatten van de risico’s dat de jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fouten of fraude, het in reactie op deze risico’s bepalen en uitvoeren van controlewerkzaamheden en het verkrijgen van controle- informatie die voldoende en geschikt is als

Pagina 103 van 105


basis voor ons oordeel. Bij fraude is het risico dat een afwijking van materieel belang niet ontdekt wordt groter dan bij fouten. Bij fraude kan sprake zijn van samenspanning, valsheid in geschrifte, het opzettelijk nalaten transacties vast te leggen, het opzettelijk verkeerd voorstellen van zaken of het doorbreken van de interne beheersing;  het verkrijgen van inzicht in de interne beheersing die relevant is voor de controle met als doel controlewerkzaamheden te selecteren die passend zijn in de omstandigheden. Deze werkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te spreken over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting;  het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en het evalueren van de redelijkheid van schattingen door het bestuur en de toelichtingen die daarover in de jaarrekening staan;  het vaststellen dat de door het bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstelling aanvaardbaar is. Tevens het op basis van de verkregen controle-informatie vaststellen of er gebeurtenissen en omstandigheden zijn waardoor gerede twijfel zou kunnen bestaan of de stichting haar activiteiten in continuïteit kan voortzetten. Als wij concluderen dat er een onzekerheid van materieel belang bestaat, zijn wij verplicht om aandacht in onze controleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingen in de jaarrekening. Als de toelichtingen inadequaat zijn, moeten wij onze verklaring aanpassen. Onze conclusies zijn gebaseerd op de controle-informatie die verkregen is tot de datum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen of omstandigheden kunnen er echter toe leiden dat de stichting haar continuïteit niet langer kan handhaven;  het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekening en de daarin opgenomen toelichtingen; en  het evalueren of de jaarrekening een getrouw beeld geeft van de onderliggende transacties en gebeurtenissen. Wij communiceren met het bestuur onder andere over de geplande reikwijdte en timing van de controle en over de significante bevindingen die uit onze controle naar voren zijn gekomen, waaronder eventuele significante tekortkomingen in de interne beheersing. Wij bevestigen aan het bestuur dat wij de relevante ethische voorschriften over onafhankelijkheid hebben nageleefd. Wij communiceren ook met de raad over alle relaties en andere zaken die redelijkerwijs onze onafhankelijkheid kunnen beïnvloeden en over de daarmee verband houdende maatregelen om onze onafhankelijkheid te waarborgen. Wij bepalen de kernpunten van onze controle van de jaarrekening op basis van alle zaken die wij met het bestuur hebben besproken. Wij beschrijven deze kernpunten in onze controleverklaring, tenzij dit is verboden door wet- of regelgeving of in buitengewoon zeldzame omstandigheden wanneer het niet vermelden in het belang van het maatschappelijk verkeer is.

Pagina 104 van 105


Verklaring betreffende overige door wet- of regelgeving gestelde vereisten Verklaring betreffende het jaarverslag en de overige gegevens Wij vermelden op basis van de wettelijke verplichtingen onder Titel 9 Boek 2 BW (betreffende onze verantwoordelijkheid om te rapporteren over het jaarverslag en de overige gegevens):  dat wij geen tekortkomingen hebben geconstateerd naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de door Titel 9 Boek 2 BW vereiste overige gegevens zijn toegevoegd;  dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening.

Benoeming Wij zijn door het bestuur benoemd als accountant van Stichting Pensioenfonds Sanoma Nederland. Ondergetekende treedt op als externe accountant sinds de controle van het boekjaar 2014. Den Haag, 25 juni 2015 Ernst & Young Accountants LLP

w.g. M.C. Spierings RA

Pagina 105 van 105

Jaarverslag 5 1. Profiel 7 2. Kerncijfers Verslag van het verantwoordingsorgaan Visitatiecommissie Verslag van het bestuur 19

Recommend Documents