Jaarverslag 2013 Catharina Ziekenhuis

jaarverslag 2013

Jaarverslag 2013 Catharina Ziekenhuis

Op de cover staat Peter van Slooten. Peter lag voor een hartoperatie 10 weken in het Catharina Ziekenhuis. Om het hoesten te ondersteunen had Peter een klein kussentje dat je tegen de borst kan drukken. Het moest worden verschoond. Hij grapte tegen de verpleegkundige: “Raak het niet kwijt want ik lig er ’s nachts lepeltje-lepeltje mee, nu mijn vrouw er niet is.” De verpleegkundige kwam terug met het kussentje en draaide het om: ze had er een gezichtje op getekend. Peters’ dag was helemaal goed. Peter was tevreden over de zorg in het Catharina Ziekenhuis en wilde iets terug doen. Daarom deed hij mee aan een spiegelbijeenkomst. Hierin gaf hij aan wat hij goed vond aan de zorg én wat beter kan.

Inhoud

Profiel

6

Voorwoord

8

Kerncijfers 2013

12

Gastvrijheid

18

Gestroomlijnd werken

26

Kwaliteit en veiligheid

34

Onderwijs en onderzoek

44

Medewerkers

54

Maatschappij

62

Financieel resultaat

67

Catharina Ziekenhuis - Gedreven door het leven

5

Profiel De afgelopen decennia heeft het Catharina Ziekenhuis zich ontwikkeld tot een modern topklinisch opleidingsziekenhuis waar vrijwel alle specialismen vertegenwoordigd zijn. Naast de reguliere basisfuncties, legt het ziekenhuis zich steeds meer toe op de behandeling van patiënten met hart- en vaatziekten, kanker, nierziekten en overgewicht. Met ruim 3.600 medewerkers is het Catharina Ziekenhuis een grote werkgever in de regio. Vrijwel alle medische en medischondersteunende specialismen zijn opleidingsbevoegd en het toegepast wetenschappelijk onderzoek dat wordt gedaan, scoort nationaal en internationaal hoge ogen. Voor een succesvolle toekomst is medische inhoud alleen niet voldoende. Als we in 2015 gewaardeerd willen worden als beste ziekenhuis van Zuid-Nederland moeten we zélf het verschil maken. We worden namelijk pas echt beter als iedereen in de organisatie een klein beetje beter wordt. Het Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 schetst de weg hiernaartoe.

Strategisch profiel Catharina Ziekenhuis

Programma Gastvrijheid

Missie

direct herkenbaar zijn – zoals de bereikbaarheid, de

Samen dienstbaar en vernieuwend in de beste specialistische

informatievoorziening en de faciliteiten in het gebouw – maar

zorg en opleiding.

juist ook de zachte, persoonlijke kant. Ogenschijnlijk moeilijk

Gastvrijheid in het Catharina Ziekenhuis richt zich op de elementen die de loyaliteit van onze patiënten ten goede komen. Dit omvat niet alleen factoren die voor de patiënt

meetbaar, maar absoluut voelbaar. Het bevorderen van het

Visie

welzijn van de patiënt, onder de noemer ‘Gastvrijheid’, is voor

In samenwerking met elkaar en onze omgeving willen wij

het Catharina Ziekenhuis hét belangrijkste thema voor de

onze patiënten aantoonbaar de beste zorg bieden. Op een

komende jaren.

aantal terreinen leveren wij hooggespecialiseerde zorg. Om

dat te kunnen blijven realiseren, werken wij aan innovatie.

Programma Gestroomlijnd werken

Wij investeren in de ontwikkeling en opleiding van onze

Gestroomlijnd werken in het Catharina Ziekenhuis richt zich

Elke dag een beetje beter

het Catharina Ziekenhuis is de bijzondere zorg op het terrein

medewerkers, omdat het altijd nog beter kan. Onze patiënten

op het stapsgewijs aanpakken van de knelpunten in onze

Het Catharina Ziekenhuis heeft van oudsher medische innovatie

van hart- en vaatziekten, kanker, nierziekten en overgewicht.

bieden wij deze zorg in een gastvrije en moderne omgeving. Wij

bedrijfsprocessen, zowel primair als ondersteunend. Dit

en opleidingen hoog in het vaandel staan. Het hecht sterk

Expertisecentra waar de zorg voor de patiënt op één plek

stimuleren onze medewerkers hoogwaardige en klantgerichte

programma heeft allereerst een harde kant, gedreven vanuit de

aan dit bijzondere karakter en ziet het als een voorrecht om

geconcentreerd is, waar professionals van verschillende

zorg te verlenen door het bieden van een professioneel en

logistiek. Daarnaast richt het zich juist op het verbeteren van de

hoogwaardige zorg te verlenen ten behoeve van het meest

disciplines patiëntvriendelijke, snelle en uiterst deskundige

prettig werkklimaat.

menselijke samenwerking tussen de verschillende afdelingen.

kostbare bezit van mensen: de eigen gezondheid. Het ziekenhuis

zorg bieden. Bovendien beschikken de centra over topklinische

beschouwt het als een maatschappelijke verantwoordelijkheid

zorgproducten die maar enkele ziekenhuizen in Nederland mogen

Kernwaarden

Programma Portfolio & Partners

om dit voor de patiënt op de meest optimale wijze te organiseren.

uitvoeren.

• Gastvrij en aanspreekbaar

Portfolio & Partners is gericht op het zorgaanbod van het

• Betrouwbaar en gedreven

Catharina Ziekenhuis, al dan niet in samenwerking met andere

• Deskundig en grensverleggend

partners in de zorgketen. Dit programma heeft een zakelijke

De komende jaren wil het Catharina Ziekenhuis deze focus op medisch-inhoudelijke innovatie vasthouden en verder versterken.

Bestuurlijk model

Het Meerjarenbeleidsplan 2012-2015 gaat uit van de medisch-

Het Catharina Ziekenhuis is een stichting. De Raad van Bestuur

inhoudelijke kracht van de huidige organisatie en richt zich juist

draagt de statutaire eindverantwoordelijkheid voor de algemene

Van oudsher zijn de drie kernwaarden ‘betrouwbaar’, ‘deskundig’

lastige keuzes. Het onderdeel Portfolio richt zich op het maken

op de verandering die het ziekenhuis wil doormaken in een snel

gang van zaken binnen het ziekenhuis, de realisatie van de

en ‘grensverleggend’ goed verankerd in het functioneren van

van kostendekkende keuzes. In het partnerprogramma willen we

veranderend zorglandschap. Voor een succesvolle toekomst is

doelstellingen, de strategie en de daaruit voortvloeiende

het Catharina Ziekenhuis. Het grootste verbeterpotentieel

de relatie met samenwerkende partners intensiveren om zo ons

het belangrijk dat we sterk inlopen op achterblijvende gebieden

resultaten. Bij statuten is neergelegd dat daarop toezicht

zit in de drie kernwaarden ‘gastvrij’,’ aanspreekbaar’ en

zorgaanbod sterker in de markt te positioneren.

zoals gastvrijheid en aanspreekbaarheid. De grootste energiebron

wordt gehouden door een Raad van Toezicht. We hebben

‘gedreven’. Om een maximale verbetering te bereiken legt het

hiervoor zit in de motivatie en trots van de eigen medewerkers.

onze hoofdlocatie aan de Michelangelolaan in Eindhoven en

Catharina Ziekenhuis zich dan ook exclusief toe op het verder

Deze drie programma’s zijn de komende jaren de katalysator

Het sturen op verandering, waarbij de Catharina medewerker

een nevenlocatie aan de Europalaan in Eindhoven (polikliniek

operationaliseren van de drie laatstgenoemden.

van de verandering van het Catharina Ziekenhuis als geheel en

voor de patiënt zélf het verschil kan en wil maken, is dan ook

Oogheelkunde).

de basis voor succes. We worden namelijk pas echter beter als iedereen in de organisatie een beetje beter wordt.

Santeon

invalshoek – het nieuwe financieringsstelsel leidt immers tot

werken in directe aanvulling op de tactische en operationele

Drie strategische programma’s

verbetertrajecten van onderliggende afdelingen en

De uitdaging voor het Catharina Ziekenhuis is de goed ingeslepen

organisatieonderdelen.

Landelijk vormt het Catharina Ziekenhuis met het St. Antonius

Expertisecentra

patronen van de huidige organisatie blijvend te benutten en

Ziekenhuis in Utrecht/Nieuwegein, het Canisius-Wilhemina

tegelijk met kracht de benodigde verandering door te voeren.

De topklinische en topreferente zorg in het Catharina Ziekenhuis

Ziekenhuis in Nijmegen, het Martini Ziekenhuis in Groningen,

Het doorvoeren van deze verandering laat zich het meest kansrijk

is in het eerste decennium van deze eeuw sterk gegroeid. Dit

het OLVG in Amsterdam en het Medisch Spectrum Twente in

organiseren in drie overkoepelende strategische programma’s,

komt door de ambitie en gedrevenheid van onze medisch

Enschede de vereniging Santeon. De zes Santeon ziekenhuizen

met elk een eigen focus en dynamiek.

specialisten, de vraag naar zorg op dit niveau, de eisen van

werken samen aan de hoogste kwaliteit van zorg, veiligheid en

wetenschappelijke verenigingen en het ontbreken van een

gastvrijheid, met een focus op excellent werkgeverschap en

universitair medisch centrum in onze regio. Kenmerkend voor

doelmatige bedrijfsvoering.

6


7

Voorwoord

Energie en ambitie in turbulente tijden Het Catharina Ziekenhuis hecht veel waarde aan het verlenen van de beste zorg en het bieden van een gastvrije omgeving. In 2013 hebben we belangrijke stappen gezet op weg naar een nog beter evenwicht tussen deze twee. Het hoge niveau kwaliteit van onze zorg zagen we bevestigd door onze vierde NIAZ-accreditatie. Ons continue streven naar gastvrijheid voor onze patiënten kreeg onder meer gestalte in workshops Gastvrij Gedrag. We werkten aan onze telefonische en fysieke bereikbaarheid, een verbeterde ontvangst van patiënten en bezoekers en gastvrijheid aan het bed. Ook het nieuwe polikliniekgebouw toont ons voortdurende steven naar vernieuwing en verbetering en is door patiënten goed ontvangen. 2013 was een jaar waarin het Catharina Ziekenhuis met veel energie invulling gaf aan het streven een gastvrij en steeds beter topklinisch ziekenhuis te zijn.

gezaghebbende en inspirerende voorbeelden op de afdeling.

aandacht voor IT en human resources, onder meer via

De cultuur van gastvrijheid die het Catharina Ziekenhuis wil

jaargesprekken en competentiemanagement. En er kwam een

uitstralen manifesteert zich op allerlei niveaus, variërend van

kernwaardenpaspoort, dat binnen de organisatie uitnodigt tot

een betere telefonische bereikbaarheid tot de introductie

dialoog.

van ‘wachtverzachters’ in de wachtkamers. Deze laatste zijn flatscreens waarop patiënten informatie krijgen aangeboden

Hoogcomplexe zorg

over wat er speelt in het ziekenhuis en wat de actuele

De belangrijkste troefkaart van het Catharina Ziekenhuis is en

wachttijden zijn. 2013 stond nadrukkelijk in het teken van

blijft de medisch-inhoudelijke kwaliteit. Die is in 2013 verder

het weghalen van dat spreekwoordelijke ‘kiezelsteentje in de

ontwikkeld en blijft veel aandacht krijgen. In een veranderend

schoen’, dat tot irritatie kan leiden.

zorglandschap waarin wij ons van een aanbodgerichte tot marktgerichte organisatie ontwikkelen, willen we laten zien

Stroomlijning en kwaliteit

waar we goed in zijn: hart- en vaatziekten, oncologie, nierziekten

In 2013 werd ook volop gewerkt aan het strategische programma

en obesitas (overgewicht). Patiënten moeten weten dat onze

Gestroomlijnd werken. Maar liefst 22 afdelingen gingen

kwaliteiten vooral zitten in deze gebieden zodat ze hiervoor

enthousiast aan de slag met het programma Lean, een filosofie

bewust voor ons kunnen kiezen.

van werken waarbij efficiency en kwaliteitsverbetering hand in hand gaan met het terugdringen van verspilling. Het directe

In het cardiovasculaire domein (hart- en vaatziekten) zijn we

resultaat is dat de patiënt het zorgproces soepel doorloopt.

sterk en ook op oncologisch vlak (kankerzorg) ontwikkelen we ons steeds meer tot expertisecentrum. We haalden in

Binnen het programma Portfolio & Partners maakte het

2013 de voorpagina’s van de nationale pers met onder meer

Catharina Ziekenhuis eind 2013 een belangrijke beweging in

een wereldwijd onderzoek naar de kleinste implanteerbare hartmonitor en met de intra-operatieve radiotherapie

Verbeteren is vooral werken aan onszelf. In het Meerjaren-

systemen is noodzakelijk; het wordt een vast onderdeel in

de richting van het St. Anna Ziekenhuis in Geldrop. Er wordt

beleidsplan 2012 – 2015 benoemden we daarom onze zes

bijvoorbeeld interne audits en in de veiligheidscyclus.

nu onderzocht of en hoe samenwerking beide partijen kan

(bestraling tijdens de operatie). Met de hoogcomplexe

versterken, en hoe de sterke punten van beide ziekenhuizen

zorg binnen de expertcentra Hart- en Vaatcentrum en

optimaal kunnen worden gecombineerd.

Oncologiecentrum hebben we landelijk, regionaal en lokaal een

kernwaarden, Deze kernwaarden zijn de bindende factor in alles wat we doen. Ze maken duidelijk hóe we ons in het werk

Gastvrijheid

opstellen en volgens welke overtuiging we handelen. Dat geldt

Het thema Gastvrijheid is een sleutelelement. In 2013 hebben we

voor onze houding en ons gedrag ten opzichte van patiënten en

flinke stappen vooruit gezet. Dat zien we terug in de resultaten

Belangrijk ook in 2013, was het onderwerp Kwaliteit & Veiligheid,

tegelijkertijd naar onze samenwerkingspartners in de zorgketen,

van het patiënttevredenheidsonderzoek Consumer Quality

dat altijd hoog op de agenda staat. In het streven naar steeds

zoals huisartsen, medisch specialisten van andere ziekenhuizen

Index (CQI). Onder andere een vernieuwde inrichting en nieuwe

meer transparantie komt de Inspectie voor de Gezondheidszorg

Regionale samenwerking

en zorgverzekeraars. Onze energie gaat op dit moment vooral

faciliteiten door de renovatie- en bouwactiviteiten, maakt dat

steeds vaker onverwacht in ziekenhuizen controleren of alles wel

Een consequentie van de voortgaande specialisatie in de zorg is

uit naar het ontwikkelen van de drie kernwaarden ‘gastvrij’,

patiënten een betere sfeer ervaren en zich prettiger voelen in het

optimaal verloopt en wat er nog beter kan. Zo zijn bijvoorbeeld

dat we in de regio intensieve samenwerking zoeken met de

‘aanspreekbaar’ en ‘gedreven’, omdat daarin voor ons nog veel

Catharina Ziekenhuis. In 2013 is ons nieuwe polikliniekgebouw

stappen gemaakt bij het melden van mogelijke calamiteiten.

St. Anna Zorggroep. Het Catharina Ziekenhuis hecht dan ook

verbeterpotentieel zit.

geopend en zijn de activiteiten voor het beddenhuis volledig

Door een flinke aanscherping op dit gebied, komen er de

grote waarde aan het slagen van deze samenwerking, zodat ook

voorbereid. In januari 2014 is dan ook gestart met de renovatie

laatste jaren meer calamiteiten naar boven dan vroeger. Dit

in de toekomst een compleet en samenhangend pakket medisch

van de verpleegafdelingen.

betekent niet dat er meer zaken mis gaan, maar dat áls er iets

specialistisch zorg aan de inwoners van ons verzorgingsgebied

misgaat, dit beter en sneller wordt geconstateerd en dat actie

wordt geboden.

In 2013 hebben we samen onze kernwaarden concrete betekenissen gegeven zodat we met elkaar weten wat we

goede reputatie opgebouwd die we de komende jaren verder willen versterken.

ermee bedoelen en het echt mogelijk wordt ernaar te handelen.

Gastvrijheid zit echter niet enkel in onze gebouwen. Het zit

kan worden ondernomen om herhaling te voorkomen. Het

De kernwaarden zijn tevens een kapstok geworden voor vele

voornamelijk in onze eigen houding en gedrag. Daarom vonden

Catharina Ziekenhuis ontwikkelt ook steeds weer verschillende

Specifieke speerpunten van het ziekenhuis in de regionale markt

onderwerpen in onze organisatie.

er in 2013 al 130 workshops Gastvrij Gedrag plaats voor

programma’s om medewerkers bewust te maken en scherp te

zijn de nierziekten en obesitas. In de afgelopen tien jaar is het

medewerkers. Vijf verschillende themaworkshops voor en door

houden op diverse veiligheidsthema’s.

aantal mensen met nierziekten gestegen. Het wordt daarom

In 2014 zetten we de stap naar het borgen van de kernwaarden in

steeds belangrijker om nierziekten tijdig te ontdekken en de

collega’s; want ook enthousiaste medewerkers werden opgeleid

HR-instrumenten, zoals een vernieuwde opzet van jaargesprekken

als interne trainer Gastvrij Gedrag en leidden de workshops.

In 2013 kwam er meer evenwicht tussen het medisch-

en het vaststellen van competentieprofielen. Ook borging in

Ook kozen medewerkers ambassadeurs Gastvrijheid, als

inhoudelijke aspect en de bedrijfsvoering. Er is meer

8


juiste behandeling in te zetten en zo de zorg in de regio te optimaliseren. Op dit punt ontwikkelt het Catharina Ziekenhuis

9

zich sterk. We groeien snel, onze medisch specialisten hebben

Er waren in 2012 en 2013 twee conflicten, die ook in de media

Kostenbeheersing

Na een periode van min of meer onafgebroken groei, betekent

veel ervaring, verpleegkundigen zijn gespecialiseerd, patiënten

ter sprake kwamen. Het eerste speelde binnen de maatschap

De gezondheidszorg is misschien wel de meest dynamische

deze nadruk op kostenbeheersing een paradigmaverandering.

waarderen ons en we doen wetenschappelijk onderzoek op dit

Inwendige geneeskunde, wat heeft geleid tot het vertrek van

sector van Nederland in een zeer turbulente omgeving. Zoals

Dit stelt onze organisatie in 2014 en de jaren daarna voor nieuwe

gebied. De zorg voor patiënten met nierziekten organiseren we

twee leden van de maatschap. Het tweede conflict betrof de

bijna alle ziekenhuizen in Nederland, ervoer het Catharina

uitdagingen, die wij energiek en met vertrouwen tegemoet

in nauwe samenwerking met het Elkerliek Ziekenhuis. Naast een

maatschap Dermatologie. De vier dermatologen hebben definitief

Ziekenhuis in 2013 afvlakking van de vraag. Uiteindelijk bleven

zien. Het blijft de ambitie van het Catharina Ziekenhuis om door

grote, gloednieuwe afdeling in het Catharina Ziekenhuis, is er

het ziekenhuis verlaten. De dermatologische zorg geven we nu

de financiële consequenties hiervan beperkt, en is de begroting

flexibel en adequaat in te spelen op nieuwe ontwikkelingen,

een Dialysecentrum in Deurne waar we samen met het Elkerliek

vorm in samenwerking met dermatologen van het MUMC+. Beide

goeddeels gehaald.

gewaardeerd te worden als beste ziekenhuis van Zuid-Nederland.

Ziekenhuis topzorg bieden aan patiënten uit die regio.

conflicten gingen niet over het medisch functioneren van medisch specialisten, wat nadelig zou kunnen zijn voor patiënten.

Vierde NIAZ-kwaliteitskeurmerk

Zorgverzekeraars profileren zich steeds nadrukkelijker als regisseurs in de zorg, een rol die hen bij de invoering van het

Piet Batenburg Voorzitter Raad van Bestuur

In februari 2013 ging het Catharina Ziekenhuis als een van de

Drie nieuwe hoogleraren

nieuwe stelsel in 2006 ook was toebedeeld. Het spel met de

eerste ziekenhuizen in Nederland op voor de vierde accreditatie

Maastricht University benoemde in november 2013 twee

verzekeraars wordt steeds scherper, met als consequentie

bij het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ).

chirurgen van het Catharina Ziekenhuis tot hoogleraar in de

dat ziekenhuizen steeds nadrukkelijker risicodragende

Paul Boomkamp

In deze accreditatie ligt de lat hoger dan bij een tweede of

Faculty of Health, Medicine and Life Sciences. Dr. Joep Teijink

ondernemingen worden. Tegelijkertijd zien we dat de kosten

Lid Raad van Bestuur

derde accreditatie, op dit moment gebruikelijk in Nederland.

werd bijzonder hoogleraar integrated care in vascular disease

niet gelijktijdig teruglopen. Nu de omzet van ziekenhuizen steeds

Een team van twaalf externe auditoren lichtte een week

en dr. Harm Rutten werd bijzonder hoogleraar chirurgische

meer begrensd wordt door afspraken met zorgverzekeraars,

Floor Haak-van der Lely

lang onze zorgprocessen grondig door. Resultaat is dat het

oncologie, in het bijzonder vraagstukken over gastro-intestinale

en door macro-akkoorden tussen politiek, verzekeraars en

Voorzitter Vereniging

Catharina opnieuw een NIAZ-accreditatie behaalde, waarmee de

tumoren. Eerder al, per 1 juni, werd longarts dr. Frank Smeenk

ziekenhuizen, wordt het beheersen van het kostenaspect steeds

de Medische Staf

accreditatieperiode is verlengd tot juni 2017. Vanzelfsprekend zijn

benoemd tot bijzonder hoogleraar aan dezelfde faculteit, met

belangrijker. Dit vraagt om verdere professionalisering van de

wij gepast trots op dit kwaliteitskeurmerk.

als leerstoel kwaliteitsbevordering medisch specialistische

bedrijfsvoering.

vervolgopleidingen. De benoeming van deze medisch specialisten komt de medische zorg in de regio Zuid-Nederland ten goede en vinden wij daarom zeer positief.

Het beheersen van kosten wordt steeds belangrijker. Dit vraagt om verdere professionalisering van de bedrijfsvoering.

10


11

Kerncijfers 2013 Aantal erkende bedden

Medische (sub)specialismen

696

Aantal verrichtingen binnen speerpunten Hartcentrum*

39

BEDDEN

1.032

211

MEDEWERKERS

Arts-assistenten in opleiding tot specialist

4,8 dagen

2013

2012

2012

2012

28.512

Aantal publicaties

2013

2012

2012

155.692

832 696

Verzuim

130

151.251 4,8 dagen

2013

2013

Eerste polikliniekbezoeken (excl. Psychiatrie)

2012

Aantal bariatrische ingrepen

2013

133

VERPLEEGKUNDIGEN

2013

28.063

SPECIALISTEN

1.144

2012

Aantal hemodialysebehandelingen

3.618

Gemiddelde verblijfsduur

15.116

SPECIALISMEN

Medisch specialisten

Verpleegkundigen

15.418

982

2013

Medewerkers

Aantal unieke patiënten Oncologiecentrum

343 282

OK bezettingstijd

3,6% 2013 2012

3,9%

Opnamen per jaar

85,2% 27.058

2013

28.988

2012

85,3% 2013

2013

2012

2012

* ablaties en percutane klepoperaties

12


13

Lean loopt lekker

Speciale beweegtuin voor senioren

01.01.2013

03.04.2013

In ons strategische programma Gestroomlijnd

Op 3 april opende in de Eindhovense wijk Doornakkers

werken zijn de principes van ‘Lean’ heel belangrijk.

een beweegtuin voor ouderen. Een jubileumgebaar van

Deze managementfilosofie wil maximale waarde

de afdeling Geriatrie, die bij het eigen 10-jarig bestaan

realiseren met zo min mogelijk verspilling. In 2013

met een sponsorloop 20.000 euro inzamelde. Ook

startten hiermee al 22 afdelingen, in 2014 volgen er

de Rabobank droeg bij. Initiatiefneemster en geriater

nog eens 16. Eén van de succesvolle Lean-tools is het

Judith Wilmer: “Als senioren regelmatig bewegen,

‘verbeterbord’, waarvan er in het ziekenhuis al 75 zijn

blijven ze geestelijk en lichamelijk gezonder.”

geplaatst. Kleine problemen of ergernissen worden www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/beweegtuin

door medewerkers direct besproken en binnen 30 dagen opgelost. Beste lean ideeën verdienen de befaamde snoeppot.

14


15

Bezoektijden verruimd

07.05.2013

Het Catharina Ziekenhuis werkt hard aan gastvrijheid. Sinds 7 mei 2013 zijn daarom de bezoektijden verruimd. Directe naasten, familie en vrienden zijn nu welkom tussen 16.00 uur en 20.00 uur, met een maximum van twee bezoekers per patiënt tegelijk. En één directe naaste mag nu aanwezig zijn van 11.00 tot 13.00 uur, en van 14.00 tot 21.00 uur. Verruiming van de bezoektijden sluit aan bij onze ambitie om een gastvrij ziekenhuis te zijn. www.catharinaziekenhuis.nl/opbezoek

Oefening geslaagd!

20.04.2013

Twee rivaliserende supportersgroepen gingen in de binnenstad op de vuist, tientallen (zwaar) gewonden werden het Catharina Ziekenhuis binnengebracht. Het was gelukkig een oefening, maar wél een heel belangrijke. Getest werd het Ziekenhuis RampenOpvangPlan, dat prima functioneerde. Medewerkers bleken goed voorbereid, de strakke commandostructuur werkte goed en patiënten werden snel en vriendelijk behandeld. www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/rampenoefening

16


17

Gastvrijheid

Gevoel welkom te zijn Bevorderen van het welzijn van patiënten is voor het Catharina Ziekenhuis

Beter bereikbaar: telefonisch én fysiek

Gastvrije, verwelkomende sfeer

Goede bereikbaarheid is een speerpunt in ons streven naar

Naast bereikbaarheid is de beleving bij de patiënt een tweede

gastvrijheid. Telefonische bereikbaarheid speelt hierbij een

belangrijk aspect binnen het programma Gastvrijheid. De

sleutelrol. Bij 95 procent van de patiënten vindt het eerste

ervaring leert dat wij hierbij zelf de hoofdrol spelen. Zijn de arts,

contact met het Catharina Ziekenhuis telefonisch plaats. Het is

de verpleegkundige en de receptioniste niet alleen kundig, maar

belangrijk dat onze medewerkers zich tijdens telefonisch contact

stellen zij de patiënt ook op het gemak en zorgen ze ervoor dat

ervan bewust zijn dat zij ‘aan de poort’ van het ziekenhuis staan.

de patiënt zich welkom voelt?

Aan dit aspect wordt dan ook veel aandacht besteed.

het belangrijkste thema voor de komende jaren. Daarom hebben wij het

Gastvrij Gedrag Met trainingen en metingen hebben wij er hard aan gewerkt

Omdat we een vriendelijke benadering en bejegening zo

strategische programma Gastvrijheid geïnitieerd. Een gastvrije omgeving

patiënten zo uniform en consistent mogelijk te woord staan,

belangrijk vinden, zijn we in 2013 gestart met de workshops

zonder dat dit ten koste gaat van de individuele benadering

Gastvrij Gedrag, onder begeleiding van zowel externe als interne

creëren vraagt om de inzet van alle medewerkers. In 2013 hebben we

door de medewerker. Ook is geïnvesteerd in nieuwe software

trainers. In 2014 zullen bijna alle medewerkers en medisch

die in 2014 wordt ingezet en bruikbare informatie geeft om de

specialisten een workshop hebben gevolgd. Om recht te doen

de eerder ingeslagen weg voortgezet naar een betere telefonische

telefonische bereikbaarheid verder te optimaliseren. Zo wordt

aan het specifieke karakter van de verschillende afdelingen,

een medewerker geïnformeerd over hoeveel mensen er in

bieden we vijf verschillende workshops aan. In de zomer van

bereikbaarheid, ruimere parkeermogelijkheden en een goede bewegwijzering.

de wacht staan. Ook krijgen de verantwoordelijke managers

2013 hebben de afdelingen afspraken gemaakt over wie welke

inzicht in het aantal telefoontjes dat in een bepaalde periode

workshops volgt en hoe resultaten op afdelingsniveau worden

is binnengekomen en hoeveel daarvan zijn beantwoord. Een

geborgd. Elke workshop-deelnemer formuleert na afloop wat

kort keuzemenu zorgt ervoor dat de patiënt direct de juiste

hij persoonlijk denkt bij te dragen aan gastvrije bejegening. Ook

medewerker aan de telefoon krijgt.

is de zogeheten ‘Inspiratiemap’ geïntroduceerd. Deze creatieve

Een andere belangrijke stap naar verbetering was de ziekenhuisbrede introductie van de workshops Gastvrij Gedrag, voor alle medewerkers.

map ligt op elke afdeling en medewerkers verzamelen hierin

Nieuwe parkeerplekken

uiteenlopende bijdragen. Dit kan een klachtenbrief van een

Ook een goede fysieke bereikbaarheid is belangrijk, inclusief

patiënt zijn en hoe daarmee op een gastvrije wijze is omgegaan.

goede parkeermogelijkheden. Ook hieraan is het afgelopen

Maar ook een bedankkaartje of een mooi gebaar van een

jaar hard gewerkt. Door de verruiming van de bezoektijden

medewerker.

- zelf al een onderdeel van verbeterde gastvrijheid - wordt de parkeerdruk wat beter verdeeld en is daardoor enigszins

Gastvrij Gedrag mag beloond worden. In oktober 2013 was

afgenomen. Daarnaast zullen in 2014 circa 110 nieuwe

er daarom een ambassadeursavond, waar ruim honderd

parkeerplekken worden gerealiseerd.

medewerkers uit het hele ziekenhuis in het zonnetje zijn gezet. Zij werden door hun directe collega’s verkozen tot meest

In een groot en complex gebouw als een ziekenhuis is het

gastvrije medewerker van de afdeling.

niet altijd even gemakkelijk snel de juiste weg vinden. De

18

ingebruikname van het nieuwe polikliniekgebouw in juli 2013

De volgende stap is bekijken wat we ziekenhuisbreed nodig

was voor het Catharina Ziekenhuis een goed moment om

hebben en hoe we gastvrijheid, dat 1 van onze 6 kernwaarden is,

de bewegwijzering onder de loep te nemen. Het resultaat is

levend kunnen houden binnen de organisatie. We kijken hierbij

een nieuw systeem dat nu nog alleen gebruikt wordt in het

hoe we de 6 kernwaarden aan elkaar kunnen koppelen, omdat ze

nieuwe polikliniekgebouw, maar dat tijdens de renovatie van de

veel met elkaar te maken hebben. We ontwikkelen instrumenten

verpleegafdelingen verder wordt doorgevoerd. Vanzelfsprekend

binnen onze HR-processen om de kernwaarden te borgen en

is de nieuwe bewegwijzering uitgevoerd in onze nieuwe huisstijl.

deze in te zetten bij werving en selectie.


19

Gastvrijheid aan het bed

onderdelen van onze dienstverlening. ‘Deel uw ervaring’ bleek

Goede voeding is belangrijk voor het genezingsproces. Een

een nuttige aanvulling te zijn op de Consumer Quality Index (CQI),

patiënt die goed eet, wordt sneller beter. Daarom besteedt het

het patiëntenervaringsonderzoek dat Santeon samen met de

Catharina Ziekenhuis hier veel aandacht aan. Sinds 2012 kunnen

stichting Miletus en de patiëntenfederatie NPCF heeft ontwikkeld.

onze patiënten aan bed de eigen broodmaaltijd samenstellen en

‘Deel uw ervaring’ maakt snel bijsturen mogelijk, terwijl de CQI

hoeft niet langer een dag tevoren een voorkeurslijstje te worden

vooral nuttig is bij het vaststellen van de grote lijnen. In 2014

ingevuld. In de ochtend en middag komt een broodserveerwagen

bekijken we hoe we deze tool verder kunnen aanpassen om in te

langs met een vast assortiment brood, beleg en tussendoortjes.

zetten als directe patiëntenfeedback.

Patiënten kunnen dan à la minute hun keuze maken en blijken daar erg enthousiast over te zijn. In 2014 volgt een nieuwe verbeterstap, met het in gebruik nemen van regenereerwagens. Hiermee wordt de kwaliteit van de warme maaltijd beter. Anders dan bij de meeste andere ziekenhuizen, bereiden wij de maaltijden zelf. Dit garandeert niet alleen een zo gezond mogelijke samenstelling, maar ook dat alle maaltijden vers zijn.

Deel uw ervaring Het Catharina Ziekenhuis wil graag weten hoe de patiënt onze zorg waardeert. Zo helpt de patiënt ons om de dienstverlening blijvend te verbeteren en nog beter aan de zorgwensen te voldoen. Eind 2012 zijn we gestart met de pilot ‘Deel uw ervaring’ op de poliklinieken Neurologie en Cardiothoracale chirurgie. De patiënt kreeg bij de balie informatie en uitleg, en kon in een digitaal systeem cijfers en praktische suggesties geven over

Wij willen dat de patiënt zich welkom voelt in het Catharina Ziekenhuis

20


21

Borsttumoren eerder ontdekt

10.06.2013

Vivian van Breest Smallenburg is radioloog in het Catharina Ziekenhuis en deed promotie-onderzoek naar periodiek borstonderzoek bij vrouwen boven de 50. Van Breest ontdekte dat tumoren eerder worden ontdekt als steeds twee foto’s worden gemaakt uit twee richtingen, in plaats van maar één. De Gezondheidsraad heeft de minister van VWS nu geadviseerd om dit voortaan bij elk onderzoek te doen. www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/ borstkankeronderzoek

Meten is weten

27.11.2013

Op initiatief van het Catharina Ziekenhuis gaven acht Nederlandse hartcentra inzicht in de uitkomsten van hun behandelingen. In het programma ‘Meetbaar Beter’ worden niet alleen directe medische uitkomsten gemeten, ook gezondheidswinst op langere termijn en kwaliteit van leven na een ingreep. Door transparant te zijn over resultaten krijgen medisch specialisten goede handvatten en nieuwe inzichten om onderzoeken, behandelingen en registratie van gegevens verder te verbeteren. www.catharinaziekenhuis.nl/meetbaarbeter

22


23

De vierde NIAZ-accreditatie

20.06.2013

Ziekenhuizen die voldoen aan strenge voorwaarden voor kwaliteit en veiligheid, krijgen van het Nederlands Instituut Accreditatie Ziekenhuizen (NIAZ) een accreditatiebewijs. Wij kregen deze accreditatie voor de vierde keer, als eerste in de regio. We zijn trots, want bij elke opeenvolgende toetsing door het NIAZ

Veel minder straling

gelden strengere normen. www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/niaz

03.07.2013

Bij behandelen van hartritmestoornissen zijn ‘live' beelden essentieel. Die krijg je via röntgenstraling, maar die kunnen op hun beurt weer schade veroorzaken. Philips en het Catharina Hartcentrum proberen daarom samen die stralingsdosering te verminderen, met behoud van dezelfde beeldkwaliteit. En met succes: met de nieuwe ClarityIQ-technologie kan de stralingsblootstelling worden verminderd met 42% voor patiënten en 50% voor artsen en verpleegkundigen.

24


25

Gestroomlijnd werken

Optimaal zorgproces met hoge klanttevredenheid

Lean als basisfilosofie Het Catharina Ziekenhuis streeft naar een zo voorspelbaar, betrouwbaar en gestroomlijnd mogelijk zorgproces. Om dat te creëren, werken we vanuit de zogeheten Lean-aanpak. erop is gericht maximale waarde te realiseren met zo min mogelijk verspilling. De methode is afkomstig van de Japanse industrieel productiebedrijf is, heeft implementatie van Lean ook

Het strategische programma Gestroomlijnd werken heeft tot doel de

voor het Catharina Ziekenhuis grote waarde bij ons streven naar

werkprocessen in het Catharina Ziekenhuis te stroomlijnen. Dit doen we

vanuit de patiënt, proberen we alle overbodige stappen uit het

van processen, capaciteitsmanagement, zorgpaden en het slechten van digitale muren. Het doel is een voor patiënten voorspelbaar en betrouwbaar zorgproces, waarin beschikbare informatie maximaal wordt gedeeld.

versterken elkaar: ze

De term Lean verwijst naar een managementfilosofie die

autofabrikant Toyota. Hoewel een ziekenhuis natuurlijk geen

met vijf pijlers: de principes van Lean als basisfilosofie, het verbeteren

De Lean-tools

een procesgerichte organisatie die continu verbetert. Denkend zorgproces weg te halen.

Vorm geven aan zorgprocessen

scheppen zowel een verbetercultuur als een beter zorgproces. strak georganiseerd is en dat we trots kunnen zijn op wat al is gerealiseerd.

Lean denken en werken verspreidt zich gestaag binnen het ziekenhuis. Waar eind 2012 acht afdelingen startten met het

Praktische resultaten

toepassen van Lean-tools, zijn in 2013 22 afdelingen aan de

In 2013 werd een aantal duidelijke voorbeelden van het Lean-

slag gegaan met Lean. Op deze afdelingen is de invloed van

effect zichtbaar. Zo leidde de introductie van sms-reminders naar

Lean op alle fronten voelbaar. Van de manier waarop we de

patiënten die een afspraak hebben, tot een aanzienlijke reductie

zorgprocessen vormgeven, tot de vraag welk personeel we

van het aantal ‘no-shows’ (patiënten die niet op de afspraak

aannemen en hoe we leiding aan hen geven.

verschijnen). Bij een onderdeel van Oogheelkunde bedroeg het percentage no-shows vóór de reminders 5,57 en na invoering

Twee Lean-tools die in het Catharina Ziekenhuis worden gebruikt

3,90: een daling van 30 procent.

zijn de Dagstart en het Verbeterbord. Bij de Dagstart komt een team kort bijeen als de werkdag begint: om te bespreken of er

Ook op werkvloerniveau leverde Lean het Catharina Ziekenhuis

bijzonderheden zijn en wat de verwachtingen voor die werkdag

een groot aantal praktische verbeteringen op. Op de afdeling

zijn (zoals grote drukte, bijzondere evenementen, de komst van

Logistieke services binnen de service-eenheid Facilitair Bedrijf

hoog-risicopatiënten). Bij de volgende Dagstart evalueren de

betekende de introductie van een spoedtafel dat spoedgoederen

medewerkers, waarmee een concrete kwaliteitscyclus ontstaat.

voortaan direct in het zicht liggen. Het afleveren van deze

Op het Verbeterbord, waarvan er nu 75 in gebruik zijn,

goederen krijgt de hoogste prioriteit. De afdeling Kortverblijf

kunnen medewerkers problemen of ergernissen aangeven. De

& Dagverpleging bevestigt kaartjes aan het bed van de patiënt

commentaren worden op regelmatige basis doorgenomen,

met daarop een telefoonnummer. Als de patiënt gereed is om

waarna actie wordt ondernomen. Ook veel afdelingen die pas

te worden opgehaald, volstaat het bellen van dit nummer.

in een later stadium met Lean zijn gaan werken, hebben het

Hiermee is een complete schakel uit de keten gehaald.

Verbeterbord intussen enthousiast opgepikt.

Bij de Spoedeisende Hulp (SEH) meldt de printbon bij de radiologiekamers niet meer alleen welke patiënt opgehaald moet

26

De diverse Lean-tools versterken elkaar en scheppen hiermee

worden in welke SEH-behandelkamer, maar ook of die mobiel

zowel een verbetercultuur als een beter zorgproces. Daarnaast is

is, dan wel in rolstoel of bed vervoerd wordt. Medewerkers

een netwerk opgezet met andere ziekenhuizen die ook met Lean

weten zo meteen of ze alleen of met zijn tweeën de patiënt

werken, om werkwijzen en ideeën uit te wisselen. De ervaringen

moeten ophalen én of er een staande foto gemaakt kan worden

met bezoeken van medewerkers van andere ziekenhuizen, leren

of beter een liggende. Een laatste concreet gevolg van Lean: op

ons dat de zorg binnen het Catharina Ziekenhuis al behoorlijk

de polikliniek Neurologie hebben de medewerkers de switch


27

gemaakt van ‘artsgericht’ werken naar ‘taakgericht’ werken.

In 2013 is een begin gemaakt deze zorgpaden naar een hoger plan

op een verantwoorde, veilige en professionele wijze te

In maart 2013 is de voorbereiding van VIRTU gestart. Begin

Lean denken en werken verspreidt zich steeds verder binnen de

te tillen: zorgpaden 2.0. De ervaring heeft geleerd dat zorgpaden

realiseren. Met VIRTU wordt een ICT infrastructuur gebouwd

oktober 2013 was de start van het project. In het laatste

organisatie van het Catharina Ziekenhuis. Daartoe worden ook

vooral nuttig zijn als veel verschillende (typen) zorgverleners

die flexibel aan te passen is aan toekomstige ontwikkelingen.

kwartaal van 2013 werden de projectplannen voor de overige

met regelmaat ‘yellow belt’ incompany trainingen gegeven: een

moeten samenwerken en goede onderlinge coördinatie dus erg

Zowel op het gebied van ICT in de organisatie, als in de processen

deelprojecten opgesteld. Ook is met de uitvoering van kleinere

eendaagse introductie tot de Lean-filosofie. In 2014 volgen ook

belangrijk is. Dit geldt bijvoorbeeld voor het Oncologiecentrum

van het ziekenhuis. Het resultaat is een infrastructuur waarin

deelprojecten gestart.

meerdaagse ‘green belt’ trainingen, die het Lean-gedachtegoed

en voor complexe zorg of ziektebeelden. Een belangrijk onderdeel

beperkingen niet langer dicteren wat we doen, maar waarbij

verder moeten ontwikkelen en borgen.

van zorgpaden 2.0 is pragmatische evaluatie. Door het werken

de service-eenheid ICMT in staat wordt gesteld om efficiënt en

volgens zorgpad 2.0 worden de beoogde winst, successen of

effectief met veranderingen om te gaan.

Consumer Quality Index

verbeterpunten (in tevredenheid, doorlooptijd, efficiency,

We meten voortdurend hoe wij het in de ogen van onze klanten

etc.) inzichtelijk en kan de zorg op basis hiervan daadwerkelijk

Als VIRTU is afgerond, is een aantal belangrijke resultaten

doen en verzamelen ook alle ergernissen: alles wat niet bijdraagt

worden bijgestuurd. Met het introduceren van deze aangepaste

geboekt:

aan een positieve patiëntervaring. Het instrument waarmee we

methodiek bij bestaande en toekomstige zorgpaden, wordt

•

dit doen heet de Consumer Quality Index Ziekenhuizen (CQI-Z).

de kwaliteitscyclus weer beter geborgd. In de toekomst zullen

Dit blijkt een waardevolle bron van informatie om patiënten

de zorgpaden, mede op aandringen van het NIAZ (Nederlands

nog betere zorg te bieden. De CQI-Z wees uit dat verschillende

Instituut voor Accreditatie in de Zorg), worden gedigitaliseerd,

verbeterprocessen die in 2013 zijn gestart of gecontinueerd,

met complete digitale implementatie hopelijk in 2015.

•

ontslagtraject uitgerold met onder meer een gestandaardiseerde

ICT

•

ontslagfolder voor patiënten.

De ontwikkelingen op het gebied van medische technologie en

Hogere mate van betrouwbaarheid, schaalbaarheid en veiligheid van systemen.

•

Virtualisatie creëert flexibiliteit en kortere doorlooptijden voor de gebruiker.

vruchten afwerpen. Zo is in 2013 ziekenhuisbreed een verbeterd

Hoge beschikbaarheid (24x7) voor zorg- of bedrijfskritische informatieverwerking. Moderne werkplekken met betere prestaties en sneller inloggen.

vooral informatietechnologie gaan razendsnel. Om de stabiliteit,

•

Een vernieuwde mail en kantoor applicatieset.

Zorgpaden 2.0

betrouwbaarheid en modernisering van de ICT in het Catharina

•

Een vernieuwd printer park.

In ons streven naar een voorspelbaar en betrouwbaar zorgproces,

Ziekenhuis te waarborgen, gaat de komende jaren aandacht uit

•

Ziekenhuis brede WiFi voor patiënten, medewerkers en

heeft het Catharina Ziekenhuis al eerder zogeheten zorgpaden

naar de renovatie ervan. In 2013 is dan ook geïnvesteerd in het

ontwikkeld. In een zorgpad wordt voor een groep patiënten de

project VIRTU: een van de grootste projecten dat ooit binnen het

zorg rondom een bepaalde ziekte, diagnose of behandeling van

Catharina Ziekenhuis is opgestart. VIRTU heeft tot doel ervoor

een andere standaard werkplek, wordt zijn sessie op een

begin tot eind georganiseerd en beschreven.

te zorgen dat het Catharina Ziekenhuis technisch aangesloten

eerder gebruikte standaard werkplek afgesloten en wordt

blijft op de ICT ontwikkelingen in de markt. Om zowel de interne

zijn werkblad één op één overgenomen.

gasten. •

Follow-me principe: zodra een gebruiker zich aanmeldt op

voorzieningen als de samenwerking met andere zorginstellingen

De CQI blijkt een waardevolle bron van informatie om patiënten nog betere zorg te bieden.

28


29

Verpleegkundige is ervaringsdeskundig

29.08.2013

Eindhovens citymagazine E’ven Geduld AUB! interviewde Marieke Kools, over haar werk als obesitasverpleegkundige in het Catharina Ziekenhuis én over haar eigen ervaring als obesitaspatiënt. In het grootste obesitascentrum van de regio, voeren wij jaarlijks ruim 900 maagverkleiningen uit. Bij Marieke gebeurde dit in 2010, en vaak denkt ze nog: “Had ik het maar eerder gedaan.” www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/obesitascentrum

wij gast vrij... 01.09.2013 Geen excuus voor ongastvrijheid! Een patiënt die in ons ziekenhuis komt, is vaak onzeker. Het is daarom van het grootste belang dat hij optimaal prettig en persoonlijk wordt ontvangen en bejegend. Daarom volgden in 2013 alle medewerkers, tot en met de Raad van Bestuur en het Stafbestuur, workshops Gastvrijheid, onder leiding van deskundigen en interne trainers. Eén van die laatste groep zegt over gastvrijheid: “Er is geen enkel excuus om het niet te zijn!”

30


31

Gloednieuw polikliniekgebouw

17.09.2013

Met de opening van een nieuw polikliniekgebouw heeft het Catharina Ziekenhuis fase 1 afgerond van het lange termijn huisvestingsplan. Centraal in het ontwerp stond meer sfeer, gastvrijheid en gemak. Zoals het direct naast elkaar plaatsen van afdelingen, korte looproutes en de poliklinieken Geriatrie en Kindergeneeskunde op de begane grond: voor senioren en ouders met kleine kinderen makkelijk bereikbaar. Lees meer in Catharina magazine nr. 2 www.catharinaziekenhuis.nl/catharina

Hoogste slagingspercentage ‘baby draaien’

11.09.2013

Een stuitligging leidt vaak tot een zware bevalling of een keizersnede. Dit kan worden voorkomen door de baby een paar weken voor de bevalling uitwendig te draaien. Deze procedure heet een ‘versie’, en vergt teamwerk volgens een strak protocol. De afdeling Verloskunde van het Catharina Ziekenhuis houdt al jarenlang een versie-spreekuur, en realiseert een slagingspercentage van 55 procent - het hoogste van Nederland.

32


33

Kwaliteit en veiligheid

Voortdurend op zoek naar verbetering

Het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg)

trends in 2013 waren de zorgverlening aan het bed, de

toetst of ons ziekenhuis een verbetercultuur heeft en of wij de

medicatieveiligheid en de organisatie van patiëntenzorg. Op basis

kwaliteit en veiligheid in onze processen systematisch verbeteren

hiervan worden verbetermaatregelen ingezet. Voorbeelden van

en borgen. Elke vier jaar moet deze certificering worden

verbetermaatregelen zijn: bij de Apotheek is de voorraadlocatie

vernieuwd. In februari 2013 bezocht het NIAZ-auditteam het

van bepaalde middelen bij de leverancier aangepast, zodat

Catharina Ziekenhuis en werd getoetst of het ziekenhuis aan

er minder ‘pikfouten’ zijn. Op de afdeling Geriatrie zijn de

alle normen voldeed. De uitslag was dat het NIAZ ons opnieuw

richtlijnen rondom valincidenten aangescherpt: bij een

een accreditatie toekende, intussen onze vierde. Hiermee is de

valincident moet dag en nacht een arts worden gewaarschuwd.

accreditatieperiode verlengd tot juni 2017. Slechts twee andere

Kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid zijn onderwerpen waar structureel onze

ziekenhuizen in Nederland behaalden net als het Catharina

Het was een grote wens van onze samenwerkende huisartsen

Ziekenhuis de vierde NIAZ-accreditatie. De eisen voor deze

om ook hen de mogelijkheid te bieden incidenten te melden.

aandacht naar uitgaat. Elke vier jaar neemt het NIAZ een audit af waarbij

vierde accreditatie lagen aanzienlijk hoger dan die voor de derde

Vanaf 2012 kan dit, en zo kunnen we de samenwerking met

accreditatie, die we in 2009 kregen. Het is een bevestiging dat wij

huisartsen aan de bron verbeteren. Een goede samenwerking

geslaagd zijn in ons streven de kwaliteit en de veiligheidscultuur

met huisartsen is cruciaal om de best mogelijke gezondheidszorg

in het Catharina Ziekenhuis naar een steeds hoger niveau te

te kunnen leveren.

deze twee aspecten uitvoerig worden getoetst. In 2013 wist het Catharina Ziekenhuis zijn vierde NIAZ-accreditatie binnen te halen. Ook op het gebied van patiëntveiligheid werden goede resultaten geboekt.

tillen.

Veiligheid in de praktijk Veiligheidscultuur

Sinds 2008 is er in het Catharina Ziekenhuis een integraal

Een belangrijke basis voor veiligheid zit in het bespreekbaar

VeiligheidsManagementSysteem (VMS) operationeel. Een VMS is

maken van incidenten. Daarom is Veilig Incident Melden (VIM)

de verankering van patiëntveiligheid in de praktijk. Met de komst

een belangrijke activiteit binnen onze veiligheidscultuur. Deze

van het VMS voeren we in het Catharina Ziekenhuis een integraal

aanpak motiveert alle medewerkers te melden wat niet of bijna

stelsel van concrete activiteiten door.

niet goed ging. Dit levert per jaar duizenden meldingen op die allemaal worden geanalyseerd onder leiding van speciale VIM-

De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft landelijk tien

teams. De analyses leiden tot grote en kleine verbeteringen.

veiligheidsthema’s vastgesteld. Wij hebben elk van deze thema’s toegewezen aan een afdeling die verantwoordelijk

Op afdelingsniveau zijn in het Catharina Ziekenhuis ongeveer

is de veiligheidsdoelstellingen op dit specifieke gebied te

vijftig VIM-teams actief. De leden zijn geschoold in het maken

behalen. De implementatie van de VMS-thema’s werd in 2013

van oorzakenanalyses. Gemiddeld waren er in 2013 ruim 500

grotendeels afgerond. In de Week van de Patiëntveiligheid

meldingen per maand en die blijven gestaag toenemen. Ten

(november 2013) is door middel van interviews met diverse

opzichte van 2012 steeg het totale aantal VIM-meldingen

betrokkenen de balans opgemaakt met betrekking tot de

in 2013 met 34 procent. In 2013 bedroeg het aantal VIM-

implementatie van de VMS-thema’s. Er is op een reeks van

meldingen in het Catharina Ziekenhuis 6136. De melders zijn

punten concreet actie ondernomen. Enkele voorbeelden: Voor

vooral verpleegkundigen (57%), paramedici (17%) en artsen/

de groep Kwetsbare ouderen zijn we na de implementatie van

arts-assistenten (6%). In de praktijk gebeurt het vaak dat

de deelthema’s ‘Ondervoeding’ en ‘Delier’ (acute verwardheid)

verpleegkundigen de VIM-meldingen doen, in overleg met de

in 2013 gestart met het project Valpreventie. Dit maakt deel uit

arts.

de van het deelthema Vallen. We hebben een ziekenhuisbreed multidisciplinair valprotocol opgesteld en geïmplementeerd op

34

De verantwoordelijke van een risicogebied ontvangt de

alle verpleegafdelingen. Specifieke indicatoren met betrekking

incidentmeldingen over zijn of haar aandachtsgebied. Op basis

tot valpreventie worden geregistreerd in het EPD (elektronisch

van deze gegevens maken we halfjaarlijkse trendanalyses, die

patiëntendossier), waar vanuit managementinformatie te

de stuurgroep Kwaliteit & Veiligheid gebruikt om veiligheid in

genereren is. We verwachten dat de implementatie van het

het Catharina Ziekenhuis structureel te bevorderen. Belangrijke

valprotocol uiterlijk 1 juni 2014 is afgerond.


35

Interne audits en procesaudits

Recente resultaten hebben uitgewezen dat patiënten graag

Verbeterde melding (mogelijke) calamiteiten

(bloedvergiftiging) op orde te krijgen, worden de thema’s

Aansluitend op de NIAZ-normen heeft het Catharina Ziekenhuis

beter geïnformeerd willen worden over het ontslagtraject. Op

Veel aandacht is de afgelopen jaren besteed aan een verbeterde

‘Voorkomen van wondinfecties na een operatie (POWI)’ en

een eigen auditbeleid. We voeren procesaudits uit: controles op

basis daarvan is een ziekenhuisbreed verbeterd ontslagtraject

melding van calamiteiten. Paradoxaal genoeg kan het veel

‘Voorkomen van lijnsepsis en behandeling van ernstige sepsis’

de kritische processen van ons ziekenhuis. Hierbij brengen we

ontwikkeld, waarvan onder meer een gestandaardiseerde

melden van (mogelijke) calamiteiten een goede zaak zijn. Het

sinds het najaar van 2013 gebundeld en ondersteund door één

in kaart wat een patiënt meemaakt wanneer hij een compleet

ontslagbrochure deel uitmaakt. Andere projecten ter verbetering

betekent namelijk niet automatisch dat er in een ziekenhuis

ICT-project. Registraties vinden plaats of gaan plaatsvinden in

proces doorloopt, en waar we verbeteringen moeten doorvoeren.

van de patiëntenervaring waren onder meer de verruiming

veel mis gaat. Het kan, integendeel, juist betekenen dat er

PREZIES (PREventie van ZIEkenhuisinfecties door Surveillance).

Bij een interne audit wordt er specifiek naar één afdeling in

van de bezoekuren, de inzet van broodserveerwagens en de

heel nauwgezet wordt gesignaleerd en vervolgens ook serieus

In 2014 wordt verder gegaan met het maken van rapportages op

kwestie gekeken. Maar in 2013 deden we ook twee audits dwars

standaardisering van de opnamefolder.

meldingsactie wordt ondernomen. Door de voortdurende nadruk

basis van geregistreerde cijfers en de mogelijkheden om op basis

door het ziekenhuis heen: het ‘Traject van de scopen’ en het

Om de registratie van postoperatieve wondinfecties en sepsis

hierop zijn de medewerkers van het Catharina Ziekenhuis scherp

‘Zorgtraject voor de bariatrische patiënt’ (bariatrische chirurgie

In 2013 blijkt de CQI opnieuw licht te zijn gestegen. Zowel

is de naam voor maagoperaties bij mensen met overgewicht).

poliklinisch als klinisch was er een positieve trend. Klinische

Veiligheidsrondes

Afdelingen kunnen op deze manier van elkaar leren, doordat ze

patiënten geven het Catharina Ziekenhuis een 8,1, tegen een

Meetbaar Beter

Een belangrijk onderdeel in ons veiligheidsbeleid zijn de

bijvoorbeeld inzicht krijgen in het voor- of natraject.

7,8 in 2012. De patiënten die een polikliniek of functieafdeling

In 2012 hebben de artsen van het Catharina Hartcentrum,

hebben bezocht geven gemiddeld een 8,4. In 2012 bedroeg

samen met collega’s van het hartcentrum van het

Aandacht voor patiëntenervaringen

dat cijfer 8,2. Omdat de CQ-resultaten pas ongeveer een

St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht en Nieuwegein, als eersten

op de kritische afdelingen. Ook afdelingsmanagers lopen

Wij vinden het heel belangrijk om te weten wat onze patiënten

halfjaar na de metingen bekend worden, is eind 2012 een pilot

in Nederland inzicht gegeven in de uitkomsten van hun

veiligheidsrondes op de eigen afdelingen. Mede hierdoor

van ons vinden. Daarom meten wij hun ervaringen tweemaal

gestart die meer directe patiëntfeedback moet opleveren:

behandelingen. Onder de noemer Meetbaar Beter werden met

zien medewerkers en medisch specialisten hoe belangrijk het

per jaar op basis van de Consumer Quality Index (CQI). Dit

‘Deel uw ervaring’. Dit bleek een nuttige aanvulling te zijn op

een internationaal gevalideerde methodiek van de Harvard

naleven van de veiligheidsregels wordt gevonden. Medewerkers

meetinstrument hebben de Santeon-ziekenhuizen in 2010

de CQ-metingen. De resultaten van ‘Deel uw ervaring’ maken

Business School (value based healthcare-methodologie;

kunnen dan direct ook informatie geven over zaken die spelen

samen ontwikkeld met de stichting Miletus (verzekeraars) en de

snel bijsturen mogelijk, terwijl de CQI vooral nuttig is bij het

een gezondheidsmanagementsysteem dat focust op kosten,

rond de beheersing van veiligheid. Samen worden risico’s op

patiëntenfederatie NPCF. Met de informatie die de CQI oplevert,

vaststellen van de grote lijnen. In 2014 bekijken we hoe we de

kwaliteit en resultaat), de voor de patiënt meest relevante

fouten opgespoord en aangepakt. De rondes worden gelopen

kunnen we gericht onze patiëntenzorg verbeteren en ervoor

tool ‘Deel uw ervaring’ nog beter kunnen inzetten als directe

uitkomstindicatoren geselecteerd. De kwaliteit van zorg

aan de hand van een integrale checklist waarin per pijler

zorgen dat patiënten zich prettig en oprecht goed behandeld

patiëntenfeedback.

kan via deze indicatoren worden vertaald naar concrete

toetsbare onderwerpen zijn benoemd. Sinds 2012 loopt ook de

voelen.

hiervan interventies toe te passen.

veiligheidsrondes. Een delegatie van de Raad van Bestuur of het Stafbestuur loopt ieder jaar enkele veiligheidsrondes

op het signaleren en melden van calamiteiten.

gezondheidswinst voor de patiënt, bijvoorbeeld gemeten in

Cliëntenraad mee.

kwaliteit van leven, lange termijn overleving en recidief-vrije overleving.

In onze eigen procesaudits brengen we exact in kaart wat een patiënt meemaakt wanneer hij een compleet proces doorloopt , en waar we verbeteringen moeten doorvoeren.

36


37

We verbeterden het ontslagtraject. Onderzoek wees uit dat patiënten beter geïnformeerd willen worden over ontslag.

Eind 2013 werden de Meetbaar Beter-boeken gepubliceerd waarin de uitkomsten voor patiënten met coronairlijden en boezemfibrilleren uiteen werden gezet. In het Catharina Ziekenhuis zijn op basis van de rapportages nadere analyses uitgevoerd. Bijvoorbeeld analyses per first operator, en analyses van tamponades bij PVi (Pulmonaal Venen isolatie, het elektrisch isoleren van de longaders). Ook zijn verbeteracties in gang gezet om de zorg ook daadwerkelijk te verbeteren. In het najaar van 2013 gingen nieuwe teams van start, van medisch specialisten en outcomes teams-begeleiders die binnen de stichting zijn opgeleid, om te werken aan uitkomstindicatoren voor nog meer medische condities, zoals aortakleplijden, mitraalkleplijden en chronisch hartfalen. Ook voor deze medische condities wordt de gevalideerde methodiek van de Harvard Business School gevolgd, bij het bepalen van de belangrijkste

In mei 2013 werd de Stichting Meetbaar Beter opgericht. Hierop

uitkomstindicatoren. In de komende jaren zullen de resultaten

hebben zich nóg zes Nederlandse hartcentra aangesloten bij het

van de verleende zorg ook voor deze patiëntengroepen

project Meetbaar Beter: AMC Amsterdam, Amphia Ziekenhuis,

transparant gerapporteerd worden.

Isala Klinieken, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, UMC Groningen en UMC Utrecht. Dankzij de motivatie en enthousiaste deelname van de verschillende hartcentra, is het in bijna alle centra gelukt om de data voor de rapportages van 2013 op tijd bij de stichting aan te leveren. Op 27 november werden op het tweede Meetbaar Beter-symposium in Apeldoorn de resultaten voor de deelnemende hartcentra gepresenteerd van de behandelingen bij coronairlijden (vernauwing van de kransslagaderen) en boezemfibrilleren (hoge, onregelmatige hartslag).

38


39

17.09.2013 Nieuwe afdeling Nierziekten Nierziekten is 1 van de 4 speerpunten van het Catharina Ziekenhuis. Niet voor niets werd in het nieuwe polikliniekgebouw plaats gemaakt om nierpatiënten in de regio zeer gespecialiseerde zorg te geven. Voorzien van alle gemakken: met vier behandelkamers voor polikliniekactiviteiten, trainingsruimten voor thuisdialyse en vijf behandelruimten voor hemodialyse. Elke behandelplek is voorzien van tv, radio, telefoon en internet. Afdeling Nierziekten: 040 - 239 58 00

Veertig jaar in Woensel

19.09.2013

Kees van der Loo heeft het allemaal van dichtbij meegemaakt. Vanaf de komst van het ziekenhuis naar de huidige locatie in Woensel in september 1973. Hij heeft er vlakbij gewoond en is als patiënt een veel geziene gast in het ziekenhuis. In die veertig jaar heeft hij het Catharina zien ontwikkelen en groeien naar een topklinisch ziekenhuis met expertcentra voor hart- en vaatziekten, oncologie, obesitas en nierziekten. Lees het verhaal van Kees in Catharina magazine 3 www.catharinaziekenhuis.nl/catharina

40


41

CZ kiest voor Catharina

80% kleinere hartmonitor

02.10.2013

07.10.2013

Met ruim 900 operaties per jaar hoort ons

Voorpaginanieuws van De Telegraaf, en ook in

Obesitascentrum tot de top-5 grootste in Nederland.

RTL Nieuws: cardioloog dr. Lukas Dekker leidt een

Zorgverzekeraar CZ beveelt het Catharina

wereldwijd onderzoek naar een implanteerbare

Ziekenhuis aan als voorkeursziekenhuis voor

hartmonitor die 80% kleiner is dan bestaande

gewichtsverminderende chirurgie. Van secretaresse

apparaten. De monitor wordt nu eerst gebruikt

tot (plastisch) chirurg, van diëtist tot psycholoog,

voor onderzoek, bij mensen die onverklaarbaar

van anesthesioloog tot fysiotherapeut en van

flauwvallen of last hebben van hartritmestoornissen.

verpleegkundige tot MDL-arts: onze kracht zit in de

Vijf Nederlandse ziekenhuizen gaan de nieuwe monitor

inzet van één nauw samenwerkend team.

plaatsen, bij in totaal 30 patiënten.

www.catharinaziekenhuis.nl/obesitascentrum

www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/hartmonitor

42


43

Onderwijs en onderzoek

Versterken van kwaliteit en samenwerking

Ook in 2013 werkten we energiek aan het verder versterken van

de coassistent in die twaalf weken gezien moet hebben. In het

onze kwaliteit, en aan de samenwerking met onze partners in

verleden was dit, door de meer gefragmenteerde aanpak, niet

opleiding.

altijd mogelijk.

Opleiden van medisch talent

We werken voortdurend

Het Catharina Ziekenhuis is een van de achtentwintig Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (vereniging STZ) in Nederland. Deze grote niet-academische ziekenhuizen

aan het onderhouden en

hebben alle een topreferent en topklinisch profiel. Onderwijs

Onderwijs en opleiding hangen nauw samen met onderzoek en integrale

en opleiding hangen nauw samen met onderzoek en goede

gezondheidszorg. Het Catharina Ziekenhuis kan zijn regionale positie als

is daarom cruciaal. We willen voldoende getalenteerde

topklinisch en topreferent ziekenhuis, met een groot opleidingsaanbod en belangrijke wetenschappelijke output, alleen behouden met voldoende goed

zorg. Het opleiden van medisch specialisten en medewerkers professionals opleiden die gedreven zijn om te verbeteren en

verder verbeteren van de vaardigheden van

te vernieuwen. We bieden een breed scala aan opleidingen, trainingen en cursussen, waar eenieder gebruik van kan maken.

onze medewerkers.

Nieuw curriculum coassistenten In september 2013 zijn in het Catharina Ziekenhuis de eerste

Na het cluster Beschouwend kan de coassistent kennismaken

coassistenten ingestroomd die volgens een nieuw curriculum

met het cluster Snijdend, met specialismen als Chirurgie,

worden opgeleid. Een van de belangrijkste veranderingen is

Urologie, Plastische chirurgie en Anesthesiologie. Andere clusters

externe ambitieuze medici en geven onderwijs en training aan onze eigen

meer betrokkenheid van coassistenten bij patiëntenzorg. Dit

zijn Moeder & Kind, Neurologie, Huisartsengeneeskunde en

betekent ook een grotere rol voor de AIOS (arts in opleiding tot

Sociale Geneeskunde. Dit werkt heel goed, is op dit moment de

mensen.

specialist) in de begeleiding van coassistenten. Inmiddels hebben

ervaring.

opgeleide professionals. Wij bieden dan ook een uitstekende ingang voor

we een pilot-training gestart waarin AIOS’ kunnen oefenen in het herkennen van leerstijlen, het geven van feedback en teaching

Nieuw is ook dat de coassistenten worden begeleid door

on the run. Ook is het belang van het rolmodel nadrukkelijk

mentoren: specialisten die een mentorentraining hebben

behandeld. Gestart is met de AIOS’ van de opleidingen

gevolgd en in totaal drie coassistenten twee jaar lang volgen.

Inwendige geneeskunde en Heelkunde (Chirurgie), omdat daar

Dit hechte, langdurige mentorschap heeft een duidelijke

de eerste coassistenten 'nieuwe-stijl' starten.

pedagogische achtergrond: het moet ertoe bijdragen dat sneller wordt opgemerkt wanneer een coassistent nog hiaten in diens

Kennismaking met clusters

kennis heeft. Recentelijk heeft het Catharina Ziekenhuis tien

Het Catharina Ziekenhuis werkt nauw samen met Maastricht

mentoren opgeleid, het komende jaar komen daar nog tien bij.

UMC+. De laatste heeft een nieuw curriculum ingevoerd voor

44

het opleiden van coassistenten, die vanaf hun vijfde studiejaar

Opleiding verpleegkundigen

naar het Catharina Ziekenhuis komen. In het verleden maakten

Naast artsen leidt het Catharina Ziekenhuis verpleegkundigen op.

coassistenten gedurende korte perioden van enkele weken

Dit gebeurt onder meer in nauwe samenwerking met de Fontys

telkens kennis met één bepaald specialisme. In het nieuwe

Hogeschool. In het nieuwe onderwijsjaar is een nieuwe groep

curriculum zijn specialismen geclusterd en maakt een coassistent

(derdejaars) studenten gestart in het HBO Catharinaspoor, de

gedurende een langere periode - twaalf weken - kennis met

opleiding tot HBO-verpleegkundige van het Catharina Ziekenhuis.

een cluster dat bestaat uit een aantal specialismen dat dicht bij

Dit onderwijs wordt verzorgd door docenten van de service-

elkaar ligt. Bijvoorbeeld het cluster Beschouwend, waarin de

eenheid Onderwijs & Onderzoek en experts uit ons ziekenhuis. In

specialismen Longziekten, Inwendige geneeskunde en Geriatrie

tegenstelling tot in andere jaren, zijn de nieuwe MBO-studenten

zijn opgenomen. Elk cluster heeft klinische ziektebeelden die

hun stage in het ziekenhuis gestart met vooraf een periode


45

scholing/kennismaking binnen de service-eenheid Onderwijs &

heeft ook tot doel het stimuleren van verpleegkundigen tot

Onderzoek. Deze pilot is goed bevallen: we bleken hierdoor in

deskundigheidsbevordering en verbetering van kwaliteit en

staat deze studenten beter voorbereid op de stageverlenende

veiligheid van patiëntenzorg.

afdeling te laten beginnen. De MBO Catharinaspoor-studenten krijgen naast het onderwijs op school ook extra onderwijs in het

Voortdurende kwaliteitsverbetering

ziekenhuis zelf aangeboden. Van de aanvang van het schooljaar

Het Catharina Ziekenhuis werkt voortdurend aan het

tot en met december krijgen de eerstejaars én hun collegae van

onderhouden en verder verbeteren van de vaardigheden van

het tweede, derde en vierde jaar in totaal achttien master classes

zijn medewerkers. Omwille van de transparantie op dit gebied,

aangeboden. Ook deze worden verzorgd door docenten van

zijn in 2013 profielen opgesteld van alle medewerkers. Zij

de service-eenheid Onderwijs & Onderzoek en experts uit het

hebben nu een individuele portfolio in het leersysteem waarin

ziekenhuis.

alles wordt ingevoerd wat ze aan opleidingen hebben gedaan. Daarop aansluitend is het nieuwe beleid dat alle bevoegde

Vijftig procent van de HBO-verpleegkundigen die in het Catharina

medewerkers elke twee jaar worden getoetst op hun vaardigheid

Ziekenhuis zijn opgeleid, vindt een baan in ons ziekenhuis. In het

in de handelingen waartoe zij bevoegd zijn. Een voorbeeld zijn de

MBO-V bedraagt dit percentage 80. Dit zijn hoge percentages,

‘Voorbehouden en Risicovolle Handelingen’ (zoals het inbrengen

die erop wijzen dat het ziekenhuis als een plezierige werkgever

van een infuus). Dit is een systeem waarin medewerkers getoetst

wordt ervaren. Voor ons is dit een gunstige ontwikkeling, omdat

en getraind worden op bepaalde handelingen die in het werk dat

intern opgeleide verpleegkundigen direct kunnen worden

ze doen van belang zijn. Een aantal handelingen is verplicht voor

ingezet.

iedereen, zoals reanimatie. Andere handelingen gelden weer specifiek voor een bepaalde functie of afdeling. Medewerkers

Klinisch Redeneren

kunnen zich laten toetsen en trainen op een groot aanbod aan

Een nieuw aspect in de opleiding van verpleegkundigen is de

handelingen. Het gaat erom dat we er als ziekenhuis voor zorgen

cursus Klinisch Redeneren. Hierin worden de eigen observaties

dat onze medewerkers steeds vakbekwaam zijn.

en interpretaties gekoppeld aan bestaande medische kennis, om zo te beredeneren welke volgende stappen genomen moeten

In 2013 is met behulp van inhoudsdeskundigen hard gewerkt

worden. De focus binnen deze cursus ligt op de verzorging van

aan het herschrijven van de cursus CTC (CardioThoracale

een acuut verslechterende patiënt. Daarin worden thema’s

Chirurgie; operaties aan hart, longen en aorta). Dit sluit aan bij

behandeld als shock, hartfalen, respiratoire insufficiëntie

het speerpunt hart- en vaat. De scholing wordt aangeboden

(onvoldoende gaswisseling in de longen) en de communicatie

aan verpleegkundigen op de afdelingen Intensive Care,

rondom deze patiënten met andere verpleegkundigen en met

Anesthesiologie, Cardiologie en Cardiothoracale chirurgie.

artsen.

Daarnaast zien we een toenemend aantal externe deelnemers die gebruik maken van de toetsen oefenmomenten in

Het Catharina Ziekenhuis biedt professionals een vruchtbare bodem voor het initiëren, uitvoeren en begeleiden van wetenschappelijk onderzoek.

Evidence Based Practice

Voorbehouden en Risicovolle Handelingen. Het aantal

Parallel aan de cursus Klinisch Redeneren loopt het project

deelnemers is met circa 60 procent toegenomen ten opzichte

Evidence Based Practice, dat is gestart op de afdelingen

van dezelfde periode vorig jaar. Door aanschaf van een nieuw

Chirurgie, Gynaecologie en Verloskunde. In dit project leren

fantoom (‘oefenpop’) is het aantal oefenstations vergroot

verpleegkundigen hoe zij een eigen klinische praktijkvraag

en kunnen we voldoen aan de grote vraag. Behalve voor

kunnen beantwoorden door het zoeken en beoordelen van

de oefenmomenten is dit ook een grote aanwinst voor het

wetenschappelijke artikelen.

maatwerk op het gebied van Voorbehouden en Risicovolle Handelingen.

In 2013 was er de eerste Verpleegkundige Scriptieprijs, een evenement waarbij verpleegkundigen hun scripties mondeling of met een poster mochten presenteren. De Scriptieprijs

46


47

Ook is het afgelopen jaar hard gewerkt aan de opzet van de

cursisten in dat jaar eenmalig de training VTGM (voor toediening

initiëren, uitvoeren en begeleiden van onderzoek. Ons

chirurgen van ons ziekenhuis tot hoogleraar in de Faculty

PDCA-cyclus (Plan Do Check Act), waarmee de kwaliteit van de

en gereedmaken van medicatie op de afdeling) en de training

Wetenschapsbureau heeft primair als taak onderzoekers te

of Health, Medicine and Life Sciences. Dr. Joep Teijink werd

opleidingen wordt gemeten. In 2014 wordt door de COC (Centrale

voor het gebruik van infuuspompen volgde.

ondersteunen op het gebied van methodologie, statistiek en

bijzonder hoogleraar integrated care in vascular disease.

subsidieaanvragen. Hiertoe heeft het bureau in 2013 bijna alle

En dr. Harm Rutten werd bijzonder hoogleraar chirurgische

Weerbare medewerkers

vakgroepen bezocht, om te inventariseren welke ondersteuning

oncologie in het bijzonder vraagstukken over gastro-intestinale

Het ziekenhuis moet voor iedereen een veilige plek zijn. Voor

gewenst is. In 2013 zijn 95 trajecten voor individuele

tumoren. Eerder al, per 1 juni, werd longarts dr. Frank Smeenk

Uitgekiende opleidingen voor externen

patiënten en voor medewerkers. Verbaal of fysiek geweld komt

ondersteuning van onderzoekers opgepakt. Daarnaast is er een

benoemd tot bijzonder hoogleraar aan dezelfde faculteit, met

Elke professional heeft specifieke wensen en behoeften als

helaas regelmatig voor. Helemaal voorkomen kunnen we dit

uitgebreid cursusaanbod aanwezig.

als leerstoel kwaliteitsbevordering medisch specialistische

het gaat om de eigen opleiding. Het Catharina Ziekenhuis

niet, maar we kunnen onszelf wel weerbaarder maken. Ervoor

biedt maatwerk, en organiseert ook opleidingen voor externe

zorgen dat als het gebeurt, we zelfverzekerd zijn en weten

De STZ-audit in 2012 bevatte een aanbeveling op het gebied van

partijen, zoals uiteenlopende soorten zorginstellingen.

wat we moeten doen. Op verzoek van de Inspectie voor de

beleid voor wetenschappelijk onderzoek. Hierop hebben we

De benoeming van deze drie medisch specialisten tot hoogleraar

Onderwijsspecialisten en adviseurs van ons ziekenhuis bekijken

Gezondheidszorg organiseert het Catharina Ziekenhuis sinds

actie ondernomen, die het afgelopen jaar verder is uitgewerkt

komt de medische zorg in de regio Zuid-Nederland ten goede.

samen met de klant hoe de inhoud van een opleiding, training of

2012 de ziekenhuisbrede training ‘Soepel omgaan met emotie

door de projectgroep wetenschappelijk onderzoek. Daarbij

Ook sterkt het ons opleidingsprofiel. Bovendien genereren de

cursus het beste kan aansluiten op wat geleerd moet worden. In

en agressie’, in samenwerking met een extern bureau dat deze

zijn rollen en verantwoordelijkheden van betrokken partijen

benoemingen extra promovendi. In 2011 promoveerden vier van

2013 ontwikkelden we zestien trainingen voor externe partners.

training aanbiedt. Aan de ene kant biedt deze training maatwerk

beschreven en plannen uitgewerkt voor financiële transparantie

onze eigen professionals, in 2012 elf en in 2013 negen. Er zijn

Die vonden zowel extern plaats als binnen het ziekenhuis.

per afdeling. Er worden werkspecifieke vaardigheden getraind

en voor een onderzoekfonds. De verwachting is dat medio 2014

nu maar liefst zeven hoogleraren verbonden aan het Catharina Ziekenhuis.

Opleiders Commissie) aandacht besteed aan het bewaken van de implementatie van de verbeterpunten.

vervolgopleidingen.

voor situaties zoals agressie aan de balie en aan de telefoon.

de implementatie van dit alles is gerealiseerd. Ook zijn Standard

Blended Learning

Daarnaast worden ook basisvaardigheden geoefend, zoals

Operating Procedures (schriftelijke werkinstructies) op het

Het Catharina Ziekenhuis ontwikkelt al een aantal jaren vormen

ontwikkelen van meer zelfvertrouwen, hanteren van emoties,

gebied van wetenschappelijk onderzoek geïmplementeerd. In

van Blended Learning. Dit is een combinatie van e-learning en

stellen van grenzen, inzicht krijgen in het eigen gedrag en

wetenschappelijk onderzoek scoort het Catharina Ziekenhuis

contactonderwijs. Bij deze vermenging van diverse leermethoden

leren de-escaleren. Al deze onderdelen dragen bij aan wat we

zeer goed. Binnen de groep van STZ-ziekenhuizen horen we bij

zijn interactie en participatie van cruciaal belang. In 2013

samen willen: het Catharina Ziekenhuis een veilige plek voor

de top, zowel wat betreft het aantal publicaties algemeen, als

besteedden we extra aandacht aan de trainingen wond- en

medewerkers, patiënten en bezoekers. In 2013 zijn 42 trainingen

met het aantal publicaties met eerste auteurschap.

stomazorg.

gegeven waaraan 362 medewerkers deelnamen.

In 2013 werden 1966 individuele opleidingstrajecten afgesloten

Wetenschappelijke publicaties

Het afgelopen jaar zagen we opnieuw aanstellingen van aan

via e-learning. In 2012 waren dit er 2475, in 2011 was dat 1488.

Onderzoek is voor ons een belangrijke pijler. We bieden

het Catharina Ziekenhuis verbonden artsen tot hoogleraar.

De afname ten opzichte van 2012 komt doordat een groot aantal

professionals dan ook een vruchtbare bodem voor het

Maastricht University benoemde in november 2013 twee


De training 'Soepel omgaan met emotie en agressie' draagt bij aan dat wat we samen willen: het Catharina Ziekenhuis een veilige plek voor medewerkers, patiënten en bezoekers.

48


49

Chemo draaglijker door fysiotherapie

17.10.2013

Sporten helpt chemotherapie beter te verdragen, doet patiënten sneller herstellen, vermindert de last van bijwerkingen én wordt - samen met lotgenoten - als prettig ervaren. Daarom kunnen vrouwen die in ons Mammacentrum chemotherapie krijgen voor borstkanker, twee keer in de week terecht voor fitness onder leiding van oncologisch gespecialiseerde fysiotherapeuten. www.catharinaziekenhuis.nl/mammacentrum

Borstkankerzorg bekroond

22.10.2013

Voor de vierde keer op rij kregen we het ‘roze lintje’ van Borstkankervereniging Nederland. Sterke punten van ons Mammacentrum zijn: hoge rapportcijfers van patiënten, korte wachttijden, snelle onderzoekuitslag en lage kans op een heroperatie. Ook zorgverzekeraar CZ blijkt zeer tevreden en plaatst het Catharina Ziekenhuis voor 2014 opnieuw in de hoogste categorie voor borstkankerzorg. www.catharinaziekenhuis.nl/mammacentrum

50


51

01.11.2013 Huisartsen tevreden over Catharina Dat patiënten tevreden over ons zijn, vinden wij heel belangrijk - maar dit geldt zeker ook voor huisartsen. Wat zij van ons vinden, blijkt uit de resultaten van een enquête. De respondenten waarderen het ziekenhuis met een rapportcijfer van 7,5. 87% van de respondenten is (zeer) tevreden. Sterke punten zijn onder meer: hoge zorgkwaliteit, prettige samenwerking, goede bereikbaarheid. Maar verbeteringen zijn zeker ook nodig, vooral bij het terugkoppelen van informatie. Daar gaan we dus hard aan werken.


04.11.2013

Maastricht University benoemde een longarts en twee chirurgen van het Catharina Ziekenhuis tot bijzonder hoogleraar in de Faculty of Health, Medicine and Life Sciences. Longarts dr. Frank Smeenk werd hoogleraar kwaliteitsbevordering medisch specialistische vervolgopleidingen. Dr. Joep Teijink werd hoogleraar integrated care in vascular disease. Dr. Harm Rutten werd hoogleraar chirurgische oncologie in het bijzonder vraagstukken over gastro-intestinale tumoren. Erg goed voor de zorg in de regio. Er zijn nu in totaal 7 hoogleraren verbonden aan het Catharina Ziekenhuis.

52


53

Medewerkers

Onze mensen zijn beslissend

Sterk in je werk

worden er ludieke acties georganiseerd. De essentie van

Het Catharina Ziekenhuis wil medewerkers die in gedrag en

geslaagd verzuimbeheer ligt in aandacht voor de medewerker.

vaardigheden competent zijn. De achterliggende visie in ons

Leidinggevenden worden er daarom in getraind om verzuim

meerjarenbeleid is dat onze mensen beslissend zijn voor het

bespreekbaar te maken. We streven naar een verzuimcijfer van

behalen van onze doelstellingen. In 2013 kreeg ons continue

3,5 procent. Met deze aanpak zijn we op de goede weg om dat in

streven naar competentere medewerkers gestalte via een

2015 te behalen.

aantal programma’s, gericht op versterking en borging van onze kernwaarden. Daarnaast werden vanuit Human Resources Management nieuwe impulsen gegeven aan het Management

Het Catharina Ziekenhuis stelt hoge eisen aan de kwaliteit van zorg. De

Development-programma.

grootste kwaliteitsimpuls ontleent onze organisatie aan de expertise en

Het jaargesprek en het functiehuis dienen als kaders om met

gedrevenheid van de eigen medewerkers. Onze ambitie een veilig en gastvrij

voeren over resultaten en gedrag, met als doel bevordering van

ziekenhuis te zijn en werkprocessen in de zorg goed op orde te krijgen, vraagt om gerichte ontwikkeling van onze professionals. Wij doen dit via

iedere medewerker in het ziekenhuis het juiste gesprek te competenties. In 2013 is aan een vernieuwde opzet van het jaargesprek gewerkt, waardoor het in de toekomst nadrukkelijker het karakter krijgt van een beoordelingsgesprek. Daarin worden meer resultaatgerichte afspraken gemaakt en wordt gesproken over competenties en kernwaarden.

De grootste kwaliteitsimpuls ontleent onze organisatie aan de expertise en gedrevenheid van de medewerkers.

vier pijlers: Sterk in je werk, Leiderschap, Informatie & Services en Excellent

Ook is in 2013 een begin gemaakt met de ontwikkeling

werkgeverschap.

met de introductie van competentiemanagement en een

Leiderschap

vernieuwde jaargesprek-cyclus. Dit om beter te kunnen

Bij het verhogen van competenties spelen leidinggevenden

sturen op resultaten, gedrag en ontwikkeling. Met generieke

een cruciale rol. Om die in hun taken te ondersteunen, is het

functiebeschrijvingen voor functies van vergelijkbare aard en

afgelopen jaar een Management Development-programma

niveau van werkzaamheden, brengen we het huidige aantal van

ontwikkeld voor afdelingsmanagers en teamleiders.

ruim 500 functiebeschrijvingen terug naar 120. Het doel is om

Kernwaarden zoals Aanspreekbaar komen nadrukkelijk aan

het nieuwe functiehuis, samen met competentieprofielen en een

de orde in modules zoals Persoonlijk leiderschap, Coachend

vernieuwde jaargesprek-cyclus, eind 2014 te implementeren.

leiderschap en HRM-2 ‘Elk gesprek raak’. Een van de nieuwe

van een nieuw functiehuis, als basis voor en in samenhang

tools die in 2013 zijn ontwikkeld, is het Competentieboek. Alle

Minder verzuim

leidinggevenden krijgen hiervan in 2014 een exemplaar en gaan

Het verzuimpercentage van het Catharina Ziekenhuis was het

dit vanaf 2015 gebruiken bij de jaargesprekken. Zo ontstaat een

afgelopen jaar 3,6. In 2012 was het verzuim nog 4 procent.

betere structuur en een grotere homogeniteit in de dialoog

Die verbetering is het resultaat van een veranderprogramma

tussen managers en werknemers, op basis waarvan kan worden

waarin het management van alle afdelingen werd getraind.

gewerkt aan het versterken van de kernwaarden Aanspreekbaar,

Leidinggevenden krijgen jaarlijks een vervolgtraining, om de

Gastvrij en Gedreven.

goede ontwikkeling vast te houden. In de toekomst worden concrete verzuim-streefcijfers bekendgemaakt, waarop managers

Management Talent Programma

zich kunnen richten.

Het Catharina Ziekenhuis heeft aandacht voor zijn talenten. We willen goede medewerkers behouden en hen de mogelijkheid

54

Ook krijgen leidinggevenden nu maandelijkse rapportages die

geven zich te ontwikkelen naar onder meer leidinggevende

de stand van zaken in het verzuim inzichtelijk maken. Daarnaast

posities. In juni 2012 startte het eerste Management Talent


55

Programma. Vijf jonge talentvolle leidinggevenden die de

Per 1 januari 2014 heeft 99% van onze verpleegkundigen,

maken de aanstaande collega’s kennis met ons meerjarenbeleid,

positie van afdelingsmanager ambiëren, zijn geselecteerd voor

verloskundigen en fysiotherapeuten met BIG-herregistratieplicht

de strategische programma’s en de drie kernwaarden Gastvrij,

deelname aan dit tweejarige programma. Zij volgen onder meer

de registratie verlengd. Ten aanzien van het beperkte aantal

Aanspreekbaar en Gedreven. Nieuwe verpleegkundigen leren

modules uit het Management Development-programma, krijgen

mensen dat de BIG-registratie niet tijdig heeft verkregen, zijn

snel het ziekenhuis goed kennen en worden zodanig ingewerkt

op tactisch niveau begeleiding van een mentor, en worden

passende maatregelen getroffen.

dat ze al na een korte periode inzetbaar zijn. Met ingang van

op operationeel niveau gesterkt door een coach. Intervisie en

2013 is het Bootcamp de pilotfase voorbij; het is nu deel

deelname aan ziekenhuisbrede projecten zijn onderdeel van het

Aantal formatieplaatsen

van de staande organisatie. Voortaan doorlopen ook niet-

traject. In 2013 ondernamen de Talenten ook een bedrijfsbezoek

Nu de omzet van ziekenhuizen steeds meer begrensd wordt door

verpleegkundige nieuwe medewerkers een verkorte versie van

aan IKEA, om daar te sparren over hoe Gastvrijheid en Lean

afspraken met verzekeraars en door macro-akkoorden tussen

deze introductietraining.

elkaar kunnen versterken. Intussen hebben drie van de vijf een

politiek, verzekeraars en ziekenhuizen, wordt het beheersen

plek als afdelingsmanager gevonden, twee intern en één extern.

van kosten steeds belangrijker. Dit heeft consequenties voor

Een vierde is druk met een MBA-opleiding in de zorg, en het

het aantal formatieplaatsen. Daarom vond in 2013 vanuit de

vijfde Talent heeft steeds meer taken overgenomen van zijn

Recruitment Board extra sturing plaats op de instroom van

leidinggevende. In de zomer van 2014 krijgen de vier Talenten

formatie. Dit leidde, vooral in het eerste halfjaar, tot afvlakking

die nog in huis zijn hun eindbeoordeling en ronden we het eerste

van de formatiegroei. In 2013 zijn in samenwerking met de

Management Talent Programma af. Het enthousiasme van de vijf

service-eenheid Financiën rapportages opgesteld (en verbeterd)

is inspirerend gebleken. Het draagt bij aan de ambitie van het

om dit te ondersteunen. In 2014 krijgt de Recruitment Board een

ziekenhuis om elke dag een beetje beter te worden.

doorstart, met primair aandacht voor medisch ondersteunend personeel en personeel niet in loondienst (PNIL).

Informatie & Services Het Catharina Ziekenhuis richt zich op beheersing van de

Excellent werkgeverschap

verlofreserve, die de laatste jaren omhoog is geschoten. Bij

Het Catharina Ziekenhuis werd in 2013 voor de vijfde keer

aanvang van 2013 was die reserve 369 duizend uur, met een

op rij gecertificeerd als Top Employer. Een onafhankelijk

totale waarde van twaalf miljoen euro. Dit betekent dat in

onderzoek door het internationale CRF Institute toonde aan

de begroting over dat jaar een voorziening van 12 miljoen

dat wij uitstekende arbeidsvoorwaarden bieden en uitstekende

euro moest worden opgenomen. In 2012 was dit nog 9,5

mogelijkheden voor training, ontwikkeling en loopbaan. We

miljoen euro. Voor het verminderen van de verlofreserve is

hechten veel waarde aan deze certificatie, omdat het Catharina

het afgelopen jaar een stappenplan ontwikkeld. In 2013 zijn

Ziekenhuis een professionele, vooruitstrevende en vitale

leidinggevenden via plenaire bijeenkomsten geïnformeerd

organisatie wil zijn. Wij willen een prettig werkklimaat paren aan

en is managementinformatie verspreid. Begin 2014 zijn alle

aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en excellente mogelijkheden

medewerkers met een brochure geïnformeerd en worden zij

voor persoonlijke ontwikkeling. Zo willen we talentvolle

gemotiveerd om verlofuren, net als werktijd, te plannen.

werknemers aan ons binden en behouden.

Ook ons administratieve proces kreeg in 2013 aandacht. De oude,

Bootcamp

onvoldoende gebruiksvriendelijke personeelinformatiesystemen

In het verleden spraken afdelingsmanagers hun bezorgdheid uit

zijn vervangen door één integraal systeem dat snel, toegankelijk

over de relatief lange inwerktijd van jong-gediplomeerden. Om

en overzichtelijk is. Dit stelt leidinggevenden beter in staat

dit proces te versnellen, werd in 2012 als pilot een vijfdaagse

personeelsgegevens na te kijken en verzuim te administreren.

Bootcamp geïntroduceerd. Dit introductieprogramma voor

Verder is onder meer het verlofautorisatiesysteem DRP gebouwd

verpleegkundigen heeft als belangrijkste uitgangspunten: je

en ingeregeld, op basis waarvan salarissen worden uitbetaald.

thuis voelen, bekend raken met de waarden van het ziekenhuis

Ook is een wervingssysteem in gebruik genomen waarmee het

én veilig leren werken. In de Bootcamp wordt onder meer

wervingsproces meer Lean en gastvrij kan worden uitgevoerd.

aandacht besteed aan Risicovolle en Voorbehouden Handelingen,

We willen goede medewerkers behouden en hen de mogelijkheid geven zich te ontwikkelen.

communicatie met patiënten en medisch rekenen. Daarnaast

56


57

Mooi Mens

07.11.2013

Uit 479 aangemelde kandidaten werd verpleegkundige Ellen Sijbers winnaar van de Mooi Mens Verkiezing 2013, van de stichting IZZ. Ellen won de prijs voor haar initiatief tot een zalfpoli voor jonge kinderen met huidproblemen. Ellen: “Het is hartverscheurend om te zien hoe kindjes zichzelf kapot krabben. Met goede smeerinstructies en de juiste informatie zorg ik ervoor dat zij zichzelf kunnen zijn. Het is echt een cadeautje om ze weer te zien opbloeien.”

Proefschrift brengt goed nieuws

27.11.2013

www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/kinderzalfpoli Radiotherapeut Maurice van der Sangen van het Catharina Ziekenhuis promoveerde aan Maastricht University op een onderzoek onder 1143 jonge borstkankerpatiënten. Hierin stelde hij vast dat borstsparende behandeling bij jonge vrouwen steeds betere resultaten oplevert: de kans op terugkeer van de tumor in de gespaarde borst, is de afgelopen jaren spectaculair gedaald. www.catharinaziekenhuis.nl/nieuws/ borstsparende-operatie

58


59

Meteen ook bestralen

29.11.2013

Kernwaardenpaspoort

24.12.2013

Sinds 2012 past het Mammacentrum van het Catharina

De medewerkers van het Catharina Ziekenhuis zijn

Ziekenhuis bij behandeling van borstkanker de nieuwe

de beslissende factor om ook in de toekomst succes-

Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) toe. Patiënten

vol te blijven. Alleen zij kunnen het verschil maken.

die hiervoor in aanmerking komen, krijgen tijdens de

We formuleerden daarom kernwaarden, een

operatie bestraling van het omliggende weefsel. Dit in

belangrijke gemeenschappelijke basis en een kapstok

plaats van een serie vervolgbestralingen. Dat betekent:

om op eenzelfde manier te werken, denken en met

minder belasting en sneller herstel. De behandeling is

elkaar om te gaan.

succesvol en wordt als een enorme verlichting ervaren. De Telegraaf pikte het nieuws op. www.catharinaziekenhuis.nl/iortbijborstkanker

60


61

Maatschappij

In het hart van de samenleving

Dit uit zich in veilige zorg, in kwaliteit en betrouwbaarheid, in een

over voor patiënten. Meer informatie over de renovatie is te

gezonde financiële situatie, in goed werkgeverschap, in goede

vinden op www.catharinaziekenhuis.nl/bouwenvoorbeter.

opleiding en onderzoek, in het creëren van een comfortabele omgeving voor onze patiënten en in aandacht voor het milieu en

Parkeren en roken

voor goede communicatie over onze activiteiten.

Parkeren en roken zijn punten die permanent onze aandacht hebben, omdat beide regelmatig aanleiding zijn tot irritatie bij

Bouwen voor beter

patiënten en bezoekers. Door de verruiming van de bezoektijden

Het ziekenhuisgebouw is inmiddels veertig jaar oud. Omdat

- onderdeel van ons strategische programma Gastvrijheid - is

we onze patiënten en bezoekers graag in een moderne en

de parkeerdruk in 2013 al iets verminderd. We werken aan nog

Het Catharina Ziekenhuis is 24 uur per dag, 365 dagen per jaar, in bedrijf. Als

gastvrije omgeving ontvangen, zijn we al een aantal jaren

verdere verbetering van de parkeersituatie. In 2014 worden zo’n

bezig met een groot renovatieproject. Doel hiervan is meer

110 nieuwe parkeerplaatsen gerealiseerd. Hiervoor is een aantal

stadsziekenhuis midden in de woonwijk, zijn we voortdurend in ontwikkeling.

comfort, kwaliteit, ruimte en veiligheid voor patiënten,

bomen gerooid, maar na de nieuwe aanplant zal het totale

bezoekers en medewerkers. De belangrijkste investeringen in

aantal bomen op het ziekenhuisterrein groter zijn dan daarvoor.

Deze simpele vaststelling belichaamt de kern van wat we willen zijn: een modern topklinisch opleidingsziekenhuis met een belangrijke functie in de

ons lange termijn huisvestingsplan zijn de complete renovatie van de verpleegafdelingen en uitbreiding met een nieuw

Veel mensen ervaren rookoverlast, vooral door rokers die zich

polikliniekgebouw.

vlakbij de ingang van het ziekenhuis ophouden. Om deze overlast te verminderen, kwam er in 2013 een interne rookruimte voor

Gloednieuw poligebouw in gebruik

patiënten, vlakbij de ingang achter de centrale hal. Nog niet

In de zomer van 2013 is het compleet nieuwe polikliniekgebouw

iedereen maakt optimaal gebruik van deze voorziening. Om

in gebruik genomen, direct naast de hoofdingang van het

beter gebruik te stimuleren, worden ziekenhuismedewerkers

nierziekten en obesitas. Een ziekenhuis waar mensen altijd terecht kunnen,

ziekenhuis. Op de eerste drie etages zijn poliklinieken gehuisvest,

ingezet om patiënten op de aanwezigheid van de rookruimte

gebouwd rond een atrium zodat overal een goede lichtinval is. Er

te wijzen. Als de bouw van de nieuwe centrale hal eenmaal

dat middenin de samenleving staat en zich bewust is van zijn maatschappelijke

zijn aangename, huiselijke wachtkamers en goed-geoutilleerde

is voltooid, wordt de rookoverlast opnieuw geëvalueerd en

behandelkamers. Op de vierde en vijfde verdieping zijn de

bekijken we of verdere maatregelen wenselijk zijn.

verantwoordelijkheden.

komende jaren de verpleegafdelingen Inwendige geneeskunde

vijfde stad van Nederland, met name op de gebieden hart- en vaat, oncologie,

en Maag-Darm-Leverziekten (MDL) gevestigd. Op de zesde verdieping zit de afdeling Nierziekten. De tijdelijke verhuizing van de verpleegafdelingen Inwendige geneeskunde naar het poligebouw, schept in het beddenhuis ruimte voor een grote verbouwing en modernisering van de daar gevestigde overige verpleegafdelingen. Dit is gestart in

Huisartsen willen graag snellere feedback over

januari 2014 en duurt tot 2017. Na de renovatie zullen de meeste kamers op de verpleegafdelingen eenpersoons zijn, met alleen nog een klein aantal twee- en meerpersoonskamers. Elke kamer krijgt eigen sanitair en elke patiënt krijgt eigen tv, internet en telefoon aan bed. Voor verpleegkundigen wordt de

patiënten die bij ons in behandeling zijn

arbeidssituatie verbeterd. Zo worden til-liften in het plafond geïntegreerd om patiënten makkelijk in en uit bed te helpen. Op elke afdeling komt een ruimte waar medicatie voor toediening

geweest.

kan worden voorbereid door een apothekersassistente. Dit helpt fouten te voorkomen, want apothekersassistenten zijn de experts op dit gebied. Verpleegkundigen houden zo meer tijd

62


63

Milieu

Energie

tevredenheidsonderzoek onder huisartsen. Hieruit bleek dat zij

patiënt en diens behoefte aan praktische informatie centraal.

Alle activiteiten in het Catharina Ziekenhuis hebben hun weerslag

Het Catharina Ziekenhuis is net als andere ziekenhuizen een

ons ziekenhuis gemiddeld waarderen met het cijfer 7,5. Ruim 44

We verspreiden Catharina in het ziekenhuis en bij andere

op onze omgeving. We hebben de afgelopen jaren initiatieven

energie-intensieve organisatie. Belangrijke factoren die het

procent van de huisartsen in de regio verwijst meer dan de helft

gezondheidsinstellingen in de regio.

ontplooid voor milieuaspecten als duurzaamheid, energie, afval,

energie- en waterverbruik beïnvloeden, zijn het buitenklimaat,

van zijn patiënten door naar het Catharina Ziekenhuis. Dit is een

grondstoffenverbruik, gevaarlijke stoffen en de uitstoot of lozing

de grootte van het gebouw en de intensiteit van de activiteiten

positief beeld. Meer dan 80 procent noemt de voorkeur van de

Opleiding studenten

van verontreinigingen. Begin 2013 bundelden we deze initiatieven

binnen het ziekenhuis. In 2013 verbruikten we iets meer dan

patiënten als belangrijkste reden om naar een ander ziekenhuis

Naast het verzorgen van medische opleidingen, draagt het

in een ziekenhuisbreed milieubeleidsplan.

het jaar daarvoor: ongeveer 21 miljoen kWh aan elektriciteit en

dan het Catharina Ziekenhuis door te verwijzen. 90 procent

Catharina Ziekenhuis bij aan de opleiding van studenten

201.000 m3 water (in 2012 was dat 20 miljoen kWh en 189.000

beoordeelt de relatie tussen de huisarts en medisch specialist

Management, Economie & Recht (MER), Facilitair Management

m3).

als goed en 87 procent is tevreden of zeer tevreden over het

van Fontys Hogeschool Eindhoven (Bedrijfskunde en MER), Avans

ziekenhuis.

Hogeschool Den Bosch (Bedrijfskunde en MER), Hogeschool

De jaarlijkse interne milieucontroles van de afdelingen die voorraden hebben van gevaarlijke stoffen, zoals de Apotheek, het Algemeen Klinisch Laboratorium en het Facilitair Bedrijf, zijn

Arnhem en Nijmegen (HAN) (Facility Management), NHTV in

Duurzaamheid is een belangrijk thema. In 2013 hebben we

Breda en Zuyd Hogeschool te Heerlen. Zij verrichten voor ons

goed verlopen. We zien in de individuele rapportages terug dat

beleid geformuleerd en zijn belangrijke thema’s benoemd als

Er zijn verbeterwensen, bijvoorbeeld in de communicatie tussen

de afdelingen zich beter bewust worden van de risico’s van deze

afval, gevaarlijke stoffen, energiegebruik, mobiliteit, waar we de

medisch specialist en huisarts. Een aantal huisartsen geeft aan

onder meer bedrijfskundige onderzoeken. Het afgelopen jaar

komende jaren extra aandacht voor hebben. De concrete plannen

graag snellere feedback te krijgen over patiënten die bij ons

deden studenten van deze opleidingen bijvoorbeeld onderzoek

met meetbare doelstellingen zijn nog in ontwikkeling

in behandeling zijn geweest. Het Catharina Ziekenhuis is bezig

naar de behoefte aan en plaatsbaarheid van oplaadpalen voor

protocollen op te stellen om deze communicatie te verbeteren.

elektrische fietsen en auto’s. Naar aanleiding van de uitkomsten

Er wordt gewerkt aan het upgraden van onze energiecentrale. Dit

Zo analyseren we per polikliniek hoe de communicatie verloopt,

wordt in 2014 een aantal oplaadpalen geplaatst (voorlopig één

(ver)bouw-gerelateerd afval, dat vaker door de bouwfirma’s zelf

moest omdat het ziekenhuis steeds groter wordt en meer energie

hoe die zoveel mogelijk gestandaardiseerd kan worden en

voor auto’s, meerdere voor fietsen). Daarnaast deden studenten

wordt afgevoerd, en in papier en karton. Wel is een toename

nodig heeft. Ook was een deel van de energie-opwekkings-

onder welke voorwaarden. In de protocollen wordt onder meer

in 2013 onderzoek naar onze communicatie, bedside services

in potentieel besmet afval te zien: bijna 9 procent. De helft van

installaties te oud om aan de huidige normen en wensen te

vastgelegd binnen hoeveel tijd een medisch specialist verslag

en verbetering van de bewegwijzering. Het onderzoek naar

het afval gaat ongescheiden weg, via het restafval. In 2013 is

voldoen. Met deze verbeteringen zal het ziekenhuis zuiniger

moet uitbrengen aan de huisarts.

dat laatste item leidde tot een compleet nieuwe opzet van de

een grote slag gemaakt in het updaten van de wandposters

omgaan met primaire energie (aardgas). Ook maken we al gebruik

met instructies voor de scheiding van medisch afval. In plaats

van warmteopslag en koudeopslag in de bodem. We blijven dit

Communicatie

ook in de rest van het ziekenhuis doorgevoerd. Aansluitend

ook in de toekomst doen.

Het Catharina Ziekenhuis hecht veel waarde aan transparantie.

daarop worden de ruim honderd vrijwilligers die het Catharina

We proberen een proactief communicatiebeleid te voeren,

Ziekenhuis telt mede ingezet om patiënten en bezoekers te verwelkomen en wegwijs te maken binnen het ziekenhuis.

stoffen, en dat ze hun opslaglocaties steeds beter beheren. In 2013 is zo’n 1.255.000 kilo afval afgevoerd, 1,3 procent minder dan in 2012. Deze vermindering is vooral terug te zien in

van één algemene poster, zijn er op afdelingen toegespitste scheidingsposters opgesteld. Ongeveer de helft van de afdelingen

bewegwijzering in het nieuwe polikliniekgebouw. Dit wordt

heeft nu (op eigen initiatief) zo’n poster. De andere helft volgt in

Huisartsentevredenheidsonderzoek

waarbij we in geval van onregelmatigheden uit eigen beweging

2014. Om de afvoer van potentieel besmet afval te verbeteren,

Het Catharina Ziekenhuis beschouwt huisartsen als heel

naar buiten treden. Ook over gevoelige zaken, zoals in 2013 de

zijn we overgestapt op een ander merk afvalcontainer, waarbij

belangrijke partners. 60 procent van onze patiënten wordt

problemen binnen de maatschap Dermatologie, zijn we open.

makkelijker te zien is of die goed gesloten is. Al deze initiatieven

doorverwezen door huisartsen. Om de samenwerking

Het Catharina Ziekenhuis volgt hoe het ziekenhuis in de media,

beginnen langzaam vruchten af te werpen.

verder te helpen optimaliseren, deden wij in 2013 een

inclusief de social media, naar voren komt, om zo optimale voeling met de samenleving te behouden. Binnenkort gaan we ook social media inzetten om de interactie met patiënten aan te gaan. Ook gaat het Catharina Ziekenhuis een blog starten waarin landelijke zorgthema’s aan de orde komen.

Aangename, huiselijke wachtkamers en goed ingerichte behandelkamers. Het nieuw polikliniekgebouw biedt meer comfort, kwaliteit, ruimte en veiligheid.

64

Op ons eigen YouTube-kanaal www.youtube.com/CatharinaZKH is al een reeks films beschikbaar met algemene informatie over het ziekenhuis, over nieuwe behandelmogelijkheden en met actueel nieuws over het Catharina Ziekenhuis. Om onze omgeving te laten zien wat we doen en een kijkje te geven achter de schermen van het ziekenhuis, verschijnt vier keer per jaar ons magazine Catharina. Dit stelt de


65

Financieel resultaat Geconsolideerd resultaat In miljoenen euro’s

2013

2012

Zorgomzet

270,0

264,7

7,8

7,3

Transitiebedrag

Niet gebudgetteerde zorgprestaties

13,1

8,4

Subsidies

20,5

18,8

Overige bedrijfsopbrengsten

25,4

31,7

Som der bedrijfsopbrengsten

336,8

330,9

Personeelskosten

170,0

163,4

31,3

31,2

Afschrijvingskosten Overige bedrijfskosten

124,9

124,6

Som der bedrijfslasten

326,2

319,2

Bedrijfsresultaat

10,6

11,7

Financiële baten en lasten

-6,0

-6,0

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering

4,6

5,7

Aandeel derden / Belasting

0,1

0,1

Resultaat in boekjaar

4,5

5,6

2013

2012

21,6%

20,6%

1,24

1,06

17,3%

17,3%

1,6

0,9

Financiële ratio's Ratio's Weerstandsvermogen Current ratio Solvabiliteit (balans) Debt Service Coverage Ratio

66


67

Contact Catharina Ziekenhuis Postbus 1350 5602 ZA Eindhoven T 040 - 239 91 11 F 040 - 245 50 35 [email protected] www.catharinaziekenhuis.nl

© Catharina Ziekenhuis, 2014

68

Het Catharina Ziekenhuis maakt deel uit van Santeon

Het Catharina Ziekenhuis is lid van de vereniging Samenwerkende Topklinische Ziekenhuizen

Jaarverslag 2013 Catharina Ziekenhuis

Recommend Documents