Jaarbericht 2010 Transmuraal Centrum Huisartsen en Catharina-ziekenhuis (HaCa)
Transmurale samenwerking noodzakelijk Het is ook in 2010 nog actueel dat, wanneer vanuit de ziekenhuisgedachte zorg wordt ingericht, er voldoende rekening dient te worden gehouden met het medisch beleid en de werkwijzen van (of ontwikkelingen in) de eerstelijn. Hetzelfde geldt in toenemende mate andersom, zeker nu de zorg in de eerstelijn in hoog tempo anders wordt ingericht, multidisciplinair met zorgprogramma’s voor chronische ziekten. Hierbij is het van belang dat rekening wordt gehouden met de aansluiting op het medische beleid in de tweedelijn. In het kader van de continuïteit van zorg, en een soepele doorstroming van patiënten tussen eerste- en tweedelijn, blijft afstemming noodzakelijk. Dat maakt dat er actief aandacht nodig is en beleid gemaakt moet worden op die afstemming. In deze context is in het najaar van 2010 aangekondigd dat er een heroriëntatie op de toekomstige activiteiten van HaCa zal plaatsvinden, welke in 2011 nader zullen worden ingevuld en uitgewerkt. In 2010 is HaCa er weer in geslaagd om op allerlei fronten, en over allerlei onderwerpen professionals bijeen te brengen om die samenwerking en afstemming vorm te geven. Zo zijn er weer zes nieuwe (regionale) transmurale afspraken verschenen. Ook zijn eerder verschenen afspraken geëvalueerd en bijgesteld en hebben huisartsen en specialisten elkaar kunnen ontmoeten op verschillende nascholingsmomenten en via de communicatiekanalen van HaCa. In dit jaarbericht vindt u een beknopt overzicht van de activiteiten van Transmuraal Centrum HaCa in 2010. Ben van den Borne, voorzitter HaCa Hennie van Bavel en Susan van den Bergh, coördinatoren HaCa
Organisatie Het bestuur van Transmuraal Centrum HaCa was in 2010 als volgt samengesteld: Ben van den Borne longarts Catharina-ziekenhuis voorzitter Paul Wouda huisarts Eindhoven vicevoorzitter Piet Batenburg raad van bestuur Catharina-ziekenhuis penningmeester Pieter Bertholet huisarts Eindhoven bestuurslid Stijn Konings internist Catharina-ziekenhuis bestuurslid Mark Scherders psychiater Catharina-ziekenhuis bestuurslid Francisca Wittkämper huisarts Best bestuurslid Drie medewerkers van het bureau ondersteunen het bestuur. Dit zijn: Hennie van Bavel coördinator HaCa Susan van den Bergh coördinator HaCa Jolanda Oosterwaal secretaresse
Projecten en activiteiten 1 regionale transmurale afspraken (rta’s) HaCa werkt samen met de andere transmurale centra in Zuidoost-Brabant (Quartz, TransMáx en THEMA) volgens een regionaal jaarplan aan de ontwikkeling en implementatie van regionale transmurale afspraken (RTA’s). Dit wordt via een projectmatige aanpak gedaan door een vertaalslag te maken van de landelijke transmurale afspraken (LTA’s) of andere landelijke richtlijnen (NHG, CBO). Onderwerpen worden gekozen op basis van behoefte uit het veld, ervaren knelpunten in de transmurale samenwerking, het verschijnen van nieuwe landelijke richtlijnen of de relevantie van een onderwerp vanwege bijvoorbeeld frequent voorkomen van een bepaald ziektebeeld.
In 2010 verschenen de volgende afspraken: Chronische Nierschade bij volwassenen ( februari 2010) In deze RTA is de aanbeveling uit de landelijke richtlijn om onderlinge afspraken te maken over informatie-uitwisseling, taakverdeling en het aanvragen van aanvullend onderzoek in de eerstelijn, verder uitgewerkt. Ter bevordering van de implementatie van de RTA is in oktober 2010 een symposium over chronische nierschade gehouden, waaraan 104 huisartsen, specialisten en apothekers deelnamen. Daarnaast is er een nascholingsmodule Chronische nierschade voor het diagnostisch toetsoverleg van huisartsen ontwikkeld.
Lumbosacraal Radiculair Syndroom ( februari 2010) In onze regio zijn in het verleden afspraken gemaakt tussen huisartsen, fysiotherapeuten, neurologen en radiologen over diagnostiek en behandeling van LRS. Deze afspraken zijn nu ook vertaald in een RTA. Deze werkwijze heeft geleid tot minder onterechte verwijzingen naar de tweedelijn, en een sneller traject voor de patiënt na conservatief beleid in de eerstelijn.
Diepe Veneuze Trombose van het been (maart 2010) De RTA Diepe veneuze trombose van het been (2009) is in 2010 herzien. Hierin is het farmaceutisch traject verder uitgewerkt. Er zijn afspraken gemaakt met betrekking tot de middelen die in de apotheek voorradig zijn.
Hoofdpijn (augustus 2010) De Vereniging van Nederlandse Hoofdpijn Centra heeft de regio Zuidoost Brabant gevraagd om te komen tot heldere werkafspraken over de afstemming van het beleid rond diagnostiek, behandeling en verwijzing van patiënten met hoofdpijn. Een regionale werkgroep heeft een RTA ontwikkeld, welke door de Vereniging van Nederlandse Hoofdpijn Centra als voorbeeld gebruikt zal worden om ook elders in den lande te komen tot goede samenwerkingsafspraken.
Gedragsproblematiek (o.a. verdenking ADHD) bij kinderen en jeugdigen (augustus 2010) Om de patiëntenzorg rond ADHD te verbeteren is samen met de huisartsen, kinderartsen, jeugdartsen, kinder- en jeugdpsychiaters en psychologen een samenwerkingsafspraak ontwikkeld. Deze afspraak heeft als doel het verbeteren van de samenwerking en het adequaat verwijzen bij gedragsproblematiek bij kinderen en jeugdigen, die mogelijk leidt tot kortere wachtlijsten. De gemaakte afspraken zijn in november 2010 met alle huisartsen besproken tijdens de sandwichdagen met het thema kindergeneeskunde van de stichting KOH.
Signalering kindermishandeling acute fase (december 2010) In 2008 heeft de KNMG de Meldcode Kindermishandeling vastgesteld. Deze meldcode geeft de (behandelend) arts handvatten hoe te handelen bij (vermoedens van) kindermishandeling. Doelstelling is dat de nieuwe richtlijnen per 1 januari 2011 zijn geïmplementeerd, waarvoor een intensieve afstemming tussen huisartsen, kinderartsen en jeugdartsen wenselijk en noodzakelijk is. Hiertoe heeft een regionale werkgroep afspraken opgesteld met betrekking tot het signaleren van kindermishandeling, en hoe in afstemming met de verschillende betrokken professionals te handelen op basis van de richtlijnen. Een eenduidige regionale werkwijze “Signalering Kindermishandeling acute fase“ is ontwikkeld voor zowel de Spoedeisende Hulp, huisartsenposten- en praktijken. Middels een RTA zijn er samenwerkingsafspraken over o.a. informatieoverdracht, wie wordt coördinerend arts, wanneer screeningsvragen, SPUTOVAMO etc. beschreven.
In 2010 waren de volgende afspraken in ontwikkeling: Astma bij kinderen In de herziene consensus ‘Astma bij kinderen’ van 2009 van de Nederlandse Vereniging Kindergeneeskunde en de Global Initiative for Asthma van de WHO worden nieuwe inzichten rondom de diagnostiek en behandeling van astma bij kinderen beschreven. Deze richtlijn vormt de basis van een RTA Astma bij kinderen, die in 2010 is ontwikkeld. Het doel van deze samenwerkingsafspraak is een afstemming van het beleid rondom diagnostiek en behandeling van kinderen met astma in de eerste- en tweedelijn. De concepttekst wordt in 2011 ter becommentariëring voorgelegd aan de betrokken beroepsgroepen.
Dementie Iedere beroepsgroep heeft momenteel een eigen standaard voor het diagnosticeren van dementie binnen de eerste- of tweedelijns gezondheidszorg. Hierdoor is er geen integrale verdeling van taken en verantwoordelijkheden wat betreft signalering, diagnostiek, behandeling en begeleiding van mensen met dementie. Om de kwaliteit en continuïteit te waarborgen worden samenwerkingsafspraken opgesteld waarin de rol van iedere zorgverlener omschreven wordt.
In 2010 zijn de volgende afspraken geëvalueerd: Hartfalen Een eerste evaluatie van de RTA Hartfalen (oktober 2008) heeft begin 2010 plaats gevonden. Deze RTA is bij de huisartsen even in de ijskast gezet, in afwachting van de implementatie van de ketenDBC CVRM. Daarin moet hartfalen zijn beslag krijgen. De uitrol van de eerstelijns ketenDBC CVRM vindt plaats in 2010, in 2011 zal waarschijnlijk de module hartfalen daarin meegenomen worden. In 2010 verscheen een nieuwe NHG standaard en CBO richtlijn, de huidige RTA Hartfalen komt hiermee overeen.
Overgewicht bij kinderen Na het verschijnen van de RTA Overgewicht bij kinderen (juli 2009) is in 2010 verder gewerkt aan een implementatie en evaluatieplan. De veronderstelling is, dat door de extra aandacht en de RTA er meer kinderen worden herkend met overgewicht en obesitas en dat daarvoor het juiste verwijskanaal wordt gebruikt en een goede informatieoverdracht plaats vindt. De resultaten van de nulmeting en eerste nameting zullen in 2011 met de werkgroep worden besproken.
2 zorgdomein Beheer inhoudelijke afspraken ZorgDomein HaCa was ook in 2010 verantwoordelijk voor de coördinatie en het up-to-date houden van gemaakte transmurale afspraken, het beheer van de toegangstijden en tekstuele en inhoudelijke aanpassingen in ZorgDomein.
Implementatie van de nieuwe HASP richtlijn In januari 2010 zijn er op basis van een evaluatie van de nieuwe verwijsbrieven in ZorgDomein opnieuw aanpassingen doorgevoerd. Gezien de tijdsinvestering die hiermee aan de beheerszijde is gemoeid is besloten om dit niet ziekenhuisbreed, maar ad hoc op verzoek van specialismen op te pakken.
Implementatie van de aanpassingen in het verwijsredenmenu. Medio 2010 is de verwijsboom in ZorgDomein aangepast, wat voor de beheerszijde in het ziekenhuis en het plaatsen van het juiste aanbod op de juiste plek consequenties heeft. HaCa heeft met elk specialisme getracht dit goed in kaart te brengen; dit bleek vanwege de complexiteit en tijdsinvestering niet altijd haalbaar. In 2011 kan aangehaakt worden bij de uitrol van het EPD om dit opnieuw per specialisme op te pakken. Om de specialisten en polikliniekmedewerkers inzage te geven in het eigen aanbod is een demo account van ZorgDomein via de website van HaCa op intranet geplaatst.
Implementatie 1e lijns diagnostiek in ZorgDomein In 2010 is in de regio gestart met de implementatie van de 1e lijns diagnostiek in ZorgDomein. In het Catharina-ziekenhuis is gestart met het digitaal aanvragen van de laboratoriumdiagnostiek.
Evaluatie onderzoek: afspraken over digitaal verwijzen in Zuidoost Brabant In 2009 is een onderzoeker van de Universiteit Maastricht gestart met een evaluatieonderzoek naar de wijze waarop de betrokken zorgverleners in eerste- en tweedelijn omgaan met de combinatie- en verwijsafspraken die zijn gemaakt, om zo het digitale verwijsproces verder te kunnen optimaliseren. Eind 2010 verscheen het onderzoeksrapport .
3 communicatie Een goede samenwerking begint met communicatie. HaCa is al elf jaar het loket voor huisartsen en specialisten die willen samenwerken rondom hun patiënten. HaCa heeft veel geïnvesteerd in het op gang brengen van de communicatie. Daarvoor gebruikt HaCa verschillende communicatiemiddelen, zoals een tweemaandelijkse nieuwsbrief, een website en het tijdschrift HaCaSpect dat twee maal per jaar verschijnt. De onderlinge bereikbaarheid wordt geregeld met een up-to-date adressenbestand en een telefoonlijst met nummers voor intercollegiaal overleg. Deze zijn bekend bij de receptionistes van het Catharina-ziekenhuis. De berichtgeving aan huisartsen vanuit het ziekenhuis en tussen huisartsen en specialisten bij gedeelde zorg, opname, ontslag en overlijden is een continu aandachtspunt van HaCa. Deze berichtgeving komt in vele projecten en activiteiten aan de orde.
4 nascholing HaCa organiseert diverse nascholingen voor huisartsen en specialisten. Hierdoor dragen we bij aan kennisoverdracht. Daarnaast bieden we hiermee een ontmoetingsplaats voor huisartsen en specialisten. Men leert elkaar beter kennen, draagt kennis over en wisselen knelpunten in de samenwerking uit. Zo nodig werken we deze laatste uit in verbetertrajecten. In 2010 werden Grand Cafés georganiseerd met de neurologen, plastisch chirurgen, psychiaters en kaakchirurgen. Er vond acht keer een Bedside teaching plaats en er waren vaardigheidstrainingen over ECG en KCI. Ook werden er twee symposia georganiseerd over Allergologie en Nierfunctiestoornissen en vond de jaarlijkse LOK-scholing in de regio plaats. Voor de doktersassistentes werd een bijeenkomst over oncologie in het voorjaar en over communicatie in het najaar georganiseerd. En voor de 11e keer vond in april de jaarlijkse nascholingsreis voor huisartsen en specialisten plaats: De OverEINDse dagen.
5 participatie in overleg met samenwerkingspartners HaCa onderhoudt de contacten met alle huisartsen in Zuidoost-Brabant en met de specialisten van het Catharina-ziekenhuis. Dit gebeurt met de individuele huisartsen en specialisten in werkgroepen, bij nascholingen en via huisartsen- en maatschapbezoeken. Het gebeurt ook op beroepsgroepniveau via de regionale huisartsenkring, de verschillende huisartsenzorggroepen in de regio en het stafbestuur van de medische staf van het Catharina-ziekenhuis. Naargelang de thema’s in de projecten, vindt ook met andere disciplines in de eerstelijn overleg plaats, zoals met apothekers en KNMP, en met jeugdartsen en fysiotherapeuten. Periodiek vindt gezamenlijk overleg plaats met de regionale transmurale stichtingen, Diagnostiek voor U, Fast en de Stichting KOH. Hierbij streven we ernaar om de ontwikkeling van RTA’s, nascholingen en activiteiten van de betrokken organisaties in de eerstelijn zoveel mogelijk op elkaar af te stemmen en op elkaar aan te laten sluiten. HaCa is aangesloten bij de Landelijke Federatie Medisch Coördinerende Centra (FMCC). Het FMCC fungeert als netwerkorganisatie. Onderling wisselen de individuele Medisch Coördinerende Centra ervaringen en deskundigheden uit.
Huisartsen Catharina-ziekenhuis (HaCa) Postbus 1350, 5602 ZA Eindhoven Telefoon 040 - 239 84 05 Fax 040 - 239 60 39 E-mail
[email protected]
