Jaarverslag 2013 Brandwondencentrum Groningen
Inhoudsopgave Voorwoord............................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 3 Het Brandwondencentrum Groningen ......................................................................................................................................................................................... 5 Algemeen ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 5 Kerngegevens .......................................................................................................................................................................................................................................................................................... 6 Organisatiestructuur ....................................................................................................................................................................................................................................................................... 7 Inrichting patiëntenzorg ........................................................................................................................................................................................................................................................... 7 Disciplines ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8 Medewerkertevredenheid .................................................................................................................................................................................................................................................... 12 Opleiding, kennis en expertise ........................................................................................................................................................................................................................................ 12 Wetenschappelijk onderzoek ............................................................................................................................................................................................................................................ 13 Innovatie ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 13 Het Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) ................................................................................................................................................................................................ 14 ICT ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 15 Voorbereiding op rampen en crisissituaties ................................................................................................................................................................ 16
Ziekenhuis Rampen Opvangplan (ZiROP) ....................................................................................................................................................................................................... 16 Veiligheidsregio Groningen ............................................................................................................................................................................................................................................... 16
Maatschappelijk verantwoord ondernemen .............................................................................................................................................................. 18 Samenwerking ..................................................................................................................................................................................................................................................................................... 18 Kiwanis Huis Groningen .......................................................................................................................................................................................................................................................... 18 Stichting Kind en Brandwond .......................................................................................................................................................................................................................................... 18 Stichting Burns Turiani ............................................................................................................................................................................................................................................................. 20 Run Winschoten ................................................................................................................................................................................................................................................................................ 20 Externe partner .................................................................................................................................................................................................................................................................................... 22 OIM Orthopedie ................................................................................................................................................................................................................................................................................. 22 Belangrijke publicaties ...................................................................................................................................................................................................................................................... 23 Eerste hulp bij brandwonden ............................................................................................................................................................................................................................ 24 Bijlagen ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 25
Bijlage 1 - Overzicht opleiding, training en publicaties .................................................................................................................................................................. 25
Colofon ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 28
Jaarverslag 2013
1
Voorwoord Met genoegen presenteren wij u het jaarverslag 2013 van het Brandwondencentrum van het Martini Ziekenhuis in Groningen. In dit jaar heeft ons centrum opnieuw zowel regionaal als landelijk laten zien van toegevoegde waarde te zijn bij de opvang en behandeling van patiënten met brandwonden. De patiënt met brandwonden is een patiënt met complexe zorgproblematiek. Letsel na verbranding kan bij de patiënt zowel blijvend fysieke schade (littekens en contracturen) als psychische beschadiging (posttraumatisch stresssyndroom) veroorzaken. Vanwege deze complexiteit behandelen wij patiënten met brandwonden in ons centrum vanuit een zorgvuldige, geïntegreerde aanpak. Ons centrum heeft een uitgebreid team van professionals die zich met hun specifieke inbreng en intensieve samenwerking inzetten om voor de patiënt met brandwonden het best mogelijke resultaat te realiseren. Hiervoor is enerzijds kennis van zaken en professionaliteit nodig, anderzijds commitment en passie om vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week en gedurende het gehele jaar de beste zorg te kunnen en willen geven. Ons team is daar in 2013 weer uitstekend in geslaagd. In dit jaarverslag is kort ieders bijdrage aan het zorgproces beschreven. Als Brandwondencentrum nemen we nationaal en internationaal deel aan zowel fundamenteel als toegepast weten schappelijk onderzoek. Onze onderzoeksgroep speelt hierbij een belangrijke rol. Daarnaast geven wij met beroeps gerichte scholing, opleiding en onderwijs invulling aan onze regionale opdracht in de brandwondenzorg. Op al deze terreinen hebben we in 2013 diverse activiteiten ontplooid. Op het gebied van innovatie heeft ons centrum een belangrijke stap gezet. Na een uitgebreid vooronderzoek hebben we de Laser Doppler Imager (LDI) aangeschaft en geïmplementeerd. Met dit nieuwe diagnostische hulpmiddel kunnen we aanvullend op de klinische beoordeling, de behandeling en het plan van aanpak voor de patiënt nauwkeuriger bepalen. Wederom stond de ontwikkeling van een verdergaande samenwerking met onze partners, huisartsen, ziekenhuizen (waaronder het UMCG), brandwondencentra en revalidatiecentra in de regio en daarbuiten hoog op onze agenda. Per 1 januari 2014 is de Veiligheidsregio Groningen ingesteld. In dit samenwerkingsverband voeren wij met verscheidene besturen en diensten in de regio gezamenlijk allerlei taken uit op het terrein van brandweerzorg, rampenbeheersing en crisisbeheersing. Zo blijven wij in de toekomst samen met onze (zorg)partners continu werken aan optimale zorg voor patiënten met brandwonden. dr. G.I.J.M. Beerthuizen medisch hoofd Brandwondencentrum Martini Ziekenhuis Groningen
Jaarverslag 2013
3
4
Brandwondencentrum Groningen
Het Brandwondencentrum Groningen Algemeen Het Brandwondencentrum Groningen voor Noord- en Oost-Nederland is een van de drie brandwondencentra in Nederland. Het is gevestigd in het Martini Ziekenhuis te Groningen. Het verzorgingsgebied van het Brandwondencentrum Groningen omvat de provincies Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Gelderland en Flevoland. Het Brandwondencentrum verzorgt de acute opvang van patiënten, 24 uur per dag en 7 dagen in de week. De patiënten populatie bestaat uit patiënten met brandwonden en patiënten die in aanmerking komen voor reconstructieve chirurgie. Het Brandwondencentrum in het Martini Ziekenhuis heeft zich ontwikkeld tot een van de modernste centra in de wereld. De diverse aspecten van dit centrum, zoals huisvesting, acute opvang, gespecialiseerde verpleging, infectiepreventie, moderne chirurgische technieken, research, nationale en internationale netwerken, staan garant voor state-of-the-art zorg. Voor de behandeling van de patiënten heeft het Brandwondencentrum twee afdelingen beschikbaar: een gesloten unit met intensive care/medium care (Verpleegafdeling 3A) met een capaciteit van 10 bedden en een open unit met low care, dagbehandeling en polikliniek (Verpleegafdeling 3E) met een capaciteit van 14 bedden. Het Brandwondencentrum heeft geen specifieke kinderkamers, maar kinderen worden bij voorkeur opgenomen op Verpleegafdeling 3A. Patiënten met minder ernstige brandwonden komen grotendeels uit het adherentiegebied van het Martini Ziekenhuis en uit het verzorgingsgebied van het Brandwondencentrum. Patiënten met zeer ernstige dan wel levensbedreigende brandwonden komen uit alle regio’s van Nederland en ook uit het buitenland.
Jaarverslag 2013
5
Kerngegevens Leeftijd BWC-patiënten 2013 (% ongevallen)
Aantal 1e polibezoeken per jaar 738 700
30
671 600
25
500
528
20
468 400
1
50 300
10 200
5 100
0
0-4
5-9
10-17
18-29
30-39
40-49
50-59
60-69
70-79
≥80
0
2010
2011
2012
2013
Aantal opnames per jaar 256 250
251
240
235 230
220
220
210
200
190
2010
2011
2012
2013
Behandeling/opnames in 2013 In totaal zijn 235 patiënten in het Brandwondencentrum opgenomen. Er waren 184 acute opnames en 51 opnames voor reconstructie of overige behandelingen. Van dit totale aantal patiënten zijn 39 patiënten opgenomen in dagbehandeling. Van de opgenomen patiënten was 69% man en 31% vrouw. Verder was 34% van de patiënten jonger dan 18 jaar en in deze groep vooral kinderen jonger dan vier jaar (26% van het totale aantal patiënten).
6
Brandwondencentrum Groningen
Organisatiestructuur Resultaat Verantwoordelijke Eenheid Het Brandwondencentrum is georganiseerd als een Resultaat Verantwoordelijke Eenheid (RVE) binnen het Martini Ziekenhuis. De aansturing is in handen van een organisatorisch manager en een medisch manager. De RVE bestaat uit twee units, die elk onder leiding staan van een unithoofd. Het unithoofd krijgt bij de dagelijkse leiding ondersteuning van drie zorgcoördinatoren. Multidisciplinaire teams In het Brandwondencentrum zijn twee multidisciplinaire teams werkzaam: het kernteam en het medisch team. Het kernteam bestaat uit een brandwondenchirurg, brandwondenarts, IC-verpleegkundigen, brandwondenverpleegkundigen, verpleegkundigen, secretaresses, zorgassistenten, huishoudelijk medewerkers, pedagogisch medewerkers, een nurse practitioner, een verpleegkundig specialist en een verpleegkundig consulent. Het unithoofd, bijgestaan door de drie zorgcoördinatoren, geeft leiding aan het kernteam. Het medisch team bestaat uit een chirurg, intensivist, brandwondenarts, internist, longarts, medisch microbioloog, klinisch psycholoog, psychiater, plastisch chirurg, anesthesioloog en kinderarts. De maatschap Heelkunde zorgt voor de continuïteit van de zorg voor patiënten met acute brandwonden. Secretariaat Het secretariaat bestaat uit vier vaste secretaresses, elk met een parttime dienstverband. Zij krijgen bij hun werkzaamheden zo nodig ondersteuning van twee verpleegkundigen, onder andere in geval van ziekte of in vakantieperiodes. De secretaresses verrichten alle werkzaamheden die voortvloeien uit de activiteiten van de polikliniek, de bedbezetting, (spoed-)opnames, de operatieplanning, het databeheer van de medische fotografie, de visuele ondersteuning van het multidisciplinair overleg (MDO) en de ziek- en betermelding van het personeel. Daarnaast bieden zij administratieve ondersteuning aan het unithoofd, artsen, verpleegkundigen en het onderzoeksteam van het Brandwondencentrum. Alle administratieve werkzaamheden zijn volledig gedigitaliseerd. Verder vervullen de secretaresses de rol van gastvrouw voor de patiënten, hun familie en bezoek, consultanten en overige bezoekers van het Brandwondencentrum. Managementassistent De managementassistent van de RVE Brandwondencentrum is wekelijks één dag per week beschikbaar voor overheadtaken van het secretariaat. Zij is tevens ambtelijk secretaris van het Ziekenhuis Rampen Opvang Plan (ZiROP).
Inrichting Patiëntenzorg Zorgpad De patiëntenlogistiek van het Brandwondencentrum omvat het volgende zorgpad: • aanmelding; • klinische dan wel poliklinische behandeling; • klinische behandeling: intensive care, medium care, low care; • conservatieve en/of operatieve behandeling; • revalidatie en resocialisatie; • poliklinische vervolgbehandeling en nazorg; • follow-up na een maand, een halfjaar, een jaar en drie jaren. Uniforme werkwijze De medewerkers van zowel de IC-Brandwondencentrum als de afdeling Intensive Care van het Martini Ziekenhuis werken met hetzelfde elektronische patiëntendossier en dezelfde protocollen, zodat een uniforme werkwijze mogelijk is. Medische zorg De brandwondenarts en de brandwondenarts in opleiding (i.o.) coördineren de dagelijkse medische zorg. De intensivist zorgt voor de continuïteit van de zorg voor de iC-patiënt met brandwonden. Dagelijks is er multidisciplinair overleg over de opgenomen patiënten. Eén keer per week zijn bij het multidisciplinair overleg alle disciplines aanwezig die bij de behandeling van de patiënten betrokken zijn. Eindverantwoordelijk voor de totale behandeling van patiënten met acute brandwonden is chirurg-intensivist dr. G.I.J.M. Beerthuizen.
Jaarverslag 2013
7
Verpleegkundige zorg In 2013 was de ontwikkeling van de verpleegkundige zorg volop in beweging. Er zijn op het gebied van opleiding en training veel activiteiten georganiseerd voor onze verpleegkundigen, zodat zij hun competentieniveau op een hoog peil kunnen houden. De verpleegkundigen van het Brandwondencentrum werken met de diverse disciplines samen, zij vormen de kern rondom de (verpleegkundige) zorg voor de patiënt met brandwonden. Gezien de diversiteit binnen de patiëntenpopulatie op het Brandwondencentrum zijn de verpleegkundigen kundig op vele gebieden van de verpleegkundige zorg. De voorgenomen functiedifferentiatie bij de gespecialiseerde verpleegkundigen van het Brandwondencentrum leverde in het verslagjaar veel discussie op en is tot op heden (medio 2014) op beperkte wijze geïntroduceerd.
Disciplines Nurse practitioner, verpleegkundig specialist en verpleegkundig consulent De nurse practitioner en verpleegkundig specialist werken zowel klinisch als poliklinisch waarbij zij binnen afgespoken kaders taken kunnen overnemen van de arts en/of de klinisch psycholoog. De eerste richt zich met name op de begeleiding van ouders en kinderen bij de verwerking van het ongeval, de belangrijkste taken van de verpleegkundig specialist zijn de opvang en behandeling van de acute patiënten en de patiënten die worden heropgenomen voor een reconstructieve ingreep. De verpleegkundig consulent ondersteunt de nurse practitioner en verpleegkundig specialist bij diverse werkzaamheden. Alledrie hebben een rol in de organisatie van het ontslagtraject en de nazorg. De verpleegkundig consulent zal in 2014 starten met de studie tot verpleegkundig specialist Intensive care Het Brandwondencentrum heeft nu formeel twee en in noodgevallen drie IC-bedden ter beschikking; bij twee IC-bedden is continu mechanisch beademen mogelijk. De IC van het Brandwondencentrum neemt ook patiënten op met een solitair inhalatieletsel. De vakgroep Intensivisten van het Martini Ziekenhuis is verantwoordelijk voor de 24-uurszorg van de IC-patiënten in het Brandwondencentrum. De intensivisten werken nauw samen met de brandwondenartsen en de IC-verpleegkundigen van het Brandwondencentrum. De inhoud en structuur van zowel de samenwerking als de communicatie tussen de IC en het Brandwondencentrum zijn vastgelegd in het document ‘Samenwerking Brandwondencentrum en Intensive Care’. De intensivisten lopen minimaal drie keer per dag visite. Tijdens de avond- en nachtdiensten is een arts-assistent Intensive Care direct oproepbaar en deze kan na oproep binnen enkele minuten in het Brandwondencentrum zijn. Deze arts-assistent staat onder supervisie van de dienstdoende intensivist. Tijdens de weekenddiensten lopen twee intensivisten overdag visite op de IC en de IC van het Brandwondencentrum. Medische Psychologie De klinisch psycholoog en de klinisch psycholoog i.o. behandelen vanuit hun vakgebied patiënten met brandwonden. Hun zorgverlening is gericht op verwerking van het trauma en acceptatie van het letsel. In 2013 is een subsidieaanvraag ingediend bij de Nederlandse Brandwonden Stichting (NBS) voor de aanschaf van de benodigde apparatuur voor het uitvoeren van Virtual Reality. De psychologen willen het Virtual Reality-systeem inzetten bij patiënten met brandwonden om daarmee hun pijn te reduceren, in het bijzonder tijdens de verbandwisselingen. Patiënten in een virtuele omgeving onderdompelen in de sneeuw bijvoorbeeld kan ervoor zorgen dat ze minder pijn voelen bij een verbandwisseling. Ziekenhuispsychiatrie De psychiater behandelt in het Brandwondencentrum drie categorieën patiënten, namelijk patiënten met een reeds bestaande psychiatrische aandoening of een mentale beperking, al dan niet in combinatie met verslavingsproblematiek, patiënten met suïcidaal gedrag en patiënten die tijdens de ziekenhuisopname een delier ontwikkelen. Medische Microbiologie De Medische Microbiologie houdt zich bezig met de preventie, diagnostiek en behandeling van infectieziekten. Voor patiënten met ernstige brandwonden is een infectueuze complicatie een van de grootste bedreigingen. Daarom vindt bij opname en daarna wekelijks afname van inventarisatiekweken plaats, zodat bekend is met welke microorganismen de patiënt is gekoloniseerd. Als er infectueuze complicaties optreden, is een gerichte antibiotische behandeling mogelijk. De arts-microbioloog is regelmatig aanwezig bij het multidisciplinair overleg van het Brandwondencentrum.
8
Brandwondencentrum Groningen
Jaarverslag 2013
9
Infectiepreventie Er is intensief overleg met de afdeling Infectiepreventie over het infectiepreventiebeleid voor het Brandwondencentrum. De deskundige Infectiepreventie adviseert in het multidisciplinair overleg bij besluitvorming over de toepassing van richtlijnen en protocollen en biedt daarna ondersteuning bij de implementatie van de gekozen richtlijnen en protocollen. De adviezen zijn gebaseerd op de richtlijnen van de landelijke Werkgroep Infectiepreventie (WIP). In de kliniek geeft de deskundige Infectiepreventie op verzoek advies over de wijze van isolatie bij een besmette patiënt. Wekelijks maakt de deskundige Infectiepreventie een overzicht van de uitslagen van de kweken die bij de patiënten met brandwonden zijn afgenomen. Als bij verschillende patiënten een kweek is uitgevoerd van dezelfde micro-organismen, met name van ziekteverwekkende of multiresistente micro-organismen, volgt standaard een vergelijking van de stammen onderling om na te gaan of verspreiding van dezelfde bron afkomstig is. In 2013 heeft een dergelijke verspreiding niet plaatsgevonden. Plastische Chirurgie De plastisch chirurg is nauw betrokken bij de chirurgische behandeling van patiënten met brandwonden, zowel in de initiële fase van de behandeling als tijdens de follow-up. Vooral brandwonden in functioneel belangrijke gebieden, zoals het gezicht en de handen, vallen binnen het directe aandachtsgebied. Al in een vroeg stadium is de behandeling gericht op een eventueel ontstaan van functiebeperkende en/of cosmetische littekens. Brandwondenlittekens kunnen de houding en beweging van de patiënt zodanig beperken en sterk ontsierend zijn dat reconstructieve chirurgie nodig is en vaak meer dan één operatie. Bij kinderen kan repeterend operatief ingrijpen noodzakelijk zijn zolang het lichaam nog niet is uitgegroeid. De plastisch chirurg neemt wekelijks op woensdag deel aan het multidisciplinair overleg en houdt aansluitend een littekenreconstructiespreekuur, samen met de ergotherapeut en de verpleegkundig specialist van het Brandwondencentrum. Revalidatiegeneeskunde De revalidatiearts neemt wekelijks deel aan het multidisciplinair overleg en geeft zowel gevraagd als ongevraagd advies over de lopende behandeling van de patiënten met brandwonden en de gevolgen daarvan voor het functioneren in de toekomst. Daarbij ligt de nadruk op het functioneren van het houdings- en bewegingsapparaat en het voorkomen van contracturen. Zo nodig is er contact met revalidatiecentra over de behandeling en overdracht van de patiënt na ontslag uit het Brandwondencentrum. Diëtetiek Verwijzing naar de diëtist is standaard voor de volgende patiëntencategorieën: patiënten bij wie de brandwonden meer dan 20% van het totale lichaamsoppervlak beslaan, patiënten met 10% diepe brandwonden, kinderen en patiënten met een slechte conditie bij 10%, mechanisch beademde patiënten met brandwonden, en patiënten bij wie door de lokalisatie van de brandwonden en/of de symptomen ervan de voedselinname dan wel voedselabsorptie is belemmerd. Bij opname van de patiënt vindt screening op ondervoeding plaats met de Short Nutritional Assessment Questionaire (SNAQ). Het lichaamsgewicht van de patiënt dient als maat voor zijn/haar voedingstoestand. Het streven is het bij de opname gemeten lichaamsgewicht te handhaven tijdens de ziekenhuisopname, met een maximaal geaccepteerd gewichtsverlies van 10% gedurende de behandeling, als gevolg van operaties en weefselverlies. Fysiotherapie en ergotherapie Patiënten met een actuele of een te verwachten houdings- en/of bewegingsbeperking als gevolg van de brandwonden krijgen een verwijzing naar de fysiotherapeut of de ergotherapeut, of naar beiden. Deze disciplines zijn zowel in de klinische als in de poliklinische fase nauw betrokken bij de behandeling en revalidatie van patiënten met brandwonden. In 2013 hebben de fysiotherapeuten en ergotherapeuten die werkzaam waren in het Brandwondencentrum de inventarisatie naar de bewegingsuitslagen, gemeten met de goniometer, afgerond. Als de analyse van de data is voltooid, volgt de publicatie van de onderzoeksresultaten (naar verwachting medio 2014). Pedagogisch medewerkers De pedagogisch medewerkers werken op de verpleegafdeling van het Brandwondencentrum. In 2013 is de formatie uitgebreid naar twee functionarissen (1,67 fte). De pedagogisch medewerkers hebben als taak het in het ziekenhuis opgenomen kind zo veel mogelijk kind te laten zijn. Zij bieden de kinderen speelgoed op maat, dat wil zeggen passend bij hun leeftijd en bij hun, door de brandwonden ontstane, fysieke beperking. Een tweede belangrijke taak van de pedagogisch medewerkers is het kind ondersteunen en afleiden bij vervelende gebeurtenissen waarbij de ouders niet aanwezig (kunnen) zijn, zoals een verbandwisseling. Sinds 2013 zijn de pedagogisch medewerkers ook actief op de polikliniek. Hier vervullen zij min of meer eenzelfde rol als in de kliniek, altijd vanuit de visie: ‘Het kind staat centraal.’ De pedagogisch medewerkers hebben in het verslagjaar een beleidsnotitie geschreven. Ook zijn ze begonnen met fondsenwerving voor de financiering van een nieuwe verbandwisselkamer voor kinderen.
10
Brandwondencentrum Groningen
Jaarverslag 2013
11
De pedagogisch medewerkers zijn tevens contactpersoon voor de CliniClowns. De clowns gaan wekelijks bij de kinderen op de afdeling langs en bezorgen ze een plezierige afleiding. In 2013 heeft de directeur van de stichting CliniClowns een bezoek gebracht aan het Brandwondencentrum.
Medewerkertevredenheid Het Martini Ziekenhuis heeft in 2013 op alle ziekenhuisafdelingen, inclusief het Brandwondencentrum, een medewerkertevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Uit de resultaten van het onderzoek is gebleken dat de medewerkers van het Brandwondencentrum zeer tevreden zijn over hun werk, behalve over de aspecten ‘fysieke belasting’ en ‘mentale belasting’. Deze en enkele andere punten zijn vervolgens opgepakt en verbeterd met behulp van de systematiek van het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ). Verzuim Het ziekteverzuimpercentage van de medewerkers van het Brandwondencentrum in 2013 is iets hoger dan het gemiddelde verzuim in het Martini Ziekenhuis (3,95%). Ten opzichte van 2012 was het toegenomen van 3,29% naar 4,51%. De toename was volledig te verklaren door niet werk gerelateerd langdurig verzuim.
Opleiding, kennis en expertise Onderwijs In het Brandwondencentrum vindt op diverse niveaus onderwijs plaats onder deskundige begeleiding. Zo initiëren, coördineren en ondersteunen de verpleegkundige onderwijsfunctionarissen de deskundigheidsbevorderende activiteiten op afdelingsniveau. Werkbegeleiders (collega’s van de werkvloer) en collega’s van de onderzoeksgroep van het Brandwondencentrum geven (vak-)didactische begeleiding aan mbo- en hbo-studenten die in het Brandwondencentrum stage lopen. Ook ondersteunen zij de studenten bij de uitvoering van de dagelijkse werkzaamheden. De onderzoeksgroep begeleidt zowel WO-studenten die hun wetenschappelijke stage binnen het Brandwondencentrum uitvoeren als promovendi. Het hoofd van de onderzoeksgroep is tevens copromotor van een promovendus.
In het Brandwondencentrum bieden we opleidingen en begeleiding aan op alle niveaus, van herintreder tot promovendus. Dat maakt ons centrum uniek op het gebied van scholing en training.
Nascholing Het team van het Brandwondencentrum verzorgt cursussen en lezingen voor verpleegkundigen, paramedici, ambulanceverpleegkundigen, huisartsen en medisch specialisten. Deze nascholing oogst zeer veel waardering.
Nascholing voor de eerste lijn Vanuit het Brandwondencentrum bieden we zorgverleners in de eerste lijn een grondige nascholing over brand wondenzorg. Deze onderwijsactiviteit heeft intussen regionale bekendheid gekregen. Deskundigheidsbevordering in de eerste lijn is van groot belang. Huisartsen in Nederland zien jaarlijks ongeveer 50.000 tot 60.000 patiënten met brandwonden. Slechts voor een klein percentage van deze groep (3.000 tot 4.000 patiënten) is doorverwijzing naar een Brandwondencentrum noodzakelijk. Dat betekent dat de huisarts het grootste aandeel heeft in de behandeling van brandwonden. Daarnaast zijn er de spoedeisende hulpafdelingen, poliklinieken van ziekenhuizen en ambulancediensten die patiënten met brandwonden zien of doorverwijzen naar ons Brandwondencentrum. Onze nascholing over brandwondenzorg in de eerste lijn bestaat uit een theoretisch en een praktisch gedeelte. In het theoretische deel komen onderwerpen aan de orde als: • welke brandwonden genezen vanzelf met een goede behandeling en kan ik die als hulpverlener zelf behandelen; wat zijn de kenmerken van deze brandwonden? • hoe kan ik een brandwond goed behandelen om kolonisatie en verdieping van de brandwond te voorkomen?
12
Brandwondencentrum Groningen
• hoe herken ik als hulpverlener of sprake is van kindermishandeling of verwaarlozing bij een kind met brandwonden? • welke patiënten met brandwonden dien ik te verwijzen? Allerlei praktische vaardigheden komen aan bod in workshops, onder andere: • snel en praktisch verbinden van brandwonden; • het schatten van het verbrandingspercentage; • de behandeling van een elektriciteitsletsel; • wat te doen bij de meest voorkomende chemische brandwonden veroorzaakt door bijvoorbeeld een gootsteenontstopper?
Scenariotraining In 2013 is een scenariotraining voor de verpleegkundigen van het Brandwondencentrum van start gegaan. In deze training oefenen de verpleegkundigen de opnameprocedure aan de hand van uiteenlopende scenario’s. De diverse praktijksituaties c.q. verbrandingsletsels zijn steeds zo realistisch mogelijk uitgebeeld met medewerking van LOTUSslachtoffers. Onze verpleegkundigen zijn erg enthousiast over deze manier van trainen en kunnen de positieve leereffecten ervan toepassen in de dagelijkse praktijk. Een overzicht van de opleidingen, onderwijsactiviteiten, trainingen en andere activiteiten van het Brandwondencentrum vindt u in bijlage 1 op pagina 20.
Wetenschappelijk onderzoek Onderzoeksprogramma’s Het Brandwondencentrum hecht grote waarde aan het bijhouden en uitbreiden van kennis op het vakgebied. Ons centrum voert zowel fundamenteel als toegepast wetenschappelijk onderzoek uit en is actief lid van de Vereniging Samenwerkende Brandwondencentra Nederland (VSBN). Onder leiding van deze vereniging vindt sinds 2003 het merendeel van het wetenschappelijk onderzoek naar brandwonden plaats. Dit onderzoek bestaat uit de vier onderzoeksprogramma’s ‘Preklinisch’, ‘Klinisch’, ‘Psychosociaal’ en ‘Epidemiologie & Registratie’. Het Brandwondencentrum van het Martini Ziekenhuis participeert direct of indirect in al die onderzoeksprogramma’s. Afhankelijk van de lopende studies heeft een wisselend aantal onderzoekers en medewerkers van de VSBN een primaire werkplek in ons Brandwondencentrum. Onderzoeksgroep Het Brandwondencentrum heeft een eigen, vast team voor het verrichten van (toegepast) wetenschappelijk onderzoek. Deze onderzoeksgroep bestaat uit twee researchverpleegkundigen, één data-analist en één coördinator/ programmaleider (klinisch onderzoek). Onze onderzoeksgroep levert op verzoek ook expertise bij onderzoeksinitiatieven van collega’s of aan anderen die een onderzoek willen uitvoeren binnen het Brandwondencentrum. Een overzicht van de activiteiten van de onderzoeksgroep vindt u in bijlage 1 op pagina 25.
Innovatie Een nieuwe ontwikkeling op het gebied van diagnostiek bij patiënten met brandwonden is de Laser Doppler Imager (LDI). Dit is een apparaat dat de diepte en de uitgebreidheid van een brandwond meet. De arts kan op basis van de klinische beoordeling en de uitkomsten van de scan van de LDI zowel de behandeling als de planning van een eventuele operatie bepalen. In 2012 is uitgebreid onderzoek gedaan naar de kosteneffectiviteit van deze methode. De techniek bleek meerwaarde te bieden voor de klinische zorg. Na het afsluiten van het onderzoek is de LDI in 2013 voor ons centrum aangeschaft en geïmplementeerd in de praktijk. Het onderzoek is in 2013 gepubliceerd in een BioMed Central Journal onder de titel: Cost-effectiveness of laser Doppler imaging in burn care in the Netherlands. De complete elektronische versie is online te lezen op www.biomedcentral.com/1471-2482/13/2.
Jaarverslag 2013
13
Het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) Beoordeling VMS De Coördinatiegroep Patiëntveiligheid van het Martini Ziekenhuis heeft ook in 2013 weer een groot aantal activiteiten uitgevoerd. Door al deze inspanningen krijgt het begrip ‘patiëntveiligheid’ binnen het Martini Ziekenhuis voor steeds grotere groepen zorgverleners een duidelijke betekenis. Ook komt het signaleren van risico’s, het expliciet en bewust aandacht geven aan de borging van de veiligheid van processen steeds meer in beeld. Wel is gebleken dat de samenhang van alle onderdelen van het veiligheidsmanagementsysteem nog dient toe te nemen. Activiteiten en resultaten VMS in 2013 • In meer dan de helft van de RVE’s is een veiligheidsronde gehouden. • Het calamiteitenonderzoek is geprofessionaliseerd; het onderzoek naar en de opvolging van calamiteiten is voortdurend verbeterd aan de hand van de opgedane ervaringen. • De belangrijkste veiligheidsvoorschriften en -tips zijn gebundeld in de zogenaamde Veiligheidswaaier; deze is uitgereikt aan alle verpleegkundigen en artsen. • Er is veel aandacht geweest voor informatie en voorlichting over patiëntveiligheid, onder andere via Matrix (het personeelsblad van het Martini Ziekenhuis) en het intranet. • Alle nieuwe medewerkers, arts-assistenten en specialisten krijgen in een introductieprogramma informatie over veiligheidsactiviteiten en -regelingen binnen het Martini Ziekenhuis. • Alle zorgafdelingen melden nu incidenten via de VIM-methodiek (Veilig Incidenten Melden). VMS-thema’s in 2013 Het Brandwondencentrum heeft de volgende negen VMS-thema’s opgepakt. 1. Voorkomen van wondinfecties na een operatie; dankzij de goede registratie binnen het elektronisch ziekenhuis informatiesysteem (EZIS) is duidelijk zicht gekomen op het aantal opgetreden wondinfecties. 2. Voorkomen van lijnsepsis; registratie van opgetreden lijnsepsis is ziekenhuisbreed uitgezet. De coördinatie ervan is in handen van de algemene afdeling Intensive Care. 3. Vroege herkenning en behandeling van de vitaal bedreigde patiënt; deze doelstelling is gerealiseerd. 4. Medicatieverificatie bij opname en ontslag; deze doelstelling is gerealiseerd. 5. ‘Kwetsbare ouderen’ is nu ziekenhuisbreed een centraal thema; de twee zorgcoördinatoren binnen het Brandwondencentrum begeleiden dit proces vanuit hun rol als aandachtsvelder. 6. Vroege herkenning en behandeling van pijn; dit thema krijgt permanent veel aandacht binnen het Brandwondencentrum. Via registratie van dagelijkse pijnscores is onderzoek naar de herkenning en behandeling van pijn gedaan; dit is voortgezet in 2014. Het is de bedoeling via Virtual Reality en medicamenteuze interventies te bekijken of en waar meer pijnreductie mogelijk is. 7. High Risk Medicatie; dit heeft in het Brandwondencentrum hoge prioriteit gekregen. 8. Verwisselingen/identificatie van patiënten; dit is een dagelijks aandachtspunt. 9. Veilige zorg voor kinderen; dit thema is in het Brandwondencentrum in 2013 doorontwikkeld. Er zijn nieuwe kinderbedden gekomen; daarnaast is het signaleren van mogelijke kindermishandeling aangescherpt, gebaseerd op de landelijke richtlijnen. Toekomst VMS Op basis van de uitgevoerde activiteiten en bereikte resultaten in 2013 komen punten naar voren waaraan het Brandwondencentrum in 2014 gericht aandacht geeft. Voor het behalen van de doelstellingen van het Veiligheidsprogramma VMS zijn de hierna volgende speerpunten benoemd. • Samenhang en integratie bewerkstelligen, dat is de grote uitdaging. Dat wil zeggen: de al gestarte en nog te starten activiteiten met elkaar in verband brengen, zodat ze samenhang gaan vertonen en elkaar versterken. Daarnaast krijgt het beter afstemmen van activiteiten voor patiëntveiligheid tussen artsen en Medische Staf enerzijds en het management van het Brandwondencentrum anderzijds meer aandacht. • Verder sturen op kwaliteit en veiligheid, naast financiële en personele ontwikkelingen; dat is mogelijk doordat de relatie tussen de Planning&Control-cyclus en het kwaliteits- en veiligheidsmanagementsysteem in 2013 verder doorontwikkeld is. Sturen op kwaliteit en veiligheid is een proces van vele jaren. Hieraan wil ook het Brandwondencentrum de komende jaren verder bouwen. • Het risicobewustzijn en de meldingsbereidheid van medewerkers verdiepen en een veiligheidscultuur ontwikkelen. Het is zaak nog breder bekendheid te geven aan de (wettelijke) verplichting tot melden en het monitoren van aanbevelingen uit de onderzoeken. Daaronder vallen punten als de medewerkers vertrouwd maken met het meldingssysteem van het ziekenhuis en de gedane meldingen vervolgens zodanig analyseren dat er verbeteracties uit voortkomen. Het VIM-men (Veilig Incidenten Melden) krijgt dus extra aandacht. Het doel van dit alles is: meer melders, meer analyses, meer resultaten. Sinds 2013 zijn begrippen als alarmscorekaart, SBAR (Situatie, Behandeling, Analyse, Respons en Repeteer) en VIM-men stevig verankerd in het Brandwondencentrum.
14
Brandwondencentrum Groningen
• Bij calamiteiten meer aandacht besteden aan de opvang van professionals en patiënt/familie. In de afgelopen jaren is al een goede basis gelegd voor het onderzoeken van calamiteiten, maar er is meer aandacht nodig voor de opvang van slachtoffers: in de eerste plaats van de patiënt en zijn/haar familie/nabestaanden, en daarnaast van de zorgverleners die bij de calamiteit betrokken waren.
ICT EPD Het elektronisch patiëntendossier (EPD) is bij de behandeling van patiënten met brandwonden een niet meer weg te denken onderdeel. Het verfijnen en verder uitwerken van het epd is in 2013 voortgezet en blijft onderwerp op de agenda van het Brandwondencentrum. De IC-Brandwondencentrum en de Intensive Care gebruiken hetzelfde epd. E-learning Er is grote vooruitgang geboekt met e-learning. Er zijn diverse modules te volgen via het intranet van het Martini Ziekenhuis, onder de link ‘Van Swieten Leerplein’. Enkele voorbeelden uit het grote aanbod zijn: ‘Basic Life Support (BLS)’, ‘De vitaal bedreigde patiënt’, ‘Valpreventie’ en ‘Medisch rekenen’.
Jaarverslag 2013
15
Voorbereiding op rampen en crisissituaties Ziekenhuis Rampen opvangplan (ZiROP) ZiROP en rampenfunctie regio Voor het ZiROP en de voorbereiding op rampen zijn zowel intern als extern in het Martini Ziekenhuis en in de regio een aantal zaken organisatorisch aangepast. Extern participeert ons Brandwondencentrum in de veranderingen aangaande de bovenregionale functie bij de opvang van slachtoffers bij rampen met veel brandwondenslachtoffers. Verder is intern binnen de ziekenhuisorganisatie een verbeterde samenhang ontstaan bij rampen- en crisisopvang. Het gezamenlijke doel van de inspanningen is het waarborgen van continuïteit van zorg bij plotseling veranderde omstandigheden. Daarbij houden we, gezien onze regio en topografische ligging, ook rekening met het scenario van een aardbeving. Crisisbeheersingsplan Het ZiROP in het Martini Ziekenhuis is nu onderdeel van een integraal Crisisbeheersingsplan. Met deze aanpassing is het continueren van zorg bij veranderende omstandigheden nog beter gegarandeerd. Ons Brandwondencentrum heeft een belangrijke rol bij het opleiden, trainen en oefenen van het personeel in vaardigheden die nodig zijn voor de opvang van grotere aantallen slachtoffers. Het Crisisbeheersingsplan bestaat uit de volgende onderdelen: • BNP: Bedrijfsnoodplan; • ZiROP: Ziekenhuis Rampen Opvang Plan; • CCP: Communicatieplan; • CBT: Crisisbeleidsteam; • BCP: Bedrijfscontinuïteitsplan; • NZP: Nazorgplan.
Veiligheidheidsregio Groningen Samenwerkingsverband Omdat rampen en calamiteiten zich in de regel plotseling voordoen, dienen hulpverleners, bestuurders en inwoners van een regio adequaat te kunnen handelen op het moment dat een ramp zich daadwerkelijk voordoet. Ter bevordering hiervan is per 1 januari 2014 de Veiligheidsregio Groningen vastgesteld. In een veiligheidsregio werken verscheidene besturen en diensten samen bij taken op het terrein van brandweerzorg, rampenbeheersing en crisisbeheersing. Zo’n samenwerkingsverband zorgt ervoor dat met name hulpverleners en bestuurders (onder andere van gemeenten) voorbereid zijn op het voorkomen en bestrijden van noodsituaties. In dit kader vinden regelmatig oefeningen plaats, met name van een effectieve bestrijding van grootschalige incidenten. Veiligheidsregio Groningen heeft een Veiligheidsbureau Groningen dat de multidisciplinaire samenwerking regisseert en coördineert en verschillende uitvoerende taken vervult (zie www.veiligheidsregiogroningen.nl). Samenwerkingspartners Aan het samenwerkingsverband Veiligheidsregio Groningen nemen de volgende partners deel: • Brandweer Groningen; • Politie; • GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio); • Gemeentelijke Kolom Groningen (Gemeenten); • Waterschappen Hunze en Aa’s en Noorderzijlvest; • Provincie Groningen; • Openbaar Ministerie; • Defensie. Brandweer Groningen Alle brandweerkorpsen van zowel de stad als de provincie Groningen zijn samengegaan in één korps onder de naam: Brandweer Groningen. Veertig brandweerposten in de regio staan paraat voor de bestrijding van branden en ongevallen. Dit regionale korps maakt sinds 1 januari 2014 deel uit van de Veiligheidsregio Groningen. Deze regionalisering heeft geen nadelige invloed op de samenwerking tussen het Brandwondencentrum en de brandweer. De hechte band tussen beide organisaties is onveranderd gebleven. Wij maken gebruik van elkaars expertise op het gebied van preventie. Ons centrum werkt ook nauw samen met de brandweer bij het geven van voorlichting over het voorkomen van brand en brandwonden. Iedere eerste maandag van de maand bijvoorbeeld, bij de maandelijkse sirenetest, geven de beide organisaties allerlei praktische tips waarmee brand en brandwonden te voorkomen zijn, daarbij inspelend op de actualiteit.
16
Brandwondencentrum Groningen
Jaarverslag 2013
17
Maatschappelijk verantwoord ondernemen Samenwerking Het Brandwondencentrum van het Martini Ziekenhuis richt zich sterk op de buitenwereld door samenwerking met diverse externe partners. Tevens bestaat er een uitstekende relatie met de Nederlandse Brandwondenstichting (NBS). Meerdere malen per jaar vindt formeel overleg plaats in Beverwijk. Verbandwisselkamer Vanuit het Martini Ziekenhuis werken de RVE Brandwondencentrum, Stafdienst Communicatie en de Raad van Bestuur aan de realisatie van een verbandwisselkamer voor kinderen met brandwonden. De ruimte krijgt een speciale inrichting die een optimale begeleiding van kinderen met brandwonden mogelijk maakt, waardoor hun welzijn verbetert. Ook extern zijn er diverse partijen die dit initiatief actief ondersteunen, namelijk: • Nederlandse Brandwonden Stichting; • Stichting de 4 Mijl van Groningen; • Brandweer Groningen. In 2013 heeft de Nederlandse Brandwonden Stichting bij de organisatie van het hardloopevenement de 4 Mijl van Groningen een aanvraag ingediend om als brandwondenstichting in aanmerking te komen als ‘het goede doel van 2014’. Deze aanvraag is gehonoreerd. De Nederlandse Brandwonden Stichting zal de opbrengst van de sponsorloop de 4 Mijl in oktober 2014 geheel overdragen aan ons Brandwondencentrum voor de financiering van de verbandwisselkamer.
Kiwanis Huis Groningen Kinderen met brandwonden komen doorgaans met spoed voor opname naar het Brandwondencentrum en blijven vaak wekenlang in ons centrum. Dat is niet alleen voor de kinderen maar ook voor de ouders een ingrijpende gebeurtenis. Zowel voor het genezings- als het emotionele proces is het wenselijk dat de ouders zoveel mogelijk bij hun kind én bij de verzorging van hun kind aanwezig zijn. Het Kiwanis Huis Groningen, gehuisvest in het Martini Ziekenhuis, biedt die mogelijkheid. Er zijn vijf slaapkamers beschikbaar waar ouders van kinderen die zijn opgenomen in ons Brandwonden centrum kunnen overnachten. Ook zijn er twee gezamenlijke woonkamers met keuken waar ouders elkaar kunnen ontmoeten en als lotgenoten ervaringen uitwisselen. Het Kiwanis Huis in het Martini Ziekenhuis bestaat sinds 2006. De complete inrichting ervan is gefinancierd met de opbrengst van allerlei activiteiten die Kiwanis Nederland organiseerde ter ere van haar veertigjarig bestaan. Kiwanis is een wereldwijde serviceorganisatie van vrijwilligers, verenigd in serviceclubs, die zich inzet voor de medemens en in het bijzonder voor kinderen.
Stichting Kind en Brandwond Twee medewerkers van het Brandwondencentrum Groningen zijn actief in de Stichting Kind en Brandwond. De stichting Kind en Brandwond, waarvoor de Nederlandse Brandwonden Stichting het secretariaat voert, biedt allerlei aanvullende activiteiten op de behandeling in de brandwondencentra in Groningen, Beverwijk en Rotterdam. De belangrijkste evenementen zijn het organiseren van vakantieweken voor kinderen, tieners en jongeren met brandwonden en de jaarlijkse brandwondendagen in samenwerking met de Nederlandse Brandwonden Stichting en de patiëntenvereniging. In 2013 is onder andere de Nationale Brandwondendag voor Groot en Klein gehouden in de Efteling. Kinderen en ouders konden in een ontspannen omgeving praten over hun nieuwe situatie, met andere ouders, andere kinderen en professionals. Kind en Brandwond ontwikkelt ook voorlichtingsmateriaal en speciaal oefen- en spelmateriaal en biedt hulp bij het kindvriendelijk inrichten van ruimtes in brandwondencentra. De stichting ondersteunt tevens de verblijfshuizen voor de ouders van opgenomen kinderen in Groningen en Beverwijk en helpt bij de oprichting van een verblijfshuis in Rotterdam (zie www.kindenbrandwond.nl).
18
Brandwondencentrum Groningen
Jaarverslag 2013
19
Stichting Burns Turiani Verbetering brandwondenzorg Sinds 1999 is de Stichting Burns Turiani actief bezig met de verbetering van de brandwondenzorg in het Turiani Hospital in Tanzania (zie www.turiani.nl). Goede brandwondenzorg is alleen mogelijk als voldoende kennis en kunde, een juiste omgeving en multidisciplinaire samenwerking voorhanden zijn. De stichting, die onder andere bestaat uit medewerkers van het Brandwondencentrum Groningen en steun krijgt van het Martini Ziekenhuis, probeert de (brandwonden)zorg te verbeteren in nauwe samenwerking met het management, de artsen en verpleegkundigen van het Turiani Hospital. Daarbij gelden de volgende aandachtspunten: • de focus ligt op educatie binnen de zorg voor zowel artsen als verpleegkundigen; • het programma onderhoudt en versterkt de kennis omtrent ziekenhuishygiëne, infectiepreventie en (brand)wondzorg en omvat zowel theorie als bedside training; • het ‘Train de Trainer’-programma blijft een belangrijk aandachtsgebied teneinde de ingevoerde verbeteringen te kunnen continueren; • de stichting anticipeert op bouwkundige en logistieke problemen en zoekt samen met het management naar oplossingen; • in nauwe samenspraak met het management van het Turiani Hospital komt een nieuw meerjarenplan voor de komende jaren tot stand met daarin zowel medische als verpleegkundige einddoelen. Na de invoering van het meerjarenplan volgt jaarlijks een evaluatie en waar nodig bijstelling. Activiteiten in 2013 Evenals in voorgaande jaren hebben twee teams vanuit ons Brandwondencentrum in het voor- en najaar een aantal weken meegewerkt in het Turiani Hospital en daar zowel in theorie als in de praktijk een bijdrage geleverd aan kennisvermeerdering. Een bijzondere gebeurtenis in 2013 was het bezoek van twee leidinggevenden uit het Turiani Hospital aan het Martini Ziekenhuis: soeur Julieth (Administrator) en soeur Lydia (Matron). Zij hebben onder andere gesprekken gevoerd met de Raad van Bestuur. Daarbij is nogmaals de goede samenwerking bevestigd en het Martini Ziekenhuis heeft zich uitgesproken ook de komende jaren het project te steunen.
RUN Winschoten Op zaterdag 14 september 2013 hebben teams vanuit het Brandwondencentrum weer meegelopen in de RUN Winschoten. Er waren twee teams van tien hardlopers geformeerd die per team 100 km aflegden voor het vaste goede doel: het Turiani Hospital in Tanzania. De teams bestonden uit medewerkers van het Brandwondencentrum, hun familieleden en kennissen en collega’s uit het Martini Ziekenhuis. Veel lopers waren al weken vóór het evenement in voorbereiding op de RUN. Er is hard getraind, de voeding werd aangepast en elke loper richtte zich op een scherpe looptijd.
20
Brandwondencentrum Groningen
Jaarverslag 2013
21
OIM Orthopedie Op maandag- en woensdagmiddag is een adviseur Compressietherapie van OIM Orthopedie aanwezig op het Brandwondencentrum (Verpleegafdeling 3E) om drukkleding bij patiënten aan te meten. OIM Orthopedie is een toonaangevend orthopedisch bedrijf dat een breed scala aan hulpmiddelen levert, waaronder drukkleding. Drukkleding is voor patiënten met brandwonden een hulpmiddel om onder andere het optreden van hypertrofische littekens en blaarvorming tegen te gaan. De adviseur Compressietherapie, die al enkele jaren overleg heeft met de afdeling Ergotherapie van het Brandwondencentrum, draait sinds 2013 op woensdag ook mee in het multidisciplinair spreekuur van de afdeling Ergotherapie en de artsen. Door goede samenwerking en goede communicatie probeert het team voor iedere patiënt de juiste keuze van behandelen te maken.
22
Brandwondencentrum Groningen
Belangrijke publicaties Publicaties Bloemen MC, Van der Wal MB, Verhaegen PD, Nieuwenhuis MK, Van Baar ME, Van Zuijlen PP, Middelkoop E. Dermal substitution in burns: Invited commentary on “The roles of topical negative pressure in deep burn wounds treated by dermal substitution”. Wound Repair Regen. 2013 Nov;21(6):905-6. Q1 Disseldorp LM, Niemeijer AS, Van Baar ME, Reinders-Messelink HA, Mouton LJ, Nieuwenhuis MK. How disabling are pediatric burns? Functional independence in Dutch pediatric patients with burns. Res Dev Disabil. 2013;34:29-39. Q1 Disseldorp LM, Van Brussel M, Takken T, Beerthuizen GIJM, Van der Woude LHV, Mouton LJ, Nieuwenhuis MK. Aerobic capacity in children and adolescents after burn injury. Med Sci Sports Exerc 2013;45S1:649. Q1 Hoogewerf CJ, Van Baar ME, Hop MJ, Nieuwenhuis MK, Oen IMHH, Middelkoop E. Topical treatment for facial burns. Cochrane 2013;1: 31 January 2013. Q1 Hoogewerf CJ, Van Baar ME, Hop MJ, Bloemen MC, Middelkoop E, Nieuwenhuis MK. Burns to the head and neck: Epidemiology and predictors of surgery. Burns 2013;39:1184-1192. Faber AW, Patterson DR, Bremer M. Repeated use of immersive virtual reality therapy to control pain during wound dressing changes in pediatric and adult burn patients. J Burn Care Res 2013;34:563-8. Hop MJ, Hiddingh J, Stekelenburg C, Kuipers HC, Middelkoop E, Nieuwenhuis MK, Polinder S, Van Baar ME; LDI study group. Cost-effectiveness of laser Doppler imaging in burn care in the Netherlands. BMC Surg 2013 Feb 1;13:2. Schouten HJ, Nieuwenhuis MK, Van Zuijlen PP. Response to Letter to the Editor “Static splinting in burns”. Burns. 2013;39:191-2. Schouten HJ, Nieuwenhuis MK, Van Zuijlen PP. Response to Letter to the Editor “Support for burn splint research”. Burns. 2013;39:541. Disseldorp LM, Van Brussel M, Takken T, Beerthuizen GIJM, Van der Woude LHV, Mouton LJ, Nieuwenhuis MK. Aerobic capacity in children and adolescents after burn injury. 60th Annual Meeting of the American College of Sports Medicine May 28 - June 1, Indianapolis, USA.
Jaarverslag 2013
23
Eerste hulp bij brandwonden
Mocht het toch misgaan? Zo handelt u bij brandwonden • Koel de brandwond ongeveer tien minuten met bij voorkeur zacht stromend lauw leidingwater. • Voorkom onderkoeling. Koel alleen de wond! • Verwijder alleen kleding die niet aan de wond kleeft. • Waarschuw altijd een arts als er sprake is van blaren, een aangetaste huid, elektrische en chemische verbrandingen. • Smeer niets op een brandwond. • Bedek de wond met steriel verband of een schone doek. • Geef het slachtoffer geen eten of drinken. • Vervoer het slachtoffer, indien mogelijk, zittend en gewikkeld in een warme deken naar het ziekenhuis.
24
Brandwondencentrum Groningen
Bijlagen Bijlage 1 - Overzicht opleiding, training en presentaties Doelgroep/organisatie
Doelgroep
Doelstelling
Activiteit
Evaluatie/wijze van afronding
Plenaire lezing/ workshops
Certificaat deelnemers
Opleiding: 7 modules; duur: 18 maanden
Certificaat
opleiding brandwondenverpleegkundige
Certificaat
Door Brandwondencentrum (BWC) EMSB Hilversum
(SEH-)artsen en verpleegkundigen
Emergency Management of Severe Burns
Huisartsen in Opleiding
HAIO
Diagnostiek en behandeling
Opleiding Brandwonden Verpleegkundige (OBV)
Verpleegkundigen (18), werkzaam in de drie BWC's
Eindtermen brandwondenverpleegkunde
OBV
Verpleegkundigen (3), 21 juni 2013 gediplomeerd
OBV
Verpleegkundigen
Van Swieten Instituut, Martini Ziekenhuis
Medewerkers Martini Ziekenhuis
Opleiding Brandwonden
Journal club Evidence based practice en Journal club
Promovendi
Per 1 september 2013
H.C. Kuipers
Itch in patients with burns (VSBN & VU-MC)
Proefschrift en promotie
L.M. Disseldorp
Physical activity and fitness in children with burns (VSBN & UMCG)
Proefschrift en promotie
A.M. Oosterwijk
Range of motion; limitations and interventions (VSBN & Hanze Hogeschool/UMCG)
Proefschrift en promotie
M. Akkerman
Evolution of physical activity in children and adolescents after burn injury (VSBN & UMCG)
Proefschrift en promotie
Begeleiding wetenschappelijke stage
Verpleegkundig specialist
Plastisch chirurgen
Jaarverslag 2013
A.M. Oosterwijk
Systematic review. Contractures in people with burn injury; incidence and course over time of contractures in different joints.
Masteropleiding bewegingswetenschappen, UMCG, RuG
Diploma Master of Science
G. Figaroa
Scriptie: Zelf toegebrachte brandwonden: 5 jaar retrospectieve studie.
Wetenschappelijke stage geneeskunde UMCG
Diploma Master of Science
S.A. van Ingen Schenau
Evaluatie van een taxonomie om het handelen van verpleegkundigen tijdens verbandwissels bij kinderen te beschrijven; kunnen we verbetering van zorg meten?
Pilotstudie
Zorginnovatie en artikel
Opvang, diagnose en behandeling, chirurgische techn.
Geaccrediteerde scholing, certificaat
25
Doelgroep/organisatie
Doelgroep
Doelstelling
Activiteit
Evaluatie/wijze van afronding
Chirurg in vervolgopleiding (regio Noord)
Opvang, diagnose en behandeling, chirurgische techn.
Geaccrediteerde scholing, certificaat
Anesthesie-medewerkers UMCG
Opvang, diagnose en behandeling, chirurgische techn.
Geaccrediteerde scholing, certificaat
OK-assistenten Martini Ziekenhuis
Opvang, diagnose en behandeling, chirurgische techn.
Geaccrediteerde scholing, certificaat
Coassistenten Chirurgie Martini Ziekenhuis
Opvang, diagnose en behandeling, chirurgische techn.
Geaccrediteerde scholing, certificaat
Intern Martini Ziekenhuis (MZH) Specialistisch Blok
Gespecialiseerde Verpleegkundigen MZH
Deskundigheidsbevordering voor taakgebieden gespec. vpk. 1 avond, door BWC
Avondprogramma, met gastsprekers
Geaccrediteerde scholing, certificaat
Scenariotraining: 50 personen
Verpleegkundigen BWC
Training methodisch werken en samenwerken
Dagtraining met LOTUS en videointeractie
Teamdagen: 65 personen
Medewerkers BWC
Inzet samenwerken en feedback geven
Praktijkleren
OBV-studenten
Praktijkgedeelte OBV
Coachen en begeleiden praktijkopdrachten
Beoordelingsformulieren en feedbackformulier
Klinische lessen
Verpleegkundigen BWC
Deskundigheidsbevordering, 4x fysiotherapie en 4x plastische chirurgie
Plenaire les: 1 uur
Bewijs van deelname
Vaardigheidstraining
Verpleegkundigen BWC
Voldoen aan bekwaamheidseisen
Interactieve les: 1 uur
Bewijs van deelname
Inter Psychosociaal Overleg (IPO)
Verpleegkundigen BWC
Deskundigheidsbevordering
Interactieve les: 1 uur
Bewijs van deelname
Apothekers, 2x per jaar
Apothekers in opleiding, afstudeerfase
Kennismaking kerntaak BWC
Rondleiding en e-learning
Mbo-verpleegkundigen, 2x
Derdejaars of vierdejaars studenten
Kennismaking kerntaak BWC
Rondleiding, plenaire/ interactieve les
Kennismaking kerntaak BWC
Rondleiding, plenaire/ interactieve les
Intern Brandwondencentrum
Excursies
Gespecialiseerde verpleegkundigen, 4 groepen Geboden stageplaatsen
26
Mbo-verpleegkunde: 2x
Vierdejaars student
BPV basiscompeten-ties mboverpleegkundige
20-weekse stage 4 dagen per week
Eindstage opleiding
Hbo-verpleegkunde: 2x
Vierdejaars student
BPV basiscompetenties hbo- verpleegkundige
20-weekse stage 4 dagen per week
Eindstage opleiding
Hbo-pedagogiek: 1x
Vierdejaars student
BPV basiscompetenties hbo-pedagogiek
40-weekse stage 4 dagen per week
Eindstage opleiding
Huidtherapeuten: 2x
Studenten post- hbohuidtherapie, brandwonden
Stage brandwonden(wond)zorg
Helpende Martini Gilde
Student in opleiding
Certificering voor een mbo-diploma
BBL-route
Maatschappelijke stage: 1x
Leerling zesdejaars VWO
Oriëntatie op de samenleving
Tweedaagse stage
Brandwondencentrum Groningen
Doelgroep/organisatie
Doelgroep
Doelstelling
Activiteit
Evaluatie/wijze van afronding
WCS
Verpleegkundigen
Deskundigheidsbevordering en netwerken
Tweejaarlijks congres
Geaccrediteerde scholing, certificaat
Venticare
IC-verpleegkundigen
Deskundigheidsbevordering en netwerken
Tweejaarlijks congres
Geaccrediteerde scholing, certificaat
NVBZ
Alle betrokken diciplines BWC Nederland, België
Wetenschappelijk programma en netwerken
Studiedag 2x/ jaar middagprogramma
Bewijs van deelname
16 januari
Apothekers in Opleiding tot Ziekenhuisapotheker (CORAZ), Driebergen
Jeuk na brandwonden
Cursus Onderzoek Registratiefase
16 april
Myoflammation bijeenkomst WKZ- UMC Utrecht
Impact of burn injury on skeletal muscle
25 april
Brandwondendag NBS, Amersfoort
Prevalentie en beloop van contracturen bij patiënten met brandwonden in Nederland
25 mei
European Academy of Dermatology and Venereology, Cracow, Poland (invited)
How to treat itch following burns
29 augustus
Special Interest Meeting, European Burn Association Congres, Vienna, Austria
Outcome assessment of handburns: Discussion and consensus
14 november
Bijeenkomst, WKZ-UMC Utrecht
Fysieke inspanning na brandwonden. Myoflammation
27 november
Congres Wound Care Society, Utrecht
Littekenevaluatie; POSAS
Alle verpleegkundigen
Aantoonbare deskundigheid; voldoen aan standaard
Eenmalige inschrijving, vijfjarige herregistratie
Inschrijving register
OBV
Verpleegkundigen
Eindtermen brandwondenverpleegkunde
Opleiding 7 modules duur 18 maanden
Certificaat
Werkbegeleiding
Verpleegkundigen
Van Swieten Instituut
Wondzorg
Verpleegkundigen
Van Swieten Instituut
Deelname Congressen
Presentaties
Registratie Kwaliteitsregister
Gevolgde opleidingen elders
Stages elders Uitwisseling IC
Jaarverslag 2013
IC-verpleegkundigen
Onderhouden en uitbreiden vaardigheden en kennis IC-vpk.
Stage van 2 maanden per 2 jaar
Bewijs van deelname
27
Colofon Jaarverslag Brandwondencentrum Martini Ziekenhuis Groningen 2013 Redactie Stafafdeling Communicatie Jakob Hiddingh, Brandwondencentrum Groningen Vormgeving en opmaak Henk Jan Meenink Fotografie Bianca Habing Jan Buwalda Druk Zalsman, Groningen Brandwondencentrum Martini Ziekenhuis Groningen Van Swietenplein 1 9728 NT Groningen
28
Brandwondencentrum Groningen
Martini Ziekenhuis Postadres Postbus 30033 9700 RM Groningen Bezoekadres Van Swietenplein 1 Groningen Algemeen telefoonnummer (050) 524 52 45
20140034
www.martiniziekenhuis.nl