Jaarverslag 2004 Odyssee bv
Inleiding Odyssee organiseert en ondersteunt intensieve leer- en veranderprocessen en draagt zo bij aan de oriëntatie en ontwikkeling van mensen in organisaties die op zoek zijn naar zinvolle verandering en duurzame verbetering van hun persoonlijke en maatschappelijke competenties en perspectieven. Odyssee is in 1999 ontstaan uit een fusie van voorlopers met een rijke geschiedenis die vele tientallen jaren omvat. Odyssee is werkzaam voor een zeer breed spectrum aan organisaties en geldt als erkend opleidingsspecialist (Vetron, Cedeo, GBIO, ISO-certificering) en organisatieadviseur. Op het gebied van training en advisering van medezeggenschapsorganen hoort Odyssee sinds jaar en dag tot de grootste drie instituten van Nederland. Onze klanten variëren van de gemeente Gouda tot de Bijenkorf en van Thuiszorg Midden-Gelderland tot TPG Post. Ook op het gebied van zeggenschap in de zorg (patiënten- en cliëntenorganisaties) en cursussen ter voorbereiding op (pre)pensionering (Pensioen-in-Zicht) hoort Odyssee tot de grootste aanbieders in Nederland. Tenslotte speelt Odyssee een belangrijke, centrale rol in verschillende maatschappelijke processen die bijdragen aan de leefbaarheid in Nederland. Voorbeelden zijn inburgerings- en integratieprojecten (Marokkaanse Buurtvaders) en activiteiten waarbij wordt opgekomen
voor kwetsbare groepen in onze samenleving (Tegen huiselijk geweld en Voorleesprojecten voor Ouderen).
Overzicht Na de consolidatie in 2003 gaf 2004 een teruggang in de omzet te zien. Op sommige terreinen (zoals dat van Levensloop & Arbeid) was er opnieuw sprake van groei, op andere terreinen was er sprake van een teruggang (zoals in het medezeggenschapswerk) of van een dalende omzet vanwege bezuinigingen (zoals in het VWS-werk). Ook is er een (voorlopig) einde gekomen aan de grote projecten die Odyssee in de afgelopen jaren voor het Ministerie van LNV heeft uitgevoerd. De netto-omzet daalde van 14,6 miljoen euro in 2003 naar 14,1 miljoen in 2004. Het bedrijfsresultaat vóór rentelasten aan Stichting Ilias bedraagt € 325.000,- ofwel 2,3% van de omzet tegenover 4,2% in 2003. Het achterblijven van de omzet is de belangrijkste oorzaak voor de daling van het rendement. De verhouding tussen personeelskosten en omzet is hierdoor ongunstig beïnvloed. Het positieve resultaat is vrijwel geheel gerealiseerd in de normale bedrijfsuitoefening. Het resultaat is toegevoegd aan de reserves. De vermogenspositie blijft nagenoeg ongewijzigd. Voor 2004 was ‘Koers houden’ het motto. In het voorjaar is er een strategieconferentie belegd om het perspectief voor Odyssee in 2008 verder uit te werken en de wegen daar naar toe in te vullen. In een slotverklaring zijn de
strategische doelen voor de komende jaren geformuleerd: later zijn deze doelen uitgewerkt in een Strategisch Plan voor de periode 2005-2008. In 2004 is besloten tot concentratie van de kantoorhuisvesting van Odyssee in de toekomst. Het aantal kantoren wordt van vijf naar drie teruggebracht. De directie verwacht in 2005 een beperkte stijging van de omzet en een verbetering van het rendement. De marktomstandigheden zijn niet ideaal. Opdrachtgevers stellen zich terughoudend op. Met name de overheid stelt opdrachten uit of laat ze geheel achterwege. Ook de onzekerheid over de toekomst van het door het Ministerie van VWS gesubsidieerde werk neemt toe. De rendementsverbetering zal vooral resulteren uit de genomen kostenbesparende maatregelen. De Raad van Commissarissen bestond in het verslagjaar uit de volgende personen: dr. K.L.L.M. Dittrich (voorzitter); mevr. mr. S.A.M Bakker; mevr. mr. drs. A.F. Teeuw (vice-voorzitter); dhr. drs. R.N. Otma RA; en dhr. drs. K.A. Kool. De Raad vergaderde in 2004 vijfmaal. De belangrijkste onderwerpen waren: jaarverslag en jaarrekening 2003 en de managementletter; de gang van zaken in de onderneming in 2004; plan en begroting 2005; de missie, visie en strategie van Odyssee; de marktontwikkelingen; de toekomst van het VWS-werk; de voorgenomen start van een organisatieadviespraktijk; een analyse van de risico’s voor de onderneming, de kantoorhuisvesting
in de toekomst, de vereenvoudiging van de juridische structuur van de Odyssee Groep; het reglement van de RvC; de vervulling van de vacatures in de Raad en de honoraria van de RvC-leden. De aangekondigde vereenvoudiging van de juridische structuur van de Odyssee Groep is in 2004 gerealiseerd. De directie werd in het verslagjaar gevoerd door dhr. F.W.M. Wormer (statutair directeur). De directie van Odyssee bestond verder uit dhr. J.H.L. Heesakkers (directeur commerciële zaken) en mevr. drs. N.B.C. Bleize-Voncken (directeur bedrijfsvoering/controller).
Ontwikkelingen in het werk met klanten Odyssee Medezeggenschap heeft in 2004 ingezet op consolidatie. Dat neemt niet weg dat onze organisatie in het afgelopen jaar maar liefst 975 medezeggenschapsorganen (met name ondernemingsraden) van de meest uiteenlopende organisaties en 10.351 deelnemers heeft geschoold. Daarmee is Odyssee de grootste onafhankelijke aanbieder van training en opleiding op het gebied van medezeggenschap. Bovendien scoort Odyssee heel goed op het gebied van kwaliteit en klanttevredenheid (MISOR-cijfers, gemeten in opdracht van GBIO) en is met een vernieuwd gezamenlijk visie-document (‘Participatie en betrokkenheid’) een veelvoud aan marktbewerkingsactiviteiten opgestart. Het jaar werd afgesloten met het uiterst succesvolle Congres ‘Een stem voor medezeggenschap’ (over de nieuwe medezeggenschapswet WMW).
Odyssee Maatschappelijke Ontwikkeling wist haar taakstelling voor 2004 te realiseren, ondanks de bezuinigingsmaatregelen van het Ministerie van VWS. Deze maatregelen, een bezuiniging van 10% (terwijl wel evenveel, d.w.z. 12.500, deelnemers werden bediend) en onzekerheid over de toekomst, hebben zowel op Odyssee als op onze klanten grote impact gehad. Met name in het eerste halfjaar bleef de vraag sterk achter omdat ook veel van onze klantorganisaties met aanzienlijke kortingen te kampen hadden. Pas nadat men orde op zaken had gesteld, kon de opgelopen achterstand – onder zeer grote druk – in het laatste kwartaal alsnog worden ingehaald. De programmagroep Levensloop en Arbeid is in 2004 opnieuw gegroeid en heeft een fantastisch resultaat geboekt op het terrein van het Pensioen in Zicht-werk (16% boven haar taakstelling), vooral door groei van de bedrijfscursussen. Voor het eerst werden meer dan 7.000 deelnemers in één jaar bediend die een voorbereiding op hun (pre)pensioen wensten. Succesfactoren zijn: het ontsluiten van een groeiende markt, een inhoudelijk sterk product, een ruime keuze uit diverse accommodaties en data, een effectief en klantvriendelijk Pensioen in Zicht-bureau, een sterk accountteam en kwalitatief goede trainers en freelancers. Met de afronding van het laatste SEP-project is een einde gekomen aan de grote projecten die Odyssee gedurende enkele jaren in opdracht van het Ministerie van LNV heeft
uitgevoerd. Ook hier zijn bezuinigingen op het ministerie oorzaak van het uitblijven van vervolgopdrachten. Wel continueert Odyssee haar activiteiten op het gebied van plattelandsontwikkeling, onder andere in samenwerking met de Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LvKK) en de Stichting Zorg om Boer en Tuinder (ZOB). Voor meer informatie over de verschillende activiteiten van Odyssee kunt u zich abonneren op een of meerdere van onze digitale nieuwsbrieven of (specifiek over medezeggenschap) de MZ Krant.
Ontwikkeling van de organisatie Odyssee organiseerde in maart 2004 (voor het eerst) een grote strategieconferentie. Inzet was om samen te bepalen welke doelen en doelstellingen Odyssee in de komende jaren, richting 2008, zou moeten nastreven. Dit resulteerde in een Slotverklaring die de basis vormde voor het Strategisch Plan 2004-2008. Aan één van de uitgesproken doelstellingen werd al in 2004 veel energie besteed; de aandacht voor markt en klanten is aanmerkelijk opgevoerd. Op uiteenlopende manieren is aan marktbewerking gedaan. Ook op andere terreinen die tijdens de strategieconferentie aan bod kwamen, zijn al succesvolle stappen ondernomen. Zo werd de ontwikkeling van een competentiematrix opgestart waarmee onze organisatie een beter beeld hoopt te krijgen van het aanwezige potentieel en eventuele omissies.
Op het gebied van deskundigheidsbevordering werden ook in 2004 weer enkele studiedagen georganiseerd. Daarnaast wist een reeks van collega’s individueel gevolgde studies/opleidingen succesvol af te ronden. Om de aanwezige (vak)kennis en kennis over klanten en markten nog beter te ontsluiten, is Odyssee in 2004 gestart met de ontwikkeling van een tweetal zeer belangrijke projecten: Agora en Circe. Agora is het Odyssee intranet waarop elke collega kan inloggen en zodoende toegang krijgt tot de virtuele Odyssee-gemeenschap. In eerste instantie biedt Agora veel nieuws en allerlei belangwekkende documenten, later zal het moeten uitgroeien tot een interactief netwerk waar alle Odysseeërs hun kennis kunnen etaleren én vooral ook met elkaar kunnen delen. In een CRM-projectgroep werd besloten om de de verdere ontwikkeling van deze applicatie niet los te koppelen van het totale pakket aan bedrijfsapplicaties. Daarmee was de oprichting van Circe een feit. Eind 2004 werd gestart met de voorbereidingen om projectmatig alle bedrijfsapplicaties te vervangen zodat eind 2005 Odyssee ook op dit gebied klaar is voor de toekomst. In 2004 werd het zogenoemde huisvestingsbesluit genomen. In het streven van Odyssee naar een virtuele organisatie waarin de trainers-adviseurs voorzien van hoogwaardige technologische voorzieningen vanaf elke locatie en op elk gewenst moment on line verbonden zijn
met de Odyssee-netwerken, past een heroverweging van de kantoorfilosofie. Het inefficiënte gebruik van de kantoren in combinatie met de aanhoudende recessie en de daarmee samenhangende tegenvallende omzetontwikkeling was een tweede, secundaire factor die de aanleiding vormde tot enkele ingrepen in de Odyssee-huisvesting: de ondersteunende diensten worden gehuisvest in twee hoofdkantoren in Baarn en Maastricht en de trainersadviseurs worden ‘mobiel’ (uitgerust met laptop en GSM). Direct gevolg van het besluit is de sluiting van de kantoren in Rotterdam (medio 2005) en Berg en Dal (eind 2005). Het kantoor in Ruinerwold wordt aangehouden, gezien het strategisch belang voor de marktbewerking/ klantcontacten in Noord- en Noordoost Nederland. De trainers-adviseurs worden in de loop van 2005 voorzien van laptop en GSM én een gegarandeerde toegang tot het Odyssee-netwerk (Agora en mail). Daarnaast blijven in Baarn en Maastricht zogeheten flex-werkplekken beschikbaar. In Nijmegen en Rotterdam houdt Odyssee een pied-à-terre aan. Het eerste lustrum van Odyssee is gevierd met een zeer geslaagde reis naar Barcelona. Alle medewerkers werden uitgenodigd. Unaniem werd en wordt deze reis gezien als een hoogtepunt in de Odyssee-geschiedenis. Helaas kende 2004 ook dieptepunten. Het overlijden van enkele collega’s greep iedereen zichtbaar aan. Daarnaast verloren collega’s dierbaren of werden geconfronteerd met ernstige ziekte.
Sociale paragraaf Kengetallen medewerkers 2004 Samenvatting: 2004 Aantal medewerkers (stand 31.12): 198 Aantal fte: 154,4 Gemiddelde omvang dienstverband: 0,78
2003
2001
210 159,5
210 160,8
0,76
0,77
(NB. Cijfers 2004 zijn exclusief meeruren en oproepkrachten) Verdeling mannen – vrouwen: Man 35% 33,3% Vrouw 65% 66,7%
36,7% 63,3%
Verloopcijfers: Uit dienst: In dienst:
36 22
9 8
17 12
Bij de programmagroepen gingen vier medewerkers uit dienst en kwamen twee medewerkers in dienst. De gemiddelde Odysseemedewerker was in 2004 8,7 jaar in dienst, in 2003 7,9 jaar en in 2001 was dat 7,9 jaar.
Leeftijdsopbouw: percentages 15 – 19 jaar 20 - 24 25 - 29 30 - 34 35 - 39 40 - 44 45 - 49 50 - 54 55 - 59 60 – 64 e.v.
2004 0 2,5 3 6 14,6 16,6 21 17,2 16,6 2,5
Gemiddelde leeftijd 2004: In 2003: 45,6 jaar. In 2001:
2003 0,5 2,8 2,8 7,2 14,7 15,8 19,2 17,6 15,2 4,3
2001 1,4 2,9 2,9 9,0 13,8 19,0 20,0 17,6 11,0 2,4
46,1 jaar. 44 jaar.
Verzuimcijfers Het ziekteverzuimpercentage overschreed in 2004 de nagestreefde 5%-grens. In de loop van het jaar zijn diverse maatregelen genomen om het percentage terug te brengen naar het lagere niveau van voorgaande jaren. Verzuimpercentages: Jaar 2002 3,6 Jaar 2003 4,0 Jaar 2004 5,5