JAARVERANTWOORDING 2013

JAARVERANTWOORDING 2013

Inhoudsopgave Blz. Voorwoord

3

1.

Stichting Merinos

4

2.

Medezeggenschapsstructuur

5

3.

Cliëntenraden 3.1. De Merwelanden 3.2. Internos

5

4.

Klachten van cliënten 4.1. De Merwelanden 4.2. Internos

7

5.

Raad van Toezicht

8

6.

Raad van Bestuur

10

7.

Financieel beleid 7.1. Ontwikkelingen 7.2. Toekomstverwachting 7.3. Resultaatontwikkeling en bestemming Merinos 7.4. Resultaat Internos 7.5. Resultaat De Merwelanden 7.6. Resultaat Merinos vastgoed

14

8.

Investeringen 8.1. De Merwelanden 8.2. Internos 8.3. Merinos vastgoed 8.4. Financiering

15

9.

Verwachtingen 2014 9.1. De Merwelanden 9.2. Internos 9.3. Merinos vastgoed

16

MERINOS JAARDOCUMENT

2

Voorwoord Dit jaardocument is opgesteld volgens de richtlijnen voor de jaarverantwoording 2013. Naast de verslaglegging inzake het financieel gevoerde beleid en de investeringsportefeuille, zijn in dit verslag ook de voorgeschreven onderdelen van klachtenbehandeling, Cliëntenraden en de Governance code opgenomen. Door belangrijke gebeurtenissen na de balansdatum bij Internos is uitstel gevraagd bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg voor publicatie. 20 juni is de schriftelijke toestemming ontvangen voor de uitgestelde publicatie wegens overmacht.

Voorzitter Raad van Toezicht

Bestuurder

H. Zwartkruis

Th.M.P.G. van Bakel

……………………………….

……………………………

Dordrecht, 25 augustus 2014


3

1. Stichting Merinos Naam verslag leggende rechtspersoon

Stichting Merinos

Adres Postcode Plaats Telefoonnummer Identificatienummer Kamer van Koophandel E-mailadres

Haringvlietstraat 515 3313 EM Dordrecht 078-7502013 24406740 [email protected] [email protected] www.demerwelanden.nl www.internosthuiszorg.nl

Internetpagina’s

Onder de holding Stichting Merinos ressorteren drie stichtingen: Stichting De Merwelanden, Internos Katholieke Stichting Thuiszorg en Stichting Merinos vastgoed. In de stichtingen De Merwelanden en Internos worden de zorg- en dienstverleningsactiviteiten uitgevoerd in het kader van de AWBZ, Ziektekostenverzekeringen en de Wmo. Het vastgoed, waaronder ruim 440 seniorenwoningen en het zorgcentrum, is in bezit van Stichting Merinos vastgoed. De zorgstichtingen van Merinos zijn werkzaam in de regio van Zorgkantoor Waardenland. Internos heeft een omvangrijk werkgebied dat zich uitstrekt van de Zuid-Hollandse eilanden tot de Drechtsteden en de ‘BAR’-gemeenten. De Merwelanden richt zich, voor wat betreft de intramurale producten en diensten, op de wijk Merwedepolder. Voor de extramurale zorg omvat het werkgebied vooral de Drechtsteden (Dordrecht, Zwijndrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Sliedrecht, Papendrecht, Alblasserdam). De bezittingen van Merinos vastgoed zijn geconcentreerd in de wijk Merwedepolder te Dordrecht. Merinos maakt gebruik van het Raad van Toezicht model. De Raad van Toezicht is samengesteld uit vertegenwoordigers vanuit bouwkunde, hotelwezen, juridische sector, zorg en financiële disciplines. Het managementteam: Th. M.P.G. van Bakel Mevrouw L.J. de Borst-Van Loon C.de Block J. Renting C.W. Hoogesteger J. de Wit Mevrouw A.W. van der Bijl-De Haan Mevrouw F. Dekkers Mevrouw E.L.S. Rongen-Buskermolen Mevrouw E.A.M. Vis


Bestuurder, voorzitter Bestuurder, lid bestuur tot 17 maart 2013 Hoofd Zorg en dienstverlening Internos Hoofd Zorg- en Dienstverlening De Merwelanden HEAD Controller tot 1 december 2013 Manager Personeel en Opleiding Personeelsconsulent Bestuurssecretaris tot mei 2013 Bestuurssecretaris vanaf april 2013

4

2. Medezeggenschapsstructuur De medezeggenschapsstructuren van de Ondernemingsraden en de Cliëntenraden zijn vastgelegd in de statuten met de daarbij behorende reglementen. In het kader van de bestuurlijke fusie is ervoor gekozen geen centrale raden te installeren. De stichtingen blijven immers onder eigen naam dezelfde activiteiten uitvoeren en het bestuur geeft uitvoering aan hetgeen hierover wettelijk is vastgelegd. Op grond van de Wet op de Ondernemingsraden is er zowel binnen Internos als binnen De Merwelanden een Ondernemingsraad actief. De Cliëntenraden vallen onder de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen. De overlegvergaderingen van beide raden worden gevoerd met het bestuur en de hoofden zorg en dienstverlening. Hiernaast is er minimaal een keer per jaar een overleg met beide medezeggenschapsraden en de Raad van Toezicht van Merinos. In De Merwelanden is een vrijwilligersraad actief. Deze raad vergadert tweemaal per jaar met het hoofd zorg en dienstverlening. De werkwijze is geregeld in een huishoudelijk reglement.

3. Cliëntenraden 3.1 De Merwelanden De Cliëntenraad is een orgaan van overleg, advies, informatie en communicatie en een vertegenwoordiging van en voor cliënten binnen de zorgaanbieder. In het bijzonder behartigt de raad de gemeenschappelijke belangen van de cliënten van de zorgaanbieder. De raad voert zijn taak uit in goede samenwerking met de Raad van Toezicht, de bestuurder en de cliënten (of diens vertegenwoordiger). Samenstelling De heer P.S. Suikerbuijk, voorzitter. Mevrouw M.J. H. de Ridder, coach (tot 1juli 2013). De dames M. van de Bijl, A. Hermans-van Gool, H.G.A. de Haan-Kleijn, E.M.F. van TwistHasselo en de heer E. van Brouwershaven zijn lid. Twee leden zijn aftredend en herkiesbaar. Beiden zijn herbenoemd. Na het vervroegd pensioneren van de coach wordt de raad door De Merwelanden secretarieel ondersteund. De raad is dit jaar vijf maal voor beraad bijeen geweest. Tevens is vijf maal overleg gevoerd met de bestuurder. Eén maal zijn de gezamenlijke Cliëntenraden (Internos en De Merwelanden) bijeen geweest voor overleg met de bestuurder en het management van beide instellingen over de meerjarenbeleidsvisie. Alle bijeenkomsten werden gekenmerkt door heldere discussies en een goede verstandhouding. De raad heeft in het kader van de Wet Medezeggenschap Cliënten in de Zorg (WMCZ) haar bevoegdheden gebruikt. Van het recht op enquête heeft de raad geen gebruik gemaakt. Informatie • Jaarrekening 2012 en begroting 2014 • Management informatie • Hitteprotocol • Bijeenkomst in het kader van dienend-leiderschap • Film “In voor zorg” MERINOS JAARDOCUMENT

5

• • • • • • • • • • • •

Beleid inzake scheiden wonen en zorg Convenant Belastingdienst Rijnmond Pilot “de Staart begeleiding” Afspraken zorgkantoor over KSW en VPT 3e en 4e verdieping Kwaliteit zorgmaaltijden Transitie verzorgingshuisplaatsen naar serviceappartementen Wmo Medisch beleidsplan Transitieplan zorgkantoor De Merwelanden Wijkgericht werken Benchmark in de zorg Prezo audit, kwaliteitssysteem voor de zorg

Instemming • Zorgleefplan Gevraagd advies • Offerte cliënttevredenheidsonderzoek volgens de CQ-index • Jaarplan 2014 management team • Meerjarenbeleidsvisie “Ondernemen vanuit de bedoeling 2014-2016” Ongevraagd advies • Procedure alarmopvolging thuiszorg Activiteiten van de Raad • Herdenkingsdienst overledenen i.s.m. geestelijk verzorger 3.2 Internos Samenstelling L.J.M. Nihot, voorzitter. Mevrouw E. Willemse, penningmeester. De dames A. Tonino, M.S.A. Polak-Rodenberg, J. van de Bergh en de heer J. van Baren zijn lid. Er is een vacature. Doel De Cliëntenraad is een wettelijk verplicht orgaan. De Cliëntenraad van Internos zorgt dat er goede zorg (huishoudelijke en verpleegzorg) wordt gegeven door Internos en dat de belangen van de cliënten goed in het oog worden gehouden en centraal staan in de organisatie Werkwijze • De Cliëntenraad kwam in 2013 zeven maal bij elkaar om te vergaderen. Tevens vonden er, onder het voorzitterschap van de bestuurder, vier vergaderingen met de bestuurder en het hoofd zorg en dienstverlening plaats. • De Cliëntenraad trad, evenals in 2012 na de bestuurlijke fusie, ook in overleg met de Cliëntenraad van De Merwelanden. • De Cliëntenraad is lid van de Landelijke Organisatie van Cliëntenraden (LOC). • De Cliëntenraad krijgt secretariële ondersteuning van Internos. • De Cliëntenraadleden ontvangen jaarlijks een vergoeding van Internos op basis van aanwezigheid bij vergaderingen en activiteiten. • Een delegatie van de Cliëntenraad en van de Ondernemingsraad hebben elkaar gesproken tijdens plenaire bijeenkomsten met sleutelfunctionarissen van Internos en De Merwelanden (intern bekend onder de naam het Merinos Convent).


6

Noemenswaardige onderwerpen • De Cliëntenraad heeft, net als de organisatie Internos, een woelig jaar achter de rug. Het vertrek van de toenmalig bestuurder van Internos, wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, en de officiële aanvang van de werkzaamheden van de nieuwe bestuurder van koepelstichting Merinos, gaf voor de Raad grote veranderingen. • Nog veel meer dan voorheen kregen de leden van de Cliëntenraad stukken te lezen met betrekking tot de interne veranderingen (vaak als antwoord op externe ontwikkelingen) van Internos en Merinos. • Daarnaast is Internos door overheidsmaatregelen, terugloop van de productie en andere omstandigheden ook financieel in de problemen gekomen. De Cliëntenraad heeft kunnen vaststellen dat er tot op heden aan alle verplichtingen jegens de cliënten is voldaan. • De Cliëntenraad hoopt dat de vele (organisatorische) wijzigingen Internos weer in de goede richting brengt. De Raad heeft waardering voor de inspanningen van velen. De Raad betreurt dat gedwongen ontslagen onontbeerlijk waren. • Op alle fronten wordt de Cliëntenraad bij het beleid betrokken. Of het nu gaat om de jaarplanning, de gesprekken met het zorgkantoor over de zorginkoop, overleg met de Raad van Toezicht, het contact met de Ondernemingsraad of het contact met de Cliëntenraad van de Merwelanden. • Het motto: “de klant aan zet” (kwaliteit voor de zorg van de klant) blijft speerpunt. • De Cliëntenraad had speciale aandacht voor de ontwikkelingen binnen de Wmo. Vooruitblik 2014 • De vergaderplaats verandert door de verhuizing naar wijkkantoren en gaat nu plaatsvinden in het wijkkantoor van Internos aan de Passage in Zwijndrecht en op de locatie van De Merwelanden. • De zichtbaarheid van Internos komt nu beter van de grond, niet alleen door het wijkgericht werken, maar ook door het ontplooien van activiteiten die de zichtbaarheid vergroten. • De samenwerking met de Cliëntenraad van de Merwelanden zal worden geïntensiveerd. • Wellicht vindt er komend jaar ook scholing in die gezamenlijkheid plaats. • De Cliëntenraad ziet terug op een woelig jaar en ziet voor zich een spannend 2014. • Conform het rooster van aftreden zullen in 2014 één lid en de voorzitter aftreden. Samen met de huidige vacature zorgt dit voor een zoektocht naar drie nieuwe leden. Binnen het netwerk is tot het invullen van de vrijkomende zetels reeds actie ondernomen.

4. Klachten van cliënten De Merwelanden en Internos Beide zorgstichtingen zijn aangesloten bij de Regionale externe klachtencommissie Drechtsteden. Deze commissie heeft in 2013 twee klachten ontvangen van cliënten van Internos. Zowel binnen De Merwelanden als binnen Internos is een klachtenfunctionaris aangesteld, die de klachten registreert, de opvolging monitort en zorgt voor een correcte afhandeling. 4.1 De Merwelanden In 2013 zijn in totaal twaalf klachten ontvangen. Acht klachten van cliënten of diens familie/mantelzorger en vier klachten van huurders. De klachten van de cliënten betrof: • Inzet/houding van medewerkers • Kwaliteit van de zorgverlening • Onvoldoende bekwaam personeel De klachten zijn alle afgehandeld. In enkele gevallen hebben we de klacht niet als zodanig kunnen oplossen, maar is een en ander schriftelijk dan wel mondeling toegelicht om de indiener van de klacht een beter beeld te geven van de situatie. MERINOS JAARDOCUMENT

7

De klachten van de huurders betrof: • Overlast van medehuurders en/of omgeving • Dienstverlening brasserie De klachten rondom de dienstverlening in de brasserie zijn afgehandeld. Klachten rondom overlast van medehuurders zijn in behandeling genomen door de woonconsulent, wat in de meeste gevallen heeft geleid tot een gesprek tussen de partijen. In twee situaties blijft de woonconsulent een vinger aan de pols houden. 4.2 Internos Er zijn in 2013 bij Internos acht klachten ingediend door cliënten of namens de cliënt door familie en/of mantelzorg. Analyse van de klachten: • Uren Wmo zorg 5 klachten • Uren AWBZ en Wmo zorg 1 klacht • Houding en gedrag medewerkers2 klachten Zoals verwacht hadden de meeste klachten betrekking op de veranderingen binnen de huishoudelijke zorg na de nieuwe indicering. De cliënten die een klacht hierover hebben ingediend, zien dit simpelweg als minder uren huishoudelijke ondersteuning. In alle gevallen zijn de cliënten persoonlijk benaderd met een extra uitleg en is geholpen met het zoeken naar andere mogelijkheden binnen de familie- en kennissenkring. In een enkel geval is er meer huishoudelijke hulp toegekend. Bij de twee klachten die door de regionale klachtencommissie zijn behandeld, is Internos gevraagd de klacht in onderling overleg met de cliënt op te lossen. In beide gevallen is dat ook op deze wijze opgelost. Het bleek niet nodig om naar aanleiding van de klachten organisatorische aanpassingen door te voeren. Bij de behandeling van de klachten is de interne procedure (het stroomschema) aangehouden. De gehele klachtenprocedure, in samenwerking met de regionale klachtencommissie, is in overeenstemming met de geldende wet- en regelgeving. In 2013 bestond de interne klachtencommissie uit een teamleider AWBZ, teamleider Wmo, twee beleidsmedewerkers en de klachtenfunctionaris. De externe klachtenfunctionaris is op uitnodiging aanwezig.

5. Verslag Raad van Toezicht De Zorgbrede Governance code wordt toegepast. De Raad van Toezicht is zich bewust dat zij toezichthouders zijn namens de samenleving. Vanuit deze optiek controleert de Raad van Toezicht de realisatie van doelen, het beleid, het bestuur en het beheer van het bestuur. De Raad van Toezicht van Stichting Merinos is breed samengesteld met adequate vertegenwoordiging vanuit juridische, financiële, HR/organisatie, bouwkundige, hospitality/ facility en zorginhoudelijke disciplines. De Raad van Toezicht beoordeelt jaarlijks het eigen functioneren aan de hand van een aantal criteria, waaronder inbreng en betrokkenheid. De leden van de Raad van Toezicht zijn herbenoembaar volgens hetgeen daarover in de statuten en het reglement van het functioneren van de Raad van Toezicht is bepaald conform de vigerende Governance code. Dit is vastgelegd in een actueel rooster van aftreden. Begin januari is waardig afscheid genomen van Mevrouw De Borst, voormalig bestuurder van Internos. Dit jaar zijn de reglementen voor zowel de Raad van Toezicht als de Raad van Bestuur geactualiseerd. Een informatieprotocol is overeengekomen met het bestuur. Tenslotte is ook prioritering aangegeven van de belangrijkste risico’s vanuit het oogpunt van risicomanagement. MERINOS JAARDOCUMENT

8

Uit haar midden heeft de Raad een evaluatiecommissie benoemd. Ook voerden twee leden, waaronder altijd de voorzitter, overleg met de Cliëntenraden en de Ondernemingsraden. In de samenstelling van de bestaande auditcommissie zijn geen wijzigingen aangebracht. De profielen van de leden zijn geactualiseerd. Naast de uitgebreide en evenwichtige informatie van de bestuurder en de maandelijkse managementinformatie en kwartaalrapportages heeft de raad zich verder een beeld kunnen vormen aan de hand van verslagen van diverse overlegvormen, zoals het management teamoverleg en overlegvergaderingen met de Ondernemings- en Cliëntenraden etc. De financiële positie van Internos is een terugkerend onderwerp van bespreking en zorg geweest. Om de liquiditeitsdippen op te vangen heeft de raad ingestemd met het openstellen van de kredietfaciliteit van De Merwelanden ten behoeve van Internos. De Raad van Toezicht steunde de bestuurder in zijn beslissingen die moesten leiden naar een gezonde bedrijfsvoering. Dit betekende bij Internos inkrimping en ontslagen. Overheidsmaatregelen en interne reorganisaties eisten hiermee hun tol. Diverse ontwikkelingen in de vastgoed stichting zijn regelmatig onderwerp van gesprek geweest. De herontwikkeling van de 86 bejaardenwoningen in relatie tot het gewijzigde bestemmingsplan kreeg in het bijzonder aandacht naast het krediet van 1,3 miljoen voor investeringen. Een lid van de raad zal betrokken worden bij de planontwikkeling van de 86 woningen. De raad heeft ingestemd met de oprichting van een Sociaal Fonds voor medewerkers die in ernstige financiële nood verkeren. Dit fonds krijgt haar middelen uit de 10% salarisverhoging waar de bestuurder vanaf heeft gezien. De checklist naleving Zorgbrede Governance code is in de decembervergadering doorgesproken in het kader van de evaluatie van het functioneren van de Raad van Toezicht. Tijdens deze evaluatie is afgesproken om een externe adviseur te selecteren die de raad gaat begeleiden in het proces van teambuilding in 2014. De raad heeft uitvoerig gesproken over en ingestemd met de nieuwe meerjarenbeleidsvisie voor Internos en De Merwelanden en de hieraan verbonden jaarplanmethodiek. De Raad van Toezicht van Merinos heeft in 2013 zeven bijeenkomsten gehouden. Samenstelling Raad van Toezicht De heer J. Volkers Sinds 2 juli 2003 lid van de Raad van Toezicht van Internos, katholieke stichting thuiszorg, sinds 2007 als voorzitter. Per 26 juni 2012 voorzitter van de Rad van Toezicht van Stichting Merinos met als aandachtsgebieden Human Resources Management en proces- en organisatieontwikkeling. Actief binnen de Vereniging HR-Managers in de Gezondheidszorg als regiopenningmeester. Mevrouw A. Maagdenberg-Wedemeijer Lid van de Raad van Toezicht van Internos, katholieke stichting thuiszorg sinds 18 december 2002. Binnen de Raad van Toezicht van Stichting Merinos heeft zij als aandachtsgebieden management en zorg. Mevrouw Maagdenberg is tevens oprichter/eigenaar van AM Zorgmanagement, voorzitter van de Dordrechtse Ondernemersvereniging DOV, lid Raad van Toezicht van het Servicepunt Arbeid, lid Comité van Aanbeveling Kunstmin, lid Raad van Advies Fair Trade Gemeente Dordrecht en lid Platform Binnenstad management Dordrecht.


9

Mevrouw Y. Mur Lid van de Raad van Toezicht van Internos, katholieke stichting thuiszorg sinds 26 januari 2005. Binnen de Raad van Toezicht van Stichting Merinos heeft zij zorg als aandachtsgebied. Mevrouw Mur is directeur van het Centrum Autisme en Centrum Kristal, specialistische centra van GGZ Rivierduinen. Tevens is zij lid van de klachtencommissie van Gynaecologisch Centrum Dermout & Albicher te Alkmaar. De heer F. Wevers Was sinds 2008 voorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting De Merwelanden en vervult per 26 juni 2012 de functie van vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van Stichting Merinos met financiën als aandachtsgebied. De heer Wevers bekleedt de volgende nevenfuncties: Secretaris van de Raad van Toezicht Kraamzorg de Eilanden te Hellevoetsluis. Vicevoorzitter van de Raad van Toezicht R.K. Schoolbestuur Dordrecht. Secretarispenningmeester stichting R.K. Begraafplaatsen Dordrecht. Lid bestuur Kapelfonds De Merwelanden. Penningmeester Stichting Samen voor Sri Lanka. Bestuurslid van de Stichting Steunfonds R.K. Onderwijs Dordrecht. De heer L. Peeters Maakte sinds 2008 deel uit van de Raad van Toezicht van Stichting De Merwelanden en vervult per 26 juni 2012 de functie van secretaris binnen de Raad van Toezicht van Stichting Merinos met als aandachtsgebied juridische zaken. De heer Peeters is secretaris van de Dordrechtse Ondernemersvereniging DOV. De heer H. Zwartkruis Maakte sinds 2010 deel uit van de Raad van Toezicht van Stichting De Merwelanden en is per 26 juni 2012 lid van de Raad van Toezicht van Stichting Merinos met bouw en vastgoed als aandachtsgebied. Tevens is de heer Zwartkruis lid van de Raad van Toezicht R.K. Schoolbestuur Dordrecht, lid van het dijkwachtleger Hollandse Delta en voorzitter twee geschillencommissies van woningcorporaties De heer D. Beljaarts Maakte sinds 2011 deel uit van de Raad van Toezicht van Stichting De Merwelanden en is per 26 juni 2012 lid van de Raad van Toezicht van Stichting Merinos met facility management en hospitality als aandachtsgebied. De heer Beljaarts is directeur van het Art'otel Amsterdam hotel en heeft op het moment van schrijven geen nevenfuncties.

6. Verslag Raad van Bestuur Het jaar 2013 begon voor Internos en De Merwelanden met een rustige overgang van het bestuur, een samenvoeging van het management en de operationalisering van het stappenplan in het eerste kwartaal. De rest van het jaar kan echter als turbulent en zeer intensief worden beschreven. Het bestuur is verantwoordelijk geweest voor de portefeuilles van alle stichtingen die onderdeel uitmaken van de holding Merinos. De bezoldiging van het bestuur wordt vastgesteld door de Raad van Toezicht en is conform de BBZ en NVZD richtlijnen. De Raad van Toezicht en het bestuur vergaderden zeven keer aan de hand van een agenda en bijlagen. Ter voorbereiding stelde het bestuur een notitie op waarin alle belanghebbende onderwerpen en ontwikkelingen van de voorafgaande periode werden beschreven. Er vond een apart agendaoverleg plaats ter voorbereiding op de vergadering van de Raad van Toezicht tussen de voorzitter en de bestuurder. De conceptagenda werd voorafgaand aan dit overleg ter aanvulling toegezonden aan de overige leden van de raad.


10

De auditcommissie - bestaande uit de vicevoorzitter van de Raad van Toezicht, de bestuurder, de HEAD, controller en de accountant - komt een tot twee keer per jaar bijeen ter voorbereiding op de jaarrekening, het doorspreken van de interim rapportage en de algemene gang van zaken met betrekking tot financiën en beleid. In 2013 is een nieuwe eenduidige jaarplanmethodiek ontwikkeld, welke is afgeleid van de nieuwe meerjarenbeleidsvisie. De beleidscyclus is opnieuw onderwerp van bespreking geweest en afspraken zijn gemaakt om vanaf 2014 de kwartaalrapportage voor Internos en De Merwelanden gelijk te trekken en hieraan enkele onderwerpen toe te voegen zoals risicomonitor en beleidsmatige uitleg van de financiële gang van zaken. Op geleide hiervan zijn thema’s en onderwerpen geagendeerd in het overleg met de Raad van Toezicht en het bestuur. Hiervoor zijn managementteamleden uitgenodigd. Verder zijn alle onderwerpen die statutair of via het reglement verbonden zijn aan de goedkeuring van de Raad van Toezicht tijdig en schriftelijk voorgelegd. Voor de overwegingen en financiële ontwikkelingen in 2013 wordt verwezen naar de desbetreffende paragraaf. 6.1 Samenstelling Raad van Bestuur Mevrouw L.J. de Borst–van Loon Begin januari is feestelijk afscheid genomen van mevrouw De Borst als lid van de Raad van Bestuur van Stichting Merinos. Officieel is zij per 17 maart 2013 uit dienst getreden van Internos, Katholieke Stichting Thuiszorg. Drs. Th. M.P.G. van Bakel Voorzitter van de Raad van Bestuur en per 17 maart 2013 bestuurder van Stichting Merinos. De heer Van Bakel bekleedt de volgende nevenfuncties: Lid Raad van Toezicht Stichting Perspekt. Voorzitter Werkgeversvereniging Zorg & Welzijn Zuid-Holland Zuid. Voorzitter platform Zorg & Onderwijs ZHZ Corrente. Bestuurslid Stichting Drechtzorg. Lid AWBZ-WMO stuurgroep. Voorzitter stuurgroep Arbeidsmarkt Zorg & Welzijn Drechtsteden en servicepunt. 6.2 Koepelstichting Merinos en de drie onderliggende stichtingen Stichting Merinos In het kader van goede en korte communicatielijnen is besloten dat de hoofden zorg en dienstverlening aanwezig zijn bij de overlegvergaderingen van zowel de Cliëntenraad als de Ondernemingsraad van de respectievelijke stichtingen. De belastingdienst heeft in maart een compliance onderzoek gedaan in De Merwelanden en Merinos vastgoed. Naar aanleiding hiervan heeft de Belastingdienst besloten haar goedkeuring te verlenen aan de vorming van een fiscale eenheid voor het Merinos concern. Dit is in een formele overeenkomst bevestigd. Voor zowel Internos als De Merwelanden is in het kader van klantonderzoek een onafhankelijk marketingonderzoek uitgevoerd door OCD, Onderzoekscentrum Drechtsteden. De uitkomsten van dit onderzoek zijn zeer bruikbaar gebleken als inspiratiebron voor de nieuwe meerjarenbeleidsvisie, de jaarplannen en de ontwikkeling van nieuw PR-materiaal dat in 2013 voor Internos is ontwikkeld. Voor de Merwelanden staat deze actie gepland in 2014. De grote overheidsbezuinigingen in de huishoudelijke ondersteuning, uitgevoerd door de Sociale Dienst Drechtsteden, hebben geleid tot een grote herindicatie operatie die erg veel tijd en energie heeft gevraagd van de betrokken teamleiders. Het nieuwe product, met als output een schoon huis, leidde tot krimp van een derde van het volume en de hieraan verbonden inkomsten bij beide organisaties. Dit geforceerde proces is via afvloeiing van tijdelijke contracten zonder gedwongen ontslagen verlopen en eind december afgerond.


11

Ter optimalisering van de salarisadministratie is het salarisadministratiesysteem DBS van de firma Visma, al in gebruik bij Internos, ook ingevoerd bij De Merwelanden. Hier is een HRMmodule aan toegevoegd die veel werk uit handen neemt. Internos De belangrijkste bron van zorg is de negatieve financiële ontwikkeling geweest in de exploitatie van Internos. Dit heeft constante aandacht gevraagd en geleid tot allerlei ingrepen en reorganisaties. Zo werd een DVO gesloten, werden de receptionistes en enkele administratieve medewerkers ontslagen, werd afscheid genomen van de controller en ging de manager P&O vervroegd met pensioen. Een nieuwe koers gericht op wijkgericht werken leidde tot het besluit om het hoofdkantoor aan de Westelijke Parallelweg in Zwijndrecht in december te verlaten en hiervoor in de plaats kleinere wijkkantoren dichtbij de klant te openen. Twee nieuwe wijkkantoren zijn de resultante van een nauwere samenwerking met Syndion en Zorggroep Crabbehoff. In zowel het voor- als najaar zijn bijeenkomsten gehouden met alle medewerkers van Internos om ze actueel te informeren over de stand van zaken en hen te betrekken bij de intensieve PR-campagne in het najaar. De ingezette nieuwe huisstijl, media en een intensieve campagne richting de belangrijkste stakeholders hebben bij Internos geleid tot een respectabele groei van het aantal verwijzingen en nieuwe klanten. Hiervoor zijn ook nieuwe medewerkers geworven op tijdelijke basis en is tijdelijk gebruik gemaakt van een Payrollconstructie. Deze werd vanwege wettelijke wijzigingen ook weer beëindigd. Eind 2013 zijn speciale Dementieroutes gestart in de Dordrechtse wijken Dubbeldam, Dubbelmonde en Krispijn. Ter voorbereiding op de start van het wijkgericht werken heeft de leiding van het “In voor zorg!” programma van VWS gedurende drie maanden een coach ter beschikking gesteld. Internos is houder van het HKZ kwaliteitslabel. De herbevestiging hiervan vond plaats door een audit begin 2013. Door het hoofd zorg en dienstverlening en de bestuurder is veel energie geïnvesteerd in het revitaliseren en opbouwen van het netwerk van Internos in zowel de Drechtsteden als de BAR-gemeenten. Aanhoudende negatieve exploitatieresultaten in de eerste perioden van 2014 hebben geleid tot een financiële en organisatorische crisis. Nadat het hoofd Zorg en dienstverlening wegens ziekte was uitgevallen heeft de bestuurder de directe leiding overgenomen om de effectiviteit van het primaire proces in termen van productiviteit te verbeteren. De Merwelanden In het verslagjaar zijn de voorbereidingen getroffen voor de overstap naar een nieuw kwaliteitslabel Prezo in De Merwelanden. Bij een proefaudit is 75% van de vereiste prestaties behaald. In 2014 volgt de afrondende audit. Ter verbetering van de zorg voor mensen in hun laatste levensfase is de Signaleringsbox ingevoerd i.s.m. de Palliatieve zorgketen. In dit kader zijn ook speciale trainingen gegeven aan verzorgenden IG. In het kader van wijkgericht werken is een Project wijkteam opgestart met twee HBOwijkverpleegkundigen in opleiding. Zij werken ook actief mee aan de pilot van de Drechtsteden in de wijk de Staart.


12

Ter optimalisering van de werkprocessen heeft de verdere implementatie van ICT programmatuur van Nedap in de applicaties Ons planning, Ons Rooster en Ons Administratie succesvol plaatsgevonden. Invoering van zelfstandige dienstroosterplanning is in voorbereiding. Voor mantelzorgers is het programma Caren opengesteld. Dit stelt de familieleden van cliënten in staat om van afstand mee te kijken in het dossier van hun familielid en actief te participeren. Na de grote renovatie zijn ook dit jaar weer veel bouwkundige plannen gemaakt en kleine ingrepen gedaan om de woon, leef en werkomgeving van De Merwelanden eigentijds en aantrekkelijk te houden. De gedwongen afbouw van zes verzorgingshuisplaatsen in 2014 en hoogstwaarschijnlijk hetzelfde aantal in 2015 in het kader van het extramuraliserings- en bezuinigingsbeleid van de overheid, is aanleiding geweest om de appartementen op de tiende verdieping van de Wantijtoren bouwkundig voor te bereiden op vrije verhuur. Vier appartementen waren einde verslagjaar gereed voor verhuur en vijf zijn grotendeels voorbereid. De toneelzaal is, in afwachting van een transformatie tot Theaterzaal, voorzien van een mooie garderobe en counter. De voorbereidingen voor het realiseren van vier kleinschalige woonvoorzieningen voor 24 verpleeghuiscliënten door verbouwing van de 3e en 4e verdieping van de Wantijtoren zijn klaar. De uitvoering is gepland in het eerste kwartaal van 2014. Om een deel van de administratieve medewerkers van Internos te kunnen huisvesten is in de laatste maanden van het jaar in de kantoortuin een kleine bouwkundige ingreep uitgevoerd. Merinos vastgoed Stichting Merinos vastgoed heeft een huurdersonderzoek gedaan. De resultaten hiervan stemmen tot tevredenheid en bevestiging van de ingeslagen koers. De uitvoering van de meerjarenonderhoudsplanning verloopt naar tevredenheid. De gewenste ontwikkeling naar een meer preventief onderhoudsbeleid in plaats van ad hoc werkzaamheden krijgt hiermee zichtbaar vorm. Enkele grote onderhoudswerken zijn projectmatig uitgevoerd: de buitengevels en balkonhekken van de Wantijtoren zijn geschilderd, de gangen van de serviceflat zijn gerenoveerd evenals de hallen en trapportieken van het complex aan de Boterdieplaan. Voor het opknappen en nieuw vormgeven van de buitenomgeving van De Merwelanden is een landschapsarchitect en technisch bureau ingehuurd. De uitvoering van dit omvangrijke project zullen gezien de impact en kosten over meerdere jaren gespreid moeten worden. Tenslotte is een voorlopige verkenning gedaan met AAG vastgoedadviseurs op de mogelijkheden om het complex met 86 aanleunwoningen te renoveren of amoveren en nieuw te bouwen. De noodzakelijke mogelijkheden hiervoor in het bestemmingsplan zijn in harmonie met de gemeente Dordrecht vormgegeven.


13

7. Financieel beleid 7.1 Ontwikkelingen 2013 is voor Internos in financieel opzicht een heel slecht jaar geweest. Het jaar is afgesloten met een verlies van totaal € 1.369.781. De overgang naar nieuwe systemen, het vertrek van de controller en manager P&O hebben onder andere geleid tot dit negatieve resultaat. De belangrijkste reden is een forse onderproductie en de niet hierop aangepaste personele inzet. Het jaar 2013 is voor Stichting De Merwelanden een jaar geweest waarin het zonder veel moeite is gelukt binnen de afgesproken begroting te blijven, hetgeen een positief resultaat heeft opgeleverd van € 135.649. De extra middelen in het kader van de ‘intensiveringsmaatregel chronische zorg’ zijn opnieuw ruimschoots besteed aan scholing, training, het aantrekken van nieuwe medewerkers en een ruimer inwerkprogramma. In 2013 is een renteswap contract omgezet in een lening, voor deze financieringen is een hypotheek afgegeven aan de ABN-AMRO. Merinos vastgoed, de verhuurstichting, heeft het jaar met € 380.861 positief afgesloten. Dit resultaat wordt vooral veroorzaakt door een lagere uitgaven voor onderhoud dan begroot. 7.2. Toekomstverwachting In april 2014 is het concern in liquiditeitsproblemen gekomen. Door de negatieve resultaten en de verslechterde financiële positie weigerde de bank de rekening courant faciliteit te verruimen c.q. de bestaande rekening courant om te zetten in een langlopende lening. Voor het boekjaar 2014 zijn de liquiditeitsproblemen verholpen onder meer door aanvullende bevoorschotting van het Zorgkantoor, bezuinigingsmaatregelen en het uitstellen van investeringen. In april 2015 wordt een nieuw knelpunt in de liquiditeit verwacht. Eind 2014 wordt een reorganisatie in gang gezet met als doelstelling verkleining van de overhead en verbetering van de efficiëntie. Dit leidt in 2015 tot een verbetering van het resultaat. Voor het oplossen van het liquiditeitsprobleem zijn inmiddels diverse acties in gang gezet. Alhoewel er nog geen concrete oplossing voor het probleem ligt, gaat de Raad van Bestuur er van uit dat de liquiditeitspositie zich in 2015 positief zal ontwikkelen. Positief is in ieder geval dat er ultimo 2013 sprake is van een gezonde vermogenspositie. Daarnaast is het vastgoed recent getaxeerd. De uitkomsten geven aan dat de getaxeerde waarde ruim hoger ligt dan de boekwaarde. Op basis van de huidige prognoses voor 2014 (per augustus 2014) wordt op concernniveau uitgegaan van een nadelig resultaat van ruim € 0,3 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door een tekort bij Internos. Voor de twee andere bedrijfsonderdelen wordt uitgegaan van een positief resultaat. 7.3 Resultaatsontwikkeling en bestemming Merinos Resultaat 2013

Resultaat 2012

Internos De Merwelanden Merinos vastgoed

-/-

€ € €

1.369.785 135.649 380.861

-/-

€ € €

147.807 429.847 393.556

Totaal

-/-

€

853.275

-/-

€

675.596


14

Het resultaat van De Merwelanden is inclusief het resultaat op afschrijving instandhouding. Resultaat 2013

Resultaatbestemming: Reserve Aanvaardbare kosten Bestemmingsreserve WMO Bestemmingsreserve egalisatie afschrijvingen (inv./aut.) Algemene reserve Woningcomplexen

-/- € -/- €

1.108.887 158.379

€

Totaal

Resultaat 2012 € €

959.828 687.117

33.130

€

9.341

€

380.861

€

393.554

-/- €

853.275

€

675.596

-/-

7.4 Resultaat Internos Het resultaat 2013 van Internos is negatief. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere inzet van personeel terwijl de productie niet evenredig is toegenomen. Verder zijn ook de ontslagvergoedingen (€ 115.000) opgenomen in de cijfers van 2013. Ook de afkoop van de huur van het pand in Zwijndrecht (€ 100.000) is al opgenomen. 7.5 Resultaat De Merwelanden Het resultaat van De Merwelanden is positief. Ten opzichte van de begroting 2013 zijn de inkomsten van De Merwelanden toegenomen door een hogere zorgzwaarte van onze cliënten (€ 95.000). Hier tegenover stond een lagere opbrengst van het product Volledig Pakket Thuis (€ 84.000). De opbrengsten uit extramurale zorg zijn € 217.000 hoger. De opbrengsten vanuit de WMO zijn € 27.000 lager dan begroot. De personele kosten zijn wel hoger dan begroot door een hogere inzet (€ 21.000). De inzet van uitzendkrachten is hoger (€ 83.000) en de inzet vanuit Het Parkhuis is lager dan begroot (€ 59.000). De overige resultaten ontstaan in de materiële kosten. 7.6 Resultaat Merinos vastgoed Het resultaat van stichting Merinos vastgoed is positief. Er was voor 2013 een positief resultaat begroot van € 175.334. Het overige deel van het resultaat wordt o.a. veroorzaakt door lagere rentekosten (€ 10.000) en hogere huuropbrengsten (€ 83.000). Het verdere resultaat bestaat uit hogere afschrijvingen (€ 15.000) en lagere kosten voor onderhoud (€ 132.000). De overige resultaten ontstaan in de materiële kosten.

8. Investeringen 8.1 Internos Eind 2013 is geïnvesteerd in licenties voor software en applicaties. Ten behoeve van veilig sleutelbeheer van cliënten is in 2011 het project ‘Clavisio’ opgestart. De hiervoor noodzakelijke investeringen bedroegen in 2013 € 20.000 Totaal is hierin een bedrag van € 234.000 geïnvesteerd. 8.2 De Merwelanden Binnen het gebouw van De Merwelanden zijn er in 2013 investeringen gedaan in instandhouding, zoals vernieuwing van het onderhoudsbeheersysteem, de zonwering op het terras en maatregelen in de legionellabeheersing. MERINOS JAARDOCUMENT

15

8.3 Merinos vastgoed Binnen de complexen van Merinos vastgoed hebben de volgende investeringen plaatsgevonden in 2013: • Maatregelen m.b.t. legionellabeheersing • Onderhoudsbeheersysteem • Galerijvloeren • Kruipruimte/Kwaaitaalvloeren • Renovatie badkamers • Renovatie trappenportieken • Renovatie balkons • Kopgevels • Boiler en ketel. Verder zijn er voor enkele projecten, die nog niet zijn afgerond per 31 december 2013, reeds kosten gemaakt. Deze zijn verantwoord op onderhanden werk. Dit zijn: • Verbouwing 10e verdieping Wantijtoren • Hallen serviceflat 8.4 Financiering In 2013 is een renteswap contract omgezet in een lening. Voor deze financiering is een hypotheek afgegeven aan de ABN-AMRO. De onderhandse geldlening van EUR 400.000, overeengekomen tussen Internos en Merinos vastgoed, is afgelost in november 2013.

9. Verwachtingen 2014 Voor 2014 zijn er sluitende begrotingen gemaakt voor Internos, De Merwelanden en Merinos vastgoed. Toch is het een spannend jaar omdat de gevolgen van diverse overheidsingrepen direct merkbaar worden met inkomensdaling tot gevolg. Het jaar 2014 wordt ook alom als een voorbereidingsjaar gezien op de grote massale bezuiniging die officieel per 2015 plaatsheeft in de huishoudelijke ondersteuning maar feitelijk al halverwege 2014 om draconische maatregelen vraagt. Met een doemscenario van een gedwongen ontslag voor 150 tot 200 vaste medewerkers en bijbehorende staf moest serieus rekening worden gehouden. HRM heeft de opdracht gekregen om dit scenario in een aantal varianten uit te werken, zodat hiermee voor de begroting van 2014 gerekend kon worden. Gelukkig zijn de bezuinigingen in de Drechtsteden zo effectief en tijdig gebleken dat de effecten konden worden opgevangen via natuurlijk verloop en het niet verlengen van tijdelijke contracten. In het voorjaar is een marketingonderzoek uitgevoerd door het Onderzoekscentrum Drechtsteden om de klant en haar preferenties in beeld te brengen voor Internos en De Merwelanden. Tevens zijn stakeholders gevraagd naar hun mening en advies richting de toekomst van beide bedrijven. Een gerichte marketingstrategie is gezien de teruglopende klandizie noodzakelijk en ook ingezet. 9.1 Internos Vooral vanwege de teruggelopen AWBZ productie van Internos eind 2013 is het onzeker of er binnen de begroting gewerkt kan worden of dat er aanvullende maatregelen nodig zijn. Dit vraagt opnieuw veel aandacht en een zoektocht naar kansen en betere verbindingen in de ketens. De nieuwe koers, wijkgericht werken, is gestimuleerd door het zoeken en bemensen van wijksteunpunten met hulp van een kort project van het stimuleringsprogramma van VWS ’In voor zorg!’


16

De slechte exploitatieresultaten, waarvan werd aangenomen dat deze na een forse bezuinigingsoperatie in 2013 zouden verbeteren, hebben zich de eerste twee perioden van 2014 voortgezet. Na analyse bleek dat de afgesproken productiviteit in de begroting niet werd gehaald, maar ook niet werd gecontroleerd. Dit werd veroorzaakt door een zekere onverschilligheid bij de leiding en onwetendheid bij de medewerkers in het primaire proces over het belang van de individuele productiviteit voor een goed financieel resultaat. De snel verslechterende liquiditeit leidde tot een crisis in de organisatie toen de huisbank begin april niet bereid bleek tot een verruiming van de kredietfaciliteit. Doordat de rekening courant faciliteit van De Merwelanden werd gebruikt en deze niet ontvlecht kon worden, werden de investeringen stilgelegd in De Merwelanden. Om een uitweg uit de crisis te vinden werd een denktank samengesteld die bestond uit leden van het management team, een afvaardiging van de Raad van Toezicht en medewerkers van Internos uit verschillende disciplines. Deze denktank heeft een ondernemingsplan Internos 2.0 geschreven en diverse scenario’s voorbereid ingeval van een faillissement. De “pre-pack” constructie die werd ingezet om de mogelijkheden van een doorstart na faillissement te onderzoeken, bleek juridisch niet houdbaar en is ingetrokken door de rechtbank. De relatie met het Zorgkantoor is zwaar beproefd. Er bleek een vertrouwensvraag te liggen uit het verleden die in een reeks gesprekken uitvoerig werd besproken. Het Zorgkantoor op haar beurt heeft Internos een financiële ondersteuning gegeven waardoor het directe gevaar voor faillissement werd afgewend. Duidelijk is dat de tweede helft van 2014 bepalend gaat worden of en welke toekomst er voor Internos is weggelegd. Op basis van het ondernemingsplan Internos 2.0 is een reorganisatieplan gereed om uitgevoerd te gaan worden. Of het Zorgkantoor bereid is om Internos ook in 2015 te contracteren is een cruciale vraag die in augustus beantwoord gaat worden. Bovendien kunnen de overheidsbezuinigingen voor 2015 zo zwaar uitpakken dat een financieel herstel uitgesloten moet worden. In dat geval zal actief en tijdig gezocht moeten worden naar het veilig stellen van de belangen van cliënten en medewerkers. 9.2 De Merwelanden Enkele jaren geleden is in De Merwelanden gestart met de transformatie van verzorgingshuis naar een zorgcentrum met kleinschalige woonvormen voor somatische en dementerende ouderen. In 2012 is de vierde woning gerealiseerd en zijn er plannen ontwikkeld voor twee extra woningen. De kabinetsplannen voor extramuralisering van ZZP 1, 2, 3 en mogelijk 4 hebben geleid tot een stroomversnelling. De Merwelanden had een plan gemaakt om verzorgingshuisplaatsen in te leveren in het kader van scheiden van wonen en zorg en hiervoor kleinschalige woningen voor PG-cliënten te realiseren. Het Zorgkantoor is hier niet op ingegaan. Besloten werd om de bestaande twee klassieke verpleegafdelingen in 2014 te verbouwen tot vier kleinschalige woningen. De tiende verdieping is voor een deel al vrijgekomen voor verhuur aan senioren met extramurale zorg. De Merwelanden heeft de leiding voor de ontwikkeling van een pilot in de Drechtsteden rond de transitie AWBZ-WMO in de wijk de Staart samen met Syndion en Mee Drechtsteden op zich genomen. De ontwikkeling van de gezamenlijke arrangementen verloopt constructief maar traag, hetgeen ook niet verwonderlijk is. Het speciale wijkteam is bemand met twee verpleegkundigen van De Merwelanden. 9.3 Merinos vastgoed Voor Stichting Merinos vastgoed is een positief resultaat begroot van € 50.000. Dit is nodig om het vermogen op het juiste peil te houden. De huurdersheffing is ook van toepassing voor de zelfstandige woningen. In combinatie met een gewijzigde afschrijvingsmethode geeft dit de komende jaren een verlaagd rendement. Dit zet naar analogie van andere corporaties druk op de investeringsruimte de komende jaren. Realisatie van nieuwe investeringen zal met terughoudendheid, strenge prioriteitstelling en spreiding worden gedaan met inachtneming van de vermogensplanning, kasstroom en het actuele meerjaren onderhoudsplan. MERINOS JAARDOCUMENT

17

De uitslag van de huurderenquête in het voorjaar van 2013 geeft input voor betere dienstverlening en de ontwikkeling van een meer gedifferentieerd woningaanbod zoals in het vastgoedplan is beschreven. Verdere oriëntatie op de planvorming voor een nieuwbouwproject van 86 woningen zal worden opgestart met externe hulp. Nieuwe huurwoningen op de tiende verdieping van de Wantijtoren als gevolg van de extramuralisering van verzorgingshuisplaatsen zijn in 2013 gerealiseerd.

Augustus 2014


18

JAARVERANTWOORDING 2013

Recommend Documents