www.ggze.nl
jaargang 7 • nummer 2 • 2012
Psychiatrisch intensieve thuiszorg
Reorganisatie De Woenselse Poort
Deeltijdbehandeling volwassenen
Colofon
Dit magazine verschijnt vier keer per jaar. Zevende jaargang nr. 2 – 2012.
Beeldbellen
Oplage: 2250 exemplaren.
Het volgende nummer verschijnt in
Roland Heeren, huisdrukkerij GGzE Drukwerk
GrafiPrint BV Beeldmateriaal Afdeling Communicatie GGzE Tekst
10-11 Reorganisatie De Woenselse Poort
Karin Quint
15-16-17
Karin Quint, José van der Waerden, Afdeling Communicatie GGzE Redactiesecretariaat
breid ervaring opgedaan met beeld-
bellen. De tijd is rijp om dit communica-
juni 2012.
Vormgeving/dtp
De afgelopen jaren heeft GGzE uitge-
tiemiddel grootschaliger in te zetten. Eind dit jaar kunnen vijfhonderd cliënten beeldbellen.
Een nieuwe organisatiestructuur en
een grootscheepse interne verhuizing van cliënten en medewerkers. Bij De
Woenselse Poort is de afgelopen maanden veel veranderd om de aansturing en zorgkwaliteit te verbeteren.
GGzE, afdeling Communicatie
Postbus 909, 5600 AX Eindhoven tel. (040) 297 05 06
e-mail:
[email protected]
Foto voorpagina: Psychiatrisch intensieve thuiszorg
Deeltijd volwassenen
20-21
Het bundelen van alle deeltijdbehandelingen voor volwassenen op één plek is een succes waar cliënt én medewerker wel bij varen.
Verder in dit nummer GGzE is een HKZ-gecertificeerde organisatie.
Hoe ‘Planetree’ is GGzE eigenlijk...............................................................................3
Nieuwe themakrant Binnen in teken van ‘naasten’......................................... 4 Fotovoice: het doorbreken van stigma’s................................................................ 4 Cursus ‘omgaan met geld’ voor kwetsbare mensen.........................................5 Nieuw informatiecentrum is helemaal bij de tijd.............................................5
Het magazine wordt met zorg samen-
gesteld. Toch kan het voorkomen dat er onjuistheden in staan. Aan de inhoud
van dit magazine kunnen geen rechten worden ontleend.
Planetree-congres in de VS levert veel inspiratie op........................................ 6 Health4Ever: aan de slag met een gezondere leefstijl.....................................7
Eerste JAK-award uitgereikt........................................................................................7 FACT-methodiek dit jaar breed ingevoerd............................................................ 8
PIT helpt mensen weer op weg............................................................................... 12 Vijf jaar OPSY...................................................................................................................14
Niets uit deze uitgave mag worden
Somatisch onderwijs werpt vruchten af.............................................................18
worden zonder schriftelijke toestemming
Een gereedschapskist vol met fijne dingen....................................................... 22
verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt van afdeling Communicatie van GGzE.
2
Vernieuwde website GGzE: gastvrij en transparant........................................ 6
GGzE Magazine
Bijzondere samenwerking rondom autisme......................................................19
Column Raad van Bestuur......................................................................................... 23
GGzE wil opgaan voor het Planetree-label
Hoe ‘Planetree’ is Het is al weer bijna twee jaar geleden dat
ten. “De Amerikaanse criteria zijn gericht op
kijken naar hun eigen afdeling”, legt Ellen
Inmiddels zijn er volop initiatieven ont-
tenzorg. Ook zijn er best wel wat verschillen
een afdeling gelden: waarom zijn die er en
Planetree geïntroduceerd werd bij GGzE. plooid om te komen tot datgene waar Planetree voor staat: best mogelijke
mensgerichte zorg. Het wordt tijd voor de
volgende stap: opgaan voor het Planetreelabel. Maar dan moet GGzE wel voldoen aan alle 156 criteria.
Ellen Knippers en Ad van Oostrum, coördinatoren Planetree bij GGzE, hebben de vraag
al een paar keer gehad: wanneer is GGzE nou echt ‘Planetree’? Een lastige vraag, zegt
algemene zorg of bijvoorbeeld gehandicaptussen de Amerikaanse en de Nederlandse cultuur”, legt Ad van Oostrum uit.
Mystery guest
en 24-uurs bezoektijden afgestemd op de
‘Planetree’ is, wacht de regiegroep niet
vermindering dwang en drang’ tot ‘flexibele behoefte van de cliënt.’ Om het overzichtelijk te maken, hebben Knippers en Van Oostrum de criteria onderverdeeld naar de pijlers van
Planetree: betere zorg, helende omgeving en gezonde organisatie. Componenten
label is daarom een hulpmiddel. Door voor
werkers extra onder de aandacht gebracht.
te bereiden en op te gaan voor dit label,
wordt het een stuk concreter wat Plane-
tree precies betekent en wat we van elkaar verwachten.” Criteria
Om in aanmerking te komen voor het label
– een soort keurmerk – moet GGzE voldoen aan 156 criteria. Die konden niet zomaar
worden overgenomen van de overkoepelen-
de Planetree-organisatie in de Verenigde Sta-
zijn ze eigenlijk wel nodig?”
De eisen lopen uiteen van ‘aanzienlijke
Ellen Knippers. “Het is moeilijk te zeggen
wanneer we het goed doen. Het Planetree-
Knippers uit. “Bijvoorbeeld over regels die op
Dit jaar worden de criteria bij alle medeIedere maand staat één van de twaalf
componenten van Planetree centraal. April is bijvoorbeeld de maand van de Uitstekende Zorg, terwijl september draait om Familiebetrokkenheid. Goede initiatieven worden
extra in het zonnetje gezet en in een speciale nieuwsbrief lezen medewerkers wat de criteria inhouden en welke goede initiatieven er al zijn.
“We hopen op deze manier de discussie aan te wakkeren, zodat medewerkers kritisch
Voor het antwoord op de vraag of GGzE totdat Planetree Nederland komt kijken.
“We zijn aan het uitzoeken of we eerst zelf
een soort audit kunnen doen. Of dat we een ‘mystery guest’ langs de afdelingen kunnen
laten gaan.” Eind dit jaar valt de beslissing of GGzE klaar is om voor het label op te gaan. Als het lukt het ’keurmerk’ te behalen,
betekent dit niet dat het werk af is. “Pla-
netree is een proces dat geen einde heeft”,
zegt Ad van Oostrum. “Het gaat erom dat je voortdurend beseft dat alles ertoe doet.
Cliënten doen ertoe, familieleden, collega’s; het is teamsport, je hebt elkaar nodig.
Door op te gaan voor het label, kunnen we toetsen of Planetree al in de vezels van de organisatie zit.”
Voor meer informatie over Planetree bij GGzE, kijk op www.ggze.nl/planetree.
GGzE Magazine
3
Binnen, onderdeel van concern GGzE, heeft een themakrant uitgebracht die gericht is
op naasten van mensen met een psychische
Nieuwe themakrant Binnen in teken van ‘naasten’
aandoening. In de krant vertellen naasten, zoals partners en kinderen, hun verhaal.
Ook geven ze aan op welke manier ze door
Binnen ondersteund zijn. Verder komen een werkgever, medewerkers van steunpunten Mantelzorg, vertegenwoordigers van
familieorganisaties en deskundigen van GGzE en Binnen aan het woord. Twee
wethouders lichten het mantelzorgbeleid in hun gemeente toe.
De nieuwe themakrant is in de eerste plaats bedoeld voor naasten/mantelzorgers zelf,
maar daarnaast ook voor zorgverleners in de eerste lijn (onder andere huisartsen, prak-
tijkondersteuners, psychologen, maatschappelijk werk), familieorganisaties, agogische
opleidingen en jeugdhulpverlening. Binnen
vraagt met de krant aandacht voor de intensieve zorg die naasten bieden aan mensen met psychische aandoeningen en hoe dit
hun eigen leven soms belast. Met gerichte
cursussen kan Binnen deze groep een steuntje in de rug geven.
De krant wordt zoveel mogelijk persoon-
lijk aan cliënten, samenwerkingspartners
en andere belangstellenden meegegeven.
Daarnaast ligt hij in bibliotheken en bij voorlichtingsbijeenkomsten. De krant digitaal
bekijken? Dat kan via de website van Binnen: www.zorgvoorjehoofd.nl (rubriek nieuws).
Fotovoice: het doorbreken van stigma’s In januari is een nieuwe groep deelnemers van start gegaan met de cursus fotovoice. Door middel van fotografie en het schrijven van ervaringsverhalen gaan tien mensen met psychiatrische problematiek en/of verslavingsprobematiek met elkaar en zichzelf in
gesprek over stigma’s en zelfstigma’s. Ook onderzoeken ze hun kwaliteiten en mogelijkheden. De cursus, die wordt afgesloten met een tentoonstelling, is gefinancierd door onder andere GGzE, gemeente Eindhoven, Trudo en Lunetzorg. Wie met psychiatrische problemen kampt,
Tijdens de cursus leren deelnemers vaar-
problematiek te doorbreken.” Op eerdere
alleen bij anderen, ook bij zichzelf. “Vaak
stigma’s.
positief gereageerd. “Mensen waren geëmo-
loopt vaak tegen vooroordelen aan. Niet
weten deelnemers niet wat stigma’s zijn. Ze hebben nog niet het woord gevonden voor datgene waar ze dagelijks mee te
maken hebben”, zegt Chantal Schiks, initiatiefnemer en cursusleider van fotovoice.
4
GGzE Magazine
digheden om beter om te gaan met (zelf) Met de afsluitende tentoonstelling hoopt Schiks mensen aan het denken te zetten.
“Door te laten zien wat deelnemers hebben gemaakt, hopen we de negatieve beeld-
vorming over mensen met psychiatrische
tentoonstellingen werd buitengewoon
tioneerd, verbaasd, geraakt en vonden het
verschrikkelijk mooi.” Waar en wanneer de
tentoonstelling wordt gehouden, is nog niet bekend. Hou www.ggze.nl in de gaten voor meer informatie.
Cursus ‘omgaan met geld’ voor kwetsbare mensen
Nieuw informatiecentrum is helemaal bij de tijd
De Stichting Opmaat start met een
groot verschil met de ‘oude’ bibliotheek.
cursus ‘omgaan met geld’, bedoeld voor
In maart is het nieuwe Wetenschappelijk informatiecentrum van GGzE officieel geopend. Het centrum bevat een schat aan studie- en informatiemateriaal op het gebied van
psychiatrie. Zo is het merendeel van de (vak)tijdschriften al digitaal te raadplegen. Een
kwetsbare mensen. De stichting houdt
“We zijn met flinke passen aan het overstappen op elektronische informatie en leggen ons
inkomensbeheer, onder andere voor
matie toegankelijk, et cetera. Hiervoor hebben we een groot scherm en diverse werkplekken
zich bezig met bewindvoerderschap en cliënten van GGzE.
“Wij passen al vele jaren op de centen van cliënten, maar daar willen we iets
aan toevoegen”, aldus manager Charles
veel meer toe op instructie en uitleg geven: hoe ga je om met databases, hoe wordt inforbeschikbaar”, vertelt José Wellink. Samen met Monica Poort beheert zij het informatiecentrum, ondersteund door een cliënt die er als vrijwilliger werkt.
Boeken zijn er nog wel, vooral opleidingsmateriaal, maar alles van vóór het jaar 2000 is opgeruimd. Een aantal historische exemplaren krijgt binnenkort een zichtbaar plekje in vitrines.
Sonneveldt. “Met de cursus willen we
De omslag naar digitale informatie past helemaal bij ontwikkelingen zoals e-learning en
vergroten. Als je leert goed met geld om
Engels- en Nederlandstalige vaktijdschriften flink vergroot”, aldus José Wellink. Nieuw is
de zelfredzaamheid van mensen te
te gaan, kun je mogelijk in de toekomst
het heft zelf weer in handen nemen. Een ander doel is preventie: voorkomen dat
e-health. “We spelen snel in op actuele opleidingsvragen en hebben het aanbod van
de mogelijkheid om de inhoudsopgave van een net verschenen tijdschrift automatisch via mail toegezonden te krijgen.
mensen in financiële problemen komen.
Zat de oude ‘bieb’ op een zolderverdieping, nu kunnen mensen gemakkelijk binnenlopen in
geven in besluiten die wij nemen, want
namelijk gevestigd op de begane grond naast het receptiegebouw, op het interne adres
En verder willen we cursisten inzicht mensen snappen die vaak niet.”
Er wordt gebruik gemaakt van een bestaande NIBUD-cursus, die zes
middagen duurt. De lessen vinden plaats bij Stichting Opmaat aan de Floralaan in Eindhoven. De eerste cursus begint dit voorjaar. “Hiervoor schrijven we actief
het nieuwe, frisgroen geschilderde informatiecentrum op Landgoed De Grote Beek. Het is Dr. Poletlaan 40c.
Medewerkers en cliënten die toegang hebben tot het intranet van GGzE kunnen vanaf hun eigen computer inloggen op het Wetenschappelijk informatiecentrum. Anderen zijn op locatie welkom.
Openingstijden: werkdagen van 9.00-12.30 uur / 13.00 tot 16.30 uur (behalve woensdag- en
vrijdagmiddag). Meer informatie via telefoon (040) 261 37 64 of
[email protected].
mensen aan die in ons bestand zitten. Later kunnen ook andere cliënten van GGzE instromen”, aldus Sonneveldt.
Uiteindelijk zal de doelgroep nog breder worden. “Ik kan me bijvoorbeeld voorstellen dat we via de voedselbanken cursisten krijgen.”
Gaat Stichting Opmaat zich op deze
manier overbodig maken? “Dat zal wel niet lukken, maar we hopen op deze
manier wel een bijdrage te leveren aan de lange rijen voor het loket van de schuldhulpverlening!” Meer informatie:
www.stichtingopmaat.org
GGzE Magazine
5
Vernieuwde website GGzE: gastvrij en transparant GGzE begon het jaar 2012 met de lancering
Aan de vernieuwing is hard gewerkt door de
vertelt Van Sprang. “Ten eerste GGzE
vormgeving en inhoud is www.ggze.nl
steund door projectleider Marcel van Sprang
volgens de drie kernwaarden ‘aardig, krach-
van een vernieuwde website. Qua
helemaal up-to-date: gastvrij, transparant en modern.
afdeling Communicatie van GGzE, onder-
en in samenwerking met alle centra. “Met deze site hebben we drie doelen bereikt”,
duidelijker en meer herkenbaar neerzetten tig en ondernemend’. Op de tweede plaats is de website meer gericht op cliënten en
naasten. Zo staan er, naast informatie over
stoornissen, veel praktische weetjes op over bijvoorbeeld behandelduur, eigen bijdra-
gen en wat te doen bij een opname.” Het
derde doel was een site te maken waarop elk centrum van GGzE een eigen digitaal
platform kan creëren, om zo de communi-
catie met (potentiële) cliënten en verwijzers te verbeteren. Zo’n platform biedt ruimte
voor gerichte informatie, filmpjes en digitale formulieren. “De centra hebben van ons
een ‘gereedschapskist’ gekregen. Het is de
bedoeling dat ze daar nu flink mee aan de gang gaan.”
De reacties op de website zijn heel positief,
aldus Marcel van Sprang. “De nieuwe functie ‘help mij zoeken’ wordt bijvoorbeeld zeer
gewaardeerd.” De projectleider nodigt iedereen, zeker ook cliënten en naasten, uit om
feedback te geven. Mist u iets, valt u iets op? Meld het via
[email protected].
Planetree-congres in de VS levert veel inspiratie op Vier GGzE-medewerkers hebben in de Ver-
bezochten ze met de Nederlandse delegatie,
welnessactiviteiten als aanvulling op
de verdere inbedding van Planetree – de
ziekenhuis waar Planetree veel aandacht
alleen voor cliënten, ook voor hun familie
enigde Staten veel inspiratie opgedaan voor visie die mensgerichte zorg centraal stelt – in de geestelijke gezondheidszorg.
Afgelopen najaar bezochten Alice Stokkink,
heeft. Hun belevenissen verschenen dagelijks op het intranet van GGzE.
Naïma Trouk, Corinne de Boer en
“Het was enorm leuk en inspirerend. Wat
congres in Nashville. Bij GGzE zijn zij nauw
lenende en servicegerichte houding van
John Swaneveld het jaarlijkse Planetreebetrokken bij Planetree.
Vier dagen dompelden de vier zich onder
in een internationaal gezelschap van 1400
collega’s uit de gezondheidszorg. Van Canada tot Australië, van Denemarken tot India. Ze
liepen talloze workshops en lezingen af. Ook
6
ruim zeventig personen, een Amerikaans
GGzE Magazine
ons vooral is bijgebleven, is de dienstver-
de individuele zorgmedewerker in de VS”, vertelt Alice Stokkink. “Dat voelde als een
warm bad, welkom en prettig. Verder viel het vele vrijwilligerswerk op, onder andere door professionals die dat in hun vrije tijd doen.
Amerikanen zijn daarnaast een stuk verder met het inzetten van ontspannings- en
behandelingen. Yoga bijvoorbeeld. Niet en voor medewerkers!”
Terug in Nederland verzorgden de congresgangers diverse presentaties, onder meer
voor het management. “Leidinggevenden moeten nóg meer een voorbeeldfunctie
vervullen, hebben we in Nashville geleerd. Ook gaan we kijken naar een goede
structuur voor de inbedding van Planetree bij GGzE.”
Health4Ever: aan de slag met een gezondere leefstijl
Eerste JAK-award uitgereikt
Wanneer een cliënt het advies krijgt om meer aan beweging te doen en gezonder te eten,
De eerste Joseph Alexis Kerff Award, die
van start: Health4Ever. Dit project voor een gezonde leefstijl heeft als doel een duurzame
ven die bijdragen aan mensgerichte zorg,
wie motiveert en begeleidt hem daar dan in? Het antwoord op deze vraag gaat binnenkort gedragsverandering bij ambulante cliënten van GGzE.
GGzE jaarlijks uitreikt aan interne initiatieis dit jaar gewonnen door GGzE centrum
spoedeisende psychiatrie. Met een warm
welkom voor cliënten, het laten overnach-
ten van familieleden, een badmandje om te ontspannen en een goed gevulde biblio-
theek, heeft het centrum laten zien dat het veel waarde hecht aan mensgerichte zorg. “Het is goed om te merken dat wat wij
doen ook door collega’s van GGzE gewaardeerd wordt”, zegt locatiecoördinator John Swaneveld.
De award ging vergezeld van een geldprijs
van 2500 euro. Dat geld wordt onder andere
gebruikt voor het inrichten van een internetcafé, waar cliënten in privacy het internet
op kunnen. Een andere bestemming van de
geldprijs zijn gezamenlijke activiteiten voor cliënten, zoals een bioscoopbezoek of een gourmetavond. De medewerkers van het centrum worden getrakteerd op een dagje uit.
Swaneveld hoopt later dit jaar een
consultatieteam ‘Planetree’ op te kunnen zetten. “Zodat we volgend jaar een team Sinds 2010 worden alle cliënten van GGzE
cliënten van GGzE centrum psychotische
metabool syndroom; dat is een combinatie
Het beweegprogramma dat onderdeel
die anti-psychotica krijgen, gescreend op van hoge bloeddruk, suikerziekte, ver-
hoogd cholesterol en overgewicht. Als daar ongezonde waardes uitkomen, beseffen de
meeste cliënten dat er iets moet veranderen, zegt projectleider Gezonde Leefstijl Spike
Ebbing. “Het is voor deze doelgroep alleen
heel moeilijk om er ook daadwerkelijk iets mee te doen.”
Om die reden ging in 2010 de motivatietraining Health4U van start. Tijdens deze trai-
ning werken cliënten onder begeleiding van
twee ervaringsdeskundigen aan gedragsver-
andering op het gebied van gezonde leefstijl. Dit aanbod is nu uitgebreid met praktische
Health4Ever-programma’s. ZonMw subsidieert het project. Vooralsnog kunnen alleen
stoornissen meedoen.
dat het moeilijk vindt om Planetree vorm te geven, kunnen helpen.”
uitmaakt van Health4Ever is opgezet door TopSupport, het medisch sportgezond-
heidscentrum van het St. Anna Ziekenhuis. Drie maanden lang gaan cliënten twee
keer in de week bewegen. Daarna worden
ze via internet op afstand gecoacht terwijl ze zelfstandig sporten. Ook op het gebied van voeding biedt Health4Ever online
ondersteuning. “Sinds januari zit diëtetiek
niet meer in de basisverzekering. We kijken
of we op deze manier mensen toch kunnen helpen”, aldus Ebbing.
Wil je meer weten over Health4Ever? Mail dan naar
[email protected]
GGzE Magazine
7
FACT-methodiek dit jaar breed ingevoerd
Stap voor stap meer hulp in de wijk Het plan: één team hulpverleners dat snel
heeft er zin in om die kar voor de organi-
geven aan mensen met ernstige psychische
van GGzE centrum psychotische stoornis-
en gericht in de thuisomgeving hulp kan problemen. Het doel: betere zorg, meer
tevreden cliënten en minder opnames. Het
middel: Functie Assertive Community Treatment, kortweg FACT.
GGzE gaat FACT dit jaar breed inzetten. “Een inhaalslag in de zorg voor chronisch zieke cliënten”, meent sociaal psychiatrisch
verpleegkundige (SPV) Marleen Thomassen. Zij werkt al twee jaar met de methodiek,
maar dan bij De omslag, onderdeel van De
Woenselse Poort. Omdat dit een forensische
sen heeft Roza veel ervaring met de FACT-
methodiek, met name vanuit een team dat mensen na een eerste psychose begeleidt. “Wat we nu gaan doen is FACT inzetten
voor álle ambulante hulp aan mensen met een ernstige psychiatrische aandoening;
cliënten die veel zorg nodig hebben, ook op sociaal gebied. Dat kunnen mensen met
allerhande aandoeningen zijn, variërend van een persoonlijkheidsproblematiek tot een autismespectrumstoornis.”
polikliniek is, gebruiken ze daar de naam
Proef
uitgangspunten uit: hulpverleners werken
stap voor stap aanpakken, aldus Sjaak Roza.
ForFACT. Maar de aanpak gaat van dezelfde samen op het gebied van behandeling,
begeleiding, rehabilitatie en hulp bij herstel. Die hulp is laagdrempelig, flexibel en zoveel mogelijk in de woonomgeving.
“Er gaat bij GGzE het nodige veranderen”, constateert Sjaak Roza nuchter, maar hij
8
satie te trekken. Als programmamanager
GGzE Magazine
GGzE gaat de brede introductie van FACT
“We hebben vastgesteld dat een FACT-team een gebied van zo’n 50.000 mensen moet bestrijken. In april start een pilot in de
Eindhovense wijken Stratum en Tongelre,
samen 52.000 inwoners. In dat proefgebied bekijken we hoeveel cliënten uit de doel-
groep er wonen, wie van hen al zorg krijgt
en van welke zorgverleners. Pas dan kun je
het FACT-team samenstellen. Dat is best een lastige klus, onder andere omdat doelgroep-
gerichte zorgteams die we al hebben – zoals
ForFACT – voorlopig in stand blijven. Cliënten die daaronder vallen, moeten er dus uitgefilterd worden.”
Als de proef voldoende informatie heeft
opgeleverd, wil GGzE dit jaar tien à elf FACTteams in Eindhoven en de regio opzetten.
Dat zal op de ene medewerker meer impact hebben dan op de andere, verwacht Roza.
“Hier en daar zullen collega’s met andere cliëntgroepen te maken krijgen. En voor sommigen zijn sociaal-psychiatrische aspecten
en wijkgericht werken nieuw. Afspreken met
een cliënt doe je straks niet meer op kantoor, maar bij de cliënt thuis of bijvoorbeeld in een buurtcentrum.” Beter in beeld
Over het wijkgericht werken is Marleen
Thomassen erg enthousiast. “Het maakt de
toegang tot hulp een stuk laagdrempeliger.
Mensen blijven daardoor beter in beeld en
begeleiding krijgen. Een aantal heeft eigen-
vallen. Met FACT kun je echt betere zorg
mooi zijn als we die groep naadloos aan een
dat voorkomt dat ze snel buiten de boot
voortgang, enzovoorts. De resultaten zijn gebruikt voor het model.”
lijk langer ondersteuning nodig. Het zou
regulier FACT-team kunnen overdragen.”
Horizon
via ons ForFACT-team snel iemand inzet-
Geen wildgroei
rijke stap om GGZ-zorg dichter bij mensen
Goed inspelen op sociale aspecten is erg
steigers te zetten. GGZ-instellingen in
geven. Als ik bijvoorbeeld zie dat een cliënt in financiële problemen is geraakt, kan ik
ten die speciaal daar mee aan de slag gaat. belangrijk. Het kan zorgvragen op de langere termijn voorkomen.”
FACT maakt het ook mogelijk om hulp-
verlening sneller op een laag pitje te zet-
ten. Als de cliënt dit aankan, gaat de SPV’er verder. “Door de nabijheid weet een cliënt
namelijk dat, mocht het nodig zijn, de hulp
ook weer snel beschikbaar is.” Voordeel van
via ForFACT maar voor een bepaalde tijd
zitten generalisten uit allerlei organisaties, variërend van zorg en welzijn tot woning-
gestandaardiseerd. Om wildgroei te voorko-
corporaties. Ook GGzE gaat daar deel van
men, is er een landelijk certificeringsysteem
uitmaken. Als stip aan de horizon zie ik FACT
ingevoerd. Als gecertificeerde organisatie
integreren in die wijkteams. Dat zou ideaal
kun je aantonen dat je op een kwalitatief
zijn, vindt ook Marleen Thomassen. “Als je op
goede wijze werkt, volgens een goedgekeurd
zo’n manier met elkaar samenwerkt, hoor je
model.
van het team hebben meegewerkt aan de
vindt Marleen Thomassen. “Cliënten kunnen
wil experimenteren met wijkteams. Hierin
methodiek is echter nog vrij nieuw en niet
van cliënten (lees: minder lange wachtlijs-
wil inzetten, is voor De omslag goed nieuws,
het daar niet bij. “De gemeente Eindhoven
het hele land gaan ermee aan de slag. De
In mei gaat ForFACT op voor certificatie. De
ten). Dat GGzE op grote schaal FACT-teams
te brengen. Wat Sjaak Roza betreft stopt
Niet alleen GGzE is druk bezig FACT in de
sneller loslaten is het bevorderen van zelfredzaamheid én een betere doorstroming
De invoering van FACT-teams is een belang-
veel sneller hoe het met een cliënt gaat en kun je nóg eerder actie ondernemen wanneer dat nodig is.”
kans van slagen is groot, want medewerkers totstandkoming van het vastgestelde model. Thomassen: “Wij hebben bij al onze cliënten een aantal keren onderzoekslijsten ingevuld over hun achtergrond, zorgvraag, risico’s,
Samenstelling FACT-team • Psychiater: bepaalt medicatie.
• GZ-psycholoog: therapie en gesprekken.
• Casemanager: begeleiding dagelijks leven
(b.v. financiën, relaties).
(vrijwilligers)werk of andere dagbesteding
• Trajectbegeleider: helpt bij het vinden van • Ervaringsdeskundige: luistert, voelt aan, geeft advies.
• Woonbegeleiders: ondersteuning bij goed
(leren) wonen.
geeft advies.
• Verslavingsdeskundigen: luistert, voelt aan,
GGzE Magazine
9
brein
Beeldbellen zorgt voo De afgelopen jaren heeft GGzE uitgebreid ervaring opgedaan met beeldbellen. Nu
duidelijk is dat het op meerdere fronten
menten die voor hen het beste uitkomen.”
voordelen biedt, is de tijd rijp om dit com-
Direct lijntje
Eind dit jaar kunnen vijfhonderd cliënten
ouderenpsychiatrie, ziet op welke manier
municatiemiddel grootschaliger in te zetten. van concern GGzE beeldbellen.
Iedereen die wel eens Skype heeft gebruikt, weet wat beeldbellen is. Met behulp van een computer, een webcam en internetverbinding kun je met iemand bellen en
hem of haar tegelijkertijd op je beeldscherm zien. Het systeem dat GGzE voor beeld-
bellen gebruikt, werkt bijna hetzelfde alleen
verloopt de communicatie via een beveiligde verbinding. Voor beeldbellen zijn er speciale
touchscreen apparaten, maar het kan ook via de computer. Sinds kort is er zelfs een
mobiele applicatie voor mensen die een tablet hebben, zoals een iPad.
De ervaringen die GGzE de afgelopen jaren heeft opgedaan met beeldbellen waren
leerzaam en overwegend positief. Momenteel maken 150 cliënten van verschillende
centra van GGzE gebruik van beeldbellen. Zij
kunnen op geplande momenten contact opnemen met hun hulpverlener, maar ook op ongeplande momenten bijvoorbeeld als ze
in een crisissituatie raken. “We hebben eind
2011 een klein klanttevredenheidsonderzoek onder cliënten gedaan”, vertelt projectlei-
der Marthe Renders. “Daaruit bleek dat zij
tevreden zijn over deze manier van contact
leggen met hulpverleners. Het geeft ze meer
10
mogelijkheden om zorg te krijgen op mo-
GGzE Magazine
Kitty Brouwer, psychiater bij GGzE centrum beeldbellen kan bijdragen aan het welzijn van cliënten. “Het beeld zorgt voor een persoonlijker contact dan wanneer je
situaties wanneer de casemanager bij de cliënt is en het niet goed gaat. In plaats
van dat ik kilometers moet rijden om de
cliënt ook te zien en te spreken, kan dat via
beeldbellen. Ik moet de cliënt dan wel goed
kennen, zodat ik aan zijn of haar gezicht kan zien hoe het gaat. Dan heb ik aan een paar woorden genoeg.”
gewoon belt. Voor cliënten is het prettig om
Wereld groter
verlening, vooral in crisisachtige situaties”,
Het is immers niet voor iedereen eenvoudig
een direct lijntje te hebben met de hulpvertelt ze. “Zo hebben we een cliënt die
bijna iedere ochtend rond zes uur in paniek wakker wordt, omdat hij niet weet hoe hij
de rest van de dag moet doorkomen. Eerder belde hij familie, maar die kon daar weinig
mee. Bovendien bleek dat voor hen een grote belasting. Nu belt deze cliënt naar de afde-
ling. Vaak gaat het om maar vijf minuten van even contact hebben, en dan is het goed.”
Beeldbellen is niet bedoeld als vervanging
van alle face-to-face contacten, maar als een goede aanvulling daarop. “Het zit tussen
bellen en huisbezoek in”, zegt Renders. “Het zorgt voor meer variatie, voor een mix van contactsoorten. Daarnaast kan de hulp-
verlener hierdoor beter inschatten wanneer het nodig is om langs te gaan.”
Brouwer merkt dat in bepaalde gevallen
beeldbellen het face-to-face contact wel
degelijk kan vervangen. “Bijvoorbeeld als cliënten heel even kort met me willen spreken. Dan kan het een flinke tijds-
besparing voor beiden opleveren. Of in
Ook voor cliënten zijn de voordelen groot. om naar een afspraak bij GGzE te gaan.
Bijvoorbeeld als je geen rijbewijs hebt, of vanwege de kosten van de bus. Een
bijkomend voordeel van beeldbellen is dat cliënten gemakkelijker contact houden
met vrienden en familie. In de beschermde
woonvorm in Bladel gebruiken bewoners het systeem bijvoorbeeld ook voor het maken van afspraken met elkaar. Brouwer zag
verder een positief effect bij een cliënte met
veel familie in het buitenland. “Zij heeft weer contact gekregen met familie in Canada, Israël en Brazilië. Voor haar is de wereld ineens een stuk groter geworden.”
Ook Renders heeft gemerkt dat beeld-
bellen vereenzaming kan tegengaan. Er zijn daarom plannen om ook cliënten die in een kliniek verblijven via beeldbellen contact met familieleden te laten onderhouden, als de familie dat wil. “En op die manier kunnen ze meteen wennen aan het systeem.”
poort
or meer variatie
Artikel voor pagina: 11 Aantal woorden: 503
Te gebruiken beeldmateriaal: stockfoto van spelende kinderen van 1,5/2 jaar (met lego/ klei/potloden ofzo)
Gewenste opmaak: geen specifieke eisen
Toekomst
In de toekomst kan beeldbellen nog veel belangrijker worden, denkt Brouwer. “Als de techniek verbetert, wordt het
misschien mogelijk om op deze manier gezamenlijk met hulpverleners en cliënt een behandelplan door te spreken.
Of er kan verbinding worden gelegd met de eerstelijnszorg.” Die toekomst komt snel dichterbij. Zo is een huisarts in Best al
aangesloten op het beeldbelsysteem van GGzE centrum woonbegeleiding. En Brouwer had onlangs een ‘groepsgesprek’ met een familie waarbij één familielid vanuit het buitenland via beeldbellen kon meepraten.
Al die technologische mogelijkheden blijven overigens afhankelijk van mensen. Zo is er een goede storingsdienst,
die problemen vrij snel weet op te lossen. Met de toename van het aantal gebruikers zal deze dienst worden uitgebreid. Verder kan de ‘achterkant’ nog beter georganiseerd worden, zegt Renders. “Wanneer er op een afdeling een oproep via beeldbellen binnenkomt, is het belangrijk dat medewerkers goed weten wat ze moeten doen.” Om ze daarmee te helpen, kunnen hulpverleners binnenkort meedoen aan trainingen. Ze krijgen dan verdere uitleg over beeldbellen en tips over hoe ze het systeem en de mogelijkheden daarvan het beste kunnen gebruiken.
GGzE Magazine
11
‘Thuis moet het gebeuren’ PIT helpt mensen weer op weg Officieel heet het Psychiatrische Intensieve Thuiszorg, maar meestal wordt de afkorting PIT gebruikt. Kort en krachtig, net als de manier waarop cliënten ondersteund worden.
PIT-verpleegkundigen van GGzE geven
Bij het merendeel van de verwijzingen heeft
meeging, kon hij daarna weer de dag door.
uitgebreide zorg in de thuissituatie. “Met
de PIT-verpleegkundigen. Dit kan zich op
aan. Soms is het nodig tijdelijk naast iemand
cliënten op praktisch en emotioneel gebied als doel ze weer in hun kracht te zetten. Wij
nemen niets over, maar stimuleren mensen
om in beweging te komen en zaken weer op
te pakken. Daar begeleiden en ondersteunen we ze bij”, vertellen de PIT-verpleegkundigen Angelique Schirris en Ruud van den Broek.
Een PIT-verpleegkundige komt in beeld als
een behandelaar van GGzE daarom vraagt. “De mensen die wij bezoeken, zijn dus al
bij GGzE bekend. Soms zijn ze pas kort in
behandeling, soms al jaren”, licht Ruud toe. “Op een bepaald moment gaat het thuis niet goed. Behandelaar, cliënt en PIT-
verpleegkundige gaan dan samen bekijken
verschillende manieren uiten: verwaarlozing, het huis laten verslonzen, dag- en nacht-
die structuur verdwenen? Daar willen we
therapeuten, wij pakken het basaal aan.
dag passief op de bank zitten. “Waarom is
eerst achterkomen, zodat we daarmee aan
de gang kunnen gaan”, vertelt Ruud. “Uitgebreid kennismaken en vertrouwen winnen is daarom belangrijk. Verder moet je goed
inschatten in welke fase iemand zit: ontkenning, verwerking of acceptatie? En is de
bereidheid om te veranderen al aanwezig?
Je moet de communicatie en aanpak op elke fase afstemmen.”
thuiskomt, hangt af van de situatie. Ange-
Dat kan een overlijden zijn, maar ook het
soms moet je vaker gaan; bijvoorbeeld om een opname te voorkomen.” Dat laatste is
een belangrijk doel van PIT. “En meestal lukt dat ook”, aldus Ruud. Doorstroming
Gemiddeld duurt ondersteuning door PIT
is grote stress door een verlieservaring.
verlies van werk of het verlies van financiële
jaar, maar ook voor ouderen en kinderen is
PIT beschikbaar. Wat cliënten gemeen heb-
ben, is dat er vaak complexe of meervoudige problematiek in ’t spel is.
GGzE Magazine
geven dat ze me als een wandelstok moeten zien waar ze een tijdje op kunnen leunen,
om daarna weer zelfstandig door te gaan”, vertelt Angelique. Belangrijk vindt ze dat
mensen zelf ervaren hoe het is om weer iets voor elkaar te krijgen, wat uiteindelijk een
positieve invloed heeft op de eigenwaarde.
“Dat is dé voedingsbodem om door te gaan. Ik check dat ook bij mensen, door te vragen hoe ze iets ervaren hebben en hoe ze zich daarbij voelden.”
tientallen jaren ingezet. De kracht is en blijft
mensen zien die een ernstige traumatische
ervaring hebben meegemaakt, zoals bijvoorbeeld incest.”
de directe oorzaak is van structuurverlies,
grond. De meesten zijn tussen de 20 en 60
kan iedereen overkomen. Ik probeer aan te
“Daarnaast valt me op dat we steeds vaker
speelt daar zeker een rol bij, aldus Angelique.
voorspelbaar is, kan de hulp meestal snel
merking komen, hebben een diverse achter-
Tegen cliënten zeg ik vaak: wat jou overkomt,
Betekenis
Meefietsen
ingezet worden. Cliënten die ervoor in aan-
verpleegkundigen graag. “Wij zijn geen
zekerheid. De huidige economische crisis
drie maanden. De lijnen met de behandelaar zijn kort. Doordat de doorstroming redelijk
te staan.”
Normaliseren, die term gebruiken de
Een belangrijke oorzaak van uit balans raken,
lique: “Soms is één keer per week voldoende,
Na een tijdje kon deze cliënt het weer alleen
ritme omdraaien, niet meer eten of de hele
wat nodig is.”
Hoe vaak een verpleegkundige bij iemand
12
de cliënt een structuurprobleem, aldus
Er zijn ook situaties waarin iemands ziekte gaat Angelique verder. “Schizofrenie heeft
als negatief verschijnsel dat na een psychose de structuur uit het leven weg is. Je moet
mensen dan écht helpen weer op gang te
komen.” Dat kan soms heel praktisch, weet Ruud. “Ik ben ooit met iemand ’s ochtends meegefietst naar z’n werk. Zelfstandig
lukte dat in eerste instantie niet meer. Als ik
PIT is niet nieuw. Bij GGzE wordt het al
de ondersteuning bij mensen thuis. “Daar
zie je alles en daar moet het uiteindelijk ook gebeuren”, vindt Ruud. Doordat ambulante zorg steeds belangrijker wordt, vanuit het idee dat mensen zo lang mogelijk thuis
moeten kunnen blijven, blijft PIT van grote
betekenis. De kans is groot dat er zelfs vaker een beroep op wordt gedaan. Angelique:
“Mensen tijdelijk opnemen om hun omgeving te ontlasten, gebeurt steeds minder.
Onze inzet is echt dat mensen thuis blijven.” Behandelaars kunnen cliënten aanmelden via
[email protected].
PIT in de praktijk
Mieke*, 42 jaar, is al enige jaren bij GGzE onder behandeling voor angst- en stemmingsklachten. Er zijn ook wat
lichamelijke problemen. Ze woont zelfstandig met haar 19-jarige dochter en heeft al enige tijd een relatie. De
laatste jaren gaat het vrij goed. Dan overlijdt de vriend, vlak nadat haar dochter op zichzelf is gaan wonen.
Mieke raakt erdoor uit balans. Ze durft het huis niet meer uit en verwaarloost zichzelf en haar omgeving.
De behandelaar bij GGzE maakt zich zorgen: redt ze het nog wel alleen thuis? Hij schakelt PIT in. De PIT-
verpleegkundige bezoekt Mieke één keer per week. Het
blijkt vooral belangrijk dat Mieke haar verhaal en vragen
kwijt kan. Tijdens de bezoekjes gaan ze vaak samen boodschappen doen. Dat geeft letterlijk en figuurlijk lucht. En
Mieke vindt het al wandelend makkelijker om van zich af te kunnen praten.
De PIT-verpleegkundige bekijkt week voor week hoe het gaat. Er zijn ups en downs. In een gesprek met Mieke en de behandelaar wordt een tussenbalans opgemaakt.
Het gaat de goede kant op. De PIT-verpleegkundige stelt voor nog een maand begeleiding te geven. De behandelaar volgt het advies op.
*Mieke is niet de echte naam van deze cliënt
GGzE Magazine
13
Vijf jaar OPSY
Benadering
Niet meer tussen wal en schip
“We hebben gezocht naar manieren die
ervoor te zorgen dat deze mensen niet meer tussen de wal en het schip vallen”, vertelt centrummanager Marecille van Herpen.
Daarvoor is wel een specifieke benadering van deze doelgroep nodig. Puur verbale
therapieën zijn veel visueler geworden. De bejegening is ook anders, zegt Grimbel du Bois. “In de behandeling van OPSY staat
het verkrijgen van een goede relatie tussen de professional en de cliënt centraal. Onze
cliënten zien niet direct in wat een behandeling voor ze kan betekenen. Ze zijn minder snel gemotiveerd. Ook vergeten ze sneller
dingen, je moet ze aan afspraken herinneren. Bijvoorbeeld door een sms te sturen.”
Over de resultaten van deze aanpak hoeft
geen twijfel te bestaan. “OPSY is succesvol”,
zegt Grimbel du Bois. “Het centrum staat en gaat niet meer weg.” Van Herpen: “Wij ontmoeten cliënten bij wie hulpverleners met
de handen in het haar stonden en die vaak
gesepareerd werden. Als je ziet hoe goed het nu met ze gaat, dan weet je waarvoor je het doet.”
Groeien
OPSY zou graag groter willen zijn dan het nu is. “We hadden met de ambulante behan-
delingen meer willen groeien, maar helaas is dat financieel niet mogelijk”, zegt Van
Herpen. Wel opent de kliniek in het voor-
jaar haar derde unit. Voor de toekomst zijn er nog heel wat uitdagingen. Bijvoorbeeld
het verder ontwikkelen van behandelingen, Vijf jaar geleden ging OPSY van start. Dit
beide problematieken veel voorkomt, zegt
tussen GGzE en Lunet zorg, behandelt
Bois. “Binnen de geestelijke gezondheids-
regionaal centrum, een samenwerking
mensen met een verstandelijke beperking en een psychiatrische stoornis. Er is in de afgelopen jaren veel bereikt, maar er zijn nog steeds barrières te slechten.
Jaarlijks stromen zo’n honderd nieuwe
cliënten bij OPSY in. Zij krijgen ambulante zorg of kunnen opgenomen worden in de kliniek van OPSY op Landgoed De Grote
Beek. Met dit zorgaanbod vult OPSY het
grote gat dat lange tijd bestond tussen de zorg voor mensen met een verstandelijke
beperking en de geestelijke gezondheidszorg. En dat terwijl de combinatie van
14
GGzE Magazine
programmamanager Marleen Grimbel du zorg heeft 10 tot 40 procent van de
cliënten een (licht) verstandelijke beperking. Toen wij met OPSY begonnen, was
het opmerkelijk om te zien hoe weinig oog daarvoor was.” Tegelijkertijd bleek er in de zorg voor mensen met een verstandelijke
beperking vaak onvoldoende aandacht en
deskundigheid voor mensen met psychia-
trische problemen, hoewel deze problemen bij die groep vier tot vijf keer vaker voorkomen dan bij mensen zonder een verstandelijke beperking.
waarbij intensief wordt samengewerkt met
andere centra in Nederland die met dezelfde doelgroep werken. Ook wil OPSY zelf wetenschappelijk onderzoek kunnen uitvoeren.
Eén van de grootste uitdagingen wordt het
goed regelen van de uitstroom van cliënten.
“Want waar moet een cliënt na behandeling heen? Er is een omgeving nodig waar hij
kan verblijven en af en toe een behandeling
krijgt”, zegt Grimbel du Bois. “Dat is echt iets
wat we in samenwerking met anderen beter moeten organiseren.”
Grootscheepse interne verhuizing van cliënten en medewerkers
De Woenselse Poort gaat nieuwe fase in Een nieuwe organisatiestructuur en een
In de praktijk stuitte met name dit laatste op
ning op Landgoed De Grote Beek. We wilden
cliënten en medewerkers. Bij De Woen-
ponder moet aan andere beveiligingseisen
en veel samengewerkt wordt met ketenpart-
grootscheepse interne verhuizing van
selse Poort is de afgelopen maanden veel
veranderd. Het was nodig om de aansturing en zorgkwaliteit te verbeteren. Bovendien wordt de beschikbare ruimte nu doelmatiger ingezet.
De aanleiding voor de reorganisatie was
drieledig, vertelt Jan Reijnen, programma-
praktische problemen. Reijnen: “Afdeling De voldoen dan de twee andere afdelingen.
Het was daarvoor nodig om tussen die twee
Post-its
leek wel een gevangenis – en erg Planetree
vrij snel eens, maar de praktische verta-
vond dat prettig. Het zag er vreemd uit – het was het zeker niet. Bovendien zaten we nog steeds met een aantal lege bedden.” In beweging
teams misten soms directe aansturing en de
2011, de nieuwe algemeen directeur van
inhoudelijke zorg stond niet genoeg op de kaart.”
Het beddenprobleem speelde al enige tijd,
legt hij uit. “Toen de nieuwbouw klaar was,
zijn veel TBS-gestelden naar de nieuwbouw verhuisd. Het idee was dat hun plekken in de oude kliniek ingenomen zouden wor-
den door andere mensen waar Justitie nog onderdak voor zocht. Maar dat plan ging
uiteindelijk niet door.” De leegstand die daar-
De komst van Lucian van Heumen in maart
naar de vrijgekomen, maar reeds gerenoveerde oudbouw.
personeelsplaatje was een hele klus. Er werd dagen gestoeid met grote borden en ‘post-it plakblaadjes’.
verschillende cliënten, gezien hun fase van
naar de aansturing van de zorg. Veel managers opereerden op afstand. Medewerkers gaven zelf aan dat niet prettig te vinden.” Ook inhoudelijk wilde Van Heumen het
zorgaanbod van De Woenselse Poort beter op de kaart krijgen.
investeren in een goede opname- en diag-
De ponder (behandeling dubbele diagnose)
het herplaatsen van cliënten en een nieuw
een betere capaciteitsbenutting, maar ook
beweging. “Hij wilde opnieuw kijken naar
verbinding, een kliniek voor mensen met een met Amarant). Daarnaast verhuisde afdeling
ling naar een andere ruimtelijke indeling,
De ponder is nu gehuisvest binnen de be-
Een aantal werkgroepen boog zich erover
verstandelijke beperking (een samenwerking
Over de inhoudelijke visie was iedereen het
De Woenselse Poort, bracht zaken in
door ontstond, werd deels opgevuld door
cliënten van de resocialisatieafdeling en De
ners”, licht Jan Reijnen toe.
bouwdelen een hek te plaatsen. Niemand
manager bij De Woenselse Poort. “Er waren lege bedden in één van de oude klinieken,
een locatie waar rehabilitatie centraal staat
en stap voor stap groeiden de plannen:
nostiekafdeling en een stevige transmurale
voorziening opzetten. Transmuraal betekent de fase tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ de kliniek.
veiligde zone. Hier ontstond ruimte doordat behandeling, naar andere afdelingen kon-
den. De bewoners van de Long-Care-afdeling verhuisden naar de gerenoveerde oudbouw. Het voormalige Long-Care-gebouw biedt
nu onderdak aan de opname- en diagnostiekafdeling. Cliënten verblijven hier circa anderhalve maand om te bekijken welke
behandelafdeling het best bij ze past. In de oude situatie werden cliënten bij opname
meteen op een behandelafdeling geplaatst, waar later soms bleek dat dit geen goede match was.
“Bijvoorbeeld als overgang tussen verblijf in de TBS-kliniek en resocialiseren in een wo-
GGzE Magazine
15
Opmerkelijk
den: de zorginhoud is leidend en graag met
alle lagen van de organisatie. De onder-
mag opmerkelijk genoemd worden. Deze
Van Riel: “Eerst hebben we bepaald hoe de
samenhang en er wordt meer met elkaar
De verhuizing van de Long-Care-bewoners nieuwe voorziening ging begin 2009 open,
speciaal bedoeld voor cliënten die langdurig
forensische zorg nodig hebben. “Toch had die plek nadelen”, aldus Reijnen. “Veel cliënten die op een Long-Care-afdeling verblijven
hebben geen hoge beveiligingsmaatregelen
behandelafdelingen eruit moesten zien. Daarna welke cliënten waar het best op
hun plek zouden zijn. Tot slot bekeken we welk personeel daar het beste bij paste.”
Het personeel werd door middel van diverse medewerkersbijeenkomsten meegenomen
linge verbindingen zijn beter, er is meer
gepraat. Ook de sturing is verbeterd, doordat de managers dichter bij de werkvloer zitten. Je merkt dat daar behoefte aan
was, want het personeel is vrijwel unaniem positief. Het voelt gewoon goed.”
in de op handen zijnde reorganisatie.
Overgangssituatie
naar de gerenoveerde oudbouw. ‘We zijn
Voor het nieuwe personeelsplan werden de
werkers. “Ze hebben zich heel flexibel
twee afdelingen gegaan. Dat maakt dat er
den. “Diensten van acht uur zijn deels ver-
nodig, maar het gebouw bood die maatre-
gelen wel” Daarom is deze afdeling verhuisd voor de Long-Care-afdeling van vier naar
meer en dus beter contact is tussen de cliënten onderling en de medewerkers.”
Het voormalige Long-Care-gebouw blijkt
zich uitstekend te lenen voor de diagnose-
en opnameafdeling. “De grote open ruimtes met goede zichtlijnen en daardoor het
overzicht maken het gebouw heel geschikt voor observaties.” Personeelsplan
24-uurs zorgroosters tegen het licht gehouvangen door diensten van zes of zeven uur.
Verder is goed gekeken naar de bemensing op afdelingen waar cliënten overdag niet
aanwezig zijn omdat ze een dagprogramma volgen. Cliënten die achterblijven op deze
afdelingen, voegen we voortaan samen in
opgesteld, maar dat geldt zeker ook voor de cliënten. Voor hen is ontzettend veel veranderd: een nieuwe omgeving, vaak
andere medewerkers en medebewoners, nieuwe cliëntenraden, enzovoorts. Het
werkt overal in door, maar gelukkig wel op een positieve manier.”
Verloopt alles dan volgens wens? Nee,
mogelijke roosters te maken.
zaken aangepast worden. “Veel nieuwe
den ook uitgenodigd om samen zo efficiënt
Veel veranderingen hebben al vruchten afge-
Woenselse Poort maken. Randvoorwaar-
“We doen meer met dezelfde mensen, in
GGzE Magazine
Jan Reijnen prijst de inzet van de mede-
één woongroep.”, vertelt Van Riel. Teams wer-
Centrummanager Thea van Riel moest een nieuw personeelsformatieplan voor De
16
hetzelfde personeel meer productie draaien.
worpen, constateert de centrummanager.
zegt Reijnen, hier en daar moeten nog
bewoners die verblijven in de oudbouw
volgen therapie in de zwaarder beveiligde zone. Dat is niet handig. Iedereen moet
natuurlijk elke keer alle veiligheidsproce-
dures, zoals door de scanner, doorlopen. De oplossing is een eigen therapie- en ont-
moetingsruimte in de oude kliniek. “We zijn daar nu mee bezig. Als die klaar is, kunnen de mensen zoveel mogelijk in hetzelfde
Een mierenhoop met na afloop Chinees
cliënten met verlofmogelijkheden om zorg
Het besluit ingrijpend te gaan reorganiseren, werd in juli 2011 genomen. Een half
halen. Denk aan De Boei, GGzE maar ook bij
dé datum. “Op die dag zijn alle cliënten, al hun spullen en ook vrijwel alle kantoor-
bouwdeel blijven. Daarnaast stimuleren we en activiteiten buiten De Woenselse Poort te een gewone sportclub. Daarmee stimuleer je meteen het contact met de samenleving.”
De Woenselse Poort is aan een nieuwe fase begonnen. Daar horen andere organisatie-
jaar later al vond de grote interne verhuizing plaats. Woensdag 4 januari 2012 was
inrichtingen in één keer overgegaan”, vertelt Hans Tops, coördinator Facilitair. Om te voorkomen dat cliënten in de hectiek van de verhuizing door en tussen gebouwen gingen lopen, waren alle therapieën en activiteiten afgelast en verloven ingetrokken. In plaats daarvan gingen activiteitenbegeleiders naar de afdelingen toe.
en afdelingsnamen bij, nieuwe folders en
Hans Tops bereidde de verhuisoperatie voor met een systeem waarbij elke afdeling
niet af!
gemakkelijk gemerkt worden. Op de kleuren stonden de ruimtenummers.
een aangepaste website. Het werk is nog
een eigen kleur kreeg. Op die manier konden dozen en plastic verhuisbakken
Daarnaast kregen alle cliënten een ‘verhuisbewegingsnummer’. “Dat was nog best lastig, want tot een paar dagen vóór de verhuizing zijn er nog dingen veranderd. De planning moest dan dus weer aangepast worden”, vertelt Tops. Verhuizers
Op de grote dag pakte elke cliënt zijn persoonlijke bezittingen in. Verhuizers –
die geen sleutels of toegangspasjes hadden – brachten onder begeleiding van
medewerkers Facilitair de spullen over. Als dat klaar was, begeleidde het personeel de cliënten naar hun nieuwe kamers. Het was een komen en gaan van mensen.
“Van bovenaf leek het wel een mierenhoop”, herinneren Jan Reijnen en Thea van Riel zich, die samen met Tops de coördinatie in handen hadden.
Het gespecialiseerde verhuisbedrijf was bekend met Landgoed De Grote Beek.
“De verhuizers wisten dat het om kwetsbare mensen ging. Alles ging heel rustig, dat was belangrijk”, aldus Tops. Alles verliep volgens plan, maar op een gegeven
moment stokte het even. “De schoonmakers die de lege ruimten schoonmaakten
voordat de nieuwe bewoners kwamen, konden het niet bijhouden. Het verhuizen liep erg soepel” Maar terugkijkend is Tops erg tevreden. Er was geen onrust en er deden zich geen incidenten voor.
Na afloop van de verhuisdag kon iedereen uitpuffen en genieten van de ‘Chinees’.
De verhuizing in cijfers •
van de 165 cliënten hebben er 160 een andere kamer gekregen;
•
van de 275 medewerkers heeft ruim 80% een andere werkplek gekregen;
• • • • •
80% daarvan verhuisde ook naar een andere afdeling;
de verhuisoperatie op 4 januari duurde van 9.00 tot 19.00 uur; er waren die dag 16 verhuizers aan het werk;
4 vrachtwagens reden af en aan tussen de verschillende gebouwen; 12 verschillende kleuren (o.a. op dozen) correspondeerden met de 12 afdelingen.
GGzE Magazine
17
Somatisch onderwijs werpt vruchten af
De bloedwaardes liegen er niet om
breder. Als ze zich afvragen waarom een
cliënt zich niet lekker voelt, kunnen ze zelf de vitale functies meten. Ze weten wat bijwer-
kingen van medicijnen kunnen doen en hoe ze de medicatie moeten geven.”
Lange tijd is er in de geestelijke gezond-
Dat is precies het doel van somatisch onder-
Ondersteuning
lichamelijke gezondheid van cliënten. Sinds
zorg, zegt Jan Mous, docent en onderwijsont-
ondersteuning van GGzE medisch centrum
heidszorg weinig aandacht geweest voor de enkele jaren is GGzE hard bezig om hier ver-
andering in te brengen. Somatisch onderwijs aan medewerkers speelt hierbij een grote
rol. Doordat hulpverleners meer weten over lichamelijke aspecten, is het welzijn van cliënten verbeterd.
De afgelopen tijd is er veel geïnvesteerd in
somatisch onderwijs. SPW’ers en SPH’ers die
in de 24-uurs zorg werken, kunnen meedoen aan verschillende modules om hun kennis
bij te spijkeren. Het enthousiasme is groot,
zegt gespecialiseerd verpleegkundige Katrien Hendriks, die een aantal modules geeft. “Ze zien zelf dat er steeds meer zorg nodig is.”
Het effect van somatisch onderwijs is duidelijk te merken. Bijvoorbeeld bij cliënten met diabetes. “De diabetes is bij deze cliënten
beter ingesteld dan voorheen. Hun bloedwaardes liegen niet.”
18
gezondheid, stelt Hendriks. “Ze kijken veel
GGzE Magazine
wijs: het verbeteren van de kwaliteit van
wikkelaar. “Enkele jaren geleden bleek uit een onderzoek in Amerika dat mensen met psychiatrische problematiek vijfentwintig jaar
korter leven dan gemiddeld. Daar is iedereen van geschrokken, dat moest veranderen.” E-learning
Het onderwijs voor niet-BIG-geregistreerde
medewerkers richt zich op basale medische handelingen; het meten van de bloeddruk, wondzorg, continentiezorg en insuline
spuiten bijvoorbeeld. Medewerkers kunnen
zich via een e-learning platform inschrijven voor modules die passen bij hun functie.
Voor hulpverleners die wel BIG-geregistreerd zijn, zijn er andere modules. Zij mogen
‘voorbehouden handelingen’ uitvoeren, zoals injecteren. Door somatisch onderwijs leren medewerkers meer oog te hebben voor de
combinatie van geestelijke en lichamelijke
Hulpverleners krijgen bij dit alles niet alleen De Grote Beek, maar ook van het team
somatische ondersteuning. Dit team bestaat uit veertig medewerkers die een stap verder zetten op het gebied van somatische zorg. Zij leren bijvoorbeeld hoe ze een hartfilmpje kunnen maken. “Dit zijn mensen die
affiniteit hebben met somatische zorg en
vaardig zijn in het uitvoeren van voorbehou-
den handelingen”, zegt Mous. “Zij dragen het belang van somatiek ook uit op hun afdeling en houden het onder de aandacht.”
Somatisch onderwijs is nu nog vrijwillig,
behalve voor BIG-geregistreerden bij een
herregistratie. Als het aan Mous ligt, gaat
het vrijwillige er snel af. Hendriks hoopt dat medewerkers het zélf belangrijk genoeg
vinden om mee te doen. “We merken dat het steeds meer gaat leven en rekenen op een sneeuwbaleffect.”
Bijzondere samenwerking rondom autisme
De cirkel van hulp is rond Een nieuwe, bijzondere samenwerking zorgt
Jeanine van der Meijden, programma-
Enthousiast
een autismespectrumstoornis. Voortaan is
wassenen, legt uit wat er staat te gebeuren.
uitbreiding van de hulpverlening. Voor Joke
voor sterk verbeterde hulp aan mensen met er ook ondersteuning beschikbaar vóór en na een diagnose- en behandelingstraject.
Aanleiding: lange wachtlijsten bij bepaalde centra van GGzE, waardoor mensen vaak lange tijd op hulp moeten wachten. ‘Kan daar niets op gevonden worden?’, vroe-
gen enkele mensen zich af. En toen ging
het balletje rollen. Zes partijen sloegen de
handen voortvarend ineen: GGzE centrum autisme volwassenen, Zelfhulp Netwerk
Zuidoost-Brabant, de ‘Denktank Autisme’, het Cliëntenbelangenbureau van GGzE,
Maatschappelijke Steunsystemen en het Autisme Info Centrum (onderdeel van de
Nederlandse Vereniging voor Autisme). Doel van de samenwerking is laagdrempelige en
wijkgerichte hulp bieden; voor, tijdens en na een behandeling.
manager van GGzE centrum autisme vol-
“Samen met ervaringsdeskundigen gaat ons centrum vier keer per jaar een informatiebijeenkomst houden voor mensen die op
een wachtlijst staan. Daarnaast kunnen deze mensen deelnemen aan gespreksgroepen
in een wijk of dorp. Voor wie al in behandeling is, kan zo’n gespreksgroep aanvullende
steun geven. Collega’s van maatschappelijke steunsystemen begeleiden deze groepen,
ook weer samen met ervaringsdeskundigen.” Na een behandeling was er tot nu toe
nauwelijks nazorg. Daar komt verandering
in. “We wijzen cliënten actief op de mogelijkheden van het Zelfhulp Netwerk en spelen
daar een bemiddelende rol in”, legt Van der
Meijden uit. “Het netwerk heeft de facilitei-
Alle partners zijn enthousiast over de
de Haas van het Zelfhulp Netwerk gaat een wens in vervulling. “Jaren geleden hebben
we met GGzE een samenwerkingsconvenant gesloten. Dit is de eerste concrete invul-
ling. Het is ook erg fijn dat mensen sneller
geholpen worden en daardoor vooruitgang zien.” Dat zorgt voor meer hoop en zelfver-
trouwen, verwacht Ans Jansen, die bij zowel de Denktank als het Autisme Info Centrum betrokken is. “En het is goed dat mensen
voortaan uit veel mogelijkheden kunnen
kiezen. Met dit aanbod is alles gedekt, van
lotgenotencontact tot groepscursussen. Het Autisme Info Centrum kan hierdoor mensen beter doorverwijzen.”
ten en kan groepen trainen om zelfstandig
Ook Anita Hofmeijer, ervaringsdeskundig
deze manier al aan de gang.”
systemen, prijst de samenwerking. “De
verder te gaan. De eerste cliënten zijn op
begeleider bij maatschappelijke steuncirkel van hulp rondom mensen met
autisme is nu rond. Uit ervaring weet ik
dat het heel vervelend is wanneer je, ook als familie, moet wachten op een diagnose of
behandeling. Je zit in het luchtledige, maar
tegelijkertijd in een actuele situatie die heel schrijnend kan zijn. Wij gaan deze mensen
bij elkaar brengen, zodat ze alvast ervaringen kunnen uitwisselen. Eventueel houden ze die contacten vast in de vorm van een ondersteuningsgroep.”
Christ Wesenbeek van het Cliëntenbe-
langenbureau, dat onder andere ervarings-
deskundigen traint, vindt het erg belangrijk dat alle partijen eindelijk gebruik maken
van elkaars deskundigheid. “We wisten van elkaars bestaan, maar daar bleef het bij.
Terwijl we elkaar allemaal nodig hebben!” Meer informatie is verkrijgbaar via de
centrale contactpersoon Rianne van Halen:
[email protected].
GGzE Magazine
19
De kracht van samen Meer advies op maat bij deeltijdbehandelingen Het bundelen van alle deeltijdbehande-
psychotrauma en persoonlijkheidsstoor-
structurerende reactivering werkt de cliënt
succes. Cliënt én medewerker varen er wel
week een intensief programma. Ze moeten
of aan het uitbreiden van sociale contacten.
lingen voor volwassenen op één plek is een bij. Dat blijkt na een jaar van ervaringen opdoen.
zich in de pauzes kunnen ontspannen, daar is de vleugel op ingericht.”
Enkele jaren geleden verhuisden de deel-
Blokken
meerdere regionale centra naar De Grijze
tussen ambulante behandeling en klinische
tijdbehandelingen voor volwassenen van
Generaal in Eindhoven. Vervolgens werd er één grote, geïntegreerde behandeling van
gemaakt. Het samenvoegen van expertise op een centrale locatie en de soepelere
overgang tussen de verschillende behandel-
Qua intensiteit zit deeltijdbehandeling opname in. Twee dagen per week volgt
de deeltijdbehandeling van GGzE centrum angst- en stemmingsstoornissen, GGzE Magazine
toegevoegd aan een bestaande behande-
ling. Momenteel heeft GGzE twintig groepen deeltijdbehandeling met maximaal negen deelnemers per groep.
momenten ingezet, legt psychiater Peeters
vooraf beschreven doelen. Er zijn drie vor-
leert om eigen gedachten en reacties te
Gerry Peeters het management vormt van
andere behandelvormen worden als module
deze bijeenkomsten werkt de cliënt aan
In De Grijze Generaal huist de deeltijd-
len, zegt Pim Hille, die samen met psychiater
De psychotherapie staat op zichzelf, de
Verschillende momenten
meestal uit drie of vier blokken bestaat. In
men van deeltijdbehandeling. Bij psycho-
belangrijk dat cliënten zich daar veilig voe-
aan het vinden van een gepaste daginvulling
de cliënt een volledig dagprogramma, dat
vormen heeft grote voordelen.
behandeling in een eigen vleugel. Het is
20
nissen. “Cliënten volgen enkele dagen per
therapie ligt het accent op praten. De cliënt herkennen, zoals het stellen van hoge eisen, de angst om te falen of te mislukken. Bij de steunend-structurerende behandeling ligt
het accent op een combinatie van praten en doen, zoals het reguleren van emoties en het zich beter leren uiten. Bij steunend-
Deeltijdbehandeling wordt op verschillende uit. “Het kan een intensivering zijn van de ambulante behandeling, om opname te
voorkomen. Het kan ook een afbouw zijn van een opname naar een ambulante behande-
ling.” Los daarvan verzorgt de deeltijdbehandeling het door- en nabehandelingstraject van De wende; de afdeling voor klinische psychotherapie.
Deeltijdbehandeling gebeurt altijd in
groepen. “Deelnemers houden elkaar een
voeging spiegel voor en er is veel herkenning en er-
Nu alle deeltijdbehandelingen in één pro-
stander van groepsbehandeling”, zegt
is dat veranderd, zegt Peeters. “Medewerkers
kenning. Wij zijn daarom een groot voor-
Peeters. Het groepsaspect zorgt er wel voor dat het niet voor iedere cliënt de beste oplossing is. “Het is belangrijk dat een cliënt
groepsgeschikt is. Sommige cliënten kunnen dat niet aan, voelen zich overprikkeld en ha-
ken af. Of ze kunnen het niet opbrengen om regelmatig aanwezig te zijn. Maar voor de
meeste cliënten heeft het een meerwaarde.” Eén programma
Tot voor enkele jaren terug waren deeltijd-
behandelingen ondergebracht in de verschillende regionale centra. Cliënten kregen
de steunend-structurende behandelingen in Eindhoven, Veldhoven en Geldrop. De
psychotherapeutische deeltijdbehandeling
vond plaats op de locatie aan de Ukkelstraat in Eindhoven. Medewerkers waren gebonden aan hun locatie, waardoor ze weinig
ervaringen en expertise konden uitwisselen.
gramma samengevoegd zijn op één locatie
andere vorm van deeltijdbehandeling over te stappen.”
zijn beschikbaar voor het hele deeltijd-be-
Volgende stap
gebruikmaken van elkaars kennis. Die multi-
het tijd voor een volgende stap. Sinds begin
handelaanbod en we kunnen nu maximaal
disciplinariteit heeft een versterkend effect op de behandelingen.”
De behandelingen zijn ook anders ingericht. In het verleden werd vooraf bekeken welke behandeling het meest geschikt leek voor de cliënt. Overstappen naar een andere
behandeling was onmogelijk. Nu is er een
instroomgroep waar alle nieuwe cliënten zes weken aan deelnemen. In die tijd kunnen ze kennismaken met alle vormen van deeltijd-
behandeling. In overleg met de cliënt wordt vervolgens bekeken welk traject het meest
geschikt is. “We kunnen echt een advies op
maat geven, en aan de cliënt uitleggen hoe we tot dat advies zijn gekomen”, zegt Hille.
“Bovendien is het voor de cliënt veel gemak-
kelijker geworden om van de ene naar de
Nu het nieuwe programma goed draait, is
dit jaar zijn ervaringsdeskundigen betrokken bij de instroomgroep. “Empowerment, de
herstelvisie, het inzetten van eigen ervarin-
gen voor het herstel; deze onderwerpen die centraal staan bij ervaringsdeskundigheid, zijn eigenlijk een verdere uitwerking van waar wij mee bezig zijn”, zegt Hille.
De eerste reacties op de inzet van ervarings-
deskundigen zijn positief, aldus Peeters. “Het is nog te vroeg om te evalueren, maar wij
horen van cliënten dat het moed en hoop geeft om te horen hoe anderen met hun
problemen zijn omgegaan.” Later dit jaar volgt de volgende stap: het ‘op maat’
betrekken van familieleden bij de deeltijd-
behandelingen.” Dit sluit aan bij de mensgerichte zorg die GGzE met Planetree beoogt.
GGzE Magazine
21
Een gereedschapskist vol met fijne dingen Neem in gedachten een gereedschapskist.
Wie zijn gereedschapskist goed gevuld heeft,
bijdraagt aan jouw welbevinden. Geeft
om zich goed te voelen en maakt daar een
Stop daar alles in waarvan je weet dat het sport je een goed gevoel? Dan gaat het in de kist. Net als contact met vrienden, een
avondje naar de film of een flinke boswandeling. Dat is de basis van het Welness
Recovery Action Plan, de WRAP. Dit plan
helpt cliënten bij hun herstel en het voorkomen van een crisis.
WRAP is ontwikkeld in de Verenigde Staten en wordt sinds kort ook in Nederland
gebruikt. Het is een ‘instrument’ dat mensen
plan voor. Bijvoorbeeld iedere dag een wandeling, of contact met familie. Maar WRAP
is er ook voor de momenten dat het minder goed gaat. En die momenten zijn soms
te voorzien. “Bijvoorbeeld de kerst”, zegt
Rowdy. “Dat kan voor veel mensen spanning opleveren. Als je dat weet, moet je het een
paar dagen van tevoren rustig aan doen. Of
Kerstmis helemaal overslaan. Je moet zelf je grenzen aangeven.”
met een psychische aandoening helpt om
Crisis
Begin dit jaar is bij GGzE de eerste groep
heeft hij in zijn WRAP beschreven wat hij
meer grip op hun eigen leven te krijgen. cliënten van start gegaan met WRAP.
WRAP is een actieplan waarmee cliënten
iedere dag werken aan hun welbevinden,
op hun eigen manier. Dagelijks gebruiken
ze elementen uit hun ‘gereedschapskist’ om
zich goed te (blijven) voelen. Ook zijn ze met een WRAP goed voorbereid op momenten dat het minder goed gaat. Verrassend
Rowdy Retera is als ervaringsdeskundig
begeleider betrokken bij WRAP. Hij helpt
cliënten bij het maken van hun eigen actieplan. Voor zichzelf heeft hij ook een WRAP gemaakt. “Bij het beschrijven van wat mij
een goed gevoel geeft, kwam ik tot verras-
sende inzichten”, vertelt hij. “Het bleken vrij
Wanneer een cliënt toch in een crisis komt, nodig heeft om de crisis zo kort mogelijk
te laten duren. “Hoe ziet je netwerk eruit,
welke mensen heb je gevraagd om bepaalde taken op zich te nemen, hoe wil je bejegend worden. Dit deel van de WRAP heeft veel raakvlakken met de crisiskaart.”
Het mooiste deel vindt Rowdy het plan voor
ná de crisis. “Dat wordt vaak vergeten. Terwijl het juist goed is om te reflecteren. Wat heeft de crisis veroorzaakt, hoe zorg je ervoor dat het niet nog een keer gebeurt?”
Rowdy heeft veel houvast aan zijn eigen
WRAP. “Het geeft me een gevoel van zeker-
heid”, zegt hij. “En ik weet dat als het minder
goed met me gaat, ik toch de regie in handen blijf houden.”
basale dingen te zijn, zoals sporten, contact
Op 31 mei start in Eindhoven een nieuwe
kwam meer diepgang, zoals het bewaken
opgave voor deelname:
[email protected]
met vrienden en familie, rust. Maar daarna van mijn eigen grenzen.”
22
bekijkt wat hij daar dagelijks uit nodig heeft
GGzE Magazine
WRAP-groep. Voor meer informatie en
Column Raad van Bestuur
Wat zegt een 7? Steeds vaker worden we gedwongen
meer mooie voorbeelden die de kernwaar-
Als laatste hebben we de kernwaarde ‘onder-
verantwoording af te leggen over de zorg
niet alleen aandacht uit naar de cliënt maar
open deur dat ondernemerschap een belang-
met gedetailleerde prestatie-indicatoren die we bieden. Iedere financier heeft zijn eigen lijstje en eigen prioriteiten. Laat ik
helder zijn; als ik degene was die het budget moest verdelen, dan zou ik ook zoeken naar objectieve criteria om te beoordelen of
maatschappelijke middelen goed besteed
den zichtbaar maken. Bij zorgzame zorg gaat ook naar de naastbetrokkenen. Bovendien
moet de zorg ‘familyproof’ zijn, oftewel, als
het jouw familielid zou betreffen, zou je dan voor concern GGzE kiezen om de zorg te leveren?
worden. De vraag rijst echter tot welke prijs
Als we het over ‘aardig’ hebben, bedoelen
wereld waarin de drang naar terugkoppe-
haar zorgen delen en de ander respectvol
en hoe gedetailleerd? We leven nu in een
ling van prestaties op basis van definities
die niet de onze zijn, de boventoon voert. En zeg nu zelf, een cliënttevredenheidsonder-
zoek met als uitkomst een 7, wat zegt dat? Kunnen we tevreden zijn of moeten we op het puntje van onze stoel zitten?
De afgelopen jaren zie ik gelukkig daarnaast ook een toename van de zachte kant in de
zorg. De zachte kant kenmerkt zich door het feit dat we termen als menslievende zorg, belevingsgerichte zorg en zorgzame zorg terug op de agenda hebben. Bij concern GGzE doen we dit onder de kapstok van
we dat we ons inleven in de ander, zijn of
bejegenen. In mijn eigen omgeving word ik met regelmaat geconfronteerd met wat ik
we vele discussies gevoerd en ervaringen opgedaan. Voor mij luidt de voorlopige
conclusie dat het spreken over menswaardige zorg nog niet betekent dat dit in de
praktijk overal optimaal wordt uitgevoerd.
Het voeren van discussies hierover zorgt er
wél voor dat de inhoud weer op de agenda
staat, naast die ‘harde kant’ van productiviteit en doelmatigheid.
Inmiddels hebben we door onze drie kernwaarden voor 2012 - aardig, krachtig en
ondernemend - het accent op deze ‘zachte kant’ gelegd. In de praktijk zien we steeds
van een GGZ-organisatie die binnen vijf jaar
op specifieke fronten heeft bewezen de beste
te zijn. Ik droom ook van een bijdrage van concern GGzE in de lokale samenleving, waarin we samen met andere partijen het empo-
werment van onze burgers versterken en een vangnet vormen voor kwetsbare burgers.
niet hoeft na te denken over wat doen we
doen. Ik word er aangenaam door verrast of
soms zelfs door ontroerd. Maar ik ken ook de andere kant; hoe je als een nummer wordt behandeld, je moet voegen in de vastge-
roeste structuur van de professional, je overgeleverd voelt aan het systeem, het gevoel
van onmacht. Iedereen kent wel voorbeelden uit eigen ervaring.
niet met alle winden van de overheid mee-
ons dienstbaar opstellen?’. Daarna hebben
die gericht zijn op waardecreatie. Ik droom
hun professionele standaard zouden hoeven
vroegen ons af: ‘Moeten we het hier over
van zorgzame zorg, hospitality toepassen en
begint bij het hebben van dromen; dromen
Een 7 als rapportcijfer in een tijd waarin er
die nét iets meer doen dan wat ze vanuit
Als we het hebben over ‘krachtig’ dan gaat
hebben? Het is toch logisch dat we uitgaan
rijke kernwaarde is. Maar ondernemerschap
‘aardige’ hulpverleners noem; hulpverleners
Planetree. Ik kan me de eerste kennismaking met Planetree nog goed herinneren. We
nemend’ geformuleerd. Het is natuurlijk een
geen externe financiële druk ligt, waarin je wel en wat doen we niet, zegt me feitelijk
niet zoveel. Echter als we in staat zijn onze kernwaarden aardig, krachtig en onder-
nemend voor onze cliënten, naastbetrok-
kenen en andere stakeholders zichtbaar en voelbaar te maken, dan spreekt hier een trotse bestuurder!
het over het stáán voor de doelgroep en
waaien. Dat betekent bijvoorbeeld dat we
zoeken naar oplossingen voor de eigen bij-
drage van kwetsbare burgers. Maar krachtig
betekent ook dat we het empowerment van zowel cliënten als medewerkers stimuleren,
optimaal gebruik maken van ieders kwaliteiten om daarmee persoonlijke doelen na te
streven die het leven betekenis en zin geven. Uitgaan van mogelijkheden en dus niet van beperkingen. Empowerment voor mede-
werkers betekent dat we hen uitdagen om de centrale vraag te beantwoorden: laat je
je familielid hier behandelen, of sterker nog, zou je zelf hier onder behandeling willen
zijn? Als deze vraag negatief of twijfelend
wordt beantwoord, wat kun je dan zelf doen om dit te veranderen?
Marie-Louise Vossen, lid Raad van Bestuur GGzE Magazine
23
24
GGzE Magazine
