Jaarcijfers 2008 Koninklijke Ten Cate nv
Ir. L. de Vries, bestuursvoorzitter en CEO Amsterdam, woensdag 4 maart 2009
Agenda
•
Visie en profiel
•
Sectoren
•
Markten
•
Belangrijkste ontwikkelingen 2008
•
Financiële gegevens, ontwikkelingen per sector
•
Vooruitzichten
1 | Jaarcijfers 2008
Visie • Textieltechnologie, chemische technologie en materiaaltechnologie ontwikkelen zich tot materiaalwetenschap. Hier vinden belangrijke ontwikkelingen plaats die onze groei mede bepalen • Op basis van haar brede technologische basis biedt TenCate als material supplier oplossingen met toegevoegde waarde • Systeemaanpak levert een positieve bijdrage aan de ontwikkelingen in de sectoren waarin wij werkzaam zijn en versterkt de positie in de waardeketen • Maatschappelijke thema’s bepalen in belangrijke mate de toekomstige groei van TenCate
2 | Jaarcijfers 2008
Profiel • • • • • •
•
TenCate streeft naar leiderschap in de markten waarin zij opereert Strategisch kader gericht op waardeketenmanagement Brede technologische basis op het gebied van textieltechnologie in combinatie met chemie Sterke posities binnen relevante kennisdomeinen (patenten, licenties, recepturen, samenwerking met kennisinstituten) Interne coherentie als basis voor innovatiebeleid: mobiliseren van kennis, verkorten ‘time to market’ Producten gebaseerd op functionele kenmerken (oplossingen), toegevoegde waarde en kwalitatieve aspecten leveren waardecreatie Cultuur gericht op ondernemerschap, innovatie en focus op resultaten
3 | Jaarcijfers 2008
Sectoren Omzet € 1.033 miljoen
SECTOR SECTOR ADVANCED ADVANCED TEXTILES TEXTILES & & COMPOSITES COMPOSITES
SECTOR SECTOR GEOSYNTHETICS GEOSYNTHETICS & & GRASS GRASS
SECTOR TECHNICAL COMPONENTS / HOLDING & SERVICES
€ 481 miljoen (+8% autonoom)
€ 498 miljoen (+5% autonoom)
€ 54 miljoen (-16% autonoom)
*) Cijfers opgenomen onder SECTOR ADVANCED TEXTILES & COMPOSITES
4 | Jaarcijfers 2008
SECTOR SECTOR TECHNOLOGIES TECHNOLOGIES *) *) (Xennia (Xennia))
Omzetverdeling naar sectoren
5%
47%
ADVANCED TEXTILES & COMPOSITES GEOSYNTHETICS & GRASS
48%
5 | Jaarcijfers 2008
TECHNICAL COMPONENTS / HOLDING & SERVICES
TenCate-medewerkers wereldwijd Circa 4.500 FTE (31-12-2008)
• • •
• • • •
Noord-Amerika 1.573 medewerkers
6 | Jaarcijfers 2008
Europa 1.543 medewerkers
Midden-Oosten 385 medewerkers
Azië / Australië 936 medewerkers
Procentuele af- en toename medewerkers
700 600 500 %
400 300 200 100 0 2004 Nederland Overig Europa
7 | Jaarcijfers 2008
2005
2006
2007
2008
Noord-Amerika Azië / Australië / Midden-Oosten
Wereldwijde trends
Increased protection and new threats
Fuel savings and lighter materials
Global warming and water management
Environmental care
8 | Jaarcijfers 2008
Markt thema’s
Safety & protection
Space & aerospace
Environment & infrastructure
Sports & leisure
9 | Jaarcijfers 2008
Commercieel overzicht ADVANCED TEXTILES & COMPOSITES
GEOSYNTHETICS & GRASS
TECHNOLOGIES
Protective & Outdoor Fabrics
Geosynthetics
Inkjet Technology
Space & Aerospace Composites
Industrial Fabrics
Advanced Armour
Grass
10 | Jaarcijfers 2008
Belangrijkste financiële ontwikkelingen 2008 •
Omzet over 2008 stijgt naar € 1.033 miljoen (2007: € 886 mln.) • • • •
•
+5 % autonoom - 4 % valuta-effecten +16 % acquisities / deconsolidaties Pro forma autonome omzetgroei (incl. autonome groei acquisities) 8%
EBITA stijgt met 31% tot € 95,4 miljoen (2007: € 73,0 mln.) • Forse groei door acquisities • Sterke margestijging Geosynthetics & Grass (business process redesign)
• • •
EBITA-marge stijgt tot 9,2% (2007: 8,2%) Cash earnings € 62,7 miljoen (+35%) Nettowinst per aandeel € 2,18 (2007: € 2,04)
11 | Jaarcijfers 2008
Acties vierde kwartaal 2008 •
Focus op margeontwikkeling • Terugdringen omzet met (te) geringe marge • Kostenmaatregelen
•
Business process redesign • Doorlichten productportfolio • Allocatie productie wereldwijd • Simplificeren organisatie; meer interne coördinatie
• •
Globale aansturing met platte organisatie Cash flow management •
Beheersing groei werkkapitaal
12 | Jaarcijfers 2008
Belangrijkste commerciële ontwikkelingen 2008 Advanced Textiles & Composites •
Substantiële bijdrage geleverd door TenCate Protective Fabrics USA • •
• • • •
Europese defensiemarkt wordt actief bewerkt Europese markt voor werkkleding onder druk Onderneming in Azië voor beschermende weefsels opgestart Sterke groei in armourproducten • •
•
TenCate Defender™ M is standaard voor Amerikaanse legeruniformen (gevechtseenheden) Spin-offs van Defender™ M leiden tot nieuwe producten
Groei in voertuigbepantsering Europa Composix USA levert sterke bijdrage door grote orders (Stryker / MRAP)
Europese vliegtuigmarkt terughoudend (4e kwartaal) • •
Reductie voorraden eind 2008 Daling omzet TenCate Cetex® in 4e kwartaal
13 | Jaarcijfers 2008
Belangrijkste commerciële ontwikkelingen 2008 Geosynthetics & Grass •
Amerikaanse markt geosynthetics terughoudend • TenCate commercieel succesvol: groei marktaandeel en marge
•
Azië groeimarkt voor geosynthetics • Nieuwe fabriek in Zhuhai operationeel in tweede helft 2008
• •
Margeverbetering resultaat van business process redesign Toenemende samenwerking met partners in de kunstgrasmarkt • Aandacht voor kwaliteit en sporttechnische eigenschappen • Systemen opgebouwd uit hoogwaardige componenten
•
Dalende grondstofkosten creëren afwachtende houding van afnemers
14 | Jaarcijfers 2008
Acquisities 2008 / 2009 • • • • •
•
Composix: producent (VS) van armourproducten voor voertuigbepantsering en persoonlijke bescherming YLA / CCS : producent van composieten voor aerospace, ruimtevaart en olie- en gaswinning Xennia (75%) : specialist / R&D-partner voor inkjettechnologietoepassingen Edel Grass (50%) : producent van kunstgrassystemen (Europa) TenCate - Union Protective Fabrics (51%): samenwerking op het gebied van beschermende weefsels (Aziatische markt) Tiger Turf (<50%): producent van kunstgrassystemen (Australië / Nw Zeeland - Azië) - af te ronden in 2009
15 | Jaarcijfers 2008
Kerncijfers
Koninklijke Ten Cate nv Netto omzet EBITA EBITA marge (%) EBIT Nettowinst Cash earnings Investeringen Afschrijvingen en amortisatie Netto geïnvesteerd vermogen per ultimo Rendement op gem. netto geïnv. vermogen % Dividendvoorstel per aandeel*
2008 1032,6 95,4 9,2 83,8 51,1 62,7 48,0 42,3 746,6 13,4 0,85
X € 1 mln.
*) 2008: 50% stock- + 50% keuzedividend / 2007: keuzedividend
16 | Jaarcijfers 2008
2007 886,0 73,0 8,2 69,4 46,4 46,6 62,9 32,7 585,0 13,1 0,80
Dividendbeleid Koninklijke Ten Cate • Dividendbeleid is gebaseerd op 40% pay-out percentage • Geen structurele aanpassing
• Afgelopen jaren koos meer dan 50% voor stockdividend • TenCate is groeiaandeel • Buy & build-strategie resulteert in forse groei winst per aandeel
• Bestaande bankfaciliteit toereikend • Markten blijven structureel groeien • Voorstel: € 0,85 (2007: € 0,80) • 50% stockdividend + 50% cash / stock (naar keuze) • Voorkeur stockdividend: lichte premie waarde stockdividend in keuzedividend
17 | Jaarcijfers 2008
Geografische omzetverdeling 2008 (bestemming) • Toegenomen omzetaandeel VS / Canada 2008 2%
3%
4%
7%
Nederland
8%
Overig Europa VS / Canada 32%
Azië Australië/NZ Z-Amerika
44%
Overig
2007 4%
3%
3%
7%
Nederland
8%
Overig Europa VS/Canada Azië 36%
Australië/NZ Z-Amerika
39%
18 | Jaarcijfers 2008
Overig
Bedrijfsresultaat voor amortisatie per sector 70
mln. euro
60 50 40 30 20 10 0 2004
2005
2006
Advanced Textiles & Composites
19 | Jaarcijfers 2008
2007
2008
Geosynthetics & Grass
Nettowinst per kwartaal 60
mln. euro
50 13,8
40
12,5
20 10 0
11,9
7,1
30
11,2
3,0 8,2
4,6 9,2
8,6 3,8
9,2 3,8
10,9
13,2
5,2
6,0
7,3
2004*
2005**
2006**
2007**
2008**
Q1 *) Aangepast voor IFRS
20 | Jaarcijfers 2008
10,8
Q2
Q3
18,1
Q4
**) Aangepast voor resultaat verkochte activiteiten en bijzondere posten
Sector Advanced Textiles & Composites
Kerncijfers per sector
Advanced Textiles
& Composites
22 | Jaarcijfers 2008
Advanced Textiles & Composites (x € 1 m ln.) Netto omzet EBITA EBITA marge (%) EBIT Investeringen Afschrijvingen en amortisatie Netto geïnvesteerd vermogen ultimo Rendement op gem. netto geïnv. vermogen (%)
2008 481,0 61,5 12,8 52,9 11,7 17,6 286,4 22,9
2007 350,3 40,2 11,5 38,7 17,0 10,8 197,6 22,6
Omzetverdeling Advanced Textiles & Composites
2008 : € 481 mln. 42% 58%
2007 : € 350 mln. 26% 74%
23 | Jaarcijfers 2008
Advanced Textiles Composites
Protective ProtectiveFabrics & Outdoor Fabrics Wereldmarktleider World market leader
24 | Jaarcijfers 2008
Advanced Armour Wereldmarktleider
25 | Jaarcijfers 2008
Aircraft Composites Wereldwijd in top-2
26 | Jaarcijfers 2008
Omzet per kwartaal Advanced Textiles & Composites 500 122,2
mln. euro
400 300 200 100 0
100,3
110,6
69,9
67,8
66,2
62,1
72,0
71,9
84,8
59,8 44,2
77,5
77,9
83,2
98,3
2004
2005
2006
2007
2008
66,8 59,1
Q1
27 | Jaarcijfers 2008
Q2
Q3
82,0
Q4
149,9
Belangrijkste ontwikkelingen per segment TenCate Advanced Textiles
•
Voortgaande groei in Amerikaanse markt voor brandwerende producten • •
•
Europese marktvraag werkkleding gedaald •
•
Gedaalde industriële activiteit
Concentratie van productie Nederland • •
•
TenCate Defender™ M standaardweefsel voor Amerikaanse leger Groei marktaandeel industriële markt (VS)
Substantiële daling van kosten Veredeling derden beëindigd
Onderneming in Thailand voor beschermende weefsels opgericht
28 | Jaarcijfers 2008
Belangrijkste ontwikkelingen per segment TenCate Space & Aerospace en Armour Composites
• Omzetgroei armour producten in Europa • Goede strategische positie opgebouwd • Commerciële organisatie
• Substantiële bijdrage Composix (VS) • Grote projecten voor MRAP- en Stryker-programma’s
• Daling verkopen TenCate Cetex® in 4e kwartaal • ‘De-stocking’ effect • Geen daling building rates
• Kwalificatieprogramma’s voor UD-technologie t.b.v. aerospace en olie- en
gaswinning) • Productielijn gereed
29 | Jaarcijfers 2008
Sector Geosynthetics & Grass
Kerncijfers per sector
Geosynthetics & Grass
31 | Jaarcijfers 2008
Geosynthetics & Grass (x 1 m ln.) Netto omzet EBITA EBITA marge (%) EBIT Investeringen Afschrijvingen en amortisatie Netto geïnvesteerd vermogen ultimo Rendement op gem. netto geïnv. vermogen %
2008 497,8 37,8 7,6 34,9 29,0 23,0 427,4 8,8
2007 468,3 30,4 6,5 28,3 44,9 20,0 354,8 8,9
Omzetverdeling Geosynthetics & Grass
2008 : € 498 mln. 38% Geosynthetics Grass 62%
2007 : € 468 mln. 35% 65%
32 | Jaarcijfers 2008
Geosynthetics Wereldmarktleider
33 | Jaarcijfers 2008
Grass Wereldmarktleider
34 | Jaarcijfers 2008
Omzet per kwartaal Geosynthetics & Grass 500 111,1
mln. euro
400
115,6
84,8 300 62,3 200
51,4 74,1
100 0
83,5
121,1 112,1
135,9
145,7
132,8
139,1
63,7 42,7
75,5 52,6
79,5
88,5
97,4
2004
2005
2006
2007
2008
Q1
35 | Jaarcijfers 2008
Q2
Q3
Q4
Belangrijkste ontwikkelingen per segment TenCate Geosynthetics
• Amerikaanse markt geosynthetics terughoudend • Margestijging door prijsverhoging en kostenmaatregelen • Geplande overheidsinvesteringen in infrastructuur hebben een positief effect op de geosyntheticsactiviteiten • Autonome groei in Azië • Azië is een groeimarkt (vooral India, China) • Nieuwe geosyntheticsfabriek in Zhuhai zal de groei vanaf 2008 ondersteunen
36 | Jaarcijfers 2008
Belangrijkste ontwikkelingen per segment TenCate Grass
•
Margeverbetering Grass-groep •
•
Sterke fluctuatie grondstofkosten (PP/PE) per saldo negatief • •
•
Kostenverlaging en efficiencyverbetering Absorptie prijsstijgingen in 2008 Forse prijsdaling in 4e kwartaal nog geen belangrijk effect op resultaat
Vertraging projecten wegens budgettaire redenen
37 | Jaarcijfers 2008
Sector Technical Components
Kerncijfers per sector
Technical Components/
Technical Components / Holding (x € 1 m ln.) Netto omzet EBITA EBIT Investeringen Afschrijvingen en amortisatie
Holding & Services • Omzetdaling TenCate Enbi • Reorganisatievoorziening TenCate Enbi • Bijzondere bate € 4,1 mln in 2007
39 | Jaarcijfers 2008
2008 53,8 -3,9 -3,9 7,3 1,7
2007 67,4 2,4 2,4 1,0 1,9
Belangrijkste ontwikkelingen per segment TenCate Enbi •
Omzetdaling TenCate Enbi door verminderde vraag grote klanten printermarkt (OEM’s) •
•
Kostenmaatregelen vanaf 4e kwartaal 2008 • •
•
Vertraging introductie nieuwe producten van OEM’s
Substantiële verlaging break-evenniveau Reorganisatievoorziening
Huidige markt biedt kansen door sterke internationale positie TenCate Enbi
40 | Jaarcijfers 2008
Sector Technologies
TenCate is een technologische onderneming • •
Innovatieve technologie is een van de vier hoekstenen van het ‘value chain model’ Beleidsmatige aansturing door de holding (corporate technology) • • •
•
Nauwe afstemming met corporate development • •
•
Corporate technology road map Samenwerking met kenniscentra Europese ontwikkelingskaders M&A, joint ventures, allianties etc. Strategische positionering
Xennia: technologiepartner voor digitale veredelingsprocessen • • •
TenCate is leading partner voor alle textielapplicaties Lancering inkjet technologie voor overige industriële toepassingen via partnerships • licenties Financiële resultaten verantwoord onder sector Advanced Textiles & Composites
42 | Jaarcijfers 2008
Xennia Technology ltd
• •
Overname 75% van de aandelen (maart 2008) Leidend in inkjettechnologie • • •
• •
Partner Digitex-project Xaar Plc. mede-aandeelhouder •
• •
Producent printkoppen
Succesvolle introductie digitale printer voor keramiek Technologie met aanzienlijke besparingsmogelijkheden • •
•
Ontwikkelaar van inkten, coatingvloeistoffen Gerelateerde software Leverancier van ‘print engines’: integratie printkop, software, inktrecepturen
Milieukosten Operationele kosten
Financiële potentie • •
Licentie inkomsten Specialistische inkten / coatingvloeistoffen
43 | Jaarcijfers 2008
Financieel
Financieel •
Investeringen gereduceerd tot € 48 mln. (2007: € 63 mln.) • • •
•
Toegenomen werkkapitaal •
• •
Terughoudendheid van klanten
Stijging kasstroom uit operationele activiteiten tot € 48,7 mln (+75%) Netto rentedragende schuld € 331 mln. (2007: € 230 mln.) •
•
Uitbreiding kunstgrasproductie UD-technologie (productielijn) Productiefaciliteit Geosynthetics China
Nettoschuld / EBITDA: 2,6 per ultimo 2008
Belastingdruk 27% (2007: 21%) • •
Toenemend winstaandeel activiteiten VS Eenmalige bate in 2007
45 | Jaarcijfers 2008
Vooruitzichten 2009
Vooruitzichten 2009 (1) •
TenCate opereert op duurzame groeimarkten • •
•
Defensiemarkt vormt belangrijk omzetaandeel binnen Advanced Textiles & Composites • • •
• •
Trends bepalen lange-termijngroei Huidige economische en financiële situatie kan tijdelijke invloed op marktontwikkelingen hebben
Geen afwijkend overheidsbeleid verwacht ten aanzien van bescherming Projecten aangekondigd (voertuigbepantsering) Omzet TenCate Defender™ M neemt verder toe; nieuwe geografische markten buiten VS
Verwachtingen Europese markt voor werkkleding terughoudend Verwachtingen markt voor hoogwaardige veiligheidsweefsels positief
47 | Jaarcijfers 2008
Vooruitzichten 2009 (2) •
Lange-termijnontwikkelingen bepalen beeld space & aerospacemarkt •
•
Markt geosynthetics VS blijft zwak • •
•
Beschikbaarheid budgetten kan aanleiding zijn voor vertraging projecten Voortgaande versterking marktpositie (deelname TigerTurf)
Goede mondiale positionering biedt juist nu groeikansen Terughoudend investeringsbeleid gecontinueerd •
•
Overige markten onderscheiden zich gunstig Stimuleringsplannen overheden positief voor geosyntheticsmarkt
Kunstgras blijft wereldwijd terrein winnen • •
• •
Geen neerwaartse aanpassing building rates moderne passagiersvliegtuigen
Voortgaande kostenbeheersing
Geen winstprognose gelet op huidige marktsituatie
48 | Jaarcijfers 2008
49 | Jaarcijfers 2008
