JAARBOEK CMV AFSTUDEERPROJECTEN 2009 - 2010 Culturele en Maatschappelijke Vorming Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
Inhoudsopgave Voorwoord
5
Spelen in de natuur is zo gek nog niet!
6
School + amateurkunstenaar = innovatieve cultuureducatie
7
Een adviesplan voor het streetcircus
8
De Regenboog Rollator
9
BSO Struin, buitenschoolse opvang in de natuur, Nijmegen Centrum Kunstzinnige Vorming Uden Stichting Circus Poehaa, Arnhem
Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC Nijmegen – Werkgroep Senioren
De Sportmobiel voor de hele stad
10
Meningsvorming over politiek en maatschappij in het vmbo
11
Afstudeerfestival ‘Hoog van de toren’
12
Beleef het Zelf!
14
Kinderopvang SKAR’s Got Talent!
15
Stap Voor Stap op weg naar mijn eigen villa
16
Bundelen van krachten, een onderzoek naar samenwerking vanuit New Arts College
17
Tussenruimte
18
Blik op Netwerk – Zicht op de buurt
19
Gemeente Almelo In-Spe, Arnhem
2 en 3 juni 2010
Jongeren & Missie, Den Bosch Kinderopvang SKAR, Arnhem
Stichting Parc Spelderholt, Beekbergen
Kunstbedrijf Arnhem, Stichting Beleven, New Arts College, Arnhem Leerbedrijf Diagonaal, Arnhem Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen
Whie? What? Whaa!
20
Symposium Mediawijsheid 2.0
21
Sprookjes terug in de klas
22
Projectbureau Whaa, Nijmegen Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid, Nijmegen
EDU-ART advies en organisatie in cultuureducatie, Arnhem
Voorwoord We doen voor de tiende keer een boekje open… Met veel genoegen open ik weer ons jaarboek. Mijn taak als onderwijsmanager van CMV rond ik af, zodat het voor mij de laatste keer is dat ik dit voorwoord schrijf. Ik wil daarbij graag benadrukken dat de afstudeerprojecten, het afstudeerfestival, de diplomering én dit jaarboek jaarlijkse hoogtepunten zijn. Trots laten de afstudeerders dan zien wat zij gepresteerd hebben, trots zijn wij als opleidingsstaf dan ook op onze afstudeerders en samen vieren we de afronding van de opleiding met veel plezier. Sinds 2000 – en dus nu voor de tiende keer – maken we elk studiejaar een CMV-Jaarboek met een korte omschrijving van de afstudeerprojecten en foto’s van de studenten die met die projecten hun opleiding afronden. Met het jaarboek willen we de afgestudeerden in het zonnetje te zetten en willen we hen een tastbare herinnering meegeven aan de (afronding van de) opleiding. Hopelijk kijken de afgestudeerden met plezier op hun studietijd terug en zal dit jaarboek in de toekomst een dierbaar document zijn om nog een terug te blikken op de (dan goede oude) opleiding. Het jaarboek is ook voor de staf een dierbaar jaarbeeld. Door de foto’s van de studenten in hun laatste studiejaar van de opleiding en de korte beschrijvingen van de projecten wordt het ook een beeldend tijdsdocument. Het getuigt van de inhouden van het CMV-beroep in deze tijd: wat zijn anno 2010 belangrijke thema’s, in welke richting ontwikkelt het beroep zich. In het overzicht van in de beroepspraktijk gerealiseerde praktijkopdrachten wordt een interessant beeld gegeven van de organisaties waar CMV’ers zoal te vinden zijn en welke bijdrage zij daar kunnen leveren aan de ontwikkeling van de beroepspraktijk mede met behulp van kunstzinnige en sportieve activiteiten die vanaf het begin van de opleiding staan voor de eigen signatuur van de opleiding. De projecten, die door het werkveld geformuleerd zijn en die door studenten gekozen zijn, hebben dit jaar weer betrekking op heel diverse thema’s. Ook de organisaties zijn heel verschillend, uiteenlopend van een centrum voor kunstzinnige vorming, een organisatie voor buitenschoolse opvang, een projectbureau voor diversiteit, tot een welzijnsorganisatie. De diversiteit is, zoals steeds, weer heel groot, maar de kern van het CMV-werk – het faciliteren en ondersteunen van culturele en maatschappelijke participatie – is ook dit jaar weer heel herkenbaar. De afgestudeerden hebben met hun afstudeerprestatie een mooi visitekaartje afgegeven, en wij wensen hen van harte toe dat ze snel een weg zullen vinden naar interessant en uitdagend werk.
Alle afgestudeerden van harte gefeliciteerd met het behalen van het diploma CMV, het ga je goed! Nijmegen, juli 2010 Hogeschool van Arnhem en Nijmegen namens de staf van de opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming Huub Gulikers, onderwijsmanager
De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever
Ontwikkel een groene pedagogische methodiek, die BSO Struin als basis gebruikt voor haar activiteiten met kinderen in de natuur. Het doel hiervan is de begeleiders van BSO Struin handvatten te geven, zodat kinderen op een eenduidige manier worden begeleid.
Er is een nieuwe groene pedagogische methodiek ‘Vrij spelen in de natuur’ ontwikkeld en een kaartenbak met activiteiten inclusief handleiding voor de begeleiders. De methodiek is gebaseerd op de visie van BSO Struin, de ouders van de Struin-kinderen, begeleiders, deskundigen op het gebied van natuureducatie en de Scandivische kijk op kinderopvang. De begeleiders kunnen het activiteitenaanbod inzetten als de kinderen te eenzijdig gebruik maken van de natuur of niet weten wat ze kunnen doen in een natuurlijke omgeving.
Wietse de Koning Merlijn Janssen Steenberg Mandy Kleinsmit Yvonne Gijsbers
BSO Struin, buitenschoolse opvang in de natuur, Nijmegen
De begeleider
Ieder kind is een kunstenaar. De moeilijkheid is er een te blijven als je groot wordt (Pablo Picasso)
De projectgroep
Elize van Heuveln
Ervaar de seizoenen, lekkere natte schoenen!
Spelen in de natuur is zo gek nog niet!
6
School + amateurkunstenaar = innovatieve cultuureducatie De opdracht Hoe kan het Centrum voor Kunstzinnige Vorming Uden beter inspelen op enerzijds de wensen en behoeftes van het onderwijs met betrekking tot de kunst- en cultuur- educatie, en anderzijds die van amateurkunstenaars. Ontwerp de Dag van de Amateurkunst waar beide partijen kennis met elkaar kunnen maken.
Het resultaat Uit onderzoek is gebleken dat het onderwijs en amateurkunstenaars geïnteresseerd zijn in de inzet van amateurkunstenaars binnen de kunst- en cultuureducatie. Om kunstenaars, scholen en andere belanghebbenden op een inspirerende manier bij elkaar te brengen is de Dag van de Amateurkunst ontwikkeld. Scholen maken kennis met het kunstaanbod en amateurkunstenaars krijgen inzicht in de vraag vanuit het onderwijs. Vóór deze dag heeft een blind date tussen beide partijen plaatsgevonden. De dag zelf bestaat uit een speed date van workshops. Het aanbod van amateurkunstenaars is weergegeven in een digitale catalogus.
De projectgroep
Hanneke Geerlofs Bart Groot Koerkamp Mayke van Rooijen Wannes Zeegers
De opdrachtgever
Centrum Kunstzinnige Vorming Uden
De begeleider Miriam Jager
7
De projectgroep
De opdrachtgever Stichting Circus Poehaa, Arnhem
De opdracht
Het resultaat
De organisatie wil binnen het project streetcircus een activiteitenaanbod ontwikkelen dat een stoere uitstraling heeft, gecombineerd wordt met straatculturen, vernieuwend en aantrekkelijk is en rekening houdt met de wensen van kinderen van acht tot twaalf jaar.
Het resultaat is een adviesplan. In dit adviesplan is gebruik gemaakt van de onderzoeksgegevens die voort kwamen uit interviews met de deelnemers, de ouders van de deelnemers, de wijkwerkers en de streetcircusdocenten. De adviezen in het adviesplan zijn in vier categorieën onderverdeeld: de begeleiding van de deelnemers, contact met de ouders van de deelnemers, contact met de wijkwerkers en het activiteitenaanbod. Met dit adviesplan kunnen docenten ervoor zorgen dat streetcircus aantrekkelijk blijft voor de deelnemers.
De begeleider
Marion van de Wijdeven
Homo-emancipatie in woonzorgcentra: Kom achter de roze geraniums vandaan!
Maike Schön Mirjam Kaarsemaker Saskia van Duijn
Met het adviesplan voor het streetcircus valt alles op zijn plek!
Een adviesplan voor het streetcircus
8
De Regenboog Rollator De opdracht
Het resultaat
De Werkgroep Senioren van het COC Nijmegen heeft in 2006 de Roze Loper uitgereikt aan zes woonzorgcentra in Nijmegen. De Roze Loper is een aanmoedigingsprijs voor het werken aan een homovriendelijk leefklimaat. Toch blijkt homoseksualiteit moeilijk bespreekbaar in woonzorgcentra. De opdracht luidt: ontwikkel een methodiek bestaande uit verschillende manieren en invalshoeken om homoseksualiteit bekend en bespreekbaar te maken bij bewoners van woonzorgcentra voor ouderen.
Er is een toolkit genaamd ‘De Regenboog Rollator’ ontwikkeld. Deze toolkit bestaat uit een handleiding met roze activiteiten om een roze dag of dagen te organiseren, een begeleidingsvideo en promotiemateriaal. De roze activiteiten bestaan uit verschillende creatieve middelen als muziek, drama, film, spel en dans. De activiteitenbegeleiders van het woonzorgcentrum kiezen de activiteiten die het beste aansluiten bij de bewoners en het huis.
De projectgroep
Pauline Dircks Caroline van der Loop Joske Seegers
De opdrachtgever
Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC Nijmegen – Werkgroep Senioren
De begeleider
Anne-Mieke Zaat
9
Wat er ook speelt, laat het de kinderen zijn
De opdracht
Het resultaat
In-Spe organiseert activiteiten op het gebied van politiek debat en maatschappelijke discussie voor jongeren tussen de 14 en 24 jaar om meningsvorming te stimuleren. De opdrachtgever heeft gesignaleerd dat het activiteitenaanbod meer havo- en vwo-scholieren bereikt dan vmbo-scholieren. Zij wil weten wat de oorzaak hiervan is.
Wij hebben onderzoek gedaan naar de behoefte van vmbo-leerlingen om aan de hand van die resultaten een passende activiteit te ontwerpen. Het resultaat is een activiteit in de vorm van een project dat scholen kunnen bestellen, waarbij de vmbo-scholieren op een creatieve manier in aanraking komen met politiek debat en maatschappelijke discussie. Door middel van spelvormen gaan de scholieren discussiëren over standpunten om deze vervolgens op een creatieve manier in groepsverband te presenteren.
De projectgroep
Esther van Assen Maranda Muller Feya van Oosterwijck Saar Terra
De opdrachtgever In-Spe, Arnhem
De begeleider
Rachel Moolenaar
Meningsvorming over politiek en maatschappij in het vmbo
De Sportmobiel voor de hele stad Lambert Eikelboom
De opdrachtgever Gemeente Almelo
De begeleider Fred van Deth
10
De opdracht
Het resultaat
De opdracht is te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de Sportmobiel stedelijk in te zetten in plaats van in een enkele wijk zoals nu het geval is. Het in kaart brengen van geldbronnen en draagvlak hiervoor behoren tot de opdracht.
Uit het verrichte onderzoek blijkt dat er behoefte is aan en draagvlak voor het stedelijk inzetten van de Sportmobiel. Dit heeft geresulteerd in de aanschaf van een tweede Sportmobiel en het aanstellen van twee medewerkers die ervoor dienen te zorgen dat de Sportmobiel wordt geïntroduceerd in alle aandachtswijken in Almelo.
Het woord aan de vmbo-er!
De student
11
Afstudeerfestival ‘Hoog van de toren’
2 en 3 juni 2010
12
13
“Je ligt dichter met je kont bij de straat dan je denkt”
De opdracht
Het resultaat
Hoe kom je erachter wat er bij kinderen speelt en wat zij leuk vinden om te doen? En hoe kun je als pedagogisch medewerker in de kinderopvang activiteiten bedenken die bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen? De opdracht van Kinderopvang SKAR is om een methode te ontwikkelen waarmee pedagogisch medewerkers hun talenten kunnen inzetten om uitdagende activiteiten voor kinderen te bedenken.
De projectgroep heeft onderzoek gedaan naar de totstandkoming van het activiteitenaanbod en de inzet van talenten daarbij. Het tastbare resultaat is een inspirerend spel dat pedagogisch medewerkers samen met de kinderen kunnen spelen. Door te spelen ontdekken medewerkers wat de kinderen beweegt. Het spel helpt om de talenten van medewerkers en de actuele vraag van kinderen te combineren en hiermee zinvolle activiteiten te ontwerpen. Ook fungeert het spel als naslagwerk met daarin activiteiten en praktische tips. Het spel helpt kinderen en medewerkers samen verder!
De projectgroep Rogier van Aanholt Lilian Bos Mieke van Ooijen Theresa Schwär
De opdrachtgever
Kinderopvang SKAR, Arnhem
De begeleider
Arend Slot
Kinderopvang SKAR’s Got Talent!
Beleef het Zelf! Martijn Kremers Hanne Pesch Ingram Smit Eefje van Zeeland
De opdrachtgever Jongeren & Missie, Den Bosch
De begeleider Renate Sluijs
14
De opdracht
Het resultaat
Ontwerp voor de organisatie een kant-en-klaar activiteitenaanbod dat Jongeren & Missie kan aanbieden aan jongeren die bereid zijn om meer te leren over daklozen in onze samenleving. Voer dit ervaringproject één keer in de vorm van een pilot uit samen met jongeren die hiervoor geworven zijn.
Het resultaat is een activiteitenaanbod dat bedoeld is voor jongeren tussen de 16 en 20 jaar. Hiermee kan Jongeren & Missie een project samenstellen, dat begrip en empathie kweekt tegenover daklozen. Het project bestaat uit vier fasen: oriëntatie, analyse, contact leggen met daklozen en evaluatie. Het activiteitenaanbod is toepasbaar op verschillende doelgroepen doordat er rekening is gehouden met verschillende leerniveaus.
Van talenten naar activiteiten: een spel geeft raad!
De projectgroep
15
De projectgroep
De opdrachtgever Stichting Parc Spelderholt, Beekbergen
De begeleider Alja van der Lek
De opdracht
Het resultaat
De opdracht is het ontwikkelen van een methode voor het aanleren van woonvaardigheden, voor jezelf leren zorgen, voor de studenten op Parc Spelderholt. Deze studenten hebben allen een verstandelijke functiebeperking. De methode moet ervoor zorgen dat de studenten zo zelfstandig mogelijk kunnen gaan wonen in de samenleving.
Dit project heeft geleid tot de Stap Voor Stap methode voor het aanleren van woonvaardigheden. Het opruimen en schoonmaken van een kamer staat centraal. De methode bestaat uit een theorieboek voor de studenten, een handleiding voor de woonbegeleiders en een kwartetspel. Alle vaardigheden die komen kijken bij het opruimen en schoonmaken van een kamer zijn in piepkleine stapjes uitgewerkt. Zo kunnen de studenten Stap Voor Stap voor zichzelf leren zorgen.
“Waarom moeilijk doen als het samen kan?” (Loesje)
Paulien Lammers Rianne Wanders
Het enige nadeel van op jezelf wonen is dat jij altijd aan de beurt bent om schoon te maken
Stap Voor Stap op weg naar mijn eigen villa
16
Bundelen van krachten, een onderzoek naar samenwerking vanuit New Arts College De opdracht
Het resultaat
De opdrachtgever van het afstudeerproject is New Arts College, onderdeel van Kunstbedrijf Arnhem, Stichting Beleven. Aanleiding voor het project is de aansluiting van New Arts College op het programma ‘Aanval op de Uitval, Aanpak voortijdig schoolverlaten in de regio Arnhem 2008 - 2010’. Het onderzoek heeft als doel in kaart te brengen welke samenwerkingsmogelijkheden er zijn voor New Arts College en hoe deze vorm kunnen krijgen.
Resultaat van het onderzoek is een innovatief product dat bestaat uit drie concrete aanbevelingen m.b.t. de samenwerking binnen het werkveld waarin New Arts College werkt. De aanbevelingen zijn gebaseerd op de behoeften van alle betrokken samenwerkingspartners. Implementatie van de aanbevelingen leidt tot samenwerking en het resultaat is dat de faciliteiten en infrastructuur rondom samenwerken verbeterd zijn. De aanbevelingen zijn praktisch van aard en bieden voldoende ruimte om jongeren in te zetten bij het verder ontwerpen en uitvoeren ervan.
De student Anna Krijnen
De opdrachtgever
Kunstbedrijf Arnhem, Stichting Beleven, New Arts College, Arnhem
De begeleider John Brounen
17
De projectgroep
Bengü Topuz Lisanne Smit Elise van der Eerden Leerbedrijf Diagonaal, Arnhem
De begeleider
Het resultaat
Het ontwerpen van een methodiek voor de wijk Presikaaf in Arnhem, waarbij kunst en spel gecombineerd worden met als doel om voor kinderen een aantrekkelijke speelomgeving in de buitenruimte te creëren. Deze methodiek dient te worden beschreven in een handboek met praktische aanwijzingen voor de uitvoering ervan door medewerkers van het Leerbedrijf Diagonaal.
Wij hebben een handboek ontworpen, waarin een methodiek staat die met een stappenplan waarmee kinderen hun buiten speelruimte naar eigen hand kunnen zetten. In deze methodiek wordt gebruik gemaakt van een combinatie van door kunstenaars in de wijk geplaatste kunstobjecten en spel als middel, om zo de kinderen te activeren tot creatief buitenspel. Het stappenplan in het handboek wordt uitgevoerd door medewerkers van het Leerbedrijf Diagonaal.
Hay van der Sterren
Je netwerk is goud waard
De opdrachtgever
De opdracht
Tussenruimte
De kunst van het spelen!
Blik op Netwerk – Zicht op de buurt
18
De opdracht
Het resultaat
Tandem heeft de opdracht gegeven om een onderzoeksinstrument te ontwikkelen waarmee de informele sociale netwerken van buurtbewoners in kaart gebracht kunnen worden. Simpel gezegd wil Tandem weten: wie doet wat met wie in de wijk?
Het instrument is een ontwerp op A3-formaat met aan de rand foto’s van alledaagse activiteiten, zoals boodschappen doen, kaarten en wandelen. In het midden staan contacten waarmee een buurtbewoner mogelijk deze activiteiten uitvoert. Activiteiten en contacten worden door lijnen met elkaar verbonden. Het is een aantrekkelijk instrument, waarmee op een snelle, eenvoudige en laagdrempelige manier sociale netwerken van buurtbewoners in beeld kunnen worden gebracht. Om het belang van een netwerk te duiden, is het instrument goud omlijst.
De projectgroep
Inge van den Broek Linda Janssen Jana Peters
De opdrachtgever
Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen
De begeleider Paul Vogels
19
Eet jij ook mee van deze wereld? Er is genoeg voor iedereen!
De projectgroep
Media brengen u wijsheid. Of toch niet?
Marieke Frederiks Sanne Janssen Mariska Kok Joop Lammerts
De opdrachtgever
Whie? What? Whaa!
Projectbureau Whaa, Nijmegen
De begeleider
Rachel Moolenaar
De opdracht Projectbureau Whaa geeft opdracht een creatief, innovatief promotiemiddel te ontwikkelen om de visie van de organisatie over te brengen aan de bezoekers van Whaaevenementen. Dit promotiemiddel kan door de Whaa tijdens al haar activiteiten worden ingezet.
Het resultaat Voor de Whaa is een promotiemiddel ontwikkeld in de vorm van een flashmob. Dit is een georganiseerde “ontmoeting” van mensen die tegelijkertijd een activiteit uitvoeren. Dit vindt onverwachts plaats, waardoor er verbazing bij de toeschouwers ontstaat. De flashmob voor de Whaa is een act die wordt uitgevoerd door jongeren. Door middel van pakkende slogans brengen zij de visie van de Whaa over aan het publiek.
20
Symposium Mediawijsheid 2.0 De opdracht
Het resultaat
De vraag van de Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid is hoe een interactief symposium eruit kan zien waarin docenten en leerkrachten worden geïnformeerd en geïnspireerd rond het thema mediawijsheid? De opdracht: onderzoek de wensen en behoeften van docenten en leerkrachten op dit gebied en stel een inhoudelijk en vernieuwend programma samen.
De hedendaagse mediacultuur is erop gericht om zo veel mogelijk je eigen weg te bepalen, en dat is wat er ook gebeurt op het ontworpen symposium. Docenten en leerkrachten kunnen een route volgen van een fictieve jongere en maken zo kennis met de belevingswereld van hun eigen leerlingen. In inspirerende ruimtes vergroten ze hun kennis en vaardigheden op het gebied van mediawijsheid. Uiteindelijk vertrekken ze met ideeën die direct toepasbaar zijn in hun lesprogramma.
De projectgroep
Hilde Beunk Tom Brouwers Dave Hölscher Birgit van Terheijden
De opdrachtgever
Openbare Bibliotheek Gelderland Zuid, Nijmegen
De begeleider
René Bogers
21
Sprookjes vertoveren de wereld!
Studenten die niet in dit jaarboek staan, maar ook zijn afgestudeerd in studiejaar 2009-2010:
-Hicham Akel, Lumens Groep, Eindhoven -Jessica Badloe, Stichting Rijnstad, Arnhem -Tamara Belle, Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen -Bart de Klein, Mozaïek Welzijnsdiensten, Tiel -Sanna van Noort, Whaa projectbureau voor diversiteit, Nijmegen -Luuk Samson, Tandem Welzijnsorganisatie Nijmegen
Colofon Teksten: Studenten CMV Foto’s: Studenten CMV Anne-Mieke Zaat
Sprookjes terug in de klas De projectgroep Nanda Huisman Wesley van Laar Carmen van Leth Elianne Weijers
De opdrachtgever EDU-ART advies en organisatie in cultuureducatie, Arnhem
De begeleider Miriam Jager
22
De opdracht
Het resultaat
EDU-ART richt zich op cultuureducatie in het basis- en voortgezet onderwijs. De opdracht van EDU-ART luidt: ontwerp een inspiratiedag voor leerkrachten over het thema sprookjes. En schrijf een plan hoe leerkrachten geworven kunnen worden voor deze inspiratiedag. Sprookjes moeten een plaats hebben in het onderwijs en zo als cultureel erfgoed behouden blijven.
Na onderzoek is duidelijk geworden onder welke voorwaarden leerkrachten van het basisonderwijs zich willen laten inspireren door het thema sprookjes. Er is een passende inspiratiedag ontworpen die aansluit bij de belevingswereld van leerkrachten. De publiciteit voor deze dag is deel van het ontwerp. Door middel van workshops, lezingen door gastsprekers en een volledige onderdompeling in de wereld van sprookjes, worden leerkrachten geïnspireerd om sprookjes in te zetten in het basisonderwijs.
Eindredactie: Hay van der Sterren Natasja Verkroost Uitgave: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding Culturele en Maatschappelijke Vorming Postbus 6960 6503 GL Nijmegen
[email protected] Vormgeving en drukwerk: ROC Nijmegen Grafische Werkplaats Juli 2010
23
