1992-2012 20 jaar Natura 2000 in Vlaanderen Jan Verheeke, secretaris van de Minaraad 14 mei 2012
“Natura 2000” Nr. L2•)6:.''
::.U::.·::. ' .;.';;. ' _ _ _ __ _ _.;.p.w;.:::·:•• :.::.·~ _.A.J :.:;. u .• ok ~e lic::.nn.ch:Jpr-n
11
RAAD
..-..- lJ oOCtl~l
C.tltl ~p htc Vetdt:~G tot • .: hrifiS Vllft d.t turopt&t E.wtlOIIIild le ~mu••
tel I.W S,
0\~t> dal: dt 1a.-v.ultb bt.it:.G OF IM.t EurC!pi'W scondttl*d "MI i: Lid.S.~Ic:o neNs ma: ..dtlc.l'\litPan t 'n dat ('OI cou cmtnd u:~ JJ~I .,..ll :k soonro cm;n' brdniJd i$• d...t ha n~:ba~I"J k u o p
w~~ vnt~~ h•JnvNWt""· ~ ~~i:lrä a-1-d k
•u•
wt.•• ...... ......
Vc<Î~It hn
phîr) van t•n
t:wnviJii~.:J•
11.11
!k.lunl
C:~~m!t~i 'l.
~·- ü
Wt-J·.Jd, k'c-.:tiov -=- n.~ .• , v-a
Q~• '"''"IIC' .Jtd;ot btt•~•o~k.r!,,k a t•q•aJ~ t,yf*l ll •~u-..r · lijU hahitlll:
-~_..,.."_J.csmaw., l'l'.f"' ~.f'·~•~....a-.
0"'""'t1tf. :111
""'"' .," t
c.c.r. c:o*llfl"tnt li\llropc.. u ~oiO(ptth 1'.H--."trk 10'1' tillid k
._,._, .... w...~, ..~ h ~~-4k""A .Ic 0..".• •• !••.._ Wa.vt'IIU
0.:
C11mHiii'IA~ Q ~tc~~ louutit ;ma:oeJ !JI) ll u n fltl Vc:•
J..l
lltlltJIIiilo,Uq l î ......o"o.l- • ol.!l
Jt
~"'""' v!Yp( l <;lft?- 1 9921 (•) np u~ <• hc:dlc::·
-. n•tr~wl,)b ri~~ .. ~
. . . .~ . .~:;t,.j-;
~. ...~p•.à ol:o~ ~u:c 1"--o1hit• loij!lt ~aif. .~ '-" . lacno;oe Joel "'" c.m duuru mt o~•·dtJ.:di nf! , .u."tc ~lc'" clj '!I'.IC ~td~ h«fr. ~et inXIu ntm!OII Y2f1 dr urft.\ t i t up cCOtiOMt'ldl, 11(W'Û• I, n llh"" rn frt,inn.ul "AAoM ) l!t!t bdtouoll ,;m ;lir ~ \I~ MlUl w hww..k•tu, JA ket htt.nt... '\OM'Ikff. ~; 'J!Cf'\im:t ia ~.ullk · · · h dt iHtncl'.ou-.a m ooi: * ·~• ... nw~i:t.~ d~ecfl
NATURA 2000
brr11gn. '""' .ein.~ M-1 t!...n.•r l " ' d.- hllndhli\'11'\J mn dr 1U iil\lfl ti1 C' h .th• t ~t~ Cll Kl')t l t •'o 0'1111 ( 0:.Y'I}1!1NIIIMII ~tllil"l'. io'l ttn tUr.tlt~t U~:!.t V.ll'l àl1111'1dhCt! dltl@ t t ....:ub(W~fft\
du,~ •U~dli e"...1'w11:p1..... J.JL w
K . . . . . bc$;11~~ ;-.odat ~ aar~~o o!::.d e::n \'Oic«Kft!'t ~.J4 dld ~
kan ~ tt"ft;
~7 •~ra.2 J. 9, 1t U , bb . 3.t r.: F3nr,C I,J vnlt3, a. l ttr., loJ•. I. t'i .",,.,. .-. • ~ ..... m \ .l. . l , hi•. IL t••t'$M C31"'"i 1 ' ' " ,.-... !.~. r • ,. ... c.w ........ I. 11. a,v,bt:.._.
Oou•"'hllllc d.,; A---~•ÁII~~t .~4ic ...d'o.c ~ ...ct \ ~ "..lli(loll". 7•t 40'tl &EC ,"._,de: Jt,~~~ .... ' apr. 1,'1'1 ~b-dlr •w.•~vltl.ifllt>'l'a:o ..,Jl J.t '>li/'·••'• '3...~ t..p!'lr.i,d,. lo.rV
••"f'r.Wt'7ffl
""t""irndlc dor in elke •.ncewcuo. zone. p ' n vp
(,l.t
..,. ... ~ll;,u&IJII9dr.ldM..,..., Jor.......e.w-...41• f'Uk:• • &:: P''-l:t tk r....u-::11 -...-.km p •acb; 0vt1Wt!ifllllt..!ll!t Je !l~t"l-if>Jr!l J ic iia~öOJ•t~a lo.i.• l...:ltr.Co) .,oo-· a.u twtjung ah 'f'«i"lc l:octe.hcm'lir.g•ronu, c:loor dt U c:I-St;,.· ~tn tt~l!. U
1
.,;-,,hl:_. 1. P..!d"h, n luu tt'-lio I t l f un ! . .I
,.......slf hii a~ ··f' • l.' l'44>FJ'.C"; Cf-'- • 1t'.H, bb..1'1).
2
Mijlpalen van “Natura 2000” in Vlaanderen vogelrichtlijn
afbakening 1
1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 Implementatie staatshervorming en Wet Natuurbehoud habitatrichtlijn
afbakening 2
natuurdecreet
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 G.H.S. en M.A.P. optimalisering 1, afbakening 3
goedkeuring
R.S.V. NARA 2007
optimalisering 2
intentienota
G. I.H.D.
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 V.E.N. 3
“Natura 2000” in de Vlaamse pers Q persartikelen met "Natura 2000" in Vlaamse pers 19962011 6 4 2 0
Q woorden van artikelen met "Natura 2000" in Vlaamse pers 1996-2011 6000
4000 2000 0
4
“Natura 2000” in de Vlaamse pers Absolute hoeveelheid persartikelen met "Natura 2000", "Habitatrichtlijn" of "Vogelrichtlijn" in Vlaamse pers 19962012, onderling vergeleken 40
20 0
Natura 2000
Habitatrichtlijn
Vogelrichtlijn
Absolute hoeveelheid persartikelen in de Vlaamse pers, gestapeld, met "VEN" en "GHS" erbij 150 100
50 0
Natura 2000
Habitatrichtlijn
Vogelrichtlijn
Vlaams Ecologisch Netwerk
Groene hoofdstructuur
5
“Natura 2000” in de Vlaamse pers Relatieve hoeveelheid persartikelen in de Vlaamse pers, gestapeld, met "VEN" en "GHS" erbij 100% 50% 0%
Natura 2000
Habitatrichtlijn
Vogelrichtlijn
Vlaams Ecologisch Netwerk
Groene hoofdstructuur
Relatieve hoeveelheid persartikelen in de Vlaamse pers, voor "Natura 2000", "VEN" en "GHS" 100% 80%
60% 40% 20% 0%
Natura 2000
Vlaams Ecologisch Netwerk
Groene hoofdstructuur
6
Draagvlak Natuurdecreet, “De Vlaamse regering neemt en bevordert in het bijzonder initiatieven voor educatie en algemene voorlichting aangaande de noodzaak wilde dieren en plantensoorten te beschermen en hun habitats en de natuurlijke habitats overeenkomstig de Habitatrichtlijn en de Vogelrichtlijn in stand te houden.”.
7
“Natura 2000” en LIFE+ in Vlaanderen
DANAH
Eco²
Averbodebos- en hei
Uitkerkse polder
De Kuifeend/Grote Kreek
Sigmaplan
Liereman
HELA - heideherstel
Life project “Zeno”
Natuurherstel IJzermonding
Blankaart
Het Vinne, Zoutleeuw
Heidebos OVL
Zwarte beek
Vijvergebied MiddenLimburg
8
Mensen werken aan Europese natuur, in Vlaanderen
9
Rolkenmerken in verband met democratiemodellen (naar Leroy, Loots en Leroy, “Natuur, hoe kan dat”, Antwerpen, 2004, p. 47) Kenmerken
Vormen van democratie Representatieve democratie
Inspraakdemocratie
Interactieve democratie
Directe democratie
Positie en rol burgers
Positie van kiezer, Positie van cliënt en adviseur inspreker
Positie van actor / co-producent
Positie van opdrachtgever
Gedrag burgers
Berekenend gedrag
Eisend, defensief gedrag
Co-operatief gedrag
Directief gedrag
Positie en rol bestuurders
Sturende rol
Co-ordinerende rol
Regisserende rol
Faciliterende rol
Gedrag van bestuurders
Directief gedrag
Luisterend, ordenend gedrag
Pro-actief gedrag
Activering van steunmiddelen
Vorm van sturing
Beslissen op alle niveaus
Beslissen op kader/hoofdlijnen
Sturen middels netwerken
Initiatief laten aan zelfsturing
Positie van ambtenaren
Voorbeslisser en uitvoerder
Actor
Adviseur
Ondersteuner
10
Wat brengt de toekomst? • In 2020 “heeft Vlaanderen … voldoende habitat ingericht, herbestemd, verbeterd of afgebakend om 70% van de instandhoudingsdoelstellingen van de Europees te beschermen soorten en habitats te realiseren.” • Artikel 17.1.: “Na afloop van de in artikel 23 bedoelde periode stellen de Lidstaten om de zes jaar een verslag op over de toepassing van de in het kader van deze richtlijn genomen maatregelen.” • De gebiedsgerichte instandhoudingen, de aanwijzing, het lokale overleg dat omgezet wordt in natuurrichtplannen en daaraan verbonden processen, de verdere optimalisatie van de instrumenten, de verdeling van de taken … en het ter hand nemen ervan.
11
Wat brengt de toekomst? “Gerechtigheid draagt hij als een gordel om zijn lenden, en trouw als een gordel om zijn heupen. De wolf en het lam wonen samen, de panter vleit zich neer naast het bokje, het kalf en de leeuw weiden samen, een kleine jongen kan ze hoeden. De koe en de berin sluiten vriendschap, hun jongen liggen bijeen. De leeuw eet haksel als het rund, de zuigeling speelt bij het hol van de adder, het kind strekt zijn hand uit naar het nest van de slang.” (Jesaja, 11, 5-8).
“Broeders, wat baat het een mens te beweren dat hij geloof heeft, als hij geen daden kan laten zien? Kan zo’n geloof hem soms redden? […] Misschien zal iemand zeggen: ‘Gij hebt de daad en ik heb het geloof’. Dan antwoord ik: ‘Bewijs me eerst dat ge geloof hebt, dan zal ik u uit mijn daden mijn geloof bewijzen’.” (brief van Jacobus, 2, 14 en 18).
12
Dank u voor uw aandacht
Jan Verheeke, [email protected]
